RAPORT KOLEJOWY VI wyd. 2018 by Edyta Studzińska

6/2018

wydawnictwo polskiej izby producentów urządzeń i usług na rzecz kolei

ISSN 2081-383X Wydawnictwo pod patronatem

Holding PKP

Strategia spółki

Wywiad z Mirosławem Antonowiczem → str. 10

Plany instytutu Wywiad z Maciejem Andrzejewskim

Wywiad z Czesławem Warsewiczem → str. 29-33

→ str. 20

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY Z okazji Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku 2019, w imieniu Redakcji i Izby Kolei, składam wszystkim najlepsze życzenia zdrowia, szczęścia i pomyślności. Szczególnie życzę dumy i satysfakcji wszystkim tym, którzy przyczyniają się do rozwoju transportu szynowego w Polsce. Niech Święty Mikołaj wynagrodzi Was wszystkim, o czym marzycie, a prezenty niech przywiezie oczywiście KOLEJĄ! Szczególnie dużo prezentów życzę oczywiście naszym czytelnikom… Oddajemy w Wasze ręce kolejny numer Raportu Kolejowego, ostatni w tym roku. Zamykamy rok tradycyjnie: wywiadami, podsumowaniami, materiałami z bieżących wydarzeń a także zapowiedziami tego co będzie się działo w przyszłym roku. W 2019 roku, chcemy Was zaskoczyć. Odświeżymy layout a także dodamy nowe rubryki. Raport Kolejowy jest tworzony dla Was, dlatego też wsłuchujemy się w Wasze sugestie i staramy spełnić oczekiwania. Zmieniamy się dla Was. Do zobaczenia w przyszłym numerze. Miłej lektury! Adam Musiał

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

Zastępca Redaktora Naczelnego: Radosław Karwicki tel. 508 501 069 e-mail: r.karwicki@izbakolei.pl

Marketing i PR: Edyta Studzińska tel. 500 474 832 e-mail: e.studzinska@izbakolei.pl

Ekspert Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei: Bartłomiej Buczek

RAPORT KOLEJOWY

Nowy rok to nowe oczekiwania 2018 rok kończymy fajerwerkiem na kolei. Myśląc o fajerwerku mam na uwadze wielką bombę a nie mały kapiszon. Po miesiącach oczekiwań startuje Wspólny Bilet. Wyczekiwany przez pasażerów. Nie sposób nie kibicować temu projektowi. Co prawda podstawą systemu jest nieco starawy Kurs 90, ale jeśli będzie dobrze to nie ma powodu do narzekania. Tym bardziej, że wielu komentatorów wieszczy wielki bałagan. W redakcji mamy chyba jednak więcej życzliwości. A na pewno nie lubimy czarnowidztwa. Projekt, tak jak każdy inny, ocenimy po pewnym czasie. Nowy rok natomiast ma się zacząć prawdziwą bombą. Od wielu miesięcy mówi się o holdingu PKP.

W zasadzie znamy i podstawy, jak i założenia jego powstania i funkcjonowania. W styczniu powinny paść słowa potwierdzające jego powołanie. I kolej w Polsce znowu się zmieni. A my będziemy obserwować i kibicować. I jeszcze jest CPK. Mamy już spółkę i mamy także zarząd. A w nim za obszar kolejowy odpowiedzialny będzie Piotr Malepszak. Fachowiec od kolei. Tak też zresztą twierdzi Mikołaj Wild, Sekretarz stanu, Pełnomocnik Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego dla RP, który powiedział, że: - Udało się nam zgromadzić najlepszych ekspertów na polskim rynku. Trzeba teraz liczyć, że efektem

działania spółki i potem samego CPK będą korzyści dla całej polskiej gospodarki. To też słowa Wilda. Tutaj mamy jednak więcej czasu na ocenę bowiem ten strategiczny pomysł jest planem długoterminowym. Wszystko to pozwala mieć nadzieję, że w roku 2019 nudy nie będzie. Jej brak oznaczać będzie, że mamy o czym pisać. Tyle i aż tyle. Na koniec chciałbym wszystkim czytelnikom życzyć w nadchodzącym roku 2019 wszelkiej pomyślności, dużo radości i spełnienia marzeń!

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Strona redakcyjna

Okiem zastępcy

Wiadomości

Działania spółek holdingu będą spójne

30-lecie DARPOL

Nadchodzi czas „Inteligentnej Mobilności”

Ambitna strategia Grupy PKP CARGO

Jakie kolejne akwizycje po zakupie Primol-Rail?

PKP CARGO transportowym zwornikiem regionu

Intermodal otwarty na lokomotywy

Wzrost atrakcyjności transportu szynowego

PKP Intercity na stulecie niepodległości

Global Debate UICS

REGIObohater – w Belwederze wręczono nagrody

Konferencja Techniczno – Naprawcza 36 PKP Intercity S.A.

W Instytucie najważniejszy jest pracownik

PKP Intercity na ścieżce rozwoju w 2018 roku

inNOWacje – #kolej2023

10 urodziny SESTO

Wydawca: Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei 85-065 Bydgoszcz, ul. Jana Karola Chodkiewicza 17 www.izbakolei.pl Redaktor naczelny: Adam Musiał e-mail: a.musial@izbakolei.pl

Kongres 590 – uwalnianie potencjału polskiej gospodarki

Kongres Rozwoju Transportu – rola CPK dla kraju

Energetics - energetyka, automatyzacja, robotyzacja

Konferencja „Energetyka na kolei”

Zasilanie energią elektryczną obiektów trakcyjnych

Nie traćmy cennej energii! Zalety efektywności energetycznej

Redaktor NACZELNY: Adam Musiał, tel. 52 324 93 82, e-mail: a.musial@izbakolei.pl Marketing i PR: Edyta Studzińska, tel. 500 474 832, e-mail: e.studzinska@izbakolei.pl Z-ca Redaktora Naczelnego: Radosław Karwicki, tel. 508 501 069, e-mail: r.karwicki@izbakolei.pl

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Święto Kolejarza w PKP SKM w Trójmieście sp. z o.o.

Nowy rozkład ze wspólnym biletem

Kary umowne – po co i w jakiej wysokości?

Kampania kolejowe ABC

TRANSEXPO targi transportu zbiorowego

Ćwiczenia z bezpieczeństwa w związku z COP24

Symulator od TK Telekom i Sim Factor

PKP Energetyka nagrodzona Orłem

Dzień inwestora PKP CARGO SA

Amortyzacja samochodów osobowych od 2019 r.

FTTH – Program Operacyjny Polska Cyfrowa

Wzrasta skuteczność SOK

Personalia

Święto Kolejarza 2018

Ogólnopolskie Prezentacje Artystów Kolejarzy Kraków 2018

Światowe standardy BHP w KZN Rail

Mikroprocesorowe systemy sterowania ruchem pociągów od RWA

Raport z Polski

Kalendarium Izby Kolei na rok 2019

Transmisja bezprzewodowa komunikacji w Samoczynnej Sygnalizacji Przejazdowej (SSP)

Na konferencji Wings of Change o CPK

Czemu podróżujemy

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i tekstów sponsorowanych i nie zwraca materiałów nie zamówionych. Zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów.

Skład i Druk: 85-224 Bydgoszcz, ul. Św. Trójcy 2, www.rubycon.pl

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Nowoczesne wagony w PKP Intercity PKP Intercity rozszerza trzy umowy na modernizację 163 wagonów podpisane 2018 r. z PESA Bydgoszcz. Przewoźnik zamawia dodatkowo modernizację kolejnych 82 pojazdów. Do PKP Intercity trafi więc łącznie aż 245 komfortowych wagonów. Wartość całego zamówienia to ponad miliard złotych. Umowa jest elementem największego w historii PKP Intercity programu inwestycyjnego wartego 7 miliardów złotych.

- PKP Intercity konsekwentnie realizuje największy w historii spółki program inwestycyjny „PKP Intercity – Kolej Dużych Inwestycji”. Efektem tego będzie znaczące podniesienie komfortu podróży, co jeszcze mocniej przyczyni się do renesansu polskiej kolei – powiedział 13 listopada 2018 r. podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Andrzej Bittel, podczas uroczystości podpisania umów w siedzibie PESA w Bydgoszczy.

Siemens Mobility dostarczy dodatkowe pociągi metra dla Norymbergi Spółka VAG Verkehrs-Aktiengesellschaft, publiczny przewoźnik w Norymberdze, złożył zamówienie na dodatkowe sześć pociągów metra typu G1 od Siemens Mobility. Jest to rozszerzenie kontraktu podpisanego w grudniu 2015 roku na 21 pojazdów. Po uwzględnieniu opcji Siemens Mobility dostarczy 27 nowych pociągów metra dla Norymbergii.

Nowe pociągi typy G1 będą miały po cztery wagony i z początkiem 2021 r. zastąpią dwanaście dwu-wagonowych składów DT2. Nowe pociągi powstaną w zakładach Siemensa w Wiedniu, Wiele z podzespołów, na przykład przetworniki napędowe, silniki, przetworniki pomocnicze oraz systemy sterujące zostaną wyprodukowane w Norymberdze.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

FLIRT Akku produkcji Stadlera wyrusza na tory Stadler zaprezentował FLIRTA Akku pochodzącego z nowej serii pojazdów typu FLIRT zasilanych bateryjnie. Energooszczędny i cichy pojazd zaprojektowany w celu eksploatacji na odcinkach częściowo lub niezelektryfikowanych ma wszechstronne zastosowanie. FLIRT Akku został zaprojektowany przez inżynierów Stadlera i uzyskał dofinansowanie z Federalnego Ministerstwa Gospodarki i Energii Niemiec w kwocie dwóch milionów euro. Zaprojektowany do eksploatacji na odcinkach częściowo lub niezelektryfikowanych prototyp może przejechać na zasilaniu z baterii 80 km przy prędkości jazdy do 140 km/h. Pojazd może obsługiwać 80 procent niezelektryfikowanych tras

w Niemczech. Ładowanie baterii jest możliwe podczas jazdy pod siecią trakcyjną, jak również na niezelektryfikowanych stacjach końcowych. Ponadto baterie można ładować za

pomocą energii wytworzonej podczas hamowania. FLIRT Akku osiąga maksymalną prędkość 140 km/h, dzięki czemu idealnie nadaje się do eksploatcji.

Newag nagrodzony certyfikatem „Złotego Płatnika” Firma NEWAG S.A. otrzymała wyjątkowy certyfikat „Złotego Płatnika”, przyznawany przez Euler Hermes – wiodącego na świecie dostawce gwarancji ubezpieczeniowych i analiz handlowych. Wąskie grono przedsiębiorstw, do których zalicza się jedynie 6% polskich firm, otrzymało tytuł wyróżniając się najwyższymi standardami płatniczymi w 2017 r. Złoty Płatnik potwierdza solidność biznesową oraz moralność płatniczą na najwyższym poziomie, dobrą kondycję finansową oraz brak aktywnych windykacji z końcem 2017 roku. Otrzymanie certyfikatu „Złoty Płatnik” zwiększa wiarygodność płatniczą firmy oraz wspiera współpracę z zagranicznymi kontrahentami.

Osiągnięto cele na 2018 rok określone w Programie Polska Cyfrowa „Dzięki zrealizowaniu wszystkich celów założonych w Ramach Wykonania, 560 mln zł zostaje w Programie - powiedział wiceminister Adam Hamryszczak.” Wartość podpisanych umów to 7,7 mld zł, co stanowi 82 proc. dostępnych środków. To najwyższy poziom wykorzystanej alokacji wśród

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

wszystkich programów perspektywy 2014-2020. Wartość środków certyfikowanych do Komisji Europejskiej przekroczyła już poziom 20 proc.

Realizacja projektów umożliwi dostęp do szybkiego internetu dla prawie 2 mln gospodarstw domowych, udostępnienie on-line 148 usług publicznych oraz przeszkolenie w zakresie korzystania z internetu ponad 460 tys. osób. Aktualnie trwają kolejne konkursy w Programie Polska Cyfrowa.

RAPORT KOLEJOWY

Działania spółek holdingu będą spójne Dr Mirosław Antonowicz zdradził redakcji stan przygotowań do powołania holdingu PKP oraz rozwiał obawy dotyczące współpracy na Nowym Jedwabnym Szlaku. Raport Kolejowy: Panie Prezesie, koncepcja Holdingu PKP wzbudza spore zainteresowanie w świecie kolejowym. Na jakim etapie znajduje się ten projekt? Mirosław Antonowicz: Grupa PKP pracuje obecnie nad dokumentami niezbędnymi do powołania oraz późniejszego funkcjonowania struktury holdingowej. Nadrzędnym dokumentem określającym tworzenie, organizację i funkcjonowanie holdingu będzie „Karta Grupy PKP”. Dokument ten jest w zaawansowanym procesie uzgadniania w ramach Grupy PKP. W niedługiej perspektywie możliwe będzie formalne procedowanie również pozostałych dokumentów w celu uzyskania niezbędnych zgód korporacyjnych. Po zakończeniu tego procesu w przyszłym roku będzie można mówić już o holdingu PKP. Struktura holdingowa jest jednym z zamierzeń organizacyjnych PKP S.A., które usprawni zarządzanie całą grupą spółek kolejowych. Polityka rozwoju kolei będzie tworzona wspólnie ze spółkami Grupy PKP i koordynowana przez PKP S.A. Przywrócenie PKP S.A. roli integratora szeroko rozumianej branży kolejowej umożliwi koordynację procesów inwestycyjnych, utrzymaniowych i przewozowych (np. układanie oferty dla pasażera, której elementem jest wspólny bilet). W rezultacie, działania spółek holdingu będą spójne, co pozwoli na uzyskiwanie optymalnych efektów ekonomicznych. RK: Nie będzie to jednak, jak uważa wielu obserwatorów, powrót do stanu sprzed kilkunastu lat? MA: Utworzenie struktury holdingowej pozwoli na integrację działań spółek kolejowych w celu zapewnienia jak najwyższego standardu usług świadczonych przez Grupę

PKP. Nowa struktura usprawni proces zarządzania strategicznego w Grupie PKP i umożliwi zwiększenie konkurencyjności transportu kolejowego. Niezbędne jest wdrożenie odpowiednich narzędzi zarządzania Grupą PKP we wszystkich etapach procesu zarządczego, przy zachowaniu autonomiczności poszczególnych spółek. Nowa struktura nie odbierze samodzielności spółkom, a wykorzystane zostaną możliwości współdziałania. Ponadto działania podejmowane przez PKP S.A. w kierunku stworzenia skutecznych narzędzi zarządzania Grupą PKP na zasadzie holdingu zachowują pełną zgodność z zapisami IV pakietu kolejowego. Na przestrzeni ostatnich lat w Europie obserwuje się tendencję do wewnątrzsektorowego konsolidowania narodowych przedsiębiorstw kolejowych i ich majątków. Silne, skonsolidowane grupy kolejowe istnieją już w największych krajach Unii Europejskiej m.in. we Francji, Niemczech i Austrii. We Francji – SNCF – po 17 latach działalności w strukturze rozdzielonej zdecydowały się na powrót do modelu zintegrowanego. Największym holdingiem kolejowym w Europie jest Grupa DB. Zgodnie z modelem funkcjonującym w Niemczech dominująca spółka-matka DB AG ze 100% udziałem państwa pełni nadzór nad spółkami podległymi podzielonymi na trzy obszary biznesowe: infrastruktura, transport pasażerski, transport i logistyka. DB AG koordynuje działalność grupy w dziedzinie finansów, controllingu, strategii, prawa i dostosowania do norm unijnych, personelu, środowiska, innowacji i zarządzania nieruchomościami. Holding zintegrowany jest personalnie poprzez udział członków zarządu spółki-matki w radach nadzorczych podległych podmiotów.

RK: Ten rok wydaje się dobry dla Spółek Grupy PKP. Jak Pan oceni plany ekspansyjne PKP Cargo SA? MA: Rzeczywiście można powiedzieć, że rok 2018 jest okresem prosperity dla spółek Grupy PKP. Widać to zwłaszcza po wynikach osiąganych przez przewoźników kolejowych, zarówno pasażerskich, jak i towarowych. PKP Intercity kolejny rok z rzędu notuje wzrost liczby przewiezionych pasażerów. W okresie od stycznia do października z usług przewoźnika skorzystało ponad 38,7 mln podróżnych, co oznacza ponad 10-procentowy wzrost w porównaniu do roku ubiegłego oraz przekroczenie wyniku całego 2016 roku. Wzrost przewozów ładunków na poziomie ponad 10% notuje spółka PKP LHS, która zwiększa udziały w rynku przewozów kolejowych oraz prowadzi intensywne działania na rzecz rozwoju Nowego Jedwabnego Szlaku. Również Grupa PKP CARGO korzysta ze sprzyjającej koniunktury na rynku przewozów. W okresie trzech kwartałów 2018 roku Grupa zwiększyła przewozy o 3%, zwłaszcza w obszarze przewozu materiałów budowlanych, kruszyw i przewozów intermodalnych. Poprawa wyników eksploatacyjnych znajduje swoje odzwierciedlenie w osiąganych wynikach finansowych. Na przykład Grupa PKP CARGO w okresie od stycznia do września zanotowała wynik netto na poziomie 194 mln zł, co oznacza wzrost aż o 275% w porównaniu do ubiegłego roku. W ostatnim czasie została zatwierdzona również strategia spółki PKP CARGO na lata 2019-2023, która zakłada dalszy rozwój tego przewoźnika. Jednym z celów jest osiągnięcie pozycji lidera pod względem przewozów w obszarze tzw. Trójmorza oraz budowanie własnego potencjału w obsłudze Nowego Jedwabnego Szlaku pomiędzy Chi-

RAPORT KOLEJOWY nami a Polską. Strategia wskazuje na obszary działania, kierunki zmian oraz rynki dalszego działania grupy PKP CARGO Logistics. RK: W kontekście przewozów towarów nie można zapomnieć o LHS. Jakie elementy, w Pana opinii, są siłą LHS w kontaktach z Chinami? MA: Podstawową zaletą PKP LHS jest unikalna infrastruktura – czyli szeroki tor o wysokich parametrach technicznych, umożliwiający przewóz towarów do Zagłębia Dąbrowskiego, czyli w głąb Unii Europejskiej, bez konieczności przeładunku na granicy. Spółka bardzo dobrze wykorzystuje te walory, systematycznie modernizując tabor oraz infrastrukturę i aktywnie zabiegając w Chinach o uruchomienie przewozów na nowej trasie, czego dowodem są podpisane niedawno porozumienia z chińskimi partnerami. Dodatkowym atutem PKP LHS jest możliwość realizacji przewozów szlakiem transkaspijskim omijającym Rosję, która nałożyła embargo nie tylko na import, lecz także tranzyt wielu unijnych wyrobów spożywczych. Przewozy kolejowe na tej trasie umożliwiają polskim eksporterom żywności kilkukrotne skrócenie czasu dostaw z Dalekiego Wschodu w porównaniu do osiąganych przy frachcie morskim. Chiny aktywnie otwierają się na import wielu produktów, w tym żywności. Już teraz istotną pozycję w polskim eksporcie do Chin stanowi mięso drobiowe, mleko i przetwory mleczne. Mam nadzieję, że już wkrótce te towary będą docierały do Chin koleją. Perspektywiczny wydaje się też południowy korytarz biegnący z Indii przez Iran, Azerbejdżan do Sławkowa. Atuty LHS są niezaprzeczalne i coraz bardziej wykorzystywane. RK: Wiemy jednak, że Chińczycy mieli trochę uwag dotyczących Euroterminalu w Sławkowie? MA: Strona chińska potrzebuje logistycznej infrastruktury usługowej umożliwiającej prowadzenie dystrybucji importowanych z Chin towarów do lokalizacji finalnych w krajach Euro-

py Środkowej oraz konsolidowanie produktów wytwarzanych w Europie Środkowej w celu ich przewozu do Chin koleją po możliwie niskich kosztach, tj. długimi składami pociągowymi przy wysokim stopniu wykorzystania przestrzeni ładunkowej. W związku z powyższym potrzebne jest stworzenie ponadregionalnego centrum logistycznego o zdolnościach przeładunkowych wystarczających do obsługi przewidywanej skali przeładunków związanych z transportami z i do Chin. Zapewniliśmy stronę chińska, że jest miejsce na wybudowanie dużego, nowoczesnego magazynu-sortowni dysponującego odpowiednimi zdolnościami operacyjnymi, a sama jego budowa mogłaby być zrealizowana w perspektywie dwóch lat. Wcześniej, zanim taki obiekt by powstał, możliwe byłoby wykorzystywanie istniejących powierzchni magazynowych, zwłaszcza, że początkowo skala obsługiwanej wymiany handlowej byłaby istotnie mniejsza. Przedstawiciele strony chińskiej pytali także o możliwość poprawienia jakości dróg dojazdowych do terminalu. Poinformowaliśmy gości, że planowana jest budowa dobrej jakości łącznika do wschodniej obwodnicy Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego stanowiącej część drogi ekspresowej S1, a modernizacja drogi dojazdowej do stacji kolejowej LHS Sławków Południowy została już wykonana dzięki współfinansowaniu przedsięwzięcia przez PKP LHS. Delegaci chińscy rozpoznawali ponadto możliwość pomocy samorządu lokalnego w pozyskaniu dużej liczby pracowników z kwalifikacjami do wykonywania operacji logistycznych. Zgodnie z deklaracjami samo -

rząd postara się pomóc w szerokim rozpropagowaniu informacji o potrzebach rekrutacyjnych. Niestety, duży niedobór pracowników wykonujących czynności logistyczne widoczny jest w skali praktycznie całej Polski, co związane jest z utrzymującą się od dłuższego czasu dobrą koniunktura gospodarczą. RK: Nie da się ukryć, że Polska to istotny element układanki na Nowym Jedwabnym Szlaku. Co jest po naszej stronie jeszcze do zrobienia? MA: W 2018 roku interesariusze przewozów kolejowych w relacji ChinyEuropa jako główne bariery operacyjne na polskim odcinku jedwabnego szlaku wskazywali przede wszystkim zbyt małą przepustowości przejść granicznych i infrastruktury kolejowej w rejonach do nich przyległych. Ze względu na obecnie niewystarczająca w czasie szczytów przewozowych przepustowość infrastruktury kolejowej w rejonie prze-

RAPORT KOLEJOWY ładunkowym Małaszewicze oraz na współdziałających z nim kolejowych przejściach granicznych Brześć – Terespol rozpoczęto przygotowania do przedsięwzięcia obejmującego m.in. gruntowną przebudowę układów torowych i dróg dojazdowych do terminali. Zakłada się m.in., że po ukończeniu modernizacji możliwe będzie przyjmowanie pociągów z naciskami osi pojazdów kolejowych na tor dochodzącymi do 25 t, co jest standardem na liniach magistralnych krajów WNP. W efekcie planowanych inwestycji w perspektywie kilku lat powinna znaczne zwiększyć się przepustowość lokalnej infrastruktury i efektywność wykonywanych tam operacji przeładunkowych. Samo udostępnienie w 2018 roku 1050 m frontu przeładunkowego przy torze szerokim pozwalające na przyjmowanie składów całopociągowych ze Wschodu istotnie poprawiło sytuację. Inwestycje planowane w Małaszewiczach pozwolą na zwiększenie liczby obsługiwanych pociągów do 36-50 w ciągu doby. W bliższej perspektywie możliwe jest istotne skrócenie średniego czasu oczekiwania pociągów na granicy polsko-białoruskiej poprzez przekierowanie części systematycznie rosnącego potoku towarowego na inne przejścia graniczne. W tym celu potrzebne jest jednak zwiększenie zdolności operacyjnych pozostałych czynnych przejść granicznych, tj. Siemianówka – Świsłocz i Kuźnica Białostocka – Bruzgi, oraz modernizacja powiązanych z nimi linii kolejowych i stworzenie przy nich terminali multimodalnych odpowiadających potrzebom rynku. Dążąc do możliwie szybkiego zwiększenia przepustowości granicy, strony polska i białoruska rozważają ponadto uczynnienie normalnotorowego kolejowego przejścia granicznego Czeremcha – Wysokie Litewskie, co może nastąpić względnie szybko: w takiej sytuacji przeładunki pomiędzy torami 152 0mm a 1435 mm wykonywane byłyby na terminalu w Brześciu. W ramach realizowanego przez PKP PLK S.A. Krajowego Programu Kolejowego znajduje się warty 245 mln zł projekt pn. „Poprawa stanu technicznego infrastruktury kolejo-

wej w rejonach przejść granicznych, w tym toru szerokiego”. Ukończenie przygotowywanych inwestycji pozwoli uniknąć kosztów wynikających z konieczności dzielenia składów kolejowych, odładowywania wagonów bądź niedoładowania wagonów na odcinkach torów 1520 mm leżących poza Polską. Istotną kwestią są także braki w dostępności lokomotyw i wagonówplatform do przewozu kontenerów. Warto podkreślić, że w bieżącej unijnej perspektywie budżetowej PKP CARGO oraz inne działające w Polsce spółki logistyczne pozyskały unijne dofinansowanie ze środków POIiŚ dla projektów intermodalnych o łącznej wartości ponad 1 mld zł, z czego

gros środków przyznano na wsparcie zakupów lokomotyw wielosystemowych i platform intermodalnych. Na proces przewozowy mają także wpływ niewystarczającą produktywność wymiany informacji i zbyt długie procedury celne. Terminale kolejowe w rejonie przeładunkowym Małaszewicze już zostały objęte zainicjowanym przez Ministerstwo Finansów programem „Tory 24”, który pozwoli zintegrować procesy różnorodnych kontroli (granicznej, celnej, fitosanitarnej, epidemiologicznej, weterynaryjnej, Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa) oraz dokonywać odprawy w oparciu o informacje awizowane dotyczące przewożonych towarów. Ponadto towary pozostające w gestii przedsiębiorców posiadających w Unii Europejskiej status zaufanego partnera będą mniej intensywnie kontrolowane. RK: Wymaga to wielu nakładów inwestycyjnych. Czy zatem gra jest tego warta? MA: 72 proc. wartości dodanej powstającej w Unii Europejskiej w związku z kolejowymi przewo-

zami po jedwabnym szlaku to cła i usługi związane. 25 proc. cła unijnego zostaje w budżecie państwa dokonującego odprawy celnej. Operacje celne są często dokonywane tam, gdzie istnieją sprawne, wysoko przepustowe centra logistyczne. W dłuższym okresie niewybudowanie przynajmniej paru nowych tego typu obiektów na terenie naszego kraju z pewnością skutkowałoby przekierowaniem znacznej części strumienia ładunków w relacjach Unia Europejska – Wschód na trasy omijające Polskę. Kolejne 17% przedmiotowej wartości dodanej generują usługi przeładunkowe i powiązane z nimi. W tym kontekście pytaniem pozostaje nie czy warto inwestować, lecz ile poszczególnych rodzajów obiektów logistycznej infrastruktury usługowej powinno powstać i gdzie je budować. W 2018 roku liczba pociągów kontenerowych kursujących przez Polskę w relacjach Chiny – Unia Europejska powinna okazać się niewiele niższa niż 5000. Taki poziom strona chińska zamierzała osiągnąć dopiero w 2020 roku. Jeżeli chińskie prowincje nie zlikwidują dotacji do przewozów intermodalnych – a trzeba zaznaczyć, że obecnie średni poziom dofinansowania kolejowych przewozów kontenerowych do Europy wynosi 40% – to obsługa wymiany handlowej z Chinami pozostanie głównym motorem wzrostu w segmencie kolejowych przewozów ładunków intermodalnych nie tylko w Polsce, lecz w całej Unii Europejskiej. Co nie mniej ważne, od kilku lat widoczne są silne wzrosty liczby przeładowywanych w europejskich portach morskich kontenerów przesyłanych w relacjach Chiny – Europa oraz systematyczne rosnący w nich udział portów trójmiejskich, z których kolej wywozi 20-30% masy ładunków intermodalnych. Bez wątpienia zatem obsługa transportowa wymiany z Chinami to ogromna szansa dla polskiej kolei.

Rozmawiał RK

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

30-lecie DARPOL 26 października 2018 r. odbyła się uroczysta gala jubileuszowa z okazji 30-lecia firmy DARPOL Bydgoszcz. Galę prowadzili członkowie zarządu DARPOL sp. z o.o. sp. k. - Prezes Dariusz Jasiński oraz Aleksandra Jasińska-Kloska i Krzysztof Jasiński. Na uroczystości gościli między innymi Prezydent Miasta Bydgoszcz Rafał Bruski, władze rektorskie Uniwersytetu Technologiczno – Przyrodniczego, Prezes Bydgoskiej Agencji Rozwoju Regionalnego – Edyta Wiwatowska, członkowie

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

zarządów, prezesi oraz pracownicy najważniejszych przewoźników kolejowych oraz zakładów naprawczych, z którymi na co dzień Darpol współpracuje. Podczas przemówienia prezesa Dariusza Jasińskiego można było się dowiedzieć jak przez ostatnie lata DARPOL zmienił się z małej kilkuosobowej firmy w prężnie rozwijające się przedsiębiorstwo obsługujące

większość firm z branży pojazdów szynowych, codziennie rozwiązujące poważne problemy w największych projektach na polskiej kolei. Istotne dla firmy było również przemówienie Prezydenta Rafała Bruskiego, który podkreślił rodzinny charakter naszej firmy, a jednocześnie docenił jej dynamiczny rozwój. RK

RAPORT KOLEJOWY

Wzrost atrakcyjności transportu szynowego Z Włodzimierzem Wilkanowiczem rozmawialiśmy o korzyściach płynących z uruchomienia PKM, Wspólnym Bilecie oraz programach rządowych. Raport Kolejowy: Panie Prezesie, pierwsze pytanie dotyczy Poznańskiej Kolei Metropolitarnej. Jak Pan oceni jej funkcjonowanie? Włodzimierz Wilkanowicz: Projekt wpisał się doskonale w strategię rozwoju komunikacji publicznej w Aglomeracji Poznańskiej, a jeszcze bardziej w oczekiwania podróżnych. Zagęszczenie siatki połączeń, utrzymanie cyklu 30 minutowego w godzinach szczytu, a także realizacja przewozów na właściwym poziomie jakościowym wraz z atrakcyjną ceną oraz integracją z innymi środkami transportu- mam tu na myśli chociażby ofertę Bus-Tramwaj-Kolej, czy też zintegrowane węzły przesiadkowestwarza ogromny potencjał i niejako generuje dodatkowy popyt ze strony klientów na dobrze zorganizowany transport publiczny.

RK: Proszę przybliżyć korzyści jakie Koleje Wielkopolskie zyskały w związku ze startem PKM? WW: Niewątpliwą korzyścią wynikającą z uruchomienia PKM, jest wzrost atrakcyjności transportu szynowego, pozwalający na przemieszczenie się w relatywnie krótkim czasie przez teren Aglomeracji Poznańskiej. Funkcjonuje w obiegu powiedzenie, iż Pasażerowie „głosują” nogami. Z tego „głosowania” jesteśmy dziś bardzo zadowoleni, bowiem po raz pierwszy w swojej historii, Spółka Koleje Wielkopolskie przekroczy próg 10 milionów podróżnych w ciągu roku i niewątpliwie swój udział w tym ma PKM. Inna niewątpliwą korzyścią projektu jest wzmocnienie poczucia współodpowiedzialności organizacyjnej i finansowej przez samorządy lokalne w zakresie publicznego transportu zbiorowego, co jest również istotną wartością.

ści transportu kolejowego. W wielu elementach posiada potencjał przyspieszenia określonych działań. Rewitalizacja konkretnych odcinków, jak choćby Śrem – Czempiń i dalej do Poznania, czy Jarocin – Gostyń – Leszno, lb choćby Międzychód – Rokietnica – Poznań Główny wydaje się bardziej realna niż kiedykolwiek. Zapowiadana likwidacja słynnej „listy wstydu”, czyli 100 miast o wielkości ponad 10 tysięcy mieszkańców bez dostępu do kolei – to w mojej ocenie dobry kierunek działania. RK: Nie da się ukryć, że sporym problemem są prace rewitalizacyjne, remontowe na liniach. Jak sobie radzicie z tym problemem? WW: Staramy się dobrze układać naszą współpracę z zarządcą infrastruktury PKP Polskie Linie Kolejowe SA). Mieliśmy różne trudne doświadczenia na przykład w zakresie ponoszenia dodatkowych kosztów

Niewątpliwą korzyścią wynikającą z uruchomienia PKM, jest wzrost atrakcyjności transportu szynowego. RK: Obecnie na kolei nośnym tematem jest Kolej+. Czy w Pana opinii może ten program zmienić oblicze kolei regionalnych? WW: Program „Kolej+”, w mojej ocenie, stanowić będzie uzupełnienie działań Samorządu Województwa w zakresie wzmocnienia pozycji publicznego transportu zbiorowego- a w szczególno-

zmienionej organizacji ruchu, czy też w zakresie jakości przewozów w pierwszych fazach po oddaniu inwestycji do eksploatacji, ale uczymy się wzajemnie, mając świadomość, iż na początku i na końcu każdego procesu znajduje się pasażer, który jest najważniejszy. Mogę tylko powiedzieć, że współpraca ta staje się coraz bardziej owocna – choćby w zakresie organizacji. Już dziś roz-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY mawiamy z PKP Polskie Linie Kolejowe SA na temat wznowienia ruchu na odcinku linii E20 Konin – Kutno, zaplanowanym na 8 czerwca 2019, co jeszcze niedawno nie byłoby takie oczywiste. RK: Kolejnym istotnym tematem jest Wspólny Bilet. Wspomniał Pan, że w zasadzie głównym zainteresowanym jego wdrożeniem powinny być PKP Intercity. Dlaczego i jak Pan widzi współpracę z nimi? WW: Wprowadzenie Wspólnego Biletu, w tym taryfy degresywnej, ma na celu poprawę konkurencyjności transportu kolejowego w Polsce poprzez obniżenie dla podróżnych kosztów podróży realizowanych pociągami kilku przewoźników. Taryfa będzie miała zastosowanie w przypadku przejazdu pociągami przynajmniej dwóch przewoźników. Dodatkowo będzie wprowadzała ujednolicenie zasady terminów ważności biletów, warunku przewozu rowerów, bagażu i zwierząt, zwrotu należności za niewykorzystane bilety, zasady rozpatrywania reklamacji itd. Zaprojektowane rozwiązanie, docelowo jest przewidziane do sprzedaży we wszystkich kanałach dystrybucji i opierać się będzie na zastosowaniu systemu planowania podróży, który zaproponuje pasażerowi optymalne połączenie. Pozwolę sobie w tym miejscu na konkluzję, iż beneficjentem tego projektu będą wszyscy jego uczestnicy i przede wszystkim Pasażer. RK: Podczas konferencji Koleje Regionalne i Aglomeracyjne przystąpiliście do programu Dostępność PLUS. Taki ruch powinien być chyba naturalny dla każdej instytucji?

WW: Przystąpienie do programu Dostępność Plus powinno być, w mojej ocenie, naturalne dla większości instytucji, czy podmiotów gospodarczych. Celem Programu Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, jest podniesienie jakości życia i zapewnienie niezależności wszystkich obywateli, w tym osób starszych i osób z trwałymi lub czasowymi ograniczeniami. Służyć temu ma poprawa dostępności przestrzeni publicznej, produktów i usług w aspekcie architektonicznym, informacyjnym i komunikacyjnym. Bezpośredni wymiar Programu to bieżące i planowane inwestycje (budowlane, transportowe, technologiczne) polegające na modernizacji/ poprawie istniejącej infrastruktury,

przestrzeni, środków transportu, stron internetowych, czy usług. Celem jest ich dostosowanie do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, np. poprzez dodawanie funkcji komunikacyjnych w autobusach, likwidację progów i schodów w budynkach, poprawę jakości usług – obsługo, komunikacji, zakupów itp. dla osób z ograniczeniami percepcji. Na żadnym etapie tego łańcuch transportowego nie powinno być ogniwa, które spowoduje swoiste wykluczenie osób niepełnosprawnych, a na pewno takim ogniwem nie zamierza być Spółka Koleje Wielkopolskie. RK: Koleje Wielkopolskie angażują się w szereg pomysłów marketingowych. Przykładem Koleje Wolności czy wsparcie inicjatywy „Naszą koleją w przyszłość”. To

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

chyba dobra droga na dotarcie do potencjalnych pasażerów lub przyszłych pracowników? WW: Po pierwsze, staramy się zawsze pamiętać o naszych korzeniach, korzeniach Polskości, kolejnictwa i historii. Tym bardziej, iż 100 Rocznica Odzyskania Niepodległości skłania ku temu i wręcz zobowiązuje. Nasze tradycje kultywowane są niemal od początku istnienia Spółki. Warto tu przypomnieć choćby coroczną inscenizację przyjazdu Ignacego Jana Paderewskiego do Poznania, prowadzenie regularnych przejazdów trakcją parową we

współpracy z Parowozownią Wolsztyn, w tym również pociągi okazjonalne, jak Blues Express. Aktywizujemy naszą działalność także na innych polach, jak współpraca z Zespołem Szkół Komunikacji w Poznaniu, obejmująca patronat nad konkretną klasą, organizację praktyk – i w efekcie końcowym pozyskanie przez Spółkę wykwalifikowanych pracowników. Ale też uczestniczymy w prezentacjach dotyczących kolei, realizowanych u najmłodszych milusińskich – w przedszkolach, czy szkołach, widowiskach plenerowych, festynach itd. Chcielibyśmy z Kolei Wielkopolskich stworzyć i ugruntować prawdziwą markę, markę solidności i rzetelności, po prostu markę wielkopolską.

