Champa Holidays

c h a m pa h o l i days # 27

Champa Holidays

Lao airlines inflight Magazine #24

Lao airlines inflight Magazine #27

www.champamag.com

www.L aoAirLines.com |

w w w . C h a m pa H o l i d ay s . c o m

|

w w w . C h a m pa M a g . c o m

P i n k y by T i s s oT Va l e n Ti n e ’ s Day. M ot h e r - o f- p ea r l d i a l w it h s c r at c h - r e s i sta n t sa p p h i r e c rysta l a n d wat e r r e s i sta n c e u p to 3 ba r ( 3 0 M / 10 0 f t ) . in n oVaTo rs by T r a D i T i o n .

Tis soT.ch

ຍິນດີຕ້ອນຮັບ

Welcome on Board ສະບາຍດີ ທ່ານຜູມ ້ ອ ີ ປ ຸ ະລະຄຸນ ຂອງການບິນລາວທັງຫຼາຍ

Dear Lao Airlines patrons,

ປີໃໝ່ 2015 ເປັນປີທທ ີ່ ລ ຸ ະກິດການບິນຈະມີການແຂ່ງຂັນກັນສູງພາຍ

This year, 2015, will see strong competition in the airline industry after all the countries of South East Asia integrate into the AEC (ASEAN Economic Community).

When the Open Sky Policy takes effect competition to attract customers will result in new strategies in marketing, pricing and in all aspects of air travel. Different airlines will use different strategies, but with the same aim: to maximize revenue. Mr. Tony Tyler, Director General of IATA (International Air Transport Association) says, “Civil Aviation officers in ASEAN countries should work hard within the next nine months before AEC officially comes in to effect.”

ຫຼັງ ທີ່ປ ະເທດອາຊຽນທັ ງ ຫຼ າ ຍໄດ້ ໂ ຮມກັ ນ ເຂົ້າ ເປັ ນ ປະຊາຄົ ມ ເສດ ຖະກິດອາຊຽນ ເມື່ອນະໂຍບາຍໄຂນ່ານຟ້າເສຣີ, ການແຂ່ງຂັນດ້ານ ການຕະຫຼາດລາຄາ,

ການຊ່ວງຊິງຄວາມໄດ້ປຽບໃນເຊີງທຸລະກິດ,

ການຍາດແຍ່ງລູກຄ້າ ລ້ວນແລ້ວ ແຕ່ເປັນກົນໄກຂອງກົນລະຍຸດ ແລະ ນະໂຍບາຍຂອງບັ ນ ດາສາຍການບິ ນ ທັ ງ ຫຼ າ ຍທີ່ຈ ະໄດ້ ງັດ ໄມ້ ເ ດັ ດ ເອົາອອກມາໃຊ້.

ອີງຕາມທັດສະນະຂອງຜູອ ້ ໍານວຍການໃຫຍ່ຂອງ

ສະມາຄົມຂົນສົ່ງທາງອາກາດ (IATA CEO, Mr. Tony Tyler) “ບັ ນ ດາເຈົ້າ ໜ້ າ ທີ່ກ ານບິ ນ ພົ ນ ລະເຮື ອ ນຂອງປະເທດອາຊຽນທັ ງ

ຫຼາຍຈະຕ້ອງໄດ້ເຮັດວຽກໜັກພາຍໃນເວລາ 9 ເດືອນທ່ີຍັງເຫຼືອ

ກ່ ອ ນທີ່ປ ະຊາຄົ ມ ເສດຖະກິ ດ ອາຊຽນຈະໄດ້ ປ ະກາດສ້ າ ງຕັ້ງ ຢ່ າ ງ ເປັນທາງການ ກ່ຽວກັບລະບຽບການບິນຕ່າງໆ ເພື່ອຄວາມປອດໄພ ການບິນທີ່ເປັນຫົວໃຈຫຼັກຂອງນະໂຍບາຍໄຂນ່ານຟ້າເສຣີແຫ່ງອາ ຊຽນໃຫ້ມີຄວາມເປັນເອກະພາບທາງດ້ານການປະຕິບັດການບິນ. ນະໂຍບາຍການໄຂນ່ານຟ້າ ແມ່ນໜຶ່ງໃນປັດໄຈທີ່ຈະນຳໄປສູຄ ່ ວາມ

ຄາດຫວັງຂອງປະຊາຄົມເສດຖະກິດອາຊຽນ ເພື່ອຫັນເອົາອຸດສະຫາ ກຳການບິນກ້າວໄປສູ່ຄວາມເປັນອິດສະຫຼະທາງດ້ານການຕະຫຼາດ

ການບິນພາຍໃນຂົງເຂດ, ເພື່ອການສົ່ງເສີມການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັນ ຢ່າງເຂັ້ມແຂງທີ່ການປະຕິບັດການບິນຈະກ້າວໄປສູ່ການຂະຫຍາຍ

ໂຕສູງ ແລະ ການບໍລກ ິ ານໃຫ້ມຄ ີ ນ ຸ ນະພາບ ໃນຂະນະທີ່ປເີ້ ຮືອບິນ

ຊໍ້າຫຼຸດລາຄາ. ຕໍ່ແຕ່ນໄີ້ ປ ການບິນລາວຈະຕ້ອງໄດ້ປະສານງານຢ່າງ ໃກ້ຊດ ິ ກັບເຈົ້າໜ້າທີ່ກມ ົ ການບິນພົນລະເຮືອນລາວເພື່ອຈະປັບໂຕໃຫ້

With regard to flight safety, a key part of ASEAN Open Sky policy, there needs to be a consensus on flight operations. One of the expectations of the Open Sky Policy is that this will free the market and lead to stronger integration. The increase in growth and improvement in services will also result in lower air fares.

From now on, Lao Airlines will closely coordinate with the Department of Civil Aviation to adapt itself in a timely and correct manner.

ທັນສະພາບການຢ່າງຖືກຕ້ອງ. ສະບາຍດີ. ດຣ. ສົມພອນ ດວງດາຣາ

ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ລັດວິສາຫະກິດການບິນລາວ

lao airlines inflight magazine

Dr. Somphone Doungdara President of Lao Airlines

ສະບາຍດີທ່ານຜູ້ອ່ານທັງຫຼາຍ

“Dear Reader” ສະບາຍດີປີໃໝ່ 2015 ອີກຄັ້ງ!

Once again, A Very Happy 2015!

ປ່າໄມ້ແມ່ນປອດທີ່ຫາຍໃຈຂອງໂລກ ແຕ່ຍ້ອນການເພີ້ມຂຶ້ນຂອງ ປະຊາກອນຢ່ າ ງວ່ ອ ງໄວເປັ ນ ສາເຫດໃຫ້ ມີ ຄ ວາມຕ້ ອ ງການທາງ ດ້ານພື້ນທີ່ການກະສິກໍາຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະ ມາໃນປັດຈຸບັນກໍເກີດມີຄ ວາມຕ້ ອ ງການຂອງພະລັ ງ ງານທົ ດ ແທນເຊິ່ ງ ນັ ບ ມື້ ນັ ບ ຂະຫຍາຍ ຕົວຫຼາຍຍິ່ງຂຶ້ນ. ການຕັດຕົ້ນໄມ້ທີ່ຜິດກົດໝາຍ ແລະ ການທໍາລາຍ ຊີວະນາໆພັນຢ່າງໂຫດຮ້າຍໄດ້ກາຍເປັນບັນຫາທີ່ຮ້າຍແຮງ ແຕ່ ຢ່າງໃດກໍຕາມທາງວາລະສານຈໍາປາຍັງມີຄວາມຫວັງຢູ່ ເຊິ່ງໃນ ສະບັ ບ ນີ້ ພ ວກເຮົ າ ໄດ້ ພ າທ່ າ ນຜູ້ ອ່ າ ນມາຮູ້ ຈັ ກ ກັ ບ ອຸ ທ ະຍານ ແຫ່ງຊາດສາມແຫ່ງທີ່ທັງລັດຖະບານ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ລວມທັງປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນໄດ້ຮ່ວມມືກັນປົກປັກຮັກສາ ແລະ ຊ່ວຍ ກັນຟື້ນຟູສະພາບແວດລ້ອມ.

Forests are the Earth’s lungs. But with exploding populations, the ever growing need for agricultural land, and now, the insatiable demand for bio-fuels, these green areas are being increasingly encroached upon. Add to this illegal logging and murderous poaching and the threat to the world’s biodiversity is indeed serious. However, Champa Holidays is hopeful. In this issue, we feature three national parks in this region where governments, international organizations and the local people are joining hands to protect and rejuvenate the environment.

ເລື່ ອ ງເລົ່ າ ເມື ອ ງລາວຂອງພວກເຮົ າ ແມ່ ນ ການສະເລີ ມ ສະຫຼ ອ ງ ການກັບມາຂອງສິລະປະລະຄອນຕຸກກະຕາເງົາ (ປະຫລັດຕື້), ວັດທະນະທໍາພື້ນບ້ານທີ່ເກືອບຈະຫາຍສາບສູນໄປ ແລະ ຍັງມີ ເລື່ ອ ງລາວຂອງຫັ ດ ຖະກໍາຫຼາກຫຼາຍສີ ສັ ນ ຂອງຊົ ນ ເຜົ່ າ ທ້ ອ ງຖິ່ ນ . ໃນພາກບົ ດ ຄວາມພວກເຮົ າ ຕັ້ ງ ຄໍາຖາມຂຶ້ ນ ມາວ່ າ ມັ ນ ຈໍາເປັ ນ ແທ້ ບໍ່ທີ່ຈະຕ້ອງລົບຄວາມຊົງຈໍາຂອງອະດີດແລ້ວເດີນໜ້າຕໍ່? ໃນ ພາກຈຸດໝາຍສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວຕ່າງເມືອງ ພວກເຮົາພາທ່ານຜູ້ ອ່ານມາພົບກັບເມືອງໃຫ່ຍກຽວໂຕ, ສະຖານທີ່ທີ່ອ້ອມຮອບດ້ວຍ ຄວາມທັ ນ ສະໄໝແຕ່ ຍັ ງ ຮັ ກ ສາຄວາມເປັ ນ ເອກະລັ ກ ຂອງອະດີ ດ ໄວ້ເປັນຢ່າງດີ ພວກເຮົາສາມາດທອດຖອນບົດຮຽນຈາກຍີ່ປຸ່ນໄດ້ ພວກເຮົ າ ຫວັ ງ ວ່ າ ທ່ າ ນຈະມີ ຄ ວາມສຸ ກ ສັ ນ ອ່ າ ນວາລະສານຈໍາປາ ສະບັບທີ່ 27 ນີ້ !

Our Laos stories celebrate the gradual revival of shadow puppetry, a magical tradition that was almost lost, and the handicrafts of one of this diverse land’s most colourful ethnic groups. In an essay we ask if it’s necessary to erase the past to go forward. Our overseas destinations section features breathtaking Kyoto, where despite the modernity all around, the past is preserved and revered. Maybe, we can learn some lessons from the Japanese.

We hope you enjoy Champa Holidays Issue 27.

ບ.ກ ສຸຂີ ນໍຣະສິລປ໌

Soukhee Norasilp Editor-in-Chief

lao airlines inflight magazine

Enjoy the new level of home comfort at Somerset Vientiane for a long or short stay. Because life is about living.

Somerset Vientiane Souphanouvong Avenue, Sikhotabong District P.O.Box: 4793 Vientiane, Lao PDR

THE FIRST INTERNATIONAL SERVICED RESIDENCE SOMERSET VIENTIANE NOW OPEN

+856-21-250 888 enquiry.vientiane@the-ascott.com | www.somerset.com

Somerset Vientiane is managed by The Ascott Limited, a member of CapitaLand. It is the largest global serviced residence owner-operator in Asia Pacific, Europe and the Gulf region, managing the Ascott, Citadines and Somerset brands in over 80 cities across more than 20 countries.

Contents / lk]t[ko

9

Cover photo courtesy of GIZ: Villager who lives in the Hin Nam No National Protected Area located in Bualapha District in Khammouane Province. Together with the Lao Ministry of Natural Resources and the Environment and their provincial and district level counterparts, the German Development Cooperation aims to introduce a co-management approach for Hin Nam No. Rural people are invited to participate in the establishment of natural resource management plans and take active responsibility for the protected area. The project also endeavors to generate alternative sources of income. The Lao-German cooperation project on Hin Nam No runs from November 2013 till October 2016 and is implemented by GIZ. All material appearing in Champa Holidays is under copyright and all rights are reserved. No part of this publication may be reproduced without permission of the copyright holder. All articles and photographs published herein are created by the authors and photographers at their own discretion and do not necessarily represent the view of the publisher of the magazine.

If you wish to reproduce any article or photograph, in part or in full, please contact us for the necessary permission. However, Champa Holidays holds no responsibility, or liability, arising out of the publication of such articles and photographs.

25 dP;38

34 vaflt9aoxjklts';o

19 gvdt]ad0v'gzqjk,Q' 34 [qfs]ad{vaflt9aoxjklts';o 50 lk,dyf9t9emuj8hv']v' 56 ly]txt.oI6[0v'g'qk

60 xt]e,k9kog-ufs5jo 62 7;k,\kp0v'7e;jk 69 8k8t]k'4hP;[yo

g,nv'csj'7;k,-q'9e0v'vtfuf

vto5Iad

14 z6h-totg]uf.odkoxtd;f

Contents / lk]t[ko

Lao AIrlines InFlight Magazine

11

EXECUTIVE ADVISERS: Mr. Soukaseum Phothisane Dr. Somphone Douangdara Mr. Somsanouk Mixay Mr. Chanthy Deuansavanh Editor-in-Chief: Mr. Soukhee Norasilp Executive Editor: MS. Phitsamai Chanthaboury Lao Proof editor: Mr. Somsouk Souksavath English Editor: Mr. Percy Aaron Design and content executive adviser: Ms. Rebekka Lea Larsen TRIP adviser: Mr. Inthy Deuansavanh transLation: Mr. Anousa Kounnavong Ms. Viengdalat Somphet Mr. Kahane Soutthavilay Photo journalist Mr. Fabien Vuillerey, Fabworld Mr. Pongpat Sensouphone AccountS-Finance: Ms. Khounkham Chanthaboury produced & PublisheD by: insmai Creative Communication under license from Lao Airlines Tel/Fax: +856-21 223590, 020 22464321 info@champamag.com www.champamag.com www.insmai.com Printed by: Lao Uniprint Press Co., Ltd. Lao Airlines Head Office: Wattay International Airport Souphanouvong Avenue Vientiane Capital, Lao P.D.R P.O Box: 6441 Tel: (856-21) 513 150 Fax: (856 -21) 512 004 info@laoairlines.com www.laoairlines.com

25Kyoto

- Stepping back in time

34Feature

- National parks

19 Made in laos 60 the puppet master 34 feature - national parks 62 Why Turn Our Backs on Our History?

50 Far from the madding crowd 69 lao airlines Time Table 56 IN the Shadows

14 WINNER: Readers photo contest

12

gmfltdko / Events

ບຸນວັດພູ 03 ກຸມພາ, ແຂວງຈຳປາສັກ

ບຸນວັດພູ ຖືກຈັດຂຶ້ນທຸກໆປີ ໃນເດືອນ 3 ລາວ, ຢູ່ທີ່ເດີ່ນວັດພູ ທີ່ເປັນວັດ ກ່ອນຍຸກອັງກໍວັດ ທີ່ຍັງຫຼົງເຫຼືອ ຢູ່ແຂວງຈໍາປາສັກ. ມີການແຂ່ງຊ້າງ, ຊົນຄວາຍ, ຕີໄກ່ ແລະ ການສະແດງດົນຕີ ແລະ ການຟ້ອນ ທີ່ເປັນວັດ ທະນະທໍາຂອງລາວ. ມີຕະຫຼາດນັດ ທີ່ວາງສະແດງສິນຄ້າ.

Wat Phou Festival

February 3, Champassak Held annually during the full moon of the 3rd month of the lunar calendar, on the grounds of the enchanting pre-Angkorian Wat Phou ruins in Champassak. Festival activities include, elephant racing, buffalo and cock fighting, Lao traditional music and dance performances. A trade fair showcasing products from the southern provinces of Laos, Thailand, Cambodia and Vietnam is also held during this event.

Sayabouly Elephant Festival ບຸນຊ້າງ February 13-15, Sayabouly

13-15 ກຸມພາ, ແຂວງໄຊຍະບູລີ

The highlight of this event is the competition between 60 brightly caparisoned elephants competing for the title ”Elephant of the Year”. Other activities include elephant processions bathing, and mahout (elephant training) demonstrations. Traditional Buddhist blessings, fun fairs, night markets, and live music and dance performances are also take place during this time. The festival is preceded by a two-day trade fair.

ງານບຸນ ປະກອບດ້ວຍ ສີສັນ ການປະກວດ ຄວາມງາມ ຂອງຊ້າງ 60 ໂຕ ທີ່ຖືກປະດັບເອ້ ເພື່ອທີ່ຈະຊອກຫາ “ຊ້າງແຫ່ງປີ”. ນອກຈາກ ນັ້ນຕາມດ້ວຍຂະບວນຍ່າງ ແລະ ການອາບນໍ້າ ຂອງຊ້າງ, ການສາທິດຊ້າງແສນຮູ້ (ການຝືກ ຊ້າງ), ການສູ່ຂັວນຊ້າງ, ກິດຈະກໍາມ່ວນຊື່ນ, ຕະຫຼາດກາງຄືນ ພ້ອມກັບການສະແດງດົນຕຼີ ແລະ ການຟ້ອນສົດ.

ບຸນພະທາດ 03 ກຸມພາ, ແຂວງຄຳມ່ວນ

ງານບຸນທາງສາດສະໜານີ້ ຖືກຈັດຂຶ້ນ ຢູ່ທີ່ເດີ່ນພະທາດສີໂຄດ, ເຊີ່ງຕັ້ງ ຢູ່ຫ່າງຈາກທ່າແຂກໄປທາງໃຕ້ ປະມານ 8 ກິໂລແມັດ. ຢູ່ໃນງານບຸນນີ້ ມີການ ວາງສະແດງສິນຄ້າ ແລະ ຂາຍຜະລິດຕະພັນ ຫຼາຍກວ່າ 130 ຮ້ານ ຈາກ 9 ເມືອງ ຂອງ ແຂວງ ພາກກາງຈາກຝັ່ງໄທ.

Sikkhotabong Festival February 3, Khammouane

A religious festival held at Sikhottabong stupa, located about 8 km south of Thakhek. More than 13O booths promote goods and products of the nine districts of the province as well as from neighboring Thailand.

ວຽງຈັນນານ 12-15 ມິຖຸນາ , ນະຄອນຫລວງ

ວຽງຈັນນານ VIFF ໄດ້ຈັດຕັ້ງເປັນປີທີ່ 6, ເຊີ່ງເປັນກິດຈະກຳງານບຸນຮູບເງົາຄັ້ງທໍາອິດເພື່ອສົ່ງ ເສີມນັກສ້າງຮູບເງົາພາຍໃນ ສ. ປ. ປ. ລາວ. ໃນປີນີ້ຫົວຂໍ້ຂອງການປະກວດໜັງສັ້ນແມ່ນ “ຄືນຖິ່ນ” ນອກຈາກຄົນລາວ ແລະ ຄົນທີ່ອາໃສໃນລາວຈະສາມາດສົ່ງຮູບເງົາເຂົ້າມາປະກວດ ແລ້ວ ທ່ານຍັງສາມາດເຂົ້າຊົມຟຣີໃນລະຫວ່າງວັນທີ່ 12-15 ມີນານີ້.

Vientianale Film Festival March 12-15, Vientiane Vientianale or Vientiane International Film Festival, established in 2009, is the first international film festival in Lao PDR promoting Lao filmmakers. This year’s theme “Back to the Roots” invites Lao and non-Lao people, residing in Laos, to submit entries in various categories such as animation, shorts and documentaries. For more information visit www.facebook.com/Vientianale | www.vientianale.org .

lao airlines inflight magazine

ງານເທດສະການສິລະປະຈີນ-ຫົວຢິ

Huayi - Chinese Festival of the Arts

20 ກຸມພາ ຫາ 1 ມິຖຸນາ, ສິງກະໂປ ງານເທດສະການ ຫົວຢິ ເປັນງານວາງສະແດງ ຜົນງານອັນໂດດເດັ່ນ ຂອງນັກສິລະ ປິນຈີນ ທຸກປະເພດ, ບໍ່ວ່າຈະເປັນຜົນງານສິລະປະແບບດັ້ງເດີມ ຫຼື ສະໄໝໃໝ່, ແບບ ທົ່ວໄປ ຫຼື ຜົນງານທີ່ປະສົບຜົນສໍາເລັດລະດັບສູງ ດ້ວຍການເປີດໂອກາດ ໃຫ້ນັກ ສິລະປິນ ສາມາດສະແດງ ຜົນງານ ຂອງຕົນ ຕໍ່ຜູ້ຊົມ ທີ່ມາຈາກຕ່າງປະເທດ ຢູ່ທີ່ ສີງກະໂປ. ສໍາລັບເປົ້າໝາຍຂອງງານນີ້, ພວກເຮົາ ຢາກວາງຮາກຖານ ໃຫ້ແກ່ ສີ່ງທີ່ ພວກເຮົາຄາດຫວັງວ່າ ຈະກາຍເປັນງານສິລະປະທີຮັບຮູ້ໃນລະດັບສາກົນ ທີ່ເປັນຕົວ ແທນແກ່ຄົນຈີນທີ່ພັດພາກຈາກຖີ່ນຖານຕົນ.

February 20- March 1, Singapore Huayi showcases the works of outstanding Chinese artists in all genres, traditional or contemporary, mainstream or cutting-edge, by providing them a platform to present their work to international audiences in Singapore. Organizers hope that this festival will eventually become the leading event for Chinese diaspora art.

ງານບຸນໄທປູຊັມ 3 ກຸມພາ, ສິງກະໂປ

ໃຫ້ທ່ານຕື່ນແຕ່ເດີກ ເພື່ອໄປເບີ່ງຂະບວນຍ່າງທີ່ເອີ້ນວ່າ “ການຍ່າງແຫ່ງຄວາມສັດທາ” ທີ່ຍ່າງເປັນໄລຍາທາງ 4.5 ກິໂລແມັດ ໂດຍ ຜູ້ນັບຖືສາດສະໜາຮິນດູ ທີ່ຍ່າງ ແລະ ຖືສີ່ງທີ່ເຂົາເອີ້ນວ່າ ຄາວະດິດ (Kavadis) ທີ່ຖືກ ຕົກແຕ່ງ ຢ່າງມີສີສັນສົດໃສ ແລະ ມີການສຽບໄມ້ແຫຼມຄົມ ໃສ່ລີ້ນ, ແກ້ມ ແລະ ທົ່ວຕາມຮ່າງກາຍ ຂອງເຂົາເຈົ້າ.

Thaipusam Festival February 3, Singapore Get up early to witness the 4.5 km “Walk of Faith” by Hindu devotees. In worship to Lord Murugan, they carry brightly decorated kavadis, (heavy metal or wooden frames,) with skewers pierced through their tongues, cheeks and bodies.

ງານເທດສະການໆແຕ່ງງານໃຕ້ນໍ້າ ທີ່ ແຂວງ ຕຼັງ

14 ກຸມພາ, ໄທ

ງານເທດສະການການແຕ່ງງານໃຕ້ນໍ້າ ຖືກຈັດຂຶ້ນ ໃນເດືອນແຫ່ງຄວາມຮັກ ຂອງ ທຸກໆປີ. ໃນແຕ່ລະປີ ເຈົ້າບ່າວ ແລະ ເຈົ້າສາວ ຈໍານວນ ຫຼາຍຮ້ອຍຄົນຈາກຫຼາຍ ປະເທດ ພາກັນເດີນທາງມາພາກໃຕ້ຂອງໄທເພື່ອມາງານທີ່ພິເສດນີ້ ໂດຍມີພິ ທີການແຕ່ງງານຕາມປະເພນີຂອງໄທ, ຂະບວນການທີ່ຫຼູຫຼາ ແລະ ງານສັງສັນຕາມ ຫາດຊາຍບວກກັບການປະກາດຈົດທະບຽນພິທີແຕ່ງງານໃຕ້ນໍາ້.

Trang Underwater Wedding Festival February 14, Thailand Every Valentine’s Day hundreds of couples, from many countries go to southern Thailand to exchange vows underwater. A mix of solemnity and fun, with traditional wedding ceremonies, lavish processions and beach parties taking place.

ງານເທດສະການວ່າວນານາຊາດ ມິຖຸນາ, ກຸງເທບ ການແຂ່ງຂັນຫຼີ້ນວ່າວ, ການສະແດງວ່າວຂອງໄທ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ທີ່ຫຼາຍກວ່າ 10 ປະເທດ, ການປະກວດການຕົກແຕ່ງວ່າວສວຍງາມສີສັນຂອງວ່າວ, ວ່າວທີ່ປ່ອຍ ສູງ, ແນວຄວາມຄິດສ້າງສັນ, ຄວາມທົນທານຂອງວ່າວ ແລະ ການປະກວດວ່າວ ຂອງທ້ອງຖີ່ນ, ພ້ອມມີການສາທິດການເຮັດວ່າວ.

International Kite Festival March, Bangkok This festival aims to preserve and promote the kite flying tradition as part of the national heritage of Thailand. Enthusiasts and spectators gather to fly, or watch, colorful kites soaring in the skies. Besides demonstrations in kite making, contestants from more than ten countries will take part in a kite flying competition.

14 E

NE

W

OP

N NI

Ihkogxuf.sj, / New Openings

GS

The Beer House Belgian beers at their best. With a selection of over 100 beers, the Beer House, is the ideal place to quaff some of Belgium’s finest. The informal atmosphere, the gourmet tapas, and of course the beer, will have you coming back again and again.

The Beer House – Rue du Puits, Vientiane Tel: +856-30-500 7336 FB: TheBeerHouseVientiane

ເຮືອນເບຍ

ເ ຮື ອ ຍ ເ ບ ຍ ແ ບ ນ ຊິ ກ ໃ ນ ໃ ຈ ກ າ ງ ຂ ອ ງ ນ ະ ຄອນໜຫລວງວຽຈັ ນ ທີ່ ມີ ເ ບຍໃຫ້ ເ ລື ອ ກຫຼ າ ຍ ກວ່າ 100ແບບ ເປັນອີກບ່ອນນື່ງທີ່ພວກເຮົາ ຂໍ ແ ນະນຳແດ່ ຄໍ ເ ບຍທັ ງ ຫລາຍບໍ່ ຄ ວນພາດໄປ ທົດລອງ. ດ້ວຍບັນຍາກາດທີ່ຫລົບມູມພ້ອມ ການຕົ ບ ແຕ່ ງ ແບບຜ່ ອ ນຄາຍທ່ າ ນສາມາດໄປ ນັ່ ງ ຈິ ບ ເບຍເຢັ ນ ບວກກັ ບ ກັ ບ ແກ້ ມ ທີ່ ຈ ະເຮັ ດ ໃຫ້ມື້ເຮັດວຽກໜັກໆຂອງທ່ານຜ່ອນຄາຍ ແລ ະ ເປັນໂຕຂອງທ່ານເອງ ຫລື ຈະຊື້ກັບບ້ານກໍເປັນ ການດີ.

