INTO business Leiden Lente 2024

Het draait om de relaties

Twee nieuwe partners bij HBK

OPSLAG, WERKPLEK OF INVESTERING

VOORAANKONDIGING START VERKOOP ZOMER 2024

JOENIT.NL

ZOETERWOUDE, INDUSTRIEWEG 9-15

AANTAL UNITS: 22

ENERGIELABEL A

Als u meer informatie wilt, kunt u zich aanmelden bij Basis bedrijfshuisvesting. (071) 523 32 77

leiden@basis.nl

basis.nl

Concept:

Joenit.nl

info@joenit.nl

071 - 522 72 25

Ontwikkeling & Realisatie:

Jobo de Bouwers

info@jobodebouwers.nl

071 - 522 72 25

TE HUUR

KATWIJK

Ambachtsweg 1a

Ca. 340 m² bedrijfsruimte

ƒ absolute zichtlocatie

ƒ 3 eigen parkeerplaatsen

ƒ inclusief kantoorruimte

ƒ frontbreedte ca. 8 m.

ƒ nabij supermarkt Albert Heijn, Mastermate, Sigma Coatings en Beddenreus

ƒ bouwjaar: zeventiger jaren

Huurprijs: € 36.000,-- per jaar

LEIDEN TE HUUR

Burgsteeg 7 / Nieuwstraat 3-5

Ca. 170 m² winkelpand

ƒ gelegen in het historische centrum

ƒ monumentaal winkelpand

ƒ twee entrees, aan de Nieuwstraat en de Burgsteeg zijde

ƒ nabij De Burcht, BplusC (bibliotheek) en diverse horeca etablissementen

ƒ deelverhuur mogelijk

ƒ frontbreedte: ca. 6,5 meter respectievelijk 4,5 meter.

Huurprijs: € 4.500,-- per maand

LEIDEN TE HUUR

Nieuwstraat 33a

Ca. 75 m² commerciële ruimte

ƒ gelegen in historische centrum van Leiden

ƒ nabij andere Pavarotti, Loetje, Skyler Store, Bagels & Beans, Annie’s Verjaardag, Dille & Kamille en Ici Paris XL

ƒ goede bereikbaarheid

ƒ oplevering in huidige hoogwaardige staat.

ƒ turn key opleveringsniveau

ƒ brede bestemming

Huurprijs: € 2.250,-- per maand

TE HUUR

KATWIJK

Noordeinde 38

Ca. 200 m2 commerciële ruimte

ƒ energielabel: A++

ƒ frontbreedte: ca. 9 m.

ƒ rand van kernwinkelgebied

ƒ nabij Action, Brownies & Downies en Supermarkt Hoogvliet

ƒ goede bereikbaarheid

ƒ oplevering in casco staat

Huurprijs: € 29.500,-- per jaar.

LEIDEN TE HUUR

Doezastraat 35-37

Ca. 225 m² kantoorruimte

ƒ energielabel A

ƒ goede bereikbaarheid

ƒ bouwjaar 1972. Medio 2020 gemoderniseerd.

ƒ op eigen terrein bevinden zich 5 parkeerplaatsen.

ƒ robuust gebouw met veel natuursteen en grote raampartijen

ƒ hoge isolatiewaarden

Huurprijs: € 52.500,-- per jaar

LEIDERDORP TE KOOP

Doeslaan 40

Ca. 60 m² bedrijfsruimte

ƒ uniek herontwikkelingsobject

ƒ aan doorgaand vaarwater

ƒ gelegen aan ‘De Does’

ƒ vrij uitzicht!

ƒ perceel grond van 400 m².

ƒ geschikt voor transformatie naar ruime woning / meerdere woningen

Koopsom: € 650.000,-- k.k.

TE HUUR

LEIDEN

Breestraat 28

Ca. 120 m² commerciële ruimte

ƒ multifunctionele ruimte

ƒ welstandsklasse: A1.

ƒ frontbreedte: 5 m.

ƒ nabij Bever Zwerfsport, Sissy-Boy en Ekoplaza

ƒ bouwjaar omstreeks 1750

ƒ energielabel A.

Huurprijs: € 25.000,-- per jaar

LEIDEN TE KOOP

Kruisstraat 7

Ca. 105 m² beleggingsobject

ƒ gelegen in het historische centrum

ƒ in verhuurde staat

ƒ drietal kleinschalige zelfstandige appartementen/studio’s

ƒ hoek van de Kruisstraat en de Narmstraat

ƒ bouwjaar 1901

ƒ opleveringsniveau in huidige staat

Koopsom: € 450.000,-- k.k.

TE HUUR

VALKENBURG

Voorschoterweg 23/g

Ca. 253 m2 kantoorruimte

ƒ zichtlocatie vanaf rijksweg A44

ƒ modern en zeer representatief kantoorpand

ƒ eigen parkeerplaatsen

ƒ ligplaats voor sloep aanwezig

ƒ ‘turn-key’ oplevering

ƒ gelegen op de eerste etage

Huurprijs: € 170,-- per m² per jaar

Ca. 2.885 m2 bedrijfsruimte

ƒ incl. 250 m² kantoorruimte

ƒ goede bereikbaarheid

ƒ diverse overheaddeuren

ƒ ruim verhard en afsluitbaar buitenterrein

ƒ vrije hoogte 6 meter

Huurprijs: € N.O.T.K.

Ca. 300 m² bedrijfsruimte

ƒ bedrijventerrein ‘Merenwijk’

ƒ 3 eigen parkeerplaatsen.

ƒ courante maatvoering

ƒ bouwjaar: omstreeks 1993

ƒ nabij andere Gamma, PostNL, Sjardin, Belisol, Gerritse IJzerwaren, Warmteservice

ƒ goede bereikbaarheid

Koopsom: € 445.000,-- k.k.

Ca. 60 m² winkelruimte

ƒ goede staat

ƒ frontbreedte: ca. 5 m.

ƒ nabij Bershka, Wout Bergers Sport, Shoeby & Febo

ƒ goede bereikbaarheid

Huurprijs € 995,-- per maand LEIDEN TE HUUR

Rijn 50

Ca. 235 m2 kantoorruimte

ƒ monumentaal kantoor-/winkelpand

ƒ in het historische centrum

ƒ aan een sfeervolle gracht

ƒ hoogwaardig afwerkingsniveau

ƒ frontbreedte: ca. 8 m

ƒ welstandsklasse: A2

Huurprijs: € 66.000,-- per jaar

WASSENAAR TE KOOP

Van Duivenvoordenlaan 558

Ca. 84 m² beleggingsobject

ƒ verhuurde horecagelegenheid

ƒ verkoopruimte met 21 zitplaatsen en keuken

ƒ ruim zonnig terras

ƒ een kelder met toiletruimte, (voorbereidings-) keuken en een opslagruimte

ƒ bouwjaar: omstreeks 1997

ƒ aan de rand van Weteringpark

Koopsom: € 250.000,-- k.k

Ca. 200 m² kantoorruimte

ƒ representatieve kantoorruimte

ƒ Rijks monumentaal

ƒ nabij NS Centraal Station, ANWB en Burger King

ƒ bouwjaar: omstreeks 1925

ƒ stijl van de Neo-Hollandse Renaissance.

ƒ goede bereikbaarheid

Huurprijs € 39.500,-- per jaar

ZOETERWOUDE TE KOOP

Zonnegaarde 38a

Ca. 609 m2 kantoor- / bedrijfsruimte

ƒ voormalig activiteitencentrum “De Zonnehoek”

ƒ representatief opleveringsniveau

ƒ omstreeks 2014 / 2015 volledig gerenoveerd

ƒ energielabel A+++

ƒ vrij parkeren op openbaar terrein

ƒ bieden tot 1 augustus 17.00 uur via notaris

Koopsom: verkoop via inschrijving

Ca. 415 m2 bedrijfsruimte

ƒ verkoop via inschrijving

ƒ voormalige brandweerkazerne

ƒ parkeren voor de deur

ƒ bieden tot 30 juni 17:00 via notaris

ƒ uitgebreide dataroom beschikbaar

Koopsom: Verkoop via inschrijving

TE KOOP

KATWIJK

Noordeinde 38

Ca. 200 m2 commerciële ruimte

ƒ energielabel: A++

ƒ frontbreedte: ca. 9 m.

ƒ rand van kernwinkelgebied

ƒ nabij Action, Brownies & Downies en Supermarkt Hoogvliet

ƒ goede bereikbaarheid

ƒ oplevering in casco staat

Koopsom: N.O.T.K.

André Kuipers Columns

Ramses Braakman

Thijs Hemmes

Floris van Galen

Jesse Blonk

That’s Lease event

Gemeente Leiden Circulaire Economie

De Clercq Advocaten Notariaat

Gemeente Leiden Economie

Feuilleton 40 jaar BioPartner

Interpulse

LLokaal

Ondernemend Leiden

JAN© Accountants en Adviseurs

Rabobank

Golfbaan Bentwoud

Zorg en Zekerheid Leiden Basketball

Jacco van Lint en Natascha van Duuren Thijs de Kleer en Johan Enthoven

Veranderen vraagt om geloof in eigen kunnen

Oscar en veranderen; dat is aanvankelijk een dingetje, maar blijkt uiteindelijk toch een prima match.

Ik moet toegeven, voordat we vrienden zijn moet er eerst veel water door de Rijn. Want niets menselijks is ook mij vreemd en dus hou ik van het oude vertrouwde: mijn werk, met mijn methode en in mijn omgeving, het liefst met de mensen met wie ik al jaren samenwerk.

Toch besef ik dat verandering inherent is aan succes. Op een dag word je wakker en weet je dat je oldskool dreigt te worden. Dat je door de tijd wordt ingehaald. Dat anderen sneller en efficiënter zijn. En dat ik, doordat ik meer meters moet maken om hetzelfde te bewerkstelligen, hogere prijzen moet rekenen. Dat hou je misschien even vol, maar klanten zullen dat niet oneindig lang van je pikken. En terecht.

Dus moet iedereen, vroeg maar nooit te laat, veranderen. Ik ook. Ik geef nogmaals toe dat ik wat dat betreft geen haantje de voorste ben, maar ben ik eenmaal overtuigd van de noodzaak, doe ik mee. Dan zoek ik iemand die naast mij loopt om mij op de weg naar verandering te houden. Tijdens het proces liggen er namelijk allemaal bedreigingen op de loer. Is het kostentechnisch wel haalbaar? Krijg ik mijn mensen wel mee? Beklijft mijn overtuiging na verloop van tijd?

In dit magazine staan de ondernemer en diens verandering centraal. Veranderen moet, maar om een succesvolle verandering teweeg te brengen, heb je doorzettingsvermogen en een blijvend geloof in eigen kunnen nodig. Deze ondernemers vertellen over de hindernissen die zij onderweg tegenkomen én over de uiteindelijke resultaten. En die blijken in negen van de tien gevallen alle offers waard te zijn geweest.

Oscar Middeldorp Ondernemersplatform INTO business Leiden

Eric Devilee en Martijn van Pelt

Frank Zuyderduyn

Marc Dijksterhuis, Ashley North en Marius Hovius

'Uiteindelijk draait het om relaties'

Twee nieuwe partners bij HBK

'Je moet buiten spelen'

Komend najaar viert HBK het zilveren jubileum. Het kantoor dat Thijs Hemmes met drie anderen 25 jaar geleden begon, staat als een huis. En bouwt gestaag verder aan de eigen groei. Daarom traden begin dit jaar twee nieuwe, jonge partners toe: Daniel van den Helder en Herman de Jong. Met hun toetreden telt de directie zes leden. Waar Daniel vanaf de eerste dag wist dat hij partner wilde worden, begon Herman zelfs met tegenzin zijn carrière bij HBK. Een kennismaking met de jongste aanwas in de directie en een gesprek over de zin en de lol van het werk.

Daniel van den Helder (39) woont met zijn vriendin en hun 1-jarig zoontje in Alphen aan den Rijn. “Na de havo wist ik nog niet precies wat ik wilde en koos voor een hbo-studie bedrijfseconomie aan de Haagse Hogeschool. Via een vriend kwam ik bij het bekende Deloitte terecht als werkstudent in de nationale loonbelastingpraktijk. Dat betekende wekelijks twee dagen werken en drie dagen studeren voor de master fiscaal recht aan de Universiteit van Amsterdam. Al vrij snel maakte ik de overstap naar de internationale praktijk. Uiteindelijk werkte ik 12,5 jaar bij Deloitte in de global mobility praktijk. Toen werd het tijd om verder te kijken, want ik had de behoefte om mijn

vak breder uit te oefenen in een kleiner kantoor, en meer als adviseur en sparringpartner van de ondernemer te werken. Via een recruiter ging ik in 2019 met HBK in gesprek. Dat voelde direct goed. Tijdens het tweede gesprek kreeg ik al de vraag of ik ambitie had om partner te worden? Ja zeker, wilde ik dat. Het partnerschap sloot goed aan bij mijn laatste functie bij Deloitte en vanaf dat moment heb ik mij hierop voorbereid.“

Chef bowlingbaan

Als partner ben je mede-ondernemer en heb je naast je eigen adviespraktijk en klantenportefeuille

ook algemene taken voor het kantoor. “Collega’s noemen mij chef bowlingbaan of happy officer”, lacht Daniel. “Dat komt omdat ik mij bezighoud met de positieve zaken voor het personeel. Herman is verantwoordelijk voor alle hrm-zaken en financiën.” De vier andere partners (Bert Willems, Thijs van Gastel, Thijs en Saskia Hemmes) fungeren als mentoren voor de twee nieuwe partners, waarbij Thijs en Saskia langzaam een stapje terug zullen doen. Saskia en Daniel runnen samen de afdeling Expat Consultants, ofwel de global mobility praktijk. Zij staan werkgevers, werknemers en individuen bij op het gebied van grensoverschrijdende arbeid. Daniel: “We helpen ze om de fiscale consequenties en de consequenties op het gebied van sociale zekerheid in kaart te brengen. Van verblijfsvergunning tot beloningsbeleid en belastingaangifte.”

Gestart als stagiair

Herman de Jong (33) is geboren en getogen in Scheveningen, waar hij nog steeds woont met zijn vriendin. In 2011 maakte hij zijn entree bij HBK, met tegenzin. “Ik werkte een jaar bij de politie, wilde daar niet verder en koos voor een opleiding

een accountantskantoor en wist zeker: dat is niets voor mij. Bovendien stond de reistijd mij tegen”, vertelt Herman.

Hij vervolgt: “Gek genoeg beviel het mij steeds beter bij HBK. Na de vier maanden stage werd mij een werk-leertraject aangeboden. Ik rondde mijn opleiding af en maakte de overstap van salarisadministratie naar internationale loonafdeling en hielp Saskia op de global mobility afdeling. Ik voelde mij steeds meer thuis in het vakgebied en bij dit kantoor en startte zelfs de opleiding accountancy. Mijn bachelor heb ik behaald en over anderhalf jaar hoop ik de laatste fase af te ronden.”

Alleskunner

Vanaf het begin had Herman veel interesse in de interne zaken op kantoor, met name de bedrijfsvoering, optimalisatie van processen en de interne financiën. Daniel: “Herman is echt een alleskunner. Hij heeft ervaring met alle facetten van ons werk. Dat maakt hem heel waardevol voor de organisatie.”