Rozmawiał RK

RAPORT KOLEJOWY

PKP Intercity na stulecie niepodległości 8 listopada 2018 r. wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel wziął udział w odsłonięciu na warszawskim Powiślu muralu, który przedstawia świętowanie przez Polaków rocznicy odzyskania niepodległości. - Bardzo się cieszymy, że nasz narodowy przewoźnik tak aktywnie włącza się w obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, przypominając wszystkim o tym, jak ważne jest świętowanie wolności – powiedział wiceminister Andrzej Bittel. Obraz stworzyła Aleksandra Szmida. Przez najbliższy rok mural będzie widoczny z okien pociągów przejeżdżających przez warszawskie Powiśle i dla wszystkich spacerowiczów. Mieszkańcy Warszawy mogą podziwiać go przy ulicy Solec 85. Na muralu znajdziemy elementy symbolizujące największe polskie miasta, w tym wrocławskie krasnale, smoka wawelskiego, górnika ze Śląska czy warszawską syrenkę. - PKP Intercity aktywnie włącza się w tegoroczne obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Mural to jedna z naszych propozycji. Możemy pochwalić się także tym, że na polskie tory wyjechały w tym roku biało-czerwone lokomotywy. Dzięki nim polska kolej jeździ w narodowych barwach, z których jesteśmy niezmiernie dumni – podkreślił Marek Chraniuk, prezes PKP Intercity. W trakcie ostatnich miesięcy PKP Intercity aktywnie współpracowało z biurem Programu Niepodległa oraz Polską Organizacją Turystyczną. Dzięki temu możliwe było zorganizowanie przez przewoźnika szeregu ciekawych inicjatyw. - Spółkom z Grupy PKP bardzo zależy na pielęgnowaniu historii Polski i popularyzacji wiedzy na jej

temat, dlatego nie mogło nas zabraknąć w świętowaniu obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości – stwierdził

Krzysztof Mamiński, Prezes Zarządu PKP SA. RK

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Global Debate UICS W dniach 15-16 listopada w Warszawie odbyła się, zorganizowana przez Międzynarodową Radę Badań Kolejowych Międzynarodowego Związku Kolei (UIC’s IRRB) oraz Instytut Kolejnictwa, konferencja poświęcona przyszłym wyzwaniom mobilności. Uczestnicy zostali powitani przez Pana Jerzego Wiśniewskiego, Dyrektora Fundamental Values Department w UIC oraz Pana Andrzeja Żurkowskiego, Dyrektora Instytutu Kolejnictwa pełniącego jednocześnie rolę Vice-Przewodniczącego IRRB. Pan Mikołaj Wild, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury w swoim wystąpieniu powiedział, że wolą polskiego rządu jest, aby kolej stała się atrakcyjnym środkiem transportu. Zauważył także, że transport w Polsce znajduje się w szczególnym okresie, pełnym wyzwań i bardzo istotnym dla jego dalszego rozwoju. W imieniu Przewodniczącego IRRB, Pana Borisa Lapidusa wystąpił Pan Aleksiej Ozerow, który przedstawił kluczowe czynniki wpływające na ewolucję transportu. Zebrani mieli okazję zapoznać się

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

video przesłaniem skierowanym do uczestników konferencji przez Pana Jean-Pierre Loubinoux, Dyrektora Generalnego UIC dostępnym obecnie w internecie. https://youtu.be/0DgEUJA1LAc Debata zgromadziła blisko 100 uczestników z całej Europy. Jej celem była wymiana poglądów na temat transportu w przyszłości i roli kolei w intermodalnym systemie przewozów. Dyskusja toczyła się w ramach 5 sesji tematycznych: • Nowe koncepcje systemów mobilnych • W kierunku zintegrowanego systemu transportowego • IT - nowe szanse i zagrożenia • Konkurencyjność podmiotów w transporcie • Trwałość i odporność systemu transportu

We wnioskach, Pan Dennis Schut, Kierownik badań UIC i Pan Jerzy Wiśniewski, podkreślili wagę zdecydowania o tym, jakiego rodzaju badania obecnie powinny być prowadzone i w jakim kierunku kolej powinna zmierzać. Jako główne zadania wskazano skupienie się na oczekiwaniach klientów, uwzględnienie w badaniach personelu kolejowego, czerpanie doświadczeń z innych środków transportu i ewolucję nowych technologii. W szczególny sposób podkreślono, że chcąc sprostać wyzwaniom przyszłości należy planować transport z orientacją na przyszłe potrzeby nie w odniesieniu do teraźniejszości. RK

RAPORT KOLEJOWY

REGIObohater – w Belwederze wręczono nagrody W Belwederze odbyło się uroczyste zakończenie projektu REGIObohater. W spotkaniu, w którym udział wzięli m.in. przedstawiciele administracji publicznej oraz członkowie Zarządu Spółki Przewozy Regionalne, właściciela marki POLREGIO, wręczono nagrody kilkunastu zwycięzcom konkursu. Finał akcji połączono z wernisażem wystawy prezentującej dokonania 16 polskich regionalnych patriotów oraz zwiedzaniem Belwederu. Wizyta w Belwederze – budynku, który jest jednym z symboli polskiej walki o niepodległość, była jedną z nagród w konkursie, w którym wzięło udział prawie 5 tys. osób. Zwycięzcy odebrali także czytniki książek oraz jako pierwsi mogli obejrzeć wystawę poświęconą REGIObohaterom. Zakończona właśnie kampania REGIObohater miała na celu wybór 16 – po jednym w każdym województwie – bohaterów walki o niepodległość Polski. W toku ogólnopolskiego plebiscytu, w którym wzięło udział kilka tysięcy osób wybrano bohaterów, które przez najbliższe dwa lata będą patronami pociągów POLREGIO. – Ocenialiśmy ponad 100 życiorysów, ale warto sobie uświadomić to, że tak naprawdę Polska odzyskała niepodległość po 123 latach i to były setki tysięcy ludzi, indywidualnych życiorysów, które przyczyniły się do tego, żeby ta niepodległość w 1918 roku nadeszła – powiedział Dariusz Gwizdała, Zastępca Szefa Biura Bezpie-

Laureaci konkursu

gen. Franciszek Kleeberg

Janusz Kusociński

czeństwa Narodowego, Członek Rady Programowej projektu REGIObohater.

– REGIObohater to unikatowe połączenie trzech obszarów, czyli 100-lecia niepodległości Polski, naszej regionalności i przywiązania do małych ojczyzn oraz kolei, która jest czymś więcej niż instytucją. Kolej to pewna ciągłość nie tylko gospodar-

gen. Elżbieta Zawacka

cza, ale pewnego zaangażowania pozagospodarczego i patriotycznego – powiedział Andrzej Kensbok, Wiceprezes Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu. – Wszystkim laureatom serdecznie gratulujemy wygranej oraz dziękujemy za zaangażowanie w popularyzowanie wiedzy na temat bohaterów, którzy choć często doskonale znani są w lokalnych społecznościach, to jednak nie zawsze wiedza o ich bohaterskich czynach znana jest szerzej. Jesteśmy największym przewoźnikiem pasażerskim w Polsce, działamy blisko ludzi i ich codziennych potrzeb. Z tego

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

16 REGIObohaterów: Dolnośląskie – prof. Julian Czyżewski Kujawsko-pomorskie – gen. Elżbieta Zawacka ps. „Zo” Lubelskie – gen. Franciszek Kleeberg Lubuskie – kpt. Edmund Lesisz Łódzkie – rtm. Aleksander Napiórkowski Małopolskie – ppłk Ludwik Iwaszko Mazowieckie – Janusz Kusociński Opolskie – ppłk Bohdan Stanisław Sołtys Podkarpackie – płk Leopold Lis-Kula Podlaskie – mjr Władysław Raginis Pomorskie – ppor. Konrad Guderski ps. „Konrad” Śląskie – Maria Kujawska Świętokrzyskie – mjr Jan Piwnik ps. „Ponury” Warmińsko-mazurskie – Michał Kajka ps. „Prawdziński” Wielkopolskie – gen. Roman Abraham Zachodniopomorskie – Ewelina Nowak względu cieszymy się, że akcja REGIObohater, ukierunkowana m.in. na lokalne społeczności, spotkała się z tak dużym zainteresowaniem – powiedział Krzysztof Zgorzelski, Prezes Zarządu Spółki Przewozy Regionalne. – Przed rozpoczęciem programu „Niepodległa” przeprowadziliśmy badania społeczne z których wniknęło, że Polacy chcą świętować w swoich małych ojczyznach, dlatego bardzo dziękujemy za organizację tego kon-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

kursu, ponieważ z ramienia instytucji kultury nie bylibyśmy w stanie zorganizować tak ważnej inicjatywy jak REGIObohater – powiedział Jan Kowalski, Dyrektor Biura Programu „Niepodległa”. Organizując kampanię poświęconą regionalnym bohaterom POLREGIO chciało włączyć się w obchody 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę oraz podkreślić znaczenie lokalnych bohaterów w historii Polski. W czasie

kampanii na dedykowanej stronie internetowej www.regiobohater.pl, która nadal funkcjonuje, można się było zapoznać z biogramami 100 osób, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. oraz miały szczególny wkład w budowanie polskości pośród lokalnych społeczności. Wyboru tych postaci dokonała Rada Programowa w skład której weszli: Artur Soboń – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju (przewodniczący Rady Programowej), Dariusz Gwizdała – Zastępca Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Michał Góras – Szef Gabinetu Politycznego w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Andrzej Kensbok – Wiceprezes Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. Kampania REGIObohater jest objęta Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości. Partnerem akcji jest Agencja Rozwoju Przemysłu – największy udziałowiec Spółki Przewozy Regionalne i Program „Niepodległa”, a partnerem medialnym Grupa Wydawnicza Polska Press.

RAPORT KOLEJOWY

W Instytucie najważniejszy jest pracownik Dyrektor Instytutu Pojazdów Szynowych Maciej Andrzejewski w wywiadzie dla Raportu Kolejowego opowiedział o instytucie i kierunkach jego rozwoju. Raport Kolejowy: Na początek, proszę, aby przybliżył Pan czytelnikom swoją drogę zawodową. Maciej Andrzejewski: Prawie 10 lat temu ukończyłem studia w Politechnice Poznańskiej na kierunku „Transport”. W listopadzie 2013 roku obroniłem pracę doktorską na Wydziale Maszyn Roboczych i Transportu wspomnianej Uczelni (dziś jest to Wydział Inżynierii Transportu), związaną z tematyką ekologicznej i ekonomicznej eksploatacji pojazdów silnikowych, w tym transportu masowego. Na swoim koncie mam dodatkowo ukończone na Wydziale Finansów i Bankowości Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu studia podyplomowe o profilu menedżerskim, zwłaszcza w zakresie projektów badawczo-rozwojowych. W tym kontekście mam okazję współpracować m.in. z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Zgłębianiu nowych trendów naukowo-badawczych służy również moja przynależność do takich międzynarodowych organizacji, jak Society of Automotive Engineers, Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych oraz Polskie Towarzystwo Pojazdów Ekologicznych.

Powołanie

mnie na stanowisko dyrektora Instytutu Pojazdów Szynowych „TABOR” w Poznaniu wpisało się w swego rodzaju tradycję Jednostki. Od 40 bowiem lat wszyscy dyrektorzy wywodzili się z grona pracowników Instytutu. Ja mam zaszczyt i możliwość pracować w Instytucie od ponad 5 lat. Kontakt z nim miałem już od momentu ukończenia studiów zasadniczych, realizując na studiach doktoranckich wiele prac we współpracy z IPS-em. RK: W jakiej kondycji zastał Pan IPS „TABOR”, kiedy obejmował Pan posadę dyrektora? MA: Jako osoba od blisko 10 lat związana z Instytutem znałem jego realia, co pozwoliło mi sprawnie objąć stanowisko dyrektora. Bardzo cenię sobie dobrą współpracę z poprzednimi dyrektorami i byłymi zastępcami dyrektorów. Łącznie nadal ochoczo pracuje ich w Instytucie czterech. W moim przekonaniu przynosi to właściwe owoce dla Jednostki, którą mam zaszczyt kierować. W tym miejscu chciałbym im podziękować za wysiłek i dbałość włożone w to, aby Instytut plasował się w czołówce polskich instytutów badawczych. Zarazem jest to dla mnie nie lada zadanie by utrzymać wypracowaną dotychczas pozycję. Pozwolę sobie w tym miejscu zasygnalizować, że za 2 lata będziemy świętować 75-lecie istnienia IPS-u. Można by żartobliwie wtrącić, że to nasz swoisty Horyzont 2020. Jeśli mowa o czasie, to po kilku miesiącach postanowiłem sformalizować „ducha” Instytutu wyczuwalnego na naszych korytarzach i tak ukonstytuowało się, że „Naszą misją jest innowacyjne podejście do obecnych i przyszłych oczekiwań związanych z rozwojem, badaniami oraz oceną zgodności w obszarze pojazdów szynowych przy zachowaniu najwyższych standardów jakości”.

Trzeba jeszcze nadmienić, że od początku istnienia Instytutu jego najważniejszy zasób stanowią pracownicy. To dzięki tym wszystkim osobom możliwy jest ciągły rozwój Jednostki oraz wprowadzanie w życie nowych idei. Myślę, że z sukcesem udaje nam się połączyć wiedzę i doświadczenie wieloletnich pracowników IPS „TABOR” z entuzjazmem i szybko zdobywanymi kompetencjami zespołów młodej kadry. W odniesieniu do zadanego pytania dodam jeszcze, iż w kontekście zarządzania kluczowym było to, że obejmowałem stanowisko dyrektora Instytutu w komfortowej sytuacji, kiedy to kadra kierownicza została w ostatnich latach mocno odmłodzona. Bardzo doceniam i szanuję poprzednich kierowników naszych jednostek organizacyjnych, a z tymi obecnymi znajduję bezpośrednie zrozumienie. RK: W jakim kierunku zamierza Pan prowadzić Instytut? Czy zachowa Pan obecny kierunek czy też planuje Pan zmiany? MA: Wiele rzeczy jak dotąd dobrze sprawdziło się w Instytucie, stąd też chciałbym kontynuować pewną strategię wypracowaną przez lata. Oczywiście, jak każdy będąc na moim miejscu, chciałbym też wnieść swój wkład w życie Instytutu „TABOR”. Żeby nie wywoływać zbytniego niepokoju wśród naszej kadry, od początku zakładałem działanie raczej ewolucyjne niż rewolucyjne, co przyniosło dobre efekty. Po tych kilku miesiącach „urzędowania” jestem co do tego przekonany. Zresztą historia to z pewnością szybko oceni. Odnosząc się szczegółowo do pytania powiem na początek, że dużą wagę przykładam do możliwości współpracy z Ministerstwem Inwestycji i Rozwoju w ramach instrumentu Sprawdzimy Twój Eksperymentalny Pomysł Progra-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY mu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014−2020. Naturalną rzeczą jest też współpraca z Ministerstwem Przedsiębiorczości i Technologii (bezpośredni organ nadzorczy Instytutu). W kontekście myśli o rozwoju IPS-u cenne jest również dla mnie doświadczenie zdobyte w trakcie realizacji licznych prac naukowych i badawczo-rozwojowych – projekty, głównie w ramach programów: LIDER, INNOTECH, INNOTABOR, PBS. Nadmienię, że dla Programu Sektorowego INNOTABOR została wypracowana tematyka projektów obejmujących innowacyjne, nowoczesne, proekologiczne pojazdy szynowe oraz zespoły, podzespoły i urządzenia do tych pojazdów, z realizacją do 2023 roku. Projekty te mogą być wykonywane skuteczniej i sprawniej np. w ramach tzw. „Szybkiej Ścieżki” dofinansowywanej przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. W kwestii planów myślę między innymi o utworzeniu specjalistycznego zespołu zajmującego się żywotnością i recyklingiem pojazdów szynowych, od etapu założeń projektowych do fizycznej likwidacji pojazdu (przy uwzględnieniu ekoprojektowania). Przyczynkiem do tego jest z pewnością zrealizowana w Instytucie dysertacja doktorska, której celem było opracowanie efektywnego systemu recyklingu pojazdów szynowych w Polsce. Sądzę, że autorce tej dysertacji udało się kompleksowo i szeroko podejść do tego ważnego zagadnienia. W dobie licznie prowadzonych prac modernizacyjnych na infrastrukturze szynowej, chcemy ponadto zintensyfikować, we współpracy z Instytutem Silników Spalinowych i Transportu Politechniki Poznańskiej, działania mające na celu poprawę ekologiczności i efektywności energetycznej maszyn torowych. Szansę na to upatrujemy w pierwszej kolejności w modyfikacji czynności organizacyjno-technicznych. Chodzi o to by park maszynowy miał możliwie precyzyjnie zaplanowane zadania na każdy dzień roboczy, bez zbędnych przestojów eksploatacyjnych (zwłaszcza przy uruchomionych jednostkach napędowych emitujących toksyczne zanieczyszczenia do atmosfery). Ogólnie we wspomnianym kontekście chciałbym zasygnalizo-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

wać, że realizujemy właśnie z ww. Jednostką naukową nowatorskie podejście do badań toksyczności gazów wylotowych silników przeznaczonych do zastosowań kolejowych. Jest to metodyka RDE (Real Driving Emission), czyli badań w tzw. rzeczywistych warunkach eksploatacji. W myśl programu POWER (Wiedza Edukacja Rozwój), aby się rozwijać nieuchronnie trzeba ciągle zdobywać wiedzę. Czynimy to m.in. uczestnicząc corocznie w specjalistycznych szkoleniach czy też różnego rodzaju kongresach/konwentach rozwoju. Nie zapominamy też o edukacji, kiedy to możemy doświadczeniami i umiejętnościami naszej kadry podzielić się z innymi. W poruszanych aspektach postanowiłem pilotażowo uruchomić cykl konferencji naukowo-technicznych dotyczących konstrukcji i badań pojazdów szynowych. Jako że spotkało się to z pozytywnym odbiorem uczestników, zamierzamy to kontynuować w kolejnym roku.

łania mające na celu spełnienie aktualnych potrzeb społeczeństwa, a zwłaszcza transportu XXI wieku. Stąd poniekąd pomysł na wspomniany design thinking. Na koniec dodam, że po kilku miesiącach pracy na stanowisku dyrektora postanowiłem poszerzyć współpracę międzynarodową, zarówno z przedstawicielami przemysłu, jak i uczelni kształcących kadry z sektora kolejowego. Przykładowo, w trakcie targów InnoTrans 2018 w Berlinie Instytut Pojazdów Szynowych „TABOR” przyłączył się do licznej międzynarodowej grupy podmiotów związanych z sektorem pojazdów szynowych (wytwórcy finalnych pojazdów, dostawcy podzespołów, jednostki naukowo-badawcze i in.). Inicjatorem i koordynatorem ww. grupy jest firma Kompetenznetz Rail Berlin-Brandenburg GmbH, która współpracuje z partnerami z branży kolejowej na terenie całej Europy. Jej celem jest m.in. nawiązywanie relacji biznesowych między przedsiębiorstwami oraz wspólna realizacja projektów. RK: Jakie są najważniejsze wyzwania stojące przed Instytutem?

Skuteczną edukację warto też uprawiać w gronie producentów podzespołów kolejowych czy też dostawców całych pojazdów. Wiem że Państwa Wydawca, czyli Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei, stawia sobie to za jeden z głównych celów działalności. Aby móc kreować nowe pomysły mające szansę na wdrożenie w praktyce gospodarczej powołałem niewielki interdyscyplinarny zespół – swego rodzaju think tank dla nowych projektów, który z założenia ma funkcjonować przy wykorzystaniu efektywnego narzędzia w postaci design thinkingu. Jak już wspominałem mam zaszczyt być współpracownikiem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, co z pewnością pomaga mi, przy zachowaniu oczywiście wymagających warunków w kwestiach poufności pozyskanych informacji, wyczuć w jakim kierunku powinny iść dzia-

MA: W najbliższym czasie będzie się to wiązać przede wszystkim ze spełnieniem zapotrzebowania transportowego w kontekście planów budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego i Programu Kolej+ (z pewnością infrastrukturę stworzoną w nowych lokalizacjach trzeba będzie zapełnić dodatkowymi pojazdami – kwestia dopuszczania do ruchu) oraz tematyki określonej w ramach Studium Wykonalności Programu Sektorowego INNOTABOR. Sądzę, że w związku z sygnalizowaną podległością pod Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii oraz prowadzoną przez nas zasadniczą działalnością dotyczącą taboru kolejowego, jesteśmy naturalną Jednostką konsultacyjną i partnerem Ministerstwa w opracowywaniu np. potencjału gospodarczego w zakresie możliwości wytworzenia rodzimych pojazdów poruszających się z dużymi prędkościami. Mamy też zamiar wspierania różnego rodzaju integracji środków transportu aglomeracyjnego czy

RAPORT KOLEJOWY też metropolitalnego, ułatwiającego życie mieszkańców i wszystkich przyjezdnych. Ciekawie w tym względzie jawi się sprawdzone zagranicą rozwiązanie typu tram-train, czyli wykorzystania infrastruktury kolejowej do poruszania się tramwajów (specjalnie przystosowanych – dwu- lub nawet wielosystemowych). Z dokonanych przez nas wstępnych analiz wynika, że zanosi się na długi potencjalny proces wdrażania tego w Polsce, ale może warto sukcesywnie podejmować stosowne kroki naprzeciw temu rozwiązaniu. Może łatwiejsze w naszych realiach byłoby bezpośrednie powiązanie połączeń kolejowych i tramwajowych – dwa środki transportu na jednym peronie. Z kolejnych planowanych zagadnień do poruszenia w najbliższym czasie pozostaje określenie szans na zastosowanie w kraju na dużą skalę pojazdów do transportu kombinowanego. Mamy bowiem na koncie opracowane liczne rozwiązania w tej materii. Na pewno kluczową rolę będzie odgrywać wola polityczna rządzących w czasie oczekiwania na ewentualną większą otwartość rynku przewozowego w przedmiotowym zakresie. Ponadto, głównie dzięki wykorzystaniu aparatury typu PEMS (Portable Emission Measurement System) do badań RDE, przymierzamy się do wykonania zakrojonych na szerszą skalę analiz ekologiczno-ekonomicznych zastosowania specjalistycznych wagonów m.in. do przewozu naczep drogowych właśnie w transporcie kombinowanym. To samo tyczy się upowszechniania w kolejnictwie pojazdów dwudrogowych (zwłaszcza w miejsce lokomotyw manewrowych z energochłonnymi układami napędowymi). RK: Jak widzi Pan przyszłość IPS „TABOR” w kontekście innowacyjnych planów polskich firm produkujących tabor? MA: Na bieżąco śledzimy różnego rodzaju analizy dotyczące branży, jak choćby uruchomione niedawno konsultacje społeczne projektu Strategii Rozwoju Transportu do 2030 roku, na których z pewnością opierać się będą polscy wytwórcy taboru szynowego. Instytut Pojaz-

dów Szynowych „TABOR” zawsze starał się wykazywać elastyczność i otwartość na zachodzące zmiany. Widać, że ostatnio sytuacja w sektorze kolejowym nabiera szybkiego tempa, jednak na szczęście nie jest dostrzegalne podejście nazbyt pochopne. Sprzyjać to może wypracowywaniu dojrzałych rozwiązań, zapewniających maksymalny poziom bezpieczeństwa. Aktualnie mamy możliwość pracować nad projektami nowatorskich lokomotyw dwunapędowych, w wersji podstawowej dla ruchu pasażerskiego oraz z elementami autonomiczności dla ruchu towarowego (możliwość zdalnego operowania na bocznicach). Ponadto przyglądamy się też postępom działań nad pojazdami zasilanymi wodorem czy też sprężonym lub ciekłym gazem ziemnym (CNG, LNG). Nie obce są nam także układy napędu hybrydowego w zespołach trakcyjnych przeznaczonych do ruchu regionalnego. Mam nadzieję, że uda mi się tym sposobem przekonać Czytelników, że nie boimy się trudnych wyzwań i zastosowania nowych technologii. Tego przykładem może być również to, że uskuteczniamy nowoczesne podejście do diagnostyki w postaci aplikacji mobilnej obsługującej nasze rozwiązania z zakresu układów hamulcowych do pojazdów kolejowych, powstających w ramach prac badawczo-rozwojowych. W kontekście dokonywanej przez nas certyfikacji, czy też szerzej, oceny zgodności w obszarze pojazdów szynowych muszę powiedzieć, że przymierzamy się do rozszerzenia zakresu uprawnień nadawanych przez Polskie Centrum Akredytacji. Chcemy to też uczynić w odniesieniu do naszego, uznanego w skali europejskiej, laboratorium o bogatych zasobach pomiarowych i tym samym szerokich możliwościach badawczych. RK: W jakim kierunku, w Pana opinii, pójdzie rozwój pojazdów szynowych? MA: Zacznę może od tego, że to co aktualnie obserwujemy w sektorze pojazdów szynowych jest poniekąd analogią do najważniejszych tren-

dów rozwoju pojazdów samochodowych. Należy brać pod uwagę przede wszystkim zmniejszanie masy przy stale rosnącym wyposażeniu dodatkowym – poprawa bezpieczeństwa i komfortu, autonomia i konieczność zabudowy dodatkowych urządzeń, napędy alternatywne, implementacja zaawansowanych technicznie układów oczyszczania gazów wylotowych. Uszczegóławiając ten ostatni wątek dopowiem, że chodzi też o tzw. retorfitting, czyli doposażanie już użytkowanych pojazdów we wspominane układy oczyszczania. Takie podejście z powodzeniem jest realizowane m.in. w USA a także w Polsce w przypadku autobusów miejskich. Coraz częściej można zauważyć, iż znacznego tempa nabierają, sygnalizowane już przeze mnie, prace nad zmniejszaniem energochłonności ruchu pojazdów, co pozwoli nie tylko na poprawę ekonomiki przewozów, lecz także zmniejszy ich uciążliwość eksploatacyjną wobec środowiska. Chodzi tu w głównej mierze o mniejszą emisję zanieczyszczeń do atmosfery w kontekście obowiązku spełnienia przez producentów silników spalinowych wymagań normy Stage V. Także w trakcji elektrycznej obserwuje się mocno zakrojone prace badawczo-rozwojowe nad energooszczędnym sterowaniem układami napędowymi m.in. w wyniku zastosowania tzw. asystentów stylu jazdy czy też nowych technologii, jak choćby węgliki krzemu, w układach elektroenergetycznych. Jak już po części wspomniałem, w pracach manewrowych rośnie rola specjalistycznych pojazdów dwudrogowych wykonywanych m.in. na bazie nowoczesnych ciągników rolniczych. Ich walory operacyjne doceniło już wiele podmiotów gospodarczych, funkcjonujących głównie na terminalach przeładunkowych. Nadmienię, że nasz Instytut w tej materii może się poszczycić sporym zakresem rozwiązań konstrukcyjnych w ramach prac B+R. Patrząc na tempo rozwoju rynku, musimy się intensywnie przygotowywać na nowe oczekiwania użytkowników.

Rozmawiał RK

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

10 urodziny SESTO Koniec roku to zawsze dobry moment na chwilę refleksji. Rok 2018 był dla Sesto okresem pełnym wyzwań i kreatywnych doświadczeń. W tym roku obchodziliśmy swoje 10 urodziny, które stały się okazją do podsumowań, a także przedstawienia planów rozwojowych na kolejne lata działalności.

Ciężką pracą i poświęceniem dążyliśmy do osiągnięcia obecnej pozycji. Dzięki naszemu uporowi i przede wszystkim oddanej, wykwalifikowanej kadrze staliśmy się liderem w dostawie projektów, urządzeń i systemów dla infrastruktury: trolejbusowej, trakcji miejskiej oraz kolejowej. Nasz Jubileusz świętowaliśmy w Hotelu Windsor w Jachran-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

ce. Odbył się bal i zabawa do białego rana. Liczna obecność naszych Kontrahentów i Dostawców utrzymała nas w przekonaniu, że jesteśmy stabilnym, wiarygodnym partnerem biznesowym w realizowaniu wspólnych przedsięwzięć, a także dodała nam motywacji, do dalszego rozwoju i dążenia do perfekcji. Z tej okazji chcielibyśmy jeszcze raz serdecznie podziękować naszym Kontrahentom oraz Dostawcom za obdarzenie naszej firmy szczególnym zaufaniem tak istotnym dla budowania trwałych relacji w biznesie. Szczególne podziękowania składam wszystkim Pracownikom Sesto, wybitnym specjalistom, którzy związali swój talent z naszą firmą i trwale ją wspierają. Doświadczenie, wiedza, otwarcie na nowe pomysły, doskonałe relacje biznesowe i międzyludzkie to wartości, na których zawsze będziemy budowali naszą markę - podsumowuje Prezes Zarządu Sesto Piotr Sakowski.

Sesto w pigułce: Sesto Sp. z o.o. jest wiodącym producentem elektroenergetycznej aparatury zabezpieczeniowej oraz systemów informatycznych przeznaczonych dla transportu szynowego w Polsce. Specjalnością firmy są również projekty elektroenergetyczne oraz budowa i modernizacja obiektów zasilania. RK

RAPORT KOLEJOWY

Nadchodzi czas „Inteligentnej Mobilności” rozmowa z Krzysztofem Celińskim, Prezesem Zarządu Siemens Mobility Sp. z o.o. Krzysztof Celiński – Absolwent Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej od ponad 40 lat związany z branżą kolejową w Polsce. Zarządzał największymi instytucjami kolejowymi w naszym kraju - PKP S.A, PKP PLK, PKP Intercity, a także m.in. Metrem Warszawskim. Pełnił również funkcję dyrektora Departamentu Kolejnictwa w Ministerstwie Transportu i Gospodarki Morskiej oraz dyrektora w brytyjskiej spółce Halcrow Group Limited. Od 2016 r. związany z firmą Siemens. Z początkiem lipca 2018 r. pełni funkcję prezesa zarządu Siemens Mobility Sp. z o.o. Raport Kolejowy: Panie Prezesie, pojawiają się nowe technologie, które ułatwiają pasażerom podróż a przewoźnikom prowadzenie działalności. Która (lub które) z technologii może być kluczowe dla przyszłości kolei? Krzysztof Celiński: Kluczową zmianą technologii, z jaką mamy obecnie do czynienia na rynku transportowym, jest zarzucenie formuły „Transport jako Usługa” na rzecz formuły „Mobilność jako Usługa” określanej też jako Inteligentna Mo-

bilność. Przewiduje się, że w 2030 roku wartość usług Inteligentnej Mobilności przekroczy kwotę 500 mld USD. Jej głównym segmentem będzie zaawansowana, zorientowana na klientów forma publicznego transportu z wykorzystaniem małych i średnich autonomicznych pojazdów użytkowanych w formule współdzielenia „od drzwi do drzwi” w zależności od potrzeb pasażerów. Ten trend jest dużym wyzwaniem dla tradycyjnego rynku transportu szynowego, przede wszystkim dla producentów pojazdów szynowych oraz ich użytkowników. Zainteresowanie technologiami przyszłości charakteryzują wydatki największych koncernów samochodowych i kolejowych w start-upy i firmy tzw. „nowych technologii”. Intel zainwestował 15 mld USD w izraelską firmę MobilEye specjalizującą się w technologii autonomicznej mobilności. Obecnie współpracuje w tej dziedzinie z 27 producentami samochodów. Na liście zakupów koncernów samochodowych znalazły się np. Argo Al. (technologie autonomicznej mobilności); Charge Point (elektromobilność); Moovel (planowanie podróży). To tylko niektóre przykłady zainteresowania przyszłością dz i s i e j s z yc h graczy na

rynku transportowym. Rozwój nowych technologii niejednokrotnie motywuje koncerny samochodowe do wspólnych prac w zakresie Inteligentnej Mobilności. Taką decyzję podjęły BMW i Daimler w marcu tego roku. RK: A w jaki sposób Siemens przygotowuje się na nowe wyzwania w sektorze kolei? W jakim kierunku, za jakimi trendami podążacie? KC: Siemens Mobility również inwestuje w technologie związane z Inteligentną Mobilnością. W ciągu ostatnich kilku lat spółka zakupiła firmy z branży SaaS (Software-as-a-Service). Są to m.in. HaCon (narzędzia planowania podróży); HAFAS (zarządzania przepustowością pociągów), Bytemark (mobilna sprzedaż biletów z wykorzystaniem chmury obliczeniowej), czy też Padam (narzędzia planowania pierwszej/ostatniej mili podróży. Zintensyfikowaliśmy prace nad autonomicznymi pojazdami: tramwajem w Poczdamie oraz elektrycznymi samochodami na terenie kampusu Siemensa w Monachium. Tę drugą inicjatywę współfinansuje rząd federalny Niemiec, a poza Siemensem Mobility biorą w niej udział m.in. Politechnika Monachijska, Instytut Ochrony Klimatu, Energii i Mobilności oraz niemieckie firmy IAV, UTB i Emm. Spółka dba również o rozwój i innowacyjność swoich podstawowych produktów: pojazdów szynowych oraz systemów sterowania oraz sposobów ich serwisowania. Opracowana została aplikacja Railigent do inteligentnego monitoringu,

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY analizy danych i konserwacji zapobiegawczej. Interesującą aplikacją jest Easy Spares do zamawiania i dostarczania części zamiennych do pojazdów szynowych Siemensa w ciągu 24 godzin. Swoją prostotą bardzo przypomina portal Allegro, a do identyfikacji potrzebnej części wystarczy jej zdjęcie. Już ponad 800 części dostępnych jest do druku 3D. Nowe pojazdy będą projektowane pod kątem możliwości drukowania 3D ich części składowych. Rewolucja wkracza także do zakładów utrzymania taboru. Przykładem jest otwarty we wrześniu najnowocześniejszy obiekt tego typu w Dortmundzie do serwisowania 82 pociągów Mireo przez okres 32 lat dla kolei RRX. Wdrożono koncepcję zaplecza obsługiwanego bez konieczności używania papierowych dokumentów. Opracowano specjalną aplikację dla Windows 10 umożliwiającą korzystanie ze smartfonów, aby w sposób intuicyjny planować, rejestrować wszystkie czynności obsługowe, zamawiać materiały i części zamienne. Całość wspiera automatyczny system diagnostyczny. Spółka wykorzystuje również innowacje z innych gałęzi przemysłu: metalurgii, spawalnictwa, półprzewodników dużych mocy, narzędzi projektowania 3D itp. Pojazdy szynowe i ich komponenty są coraz lżejsze, bardziej energooszczędne i jednocześnie bardziej niezawodne i trwałe, odporne na zniekształcenia i zużycie. Takie podejście sprawia, że nasz nowy pojazd dużych prędkości Velaro Novo będzie o 15 % lżejszy, a jednocześnie będzie mógł zabrać o 10 % więcej pasażerów.

Pobieżna lektura zapisów umowy skłania do stwierdzenia, że w POIiŚ nie ma miejsca na „eksperymenty”. Większość modernizacyjnych projektów kolejowych POIiŚ realizowanych z puli 67 mld zł będzie bazowała na sprawdzonych rozwiązaniach technicznych i technologicznych, czego dowodem jest m.in. żądanie przedstawienia w ofertach certyfikatów i zezwoleń na oferowane urządzenia i podsystemy. Awersja zamawiających do jakiegokolwiek ryzyka skutkuje zabudową urządzeń i podsystemów dopuszczonych i eksploatowanych na sieci kolejowej od kilku lub kilkunastu lat. Dotychczas żaden projekt związany z sektorem kolejnictwa nie był zamawiany w trybie partnerstwa innowacyjnego. W gremiach zarządzających spółek kolejowych nie ma członków zarządu lub prokurentów odpowiadających za przedsięwzięcia rozwojowe i innowacyjne, które wdrażane będą w perspektywie dłuższej niż 5 – 10 lat. Zarządy spółek koncentrują się głównie na rozwiązywaniu bieżących problemów inwestycyjnych, eksploatacyjnych, społecznych, czy finansowych.

Jeśli przyjrzeć się praktyce dużych kolei zachodnioeuropejskich to zarówno DB AG jak i SNCF dużo inwestują w rozwój i innowacje, niezależnie od prac rozwojowych, jakie prowadzą koncerny produkujące pojazdy szynowe czy urządzenia związane z infrastrukturą kolejową. Za przykład może posłużyć linia kolejowa Annaberg – Buchholtz wyznaczona przez DB AG do pilotażowego wdrożenia Internetu rzeczy i chmury obliczeniowej do sterowania ruchem kolejowym. Udane wdrożenie tego rozwiązania skutkować będzie aktywnym udziałem DB AG i firm uczestniczących w pilotażu w przyszłych pracach normalizacyjnych i standaryzacyjnych. Wcześniej czy później chmura obliczeniowa i internet rzeczy zastąpią lokalne kolejowe komputerowe systemy sterowania i zarządzania ruchem. Nie mając za sobą doświadczeń i prób skazujemy się na bierny udział w gremiach normalizacyjnych i standaryzacyjnych. RK: Co zatem należy jeszcze zmienić czy wdrożyć?