ຮ້ານຊຸ່ມໄກ່ ເປັ ນ ຮ້ າ ນອາຫານນ້ ອ ຍໆທີ່ ຊ້ ອ ນຕົ ວ ໃນຮ່ ອ ມຢູ່ ໃ ຈກາງເມື ອ ງທີ່ ຫ າກໍ່ ເປີ ດ ບໍ ລິ ກ ານບອກໄດ້ ເ ລີ ຍ ເຖີ່ ງ ຮ້ າ ນຈະນ້ ອ ຍແຕ່ ກໍ ມີ ສ ະເໜ່ ດ້ ວ ຍເຮື ອ ນ ໄມ້ ຊົ ງ ລາວທີ່ ຕົ ບ ແຕ່ ງ ແບບອົ ບ ອຸ່ ນ ແຝງດ້ ວ ຍການປຸ ງ ແຕ່ ງ ຢ່ າ ງສ້ າ ງ ສັນທີ່ມີກິນອາຍຈາກພາກໃຕ້ຝຣັ່ງ, ພ້ອມກັບອາຫານລາວປະຍຸກ. ທ່ານ ຄວນລອງຕຸ້ນຊີ້ນຄວາຍໃສ່ໝາກຂາມ, ຫລືເມນູສະເຕັກເປັດພ້ອມດ້ວຍ ສະລັດໝາກມ່ວງ ແລະ ກະເຟຫອມໆຈາກພູພຽງບໍລິເວນ.

La Cage du Coq In a charmingly restored Lao house, on a tranquil little street, is this newly opened French restaurant serving delicious cuisine from southwest France, with some Lao twists. Specialties include tamarind and Armagnac buffalo stew, duck strips, mango salad and Boloven coffee mille feuille. A set lunch menu available.

La Cage du Coq – Hengbounnoy Street , Vientiane Tel: +856-20 5467 6065 FB:

Dresden Lao Located near the National Culture Hall, the Dresden Lao is an ideal refuge from the capital’s traffic. Enjoy the cozy ambience, the Japanese-style fusion cuisine and a long list of beverages and spirits as you chat with the friendly staff.

Don’t forget to check out the Comfort Room.

No. 139, Unit 13, Ban Mixay, Vientiane Tel +856-21-244241 | FB: Dresden Lao Bar & Restaurant

lao airlines inflight magazine

ຮ້ານແດຼັດເດັນລາວ ດ້ ວ ຍທີ່ ຕັ້ ງ ແມ່ ນ ຢູ່ ໃ ຈກາງເມື ອ ງຊ້ າ ຍສວຍກັ ບ ຫໍ ວັ ດ ທະນາທຳທີ່ ເ ປັ ນ ບ່ ອ ນມັ ກ ມີ ຜູ້ ຄົ ນ ສັ ນ ຈອນ ໄປມາເຮັ ດ ໃຫ້ ຮ້ າ ນນີ້ ມັ ກ ເປັ ນ ບ່ ອ ນທີ່ ຄົ ນ ຫລົ ບ ຫລີ ກ ຈາກບັ ນ ຍາກາດໜ້ າ ເບື່ ອ ລົ ດ ຕິ ດ ໃນຍາມ ເລີກການ.ພວກເຂົາມັກມານັ່ງຈິບຄອກເທວ ແລະ ໂອ້ລົມກັນ ຫລື ແມ້ກະທັ້ງມາກັບປື້ມທີ່ເຂົາມັກ ອ່ານ. ເພື່ອນັ່ງຜ່ອນຄາຍກ່ອນຈະຕໍ່ດ້ວຍອາຫານ ຄ່ຳເລີດລົດ. ເຊີ່ງມີສະຕາຍແບບຫລູຫລາທີ່ສຸດ ບວກກັບກິ່ນອາຍແບບຍີ່ປຸ່ນ. ບາທຽນເນີ ຄົນຍີ່ ປຸ່ ນ ຈະມາປຸ ງ ແຕ່ ງ ເຄື ອ ງດື່ ມ ຂອງທ່ າ ນແບບພິ ຖີ ພິ ຖັນຈົນເຮັດໃຫ້ທ່ານເຄີ້ມກັບຄວາມມີລະດັບ.

ph o ot con t tes

z6h-totg]uf xtd;fI6[rk[ lt[a[muj

27

Winner Photo Contest 27

ຊິລີ ເອວເບີເລີ

ພາບການໃສ່ບາດທີ່ ແຂວງຫລວງພະບາງ

ກະຕິກາການສົ່ງຮູບເຂົ້າປະກວດ:

Competition guidelines

ຄົ້ນຫາສຸດຍອດປາຍທາງໄປກັບການບິນລາວ

Photographs should be: Taken in a Lao Airlines destination country.

ເປັນຮູບທີ່ມີຄວາມລະອຽດ (150dpi ຫລື 5MB) ຂຶ້ນໄປ, ສົ່ງມາທີ່photocontest@champamag.com ຮູບທຸກໃບແມ່ນສັບສິນຂອງຜູ້ເຂົ້າແຂ່ງຂັນ

High resolution. (150dpi – 5MB above) submit photocontest@champamag.com

ອ່ານເພີ່ມເຕີມທີ່

Exclusive property of the entrant.

Cyril Eberle Tak Bat- Daily alms giving ceremony, Luang Prabang, Laos

www.champamag.com/photocontest

Briefly

ການລົງທືນໃນປີຜາ່ ນມາ ສະໝາມບິນວັດໄຕປັບປຸງສາງພັດສະດຸ ໃຫ້ທນ ັ ສະໄໝ

ບໍລິສັດບໍລິການສະໝາມບິນສາກົນວັດໄຕ ລາວ - ຍີ່ປຸ່ນ ໄດ້ ອ ະນຸ ມັ ດ ໃຫ້ ບໍ ລິ ສັ ດ ຮຸ່ ງ ເຮື ອ ງໂລຈິ ສ ຕິ ກ ປັ ບ ປຸ ງ ສາງພັ ດ ສະດຸ ແລະ ປັບປຸງອຸປະກອນໃຫ້ທັນສະໄໝ ແລະ ໄດ້ມາດ ຕະຖານ.

New company apprroved for cargo building service Lao– Japan International Airport approves Hung Heua Logistic Co. Ltd for repairing cargo servicebuilding and modernizing equipment to bring these to international standards.

/ 0jk;lAo

17

ອີງຕາມກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທືນໃນ 12 ເດືອນ ຜ່ານມາໄດ້ມີໂຄງການລົງທືນພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ຖືກອະນຸມັດຫຼາຍກວ່າ 1,100 ໂຄງການມີມູນຄ່າ 3.3 ຕື້ໂດລາ

Laos – an attractive investment destination

The Ministry of Planning and Investment says that in the last 12 months more than 1,100 projects, worth USD 3.3 billion from domestic and international investors were approved.

ກຽມພ້ອມເປີດນຳໃຊ້ ຂົວມິດຕະພາບ ລາວ-ມຽນມ້າ

ຂົວມິດຕະພາບ ລາວ-ມຽນມ້າ (ບ້ານຊຽງກົກ, ແຂວງຫລວງ ນຳ້ທາ ຫາ ບ້ານແກງລາບ) ແມ່ນໄດ້ເຊື່ອມຕໍ່ກັນເປັນທີ່ ຮຽບຮ້ອຍແລ້ວຫຼັງກໍ່ສ້າງເປັນເວລາ 20ເດືອນ, ຄາດຄະເນ ຈະເປີດເປັນທາງການເດືອນມີນານີ້

ການເກັບພາສີແບບໃຫ່ມໄວໄວນີ້

ອ/ກຮ່ ວ ມມື ທ າງການເງິ ນ ສາກົ ນ ໄດ້ ເ ຮັ ດ ວຽກຮ່ ວ ມກັ ບ ກົ ມ ພາສີ ເ ພື່ ອ ກຽມຄວາມພ້ ອ ມໃຫ້ ແ ກ່ ຫົ ວ ໝ່ ວ ຍທຸ ລ ະກິ ດ ທົ່ ວ ປະເທດເພື່ ອ ເປີ ດ ນຳໃຊ້ ລ ະບົ ບ ການເສຍພາສີ ແ ບບໃໝ່ ໃນປີນີ້.

New tax clearance system in the offing ນຳໃຊ້ລດ ົ ໄຟຟ້າ ຫລຸດຜ່ອນມົນລະພິດ The International Finance Cooperation (IFC) and the Customs Department are preparing a new tax clearance system for all businesses in Laos. This will come into force this year.

Bridging LaoMyanmar friendship

The Lao-Myanmar Friendແຂວງ ຫຼວງພຣະບາງ ຈະນຳໃຊ້ລົດແທັກຊີໄຟຟ້າແກ່ນັກ ship Bridge is finally comທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ປະຊາຊົນໃນແຂວງ, ໃນເດືອນມີນາ 2015 plete after 20 months ຈະເລີ່ມທົດລອງການໃຫ້ບລ ໍ ກ ິ ານ 14ຄັນກ່ອນ. of construction, and is Green vehicles take to the expected to be officially streets in Luang Prabang opened in March 2015.

Luang Prabang will start operating 14 electric carts for tourists and the public by March 2015.

ເຊກອງບັນລຸເກີນຄາດ

ການສົ່ງອອກກາເຟ ແລະ ຜະລິດຕະພັນໄມ້ຂອງເມືອງ ດາກຈຶງແຂວງເຊກອງໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນເຖີງ 5 ຕື້ກີບ ໃນສົກປີ 2013 -14, ເຊີ່ງຖ້າທຽບໃສ່ປີຜ່ານມາແມ່ນເພີ່ມຂຶ້ນ 16%.

Sekong Money Spinner Coffee exports and wood products from Dak Jeung District, Sekong Province saw revenue climb to LAK 5 billion in 2013-14, a 16% increase from previous years.

ນັກວັນນະກັມສ້າງສັນຍອດຢ້ຽມ

ການຊ່ວຍເຫລືອລ້າຈາກຍີ່ປນ ຸ່

ນັກຂຽນລາວ ທ່ານ ສົມສຸກ ສຸກສະຫວັດ ໄດ້ຮັບລາງວັນ ວັນນະກັມສ້າງສັນຍອດຢ້ຽມແຫ່ງອາຊຽນປະຈຳປີ 2014 ຫຼື ຊີໄຣທີ່ບາງກອກໃນບົດຂຽນອານາຈັກບິນບົน.

ລັດຖະບານຍີ່ປຸ່ນເຫັນດີໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອລ້າມູນຄ່າ 2.3 ລ້ານໂດລາໃນວຽກງານຂະແໜງການເກັບກູ້ລະເບີດບໍ່ທັນ

More SEA Write recognition

Japan to help with UXO

Lao author, Mr. Somsouk Souksavath received the SEA Write Award 2014 for his work Anachak Bin Bon (The Flying Kingdom).

Japan agrees to provide funds worth USD 2.3 million for the unexploded ordnance project and will rebuild the training center

ແຕກ ແລະ ສ້າງສູນຝຶກອົບຮົມຄືນ

ຄວາມເປັ ນ ໄປໄດ້ ໃ ນການຂາຍມື ນ ສີ່ງ ເມົາເປັນເວລາ.

ສະຖານທີ່ໃນການຂາຍສີງມືນເມົາ, ເວລາໃນການເປີດ-ປິດ, ເນື້ອໃນການໂຄສະນາແມ່ນຫົວຂໍ້ຖືກຍົກຂຶ້ນມາສົນທະນາ ຫຼາຍທີ່ສຸດໃນລະຫວ່າງກອງປະຊຸມສະພາແຫ່ງຊາດ

Alcoholism worries Lao lawmakers The sale of alcohol and the operating hours of alcohol shops, were the most discussed topics during a National Assembly meeting.

Nam Kat Resort +856-81 219 666; +856-20 5627 1666 +856-81 219 555

zt]yf.o]k; /

gvdt]ad0v'gzqjk,Q'

Material Girls ໂດຍ ເມໂລດີ ເຄັມ

by MELODY KEMP

”All of our textiles and motifs are sacred...we have to protect our designs as they are our culture.”

Made in Laos

zt]yf.o]k; / Made

20

in Laos

‘ສີແດງເປັນສັນຍາລັກຂອງການປົກປ້ອງ, ສີຟ້າຄາມສະແດງເຖິງພະລັງຂອງຄວາມ ຮັກ’ Nou Lorbliayao ອະທິບາຍໃນຂະນະທີ່ກຳລັງຕົກແຕ່ງ ສະໃບກະໂປ່ງຂອງລາວ. ຊົນເຜົ່າມົ້ງເປັນຊົນເຜົ່າທີ່ຖືວ່າເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນຫຼາຍໃນບັນດາກຸ່ມຊົນເຜົ່າໃນລາວ ແຕ່ ສ່ວນຫຼາຍມັກຖືກເຂົ້າໃຈຜິດສະເໝີ. ເພື່ອຫລົບໜີຈາກການບຽດບຽນດ້ວຍນໍ້າມືຂອງ ຊາວຫັ້ນທີ່ສ່ວນຫຼາຍອາໄສໃນຈີນ, ຊົນເຜົ່າມົ້ງໄດ້ຍ້າຍຖິ່ນຖານລົງສູ່ພາກໃຕ້ຂອງ ປະເທດລາວ, ຫວຽດນາມ ແລະ ໄທ. ດ້ວຍຄວາມພະຍາຍາມ ແລະ ຄວາມມຸ່ງໝັ້ນ, ສີໄມ້ລາຍມືຂອງຜືນຜ້າ ແລະ ຫັດຖະກຳຂອງພວກເຂົາແມ່ນເຕັມໄປດ້ວຍຈິດວິນຍານ ເຖິງຄວາມເປັນເອກະລັກຂອງຊົນເຜົ່າມົ້ງ.

‘ທຸກຜືນຜ້າ ແລະ ລວດລາຍລ້ວນແຕ່ມີຄວາມສຳຄັນ’ ນູ່ອະທິບາຍ, ‘ຕົ ວ ຢ່ າ ງເສັ້ ນ ໄຍປ່ າ ນສະແດງເຖິ ງ ການປົ ກ ປັ ກ ຮັ ກ ສາຂອງສິ່ ງ ສັ ກ

“Red is for protection and the indigo blue is for love power,” Nou Lorbliayao, the driving force behind the Hmong Sisterhood, was pointing to an elaborately decorated and pleated skirt at the VivNcaug gallery, Handicrafts from the Heart.

The Hmong may be the best known of all the Lao ethnic groups and also, perhaps, the most misunderstood. Fleeing persecution at the hands of the Han majority in China, they migrated steadily south into Laos, Vietnam and Thailand. Industrious and ferociously independent, their textiles and handcrafts are imbued with spirituality that underpins their identity.

ສິດ’, ມືຂອງລາວຍົກຜ້າຂຶ້ນແຍງເບິ່ງຄວາມງາມຂອງລວດລາຍທີ່ປະ “All our textiles and motifs are sacred,” Nou went

on. “Hemp for instance represents the protective

ດັ ບ ຫ້ ອ ຍຕາມຜື ນ ຜ້ າ .‘ພວກເຮົ າ ຢາກສື ບ ຕໍ່ ນ ຳເລື່ ອ ງລາວກ່ ຽ ວກັ ບ ຜື ນ spirits,” her hands going to the beautifully emຜ້ານີ້ໃວ້ໃຫ້ອະນາຄົດລຸ້ນຫຼັງໄດ້ເບິ່ງ’ broidered pendant she wore suspended on hemp ຜ້ າ ທີ່ ຕ່ ຳ ດ້ ວ ຍໄໝເສັ້ ນ ໄຍປ່ າ ນທຳມະຊາດນີ້ ເ ປັ ນ ທີ່ ຕ້ ອ ງການຫຼ າ ຍໃນໂລກປັ ດ ຈຸ

ບັນ. ມີທັງ BMW ແລະ Volkswagen ໄດ້ເລີ່ມນຳໃຊ້ຜ້າຊະນິດນີ້ເຂົ້າໃນການ

ປະດິດບ່ອນນັ່ງຂອງລົດ. ລົດລາຄາແພງທີ່ພົບເຫັນໃນວຽງຈັນອາດຈະມີວັດຖຸດິບສ່ວນ ປະກອບຂອງເສັ້ນໃຍປະເພດນີ້ນຳ. ທັງນັກອອກແບບໂດ່ງດັ່ງ Versace ແລະ Karan ກໍ່ຍັງນຳສະເໜີຜົນງານທີ່ເຮັດຈາກຜ້າປະເພດນີ້.

ເສັ້ນໄຍປ່ານມີຄຸນລັກສະນະອັນ

ໂດດເດັ່ນໃນການເກັບຮັກສາຄວາມຮ້ອນ, ຈັບສີໄດ້ດີຈາການຍ້ອມ, ທົນທານ, ຊ່ວຍ ປ້ອງກັນແສງແດດ ແລະ ຊ່ວຍໃນການປັອງກັນແບັ໋ກທີເລຍແບບທຳມະຊາດອີກດ້ວຍ.

cord. We want to take the story of hemp to the future generations.”

Hemp is increasingly in demand, in fashion, industry and medicine. The industrial variety (cannabis salvia) which is used by the Hmong, is laden with cannabidiol (CBD) useful in the treatment of various ailments, including diabetes and epilepsy.

ເຊິ່ງເປັນສ່ວນປະກອບຫຼັກຂອງ Cannabidiol (CBD). ຜ່ານການທົດລອງເຫັນວ່າ

In Laos it is still regarded with some suspicion. But things are gradually changing. “We have been invited to join the OTOP program (one district one product). So that gives us an opportunity to promote our products over a wider field.”

ຄວາມເຄັ່ງຄຽດຮຸນແຮງ ຫຼື PTSD, ອາການຊັກ, ເສັ້ນເລືອດອັດຕັນ ແລະໂລກມະເຮັງ.

Shannon Parris, anthropology major and currently a volunteer as-

ອຸດສະຫະກຳໃນເສັ້ນໃຍນີ້ແມ່ນຖືກນຳໃຊ້ໂດຍຊົນເຜົ່າມົ້ງ

(cannabis

CBD

ໂລກເບົາຫວານ,

ມີຄຸນປະໂຫຍດໃນການປົວາອາການເຈັບຊຳເຮື້ອ,

lao airlines inflight magazine

salvia) ໂລກ

ໃນປະເທດລາວນັ້ນການນຳໃຊ້ວັດຖຸດິບນີ້ແມ່ນຖືວ່າຍັງບໍ່ແນ່ນອນ. ແຕ່ກໍຄ່ອຍໆ ເລີ່ມມີການປ່ຽນແປງ. ພວກເຮົາໄດ້ຖືກຮັບເຊີນໃຫ້ເຂົ້າຮ່ວມໂຄງການໜຶ່ງເມືອງ ໜຶ່ງຜະລິດຕະພັນ ຫຼື ODOP ເຊິ່ງມັນໄດ້ເປີດໂອກາດແກ່ພວກເຮົາໃນການນຳ ສະເໜີຜະລິດຕະພັນໃຫ້ເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນຫຼາຍຂຶ້ນ.

Shannon Parris ອາສາສະມັກ ແລະ ນັກມະນຸດວິທະຍາ, ລາວເຮັດການ ຕະຫຼາດ, ລາວເວົ້າວ່າ ‘ພວກເຮົາໄດ້ລໍຖ້າກຽມພ້ອມມື້ທີ່ພວກເຮົາເປີດກິດຈະ ການໃນປີ 2013, ປັດຈຸບັນພວກເຮົາມີທັງລູກຄ້າປະຈຳ ແລະ ທັງມີການສົ່ງ ອອກເຄື່ອງຫັດຖະກຳອີກດ້ວຍ’

‘ພວກເຮົ າ ຈຳເປັ ນ ຕ້ ອ ງຮັ ກ ສາການອອກແບບທີ່ ເ ປັ ນ ເອກະ ລັ ກ ເພາະມັ ນ ແມ່ ນ ສວນໜຶ່ ງ ຂອງວັ ດ ທະນະທຳຂອງພວກເຮົ າ ບໍ່ດັ່ງນັ້ນມັນອາດສູນຫາຍ ຫຼື ຖືກລັກໄດ້ ເອື້ອຍຂອງຂ້ອຍທີ່ຢູ່ ອາ ເມລິກາເຄີຍຊື້ຜ້າພັນຄໍມົ້ງຂອງປອມຈາກຮ້ານ Walmart. ພວກ ເຮົາຕ້ອງຮູ້ຈັກສອນລຸ້ນຫຼັງໃຫ້ເຂົ້າໃຈເຖິງຄວາມໝາຍຂອງລວດ ລາຍການອອກແບບຕ່າງໆ, ເຊັ່ນຮູບສັດທີ່ສະແດງເຖີງວິນຍານ ແລະ ຄວາມສັກສິດ. ມັນບໍ່ແມ່ນພຽງເພື່ອການຊອກຫາທຶນຮອນ ເທົ່ານັ້ນ, ແນ່ນອນວ່າເງິນເປັນສິ່ງຈຳເປັນແຕ່ວັດທະນະທຳນັ້ນ ສຳຄັນກ່ວາ, ເພື່ອທີ່ຈະສະແດງເຖິງຄວາມຮັກ ແລະ ການແບ່ງ ປັ ນ ໃນສິ່ ງ ທີ່ ພ ວກເຮົ າ ໄດ້ ສ້ າ ງຂຶ້ ນ ໃຫ້ ຄົ ງ ໄວ້ ໃ ນເລື່ ອ ງລາວຂອງ ພວກເຮົາ’ Shannon ຍັງເວົ້າອີກວ່າ ‘ພວກເຮົາກຳລັງທົດສອບຄວາມ

sisting with marketing, nodded. “We waited until an auspicious day to open the shop which turned out to be in October 2013. Now we have regular customers and even export to Germany.”

“But our designs have been taken from us,” Nou added. “My sister bought a fake Hmong scarf in Walmart. We don’t want to lose our art to fakes, we want to take back our designs and textiles. They are our pride. We want to teach young Hmong that all designs have meaning; animals represent spirits. It’s not only money. Sure we need that, but our culture is more important; to love and share what we make and to hold onto our stories.”

ເປັນໄປໄດ້ໃນຫຼາຍດ້ານ, ຈາກສາຍຄໍພື້ນບ້ານກໍຫັນມາເປັນເຄື່ອງປະດັບຕຸ້ມຫູ ເພື່ອເຂົ້າເຖິງລູກຄ້າໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ພວກເຮົາມີທັງການປັບປ່ຽນ ແລະ ປ່ຽນແປງ ຄວາມຄິດໃໝ່ໆເພື່ອໃຫ້ເໝາະສົມກັບຍຸກສະໄໝອິກດ້ວຍ’

“When we brought women here to train (the Sisterhood gives young Hmong women confidence through training in vocational and technical skills, computing and English) we found many had great textile skills.”

We are experimenting with scale,” Shannon said. “We take the traditional necklace and scale it down to earrings, so it’s accessible to more people. We change and adopt new ideas to suit the times.”

ນູ່ເວົ້າຕໍ່ອີກວ່າ ‘ພວກເຮົາຍັງນຳໃຊ້ຜ້າໄໝເພື່ອດຶງດູດລູກຄ້າ ຄົນລາວສ່ວນ ຫຼາຍອາດຈະບໍ່ມັກຜ້າເສັ້ນໄຍປ່ານແຕ່ສວນຫຼາຍ ນັ້ນແມ່ນນິຍົມຜ້າໄໝ ພວກ ເຮົາເລີຍຜະລິດກະເປົ໋າໃຫ້ມີສີສັນຄູ່ກັບກະໂປ່ງ ແລະ ເຄື່ອງປະດັບອື່ນໆນຳໃຊ້ ການອອກແບບຂອງພວກເຮົາ ແມ່ຍິງລາວປັດຈຸບັນເລີ່ມຊື້ສິນຄ້າຈາກພວກເຮົາ’

Nou took up the story. “We also use silk to attract different customers.

Lao people may not like hemp, but they like silk, so we make matching purses, skirts and accessories using our designs on silk, and now many Lao women are buying our things.”

‘ເສັ້ນໄຍປ່ານແມ່ນຜະລິດຕະພັນທີ່ມີຜົນດີຕໍ່ທຳມະຊາດ ເຊັ່ນດຽວກັນກັບເຂົາ ຄວາຍຕາມຮີດຄອງປະເພນີ ແລ້ວເຂົາ ຄວາຍຈາກຄວາຍດ່ອນຈະຖືກນຳໃຊ້ເພື່ອ ເອີ້ນເອົາວິນຍານ ແລະພວກເຮົາກໍ່ຍັງນຳໃຊ້ສິ່ງສັກສິດດັ່ງກ່າວ. ແຕ່ຕຸ້ມຫູນີ້ແມ່ນ ເຮັດຈາກເຂົາຄວາຍທົ່ວໄປ ແລະ ມີການອອກແບບແບບພື້ນບ້ານ’

Hemp is eco-friendly, so is buffalo horn. “Traditionally we used horns from the albino buffalo to call the spirits and we still use those for sacred objects, but look at these earrings. They are made from natural horn and have our traditional designs on them.”

ວາລະສານຈຳປາກໍ ອົ ດ ໃຈບໍ່ ໄ ດ້ ກໍ ເ ລີ ຍ ຊື້ ກ ະເປົ໋ າ ເສັ້ ນ ໄຍປ່ າ ນສີ ດ ຳຂາວຕິ ດ ມື

Champa Holidays finally succumbed, and bought a striking black and white hemp bag. Simply too hard to resist.

ກັບບ້ານນຳ !

zt]yf.o]k; / Made

22

in Laos

Photo by Lou Sengsouphone

ກະເປົ໋າຖືສຸພາບສະຕີຼ

ຜະລິດຕະພັນສອງເອື້ອຍນ້ອງຫັດຖະກຳ

ຜະລິດຕະພັນທີ່ເຮັດຈາກວັດສະດຸທີ່ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ມີຢູ່ໃນ ສປປ ລາວ ແລະ ປະເທດ ໃກ້ຄຽງ. ຊ່າງຝີມືຂອງພວກເຮົານໍາໃຊ້ການອອກແບບຢ່າງພິຖີພິຖັນເພື່ອສະທ້ອນໃຫ້ ເຫັນເອກະລັກຂອງຊົນເຂົາເຈົ້າ. ທຸກຂັ້ນຕອນການຜະລິດແມ່ນດ້ວຍມື ແລະ ໂດຍກົງ ຂອງຊົນເຜົ່າລາວສູງ.

Sisterhood Handicrafts Lady’s Handbag

Products are handmade from environmentally materials, available in Laos and neighbouring countries. Our artisans use design and motifs traditionally seen in Hmong and other ethnic textiles. All proceeds directly benefit the artisans and the project.

zt]yf.o]k; / Made

Photo by Lou Sengsouphone

ກະເປົ໋າຖືສຸພາບສະຕີຼ

ຜະລິດຕະພັນສອງເອື້ອຍນ້ອງຫັດຖະກຳ

‘ສີແດງເປັນສັນຍາລັກຂອງການປົກປ້ອງ, ສີຟ້າຄາມສະແດງເຖິງພະລັງຂອງຄວາມຮັກ’ ທຸກຜືນຜ້າ ແລະ ລວດລາຍລ້ວນແຕ່ມີຄວາມສຳຄັນ. ເສັ້ນໄຍປ່ານສະແດງເຖິງການປົກ ປັກຮັກສາຂອງສິ່ງສັກສິດ’.