Naast zijn betaalde werk, zet Herman zich graag in voor maatschappelijke doelen, zoals de Voedselbank, bij sportverenigingen en voor de benefietavond van de Slag om Leiden ten bate van Hospice Issoria. “Ik vind het belangrijk om een bijdrage te leveren aan de maatschappij, iets terug te geven aan de stad Leiden.”

Ruim twee jaar geleden kreeg Herman – op het voormalig rokersbalkon, zo weet hij nog - de vraag of hij partner wilde worden. “Ik juridisch medewerker personeel en arbeid aan het ROC in Leiden. Tijdens die opleiding moest ik stage lopen bij HBK, een goede relatie van het ROC. Geheel tegen mijn zin, want ik had een beeld van

mocht niet direct reageren, zoals ik meestal doe, maar moest er een nachtje over slapen. Je weet, ik startte bij HBK met frisse tegenzin als stagiair en dacht geen ondernemer te zijn.”

Daniel van den Helder

Automatisering

Intussen schuift ook Thijs Hemmes aan bij dit interviewgesprek. Thijs: “De verregaande automatisering op kantoor is een verdienste van Herman. HBK heeft als motto ‘brengen wat verder helpt, niet alleen wat gevraagd wordt’. Compliancewerkzaamheden zijn een vereist onderdeel van

ons werk. Natuurlijk moeten we werken volgens de geldende wet- en regelgeving en onze klanten daarin adviseren om maximaal resultaat te behalen. Daarnaast bestaat ons werk voor een belangrijk deel uit ‘people business’, oftewel persoonlijk advies, sparringpartner zijn voor mkbondernemers. We streven ernaar het compliancegedeelte zoveel mogelijk te automa-

Leiden Culinair, de lakenfeesten, Stadslab, de Pieterskerk en Hospice Issoria, of de betrokkenheid bij de studentenverenigingen van Leiden. Thijs: “Leiden is mijn stad. Vanuit een big 4-kantoor begon ik als 27-jarige jongeman met één klant. Toen was er dus veel tijd én vooral noodzaak om naar buiten te treden. Daarna rolde het bijna vanzelf door. Dat is natuurlijk niet

tiseren en doen dat zelfs via AI. Sneller, efficiënter en goedkoper werken dus. Zo houden we meer tijd over voor de focus, het persoonlijk advies aan ondernemers, het leukste onderdeel van ons werk.”

Buiten spelen

Thijs: “Als startend ondernemer is het zaak allereerst de beste te worden in je vak. Daarna moet je buiten spelen. Iets terugdoen voor de stad is niet alleen noodzakelijk voor de maatschappij, maar ook gewoon ontzettend leuk om te doen. Bovendien levert het waardevolle contacten op die vaak lang doorwerken.” Herman en Daniel staan hier helemaal achter. “De combinatie bij HBK is uniek. We zijn een sociaal betrokken kantoor en experts in ons werk. Als partners voelen we ons niet beter of anders dan onze collega’s. Dat is fijn werken!”, vinden ze.

De grote binding die HBK heeft met de regio Leiden is het resultaat van bijna 25 jaar actieve inzet. Denk aan de 3 October Vereeniging,

helemaal waar, want als wij ons niet meer laten zien en betrokken zijn, zullen nieuwe opdrachten afnemen. Het inzetten van onze kennis en expertise bij doelen die ons na aan het hart liggen, is oprecht leuk om te doen en het werkt voor alle partijen. Koude acquisitie is niet nodig.”

Nieuw talent

HBK wil graag doelmatig groeien door uit te breiden in expertises en andere zaken bewust uit te besteden. Nieuw talent dat zich thuis voelt bij een sociaal betrokken kantoor in een functie met verantwoordelijkheid zonder hiërarchie is van harte welkom, met name op het gebied van accountancy, salarisadministratie en internationale loon- en inkomstenbelasting.

HBK

fiscalisten_accountants_expat consultants

Hoofdstraat 2 | 2351 AJ Leiderdorp

071 - 542 27 20

| info@hbk.nl | www.hbk.nl

Herman de Jong

Onvervangbaar

Als ondernemer probeer ik altijd te anticiperen op externe ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op ons bedrijf. Dat betekent openstaan voor veranderingen en regelmatig uit mijn comfortzone stappen. In een tijdperk waarin digitale marketing, social media en kunstmatige intelligentie het speelveld radicaal veranderen, is stilstand een luxe die we ons niet kunnen veroorloven.

De opkomst van AI en geavanceerde algoritmen brengt nieuwe mogelijkheden met zich mee, maar ook bedreigingen. AI kan ons bureau helpen bij het analyseren van gegevens, het identificeren van trends en het optimaliseren van campagnes op een niveau dat voorheen ondenkbaar was.

Maar er is één ding dat AI niet kan vervangen: menselijke creativiteit. En laat dat nou precies ons bestaansrecht zijn als reclamebureau. Creativiteit is niet zomaar een formule die kan worden toegepast of een algoritme dat kan worden geoptimaliseerd. Het is een levend, ademend proces dat gedijt op menselijke interactie, emotie en intuïtie. Het speelveld van designers, artdirectors en tekstschrijvers.

Bij Hart Voor De Zaak is de '0 tot 1 fase' het heiligdom van ons creatieve proces. Het is het moment waarop een idee voor het eerst het daglicht ziet, een flits van inspiratie die de vonk vormt voor een hele campagne. Het is een fase die niet kan worden gereproduceerd of geïmiteerd, want het draait allemaal om dat unieke moment van genialiteit dat alleen kan ontstaan wanneer de juiste mensen op het juiste moment samenkomen. Het is een tijdloze kracht die de

tand des tijds doorstaat en altijd relevant blijft, omdat het geworteld is in de diepste hoeken van de menselijke geest.

Bij ons draait het niet alleen om het bedenken van slimme strategieën of het ontwikkelen van effectieve campagnes. Het gaat om het vinden van diepere betekenissen, het aanraken van de ziel van het publiek en het creëren van een emotionele band die blijft hangen. En dat kan alleen worden bereikt door het unieke denken van getalenteerde individuen die in staat zijn om buiten de gebaande paden te treden en grenzen te verleggen.

'Technologieën evolueren en trends veranderen, maar de essentie van creativiteit blijft onaangetast'

Kort gezegd: creativiteit is de onvervangbare bron, de inspiratie achter elke reclamecampagne, terwijl innovatie de motor is die deze creatieve ideeën in beweging zet en ze transformeert in tastbare resultaten. Beide zijn essentieel voor het succes van ons bedrijf, maar ze vertegenwoordigen verschillende stadia en aspecten van het proces.

Ramses Braakman is eigenaar van Hart Voor De Zaak.

Column Ramses Braakman

Verandering is niet voor iedereen weggelegd

Een heilig geloof met een beetje lef

Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. Voor nu is dat wellicht voldoende, maar straks niet meer. Dus probeer ik het roer op gezette tijden om te gooien. Heel eerlijk, dat gaat niet altijd van harte. Soms blijft het bij een armetierige poging. Maar ik zie de noodzaak in. Dus als het mij niet lukt, schakel ik hulptroepen in die de verandering doorvoeren en desnoods forceren.

Mijn zakelijke omgeving verandert voortdurend, vaak gedreven door technologische vooruitgang, marktdruk en maatschappelijke gebeurtenissen.

Desondanks worstel ik soms met het omarmen van veranderingen in mijn bedrijfsvoering. Deze terughoudendheid kan, zo dacht ik, worden toegeschreven aan mijn aard. Anders gezegd, als iets goed is en ik ben happy, dan heb ik eigenlijk niet zoveel zin om te veranderen. Echter, mijn coach zegt dat er meer aan de hand is.

Vrees voor mislukkingen

Wat er loos is met mij? Volgens hem gedij ik op controle, wakkeren veranderingen mijn

onzekerheid aan en verlaat ik mijn comfortzone liever niet. Bovendien, zo zegt hij, de vrees voor mislukkingen en het verlies van verworven stabiliteit resulteert bij mij in terughoudendheid.

Goede coach, maar soms draaft hij een beetje door. Wat wel klopt, nieuwe dingen vragen om kennis en zolang ik die kennis niet heb, kijk ik er met argusogen naar. ChatGPT? Als schrijver vond ik het maar niets. Maar nu ik mij erin heb verdiept, moet ik eerlijk zeggen dat er toch een wereld voor me opengaat. Waar hij ook gelijk in heeft, is dat het vertrouwde pad grote aantrekkingskracht op mij uitoefent. “Ach ja, niets menselijks is ook jou vreemd”, zegt mijn coach. Volgens hem is dat

Toen ik in de tachtiger jaren als schrijver begon, was de computer net gemeengoed aan het worden. Sommige toenmalige collega’s weigerden daar aanvankelijk mee te werken. Onbekend maakt onbemind. Ik ging voor dit verhaal terug in de tijd en schreef dit artikel op deze stokoude Remington typemachine. Het kostte me zeeën van tijd extra. Wat een ellende.

ergens ook logisch. Elke ondernemer is geneigd om de bedrijfsvoering, die in het verleden succes opleverde, op een voetstuk te blijven plaatsen. Ondanks dat stemmetje dat schreeuwt dat die bedrijfsvoering inmiddels zwaar verouderd is.

Weerstand binnen organisatie

Waar ik niet tegenop zie, is de mogelijke weerstand van mijn collega’s. Het implementeren van veranderingen heeft alleen zin als iedereen voor de kar staat. Het managen van deze weerstand vergt niet alleen tijd, maar ook overtuigingskracht.

Als het moet loop ik daar niet voor weg. Gelukkig kan ik iets heel goed: mijn vader was de grootste

ouwehoer van de familie en sinds zijn overlijden 4 jaar terug ben ik dat. Wie een organisatie wil veranderen, heeft middelen nodig. Software, nieuwe technologieën, opleidingen, huisvesting, het is allemaal niet gratis. Het vinden van een goed evenwicht tussen investeringen enerzijds en mogelijke rendementen anderzijds vraagt om een heilig geloof met een beetje lef. Dan verschuil ik mij dus nooit achter ontwikkelingen die ik in mijn glazen bol zie, zoals economische onzekerheid en politieke instabiliteit.

Dit zijn drogredenen. Immers, het gevaar van die onzekerheid en instabiliteit schuilt altijd.

Ik ben dus niet de persoon die pas investeert als er geen wolkje meer aan de lucht is. Dan gebeurt er

immers nooit wat. En wie stilstaat, mist kansen in een snel veranderende markt, waardoor je niet langer zult meedoen in de Champions League om uiteindelijk zelfs je Waterloo te vinden.

Psychologische factoren

Champions League, op dat niveau wil ik toch echt acteren. Maar veranderen is voor mij niettemin dus ook een uitdaging. Het overwinnen van deze uitdaging vereist de erkenning dat verandering noodzakelijk is. Dan zwakt mijn weerstand af en ben ik sneller bereid om de voordelen van innovatie te omarmen. Mijn coach: “En als het even kan, snel een beetje. Vandaag beginnen met veranderen en niet pas morgen.” Een ander stokpaardje van hem luidt: “Je bedrijf veranderen? Dan doet iedereen mee. Wie niet meedoet, valt af, maar jij gaat hoe dan ook voorop in de strijd.”

Inzichten

Hoe dan ook, ik had al inzichten en mede dankzij mijn coach zijn er daar een paar bijgekomen. Dus nu is de opsomming als volgt:

• dat ondernemers die succesvol veranderen een duidelijke visie hebben;

• dat zij over leiderschapskwaliteiten beschikken om hun teams te inspireren;

• dat continue innovatie kan helpen bij het herkennen van nieuwe kansen;

• dat het betrekken van medewerkers bij het veranderingsproces cruciaal is;

• dat communicatie, training en het creëren van een positieve cultuur essentieel is;

• dat het vermogen om snel te reageren op veranderingen in de markt eveneens essentieel is;

• dat kennis de angst doet verdwijnen.

Kartrekkers

Maar toch, ik ben wie ik ben. Het voordeel van ouder worden is dat je je tekortkomingen beter kent. Veranderen kan ik heus, maar is voor mij niet iets natuurlijks. Dus zorg ik ervoor dat ik mensen om mij heen verzamel die veranderen als tweede natuur beschouwen. Om die reden ben ik al jaren geen directeur meer, maar gewoon een MT-lid. Want wie onvoldoende wil en/of kan veranderen, moet het veranderen aan anderen overlaten.

Veranderen

Noodzaak of keuze?

Dennis Captein met de eerste INTO business die in 2004 verscheen. Het magazine is sindsdien, op z’n zachtst gezegd, nogal veranderd.

Dennis Captein (53) is oprichter van INTO business en schrijft voor elke uitgave het themaverhaal. Dit keer staat het fenomeen ‘veranderen’ centraal. Verandering bij ondernemers kan zowel een noodzaak als een keuze zijn. Dat hangt af van de specifieke situatie van het bedrijf en de markt waarin het opereert. Maar wanneer is sprake van noodzaak en wanneer van keuze?

Noodzaak:

• Als de markt evolueert, nieuwe concurrenten opkomen en/of consumentengedrag verandert, is het noodzakelijk om je bedrijfsmodel aan te passen om relevant te blijven.

• De snelle opkomst van technologie, waaronder AI, dwingt bedrijven om processen te automatiseren en zich aan te passen aan nieuwe manieren van zakendoen.

• Veranderingen in economische omstandigheden, zoals recessies, dwingen ondernemers hun bedrijfsvoering aan te passen om te overleven.

Keuze:

• Sommige ondernemers omarmen verandering als een manier om te innoveren en hun bedrijf naar hogere hoogten te tillen, zelfs als er geen directe externe druk is.

• Ondernemers die streven naar groei en uitbreiding, initiëren vaak veranderingen om nieuwe markten te betreden of hun producten en diensten goed tegen het licht te houden.

'Ondernemen

is in essentie de rand van de afgrond opzoeken'

In een concurrerende markt is veranderen noodzaak. Meebewegen en vooruitkijken zijn onmisbaar om relevant te blijven, anders ga je sowieso kapot. Dat was althans de formulering van host Jort Kelder, tijdens het ondernemersevent van INTO business en That’s Lease in Sassenheim. Daar voelde hij vier inspirerende ondernemers stevig aan de tand. En Jort zou Jort niet zijn als dat uiteindelijk niet veel over verandering bleek te gaan!

Ruim 60 aanwezigen vullen in de namiddag de sfeervolle ruimte bij That’s Lease, en ze hebben er voelbaar zin in. De bijeenkomst heeft als thema ‘verandering, noodzaak of keuze?’ Na een korte introductie van de vier panelleden Bart Verleg, John Moors, Jolanda van der Maden en Robin Bloemendaal door Henk Griffioen van That’s Lease krijgt host Jort Kelder de microfoon en stelt zijn kritische vragen.

‘Hoe vinden jullie het nou gaan, die formatie? En wat zijn jullie wensen als ondernemers?’

Jolanda: “De afgelopen jaren is er door de politiek natuurlijk wel een anti-ondernemersbeleid gevoerd. Je ziet dat grote ondernemingen als ASML en DSM uit Nederland vertrekken. Ik zie de beweging van ‘fiscale vluchtelingen’ nog niet bij mijn klanten, maar ik hoor wel veel gemopper. Het beleid is wispelturig geweest, duidelijkheid zou fijn zijn.”

