five s by mustafa kh

‫‪2005‬‬ ‫‪1‬‬

‫اﻧﺘﺸﺎر از ‪:‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺻﻨﺎﯾﻊ‬ ‫‪ ‬ﺑﺮوز ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎﻻت‬ ‫‪ ‬اﺧﺒﺎر‬ ‫‪ ‬ﺳﻤﯿﻨﺎرﻫﺎ‬ ‫‪ ‬ﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫‪ ‬و ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﺳﺎزﻣﺎن و ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ‬

‫‪INDEN.IR‬‬

‫ﻧﻈﺎم ‪( five s) 5S‬‬ ‫‪TANKS FOR : HTTP://INDUSTRY.MIHANBLOG.COM‬‬ ‫‪HTTP://INDEN.IR , IRAN_IR15@YAHOO.COM‬‬

‫ﻧﻈﺎم ‪( five s) 5S‬‬ ‫ﻧﻈﺎم ‪( five s) 5S‬‬ ‫‪ 5S‬ﺧﻼﺻﻪ ﻋﺒﺎرات ‪ ) Seiri‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ (‪ ) Seition ,‬ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﯿﺐ (‪) Shitsuke ,‬اﻧﻀﺒﺎط(‪Seiso ,‬‬ ‫)ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺳﺎزي( و ‪) Seiketus‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي( ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ 5 S .‬ﻧﻈﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ژاﭘﻦ ﺑﺼﻮرت ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ را ﺑﺮاي واﺣﺪﻫﺎي‬ ‫ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن آورده اﺳﺖ ‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺠﯽ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ روش ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدد را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﺣﻮادث ‪ ,‬ﮐﺎﻫﺶ وﻗﻔﻪ ﮐﺎري ‪ ,‬ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫و اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﻬﺮه وري در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﻫﺪف‬ ‫ﻧﻬﺎﯾﯽ ‪ 5 S‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از اﺗﻼف اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ اﯾﻨﮑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫‪ 5 S‬ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺎده و ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ اﺳﺖ و اﻧﺠﺎم آن اﺻﻮل ﻧﯿﺰ ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺎده ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ آﯾﺪ وﻟﯽ ﻋﻤﻮﻣﺎً‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ و واﺣﺪﻫﺎ ﺑﺮاي ﭘﯿﺎده ﮐﺮدن آن در ﻋﻤﻞ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼت ﻓﺮاوان روﺑﺮو ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬دﻟﯿﻞ اﯾﻦ اﻣﺮ را ﺑﺎﯾﺪ در‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ ﺳﺎده آن ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮد‪ .‬در واﻗﻊ ﺗﺤﻘﻖ ‪ 5 S‬از آن رو دﺷﻮار اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮان و ﭘﺮﺳﻨﻞ اﺟﺮاﯾﯽ از اﻫﺪاف‬ ‫و ﻣﺎﻣﻮرﯾﺘﻬﺎي آن ﺑﺼﻮرت ﺻﺤﯿﺢ اﻃﻼع ﮐﺎﻣﻠﯽ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﺟﺮاي ﻧﻈﺎم ‪ 5 S‬و ﺗﺪارك ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي‬ ‫اﻧﺠﺎم آن ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﺻﻮل آن ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه ﮐﺎري ﺑﺴﯿﺎر دﺷﻮار اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬ ‫آﺷﻨﺎﯾﯽ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻣﺪﯾﺮان ﺑﺎ اﯾﻦ روش ﻫﺮ ﯾﮏ از اﯾﻦ اﺻﻮل ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ (1‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ) ‪( Seiri‬‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ در ﻋﺎم ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم آن ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻧﻈﻢ دادن ﺑﻪ ﮐﻠﯿﻪ اﺟﺰاي ﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺖ ﻧﯿﻞ ﺑﻪ اﻫﺪاف‪.‬‬ ‫از دﯾﺪﮔﺎه ‪ 5 S‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺿﺮور از ﻏﯿﺮ ﺿﺮور ‪ ,‬اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﻗﺎﻃﻊ و اﻋﻤﺎل ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬ ‫اوﻟﻮﯾﺘﻬﺎ ﺑﺮاي رﻫﺎﯾﯽ از ﻏﯿﺮ ﺿﺮورﯾﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از اﺟﺮاي اﯾﻦ ‪ S‬را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺼﻮرت زﯾﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﻤﻮد‪:‬‬