Sisterhood Handicrafts Lady’s Handbag

“Red is for protection and indigo blue is for love power”

in Laos

23

dkomjv'mPj; / Travelogue

26

dP;38

g,n v 'csj ' 7;k,-q'9e0v'vtfuf

yoto K

- Stepping back in time

by Virginia Addison

www.japaneseammo.com

ໃນລະຫວ່າງທີ່ທ່ານເດີນທາງໄປກຽວໂຕ ທ່ານກໍຍັງສາມາດເຫັນພູເຂົາໄຟຟູຈິຕະຫລອດທາງລົດອີກດ້ວຍ.

Another easy way to view Mount Fuji is from the train on a trip between Tokyo and Osaka. If you take the Shinkansen from Tokyo in direction of Nagoya, Kyoto and Osaka, the best view of the mountain can be enjoyed from around Shin-Fuji Station on the right hand side of the train, about 40-45 minutes into the journey.

dkomjv'mPj; / Travelogue

28

ສາລາຄໍາ Kinkaku-ji The Golden Pavilion

Sapporo

Sendai Niigata

Kyoto Osaka

Tokyo

Japan

Hiroshima Fukuoka

T

his thriving Japanese city combines moderniເມືອງທີ່ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂອງຍິ່ປຸ່ນແຫ່ງນີ້ ປະກອບດ້ວຍ ty with remembrance of things past and is best ຄວາມທັນສະໄໝ ທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຊົງຈໍາຂອງສີ່ງ seen on foot. ຕ່າງໆ ທີ່ຢູ່ໃນອະດີດ ແລະ ມັນເປັນການດີທີ່ສຸດ ທີ່ຈະຍ່າງ Pack a pair of comfortable walking shoes for your trip ທ່ຽວຊົມເມືອງດັ່ງກ່າວນີ້ ສໍາລັບການເດີນທາງໄປ ເມືອງກຽວໂຕ ຂອງທ່ານ, ຂໍໃຫ້ທ່ານເອົາເກີບສໍາລັບຍ່າງທີ່ສະ ດວກສະບາຍໄປນໍາຈັກຄູ່. ເມືອງອັນມີສະເໜ່ ທີ່ມີພົນລະເມືອງ 1.4 ລ້ານຄົນ ແຫ່ງນີ້ ເປັນສະຖານທີ່ ທີ່ຖືກໃຈສໍາລັບຄົນທີ່ມັກຍ່າງເລາະ. ມັນເປັນເມືອງ ທີ່ເຕັມໄປ ດ້ວຍວັດວາອາຮາມ, ສະຖານທີ່ ແລະ ຫໍຜາສາດ ທີ່ເກົ່າແກ່ ທີ່ຊັບຊ້ອນຢູ່ໃນເດີ່ນທີ່ຂຽວ ອຸ່ມທຸ່ມ ແລະ ລຽງລາຍ ໄປຕາມຖະໜົນອັນເກົ່າແກ່ ໃນທົ່ວເມືອງທີ່ທັນສະໄໝແຫ່ງນີ້. ໃນນາມ ທີ່ມັນຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງ ຂອງ ເກາະ ຮອນຊູ Honshu, ເມືອງກຽວໂຕຖືກສ້າງຂຶ້ນ ໃນປີຄ.ສ 794 ແລະ ເປັນຖີ່ນຖານທີ່ພັກຂອງບັນດາ ຈັກກະພັດ ຂອງປະເທດ ຈົນຮອດ ປີ 1868. ເນື່ອງຈາກມັນ ບໍ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກການທໍາລາຍ ຂອງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ II, ມັນ ຈຶ່ງເປັນທີ່ຕັ້ງ ຂອງ ບັນດາວັດວາອາຮາມ ແລະ ສະຖານທີ່ສັກສິດຕ່າງໆ ຫຼາຍ ກວ່າ 2,000 ແຫ່ງ ເຊີ່ງລວມມີ ສະຖານທີ່ ທີ່ຖືກຮັບຮອງເປັນມໍລະດົກໂລກ ຈາກອົງການ ຢູເນັສ໌ສະໂກ 17 ແຫ່ງ. ປັດຈຸບັນນີ້, ມັນເປັນສະຖານທີ່ທີ່ສໍາຄັນ ທາງດ້ານວັດທະ ນະທໍາ ແລະ ປະຫວັດສາດ ຂອງຍິ່ປຸ່ນ. ການທ່ຽວຊົມຕົວເມືອງ ໃນນາມນັກທ່ອງທ່ຽວ ມີຄວາມສະດວກສະບາຍ ຍ້ອນມີລະບົບການຄົມມະນາຄົມທີ່ດີ. ນອກຈາກນັ້ນ, ການ ທ່ຽວຊົມຕົວເມືອງດ້ວຍລົດເມ ແລະ ລົດໄຟ ເຮັດໃຫ້ ສາມາດສໍາພັດກັບລົມທີ່ພັດມາ. ຄ່າແທັກຊີ ມີລາຄາສົມເຫດສົມຜົນ ແລະ ເປັນຕົວເລືອກທີ່ມີປະສິດທິພາບ ຖ້າຫາກທ່ານ ມີຕາຕະລາງການເດີນທາງແບບຈໍ້ໆ. ກ່ອນອື່ນໝົດ ແມ່ນໃຫ້ເດີນທາງໄປຫາຜາສາດ ນິໂຈ Nijo Castle. ມັນຖືກສ້າງຂຶ້ນ ໃນປີ ຄ.ສ 1603, ເປັນທີ່ຢູ່ຂອງ ທ່ານ ໂຕກຸກະວະ ອິເອະຢາສຸ Tokugawa Ieyasu, ເຊີ່ງເປັນໂຊກຸນ ຄົນທໍາອິດ ຂອງຍຸກເອໂດ (ຄ.ສ 1603-1867). ນອກຈາກນັ້ນ, ມັນຍັງຖືກ ກໍານົດ ໃຫ້ເປັນມໍລະດົກໂລກ ໂດຍອົງການ UNESCO ໃນປີຄ.ສ 1994. ໂຕຜາສາດ ແລະ ເດີ່ນຜາສາດ ຖືກອ້ອມຮອບ ດ້ວຍຜາຫີນ ແລະ ຄູເມືອງ. ໜື່ງໃນຈຸດທີ່ໜ້າສົນໃຈ ທີ່ສຸດແມ່ນພະຣາຊະວັງ ນິໂນມະຣຸ Ninomaru Palace, ເຊີ່ງຍັງຄົງຮູບແບບດັ້ງເດີມ ແລະ ປະກອບດ້ວຍ ອາຄານຫຼາຍຫຼັງ ທີ່ເຊື່ອມຫາກັນ ຜ່ານຈຸດເຊື່ອມຕໍ່ ທີ່ຮຽກວ່າ “ຊັ້ນ ໄນຕີງເຈວ Nightingale floors” ມັນຖືກອອກແບບມາ ເພື່ອໃຫ້ສັນຍານເປັນສຽງດັ່ງ ເມື່ ອ ມີ ຄົ ນ ຍ່ າ ງຂ້ າ ມເຊີ່ ງ ເປັ ນ ມາດຕະການຮັ ກ ສາຄວາມປອດໄພຕ້ າ ນກັ ບ ຜູ້ ບຸ ກ ລຸ ກ .

lao airlines inflight magazine

to Kyoto. This charming city of about 1.4 million, is a stroller’s delight, with ancient temples, palaces and castles nestling in lush gardens and winding old streets that weave through a modern city.

Situated in the centre of Honshu, Kyoto was founded in 794 and was home to the country’s emperors until 1868. Untouched by the devastation of World War II it is still home to more than 2,000 temples and shrines, including 17 UNESCO World Heritage Sites. Today it is the heartland of Japanese culture and history. Getting around the city as a tourist is easy with the good transportation system and prepaid bus and rail passes make hopon-hop-off sightseeing a breeze. Taxis are reasonably priced and a sensible choice if you are on a tight schedule.

First, head to Nijo Castle. Built in 1603 as the residence of Tokugawa Ieyasu, first shogun of the Edo period (1603-1867) and designated a UNESCO World Heritage Site in 1994, the castle and its gardens are surrounded by stone walls and moats. One of the most interesting sections, the Ninomaru Palace, is still in its original form and consists of multiple separate buildings connected through corridors with so called “nightingale floors”, designed to squeak when stepped upon; a security measure against intruders. If it is cherry blossom season, then the gardens surrounding the palace will be a billowing sea of pink. Another favourite destination is Kinkaku-ji, or the Golden Pavilion, and its beautiful gardens. Although you cannot enter the pavilion, it looks lovely as the gold glimmers in the “mirror pond” as you walk around the edge. After visiting the temple take the time to amble through the magnificent giant bamboo forest nearby.

Cherry blossoms in spring www.drawingforkids.org

www.mery.jp

dkomjv'mPj; / travelogue

jremembrance.wordpress.com

30

Torii Gate

ຖ້າຢູ່ໃນລະດູ ທີ່ໝາກເຊີຣີ ກໍາລັງອອກດອກ, ເດີ່ນທີ່ຢູ່ບໍລິເວນອ້ອມຮອບ ພະຣາຊະ ວັງຈະເຕັມໄປດ້ວຍຄື້ນທະເລສີບົວ. ອີກຈຸດໝາຍໜື່ງ ທີ່ຄົນນິຍົມ ແມ່ນ ຄິນຄະຄຸ-ຈິ Kinkaku-ji ຫຼື ເອີ້ນວ່າ ສາລາຄໍາ. ມັນມີເດີ່ນ ທີ່ສວຍງາມ. ເຖີງແມ່ນວ່າ ທ່ານ ບໍ່ສາມາດ ເຂົ້າໄປໃນສາລາດັ່ງກ່າວໄດ້, ແຕ່ໃນເວລາ ທີ່ທ່ານ ຍ່າງອ້ອມຂ້າງໜອງ ສາລາດັ່ງກ່າວ ກໍຍັງເບີ່ງງາມ ໂດຍສະເພາະເວລາມັນເປັ່ງລັດສະໝີ ທີ່ເປັນສີຄໍາ ສະທ້ອນໃສ່ “ໜອງ ທີ່ປຽບສະເໝືອນແວ່ນແຍງ”. ຫຼັງຈາກຢ້ຽມຊົມວັດແລ້ວ, ຢາກໃຫ້ໃຊ້ເວລາ ຍ່າງເລາະ ຜ່ານປ່າໄມ້ໃຜ່ໃຫຍ່ທີ່ ສວຍສົດງົດງາມ ທີ່ຢູ່ໃກ້ໆ. ມີໜ້ອຍຄົນ ທີ່ມາເມືອງກຽວໂຕ ແລ້ວພາດການໃຊ້ເວລາອັນມີຄວາມສຸກ ຢູ່ບົນທາງຍ່າງ ທີ່ມີຊື່ວ່າ ເສັ້ນທາງແຫ່ງປຣັດຊະຍາ Path of Philosophy. ສໍາລັບການຍ່າງເລາະຫຼີ້ນ ແບບງຽບໆນີ້, ທ່ານ ສາມາດ ເລີ່ມແຕ່ ວັດ ຈິນກາກຸ-ຈິ Ginkaku-ji ຫຼື (ເອີ້ນອີກຊື່ໜື່ງວ່າ ວັດ ສີເງີນ) ໄປຕາມ ທາງຍ່າງ ທີ່ມີຄົນທຽວໜ້ອຍ ທີ່ລຽງລາຍເຕັມໄປດ້ວຍຕົ້ນໄມ້ ທີ່ໂອບອ້ອມ ຄອງ ໂຊຊູນ Sosul Canal ທີ່ເກົ່າແກ່ຈົ່ນຮອດ ອີກສອງວັດ. ມີ ດອກເຊີຣີທີ່ກໍາລັງບານ ລຽງລາຍ ຕາມທາງຄົນຍ່າງ ແລະ ມີໂອກາດຢ່າງເຫຼືອເຟືອ ທີ່ຈະຢຸດຢູ່ບ່ອນນັ້ນ ແລະ ເຕັມອີ່ມໄປກັບຄວາມສະຫງົບນີ້ງ, ຫຼື ຢ້ຽມຢາມ ບັນດາ ຮ້ານຊາ ຢູ່ຕາມທ້ອງຖະໜົນ. ຫຼັງຈາກຂຸ້ນຂ້ຽວ ທ່ຽວຊົມສະຖານທີ່ຕ່າງໆ ຢ່າງເອົາຈີງເອົາຈັງແລ້ວ, ການເດີນທາງດ້ວຍລົດເມ ຫຼື ລົດໄຟດ່ວນ ຈະໄປພົບທ່ານ ຢູ່ທີ່ ອາຣາຊິຢາມາ Arashiyama ເຊີ່ງເປັນບ່ອນທີ່ ການເດີນເຮືອແບບຜ່ອນຄາຍ ເທີງແມ່ນໍ້າ ສາມາດຈົບລົງຢ່າງສົມບູນ ໃນວັນນັ້ນ. ໜຶ່ງ ໃນບັນດາຄວາມສຸກ ທີ່ສາມາດຫາໄດ້ ໃນເມືອງກຽວໂຕ ກໍຄືສະຖານ ທີ່ທ່ອງທ່ຽວອື່ນໆແມ່ນມັນຢູ່ໃກ້ກັນ ທີ່ທ່ານສາມາດ ເພີດເພີນ ໃນເວລາເດີນທາງຕອນ ກາງເວັນ. ອີກບ່ອນໜື່ງທີ່ຄົນນິຍົມ ແມ່ນບູຊາສະຖານຟູຊິມິ ອິນາຣິ Fushimi Inari ເຊີ່ງເປັນບູຊາສະຖານ ຊິນໂຕ ທີ່ສໍາຄັນ ພຽງແຕ່ນັ່ງລົດໄຟໄປບໍ່ໄກ. ຢູ່ທີ່ທາງເຂົ້າມີປະ ຕູທໍຣິ Torii ສີແດງສົ້ມຂະໜາດໃຫຍ່ ແຕ່ສີ່ງທີ່ປະທັບໃຈແທ້ຈີງແມ່ນມີຫຼາຍກວ່ານັ້ນ, ໃນຂະນະທີ່ ແຂກຄົນ ຍ່າງຂຶ້ນພູ ຜ່ານ “ອຸໂມງ” ສອງແຫ່ງ ທີ່ມີປະຕູ ທໍຣີ ໜາແໜ້ນທີ່ນໍາໄປສູ່ ປ່າໄມ້ຂອງ ພູ ອິນາຣິ Mount Inari ທີ່ສັກສິດ. ການຢ່າງ ເປັນເວລາ 2-3 ຊົ່ວໂມງ ຈະນໍາທ່ານ ໄປສູ່ຈຸດສູງສຸດ ຂອງພູ ແຕ່ວ່າ ຄົນສ່ວນໃຫຍ່ ມີແຕ່ຄ່ອຍໆຍ່າງ ຜ່ານອຸໂມງ ແລ້ວກໍ ກັບຄືນມາຫາເດີ່ນວັດ. ອີກການເດີນທາງ ໜື່ງທີ່ຖືວ່າຄັກອີຫຼີ ແມ່ນການເດີນທາງໄປ ຜາສາດ ຮິໂກເນ HikoneCastle ເຊີ່ງຖືວ່າເປັນຊັບສົມບັດຂອງຊາດ ໂດຍການຂີ່ລົດໄຟ ປະມານ ໜື່ງຊົ່ວໂມງ ຜ່ານຊົນນະ ບົດບາງເຂດທີ່ສວຍງາມ. ຊື່ນຊົມກັບການກໍ່ສ້າງ ໃນຂະນະທີ່ປີນຂຶ້ນຊັ້ນສູງສຸດເພື່ອ ໄປເບີ່ງທີວທັດ, ຈາກນັ້ນກໍທ່ຽວຊົມຫໍພິພິທະພັນຂະໜາດນ້ອຍ ທີ່ວາງສະແດງ ຊຸດເກາະ ແລະ ສີ່ງຂອງອື່ນໆອີກ. ເມື່ອກັບມາເມືອງກຽວໂຕ, ພໍຕົກຍາມແລງມາ ມັນກໍເປັນເວລາ ທີ່ຈະຍ່າງ ອ້ອມຮອບທາງຍ່າງນ້ອຍໆໃກ້ໆກັບແມ່ນໍ້າ ແລະ ຢູ່ໃນເມືອງກີອອນ (Gion). ເມື່ອດອກໄຟ ຖືກໄຕ້ຂຶ້ນ ແລະ ແຂກເຂົ້າເຕັມຮ້ານອາຫານ, ທ່ານ ອາດຈະ ກະພິບຕາເບີ່ງ

lao airlines inflight magazine

Preserving and revering the past

ສາວງາມ ທີ່ກໍາລັງຟ້າວປະຕິບັດໜ້າທີ່ຂອງຕົນ ໃນຍາມກາງຄືນ. ຈາກນັ້ນ, ກໍຈະເປັນເວລາ ທີ່ຈະຄ່ອຍໆຢ່າງກັບຂ້າມແມ່ນໍ້າ ແລະ ເຂົ້າໄປໃນ ນິຊິກິ ອິຈິບະ (NishikiIchiba), ເຊີ່ງເປັນຕະຫຼາດອາຫານ ທີ່ຍັງບໍ່ທັນຖືກເປີດເຜີຍ ແຕ່ເປັນທີ່ຮັບຮູ້ ໃນນາມ “ເຮືອນຄົວຂອງເມືອງກຽວໂຕ (Kyoto’s Kitchen)”ແລະ ທັງ ເປັນທີ່ຕັ້ງ ຂອງ ຮ້ານຕ່າງໆ ປະມານ 130 ຮ້ານເພື່ອທີ່ຈະຊີມລົດຊາດເຂົ້າໜົມ ແລະ ອາຫານ ທ້ອງຖີ່ນ ຢູ່ໃນຂະນະທີ່ຮັບປະທານອາຫານຄໍ່າຍິ່ປຸນທີ່ຍອດຢ້ຽມ.

ການກິນ

ຮ້ານເຊັນມົນເຕັນ: 075-531-2733. ໃຫ້ລອງຊີມ ເຂົ້າແປ້ງຍັດໄສ້ກອບ ທີ່ເອີ້ນວ່າ ໂຊຊາ (goza) ຈືນແປ້ງຍັດໄສ້ ຮ້ານໂບເຕຈູ: 075-221-1662. ແລະ ໂອໂກໂນະມິຢາກິ (okonomiyaki). ຮ້ານຮິຊາໂກະຊູ: 075-221-5409, ຖະໜົນຄາວະຣະມາຊິ. ມີຊູຊິທີ່ຍອດຍ້ຽມ. ລາຄາອາ ຫານເປັນເຊັດ 2,100 ເຢັນ = 140,000kip.

ບ່ອນພັກ

ໂຮງແຮມ ໄດວະຣອຍເນັດ, ກຽວໂຕ ຊິໂຈ ກາຣະຊູມາ (ໂທ: 075-342-1166). ຫ້ອງຕຽງຄູ່ ເລີ່ມຕົ້ນແຕ່ US$95 ແຕ່ກໍຂຶ້ນກັບລະດູການ

ການເດີນທາງ

ໂດຍສາຍການບິນລາວ ບິນໄປເຖີງບາງກອກ. ຈາກ ໂອສະກະ ຂຶ້ນລົດດ່ວນພິເສດ ສາຍ ເຈອາ ກຽວໂຕ (JR Kyoto) 30 ນາທີ ໄປເຖີງ ເມືອງກຽວໂຕ.

www.imgur.com

Bamboo forests near Kinkako-ji

Few visitors to Kyoto want to miss out on enjoying the Path of Philosophy. This tranquil stroll takes you from the Ginkaku-ji (or Silver) Temple along a traffic-free, tree-lined path hugging the old Sosul Canal to two other temples. Cherry blossom dots the path and there are ample chances to stop and enjoy the stillness, or visit teahouses along the route. After an energetic bout of sightseeing, a quick bus or train trip will see you in Arashiyama where a relaxing boat trip on the river can cap off a perfect day.

One of the joys of Kyoto is its proximity to many other attractions which you can enjoy as day trips. A popular one is the spectacular Fushimi Inari Shrine an important Shinto site just a short train ride away. At the entrance is a massive orange-red torii gate but the real wow factor lies beyond, as visitors walk up the mountain through two densely packed “tunnels” of torii gates leading into the wooded forest of sacred Mount Inari. A 2-3 hour hike will take you to the top of the mountain, but most people simply stroll through the tunnels and back down to the temple grounds. Another excellent side trip is Hikone Castle, a national treasure, about an hour-long train ride through some lovely countryside. Admire the construction when climbing to the top floor to see the views, then take a tour of a small museum with its displays of armour and other artefacts.

Back in Kyoto, when evening falls, it is time to wander around the small alleys near the river and in the Gion district. As the lamps are lit and the restaurants fill, you might glimpse a geisha as she hurries off to her nightly assignation. Then it is time to stroll back over the river and into Nishiki Ichiba, the undercover food market known as “Kyoto’s Kitchen” and home to about 130 shops, to savour local snacks and tuck into a great Japanese dinner.

Eating out Senmonten: 075-531-2733.

Try the crispy goza (fried dumplings) Boteju: 075-221-1662. And the okonomiyaki.

Hisago Zush: 075-221-5409, Kawaramachi Street.

Superb sushi. Set meals at 2,100 yen = 18 USD.

Staying in Daiwa Roynet Hotel Kyoto Shijo Karasuma (Tel: 075-342-1166).

Twin sharing rates from US$95, depending on season.

Getting there Lao Airlines to Bangkok.

From Osaka catch the special rapid train on the JR Kyoto Line for the 30-minute journey to Kyoto.

LA FOLIE LODGE Escape the noise and pollution of the city to an idyllic island in the Mekong with no cars and lots smiling faces to welcome you.

Indulge yourself in the exquisite comfort and luxurious accommodation of La Folie Lodge in which allows you to admire the stunning view of natural beauty and unspoilt traditional life style as well as the secluded beach facing the ruined Khmer temples of Vat Phou Champasak.

La Folie Lodge, Done Daeng, Champasak, Lao PDR Tel: +856-30 5347603 Mobile: +856-20 55532004 reservation@lafolie-laos.com

www.lafolielodge-laos.com

[qfs]ad / Cover Story

34

ຫີນໜາມໜໍ່ເປັນເຂດຜາຫີນແຫ່ງໜຶ່ງກວ້າງກ່ວາໝູ່ໃນໂລກ ເຊິ່ງມີຄວາມອຸດົມສົມ ບູນທາງທຳມະຊາດ ແລະ ທິວທັດທີສວຍສົດງົດງາມທີ່ເຮັດໃຫ້ຫີນໜາມໜໍ່ເປັນ

ເຂດທີ່ວິເສດໃນການຄົ້ນຫາ. ຫີນໜາມໜໍ່ເປັນສະຖານທີ່ທີ່ສວຍສົດງົດງາມຫຼາຍ!

HIN NAM NO - one of the world’s largest karst regions.

vaflt9aoxjklts';o National Parks

Feature

32

ມະຫັດສະຈັນໃນລາວ ປ່າສະຫງວນຫິນໜາມໜໍ່

Laos Hin Nam No

42

44

ສອງເຂດປ່າສະຫງວນ ໄທ ແລະ ຫວຽດນາມ

Thailand & Vietnam ຄວາມສຳຄັນຂອງ ການຮັກສາປ່າໄມ້

The importance of trees

Karst Corridor

to Pakxan

i

Sala Viewpoint

Viengkham

T he

i

8

Nahin

Nam

Sala Viewpoint

Limestone Fore st

Lak Xao

The un

1E

Na

36

Nam No

m Xot

syo|k,|+ / Hin

Nakai Nam Theun NPA

Nakhok Natan

Konglor

The N a

bo Hin

Tin Mines

un

Nakai

Hinboun Muang Phone Stupa Khon Keo Rapids Kong Leng Lake

Mek ong

Thakaek

Giant Wall

va flt9a o suo|k,|+LAOS

i

kai Pl

Nam Theun 2 Dam

Pa Chan Cave

Cave Alley

i

Gnommalat

Pa Xaem Cave Tha Falang Pha Nya In Cave

i

Naphao - Chalo border crossing

Nam Don Resurgence

Buddha Cave

Lao-Thai Friendship Bridge

eun

eu ata

Phou Hin Phoun NPA

Nam T h

m Na

13

Tha Lang

Konglor Cave

Xang Cave

Nang Xieng Liab Cave Aen Cave

Nam

On

12 Nam Xebangfai

Mahaxay

Hin Nam No NPA Xebangfai Cave

Sikhottabong Stupa

Boulapha Xaybouathongy Nongbok

Xebangfai

to Savannakhet

HIN NAM NO by david faurhurst

ປ່ າ ສະຫງວນຫີ ນ ໜາມໜໍ່ ເ ປັ ນ ໜຶ່ ງ ໃນຕົ ວ ຢ່ າ ງທີ່ ມີ ຄ ວາມມະຫັ ດ ສະຈັ ນ ຂອງທໍ າ ມະຊາດທີ່ ຖື ກ ຫັ ນ ມານໍ າ ໃຊ້ ໃ ນການພັ ດ ທະນາ ການເປັ ນ ຢູ່ ຂ ອງຊຸ່ ມ ຊົ ນ ໃນຂະນະດຽວກັ ນ ກໍ່ ມີ ກ ານປົ ກ ປັ ກ ຮັ ກ ສາທໍາມະຊາດ ແລະ ວັດທະນະທໍາທີ່ຄຽງຄູ່ກັນມາ.

82,000 ha of unique bio-diversity.

lao airlines inflight magazine

Modern tourists are becoming increasingly discerning.

When planning holidays to remote destinations, or areas of outstanding natural beauty, many consider more than just the sightseeing. They take into account the benefits their cash brings to local communities and how the essence of a place they visit, can be preserved sustainably.

A paradise for primates

H

in Nam No Protected Area (HNN) is a prime example of how the pristine beauty of an area is being utilized to develop rural livelihoods, while at the same time preserving the natural heritage and wonderfully diverse cultural tapestry of those dependent on it. Situated in Bualapha District of Khammoune Province near the border with Vietnam, HNN is benefiting from a joint Lao–German project implemented by Deutsche Gesellschaft fuer international Zusammenarbeit (GIZ) GmbH to support local people in their efforts to develop the area as an ecotourism destination.

The incredibly beautiful jagged karst mountains cover 82,000 hectares and meet the Annamite mountain chain. Vistas are characterized by vertical limestone cliffs, interspersed with deep forested gorges and an extensive system of caves, many unseen by human eyes. The very remoteness protects it and the sharp limestone formations make even walking a challenge.