RK: Zmiany technologiczne nie zależą tylko od firm takich jak Siemens, ale od samych kolei. Pana zdaniem, czy w Polsce jest grunt pod Kolej 4.0? KC: Mamy jeszcze wiele do zrobienia, aby nasz rodzimy sektor kolejowy skutecznie włączył się w światowy wyścig technologiczny. Projekty kolejowe objęte dofinansowaniem ze środków Unii Europejskiej muszą spełnić określone wymagania zawarte w umowach o dofinansowanie z POIiŚ 2014 - 2020.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY KC: Dobrą praktyką stosowaną przez zamawiających w Polsce jest np. odchodzenie od kryterium 100 % ceny w przetargach na tabor, na rzecz np. efektywności energetycznej. Należy do tego dołożyć jeszcze jeden istotny element i rozpisywać przetargi na dostawę nowoczesnych pojazdów wraz z ich wieloletnim utrzymaniem. To w dłuższej perspektywie ogromne oszczędności dla zamawiającego, który ma pewność, że wraz dynamicznie zmieniającą się technologią, za kilkanaście lat nadal będzie miał w swoim parku pojazdy nowoczesne. Przykładem niech będą ostatnie duże europejskie przetargi taborowe realizowane przez Siemens Mobility, takie jak np. dostawa pojazdów Inspiro dla Londynu (40-letni serwis), pociągów Desiro dla kolei RRX w Niemczech (32-letni serwis), czy modernizacja systemu sterowania ruchem w Norwegii wraz z wprowadzeniem systemu ETCS (25-letni serwis). RK: Nie sposób nie zapy tać o GSMR. Od 1 stycznia 2019 r, wszystkie nowe, odnawiane i modernizowane pojazdy trakcyjne muszą być wyposażone w urządzenia pokładowe systemu GSM-R. Jak reagujecie na to zagadnienie? KC: Siemens Mobility ma w swoim portfolio rozwiązania dla GSM-R. W Polsce koncentrujemy się natomiast na innych segmentach rynku urządzeń pokładowych – np. dostarczając dla pojazdów nowosądeckiego Newagu technologię Trainguard 200, spełniającą najwyższe wymogi bezpieczeństwa i zgodne zarówno z TSI, jak i najnowszymi wymogami w zakresie ETCS poziomu 2 wzorca 3, które od początku 2019 r. będą obowiązywać na polskim rynku kolejowym. RK: Nie ukrywa Pan jednak, że technologicznie jesteście przygotowani na wdrożenie bardziej nowoczesnych rozwiązań niż GSM-R? KC: Dużo nowocześniejsze rozwiązania niż GSM-R zastosowano do testów autonomicznych elektrycznych pojazdów na terenie kampusu

Trucks prowadzą prace pilotażowe. Z kolei koncepcja LTE- V2X bazuje na technologii komórkowej 4G i nie jest obecnie komercyjnie dostępna. RK: Na koniec musi paść pytanie o podsumowanie starego roku i plany na przyszły? Siemensa w Monachium. Siemens Mobility jest odpowiedzialny w tym projekcie za komunikację pojazd – pojazd/infrastruktura (V2X) za pomocą standardowej sieci WLANp (ITS-G5). ITS-G5 to bezprzewodowy standard transmisji w pasmie o częstotliwości 5,9 GHz. Po 10 latach testów i zmian używana jest obecnie w Japonii, USA i coraz szerzej w Europie. Pozwala na niezakłóconą koegzystencję z systemem używanym do elektronicznego poboru opłat, ale przede wszystkim nie wymaga pokrycia całej przestrzeni odbiornikami przy drodze. Nawiązanie łączności następuje automatycznie w przypadku znalezienia się jednej stacji w bezpośrednim sąsiedztwie innej. Nie jest potrzebny tzw. „dostawca” sieci z jego wysokimi kosztami transmisji. VW, Toyota, GM, Daimler już dziś używają ITS-G5 i jej amerykańskiego odpowiednika WAVE. Renault, PSA, MAN, DAF, Scania, Volvo

KC: Miniony rok finansowy, był wyjątkowy dla Siemens Mobility z kilku względów. Wyodrębniliśmy się ze struktur Siemensa w ramach planowanego połączenia z Alstomem, ale także osiągnęliśmy jako spółka bardzo dobre wyniki. Zamówienia wzrosły o 25% w stosunku do roku 2017 do kwoty 10,959 mld EUR, przychody były wyższe o 11% od przychodów osiągniętych w 2017 roku i wyniosły 8,758 mld EUR. Zysk netto wyniósł 872 mln EUR. Kolejny rok nie powinien być gorszy od 2018. Realizujemy zarówno istniejące kontrakty, ale także zdobywamy nowe zamówienia na nasze pojazdy Inspiro, Avenio, czy Vectron. Warto wspomnieć tutaj chociażby o niedawno wygranym przetargu na dostawę 94 pojazdów metra dla Londynu, wartym ponad 1,5 mld funtów.

Rozmawiał RK

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Logistyka w stulecie niepodległości Katedra Logistyki Uniwersytetu Gdańskiego zorganizowała XIX Konferencję Naukową „Modelowanie procesów i systemów logistycznych”.

Konferencje logistyczne organizowane przez UG od 19 lat na trwałe wpisały się w kalendarz wydarzeń. Pierwszy dzień konferencji odbył się pod przewodnim hasłem- Logistyka w stuleciu niepodległości. Tym razem celem konferencji była prezentacja logistycznych metod i narzędzi zwiększania efektywności działalności usługowej, handlowej oraz produkcyjnej. Ponadto podczas wydarzenia zajęto się obszarami związanymi z modelowaniem systemów wsparcia logistycznego, jako nieodzownych podsystemów każdej celowej działalności ludzkiej przy pomocy różnorodnych metod i narzędzi modelowania. Pierwszy dzień konferencji odbył się pod hasłem- Logistyka w stulecie niepodległości. Na początek odczytano list od wiceministra Andrzeja Bittela, który podkreślił rolę logistyki w latach odzyskania suwerenności i niepodległości. Referat wprowadzający wygłosił dr hab. Henryk Woźniak, który postarał się odpowiedzieć na pytanie czy logistyka świętowała już swoje stulecie. Głos podczas pierwszej sesji zabrali także dr Marian Kardas, który opowiedział o historii

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

powstania portu w Gdynii, a także Krzysztof Mamiński (Prezes Zarządu PKP SA), Marek Chraniuk (Prezes Zarządu PKP Intercity SA), Mirosław Antonowicz (Członek zarządu PKP SA). Ponadto o plany i osiągnięcia spółek kolejowych i związanych z koleją streścili Zbigniew Kozendra i Stanisław Wojtowicz (PKP CARGO SA), Andrzej Skiba (PKP LHS Sp. z o.o.), Andrzej Osipów (PKP PLK SA), Jakub Styczeń (Euroterminal Sławków Sp. z o.o.), Anna Szczygielska (Zakłady Automatyki Kombud SA). O początkach polskich kolei opowiedział natomiast mecenas Maciej Ruciński.

RAPORT KOLEJOWY

Ambitna strategia Grupy PKP CARGO Pozycja lidera rynku w obszarze Trójmorza i na unijnym odcinku Nowego Jedwabnego Szlaku oraz znaczny wzrost udziałów na polskim rynku – to główne cele zapisane w strategii Grupy PKP CARGO na lata 2019-2023. Strategia jest oficjalnym dokumentem Grupy i została przyjęta przez radę nadzorczą PKP CARGO. Jej oficjalna prezentacja odbyła się 6 grudnia w siedzibie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie w obecności mediów i analityków giełdowych. Czesław Warsewicz, prezes PKP CARGO S.A., przypomina, że zapowiadał przygotowanie aktualizacji strategii Grupy PKP CARGO w momencie obejmowania swojego stanowiska w marcu br. – Jest to dla nas kluczowy dokument, wskazuje główne kierunki działań Grupy PKP CARGO. Strategia ma także konsolidować Grupę, spowodować, że ludzie będą się utożsamiali z naszą organizacją – podkreśla Czesław Warsewicz. Prezes wskazuje, że dokument odpowiada na wyzwania stojące przed PKP CARGO. – Dostosowujemy się do sytuacji na rynku. Dostrzegamy wymagania, jakie stawia przed nami globalizacja, a jednocześnie staramy się jak najlepiej wykorzystać rosnące znaczenie Polski w Europie, nasz wzrost gospodarczy i położenie Polski na skrzyżowaniu najważniejszych szlaków handlowych – argumentuje Czesław Warsewicz. Lider na torach Do czego ma dążyć przedsiębiorstwo? Grupa PKP CARGO chce być środkowoeuropejskim liderem w przewozach kolejowych dzięki uzyskaniu dominującej pozycji w obszarze Trójmorza i na unijnym odcinku Nowego Jedwabnego Szlaku – to wizja wokół której koncentruje się strategia. Kluczem do osiągnięcia tego celu będzie zaś „realizowanie kompleksowej usługi logistycznej na rynku kolejowych przewozów towarowych i usług intermodalnych dającej pozycję dostawcy pierwszego wyboru”.

Strategiczny cel numer 1, czyli liderowanie na rynku przewozowym Trójmorza i na NJS, dotyczy zarówno pracy przewozowej oraz masy transportowanych ładunków. Grupa chce go osiągnąć najpóźniej w 2023 roku, a w latach 2023-2038 ta po-

istotne będzie dążenie do uczynienia z PKP CARGO wyspecjalizowanego operatora logistycznego, który realizuje kompleksowe usługi, zwłaszcza w sektorze intermodalnym, czyli obsługuje ładunki „od drzwi do drzwi” – wyjaśnia Czesław Warsewicz.

zycja ma być umacniania. Chodzi w tym przypadku przede wszystkim o przewozy kontenerowe, gdyż na rynki widać rosnącą liczbę kontenerowców, które zawijają do portów nad Bałtykiem, Morzem, Czarnym i Adriatyckim, skąd ładunki trzeba przewozić po całej Europie. W praktyce Trójmorze trzeba poszerzyć o Morze Egejskie, gdzie intensywny ruch odbywa się na linii Chiny – Grecja. Chińczycy dzierżawią port w Pireusie i planują kolejne podobne inwestycje. Innymi słowy, PKP CARGO zrywa w strategii z obrazem spółki jako przewoźnika kolejowego, który tylko przyjmuje i realizuje zlecenia na transport pociągami różnych rodzajów ładunków. Grupa musi rozszerzać profil działalności, aby wcielić w życie cele zapisane w strategii. - Dlatego

Uzupełnieniem transportów morskich jest lądowy NJS. W ciągu najbliższych lat oczekiwany jest dalszy znaczny wzrost liczby pociągów pokonujących tę trasę – w 2018 roku Chiny wysłały około 5 tysięcy składów. Grupa PKP CARGO chce być mocniej obecna na obu szlakach, jak wspomniano wcześniej - nie tylko jako przewoźnik kolejowy, ale w roli wyspecjalizowanego operatora logistycznego. Jednocześnie strategia zakłada rozwój PKP CARGO na rynku polskim – w 2023 roku planowane jest zwiększenie udziałów rynkowych do 65% pod względem pracy przewozowej. Obecnie ten udział wynosi około 50 proc. – Ten cel chcemy osiągnąć zarówno dzięki wzrostowi organicznemu, jak i przejęciom innych podmiotów – wyjaśnia

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY Czesław Warsewicz, prezes PKP CARGO S.A. I dodaje, że gdyby zrezygnować z przejęć, wówczas proces zdoby wania kolejnych segmentów rynku znacznie by się wydłużył. Prezes Warsewicz zapewnia jednocześnie, że akwizycje na pewno nie będą się odbywały kosztem pogorszenia wskaźników finansowych Grupy. Cele i środki ich realizacji Strategia zawiera listę celów krótkookresowych, jakie ma w ciągu kolejnych lat realizować PKP CARGO. To m.in.: • Stworzenie najbardziej konkurencyjnej oferty dla partnerów biznesowych na Nowym Jedwabnym Szlaku na obszarze Unii Europejskiej i w obszarze „Trójmorza”, • Coroczny wzrost efektywności operacyjnej mierzony wskaźnikami KPI, • Utrzymanie tempa wzrostu ceny akcji wyższego od wzrostu wartości WIG30 i

• Coroczny zysk netto na poziomie minimum 5% przychodów od 2019 r. i minimum 8% przychodów od 2023 r. Osiągniecie celów strategicznych będzie zaś oparte na realizacji 13 zadań zapisanych w trzech filarach. Pierwszy filar to „wzrost”. Ma on się odbywać m.in. przez wzrost organiczny i nieorganiczny na rynku krajowym. Istotne jest również Skoordynowanie ekspansji zagranicznej przez spółki Grupy, oraz rozwój innowacji. W tym filarze ujęto również zadanie dostosowania oferty w celu integracji łańcucha dostaw do klienta. Drugi filar to „efektywność operacyjna”. Mają ją zapewnić cyfryzacja i informatyzacja, optymalizacja procesów przewozowych i zarządzania majątkiem Grupy PKP CARGO oraz optymalizacja zasobów taborowych i procesów utrzymaniowych. I trzeci filar - efektywność organizacyjna. Jego realizacji będą służyć z kolei optymalizacja procesów decyzyjnych oraz dostosowanie struktury Grupy do nowych zadań, rozwój kultury organizacyjnej, kapitału ludzkiego oraz zarządzania opartego

na celach (MBO), a także przyjęcie polityki zarządzania projektami oraz powołanie centralnej jednostki PMO. Plany te odpowiadają oczekiwaniom akcjonariuszy, tym bardziej, że strategia zakłada, iż od 2019 roku coroczny zysk netto Grupy będzie na poziomie minimum 5 proc. przychodów, a od 2023 roku ten wskaźnik wzrośnie do minimum 8 proc. przychodów. Ponadto zakładane jest utrzymanie tempa wzrostu ceny akcji wyższego od wzrostu wartości indeksu WIG30. Program już realizujemy Prezes Czesław Warsewicz podkreśla, że 2018 rok był nie tylko okresem podjęcia prac nad przygotowaniem strategii na kolejnych pięć lat. To już był czas, gdy zaczęto wdrażać pewne rozwiązania, które stały się priorytetami w omawianym dokumencie. Poprawa organizacji pracy, procesów przewozowych, podniesienie poziomu konkurencyjności na rynku, przyciąganie klientów ofertami coraz lepszymi dla nich również pod względem ceny – te czynniki

RAPORT KOLEJOWY

Wyniki w poszczególnych segmentach rynku: › Intermodal

Przewozy intermodalne rozwijają się od kilku lat najdynamiczniej w skali całego rynku towarowych przewozów kolejowych w Polsce. W trzech kwartałach 2018 roku Grupa PKP CARGO przewiozła w tym segmencie 6,6 mln ton towarów, co oznacza wzrost o 18,3% w porównaniu z analogicznym okresem 2017 roku (5,6 mln ton).

› Rynek kruszyw

Duże wzrosty odnotowuje także rynek przewozu kruszyw. W okresie styczeń-wrzesień 2018 roku Grupa PKP CARGO przewiozła aż 23,2% więcej kruszyw i materiałów budowlanych niż w ub.r. (wzrost z 15,9 mln ton do 19,6 mln ton).

› Metale i rudy

W tej grupie towarów przewieziono 9,5 mln ton (-2,9%).

› Węgiel kamienny

W tym segmencie Grupa PKP CARGO przewiozła w trzech kwartałach 2018 roku 38,1 mln ton towarów (-1,1%).

w głównej mierze przyczyniły się do tego, że Grupa PKP CARGO może się pochwalić znakomitymi wynikami finansowymi. Przychody po trzech kwartałach obecnego roku wyniosły 3,84 mld zł, a więc były wyższe o 11 proc. w stosunku do analogicznego okresu 2017 roku. Trzeba zaznaczyć, że poziom przychodów był najwyższy od 2013 roku, czyli od momentu wejścia PKP CARGO S.A. na giełdę. To samo można powiedzieć o EBIDTA

(702 mln zł). Strategia stawia przed Grupą zadanie nie tylko utrzymanie znakomitych wyników ale i ich poprawę. I tak, np. zysk netto ma wynosić od 2019 roku minimum 5 proc. przychodów, a od 2023 roku minimum 8 proc. Dobre wyniki finansowe PKP Cargo chwali się także doskonałymi danymi finansowymi po dziewięciu miesiącach 2018 roku. W okresie styczeń-wrzesień br. Grupa zanotowała wynik netto na poziomie 194 mln zł. To wzrost aż o 275% w porównaniu z analogicznym okresem 2017 roku. Po pierwszych dziewięciu miesiącach 2018 roku Grupa PKP CARGO osiągnęła 3,84 mld zł przychodów operacyjnych, co oznacza wzrost o 11 proc. w stosunku do tego samego okresu 2017 roku (3,46 mld zł). To także najwyższy wynik osiągnięty przez Grupę od 2013 roku. Rekordowa jest EBITDA, wskaźnik ten wyniósł 702 mln zł, co oznacza wzrost aż o 32% w stosunku do wyniku osiągniętego w ub.r. (532 mln zł). Po dziewięciu miesiącach zanotowano znaczący wzrost wyniku netto z 52 mln zł w 2017 roku do 194 mln zł w 2018. Pod kontrolą pozostają koszty jednostkowe Grupy, które po trzech kwartałach wzrosły tylko o 4,6% przy jednoczesnym wzroście przychodów jednostkowych aż o 9,3%. – Przede wszystkim nasze rezultaty są wypadkową podnoszenia konkurencyjności na rynku logistycznym, co przyciąga klientów, i poprawy naszej efektywności – zaznaczył Czesław Warsewicz

Dodał również, że: – Chciałbym zauważyć, że według danych GUS w sierpniu i wrześniu PKP CARGO zanotowało wzrost masy przewiezionych ładunków, podczas gdy cały rynek kolejowy borykał się ze spadkiem transportów. Warto zauważyć, że korzystne dla Grupy PKP CARGO są także wyniki finansowe osiągnięte w samym trzecim kwartale 2018 roku w porównaniu z analogicznym okresem 2017 roku. Przychody operacyjne wzrosły z 1,19 mld zł do 1,33 mld zł. Znacząco wyższa była także EBITDA – ze 199 mln zł do 279 mln zł. Ale znaczące wzrosty rok do roku, to nie jedyne dobre wiadomości finansowe – wyniki w okresie lipiec-wrzesień 2018 roku są jednocześnie najwyższymi wartościami kwartalnymi osiągniętymi przez Grupę od 2013 roku, czyli od momentu wejścia PKP CARGO na giełdę. W miesiącach lipiec-wrzesień Grupa odnotowała także znaczny wzrost wyniku netto (z 32 mln zł do 105 mln zł). Grupa PKP CARGO w pierwszych dziewięciu miesiącach 2018 roku przewiozła w sumie 90,7 mln ton towarów (+3,0% r/r). Do wzrostu przewozów najmocniej przyczynił się pobudzony popyt na kruszywa i materiały budowlane (+23,2%) oraz dynamiczny rozwój przewozów intermodalnych (+18,3%). – Klienci mogą być pewni, że współpracując z PKP CARGO mają za partnera wiarygodnego operatora logistycznego. Radzimy sobie doskonale z zadaniami przewozowymi pomimo wielu wyzwań stojącymi przed nami – dodaje prezes Warsewicz. RK

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Jakie kolejne akwizycje po zakupie Primol-Rail? Efekt akwizycji ma przynieść konkretne, wymierne korzyści finansowe dla nas. To jest dobry początek, aby ten rynek penetrować. Na przyszły rok zakładam, że tych pociągów będzie już 15, a nie 10 i w następnych latach ta liczba będzie wzrastać - mówi w rozmowie z portalem NaKolei.pl Czesław Warsewicz, prezes PKP CARGO. Piotr Czartoryski-Sziler: PKP Cargo dokonała pierwszej akwizycji kupując przewoźnika słoweńskiego. Rozumiem, że to otwiera dodatkowe możliwości dla zaangażowania się Grupy w przewozach między krajami Trójmorza? Czesław Warsewicz: Tak. To jest dla nas bardzo istotny kierunek, pokazujący naszą determinację do realizacji strategii rozwoju w obszarach Północ-Południe. Potrzebny jest nam rynek, know- how i firma Primol-Rail nam to daje. To jest lekki i sprawny podmiot, który poprzez to, że ma kontakty i powiązania z lokalnym rynkiem oraz zasoby ludzkie, które mogą realizować te przywozy, jest dla nas bardzo cenny. W przypadku większego rozwoju i ekspansji jest to bardzo istotny aktyw.

PCS: Jak te przewozy dzisiaj wyglądają w tamtym regionie? CW: Wspólnie realizujemy przewozy w ilości ok. 10 pociągów tygodniowo, podzlecając je na rynku słoweńskim innym podmiotom. Dzisiaj będziemy to realizować poprzez naszą spółkę. To jest też efekt synergii, funkcjonowania Grupy. Efekt akwizycji ma przynieść konkretne, wymierne korzyści finansowe dla nas. To jest dobry początek, aby ten rynek penetrować. Na przyszły rok zakładam, że tych pociągów będzie już 15, a nie 10 i w następnych latach ta liczba będzie wzrastać. Port w Koprze

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

jest istotnym portem adriatyckim, dla nas ważnym też z połączenia Kopru z Ostrawą, gdzie te przywozy są dzisiaj wykonywane. Jest to ewidentna realizacja naszej strategii. PCS: W planach spółki są już kolejne akwizycje? CW: Tak. Będą następne, penetrujemy rynek. Od 1,5 tygodnia mamy zatwierdzoną strategię, więc dzisiaj mocno przystępujemy już do pracy. Będziemy realizować akwizycje, a ich zdolność zależy od czasu negocjacji i porozumienia, które będą realizowane na pewno sprawnie i szybko.

PCS: Usługa „od drzwi do drzwi”, którą będziecie świadczyć, to też pewne novum? CW: W jakimś sensie jest to część partnera logistycznego, gdzie staramy się zrozumieć podejście klientów, którzy też mają swoje wyzwania. My chcemy im pomoc w realizacji ich strategii. Jesteśmy bowiem również odpowiedzialni za wyniki i efekty naszych partnerów biznesowych. Rozmawiał Piotr Czartoryski-Sziler

PCS: Strategia PKP CARGO, którą dziś Pan przedstawił jest bardzo ambitna. Jeśli uda się ją zrealizować w 100 proc., to będzie to oznaczało rewolucję w firmie? CW: Nie. To jest strategia oparta o rozwój ewolucyjny, a nie rewolucyjny jeśli chodzi o organizację i podejście. Natomiast główne akcenty kładziemy na to, że przechodzimy z przewoźnika typowo kolejowego na operatora logistycznego. Nasze działania opieramy o główną specjalizację intermodalną w korytarzach Północ- Południe i Wschód-Zachód. To nie jest nic nowego. Wprowadzamy jednak pewne narzędzia, które ten cel mają osiągnąć, chociażby Centralne Biuro Realizacji Inicjatyw Strategicznych, których mamy 13. Poza pokazaniem naszej misji i wizji, chcemy też przedstawić narzędzia do ich wdrożenia. To różni tę strategię od poprzednich, chcemy być bowiem wiarygodni w tym co robimy i realizujemy.

RAPORT KOLEJOWY

PKP CARGO transportowym zwornikiem regionu Zastępca Dyrektora Biura Rozwoju, Relacji Inwestorskich i Marketingu PKP CARGO SA Andrzej Banucha, opowiedział Raportowi Kolejowymi o planowanej strategii przewoźnika w rejonie Trójmorza, a także na Jedwabnym Szlaku. Raport Kolejowy: Panie Dyrektorze, proszę przybliżyć strategię PKP Cargo SA w kontekście poszukiwania nowych rynków? Andrzej Banucha: Strategia PKP CARGO SA opiera się na jednym, kluczowym, założeniu. Poszukiwanie przez naszą Spółkę nowych rynków i nowych aktywności opiera się na jednym celu. Chcemy być operatorem pierwszego wyboru w rejonie Trójmorza dla potencjalnego klienta na rynku intermodalnym pomiędzy portami Gdańsk/ Gdynia, Triest i Konstanca. Jako przewoźnik chcemy wykorzystać nasze położenie na skrzyżowaniu szlaków, a tym samym wpisać się w obsługę transportową portów. Realizujemy już bowiem przewozy do Rumunii i Słowenii, mamy spółki na Słowacji i Węgrzech. RK: Jakie czynniki wpłynęły na to, że zdecydowaliście się na działania w regionie Trójmorza? AB: PKP CARGO obszar Trójmorza, czyli państw między Morzem Bałtyckim, Morzem Czarnym i Adriatykiem, uznaje za naturalny obszar ekspansji biznesowej. Jest to zdeterminowane przez dwa podstawowe czynniki. Pierwszym z nich jest wzrost gospodarczy Europy Środkowo -Wschodniej, który jest najszybszy na całym kontynencie. Dotyczy to również transportu, w naturalny sposób skorelowanego ze wzrostem gospodarki. Na rynku Trójmorza PKP CARGO chce być takim graczem, który ma potencjał do przewiezienia kontenerów na dłuższym dystansie. Obecnie bowiem, chociaż jest tam wielu lokalnych graczy, to żaden nie ma takich możliwości.

Drugi czynnik to położenie wspomnianego regionu między czterema morzami. W rezultacie PKP Cargo staje się potencjalnym łącznikiem między portami morskimi. A dla PKP CARGO transport kolejowy i morski wzajemnie się uzupełniają. RK: A jaką rolę chcecie tam spełniać? AB: Jak wspomniałem na rynku usług przewozowych nie ma operatora, który oferuje przewozy na dłuższych dystansach. Gracza, dzięki któremu możliwy będzie transport kontenerów z kierunku bałkańskiego np. do Warszawy czy dalej do Chin. PKP CARGO zamierza stać się dominującym w regionie przewoźnikiem, któremu będzie można zlecić przewiezienie ładunku z Pireusu do Warszawy czy z Gdańska do Bukaresztu. Nie można pominąć także portu w Pireusie, który ma wielkiego inwestora z Chin, a który poszukuje stabilnego partnera na rynku środkowoeuropejskim. PKP CARGO chce być takim partnerem. Nasze plany zakładają zatem zwiększenie aktywności w takich krajach jak Czechy, między innymi dzięki

spółce AWT, ale także na Słowacji czy Węgrzech. Oznacza to możliwości rozwoju również na obszarze Chorwacji, Bułgarii czy Rumunii. Mamy również możliwości obsługiwania rynku włoskiego. Tym bardziej, że nie mamy tam możliwości inwestycyjnych. Włochy są zdominowane przez narodowego przewoźnika i konkurowanie z nim w sposób bezpośredni byłoby bardzo trudne. W związku z tym dążymy do stworzenia warunków współpracy na tym rynku. Można powiedzieć, że PKP CARGO to naturalny zwornik regionu w transporcie towarowym. RK: Nie można pominąć tematu Małaszewicz. Proszę wyjaśnić rolę tego miejsca na Nowym Jedwabnym Szlaku? I dlaczego ten punkt jest tak istotny dla Chin? AB: Chiny są zainteresowane zwiększaniem przewozów towarów do Unii Europejskiej przy wykorzystaniu stacji przeładunkowej Małaszewicze. To jest fakt niepodważalny. Polska ma być ważnym elementem na Nowym Jedwabnym Szlaku. A rola tego terminalu jest absolutnie kluczowa dla rozwoju Nowego Jedwabnego Szlaku . Jest to bowiem okno do Unii Europejskiej dla Chin. Przebiega tędy najkrótsza trasa między Europą a Chinami. Każdy inny wybór to także

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY wybór drogi bardziej kosztownej. Małaszewicze to także port dostosowany do obsługi dużych przeładunków. Ważna jest także rozpoznawalność nazwy „Małaszewicze” w Chinach. Znaczenie Małaszewicz podkreślają sami partnerzy chińscy i to nie tylko biznesowi, ale również ze sfer politycznych. Wizytujący nasz port ambasador Chin był pod wielkim wrażeniem jego wielkości i możliwości. Jedyne nasze zmartwienie to w zasadzie ilość pociągów, które przyjadą z Chin oraz przepustowość linii po stronie białoruskiej. RK: Panie Dyrektorze, a jakie są realne moce przeładunkowe Małaszewicz? Tym bardziej gdy weźmie się pod uwagę, że jest to wąskie gardło na szlaku. AB: Obecnie jesteśmy w stanie przeładować do 14 pociągów na dobę, ale przeładowujemy około 10 na co wpływ ma popyt. Zostaje zatem blisko 40% wolnych mocy przerobowych. Biorąc pod uwagę plany na przyszłość realizujemy

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

inwestycje, które jeszcze bardziej rozwiną możliwości przeładunków intermodalnych. Do roku 2026 planujemy czterokrotny wzrost mocy przeładunkowych. Naturalnie nastąpi to etapami. W pierwszym etapie, do 2020 roku, chcemy, aby możliwości wzrosły do 18 par pociągów na dobę. Natomiast do 2026 roku, miałoby to być już 40 par.

hentem. Takim, który skraca i ułatwia wiele procedur. Mam tutaj na myśli między innymi procedury celne, usprawnienie listów przewozowych czy monitoring wzmacniający bezpieczeństwo przewożonych towarów. Partnerstwo z Chinami to wzajemne wyszukiwanie potrzeb pozwalające obu stronom na stworzenie warunków do szybszych i tańszych przewozów.

RK: Prezes Czesław Warsewicz powiedział, że współpraca z Chinami ma strategiczne znaczenie dla PKP Cargo SA. Jaka formuła współpracy z Chinami byłaby dla Was najlepsza?

RK: Na koniec, jak widzicie miejsce AWT w ramach PKP Cargo SA?

AB: Współpraca z Chinami jest dla PKP CARGO naturalna ze względu na Nowy Jedwabny Szlak. Układamy ją sobie jednak na zasadach partnerskich. Podkreślić trzeba, że nasza spółka jest obecnie w bardzo dobrej kondycji finansowej. Tym samym, wbrew głosom płynącym z rynku, nie musimy poszukiwać inwestora zewnętrznego. Partnerstwo z Chinami układamy więc samodzielnie i dla Chin jesteśmy istotnym kontra-

AB: AWT odgrywa w naszych planach rolę kluczową. Kontrolujemy firmę AWT, operującą na rynku czeskim, słowackim i węgierskim. To nasz przyczółek do dalszego rozwoju. Rozbudowujemy terminal kontenerowy Ostrava Paskov w Czechach, którego położenie na osi północ – południe jest wręcz idealne. To daje nam możliwości dalszego rozwoju między innymi na rynku włoskim i litewskim. AWT wpasowuje się doskonale w nasze plany ekspansji. Rozmawiał RK

RAPORT KOLEJOWY

Intermodal otwarty na lokomotywy Inwestycje w nowoczesne wielosystemowe elektryczne lokomotywy liniowe będą decydowały o sukcesie transportu kombinowanego w Polsce. Widać wyraźną tendencję w zastępowaniu lokomotyw starych typów w intermodalnych przewozach międzynarodowych i krajowych nowoczesnym taborem. To powoduje skrócenie czasu przewozu koleją, eliminuje postoje na granicach państwowych, a przede wszystkim zapewnia znaczne oszczędności w zużyciu energii elektrycznej i poszczególnych podzespołów. Czym jest intermodal? Transport intermodalny (kombinowany) łączy w sobie cechy transportu kolejowego (duże zdolności przewozowe, przemieszczanie dużej masy ładunków na znaczne odległości w relatywnie krótkim czasie, ekologiczność i mała wrażliwość na trudne warunki atmosferyczne) i cechy transportu drogowego (elastyczność, transport „door-to-door”, dostawy i odbiór ładunków w czasie wymaganym przez klienta). By intermodal mógł się rozwijać, konieczne jest zapewnienie wysokiej jakości usługi, szczególnie na odcinku kolejowym, który w większości przypadków jest znacznie dłuższy niż dowóz z lub do terminala. Na kontynencie europejskim nie można zapominać także o rozwiązaniach koniecznych na styku torów o różnej szerokości i różnych systemach zasilania prądem. Wobec globalizacji gospodarki światowej i integracji gospodarki europejskiej, szybkie i niezawodne przewozy kolejowe będą odgrywały coraz większą rolę w łańcuchach transportowych. Intermodal rośnie w Polsce Świadectwem tego, że zalety transportu kombinowanego są dostrzegane przez polityków i ekonomistów, jest przyznanie przez Komisję Europejską dofinansowania w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na rozwój intermodalu w Polsce na łączną kwotę ponad 1,1 mld PLN. Lista rankingowa projektów objętych dofinansowaniem została

niedawno opublikowana przez CUPT. Spośród 31 projektów, które znalazły dofinansowanie, w sześciu wnioskodawcy bezpośrednio wskazali zakup nowoczesnych lokomotyw liniowych, a w trzech zakup nowoczesnego taboru, przez co należy rozumieć – także lokomotyw. Beneficjentami w zakresie tych projektów są przewoźnicy kolejowi i firmy typu ROSCO, operatorzy transportu intermodalnego i spedytorzy. Niewykluczone jest kolejne otwarcie na rozwój transportu intermodalnego i możliwość pozyskania dalszych funduszy. Intermodal lubi nowoczesne lokomotywy Co wpływa na szybkość przewozu koleją? Przede wszystkim infrastruktura o odpowiednich parametrach, umożliwiająca osiąganie wysokiej prędkości technicznej i handlowej, ograniczenie liczby postojów, zwolnień biegu pociągu, płynna obsługa terminali od strony kolei. Z drugiej strony – przewagą konkurencyjną są także nowoczesne pojazdy. Współczesne wymagania stawiane w zakresie transportu kombinowanego spełniają nowoczesne elektryczne lokomotywy wielosystemowe, zdolne do prowadzenia pociągów transportu intermodalnego z prędkością powyżej 120 km/h. Duża rezerwa mocy, siły pociągo-

wej, charakterystyka trakcyjna tych pojazdów zapewniają utrzymanie rozkładowych czasów przejazdu, nawet na liniach o trudnym profilu, przy zmieniającym się ciężarze pociągu i niesprzyjających warunkach atmosferycznych.

Lokomotywa nie lubi się zatrzymywać Nowoczesne rozwiązania napędu umożliwiają pracę lokomotyw wielosystemowych przy różnych rodzajach napięcia w sieci trakcyjnej, co eliminuje konieczność zatrzymania pociągu na stacjach granicznych. Brak postojów na granicy to znaczne oszczędności energii, skrócenie czas przejazdu i zwiększenie przepustowości sieci kolejowej. W zależności od organizacji pracy (rozkład jazdy, wymiana drużyn trakcyjnych, czas oczekiwania na pociąg na stacjach zwrotnych czy terminalach) nowoczesne lokomotywy w ruchu towarowym w przewozach intermodalnych osiągają przebiegi nawet do

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY 1000 km, a w ruchu pasażerskim – znacznie przekraczającym 1000 km na dobę. Znacznie wyższa dostępność i niezawodność nowoczesnych lokomotyw obniża koszty ich eksploatacji w porównaniu do taboru klasycznego, co nawet wobec wyższych kosztów pozyskania poprawia rentowność wykonywanych przewozów. Tak więc, nowoczesne elektryczne wielosystemowe lokomotywy liniowe gwarantują odpowiednią jakość (szybkość, niezawodność, punktualność) na odcinku kolejowym w transporcie kombinowanym i umożliwiają obniżenie kosztów operacyjnych.

Przykładem takiego pojazdu jest lokomotywa Vectron produkowana przez Siemens Mobility i przystosowana do pracy przy zasilaniu prądem stałym 3 kV, przemiennym (15 kV 16,7 Hz i 25 kV 50 Hz) oraz w wersji wielosystemowej (wszystkie powyższe systemy zasilania + 1,5 kV DC). Vectrony mają homologację w 18 krajach europejskich, w tym w Polsce. Lokomotywa lubi oszczędzać (prąd, koła i hamulec) Wobec znacznych obecnych i spodziewanych wzrostów cen energii, każda zaoszczędzona kilowatogo-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

dzina przekłada się na wymierne korzyści finansowe przewoźnika, a mniejsze zużycie energii do wykonania tej samej pracy przewozowej będzie stanowiło przewagę konkurencyjną. W lokomotywach Vectron zastosowano wiele rozwiązań umożliwiających osiągnięcie znacznych oszczędności energii. Przede wszystkim zaawansowany system sterowania napędem umożliwia rekuperację energii elektrycznej. W systemach prądu przemiennego 100% energii elektrycznej wyzwalanej przy hamowaniu może być oddane do sieci. Dzięki

układom przeciwpoślizgowym, wyeliminowanie poślizgu przy rozruchu i hamowaniu ogranicza pobór energii i zużycie elementów napędowych. W Vectronach zastosowano m.in. nowy typ zestawu kołowego, w którym - w porównaniu do innych rozwiązań - możliwe jest o 10 mm większe zużycie średnicy tocznej koła. Dzięki temu wydłuża się czas eksploatacji zestawu kołowego, przebiegi są rzadsze, co obniża koszty eksploatacji pojazdu oraz podnosi współczynnik jego dostępności. Lokomotywa ma także możliwość wykorzystania pełnej siły hamulca elektrodynamicznego, która w wie-

lu krajach podniesiona została ze standardowej wartości 150 kN do 240 kN.. Oznacza to, że - szczególnie w przewozach kombinowanych - w znacznym zakresie ciężaru pociągu, pochylenia linii kolejowej i osiąganych prędkości, możliwa jest regulacja prędkości pociągu niemalże do jego zatrzymania wyłącznie poprzez użycie hamulca elektrodynamicznego. Podniesienie efektywności hamulca daje znaczne oszczędności zużycia zestawów kołowych i części ciernej hamulca w wagonach, co przekłada się na wymierne korzyści finansowe. Dzięki temu eliminuje się tarcie związane z uży-

ciem klasycznego hamulca klockowego czy tarczowego, co przekłada się na ograniczenie hałasu i emisji pyłów do środowiska. Są to korzyści niewymierne, ale w skali sieci kolejowej przynoszące istotne oszczędności.

Piotr Dybowski starszy specjalista ds. sprzedaży lokomotyw pionu Rolling Stock w Siemens Mobility Sp. z o.o.

RAPORT KOLEJOWY

Konferencja Techniczno – Naprawcza PKP Intercity S.A. Dialog, potencjał oraz prezentacja realizowanych projektów. Takie były fundamenty organizacji kolejnej już, szóstej, edycji Konferencji Techniczno-Naprawczej PKP Intercity S.A. zorganizowanej wspólnie z Polską Izbą Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei Wydarzenie, które miało miejsce w Ustce, w swoich założeniach miało doprowadzić do wykreowania dialogu pomiędzy zleceniodawcą a wykonawcą. W oparciu o prezentacje realizowanych projektów, sytuacji taborowej oraz planów rozwojowych PKP Intercity S.A., przewoźnik chciał pokazać praktyczne aspekty swojej działalności. Konferencja miała ponadto utrwalić zasady współpracy PKP Intercity S.A. z kontrahentami, a tym ostatnim umożliwić zaprezentowanie firmom potencjału oraz najnowszych rozwiązań w zakresie produkcji, napraw i prac utrzymaniowych taboru kolejowego. Początek Konferencji przeznaczono na sprawy formalne. Otwarcia i przywitania gości dokonali - Jarosław Oniszczuk, Członek Zarządu PKP Intercity S.A., Adam Musiał, Dyrektor Generalny i Dorota Markiewicz, Dyrektor z Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei. Następnie firmy GG Technic s.c. Piotr Gaca, Maciej Grobelski, LINK - CABLES Sp. z o.o. oraz ZEP/ „PREXPOL” J. Piskor i J. Walkiewicz Spółka Jawna zostały przyjęte w poczet firm członkowskich. Jarosław Oniszczuk przedstawił referat inauguracyjny konferencji. Streścił w nim osiągnięcia PKP In-

tercity w 2018 roku. Liczby wyglądały imponująco. W pierwszym półroczu 2018 roku PKP Intercity wypuściło o 3627 pociągów więcej w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. Większa liczba pociągów była reakcją na wzrost liczby pasażerów. W pierwszym półroczu br. z usług PKP Intercity skorzystało o ponad milion pasażerów więcej niż w tym samym okresie 2017 roku (21,4 mln). W okresie wakacji, od początku czerwca do końca sierpnia pociągami przewoźnika podróżowało 13,48 mln pasażerów.