‫ﺑﺮوز ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎﻻت ‪ /‬ﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ /‬اﺧﺒﺎر‪ /‬ﺳﻤﯿﻨﺎرﻫﺎي آﻣﻮزﺷﯽ ‪ /‬ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﺳﺎزﻣﺎن و ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ ‪ /‬در ﺳﺎﯾﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺻﻨﺎﯾﻊ ‪HTTP://INDEN.IR‬‬

‫ﻧﻈﺎم ‪( five s) 5S‬‬ ‫• دور رﯾﺨﺘﻦ اﺷﯿﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺎز ﻧﺪارﯾﺪ ) ﺟﻤﻊ آوري و ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ روزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ﺻﻮرﺗﺠﻠﺴﺎت ‪.( ...‬‬ ‫• رﻓﻊ ﻋﯿﻮب و ﺧﺮاﺑﯿﻬﺎ ) ﺗﻌﻤﯿﺮ ﻣﻠﺰوﻣﺎت اداري ‪ ,‬ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻓﻨﯽ و ﺧﻮدروﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‪.( ...‬‬ ‫• ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻋﻠﻞ آﻟﻮدﮔﯿﻬﺎ ) اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﺗﻬﻮﯾﻪ ﻣﻄﺒﻮع ‪ ,‬ﻣﻤﻨﻮع ﮐﺮدن ﮐﺸﯿﺪن ﺳﯿﮕﺎر در ﻣﺤﻞ ﮐﺎر ‪,‬‬ ‫ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻏﺬا ‪ ,‬اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ از ذﺧﯿﺮه آب‪.( ...‬‬ ‫• ﺑﺎزﺑﯿﻨﯽ ﭘﻮﺷﺸﻬﺎ و ﻣﺤﻔﻈﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﻋﻠﻞ آﻟﻮدﮔﯽ ) ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻗﻄﻌﺎت در اﻧﺒﺎر ‪,‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از درزﮔﯿﺮ در ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ و درﭘﻮش ﺑﺮاي ﻓﺎﺿﻼﺑﻬﺎ‪.( ...‬‬ ‫• ﺗﻤﯿﺰ ﮐﺮدن ﻣﺤﻞ ﮐﺎر ) ﺷﺴﺘﺸﻮي ﻣﺮﺗﺐ ﺑﺎ ﻣﻮاد ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﻨﻨﺪه ‪ ,‬ﻧﻈﺎﻓﺖ در اﻧﺒﺎر ‪ ,‬ﺟﻤﻊ آوري روﻏﻨﻬﺎي‬ ‫ﻣﺴﺘﻌﻤﻞ‪.( ...‬‬ ‫• ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از آﻟﻮدﮔﯿﻬﺎي ﮐﻒ ﺳﺎﻟﻨﻬﺎ )ﺷﺴﺘﺸﻮي ﻣﻨﻈﻢ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎه ‪ ,‬ﻣﺸﺒﮏ ﻧﻤﻮدن ﺟﺎﯾﮕﺎﻫﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ آﻟﻮده‬ ‫ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﺜﻞ ﺗﻌﻮﯾﺾ روﻏﻨﯽ و ﻧﻘﺎﺷﯽ‪.( ...‬‬ ‫• ﺣﺬف آﻟﻮدﮔﯿﻬﺎي ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر ) اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻬﻮﯾﻪ ﻣﻄﻠﻮب در اﻧﺒﺎر و ﺳﺎﻟﻦ ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎﻫﻬﺎ ‪ ,‬اﺳﺘﻐﺎده از ﻓﯿﻠﺘﺮﻫﺎي‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ ﻫﻮا‪.( ...‬‬ ‫• ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ اﻧﺒﺎرﻫﺎ ) اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎي ﻧﻮﯾﻦ اﻧﺒﺎرداري‪.( ...‬‬

‫‪ (2‬ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﯿﺐ ) ‪( Seito‬‬ ‫ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻗﺮار دادن اﺷﯿﺎء در ﻣﮑﺎﻧﻬﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻣﺮﺗﺐ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﮐﻪ ﺑﺘﻮان از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ وﺟﻪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪ .‬ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﯿﺐ راﻫﯽ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ و ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن اﺷﯿﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ‪ ,‬ﺑﺪون اﻧﺠﺎم ﺟﺴﺘﺠﻮﻫﺎي‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮐﺎرﮐﺮد و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ و اﯾﻤﻨﯽ ﮐﺎر ‪ ,‬در ﺟﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ و‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ,‬ﻣﺤﻞ ﮐﺎر ﻫﻤﻮاره ﻣﻨﻈﻢ و ﻣﺮﺗﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﻪ وﺳﺎﯾﻞ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬

‫ﻧﻈﺎم ‪( five s) 5S‬‬ ‫را دﻗﯿﻘﺎً ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐﺮده و ﮐﺎرﮐﺮد ﻫﺮ ﯾﮏ از آﻧﻬﺎ را ﻧﯿﺰ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از اﺟﺮاي اﯾﻦ ‪ S‬را ﻣﯽ ﺗﻮان‬ ‫ﺑﺼﻮرت زﯾﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﻤﻮد‪:‬‬ ‫• اﺷﯿﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﻏﺎﻟﺒﺎً اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ‪ ,‬در ﻣﺤﻞ ﮐﺎر ﻗﺮارداده ﯾﺎ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺣﻤﻞ ﮐﻨﯿﻢ‪ ) .‬ﻧﺼﺐ اﺑﺰار آﻻت ﺑﺮ روي‬ ‫ﺑﻮردﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص در ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎﻫﻬﺎ ‪ ,‬ﺗﺠﻬﯿﺰ ﻣﯿﺰﻫﺎي اﻓﺮاد ﺑﻪ ﻣﻠﺰوﻣﺎت اداري‪( ...‬‬ ‫• اﺷﯿﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺪرت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ‪ ,‬در ﺟﺎﯾﯽ دور از دﺳﺘﺮس ﻗﺮار دﻫﯿﻢ‪) .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺳﻮاﺑﻖ ﮐﺎري ﺳﺎﻟﻬﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ در ﺟﺎﻫﺎي دورﺗﺮي ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪( ...‬‬ ‫• اﺷﯿﺎﯾﯽ را ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﯽ ﮐﻨﯿﻢ دور ﺑﺮﯾﺰﯾﻢ) دور رﯾﺨﺘﻦ ﺑﺮﮔﻬﺎي زاﺋﺪ‪.( ...‬‬ ‫• اﺳﺘﻘﺮار ﻫﺮ ﭼﯿﺰ در ﺟﺎي ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮد ) اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺎﯾﻠﻬﺎ و ﻗﺮار دادن ﻣﻠﺰوﻣﺎت اداري در ﺟﺎي‬ ‫ﺧﻮد ‪ ,‬اﺳﺘﻘﺮار اﺑﺰار آﻻت و ﺗﺠﻬﯿﺰات در ﺟﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎﻫﻬﺎ ﭘﺲ از اﺳﺘﻔﺎده‪.( ...‬‬ ‫• آوردن و ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن ﻫﺮ ﭼﯿﺰ در ﺣﺪاﻗﻞ زﻣﺎن ) ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺳﻮاﺑﻖ از ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ‪ ,‬ﺳﻬﻮﻟﺖ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ اﺑﺰار در‬ ‫ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎه‪.( ...‬‬ ‫• ﻋﻼﻣﺖ ﮔﺬاري ﻣﺤﺪوده ﻫﺎ و ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار اﺷﯿﺎء ) ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﻋﻼﺋﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻌﻤﯿﺮات در ﺳﺎﻟﻦ ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎﻫﻬﺎ ‪,‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار ﺧﻮدروﻫﺎي ﺷﺮﮐﺖ (‪.‬‬ ‫• ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺗﺎﺑﻠﻮي اﻋﻼﻧﺎت ) ﻧﺼﺐ ﭘﻼﮐﺎردﻫﺎي ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺗﯽ ﺷﺮﮐﺖ در ﺟﺎﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ‪.( ...‬‬ ‫• ﻃﺮاﺣﯽ اﻋﻼﻧﺎت ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﺪن آﻧﻬﺎ آﺳﺎن ﺑﺎﺷﺪ ) اﺳﺘﻘﺮار ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺎﻧﻨﺪ در ﻣﻌﺮض دﯾﺪ ﺑﻮدن ‪,‬‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ زﯾﺒﺎ و ﺧﻮاﻧﺎ ﺑﻮدن‪.( ...‬‬ ‫• اﺳﺘﻘﺮار ﮐﺎرﮐﺮدي ﻣﻮاد ‪ ,‬ﻗﻄﻌﺎت در ﻗﻔﺴﻪ ﻫﺎ و ﻧﻈﻢ ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ اﺑﺰارﻫﺎ و ﺗﺠﻬﯿﺰات‪.‬‬ ‫ﺑﺮوز ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎﻻت ‪ /‬ﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ /‬اﺧﺒﺎر‪ /‬ﺳﻤﯿﻨﺎرﻫﺎي آﻣﻮزﺷﯽ ‪ /‬ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﺳﺎزﻣﺎن و ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ ‪ /‬در ﺳﺎﯾﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺻﻨﺎﯾﻊ ‪HTTP://INDEN.IR‬‬