However, lovers of the natural world, heritage and history will love HNN. It has an abundance of flora and fauna, much unique or rare. Research suggests the karst habitat supports 452 plant, 184 bird and 55 mammal species, including a number of globally threatened primates. And the number keeps growing with each new fact-finding expedition. Indeed, a campaign is underway to achieve Natural World Heritage status.

HNN also supports 7,000 people across 22 ethnically diverse villages on its periphery. The locals, with support from of GIZ, have developed

Xieng Lue Waterfall

a number of activities to make the most of this beautiful landscape within the principles of ecotourism. These include a ticketing system for tours from which 60% of proceeds go into a village development fund and 40% into park management.

Tourism enables villagers to diversify sources of income, and encourages preservation of, and pride in, traditional lifestyles and protection of natural resources, as these are the major attraction for visitors. The tourist offices in Bualapha and Langkang provide knowledgeable and well trained local guides for different treks. Good accommodation is available with a new resort in Langkang, a guesthouse in Nong Ping, and village homestays for the more adventurous.

Xe Bangfai River Cave trek will appeal to those yearning to witness the eerie magnificence of caverns cut out of limestone. It is possibly the largest active river cave passage in the world, but remained virtually unknown, except to locals, until a small team of North American cavers explored it

Xe Bangfai Cave

syo|k,|+ / Hin

38

Nam No

ເຂດສະຫງວນຫີ ນ ໜາມໜໍ່ ຍັ ງ ເປັ ນ ທີ່ ພັ ກ ພິ ງ ຂອງປະຊາ ກອນ 7000 ຄົນ, ກວມເອົາ 22 ຊົນເຜົ່າທີ່ແຕກຕ່າງກັນ

ໃນຫຼາຍໝູ່ບ້ານ, ດ້ວຍການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກອົງການ GIZ

ທີ່ ຊ່ ວ ຍພັ ດ ທະນາກິ ດ ຈະກໍ າ ຫຼ າ ຍຢ່ າ ງເພື່ ອ ເປັ ນ ການນຳ ໃຊ້ ສ ະຖານທີ່ ທີ່ ສ ວຍງາມແຫ່ ງ ນີ້ ຕ າມແບບພື້ ນ ຖານການ ທ່ ອ ງທ່ ຽ ວທີ່ ເ ປັ ນ ມິ ດ ຕໍ່ ທໍ າ ມະຊາດໃນນັ້ ນ ລວມມີ ລ ະບົ ບ

ການຈັດການຂາຍປີ້ທ່ອງທ່ຽວເຊິ່ງ 60% ຈາກລາຍໄດ້

ແມ່ນໃຫ້ກັບຄືນສູ່ການພັດທະນາໝູ່ບ້ານ ແລະ ອີກ 40% ແມ່ນເຂົ້າໃນການຈັດສັນເຂດສະຫງວນ.

ການສົ່ງເສີມ

ການທ່ ອ ງທ່ ຽ ວໄດ້ ມີ ສ່ ວ ນຊ່ ວ ຍເພີ້ ມ ແຫຼ່ ງ ລາຍໄດ້ ໃ ຫ້ ກັ ບ ປະຊາຊົ ນ ທັ ງ ເປັ ນ ການຊ່ ວ ຍຊຸ ກ ຍູ້ ກ ານປົ ກ ປັ ກ ຮັ ກ ສາ

ແລະ ຄວາມເປັນເຈົ້າການໃນການຮັກສາຮີດຄອງການດໍາ

ລົງຊີວິດ, ວັດທະນະທໍາ ແລະ ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ

ສິ່ ງ ເລົ່ າ ນີ້ ແ ມ່ ນ ເປັ ນ ສິ່ ງ ທີ່ ສໍ າ ຄັ ນ ສໍ າ ລັ ບ ແຂກທີ່ ເ ຂົ້ າ ມາ ທ່ຽວຊົມ. ຫ້ອງການການທ່ອງທ່ຽວທີ່ເມືອງບົວລະພາ ແລະ ລາງຄັ ງ ເປັ ນ ສະຖານທີ່ ໃ ຫ້ ຂໍ້ ມູ ນ ທັ ງ ມີ ນັ ກ ພາທ່ ຽ ວທີ່ ຊໍ າ

ນານສາມາດພາທ່ານທ່ຽວຕາມເສັ້ນທາງຍ່າງຜ່ານປ່າຫຼາຍ

Stakeholders in their environment - villagers meet to discuss HNN Park policy

ເສັ້ນ. ມີທັງບ່ອນພັກ ແລະ ມີຣີສອດເປີດໃໝ່ທີ່ລາງຄັງ, ເຮືອນພັກທີ່ໜອງປີງ ແລະ ມີສະຖານທີ່ພັກແບບ homestays ກັບບ້ານປະຊາຊົນອີກດ້ວຍ.

ເຂດດັ່ງກ່າວຕັ້ງຢູ່ເມືອງບົວລະພາ, ຈອດກັບຊາຍແດນຫວຽດນາມ,

ແຂວງຄໍາມ່ວນຕິດ

ປ່າສະຫງວນຫີນໜາມ

ໜໍ່ ແ ມ່ ນ ໄດ້ ຮັ ບ ການອຸ ປ ະຖໍ າ ຮ່ ວ ມມື ຈ າກໂຄງການລາວເຢຍລະມັນເຊິ່ງເປັນໂຄງການຈັດຕັ້ງສາກົນຂອງ (GIZ) GmbH

ທີ່ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນແກ່ປະຊາຊົນທ້ອງ

ຖິ່ ນ ໃນການພັ ດ ທະນາເຂດດັ່ ງ ກ່ າ ວໃຫ້ ເ ປັ ນ ສະຖານທີ່ ການທ່ອງທ່ຽວທີ່ເປັນມິດຕໍ່ທໍາມະຊາດ. ທັງຄວາມສວຍງາມຂອງທໍາມະຊາດ,

ພູຜາຫີນທີ່ແຫຼມ

ເຖິງ 82,000 ເຮັກຕາ. ແນມເຫັນໄກໆແມ່ນຜາຫີນປູນຕັ້ງ ສູ ງ ສະຫ່ ງ າໃຕ້ ເ ງົ າ ໜາແໜ້ ນ ຂອງປ່ າ ໄມ້ ສີ ຂ ຽວທັ ງ ເຕັ ມ

ໄປດ້ ວ ຍຖໍ້ າ ທີ່ ຊັ ບ ຊ້ ອ ນເຊິ່ ງ ຫຼ າ ຍແຫ່ ງ ແມ່ ນ ຍັ ງ ບໍ່ ທັ ນ ມີ

ຄົ ນ ຄົ້ ນ ພົ ບ ເທື່ ອ ຍ້ ອ ນຄວາມທຸ ລ ະກັ ນ ດານເປັ ນ ສິ່ ງ ໜຶ່ ງ ທີ່

ຮັກສາສະຖານທີ່ນີ້ ແລະ ທັງທາງຍ່າງທີ່ມີຫີນປູນທີ່ແຫຼມ ຄົ ມ ກໍ່ ໂ ຕຂຶ້ ນ ຍິ່ ງ ສ້ າ ງຄວາມທ້ າ ທາຍໃນການເຂົ້ າ ເຖິ ງ

ປ ະ ຊ າ ຊົ ນ ໃ ນ ເ ຂ ດ ປ່ າ ສ ະ ຫ ງ ວ ນ ແ ຫ່ ງ ຊ າ ດ ຫີ ນ ໜ າ ມ ໜໍ່ດຳລົງຊີວິດກັບສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ຊັບພະຍາກອນທາງ ທຳມະຊາດ. ຫີນໜາມໜໍ່ເປັນປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດແຫ່ງ ທຳອິ ດ ໃນລາວທີ່ ປ ະຊາຊົ ນ ມີ ສ່ ວ ນຮ່ ວ ມໃນການຄຸ້ ມ ຄອງ ສິ່ງແວດລ້ອມ

ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ມີການຄຸ້ມຄອງແບບມີສ່ວນ

ຮ່ວມໃນປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດຫີນໜາມໜໍ່.

ຫຼາຍຂຶ້ນ.

ນັ ກ ຄົ້ ນ ຄ້ ວ າຍັ ງ ເວົ້ າ ວ່ າ ຫີ ນ ລາຍທີ່ ພົ ບ ໃນປ່ າ ເປັ ນ ສີ່ ງ ທີ່

ຊ່ວຍໃນການເຕີບໃຫ່ຍຂອງພືດເຖິງ 452 ຊະນິດ, ເປັນທີ່ ຢູ່ອາໄສຂອງນົກອີກ 184 ຊະນິດ ແລະ ສັດລ້ຽງລູກດ້ວຍ ນໍ້ານົມອີກ 55 ສາຍພັນໃນນັ້ນກໍລວມມີສາຍພັນທີ່ຈັດຢູ່ ໃນປະເພດທີ່ ໃ ກ້ ຈ ະສູ ນ ພັ ນ ໃນປັ ດ ຈຸ ບັ ນ ໄດ້ ມີ ໂ ຄງການ ໂຄສະນາເພື່ ອ ໃຫ້ ປ່ າ ສະຫງວນຖື ກ ຈັ ດ ເຂົ້ າ ໃນເຂດທໍ າ ມະຊາດມໍລະດົກໂລກ.

lao airlines inflight magazine

ຄົ ນ ຢາກເຫັ ນ ຄວາມຕະການຕາຂອງຖໍ້ າ ທີ່ ກໍ່ ໂ ຕຈາກຫີ ນ ປູ ນ ນີ້ ອ າດຈະເປັ ນ ທາງຜ່ າ ນຖໍ້ າ ນໍ້ າ ທີ່ ໃ ຫຍ່ ທີ່ ສຸ ດ ໃນໂລກ

ແຕ່ ປັ ດຈຸ ບັ ນຍັ ງບໍ່ ທັ ນມີ ຊື່ ປານໃດມີ ພຽງປະຊາຊົ ນໃກ້ ຄຽງ ເທົ່ານັ້ນທີ່ຮູ້ຈັກ. ຈົນມາຮອດປີ 2008 ທີ່ມີກຸ່ມນັກຜະຈົນ ໄພຈາກອາເມລິກາເໜືອໄດ້ເຂົ້າມາຄົ້ນພົບ. ເສັ້ນທາງເຂົ້າ ໄປແມ່ນສາມາດຂີ່ເຮືອເຂົ້າໄປໄດ້ 2 ກິໂລແມ້ດ ກ່ອນທີ່ຈະ

ມາພົ ບ ກັ ບ ເຂດນໍ້ າ ໄຫຼ ແ ຮງໃຕ້ ຫ້ ອ ງເພດານຫີ ນ ປູ ນ ເຕັ ມ

ຊັນ ແລະ ສາຍພູທີ່ຕິດຈອດອັນຢາວຢຽດກວມເນື້ອທີ່

ທ່ານຮູ້ບໍ?

ເສັ້ນທາງຍ່າງປ່າສູ່ຖໍ້ານໍ້າເຊບັ້ງໄຟເປັນສະຖານທີ່ສໍາລັບ

ໄປດ້ວຍຄວາມມະຫັດສະຈັນ ທັງຫີນທີ່ເປັນສາຍ ແລະ ເຫຼື້ອມລະຍັບຂອງຫີນໃນຖໍ້າຮັບຮອງວ່າທັງພາບ ແລະ ປະ

ສົບການແມ່ນຍາກທີ່ຈະຫາພົບໄດ້. ຕໍານານທ້ອງຖິ່ນກ່າວ ໄວ້ ວ່ າ ຖໍ້ າ ແຫ່ ງ ນີ້ ແ ມ່ ນ ແຫຼ່ ງ ສະຖິ ດ ຂອງວິ ນ ຍານຜູ້ ສັ ກ ສິ ດ ເຊິ່ ງ ມີ ກ ານໄຫ້ ວ ສັ ກ ກາລະບູ ຊ າເພື່ ອ ຂໍ ພ ອນໃນການປົ ກ ປັກຮັກສາເລື້ອຍໆມາ.

ເສັ້ນທາງເດີນປ່າທໍາມະຊາດຫີນໜາມໜໍ່ຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງທົ່ງ ຊໍ າ ເປີ ດ ໂອກາດໃຫ້ ທ່ າ ນເຫັ ນ ສັ ດ ທີ່ ຫ າຍາກຫຼ າ ຍຊະນິ ດ

ທີ່ ອ າ ໄ ສ ຢູ່ ໃ ນ ປ່ າ ຍັ ງ ສ າ ມ າ ດ ສໍ າ ພັ ດ ກັ ບ ປ ະ ສົ ບ ກ າ ນ ການດໍາລົງຊີວິດແບບພື້ນບ້ານອີກດ້ວຍ. ມີເສັ້ນທາງຍ່າງ ໄລຍະສັ້ນປະມານ 6.5 km ໃຊ້ເວລາປະມານ 3-4

ຊົ່ວໂມງ ຫຼື ທີ່ທ້າທາຍກ່ວານັ້ນແມ່ນໄລຍະທາງ 12 km. ອາດຈະໃຊ້ເວລາໃນການຍ່າງເຖິງ 7-8 ຊົ່ວໂມງ. ບໍ່ວ່າ ທ່ານຈະເລີ່ມການເດີນທາງແຕ່ເຊົ້າ

ຫຼື

ຕອນສວາຍໆ

ຕາມທາງຍ່າງທີ່ເຫັນຢູໄກໆທ່ານຈະມີໂອກາດໄດ້ເຫັນຝູງ ລິງ black langurs ທີ່ອາໄສໃນພື້ນທີ່ອອກມາຫາກິນ ໃກ້ກັບໜ້າຜາ.

ຖ້າໂຊກດີທ່ານອາດມີໂອກາດໄດ້ເຫັນ

Wonders of the Xe Bangfai Cave ©Dave Bunnell

in 2008. It is navigable by boat for 2 km before encountering a section of rapids. The grandeur of the limestone chambers, featuring spectacular natural formations, flowstones and cave crystals, provides evocative and rarely experienced imagery. Local legend has it that the cave is inhabited by a benevolent spirit. An annual sacrificial offering is made to ensure its continuing protection.

Accessible by boat, and only in the dry season, two guided trips are available and despite the good spirit, hard hats are provided. The shorter trip involves paddling 300 metres into the cave, followed by a fairly steep climb to Dragon’s Balcony, a passage with wonderful views of the haunting formations in the cavern. You need to be sure-footed for this one. The longer trip, strictly for adventurers, is a 2-km ride into the heart of darkness, a subterranean world of pounding rapids.

The HNN nature treks, centred on Thongxam, offer the opportunity to see rare animal species clinging precariously to a fragile environment, as well as to experience traditional local lifestyles. You can opt for a shorter 6.5 km trek of 3-4 hours, or a more challenging 12 km one lasting 7-8 hours.

Start your trek early or late enough and you’ll be privileged to view the troupe of black langurs inhabiting the area as they come out to feed on the cliffs overlooking the path. If you’re lucky you’ll even get to see the southern white-cheeked gibbon, the red-shanked Douc Langur (one of the

last viable populations of this endangered species anywhere), the bear macaque and the pig-tailed macaque. The vibrant fauna includes four species of hornbills, including the endangered rufous hummingbird. Experienced guides, who take great pride in their homes, can also introduce you to the culture and history of some of the ethnic groups that have lived around the area for generations; the Makong, Tri, Yoy, Phoutai, Kaleung, Vietic, and Salang. The last-named were hunter gatherers, who until recently survived entirely on the forests, even clothing themselves with forest produce. Indeed, one young man remembers as a child licking moisture from leaves and cave walls as he had never even seen a cup.

The two-day Ho Chi Minh trail tour is a must for history buffs. It’s a site of immense historical importance. During the war 75% of all war supplies to the Viet Cong in the south, went through, or near, the villages of Nong Boua, Panop, Vangkon, and Senphan resulting in massive American bombardment. Even today, large quantities of unexploded ordnance still claim the occasional casualty. As you retrace a small part of this amazing feat of human engineering and ingenuity, courage and endurance, talk to elderly residents about their harrowing experiences during those war years, when a conflict that had nothing to do with them engulfed their innocence and tranquillity and scarred generations to come.

The Giant Gour in the Oxbow area from Nss News 2009

syo|k,|+ / Hin

40

Nam No

”Recently, the largest known species of spiders was discovered in one of the caves.”

Photo by www.wondermondo.com

The remoteness and inaccessibility of huge areas of Hin Nam No are the reason why there are still so many things to explore. Recently, the largest known species of spiders was discovered in one of the many caves of Hin Nam No.

southern

ການຍ່ າ ງປ່ າ ສອງມື້ ຕ າມເສັ້ ນ ທາງໂຮ່ ຈີ ມິ ນ ແມ່ ນ ເໝາະທີ່

Douc Langur (ເຊິ່ງເປັນແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໄສຂອງສາຍພັນ

ເສັ້ ນ ທາງທີ່ ມີ ຮ່ ອ ງຮອຍຄວາມສໍ າ ຄັ ນ ທາງປະຫວັ ດ ສາດ

ອື່ນໆ) ຍັງມີລິງ bear macaque ແລະ ລິງ pig-tailed ma-

ເຄື່ອງໃຊ້ໃນສົງຄາມທີ່ສົ່ງໄປຫາ Viet Cong ສົ່ງລົງ ທາງ

ກໍຍັງລວມມີນົກ hornbills ອີກສີ່ສາຍພັນ ແລະ ມີນົກ ຫີນໜາມໜໍ່ເປັນເຂດຊົນນະບົດ ແລະ ບໍ່ມີທາງເຂົ້າໄປເຖິງ hummingbird ທີ່ໃກ້ຈະສູນພັນ. ຜູ້ນໍາທາງທີ່ມີປະສົບ ເຂດຫີນໜາມໜໍ່ທີ່ກ້ວາງໃຫ່ຍໄພສານ ເຊິ່ງເປັນສາເຫດ ການ ແລະ ຍັງມີຄວາມພາກພູມໃຈໃນບ້ານເກີດເມືອງນອນ

ບົວ, ພະນົບ, ວັງກອນ ແລະ ແສນພັນເຊິ່ງເປັນເຫດໃຫ້

ຫະນີ

ທ່ານຮູ້ບໍ?

gibbon

ແກ້ມຂາວທີ່ມີຊື່ເອີ້ນວ່າ

white-cheeked gibbon ແລະ ລິງ red-shanked

ສຸ ດ ສໍ າ ລັ ບ ຜູ້ ໃ ດທີ່ ມັ ກ ທາງດ້ າ ນປະຫວັ ດ ສາດເພາະເປັ ນ

ທີ່ ໃ ກ້ ຈ ະສູ ນ ພັ ນ ຈໍ າ ນວນຫຼ າ ຍທີ່ ສຸ ດ ເມື່ ອ ທຽບກັ ບ ບ່ ອ ນ

ຫຼາຍຢ່າງ. ໃນໄລຍະສົງຄາມ, 75% ຂອງອຸປະກອນ

caque ອີກດ້ວຍ. ຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງນົກປ່ານາໆພັນ

ພາກໃຕ້ ແ ມ່ ນ ລ້ ວ ນແຕ່ ຜ່ າ ນໝູ່ ບ້ າ ນໃກ້ ຄ ຽງຂອງໜອງ ອາເມລິ ກ າລະດົ ມ ຖີ້ ມ ລະເບີ ດ ເປັ ນ ຈໍ າ ນວນຫຼ ວ ງຫຼ າ ຍໃສ່

ເຂດນີ້. ມາຮອດປັດຈຸບັນລະເບີດທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກຍັງເປັນ

ໃຫ້ມີຫຼາຍສິ່ງຫຼາຍຢ່າງຍັງຕ້ອງໄດ້ຄົ້ນຫາ. ໃນເມື່ອບໍດົນ ຂອງເພິ່ ນ ສາມາດແນະນໍ າ ໃຫ້ ຄ ວາມຮູ້ ກ່ ຽ ວກັ ບ ປະຫວັ ດ ມານີ້ ໄດ້ຄົ້ນພົບຊະນິດພັນແມງມູມໃຫ່ຍທີ່ສຸດ ແລະ ໄດ້ ຄວາມເປັ ນ ມາຂອງຊົ ນ ເຜົ່ າ ພື້ ນ ເມື ອ ງທີ່ ອ າໄສໃນພື້ ນ ທີ່

ສາເຫດເຮັ ດ ໃຫ້ ມີ ຄົ ນ ບາດເຈັ ບ ກໍ່ ຍັ ງ ຫຼົ ງ ເຫຼື ອ ຢູ່ ໃ ນຂະນະ

ໜາມ

ໄທ, ກະເລືອງ, ຫວຽດຕິກ ແລະ ສະລາງ. ຊົນເຜົ່າສຸດທ້າຍ

ພວກເຂົ າ ເມື່ ອ ມີ ໂ ອກາດໂອ້ ລົ ມ ກັ ບ ຜູ້ ເ ຖົ້ າ ເພິ່ ນ ກໍ່ ຍັ ງ ບໍ່

ນີ້ເປັນກຸ່ມທີ່ດໍາລົງຊີວິດພຽງອາໄສຢູ່ໃນປ່າເທົ່ານັ້ນ

ກັນທີ່ບໍ່ມີຄວາມກ່ຽວພັນກັບປະຊາຊົນໃນເຂດນີ້.

ທີ່ຍ່າງຜ່ານເສັ້ນທາງທີ່ຍັງຄົງໄວ້ສິ່ງຂອງປູກສ້າງອັນໜ້າ

ຖື ກ ບັ ນ ລະຍາຍຢູ່ ໃ ນຖ້ ຳ ໜຶ່ ງ ຂອງຫຼ າ ຍໆຖ້ ຳ ຂອງເຂດຫິ ນ ມາຫຼາຍຢຸດສະໄໝເຊິ່ງລວມມີຊົນເຜົ່າມະໂຂງ, ທຼີລ, ຜູ້

ພິດສະຫົວງ, ທັງຄວາມກ້າຫານ ແລະ ຄວາມອົດທົນຂອງ

ນີ້ເປັນທີ່ເອີ້ນກັນວ່າເປັນຜູ້ລ່າ ແລະ ຜູ້ລ້ຽງເຊິ່ງກ່ອນໜ້າ

ລື ມ ປ ະ ສົ ບ ກ າ ນ ຕ ອ ນ ເ ກີ ດ ມີ ສົ ງ ຄ າ ມ ກ າ ນ ຂັ ດ ແ ຍ້ ງ

www.hinnamno.org

lao airlines inflight magazine

Treks and tours: Currently two are available.

- Ho Chi Minh Trail tour - Nature trails For more info contact: Ms Vanhxay Keobounphan - ecotourism adviser at vanhxay9@yahoo.com www.hinnamno.org

gv]k;ao / Erawan

42

S

et amidst sharply rising limestone cliffs, this 550 km² National Park treasure in the Tenasserim Hills of Thailand’s Kanchanaburi Province is justly famed not only for these falls but also for the emerald green pools below them, perfect for a cooling dip, a reward for the trudge necessary to make it all the way up the 1.5 km to the top tier.

The falls are named for their resemblance to Erawan, the three headed white elephant of Hindu mythology.

With restaurants, bungalows and a campsite, it’s a really popular local scenic spot for weekend picnics and breaks. It’s also a huge attraction during the Songkran festival, so be prepared for water mayhem if you visit in the middle of April.

There aren’t too many trails for seeing wildlife, but macaques are a common sight, as are monitor lizards and the sharp eyed might catch a glimpse of wild elephants, lar gibbons or even the odd Siamese hare delving deeper

xjklts';ogv]k;ao xtgmfwm thailand

Erawan

ນໍ້າຕົກນີ້ຖືກຕັ້ງຊື່ຕາມຊື່ຊ້າງເອລາວັນ, ຊ້າງສາມຫົວສີຂາວຕາມ ສາສະໜາຮິນດູ. ມີທັງຮ້ານອາຫານ, ສະຖານທີ່ພັກ ແລະ ບ່ອນ ຕັ້ງກອງໄຟ ເປັນທີ່ນິຍົມກັນຂອງຄົນທ້ອງຖິ່ນທີ່ມັກມານັ່ງກິນເຂົ້າ ແລະ ພັກຜ່ອນໂດຍສະເພາະໃນໄລຍະເທດສະການວັນສົງການ ປີ ໃ ໝ່ ໃ ນກາງເດື ອ ນເມສາເຖິ ງ ວ່ າ ທາງຍ່ າ ງທ່ ຽ ວປ່ າ ເບິ່ ງ ສັ ດ ປ່ າ ຈະ ບໍ່ມີຫຼາຍແຕ່ທ່ານຈະມີໂອກາດເຫັນລິງ macaques ທີ່ສາມາດ ເຫັນໄດ້ທົ່ວໆໄປ, ຍັງມີສັດເລືອຄານ monitor lizards ແລະ ຖ້ າໂຊກດີອາດຈະມີໂອກາດເຫັນຊ້າງປ່າ, ຫະນີ lar gibbon ຫຼື ກະຕ່າຍປ່າ Siamese hare ທີ່ອາໄສຢູ່ດ້ານໃນຂອງປ່າ. ປ່າແຫ່ງ ນີ້ ຮັ ບ ຮອງວ່ າ ເປັ ນ ສະຫວັ ນ ຂອງຄົ ນ ທີ່ ມັ ກ ເບິ່ ງ ນົ ກ ເພາະເຕັ ມ ໄປ ດ້ວຍນົກຫຼາກຫຼາຍສີສັນສາຍພັນທ້ອງຖິ່ນເຊິ່ງລວມມີນົກ hornbills, drongos, ແລະ bulbuls ທັງມີຈຸດທີ່ສາມາດສໍາຫຼວດ ແນມຊອກຫານົກອີກດ້ວຍ.

by david faurhurst

ປ່ າ ສະຫງວນເອລາວັ ນ ຕັ້ ງ ຢ່ າ ງສູ ງ ສະຫງ່ າ ເທິ ງ ຜາຫີ ນ ປູ ນ ອັ ນ ແຫຼ ມ ຄົມສວນອຸດທິຍານແຫ່ງຊາດນີ້ກວມເນື້ອທີ່ 550km2 ເປັນສົມບັດອັນລໍ້າ ຄ່າທີ່ຕັ້ງຢູ່ເທິງເນີນພູເຂົາຕະນາວສີ, ແຂວງກັນຈະນະບູລີປະເທດໄທ, ເຊິ່ ງ ບໍ່ ພ ຽງແຕ່ ມີ ນໍ້ າ ຕົ ກ ທີ່ ເ ປັ ນ ຊັ້ ນ ອັ ນ ຕະການຕາເທົ່ າ ນັ້ ນ ແຕ່ ຍັ ງ ມີ ອ່ າ ງ ນໍ້ າ ທີ່ ເ ປັ ນ ສີ ຂ ຽວເໝາະແກ່ ກ ານລົ ງ ຫຼີ້ ນ ນໍ້ າ ໃຫ້ ສົ ມ ກັ ບ ຄວາມເມື່ ອ ຍ ທີ່ຕ້ອງຍ່າງຂຶ້ນໄປເຖິງ 1.5 ກິໂລແມ້ດທາງດ້ານເທິງ.