W ramach swojej prezentacji Jarosław Oniszczuk przedstawił także strategię taborową. PKP Intercity S.A. ogłosiło między innymi skorzystanie z prawa opcji na modernizację kolejnych 30 wagonów przez H. Cegielski Fabrykę Pojazdów Szynowych w Poznaniu. Ponadto, wraz z NCBiR, opublikowało ogłoszenie o zamiarze prowadzenia dialogu technicznego w sprawie opracowania i dostawy konfigurowalnych elektrycznych zespołów trakcyjnych, które spełniają wymagania w zakre-

sie m.in. prędkości konstrukcyjnej nie mniejszej niż 250 km/h, pojemności ok. 400 miejsc siedzących, zasilania systemem prądu stałego 3 kV i systemami prądu przemiennego 15 kV i 25 kV, częściowo wyposażonych w automatyczny system wymiany bagażu. Po zakończeniu referatu inauguracyjnego wręczono „Świadectwa Zgodności”, czyli certyfikaty potwierdzające akceptowalność przez PKP Intercity S.A. produkowanych części i podzespołów lub wykonywanych usług utrzymaniowo-naprawczych dotyczących taboru kolejowego. Świadectwa Zgodności po przeprowadzonym, z wynikiem pozytywnym, audycie wręczono firmom: • PZPG Piastów Dystrybucja Sp. z o.o., • Bombardier Transportation Polska Sp. z o.o., • NOVA FARBY S.C. Patrycja Trzmiel, Andrzej Schwenke, • ROGUM Kable Sp. z o.o., • PRONET Color Sp. z o.o., • Mankiewicz Lakiery Przemysłowe Sp. z o.o. i S.K., • Zakład Wyrobów Metalowych „RESTAL” Elżbieta Rembiasz. • Świadectwa wznowione natomiast wręczono firmom: • Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz SA

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Od lewej: Adam Musiał, Dorota Markiewicz, Jarosław Oniszczuk, Krzysztof Prządka

• ARGIS Sp. z o.o. • Zakład Usług Taborowych „REMTRAK” Sp. z o.o., • WABTEC Poland Sp. z o.o. , • Darpol Sp. z o.o. Następnie Krzysztof Prządka, Pełnomocnik Zarządu, Dyrektor Biura Taboru PKP Intercity S.A., scharakteryzował wdrożone rozwiązania techniczne w wagonach poddanych modernizacji. Omówił zatem w sposób bardzo szczegółowy zmodernizowany tabor przekazując dane techniczne wagonów typu 141A- 10 czy też 174A. ZEP INC. to czołowy amerykański producent i dostawca wyspecjalizowanej chemii technicznej dla kolejnictwa i przemysłu oraz infrastruktury miejskiej. Bartosz Chyliński, Regionalny Manager ds. Techniczno-Handlowych z ZEP/ „PREXPOL” J.Piskor i J.Walkiewicz Spółka Jawna zaprezentował sposób wykorzystania PROCOLLE CARTER GUN – płynnej uszczelki gumowej w postaci aerozolu, która jest odporna na wysokie temperatury oraz absorbująca wibracje i hałas. Uszczelka doskonale i skutecznie zapobiega nieszczelnościom - minimalizując wycieki olejów w osłonach kół zębatych lokomotyw. Drugim pokazanym p r o d u k t e m by ł CHERRY BOMB,

czyli preparat w postaci pasty do mycia między innymi izolatorów ceramicznych, wzbogacony w drobinki pumeksu i łagodny rozpuszczalnik. Pasta doskonale i bezpiecznie czyści izolatory zabezpieczając je przed kolejnymi zanieczyszczeniami. Dr inż. Bogdan Miśta, Manager produktu ds. Przemysłowych Środków Smarnych z FUCHS OIL Corporation (PL) Sp. z o.o. streścił specjalistyczne środki smarne dla nowoczesnego taboru kolejowego. Przedstawił między innymi produkty i miejsca aplikacji, smarowania obrzeży kół i szyn, metody aplikacji. Miśta określił wymagania smarowanie obrzeży kół (redukcja zużycia obrzeży kół, redukcja zużycia obrzeży szyn, wydłużenie trwałości kół i szyn, redukcja ryzyka związanego z wykolejeniem przez minimalizację tarcia pomiędzy obrzeżem kół i szyn, optymalizowanie procedury/zabiegu reprofilowania kół, zmniejszenie nakładów inwestycyjnych) oraz metody aplikacji (m. in. stosowane centralne układy smarowania z ekstremalnie małymi dawkami na obrzeża). Grzegorz Golan, Bussines Development Manager z PILZ POLSKA Sp. z o.o., przedstawił zagadnienie bezpieczeństwa aplikacji kolejowych poprzez SIL PLC. Zalety tego rozwiązania to, według słów Golana, duża ilość dostawców (brak wymagań specyficznych dla dostawcy, brak blokady dostawcy), niskie ceny, bezpośrednia i wysoka dostępność oraz zamknięta, bezpieczna sieć oparta na otwartych standardowych sieciach IT / telekomunikacyjnych.

Kolejną prelekcję wygłosił Franciszek Seul, Manager reprezentujący TEKNOWARE Poland Sp. z o.o. Streścił zalety oświetlenia tej firmy jak również ostatnie trendy w oświetleniu taboru (znaczenie inteligentnych systemów sterowania oświetleniem, zwiększona zdolność kontroli i dokładnej diagnostyki). Tematykę nowoczesnych technologii, które mogą wspierać produkcję podjął Aleksander Faleńczyk, Senior Sales Manager z PSI Polska Sp. z o.o. Scharakteryzował on między innymi platformę PSIam czyli jedyną na rynku platformę do zarządzania produkcją. Łączy ona w sobie zaawansowane harmonogramowanie produkcji (APS), monitorowanie realizacji produkcji (MES) oraz kontrolę procesu produkcyjnego (SCADA).

Drugi dzień konferencji rozpoczęły, przebiegające równolegle, szkolenia oraz zamknięte spotkania bilateralne. W pierwszym przypadku, reprezentujący Wydział Transportu Politechniki Śląskiej: • prof. Janusz Ćwiek omówił możliwości zastosowania materiałów kompozytowych na pudła wagonów osobowych, • prof. Krzysztof Labisz przedstawił klocki i okładziny hamulcowe kompozytowe w aspekcie wymagań TSI, interoperacyjności, • prof. Jarosław Konieczny streścił cykl życia pojazdów szynowych (w tym wytrzymałość zmęczeniowa osi zestawów kołowych). W ramach spotkań bilateralnych omówiono natomiast realizacje zawartych i bieżą-

partnerzy srebrni

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

cych umów oraz zasad współpracy pomiędzy, PKP Intercity S.A. a kontrahentami. W grupie tematycznej – wagony - z przedstawicielami PKP Intercity spotkali się reprezentanci firm - Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz SA, Wagon Opole Sp. z o.o., Zakład Usług Transportowych „REMTRAK” Sp. z o.o., NEWAG SA, H. Cegielski Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o. oraz ZNTK Mińsk Mazowiecki. Natomiast w grupie - lokomotywy i EZT - OLKOL Sp. z o.o., Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego i Miejskiego Sp. z o.o., Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz SA, ALSTOM KONSTAL SA oraz NEWAG SA. Kolejny panel przeznaczono na omówienie współpracy PKP Intercity S.A. z kontrahentami realizującymi naprawy taboru. W tym wypadku przedstawiciele zakładów przedstawili i omówili najczęściej występujące problemy i uszkodzenia w konkretnych instalacjach i podzespołach: • Zygmunt Wolanin, z-ca Dyrektora Zakładu, Zakład Centralny – Warszawa, omówił zatem instalację elektryczną w pociągach – magistrala UIC: budowa, przeznaczenie i występujące problemy; • Janusz Nowak, Z-ca Dyrektora Zakładu, Zakład Południowy –

Kraków, streścił najwcześniej występujące uszkodzenia, stwierdzone podczas czynności przeglądowych wagonów; • Andrzej Bokszczanin, Z-ca Dyrektora Zakładu, Zakład Zachodni – Poznań, opowiedział o klimatyzacji wagonów – usterkach i problemach technicznych; • Sławomir Leman, Z-ca Dyrektora Zakładu, Zakład Północny – Gdynia, scharakteryzował nieszczelność przekładni zębatych w lokomotywach EP07/EU07. Podczas kolejnego panelu najpierw omówiono współpracę PKP Intercity S.A. z kontrahentami realizującymi naprawy taboru. Następnie Grzegorz Misiura, Naczelnik z PKP Intercity S.A, streścił zagadnienie standaryzacji w projektach taborowych. Przedstawione zostały cele standaryzacji wagonów: • wprowadzenie, w miarę możliwości, jednego standardu maksymalnie jak największej liczby komponentów, dzięki czemu pasażerowie będą zawsze wiedzieli jaki rodzaj wyposażenia znajduje się w wagonach PKP Intercity S.A., • krótszy czas realizacji projektów,

• maksymalne skrócenie czasu dostaw zamówionych części, • zmniejszenie kosztów późniejszej eksploatacji wagonów, • usprawnienie procesu diagnozy i naprawy usterek, • przewidywalność, powtarzalność zabudowy i eksploatacji. Misiura podał również przykładowe elementy objęte standaryzacją (malatura, piktogramy wewnętrzne i zewnętrzne, wygląd i wyposażenie wc, galanteria wagonowa: zasłonki przedziałowe, rolety, młotki bezpieczeństwa, poręczę, wykładziny, lustra i śmietniczki, gniazdka elektryczne, stoliki czteroosobowe w części bezprzedziałowej oraz półki na duży bagaż w części bezprzedziałowej). Ostatnim akordem konferencji było spotkanie wewnętrzne PKP Intercity S.A. Podsumowując należy zauważyć, że konferencja kolejny już raz umożliwiła efektywny dialog pomiędzy największym polskim kolejowym przewoźnikiem pasażerskim a kontrahentami z sektora taboru szynowego. Już teraz zapraszamy na kolejne spotkanie w Olsztynie w dniach 2426 kwietnia 2019 r. RK

partnerzy brązowi

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

PKP Intercity na ścieżce rozwoju w 2018 roku Pierwsze efekty inwestycji z dofinansowaniem UE 5 października br. PKP Intercity ogłosiło skorzystanie z prawa opcji na modernizację kolejnych 30 wagonów przez H. Cegielski Fabrykę Pojazdów Szynowych w Poznaniu. Będą one jeździć jako wagony przedziałowe drugiej klasy. 9 listopada br. PKP Intercity odebrało 10 pierwszych wagonów. Udogodnienia: • klimatyzacja, • gniazdka elektryczne, • elektroniczny system informacji pasażerskiej, • toalety z zamkniętym obiegiem, • wzmacniacze sygnału komórkowego, • bezprzewodowy internet. 13 listopada br. PKP Intercity ogłosiło skorzystanie z prawa opcji na modernizację kolejnych 82 wa-

gonów przez Pesa Bydgoszcz S.A. Będą one jeździć jako wagony bezprzedziałowe drugiej klasy; wagony pierwszej i drugiej klasy; wagony COMBI. Udogodnienia: • wygodne fotele, • klimatyzacja, • gniazdka elektryczne, • elektroniczny system informacji pasażerskiej, • toalety z zamkniętym obiegiem, • wzmacniacze sygnału komórkowego, • bezprzewodowy internet, • maszyny vendingowe w wagonach COMBI. 29 maja br. PKP Intercity podpisało umowę z Newag S.A. na zakup 20 lokomotyw z prawem opcji na kolejne 10. Nowe pojazdy będą rozwijać prędkość 160 km/h, pozwolą więc efektywnie wykorzystywać zmodernizowane linie kolejowe.

Współpraca PKP Intercity z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju Pod koniec października br. PKP Intercity i NCBiR opublikowały ogłoszenie o zamiarze prowadzenia dialogu technicznego. Dotyczy ono dialogu w sprawie opracowania i dostawy konfigurowalnych elektrycznych zespołów trakcyjnych, które spełniają wymagania w zakresie m.in. prędkości konstrukcyjnej nie mniejszej niż 250 km/h, pojemności ok. 400 miejsc siedzących, zasilania systemem prądu stałego 3 kV i systemami prądu przemiennego 15 kV i 25 kV.

Zwiększony ruch pasażerski w pierwszym półroczu 2018 roku

Większa liczba pociągów jest odpowiedzią na

wzrost liczby pasażerów.

Pozostali przewoźnicy PKP Intercity

W pierwszym półroczu 2018 roku z usług przewoźnika skorzystało

160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0

21,4 mln podróżnych 133,12

129,05

20,34

21,47

Pierwsze półrocze 2017 r.

Pierwsze półrocze 2018 r.

czyli o ponad milion osób więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku.

W tym samym czasie spadła liczba pasażerów korzystających z pociągów ogółem o 2,94 mln pasażerów. RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Większa liczba pociągów w pierwszym półroczu 2018 roku

Liczba pociągów PKP Intercity w 2017 i 2018 roku

9,0 9,5 10,0 10,5 11,0 11,5 12,0

tysiące

W pierwszym półroczu 2018 roku PKP Intercity uruchomiło

styczeń

3 627 pociągów więcej

luty

o niż w analogicznym okresie 2017 roku.

marzec

• Wzrost liczby pociągów 5,7% r/r. • Od stycznia do marca przewoźnik uruchomił

kwiecień

2 489 pociągów więcej

niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. • Od kwietnia do czerwca przewoźnik uruchomił niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Rok 2018 Rok 2017

1 138 pociągów więcej

maj czerwiec

Praca przewozowa w pierwszym półroczu 2017 i 2018 roku

13%

pozostali przewoźnicy

Według statystyk pracy przewozowej udział PKP Intercity w I półroczu 2018 roku

wynosi ponad 50%.

Oznacza to, że PKP Intercity przewozi największą liczbę pasażerów na najdłuższych dystansach (pasażerokilometry). To sprawia, że wszelkie zmiany statystyczne dotyczące czasu przejazdu, przy tej skali realizacji przewozów będą bardziej widoczne niż w przypadku pozostałych przewoźników.

PKP SKM

10%

Koleje Mazowieckie

21%

51%

Udział przewoźników według pracy przewozowej w okresie I-VI 2018 roku.

49%

Udział przewoźników według pracy przewozowej w okresie I-VI 2017 roku.

PKP Intercity

Przewozy Regionalne

12%

pozostali przewoźnicy

PKP SKM

11%

Koleje Mazowieckie

22%

Przewozy Regionalne

PKP Intercity

źródło: Dane wg UTK

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

inNOWacje – #kolej2023 Grupa PKP i Agencja Rozwoju Przemysłu SA będą szukać innowacji dla kolei w ramach konkursu „inNOWacje – #kolej2023”.

Świat start-upów ma wspomóc innowacje na kolei bowiem ich przedstawiciele będą mogli zgłosić nowoczesne rozwiązania mogące mieć zastosowanie na kolei. Jury konkursowe złożone z przedstawicieli czterech spółek kolejowych oraz funduszy venture capital wyłoni zwycięzców, na których czekają atrakcyjne nagrody finansowe. Organizatorami konkursu są spółki PKP SA, PKP Intercity SA, PKP Polskie Linie Kolejowe SA, PKP CARGO SA. oraz Agencja Rozwoju Przemysłu SA. Konkurs podzielono na cztery kategorię: • Kolej dla Pasażera, • Innowacyjna Technika Kolejowa, • Nowoczesny Marketing i Sprzedaż • Ekologia, Elektrooszczędność, Elektromobilność. W konkursie wziąć mogą udział przedstawiciele start-upów, czyli mikroprzedsiębiorstw na wczesnych etapach rozwoju działalności, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), jednostek naukowo-badawczych, których zadaniem będzie przygotowanie innowacyjnego rozwiązania w wybranej przez nich kategorii. Główna nagroda ma wymiar finansowy jedna poza nią twórcy wyjątkowo ciekawych rozwiązań mogą uzyskać szansę przeprowadzenia wdrożenia pilotażowego w ramach

infrastruktury Grupy PKP. Może być to wyjątkowa szansa na przetestowanie produktu i zdobycie doświadczenia współpracy z dużym odbiorcą technologii. – Innowatorzy, młodzi przedsiębiorcy to jeden z największych kapitałów Polski. Polacy na całym świecie zaskakują kreatywnymi rozwiązaniami, które wdrażają największe globalne korporacje. Cieszę się, że także kolej chce korzystać z pomysłów młodych i zdolnych przedsiębiorców, naukowców i innowatorów. To bardzo ważne z perspektywy rozwoju, nie tylko branży, ale także całej gospodarki – mówi wiceminister infrastruktury, Andrzej Bittel. Krzysztof Mamiński, prezes PKP SA, natomiast dodał, że:

– Kolej nieustannie się zmienia i staje się coraz nowocześniejsza. W ramach poszukiwań nowych rozwiązań z zakresu inwestycji PKP S.A. realizuje projekt Innowacyjnych Dworców Systemowych. Innowacyjne rozwiązania już teraz sprawdzają się w działalności naszych spółek, a ten konkurs jest elementem szerszej polityki i systemu wdrażania innowacji w firmach kolejowych i ma na celu pogłębienie współpracy ze światem nowych technologii. – Dzięki innowacyjnym rozwiązaniom oraz systematycznym inwestycjom w rozwój, branża kolejowa zwiększa swoją konkurencyjność względem innych gałęzi transportu. Mamy już spore doświadczenie w zakresie współpracy z Narodo-

Kolej nieustannie się zmienia i staje się coraz nowocześniejsza. W ramach poszukiwań nowych rozwiązań z zakresu inwestycji PKP S.A. realizuje projekt Innowacyjnych Dworców Systemowych.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY wym Centrum Badań i Rozwoju. Wśród 10 projektów wybranych do realizacji, wartych ponad 42,9 mln zł, znalazły się m.in. rozwiązania z zakresu fotowoltaiki, ochrony ludzi i środowiska przed hałasem czy wsparcia informatycznego dla urządzeń sterowania ruchem kolejowym. Z pomocą nowoczesnych technologii monitorujemy również nasze inwestycje i szybciej realizujemy zadania logistyczne – zaznaczył Ireneusz Merchel, prezes zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych SA. PKP Cargo natomiast skupia się na rozwiązaniach z zakresu informatyki. Jak podkreśił Czesław Warsewicz: – PKP CARGO jest zainteresowane rozwiązaniami informatycznymi, które pomogą nam w stworzeniu narzędzi usprawniających proces organizacji przewozów kolejowych i całego systemu logistycznego, w tym procesy zarządzania zasobami. – Kolej to transport przyszłości, a PKP Intercity ma długoterminowe plany rozwoju swoich usług z wykorzystaniem innowacyjnych projektów. W lutym br. podpisaliśmy z NCBiR list intencyjny o stworzeniu nowoczesnych pociągów w ramach partnerstwa innowacyjnego. Niedawno w tej sprawie ogłosiliśmy zaproszenie do dialogu technicznego, skierowane do producentów taboru. Jestem pewien, że wykorzystanie rozwiązań zaproponowanych w konkursie jeszcze bardziej zachęci pasażerów do podróżowania pociągami PKP Intercity, dlatego chcemy być aktywnym partnerem do współpracy w świecie technologii – mówił prezes PKP Intercity SA, Marek Chraniuk. – W naszym portfelu kapitałowym mamy kilka spółek z branży kolejowej, to między innymi Przewozy Regionalne czy Fabryka Pojazdów Szynowych Cegielskiego.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

Dzięki bliskiej współpracy w ramach Grupy ARP wiemy, jakie są potrzeby i wyzwania, z którymi mierzy się branża. Podobnie jak w przypadku innych gałęzi gospodarki, tak i w transporcie potrzebny jest dynamiczny wzrost innowacyjności. Dlatego kolejna edycja ARP Innovation Pitch dedykowana jest spółkom z Grupy PKP. Te cykliczne warsztaty polegają na znalezieniu najlepszych rynkowych rozwiązań, wprost odpowiadającym na zdefiniowane wcześniej potrzeby PKP. To niepowtarzalna szansa na dotarcie ze swoją ofertą do dużych spółek. Jestem przekonany, że wiele innowacyjnych firm z niej skorzysta, podobnie jak było to w przypadku warsztatów wcześniej organizowanych dla PGNIG, Portów Lotniczych czy Grupy Azoty – powiedział Andrzej Kensbok, wiceprezes Agencji Rozwoju Przemysłu SA. Konkurs „inNOWacje – #kolej2023” odbywa się w formule ARP Innovation Pitch, czyli cyklicznych spotkań, których celem jest stworzenie warunków do współpracy dużych spółek z sektorem MŚP. Oprócz spółek z Grupy PGNiG brały w nich udział m.in. Przedsiębiorstwo Państwowe Porty Lotnicze, URSUS, Grupa Azoty, Synhos. Efektem dotychczasowych XXVII edycji było ponad 400 zgłoszeń, z których około stu było prezentowanych bezpośrednio przed organizatorami. Możliwość zgłaszania propozycji nowoczesnych rozwiązań dla kolei pojawi się jeszcze w listopadzie. Zgłoszenia będzie można przesyłać do końca grudnia br. Rozstrzygniecie konkursu zostało zaplanowane na 23 stycznia 2019 roku. Informacje na ten temat pojawią się na stronie www.pkpsa.pl.

RAPORT KOLEJOWY

Kongres 590 – uwalnianie potencjału polskiej gospodarki Odbył się Kongres 590. Wydarzenie upłynęło pod znakiem debat na temat uwolnienia potencjału polskiego gospodarki oraz roli kolei. Trzecią edycję otworzył Władysław Ortyl, marszałek województwa podkarpackiego. Wyraził on zadowolenie z powodu faktu, iż G2A Arena ponownie stała się miejsce najważniejszej imprezy gospodarczej w kraju. – Mogę zapewnić, że to dobry wybór. Miejsce, w którym jesteśmy, jest potwierdzeniem dobrego rozwoju regionu Podkarpacia – podkreślił. Prezydent RP Andrzej Duda podkreślił natomiast szczególny wymiar Kongresu, odbywającego się w 100-lecie Odzyskania Niepodległości. Zaznaczył także, że powodem do radości jest liczne przybycie na imprezę przez przedstawicieli rządu oraz przedsiębiorców. Prezydent sporo miejsca poświęcił nastrojom, panującym wśród firm. – Mamy naszą Strategię Odpowiedzialnego Rozwoju. Mamy w związku z tym realizowanych w tej chwili wiele programów. Jak można ten rozwój do tej pory ocenić? Myślę, że dobrze. A dzisiaj miałem możliwość usłyszeć, że nawet bardzo dobrze. Spotkałem się przed chwilą z przedstawicielami polskich przedsiębiorców, tzw. aniołami biznesu. I zapytałem o tą ocenę w stosunkowo wąskim gronie, więc każdy mógł się wypowiedzieć i każdy mógł szczerze powiedzieć, co sądzi na temat obecnej sytuacji – uwypuklił Prezydent. Prezydent Andrzej Duda zapytał ponadto rozmówców o opinię na temat czekającej na jego podpis ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych. – I usłyszałem, że ta ocena jest pozytywna, że ta ustawa jest potrzebna. Że oczywiście, państwo prezesi, przedsiębiorcy zdają sobie sprawę z tego, że ona będzie wywoływała dla pracodawców pewne obciążenie. Ale z drugiej strony wierzą również w to, że dzięki korzystnym rozwiązaniom, jakie są tam dla pracowni-

ków będzie możliwość stworzenia silnych instrumentów kapitałowych i w związku z tym stworzenia swoistego koła zamachowego dla polskiej gospodarki, co pozytywnie wpłynie w przyszłości na jej funkcjonowanie. W inauguracji wziął udział również prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński, który oświadczył, że od pewnego czasu Polska „pędzi jak lokomotywa”, budząc zdumienie świata i analityków. Powołał się na dane GUS za trzeci kwartał tego roku, z których wynika, że wzrost gospodarczy w naszym kraju przekracza 5 proc. Jego zdaniem nasza gospodarka jest „najbardziej stabilna i najszybciej rozwijająca się” oraz najbardziej dynamiczną częścią Europy. – Należymy do krajów, które są najbardziej inkluzywnym obszarem wzrostu. Nasz wzrost najlepiej rozkłada się na całe społeczeństwo – podkreślał Glapiński.

spróbować pierogów ruskich, burrito czy też lasagne, które jak zapewniają twórcy, mają w sobie wszystkie wartości odżywcze i są po prostu zdrowe. Pierwszy dzień Kongresu 590 obfitował w dyskusje na wiele tematów. O cyfryzacji administracji i planach udostępnienia dla obywateli kolejnych e-usług rozmawiali m.in. minister cyfryzacji Marek Zagórski oraz minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz. Zwieńczeniem pierwszego dnia było przyznanie przez Prezydenta Andrzeja Dudę Nagród Gospodarczych Prezydenta RP. Nagrodą zostały uhonorowane najlepsze podmioty gospodarcze w kraju, które przyczyniają się do rozwoju naszej gospodarki, promują Polskę na arenie międzynarodowej oraz stanowią wzór dla innych firm. W kategorii Lider Małych i Średnich Przedsiębiorstw Prezydent RP na-

Podczas wydarzenia dużym zainteresowaniem cieszyły się stanowiska największych firm państwowych takich jak Orlen czy też KGHM, na którym można było zrobić sobie zdjęcie ze sztabką złota wartą 800 tys. zł. Ponownie w ramach przestrzeni kongresowej dostępny był sklep z bardzo niskimi cenami sieci Lewiatan. Uczestniczy tłoczyli się również przed stanowiskiem VR (wirtualna rzeczywistość). Dużą ciekawość wzbudzał także wrocławski projekt o nazwie Bistrobot, który w specjalnym urządzeniu wyglądającym jak automat do kawy przygotowywał wcześniej zamrożone dania. Można było tam

grodził firmę Ultratech, którą zgłosił Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego. Przedsiębiorstwo rozpoczęło działalność w 2000 roku w Rzeszowie i zajmuje się produkcją części oraz podzespołów dla światowych firm lotniczych i energetycznych. W kategorii Narodowy Sukces wyróżniono firmę Ceramika Paradyż zgłoszoną przez Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego. W kategorii Międzynarodowy Sukces nagrodę zdobyła firma Vigo System zgłoszona przez Agencję Rozwoju Przemysłu oraz Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, zaś PKO Bank Polski

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY został laureatem w kategorii Odpowiedzialny Biznes. W kategorii Firma Rodzinna nagrodzono MB – Pneumatyka zgłoszoną przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców. W kategorii STARTUP_PL wygrała firma Photon Entertainment zgłoszona przez Fundację „Technotalenty”. Startup jest twórcą i producentem pierwszego na świecie interaktywnego robota edukacyjnego dla dzieci, który rozwija się wraz z dzieckiem. W kategorii specjalnej Badania i Rozwój zwyciężyła firma Astronika, zgłoszona przez Polską Agencję Inwestycji i Handlu. Laureatem Indywidualnej Nagrody Gospodarczej Prezydenta RP został Pan Zbigniew Grycan. W latach 1980-2000 właściciel Zielonej Budki. Lody Grycan dostępne są w 11 krajach w Europie i Azji, a firma zatrudnia około 1200 pracowników. Ponadto przyznano Nagrodę z okazji 100-lecia Odzyskania Niepodległości, którą otrzymała Warszawska Fabryka Platerów HEFRA. Nagroda specjalna przyznawana jest dla polskiej firmy, która działa na rynku od co najmniej 100 lat. Drugi dzień odbywającego się w Centrum Wystawienniczo-Kongresowym G2A Arena w Jasionce trzeciej edycji Kongresu 590 zaczął się prezentacją innowacyjnego pojazdu miejskiego Triggo, którego elektryczny silnik zapewnia mu zasięg 100 kilometrów i maksymalną prędkość 90 km/h. Nad jego projektem pracowali polscy inżynierowie z Warszawy i to w tym mieście samochód po raz pierwszy pojawi się na drogach. Testy zaplano-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

wano już w przyszłym roku. Projekt i wdrożenie Triggo, finansuje podlegające Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR), a także prywatni inwestorzy. – Jesteśmy o krok od tego, by na polskich ulicach pojawiły się nieemisyjne samochody. Mam nadzieję, że pojawią się one w miejscach, w których są szczególnie potrzebne np. na ulicach Krakowa – powiedział w trakcie premiery pojazdu Jarosław Gowin, wicepremier, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Podczas drugiego dnia Kongresu podejmowano wiele tematów związanych z polską ekonomią. Dyskutowano o aktualnej kondycji i perspektywach rozwoju przemysłu zbrojeniowego oraz jego wpływie na stan rodzimej gospodarki. Według uczestników panelu pt. „Wpływ przemysłu zbrojeniowego na rozwój gospodarczy”, mimo wieloletnich problemów związanych z konieczną restrukturyzacją polskiego przemysłu zbrojeniowego, ma się on coraz lepiej. Ich zdaniem poprawa jest widoczna od kilku lat, gdy nakłady na modernizację armii znacząco wzrosły, ale nadal jest to za mało. Brakuje przede wszystkim nakładów na innowacje czy prace badawczo -rozwojowe, do czego zniechęca też prawo do własności intelektualnej będącej w rękach państwa. Jednym z kluczowych wydarzeń

drugiego dnia Kongresu 590 było wystąpienie premiera Mateusza Morawickiego. – Uwolniliśmy potencjał polskiej gospodarki. Najszybszy wzrost gospodarczy w Unii Europejskiej w tym kolejnym kwartale, który podał Eurostat. Jest się z czego cieszyć – powiedział Prezes Rady Ministrów. Mateusz Morawiecki mówił, że zaproponowany przez rząd model wzrostu gospodarczego jest modelem zrównoważonego wzrostu. – A przecież o to nam w szczególności chodziło, żeby gospodarka i społeczeństwo jechały, jak to się mówi, na jednym koniu – dodał. Szef rządu podkreślił także, że „gospodarka idzie w dobrym kierunku”. – Chcemy, żeby szybko rosły wynagrodzenia naszych pracowników. Wierzymy, że wtedy pracodawcy, przedsiębiorcy, państwo będziecie jeszcze bardziej ich doceniać. Po raz kolejny w Jasionce pod Rzeszowem podkreślano rolę innowacji w rozwoju polskiej gospodarki, a szczególnie na kolei. To podstawowy wniosek, jaki płynie z debaty „Innowacje – klucz do rozwoju transportu i przemysłu kolejowego”, zorganizowanej przez PKP CARGO SA podczas Kongresu 590 w podrzeszowskiej Jasionce to, że innowacje na kolei to nie tylko pozyskiwanie przez przewoźników taboru najnowszych generacji, ale także stosowanie najnowszych technik w organizacji i zarządzaniu przewozami ludzi i towarów.

RAPORT KOLEJOWY Wiceminister infrastruktur y Andrzej Bittel zwrócił uwagę, że w Polsce innowacje na kolei idą dwiema ścieżkami. Z jednej jest to modernizacja infrastruktury i taboru, a z drugiej – unowocześnianie, stawianie kolei na wyższym poziomie rozwoju technologicznego. – Musimy pominąć pewne etapy, które inni osiągnęli, a my ich nie mamy. Taka konkurencja w zakresie innowacyjności jest pożądana i ona się dzieje – powiedział wiceminister Bittel. I zaznaczył, że przykładem innowacyjności na polskiej kolei jest „Wspólny bilet”, który wystartuje 9 grudnia, innowacyjność będzie się także wiązała z produkcją taboru potrzebnego do obsługi Centralnego Portu Komunikacyjnego, który wymaga pociągów jeżdżących z prędkością 250 km/h. Andrzej Olszewski, członek zarządu PKP S.A. dodał, że „Wspólny bilet” będzie miał taryfę degresywną, co nie jest nawet spotykane w Europie. Zaś projekt budowy nowoczesnego taboru w Polsce będzie dofinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Prezes PKP CARGO Czesław Warsewicz zwrócił uwagę, że innowacyjność na kolei zaczyna się już na poziomie organizacji, techniki zarządzania przewozami. To takie „miękkie” innowacje, ale one pozwalają na lepsze wykorzystanie taboru, możliwości przewozowych w PKP CARGO. – Szukamy w tym zakresie optymalizacji naszych procesów przewozowych, implementujemy najnowsze rozwiązania informatyczne do zarządzania całym procesem logistycznym – wyjaśnił Warsewicz. Istotne są też oczywiście zakupy nowoczesnego taboru, wagonów mogących przewieźć więcej ładunków, czy energooszczędnych lokomotyw. Czesław Warsewicz wymienił konkretne działania innowacyjne w PKP CARGO, takie jak produkcja nowoczesnych zestawów kołowych w Zduńskiej Woli – Karsznicach,

czy też podpisanie umów i listów intencyjnych dotyczących produkcji dwusystemowych lokomotyw autonomicznych i lokomotyw na wodór. – Jesteśmy liderem rynku i liderem innowacyjności w przewozach towarowych – podkreślił Czesław Warsewicz. Dodał, że przykładem innowacji jest to, że Grupa PKP CARGO ewoluuje w kierunku partnera logistycznego oferującego usługę transportową „od drzwi do drzwi”, a nie ogranicza się tylko do przewozów kolejowych. Takie są bowiem teraz wymagania rynku, abyśmy zajęli się ładunkiem kompleksowo, zapewniając przewóz od pierwszej do ostatniej mili. – Chcemy być partnerem logistycznym na rynku europejskim i globalnym – powiedział prezes Warsewicz. Jednym z innowacyjnych projektów taborowych, i to w skali światowej, jest budowa polskiej lokomotywy wodorowej. Hubert Stępniewicz, prezes spółki H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych, podkreślił, że polski przemysł może się podjąć takiego zadania, gdyż nasi producenci taboru dokonali wielkiego wysiłku, aby produkować pociągi i lokomotywy na poziomie zachodnim. – Wykonali dużą pracę w zakresie innowacji, ta praca się nie kończy, ona jest przed nami – powiedział Stępniewicz. Przykładem innowacji w FPS jest projekt dwusystemowego pociągu, elektryczno-spalinowego, który będzie jeździł zarówno na trasach zelektryfikowanych, jak i bez trakcji elektrycznej. I dodał, że teraz priorytetem jest budowa energooszczędnego taboru, gdyż przewoźnicy borykają się z problemem drożejącej energii. Do takich projektów zalicza się lokomotywa wodorowa. Prezes FPS liczy, że w ciągu kilku lat (przynajmniej trzech) uda się zbudować pierwszy egzemplarz takiego pojazdu. Artur Dyczko, wiceprezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej, zapowiedział, że JSW wkrótce przystąpi do produkcji wodoru na skalę przemysłową i liczy, że kolej będzie

dużym odbiorcą tego paliwa. Dlatego JSW zaangażowała się w projekt budowy lokomotywy na wodór. Czesław Warsewicz nie kryje, że PKP CARGO szuka oszczędności w wydatkach na energię, która stanowi prawie 30 proc. kosztów przewozów, a to otwiera drogę ku rozwiązaniom innowacyjnym. – Patrzymy na rozwiązania wybiegające w przyszłości, wodór to energia przyszłości, to ekologiczne paliwo – stwierdził Warsewicz. – Technologiczna myśl jest dostępna w Polsce, uniezależnia nas od licencji europejskich – argumentuje prezes PKP CARGO. Największym wyzwaniem jest zaś przesył i magazynowanie wodoru. Przyszłościowym projektem, w którym uczestniczy PKP CARGO, jest także projekt budowy dwusystemowej lokomotywy autonomicznej. Czesław Warsewicz wskazuje, że pojazdy autonomiczne to jeden z kierunków, w którym zmierza kolej przyszłości i największy polski przewoźnik towarowy chce w tym również brać udział. Innym z przewoźników obecnym w Jasionce były Przewozy Regionalne. Zainicjowały one panel dyskusyjny pod tytułem - „Rynek, czy interwencja - narzędzia walki z problemem białych plam transportowych w Polsce”. W dyskusji wzięli udział Andrzej Kensbok – Wiceprezes Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu SA, Krzysztof Balawejder – Prezes Zarządu POLBUS-PKS Sp. z o.o. we Wrocławiu, Michał Wolański – Adiunkt Katedry Transportu SGH w Warszawie oraz Krzysztof Zgorzelski – Prezes Zarządu Przewozy Regionalne Sp. z o.o. Podczas spotkania próbowano odpowiedzieć na pytanie jak walczyć z postępującym wykluczeniem transportowym Polaków. Zwrócono uwagę na fakt, że od momentu zmian ustrojowych liczba połączeń komunikacji zbiorowej spadła w Polsce o ponad połowę. Spowodowało to wykluczenie komunikacyjne, które dotyka na co dzień milionów osób w Polsce. Kolejne kilka milionów ma mniej lub bardziej sporadycznie problemy z dotarciem do pracy, szkół czy lekarza. W takiej sytuacji dalsze niwelowanie różnic gospodar-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

czych oraz edukacyjnych pomiędzy tak zwaną „Polską A” a „Polską B” staje się niewykonalne. W ramach debaty uznano, że walka z białymi plamami transportowymi to wbrew powszechnej opinii nie tylko wprowadzenie odpowiedniej wysokości dopłat do transportu publicznego czy kosztowna rozbudowa infrastruktury. Zatrzymanie procesu wykluczenia komunikacyjnego kolejnych milionów Polaków to przede wszystkim dążenie do pełnego wykorzystania już istniejącej sieci transportu zbiorowego poprzez takie – praktycznie bezkosztowe – narzędzia jak np. integracja systemów kolejowego z autobusowym. Prezes Przewozów Regionalnych Sp. z o.o. – Krzysztof Zgorzelski wziął również udział w debacie dotyczącej wyzwań rynku pracy i roli na nim pracowników 50+. Podczas Kongresu spróbowano również odpowiedzieć na pytanie co z polską branżą kolejową po 2023 roku? W debacie udział wzięli Ireneusz Merchel- Prezes Zarządu, PKP Polskie Linie Kolejowe, Andrzej Bittel- Podsekretarz Stanu, Minister-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

stwo Infrastruktury, Krzysztof Niemiec - Wiceprezes Zarządu, Track Tec SA, Wiesław Nowak - Prezes Zarządu, ZUE S.A., Marita Szustak Prezes Zarządu, Izba Gospodarcza Transportu Lądowego, Kazimierz Frąk - Prezes Zarządu, Zakłady Automatyki Kombud SA, Aleksander Wołowiec - Członek Zespołu Doradczego Pełnomocnika Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego. W tym wypadku szukano odpowiedzi na pytanie czy wielkość środków finansowych, począwszy od 2007 roku oraz perspektywa kolejnych w perspektywie na lata 2021 -2027 to niepowtarzalny czas na budowę krajowych championów, spośród firm pracujących na rzecz kolei czy to tylko szansa. Analizowano także co może się stać z firmami z branży kolejowej, które budują swój potencjał na potrzeby krajowych inwestycji po 2023 roku. Podjęto również temat Centralnego Portu Komunikacyjnego jako możliwego impulsu do rozwoju potencjału eksportowego polskiego przemysłu kolejowego – zarówno w obszarze

infrastruktury torowej, systemów sterowania jaki nowoczesnego taboru kolejowego. Kolejną kolejową dyskusją była „Kolej 2023” w ramach, której zanalizowano inwestycje prowadzone na kolei, w tym zwłaszcza te prowadzone w ramach obecnej perspektywy budżetowej Unii Europejskiej. Prelegenci- Zbigniew Tracichleb - Prezes Zarządu, PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o., Mateusz Mroz - Członek Zarządu, Xcity Investment Sp. z o.o., Krzysztof Mamiński - Prezes Zarządu, PKP SA, Czesław Warsewicz - Prezes, PKP Cargo SA, Marek Chraniuk - Prezes Zarządu, PKP Intercity SA, Ireneusz Merchel - Prezes Zarządu, PKP Polskie Linie Kolejowe SA, Bogdan Rzońca - Poseł na Sejm RP, Przewodniczący Komisji Infrastruktury streścili stopień wykorzystania Funduszy UE na prace inwestycyjne spółek Grupy PKP, inwestycje kolejowe w ramach Centralnego Portu Komunikacyjnego, projekty modernizacyjne w zakresie taboru, linii kolejowych i dworców i efekty tych projektów w roku 2023 oraz szanse wykorzystania przyszłej perspektywy budżetowej UE i długofalowe plany spółek. Dwudniowa impreza dostarczyła szereg wniosków oraz rozwiązań, które mogą przyczynić się do uwolnienia potencjału polskiej gospodarki. Jasionka staje się ważnym miejscem dialogu wielu środowisk na temat przyszłości ekonomicznej naszego kraju, o czym świadczy rekordowa frekwencja blisko 6000 uczestników.