‫ﻧﻈﺎم ‪( five s) 5S‬‬ ‫) ﺟﺪا ﻧﻤﻮدن ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻌﯿﻮب از ﺑﻘﯿﻪ در اﻧﺒﺎرﻫﺎ ‪ ,‬ﭼﯿﺪن ﻗﻄﻌﺎﺗﻬﺎ در ﭘﺎﻟﺘﻬﺎي اﻧﺒﺎر ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﺻﻮل اﻧﺒﺎرداري ‪,‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﺴﺘﻢ ‪( fifo‬‬

‫‪ (3‬ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺳﺎزي ) ‪( Seiso‬‬ ‫در دﯾﺪﮔﺎه ‪ 5 S‬ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺳﺎزي ﻋﺒﺎرت از دور رﯾﺨﺘﻦ زواﺋﺪ و ﭘﺎﮐﯿﺰه ﮐﺮدن اﺷﯿﺎء از آﻟﻮدﮔﯿﻬﺎ و ﻣﻮاد ﺧﺎرﺟﯽ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺳﺎزي ﻧﻮﻋﯽ ﺑﺎزرﺳﯽ اﺳﺖ ﺑﺎزﺑﯿﻨﯽ و ﭘﺎﮐﯿﺰﮔﯽ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﺑﺮاي ﺣﺬف آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﻣﻮرد ﺗﺎﮐﯿﺪ در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ از ﻧﻈﺎم ‪ 5 S‬ﻗﺮار دارد‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از ﻟﻮازم ‪ ,‬ﺗﺠﻬﯿﯿﺰات و ﻣﮑﺎﻧﻬﺎ ‪ ,‬ﻟﺰوﻣﺎً ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﭘﺎﮐﯿﺰه و ﻋﺎري از ﻫﺮ ﻧﻮع آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﻮﻧﺪ ‪ ,‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ را دﻗﯿﻘﺎً ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﻤﻮده و ﺑﺮ‬ ‫اﯾﻦ ﺑﺎور ﺑﻮد ﮐﻪ ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺳﺎزي ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻤﯿﺰ ﮐﺮدن ﻣﺤﻞ ﮐﺎر و ﻟﻮازم ﻣﻮﺟﻮد در آن ﻧﯿﺴﺖ ‪ ,‬ﺑﻠﮑﻪ ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺳﺎزي‬ ‫اﻣﮑﺎن اﻧﺠﺎم ﺑﺎزرﺳﯽ و ﺑﺎزﺑﯿﻨﯽ را ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﻓﺮاﻫﻢ آورد‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از اﺟﺮاي اﯾﻦ ‪ S‬را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺼﻮرت زﯾﺮ‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﻤﻮد‪:‬‬ ‫• آﺳﺎن ﺳﺎزي و ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺳﺎزي و ﺑﺎزﺑﯿﻨﯽ ) ﺑﺎزرﺳﯽ و ﺑﺎزدﯾﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﻬﺎ از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺧﻮد ‪.(...‬‬ ‫• ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺘﻬﺎي ﺗﻤﺎﻣﯽ اﻓﺮاد ﺑﺮاي ﭘﺎﮐﯿﺰﮔﯽ ﻣﺤﻞ ﮐﺎر ) ﺣﻔﻆ ﻧﻈﺎﻓﺖ و ﭘﺎﮐﯿﺰﮔﯽ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﻫﺮ ﯾﮏ از ﭘﺮﺳﻨﻞ ‪.(...‬‬ ‫• اﻧﺠﺎم ﺑﺎزﺑﯿﻨﯽ و ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺳﺎزي ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺟﻬﺖ رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺰﺋﯽ‬ ‫• ﭘﺎﮐﯿﺰه ﮐﺮدن ﻣﺤﻠﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﭼﺸﻢ اﻓﺮاد ﺑﻪ دور اﺳﺖ ) زﯾﺮ ﻣﯿﺰﻫﺎ ‪ ,‬ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎي اﺗﺎق ‪ ,‬زﯾﺮ ﻣﻠﺰوﻣﺎت اداري و‬ ‫ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻓﻨﯽ ‪.(...‬‬ ‫• ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎي ﻻزم ﺗﻮام ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺗﯽ ﺑﺮاي ﺗﻤﯿﺰ ﮐﺮدن ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ) در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﯾﮏ ﻣﻌﯿﺎر در ارزﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯿﻬﺎ و ﺗﻌﯿﯿﻦ واﺣﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﺷﺮﮐﺖ و اﺧﺘﺼﺎص ﯾﮑﯽ از ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺎﻫﯿﺎﻧﻪ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺑﻪ اﻣﺮ‬ ‫ﭘﺎﮐﯿﺰﮔﯽ ﻣﺤﻞ ﮐﺎر‪.( ...‬‬