JORT KELDER

Behoeft Jort nog enige introductie? De journalist, columnist, tv-presentator en voormalig hoofdredacteur van het zakenmagazine Quote is met zijn streepjespakken, broeken met hoog water en bretels een stijlicoon. Door zijn uitgesproken standpunten en opvallende uitspraken is hij een veelgevraagd spreker en voorzitter. Jort is pescotariër, woont in Amsterdam en zoekt rust in zijn woning op Terschelling.

BART VERLEG

Bart is directeur/eigenaar bij Mayumana Healthcare uit Sassenheim, distributeur van innovatieve oplossingen in de medische wereld, een niche in een sterk groeiende markt. Hij voelt zich er als een vis in het water. Sport is een rode draad in het leven van Bart, hij was ooit jeugdkampioen tafeltennis en nu onder meer een fanatieke fietser.

JOLANDA VAN DER MADEN

Jolanda is Partner Accountant bij

JAN© Accountants en Adviseurs. Het beste in ondernemers naar boven halen, dat is haar drive. Ze creëert graag een vertrouwensband met haar klanten, want het is best ‘lonely at the top’. Binnen de kaders van de wet –en regelgeving toch het beste advies geven, is de uitdaging. Jolanda woont in Nieuw-Vennep en is vrijwilliger bij de Rotary en het Adamas inloophuis.

V.l.n.r. Arno de Fuijk, Henk Griffioen, Jort Kelder, Robin Bloemendaal en Oscar Middeldorp

Inspirerende bijeenkomst

bij

That’s Lease geeft stof tot nadenken

Die mening deelt Robin: “Duidelijkheid is key, ook voor ons. Wat gaat er gebeuren met alle voorwaarden voor elektrisch rijden? Met het berekenen van de BPM bijvoorbeeld? Of de problematiek rondom het laden? Als de politiek stilligt, liggen ook de beslissingen daarover stil, dat vind ik zorgelijk.”

John: “Dat zien we in de bouw natuurlijk ook, die stroomproblematiek. Ook de plannen rondom woningbouw stagneren. Terwijl mijn mening overigens is dat we minder zouden moeten bouwen, maar kritisch moeten kijken naar wat er al

JOHN MOORS

is. Er wordt nu voor leegstand op de lange termijn gebouwd, je zou ervoor moeten zorgen dat ouderen naar andere vormen van wonen gaan, bijvoorbeeld naar een ‘knarrenhof’. Dan is de kurk uit de fles en vindt er doorstroming plaats.”

Mag het misschien allemaal wat brutaler, in dat ondernemerschap? Ondernemen is toch in essentie de rand van de afgrond opzoeken?

“Eens”, vindt Jolanda, “het mag allemaal wel wat minder. Maar ik vind ook dat als je winst maakt, je aan de maatschappij moet bijdragen. En we moeten het ook in perspectief zien, we staan als land op de zesde plaats van ‘de geluksranglijst’ van de VN. We zijn ook wel een moppervolk.”

“Je moet blijven kijken naar hoe het wél kan”, vindt John. “Samen zoeken naar oplossingen, is naar mijn idee ook ondernemerschap.” Robin: ”Je ziet dat ondernemers dat ook doen, grenzen blijven opzoeken. Daardoor ontstaan weer andere innovaties, die vaak beter blijken dan het origineel. Maar het mag allemaal nog wel brutaler, wat mij betreft.”

Een uitgestippeld carrièrepad had John niet, maar stenen stapelen leek hem niks. Na de MAVO, MTS en HEAO Commerciële Economie werkte hij bij een detacheringsbureau en had hij zijn eigen onderneming Moors Vastgoedontwikkeling. John stapt over zijn eigen grenzen heen om de ander te leren kennen of zijn mening bij te stellen. Inmiddels is hij al zo’n acht jaar directeur bij Horsman & Co, de bouwer en ontwikkelaar uit Lisse.

ROBIN BLOEMENDAAL

De 34-jarige Robin is sinds 1 februari 2023 algemeen directeur bij That’s Lease. Hij heeft in zijn loopbaan onder meer bij SIXT gewerkt, in een internationale omgeving. Hij is veelzijdig en praktisch, draagt met zijn kennis en expertise bij aan de gezonde groei van That’s Lease. Het lokale karakter en de grote focus op het klantbelang bij de leasemaatschappij spreken hem aan, net als het ondernemen met ondernemers.

Moeten we in het algemeen eigenlijk niet gewoon ‘nee’ leren zeggen?

John: “Dat zou heel goed zijn. Iedereen zeurt er wel over dat geen kind het huis uit kan, maar dat kind zit wel ‘even’ op Bali.” “Dat vind ik ook inderdaad soms wel ja”, zegt Bart. “In de ziekenhuizen zie ik soms gevallen waarvan ik denk ‘moet je die nog opereren?’. Dat klinkt hard, maar het zou mijns inziens goed zijn om in ieder geval eens na te denken over criteria en het bespreekbaar te maken.”

Geïnspireerd door en volop napratend over de verhalen van collega-ondernemers, en door de prikkelende vragen en inzichten van Jort bleef het nog lang onrustig in Sassenheim. Veranderen betekent ook flexibel zijn, zoveel werd vanmiddag duidelijk. Voor herhaling vatbaar!

DE MAAKINDUSTRIE

LET'S MAKE THINGS BETTER

Geef je circulaire initiatief een vliegende start met de subsidie Circulair Herwaarderen

Leiden is een van de koplopers als het gaat om circulaire innovatie. Zowel ondernemers, organisaties en inwoners van Leiden als de gemeente pionieren samen richting een volledig circulaire economie. In een circulaire economie worden materialen en grondstoffen efficiënter en vaker hergebruikt, grondstoffen behouden hun waarde en daardoor ontstaat er minder afval. De landelijke ambitie is om in 2050 een volledig circulaire economie te hebben, waarin er helemaal geen afval meer is.

Heb jij een goed idee waarmee je kunt bijdragen aan de circulaire economie in Leiden? Vraag de subsidie Circulair Herwaarderen aan om jouw initiatief een vliegende start te geven. Eerder ontvingen al 39 ondernemers, organisaties en inwoners subsidie. De Leidse circulaire economie heeft hierdoor een boost gekregen. Ben jij de volgende die hiervan gaat profiteren? Een aanvraag voor de eerste ronde kan tot en met 25 september 2024 ingediend worden, waarbij in totaal €90.000,- subsidie beschikbaar is. Naast ondernemers(verenigingen) kunnen ook maatschappelijke organisaties en bewoners(organisaties) subsidie aanvragen.

Meer weten over deze regeling of inspiratie opdoen van andere Leidenaren? Kijk dan op: www.gagoed.nl/ circulaireondernemers of scan de QR-code.

Marius Hovius (directeur Coöperatieve Rabobank

Leiden-Katwijk en voorzitter van de commissie voor ondernemersinitiatieven): “Als bankier spreek ik veel ondernemers en inwoners die met circulariteit bezig

zijn. Geregeld zijn er goede ideeën die een duwtje nodig hebben om van de kant te komen. Dat kan geld zijn, maar ook netwerk of kennis. Dat is zo mooi aan deze subsidie en waarom ik graag betrokken ben. Er ontstaan nieuwe initiatieven en nieuwe contacten, je loopt altijd met inspiratie en een goed idee weg. Ik nodig iedereen dan ook uit om een aanvraag in te dienen en om aan te sluiten bij de bijeenkomst. De energie die je er instopt, krijg je zeker terug.”

Binnen een circulaire economie kijk je niet alleen naar je eigen bedrijfsvoering, maar gaat het ook om samenwerking in de gehele keten. Om deze samenwerking te bevorderen, organiseren gemeente

Leiden en PLNT jaarlijks de netwerkbijeenkomst

Leiden meets Circulair. Alle circulaire kennis en ervaring komen hier samen. Kom je ook?

WANNEER: 30 mei 2024 van 14:00 tot 19:00

WAAR: PLNT Leiden (Langegracht 70, Leiden)

Meer informatie en aanmelden via www.gagoed.nl/leidenmeetscirculair.

De Clercq Advocaten Notariaat voert strategische specialisatie door

'Wij omarmen verandering'

In een wereld die voortdurend evolueert, is het van cruciaal belang om mee te bewegen met de tijd. Voor De Clercq Advocaten Notariaat, gevestigd in Leiden en Den Haag, betekent dit niet alleen het omarmen van verandering, maar ook het voorop lopen in innovatie en specialisatie. Het kantoor heeft recentelijk zijn focus versterkt op vijf corporate legal boutiques, met als doel klanten beter van dienst te zijn met diepgaande expertise en maatwerk.

"Strategische specialisatie is de sleutel tot succes in deze tijd van voortdurende verandering", legt Natascha van Duuren, advocaat en partner IT, Privacy & Cybersecurity, uit. "Ondernemers en andere klanten zoeken superspecialisten op specifieke vakgebieden, en dat is precies wat wij bieden met onze boutiques." Deze boutiques omvatten Arbeid/Medezeggenschap/ Mediation, IT/Privacy/Cybersecurity, Notariaat, Ondernemingsrecht en Vastgoed/Overheid.

De recente fusie met De Groen & Van Lint uit Sassenheim heeft de expertise van De Clercq

verder versterkt, met name op het gebied van Vastgoed & Overheid, Ondernemingsrecht en Arbeidsrecht. Bovendien is hierdoor de basis van het kantoor verstevigd met twee extra partners, Paul de Groen en Jacco van Lint.

Natascha: “Met meer dan 35 jaar ervaring brengt Paul een diepgaand begrip van corporate litigation, overnames, aandeelhoudersgeschillen en andere zakelijke geschillen met zich mee. Hij heeft jarenlang op Sint Maarten, Nederlandse Antillen, gewerkt en adviseert dagelijks over contracten en transacties, legt beslagen en staat klanten

Jacco van Lint en Natascha van Duuren

'Ondernemers en andere klanten zoeken superspecialisten op specifieke vakgebieden, en dat is precies wat wij bieden met onze boutiques’

bij in zowel civiele procedures als arbitrages. Jacco heeft ook meer dan 25 jaar ervaring in het adviseren en procederen voor ondernemingen en maatschappelijke organisaties. Hij loodst zijn klanten door elke juridische uitdaging en vindt een oplossing die past bij elke specifieke situatie.”

Kernwaarden

Wat De Clercq onderscheidt, is niet alleen de diepgaande juridische kennis, maar ook de bedrijfscultuur die wordt gekenmerkt door kernwaarden als vernieuwend, coöperatief,

doelgericht en vlijmscherp. "Wij streven in alles wat we doen naar vernieuwing, klantgerichtheid en maatschappelijke betrokkenheid", zegt Jacco van Lint, advocaat en partner Vastgoed & Overheid. "Onze focus ligt op het opbouwen van langdurige relaties met onze cliënten. Daar investeren we graag tijd en energie in, omdat we weten dat deze benadering door onze klanten breed wordt gewaardeerd. Veel van onze klanten vinden hun weg naar ons dan ook via aanbeveling."

Natascha voegt toe: “Maatschappelijke betrokkenheid is van oudsher een van de

kernwaarden van ons kantoor. We zijn betrokken bij elkaar en bij de maatschappij. Zo zijn we onder meer lokaal actief bij ZZ Leiden, Climbing the Right Tree en het Ronald McDonald Huis Leiden. We zijn er trots op dat deze kernwaarde verankerd is in ons DNA en dat we een positieve impact kunnen hebben op onze gemeenschap.”

Een andere kernwaarde – duurzaamheid - is ook een integraal onderdeel van de bedrijfsvoering. Het kantoor heeft het B Corp-certificaat aangevraagd, wat aantoont dat het voldoet aan de hoogste normen van duurzaamheid, ethiek en transparantie. “Sinds jaar en dag proberen wij weloverwogen beslissingen te nemen in alle facetten van ons kantoor”, vertelt Natascha. “Door ons aan te melden, verbinden we ons ertoe om concrete doelen voor duurzaamheid vast te stellen, een goede werkgever te zijn, milieupraktijken in onze bedrijfsvoering te integreren, en transparant te zijn over onze inspanningen.”

Daarnaast streeft het kantoor naar een evenwichtige gendergelijkheid, wat mogelijk wordt gemaakt door flexibele werktijden en een cultuur van vertrouwen en samenwerking. Jacco: “Zowel in de maatschap als onder de advocaat-medewerkers is er sprake van een gelijkwaardige man/vrouw-verhouding. Voor ons is het vanzelfsprekend en niet eens meer bijzonder, maar in de juridische sector is dit niet altijd een gegeven.”

Proactief vooruitkijken

"We omarmen verandering. De enige constante in ons vak is verandering. Maar door proactief te zijn en vooruit te kijken, kunnen we onze klanten helpen om te navigeren door de complexe juridische landschappen van de toekomst", benadrukt Jacco. "Met onze focus op specialisatie en innovatie zijn we klaar om duurzaam verder te groeien, zowel nationaal als internationaal.”

Als het oudste kantoor in Leiden, opgericht in 1850, heeft De Clercq Advocaten Notariaat een rijke geschiedenis van vooruitstrevendheid en excellentie. Met de recente verschuiving naar gespecialiseerde boutiques en een sterke focus op duurzaamheid, blijft het kantoor een toonaangevende speler in de juridische wereld, zowel nu als in de toekomst. Met een positieve werksfeer, een sterke werk-privébalans en een toegewijd team van experts, is De Clercq Advocaten Notariaat de ideale partner voor al uw juridische behoeften.

DE CLERCQ ADVOCATEN NOTARIAAT

Hoge Rijndijk 306 | 2314 AM Leiden

071 - 581 53 00 | info@declercq.com

071 - 581 53 23 | notariaat@declercq.com

www.declercq.com

Leiden en de doorgeslagen regelgeving

Column Thijs Hemmes

Al vanaf 1998 vermaak ik me opperbest met het verzinnen en regelen van evenementen die Leiden leuker maken en doen bruisen. Al jong rolde ik er ooit in via het Rijnsburgs Bloemencorso naar een (nooit van de grond gekomen) feest rondom de millenniumwisseling: ’Ontzet 2000!’ In dat bestuur zaten grootheden als Aad van der Luit, Tjeerd Scheffer en Trudy Kwik.

Al snel volgde er allerlei ander leuks, van Leiden Marathon tot 3 October en van Stadslab tot de Slag om Leiden, maar het leukste evenement is toch altijd Leiden Culinair geweest. Vier dagen per jaar de grootste kroeg/het grootste restaurant van Leiden uitbaten was een feest. Een feest waarbij de saamhorigheid tastbaar was, de stemming uitgelaten en onze gasten het eens waren: een reünie die bleef verrassen.

Daar komt nu een eind aan. Na vele tientallen jaren stopt het op een na oudste culinaire evenement van Nederland. De reden? Die is veelvoudig. Na corona is de maatschappij sterk geïndividualiseerd, sponsoren bedrijven minder en blijven vrijwilligers vaker thuis. Maar één oorzaak steekt er met kop en schouders bovenuit: de volstrekt doorgeslagen regelgeving in Nederland. En laten vrijwilligers daar nou echt niet mee bezig willen zijn.

Vrijwilligerswerk bestaat bij de gratie van enthousiasme voor een gezamenlijk doel en heeft te lijden onder alles wat daar tegenin gaat, frustreert, ankert of blokkeert. In dat opzicht is vrijwilligerswerk uitstekend te vergelijken met

ondernemen. Juist het zo goed mogelijk bedienen van je klanten en andere betrokkenen brengt enthousiasme in je team. Dat is de opmaat naar succes! De administratie is een belangrijke, maar hinderlijke bijzaak.