An unknown cynic once remarked, “Romance often begins by a splashing waterfall and ends over a leaky sink”. If that’s so, it’s hard to imagine that Erawan National Park’s spectacular seven-tiered waterfalls haven’t seen more than their fair share of blossoming romances.

A fork-tailed drongo. lao airlines inflight magazine

Seven-tiered waterfalls and a dip in emerald-green pools.

ສວນອຸດທິຍານຍັງມີຖໍ້າຫີນປູນ ຫຼາຍແຫ່ງ, ທີ່ລືຊື່ ກ່ ວ າໝູ່ ແ ມ່ ນ ຖໍ້ າ ພະທາດຕັ້ ງ ຫ່ າ ງຈາກຫ້ ອ ງການອຸ ດ ທິຍານປະມານ 12 ກິໂລແມ້ດ ຖໍ້າດັ່ງກ່າວມີຊື່ ສຽງໃນຄວາມງາມຂອງຫີນປູນຍ້ອຍທີ່ເປັນຊັ້ນ ແລະ ຝູງເຈຍທີ່ເກາະຕາມເພດານ. ອອກນອກໄປອີກຫ່າງ ຈາກຫ້ອງການອຸດທິຍານປະມານ 30 ກິໂລແມ້ດແມ່ນ ຖໍ້ າ ທ່ າ ດວງທີ່ ມີ ຊື່ ສ ຽງຈາກຮູ ບ ແຕ້ ມ ບູ ຮ ານຂອງຄົ ນ ແລະ ຕົ້ນໄມ້ທີ່ເປັນຫຼັກຖານວ່າສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວ ເຄີ ຍ ເປັ ນ ທີ່ ຢູ່ ອ າໄສຂອງຄົ ນ ສະໄໝກ່ ອ ນປະມານ ກ່ອນ ຄ.ສ 500 BC. ສ ວ ນ ອຸ ດ ທິ ຍ າ ນ ແ ຫ່ ງ ຊ າ ດ ເ ອີ ລ າ ວັ ນ ຫ່ າ ງ ຈ າ ກ ກຸງເທບປະມານ 192 ກິໂລແມ້ດ, ສາມາດເດີນທາງ ລົດເມທັງສາຍໃຕ້ ແລະ ສາຍເໜືອຂອງກຸງເທບ ໄປທີ່ ແຂວງການຈະນະບູລີ ຫລື ນັ່ງລົດຕູ້ທີ່ໃຫ້ບໍລິການ ຈາກອານຸສາວະລີ Victory Monument ຫລື ຂຶ້ນລົດ ໄຟກໍສະດວກ.

Getting there Regular buses to Kanchanaburi from Bangkok’s northern and southern bus terminals. In addition, a minivan service is available from Victory Monument BTS. There is also a train service from Bangkok’s Thonburi Station.

into the forest. It is a haven for bird watchers though, containing a plethora of colourful local species including a number of hornbills, drongos, and bulbuls. And there are plenty of observation points from which to spy them.

The park also features a number of fascinating limestone caves, the most famous of which is Phra That Cave, 12 km from park headquarters. It’s accessible by a fairly steep climb from a nearby car park and known for its glistening formations of stalactites and stalagmites and its bat covered caverns. Venturing further afield, Ta Duang Cave, 30 km from headquarters, contains rock paintings of humans and trees, evidence of human habitation possibly dating back to 500 BC. www.thainationalparks.com

[kg[ / Ba Be

44

I

ts breathtaking scenery includes towering cliffs, plunging gorges, deep echoing caves and crisp clear waterfalls. It is home to some incredibly rare and enchanting forest mammals, including the Chinese pangolin, and a number of species of flying squirrel. And that’s before you start on the sparkling array of birds, butterflies and reptiles!

The park features a range of attractions, which can be arranged through the locally owned park travel office and caters to all tastes, from those seeking a more relaxed experience, to those wanting to push themselves a little harder.

It’s a fantastic location for easy or challenging trekking. Besides the abundant animal life and the sublime mountain views, the park is home to a number of richly diverse and colorful ethnic groups; the Tay, Nung, Dzao,

xjklts';o[kg[{s;Pfok, VIETNAM

Ba Be

by David Fairhurst & Fabworld

ຕັ້ງຢູ່ແຂວງ Bac Can ປະມານ 240 ກິໂລແມ້ດໄປທາງຕາເວັນຕົກສ່ຽງ ເໜືອຂອງຮ່າໂນຍ່, ສວນອຸດທະຍານແຫ່ງຊາດບາເບເປັນສະຖານທີ່ ແຫ່ ງ ດຽວຂອງໂລກທີ່ ມີ ທ ະເລສາບນໍ້ າ ຈື ດ ຊັ້ ນ ຫີ ນ ປູ ນ ໃກ້ ກັ ບ ປ່ າ ຫີ ນ ປູ ນ ທີ່ໜາແໜ້ນ. ມີເນື້ອທີ່ກວມເອົາເຖິງ 10,048 ເຮັກຕ້າບໍ່ແປກໃຈເລີຍທີ່ ສະຖານທີ່ແຫ່ງນີ້ ຖືກຈັດໃຫ້ປັນໜຶ່ງໃນ 20 ແຫ່ງທີ່ມີທະເລສາບທີ່ງາມ ທີ່ສຸດໃນໂລກ, ທັງຖືກຂຶ້ນຊື່ເປັນອຸດທິຍານມໍລະດົກຂອງອາຊຽນນັບ ແຕ່ປີ 2009 ແລະ ປັດຈຸບັນກໍາລັງຢູ່ໃນການຂຶ້ນທະບຽນເປັນອຸດທິຍານ ມໍລະດົກໂລກອີກ.

Situated in Bac Can Province some 240 km northwest of Hanoi, Ba Be National Park is home to the world’s only fresh water karst lake enclosed by dense limestone forests. It’s not difficult to see why this stunning 10,048 hectare reserve was declared one of the 20 most beautiful lakes in the world, achieved ASEAN Heritage Park status in 2009, and is currently applying for UNESCO Natural Site status.

ດ້ວຍທີວທັດອັນອັດສະຈັນຂອງໜ້າຜາທີ່ສູງຊັນ, ຮ່ອງແນວຜາ ທີ່ແຄບ, ຖໍ້າທີ່ເລີກແລະນໍ້າຕົກຕາດທີ່ໃສສະອາດ. ອຸດທະຍານ ແຫ່ ງ ນີ້ ເ ປັ ນ ທີ່ ຢູ່ ອ າໄສຂອງສັ ດ ປ່ າ ລ້ ຽ ງລູ ກ ດ້ ວ ຍນໍ້ າ ນົ ມ ທີ່ ຫ າຍາກ ຫຼາຍຊະນິດລວມທັງ ໂຕ Chinese pangolin ແລະ ກະຮອກບິນ ຫຼາຍສາຍພັນນອກຈາກນັ້ນຍັງມີນົກຫຼາຍສີສັນ, ແມງກະເບື້ອຫຼາຍ ຊະນິດ ແລະ ສັດເລືອຄານອື່ນໆອີກນັບບໍ່ຖ້ວນ. ສະຖານທີ່ ແ ຫ່ ງ ນີ້ ແ ມ່ ນ ເໝາະໃນການຍ່ າ ງປ່ າ ທັ ງ ໃນແບບທໍ າ ມະ ດາເຖິງແບບທ້າທາຍ, ນອກຈາກຈະມີສັດປ່າຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ແລະ ພາບທີວທັດບັນຍາກາດຂອງພູຜາ, ອຸດທິຍານແຫ່ງນີ້ຍັງເປັນທີ່ຢູ່ ອ າ ໄ ສ ຂ ອ ງ ຫຼ າ ຍ ຊົ ນ ເ ຜົ່ າ ພື້ ນ ບ້ າ ນ ເ ຊິ່ ງ ລ ວ ມ ມີ ຊົ ນ ເ ຜົ່ າ T a y , Nung, Dzao, Hmong Flower, M’nong, Kinh ແລະ Dao.

Getting there While the park can be reached by public transport from Hanoi, most visitors choose to hire a vehicle which takes about 6 hours. Give yourself at least a couple of days to experience the delights on offer.

ສໍ າ ລັ ບ ທ່ າ ນໃດທີ່ ຢ າກໃຊ້ ເ ວລາຢູ່ ດົ ນ ໜ້ ອ ຍໜຶ່ ງ ສວນອຸ ດ ທະຍານນີ້ ກໍ່ ມີ ໃ ຫ້ ພັ ກ ນໍ າ ບ້ າ ນປະຊາຊົ ນ ທ້ອງຖິ່ນແບບ ສວນອຸດທະຍານແຫ່ງຊາດບາເບ ແມ່ນຮັບຮອງ ແລະ ແນ່ໃຈສະເໝີວ່າຊີວິດການເປັນ ຢູ່ ຂ ອງປະຊາຊົ ນ ທ້ ອ ງຖິ່ ນ ມີ ສ ະພາບທີ່ ດີ ໃ ນຂະນະ ດຽວກັ ນ ກໍ ມີ ກ ານປົ ກ ປັ ກ ຮັ ກ ສາຊັ ບ ພະຍາກອນທໍ າ ມະຊາດທີ່ເປັນເອກະລັກ ແລະ ສົ່ງເສີມການຮັກສາ ວັ ດ ທະນະທໍ າ ຮີ ດ ຄອງຄຽງຄູ່ ກັ ນ ໂດຍການຮ່ ວ ມມື ກັບໂຄງການພັດທະນາກະສິກຳ. ການຄົ້ ນ ພົ ບ ລ່ າ ສຸ ດ ແມ່ ນ ຈໍ າ ນວ ນເພີ່ ມຂຶ້ ນຂອງ ປະຊາກອນລິງ François’ langurs ທີ່ອາໄສຢູ່ໃນ ປ່ານີ້ ເຊິ່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າໂຄງການຟື້ນຟູ ແລະ ປົກປັກຮັກສາມີປະສິດທິພາບ. ເສັ້ນທາງໄປຫາອຸດ ທະຍານແມ່ ນ ສາມາດໃຊ້ ບໍ ລິ ກ ານໂດຍສານທົ່ ວ ໄປ ຈາກຕົວເມືອງຮ່າໂນຍ, ແຕ່ສ່ວນຫຼາຍຜູ້ທີ່ເຂົ້າມາ ທ່ ຽ ວ ຊົ ມ ມັ ກ ຈ ະ ຈ້ າ ງ ລົ ດ ສ່ ວ ນ ຕົ ວ ເ ຊິ່ ງ ໃ ຊ້ ເ ວ ລ າ ປະມານ 6 ຊົ່ວໂມງ ໃນການເດີນທາງ. ຖ້າວາງແຜນ ໄປທ່ ຽ ວສວນແຫ່ ງ ນີ້ ແ ນະນໍ າ ຢູ່ ປ ະມານສອງສາມ ມື້ແມ່ນເໝາະທີ່ສຸດເພຶ່ອຫາປະສົບການ.

Hmong Flower, M’nong, Kinh and Dao. For longer stays, there is the very well established homestay program, plus a range of guesthouse options. Kayak enthusiasts can explore some of the amazing caverns on the lake with their gnarled formations, and trails in the park are perfect for exploring by bicycle or motorbike.

Tour guides are fluent in English with an extensive knowledge of the local culture, history and environment.

Ba Be National Park is striving to ensure that the livelihoods of local people can be enhanced while at the same time protecting this unique landscape and its natural and cultural heritage through the Pro-poor Partnerships for AgroForestry Development PROJECT. The recent discovery of a number of François’ langurs in the park is a testament to the success of its restoration and preservation programs. www.babenationalpark.com.vn

[qfs]ad / Cover Story

46

Trees are cool by melody kemp

“So trees need to be loved and protected” We need to stay cool.

gxa o spa' 8hv'dko8Qow,h

Early one morning in Saigon, I walked in one of the many lovely parks where ancient trees soar into the still pink sky. What was remarkable was the sudden drop in temperature as one entered the green sanctuary. In a heating world, trees can literally save our skin. Later, I saw that Saigon’s extensive suburban areas have been planted with fast growing species in anticipation of climate change.

ອາທິດແລ້ວນີ້ ໃນຕອນເຊົ້າທີ່ເມືອງໄຊງ່ອນ, ຂ້ອຍໄດ້ຍ່າງຫຼີ້ນທີ່ສວນສາທາລະນະແຫ່ງໜຶ່ງ ສະຖານທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຕົ້ນໄມ້ເກົ່າແກ່ທີ່ສູງຊັນທຽບກັບທ້ອງຟ້າສີບົວອ່ອນຕອນເຊົ້າ. ສິ່ງທີ່ ໜ້ າ ອັ ດ ສະຈັ ນ ແມ່ ນ ອຸ ນ ຫະພູ ມ ທີ່ ຫຼຸ ດ ລົ ງ ຢ່ າ ງໜ້ າ ປະຫຼ າ ດໃຈເມື່ ອ ກ້ າ ວສູ່ ສ ວນອ້ ອ ມຮອບດ້ ວ ຍ ສີຂຽວ. ໃນໂລກທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຮ້ອນອົບເອົ້າ, ຕົ້ນໄມ້ສາມາດຊ່ວຍຮັກສາຜີວພັນຂອງ ເຮົ າ ໄດ້ . ຜ່ າ ນມາໄດ້ ໜ້ ອ ຍໜຶ່ ງ ຂ້ ອ ຍກໍ ເ ຫັ ນ ຕົ ວ ເມື ອ ງທີ່ ມີ ກ ານປູ ກ ພື ດ ທີ່ ໃ ຫ່ ຍ ໄວຫຼ າ ຍປະເພດ ຊະນິດທີ່ສາມາດຊ່ວຍຕ້ານສະພາວະປ່ຽນແປງຂອງອາກາດໄດ້.

Research has found that trees, and the shade they provide, can reduce ground temperatures by an astounding 15 degrees at midday. But reductions of 5-10 degrees are more typical - so grab a picnic and hang out with the locals under a tree.

ກົງກັນຂ້າມຕົວເມືອງບ້ານເຮົາທີ່ຍາກທີ່ຈະຊອກຫາສວນສະທາລະນະທີ່ເຢັນສະບາຍ. ຕົ້ນໄມ້ທີ່ເກົ່າແກ່ໃນວຽງຈັນ ສ່ວນຫຼາຍແລ້ວແມ່ນສູນຫາຍໄປຍ້ອນການພັດທະນາບໍ່ແປກໃຈໄປເລີຍທີ່ແນມເຫັນທັງຄົນທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ຕ່າງກໍຢືນຈຸ້ມກັນໃຕ້ກ້ອງຕົ້ນແປກທີ່ໃກ້ກັບໂຮງໝໍໃຫຍ່. ນັກຄົ້ນຄວ້າພົບວ່າທັງຕົ້ນໄມ້ ແລະ ເງົາຮົ່ມຈາກຕົ້ນໄມ້ນັ້ນ ສາມາດຫຼຸດອຸນຫະພູມຄວາມຮ້ອນຕອນກາງເວັນຂອງພື້ນດິນໄດ້ເຖິງ 15 ອົງສາ ແຕ່ທົ່ວໄປແລ້ວອຸນຫະພູມຈະຫຼຸດລົງ ປະມານ 5-10 ອົງສາ ເໝາະແກ່ການນັ່ງຫຼີ້ນໃຕ້ຕົ້ນໄມ້ຮົ່ມເຢັນ.

lao airlines inflight magazine

In some cultures including Lao, trees are sacred. The Ficus thought to be the type of tree under which Gautama Buddha sat when he achieved enlightenment is regarded as holy, which of course doesn’t stop people from cutting them down. Cutting a tree in some societies involves asking the tree spirit’s permission and might be like destroying a church or a bank, depending on which religion you follow.

And research hot off the press says tropical forests may be making a much larger contribution to slowing climate change than previously recognised. It estimates that the forests are absorbing 1.4 billion tonnes of human-derived CO2 − a sizeable slice of the total global absorption of 2.5 billion tonnes. Let’s hear it for the trees! If the tropical forests are left undisturbed, the trees should be able to go on reducing the rate of global warming by removing CO2 from the atmosphere.

The urban ‘heat island effect’, as it is called, is behind the global move to increase the area and number of city parks, as buildings, roads and traffic are massive contributors to heating cities and, therefore, premature deaths from heat stroke. Even in a cold county like England, summer heat waves in cities kill significant numbers of people. Crazy huh? Temperatures in Laos are already soaring in summer so we need to take action.

To be modern is to retain and plant trees. Old trees have a greater cooling effect, as do trees with large canopies. Palms, while better than nothing, are only marginally effective.

Research indicates that having trees around buildings and homes eases energy demands, especially during peak hours, by reducing the need for high-cost cooling systems. So trees need to be loved and protected.

This means Laos’ National Protected Areas are vital for reducing the extremes of climate change and are all the more important to visit and support.

People living in the forests may cut down the odd tree, for instance, to build a new room or a house for the newly married, but their use is usually regulated by local customs. Travellers’ support for Laos’ remaining forest areas helps local green movements, particularly with young Lao who know the importance of their forests. They don’t need scientists to tell them how important trees are.

ເຊື່ອກັນວ່າຈະປະເພດຂອງຕົ້ນໄມ້ທີ່ຄວາມສັກສິດ ເຊັ່ນຕົ້ນໂພຍ້ອນພຣະພຸດທະ ເຈົ້າໄດ້ຕັດສະຮູ້, ປາຣິພານຢູ່ກ້ອງຕົ້ນໂພ ອີກຢ່າງນື່ງກໍມີຄວາມໝາຍວ່າເປັນສະ ຖານທີ່ສັກສິດ ແລະ ບໍລິສຸດຂາວສະອາດ, ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ບໍໃຜກ້າຕັດຕົ້ນໂພ.

ມີ ບົ ດ ຄົ້ ນ ຄ້ ວ າອອກມາວ່ າ ປ່ າ ໄມ້ ເ ຂດຮ້ ອ ນອາດຈະສາ ມາດຊ່ ວ ຍໃນການຫຼຸ ດ ສະພາວະປ່ ຽ ນແປງຂອງອາກາດ ໄດ້ຫຼາຍກ່ວາທີ່ເຄີຍຄົ້ນພົບມາ. ມີການຄາດຄະເນວ່າປ່າ ໄ ມ້ ສ າ ມ າ ດ ຊຶ ມ ຊັ ບ ເ ອົ າ ກ໊ າ ດ ຄ າ ບ໋ ອ ນ ໄ ດ ອ ອ ກ ຊ າ ຍ ທີ່ຄົນເຮົາຜະລິດອອກມາໄດ້ເຖິງ 1.4 ຕື້ລ້ານໂຕນ - ຈໍາ ນວນຫຼາຍເຖິງ 2.5ຕື້ລ້ານໂຕນ ຂອງການດູດຊຶມຂອງໂລກ. ຖ້າປ່າໄມ້ບໍ່ໄດ້ມີການຖືກທໍາລາຍຫຼືແຕະຕ້ອງ, ຕົ້ນໄມ້ ສາມາດດູ ດ ຊື ມ ລະອອງພິ ດ ໃນລະດັ ບ ທີ່ ສ າມາດຫຼຸ ດ ຜ່ ອ ນ ອາຍກ໊າສ CO2 ອອກຈາກຊັ້ນບັນຍາກາດໄດ້. ພາວະຜົນ ກະທົ ບ ຄວາມຮ້ ອ ນເຂດຕົ ວ ເມື ອ ງແມ່ ນ ຢູ່ ເ ບື້ ອ ງຫຼັ ງ ຂອງ ການຂະຫຍາຍພື້ນທີ່ ແລະ ຈໍານວນສວນສາທາລະນະ, ໃນຂະນະທີ່ມີການກໍ່ສ້າງທັງຫົນທາງ ແລະ ເສັ້ນທາງການ ຈາລະຈອນທີ່ ເ ປັ ນ ເຫດຫຼັ ກ ຂອງການເພີ່ ມ ຄວາມຮ້ ອ ນ ຂອງຕົ ວ ເມື ອ ງນີ້ ປ ຽບດັ່ ງ ກັ ບ ການກໍ່ ໃ ຫ້ ເ ກິ ດ ຄື້ ນ ຄວາມ ຮ້ອນເຊິ່ງເປັນການສັງຫານຂັ້ນເລີ່ມຕົ້ນ. ປະເທດທີ່ມີອາ ກາດເຢັນເຊັ່ນປະເທດອັງກິດເກີດມີຄື້ນຄວາມຮ້ອນໃນລະ ດູ ຮ້ ອ ນທີ່ ເ ປັ ນ ສາເຫດຫຼັ ກ ເຮັ ດ ໃຫ້ ຄົ ນ ເສຍຊີ ວິ ດ ຢ່ າ ງຫຼ ວ ງ ຫຼາຍ. ອຸນຫະພູມໃນປະເທດລາວກໍ່ເລີ່ມຮ້ອນຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ໂດຍສະເພາະໃນໄລຍະລະດູ ຮ້ ອ ນສະນັ້ ນ ພວກເຮົ າ ຕ້ ອ ງ ມີການປ້ອງກັນ. ເພື່ ອ ທີ່ ຈ ະກ້ າ ວສູ່ ສ ະໄໝໃໝ່ ຕ້ ອ ງຮ່ ວ ມໃຈກັ ນ ຮັ ກ ສາ

ແລະ ປູກຕົ້ນໄມ້. ຕົ້ນໄມ້ທີ່ເກົ່າແກ່ມີຄຸນສົມບັດສາມາດ ຊ່ ວ ຍໃນການເພີ່ ມ ຄວາມເຢັ ນ ໄດ້ ດີ ຍ້ ອ ນຕາມງ່ າ ໄມ້ ທີ່ ຢາວຢຽດ, ທັງຕົ້ນ ແລະ ໃບໄມ້ໄດ້ສ້າງເງົາຮົ່ມ. ຕົ້ນປາມ ເຖິ ງ ວ່ າ ຈະສູ ງ ໃຫ່ ຍ ແຕ່ ພັ ດ ຊ່ ວ ຍຫຼຸ ດ ຜ່ ອ ນຄວາມຮ້ ອ ນໄດ້ ເປັນສ່ວນໜ້ອຍເທົ່ານັ້ນ. ນັກຄົ້ນຄວ້າຍັງຄົ້ນພົບວ່າການ ປູ ກ ຕົ້ ນ ໄມ້ ອ້ ອ ມຕາມບ້ າ ນເຮື ອ ນສາມາດຫຼຸ ດ ຜ່ ອ ນຄວາມ ຕ້ອງການນໍາໃຊ້ພະລັງງານໄດ້, ໂດຍສະເພາະໃນເວລາ ທີ່ມີຄວາມຕ້ອງການນໍາໃຊ້ພະລັງງານສູງ, ທັງຊ່ວຍໃນ ການຫຼຸດຜ່ອນການນຳໃຊ້ເຄື່ອງປັບອາກາດທີ່ຈະຕ້ອງໃຊ້ ພະລັງງານຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ແລະ ສີ້ນເປືອງ ນີ້ໝາຍຄວາມ ວ່ າ ເຂດປ່ າ ສະຫງວນໃນລາວແມ່ ນ ມີ ຄ ວາມສໍ າ ຄັ ນ ໃນ ການຫຼຸດຜ່ອນການປ່ຽນແປງຂອງສະພາວະອາກາດທີ່ຮຸນ ແຮງ ເປັນສິ່ງສໍາຄັນທີ່ຕ້ອງເບິ່ງແຍງ ແລະ ສົ່ງເສີມ. ຜູ້ຄົນ ທີ່ອາໄສໃກ້ເຂດປ່າອາດຈະຕັດຕົ້ນໄມ້ເພື່ອນໍາມາໃຊ້ສ້າງ ເຮືອນ ຫຼື ຕົວຢ່າງວ່າສ້າງເຮືອນຫໍສໍາລັບຄູ່ສົມລົດໃໝ່ ແຕ່ ກ ານນໍ າ ໃຊ້ ນັ້ ນ ສ່ ວ ນຫຼ າ ຍແມ່ ນ ເຮັ ດ ຕາມລະບົ ບ ທ້ ອ ງ ຖິ່ນ. ການສະໜັບສະໜູນຂອງນັກທ່ອງທ່ຽວໃນການຮັກ ສາປ່ າ ໄມ້ ແ ມ່ ນ ໄດ້ ຊ່ ວ ຍສົ່ ງ ເສີ ມ ຂະບວນການຮັ ກ ສາປ່ າ ໄມ້ຂຽວ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໃນຮຸ່ນໄວໜຸ່ມທີ່ຮູ້ຈັກຄວາມ ສໍາຄັນຂອງປ່າບໍ່ຈໍາເປັນຕ້ອງມີນັກຄົ້ນຄ້ວາວິທະຍາສາດ ມາບອກພວກເຂົາ ແຕ່ພວກເຂົາກໍຮູ້ເຖິງຄວາມສໍາຄັນ ຂອງປ່າໄມ້ທີ່ມີຕໍ່ການດໍາລົງຊີວິດ.

dkomjv'mPj;rkp.o / Travel

50

Guide

lk,dyf9t9emuj8hv']v'

Far from the madding crowd

Some ideas for avoiding high-season hordes

lao airlines inflight magazine

Vientiane Province

ຄ້າງຄືນກາງດອນ ປະສົ ບ ການທີ່ ຫ າໄດ້ ຍ າກເມື່ ອ ທ່ າ ນຮູ້ ວ່ າ ຄື ນ ທີ່ ພິ ເ ສດນີ້ ຈ ະເປັ ນ ການຄ້ າ ງຄື ນ ໃນດອນໃກ້ກັບສະຖານທີ່ດັດສ້າງຜູ້ຕິດໄພສັງຄົມ. ເຊີ່ງເອີ້ນວ່າດອນທ້າວດອນ ນາງທີ່ ນ້ ຳ ງື່ ມ ເມື ອ ງແກ້ ວ ອຸ ດົ ມ ເປັ ນ ແດນສື ກ ສາອົ ບ ຮົ ມ ຜູ້ ປ ະສົ ບ ໄພສັ ງ ຄົ ມ ມີ ຫລາຍຄະດີຊື່ງສ່ວນຫລາຍກໍແມ່ນດ້ານຢາເສບຕິດ, ເຊີ່ງດອນທັງສອງແບ່ງເປັນ ສອງດອນສະເພາະເພດຍີງ (ດອນນາງ) ແລະ ເພດຊາຍ (ດອນທ້າວ) ເຖີງທ່ານ ຈະໄດ້ ເ ຫັ ນ ພາບເກາະພຽງແຕ່ ໃ ນໄລຍະໄກແຕ່ ກ ານທີ່ ໄ ດ້ ໄ ປພັ ກ ຄ້ າ ງຄື ນ ທີ່ ດ ອນ ຂ້າງໆ ໂດຍປັດສະຈາກແສງໄຟຫລືສຽງຟົດແຊວກໍຈະສາມາດເຮັດໃຫ້ທ່ານຮູ້ສືກ ໄດ້ຂອງການຖືກຈອງຈຳໃນດອນ. ໂດຍບໍ່ມີທາງໜີອອກມາໄດ້ຈົນກວ່າຈະມີເຮືອ ມາຮັບ. ຟັງເບີ່ງແລ້ວກໍອາດຈະບໍ່ມ່ວນປານໃດ ແຕ່ທ່ານກໍສາມາດມີກິດຈະກຳກັບ ເພື່ອນຂອງທ່ານໂດຍການເຮັດແຄມໄຟຮ້ອງເພງໝົດຄືນກໍບໍມີໃຜຫ້າມ. ດອນ ຫ າ ດ ຊ າ ຍ ຂ າ ວ ເ ປັ ນ ດ ອ ນ ຫ ນຶ່ ງ ທີ່ ມີ ຄ ວ າ ມ ນິ ຍົ ມ ໃ ນ ກ າ ນ ຂີ່ ເ ຮື ອ ໄ ປ ຕັ້ ງ ແ ຄ້ ມ ແຄມນ້ຳງື່ມ ຊຶ່ງໃຊ້ເວລານັ່ງເຮືອໄປບໍ່ຮອດສາມສິບນາທີ, ເຊິ່ງເປັນດອນທີ່ງົດງາມ ອ້ອມຮອບດ້ວຍພູເຂົາຍາວຍຽດທ້ອງຟ້າເປີດ ແລະ ແມ່ນ້ຳອ້ອມຮອບ. ກ່ອນລົງເຮືອ ທ່ານຄວນຫ້າງອາຫານ, ເຄືອງດື່ມ, ແຄ້ມທີ່ມີໃຫ້ເຊົ່າສຳລັບຄ້າງຄືນ.ທີ່ດອນທ່ານ ສາມາດລອຍນ້ຳ, ຫລີ້ນເຈັດສະກີ້, ຂີ່ເຮືອຄາຍັກ ໄປອອ້ມໆ ດອນເບີ່ງເຮືອນໄມ້ ຫລັງເກົ່າທີ່ໃຊ້ເປັນປ້ອມໃນການເຝົ້າຍາມ. ທ່ານອາດຍີ້ມໃສ່ຄົນຍາມ ຫລື ແວ່ຊື້ ເຄືອງຂອງທີ່ລະລືກທີ່ຜູ້ດັດສ້າງຜະລິດຂາຍໃນດອນທີ່ເປີດຂາຍເປັນເວລາ. ນັ່ງ ໂອ້ລົມກັບຜູ້ຂາຍເທີ່ງປະສົບການນາໆ ທີ່ທ່ານສົນໃຈໃກ້ໆ.