‫ﻧﻈﺎم ‪( five s) 5S‬‬ ‫‪ (4‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ) ‪( Seiketus‬‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﮐﻨﺘﺮل و اﺻﻼح داﺋﻤﯽ ‪ ,‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ‪ ,‬ﻧﻈﻢ ‪ ,‬ﺗﺮﺗﯿﺐ و ﭘﺎﮐﯿﺰﮔﯽ‪ .‬ﺗﺎﮐﯿﺪ اﺻﻠﯽ در‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﮏ ﻟﯿﺴﺘﻬﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﮐﺮدن ﻣﻘﺮرات ﺑﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮآوري و ﺧﻼﻗﯿﺖ ‪ ,‬ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻮاره ﻫﻤﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺎ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ و دﻗﺖ ﻻزم ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از اﺟﺮاي اﯾﻦ ‪ S‬را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺼﻮرت زﯾﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫ﻧﻤﻮد‪:‬‬ ‫• اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ ) در ﺳﺎﻟﻦ ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎﻫﻬﺎ ‪ ,‬اﻧﺒﺎر و دﻓﺎﺗﺮ اداري‪.( ...‬‬ ‫• ﻋﻼﻣﺘﮕﺬاري ﻣﺤﺪوده ﻫﺎي ﺧﻄﺮ و ﯾﺎ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺧﺎص ) در اﻧﺒﺎر ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪ ,‬ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﮐﺎرﮐﺮد ﺑﺎ ﻻ‬ ‫‪.( ...‬‬ ‫• ﻋﻼﺋﻢ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺟﻬﺖ و راﻫﻨﻤﺎ ) ﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﺧﻮدروﻫﺎ در ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎه و اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻠﻮي راﻫﻨﻤﺎي‬ ‫واﺣﺪﻫﺎي ﻃﺒﻘﺎت در ﻣﻌﺎﺑﺮ ورودي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ‪.( ...‬‬ ‫• ﺑﺮﭼﺴﺒﻬﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻗﻄﻌﺎت اﺻﻠﯽ ) اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺮﭼﺴﺒﻬﺎي وﯾﮋه ﺷﺮﮐﺖ از ﻗﺒﯿﻞ ﻫﻮﻟﻮﮔﺮام ‪ ,‬ﺑﺎرﮐﺪ و ‪.( ...‬‬ ‫• رﻧﮕﻬﺎي ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه‪.‬‬ ‫• ﻋﻼﯾﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺧﺎﻣﻮش ﮐﻨﻨﺪه )ﻋﻼﺋﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻧﮓ ﺧﻄﺮ و و‪.‬ﺳﺎﯾﻞ اﯾﻤﻨﯽ و راﻫﻨﻤﺎي از ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫اﻃﻔﺎي ﺣﺮﯾﻖ ‪.( ...‬‬ ‫• ﺗﻤﻬﯿﺪات ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﺧﻄﺎ و اﺷﺘﺒﺎه ) آﻣﻮزش ﭘﺮﺳﻨﻞ در ﺧﺼﻮص ﺑﺮوز ﺧﻄﺮ ‪ ,‬ﺗﺪوﯾﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﻬﺎي ﮐﺎري‬ ‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰار آﻻت و ﺗﺠﻬﯿﺰات وﯾﮋه ‪.( ..‬‬ ‫• ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻣﻮاد ﺣﺴﺎس‪.‬‬ ‫ﺑﺮوز ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎﻻت ‪ /‬ﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ /‬اﺧﺒﺎر‪ /‬ﺳﻤﯿﻨﺎرﻫﺎي آﻣﻮزﺷﯽ ‪ /‬ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﺳﺎزﻣﺎن و ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ ‪ /‬در ﺳﺎﯾﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺻﻨﺎﯾﻊ ‪HTTP://INDEN.IR‬‬