RAPORT KOLEJOWY

Kongres Rozwoju Transportu – rola CPK dla kraju Jaką rolę odegra Centralny Port Komunikacyjny na kolejowej mapie Polski? – na takie pytanie próbowali odpowiedzieć eksperci ze świata biznesu i polityki. 31 października na jeden dzień Łódź stała się głównym ośrodkiem polskiego transportu – wszystko za sprawą kolejnej, piątej już edycji Kongresu Rozwoju Transportu. Niewątpliwie CPK to projekt, który od pewnego czasu najbardziej elektryzuje branżę kolejową i wywołuje ożywioną dyskusję. Nie dziwi zatem fakt, że organizatorzy KRT poświęcili temu tematowi najwięcej uwagi podczas obrad kongresu. CPK jest strategicznym projektem dla polskiego rządu. Komponent kolejowy jest bardzo ważną częścią tego przedsięwzięcia – przekazał w liście słuchaczom KRT wicepremier Piotr Gliński. Jego słowa potwierdzili uczestnicy konferencji w trakcie debaty i rozmów w kuluarach. Pięć paneli – pierwszy, otwierający oraz pozostałe cztery pozwalają spojrzeć z całkiem różnych per spek t y w na CPK . W ramach dyskusji poruszono takie tematy jak zarządzanie ryzykiem przy porcie „Solidarność”, możliwości związane ze szlakami północ-południe oraz Nowym Jedwabnym Szlakiem, walka z białymi plamami transportowymi, czy też problematyka regulacji prawnych w zakresie interfejsów sterowania ruchem kolejowym. Pozornie zagadnienia od siebie odległe są wyzwaniami, z którymi będą musieli zmierzyć się budowniczy CPK. Warto o nich dyskutować już teraz. Podczas panelu inaugurującego KRT, Mikołaj Wild, wiceminister infrastruktury

i pełnomocnik rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego, przyznał, że doprowadzenie linii kolejowych do CPK to jedno z najważniejszych wyzwań, jakie już pojawiają się w związku z budową lotniska w gminie Baranów, między Warszawą a Łodzią. Jest to widoczne, choć inwestycja nawet jeszcze nie ruszyła. Wild opiera swoją opinię na doświadczeniach innych państw. Przykładem jest Turcja, gdzie podobną rolę, jak CPK spełniać ma nowe lotnisko w Stambule. Tam pominięto komponent kolejowy przy jego projektowaniu, co ma swoje konsekwencje – Lotnisko ma obsługiwać 70 mln pasażerów rocznie i będzie zasilany autobusami przez kilka najbliższych lat. U nas tak nie może być – zaznaczył Mikołaj Wild. Czy wyzwanie jakim jest stworzenie CPK wpłynie pozytywnie na pracę polskich spółek kolejowych?

Na to pytanie odpowiedział Czesław Warsewicz, Prezesa Zarządu PKP Cargo S.A. Podczas panelu wskazał na konieczność dowozu milionów ton materiałów budowlanych oraz kruszyw na wielki plac budowy, jakim będzie niewątpliwie Port „Solidarność” w pierwszych fazach. Prezes Warsewicz widzi także szansę w położeniu CPK na skrzyżowaniu szlaków północ-południe i wschód-zachód. Centralny Port Komunikacyjny ma być przede wszystkim lotniskiem pasażerskim, jednak jako hub, Cargo

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY stanie się solidnym uzupełnieniem działalności na Nowym Jedwabnym Szlaku i Trójmorzu. Ze słów Pana Prezesa można zrozumieć, że mimo lotniczego charakteru CPK, także dla kolejarzy projekt będzie bardzo dużym wyzwaniem i szansą na zatrudnienia. CPK otwiera perspektywy przed producentami taboru, gdyż będziemy potrzebowali do obsługi tras przebiegających przez port „Solidarność” nowych, szybkich pociągów. Wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel zaznaczył, że CPK spowoduje generalnie poprawę komunikacji kolejowej w Polsce, zapewniając szybsze i wygodniejsze połączenia między wieloma miastami.

Wydarzenie dostarczyło szereg wniosków oraz propozycji rozwiązań, które mogą przyczynić się do rozwoju koncepcji budowy niezwykle ważnego portu dla całego kraju. Kongres Rozwoju Transportu każdego roku jest ważnym miejscem dialogu wielu reprezentantów branży kolejowej, począwszy od przedstawicieli władzy, przewoźników, producentów, kończąc na odbiorcach i przedstawicielach biznesu.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Energetics - energetyka, automatyzacja, robotyzacja Za nami jedno z najważniejszych w Polsce spotkań sektora energetycznego – XI Targi Energetyczne ENERGETICS. Trzy dni targowe wypełniły spotkania biznesowe, prezentacje nowości, rozmowy handlowe, dyskusje na temat przyszłości polskiej energetyki, niezależności energetycznej czy roli innowacji i nowoczesnych technologii w tym sektorze gospodarki. Ekspozycja targowa to prawie 200 wystawców. Prezentowana oferta obejmowała m.in.: rozwiązania i produkty w obszarze energetyki i automatyki przemysłowej, sieci energetycznych, produkty i systemy do rozdziału energii elektrycznej, zapewnienia ciągłości zasilania oraz analizy parametrów sieci, a także aparaturę elektroenergetyczną, osprzęt elektrotechniczny, aparaturę łączeniową, oprogramowanie i rozwiązania IT, urządzenia pomiarowe oraz służące do wielkoformatowej wizualizacji, podzespoły mocy, kable, złącza, przekaźniki, stacje transformatorowe, rozdzielnice, systemy odgromowe, systemy sterowania i nadzoru, konstrukcje stalowe dla branży energetycznej czy komponenty elektroniczne. Tak jak podczas każdej edycji także w tym roku Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei miała swoje stoisko podczas targów. Tym razem Izbie towarzyszyły firmy: • Wytwórnia Sprzętu Elektroenergetycznego AKTYWIZACJA Spółdzielnia Pracy, która • SPIE Elbud, • Hoppecke Baterie Polska Sp. z o.o., • Kolen Sp. z o.o.

XI edycji Targów Energetycznych ENERGETICS towarzyszył wyjątkowo bogaty program wydarzeń towarzyszących. Przemysł 4.0, elektromobilność, energia odnawialna oraz inteligentna energetyka i poprawa efektywności energetycznej czy szkolenia techniczne dotyczące badań aparatury medycznej, montażu złącz, inteligentnych sieci elektroenergetycznych to tylko niektóre punkty z programu targów. Ponad 80 przedstawicieli firm przemysłowych z Lublina i innych polskich miast podzieliło się wiedzą i doświadczeniami na temat zarządzania procesami produkcyjnymi podczas dwudniowego Forum „YOKOTEN - lean management i automatyzacja w produkcji. Wyżyna

dobrych praktyk przemysłowych 2018”, które towarzyszyło Targom ENERGETICS oraz Wschodnim Dniom Kooperacji. Keynote speakerem podczas pierwszej edycji forum był Carl Klemm – były Prezes Toyota Motor Manufacturing Poland, odpowiedzialny za praktyczne wdrożenie Toyota Production System oraz filozofii szczupłej produkcji. Agendę wzbogaciły wystąpienia partnerów Forum: Prezesa firmy FANUC Polska, CEO firmy TCM International, CTO firmy IBM Polska, Koordynatora Klastra Obróbki Metali, członków Lean Leadership Way Institute, oraz reprezentantów firm przemysłowych z Lublina i innych polskich miast, którzy opowiedzieli o przemianach jakie w ostatnich latach zaszły w ich

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY firmach. Duże zaangażowanie, jakie przejawiali uczestnicy Forum udowodniło, że poruszone kwestie są obecnie bardzo ważne w rozwoju biznesu w sektorze produkcji, a temat wciąż pozostaje niewyczerpany. Konkursy targowe Nieodłącznym elementem Targów ENERGETICS jest Lubelska Gala Energetyki, gdzie zostały wręczone nagrody w konkursach targowych „Produkt Roku Lubelskich Targów Energetycznych ENERGETICS” oraz „Forma promocji targowej”. Komisja Konkursowa wyłoniła również firmę, która otrzymała Puchar Prezesa Polsko-Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej. W kategorii Produkt Roku Targów Energetycznych ENERGETICS 2018 Komisja Konkursowa przyznała Nagrodę Targową firmie ZPUE S.A. za SPS-INTELIGENTNĄ STACJĘ ENERGETYCZNĄ /SMART POWER STATION. W tej kategorii Komisja Konkursowa przyznała trzy wyróżnienia: • firmie MIKRONIKA za DALI -BOX ELEMENTY SYSTEMU AUTOMATYZACJI SIECI SN/ NN, • firmie ELEKTROMONTAŻ LUBLIN Sp. z o.o. za MOBILNĄ STACJĘ TRANSFORMATOROWĄ TYPU STLM-MOBILE Z FUNKCJĄ ZASILANIA WYSPOWEJ LINII SN, • firmie WAGO ELWAG Sp. z o.o. za ZŁĄCZKI LISTWOWE TOP JOB Z DŹWIGNIĄ 2106 i 2102. W kategorii Forma Promocji Targowej Targów Energetycznych ENERGETICS Komisja Konkursowa przyznała Nagrodę Targową Politechnice Lubelskiej. Puchar Prezesa Polsko-Białoruskiej Izby Handlowo -Przemysłowej za najefektywniejsze ekonomiczne rozwiązanie technologiczno-organizacyjne w zakresie energetyki otrzymała firma BEZPOL SP. Z O.O. za PRZEKŁADNIK PRĄDOWY NASADZANY.

Wschodnie Dni Kooperacji – miejsce spotkania branży przemysłowej Podwykonawcy, kooperanci i producenci działający w branży przemysłowej spotkali się podczas III edycji Wschodnich Dni Kooperacji, które odbyły się wspólnie z Targami ENERGETICS.

Podczas trzech dni targowych swoją ofertę zaprezentowali m.in.: Przedsiębiorstwo Kotlarsko-Ślusarskie „BAT-GAZ” Adam Bednarz, Centrum Ochrony Pracy i Biznesu CON-

SULTRIX, Edbak Sp. z o.o., HANDY FIX Jan Bartosiewicz, KRYSTIAN PPH Krystian Klementowicz, Kuźnia Sułkowice S.A., MIGRO MAREK PILIP, PPW NABOR G. Naborczyk, RMA POLSKA, Zakład Usługowo -Produkcyjny ROZTOCZE Roman Rak, Zakład Automatyki Przemysłowej B.P, Zygmunt J. Głuchowski S.C., Wojewódzki Klub Techniki i Racjonalizacji czy Klaster Obróbki Metali. Szczegółowa oferta wystawców obejmowała m.in.: wycinanie laserowe, gięcie, spawanie MIG/MAG, TIG, frezowanie, toczenie, szlifowanie płaszczyzn, gięcie na prasach krawędziowych, spawanie aluminium, walcowanie blach, obróbkę skrawaniem, toczenie CNC, szkiełkowanie, obróbkę ścierno-strumieniowa, usługi obróbki plastycznej na zimno, spawanie pod topnikiem, cięcie, palenie, śrutowanie, malowanie. RK

Współwystawcy

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Konferencja „Energetyka na kolei” Energetyka dla kolei, nowoczesne systemy, sfera badań i rozwoju to tylko kilka z wielu zagadnień jakie podjęto podczas Konferencji „Energetyka na kolei”. Obszar energetyki dla kolei jest nierozerwalnie związany z rozwojem polskiej kolei. Na jakość i systemy energetyczne dla kolejnictwa wpływają elementy wielu gałęzi przemysłu. Ten wieloaspektowy charakter pozwala z jednej strony na szybki rozwój i innowacyjność. Z drugiej natomiast wymusza poszukiwanie nowych platform wymiany informacji i opinii pomiędzy zarządcą infrastruktury kolejowej, dystrybutorami energii, przewoźnikami oraz przedsiębiorcami. Celem, jaki założyli sobie organizatorzy przed rozpoczęciem konferencji było poszukiwanie nowych trendów w projektowaniu, budowie i utrzymaniu sieci trakcyjnych. Tematyka skupiła się zatem na poprawie jakości zasilania oraz zapobieganie awariom sieci trakcyjnych, narzędziach it w kolejowych inwestycjach energetycznych, magazynowaniu energii i jej dystrybucja, jak również obrocie, pomiarach i rozliczeniach. Otwarcia konferencji dokonaliAdam Musiał - Dyrektor Generalny oraz Dorota Markiewicz – Dyrektor – Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei. Natomiast firmy: • ELPLAST + Sp. z o.o., • JANASZEK ELECTRIC Sp. z o.o., • ELFEKO S.A. • SPIE Elbud Gdańsk.SA, • Odebrały certyfikaty członkostwa w Izbie Kolei. Referat inauguracyjny wygłosił Andrzej Żurkowski, Dyrektor Instytutu Kolejnictwa. Po nim głos zabrała Edyta Gładysz, Naczelnik Wydziału Rynku Infrastruktury UTK, która omówiła zmiany w TSI Energia. Przypomniała, że TSI stanowią jeden z bazowych dokumentów przy weryfikacji podsystemu Energia. Ponadto streściła prace grupy roboczej przy zmianach do TSI Energia. Zaznaczyła, że modernizacja lub odnowienie może dotyczyć całego podsystemu lub części podsystemu.

Natomiast państwo członkowskie decyduje o konieczności uzyskania nowego zezwolenia. Gładysz zaznaczyła, że prace nad pełną techniczną rewizja TSI będą trwały jeszcze przez ok. 2 lata, a jej zakres to między innymi analiza wszystkich wymagań oraz aktualizacja norm.

Panel pierwszy konferencji poświęcono zagadnieniom - SIEĆ TRAKCYJNA – PROJEKTOWANIE, BUDOWA, MODERNIZACJA, UTRZYMANIE. W tej części pierwszy prelegentem był Maciej Kordas, Dyrektor ds. Kluczowych Klientów z ABB Sp. z o.o. Streścił on przede wszystkim ofertę ABB dla kolei w tym rozwiązania dla transportu kolejowego i miejskiego takie jak podstacje trakcyjne prądu przemiennego i stałego, w tym rozdzielnice, transformatory, urządzenia zabezpieczające i sterujące czy stacje przetwornicami częstotliwości (SFC). Kordas pokazał także wdrożenia jakie jego firma zrobiła w Polsce, Indiach czy Szwajcarii. Realizacje były także częścią pre-

zentacji firmy JANASZEK ELECTRIC Sp. z o.o. Przemysław Chudon, Kierownik Biura Inwestycji, scharakteryzował wyzwania w zakresie utrzymania elektroenergetyki nietrakcyjnej. Prelegent skupił się na pokazaniu możliwości swojej firmy w zakresie budowy i modernizacji obiektów. Podkreślił ponadto, że Janaszek Electric posiada nowe możliwości dostępu do infrastruktury (m. in. stała współpraca ze wszystkimi 23 Zakładami Linii Kolejowych czy specjalistyczny sprzęt). Najważniejsze informacje o programie „Badana, Rozwijana, Innowacyjna Kolej czyli BRIK w energetyce” w infrastrukturze kolejowej” zaprezentował Marek Kałas, Zastępca Dyrektora Biura Energetyki z PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE SA. Nadmienił on zatem o tym, że program jest realizowany we współpracy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju i dofinansowany z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Ponadto podkreślił, że wpłynęło 30 wniosków o dofinansowanie projektów na łączną kwotę dofinansowania równą ok. 58 mln zł. Natomiast rekomendowano do dofinansowania 10 wniosków na łączną kwotę dofinansowania wynoszącą ok. 35 mln zł. Kolejna prezentacja firmy LEF POLAND Sp. z o.o. dotyczyła rozwiązań jakie ta firma może zaoferować dla kolei. Jacek Kowalik, Dyrektor Handlowy, omówił zatem projektowanie urządzeń zgodnych z PLC jak

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY również produkty takie jak dławiki torowe, transformatory obwodów torowych czy sieci TLC. Andrzej Kowalczyk, Prezes Zarządu MABO Sp. z o.o. scharakteryzował nowoczesne systemy podwieszeń górnej sieci trakcyjnej. Jak zaznaczył w latach 2013 – 2015 Mabo zrealizowało wspólnie z Akademią Górniczo-Hutniczą z Krakowa, projekt współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w zakresie innowacyjnego systemu podwieszeń górnej sieci trakcyjnej. W rezultacie powstał produkt, który charakteryzuje się wysokimi własnościami sprężystymi, wysoka odpornością korozyjną czy niezawodnością eksploatacją. Kolejni prelegenci, Borys Nowicki, Menadżer Projektu VISIMIND LTD Sp. z o.o. oraz Rafał Szczęsny, Dyrektor Biura Utrzymania Sieci Dystrybucyjnej PKP ENERGETYKA OBSŁUGA Sp. z o.o. skupili się na opisie metody i korzyściach we wdrożeniach oblotów akwizycyjnych. Scharakteryzowali oni case study zaczynając od oględzin, poprzez raporty, planowanie działań naprawczych, weryfikacje danych, aż po integracje z systemami. Tematyka panelu drugiego skupiła

się na SYSTEMACH ZASILANIA – POPRAWIE JAKOŚCI ZASILANIA ORAZ ZAPOBIEGANIU AWARIOM SIECI TRAKCYJNYCH. Rozpoczął Michał Rink, Sales Manager Poland z HAUFF – TECHNIK GmbH&Co.KG , który w prezentacji „Wodo i gazoszczelne systemy uszczelnień w obiektach elektroenergetycznych” podkreślił między innymi dlaczego należy uszczelniać obiekty elektroenergetyczne. Prawidłowo wykonane uszczelnienie zabezpiecza bowiem także przed: • wylaniem się oleju z fundamentów stacji w przypadku nieszczelnej bądź uszkodzonej misy transformatora,

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

• promieniowaniem Radonu do wnętrza obiektu, oraz • zapewnia obsłudze serwisowej możliwość przeprowadzenia w bezpieczny sposób zleconych zadań. Program MUZaII i MUZaIII w kontekście realizacji KPK był tematem prezentacji Tomasza Besztaka, Dyrektora Departamentu Kontraktacji Umów Utrzymaniowych PKP ENERGETYKA SA. Prelegent skomentował między innymi cele programu takie jak: • umożliwienie zwiększenia przepustowości linii kolejowych (wzmożony ruch pociągów), • przystosowania linii do zwiększonych prędkości (160 ÷ 200 km/h), • wprowadzenie lokomotyw o większych mocach (rzędu 6 MW), • zmniejszenie awaryjności sieci i urządzeń dystrybucyjnych, • poprawa parametrów jakościowych energii elektrycznej, • spełnienie wymogów zasilania według standardów określonych Technicznymi Specyfikacjami Interoperacyjności (TSI) podsystemu „Energia”: Natomiast występujący po nim Michał Karczewski, Specjalista ds. jakości energii ASTAT Sp. z o.o. scharakteryzował zagadnienia związane ze wskaźnikami parametrów jakości energii elektrycznej w systemach zasilania podstacji trakcyjnej SN. Józef Dąbrowski , Asystent – Zakład Trakcji Elektrycznej z INSTYTUTU ELEKTROTECHNIKI przekazał istotne

zagadnienia dotyczące rekuperacji. Podkreślił, że rekuperacja energii kinetycznej pojazdu podnosi wartości chwilowe napięć w sieci trakcyjnej niezależnie ot tego czy to jest AC czy DC. Dodał także, że tabor klasyczny eksploatowany na sieciach trakcyjnych równocześnie taborem z rekuperacją na sieć narażany jest na zwiększone prawdopodobieństwo uszkodzeń termicznych oporników rozruchowych zwłaszcza jego ostatniego stopnia. Panel trzeci - ENERGIA ELEKTRYCZNA – MAGAZYNOWANIE ENERGII I JEJ DYSTRYBUCJA ENERGIA ELEKTRYCZNA – OBRÓT, DYSTRYBUCJA, POMIAR, ROZLICZANIE, LICZNIKI otworzył Marek Kałas z PKP PLK dokonując wprowadzenia do tematyki magazynowania energii. Po nim głos zabrał Sławomir Zieliński, Kierownik ds. Rozwoju Rynku ACTE Sp. z o.o. przedstawiając ofertę firmy ELPRESS w zakresie końcówek i złączek kablowych oraz narzędzi do cięcia i zaprasowywania. Natomiast dr inż. Artur Rojek, Kierownik Zakładu Elektroenergetyki Instytutu Kolejnictwa zanalizował obszar magazynowania energii w systemie 3kV DC. Podparcie sieci trakcyjnej 3kV DC za pomocą magazynu energii było tematem prezentacji Krzysztofa Strukowicza, Prezesa Zarządu MY SOFT Sp. z o.o. W ramach swojego wystąpienia przedstawił on

RAPORT KOLEJOWY

MOBI-TRAK, czyli modułowy mobilny magazyn energii. Strukowicz zaznaczył, że pełni on funkcję autonomicznej podstacji trakcyjnej lub kabiny sekcyjnej. Składa się z modułów bateryjnych zapewniających uzyskanie napięcia wyjściowego o parametrach pozwalających na współpracę z siecią trakcyjną w celu poprawy jej parametrów elektrycznych oraz efektywnego jej wykorzystania (rekuperacja). Moduły bateryjne są konfigurowane za pomocą matrycy odłącznikowo-stycznikowej pozwalającej zestawić wymagany układ zasilania Tomasz Besztak z PKP ENERGETYKA SA skupił się na analizie systemu dynamicznej redukcji obciążenia podstacji trakcyjnej, działający z wykorzystaniem zasobnika dużej mocy. Przedstawił także projekty modernizacyjne PKP Energetyka, która w ramach programu modernizacji układów zasilania, MUZA I, wybudowała i zmodernizowała 78 podstacji trakcyjnych na obszarze całego kraju. Natomiast w latach 2018-2023 w ramach programów partner złoty

MUZA II i III, planowana jest budowa i modernizacja kolejnych 147 podstacji trakcyjnych. Zalety mikrosieci hybrydowej streścił Krzysztof Bukała, Inżynier Produktu ETC plus Sp. z o.o. Migracja do topologii mikrosieci hybrydowych przynieść ma szereg korzyści dla inwestorów i użytkowników w tym między innymi zero kosztów przekroczenia mocy przyłączeniowych , zero kosztów generacji mocy biernej oraz zero niepotrzebnych kosztów inwestycji w sieci operatorskie. Ostatnie dwie prezentacje wygłosili przedstawiciel PRZEWOZÓW REGIONALNYCH sp. z o.o.(Stefan Banaszkiewicz, Specjalista omówił osiągnięte oszczędności po wprowadzeniu liczników prądu stałego w pojazdach Przewozy Regionalne Sp. z o.o.) oraz PKP CARGO SA (Wojciech Malcherek, Naczelnik Wydziału Zarządzania Energią w Biurze Taboru i Wsparcia Technicznego mówił o zmianie sprzedawcy energii trakcyjnej). Ostatni panel przeznaczono na debatę dotyczącą kierunków rozwoju sektora energetycznego na kolei.

Moderował ją Marek Kałas, Zastępca Dyrektora Biura Energetyki PKP PLK SA a udział wzięli: • Tomasz Besztak, Dyrektor Departamentu Kontraktacji Umów Utrzymaniowych PKP ENERGETYKA SA, • Artur Resmer, Członek Zarządu PKP INTERCITY SA, • Jarosław Klasa, Członek Zarządu PRZEWOZY REGIONALNE Sp. z o.o., • Piotr Malepszak, Wiceprezes Zarządu KOLEJE DOLNOŚLĄSKIE SA, • Andrzej Pietras, Kontroler Działu Audytu Wewnętrznego i Kontroli KOLEJE ŚLĄSKIE Sp. z o.o., • Marcin Wołowicz, Kierownik Działu Techniki „KOLEJE MAZOWIECKIE – KM”, • Damian Dratwa, Specjalista ds. Eksploatacji ŁÓDZKA KOLEJ AGLOMERACYJNA Sp z o.o., • Paweł Rybak – Inspektor ds. Technicznych SZYBKA KOLEJ MIEJSKA Sp. z o.o. RK

partner srebrny

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Zasilanie energią elektryczną obiektów trakcyjnych Jednym z tematów panelowej dyskusji na VIII konferencji „Energetyka dla Kolei” – (w dniach 8-9 listopada 2018 r.) było zasilanie obiektów trakcyjnych w energie elektryczną. Dyskusji przewodniczył przedstawiciel PKP PLK do spraw Energetyki, zaś wśród panelistów przewagę mieli przedstawiciele firm przewozowych i może dlatego słuchacze odnosili wrażenie, że tylko system TN i jego odmiany występują na zasilaniu obiektów trakcyjnych. Faktycznie od chwili wprowadzenia mu zasilania (energetyki zawodowej) pięcioprzewodowych układów zasi- przez transformator z oddzielnymi lania niskonapięciowych obwodów uzwojeniami i stosowanie systemu trójfazowych prądu przemiennego TN. Na zelektryfikowanej trakcji roznajpopularniejszym systemem, pre- różnia się strefy sieci górnej i pantoferowanym również przez elektro- grafu, wewnątrz których energetykę zawodową, są wszystkie jest prawdopodobny odmiany systemu TN. Należy jednak zauważyć, że obecnie – póki co – w trakcji kolejowej, występują linie zelektryfikowane prądem stałym i linie niezelektryfikowane. Podział ten niesie za sobą istotEnergia ta pozwala ne różnice pod względem na realizację bezpiecznego elektrycznym. Torowiska ruchu pociągów jaki niezelektryfikowane nie muszą spełniać wymagań i zapewnienia komfortu normy [1] w przeciwieńoraz bezpieczeństwa pasażerów, stwie do zelektryfikowanych, gdzie wymagana jest a także i pracowników jednostkowa konduktancja na kolei przejścia szyny ziemia dla pojedynczego toru budowy otwartej nie większa niż 0,5S/km, co wg dawnej polskiej nomenklatury technicznej oznacza rezystancję szyny ziemia większą niż 2 Ω na km takiego toru. Tor zabudowany np. na przejazdach kolejowych powinien speł- kontakt z uszkodzonym przewodem niać wg [1] wymaganie nie większej sieci górnej lub pantografem będąjednostkowej konduktancji niż 2,5S/ cymi pod napięciem trakcyjnym [2]. km. Obiekty kolejowe znajdujące się Obiekty trakcyjne zasilane prądem na obu typach linii muszą być zasi- przemiennym mogą znajdować się lane przez energetykę (zawodową w różnych strefach prawdopodolub kolejową). Energia ta pozwala bieństwa kontaktu z elementami na realizację bezpiecznego ruchu trakcyjnymi. Środki ochrony przed pociągów jaki i zapewnienia komfor- porażeniem (dotknięciem dostępnych tu oraz bezpieczeństwa pasażerów, części czynnych – przewodów lub a także i pracowników na kolei. Nale- przewodzących elementów – które ży zwrócić uwagę, na różnorodność mogą znajdować się pod napięciem tych obiektów ich przeznaczenia i za- w normalnych warunkach pracy) przy instalowanych mocy. Norma dotyczą- zasilaniu obiektów są zależne od ca bezpieczeństwa elektrycznego położenia tych obiektów względem [2] na kolei w części poświęconej stref sieci górnej i pantografu oraz systemom trakcyjnym DC zaleca występowania izolacji pomiędzy zieseparowanie sieci kolejowej prądu mią a szynami torowiska. W normie przemiennego od publicznego syste- [2] umownie przyjmuje się, że szyny

jezdne i części z nimi metalicznie połączone nie są częściami czynnymi pomimo, że są dostępnymi częściami przewodzącymi bo są elementami sieci powrotnej dla prądów trakcyjnych. Jednak w czasie normalnej pracy instalacji elektrycznych prądu przemiennego w obiektach trakcyjnych nie znajdują się one pod napięciem tych instalacji, ale w efekcie ich uszkodzenia napięcie to może na szynach jezdnych wystąpić. Norma [2] dopuszcza stosowanie zasilania z systemu IT zwłaszcza w przypadkach, gdy ciągłość zasilania jest ze względów bezpieczeństwa najistotniejsza, przykładem są elementy srk. Zastosowanie tego systemu zasilania takich małych obiektów staje się koniecznością na obecnie modernizowanych zelektryfikowanych liniach kolejowych, ponieważ interoperacyjność w obszarze infrastruktura przyczyniła się do pojawiania się jednostkowych konduktancji przejścia szyna ziemia na torach kolejowych na poziomie 0,3 – 0,2 S/km tworząc tym samym „ziemię szyn” różną od ziemi otoczenia torowiska, a tym samym i ziemi dalekiej [3, 4]. Józef Dąbrowski Instytut Elektrotechniki Literatura 1. PN-EN/50122-2 Zastosowania Kolejowe Urządzenia stacjonarne Część 2 Środki ochrony przed oddziaływaniem prądów błądzących wywołanych przez trakcję elektryczną prądu stałego 2. PN-EN/50122-1 Zastosowania Kolejowe Urządzenia stacjonarne Część 1 Środki ochrony dotyczące bezpieczeństwa elektrycznego i uziemień 3. Dąbrowski J.: O przyczynach i skutkach spełnienia wymagań normy PN-EN/50122-2 na torowiskach kolejowych INFRASZYN 2017 4. Dąbrowski J.: Podkłady betonowe z przytwierdzeniem sprężystym typu SB – parametry elektryczne Inżynier Budownictwa 2018 nr 1

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Nie traćmy cennej energii! Zalety efektywności energetycznej Według prognoz, w 2050 r. świat będzie zużywał nawet trzy razy więcej energii niż na początku obecnej dekady. Również w Polsce zapotrzebowanie na kilowaty mocy rośnie i co roku bite są jego kolejne rekordy. W sytuacji, gdy popyt na energię dogania – i coraz częściej przegania – jej podaż, coraz większe znaczenie mają nie kolejne źródła energii, ale również efektywne nią zarządzenie – nie tylko dla budżetu domowego czy firmowego, ale także dla bezpieczeństwa energetycznego kraju. Budować farmy wiatrowe, kłaść na dachach kolektory słoneczne, a może postawić na atom? – decydenci na całym świecie głowią się, skąd wziąć dodatkowy zastrzyk mocy, który niebawem może okazać się niezbędny dla rozwoju. Wraz z pojawianiem się nowych technologii potrzeb energetycznych przybywa. Zaobserwować to można nawet we własnym domu, zwłaszcza jesienią, gdy wcześniej zaczynamy zapalać światła. Lampka coraz częściej musi “walczyć” o wolne gniazdko z domowym routerem, ładującym się tabletem czy nowym ekspresem do kawy. Podobny dylemat mają zakłady przemysłowe czy całe miasta, w których coraz więcej jest ruchomych schodów, wind dla niepełnosprawnych lub podświetlanych przystanków autobusowych. Naturalne rozwiązanie, jakim wydaje się zwiększenie poboru energii nie zawsze jest dostępne. Jako ludzkość zbliżamy się powoli do granicy własnych możliwości, a w ostatnich dekadach podjęliśmy się ograniczania zasobów, jakimi dysponujemy. Nie oznacza to jednak “siedzenia po ciemku”. Energią da się zarządzać wydajniej i efektywniej. Czym jest efektywność energetyczna? Główną przyczyną emisji gazów cieplarnianych jest produkcja energii elektrycznej. Do 50 proc. emisji CO2 przypisywanej budynkom mieszkalnym i komercyjnym pochodzi ze zużycia energii elektrycznej. Z uwagi na coraz większe rozpowszechnienie urządzeń takich jak komputery, telewizory, urządzenia klimatyzacyjne, wentylacyjne, zużycie energii elektrycznej rośnie nieproporcjonalnie do zużycia in-

nych rodzajów energii. Wszystko wskazuje zatem na to, że trend ten będzie się stale umacniał. – Efektywność energetyczna jest najszybszym, najtańszym i najczystszym sposobem redukcji zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych. Teraz jest czas na ambitne rozwiązania w zakresie efektywności energetycznej: w większości istniejących instalacji można przy zastosowaniu dostępnych dzisiaj ofert i technologii zaoszczędzić do 30 proc. energii – zauważa Anna Nowak-Jaworska, Wiceprezes Pionu Budynków, MEE Cluster w Schneider Electric.