Overnight Camping It’s a rare experience camping close to detention camps.

Don Nang (for women) and Don Thao (for men) are two islands on the Nam Ngum River, which are used primarily as a prison for drugs-related crimes. Being able to spend a night close by without light or noise is a somewhat eerie experience. There is no way to escape; crossing the lake without a boat is out of the question. This might not sound an appealing place to visit, but visitors can enjoy a bonfire with all night singing and nobody will stop them.

White Beach Sand Island is another popular destination for camping on the Nam Ngum. Less than half an hour by boat, visitors can enjoy scenic surroundings with a mountain range, wide open skies and a beautiful river in the background. Before setting off for the island, pack food and drinks. Tents are available on rent. Other activities are swimming, jet skiing, kayaking and sightseeing around the island. The old boathouse is now a sentry station. Stop by to purchase souvenirs made by the prisoners or just smile and chat with the traders about some of their interesting experiences.

ການຕັ້ງແຄ້ມທ່ານຄວນມີອຸປະກອນກຽມ ໄປເອງທັງໝົດ ເຊົ່າເຮືອໄປກັບ: 200,000 ກີບຕໍ່ລຳ ເຊົ່າເຈັດສະກີ້ 1 ຊມ 250,000 ກີບ.

Info It’s important to carry all camping equipment as nothing is available at the site.

Boat rental fee for a round trip: 200,000 KIP Jet ski rental fee: 250,000 KIP

dkomjv'mPj;rkp.o / Travel

52

Guide

ບ້ານພັກແຄມງື່ມ ເຮື ອ ນພັ ກ ທໍ າ ມະຊາດບ້ າ ນປາໂກເປັ ນ ສະຖານທີ່ ພັ ກ ຜ່ ອ ນທີ່ ສ ະຫົ ງ ບຕັ້ ງ ຢູ່ ແ ຄມ ນໍ້າງື່ມ. ຫ່າງຈາກຕົວເມືອງວຽງຈັນປະມານ 50 ກິໂລແມ້ດຜ່ານຫົນທາງດິນແດງ ແລະ ຂີ່ຝຸ່ນໜ້ອຍໜຶ່ງ ແຕ່ຮັບຮອງວ່າຄຸ້ມກັບການເດີ່ນທາງ ສະຖານທີ່ນີ້ເປັນທີ່ ຂອງການພັກຜ່ອນຢ່າງແທ້ຈິງ.ເລິ່ມຕົ້ນຂອງມື້ດ້ວຍການລົງຫຼີ້ນນໍ້າ ແລະ ຟັງສຽງ ສະນີທີ່ໂດດໄຕ່ໃນປ່າໃກ້ຄຽງ. ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍ່ມານັ່ງຮັບປະທານອາຫານເທິງຮ້ານ ກັບພາບທີວທັດຂອງແມ່ນໍ້າ ແລະ ລີ້ມລອງອາຫານຈານເດັດຈາກທາງຮ້ານ ມີທັງ ອາຫານລາວ ແລະ ຕ່າງປະເທດໃຫ້ທ່ານເລືອກ ສ່ວນປະກອບຂອງຜັກສົດກໍ່ແມ່ນ ປູກທ້າຍສວນເຮືອນຄົວ. ຄວາມເປັນມິດຕໍ່ທໍາມະຊາດ ແລະ ການຮັກສາສິ່ງ ແວດແມ່ນໝາກຫົວໃຈຫຼັກຂອງສະຖານທີ່ແຫ່ງນີ້, ທັງຜັກສົດ ແລະສັດລ້ຽງລ້ວນແ ຕ່ມີວີທີການລ້ຽງທີ່ເປັນມິດຕໍ່ກັບທໍາມະຊາດ ແລະ ຖືກວິທີ ນີ້ຍັງລວມໄປເຖິງການ ນໍາໃຊ້ວັດຖຸດິບຈາກທ້ອງຖິ່ນນໍາອີກ. ນອກຈາກນັ້ນທ່ານຍັງສາມາດຍ່າງເດີນ ປ່າ, ພາຍເຮືອກາຍັກ, ທ່ຽວເບິ່ງນົກນາໆພັນ ຫຼື ມີໂອກາດເບິ່ງສະນີແກ້ມຂາວ, ເສືອດາວ ແລະ ນົກຍຸງສີຂຽວອີກດ້ວຍ. ຖ້າທ່ານໂຊກດີທ່ານອາດມີໂອກາດໄດ້ ເຫັນລິງປ່າຫາຍາກ stump-tailed macaque ອີກ. ເຖິງວ່າສັດຂະໜາດໃຫ່ຍ ປະເພດອື່ນໆອາດຍ້າຍຖິ່ນແລ້ວກໍ່ຕາມ, ການຟື້ນຟູປ່າໄມ້ໄດ້ຊ່ວຍການກັບມາ ຂອງແມງໄມ້, ສັດເລືອຄານ, ນົກ ແລະ ແມງກະເບື້ອງຫຼາຍຊະນິດ ນີ້ຍັງຊ່ວຍໃຫ້ ຊຸ ມ ຊົ ນ ທ້ ອ ງຖິ່ ນ ສາມາດສັ ນ ຫາເຫັ ດ ປ່ າ ທໍ າ ມະຊາດ,ທັ ງ ສະມຸ ນ ໄພພື ດ ຜັ ກ ພື້ ນ ເມືອງ ລວມທັງໜໍ່ໄມ້ຫຼາຍຊະນິດ ແລະ ໝາກໄມ້ທໍາມະຊາດຕື່ມອີກ. ບ້ານປາໂກມີ ບໍລິການເຮືອນພັກຊົງໄມ້ລວມທາງຍ່າງສວນຕົວ ສະຖານທີທີ່ທ່ານສາມາດຊົມວິວ ທີວທັດທີ່ອັດສະຈັນຂອງສາຍນໍ້າ ແລະ ປ່າໄມ້ທີ່ຕັ້ງກົງກັນຂ້າມຂອງແມ່ນໍ້າ.

Ban Pako ບ້ານປາໂກ: ແຄມນໍ້າງື່ມ, ແຂວງວຽງຈັນ Ban Pako: On the banks of Nam Ngum River, Vientiane Tel: (030) 988 4611, (030) 525 7937 www.banpako.com

lao airlines inflight magazine

The Ban Pako Ecolodge is an idyllic retreat on the banks of the Nam Ngum River. The 50 km journey from Vientiane, over some red and very dusty roads, is absolutely worth the trip. As you weave your way past some very rustic dwellings you’ll realise that you’ve come to a place of serious relaxation.

A perfectly lazy day could start with a dip in the river while listening to the chatter of gibbons in the nearby forest. Then take a seat at the restaurant overlooking the river and let your taste buds get tickled. The kitchen offers a range of tasty Lao and western dishes, with some of the vegetables fresh from the kitchen garden. Concern for the environment is integrated into the lodge’s philosophy and organic gardening and livestock rearing are done in a sustainable way. A strong social commitment sees the lodge committed to buying ingredients from surrounding villages. If you tire of doing absolutely nothing, try trekking, kayaking, bird watching, or maybe even keeping an eye out for whitecheeked gibbons, leopards and green peafowl. If you’re really lucky the rare stump-tailed macaque might even pay a visit. Although big animals have already left the area, restoration of the forest has allowed the return of insects, reptiles, birds and butterflies. And once again the local community can enjoy a wide range of mushrooms, herbs and different kinds of bamboo shoots, as well as wild fruit.

Ban Pako offers spacious wooden bungalows with private terraces from which you can enjoy magnificent views of the river and the wild jungle on the opposite bank.

Vientiane Capital

ຄົ້ນພົບເສັ້ນທາງໃໝ່ ທ່ານກໍາລັງຊອກຫາສະຖານທີ່ພັກຜ່ອນ ທີ່ມີບັນຍາກາດແບບຊົນນະບົດ ໂດຍທີ່ບໍ່ໄດ້ເດີນ ທາງໄປໄກຈາກວຽງຈັນ ແມ່ນບໍ່? ໃຫ້ຈູງສອງລໍ້ອອກມາ ແລະ ຂີ່ມຸ້ງໜ້າໄປຕາມ ທາງເກົ້າ ລ້ຽວຈົນຮອດເມືອງສັງທອງ ເຊີ່ງບໍ່ຄ່ອຍຈະມີຄົນຮູ້ໃນນະຄອນຫຼວງ. ລຽບຕາມແຄມແມ່ ນໍ້າຂອງ ມີເສັ້ນທາງທີ່ເໝາະສົມທີ່ສຸດ ສໍາລັບປັ່ນລົດຖີບ, ຂອບໃຈທີ່ມີການກໍສ້າງ ທາງໃໝ່. ເຖີ່ງແມ່ນວ່າ ເສັ້ນທາງແຫ່ງນີ້ ບໍ່ທັນສ້າງສໍາເລັດກໍຕາມ, ມັນກໍສາມາດນໍາທ່ານ ໄປຜ່ານ ແລະ ສໍາພັດກັບສະຖານທີ່ອັນມີສະເໜ່ ທີ່ຢູ່ຫ່າງຈາກຕົວເມືອງ. ທ່ານສາມາດ ສໍາພັດ ກັບທີວທັດຂອງປະເທດບ້ານໃກ້ເຮືອນຄຽງ, ນັ້ນກໍຄືປະເທດໄທທີ່ຢູ່ອີກພາກຝັງ ຂອງແມ່ນໍ້າ ໃນຄະນະທີ່ຂີ່ຜ່ານບັນດາໝູ່ບ້ານ ທີ່ມີທັດສະນີຍະພາບອັນສວຍງາມ ແລະ ງຽບສະຫງົບ, ວັດທີ່ເຢັນສະບາຍ, ຕົ້ນໄມ້ທີ່ມີອາຍຸສູງ, ພືດພັນທີ່ຂຽວອຸ່ມທຸ່ມ ແລະ ຫາດ ຊາຍ ທີ່ມີຄົນກໍາລັງຫວ່ານແຫຫາປາ. ໃນໄລຍະທາງ 15km ຫ່າງຈາກໃຈກາງເມືອງ, ທ່ານ ສາມາດແວະໄປຢ້ຽມຢາມ ດອນຊີງຊູ້, ເຊີ່ງເປັນດອນທີ່ສວຍງາມອີຫຼີທີ່ເບີ່ງເໝືອນກັບວ່າ ເປັນບ່ອນທີ່ເວລາມາຊີ້ນສຸດຢູ່ບ່ອນນີ້. ມັນເປັນສະຖານທີ່ ທີ່ບໍ່ມີຖະໜົນ ແລະ ບໍ່ມີລົດຂັບ ເຄື່ອນ 4 ລໍ້, ມີພຽງແຕ່ທາງຄົນຍ່າງສອງສາມເສັ້ນເທົ່ານັ້ນ ທີ່ເລາະລຽບຜ່ານພຸ່ມໄມ້ ທີ່ຕຶບ ໜາ. ມີປະມານ 100 ຄົນ ອາໃສຢູ່ໃນດອນນີ້, ເຂົາເຈົ້າດໍາລົງຊີວິດ ດ້ວຍການປູກພືດປອດ ສານພິດ ແລະ ການຫວ່ານແຫຫາປ່າ. ຄັ້ງໜື່ງ, ດອນແຫ່ງນີ້ມີຊື່ສຽງໃນນາມທີ່ມັນເປັນບ່ອນ ທີ່ມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ ທີ່ຈະສາມາດຈັບປາບຶກນໍ້າຂອງຂະໜາດໃຫຍ່ໄດ້. ໃນລະດູແລ້ງ, ມີຫາດຊາຍຂະໜາດໃຫຍ່ປະກົດຂຶ້ນມາ, ເຮັດໃຫ້ມັນກາຍເປັນສະຖານທີ່ ທີ່ສຸດຍອດທີ່ສຸດ ສໍາລັບການໄປນັ່ງກິນເຂົ້າ ຫຼື ມຸດນໍ້າ. ສໍາລັບ ຜູ້ທີ່ຢາກປັ່ນລົດຖີບຕໍ່ແມ່ນສາມາດສືບຕໍ່ປັ່ນ ລົດຖີບ ໄປຫາ ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ ຟູພະນາງ. ສໍາລັບຜູ້ອື່ນໆທີ່ຢາກຢຸດພັກຜ່ອນໃນວັນ ນັ້ນ, ບ້ານສວນຊູຟ້າຍິນດີຕ້ອນຮັບທ່ານສະເໝີ. ສ່ວນຂ້າພະເຈົ້າແມ່ນເລືອກທີ່ຈະເບີ່ງຕາ ເວັນຕົກດິນ ຕາມແມ່ນໍ້າຂອງ.

New Road Looking for a bucolic getaway without travelling too far from Vientiane? Then grab your two-wheeler and head off on one of the Lao capital’s lesser known dirt roads. The Mekong riverside offers a great cycling trail, thanks to the construction of a new road. Although this route is not yet complete, this track will take you through some of the city’s outlying charms. Enjoy views of neighboring Thailand across the river, while passing through numerous scenic and tranquil villages, soporific temples, old trees, lush vegetation and sandbanks on which fishermen are busy working their nets.

Fifteen kilometres from the city centre you can’t miss Don Xing Xou, a really unspoiled island where time seems to have come to a standstill. There are no roads and no 4WD, only a few small paths that run through dense vegetation. About 100 people inhabit this island and live solely off the organic crops they grow and fish they net. Once upon a time, the island was renowned as it was possible to catch the famous giant Mekong catfish. In the dry season, huge sandbanks appear, making them a perfect spot for a picnic or a dip. For those, whose legs are still itching for more biking, continue to Phou Phanang National Biodiversity Conservation Area. For others ready to call it a day, the Ban Su Fa Garden is a welcome detour. I preferred to just watch the sun set over the Mekong.

;afmtotme / Culture

56

ly ] txt.oI6 [ 0v'g'q k

In the Shadows

ໂດຍ ເມໂລດີ ເຄັມ

by MELODY KEMP

photos by fabworld

Now if you were around 500 years ago, chances are that rather than watching TV or playing obsessively with your iPad, you would have sat entranced by shadow puppetry, particularly if you were living in China or India.

While puppetry has always been ubiquitous in Asia, this form of entertainment all but disappeared in Laos after 1975. The puppet theatre, which was patronised by the Champassak Royal Court, saw entertainers abandon their craft and audiences diminish following independence. Gone were the epics and myths based on the Ramayana inherited from the region’s Hindu and Cham lineage. Lao adaptations, such as Phra Lak Phra Lam and the Sang Xin Xay faded from memory. As the years went past, TV, computers and globalised entertainment supplanted the joy of indigenous live performances in villages.

ຖ້າສົມມຸດວ່າ ທ່ານ ຢູ່ໃນສະໄໝ ປະມານ 5,000 ປີ ຜ່ານມາ, ທ່ານຈະມີໂອກາດ ໄດ້ເບີ່ງ ແລະ ເພີດເພີນໄ ປກັບການສະແດງໜັງປະຫລັດຕື້ເຊີ່ງອາດຈະບໍ່ແມ່ນ ການນັ່ງເບີ່ງໂທລະພາບ ຫຼື ນັ່ງຄະມັງຄະມໍໄປກັບ ການຫຼີ້ນ ໄອແພັດ ເໝືອນກັບຢູ່ໃນສະໄໝປັດຈຸບັນ, ໂດຍສະເພາະ ຖ້າຫາກວ່າ ທ່ານດໍາລົງຊີວິດ ຢູ່ໃນ ປະເທດຈີນ.

Backstage - pulling strings

ການສະແດງໜັງປະຫລັດຕື້ ຍັງສາມາດພົບເຫັນຢູ່ ຫຼ າ ຍໆບ່ ອ ນໃນທະວີ ບ ອາຊີ . ແຕ່ ໜ້ າ ເສຍດາຍທີ່ ສິ ລ ະ ປະການສປະຫລັດຕຶ້ະແດງອັນເກົ່າແກ່ ຈໍານວນຫຼວງ ຫຼາຍ ໄດ້ຫາຍໄປຈາກປະເທດລາວ ຫຼັງຈາກມີຄວາ ມວຸ້ນວາຍທາງດ້ານການເມືອງ ໃນໄລຍະ ປີ 1960 - 70. ປະເທດລາວ ລວມທັງຫວຽດນາມເໜືອ ໄດ້ຮັບ ອິດທິພົນຈາກສະຫະພາບໂຊຫວຽດ. ຄໍາສັ່ງຂອງ ບັນ ດາກຸ່ມປະເທດຕາເວັນອອກ ໄດ້ບອກວ່າ ບໍ່ສະໜັບສະ ໜູນ ການເຄື່ອນໄຫວກ່ຽວກັບການນັບຖືຜີ, ວັນນະຄະດີ ແລະ ສິລະປະການສະແດງ ທີ່ເກົ່າແກ່, ບາງອັນກໍຖືກເກືອດ ຫ້າມເຊີ່ງເປັນຜົນ ເຮັດໃຫ້ ຊົນຊັ້ນທີ່ມີການສືກສາ ແລະ ມີຄວາມ ຄິດສ້າງສັນ ຕ້ອງໂຕນໜີໄປ.ນັບຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ, ໂທລະພາບ, ຄອມພີວ ເຕີ ແລະ ຄວາມບັນເທີງທົ່ວໂລກ ໄດ້ເຂົ້າມາແທນທີ່ຄວາມສຸກ ຂອງການສະແດງສົດ ຂອງຄົນພື້ນເມືອງ ທີ່ຢູ່ໃນບ້ານຕ່າງໆ. ສະຖານທີ່ສະແດງຫຸ່ນເຊີດໄດ້ຮັບການອຸປະຖໍາໂດຍ ໂຮງຮູບເງົາແຂວງຈໍາປາສັກ, ຕໍ່ມາ ກໍຖືກຍົກເລີກ ໂດຍອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ ສິ່ງທີ່ສູນຫາຍໄປ ແມ່ນສີ່ງ ກ່າວຂານແລະ ຕໍານານເລື່ອງ ຣາມາຢານາ ຂອງຮີນດູ ທີ່ຖືກຖ່າຍທອດ ມາຈາກຄົນ ທີ່ນັບຖືສາດສະໜາຮິນດູ ແລະ ຄົນທີ່ມີເຊື້ອສາຍຈາມທີ່ຢູ່ໃນພາກພື້ນ. ສໍາລັບການ ດັດປັບມາເປັນເລື້ອງຂອງລາວ ທີ່ມີຊື່ວ່າ ພະລັກ ພະລາມ ແລະ ສັງສິນໄຊແມ່ນດັດ ປັບເອົາມາຈາກ ປະເທດໄທ, ກຳປູເຈຍ ທີ່ໄດ້ຈາງຫາຍໄປຈາກຄວາມຊົງຈໍາໄປແລ້ວ. ເຖີງຢ່າງໃດກໍຕາມ ກໍຂໍຂອບໃຈສໍາລັບການສະໜັບສະໜູນເງີນຈາກ ກອງທືນປຼີນ ຄຼອດສໍາລັບວັດທະນະທໍາ ແລະ ການພັດທະນາ ທີ່ຢູ່ໃນ ປະເທດເນເທີແລນ ພ້ອມ ທັງ ການສະໜັບສະໜູນ ຈາກການທ່ອງທ່ຽວ ທີ່ເຮັດໃຫ້ ສະຖານທີ່ສະແດງຫຸ່ນເຊີດ ແຂວງຈໍາປາສັກ (ໂຮງຮູບເງົາ) ສາມາດລອດພົ້ນ ຈາກການສູນຫາຍ. ໂຮງຮູບເງົາ ໄດ້ຮັບການປັບປຸງ ໃຫ້ທັນສະໄໝ ແລະ ປ່ຽນຮູບແບບ ໂດຍການເປັນຮຸ້ນສ່ວນ ກັບໂຮງໜັງ ທີ່ມີຊື່ວ່າຊີນີມາ ຕຸກ ຕຸກ: ຫຸ່ນເຊີດ, ວົງດົນຕຼີໂອເຄຼັດສະຕາ ແລະ ໂຮງໜັງ ທີ່ງຽບສະຫງົບ ຂອງເຂົາເຈົ້າ ໄດ້ຖືກ ລວມເຂົ້າກັນເພື່ອສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖີງ ການເປັນສື່ບັນເທີງ ທີ່ໜ້າຕື່ນເຕັ້ນ ແລະ ປະທັບໃຈ. ໃນປີ 2013, ທ່ານ ວິນເຊັນ ມູນ ສ້າງຮູບເງົາ ກ່ຽວກັບປະຫລັດຕຶ້ື ລາວ ເຊີ່ງສາມາດ ຫາເບີ່ງໄດ້ ທີ່ເວັບໄຊ www.vimeo.com/87134351 ການເຊື່ອມຕໍ່ກັນ ລະຫວ່າງ ຫຸ່ນເຊີດ ກັບ ໂຮງຮູບເງົາ ແມ່ນເປັນສີ່ງໜື່ງ ທີ່ມີປະສິດ

E

nter Yves Bernard, movie production designer. In 2006 he started a mobile cinema, transporting equipment in a sturdy tuktuk (a motorised three-wheeler) to show black and white silent movies to villagers around Laos. And Cinema TukTuk was born.

Four years later Yves revived Champanakone Shadow Play when a French architect working at the UNESCO World Heritage Site of Vat Phou in Champassak discovered in a local temple the original shadow play puppets and instruments. These had been carefully preserved by the monks after the last performance in 1975.

Today, with generous support from the French government and the Prince Claus Fund for Culture and Development from the Netherlands, the Champassak Shadow Play Association through the Théâtre d’Ombres et Cinéma TukTuk project continues the cherished tradition of entertaining the people through a medium that almost became extinct.

Adapting to the times by jumping on the bandwagon of modernisation, the Champassak Puppet Theatre adopted a wide screen and mixed media approach. Transformed by its partnership with Cinema TukTuk, puppets, musicians and silent cinema have combined to present multimedia shows that amaze and fascinate. (Check out https://vimeo.com/87134351) The connection between puppetry and cinema is an effective one, especially in the context of rehabilitating and rescuing Laos’ cultural heritage.

Faced by rows of mesmerized, laughing children and adults, the puppet show, combined with film, fits the contemporary world, breathing life and current meaning into Lao traditional culture.

But it’s not simply about being entertained. The traditional function of the puppet show, honouring the ancestor’s spirits embodied in the puppets, translates easily into valuing of the environment, or the delivery of health or anti-UXO messages. Thus theatre uses a traditional form of art to address matters of national and global significance, while amusing, entertaining and educating.

dkomj ;a fmtotme v'mPj; // travelogue Culture

58

Phra Lak Phra Lam - an epic favourite

ທິພາບ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນ ຢູ່ໃນແງ່ ຂອງການຟື້ນຟູ ແລະ ກອບກູ້ ມໍລະດົກທາງ ດ້ານວັດທະນະທໍາ ຂອງລາວ. ທ່າມກາງ ເດັກນ້ອຍ ແລະ ຜູ້ໃຫຍ່ທີ່ນັ່ງເບີ່ງດ້ວຍ ຄວາມສົນໃຈ ແລະ ມີສຽງຫົວ, ການສະແດງໜັງຫຸ່ນເຊີດ ທີ່ປະກອບດ້ວຍຮູບເງົາ ແມ່ນເໝາະສົມກັບໂລກປັດຈຸບັນ, ຊີວິດທີ່ຍັງມີລົມຫາຍໃຈ ແລະ ຄວາມໝາຍປັດ ຈຸບັນ ທີ່ເຂົ້າໄປຢູ່ ໃນວັດທະນະທໍາອັນເກົ່າແກ່ ຂອງລາວ. ເຖີງຢ່າງໃດກໍຕາມ ມັນກໍບໍ່ແມ່ນແຕ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບການໄດ້ຮັບຄວາມບັນເທີງແບບ ທົ່ວໄປເທົ່ານັ້ນ. ໜ້າທີ່ທາງດ້ານວັດທະນາທໍາຂອງການສະແດງຫຸ່ນເຊີດທີ່ລະລືກເຖີງ ວິນຍານ ຂອງບັນພະບູລຸດ ຜູ້ທີ່ສ້າງຫຸ່ນເຊີດຂຶ້ນມາແມ່ນການສື່ຄວາມໝາຍ ແບບ ງ່າຍດາຍ ເພື່ອກັບໃຫ້ເຫັນຄຸນຄ່າ ຂອງສີ່ງແວດລ້ອມ ຫຼື ສື່ຄວາມໝາຍ ກ່ຽວກັບສຸຂະ ພາບ ຫຼື ການຕ້ານລູກລະເບີດທີ່ບໍ່ທັນແຕກ. ເມື່ອເປັນເຊັ່ນນີ້, ໂຮງຮູບເງົາ ຈີງນໍາໃຊ້ ຮູບແບບດັ້ງເດີມຂອງສິລະປະເພື່ອຍົກໃຫ້ເຫັນບັນຫາທີ່ສໍາຄັນຂອງຊາດ ແລະ ຂອງ ໂລກ ໄປພ້ອມໆກັບການໃຫ້ຄວາມສະນຸກສະໜານ, ຄວາມເພີດເພີນ ແລະ ຄວາມຮູ້.