‫ﻧﻈﺎم ‪( five s) 5S‬‬ ‫• ﺑﺮﭼﺴﺒﻬﺎي ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻣﯿﺰان دﻗﺖ اﺑﺰار ) ﻧﺼﺐ ﻣﯿﺰان دﻗﺖ ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﺗﺎرﯾﺦ اﻋﺘﺒﺎر و ﮐﻨﺘﺮل ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ‪.( ...‬‬ ‫• اﺳﺘﻘﺮار اﺷﯿﺎء ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﮐﻪ ﺑﺘﻮان از آﻧﻬﺎ ﺳﺮﯾﻌﺎً اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد و آﻧﻬﺎ را ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪ (5‬اﻧﻀﺒﺎط ) ‪( Shitsuke‬‬ ‫اﻧﻀﺒﺎط ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از آﻣﻮزش ﻋﺎدات و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎﯾﯽ ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﯾﮏ وﻇﯿﻔﻪ ﺧﺎص‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ اﺻﻠﯽ در اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫اﯾﺠﺎد ﻋﺎدات درﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻋﺎدات ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎر را ﺑﺎﯾﺪ از ﻃﺮﯾﻖ آﻣﻮزش ﺷﯿﻮه ﻫﺎي درﺳﺖ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﮐﺎر ﺑﻪ اﻓﺮاد و ﺗﻤﺮﯾﻦ دادن آﻧﺎن در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ‪ ,‬آﻏﺎز ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﺗﻤﺮﯾﻨﻬﺎ از ﻃﺮﯾﻖ وﺿﻊ ﻣﻘﺮرات و‬ ‫ﭘﯿﺮوي ﺟﺪي از آﻧﻬﺎ ﺗﺤﻘﻖ ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ اﻧﻀﺒﺎط ﻓﺮآﯾﻨﺪي ‪ ,‬ﺗﮑﺮار و ﺗﻤﺮﯾﻦ اﻧﺠﺎم ﯾﮏ ﮐﺎر اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﻼً ﮐﺎﻣﻼً ﺿﺮوري اﺳﺖ ﮐﻪ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﻘﺮرات اﯾﻤﻨﯽ ﺑﺮاي اﻓﺮاد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ ﻋﺎدت درﺳﺖ درآﯾﺪ و ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺷﻮد ﮐﻪ ‪ :‬اﻧﻀﺒﺎط اﺻﻠﯽ ﺟﺪاﯾﯽ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ از اﯾﻤﻨﯽ ﺻﻨﻌﺘﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از اﺟﺮاي اﯾﻦ ‪ S‬را ﻣﯽ ﺗﻮان‬ ‫ﺑﺼﻮرت زﯾﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﻤﻮد‪:‬‬ ‫• ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﯿﺐ ) آﻣﻮزش ‪ ,‬ﻧﻈﺎرت ﻣﺴﺘﻤﺮ ‪ ,‬ارزﯾﺎﺑﯽ و ﭘﺎداش ﺑﻪ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺟﻬﺖ ﻧﻈﻢ و اﻧﻀﺒﺎط ‪.( ...‬‬ ‫• ﺗﻤﺮﯾﻦ وﻗﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ ) آﻣﻮزش ‪ ,‬اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﯿﻨﻪ از زﻣﺎن ‪ ,‬ﺑﺨﺼﻮص در ﺑﺨﺶ ﺗﻌﻤﯿﺮات در ﺳﺎﻟﻨﻬﺎ و ﺑﺮﻗﺮاري‬ ‫ﺟﻠﺴﺎت ‪.( ...‬‬ ‫• ﭘﻮﺷﯿﺪن ﮐﻔﺶ اﯾﻤﻨﯽ‪.‬‬ ‫• ﺗﻤﺮﯾﻦ اﻗﺪاﻣﺎت ﺿﺮوري ) اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺠﻬﯿﺰات اﯾﻤﻨﯽ ‪.( ...‬‬ ‫• ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ زﯾﺒﺎﯾﯿﻬﺎ و رﻋﺎﯾﺖ ﻇﻮاﻫﺮ ) اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﺒﺎﺳﻬﺎي ﮐﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎه وﺷﺮﮐﺖ ‪.( ...‬‬ ‫• ﻧﮕﺮش ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﻪ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ ) اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺳﺒﺰ و ﯾﺎ اﻣﮑﺎﻧﺎت رﻓﺎﻫﯽ در ﻣﺤﻞ ﮐﺎر‪( ...‬‬