RAPORT KOLEJOWY - V wyd. 2018

5/2018

ISSN 2081-383X

wydawnictwo polskiej izby producentów urządzeń i usług na rzecz kolei

Wydawnictwo pod patronatem

KOLEJ PLUS

Nowy program rządowy

POLREGIO

Restrukturyzacja spółki

15 lat UTK Jubileusz Urzędu

Wywiad z Ignacym Górą

Wywiad z Krzysztofem Zgorzelskim → str. 27

→ str. 20

→ str. 10

RAPORT KOLEJOWY

2

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Zastępca Redaktora Naczelnego: Radosław Karwicki tel. 508 501 069 e-mail: r.karwicki@izbakolei.pl

Marketing i PR: Edyta Studzińska tel. 500 474 832 e-mail: e.studzinska@izbakolei.pl

Niech na semaforze zawsze jest zielone…

W imieniu Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei i Redakcji Raportu Kolejowego, z okazji Dnia Kolejarza pragnę złożyć wszystkim osobom pracującym na kolei wyrazy szacunku i uznania za niestrudzoną służbę. Składam również najlepsze życzenia i wyrazy szacunku tym, którzy nie są kolejarzami, ale dzięki którym kolej funkcjonuje coraz sprawniej i bezpieczniej. Tym, którzy ją budują, modernizują i czynią nowoczesną. Życzę wszystkim, abyśmy mogli wspólnie kreować kolej, która odzyska swój blask i poczesne miejsce w rozwoju naszego kraju.

Zapraszam również serdecznie do lektury wydania, które właśnie oddajemy w ręce Czytelników. Szczególnie zachęcam do przeczytania wywiadów z Prezesem Kolei Śląskich – Wojciechem Dingesem, Prezesem UTK – Ignacym Górą i Prezesem Przewozów Regionalnych – Krzysztofem Zgorzelskim. W numerze, jak zwykle, sporo relacji z najważniejszych wydarzeń ostatnich dwóch miesięcy, analizy rynku a także zapowiedzi najbliższych wydarzeń.

Ekspert Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei: Bartłomiej Buczek

Współpraca:

Miłej lektury!

Adam Musiał

www.izbakolei.pl RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

3

RAPORT KOLEJOWY

Plus, plus, plus Po 500+, mieszkanie +, rząd chce wdrożyć kolejny plus- tym razem na kolei. Premier Morawiecki ogłosił, że startuje program, który zatrzyma wieloletnią falę zwijania torów. Rozpocznie się zatem misja odbudowania połączeń bardzo, bardzo lokalnych.

Plan, którego autorem jest podsekretarz stanu Andrzej Bittel, wydaje się szczególny z tego względu, że ma przeciwdziałać komunikacyjnemu odcięciu. Wiemy bowiem, że istnieje gro miejscowości, które kolej omija lub też zwyczajnie o nich zapomniała. Wystarczy przecież poświęcić chwilę i wpisać w „wujka google” odpowiednie frazy, aby trafić na zdjęcia nieczynnych, zlikwidowanych linii czy też opuszczonych budynków kole-

jowych. Sam z ciekawości wbiłem zwrot „zlikwidowana linia kolejowa”.

Wyskakują nazwy typu Jastrzębie Zdrój, Szubin czy Żnin itd. Ba, odkryłem nawet bloga na którym autorka dokumentuje miejsca, gdzie jak piszę „nie jeżdżą już pociągi, tylko wiatr wyje w dawnych dworcowych budynkach, poczekalniach, nastawniach, na tory wkracza rdza i roślinność, a gwarne niegdyś perony zarastają mchem i pachnącym chwastem.”

Możliwe więc jest, że Kolej Plus to nadzieja dla takich miejsc, a potem miejscowości i ludzi tam żyjących.

Perony znowu będą tętniły życiem, a w budynkach i poczekalniach zamiast wiatru słychać będzie głos z informacji pasażerskiej, Oczywiście wiadomo, że program nie dotrze wszędzie i nie obejmie całości zaniedbań. Tym samym nie

zlikwiduje się w kilka lat całego zaniechania. Wiarę w Kolej Plus podtrzymuje jednak deklaracja premiera, który zapowiedział, że program, który ma objąć miasta wielkości powyżej 10 tys. mieszkańców, z których mają być połączenia do większych ośrodków. Sieć komunikacyjna ma tworzyć jednolity, jak to ujął, ruszt komunikacyjny. Wspomniany ruszt rozumiem jako takie skonstruowanie systemu komunikacyjnego, aby pasażer mógł bez większych problemów dotrzeć do każdego miejsca docelowego bez specjalnego główkowania.

Ps. Dla zainteresowanych – wspomniany w tekście blog znajdziecie pod adresem: http://jabolowaballada. blogspot.com RK

Wszystkim Kolejarzom oraz osobom związanym z transportem kolejowym w tym szczególnym dniu życzymy samych sukcesów, powodzenia w codziennej służbie i satysfakcji z wykonywania tego zawodu.

