Tederheid voor mannen

tekst Anne Dirks foto’s Leendert Vooijce

De term ‘mannen en emancipatie’ roept al snel een flashback naar de jaren tien van deze eeuw op, toen een antropoloog bij DWDD ver telde over zijn onderzoek naar versierkunstenaars in San Francisco: een gemeenschap van mannen die zich heeft toegelegd op het verleiden van vrouwen en die stelt dat elke jongen – met de juiste training – een vrouw kan scoren. Het waren de hoogtijdagen van de ‘echte-mannencursussen’, bedoeld voor mannen die zich weer man wilden voelen. Op cursusdagen werd er door bossen gerend, met pijl en boog geschoten en vuur gemaakt.

Oubollig

Maar mannenemancipatie is precies het tegenovergestelde, zegt interdisciplinair kunstenaar Leendert Vooijce (30), die als een van de creatieve makers van theatercollectief Female Economy (zie kader) een fotoserie maakte over het onderwerp. ‘Het woord ‘emancipatie’ heeft iets oubolligs en roept tegelijkertijd allemaal geijkte gedachtes op. Maar de betekenis ervan –streven naar een volwaardige plaats in de samenleving – is nog steeds urgent. Moeten mannen in een kring gaan zitten, theedrinken en met elkaar huilen?

Nou ja: ook, maar het gaat om meer dan dat.’ Voor de fototentoonstelling Mannen en emancipatie bezocht Vooijce tien mannengroepen in Amsterdam-Oost.

Zoals de Gouden mannen, een mannengroep gecoördineerd door Mohamed A. El Hassani in Amsterdam-Oost. De groep bestaat uit mannen met een Turkse, Tunesische of Marokkaanse achtergrond; allen als gastarbeider naar Nederland gekomen in de jaren vijftig en zestig, om hier te helpen bij de wederopbouw. ‘Mannen die hierheen zijn gekomen om te werken – soms hadden ze twee of drie banen tegelijk’, zegt Vooijce. ‘Nu ze de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt, is plots hun plek in de samenleving weg. Gedurende het programma krijgen ze taal- en computerles, maar er is ook aandacht voor creativiteit en het vertellen van levensverhalen.’

Tederheid

In eerste instantie wilde kunstenaar en fotograaf Vooijce het verhaal van de mannen in de groepen optekenen en hen op de foto zetten, maar veel deelnemers zagen dat niet zitten. Dus portretteerde Vooijce de initiatiefnemers, begeleiders en ervaringsdeskundigen die een plek hebben gecreëerd om te emanciperen. En daarnaast de mannen die wél in het openbaar hun verhaal wilden delen, als ambassadeur voor het onderwerp. Voor de serie is Vooijce op zoek gegaan naar tederheid; de mannen zijn geportretteerd rond de vraag ‘hoe verhoud je je tot iets kwetsbaars?’