Enfin, regelgeving. Sinds de vuurwerkramp in Enschede is er veel veranderd in Nederland. We hebben ons met z’n allen ondergedompeld in de illusie dat met regelgeving al het menselijk leed te voorkomen is en een gezond verstand niet langer nodig. De juridisering is breed omarmd door de overheid in de idee-fixe daarmee ieder risicootje uit te sluiten, dan wel neer te leggen bij haar burgers en bedrijfsleven. De daardoor ontstane tijd- en geldverspilling heeft de Nederlandse ondernemerszin er wel goeddeels uit gebeukt. En heeft het ons verder gebracht? Zeker. Maar is het inmiddels doorgeslagen? Zeer zeker! Zie daar de oorzaak van het stoppen van Leiden Culinair, Werfpop, het uithollen van 3 October, et cetera.

Tijd voor een nieuwe wind, voordat Leiden inslaapt!

Thijs Hemmes - HBK belastingadviseurs

Bezoekadres: Hoofdstraat 2 | 2351 AJ Leiderdorp 071 - 542 27 20 | t.hemmes@hbk.eu | www.hbk.eu

Leiden stelt economische ontwikkelagenda 'Ruimte voor Werk' vast

Hoe kunnen we in Leiden voldoende ruimte blijven bieden om te werken en ondernemen? Hoe houden we ook in de toekomst een goede balans tussen werken, wonen, recreëren, bereikbaarheid en duurzaamheid? Welke rol vervullen de Leidse bedrijventerreinen hierin?

De gemeente Leiden werkt, samen met Bedrijvig Leiden en Ondernemend Leiden, aan de beantwoording van deze vragen. In november 2022 en juli en december 2023 hebben zij samen sessies georganiseerd om zich over deze vragen te buigen. Een veertigtal ondernemers, ontwikkelaars, beleggers en partners uit de binnenstad, van de bedrijventerreinen, het Leiden Bio Science Park en de wijkwinkelcentra hebben tijdens de sessies input geleverd voor de koers van de Leidse economie. Met als resultaat de economische ontwikkelagenda ‘Ruimte voor Werk’.

Werk is onderdeel van integrale verstedelijking

Wethouder Fleur Spijker (Economie, Kennis, Sport & Gezondheid) licht toe: “Leiden is een dichtbebouwde stad, de ruimte is schaars en daarmee is de druk op iedere vierkante meter

hoog. We bouwen woningen, hebben voldoende voorzieningen nodig, er moet voldoende groen en sport zijn, maar er moet ook gewerkt worden. Werken is belangrijk. Voor de economie van de stad, maar ook voor mensen zelf. Door werken en ondernemen in Leiden goed te organiseren, bieden we ondernemers en inwoners meer kans op inkomen, voorzieningen en vertier. Daarnaast heeft werken een positief effect op sociale interactie in de stad. We raken meer verbonden en er is meer ontmoeting. Ik wil graag vooruit kijken naar welk soort bedrijvigheid de stad nodig heeft en waar deze bedrijvigheid op een logische manier kan landen. Tegelijkertijd hebben we geen jaren om daar werk van te maken. Ondernemers hebben het de laatste jaren al zwaar genoeg en functiemenging staat steeds vaker op gespannen voet met bedrijvigheid. Ik wil dus ook op korte termijn actie.”

“Wij zijn blij met de totstandkoming van deze Ontwikkelagenda en hebben waardering voor gemeente Leiden en bureau Kickstad voor de uitgebreide communicatie en geboden mogelijkheden voor inbreng door het bedrijfsleven. We konden goed meedenken tijdens diverse gesprekken en begeleide bijeenkomsten gaandeweg het proces.

Dit is de bevestiging dat er nu meer aandacht is voor ruimte voor werken in Leiden en dat we hier met elkaar actie op ondernemen. Dit laat zich ook goed zien in de uiteindelijke Ontwikkelagenda. Het 'Ruimte voor Werk'-traject en de daaruit voortgekomen Ontwikkel-agenda heeft hierdoor meer draagvlak gekregen en dat had de stad hard nodig.”

- Willem-Jan Zirkzee (voorzitter Bedrijvig Leiden) en Arja Boon (manager Ondernemend Leiden)

“Van papier naar actie”

Met een regionale bedrijventerreinenstrategie, een horecavisie en detailhandelsbeleid ligt er een stevige papieren basis voor de economie van Leiden. De ondernemers gaven tijdens de inputsessies echter aan dat concrete acties ontbreken en dat zij behoefte hebben aan meer duidelijkheid. Om die reden worden er met de vaststelling van de Ontwikkelagenda vijf concrete acties ingezet om voldoende en betaalbare ruimte voor werken in Leiden te behouden.

Ontwikkelagenda

De ontwikkelagenda bevat drie thema’s waar vijf acties aan gekoppeld zijn.

Het eerste thema, ‘mengen en verdichten’, richt zich op het verdichten van de stad en zorgt voor slimme functiemenging in woonwijken en werklocaties. De eerste actie is het ontwikkelen van een Leids instrumentarium. Dit is een soort gereedschapskist van regels en afspraken, waarmee de gemeente steviger kan sturen op

V.l.n.r. Arja Boon, Willem-Jan Zirkzee en Fleur Spijker

de realisatie van fysieke ruimte voor werk. Ook wordt het toevoegen en mengen van werkfuncties bij lopende en nieuwe gebiedsontwikkelingen gestimuleerd. De tweede actie is het opstellen van profielen voor de Leidse werklocaties en woonwijken. Daarmee wordt inzicht gecreëerd in welke economische werk- en voorzieningenfuncties van belang zijn voor het functioneren van Leiden. Hierdoor wordt het duidelijk welke kansen er zijn voor het behoud, mengen en toevoegen van diverse economische activiteiten in de Leidse woonwijken en werklocaties. De bedrijventerreinen zijn de eerste werklocaties waarvoor profielen worden opgesteld.

Het tweede thema, ‘spreiden & schuiven’, draagt bij aan het spreiden van de bedrijvigheid over Leiden en de regio. Het doel is om schuifruimte te creëren om zo de juiste bedrijvigheid te laten landen op de juiste plek. De derde actie is het versterken van de regionale samenwerking (in Economie071

In het beleidsakkoord 2022-2026 ‘Samen leven in Leiden’ staat dat de gemeente Leiden streeft naar het bieden van voldoende ruimte voor werken in de stad, en het versterken van de regiefunctie vanuit de gemeente om te komen tot vitale bedrijventerreinen en menging van verschillende functies in onze stad.

verband) op dit thema. Momenteel loopt er een haalbaarheidsonderzoek naar een regionale herontwikkelingsmaatschappij (RHOM). Een RHOM kan een belangrijk instrument zijn om meer ruimte voor werk in de regio te creëren. Hierdoor wordt de slagkracht van de regio vergroot op het behouden van vraag en aanbod van bedrijventerreinen in de 071-regio. De vierde actie is dat er een onderzoek wordt gedaan naar in- en uitbreidingslocaties in Leiden. Deze nieuwe ruimte voor bedrijven zorgt voor schuifruimte en is de eerste stap om het juiste bedrijf op de juiste plek te krijgen.

Het derde thema, ‘haalbaar & betaalbaar’, zorgt voor betaalbare werkruimte voor verschillende soorten bedrijvigheid met toegevoegde waarde aan de Leidse economie en maatschappij. Waarbij de gemeente de samenwerking wil versterken met verschillende stichtingen en organisaties die betaalbare bedrijfsruimte in Leiden faciliteren. De vijfde actie is het creëren van meer betaalbare werkruimte in Leiden door het oprichten van een fonds ‘betaalbare werkruimte’. De haalbaarheid van dit fonds dient vooraf goed onderzocht te worden. Daarom start gemeente Leiden met een haalbaarheidsonderzoek naar de randvoorwaarden, effectiviteit en kosten van dit fonds.

De concrete acties uit de ontwikkelagenda zorgen dat Leiden zich nog steviger kan positioneren en zo een bijdrage levert aan brede welvaart. Daarnaast biedt de agenda duidelijkheid en perspectief aan ondernemers tot minimaal 2050.

Feiten & cijfers

Welke innovaties, trends en ontwikkelingen gaan de komende jaren het verschil maken?

We zetten de 5 meest baanbrekende innovaties voor je op een rij.

1

KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE (AI)

EN MACHINE LEARNING (ML)

Van chatbots voor klantenservice tot voorspellende analyses, AI en ML zullen bedrijven helpen efficiënter te worden, betere beslissingen te nemen en hun producten en diensten te personaliseren op een manier die eerder ondenkbaar was.

2

INTERNET OF THINGS (IOT)

Of het nu gaat om slimme apparaten die operationele efficiëntie verbeteren of om producten en diensten die nieuwe markten openen, IoT zal een grote rol spelen in de digitale transformatie van bedrijven. Met IoT kunnen bijvoorbeeld sensoren op producten, machines en voertuigen worden geplaatst die constant gegevens verzenden en ontvangen. Dit maakt realtime tracking en monitoring mogelijk. Met IoT kunnen bedrijven hun supply chain management aanzienlijk verbeteren, de efficiëntie verhogen en kosten besparen.

3

AUGMENTED REALITY (AR)

Augmented reality biedt de unieke mogelijkheid om digitale informatie en virtuele objecten in de echte wereld te integreren. Het verbetert gebruikerservaringen, kan productiviteit verhogen, vergemakkelijkt training en biedt nieuwe mogelijkheden voor marketing, communicatie en entertainment. Denk aan virtuele showrooms of productdemonstraties.

4

5G

Met zijn belofte van extreem hoge snelheden en lage latentie heeft 5G de potentie om bedrijven te transformeren. Of het nu gaat om het mogelijk maken van betrouwbare realtime communicatie, het ondersteunen van geavanceerde IoT-toepassingen, of het bieden van een superieure klantervaring, 5G zal een gamechanger zijn.

5

CYBERSECURITY

Hoewel cloud computing, Internet of Things (IoT), 5G en AI ongelooflijke kansen bieden, vergroten ze ook de kwetsbaarheid voor cyberaanvallen. Door toenemende digitalisering en connectiviteit wordt cybersecurity steeds belangrijker.

INTO business Golf Cup

VRIJDAG 14 JUNI 2024

Op vrijdag 14 juni organiseert INTO business in samenwerking met Golfbaan Bentwoud de jaarlijkse INTO business Golf Cup. Ondernemers en bestuurders uit de regio’s Alphen aan den Rijn, Gouda, Leiden en Zoetermeer strijden alweer voor de achtste keer om de felbegeerde Cup. In 2023 was het team van Zoetermeer de grote winnaar. Schrijf je nu in wanneer je deel wilt uitmaken van Team Leiden 2024.

WEDSTRIJDINFORMATIE

DATUM Vrijdag 14 juni 2024

HOLES 18 holes

HANDICAP Persoonlijke handicap, spelen op max. handicap 36

KOSTEN € 130 ex btw alles inclusief per deelnemer

PROGRAMMA

STARTTIJD Vanaf 11.30 uur ontvangst met een lunchbuffet, de wedstrijd start om 13.00 uur

BAANCATERING Geniet van heerlijke hapjes bij diverse horecapunten in de baan

BORREL & DINER Bij terugkomst is er een informele borrel met aansluitend een heerlijke BBQ. Dit alles muzikaal ondersteund door een DJ.

EINDE Uiterlijk 20.30 uur

CONTACTPERSONEN

Oscar Middeldorp | 06-51577886 | teams Leiden en Zoetermeer

Charlotte Biesot | 0172-583010 | Golfbaan Bentwoud

Werner v.d. Bosch | 06-53194393 | teams Alphen a.d Rijn en Gouda

SCHRIJF JE NU IN

www.golfbaanbentwoud.nl/ site/into-business-golfcup-2024

WIE PAKT DE CUP IN 2024?

Direct financiële slagkracht?

Reken op Svea, dé cashflowversneller voor ondernemers

Financier jouw bedrijf met factoring. Verkoop je b2b-facturen aan Svea en ontvang direct je geld. Wij wachten vervolgens op de betaling van jouw klant. En nemen het debiteurenbeheer en kredietrisico over. Zo beschik jij morgen al over een positieve cashflow.

Directeur en oud-voorzitter over 'incubator' BioPartner

Het succes van flexibel faciliteren

Stichting BioPartner Center Leiden, de incubatororganisatie van het Bio Science Park, bestaat veertig jaar. In een serie van vier artikelen besteden we uitgebreid aandacht aan dat jubileum, in de vorm van dubbelinterviews met betrokkenen en portretten van huurders. Directeur Thijs de Kleer en oud-bestuurder Johan Enthoven vertellen in de eerste aflevering over het hoe en waarom van BioPartner. Wat waren belangrijke momenten? Wat zijn de sterke punten? Hoe staat de organisatie ervoor en wat is er nodig om te zorgen dat hij gezond blijft? Daarnaast komt Henry Cheung aan het woord; hij is CEO van LifeCode Solutions, een bedrijf dat zich bezighoudt met leefstijlbegeleiding en een van de startende ondernemingen die wordt gefaciliteerd door BioPartner.

“De kracht van BioPartner? Flexibiliteit, flexibiliteit en nog eens flexibiliteit. Onze kern? Faciliteren.” In een paar zinnen schetst directeur Thijs de Kleer de essentie van Biopartner, de stichting die start- en scale-ups helpt om te werken aan een betere wereld. Samen met voormalig voorzitter Johan Enthoven blikt hij terug en vooruit.

Het gesprek vindt plaats in het bedrijfsrestaurant in BioPartner 5, het vijfde gebouw van de stichting dat in 2021 werd opgeleverd. Het circulaire onderkomen is het eerste Paris Proof gebouw van Nederland, wat wil zeggen dat het volledig voldoet aan de richtlijnen van de Europese klimaatdoelstellingen. Hoogwaardige onderzoeksruimtes en laboratoria met energieneutrale installaties gaan samen met onder meer een gevel van baksteenpuin en inheemse beplanting. BP 5 is gebouwd met het oog op de groei van het Bio Science Park en bedoeld als ontmoetingsplek voor de campus. Je zou kunnen zeggen dat het symbool staat voor de succesvolle ontwikkeling van de Leidse Life Sciencesincubator.

Inspirerende omgeving

Thijs de Kleer kan zich wel vinden in die laatste woorden. Trots wijst hij op een stalen balk, in het midden van het restaurant: een mooi voorbeeld van het grootschalig hergebruik van bouwmaterialen, zoals een donorstaalconstructie van maar liefst 165.000 kilo, afkomstig uit een voormalig laboratorium. Later, als we een rondje maken door het gebouw, vertelt hij allerlei leuke details. Bijvoorbeeld over de eenvoudige, maar functionele tapijttegels in een van de vergaderkamers, de bijzondere binnentuin en nog veel meer.

Heden en verleden komen in deze inspirerende omgeving prachtig samen. Dat geldt ook voor onze gesprekspartners die bij elkaar meer dan drie decennia BioPartner vertegenwoordigen: Enthoven was ruim twintig jaar voorzitter en De

Kleer is sinds 2013 directeur. Enthousiast maken ze de balans op.

