Rehberlik Bilgi Bülteni Ekim 2014
“IŞIK”LI ANNE BABA REHBERİ
ERGENLE NASIL İLETİŞİM KURMALI? DERS ÇALIŞMANIN PLANLI BİR YOLU OLMALI!
1
Sevgili Velilerimiz, Çocuklarımız için güzelliklerle dolu, zaman zaman zorlu, inişli çıkışlı yepyeni bir dönem başlıyor. Çocuklarımızın kendilerini tanımaya ve oluşturmaya başladıkları bu dönem, ebeveynler için de bir o kadar yeni bir durum. Çocuklarımızın çiçek açmaya hazırlandığı bu döneme gelin biraz daha yakından bakalım!
Neden istediğim zaman bilgisayar oynayamıyorum? Biraz daha dinlenip ders çalışmak istiyorum. Bana karışmayın! Neden istediğim gibi davranamıyorum? Beni kimse anlamıyor!
Bu cümleler size tanıdık geliyor mu?
Merak etmeyin, bu cümleler sizin kötü bir ebeveyn olduğunuzu değil çocuğunuzun artık ön ergenlik ya da ergenlik evresinde olduğunu gösterir! 2
Ergenlik, duygusal, bedensel ve zihinsel değişimleri beraberinde getiren yepyeni bir evredir. Hem aile hem de birey için zaman zaman zorluklarla dolu bir evre olarak görülse de, ergenlik, bireyin kendini tanımaya ve kişiliğini oluşturmaya başladığı dönemdir. Ergenlik dönemine giren bireylerde; -
Hızlı duygu değişimleri, Zor beğenme, çabuk tepki gösterme, Haklarını yetersiz bulma ve sınırlarını kendisi belirlemek isteme, Uyarılara tepki gösterme ve ters yanıt verme gibi eylemler görülebilir.
Arkadaş grubuna yönelmenin, bir gruba ait olma gereksiniminin arttığı bu dönemde, her ne kadar aileden uzaklaşmalar başlasa da aile desteği her zaman olduğu gibi bu dönemde de çok önemlidir. Hızlı değişim ve gelişimin gerçekleştiği bu dönemde, bazı ergenlerde, ilgilerinin farklı alanlara yoğunlaşması sonucunda, derse olan ilginin azalması gözlenebilir. Bu süreç karşısında anlayışlı olmak; sert ve karşı bir tutum takınmaktan uzak durmak gerekmektedir. Öğrencinin kendi öğrenme stiline uygun bir program belirlemek, genellemelerden uzak durmak çok önemlidir. Yapılan 3
araştırmalar, ders çalışma süresinin uzunluğu ile başarı arasında doğrusal bir orantı bulmamıştır. Bu nedenle önemli olan saatlerce ders çalışmak yerine, öğrencinin öğrenme stiline, dikkat süresine, kısa ve uzun vadeli hedeflerine uygun bir ders çalışma programı yapmaktır. Günlük çalışma programları hazırlanırken, dikkat edilmesi gereken önemli diğer bir nokta ise, derslerin yanı sıra, çocukların sosyal gelişimlerine yönelik etkinliklere, yeterince dinlenme süresine, yemek ve aile ile birlikte zaman geçirilecek olan diğer sürelerin de titizlikle belirlenmesine yer verilmesidir. Sadece ders çalışma üzerine odaklanan bir program bir süre sonra öğrenciyi sıkacaktır. Ders çalışma planı yaparken, amaçların açık ve net bir şekilde konulması ve önceliklerin ne olacağının belirlenmesi gerekmektedir. İdealize edilmiş bir ders çalışma planı hazırlamak yerine, öğrencinin karakterine ve öğrenme şekline uygun, uygulamada sıkıntı yaşamayacağı bir plan hazırlanmalıdır.
4
Ders programı: -
Gerekli yönlendirmeyi sağlar. Karışıklıkları azaltır. Müfredatın ve işleyişin daha anlaşılır olmasını sağlar. Belirli hedefler koyar. Her hedefin başarılmasının ardından öğrenciye motivasyon sağlar. Düzenli çalışma stresi azaltır. Öncelikler belirlenir ve çabanın doğru kaynağa yöneltilmesini sağlar. Disiplini arttırır. Ders dışı aktiviteler için zaman bırakır.
Ders planı hazırlarken öğrencinin; gerçekçi hedefler koyması, yaptığı plana sadık kalması, gerekli yerde fikir alışverişinde bulunması çok önemlidir. Çocuklarımızın ders çalışma saatlerinde, ev içerisinde birtakım kurallar koymak da öğrencinin motivasyonunu arttırabilir. Yemek saatinin herkesçe belirlenmesi ve buna sadık kalınması, öğrencinin ders çalışma saatlerinde ortamın sessizliğine özen gösterilmesi, birlikte kitap okuma saati belirlenmesi gibi yollarla öğrencinin programa adaptasyonunda kolaylıklar sağlanabilir. Ders çalışma programlarının kanıtlanmış birçok yararı olmakla birlikte her program, genellemelerden uzak bireye özgü olarak yapılandırılmalıdır. Çalışma süreleri, çalışma ortamları ve hedefler kişiden kişiye göre değişmektedir. Ders çalışma programı hazırlanırken, bireyin kendini tanıması ve programı amaçları doğrultusunda hazırlaması çok önemlidir.
5
Ergen çocuklarımızla iletişim kurarken unutmamamız gereken gerçekler; - Ergenler başkalarının yanında uyarılmaktan ve öğüt almaktan hoşlanmazlar. - Anlaşılmak ve önemsenmek ergenler için çok önemlidir. - Ergenin sorumlulukları kadar haklarına da yer verilmelidir. - Diğer yaşıtlarıyla kıyaslamadan uzak durulmalıdır. - Sürekli uyarmaktan kaçınılmalıdır. - Yalnızca yanlışlarını değil doğru davranışlarını da yakalayıp onunla paylaşılmalıdır. - Kendine güvenmediği konularda ona destek verilmelidir. - Diğer başarıları gösterilerek isteklendirilmelidir. - Yargılayıcı ve suçlayıcı tavırlardan uzak durulmalıdır. -
Ani iniş-çıkışlarının ve öfkelenmelerinin, size ya da etrafındakilere karşı bir tepki olmadığı kabul edilip bunun bir yaş dönemi özelliği olduğu benimsenmelidir.
6
Kaynakça - Yavuzer, Haluk; “Çocuk Eğitimi El Kitabi” Rezmi Kitap Evi, İst. 13.Baskı, 2001 - http://mebk12.meb.gov.tr - http://www.successcds.net/Career/The-Importance-ofHaving-a-Study-Plan.html - Meltem Canver Kozanoğlu- Uzm. Psikolojik Danışman “ Etkili Ders Çalışma için Neler Yapılabilir?” - http://childdevelopmentinfo.com Selin Simrooğlu Psikolojik Danışman FMV Ispartakule Işık Ortaokulu Psikolojik Danışma ve Rehberlik Servisi
7
8