Zyski z zastosowania efektywnych energetycznie rozwiązań Intuicja podpowiada, by nie wymieniać rzeczy, które nie są zepsute. W przypadku efektywności energetycznej, warto jednak spojrzeć na fakty. Świetlówka kompaktowa daje identyczne światło co zwykła żarówka przy 5-krotnie mniejszym poborze mocy, a produkowane dziś lodówki zużywają o ponad 1/3 mniej energii niż te z początku XXI w. Ta sama zasada dotyczy nie tylko sprzętów domowych, ale także instalacji doprowadzających energię do budynków. Jacek Łukaszewski podkreśla, że od 10 do 15 proc. energii można zaoszczędzić na utrzymaniu sprawnych urządzeń i sprawnych instalacji (urządzenia o niskim zużyciu energii: ściemniacze, czujniki ruchu, wyłączniki światłoczułe, żarówki energooszczędne; izolowanie budynków), od

5 do 15 proc. na optymalizacji instalacji i urządzeń (wyłączanie urządzeń, kiedy nie są potrzebne, regulacja silników i ogrzewania na optymalnym poziomie w budynkach), natomiast od 2 do 8 proc. dzięki programowi stałego monitorowania i doskonalenia (precyzyjny program utrzymania, pomiarów i reakcja na odchyłki). Wydajne zużycie energii a odpowiedzialność społeczna Jak wynika z szacunków Komisji Europejskiej, ogrzewanie zimą i chłodzenie latem budynków odpowiada za ok. 40 proc. całkowitego zużycia energii elektrycznej w UE. Dlatego też myśląc o efektywności energetycznej, nie należy stereotypowo wyobrażać sobie wyłącznie dużych zakładów przemysłowych marnotrawiących mnóstwo energii. Niedocenianym elementem w bilansie energetycznym są małe firmy i pojedyncze gospodarstwa domowe. To od ich działań zależy w dużej mierze, na ile nasza gospodarka będzie energetycznie wydajna. – Nie można niestety polegać na dobrej woli człowieka, gdyż chęć ograniczenia zużycia energii zazwyczaj szybko się kończy. Najlepszym sposobem zatem na osiągnięcie stałych oszczędności jest zastosowanie automatyki, która umożliwia pomiary, sterowanie i analizę zużycia energii – wyjaśnia Anna Nowak-Jaworska. Zachęca tym samym do przeprowadzania audytów energetycznych i sukcesywnego wdrażania inteligentnych rozwiązań nie tylko ze względu na własny budżet, ale także pozytywny wpływ tych działań na środowisko i bezpieczeństwo energetyczne kraju. Anna Szymczyk Schneider Electric

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Transmisja bezprzewodowa komunikacji w Samoczynnej Sygnalizacji Przejazdowej (SSP) W związku z obecną perspektywa unijną w branży kolejowej notuje się coraz większy wzrost ilości prowadzonych modernizacji, w tym urządzeń sterowania ruchem. Często procedury przetargowe związane z prowadzeniem inwestycji trwają długo, wobec czego wykonawcy stają przed trudnym wyzwaniem przeprowadzenia modernizacji poszczególnych przejazdów w krótkim czasie. Stąd wszelkie rozwiązania pozwalające skrócić czas wykonania zadania są niezwykle cenne. Jednym z elementów infrastruktury kolejowej są przejazdy. W Samoczynnej Sygnalizacji Przejazdowej sygnały z czujników koła prowadzone są do szafki przytorowej, skąd następnie przy użyciu kabli miedzianych lub światłowodowych doprowadzane są do kontenera SSP. Jednym z pierwszych problemów, które napotyka wykonawca podczas realizacji zadania, są uzgodnienia i prawa własności poszczególnych działek, przez które należy poprowadzić okablowanie. Uzyskanie zgody od wszystkich właścicieli działek jest często czasochłonne. Inną z trudności, na jaką napotykają wykonawcy są roboty ziemne. Często wymagają one użycia ciężkiego sprzętu, co zwykle jest kosztowne i wymaga zaplecza technicznego. Również warunki atmosferyczne często utrudniają wykonanie

robót, np. mroźna i długa zima czy wysoki stan wód gruntowych. Powoduje to wydłużenie prac, a w efekcie skrócenie czasu, który pozostaje na wykonanie instalacji oraz przeprowadzenie uruchomienia. Dodatkowo pojawiają się koszty związane z zabezpieczeniem robót, w szczególności zabezpieczenia mienia np. kabli przed kradzieżą. Następnym czynnikiem, który należy przewidzieć jest możliwość uszkodzenia położonego wcześniej kabla np. przy pracach ziemnych. Alternatywą dla tradycyjnego wykonania samoczynnej sygnalizacji przejazdowej, jest zastosowanie technologii bezprzewodowej w komunikacji pomiędzy szafką przytorową, a kontenerem SSP. Na rynku oferowane są rożne rozwiązania wykorzystujące technologię bezprzewodową. Często

urządzenia te działają w paśmie, które wymaga pozwolenia radiowego. Dostępne są również urządzenia wykorzystujące częstotliwości nielicencjonowane np. 2,4 GHz czy 5 GHz. Dla pasma 2,4 GHz możemy skorzystać z rozwiązań w technice radiowej WLAN. Firma Phoenix Contact wspólnie z firmą Zakłady Automatyki Kombud S.A. zaprojektowała, przetestowała oraz zabudowała system transmisji danych dla samoczynnej sygnalizacji przejazdowej w oparciu o technikę bezprzewodową WLAN. Komunikacja pomiędzy szafą przytorową, a kontenerem SSP, realizowana jest poprzez transmisję bezprzewodową wykorzystującą urządzenia WLAN pracujące w paśmie 2,4 GHz. Odległość pomiędzy urządzeniami nadawczym i odbiorczym wynosi około 1km.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY Poniższy rysunek obrazuje system, jaki powstał w oparciu o komunikację bezprzewodową. Zasada działania SSP nie zmienia się, jedynie medium komunikacyjne uległo zmianie. Sygnały z czujników przytorowych przesyłane są przewodami do szafki przytorowej. Następnie drogą radiową, przy wykorzystaniu urządzeń FL WLAN 5100, dane są przesyłane do kontenera SSP i dalej już w tradycyjny sposób do urządzeń wykonawczych. Polecenie do sygnalizatora TOP, wysyłane jest również z wykorzystaniem technologii bezprzewodowej. Powyższe rozwiązanie obrazuje animacja, którą można obejrzeć pod poniższym adresem

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

www.phoenixcontact.pl/kolejnictwo lub skorzystać z linka w załączonym kodzie QR. W wyniku procesu certyfikacji system przeszedł szereg badań, na tej podstawie otrzymał dopuszczenie do stosowania i jest eksploatowany od 2 lat. Zastosowanie technologii bezprzewodowej umożliwiło znaczne skrócenie czasu wykonania instalacji. Po ustawieniu masztów, w przeciągu jednego dnia, urządzenia zostały podłączone i uruchomione. Ze względu na zastosowane pasmo o częstotliwości 2,4 GHz nie były wymagane pozwolenia radiowe. Technika bezprzewodowa ma jednak swoje ograniczenia. Każdorazowo wymaga sprawdzenia wa-

runków terenowych, czy nie występują ograniczenia w postaci drzew, budynków itp. Również odległość ma decydujący wpływ na wysokość masztów, rodzaju okablowania, czy moc urządzeń i zastosowanych anten. Biorąc wszystko pod uwagę warto jednak rozważyć zastosowanie technologii bezprzewodowej w komunikacji SSP, tam gdzie jest otwarty teren i odległości około 1 km, szczególnie, że w obecnej perspektywie unijnej dla kolei przewiduje się znaczny wzrost ilości modernizowanych urządzeń sterowania ruchem.

Daniel Dolny

RAPORT KOLEJOWY

Na konferencji Wings of Change o CPK Podczas madryckiej konferencji Wings of Change – Europe, pełnomocnik rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego, Mikołaj Wild oraz Alexandre de Juniac, dyrektor generalny (International Air Transport Association - IATA) podpisali wspólne stanowisko dotyczące budowy CPK. Jak wiadomo budowa CPK będzie miała bardzo duże znaczenie dla transportu kolejowego w naszym kraju. W zasadzie CPK to koncepcja kompatybilnego systemu transportowego. Dlatego też wsparcie IATA dla budowy nowego węzła transportowego w Europie Środkowej ma bardzo duże znaczenie. CPK ma poprawić przepustowość infrastruktury lotniskowej w Europie. Obecnie bowiem w bardzo szybkim tempie ruch narasta i przepustowość staje się problemem. Rzutuje to na funkcjonowanie całego sektora transportu powietrznego. Problem zatłoczonych lotnisk i przestrzeni powietrznej od kilku lat jest intensywnie analizowany przez administrację Unii Europejskiej oraz krajów członkowskich, a także podmioty działające na rynku lotniczym. Wspólne stanowisko IATA oraz Ministerstwa Infrastruktury jest wyrazem poparcia międzynarodowego środowiska przewoźników powietrznych dla koncepcji budowy Portu „Solidarność”, jako odpowiedzi na to zjawisko. Wiceminister Mikołaj Wild podkreślił zatem, ze: - Cieszę się, że IATA wspiera plany dotyczące nowego centralnego węzła transportowego w Europie Środkowej. Budowa Portu „Solidarność” będzie ważnym impulsem dla rozwoju sektora lotniczego w ujęciu międzynarodowym i znacząco pozytywnie wpłynie na gospodarkę całego regionu. To już kolejny głos poparcia dla tej inwestycji, płynący ze strony międzynarodowej branży przewoźników powietrznych . Budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego została również uwzględniona w Strategii Rozwoju Przestrzeni Powietrznej dla Polski, podpisanej podczas konferencji Wings of Change – Europe przez przedstawicieli władz IATA i Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Strate-

gia ta ma na celu wniesienie wkładu zarówno w zakresie tworzenia dla Portu „Solidarność” infrastruktury naziemnej, jak i zmian struktur przestrzeni powietrznej. Dokument wskazuje na dużą wagę okresu poprzedzającego uruchomienie CPK. Będzie on miał kluczowe znaczenie dla płynnego transferu ruchu lotni-

czego do nowo powstającego hubu transportowego. Według prognoz IATA i PAŻP, w 2030 roku polskie lotniska obsłużą co najmniej 68 milionów pasażerów. Do ich obsługi powstanie dodatkowo 65 tysięcy miejsc pracy. RK

Wspólne oświadczenie Rzeczypospolitej Polskiej i IATA w sprawie potrzeby uzyskania nowych mocy produkcyjnych Europejska infrastruktura lotnicza szybko przekracza dostępną przepustowość. Jest to niezwykle ważne dla całej branży lotniczej. Pomimo licznych inicjatyw, które mają na celu złagodzenie przeciążenia portów lotniczych i przestrzeni powietrznej, mamy do czynienia z większymi opóźnieniami i trudnościami operacyjnymi. Aby zaspokoić rosnące oczekiwania klientów, popyt rynkowy oraz zwiększyć konkurencyjność i łączność w europejskim sektorze lotnictwa, ważne jest, aby rządy rozważyły inicjatywy w zakresie tworzenia infrastruktury, która zapewnia większą

przepustowość, stosunek jakości do ceny i jest dostosowana do wymagań usług. Dlatego IATA z zadowoleniem przyjmuje plany polskich władz dotyczące nowego centralnego węzła komunikacyjnego, który może zmniejszyć zatory komunikacyjne w powietrzu i na lądzie w Europie. Polski rząd z niecierpliwością oczekuje na skorzystanie z wiedzy IATA i jej członków, aby stworzyć opłacalny, zintegrowany multimodalny state-of-the-art węzeł komunikacyjny, który poprawi łączność Europy Środkowej i Wschodniej z resztą świata . Źródło: www.iata.org

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Ćwiczenia z bezpieczeństwa w związku z COP24 Szczyt klimatyczny COP24 to duże wyzwanie dla regionu śląskiego – również pod względem bezpieczeństwa. Z tego względu Koleje Śląskie postanowiły przeprowadzić dodatkowe ćwiczenia z bezpieczeństwa, we współpracy z Polskimi Liniami Kolejowymi i Strażą Ochrony Kolei. W akcji brali udział również przedstawiciele policji. Ćwiczenia przewidywały m.in. znalezienie na pojeździe podejrzanych pakunków, obezwładnienie i wyprowadzenie agresywnych pasażerów oraz ewakuację podróżnych z pociągu. Aby nie utrudniać ruchu innych pociągów i nie niepokoić niepotrzebnie postronnych widzów, większość ćwiczeń odbywała się na peronie numer pięć. „Sceną” dla zaplanowanych symulacji był pojazd typu 27WEb. W kolejnych dniach Spółka planuje powtórzenie ćwiczeń. Przy okazji przypomniano podróżnym, by wszelkiego rodzaju podejrzane sytuacje zgłaszać kierownikowi pociągu. Dotyczy to również bagażów

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

pozostawionych bez opieki – w takiej sytuacji nie należy na własną rękę sprawdzać zawartości pakunku, lecz przekazać informację do obsługi w pociągu. Można również

informować maszynistę poprzez specjalne interkomu znajdujące się w pojeździe. RK

RAPORT KOLEJOWY

PKP Cargo jako spółka giełdowa zorganizowała dla inwestorów wizytę w Sekcji Utrzymania Taboru w bydgoskim zakładzie Spółki. Goście mieli okazję zobaczyć dużą część zakładu, w tym między innymi nową malarnie.

Z bydgoskie go dworca uczestników wizyty zabra ł pojazd PESY DMU LINK D B.

4 ET 40 na terenie oszczy zakładu w Bydg

Malarnia

aszynisty

kabiny m Widok z

LINKa

6 7

Do 11 Tabor motywę

Zejście pod loko

11 10

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

FTTH - Program Operacyjny Polska Cyfrowa PKP TELKOL uczestniczy w tym projekcie Program Operacyjny Polska Cyfrowa Firma bierze udział w projektowaniu oraz budowie sieci światłowodowych (m.in. budowa szaf OLT, mikrokanalizacji kablowej) w 3 regionach Polski: kujawsko-pomorskim, jeleniogórskim i zachodniopomorskim. W ramach projektu w I Fazie Telkol podłącza szkoły (jednostki oświatowe), które zostały skierowane do projektu przez OSE Ministerstwa Edukacji. Całość wykonywana jest w technologii FTTH z zastosowaniem najwyższego stopnia jakości. Projekt realizowany jest od czerwca 2018 i obejmuje realizację pod klucz (projekt + budowa). Warto dodać ,że PKP Telkol jest jednym z bardzo niewielu wykonawców którzy spełnili wymagania ilościowe (z przekroczeniem ocze-

kiwanej liczby podłączeń), czasowe (harmonogramowe) i jakościowe, za co Zleceniodawcy podziękowali zespołowi. W II Fazie będą realizowane również podłączenia gospodarstw domowych (klientów indywidualnych), obejmujących w dużej części obszary wiejskie. PKP Telkol informuje, że podłączył jak dotąd 112 szkół w ramach zleconych prac. Dzięki szybkiej i profesjonalnej realizacji, część szkół od nowego roku szkolnego już może korzystać z szybkiego dostępu do Internetu.

Wysiłek zespołu FTTH związany był również z z hasłem „Zrealizujemy/wybudujemy/włączymy 100 szkół na 100 lecie odzyskania niepodległości Polski„ zainicjowanym przez Zarząd PKP TELKOL. Dzięki rozwojowi szybkiej i nowoczesnej infrastruktury internetu szerokopasmowego m.in. edukacja oraz klienci indywidualni otrzymają mocny impuls do dalszego rozwoju.

Nr Obszaru konkursowego POPC

Nazwa Projektu

Liczba Jednostek Oświatowych (szkoły)

Liczba HH (klienci indywidualni)

Szacunkowa długość sieci bez współbieżności (km)

3.5.02.01

Jeleniogórski Orange Światłowód

265

24 014

1394,32

3.4.32.64b

Szczecinecko-Pyrzycki część B Orange Światłowód

130

10 941

654,79

GI-117/2017

Realizacja Projektu POPC BTO w województwie kujawsko-pomorskim

24 000

SUMA

442

58 955

2049,11

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Święto Kolejarza 2018 Wyrazy wdzięczności za codzienną służbę oraz zaangażowanie w misję współtworzenia nowoczesnej, bezpiecznej i przyjaznej kolei. Takie słowa były mottem przewodnim Gali z okazji Święta Kolejarza w której udział wziął także Prezydent Andrzej Duda.

fot.: Michał Stilger (PKP SA)

Tegoroczne Święto Kolejarza miały wyjątkowy charakter z dwóch istotnych powodów. Z jednej strony była zbiegło się z obchodami 100-lecia odzyskania niepodległości. Z drugiej po raz pierwszy, gościem honorowym uroczystej gali był prezydent Andrzej Duda. Podczas przemówienia Prezydent Duda podkreślał, że kolej to nie jest praca. Kolej to jest służba, kolej to jest pasja, a także bardzo często hobby tych, którzy na kolei służą. Podczas uroczystości w Teatrze Wielkim Prezydent wręczył odznaczenia państwowe. Złoty Krzyż Zasługi, za zasługi w działalności na rzecz rozwoju transportu otrzymał Mirosław Antonowicz. Prezydent wręczył kilkadziesiąt Medali Za Długoletnią Służbę czyli za wzorowe,

wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiązków wynikających z pracy zawodowej. Andrzej Duda podkreślał znaczenie ich służby dla Polski, dla realizacji i zabezpieczania jej strategicznych interesów, dla codziennego życia Polaków oraz gości, którzy do nas przyjeżdżają. Prezydent wskazywał, że pokolenia ludzi związanych z kolejami miały wielki wpływ na rozwój polskiego państwa, na walkę o niepodległą Polskę. – Jestem tu także po to, aby Państwu życzyć dynamicznego rozwoju polskich kolei, żeby były one w całości kolejami najnowocześniejszymi, żeby mogły konkurować z tymi najlepszymi w Europie i świecie – powiedział Andrzej Duda.

Życzenia wszelkiej pomyślności i satysfakcji z wykonywanej pracy złożyli także minister infrastruktury Andrzej Adamczyk i wiceminister Andrzej Bittel oraz prezes PKP SA Krzysztof Mamiński. - Tegoroczne Święto Kolejarza ma szczególny wymiar, zbiega się bowiem z setną rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości. To szczególna okazja, aby przypomnieć, że kolejarze od zawsze stali w pierwszym szeregu walki o wolną Polskę. Jesteście Państwo spadkobiercami pięknych tradycji i możecie poszczycić się bogatą historią – podkreślił minister Andrzej Adamczyk. Andrzej Bittel dodał natomiast, że: - Tak jak przed laty nasi ojcowie i dziadkowie pracujący na kolei walczyli o Polskę, tak teraz my, choć w innym wymiarze, kontynuujemy tę walkę poprzez dążenie do wzmocnienia roli transportu kolejowego w zintegrowanym systemie transportowym kraju. Wiceminister Bittel podkreślił również, że rząd jest zdeterminowany w dążeniu do rozwoju kolei, realizując plany zawarte w Krajowym Programie Kolejowym oraz programach: programie utrzymania infrastruktury kolejowej, Programie Inwestycji Dworcowych czy w programie Kolej

fot.: Kancelaria Prezydenta RP

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY Plus. Urzeczywistnienie planów nie byłoby możliwe bez pracy i zaangażowania kolejarzy. Krzysztof Mamiński, prezes PKP SA, podkreślił poświęcenie i patriotyzm kolejarzy. – Musimy pamiętać, że nasi poprzednicy, polscy kolejarze, niejednokrotnie dawali wyrazy patriotyzmu i zaangażowania w sprawy Polski, bardzo często płacąc za to najwyższą cenę. Nie sposób nie wspomnieć o udziale kolejarzy w Powstaniu Styczniowym, pomocy

w obronie Lwowa i wyzwoleniu Wilna i udziału w wydarzeniach z okresu II wojny światowej, jak w Tczewie czy Szymankowie. Wspominamy też nasze koleżanki i kolegów, którzy przeciwstawiali się komunistycznemu reżimowi. Dzięki postawie kolejarzy z Lublina i Wrocławia strajki rozlały się na cały kraj i doprowadziły do przełomu – zaakcentował Mamiński. Prezes Grupy PKP dziękował też pracownikom za rzetelną służbę i zaangażowanie oraz pogratulował

tym, którzy otrzymali na gali odznaczenia, jak i tym wszystkim, którzy codzienną ciężką pracą wspierają rozwój polskiego kolejnictwa. Także Minister Adamczyk i wiceminister Bittel pogratulowali osobom, które zostały uhonorowane odznaczeniami oraz medalami za długoletnią służbę. Gala z okazji Święta Kolejarza odbyła się pod patronatem honorowym Prezydenta RP. RK

Wystąpienie Prezydenta

podczas Gali z okazji Święta Kolejarza Wielce Szanowny Panie Ministrze, Szanowne Panie i Szanowni Panowie Ministrowie, Wielce Szanowny Panie Prezesie, Szanowni Państwo Prezesi, Czcigodni Goście, Przedstawiciele Zaprzyjaźnionych Kolei, Wielce Szanowni Państwo Odznaczeni, Wszyscy Drodzy Zebrani, Szanowni Państwo! Na wstępie chcę powiedzieć, że panie, które przed chwilą odznaczałem, wcale nie wyglądają na długoletnią służbę. Ale z całego serca jeszcze raz chcę podziękować właśnie za tę służbę Państwu odznaczonym, bo każdemu dziękowałem z osobna, i wszystkim Państwu – tak jak tutaj się zgromadziliście – za to, że Wasze życie oznacza tak naprawdę służbę dla Polski. Dlatego, że wiem doskonale, że kolej to nie jest po prostu praca. To służba, pasja, bardzo często także hobby tych, którzy na co dzień służą na kolei. To niezwykle ważna służba dla Polski, dla realizacji zabezpieczania jej strategicznych interesów, dla codziennego życia

Polaków i gości, którzy do nas przyjeżdżają. Ogromnie za te wszystkie lata służby chciałem Państwu podziękować i od razu na wstępie chciałem prosić, byście jako przedstawiciele środowisk kolejarskich z całej Polski te moje pozdrowienia swoim współpracownikom – koleżankom, kolegom – zawieźli. Bardzo o to proszę, byście przekazali wyrazy szacunku, podziękowania i serdeczne pozdrowienia wraz z życzeniami wszelkiego powodzenia dla całej braci kolejarskiej, dla całego środowiska związanego z Polskimi Kolejami i polskim kolejnictwem. Szanowni Państwo, to rzeczywiście wyjątkowy Dzień Kolejarza w wyjątkowym roku – stulecia od-

zyskania przez Polskę niepodległości. Widzieliśmy to na filmie, mówił o tym także pan prezes Krzysztof Mamiński. Tak jak powiedziałem: nie ma żadnych wątpliwości, że pokolenia polskich kolejarzy, ludzi związanych z Polskimi Kolejami, miały wielki wpływ na rozwój polskiego państwa, na walkę o niepodległą Polskę czy wręcz brały czynny udział w tej walce. Tak było, gdy Polska odzyskiwała niepodległość, tak było w czasie kształtowania granic Rzeczypospolitej, kiedy broniliśmy się przed nawałą bolszewicką. Tak było później – gdy odbudowywaliśmy naszą ojczyznę, gdy trzeba było ujednolicić koleje z trzech zaborów. To wielka praca środowiska właśnie związanego z Polskimi Kolejami. Ludzi, którzy w to, żeby transport mógł w Polsce dobrze funkcjonować, w to, żeby ten nowoczesny na ówczesne czasy rodzaj transportu dynamicznie się rozwijał, wkładali nie tylko swoją służbę i pracę, ale przede wszystkim serce. I to jest ogromna zasługa właśnie Państwa środowiska. Przecież bardzo często jest tak, że są Państwo kolejnym pokoleniem ludzi, którzy dla

fot.: Kancelaria Prezydenta RP

RAPORT KOLEJOWY Polskich Kolei pracują, w Polskich Kolejach służą. Ogromnie chcę za to podziękować i z całą mocą chcę to podkreślić. To jest ogromnie ważne środowisko – to polscy kolejarze byli pierwszymi, którzy zginęli w II wojnie światowej. Tak, bo to polscy kolejarze próbowali zapobiec temu, by Niemcy zdołali dotrzeć do granicy w Tczewie i mogli zaatakować polską placówkę graniczną. To polscy kolejarze pierwsi oddali życie. Czczą Państwo ich pamięć co roku razem z wieloma środowiskami. Byłem w tym roku w Tczewie i też o tym właśnie wspominaliśmy – że to polscy kolejarze byli pierwsi. To polscy kolejarze walczyli w czasie II wojny światowej. To oni potem odbudowywali Polskę. Ale to także polscy kolejarze z Lubelskiego Węzła Kolejowego w 1980 roku strajkowali po to, byśmy mogli odzyskać godność jako ludzie pracy – żeby byli godnie traktowani – ale tak naprawdę dziś dobrze wiemy, że również i po to, byśmy odzyskali wolność, suwerenność i pełną niepodległość. Wspierali ich potem koledzy z Wrocławskiego Wę-

zła Kolejowego i innych stron Polski. To także wielka zasługa polskich kolejarzy, ludzi Solidarności, że tę wolność dzisiaj mamy. Dziękuję, że dziś nadal rozwijają Państwo Polskie Koleje. Jestem ogromnie zaszczycony, że mogę być dzisiaj z Państwem. Nie tylko dlatego, że powiedziano mi przed chwilą, iż jest to pierwsza taka sytuacja, że na Dniu Kolejarza obecny jest Prezydent Rzeczypospolitej. Ale także dlatego, że mam swoje osobiste, rodzinne związki z Polskimi Kolejami. Mój pradziadek był zawiadowcą jednej ze stacji pod Warszawą, moi wujkowie i ciocia – moja chrzestna – pracowali w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego w Nowym Sączu, więc te związki rodzinne są. Wielokrotnie mówiłem, że zawsze wspominam taki widok, który pewnie zachowam przed oczyma do końca życia: gdy wchodzę – jako mały chłopiec – z moim dziadkiem rano na rynek w Starym Sączu i ze wszystkich zaułków, z uliczek wychodzą ludzie i idą w kierunku stacji kolejowej na Podmajerzu. Dziadek

zawsze mówił: „No, kolejorze już idą, żeby jechać do Nowego Sącza, bo zaraz przyjedzie pociąg”. Zbliżała się godz. 7. To widok, którego dzisiaj już nie ma, już się tego w Starym Sączu nie widzi, czasy się zmieniły. Ale jestem tutaj także po to, by Państwu życzyć: dynamicznego rozwoju Polskich Kolei, żeby były one w całości kolejami najnowocześniejszymi, żeby śmiało mogły konkurować z tymi najlepszymi nie tylko w Europie, lecz także na świecie. Żeby mieli Państwo satysfakcję z uczestnictwa w tym dynamicznym rozwoju. Żeby wszystkie zobowiązania, które zostały podjęte wobec Polskich Kolei, wobec środowiska polskich kolejarzy, zostały dotrzymane. Tego Państwu chcę życzyć w Dniu Kolejarza w roku stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Tego Państwu życzę i jeszcze raz dziękuję za służbę dla Polski, dla nas wszystkich, dla Polskich Kolei. Wszystkiego dobrego. Dziękuję bardzo.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Czemu

podróżujemy?

PKP Intercity SA zapytało podróżnych o najczęstsze powody podróży pociągiem i dlaczego wybierany jest akurat ten a nie inny środek transportu.

Jaki jest najczęstszy cel podróży pociagiem

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

41 30

1 inny

wyjazd służbowy

wyjazd turystyczny

Powody wyboru pociągu na podróż służbową 60 50 40

52 47

39 31

preferencyjne ceny biletów

dogodne godziny

dostęp do gniazdek

możliwość pracy w trakcie

0 gwarancja miejsca siedzącego

wyjazd do pracy / szkoły

możliwość zakupu biletu online

Udzielając odpowiedzi ponad 2/3 badanych wskazało, że podróżuje pociągiem głównie w celach prywatnych. Do najczęstszych należą wyjazdy do rodziny, potem wyjazdy turystyczne na wakacje czy na weekend. Wyjazdy służbowe, czy też związane z pracą lub edukacją wskazało natomiast więcej niż co czwarty badany. Wybierając jeden najważniejszy powód, decydujący o podróży pociągiem, najczęściej wskazywane były: • komfort i wygoda (26%), • czas przejazdu (18%), • atrakcyjny koszt (w przypadku 11% osób). Ponadto 6% osób stwierdziło, że po prostu z przyjemnością podróżuje pociągiem. Ważne w kontekście podróży okazują się także dogodne połączenia między miejscowościami a także możliwość relaksu czy pracy w trakcie podróży.

Blisko 30% ankietowanych wskazało, że podróżuje pociągiem do pracy, szkoły lub służbowo. Spośród tych ostatnich blisko połowa niemal połowa odbyła podróż służbową pociągiem w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Co trzeci ankietowany deklaruje, że jeździ pociągiem co najmniej kilka razy w miesiącu, z czego 14% podróżuje służbowo nawet kilka razy w tygodniu. W 9% przypadków to pracodawca decyduje o wyborze środka transportu. Najczęstszym powodem wybierania pociągu jest korzystny czas przejazdu. Podobny odsetek osób wskazała możliwość wygodnego zakupu biletu przez internet (47%). Ponadto doceniane są też: • możliwość pracy w czasie podróży, • gwarancję miejsca siedzącego, • dostęp do gniazdek. Rzadziej o wyborze pociągu decydują udogodnienia w podróży, takie jak możliwość zakupu posiłku w wagonie restauracyjnym, Strefa Ciszy bądź miejsce w przedziale menedżerskim czy dostęp do Wi-Fi.

45 40 35 30 25 20 15 10 5 0

wyjazd prywatny

Cele i powody

Dlaczego

czas przejazdu

W ankiecie, która została przeprowadzona w dniach 16-24 października 2018 roku metodą CAWI, wypowiedziało się 1040 osób. Co istotne okazało się, że pociąg wybierany jest równie chętnie niezależnie od tego czy podróż ma charakter prywatny czy też służbowy.

RAPORT KOLEJOWY

Święto Kolejarza w PKP SKM w Trójmieście sp. z o.o. PKP SKM po raz dziewiąty zorganizowała uroczystości związane ze Świętem Kolejarza. Wręczono medale oraz wyróżnienia zasłużonym pracownikom. Tematem wiodącym tegorocznych Katarzynek, które zbiegły się ze 100 - leciem odzyskania przez Polskę niepodległości, było wręczanie medali „Za Zasługi dla PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o.”, oraz wręczenie wyróżnionym pracownikom Spółki odznak honorowych „Zasłużony dla Transportu Rzeczypospolitej Polskiej” i „Zasłużony dla Kolejnictwa”. Wydarzenie rozpoczął Prezes Zarządu PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o., Maciej Lignowski, który przywitał gości oraz podziękował załodze Spółki za ogrom wysiłku i zaangażowania. Wśród zaproszonych gości na Gali pojawili się między innymi podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Andrzej Bittel, członek Rady Nadzorczej PKP SA profesor zw. dr hab. Mirosław Chaberek, członek zarządu PKP SA Andrzej Olszewski, przedstawiciel Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego Krzysztof Czopek- Dyrektor Departamentu Infrastruktury, przedstawiciel Polskich Kolei Państwowych w Bruk-

seli Tomasz Lachowicz, a także Adam Musiał i Dorota Markiewicz z Izby Kolei. Szczególnie jednak ważnym gościem na Gali byli przedstawiciele Armii Krajowej- wiceprezes Okręgu Pomorskie go Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej kapitan w stanie spoczynku Tomasz Kuplicki oraz Władysław Borowiec. Po pr zemówieniu wiceminister Andrzej Bittel wraz Andrzejem Olszewskim z PKP SA wręczyli odznaki honorowe „Zasłużony dla Transportu Rzeczypospolitej

Polskiej Bożenie Cholce oraz Ewie Krawczykiewicz. Natomiast odznaki honorowe „ Zasłużony dla kolejnict wa” odebrali: Adam Bieliński, Elżbieta Bieszke, Agnieszka Erbel, Lucyna Gałecka, Zbigniew Fiutka, Andrzej Kaczykowski, Zdzisław Potrac, Mariusz Tuszkowski i Rafał Worms. Ponadto prowadzący wspomniał, że dniu 17 października w Częstochowie podczas obchodów Święta Kolejarza odznaką honorową „Zasłużony dla kolejnictwa” odznaczony został Damian Stal. Natomiast w Warszawie podczas obchodów

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY Święta Kolejarza Brązowy Krzyż Zasługi otrzymał Henryk Bronk Naczelnik Wydziału Zaopatrzenia a odznakę honorową „Zasłużony dla Transportu RP” Teresa Wysiecka. Prezes Zarządu Spółki PKP SKM w Trójmieście Sp. z o.o. Maciej Lignowskiego oraz Przewodniczący Rady Nadzorczej Marian Woźniak wręczyli medale ”Za Zasługi dla PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o.” Kapituła przyznawania medalu na posiedzeniu w dniu 23 marca 2018 roku przyznała Medale w dwóch kategoriach. Medal „Za Zasługi dla PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o.” w kategorii - dla innych osób fizycznych i prawnych za szczególny wkład w powstanie, działalność i rozwój SKM- otrzymali: • Generał dywizji Andrzej Malinowski; • Wiceadmirał dr hab. Stanisław Zarychta; • Kancelaria Notarialna Elżbieta Maciąg, Iwona GowkielewiczKotlarz, Bartłomiej Linde; • Spółka DS. CONSULTING ; Natomiast medale „Za Zasługi dla PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o.” w kategorii dla obecnych pracowników Spółki SKM za sumienną i rzetelną pracę odebrali: Anna Gorzka, Ilona Stefanowska, Edward Chodorowski, Andrzej Daszkiewicz, Jerzy Kassolik, Florian Kos, Tadeusz Kowalski, Kazimierz Michniak, Jerzy Oreszke, Bożena Ferlin, Małgorzata Glaza i Dariusz Pałubicki. Tomasz Lachowicz, przedstawiciel PKP SA w Belgii oraz Prezes Lignowski wręczyli orła kolejowego. Natomiast przedstawiciele Armii Krajowej udekorowali sztandar PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o. odznaczeniem AK za dotychczasową współpracę. Gale zakończyły przemówienia ministra Bittela oraz prezesa Olszewskiego.

Maciej Lignowski, Prezes Zarządu PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o., podczas Święta Kolejarza powiedział międzu innymi:

Z okazji Święta Kolejarza chciałbym przekazać szczególne wyrazy uznania i podziękowania dla Załogi Spółki: za ogrom wysiłku i zaangażowania. Dziękuję wszystkim pracownikom, to dzięki Wam Szybka Kolej Miejska w Trójmieście się rozwija i funkcjonuje na co dzień. Dzięki odpowiedzialnej służbie tworzymy nowoczesną i bezpieczną kolej dla mieszkańców Trójmiasta i Turystów. Życzę Wam zdrowia, sił, odwagi i determinacji oraz wszelkiej pomyślności w realizacji odpowiedzialnych i wymagających zadań, satysfakcji z wykonywanej pracy rozumianej jako służba drugiemu człowiekowi, otwartości na nowe wyzwania, przed którymi jak co roku przychodzi nam stawać.