Met vallen en opstaan

Enthoven toont op zijn iPad foto’s van hoe het allemaal begon. We zien een kaal weiland, met op de achtergrond een soort barak, het zogeheten Transferpunt. “De achterliggende gedachte was: kennis van de universiteit vermaatschappelijken.

De uni, de Kamer van Koophandel en de gemeente

FEUILLETON

Thijs de Kleer en Johan Enthoven.

vormden een sterk trio”, vertelt de toenmalige voorzitter van de Stichting Academisch Bedrijven Centrum Leiden (ABC), de voorganger van BioPartner. Zijn werk - destijds nog een vrijwilligersfunctie - bestond grotendeels uit pionieren. Of zoals hij zelf zegt: “Met vallen en opstaan uitbreiden.”

De agrariër kan prachtig verhalen over de beginperiode. Al bladerend door de iPad stipt hij belangrijke momenten aan. “Een van de eerste

bedrijven die zich hier vestigde, was CAM Implants, een bedrijf dat implantaten maakte. Het zit er nog steeds, al heet het tegenwoordig anders. Memorabel was de komst van de kwartiermaker van farmaceut Centocor, het huidige Janssen. Nu is dat het grootste bedrijf op het park. Een ander voorbeeld is Pharming, dat zich richt op innovatieve eiwitten voor niet- of moeilijk behandelbare ziekten. Aanvankelijk werd daar door de politiek aarzelend op gereageerd. Inmiddels is het een beursgenoteerd bedrijf.”

Zo flexibel mogelijk

Het ABC groeide als kool. Na de oplevering van de tweede (in 1989) en derde fase (in 1998) werd in 2003 een tweede stichting - Stichting Life Science Incubator Leiden - opgericht, die vier jaar later opging in BioPartner. Anno 2024 biedt de organisatie huisvesting aan circa negentig (door) startende bedrijven. Er werken bij elkaar ruim duizend mensen.

De Kleer, die een economische achtergrond heeft en geldt als een verbinder, is nu elf jaar directeur. “Toen ik begon hadden we vier gebouwen en veertig bedrijven en was BioPartner technisch failliet. Dat hebben we weten om te buigen. Hoe? Kosten omlaag, herschikken van taken en tijdelijke huisvesting bieden. Onze kern is faciliteren, de kracht is: flexibiliteit, flexibiliteit en nog eens flexibiliteit.” Enthoven: “Dat is precies de insteek die wij voor ogen hadden. Met zo weinig mogelijk kosten zo flexibel mogelijk zijn. Gebouw 5 is exemplarisch. Ik herken ontzettend veel in wat Thijs doet en ben optimistisch gestemd; er zit hier een enorme basis aan kennis.”

Diversificeren

Laatstgenoemde neemt het compliment dankbaar in ontvangst. “Wat er nodig is?

Uitbreiding. Niet alleen in ruimte, we willen ook de community versterken. Ik zal een voorbeeld geven. Twee bedrijven op het park moesten een kwaliteitscontrole uitvoeren en hebben met gesloten beurzen elkaars onderneming geaudit. Ander voorbeeld: recentelijk heeft een bemiddelaar in verzekeringen hier een college gegeven over allerlei verzekeringszaken. Dat soort dingen willen we meer gaan doen. Hoe meer je met elkaar deelt, hoe beter.”

Voor de toekomst noemt hij diversificeren een noodzakelijke ontwikkeling.“Daarmee bedoel ik dat het LBSP ook aandacht zal moeten besteden aan andere sectoren. Dan kun je denken aan quantumtechnologie.”

Life Code Solutions info@lifecodesolutions.com www.lifecodesolutions.com

Historie: 1984 - 1994

BioPartner kent een levendige historie. In iedere editie schetsen we, in chronologische volgorde en per decennium, de belangrijkste gebeurtenissen uit het verleden. Deze keer: 1984 tot 1994. De cijferreeks 4/4/1984 klinkt als een klok. Het is de officiële oprichtingsdatum van de Stichting Academisch Bedrijven Centrum Leiden, de voorloper van het huidige BioPartner. Het ABC werd opgericht met steun van het Nederlandse ministerie van EZ, de gemeente, de universiteit en de KvK. Twee jaar daarvoor was het gebied waar nu het Bio Science Park ligt, nog een polder. Maar mede dankzij aanjager en hoogleraar Rob

Biopartner

info@biopartnerleiden.nl

www.biopartnerleiden.nl

Schilperoort (die het idee van de Amerikaanse science parks naar Leiden wilde brengen) ontstond een nauwe samenwerking tussen gemeente, bedrijfsleven en academie. Het park begon met één gebouwtje, waar het ABC academische startups hielp met het opzetten van een bedrijf, en groeide vervolgens razendsnel. Al in 1989 werd de tweede fase opgeleverd. De Leidse historicus

Cor Smit heeft een fraai en rijk geïllustreerd boek geschreven over de geschiedenis van het wetenschapspark, met de toepasselijke titel ‘BioPartner, motor en smeerolie van het Bio Science Park’.

FEUILLETON

LifeCode Solutions geeft leefstijlbegeleiding

'Gezonder leven door benutten dna'

BioPartner faciliteert zo’n negentig (door)startende bedrijven. Een aantal daarvan zetten we in het zonnetje. Als eerste: LifeCode Solutions, een onderneming die zich bezighoudt met leefstijlbegeleiding op basis van dnaprofielen. Oprichter en CEO Henry Cheung legt uit.

Henry Cheung heeft een biologische achtergrond. Na zijn studie in Leiden werkte hij bij het LUMC en kwam vervolgens in de sales terecht. Toen hij bij een klant op bezoek was, kreeg hij de vraag: wil je niet bij ons werken? Zo gezegd zo gedaan. Cheung trad in dienst, nam na een tijdje een deel van het bedrijf over en noemde het LifeCode Solutions.

Gepersonaliseerde adviezen

Het piepjonge bedrijf huurt sinds februari een kantoorruimte van 18 m2. “Wat wij doen is: we kijken naar de genetische aanleg van mensen op het gebied van leefstijl, met als aandachtsgebieden voeding, sport en bewegen, stressmanagement en slaap. We geven gepersonaliseerde adviezen, afgestemd op het unieke dna-profiel van de klant.“

Hij vertelt hoe dat in zijn werk gaat. “Klanten ontvangen thuis een pakket waarmee ze zelf hun dna kunnen afnemen. Als ze dit hebben teruggestuurd, gaan wij het analyseren. We werken hiervoor samen met het Erasmus MC in Rotterdam. De data maken we inzichtelijk in een online rapport en begeleiden de klant desgewenst verder.”

Ochtend- of avondmens

LifeCode Solutions heeft als missie: mensen hun genetische potentie volledig te laten benutten, op weg naar een gezondere leefstijl. Het bedrijf biedt innovatieve oplossingen en maakt gebruik van ervaren professionals, zoals diëtisten en trainers. Cheung: “Als je kijkt naar voeding, dan kunnen we bijvoorbeeld vaststellen welke verhouding tussen eiwitten, vetten en koolhydraten het beste bij je past. Wat slapen betreft, kunnen we zien of iemand een lang- of een kortslaper is, maar ook of iemand een ochtend- of avondmens is.”

DNA-Diner

De startup (drie medewerkers) wil uitgroeien tot een van de marktleiders in preventieve gezondheid. “In de toekomst willen we het testen op dna uitbreiden met bloed-, haarmineraal- en microbioomanalyses. Onze focus ligt nu eerst op B2B-klanten. In juni of september gaan we samen met een partner een DNA-Diner organiseren: deelnemers krijgen daar een gezonde maaltijd, afgestemd op hun genen.”

Als je anders bent, trek je de aandacht

Eric Devilee en Martijn van Pelt

Een klein clubje jonge techneuten wilde 24 jaar geleden de wereld in technologie verbeteren. Deze studenten informatica begonnen het mkb op een andere manier te bedienen met Software Development en ICT- dienstverlening. Is Interpulse nog altijd onderscheidend?

Directeur Martijn van Pelt en mede-eigenaar Eric Devilee kozen vanaf de oprichting van Interpulse in 2000, voor een niet alledaagse bedrijfsvisie. “Terwijl we ook als riant betaalde IT-consultants in loondienst konden gaan, kozen we voor het ondernemerschap met mkb-vriendelijke tarieven. Op basis van no cure, no pay en veelal tegen een vaste totaalprijs, boden we onze diensten aan”, vertelt Martijn. “Dat opende deuren en het voelde goed dat je iets mocht doen dat echt van waarde was. Ook de introductie van IT-diensten op abonnementsbasis was nieuw toen, de meeste IT-bedrijven werkten nog met een strippenkaart of uurtje-factuurtje”, vult hij aan.

Kennis en eenvoud

Twee jaar geleden verhuisde het ICT-bedrijf naar de Boerhaavelaan 2 in Leiden. ‘Eenvoud is het kenmerk van het ware’, zo luidt de quote van Herman Boerhaave op de muur in de hal. Dat roept vragen op. Biedt Interpulse een dienstverlening die linkt aan eenvoud? Zeker niet. Deze techneuten hebben diepgaande IT-kennis. Toch raakt deze quote de kern. Het is de mensgerichte wijze waarop klanten met slimme IT-oplossingen en duidelijke tarieven ontzorgd worden. Dit is de basis van eenvoud in een visie die klanten aanspreekt.

Problemen voorkomen

Eric: “Onze dienstverlening begon in abonnementsvorm. Dit is nog steeds voor 80 % ons verdienmodel. Soms zien klanten de noodzaak niet meer omdat er geen problemen zijn. Op de achtergrond zien wij problemen tijdig aankomen en voorkomen we verstoring van werkprocessen.”

“Klanten beschouwen onze dienstverlening net als water uit de kraan, het moet altijd stromen”, beredeneert Martijn en vervolgt, “Tegelijkertijd moeten we op persoonlijk vertrouwensniveau omgaan met privacygevoelige informatie.” Eric:

“We kunnen veel op afstand, maar hechten ook waarde aan het bezoeken van onze klanten op locatie. Latente problemen komen ter sprake bij de koffiemachine. Als je daar proactief op inspeelt, creëer je vertrouwen op lange termijn.”

AI als magie

“Kunstmatige intelligentie bestaat al langer”, legt Martijn uit. “Het is noodzakelijk dat wij software ontwikkelen die aansluit op artificial intelligence.” Eric en Martijn adviseren andere ondernemers vooral om kansen te onderzoeken en samen te experimenteren. “We vermoeden dat 50 % van onze business gaat verschuiven naar implementaties van kunstmatige intelligentie”, aldus Eric.

Oorsprong en vooruitgang

Er is bij Interpulse volop ruimte voor persoonlijke groei en ontwikkeling. Studenten van diverse hbo-opleidingen mogen hier hun afstudeertraject volgen. “Meer dan de helft is gebleven”, zegt Martijn trots. “Terwijl ict’ers genoeg baanaanbiedingen krijgen.” De IT-branche is enorm aan het ontwikkelen. “Zoals we zelf ooit die jonge honden waren, zo bieden we nu kansen aan aanstormende talenten”, lacht Eric. Jongeren groeien op met computers, zij hebben technologieën sneller ontdekt. “Daarom is het goed om jonge mensen aan te blijven nemen”, zegt Martijn.

Investeren als keuze en noodzaak

Martijn: “Het is noodzakelijk om vakgericht onderzoek te blijven doen. Technologische ontwikkelingen gaan ongelooflijk snel. Organisaties en wetgeving lopen altijd achter. Met 24 jaar ervaring op zak, is het nog steeds leuk om mensen en organisaties op weg te helpen. We voeren ook geregeld leuke gesprekken met ondernemers die eens een second opinion willen, of gewoon eens op weg geholpen willen worden, bijvoorbeeld op het gebied van cybersecurity en AI. Een spreekuur of een kennissessie is dan wel zo laagdrempelig.”

INTERPULSE AUTOMATISERING B.V.

Boerhaavelaan 2

2334 EN Leiden

071 - 566 52 82

Info@interpulse.nl

VRIJDAG 7 JUNI 2024

Een verbindend initiatief voor de Leidse regio, waarbij geld ingezameld word voor het WillemAlexander Kinderziekenhuis (WAKZ). Dit jaar extra bijzonder, het Bio Science Park viert namelijk zijn 40e jubileum.

Een toegankelijke 5 km run met afsluitende borrel.

TK CHALLENGE BIO SCIENCE PARKRUN

Meld je aan samen met familie, vrienden of zakenrelaties. Zien we je dan?

TROTSE PARTNERS:

Vroeger was alles beter, of niet?

Of veranderen noodzaak of keuze is, lijkt me afhankelijk van de situatie. Ondernemers moeten natuurlijk kiezen voor verandering zodra of beter, voordat het noodzakelijk wordt. Interessanter is de vraag hoe mensen met verandering omgaan. Dan komen we op het terrein van de gedragspsychologen.

“Misschien moet je jezelf eerst tegenkomen, voordat je het kunt zijn.” Deze spreuk van Loesje werd ons van de week voorgehouden door een managementconsultant tijdens een dagje navelstaren. Twintig vragen beantwoorden en je doopceel is gelicht. Dat klinkt voor sommigen wellicht als een nachtmerrie, maar ik kan je vertellen, het was een fantastische dag. We hebben flink gelachen. Ik was heel tevreden met mijn rapport. Dat komt overigens niet per se door het rapport zelf, maar meer doordat ik kennelijk een positief ingesteld persoon ben.

Ik heb ook geleerd dat ik de waarom-vraag stel. Dat brengt mij bij de Omgevingswet. Waarom was dat ook al weer nodig? Oh ja, alles zou eenvoudiger en beter worden. Er moest een integrale afweging komen bij besluiten over de fysieke leefomgeving en meer decentralisatie.

Inmiddels werken we met de Omgevingswet. Wat blijkt? Er is niet zoveel veranderd. Er worden nog steeds vergunningen aangevraagd en omgevingsplannen vastgesteld. De beleidsmatige keuzes zijn nog steeds lastig en belangen kunnen nog steeds botsen. Er moeten woningen worden gebouwd, maar dat gaat ten koste van een

molenbiotoop. En dan moet er iemand beslissen. Ook onder de Omgevingswet is de bescherming van al die belangen verdeeld over bestuursorganen van gemeenten, provincies en het Rijk. Al met al veel oude wijn in nieuwe zakken. Een betere digitale portal waar de burger kan zien welke regels gelden en een aanvraag kan doen, is natuurlijk een uitstekend idee. Maar was de Omgevingswet daarvoor nodig? Het aan elkaar knopen van 26 verschillende wetten maakt de wet bovendien niet eenvoudiger. En dan de kosten. Tot en met 2023 is er ruim € 2,7 miljard uitgegeven en daar komen nog tientallen jaren honderden miljoenen aan kosten bij.

'Ik ga mij echter niet scharen bij de vroeger-was-alles-beter-mensen. Ik ben immers positief ingesteld'

Ik ga mij echter niet scharen bij de vroegerwas-alles-beter-mensen. Ik ben immers positief ingesteld. Een mooie uitdaging die Omgevingswet. Bovendien levert zo’n nieuwe wet natuurlijk voor vele jaren aan fouten bij de bestuursorganen op. Wij advocaten kunnen weer jaren vooruit. Ik weet niet wie ik precies daarvoor moet bedanken, maar evengoed: bedankt!

Column Floris van Galen

'Is jouw bedrijf aantrekkelijk voor jongeren?'