ສະຖານທີ່: ຈໍາປາສັກ Shadow Puppets Theatre ສາຍທຸກ: ວັນອັງຄານ, ວັນພຸດ, ວັນສຸກ, ວັນເສົາ ເວລາ: 20:30 (ໄລຍະເວລາ: 1 ຊມ - 15 ນາທີ) ລາຄາ: 50,000 ກີບ (ຄົນລາວຟຣີ) ສໍາລັບຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມ: Facebook: Cinéma-Tuk-Tuk

Venue: Champassak Shadow Puppets Theatre Dates: Tuesday, Wednesday, Friday, Saturday Time: 20.30 (Duration: 1hr - 15 min) Price: 50,000 kip (Lao people free) For more information: Yves BERNARD. Coordinator. + 856 020 55 08 11 09. French and English.

Nom VIENG PHOU MI. Assistant. + 856 020 56 56 92 14. Lao Contact us at ciam.laos@gmail.com Support us on facebook: Théâtre d’Ombres de Champasak ATOC ET Cinéma Tuk-Tuk.

dkomj ;a fmtotme v'mPj; // travelogue Culture

60

xt]e,k9kog-ufs5jo The Puppet Master

photos by Yves BERNARD

lao airlines inflight magazine

ທ່ານ ຄຳໄພ ມະນີວອນ ຮຽນຮູ້ການເຮັດຕັວສະແດງລະຄອນເວທີດ້ວຍ ສາກ ແລະ ແສງປະຫລັດຕຶ້ຈາກອາຈານຜູ້ໂດ່ງດັງອາຈານ ສົມພອນ, ເຊິ່ງທາງວາລະສານຈຳປາໄດ້ມີໂອກາດໂອ້ລົມກ່ຽວກັບສິລະປະທີ່ສ້າງ ຄວາມປະທັ ບ ໃຈໃຫ້ ກັ ບ ຊາວລາວຢ່ າ ງຫຼ ວ ງຫຼ າ ຍທີ ອ າໄສຢູ່ ເ ຂດຫ່ າ ງ ໄກສອກຫຼີກ ເຈົ້າໄດ້ກາຍມາເປັນນັກສີລະປະສ້າງຕົວລະຄອນປະຫລັດຕຶ້ໄດ້ແນວໃດ?

ເ ກື ອ ບ ຊ າ ວ ກ ວ່ າ ປີ ທີ່ ຂ້ ອ ຍ ໄ ດ້ ຈັ ດ ກ າ ນ ສ ະ ແ ດ ງ ກ່ ຽ ວ ກັ ບ ສິ ລ ະ ປ ະ ນີ້ ຕ ອ ນ ອ າ ຍຸ ປະມານ 50 ປີ, ຂ້ອຍຮູ້ສຶກວ່າໂຊກດີທີມີອາຈານສອນຄືອາຈານສົມພອນ. ເພິ່ນນັ້ນ ມີຄວາມຊຳນານ ແລະ ເປັນຕຳນານແທ້, ອາຈານເພິ່ນຮູ້ທຸກຢ່າງກ່ຽວກັບການເຮັດປະ ຫລັດຕື້ ທັງຕົວສະຄອນ, ເນື້ອໃນການສະແດງ ແລະ ບົດເພງ. ພວກເຮົາເຄີຍເຮັດວຽກ ຮ່ວມກັນ ແຕ່ພາຍຫຼັງເພິ່ນໄດ້ເສຍຊີວິດລົງ, ຂ້ອຍແມ່ນຢຸດໃນການເຮັດຕົວລະຄອນ. ແຕ່ໄດ້ມາພົບກັບ Yves ເຊີງເປັນຄົນຊັກຊວນຊຸກຍູ້ໃຫ້ຂ້ອຍກັບມາເລີ່ມໃໝ່ອີກຄັ້ງ.

ຕ້ອງໃຊ້ເວລາດົນປານໃດໃນການຮຽນຮູ້ສີລະປະປະເພດນີ້? ຖ້າຜູ້ໃດສົນໃຈ ແລະ ຢາກຮຽນຮູ້ແທ້ໆ ໃຊ້ເວລາປະມານເຄີ່ງປີກໍ່ພໍໄດ້ແຕ່ກໍຂຶ້ນກັບ ໃຈຜູ້ກ່ຽວ ຖ້າຝຶກຝົນເປັນປະຈຳປີໜຶ່ງກໍຊຳນານ ຂ້າພະເຈົ້າກໍບໍສະຫງວນໃຜທີ່ສົນໃຈກໍ່ ຕິດຕໍ່ຫາຂ້າພະເຈົ້າໄດ້.

ຕ້ອງໃຊ້ເພື່ອສ້າງຕົວລະຄອນ ແລະ ການສະແດງໃຊ້ຕົວລະຄອນຈັກຕົວ?

ຕົວລະຄອນສະແດງແມ່ນເຮັດມາຈາກໜັງສັດ ແລະ ຜ້າແພ. ໃນການເຮັດແຕ່ລະໂຕ, ທັງ ການທາສີ ແລະ ລໍຖ້າໃຫ້ສີແຫ້ງແມ່ນໃຊ້ເວລາຫຼາຍພໍສົມຄວນ. ການສະແດງແຕ່ລະຕອນ ຕ້ອງໃຊ້ປະມານ 50 ຕົວລະຄອນ, ແຕ່ສໍາລັບຕົວລະຄອນນ້ອຍໃຊ້ປະມານ 20ກວ່າຕົວ.

ຊ່ ວ ຍອະທິ ບ າຍໃຫ້ ພ ວກເຮົ າ ຟັ ງ ໜ້ ອ ຍໜຶ່ ງ ກ່ ຽ ວກັ ບ ບົ ດ ລະຄອນສະແດງໄດ້ ບໍ ?

ທຸກໆຢ່າງແມ່ນລ້ວນແຕ່ຂຶ້ນກັບການສາມັກຄີຮ່ວມມືກັນ. ພວກເຮົາມີນຳກັນທັງໝົດ 14 ຄົນເຊິ່ງລວມມີ Yves ນຳ, ທັງນັກດົນຕີ ແລະ ຜູ້ຊ່ວຍຂອງຂ້ອຍ. ກ່ອນການສະແດງ ຈະເລີ່ມຂຶ້ນ ນັກບັນລະຍາຍຈະອະທິບາຍເນື້ອໃນການສະແດງຕໍ່ກັບຜູ້ຊົມ ຫຼັງຈາກນັ້ນ ສຽງດົນຕີກໍຈະເລີ່ມຂຶ້ນ ການເຮັດຈັ່ງຊີ້ມັກເຮັດໃຫ້ຜູ້ຊົມຕື່ນເຕັ້ນສະເໝີ.

ມີເລື່ອງເລົ່າການສະແດງໂຕໃດທີ່ເປັນທີ່ນິຍົມທີ່ສຸດ?

ເລື່ອງ ພະລັກພະລາມ ຈາກຮິນດູ ຣາມະຍະນະແມ່ນເປັນທີ່ມັກ ແລະ ນິຍົມທີ່ສຸດ. ແຕ່ ພ ວກເຮົ າ ກໍ່ ມີ ອີ ກ ຫຼ າ ຍໆເລື່ ອ ງເຊີ່ ງ ບາງເລື່ ອ ງກໍ ມີ ທັ ງ ຄຳສອນທາງດ້ າ ນສັ ງ ຄົ ມ ແລະການສຶກສາອີກດ້ວຍ.

ມີປະສົບການໃດທີ່ໜ້າຈົດຈຳທີ່ສຸດ?

ທຸກໆການສະແດງແມ່ນໜ້າຈົດຈຳ. ທຸກໆຄັ້ງທີ່ເຫັນຜູ້ຊົມໂດຍສະເພາະເດັກນ້ອຍມີທັງ ສຽງຫົວ ແລະ ສຽງຮ້ອງ ຮອຍຍີ້ມຈະປາກົດເທິງໃບໜ້າຂອງພວກເຮົາສະເໝີ ທຸກໆຄັ້ງ ທີ່ພວກເຮົາເດີ່ນທາງພວກເຮົານຳຄວາມສຸກ ແລະ ຮອຍຍີ້ມໄປກັບທຸກບ່ອນ ແລະ ຍັງໄດ້ ພົບປະກັບຜູ້ຄົນນຳອີກ.

Khamphai Manivone learned puppet making, literally, at the hands of the master: Ajarn Somphone. Recently he talked to Champa Holidays about a craft that is enthralling thousands of people in the Lao countryside.

How did you become a puppeteer?

I’ve been a puppet maker for almost 20 years. I was lucky that my teacher was Ajarn Somphone. He was a true master. He knew everything; the stories, how to make puppets and he even composed the music. We worked together but after he died I gave up puppetry. Then I met Yves and he encouraged me to start again.

How long does it take to learn this craft?

If somebody is really keen to learn puppet making he or she can do so in about six months but it takes about one year of hard work to become a good puppeteer.

What materials do you work with and how many puppets do you need for a show?

The puppets are made from animal skin and cloth. Making them, painting them and waiting for them to dry takes a long time. Each show needs about 50 puppets but for smaller ones even 20 are enough.

Please tell us something about the shows?

Everything depends on teamwork. There are 14 of us, including Yves, musicians and my assistant. Before the show starts, the story will be explained to the audience and then the music begins. This works up excitement.

Which stories are most popular?

Phra Lak Phra Lam from the Hindu Ramayana is the most popular. But we also have others. Some stories have a social or educational message.

Do you have any memorable experiences?

Every show is memorable. When we see the audience, especially the children, laughing and screaming, we always have smiles on our faces.

When we travel we take happiness everywhere, and we meet new people.

rkp.o lxx]k; / Inside Laos

62

7;k,\kp0v'7e;jk “vto5Iad” hy Turn Our Backs on Our History?

W ໂດຍ ດີ. ດອນແຈະ

by D.DonJae

ຄຳພາສິດບູຮານລາວກ່າວໄວ້ວ່າ “ຄຳບໍ່ຜັດສາມປີເປັນແຮ່ ພີ່ນ້ອງບໍ່ແວ່ ສາມປີເປັນອື່ນ” ເຖິງແມ່ນແຮ່ນັ້ນຫາກເປັນກ້ອນຄຳກໍດີ ແຕ່ຫາກວ່າຄົນຜູ່ຄອບຄອງບໍ່ຮູ້ຄຸນຄ່າ ຄຳກ້ອນ ນັ້ນກໍເທົ່າກັບແຮ່ທຳມະດາ (ແຮ່ລ້າໆ) ທັງໆທີ່ຄຸນຄ່າມັນບໍ່ໄດ້ປ່ຽນແປງ ແລະ ປະໂຫຍກ ທີ່ວ່າ “ພີ່ນອ້ງບ່ໍແວ່ສາມປີເປັນອື່ນ” ປະໂຫຍກນີ້ ກໍເຊັ່ນກັນໝາຍເຖິງ ຄວາມທີ່ບໍ່ເອົາ ໃຈໃສ່ ບໍ່ ເ ຫັ ນ ຄວາມສໍ າ ຄັ ນ ກັ ບ ຍາດຕິ ພີ່ ນ້ ອ ງເຄື ອ ຍາດດຽວກັ ນ ຫ່ າ ງເຫີ ນ ກັ ນ ໄປ ໃນທີ່ສຸດກໍຫຼົງລືມກັນໄປ

“ຂອງກິນບໍ່ກິນມັນເໜົ່າ

ຂອງເກົ່າບໍ່ເລົ່າມັນລືມ”

ຄໍາພາ

ສິດບູຮານເຫຼົ່ານີ້ ໄດ້ກ່າວສືບທອດກັນມາຫຼາຍກວ່າ 3 ສັດຕະວັດ ໃນສະໄໜຣາຊະການ ເຈົ້າສຸຣິຍະວົງສາ ຊຶ່ງເປັນຍຸກທີ່ຈະເຣີນຮຸ່ງເຮືອງທາງດ້ານພາສາ, ສິລະປະ, ວັດທະ ນະທັມ, ວັນນະກັມ ຂອງລາວຈະເຣີນຮຸ່ງເຮືອງທີ່ສຸດ ມະຫາກະວີ ເລື່ອງ “ສັງຂ໌ສິລຊັຍ” (ສັງສິນໄຊ) ກໍແມ່ນຂຽນຂຶ້ນໃນຍຸກນີ້ ຊຶ່ງຄົນຮຸ່ນຫຼັງອາດຈະບໍ່ຮູ້ຊໍ້າ ເວລາຮຽນຢູ່ປະ ຖົມຍັງໄດ້ເລົ່າເປັນບົດທ່ອງຂຶ້ນໃຈ

ດຽວນີ້ບໍ່ໄດ້ບັນຈຸເຂົ້າໃນຫຼັກສູດກະຊວງສຶກສາ.

ທີ່ຍົກຂຶ້ນມາກ່າວນີ້ ກໍເພື່ອຢາກໃຫ້ຮູ້ວ່າ ສັດ, (ລວມທັງມະນຸດ) ວັດຖຸ ລ້ວນແລ້ວແຕ່ມີ ຄຸນຄ່າທາງດ້ານປະຫວັດສາດ ຖ້າເຮົາຮູ້ອະນຸຮັກ ປົກປັກຮັກສາ.

lao airlines inflight magazine

“Gold, after three years without care, will turn to stone.

Loved ones, after three years without visits, will turn into strangers” - Lao proverb Another proverb says, “If a meal is untouched, it will rot. If old lessons are unrevised, they will be forgotten”.

These centuries-old sayings have come down to us from the era of King Souliyavongsa, Laos’ golden age of art and culture. One of the best known chronicles of Lao literature from that same period, Sang Sin Xay, was compulsory learning in schools at one time. Today, it is almost forgotten.

ຜູ່ຂຽນໄດ້ມີໂອກາດໄປຢ້ຽມຢາມ ແລະ ເຮັດວຽກຢູ່ເມືອງຫຼວງພຣະບາງ ເມືອງມໍລະດົກ ໂລກຫວ່າງມໍ່ໆນີ້

ແລະ

ສົນໃຈກ່ຽວກັບແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວຕ່າງໆ

ມູນການທ່ອງທ່ຽວເພື່ອຊອກຮູ້

ແລະ

ຈຶ່ງໄດ້ເຂົ້າໄປສູນຂໍ້

ກໍມາສະດຸດຕາສະດຸດໃຈ

ຂໍ້ແນະນຳສຸສານ

ນັກສຳຫຼວດຊາວຝຣັ່ງເສດທີ່ມີຊື່ວ່າ Henri MOUHOT ທ່ີຕັ້ງຢູ່ແຄມນໍ້າຄານ ບໍລິເວນ ແກ້ງນູນທີ່ນອນສະຫງົບງຽບ ຢູ່ໃນທ່າມກາງໄພພະນາທີ່ຮົ່ມເຢັນມາໄດ້ 149 ປີແລ້ວ. ສຸສານນັກສຳຫຼວດຜູ່ຍິ່ງໃຫຍ່ຊາວຝຣັ່ງເສດ ທີ່ປະເທດຝຣັ່ງ ແລະ ຊາວຕາເວັນຕົກ ແລະ ໂລກ ໄດ້ໃຫ້ການຍົກຍ້ອງ. ລັດຖະບານຝຣັ່ງ ໂດຍສະຖານທູດຝຣັ່ງປະຈຳລາວ ໄດ້ວ່າ ຈ້າງຊາວບ້ານນູນສະຫວັນໄປບົວລະບັດຂັດສີເປັນປະຈຳ ມື້ທ່ີຜູ່ຂຽນໄປຢ້ຽມສຸສານນັ້ນ ຮອ່ງຮອຍບົວລະບັດຍັງໃໝ່ໆຢູ່ ສັງເກດເຫັນໃບໄມ້ຍັງຕົກ ເຮ່ຍຊະຊາຍຢູ່ໃກ້ໆສຸສານ. ນັບແຕ່ມື້ໄດ້ສ້າງສຸສານດັ່ງກ່າວ

ທີ່ກໍ່ກວມດ້ວຍດິນຈີ່ໂບກຊິມັງຄ້າຍໆ

ໂລງສົບທາ

ດ້ວຍສີຂາວຊຶ່ງກໍ່ສ້າງພາຍຫຼັງທີ່ Henri MOUHOT ເສຍຊີວດໄດ້ 2 ປີ ໃນປີ ຄ.ສ 1867

(147ປີ

ຜ່ານມາ)

ໂດຍນັກສຳຫຼວດຊາວຝຣັ່ງເສດອີກຄົນ

ໜຶ່ງຊື່ວ່າ Doudart de LAGREE ສຸສານແຫ່ງນີ້ຕັ້ງຢູ່ບໍ່ໄກຈາກ ຕົວເມືອງ ປະມານ 7-8 ກິໂລແມັດ ຕາມເສັ້ນທາງຜ່ານບ້ານ ຜານົມລຽບຕາມລຳນໍ້າຄານ

ຈະມີປ້າຍບອກທາງໄປສຸ

ສານຢູ່ດ້ານຊ້າຍມື. ນອກຈາກສຸສານ ຂອງ Henri MOUHOT ແລ້ວລັດຖະບານຝຣັ່ງເສດ ຍັງໄດ້ສະຫຼັກ ປ້າຍລາຍຊື່ ແລະ ຮູບປັ້ນຂອງ Pavie ແລະ ບັນດານັກສຳຫຼວດຊາວຝຣັ່ງເສດທັງໝົດ 6 ຄົນ ເພື່ອຈາລຶກປະຫວັດສາດ ແລະ ສະດຸດີຜົນງານ ຂອງພວກເຂົ າ ທີ່ ໄ ດ້ ເ ຂົ້ າ ມາໃນແຫຼ ມ ອິ ນ ດູ ຈີ ນ ມີ ດັ່ງນີ້: (1) Henri MOUHOT 15.5.1826-1861 (35)ປີ

ເສຍຊີວິດຢູ່ຫຼວງພຣະບາງຍ້ອນໄຂ້ປ່າ

ຢູ່ບ້ານນູນສະຫວັນ (2) Alexendre HENRI ບໍ່ ໄດ້ລະບຸປີເສຍຊີວິດແຕ່ໄດ້ລະບຸວ່າ

ເສຍຊີວິດ

ທີ່ຢຸນນານ ປະເທດຈີນ (3) Doudart de LAGREE

31.5.1823

ຜູ່ທີ່ກໍ່ສ້າງສຸສານ

Henri

MOUHOT ໃນປີ ຄ.ສ 1867 ແລະ Auguste PAVIE ໄດ້ມາບູຣະນະຄືນໃໝ່ໃນປີ ຄ.ສ 1890. Doudart de LAGREE ໄດ້ເສຍຊີວິດຢູ່ທີ່ຮາໂນຍ ໃນການຕໍ່ສູ້ ກັບພວກຫໍ້ທຸງດຳໂດຍຖືກຕັດຄໍຢູ່ທ່ີນັ້ນ. (4) Francis CARNIER 25.6.1847-1895. (5) Auguste PAVIE 30.7.18471925 ອາຍຸ 78 ປີ ສຳຫຼວດແມ່ນໍ້າຂອງແຕ່ປີ 1887-1895 (8)ປີ ປີ 1893 ໄດ້ມີພິທີຂອດສ່ຽວຢ່າງເປັນທາງການເປັນພະສະຫາຍ ຂອງເຈົ້າຊີວິດ ອຸ່ນຄຳ ແຫ່ງອາ ນາຈັກລ້ານຊ້າງຮົມຂາວຫຼວງພຣະບາງ. (6) Guy de LARIGAUDIE 18.1.1908 - 1940. ໄດ້ເດີນທາງປະຕິບັດພາລະກິດສຳຫຼວດ ທຳອິດໃນ ໂດຍທາງລົດໃຫຍ່ ຈາກ ປາຣີສ໌ ຫາ ໄຊງ່ອນໂດຍຜ່ານສາມຫຼ່ຽມແມ່ນໍ້າຄົງຄາ (ອິນເດຍ) ແລະ ປະເທດພະມ້າ (ມຽນມ້າ). Henri MOUHOT ເປັນຜູ່ທຳອິດທີ່ຄົ້ນພົບ ອັງກໍວັດ ໃນປີ ຄ.ສ 1860 ເມື່ອ 154 ປີທີ່ແລ້ວ ໂດຍມີຖານປະຕິບັດການຢູ່ທີ່ບາງກອກ ປະເທດໄທຍ໌ ແລະ ໄດ້ເຮັດບົດ ລາຍງານໃຫ້ລັດຖະບານຝຣັ່ງເສດຊາບ ຈາກນັ້ນລັດຖະບານຝຣັ່ງເສດຈຶ່ງໄດ້ສົ່ງນັກບູ ຮານນະຄະດີມາສືບຕໍ່ສຳຫຼວດ ແລະ ບູລະນະຕໍ່. ເມື່ອຂຽນມາຮອດບ່ອນນີ້ກໍເລີຍນຶກຂຶ້ນໄດ້ເຖິງຂົວເຫຼັກເຊໂດນ

ທີ່ສ້າງໂດຍຝຣັ່ງຂ້າມ

ຟາກທ່າຫີນ ຫາ ວັດຫຼວງປາກເຊ. ເປັນໜ້າເສຍດາຍແທ້ໆ ບໍ່ຮູ້ວ່າ ເກີດເຫດຮ້ອນ ສັບພະສິ່ງສັນໃດຈິ່ງມ້າງຖິ້ມ,

ມັນເຫັນສົມຄວນທີ່ຕ້ອງໄດ້

ອະນຸຮັກໄວ້

ເພື່ອເປັນ

ອະນຸສອນເຕືອນໃຈວ່າ ຄາວເມື່ອເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນຂອງຝຣັ່ງຍັງມີຂົວເຫຼັກແຫ່ງນີ້ ເປັນ ຈຸດຍຸດທະສາດເຊື່ອມຕໍ່ ລາວ ກຳປູເຈຍ ແລະ ຫວຽດນາມພາກໃຕ້ (ໄຊງ່ອນ). ຜູ່ຂຽນ

Everything around us, even the trees and the animals, have their own historical value and we must know how to protect and preserve them.

My interest in the tourism industry recently took me to Luang Prabang. In reply to some of my questions, the Tourism Information Centre, directed me to the grave of noted French explorer, Henri Mouhot. I was struck by the neglect of the site. Graves of other explorers have met a similar fate.

I remember the extreme sadness I felt when I found out that some unknown engineer had demolished the French-built Sedon iron bridge across the river near Wat Luang in Pakse, which had once connected Laos to Cambodia and southern Vietnam. It should have been preserved to remind us of our colonial past, no matter how unpleasant that period might have been.

Monuments that remind us of our subjugation, would surely make us appreciate more fully our freedom.

As a writer, almost 70 years old, I had always seen this bridge as an integral part of Pakse District. Although I cannot recollect when it was built, I clearly remember the Lim Ki Hotel opposite the Wat Luang temple, with “1904” across the front entrance. The bridge obviously pre-dated the hotel which must have been built later to cater to the business that came from traffic crossing the river. It’s a shame that the hotel was demolished too.

Today all that remains is the skeleton of the bridge deep in the river.

Across the Nam Kan River in Luang Prabang, and the Red River in Hanoi, lie two bridges built by the French imperialists. They are protected and preserved so that younger generations may learn about their history during colonial times. These structures also draw countless tourists from around the world.

With a heavy heart I asked myself, why hadn’t the Sedon iron bridge been preserved?

Another example is the prison in Phonekeng where Lao revolutionary leaders were detained during the war.

The prison was demolished and a new one rebuilt. Contrast this with the Hoa Lò prison in Hanoi (better known as the Hanoi Hilton) which the authorities turned into a museum (earning substantial entrance fees). Here, visitors can see relics from a brutal past, and Vietnamese can learn about, and appreciate the struggle their leaders went through in the fight for independence.

To use another analogy; no matter what bad memories a child might have of its mother or father, its parentage cannot be changed.

We should keep in mind that when we destroy our past, we impoverish our future.

rkp.o lxx]k; / Inside Laos

64

ການພົບປະກັບ ເຈົ້າຊີວິດ ອຸ່ນຄຳ ແຫ່ງອາ ນາຈັ ກ ລ້ າ ນຊ້ າ ງຮົ ມ ຂາວຫຼ ວ ງພຣະບາງ ແລະ Auguste Pavie.

Auguste Pavie meeting with Laotian princes circa 1895.

ເກີດມາເກືອບຈະໄດ້ 70 ປີ ກໍເຫັນຂົວແຫ່ງນີ້ຕັ້ງຕະຫງ່ານ ຄູ່ກັບເມືອງປາກເຊ ເມື່ອມັນຫາຍວັບໄປ ກໍສຸດແສນຈະ ເສຍດາຍ. ເຖິງບໍ່ສາມາດຄົ້ນພົບຂໍ້ມູນວ່າຂົວແຫ່ງນີ້ສ້າງ ໃນປີໃດ ແຕ່ທີ່ຈື່ໄດ້ຄືໂຮງແຮມເກົ່າ ຊື່ ລິມກີ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ສົ້ນ ຂົ ວ ກົ ງ ກັ ນ ຂ້ າ ມ ກັ ບ ວັ ດ ຫຼ ວ ງ ມີ ຕົ ວ ເ ລ ກ ຂ ຽ ນ ຕິ ດ ໄ ວ້ ວ່າ 1904 ຢູ່ດ້ານໜ້າໂຮງແຮມ ແຕ່ກໍໜ້າເສຍດາຍເຊັ່ນ ດຽວກັນກັບຂົວ ໂຮງແຮມດັ່ງກ່າວກໍຖືກມ້າງ. ຖ້າໄລ່ມາ ຮອດດຽວນີ້ ກໍເປັນເວລາ 110 ປີ ພໍດີ. ຂົວເຫຼັກເຊໂດນ ກໍ ຄົ ງ ຈະຢູ່ ໃ ນເວລາໄລ່ ເ ລັ່ ຍ ກັ ນ .ຂົ ວ ເຫຼັ ກ ເຊໂດນຖື ກ ມ້າງລົງໄປກອງຢູ່ໃນນໍ້າ ແຕ່ຂົວເຫຼັກທີ່ສ້າງຂ້າມແມ່ນໍ້າ ແດງຢູ່ຮາໂນຍ ແລະ ຂົວເຫຼັກຂ້າມແມ່ນໍ້າຄານທີ່ຫຼວງ ພຣະບາງ

ທີ່ສ້າງໂດຍຝຣັ່ງເຊັ່ນດຽວກັນຍັງຄົງໄດ້ຮັບ

ການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ອະນຸຮັກໄວ້ເປັນຢ່າງດີ ເປັນ ວັດຖຸອະນຸສອນໃຫ້ລູກຫຼານໄດ້ສຶກສາ ສະໄໝເປັນຫົວ ເມືອງຂຶ້ນຂອງຝຣັ່ງ ຍັງມີນັກທ່ອງທ່ຽວໄປຊົມຖ່າຍຮູບບໍ່ ຂາດສາຍ. ບົດຮຽນລາຄາແພງອີກອັນໜຶ່ງ ກໍຄື ຄຸກໂພນ ເຄັງ ທີ່ຂັງຜູ່ນໍາການປະຕິວັດລາວເຮົາໃນເວລານັ້ນມ້າງ ຖິ້ມແລ້ວ ສ້າງຂຶ້ນໃໝ່ກໍບໍ່ຄືເກົ່າ.ບໍ່ເໝືອນກັບຄຸກ ຮົວເລີ້ ຢູ່ຮາໂນຍຊຶ່ງໄດ້ກາຍມາເປັນຫໍພິພິດຕະພັນ. ຄວນໃຊ້ ວິຈາຣະນະຍານໃຫ້ຮອບຄອບ ສິ່ງໃດຄວນທຳລາຍ ສິ່ງ ໃດຄວນອະນຸຮັກ ໄວ້ໃຫ້ຊາດ ແລະ ລູກຫຼານໄດ້ສຶກສາ!

lao airlines inflight magazine

Auguste Pavie (third from left) and Pierre Lefèvre-Pontalis in 1893 with Cambodian interpreters trained at the École Coloniale.