Życzę bezpiecznej służby na kolei, radości i sukcesów w życiu zawodowym, rodzinnym i osobistym! Zacnym Emerytom i Rencistom Spółki, Członkom Rodzin Kolejarskich dziękuję za wyrozumiałość i wsparcie, którego udzielacie swoim bliskim Kolejarzom. Przedstawicielom środowisk związanych z branżą kolejową, sympatykom i miłośnikom kolei składam serdeczne życzenia dobrego zdrowia i wszelkiej pomyślności! Bądźmy dumni z przynależności do Rodziny Kolejarskiej, aby kolej nas łączyła i jednoczyła. Życzmy sobie życzliwości ze strony wszystkich korzystających z usług Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Kary umowne – po co i w jakiej wysokości? Często otrzymuję pytania od klientów o konieczność wprowadzania kar umownych do tej czy innej umowy. Czasami zdarza się, że przewidziane umową kary są na tyle wysokie, że wykonawcy nie chcą ich płacić. A co, gdy kary zostały przewidziane umową zawartą z wykonawcą, wybranym w ramach procedury przetargowej przeprowadzonej w oparciu o przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych, czy można pójść takiemu wykonawcy na rękę i zmniejszyć albo zrezygnować z kar? Temat niezmiennie aktualny stąd chciałabym go Państwu przybliżyć. Z zasady swobody kontaktowania przewidzianej w Kodeksie cywilnym wynika możliwość, a nie obowiązek zastrzeżenia kary umownej w kontrakcie. Kara ta to zastrzeżenie w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej. KIEDY WARTO WPROWADZIĆ KARY UMOWNE DO KONTRAKTU? CZY PRAWNIK POMOŻE? Kary umowne można wprowadzać do wszystkich rodzajów umów zarówno nazwanych (tych wymienionych w Kodeksie cywilnym), jak i nienazwanych (nie wymienionych w Kodeksie). Oczywiście radca prawny czy adwokat pomoże, trzeba jednak pamiętać, że bez znajmości przedmiotu umowy, specyfiki da-

nej branży i oczekiwań klienta co do sposobu kształtowania jego relacji z konrahentem prawnik nie jest w stanie zaproponować opytmalnych dla klienta rozwiązań prawnych w umowie, w tym także w zakresie kar umownych. Właściwe sformułowanie kary umownej nie polega na jej przekopiowaniu z przypadkowej umowy wyciągnietej z Internetu. Przed podjęciem decyzji o zastrzeżeniu kary umownej należy ustalić nastepujące kwestie: 1. czy istnieje duże czy małe ryzyko niewywiązania się przez konthanenta z umowy, 2. czy niewykonanie lub nienależyte wykonanie, któregokolwiek ze zobowiązań niepieniężnych określonych umową przyczyni się do powstania szkody po naszej stronie, 3. czy zależy nam na zapłacie kary umownej niezależnie od tego czy szkoda w naszym majątku powstała czy też nie, 4. czy karę chcemy zastrzec tylko na wypadek zawinionych przez kontrahenta działań albo zaniechań, czy również niezawionionych, które są niezgodne z umową, bez względu na ich przyczynę, 5. jaką chcemy wyznaczyć maksymalną kwotę kary umownej, po osiągnięciu której przestaniemy ją naliczać, a w konsekwencji jaki będzie końcowy termin naliczania kary umownej. CEL WPROWADZANIA KARY UMOWNEJ Kara umowna stanowi surogat odszkodowania, czy też rodzaj zryczałtowanego odszkodowania, które ustalane jest przede wszystkim po to, by wierzyciel mógł w łatwiejszy i szybszy sposób naprawić szkodę powstałą w jego majątku w wyniku niewy-

konania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Kara umowna może być także wprowadzona do umowy nie dla realizacji celu odszkodowawczego, a wyłącznie prewencyjnie, nie musi bowiem powstać szkoda w majątku uprawnionego, by kara umowna za nienależyte wykonanie zobowiązania została przezeń zastrzeżona, a następnie naliczona. Zastrzeżenie kary umownej często jest potrzebne jedynie po to, by zmotywować drugą stronę do wykonania świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w umowie. JAKIE WARUNKI MUSI SPEŁNIAĆ KARA UMOWNA? Kara umowna może dotyczyć wyłącznie zobowiązania niepieniężnego i musi być określona przez wskazanie konkretnej kwoty pieniężnej. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 21 września 2017 r., sygn.akt I ACa 40/17 z treści art. 483 § 1 KC dopuszczającego zastrzeżenie kary umownej w „określonej kwocie” wynika nakaz wyrażenia jej kwotowo w chwili zastrzegania. Nie rodzi to jednak obowiązku podania konkretnej sumy pieniężnej stanowiącej karę umowną. Strony mogą bowiem określić karę pośrednio, przez wskazanie podstawy jej naliczenia w sposób pozwalający uznać jej ustalenie za dokonane i zamknięte bez odwoływania się do jakichkolwiek czynności dla jej sprecyzowania. WAŻNA UWAGA PRAKTYCZNA Umowa stanowiąca załącznik do SIWZ może, a nawet powinna być analizowana, a w razie potrzeby kontestowana przez potencjalnych

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY wykonawców na etapie prowadzenia procedury przetargowej, jeśli jej wzór nie określa precyzyjnie podstaw naliczania kar umownych, ich wysokości czy ich górnej granicy. Dla potencjalnego wykonawcy to jest jedyny moment, w którym może wynegocjować łagodniejsze traktowanie w zakresie kar umownych przez zamawiającego, albowiem potem wykonawcy pozostaje wyłącznie droga sądowa w procesie o miarkowanie kary. Dla zamawiającego przemyślenie, z inicjatywy wykonawcy, swoich potrzeb w zakresie naliczania kar umownych, przed zawarciem umowy, jest również rozwiązaniem korzystnym, albowiem zamawiający unika ewentualnych kłopotów związanych z odmową zapłaty kar umownych przez wykonawcę w przyszłości. JAK OKREŚLAĆ WYSOKOŚĆ KAR UMOWNYCH? Ustalając wysokość kary umownej należy mieć na uwadze wspomnianą przeze mnie wyżej tzw. zasadę swobody umów wynikającą z Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego oraz art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego. Przepisy Kodeksu cywilnego nie zawierają postanowień co do wysokości kar umownych. Z tego powodu wskazówki co do wysokości kar i okoliczności, w których mogą one ulec zmniejszeniu kształtuje orzecznictwo i doktryna. Wskazując okoliczności wpływające na wysokość kar powołują się one na cele, jakim kary te mają służyć. Praktyka pokazuje, że przy ustalaniu wysokości kar umownych ważny jest przedmiot i sposób realizacji danego kontraktu. Tytułem

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

przykładu, należałoby przewidzieć minimalne kary za nieterminowe dostarczenie niewielkiego zamówienia na części zamienne, które nie są pilnie zamawiającemu potrzebne, a już znacznie większe za nieterminowe wykonanie dla inwestiora prac budowlanych, od których terminowego zakończenia zależy możliwość uzykiwania przez zamawiającego dodatkowych przychodów. W uzasadnieniach w yroków wskazuje się, że przy ocenie wysokości kary umownej należy mieć z jednej strony na względzie, że jej celem jest wywarcie presji na dłużnika, aby należycie wykonał swe zobowiązanie, a funkcję tę kara umowna spełnia wówczas, gdy skutek ekonomiczny niespełnienia w terminie świadczenia jest ujemny (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 10 kwietnia 2014 r., sygn. akt I ACa 862/13), zaś z drugiej strony, że kara umowna pełni przede wszystkim funkcję kompensacyjną, a zatem jest odpowiednikiem odszkodowania, wobec czego wysokość ustalonej przez strony kary umownej nie powinna prowadzić do nieuzasadnionego wzbogacenia wierzyciela (podmiotu uprawnionego do żądania kary umownej). Jednocześnie jako górną granicę kary umownej wskazuje się wartość wynagrodzenia ustalonego w umowie, na podstawie której dochodzona jest kara. KIEDY KARA UMOWNA JEST RAŻĄCO WYGÓROWANA? Podobnie jak w przypadku wysokości kary umownej, przepisy Kodeksu cywilnego nie rozstrzygają, kiedy kara umowna może zostać uznana za rażąco wygórowaną, wobec czego kwestię tą ocenia orzecznictwo. W orzecznictwie wskazuje się, że ustalona przez strony kara umowna jest oceniana jako rażąco wygórowana, gdy istnieje rażąca

dysproporcja między wysokością tej kary a wysokością uszczerbku, który poniósł wierzyciel na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez dłużnika. Podstawowym kryterium oceny rażącego wygórowania kary umownej może być relacja jej wysokości do odszkodowania należnego wierzycielowi na zasadach ogólnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2007 r., sygn. akt IV CSK 181/07). Wobec tego oceniając, czy zastrzeżona w umowie kara może być uznana za rażąco wygórowaną, należy przede wszystkim porównać wysokość kary umownej z wysokością szkody poniesionej przez wierzyciela. Gdy wierzyciel nie poniósł żadnej szkody lub gdy poniesiona przez niego szkoda jest nieznaczna dłużnik może żądać zmniejszenia (miarkowania) kary umownej. Warto także wskazać, że miarkowanie kary umownej jest możliwe także w odniesieniu do kary ustalonej w umowie o udzielenie zamówienia publicznego. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 listopada 2007 r., sygn. akt I CSK 270/07 stwierdził, że „artykuł 144 Prawa zamówień publicznych nie wyłącza w żadnym wypadku regulacji Kodeksu cywilnego o karze umownej, w tym o jej miarkowaniu. Przepis ten gwarantuje, że zawarta z zastosowaniem trybu zamówień publicznych umowa nie będzie odbiegała od oferty, która została wybrana spośród innych z nią konkurujących. Natomiast miarkowanie kary umownej nie jest elementem procedury zawierania umowy, ale wiąże się z jej wykonaniem. Artykuł 144 prawa zamówień publicznych nie wyłącza zatem w żadnym wypadku regulacji kodeksu cywilnego o karze umownej, w tym o jej miarkowaniu”. Jednakże w przypadku umów zawartych w wyniku zastosowania procedur określonych w ustawie Prawo zamówień publicznych, z uwagi na treść art. 144 ust. 1 tejże ustawy, zmniejszenie usta-

RAPORT KOLEJOWY lonej przez strony kary umownej możliwe jest wyłącznie wyrokiem sądu (uprawnienie takie nie przysługuje wierzycielowi). PODSUMOWANIE: 1. kara umowna może, ale nie musi zostać wprowadzona do każdej umowy, 2. sankacja w postaci kary umownej winna być zastrzegana na wypadek naruszenia istotnych, w naszym przekonaniu, postanowień umownych tj. takich, których naruszenie spowoduje powstanie szkody w naszym majątku, 3. kara umowna musi być określona poprzez wskazanie konkretnej kwoty pieniężnej (także procentowo np. od wartości niezrealizowanej części umowy) i winna być określona jej górna granica, po osiągnięciu której wierzyciel zaprzestanie jej naliczania,

4. kara umowna może dotyczyć wyłącznie niewykonania bądź nienalezytego wykonania zobowiązań niepieniężnych, np. takich jak terminowe dostarczenie towaru, dostarczenie towaru określonej jakości, terminowa realizacja usługi, 5. wierzyciel jasno powienien określić w umowie czy kara umowa przysługuje mu za zawionione czy również niezawionione działania bądź zaniechaniem dłużnika (tj. np. za zwłokę czy za opóźnienie w realizacji zobowiązania), 6. jeśli strony nie zastrzegły inaczej w umowie, wierzyciel nie może żądać odszkodowania przewyższającego wysokość kar umownych,

8. jeżeli dłużnik wykonał zobowiązanie w znacznej części lub gdy kara jest rażąco wygórowana może on wystąpić do sądu z żądaniem zmniejszenia (miarkownia) kary umownej. Daltego ustalając wysokość kary należy wziąć pod uwagę przedmiot i zakres umowy, przewidywaną wysokość szkody oraz okoliczności dotyczące dłużnika, w tym ewentualną dotychczasową współpracę i sposób wykonywania zawartych z nim umów. W kolejnym numerze Raportu Kolejowego omówię bliżej zagadnienie sądowego miarkowania kar umownych.

adwokat Ida Fiłoniuk-Krajewska właściciel Kancelarii Adwokatów

7. wysokość kary umownej nie powinna prowadzić do nieuzasadnionego wzbogacenia wierzyciela,

i Radców Prawnych krajewska.pl z siedzibą w Poznaniu specjalista z zakresu prawa umów, zamówień publicznych i prawa procesowego

Kierunkowa antena przytorowa do zastosowań CBTC Antena SENCITY® SPOT-M jest najnowszym dodatkiem do oferty produktów HUBER + SUHNER zaprojektowanych specjalnie do zastosowań kolejowych. Jest to liniowo spolaryzowana kierunkowa antena Yagi zbudowana dla instalacji torowych i tunelowych dla szybko rozwijającego się sektora sterowania pociągami (CBTC). Systemy CBTC zaczynają znaleźć powszechne zastosowanie jako kluczowy czynnik bezpieczeństwa pociągów i wydajności sieci pociągów. Takie systemy kontroli zapewniają operatorom stale aktualizowane dane o osiągach pociągu, a także dokładną lokalizację i prędkość pociągu, co umożliwia bezpieczne zwiększenie przepustowości danej linii kolejowej poprzez znaczne skrócenie czasu między pociągami.

Najnowsze anteny spełniają zarówno wymagania bezpieczeństwa pożarowego kolei EN 45545-2, jak i specyficzne dla kolei wymagania środowiskowe EN50125-3. Zostały zaprojektowane do obsługi pasma Wi-Fi 2,4 GHz (IEEE 802.11 b / g) i cechują się wysokimi wartościami wzmocnienia do 14 dBi.

w tunelach, gdzie szczelne wskaźniki obciążenia mogą znacznie ograniczyć dostępną przestrzeń. Dobór materiałów do komponentów anteny zapewnia wysoki poziom odporności na korozję

Więcej informacji: ASTE Sp. z o.o.

Zaprojektowana do montażu na słupie, ścianie lub suficie, nowa antena SENCITY SPOT-M jest wystarczająco kompaktowa (80 mm x 420 mm x 80 mm) do zastosowania

Dział Rynku Transportu Szynowego: Beata Szulfer-Rosiak b.rosiak@aste.pl www.aste.pl

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Symulator od TK Telekom i Sim Factor Konsorcjum TK Telekom z Grupy Netia i Sim Factor nawiązało ramową współpracę i podpisało z firmą Stadler Polska kontrakt na dostawę symulatora elektrycznego zespołu trakcyjnego FLIRT trzeciej generacji dla Kolei Mazowieckich. Podpisana 29 listopada br. umowa obejmuje kompleksowe zaprojektowanie, wykonanie i instalację symulatora pociągu FLIRT dla Kolei Mazowieckich. Dzięki tej umowie Koleje Mazowieckie pozyskają kolejny symulator szkoleniowy dla swoich maszynistów. Będzie to pierwszy symulator pojazdu Stadler FLIRT w Polsce. Należycie zrealizowana umowa umożliwi zdobycie referencji i oferowanie symulatora innym spółkom z grupy Stadler. – Symulatory dla maszynistów są niezbędnym elementem stałego procesu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, a od stycznia 2019 r. wymogiem prawnym uregulowanym rozporządzeniem Ministra Transportu. Nasze symulatory spełniają oczywiście wszelkie przewidziane prawem wymagania dla takich urządzeń, łącznie z rygorystycznymi przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych. – powiedział Zdzisław Gaca, Prezes TK Telekom. Urządzenie będzie składać się z immersyjnej (aktywnej) kabiny symulatora, stanowiska instruktorskiego oraz serwerów z zainstalowanym oprogramowaniem symulacyjnym. Kabina symulatora będzie wierną kopią kabiny pełnowymiarowego pojazdu FLIRT, wraz z kompletnym pulpitem, urządzeniami diagnostycznymi i oświetleniem. Urządzenia montowane w prawdziwym pociągu FLIRT będą dostępne dla maszynistów w symulatorze i zostaną zintegrowane w pełni z oprogramowaniem symulacyjnym. Sama kabina osadzona będzie na platformie ruchomej o 6 stopniach swobody, która poprzez swoje ruchy nie tylko poprawi jakość symulacji, odtwarzając drgania, przyspieszanie, hamowanie czy nawet wykolejenie, ale także podwyższy komfort osoby szkolonej.

System wyświetlania obrazu będzie oparty o wysokowydajne monitory Ultra HD (4K) zamontowane we wnękach okiennych kabiny. Jakość i dynamika obrazu umożliwią poczucie poruszania się prawdziwym pojazdem i znacznie ułatwią prowadzenie szkoleń oraz pogłębią wrażenie realności symulacji. Symulator budowany jest na bazie autorskiego oprogramowania Sim Factor, a także z większościowym użyciem krajowych komponentów, włączając w to platformę ruchu. – Dla Sim Factor współpraca z międzynarodowym producentem taboru, jakim jest Stadler, jest dużym wyzwaniem. Jestem jednak przekonany, że zbudujemy symulator, którego jakość i niezawodność będzie porównywalna z prawdziwym zespołem trakcyjnym FLIRT. Dodatkowo realizacja projektu dla Kolei Mazowieckich jest dla nas, firmy z Warszawy, szczególną nobilitacją, będziemy budować symulator, na którym szkolić się będą maszyniści, odpowiadający potem za bezpieczeństwo naszych pracowników, przyjaciół i rodziny. Cieszymy

się bardzo, iż kolejny raz zaufano naszej firmie i powierzono nam budowę tak ważnego dla Mazowsza symulatora. – poinformował Michał Wierzbicki, wiceprezes Sim Factor. Istotnym elementem całości rozwiązania jest oprogramowanie symulacyjne. Wytwarzane jest ono przez producenta we własnym zakresie, co umożliwia doskonałe odwzorowanie polskiej specyfiki tras i infrastruktury kolejowej oraz zapewnia najwyższy poziom dostosowania do polskich instrukcji i wymogów formalno-prawnych. Symulator EZT FLIRT wyposażony będzie w około 360 km mazowieckich tras kolejowych. Zwirtualizowane zostaną nie tylko tory, wskaźniki czy semafory, ale też obiekty inżynieryjne jak budynki, dworce, perony oraz przejazdy. Szczególny nacisk położony został na istotne dla maszynistów odwzorowanie pasa wzdłuż torów, aby mogli odnaleźć charakterystyczne dla siebie elementy architektury i krajobrazu wspomagające proces pamięciowego przyswajania szlaku.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY Bardzo szczegółowo pokazane zostaną warunki pogodowe tj. zachmurzenie, deszcz, śnieg, mgła z uwzględnieniem daty i godziny wpływających na pozycję słońca, księżyca, a nawet gwiazd. Mechanizmy te w przyszłości pomogą odwzorować różnego rodzaju zdarzenia niebezpieczne, incydenty

w mechanizmy zmiany elewacji terenu, układu torowego, infrastruktury kolejowej czy dostępnych elementów architektury zapisanych w bibliotece edytora. Oprogramowanie będzie pilnowało, podczas sesji symulacyjnej, znajomości przepisów przez maszynistę oraz stosowania się do wskaźników, sygnałów na szlaku. – Pojazdy Stadlera wyróżniają się jakością, niezawodnością i są energooszczędne. Dzięki ćwiczeniom na symulatorze maszyniści nauczą się jeszcze przed wyruszeniem na szlaki, w jaki sposób prowadzić pociągi, by zużycie energii było optymalne, co jest istotne dla prowadzenia efektywnej działalności przewozowej. Wykorzystanie symulatora pozwala także zoptymalizować proces szkolenia maszynistów, dając im możliwość przetestowania różnych

sytuacji w bezpiecznym środowisku, co zapewni bezproblemową oraz bezpieczną eksploatację pojazdów z pasażerami. – podkreślił Tomasz Prejs, członek zarządu Stadler Polska. Bogusław Kowalski, dodał, że to nie jest pierwsza współpraca pomiędzy TK Telekom a Sim Factor: – To już kolejny symulator, który buduje nasze konsorcjum. Bardzo się cieszymy, że sprostaliśmy wyśrubowanym wymaganiom jakie Stadler stawia swoim podwykonawcom. Liczymy również na następne zlecenia. Produkty naszego konsorcjum cechuje bowiem nie tylko wysoka jakość ale również ceny, które są trudno osiągalne dla naszej głównej konkurencji.

drogowe czy wypadki w najwyższym poziomie realności (np. efekt oślepienia). – Jednym z kluczowych elementów szkolenia, dostępnym w symulatorze będą scenariusze szkoleniowe, obejmujące nie tylko wymagania stawiane symulatorom przez Urząd Transportu Kolejowego, tj. typowe usterki, zdarzenia czy incydenty. Scenariusze szkoleniowe obejmują również zdarzenia nietypowe w postaci awarii infrastruktury kolejowej oraz symulowane błędy ludzkie. Innymi słowy wszystko co może wydarzyć się na szlaku. – zaznaczył Bogusław Kowalski, wiceprezes zarządu TK Telekom. Standardowym wyposażeniem oprogramowania symulacyjnego oferowanego przez wykonawcę jest edytor wirtualnego świata. Umożliwi on odpowiednio przeszkolonym pracownikom przewoźnika na modyfikację istniejących, a nawet samodzielne tworzenie nowych tras za pomocą intuicyjnego narzędzia informatycznego wyposażonego

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Amortyzacja samochodów osobowych od 2019 r. Od 1 stycznia 2019 r. wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące rozliczania wydatków związanych między innymi z zaliczaniem do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od samochodów osobowych. Nowe przepisy zostały opublikowane w ustawie z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw w Dzienniku Ustaw pod poz. nr 2159. Dotyczą one zarówno podatników będących osobami fizycznymi jak i osób prawnych. Jak jest do końca 2018 r.? Podatnicy mają prawo zaliczać do koszów zyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od samochodów osobowych używanych w firmie. Podstawową stawką amortyzacyjną, według której dokonuje się amortyzacji środków trwałych (w tym samochodów osobowych) jest stawka roczna 20%. Samochody mogą być amortyzowane również przy zastosowaniu indywidualnych stawek amortyzacyjnych, które są możliwe w odniesieniu do samochodów używanych lub ulepszonych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika. W tym przypadku podatnik sam ustala stawkę amortyzacyjną, ale okres amortyzacji nie może być krótszy niż 30 miesięcy.

Samochody uważa się za: • używane - jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy, • ulepszone - jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej. Dokonując odpisów amortyzacyjnych należy jednak pamiętać, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów odpisy z tytułu zużycia samochodu osobowego (niebędącego pojazdem elektrycznym), w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez NBP z dnia

przekazania samochodu do używania. Gdy wartość początkowa samochodu osobowego przekracza tę kwotę, to z kosztów uzyskania przychodów należy każdorazowo wyłączać taką część odpisu amortyzacyjnego, która przypada na wartość początkową samochodu przekraczającą limit.

Ponadto podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej samochodów w równych ratach co miesiąc, co kwartał lub jednorazowo na koniec roku podatkowego. Co się zmieni? Od 1 stycznia 2019 r. nie zmienią się zasady amortyzacji samochodów osobowych ale podwyższony zostaje limit z 20.000 eur do 150.000 zł. Ustawodawca wprowadza nowe wartości limitów ograniczające koszty uzyskania przychodów w zakresie amortyzacji samochodów osobowych. Powyższe oznacza, że podatnicy będą mogli zaliczać do kosztów uzyskania przychodów w y ższe k woty. Gdy wartość początkowa samochodu osobowego

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY przekroczy kwotę 150.000 zł, to z kosztów uzyskania przychodów należy każdorazowo wyłączać taką część odpisu amortyzacyjnego, która przypada na wartość początkową samochodu przekraczającą limit. Wartość początkowa samochodu do 150.000 zł nie wpływa na ograniczenie zaliczenia odpisów do kosztów. Kosztem jest pełen odpis amortyzacyjny. Nowy limit obejmuje także możliwość jego stosowania do pojazdów przyjętych do używania i wprowadzonych do ewidencji środków trwałych przed 1 stycznia 2019 r. a których amortyzacja będzie kontynuowana w roku 2019. Przykład Podatnik kupił samochód osobowy w styczniu 2018 r. za kwotę 200.000,00 zł. Kurs eur na dzień zakupu wynosił 4,15. Do amortyzacji samochodu podatnik przyjmuje stawkę amortyzacyjną w wysokości 20% rocznie. Koszt uzyskania przychodu stanowi kwota 1.383,00 zł. Załóżmy, że w styczniu 2019 r. kupi także samochód osobowy o wartości początkowej 200.000 zł i w miesiącu zakupu wprowadzi go do ewidencji środków trwałych. Do amortyzacji samochodu podatnik przyjmie stawkę amortyzacyjną w wysokości 20% rocznie. Koszt uzyskania przychodu stanowić będzie kwota 2.500,00 zł.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

Różnica pomiędzy kosztami wynosi 1.116.67 zł i o tyle wyższą kwotę podatnik zaliczy do kosztów uzyskania przychodu w 2019 r.

ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część, ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje

Dokonując odpisów amortyzacyjnych należy jednak pamiętać, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów odpisy z tytułu zużycia samochodu osobowego, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro. Podsumowanie Zmianę wprowadzaną od 1 stycznia 2019 r. należy ocenić pozytywnie. Nareszcie ustawodawca dostrzegł, że wartość samochodu (20.000 eur), która wpływa na ograniczenie w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, a która to została wprowadzona od 1 stycznia 2002 r. winna być podniesiona. Przez 16 lat obowiązywania limitu zmieniły się niewątpliwie kwoty, za które można nabyć samochody osobowe. Pozytywnie należy również ocenić również to, że od przyszłego roku ustawodawca wyłączył z kosztów uzyskania przychodów składki na

do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia (obecnie limit ten wynosi także 20.000 euro). Na zmianie tej zyskają nie tylko przedsiębiorcy, którzy zakupią samochody od 2019 r. ale także ci, którzy mają niezamortyzowane do tej pory samochody. Jest to jednak jedna z nielicznych pozytywnych zmian, która dotyczyć będzie przedsiębiorców w 2019 roku.

Mec. Violetta Wełnicka Doradca Podatkowy w Kancelarii Doradztwa Podatkowego Mariusz Gotowicz w Bydgoszczy

RAPORT KOLEJOWY

Wzrasta skuteczność SOK Straż Ochrony Kolei może się pochwalić coraz większą skutecznością. Spada liczba przestępstw kolejowych co jest również efektem korzystania ze specjalistycznego sprzętu oraz nowoczesnych technologii. Mobilne Centrum Monitoringu, foto-pułapki, noktowizory, wyszkolone psy i terenowe samochody – między innymi dzięki zastosowaniu tych środków pasażerowie mogą się czuć bezpieczniej na kolei. Funkcjonariusze Straży Ochrony Kolei dbają o pasażerów i podróżnych monitorując tereny kolejowe, współpracując z policją i strażą miejską. Sok informuje, że takie działania przynoszą realne efekty. Przykładem może być niedawna akcja Grupy Operacyjno-Interwencyjnej Straży Ochrony Kolei, dzięki której w pociągu relacji Szczecin-Przemyśl, grupa kieszonkowców wpadła na gorącym uczynku. Według danych Sok od 1 stycznia do 31 października doszło do 6873 zdarzeń na obszarze kolejowym. Oznacza to realny spadek ilości zdarzeń o ponad 8,5 % niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Większość to przestępstwa i wykroczenia o charakterze chuligańskim (graffiti, zakłócanie ładu i porządku, bójki i akty wandalizmu). Niejako w reakcji na charakter przestępstw na przestrzeni ostatnich lat, wraz z rozwojem formacji, nastąpiła zmiana pokoleniowa, wzrósł poziom wyszkolenia, a siły i środki, którymi SOK dysponuje, by zapewnić bezpieczeństwo, są adekwatne do dzisiejszych zagrożeń. Efektem jest realny spadek przestępczości na kolei ja również wzrost bezpieczeństwa podróżnych. Wzrosło również zaufanie do funkcjonariuszy SOK. Raport SOK został opublikowany czasie trwania w Katowicach Szczytu Klimatycznego, który także dla funkcjonariuszy tej formacji stanowił wyzwanie zatem w komunikatach podano szczegółowe dane dla województwa śląskiego. W kontekście tego regionu liczby dla Sok są również bardzo zadowalające. W porównaniu z 2007 rokiem, w 2017 spadła liczba przestępstw kolejowych z 6141 do 2270. Trzykrot-

Dynamika zdarzeń za lata 2011 – 2017 18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0

2011

2012

2013

2014

zdarzenia zaistniałe

2015

2016

2017

zdarzenia wykryte

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Zdarzenia w okresie 1 stycznia do 31 października 2018 ILOŚĆ ZDARZEŃ ZAGRAŻAJĄCYCH BEZPIECZEŃSTWU NA OBSZARZE KOLEJOWYM

6873

ZDARZENIA O CHARAKTERZE CHULIGAŃSKIM (GRAFFITI, BÓJKI, WANDALIZM, ZAKŁÓCANIE ŁADU I PORZĄDKU)

4052

UJĘTYCH SPRAWCÓW WYBRYKÓW CHULIGAŃSKICH

890

KRADZIEŻE

2150

na szkodę podróżnych

460

elementów infrastruktury na czynnych liniach kolejowych

675

z wagonów towarowych

192

Rodzaj rejestrowanych zdarzeń- lata 2016 i 2017 zdarzenie

ROK 2016

2017

Wybryki chuligańskie

2929

3004

Kradzieże i dewastacje na czynnych liniach kolejowych

1320

950

Kradzieże elementów taboru, materiałów, narzędzi, wyposażenia

1149

944

Kradzieże i dewastacje na przejazdach kolejowych

1133

1043

Wydarzenia związane z przesyłkami kolejowymi

922

790

Ujęcie osób (m.in. poszukiwanych, posiadających narkotyki itd.)

745

864

Przeszkody na torach

447

426

Kradzieże na szkodę podróżnego

419

483

Obrzucenie pociągów

250

208

Kradzieże i dewastacje na nieczynnych liniach kolejowych

133

Pobicia osób

Przestępstwa ciężkie

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

nie zmniejszyła się liczba kradzieży węgla, koksu czy miału z pociągów towarowych. Wyraźnie spadła liczba kradzieży kieszonkowych- w tym wypadku z 218 w 2007 do 52 w 2017. Przez ostatnią dekadę spadła również liczba kradzieży infrastruktury kolejowej, czyli sieci trakcyjnej i urządzeń sterowania ruchem kolejowym. W 2007 roku był Dekadę tem takich zdarzeń, natomiast w 2017 już tylko 367. W tym roku doszło do 1578 zdarzeń w obszarze kolejowym województwa śląskiego. To o 316 przypadków mniej w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku. Dariusz Bitniok, Komendant Regionalny Straży Ochrony Kolei w Katowicach, podsumował, że: - Z roku na rok rejestrujemy znaczny spadek kradzieży czy wybryków chuligańskich. W tym roku wykryliśmy 538 zdarzeń (w 2017 roku – 590), skontrolowaliśmy 1395 skupów złomu (1326 w 2017) i nałożyliśmy 3224 mandaty (3258 w 2017) na łączną kwotę ponad 206 tysięcy złotych. Mamy lepszą organizację pracy i psy służbowe, także nowoczesny i specjalistyczny sprzęt, do tego by realizować nasze codzienne zadania. Nadmienić należy, że wzrost skuteczności związany jest także z faktu, że funkcjonariusze w swojej pracy korzystają z takich udogodnień jak Mobilne Centrum Monitoringu, nazywane przez przestępców „zmorą”. To samochód wyposażony w radiostacje i kamery filmujące także nocą. Sokiści dysponują także noktowizorami oraz foto-pułapkami, które montuje się w miejscu, gdzie mogą pojawić się złodzieje. Foto-pułapka reaguje na ruch i robi zdjęcie, które trafia do służby dyżurnej. Ta z kolei informuje funkcjonariuszy, którzy natychmiast ruszają na miejsce zdarzenia. W służbie dużą rolę odgrywają też wyszkolone psy służbowe, które towarzyszą sokistom w ich codziennej pracy. Funkcjonariusze SOK biorą udział w szkoleniach na strzelnicy, ćwiczeniach sportowych, mają także ukończone kursy technik i taktyk interwencyjnych oraz udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. RK

RAPORT KOLEJOWY

Ogólnopolskie Prezentacje Artystów Kolejarzy Kraków 2018 Piętnasty już raz, w dniach 18-20 października br., w Domu Kultury Kolejarza w Krakowie, spotkali się twórcy amatorzy związani ze środowiskiem kolejowym, prezentując swoje prace artystyczne.

Imprezę po raz piętnasty otworzył gospodarz tego spotkania - prezes Kolejowego Towarzystwa Kultury Kazimierz Jarosz w obecności Prezesa Stowarzyszenia Krzewienia Sportu, Turystyki i Kultury Ryszarda Masłowskiego oraz Dyrektora Domu Kultury w Krakowie Józefa Bylicy jak również licznie przybyłych zaproszonych gości i uczestników OPAK. W tym roku sześćdziesięciu pięciu twórców przedstawiło swoje dzieła w różnych technikach malarskich oraz obrazy wyszywane, na liściach, jajach strusich, hafty, rzeźby, wydawnictwa z poezją, kroniki i albumy fotograficzne, rękodzieło z papieru; bukiety, malowane jaja i inne wymyślne cudeńka. Hasłem przewodnim XV OPAK było „Miejsce NIEPODLEGŁEJ w mojej twórczości”. Tegoroczny XV OPAK miał bardzo uroczystą oprawę. Z okazji 100-lecia niepodległości Polski, Kolejowe To-

warzystwo Kultury z siedzibą w Krakowie, Stowarzyszenie Krzewienia Sportu, Turystyki i Kultury „Kolejarz” w Warszawie wspólnie z Fundacją Grupy PKP ogłosiło II-gi Ogólnopolski Konkurs Plastyczny pt. „KOLEJ W NIEPODLEGŁEJ 1918 – 2018” oraz Wystawę Fotografii Kolejowej ze zbiorów rodzinnych i jednostek kolejowych pt. ,,KOLEJ U PROGU NIEPODLEGŁOŚCI‘1918 I W PIERWSZYCH LATACH ODRODZONEJ POLSKI”. Wystawa fotografii uzupełniona została przez organizatorów o eksponaty dawnego wyposażenia kas kolejowych, biur, plakaty niemiecko-polskie, obwieszczenia czy ubiór kolejarza. Te ostatnie to „obiekty” udostępnione przez Komendę Regionalną Straży Ochrony Kolei w Krakowie. W trakcie trwania wydarzenia prezentowane były filmy będące starymi kronikami z życia kolei polskich dostarczone przez Stację Muzeum w Warszawie.

Trzecim wspólnym elementem OPAK było otwarcie, zainicjowanej przez Krzysztofa Knapika Prezesa Związku Zawodowego Kolejarzy Małopolski, wystawy poświęconej obchodom 100-lecia powstania Związku Zawodowego Kolejarzy tj. uroczysta akademia uświetniona przez Przewodniczącego Federacji ZZK Stanisława Stolorza i Senatora RP Jerzego Fedorowicza. Historię powstania i rozwoju ZZK na ziemi Małopolskiej przedstawił komendant Komendy Regionalnej Straży Ochrony Kolei w Krakowie dr Kazimierz Mazur. Wygłoszony przez niego referat w bardzo wyraźny sposób uświadomił zebranym, powiązanie wyzwolenia Polski po 123 latach rozbioru, z czynnym udziałem kolejarzy Małopolski w tym wydarzeniu. Również ruch związkowy kolejarzy miał bardzo duży udział w wydarzeniu, którego celem było uzyskanie wolności Polski. W trakcie

I miejsce

II miejsce

III miejsce

› Sylwia Ściborak

› Jolanta Rodak

› Natalia Piękoś

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY uroczystości Przewodniczący Stanisław Stolorz dokonał wręczenia medali 100-ecia ZZK oraz jako Kanclerz Kapituły konkursu „KOLEJOWY ZŁOTY LAUR” nagród za twórczość i upowszechnianie kolejowej kultury. Nagrody za 2018 rok otrzymali: Mikołaj i Zofia Bialikowie z Wrocławia (za twórczość literacką i artystyczne przetwarzanie tkanin oraz wielką pasję w dziele integracji i popularyzacji kolejowej kultury), Zofia Zimny z Bydgoszczy (za osiągnięcia w dziedzinie malarstwa i wspaniałą osobowość artystyczną) i Przewodnicząca Komisji Kultury Stow. KSTiK Kolejarz Maria Ogonowska z Warszawy (za upowszechnianie kultury w środowisku kolejowym. Konkurs, organizowany od 2011 roku, został zainicjowany przez Stanisława Stolorza Przewodniczącego Federacji ZZP PKP, która jest fundatorką nagród. W trakcie XV-tych Prezentacji, tradycyjnie kolejowi artyści amatorzy mieli okazję wymienić swoje poglądy artystyczne i wspólnie podyskutować na temat sztuki z profesjonalistami z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Prezentacjom w trakcie OPAK 2018 towarzyszyło, poznanie aktualnych wydarzeń związanych z historią sztuki odbywających się w Krakowie. W tym roku organizatorzy zapewnili spotkanie z kustoszem Muzeum Historycznego Miasta Krakowa Leszkiem Sibilą, który oprowadzał i opowiadał o wystawie pt. „Lucjan Rydel – Pan wiecznie Młody”. Uświetnieniem wieczoru artystycznego był występ pieśni patriotycznych Zespołu Kameralnego „PRO ARTE” z Domu Kultury Kolejarza w Krakowie, pod kierunkiem artystycznym Pani Aleksandry Polak. Obecna w Krakowie przedstawicielka Fundacji Grupy PKP Pani Krystyna Chrapek tak określiła odbywające się spotkanie kolejarzy i emerytów - XV OPAK: „Poddałam się atmosferze radości wynikającej z corocznego spotkania artystów-kolejarzy. Podziwiałam różnorodność ich talentów oraz prace, których tematem przewodnim było 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę.” Tradycją OPAK’u tej unikalnej imprezy, jest przede wszystkim propagowanie twórczości arty-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

stycznej kolejarzy poprzez umożliwienie im wspólnego spotkania i zaprezentowanie swojej pracy. Znaczy zespół ludzi, którzy pracując w zawodzie kolejarskim, znajduje równocześnie czas na uprawianie i rozwijanie swoich artystycznych pasji, reprezentuje cały przekrój firm kolejowych. Wszystkim gościom wręczony został dyplom uczestnictwa i specjalny informator z nazwiskami tegorocznych uczestników oraz liczne pamiątki z Krakowa. W trakcie krakowskiego OPAK, drugi już rok z rzędu, mieliśmy możliwość zapoznania się pracami laureatów ogólnopolskiego konkursu plastycznego. Na tegoroczny, pt. „KOLEJ W NIEPODLEGŁEJ 1918 – 2018” wpłynęło 114 prac w różnych technikach plastycznych. Komisja konkursowa w składzie: Magdalena Maria Lis Artysta plastyk ASP Kraków, Maria Ogonowska Stowarzyszenie Krzewienia Sportu, Turystyki i Kultury „Kolejarz”, Witold Sochacki KTK Kraków - przyznało nagrody następującym artystom: Sylwii Ściborak, Jolancie Rodak i Natalii Piękoś oraz liczne wyróżnienia. Ostatnim punktem dwudniowego spotkania był wieczór artystyczny i biesiada przy tradycyjnych pierogach, sałatce domowej, śledzikach i smalczyku, ciastach oraz innych wiktuałach o niesamowitym smaku. A wszystko to własnej roboty i wypieku Pań z Jadłodajni KTK w K r a kow i e. W i e c zó r zo st a ł uświetniony solowym występem Danut y Jańczak, piosenkami z repertuaru Czesława Niemena, uczestniczki OPAK z Domu Kultury Kolejarza w Stargardzie. Wszyscy uczestnicy z niecierpliwością czekają na XVI już OPAK w 2019 r. Mamy nadzieje, że kolejne święto sztuki będzie gościło tak jak w tym roku kolejnych nowych uczestników. Serdecznie wszystkich zapraszamy do grona miłośników Stowarzyszenia „Kolejarz” oraz Kolejowego Towarzystwa Kultury. Zapraszamy na XVI OPAK 2019. Andrzej Walczyk Zdjęcia: Krzysztof Jasiński, Janusz Grudzień, Andrzej Walczyk

RAPORT KOLEJOWY

Mikroprocesorowe systemy sterowania ruchem pociągów od RWA Wszelkie systemy produkcji RWA dopasowane są do współczesnych zasad eksploatacji technicznej torów kolejowych. W zestawie systemów oferowanych przez nas stosowane są wyłącznie protokoły standardowe i interfejsy, a także urządzenia produkowane seryjnie. To umożliwia dalszy rozwój systemów w następujących kierunkach: integracja z innymi systemami; identyfikacja jednostek ruchomych, harmonogram wykonanego ruchu pociągów itp. Systemy opracowania RWA wykonane są w oparciu o bazę elementów firmy Schneider Electric, przeznaczonej do systemów automatyzacji przemysłowej. Struktura budowy systemu „2 z 2-ch” wraz z wysoce niezawodnymi urządzeniami (na przykład średni czas między awariami stanowi 300 000 – 400 000 godzin (~ 30-40 lat)), pozwala na budowę systemów, których wskaźniki bezpieczeństwa i niezawodności są zgodne z normami kolejowymi. Oprogramowanie użytkowe systemów opracowywane jest w środowisku programowym Unity Pro zgodnym z normą międzynarodową IEC 61131-3 (MEK61131-3), co zabezpiecza jedyne środowisko opracowania programu dla systemów sterowania w kilku językach programowania.

Systemy sterowania RWA – to systemy z otwartą architekturą. Oprogramowanie UnityPro jest oparte na zasadzie otwartości, co umożliwia skuteczne i proste współdziałanie z oprogramowaniem innych systemów. Niniejsze środowisko programowe umożliwia programowanie w takich językach standardowych: FBD — język bloków funkcyjnych, graficzny język programowania normy IEC 61131-3 i LD — język drabinkowy posiadający wygodną składnie do wymiany schematów logicznych wykonanych na urządzeniach przekaźnikowych. Więc przy opracowaniu systemów stosowane są języki programowania maksymalnie zgodne ze specyfiką budowy schematów automatyki kolejowej i zawierające sprzęt przekaźnikowy i zestaw typowych bloków. Wykorzystanie standardowych języków programowania pozwala na tworzenie systemów z otwartą architekturą, których oprogramowanie jest dostępne dla osób obsługujących, posiadających podstawowe nawyki użytkownika sprzętu komputerowego. Przy czym surowa kolejność wykonania programu skutkuje prostą wewnętrzną strukturą rozkazów, które transmitują się w szybki i niezawodny kod,

co wyklucza możliwość popełnienia błędów najczęściej spotykanych przy sporządzeniu programów w obiektowo orientowanych językach. Opracowanie i nastawienie wykonywane jest na wszelkich poziomach z maksymalnym wykorzystaniem gotowych systemów projektowania wspomaganego komputerowo (CAD).