Jongerenbedrijfsscan

van LLokaal helpt bedrijven aansluiting met jongeren te vinden

Er is al enige jaren sprake van krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt. In welke branche je ook kijkt, overal is een schreeuwend gebrek aan personeel. Wat moet een ondernemer nu doen om jongeren eerst te werven en daarna vast te houden? De Jongerenbedrijfsscan van LLokaal biedt ondernemers de helpende hand.

Onderwijsinstellingen hebben niet alleen de opdracht om mensen hun hele leven lang bezig te laten zijn met leren en onderwijs, maar ook om een brug te slaan tussen onderwijs en bedrijfsleven. “Wij willen dat het bedrijfsleven ons ook kan vinden voor loopbaan- en ontwikkelingstrajecten”, vertelt Annelies Meester. “Vanuit die gedachte is de Jongerenbedrijfsscan ontstaan om op een laagdrempelige manier elkaar te vinden en met elkaar in gesprek te gaan.” Annelies begeleidt de Jongerenbedrijfsscan.

Verbetersuggesties

Met de Jongerenbedrijfsscan worden bedrijven door jonge studenten van mboRijnland gescand,

Over LLokaal

LLokaal is een initiatief van mboRijnland met als doel onderwijs en de arbeidsmarkt in de regio nog beter op elkaar af te stemmen. LLokaal vindt een arbeidsmarkt waarin iedereen meedoet belangrijk en gelooft dat een gezonde economie, succesvolle bedrijven, een welvarende maatschappij en blije medewerkers onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.

met als doel om verbetersuggesties aan de deelnemende bedrijven terug te koppelen, zodat zij zich aantrekkelijker kunnen maken voor jonge werknemers. Jongeren kunnen de bedrijven ‘scannen’ ofwel doorlopen op zaken als de bedrijfswebsite tot en met de arbeidsvoorwaarden. Vervolgens leveren jongeren suggesties aan voor verbeteringen. Met de input van jongeren moet het makkelijker worden voor bedrijven om jongeren te werven en te behouden. Daarnaast levert de scan handvatten op om een goede aansluiting bij jongeren te vinden.

Dat scannen loopt uiteen van de website en social media tot en met de arbeidsvoorwaarden en bereikbaarheid. Hoe ziet alles binnen het bedrijf eruit? Hoe ziet het bedrijf er zelf uit? Er worden ook vragen gesteld. “Een fantastisch initiatief”, oordeelde een woordvoerder van een van de bedrijven die de scan had laten uitvoeren. “Jongeren hebben toch andere gedachten. Het is heel inspirerend.”

Eind december werd Vianen Flowers uit Rijnsburg onder de loep genomen. Het was al het vierde bedrijf dat gebruikmaakte van de Jongerenbedrijfsscan.

“Je merkt dat er per sector andere dingen worden verlangd van studenten”, geeft Annelies te kennen. “De werkgevers zijn verschillend. Ze werken anders en de scan is ook fysiek anders.”

Jongerenproof

Na een intakegesprek en het vaststellen van een plan van aanpak, gaat het traject beginnen. Studenten van mboRijnland gaan op bezoek bij het

bedrijf en stellen ook vragen aan werknemers. Bij mboRijnland worden de bevindingen uitgewerkt en vervolgens gepresenteerd aan het bedrijf. Tot slot ontvangt het bedrijf een verslag van de bedrijfsscan, maar ook foto’s en een reportagevideo voor eigen gebruik. Al met al een overzicht hoe aantrekkelijk een bedrijf is als werkgever voor jongeren. Dat levert dan ook concrete tips op om een bedrijf jongerenproof te maken.

Scan Vianen Flowers

Voor de Jongerenbedrijfsscan van Vianen Flowers – een bedrijf met 240 medewerkers in Rijnsburg –werden twaalf studenten van de opleiding

Logistiek Teamleider ingezet. Tevens waren studenten die stage lopen bij Spread, het creatieve multimedia lab van mboRijnland, betrokken bij de scan. “Zij zorgen voor reuring op social media”, vertelt Annelies. “Dat is een leuke samenvoeging. We proberen altijd studenten vanuit het werkveld of de opleiding van mboRijnland mee te krijgen. Bij zorgorganisaties proberen we bijvoorbeeld zorgstudenten mee te krijgen, bij beveiligingsbedrijven beveiligingsstudenten. Op die manier heb je echt aansluiting vanuit de markt.” Jan de Bruin is HR-adviseur bij Vianen Flowers. Hij was op de Jongerenbedrijfsscan getipt door een collega. “Er bestaat bij iedereen een beeld van wat we zouden zijn in hun ogen, maar klopt dat ook? Vandaar dat ik de Jongerenbedrijfsscan wel wilde laten uitvoeren.”

De uitkomsten heeft Jan als zeer waardevol ervaren. “Ik ben blij dat jongeren ons zien als een leuke werkgever met mogelijkheden om in de organisatie te groeien. Ik vond het waardevol om de aanmerkingen en aanbevelingen te horen. Daar kunnen we zeker wat mee. Op zich vonden ze Vianen Flowers een prima werkgever met hier en daar wat aandachtspuntjes. Nu moeten we afwachten of jongeren ook bij ons willen komen werken, want dat is uiteindelijk wel waar voor je het doet. Ik hoop dat jongeren ons op het gebied van werving nu beter weten te vinden.”

LLOKAAL

A-toren mboRijnland

Bètaplein 18 | 2321 KS Leiden

088 – 297 60 04 | info@llokaal.nl

www.llokaal.nl

SPEERPUNTENPLAN Ondernemend Leiden

Ondernemend Leiden is trots dat zij sinds haar oprichting een breed scala aan Leidse ondernemerskoepels verenigd heeft: Leiden Bio Science Park, Bedrijvig Leiden, BV Leiden, Centrummanagement Leiden, Hoteloverleg Leiden, Ondernemersfonds Leiden, Topsport Leiden, SHOPJA!, het voortgezet onderwijs en het wetenschappelijk onderwijs. De rijk geschakeerde achterban telt 9.000 ondernemingen en 67.000 arbeidsplaatsen. Daarnaast trekt Ondernemend Leiden samen op met regionale partners, zoals Economie071, VNO-NCW West en de Koepel Bedrijfsleven Rijnland. Stichting Ondernemend Leiden heeft in de afgelopen periode samen met haar leden en partners gewerkt aan haar nieuwe

Speerpuntenplan dat is gericht op het realiseren van urgente stadsbrede opgaven.

Leidse ondernemers hebben anno 2024 te maken met de weerbarstige praktijk van een groot aantal stadsbrede ontwikkelingen en transities. Net als bij alle andere Nederlandse steden gaat het daarbij om ruimtelijke ontwikkeling, mobiliteit, energietransitie, onderwijs en arbeidsmarkt. Daarnaast

wordt gewerkt aan de specifieke Leidse economische structuurversterking. Waarbij het nog sterker verbinden van de geo-grafische en economische clusters van Leiden van groot belang is.

Voor Ondernemend Leiden en haar partners staat

Ruimtelijke ontwikkeling

Ruimtelijke koers + Ruimte voor Werken

Verduurzaming

Schoon, heel en veilig

Schouwen in vier clustergebieden, conform CROW-richtlijnen

SPEERPUNTENPLAN 2024-2025

Mobiliteit

Zero Emissie Stadslogistiek (ZES)

Grootschalige mobiliteitsknelpunten

Stadsbrede en regionale bereikbaarheid / infra Parkeren

Arbeidsmarkt en onderwijs

Arbeidsplaatsen behouden en creëren

Personeel en kennis in de regio houden

Verbinding tussen kennis en markt

Participatie en inspraak

Participatieladder / Handreiking

Samenwerken aan de stad

Vergunningen / Implementatie

Omgevingswet+loket

Handhaving

Integraal en toekomstbestendig werken

Vergroten integraliteit stedelijke opgaves

Stimuleren van meer integraliteit op ambtelijk niveau versus bestuurlijk niveau

Stimuleren van meer integraliteit tussen lokaal, regionaal en landelijk niveau

het ondernemersbelang daarbij altijd centraal. Vanuit onze kracht als collectief werken we aan slimme en efficiënte samenwerkingsverbanden en oplossingen.

In de loop der jaren zijn al diverse efficiëntieslagen gemaakt door stadsbrede zaken niet meer apart, maar samen aan te pakken. In de dagelijks praktijk worden de signalen en behoeften van ondernemers behartigd vanuit parkmanagers. Zij zijn de ogen en oren in het veld. Daarnaast bundelen de verschillende ondernemersverenigingen hun krachten via jaarronde overlegstructuren.

In 2024 wil Ondernemend Leiden een volgende

'Vanuit onze kracht als collectief werken we aan slimme en efficiënte samenwerkingsverbanden en oplossingen voor ondernemers'

stap zetten door met elkaar de benodigde randvoorwaarden, businesscases en casussen per speerpunten uit te werken. Daarbij worden ook betrokkenen uitgenodigd om vanuit de dagelijkse ondernemerswereld te kijken en werken aan deze speerpunten.

Met deze actieve werkvorm willen we de samenwerking tussen private en publieke partijen nog meer stimuleren. En daarmee samen de puzzel leggen hoe Leiden in de toekomst (nog meer) kansen kan verzilveren, haar onderscheidende karakter kan versterken en haar potentie kan vergroten.

Kortom: volop aan de bak om de Leidse ondernemers en hun belangen nog hoger op de lokale, regionale en nationale economische agenda te krijgen.

ONDERNEMEND LEIDEN

Stationsweg 26 | 2312 AV Leiden

info@ondernemendleiden.nl

www.ondernemendleiden.nl

Frank Zuyderduyn nieuwe partner bij JAN©

Op jouw stoel. Dat was het antwoord dat Frank Zuyderduyn (39) gaf toen Jolanda van der Maden hem zo’n zes jaar geleden vroeg waar hij over vijf jaar wilde staan. Met ingang van dit jaar mag hij zich inderdaad partner noemen en telt het Valkenburgse kantoor van JAN© Accountants en Adviseurs twee partners. Frank stelt zich hier graag nader voor en vertelt wat er aan voorafging.

“Ik kwam in 2006 als stagiair binnen bij de rechtsvoorganger van JAN©, Kwestro Faas Slobbe. In september 2007 trad ik in vaste dienst en een halfjaar later werden we overgenomen door JAN©. Een onrustige en tegelijkertijd interessante tijd. Ik leerde net het vak, ging ’s avonds nog naar school. Voor mij veranderde er op dat moment weinig. In de jaren daarna maakte ik steeds kleine stappen op de carrièreladder. Van beginnend assistentaccountant tot gevorderd assistent-accountant en van teamleider tot partner. Ik kreeg alle kans

om mijn studies af te ronden en zag veel mensen komen en gaan.”

Twee jaar pre-partnerschap

Frank bleef de organisatie 17 jaar lang trouw.

“Ik had het naar mijn zin, voelde mij thuis en er waren voldoende doorgroeimogelijkheden. Ik leg de lat graag hoog en had nooit het gevoel dat de rek eruit was. Per 1 januari 2022 startte mijn pre-partnerschapstraject van twee jaar. Op dat moment werd ik eindverantwoordelijk voor een eigen klantenportefeuille, inclusief budgetten, afboekingen en eventuele claims. Ik kreeg leiding over teams en moest verantwoording afleggen aan het dagelijks bestuur. Ook werd ik uitgedaagd een bepaalde rol te pakken. Voor mij als ‘regisseur’ betekent het dat ik samen met ons team mijn klanten bedien en daarnaast nog enkele vaktechnische zaken op mij neem. In de afgelopen

'Ik ben een generalist en houd van het menselijke zakendoen'

twee jaar konden zowel de organisatie als ikzelf ervaren hoe mijn partnerschap zou bevallen.

Daarnaast volgde ik een Leadership Development traject bij De Baak, een opleiding voor financieel dienstverleners in een vergelijkbare positie.”

Verantwoordelijkheid als partner

“De verantwoordelijkheid als partner voelt anders”, legt Frank uit. “De druk om te presteren is groter als je mede-ondernemer bent. Continu kwaliteit leveren is enorm belangrijk om fouten of miscommunicatie en daarmee eventuele claims te voorkomen.”

Jolanda van der Maden en Frank Zuyderduyn runnen vanaf 2024 gezamenlijk de vestiging Valkenburg, met ieder een eigen klantenportefeuille. In totaal telt JAN© momenteel 10 partners, elk met zijn eigen stijl. “Wat mijn stijl is? Ik ben een generalist en houd van het menselijke zakendoen. Daarom koos ik er destijds bewust voor om als AA-accountant

te werken. Dat betekent dat je sparringpartner bent voor mkb-ondernemers. Een controlefunctie als RA-accountant past niet bij mij.”

Mentor Ad Hendriksen

Stelregel bij JAN© is dat een partner afscheid neemt op 62-jarige leeftijd. Voor de continuïteit van de eigen onderneming is het dan ook belangrijk om tijdig te werken aan opvolging. “Hoewel Jolanda formeel mijn leidinggevende was, heb ik veel geleerd onder de vleugels van voormalig partner Ad Hendriksen. Hij was toen 60 jaar en nam mij als mentor al voor mijn partnerschapstraject mee naar klanten. Dat heb ik als zeer positief ervaren. Het zorgde voor een warme overdracht, waarbij ik veel tijd had om te leren van deze ervaren rot in het vak. Bovendien is er ieder kwartaal een gesprek met het dagelijks bestuur van JAN©, waarbij zowel zakelijke als privé onderwerpen op tafel komen. Ook wordt er regelmatig een willekeurig klantdossier gecheckt om de kwaliteit van mijn werk te beoordelen.”

Op snoek vissen

Frank groeide op in Rijnsburg, woonde vier jaar in Oegstgeest en woont nu samen met zijn vriendin

Ingrid in Rijnsburg. Zij hebben drie kinderen in de leeftijd van 6 en 4 jaar. “De jongsten zijn een tweeling en werden geboren in corona-tijd. Dat was extra pittig omdat alles tegelijk kwam. Ingrid werkt in het basisonderwijs, ik was met mijn carrière bezig en de jongste ging toen nog niet naar school. Die tropenjaren hebben we goed doorstaan gelukkig.” Ook Franks ouders werkten beiden in het onderwijs. Accountancy zit dus niet in de familie. “Ik wist na mijn middelbare schooltijd niet goed wat ik wilde en ben uiteindelijk gaan doen waar ik goed in ben.”

In zijn vrije tijd vaart Frank er graag alleen of met vrienden op uit om op snoek te vissen. “Ik was een fanatiek voetballer totdat ik een blessure opliep. Ik speel graag een potje padel en sinds kort train ik bij Rijnsburgse Boys het team van mijn zoon. Als natuurliefhebber ben ik graag buiten. Van vissen word ik weer helemaal zen. Voor mij is het een prima uitlaatklep naast mijn drukke werk en gezin”, besluit de jonge partner.

Leiden

WORD NU LID!

Het totaalconcept van INTO business Leiden bestaat uit het zakelijk kwartaalmagazine en INTO businessclub Leiden. Deze club biedt de leden diverse extra mogelijkheden, zowel online als offline. De kosten bedragen € 450,- ex. btw per jaar.

Wat kun je daar allemaal voor verwachten?

• Toegang tot vier verzorgde netwerkbijeenkomsten per jaar, waarbij de lancering van het magazine centraal staat.