Be a Child Safe Traveller Children living and working in tourist areas are especially vulnerable to physical, emotional and sexual abuse. Your small actions can make a big difference to create a safer tourism environment and help prevent child abuse and exploitation.

ACTION 1

ACTION 4

Child sexual abuse is against the law. Never engage in any sexual activity with a person under the age of 18 years.

ACTION 2

Instead of giving money directly to children begging or selling food or souvenirs, purchase from local businesses and social enterprises that support families and communities, or donate to reputable children’s charities.

Always ask permission before taking photos of children and never take them anywhere without the supervision and permission of their parents or guardians.

ACTION 5

Spread the word about Child Safe Tourism. Share this information with your friends and family while you travel and when you return home.

ACTION 6

ACTION 3

Please don’t support ‘orphanage tourism’. Visiting and volunteering with children in institutional care can be detrimental to their emotional and physical wellbeing. Instead support organisations and initiatives that enable children to be cared for within a family.

If you see or suspect child abuse tell your hotel, tour guide or someone who can take action to protect the child. Contact numbers for Cambodia, Lao PDR, Thailand and Vietnam, as well as international agencies, are listed on www.childsafetourism.org

To learn more about what you can do to help protect children in South East Asia, visit www.childsafetourism.org

www.muangthonglpb.com

MUANGTHONG HOTEL

“Our hotel is your hotel” Discover a destination that combines style and authenticity with the romance and charm of Luang Prabang, a UNESCO World Heritage Center.

Enjoy the peace of mind when it comes to Ticketing - Reservation or even Flight Check-in.

Managed by Lao Airlines we bring it right to you at our hotel

Our other services include:

Swimming Pool Airport transfer Restaurant Souvenir store Wi�i, Internet Service Meeting room Money Exchange Bicycle, motorbike, Car rental Tour Desk Peacefully located on the discreet side of town, Muangthong is easily accessible with only a few blocks away from all the attractions like Phousi, Royal Palace, Prabang Museum and Luang Prabang Night Market Oupalath Khamboua Rd., Ban Thatluang, Luang Prabang District, Luang Prabang Laos For more information Tel : (+856 71) 254 976 Fax : (+856 71) 252 974 Email : mthotel@laoairlines.com rsv@muangthonghotel.com www.muangthonghotel.com

Seoul

Chengdu

Kunming

Taipei Hanoi

Jinghong

Nanning

Guangzhou

Luang Prabang Chiangmai Yangon

Vientiane

Savannakhet

Laos

Pakse Bangkok

Domestic route

Luangnamtha

Siemreap Phnompenh

Ho Chiminh

Houeisay

Oudomxay Xam Nua Luang Prabang Xiengkhouang

Vientiane Singgapore Savannakhet

Pakse

Jakarta

Flights operate by Lao Airlines Future route Code share flights

Attopeu

WINTER TIME TABLE 2014 Valid from 26 Oct to 28 Mar 2015 INTERNATIONAL ROUTES

Departure Transfer Point

Arrival

Arr Flight No Dep From VIENTIANE - BANGKOK

AC

S

Day

Dep

07:35 18:35 13:50 21:40

08:35 QV441 19:35 QV445 14:55 QV4571 22:45 QV4575 From VIENTIANE - HANOI

320 320 320 320

0 0 0 0

Daily Daily Daily Daily

09:35 20:25 11:45

Daily Daily

14:40 20:05

15:50 QV311 21:10 QV920 From VIENTIANE - PHNOMPENH

320 321

0 0

Daily Daily

Daily

11:35

13:00 QV921 From VIENTIANE - SINGAPORE

321

0

357

9:55

13:35 QV535 From VIENTIANE - INCHEON

320

Daily

0:10

6:40 QV911 From VIENTIANE - KUNMING

Daily

8:00

246 Daily

Transfer Point

Flight No Arr Dep From BANGKOK - VIENTIANE

AC

S

10:35 21:25 12:55

QV442 QV446 QV4570 QV4574 20:55 From HANOI - VIENTIANE

320 320 320 320

0 0 0 0

16:40 9:40

17:50 QV312 10:50 QV921 From PHNOMPENH - VIENTIANE

320 321

0 0

Daily

18:00

19:20 QV920 From SINGAPORE - VIENTIANE

321

0

0

357

14:25

16:05 QV536 From INCHEON - VIENTIANE

320

0

320

0

Daily

12:10

14:50 QV912 From KUNMING - VIENTIANE

320

0

10:30 QV815 From VIENTIANE - GUANGZHOU

320

0

Daily

11:20

12:00 QV816 From GUANGZHOU - VIENTIANE

320

0

13:10

16:10 QV881 From LUANGPRABANG - CHIANGMAI

320

0

246

17:10

18:40 QV882 From CHIANGMAI - LUANGPRABANG

320

0

13:15

14:15 QV635 From LUANGPRABANG - BANGKOK

AT7

0

Daily

15:20

16:20 QV636 From BANGKOK - LUANGPRABANG

AT7

0

Daily 7:40 2467 13:45

9:20 QV633 15:25 QV631 From LUANGPRABANG - HANOI

AT7 AT7

0 0

Daily 10:15 2467 16:25

11:55 QV634 18:05 QV632 From HANOI - LUANGPRABANG

AT7 AT7

0 0

12356 8:50 Daily 17:10 Daily 19:45

9:50 QV315 18:10 QV313 20:55 QV930 From LUANGPRABANG - JINGHONG

AT7 AT7 AT7

0 0 0

12356 10:30 Daily 18:50 Daily 12:25

Day

Dep

Daily Daily Daily Daily

47

Arr

10:20

12:20 QV811 From PAKSE - SIEMREAP

AT7

0

2467 8:25 Daily 13:00

9:25 QV517 14:00 QV513 From PAKSE - HOCHIMINH

AT7 AT7

47

19:45

Arr

11:30

QV316

19:50 QV314 13:45 QV931 From JINGHONG - LUANGPRABANG

AT7

0

AT7 AT7

0 0

13:00

13:00 QV812 From SIEMREAP - PAKSE

AT7

0

0 0

2467 10:05 Daily 14:40

11:05 QV518 15:40 QV514 From HOCHIMINH - PAKSE

AT7 AT7

0 0

AT7

0

135

10:10

AT7

0

AT7

0

Daily

15:35

AT7

0

2467 6:15 7:05 PKZ 8:25 9:25 QV305/QV511 320/AT7 Daily 10:45 12:00 PKZ 13:00 14:00 QV303/QV513 AT7 From LUANGPRABANG - SIEMREAP

0 0

2467 10:05 11:05 PKZ 12:40 13:55 QV512/QV304

AT7

0

Daily 135 Daily

10:40 12:20 PKZ 13:00 14:00 QV513 13:20 15:20 QV525 14:20 16:20 QV931 From PAKSE - BANGKOK

AT7 AT7 AT7

0 0 0

Daily 135 Daily

14:40 15:40 PKZ 16:20 18:00 QV514 16:05 18:05 QV526 17:10 19:10 QV930 From BANGKOK - PAKSE

AT7 AT7 AT7

0 0 0

Daily

12:15 12:45 ZVK 13:15 14:45 QV223 From VIENTIANE - HOCHIMINH

AT7

0

Daily

15:35 17:05 ZVK 17:35 18:04 QV224 From HOCHIMINH - VIENTIANE

AT7

0

135

6:15

7:05 PKZ 7:55 9:30 QV305/QV515 320/AT7 From LUANGPRABANG - SINGAPORE

0

135

10:10 11:45 PKZ 12:40 13:55 QV516/QV304 From SINGAPORE - LUANGPRABANG

AT7

0

357

7:40

8:30 VTE 9:55 13:35 QV112/QV535 AT7/320 From LUANGPRABANG - INCHEON

0

357

14:25 16:05 VTE 17:00 17:45 QV536/QV103 From INCHEON - LUANGPRABANG

320

0

Daily

18:35 19:20 VTE 0:10 6:40 QV104/QV911 From VIENTIANE - CHIANGMAI

0

Daily

12:10 14:50 VTE 17:00 17:45 QV912/QV103 From CHIANGMAI - VIENTIANE

320

0

Daily

11:30 12:15 LPQ 13:15 14:15 QV101/QV635 A320/AT7

0

Daily

15:20 16:20 LPQ 18:35 19:20 QV636/QV104 AT7/A320

135

7:55

Daily

13:15

9:30 QV515 From SAVANNAKHET - BANGKOK 14:45 QV223 From VIENTIANE - SIEMREAP

320

11:45 QV516 From BANGKOK - SAVANNAKHET 17:05 QV224 From SIEMREAP - VIENTIANE

From SIEMREAP - LUANGPRABANG

Remarks: All times are local times

1=Monday, 2=Tuesday, 3=Wednesday, 4=Thursday, 5=Friday, 6=Saturday, 7=Sunday

*QV4570/QV4571/QV4574/QV4575 Operated by THAI AIRWAYS * QV920/ QV921/ QV930/ QV931 Operated by VIETNAM AIRLINES

IMPORTANT NOTICE: All schedules/types of aircraft and informations are subject to change without prior notice and to government approval. For more information, please contact any Lao Airlines reservation office.

Lao Airlines ticketing & reservation of ice: Next to Wattay Domestic Airport P.O.Box 6441 Tel : (856-21) 513243 - 46 Fax : (856-21) 513247 Email: vtessqv@laoairlines.com vtersqv @laoairlines.com

0

WINTER TIME TABLE 2014 Valid from 26 Oct to 28 Mar 2015 DOMESTIC ROUTES

Departure Day

Dep

Daily Daily Daily

9:10 11:30 17:00

Daily

10:40

Daily

14:30

Daily

9:30

Daily

11:40

Daily

6:15

Daily

10:45

357

14:40

Daily

12:15

Transfer Point Arr Flight No Arr Dep From VIENTIANE -LUANGPRABANG 10:00 QV111 12:15 QV101 17:45 QV103 From LUANGPRABANG - PAKSE 12:20 QV513 From VIENTIANE - LUANGNAMTHA 15:25 QV601 From VIENTIANE - XIENGKHUANG 10:00 QV401 From VIENTIANE - OUDOMXAY 12:30 QV501 From VIENTIANE - PAKSE 7:05 QV305 12:00

QV303

From VIENTIANE - SAVANNAKHET 15:40 QV205 From PAKSE - SAVANNAKHET 12:45

QV223

AC

S

Day

Dep

AT7 320 320

0 0 0

Daily Daily Daily

7:40 13:05 18:35

AT7

0

Daily

16:20

AT7

0

Daily

15:55

AT7

0

Daily

10:30

AT7

0

Daily

13:00

Daily Daily 246

8:10 12:40 17:10

320

0

AT7

0

AT7

0

357

16:10

AT7

0

357 Daily

16:10 17:35

Remarks: All times are local times

1=Monday, 2=Tuesday, 3=Wednesday, 4=Thursday, 5=Friday, 6=Saturday, 7=Sunday

*QV4570/QV4571/QV4574/QV4575 Operated by THAI AIRWAYS * QV920/ QV921/ QV930/ QV931 Operated by VIETNAM AIRLINES

IMPORTANT NOTICE: All schedules/types of aircraft and informations are subject to change without prior notice and to government approval. For more information, please contact any Lao Airlines reservation office.

Lao Airlines ticketing & reservation office: Next to Wattay Domestic Airport P.O.Box 6441 Tel : (856-21) 513243-46 Fax : (856-21) 513247 Email:vtessqv@laoairlines.com vtersqv@laoairlines.com

Arrival

Transfer Point Flight No Arr Arr Dep From LUANGPRABANG - VIENTIANE 8:30 QV112 13:50 QV102 19:20 QV104 From PAKSE - LUANGPRABANG 18:00 QV514 From LUANGNAMTHA - VIENTIANE 16:50 QV602 From XIENGKHUANG - VIENTIANE 11:00 QV402 From OUDOMXAY - VIENTIANE 13:50 QV502 From PAKSE - VIENTIANE 9:00 QV306 13:55 QV304 18:25 QV204 From SAVANNAKHET - VIENTIANE 16:40 PKZ 17:10 18:25 QV205/QV206 From SAVANNAKHET - PAKSE 16:40 QV205 18:05 QV224

AC

S

AT7 320 320

0 0 0

AT7

0

AT7

0

AT7

0

AT7

0

320 AT7 AT7

0 0 0

AT7

0

AT7 AT7

0 0

ເງື່ອນໄຂ: - ຕ�ອງອອກປີ້ທັນທີ, ບ�່ອະນຸຍາດໃຫ�ຈອງ - ຕ�ອງອອກປີ້ເຮືອບິນຢ�າງນ�ອຍ 1ວັນ ກ�ອນອອກເດີນທາງ - ເດັກນ�ອຍແລະຜູ�ໃຫຍ�ແມ�ນໃຊ�ລາຄາດຽວກັນ - ລາຄານີ້ລວມອາກອນ ແລະ ຄ�າພາສີສະໜາມບິນ - ບ�່ອະນຸຍາດໃຫ�ປ�ຽນຊື່ - ບ�່ອະນຸຍາດປ�ຽນເສັ້ນທາງໄດ� - ອອກປີ້ແລ�ວບ�່ສາມາດຖອນເງິນຄືນໄດ� - ອະນຸຍາດໃຫ�ຍົກລະດັບປີ້ເຮືອບິນໄດ� ພາຍໃຕ�ຄ�າປ�ຽນ 250,000 ກີບ ບວກກັບຄ�າຕ�າງຂອງລະດັບປີ້ - ອະນຸຍາດໃຫ�ປ�ຽນມື້ເດີນທາງໄດ� ພາຍໃຕ�ຄ�າປ�ຽນ 250,000 ກີບ

ເລີ່ມເປີດຂາຍປີ້ ແລວຕັ ີ ນ ົ ເຖິງ 31 ມີນາ 2015 ້ ້ງແຕມື ່ ້ ນ້ຈ ສໍາລັບມື້ເດີນທາງແມນວັ ່ ນທີ 1 ພຶ ດສະພາ - 30 ກັນຍາ 2015 (ສໍາລັບຂາຍພາຍໃນລາວ)

ພຽງແຕທ າກ ້ ເດີນທາງ ່ ່ານຊື້ປີ້ເຮືອບິນຂອງການບິນລາວລວງໜ ່ ້ ອນມື ່ ທ່ານກໍ່ຈະໄດ້ລາຄາທີ່ຖືກກວາລາຄາປົ ກກະຕິ. ່

ໄປ-ກັບ

ເດີນທາງອອກຈາກປາກເຊ ແລະ ສະຫວັນນະເຂດ:

ໄປ-ກັບ

ໄປ-ກັບ

ໄປ-ກັບ

ໄປ-ກັບ

ໄປ-ກັບ

ໄປ-ກັບ

ໄປ-ກັບ

ເດີນທາງອອກຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ:

ສິດທິພິເສດ

ບັດເງີນ

ບັດຄ�າ

15%

30%

ແມ�ນນ�າໃຊ�ສະສົມຄະແນນ ເພື່ອແລກເອົາຂອງສົມມະນາຄຸນ

ໄດ�ຮັບສິດທິພິເສດທີ່ຈະຖືກພິຈາລະນາ ໃຫ�ເປັນຜູ�ໂດຍສານ Go show

ສາມາດເອົາຄະແນນມາແລກປ�ຽນ ເພື່ອຊື້ປີ້ເຮືອບິນ

ສາມາດແຈ�ງປີ້ເຮືອບິນ ໃນປ�ອງບ�ລິການແຈ�ງປີ້ ຂອງຊັ້ນທຸລະກິດ

ໄດ�ຮັບສິດທິພິເສດໃນການໃຊ� ຫ�ອງລ�ຖ�າພິເສດ

ໄດ�ຮັບນະໂຍບາຍນ�້າໜັກເຄື່ອງເກີນ ຈ�ານວນ 10 ກິໂລ

ໄດ�ຮັບສິດພິເສດໃນການຂຶ້ນເຮືອບິນກ�ອນ boarding ໄດ�ຮັບສ�ວນຫ�ດພິເສດໃນການໃຊ�ບ�ລິການ ໂຮງແຮມເມືອງທອງ

513 243 - 46 Email:cmladmin@laoairlnes.com vtessqv@laoairlines.com vtersqv@laoairlines.com www.laoairlines.com, www.cmllaoairlines.com

ທະນາຄານ​ລາວ​ກໍ່ສ້າງ​ບໍລິການ​ປະທັບ​ໃຈ ມອບ​ກຳໄລ​ສູ່​ສັງຄົມ ທະນາຄານ ລາວ​ກໍ່ສ້າງ ຈຳກັດ ແມ່ນ​ທະນາຄານ​ຮ່ວມ​ທຶນລ ​ ະຫວ່າງ ນັກ ທຸລະ​ກິດເ​ ອກະ​ຊົນ ລາວ ກັບ​ ຕ່າງປະເທດ, ໄດ້ຮ ​ ັບ​ອະນຸຍາດ​ສ້າງຕັ້ງ ແລະ ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ທຸລະ​ກິດ ຢ່າງ​ເປັນ​ທາງ​ການ ໃນ​ວັນ ທີ 22

ກຸມພາ 2012 . ຕະຫລອດ​ໄລຍະ​ເກືອບ 3 ປີ ແຫ່ງກ ​ ານ​ສ້າງຕັ້ງ, ທະນາຄານ​ໄດ້​ເຕີບ​ໃຫຍ່ຂ ​ ະຫຍາຍຕົວ

ຢ່າງ​ຕໍ່ເ​ ນື່ອງ ສະແດງ​ອອກ​ເຖິງກ ​ ານ​ໃຫ້ຄ ​ ວາມ​ໄວ້​ວາງໃຈ ແລະ ຄວາມ​ເຊື່ອໝ ​ ັ້ນ ຂອງ​ລູກຄ ​ ້າ, ບັນດາ​

ນັກທຸລະກິດ, ຊາວ​ຄ້າຂາຍ ແລະ ພໍ່ແ ​ ມ່​ປະຊາຊົນທ ​ ີ່​ໄດ້​ເຂົ້າ​ມາ​ໃຊ້ບ ​ ໍລິການ​ກັບທ ​ ະ​​ນາ​ຄານ​ລາວ​ກໍ່ສ້າງ​ ນັບມ ​ ື້ນ ​ ັບ​ຫລາຍ​ຂຶ້ນ.

ໄປ​ຄຽງ​ຄູ່​ກັບກ ​ ານ​ໃຫ້ບ ​ ໍລິການ​ລູກຄ ​ ້າຢ ​ ່າງ​ໜ້າ​ປະທັບ​ໃຈ ແລະ ເປັນມ ​ ື​ອາຊີບ, ທະນາຄານ ຍັງໄ​ ດ້ມ ​ ອບ​ ກຳໄລ​ສົມມ ​ ະ​ນາ​ບຸນຄຸນໃ ​ ຫ້ແ ​ ກ່ລ ​ ູກ​ຄ້າໃ ​ ນ​ແຕ່ລ ​ ະ​ປີ

ດ້ວຍ​ການ​ໃຫ້ລ ​ ູກຄ ​ ້າເ​ ປີດ​ບັນຊີເ​ ງິນ​ຝາກ​ປະຈຳ

ເພື່ອລ ​ ຸ້ນ ຮັບລ ​ າງວັນ​ລົດໃ ​ ຫຍ່ Land Cruiser Prado VXL , Toyota Vigo Champ , Hyndai Sonata ,Hyndai Accent Blue, Suzuki Celerio

ແລະ ລາງວັນ​ອື່ນໆ​ຢ່າງ​ຫລວງຫລາຍ

ຊຶ່ ງ ​ກ ານ​ດ ຳເນີ ນ ​ກ ານ​ຈັ ບ ​ສ ະຫລາກ​ຫ າ​ຜູ້ ​ໂ ຊກ​ດີ ​ໃ ນ​ແ ຕ່ ​ລ ະ​ຄັ້ ງ ​ໄ ດ້ ​ດ ຳເນີ ນ ​ໄ ປ​ຢ່ າ ງ​ໂ ປ່ ​ງ ​ໃ ສ​ຂ າວ​ສ ະອາດ

ແລະ ຍຸດຕິທ ​ ຳ ຜ່ານ​ການ ຖ່າຍ​ທອດ​ສົດທ ​ າງ​ໂທລະພາບ ໂດຍ​ມີ ບັນດາ​ຄະນະ​ກຳມະການ​ຈາກ​

ພາກສ່ວນ​ລັດເ​ ຂົ້າ​ຮ່ວມ​ເປັນ​ສັກຂີພ ​ ະ​ຍານ. ພ້ອມ​ນີ້, ທະນາຄານ ແມ່ນ​ໄດ້​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ທຸລະ​ກິດຕ ​ ົນຕິດ​ ພັນ​ກັບ​ຄວາມ​ຮັບຜິດຊອບ​ຊ່ວຍເຫລືອ ຊຸກຍູ້ສ ​ ັງຄົມໃ ​ ນ​ແຕ່ລ ​ ະ​ປີ​ຢ່າງ​ເປັນ​ປົກກະຕິ ເປັນຕົ້ນ: ໃຫ້ທ ​ ຶນ​

ຊ່ວຍເຫລືອ​ນັກຮຽນ​ຜູ້​ດ້ອຍ​ໂອກາດ​ການ​ສື​ກ​ສາ, ຊ່ວຍເຫລືອ​ຄົນພ ​ ິການ, ຊ່ວຍເຫລືອບ ​ ັນເທົາທ ​ ຸກ​ອຸ​ທົກ​ ກະ​ໄພ​ຕ່າງໆ, ຊ່ວຍ​ຊຸກຍູ້​ສົ່ງເສີມ​ວົງ​ການ​ກິລາ​ລາວ ແລະ ອື່ນໆ.

ທະນາຄານ ຂໍສ ​ ະແດງ​ຄວາມ​ຂອບໃຈ ແລະ ຮູ້ບ ​ ຸນຄຸນມ ​ າ​ຍັງບ ​ ັນດາ​ລູກຄ ​ ້າ,

ພະນັກງານ, ທະຫານ,

ຕຳຫລວດ ແລະ ປະຊາຊົນ​ລາວ​ບັນດາເຜົ່າໃ ​ ນ​ທົ່ວ​ປະເທດ ທີ່ໄ​ ດ້​ໃຫ້ຄ ​ ວາມ​ໄວ້​ວາງໃຈ​ມາ​ໃຊ້ ການ​

ບໍລິການ ທະນາຄານ​ຂອງ​ພວກ​ເຮົາ​ສະເໝີມ ​ າ ແລະ ທະນາຄານ ຂໍສ ​ ັນຍາ​ວ່າ: ທະນາຄານ ຈະ​ຕັ້ງໜ້າ​

ເຄື່ອນ​ໄຫວ ດຳເນີນທ ​ ຸລະ​ກິດຂ ​ ອງ​ຕົນຢ ​ ່າງ​ຖືກຕ້ອງ​ສອດຄ່ອງ​ຕາມ​ກົດໝາຍ, ລະບຽບ ແລະ ຂໍ້ກ ​ ຳນົດ​ ຂອງ ພັກ-​ ​ລັດທ ​ ຸກ ປະການ, ຈະ​ສຶບຕ ​ ໍ່​ຕັ້ງໜ້າຄ ​ ົ້ນຄ ​ ້​ວາ​ປັບປຸງຜ ​ ະລິດ​ຕະ​ພັນ ແລະ ການ​ບໍລິການ​ຂອງ​

ທະນາຄານ​ໃຫ້ດ ​ ີ , ເປັນທ ​ ີ່​ປະທັບ​ໃຈ​ດ້ວຍ​ຄວາມ​ເປັນ​ມື​ອາຊີບ, ສະດວກ, ທັນສ ​ ະ​ໃໝ, ວ່ອງໄວ ແລະ

ປະທານສະພາຄຸ້ມຄອງ ແລະ ກວດກາທະນາຄານລາວກໍ່ສ້າງ

ຈົ່ງສ ​ ືບຕ ​ ໍ່້​ໃຫ້ຄ ​ ວາມ​ໄວ້​ວາງໃຈ, ເຊື່ອໃ ​ ຈ, ໃຫ້ການ​ສະໜັບສະໜູນ ແລະ ໃຫ້ໂ ​ ອກາດ​ທະນາຄານ​ລາວ​

ດາໂຕ ສິຣິ ດຣ. ຢູຫາວອາຍຊິນເຈຍໂລ

ປອດ​ໄພ. ສະນັ້ນ ຈຶ່ງຮ ​ ຽກຮ້ອງ​ມາ​ຍັງພ ​ ັກ​-​ລັດຖະບານ, ພໍ່ແ ​ ມ່​ປະຊາຊົນ, ນັກທຸລະກິດ, ຊາວ​ຄ້າຂາຍ ກໍ່ສ້າງ​ເພື່ອພ ​ າ​ທ່ານ​ກ້າວ​ໄກ ແລະ ເຕີບໃ ​ ຫຍ່ໄ​ ປ​ຄຽງ​ຄູ່​ກັນ.

Chairman of supervisory

Dato Sri Dr. Yuhao Aixinjueluo

ຊ່ວຍ​ຊຸກຍູ້ສ ​ ົ່ງເສີມ​ວົງ​ການ​ກິລາ​ລາວ

ການຊ່ວຍເຫລືອ​ບັນເທົາທ ​ ຸກ​ອຸ​ທົກ​ກະ​ໄພ

ການ​ຊ່ວຍເຫລືອ​ຄົນພ ​ ິການ

2014 - 2015

P i n k y by T i s s oT Va l e n Ti n e ’ s Day. M ot h e r - o f- p ea r l d i a l w it h s c r at c h - r e s i sta n t sa p p h i r e c rysta l a n d wat e r r e s i sta n c e u p to 3 ba r ( 3 0 M / 10 0 f t ) . in n oVaTo rs by T r a D i T i o n .

Tis soT.ch

c h a m pa h o l i days # 27

Champa Holidays

Lao airlines inflight Magazine #24

Lao airlines inflight Magazine #27

www.champamag.com

www.L aoAirLines.com |

w w w . C h a m pa H o l i d ay s . c o m

|

w w w . C h a m pa M a g . c o m