Systemy sterowania RWA nie wymagają opłaty za użytkowanie. Dlaczego płacić więcej? Zastosowanie oprogramowania nie wymaga w przyszłości okresowych opłat za użytkowanie. Oprogramowanie ma środki diagnostyki. Niniejsze podejście pozwala na eksploatację systemu automatyki i telemechaniki kolejowej opracowania RWA przez obecnych specjalistów branży. Przy wprowadzeniu do eksploatacji systemu zleceniodawca dostaje cały pakiet dokumentacji technicznej, w tym oprogramowanie użytkowe dostępne w postaci graficznej i powtarza przekaźnikowe schematy

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY sygnalizacji, centralizacji i blokady (SCB). Wydrukowany tekst umożliwia zapisanie źródłowego oprogramowania użytkowego i dokonanie zmian zgodnie z obowiązującą w transporcie kolejowym procedurą zmiany schematów przekaźnikowych SCB. Adaptujemy personel zleceniodawcy! Nasze systemy – współpracownicy Państwa! Aby zmienić oprogramowanie użytkowe nie trzeba angażować programistów – wystarczą specjaliści branży pracujący na firmie Państwa lub fachowy, którzy odbyli szkolenie w ośrodkach szkoleniowych naszej firmy bezpośrednio na obiekcie podczas prac rozruchowych. Tacy specjaliści mają prawo do zmiany oprogramowania użytkowego analogicznie do obowiązującego trybu eksploatacji systemów przekaźnikowych (zmiana egzemplarzy służby, dystancji, rewiru). Do ochrony przed nieautoryzowanymi zmianami oprogramowania użytkowego personel obsługujący ma odpowiednie poziomy dostępu: • przegląd i dokonanie zmian; • tylko przegląd. Listę osób posiadających prawo do zmiany oprogramowania użytkowego wyznacza kierownictwo dystancji i zatwierdza kierownictwo służby sygnalizacji i łączności. Powyższa zasada dotyczy wszystkich rodzajów systemów automatyki i telemechaniki kolejowej – stacyjnych, międzyprzystankowych, centralizacji załączania, sygnalizacji przejazdowej, DK, DC itp.

ków pozwala na zwiększenie ilości cykli komutacyjnych, przy czym w całości wyłączając okresowe sprawdzenie elementów w obszarach konserwacji SCB (bezpieczeństwo funkcjonalne przy zastosowaniu półprzewodnikowych elementów zabezpiecza się poprzez zastosowanie struktury sterowania „2 z 2-ch”). • Oprogramowanie użytkowe wyświetla się w dostępnej postaci graficznej, powtarzającej schematy przekaźnikowe automatyki i telemechaniki kolejowej. Przy czym w trybie „online” algorytm programu (warunkowy „przepływ prądu po celach schematów przekaźnikowych”) odzwierciedla się w formie interaktywnej, co umożliwia naoczne śledzenie współzależności logicznych.

• Listingi oprogramowania użytkowego są drukowane, co umożliwia zachowanie oprogramowania użytkowego z formie drukowanej i dokonanie zmian zgodnie z aktualną procedurą schematów przekaźnikowych automatyki i telemechaniki kolejowej. • Aby zmienić oprogramowanie użytkowe nie trzeba angażować programistów – wystarczy specjalistów z wyższym wykształceniem w tematyce kolejowej, którzy odbyli szkolenie na podstawie współczesnego programu uniwersytetu lub kurs podnoszenia kwalifikacji na studiach na kierunku transport kolejowy. Magazyn Railway Supply www.rws.in.ua

Zalety systemów RWA – nic zbędnego! Płacą Państwo tylko zasystem RWA i nic więcej! Przy wdrożeniu i obsłudze systemów opracowania RWA zleceniodawca płaci tylko za system, a uzyskuje więcej niż zalety: • Nie trzeba zwiększać zakresów prac związanych z obsługą systemów w porównaniu z aktualnymi systemami przekaźnikowymi. • Zastosowanie w systemach elementów półprzewodnikowych zamiast kontaktów przekaźni-

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Nowy rozkład ze wspólnym biletem PKP Intercity SA opublikowała zasady i warunki stosowania Wspólnego Biletu. Tak długo wyczekiwana oferta wystartowała 9 grudnia wraz z nowym rozkładem jazdy 2018/2019. Wspólny Bilet został ogłoszony już w październiku 2017 roku. Ostatecznie Wspólny Bilet wystartował. Z regulaminu oferty wynika, że w projekt zaangażowali się praktycznie wszyscy przewoźnicy pasażerscy z wyjątkiem WKD. Zakupu biletu odbywa się na dwa sposoby: w kasie lub poprzez stronę internetową, którą przygotowuje PKP Informatyka. Co istotne pozostaną różnice w ofertach. Przykładowo pasażerowie otrzymają inny poziom ulg ustawowych. Osoby niewidome uznane za osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji u przewoźników regionalnych otrzymają 93% ulgę. W PKP Intercity będzie to 51%. Oferta będzie miała zastosowanie tam, gdzie różnica czasu pomiędzy przyjazdem pierwszego pociągu a odjazdem drugiego wyniesie minimum 10 minut. Przewoźnicy będą mogli stosować swoje cenniki przewozu rowerów i zwierząt, także w wypadku sprzedaży Wspólnego biletu. Bilet łączony będzie można kupić na odległość powyżej 20 km. W oparciu o zasady i warunki stosowania wspólnego biletu podróżny może odbyć przejazd, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

1. Plan Podróży przewiduje przejazd Pociągami uruchamianymi, przez co najmniej dwóch Przewoźników; 2. Plan Podróży nie przewiduje na żadnym z odcinków Drogi Przewozu przejazdu pociągami uruchamianymi przez pr zewoźników innych niż Przewoźnicy; 3. Droga Przewozu jest ciągła, co oznacza, że przejazd Pociągami uruchamianymi przez poszczególnych Przewoźników odbywa się na łączących się ze sobą odcinkach; warunki te nie dotyczą sytuacji przesiadania się w aglomeracjach: Warszawa i Częstochowa; 4. Droga Przewozu nie jest dłuższa niż 1400 km; 5. planowany czas na przesiadkę jest nie krótszy niż 10 minut; 6. Podróżny odbywa przejazd według opłaty normalnej lub z Ulgą Ustawową o tym samym wymiarze dla całej Drogi Przewozu objętej Planem Podróży; 7. czas przejazdu Pociągami wskazanymi w Planie Podróży, zgodnie z rozkładem jazdy, nie przekracza: • 3 godzin – dla Drogi Przewozu do 50 km, • 6 godzin – dla Drogi Przewozu od 51 do 100 km, • 12 godzin – dla Drogi Przewozu od 101 km do 300 km, • 24 godzin – dla Drogi Przewozu powyżej 300 km.

Zasady i warunki stosowania WB określają również warunki, gdy nie wydaje się biletu w ramach WB, jeżeli: 1. przewóz choćby na jednym odcinku, odbywa się dwukrotnie na tej samej Drodze Przejazdu, z wyłączeniem przypadków wynikających z rozkładu jazdy lub dogodności połączenia; 2. przewóz na całej Drodze Przewozu lub na jej części stanowi przejazd okólny rozumiany jako zamknięty krąg w tym od i do tej samej stacji – a w miejscowościach o więcej niż jednej stacji, również od i do stacji w tej miejscowości; 3. Podróżny zamierza choćby na części Drogi Przewozu skorzystać z: • a) oferty nie ujętej w ZW-WB, • b) różnych wymiarów Ulg Ustawowych lub gdy Ulga Ustawowa mu nie przysługuje w danej Klasie Wagonu/ Kategorii Pociągu. Określono także co ma zawierać bilet. Są to takie elementy jak oznaczenie i NIP sprzedawcy; datę i godzinę wydania Biletu; relację przejazdu; odległość taryfową; drogę przewozu; oznaczenie klasy wagonu; kwotę opłaty za przejazd wraz z informacją o sposobie zapłaty; termin ważności biletu; liczbę osób odbywających przejazd według opłaty normalnej lub z zastosowaniem Ulgi Ustawowej. RK

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Kampania Ruszyła nowa odsłona „Kampanii Kolejowe ABC” realizowanej przez Urząd Transportu Kolejowego. Bezpieczeństwo dzieci w pobliżu torów, na peronie czy dworcu będzie m.in. tematem spotów telewizyjnych, publikacji w mediach społecznościowych, pikników, gier i materiałów dostępnych na specjalnej internetowej platformie edukacyjnej.

W listopadzie wystartowała medialna odsłona „Kampanii Kolejowe ABC”. Bezpieczeństwo na obszarach kolejowych będzie tematem spotów edukacyjnych emitowanych w stacjach telewizyjnych, kinach, na portalach internetowych oraz w pociągach PKP Intercity, PKP SKM, Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej, Kolei Wielkopolskich i SKM w Warszawie. Dzięki Fundacji PKP spoty będą także wyświetlane na dworcach kolejowych. Pierwszy animowany filmik z udziałem bohatera akcji, nosorożca Rogatka, dzięki rymowance i wpadającej w ucho melodii pokazuje dzieciom, jak zachować się w pobliżu przejazdów. Emisja rozpoczęła się 26 listopada. Właściwe zachowania na kolei w ciekawej formie przybliżone zostaną również przez kanały społecznościowe. Autorzy „Kampanii Kolejowe ABC” będą realizowali działania m.in. z vlogerami. Bezpieczeństwu dzieci na kolei będzie poświęcony mural, którego projekt zostanie wyłoniony w konkursie. Hasła kampanii przemierzą całą Polskę wraz z lokomotywą oklejoną projektem graficznym związanym z kampanią. Dzieci, ich rodzice, opiekunowie i nauczyciele znajdą ciekawe gry, quizy i materiały multimedialne na internetowej platformie edukacyjnej, dostępnej na stronie www.kolejoweabc.pl. Już w grudniu będzie można pobrać grę edukacyjną na urządzenia mobilne. – „Kampania Kolejowe ABC” to elementarz bezpieczeństwa na obszarach kolejowych, który rozwijamy o kolejne działania. Chcemy w przyjaznej dla dzieci formie mówić o rzeczach ważnych. Przypominać najmłodszym oraz ich opiekunom, że tory to nie plac zabaw – stwierdza Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.

– Efekty kampanii procentować będą również, kiedy dzieci dorosną i staną się samodzielnymi uczestnikami ruchu: świadomymi zagrożeń pieszymi, odpowiedzialnymi kierowcami samochodów czy pasażerami pociągów – dodaje. W kwietniu 2018 r. w ramach „Kampanii Kolejowe ABC” rozpoczął się cykl ogólnopolskich zajęć edukacyjnych w szkołach i przedszkolach. Lekcje bezpieczeństwa prowadzone są na terenie gmin, w których doszło do niebezpiecznych zdarzeń na przejazdach kolejowo-drogowych czy tzw. dzikich przejściach. Edukatorzy odwiedzili już ponad 80 szkół i przedszkoli, spotykając się z ponad 2000 dzieci. Podczas zajęć najmłodsi poznali prawidłowe zachowania w pobliżu torów, w pociągu, na peronie oraz zasady postępowania w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia. Do końca trwającego roku szkolnego w interaktywnych zajęciach weźmie udział około 6 tys. dzieci. Urząd Transportu Kolejowego na „Kampanię Kolejowe ABC” pozyskał prawie 23,5 mln zł ze środków Funduszu Spójności w ramach

Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Akcja jest odpowiedzią na potrzebę zwiększenia bezpieczeństwa na obszarach kolejowych. Większość wypadków na kolei wynika z przyczyn, za które nie odpowiada system kolejowy. Jak wynika z danych Urzędu Transportu Kolejowego, do końca października 2018 roku na kolei doszło do 537 wypadków i poważnych wypadków. Ponad 70% z nich to wypadki na przejazdach (187) i potrącenia osób przechodzących przez tory w miejscach niedozwolonych (204*). W wypadkach na kolei przez pierwsze dziesięć miesięcy tego roku zginęły 172 osoby. Wszystkie to ofiary zdarzeń na przejazdach i dzikich przejściach. 90% rannych na kolei to osoby pokrzywdzone w takich wypadkach, których przyczyna leży poza systemem kolejowym. RK

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

TRANSEXPO targi transportu zbiorowego Światowe premiery, ważne umowy, blisko 6,5 tysiąca branżowych zwiedzających, szereg biznesowych rozmów - XIV Międzynarodowe Targi Transportu Zbiorowego TRANSEXPO, które odbyły od 23 do 25 października 2018 roku w Targach Kielce potwierdziły swoją markę. Na ponad 10 tysiącach metrów kwadratowych powierzchni, nowości prezentowało aż 155 wystawców – przywieźli oni do Kielc 60 autobusów, w tym 22 premiery. Światową premierą zaskoczyła gości targów firma Solaris Bus&Coach, superlekki i oszczędny Urbino 12 LE lite hybrid z fantazją został zaprezentowany właśnie podczas TRANSEXPO 2018. Polską premierę i jednocześnie jeden z targowych hitów przygotowała dla zwiedzających firma EvoBus. Pokazywany pierwszy raz w Polsce Mercedes Future Bus to bardzo konkretny pomysł przyszłościowego autobusu miejskiego.

gazem ziemnym CNG. W ramach porozumienia PGNiG Obrót Detaliczny wyraziło wolę wybudowania do końca 2019 roku ogólnopolskiej stacji tankowania paliw CNG, która będzie obsługiwała również pojazdy komunikacji miejskiej w Kielcach. MPK w Kielcach zamierza z kolei zakupić do 2020 r. 60 tego typu pojazdów, osiągając tym samym udział niskoemisyjnych autobusów na CNG w swojej flocie na poziomie 30%.

bytkowe Autobusy. Po raz pierwszy w jednym miejscu zaprezentowano najstarsze w Polsce autobusy komunikacji miejskiej. Każdy z przygotowanych na wystawę zabytkowych pojazdów jest unikalny i pozostaje w pełni sprawności technicznej. RK

Konferencje o transporcie zbiorowym

PGNiG Obrót Detaliczny podpisało podczas TRANSEXPO 2018 list intencyjny z Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacji w Kielcach, zakładający budowę ogólnopolskiej stacji tankowania paliw CNG do końca 2019 roku. Jej powstanie jest związane z planami MPK, według których do 2025 roku po ulicach Kielc będzie poruszało się 60 ekologicznych autobusów zasilanych

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

Obok bogatej ekspozycji Międzynarodowe Targi Transportu Zbiorowego to także merytoryczne przedstawienie problemów i zagadnień dotyczących branży. „Elektromobilność i systemy IT w komunikacji miejskiej” to Konferencja Izby Gospodarczej Komunikacji Miejskiej, która poprzedziła Targi TRANSEXPO 2018. Tradycyjnie już konferencję przewozową zorganizowała Polska Izba Gospodarcza Transportu Samochodowego i Spedycji w Warszawie. Podczas Międzynarodowych Targów Transportu Zbiorowego TRANSEXPO obok najnowocześniejszych autobusów można było zobaczyć także bardziej wiekowe pojazdy. „Auta z duszą” można było podziwiać dzięki IV Wystawie Izby Gospodarczej Komunikacji Miejskiej – Za-

Firmy członkowskie Izby Kolei wystawiające się w Kielcach: BOSCH - Robert Bosch Sp. z o.o. EL-CAB Sp. z o.o. FUCHS OIL CORPORATION (PL) Sp. z o.o. INFRA - Centrum Doradztwa Sp. z o.o. MAXIMUS Piotr Maksymów Przedsiębiorstwo Wielobranżowe MEDCOM Sp. z o.o. MERA SYSTEMY Sp. z o.o. NOVAMEDIA Innovision Sp. z o.o. PIXEL Sp. z o.o. POLGARD s.c. P. Groszyński, G. Adamczyk R&G Sp. z o.o. RUNOTEX Ster Sp. z o.o.

RAPORT KOLEJOWY

PKP Energetyka nagrodzona Orłem Projekt, który zmniejszył sześciokrotnie liczbę awarii sieci trakcyjnej w Polsce zasłużył na nagrodę w czwartej edycji konkursu Orzeł Innowacji. 26 listopada 2018 roku, odbyła się uroczysta gala wręczenia nagród dla firm, które dzięki prowadzonym badaniom i pracom nad rozwojem wprowadzają na polski rynek innowacyjne produkty i usługi. Nagrody zostały przyznane w czterech kategoriach przy czym w kategorii- za innowacje organizacyjne - nagrodzono PKP Energetykę. PK P En e r g et y k a, n a g r o d ę w ko nkur si e o r g anizowany m przez „Rzeczpospolitą” otrzymała za wdrożenie programu Zintegrowanego Systemu Zapewniania Sprawności Sieci Trakcyjnej. W jej rezultacie liczba awarii zmniejszyła się aż sześciokrotnie. Wprowadzenie systemu opracowanego przez PKP Energetyka w znaczący sposób poprawiło jakość i bezpieczeństwo działań związanych z utrzymaniem sieci trakcyjnej. Przyczyniło się także do zmniejszenia liczby awarii, która w porównaniu z latami 2014-2016 spadła aż

sześciokrotnie, co przekłada się na aż 30 tys. minut mniej opóźnień pociągów. Projekt jest podstawą do implementacji pionierskiej w skaju kraju metody tzw. predyktywnego zarządzania awariami (przeciwdziałania awariom zanim wystąpią). – Nagroda Orzeł Innowacji jest dowodem, że praca, którą wykonujemy jest zauważana i doceniana przez szerokie grono ekspertów i obserwatorów rynku. To dla nas bardzo ważne, ponieważ wszystkie innowacyjne projekty, które wdrażamy

w PKP Energetyka w realny sposób wspierają rozwój kolei w Polsce – powiedział Konrad Tyrajski, członek zarządu PKP Energetyka. Należy dodać, że w ciągu ostatnich trzech lat PKP Energetyka wdrożyła zestaw innowacyjnych rozwiązań, takich jak paszportyzacja sieci, system zarządzania pracami brygad w terenie (workforce management) i system reklamacyjny on-line. Poszczególne elementy zostały zintegrowane w jeden ogólnopolski system, co w połączeniu ze skonsolidowaniem zakładów spółki dało efekt znaczącej poprawy jakości usług – szybszego docierania do miejsca awarii i łatwiejszej relokacji brygad. System szczególnie udowodnił swoją skuteczność podczas Światowych Dni Młodzieży oraz orkanu Ksawery, kiedy to przewidywanie awarii i szybkie ich usuwanie było kluczowe dla bezpieczeństwa pasażerów. RK

www.hotelmaraton.pl 90

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Światowe standardy BHP w KZN Rail Reprezentująca segment wykonawczy w Grupie KZN Bieżanów spółka, jako jedna z pierwszych w Polsce potwierdziła najwyższe standardy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy uzyskując certyfikat ISO 45001:2018. Wręczenie dokumentu nastąpiło 27 listopada br. w warszawskiej siedzibie jednostki certyfikującej - Bureau Veritas Polska.

- Zapewnienie bezpieczeństwa naszym pracownikom, współpracownikom oraz osobom przebywającym w otoczeniu realizowanych przez spółkę inwestycji, traktujemy priorytetowo. To ma znaczenie zarówno wewnętrzne - pozwala nam lepiej chronić podstawowy zasób spółki, czyli załogę; jak również zewnętrzne - gwarantuje naszym kontrahentom i lokalnym społecznościom, że również ich bezpieczeństwo jest w centrum naszej uwagi – podsumowywał wielotygodniowe starania Grzegorz Leszczyński, prezes KZN Rail. – Jesteśmy niezmiernie dumni, że audyt za zgodność z normą ISO 45001 potwierdził nasze wieloletnie starania. A fakt że zyskujemy ten certyfikat jako jedni z pierwszych w kraju i pierwsi w branży infrastruktury szynowej daje dodatkową satysfakcję – dodawał Leszczyński. ISO 45001 to wprowadzony w marcu br. międzynarodowy standard, umożliwiający firmom takim jak KZN Rail, opracowanie kompleksowej polityki bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzącej do bezpiecznego środowiska pracy, eliminacji czynników uciążliwych dla zdrowia oraz tych, które mogą powodować wypadki i absencję wywołaną problemami związanymi z wykonywaną

pracą, jednocześnie pozwalając zachować zgodność z obowiązującymi przepisami prawa. Standard ten ma olbrzymie znaczenie zwłaszcza dla podmiotów z branży budowlanej, która, na tle całej gospodarki, jest wciąż jednym z niechlubnych liderów w ilości wypadków, zwłaszcza ciężkich i śmiertelnych.

– Norma ISO 45001:2018 jest pierwszą normą dotyczącą systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy o statusie międzynarodowym. Uwzględnia wytyczne, standardy i konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy. Jej wdrożenie jest decyzją strategiczną dla każdej społecznie odpowiedzialnej organizacji, która chce aktywnie identyfikować i zarządzać ryzykami oraz prowadzić dialog ze wszystkimi interesariuszami na temat bezpieczeństwa pracy. Organizacje, które podejmują decyzje o wdrożeniu oraz certyfikacji na zgodność z ISO

45001 wyrażają tym samym swoje zaangażowanie w spełnienie wymagań prawnych, oczekiwań pracowników oraz w ciągłą poprawę bezpieczeństwa pracy. Przyznanie tego certyfikatu, poprzedzone szczegółowym audytem, potwierdza, że KZN Rail spełnia najwyższe standardy w zakresie BHP – podkreślał podczas uroczystego przekazania certyfikatu Witold Dżugan, Dyrektor Pionu Certyfikacji Bureau Veritas Polska. - Jednocześnie chciałbym zaznaczyć, iż jest to pierwszy certyfikat ISO 45001 w sektorze infrastruktury kolejowej w Polsce, a spółki Grupy KZN Bieżanów nadają ton całej branży w zakresie certyfikacji. Przypomnę, że spółka matka holdingu - Kolejowe Zakłady Nawierzchniowe „Bieżanów”, otrzymała jako jedna z pierwszych w Polsce certyfikat z IRIS 02 i to w unikatowym połączeniu, bo jako producent infrastruktury i taboru dodawał Witold Dżugan. Oprócz aktualnego wdrożenia normy ISO 45001:2018, KZN Rail posiada również certyfikat ISO 9001:2015. Obie normy są kompatybilne, co zapewnia organizacji w pełni zintegrowany system zarządzania. RK

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Personalia

Zmiany w składzie Zarządu CTL Logistics. Andrzej Pawłowski nowym Członkiem Zarządu. Rada Nadzorcza CTL Logistics w dniu 19 listopada 2018 roku przyjęła rezygnację z funkcji Członka Zarządu Pana Artura Borowicza, jednocześnie powołując na to stanowisko Pana Andrzeja Pawłowskiego. Pan Artur Borowicz przez ostatni rok był odpowiedzialny za przygotowanie i realizację projektu reorgani-

Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju w komplecie Nowymi podsekretarzami stanu w MIiR zostały Małgorzata Jarosińska-Jedynak i Małgorzata Zielińska. Premier podpisał nominacje 29 listopada. „Wakaty na stanowiskach wiceministrów zajmą profesjonalistki w każdym calu, Panie inżynier, specjalistki od inwestycji i funduszy unijnych, posiadające doświadczenie w zarządzaniu” – powiedział Jerzy Kwieciński, minister inwestycji i rozwoju. Małgorzata Jarosińska-Jedynak zajmie się między innymi wdrażaniem funduszy unijnych na inno-

zacji Spółki w obszarze kolejowym. Jego bogate doświadczenie zawodowe przyczyniło się do osiągnięcia stabilizacji we wspominanym obszarze działalności podstawowej i dało impuls do rozwoju w przyszłości. Pan Artur Borowicz będzie realizował projekty poza strukturami CTL Logistics. Powołany na stanowisko Członka Zarządu oraz Dyrektora ds. Operacji i Eksploatacji Andrzej Pawłowski jest związany z Grupą CTL Logistics od roku a z branżą kolejową od ponad 30 lat. Będzie odpowiedzialny za funkcjonowanie pionu operacji w pełnym zakresie jego działalności. Andrzej Pawłowski jest absolwentem Technikum Kolejowego w Bydgoszczy w specjalności „Ruch i przewozy kolejowe”. Dodatkowo ukończył Wydział Prawa i Administracji na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytecie Gdańskim. Ukończył również studia podyplomowe z Zarządzania i Przedsiębiorczości w Wyższej Szkole Administracji i Biznesu w Gdyni. Uzyskał również tytuł MBA

w Gdańskiej Fundacji Kształcenia Menedżerów wspólnie z Uniwersytetem Gdańskim. Andrzej Pawłowski od początku swojej kariery zawodowej związany jest z koleją. W 1985 roku podjął pracę w PKP rozpoczynając od stanowiska Nastawniczego. Następnie pełnił obowiązki Dyżurnego Ruchu, Dyspozytora i Zastępcy Naczelnika Ekspozytury Zarządzania Ruchem Kolejowym w Gdańsku. W latach 2006-2009 był Zastępcą Dyrektora ds. Techniczno-Eksploatacyjnych a w latach 2009-2011 Dyrektorem Centrum Zarządzania Ruchem Kolejowym. Nadzorował pracę eksploatacyjną kolei, tworzenie rozkładów jazdy oraz zarządzał zespołem ponad 800 pracowników. W latach 2011-2016 pełnił rolę Członka Zarządu i Dyrektora ds. Sprzedaży oraz Wiceprezesa Zarządu i Dyrektora ds. Eksploatacji w PKP Polskich Liniach Kolejowych S.A. Od listopada 2017 roku wspiera Zarząd Grupy CTL Logistics swoim doświadczeniem i kompetencjami w rozwoju organizacji, a także jest Prezesem w CTL Północ.

wacje (Program Inteligentny Rozwój), cyfryzację (Program Polska Cyfrowa) i kapitał ludzki (Program Wiedza Edukacja Rozwój). Do jej obowiązków będzie należał też nadzór nad programem Dostępność Plus. Wiceminister Jarosińska-Jedynak od początku swojej kariery związana jest z samorządem. Przez kilkanaście lat zajmowała się funduszami unijnymi, rozwojem regionalnym i wsparciem przedsiębiorczości. Od 10 lat pracuje w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podkarpackiego, gdzie przeszła wszystkie szczeble – od inspektora do dyrektora Departamentu Wspierania Przedsiębiorczości. Wcześniej pracowała w Podkarpackim Urzędzie Wojewódzkim i Urzędzie Gminy i Miasta Tyczyn. Małgorzata Zielińska zajmie się wdrażaniem funduszy unijnych na największe inwestycje infrastruktu-

ralne (Program Infrastruktura i Środowisko), koordynacją Planu Junckera w Polsce oraz partnerstwem publiczno-prywatnym. Wiceminister Zielińska od kwietnia 2016 roku pracowała jako zastępca dyrektora Departamentu Programów Infrastrukturalnych, najpierw w Ministerstwie Rozwoju, a następnie w Inwestycji i Rozwoju. Zajmowała się wdrażaniem funduszy unijnych z Programu Infrastruktura i Środowisko na inwestycje transportowe – kolejowe i drogowe. Ma bogate doświadczenie w zarządzaniu, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Zanim została zastępcą dyrektora w ministerstwie, była dyrektorem między innymi w Centrum Unijnych Projektów Transportowych oraz w PKP S.A., gdzie zarządzała dworcami. Pracowała na stanowiskach kierowniczych w przedsiębiorstwach prywatnych i w spółkach skarbu państwa.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Spółka CPK zarejestrowana Jacek Bartosiak jako prezes oraz Piotr Malepszak, Dariusz Sawicki i Michał Wrona - wiceprezesi zarejestrowanej spółki celowej. Zarejestrowano zatem w KRS Spółkę, która ma opracować i wdrożyć plan budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK). Nazwiska członków zarządu ogłosił Mikołaj Wild, wiceminister infrastruktury i pełnomocnik rządu ds. budowy CPK. Prezesem spółki celowej został Jacek Bartosiak, ekspert ds. geopolityki i strategii, adwokat, który wcześniej pracował nad wizją CPK w zespole doradczym Mikołaja Wilda. Piotr Malepszak jest uznanym ekspertem rynku kolejowego, który dotychczas pełnił m.in. funkcje wiceprezesa Kolei Dolnośląskich i dyrektora w PKP PLK. W spółce CPK będzie odpowiedzialny za wybudowanie 1300 km nowych linii kolejowych, zintegrowanych z nowym węzłem komunikacyjnym, jakim będzie CPK. W zarządzie znalazł się też ekspert sektora lotniczego – Dariusz Sawicki, który prowadzi własną praktykę konsultingową, brał udział w projektach przebudowy lotniska Heathrow w Londynie i planowaniu nowego terminala w Sao Paulo. Wcześniej pracował m.in. w liniach Lotniczych LOT (był dyrektorem

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

ds. restrukturyzacji). Współpracuje z ULC, jest też wykładowcą na Uczelni Łazarskiego. Michał Wrona to natomiast ekspert z zakresu bankowości inwestycyjnej. W Spółce zajmie się z kolei kwestiami związanymi z finansowaniem inwestycji (wstępny plan nie wyklucza skorzystania z formuły PPP). Od ubiegłego roku jest dyrektorem w Pekao Banku Inwestycyjnym, a od wielu lat związany jest z UniCredit CAIB Poland (przejętym kilka lat temu przez Pekao). Na pytanie o koszty funkcjonowania spółki, która w przyszłym roku ma się zająć opracowaniem planu i harmonogramu inwestycji, a docelowo ma zatrudnić do kilkudziesięciu osób, minister Wild odpowiada, że zastosowane zostaną znowelizowane przepisy ustawy kominowej.

Centrum Szkoleń Centrum Szkoleń Symulacyjnych Sp. z o.o. jest spółką powstałą w 2018 roku, wchodzącą razem z innymi podmiotami w skład grupy kapitałowej New Solutions Factor. Spółka prowadzi działalność w zakresie wynajmu symulatorów pojazdów kolejowych różnych typów. W swoich zamierzeniach spółka stawia na zaspokojenie potrzeb podmiotów zajmujących się przewozami kolejowymi wynikających z obowiązku nałożonego przez Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 10 lutego 2014 roku w sprawie świadectwa maszynisty mówiące o konieczności odbycia przez każdego maszynistę 3 godzin jazd szkoleniowych rocznie na symulatorze. Celem Centrum jest stworzenie na przestrzeni 2019 roku pierwszego w Polsce pool-u symulatorów pojazdów szynowych, które będą umieszczone na naczepach TIR. Pierwszy z tych symulatorów wchodzi do eksploatacji już w styczniu 2019 roku..

RAPORT KOLEJOWY

Raport z Polski PESA Link jadą do Niemiec

Gra o tor w Kolejach Śląskich

Bydgoska PESA dostarczy trójczłonowe Linki do Niemiec. Na ukończeniu jest 7 pojazdów tego typu. Podpisany w roku 2012 kontrakt pomiędzy DB a Pesą to umowa ramowa o wartości do 1,2 mld euro, która umożliwia niemieckiemu przewoźnikowi zakup do 470 pojazdów spalinowych. Jak podaje producent obecnie realizuje produkcję Linków zamówionych przez DB dla niemieckich regionów – Sauerland (SLN), Allgau (DNAG) i Hesji (Dreieich-OWDE). W sumie dla tych trzech regionów powstaną 72 pojazdy ( 23 dwuczłonowe i 49 trójczłonowych.

Koleje Śląskie przygotowały grę dla miłośników kolei. Gracz może się wcielić w pracownika drużyny pokładowej, łapać gapowiczów, omija przeszkody na torach. Śląski przewoźnik przygotował nie lada gratkę dla miłośników kolei – na swój telefon mogą pobrać darmową grę „Wolny tor”. To nie tylko sposób na umilenie sobie czasu podczas podróży, ale również szansa na zdobycie kuponów rabatowych na zakup biletów.

W najbliższym czasie bydgoski zakład opuszczą pierwsze pojazdy trójczłonowe. Pierwszy z nich jeszcze w tym roku trafi do regionu Sauerland. PESA podkreśla, że realizacja kontraktu jest dobra.

PKP TELKOL wygrywa milionowy przetarg PKP TELKOL może pochwalić się kolejnym sukcesem. 28.11.2018 roku rozstrzygnięte zostało postępowanie zakupowe, ogłoszone przez firmę BALMOSO INVESTMENT sp. z o.o., które dotyczyło wyboru wykonawców budowy sieci szerokopasmowej FTTH Obszar ID 3.1.14.70 – PŁOCKI.Spółka wygrała to postępowanie na kwotę około 30 milionów złotych i realizować będzie działania w 5 obszarach wykonawczych.

PKP TELKOL w ramach wygranego przetargu będzie kompleksowo wykonywać sieć szerokopasmową FTTH na bazie projektów budowlanych, budowlano-wykonawczych i/lub wykonawczych dostarczonych przez firmę BALMOSO. Dotychczasowe doświadczenie, zdobyte przy okazji współpracy z grupą Nokia (spółka bierze udział w projektowaniu oraz budowie sieci światłowodowych - m.in. budowa szaf OLT, mikrokanalizacji kablowej w 3 regionach Polski: kujawsko-pomorskim, jeleniogórskim i zachodniopomorskim) spowodowało, że spółka rozszerzyła swoją działalność o zadania wyższego stopnia, jakim jest budowa sieci FTTH, oraz innych usług w technologii sieci światłowodowej.

W ramach gry każdy podróżny otrzymuje do wyboru 12 różnych tras do przebycia pociągiem, wybrać można również rodzaj taboru. Przewoźnik zadbał o to, by propozycje w tym zakresie nawiązywały do rzeczywistości – zarówno pod względem tras, jak i typów pociągu. Punkty zdobywa się oczywiście za przybycie na czas do stacji końcowej, dodatkowy bonus można uzyskać za łapanie gapowiczów. Początkujący użytkownicy nie muszą się obawiać, że zasady okażą się zbyt skomplikowane – debiutantów przeprowadzi przez grę odpowiedni samouczek. Gra „Wolny tor” już teraz jest bezpłatnie dostępna w sklepie Google Play (wkrótce także w sklepie AppStore). Co istotne, równocześnie z wprowadzeniem gry do sklepu, do użytku pasażerów oddana jest także nowa aplikacja sprzedażowa, która zapewni wygodny zakup biletów Kolei Śląskich przez telefon.

Aplikacja mWARS

Specjalnie dla podróżnych i ich wygody WARS uruchomił aplikację, dzięki której – za pomocą smartfona – można zamówić posiłek prosto do swojego miejsca w pociągu. Trzeba tylko wykonać kilka kroków- wybrać pociąg z gotowej listy pociągów, wybrać posiłek z dostępnego menu, potwierdzić zamówienie oraz podać numer wagonu i miejsca. I na koniec wybrać formę płatności.

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

Raport z Polski Industrial Division z dotacją Firma Industrial Division z Wrocławia, właściciel marek CARGOUNIT i POWERUNIT, wiodący operator wynajmu pojazdów szynowych, została beneficjentem środków z konkursu organizowanego przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) na zakup nowych lokomotyw wielosystemowych do transportu intermodalnego.

Projekt Industrial Division został wysoko oceniony, otrzymując aż 31 punktów na 32 możliwe do zdobycia. Dzięki temu firma pozyskała 48,5 mln PLN dotacji, do poziomu 50% kosztów kwalifikowanych projektu, na zakup nowych wielosystemowych lokomotyw do transportu intermodalnego. „Pozyskane dofinansowanie pozwoli nam na zakup kolejnych pięciu nowoczesnych lokomotyw. W założeniu mają one umożliwić przewoźnikom intermodalnym obsługę europejskich korytarzy transportowych. Trzy lokomotywy będą przeznaczone dla korytarza Północ-Południe, a dwie korytarza Wschód-Zachód. Cały czas rozwijamy naszą flotę pojazdów szynowych. Realizujemy przyjętą strategię rozwoju, w ramach której na bieżąco reagujemy i odpowiadamy na potrzeby naszych klientów, zarówno jeżeli chodzi o nowe lokomotywy, jak też używane.” – komentuje Piotr Ignasiak, Prezes Zarządu CARGOUNIT.

CTL Logistics z 15 milionami złotych dofinansowania CTL Logistics po raz pierwszy skorzysta ze środków publicznych i od razu dostanie z puli Unii Europejskiej kilkanaście milionów złotych. Przewoźnik otrzyma zwrot niemal połowy środków przeznaczonych na zakup 75 sztuk wagonów platform, które będą wykorzystywane w transporcie intermodalnym.

CTL Logistics na realizację projektu wyda w sumie prawie 37 milionów złotych brutto. Największą część tej sumy stanowi 30 milionów złotych netto, które zostaną przeznaczone na zakup sprzętu i to właśnie połowę tej kwoty stanowi dofinansowanie Unii Europejskiej. Przewoźnik otrzyma fundusze z „Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020” w ramach „Osi priorytetowej III – Rozwój sieci drogowej TEN-T i transportu multimodalnego” oraz „Działania: 3.2 Rozwój transportu morskiego, śródlądowych dróg wodnych i połączeń multimodalnych”. 15 milionów złotych, które ma otrzymać CTL Logistics, stanowi sto procent wnioskowanego przez przewoźnika poziomu dotacji.

FPS uzyskał zezwolenie na dopuszczenie do eksploatacji Spółka H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o. uzyskała zezwolenie na dopuszczenie do eksploatacji typu pojazdu kolejowego dla zmodernizowanego wagonu osobowego typu 174A wydane przez Urząd Transportu Kolejowego. Co to oznacza ? Już niebawem pasażerowie będą mogli korzystać z modernizowanych przez firmę H. Cegielski-Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o. wagonów. „Tym samym potwierdziliśmy, zgodnie z realizowaną przez firmę misją, że budujemy niezawodne pojazdy szynowe, by każda podróż była bezpieczna i komfortowa” - powiedział Jarosław Nowak – Kierownik Projektu. Przypomnijmy, od listopada 2017 Spółka H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o. konsekwentnie realizuje podpisaną Umowę na wykonanie modernizacji 60 pasażerskich wagonów kolejowych wraz z prawem opcji na dodatkową modernizację 30 wagonów. Jedną z najważniejszych cech zmodernizowanego wagonu jest wyposażenie go w zupełnie nowe wózki typu 25AN4 produkcji FPS zapewniające właściwą spokojność biegu, co

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

przekłada się na lepszy komfort pasażerów - dodaje. Wnętrze pojazdu zyskało nowoczesny wygląd, przedziały wyposażono w wygodne i ergonomiczne fotele, gniazdka elektryczne oraz panele pozwalające sterować temperaturą oraz oświetleniem. Przedziały WC zostały przebudowane z wykorzystaniem zamkniętego układu toalet. Ponadto zostały zainstalowane wzmacniacze sygnału komórkowego oraz urządzenia do bezprzewodowego Internetu.

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018

RAPORT KOLEJOWY

100

RAPORT KOLEJOWY NR 6/2018