• Logo en contactgegevens vermelding in het magazine op INTO businessclub Leiden ledenpagina, waarvan de eerste keer extra uitgelicht.

• Zes keer per jaar de gelegenheid om een persbericht/nieuwsbericht te laten plaatsen op www.intobusiness.nu/leiden

• Een uitgebreid online bedrijfsprofiel.

We heten je van harte welkom bij de INTO businessclub Leiden! Geïnteresseerd?

Je kunt je aanmelden door een mail te sturen naar oscar@intobusiness.nu

De volgende bedrijven hebben we recentelijk mogen verwelkomen als nieuw clublid:

ING | We zijn een wereldwijde financiële instelling, met een sterke Europese basis, gericht op het leveren van bankdiensten. Door onze kennis en ervaring, toewijding om uitstekende diensten te verlenen en wereldwijde activiteiten, kunnen wij voldoen aan de wensen van een brede klantengroep. Deze bestaat uit particulieren, gezinnen, kleine bedrijven, grote ondernemingen, instellingen en overheden. Onze klanten staan centraal bij alles wat wij doen. Als Adviseur Zakelijk help ik MKB-ondernemers met het verwezenlijken van hun (groei) ambities. Mijn hulp vertaalt zich in een integraal advies, maar vangt aan met een kennismaking oftewel een goed gesprek. Het liefst bij de ondernemer op de zaak. Dus ben je of ken je ondernemers die hun plannen willen realiseren? Neem dan gerust contact met mij op:

Remko Goeyenbier: 06 - 216 744 45 of remko.goeyenbier@ing.com

SNS BANK | Kleine ondernemers bestaan niet volgens SNS. Groeiende ondernemers wel. Het maakt ons niet uit hoe klein of groot je bedrijf is als je een bedrijfspand wilt kopen of een bedrijfshypotheek wilt oversluiten om zo de maandlasten te verlagen. Bij ons is iedere ondernemer welkom. Hebben we niet meteen een passende oplossing? Dan kijken we verder dan onze eigen producten en diensten door de samenwerking met onze partners. Elke zakelijke klant heeft een eigen persoonlijke accountmanager die rechtstreeks bereikbaar is. Via de telefoon of in een van onze 200 SNS winkels.

DAAROM | Waarom? Daarom. Wij geloven dat organisaties succesvoller zijn als ze de mens centraal stellen. Daarom ontwikkelen wij de interne organisatie op het gebied van werkgeverschap. Want als je mensen groeien, groeit je organisatie. Onze aanpak stelt organisaties in staat alles uit zichzelf én hun mensen te halen. Leren durven. Op iemands krachten varen. En deze verder ontwikkelen. We zijn radicaal openhartig, geven inzichten, doen het voor, doen het samen, maar we leren vooral hoe het zelf te doen.

LAQUE | Ons werk is mensen verbazen. Dat klinkt misschien een beetje raar voor een spuiterij. Toch is het zo. En ze zijn niet alleen verbaasd als ze het resultaat zien (Als we zo vrij mogen zijn: dat is bijna altijd mooier dan ze verwachten). Ze zijn ook verbaasd als ze horen wat er allemaal mogelijk is. Dat is namelijk altijd veel meer dan ze dachten. ‘O, kan dat ook?’ krijgen we geregeld te horen. Niet alleen van consumenten, ook van professionals. Vinden we mooi. Veertig jaar ervaring, deskundigheid en vindingrijkheid zorgt ervoor dat we dingen kunnen spuiten waarvan anderen zeggen dat het niet kan. Met een resultaat om trots op te zijn. En dat zijn we.

COMMANDOS | Commandos® is een brand-minded design agency dat ambitieuze bedrijven helpt veranderen in een succesvol merk waar klanten van gaan houden.

ALFA ACCOUNTANTS | Je bedrijf, branche en uitdagingen, we willen het van dichtbij meemaken. Vanuit een landelijk actieve organisatie, maar met een kantoor om de hoek. Met brede financiële kennis én specialistische branchekennis. Thuis in jouw omgeving, dicht bij je werkgebied en dicht bij jou. Daar zijn we op ons best. Dus waar je ook bent, wij zijn overal dichtbij. Zodat we er al zijn, nog voordat je ons nodig hebt.

PURE DIGITAL | PureDigital is het online marketing bureau voor het MKB. Vanuit ons kantoor in Leiden helpen we ondernemers in de regio met het realiseren van groei vanuit diverse online kanalen. Waarbij we niet alleen website bezoek realiseren, maar ook ervoor zorgen dat deze bezoekers converteren naar een klant. Daarnaast bieden we ook diverse online marketing trainingen voor ondernemers die zelf aan de slag willen met online marketing.

BIOPARTNER | BioPartner creëert de ideale groeiomgeving voor life science start-ups en scale-ups: flexibele werkruimte met kantoren en laboratoria, ondersteunende diensten, startersbegeleiding en netwerkmogelijkheden. Sinds de oprichting in 1984 is BioPartner een van de drijvende krachten achter het succes van het Leiden Bio Science Park.

In de spotlight!

INTO businessclub Leiden was voor de lancering van de winteruitgave te gast in de Leidse Schouwburg. Na hartelijk te zijn ontvangen door de Kerstman, kregen de leden bij hoge uitzondering letterlijk het podium. Een unieke en prachtige setting. Het eerste exemplaar van de winteruitgave werd, na een act van goochelaar Magic Charly, door uitgever Oscar Middeldorp overhandigd aan Wesley Sloos en Alex de Jong van de Sloos Groep. Daarna was het ‘in de spotlight’ genieten van de heerlijke hapjes, drankjes en het mooie gezelschap.

Edwin van Diemen Erelid

Op 9 februari werd Edwin van Diemen vanwege zijn pensionering op feestelijke wijze in het zonnetje gezet.

Uit handen van Oscar Middeldorp ontving Edwin het erelidmaatschap van INTO businessclub Leiden. Van Diemen Sloopwerken wordt na het vertrek van Edwin geleid door Beau en Shakira van Diemen, Sander Klinkhamer en Richard Mieremet.

Kijk voor de mogelijkheden op www.intobusiness.nu/leiden/business-club.html

Pappen en nathouden

Met stijgende verbazing las ik afgelopen februari in het Leidsch Dagblad de krantenkop 'Grote Leidse schuifoperatie voor nieuw industriegebied bij zwembad kan in 2026 beginnen. Plan Vlietzone klaar'.

Mijn eerste gedachte was, als dit 'postzegeltjegebiedje' als ‘groot’ wordt ervaren, dan zegt dat heel veel over onze Leidse regio. Eén à twee bedrijven van een beetje omvang vullen die 13.000 m² met gemak in op De Waard. Ik heb een lange lijst van bedrijven die om ruimte staan te springen. De lokale politiek zit duidelijk klem met grote schaarste aan ruimte. In veel gevallen is de keuze woningbouw of bedrijvigheid, waarbij het kwartje dan toch in veel gevallen valt ten gunste van woningbouw. Echter, voor een goede balans is fysieke ruimte voor bedrijvigheid simpelweg van groot belang.

Laten we van goede bedoelingen uitgaan en de beschikbare ruimte zoals te lezen viel in de krant, benutten voor bedrijvigheid op De Waard. Het terrein is omsloten door woningen en dat heeft effect op wat je daar als bedrijf mag doen. In de praktijk is dat heel weinig, kan ik je vertellen. En dat begrijp ik volkomen ter bescherming van mogelijke gezondheidsrisico’s. Kortom, er is te weinig ruimte voor bedrijvigheid en daar waar ruimte is, geeft dat praktische bezwaren. De keuze voor deze schuifoperatie is er dus één in de categorie ‘pappen en nathouden’.

Er zijn drastischere beslissingen nodig om het voor nu en voor de toekomst goed te regelen. Als de vrijgekomen ruimte op De Waard als woningbouw wordt benut, en de gemeente geeft elders grond uit voor nieuwe en duurzame bedrijvigheid, is dat een hele treffende en effectieve oplossing. Het gebied rondom de A4 en de nieuwe N434, de zogenaamde Rijnlandroute, die als het goed is in juli opengaat voor verkeer, is een geschikt gebied. Uiteraard zie ik ook de schoonheid van de natuur van dat gebied. Echter, de vraag is of het wel een natuurgebied betreft wanneer het volledig is ingeklemd door de drukste wegen van het land. De infrastructurele ontsluiting is daar perfect en woningen zijn er niet of nauwelijks. Ondernemers kunnen hun vleugels uitslaan en vele woningzoekenden kunnen dan profiteren van de vrijgekomen ruimte in de stad.

Het zou goed voor Leiden zijn om hier juiste keuzes in te maken, en niet te blijven aanmodderen met de gegeven situatie. Waar een wil is, is een weg en laat die laatste de A4 en Rijnlandroute zijn voor het nieuwe bedrijventerrein wat mij betreft!

Jesse Blonk is partner bij Barnhoorn Bedrijfsmakelaardij.

Column Jesse Blonk

'Hoe groener, hoe voordeliger'

Van ZES een negen maken

V.l.n.r. Marc Dijksterhuis, Ashley North en Marius Hovius

Nog een paar maanden te gaan en dan geldt in de Leidse binnenstad een zero-emissiezone (ZES) voor vracht- en bestelauto’s die schadelijke stoffen uitstoten. ZES is bedoeld om de leefbaarheid en luchtkwaliteit in de binnenstad te verbeteren. Zodat het er voor iedereen prettiger is om te wonen, werken en verblijven. Een interview met Marius Hovius en Marc Dijksterhuis van Rabobank Leiden-Katwijk en wethouder Ashley North van gemeente Leiden over hoe je hierop als ondernemer inspeelt.

Ashley: “Veel ondernemers zien de voordelen van zero-emissie stadslogistiek. Omdat ze een duurzame bijdrage willen leveren aan hun stad. De stad beter willen achterlaten voor de volgende generatie. Leiden is, naast Den Haag, de meest dichtbevolkte stad van Nederland. De historische binnenstad puilt uit zijn voegen en is niet berekend op veel (vracht)verkeer. De huidige logistiek kan veel efficiënter. Ook willen we de luchtkwaliteit en verkeersveiligheid verbeteren. Leiden moet weer een stad worden die veilig en aantrekkelijk is voor voetgangers en fietsers, waar mensen graag naartoe gaan om te winkelen, musea te bezoeken en van de horeca te genieten.”

De wethouder vervolgt: “Tegelijkertijd willen we luisteren naar de bezwaren die er leven. We willen ondernemers ondersteunen met allerlei mogelijkheden. De samenwerking met Centrum Management Leiden en Ondernemend Leiden is goed, de beweging naar een aantrekkelijkere binnenstad willen we met elkaar maken. Er is dus ook nauwe samenwerking nodig tussen overheid, bankwezen en bedrijfsleven.”

Marius vindt het zonde dat nog niet alle ondernemers overtuigd zijn van de kansen die ZES biedt. “Uiteindelijk maakt verduurzaming je bedrijf toekomstbestendig. Er zijn zoveel mogelijkheden. Als je anders tegen ZES aankijkt, zie je een negen.” Ter inspiratie voor ondernemers organiseert de gemeente Leiden daarom met medewerking van de Rabobank op vrijdag 19 april een ontbijtbijeenkomst over de voordelen die ZES oplevert (zie kader).

Strategisch meedenken

Rabobank is niet alleen financier, maar heeft ook veel kennis in huis en een uitgebreid netwerk om te helpen meedenken over de duurzaamheidsstrategie voor ondernemers. Heb je

wekelijks nieuwe kruiden nodig van je leverancier, of kweek je ze zelf op het dak? Kunnen de lakens en handdoeken van alle hotels in een wijk op dezelfde dagen naar de wasserij? Er zijn veel mogelijkheden om zaken in de basis al duurzamer aan te pakken. Ook in de keten liggen kansen.

Marc: “Vaak geldt: hoe groener, hoe voordeliger omdat je van diverse regelingen gebruik kunt maken. We willen ondernemers faciliteren, mensen bij elkaar brengen om van elkaar te leren en elkaar te inspireren. Niet alleen kijken naar vervanging, maar ook naar slimmer en anders organiseren door gezamenlijk op te trekken, schept nieuwe mogelijkheden. Bij elektrificatie bijvoorbeeld wordt er vaak alleen gekeken naar de kosten van de aanschaf van elektrische auto’s, terwijl dit eigenlijk het sluitstuk is. Samen met de klant kijkt Rabobank naar het totaalplaatje van energievoorzieningen. Dat kan op lange termijn leiden tot kostenbesparing en je marktpositie versterken.”

Ondernemersontbijt

19 april 2024

Hoe bereid jij je voor op de zeroemissiezone? Wat zijn de oplossingen en financieringsmogelijkheden? Hoe pakken andere ondernemers dit aan?

Ben je als ondernemer gevestigd in Leiden of lever je producten en goederen in de binnenstad van Leiden? Dan is deze bijeenkomst bestemd voor jou. Het maakt niet uit of je een eenmanszaak hebt of (werkt bij) een grote vestiging.

Locatie: De hal van het Stadhuis, Stadhuisplein 1, 2311 EJ Leiden

Datum: Vrijdag 19 april 2024

Tijdstip: 08.00 – 10.00 uur

Aanmelden: logistiekmakelaarzes @leiden.nl

Hub aan de rand van stad

De pilot van vorig jaar met de horeca-hub aan de rand van de stad is zeer succesvol en zal verder worden uitgebreid. Hierdoor is het niet meer nodig dat iedere leverancier voor een bar of restaurant met de eigen bus de stad inrijdt. In plaats daarvan komen alle bestellingen voor hetzelfde adres met één elektrische bus de binnenstad in. Andere sectoren maken ook al gebruik van dergelijke hubs. Voor de ondernemer betekent dit minder vervoerskosten. En de hubs kunnen meer ondernemers helpen naar slim en schoon bevoorraden. Overigens is ook vervoer over water een optie.

Logistiek makelaar

Om de overstap voor ondernemers naar ZES haalbaar te maken, geldt landelijk voor een paar voertuigcategorieën een overgangsregeling. Ook zijn er vrijstellingen en ontheffingen afgesproken. De gemeente Leiden heeft een logistiek makelaar die je gratis adviseert met maatwerk, gericht op jouw bedrijfsvoering. Bovendien is er een zogeheten Probeertegoed waarmee je als ondernemer kunt onderzoeken welke schone oplossingen bij je onderneming passen.

Marius: “Het begint bij de vraag waar zou je idealiter qua duurzaamheid willen staan over, stel, vijf jaar? Vanuit die stip op de horizon denken we vanuit Rabobank met je terug naar welke stappen nodig zijn om dit te bereiken. Onze ‘future fit adviseurs’ helpen je er graag bij." Marc vult aan: “Alle kleine stappen die je neemt, leiden tot een groot totaal. Als jij als vervoerder een elektrisch wagenpark hebt en een aanbesteding doet, zal dat in je voordeel werken. Nu verduurzamen, komt je als ondernemer altijd ten goede. Anders nemen jouw concurrenten vroeg of laat jouw markt over.”

Meer informatie?

Kom naar het ondernemersontbijt op vrijdag 19 april aanstaande en bekijk de websites www.leiden.nl/bevoorradenzonderuitstoot, www.doehetzero.nl en www.rabofuturefit.nl.

Wil jij weten of jouw bestelbus of vrachtwagen in 2025 de binnenstad nog in mag? Doe dan nu de kentekencheck. www.doehetzero.nl/ kentekencheck.

Aannemingsbedrijf Van der Meer al jaren lid van ZakelijkBentwoud

'Lidmaatschap

is van toegevoegde waarde'

Beter een goede buur dan een verre vriend is een oude uitspraak van de wijze koning Salomo. Dat moet

Carla Prins-Laban, directeur van Golfbaan Bentwoud, ook gedacht hebben. Tegenover de golfbaan bevindt zich namelijk Aannemingsbedrijf Van der Meer, al jaren lid van ZakelijkBentwoud. Carla besloot om de huidige directeuren Joris en Rob van der Meer uit te nodigen voor een gesprek.

Aannemingsbedrijf Van der Meer is op 1 januari 1953 opgericht door Co en Rien van der Meer. Zij waren de broers van de opa van Joris en Rob. Zij hielden zich aanvankelijk bezig met slootwerk en waterbouwkundige werken, later ook met de aanleg en onderhoud van sportvelden en andere cultuurtechnische werken in de Grond-, Weg- en Waterbouw.

Het aannemingsbedrijf verhuisde in de vorige eeuw diverse keren. Via de Dorpsstraat, de Albert Schweitzerlaan en De Werven streek het bedrijf in 1995 neer op de huidige locatie aan het Verbreepark. Leo van der Meer was in 1989 aangesteld als algemeen directeur. Die functie behield hij tot 1 januari 2021, toen hij het bedrijf overdroeg aan de derde generatie, zijn zonen Joris en Rob.

Community

Aannemingsbedrijf Van der Meer heeft momenteel zestig man in vaste dienst en daarnaast nog een flexibele schil van veertig. “We groeien zonder dat we dat echt in de gaten hebben”, geeft Joris aan. “Ons geheim is dat we veel aandacht aan het personeel geven. Bijna elke maand gaan we wel iets leuks met elkaar doen, zoals bowlen, karten of op vrijdagmiddag een borreltje drinken. Het is echt een community, in die zin dat je binding met elkaar hebt.”

Het bedrijf werkt veel voor non-profit organisaties, gemeenten en waterschappen. “Op social media proberen we aandacht te geven aan het product, de techniek, het straatwerk, maar ook aan sportparken en rioolvervanging”, vult Rob aan. “Zo laten we zien wat en waarom wij dingen doen. Wie weet zijn er dan mensen die dit ook leuk vinden om te doen.”

Rob van der Meer is 37 jaar. Hij is technisch directeur bij Aannemingsbedrijf Van der Meer B.V. Rob is getrouwd met Jojanneke. Samen hebben ze twee zonen (Mees van 5 en Eden van 3) en binnenkort een dochter. Rob woont en werkt in Benthuizen.

Joris van der Meer is 34 jaar. Hij is algemeen directeur van Aannemingsbedrijf

Van der Meer B.V. Hij is getrouwd met Melissa en samen hebben ze een zoontje van 5, Jonah geheten. Hij woont in Leidschenveen.

Groen en grijs

Aannemingsbedrijf Van der Meer kent een groene en grijze tak. De groene tak houdt zich bezig met aanleg en onderhoud van sportparken; vaak via meerjarencontracten. Het grijze gedeelte is het vervangen van riolen en het straatwerk. “Vooral binnenstedelijk en dan het complete plaatje”, zegt Joris. In Rotterdam is Aannemingsbedrijf Van der Meer aangesloten bij ‘Buitenwerk Samen Sterk’. “Dat is een groep van 20-25 aannemers en de gemeente”, legt Joris uit. “We richten ons op verschillende doelen, zoals klimaatadaptatie, zeroemissie en digitalisering. Ik zit in de stuurgroep kennisontwikkeling en kennistoepassing. Daar kijken we hoe en welke pilotprojecten er uitgerold gaan worden. Je zit dan vooraan en dicht op de innovaties.”

Golf

Het lidmaatschap van ZakelijkBentwoud is vooral besteed aan twee fanatieke golfende medewerkers: René Veringa en Erwin den Elzen. Joris en Rob zijn nog niet gegrepen door het golfvirus. “Ik vond het leuk om te doen, alleen zit je met een stukje tijd”, erkent Joris. Dat geldt ook voor Rob. “Ik ben druk met het bedrijf en heb straks drie kleintjes. Ik wil op zaterdag leuke dingen met hen kunnen doen. Mijn vrouw heeft een drukke baan. Dan kan ik het niet maken om ook nog een rondje te gaan lopen.”

Dat neemt niet weg dat zij de positieve kanten van het lidmaatschap wel inzien. “René en Erwin hebben ook wel eens klanten meegenomen voor een rondje golf”, weet Joris. “Op die manier is het wel van toegevoegde waarde.” Carla haakt hier op in: “Jullie zouden het netwerk nóg beter kunnen benutten. ZakelijkBentwoud telt zo’n 135 bedrijven, waaronder ook een aantal bouwbedrijven. Ik nodig jullie van harte uit voor de sponsordag in april. Je weet nooit wat daaruit voort kan komen.”

GOLFBAAN BENTWOUD

Boslaan 3 | 2731 LD Benthuizen

0172 - 58 30 10 | info@golfbaanbentwoud.nl

www.golfbaanbentwoud.nl

AANNEMINGSBEDRIJF VAN DER MEER B.V.

Verbreepark 23 | 2731 BR Benthuizen

079 – 342 06 01 | info@vdmbv.com

www.vdmbv.com

'We moeten de weg omhoog weer inslaan!'

Zorg en Zekerheid Leiden Basketball biedt iets aparts in Leiden

Zorg en Zekerheid Leiden Basketball nam aan het begin van dit seizoen afscheid van de Vijf Meihal. Een afscheid dat noodzakelijk was gezien de staat van de hal en de plannen van de gemeente Leiden. Vanaf oktober 2023 speelt de Leidse basketbaltrots in Sportcomplex 1574. Sinds kort is er een ruimte die als businessruimte kan worden gebruikt. “Wij bieden iets aparts wat er in Leiden niet is”, stelt Marcel Verburg, voorzitter van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball.

Een goede ruimte voor de businessclub van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball is een voorwaarde om topbasketbal, maar ook andere evenementen, mogelijk te maken. “Basketbal is belangrijk voor de leden van de businessclub, maar het gaat echter om het complete plaatje. Een hapje eten voor de wedstrijd, het basketbal zelf natuurlijk met leuk entertainment, na afloop van de wedstrijd de afterparty en onderling netwerken." Door het

ombouwen van de klaslokalen van mboRijnland is er nu een representatieve ruimte voor de businessclub op wedstrijddagen. Nagenoeg de gehele inventaris is echter door ZZ Leiden betaald, en ook het ombouwen van de ruimte bij elke thuiswedstrijd is een forse klus.” We moeten de weg omhoog weer inslaan”, aldus Verburg.

Groepsbezoek

Waar de club weer meer werk van wil maken, is het halen van groepen naar de hal om wedstrijden van het vlaggenschip bij te wonen. Verburg denkt niet alleen aan teams van andere basketbalverenigingen, maar ook aan teams die andere sporten beoefenen. “Maak er een avondje uit van en kom met z’n allen naar ZZ Leiden. We kleden het aan met wat toeters en bellen. Plus dat je op de foto gaat met het eerste team van ZZ Leiden. Hoe leuk kan het zijn!”

Merchandise

Dat ZZ Leiden populair is, blijkt wel uit de toegenomen belangstelling voor de merchandise. “Dat is heel leuk om te zien”, meent Verburg. Enerzijds is er de prominentere presentie van de fanshop in de zaal, op een mooie plek bij de entree. Anderzijds is er de webshop. “We hebben een overeenkomst afgesloten met Shirtprintservice. Zij gaan de webshop faciliteren. Martin Zonderop is fanatiek en leuk bezig met het hele merchandiseverhaal. Zo zijn er nu meer fan-artikelen dan voorheen. Samen met de supportersvereniging de Blauwe Brigade gaan we er een succes van maken!”

ZORG EN ZEKERHEID LEIDEN BASKETBALL

Telderskade 399 | 2321 TR Leiden

071 – 572 25 19

commercie@eredivisiebasketballleiden.nl

www.eredivisiebasketballleiden.nl

Nieuwe opzet BNXT League?

Het bestuur van de BNXT League heeft voorgesteld om komend seizoen een volwaardige competitie met twintig ploegen (11 Belgische en 9 Nederlandse) te gaan draaien. Om de competitie voor alle teams aantrekkelijker te maken, is dit een logische stap.

Momenteel wordt de competitie na de nationale fase opgesplitst in een Elite Gold (de vijf beste ploegen van beide landen) en een Elite Silver (de resterende ploegen). “Ik kan me voorstellen dat voor de ploegen in de Elite Silver de competitie dan minder aantrekkelijk is. Ook de aandacht van de media is dan gering”, zegt Verburg. 38 wedstrijden is een groot aantal voor ploegen die ook Europees spelen. “Speel je dat niet, dan is in mijn ogen 38 wedstrijden het minimum. De grotere ploegen hebben doorgaans een iets bredere selectie en die kunnen dat wel opvangen.”

Programma thuiswedstrijden

Zaterdag 20 april om 20.00 uur tegen Telenet Giants Antwerp

Woensdag 1 mei om 20.00 uur tegen Filou Oostende

Na afloop van cross-border fase beginnen de nationale play-offs. Data en tegenstanders zijn op moment van schrijven nog niet bekend. Kijk daarom regelmatig op de site van ZZ Leiden om te zien wanneer de wedstrijden in de play-offs gaan beginnen. De start staat gepland voor woensdag 8 mei.

Thema Zomer 2024

De maakindustrie Let's make things better

Thema Herfst 2024

Ondernemen is topsport Mentaal, fysiek, financieel

Thema Winter 2024

Een sterk merk Wat is je identiteit?

Thema Lente 2025

Groeien moet!

UITGEVERIJ

ADRES

TELEFOON

E-MAIL

INTERNETADRES

UITGEVER

HOOFDREDACTIE

REDACTIE

EINDREDACTIE

FOTOGRAFIE

VORMGEVING

VERKOOP

DRUK

ADRESWIJZIGINGEN

OM business media B.V. A. van Leeuwenhoekweg 36-A5 2408 AN Alphen aan den Rijn 06 - 51 57 78 86 oscar@intobusiness.nu www.intobusiness.nu

Oscar Middeldorp

Oscar Middeldorp

Dennis Captein, Martin Hoekstra, May-lisa de Laat, Jaap van Ekeris, Erna Kagenaar, Claudine Dieles en My happy writings

Martin Hoekstra

John Brussel, Julia Captein, Buro JP, Mike van Bemmelen, Marja van Tilburg, Michel ter Wolbeek, Aschwin Snel, Anne de Hollander en Emile van Aelst Sevenwords, Erik Straver

Oscar Middeldorp (06-51577886)

Veldhuis Media, Meppel Adreswijzigingen kunnen doorgegeven worden via oscar@intobusiness.nu

INTO business Leiden

INTO business Leiden verschijnt 4x per jaar en wordt gratis verspreid bij alle bedrijven en instellingen binnen Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Voorschoten, Oegstgeest, Warmond en Wassenaar.

Warmond

Oegstgeest

Voorschoten

Zoeter-

Andere INTO business regio's

Alphen Alkmaar

Amstelland

De Venen

Duin- en Bollenstreek

Gouda

Haarlem en IJmond

Haarlemmermeer-Schiphol

Westfriesland

Zaanstreek

Zoetermeer

Dit magazine wordt via een gratis abonnement verzonden aan ondernemers in het MKB, bestuurders van organisaties en (eind-)beslissers bij gemeenten in het verspreidingsgebied. Wilt u ook het magazine ontvangen of liever niet meer? Mail ons op oscar@intobusiness.nu en uw aan- of afmelding wordt verwerkt. Wilt u weten welke gegevens wij van u bewaren in onze administratie? Op onze website www.intobusiness.nu leest u onder ‘over ons’ onze privacyverklaring.

COPYRIGHT | Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever-directie. INTO business Magazine BV is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.

INTO business laat haar magazines drukken op FSC-papier. Dat wordt gewonnen uit verantwoord bosbeheer. De inkt is uitsluitend op basis van plantaardige olie, waardoor het drukwerk zonder schadelijke stoffen tot stand komt. De drukpersen draaien volledig op groene stroom. De magazines worden hierna met biobased sealfolie verpakt. Deze folie, gemaakt van suikerriet, is 100% recyclebaar.

Wassenaar

woude Leiden Leiderdorp

Ondernemer, wees realistisch

én flexibel

Column André Kuipers

Het Kodakmoment. Het is iets dat je als bedrijf koste wat het kost wilt voorkomen. Steven Sasson, een jonge kerel die werkzaam was bij Kodak, vond halverwege de jaren zeventig de eerste digitale camera ter wereld uit. De marketingafdeling was niet geïnteresseerd, bang voor de ondergang van hun cash cow: het filmrolletje.

Niet dat Kodak er niets aan verdiende. Andere merken die de technologie gebruikten, betaalden daar flink voor aan Kodak, die de patenthouder was. Maar toen het patent afliep en Kodak ook zelf digitale camera’s op de markt wilde brengen, was het te laat. De concurrentie lag te ver voor en het gebrek aan visie brak Kodak 124 jaar na oprichting op.

Het Kodakmoment is iets waar je als ondernemer van gruwt. Maar niemand heeft een glazen bol. Ook binnen de ruimtevaart niet, mijn sector waar een toekomstgerichte blik vanzelfsprekend lijkt, omdat er decennia vooruit moet worden gewerkt. Wat nu in de ruimte vliegt, lag soms decennia terug op de tekentafel.

Ook bij ons kan een compleet ruimtevaartprogramma ontsporen, omdat ontwikkelingen verkeerd worden ingeschat. NASA investeert al jarenlang miljarden dollars in de SLS, de ‘koning onder de raketten’, want de meest krachtige ooit gebouwd. Bedoeld om mensen terug te brengen naar de maan, en verder. De precieze productiekosten houdt NASA niet bij en het

agentschap plant minstens tien lanceringen. Maar of er straks met deze raket gevlogen gaat worden, is zeer de vraag. Want Elon Musk’s SpaceX heeft de Starship in ontwikkeling, een raket die nóg zwaarder is en bovendien recyclebaar. En daar kan geen SLS tegenop. De praktijk achterhaalt de theorie.

Het Kodakmoment is iets waar je als ondernemer van gruwt

Niemand die weet wat de toekomst brengt. Wat we wél weten, is dat niets blijft zoals het is en dat betekent dat je als ondernemer realistisch én flexibel moet zijn. Want voor je het weet, wringt een organisatie zich in bochten en dat komt de aerodynamica van geen enkele onderneming ten goede.

André Kuipers (1958) is arts, astronaut en spreker. Hij is de eerste Nederlander met twee ruimtemissies op zijn naam. In totaal bracht André 204 dagen door in het internationale ruimtestation ISS. Als ‘ambassadeur van de aarde’ inspireert hij jong en oud voor technologie en innovatie, wetenschap en duurzaamheid.

Een nieuwe lente

Een nieuw begin

De lente staat voor de deur.

Tijd voor een frisse start!

JUST Notarissen heet u van harte welkom.

Het leven kan alle kanten op!

JUST Notarissen