Prezes, Rada oraz Pracownicy Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei

4

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

5

RAPORT KOLEJOWY

Strona redakcyjna

3

Misja marki Polregio

20

Okiem zastępcy

4

24

Spis treści

6

Specyfika regionu wpływa na transport

Wiadomości

8

Program Kolej+ wyrusza na tory

27

Przyszłością kolei jest człowiek

10

Kolej Plus

27

Na drodze do innowacji

30

Od małych instalacji teletechnicznych po zintegrowane systemy bezpieczeństwa na rynku kolejowym

32

Synergia kilku procesów

Kolejowe Zakłady Łączności – od sygnałów kolejowych do elektromobilności

13

Urząd Transportu Kolejowego świętował 15 lat

14

Utrzymujemy największy udział w rynku

18

I Konferencja „PKP Telkol – Operator czy Intergrator?”

36

XI Konferencja „ROZWÓJ POLSKIEJ INFRASTRUKTURY KOLEJOWEJ”

38

Innowacyjność i wysoki poziom

42

Innotrans - fotogaleria

46

Projektowanie Uniwersalne to konieczność…

48

34

Dokąd zmierza rynek energetyczny 50

50

Nowy, specjalistyczny 35 sprzęt na polskich torach

Elektroenergetyka kolejowa na wyższym poziomie

52

Wydawca: Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei 85-065 Bydgoszcz, ul. Jana Karola Chodkiewicza 17 www.izbakolei.pl Redaktor naczelny: Adam Musiał e-mail: a.musial@izbakolei.pl

6

Redaktor NACZELNY: Adam Musiał, tel. 52 324 93 82, e-mail: a.musial@izbakolei.pl Marketing i PR: Edyta Studzińska, tel. 500 474 832, e-mail: e.studzinska@izbakolei.pl Z-ca Redaktora Naczelnego: Radosław Karwicki, tel. 508 501 069, e-mail: r.karwicki@izbakolei.pl

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Integracja transportu – miejsce kolei 54 regionalnych w systemie transportowym

Sprzedaż kart podarunkowych oraz voucherów a moment powstania przychodu

73

Wielkopolski 60 Pociąg do Niepodległości

16 regionalnych bohaterów na 100 - lecie Niepodległej

Jaki poziom bezpieczeństwa oferuje współczesny transport publiczny w zakresie systemu dozoru wizyjnego?

62

Neony ponownie świecą 66 w stolicy Przestrzenna i funkcjonalna integracja 68 Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego LHS wesprze eksport żywności

70

Zabytkowy wagon spalinowy przekazany Parowozowni Skierniewice

89

74

Bezpieczniej na przejazdach

90

Czy kolej jest bezpieczniejsza?

76

91

Bezpieczna aparatura elektryczna niskiego napięcia

Państwowa Pesa rozgrzewa silniki, aby wyjechać na prostą

82

VI edycja IT Future Expo

92

Podsumowanie działalności UOKIK w 2017 roku

84

NPP „Korporacja KRT” – lider w swojej branży!

94

Publiczne instrumenty wspierania przedsiębiorczości

88

Raport z Polski

96

Personalia

98

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i tekstów sponsorowanych i nie zwraca materiałów nie zamówionych. Zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów.

Skład i Druk: 85-224 Bydgoszcz, ul. Św. Trójcy 2, www.rubycon.pl

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

7

RAPORT KOLEJOWY

Koleje Mazowieckie zbudują halę w Radomiu Samorząd województwa mazowieckiego podjął decyzję o budowie zaplecza taborowego Kolei Mazowieckich w Radomiu, jak również o zakupie 10 dwuczłonowych FLIRT-ów w ramach umowy ramowej ze Stadlerem. Koszt pojazdów wyniesie ok. 92 mln zł, a hala utrzymaniowa ok. 30 mln zł. Inwestycje będą finansowane ze środków własnych oraz z kredytu.

Budowa bazy utrzymaniowo-naprawczej w Radomiu to - oprócz zakupu nowych pojazdów, a także budowy bazy w Sochaczewie - nasze strategiczne inwestycje. Koleje Mazowieckie wkraczają w kolejny etap rozwoju, który bez tych wielkich projektów nie byłby możliwy. Cieszę

się, że dzięki znakomitej współpracy z samorządem województwa mazowieckiego udaje nam się dynamicznie i konsekwentnie unowocześniać park taborowy oraz realizować inwestycje

służące rozwojowi spółki, a przede wszystkim poprawiać podróżowanie na Mazowszu - powiedział Czesław Sulima, członek zarządu, dyrektor eksploatacyjny KM.

„Kolej na Ciebie – uratuj życie!”

Zakończyła się druga edycja wakacyjnej akcji „Kolej na Ciebie – uratuj życie”, w ramach której przy wybranych dworcach kolejowych można było oddać krew. W ramach tegorocznych zbiórek udało się zebrać niemal 93 litry krwi.

Podobnie, jak w ubiegłym roku, specjalne krwiobusy pojawiły się przy 10 największych dworcach kolejowych. W tym roku krew mogli oddać mieszkańcy oraz podróżni przy budynkach dworców: Warszawa Centralna, Lublin, Kraków Główny, Gdynia Główna, Gdańsk Główny, Bydgoszcz Główna, Wrocław Główny, Częstochowa, Katowice i Tarnów.

Podczas tegorocznej akcji „Kolej na Ciebie – uratuj życie” zarejestrowało się ponad 300 osób, a ponad 200 oddało krew. W sumie zebrano niemal 93 litry krwi, czyli o ponad

20 litrów więcej niż w ubiegłym roku. Największą liczbę dawców odnotowano w Warszawie. Podczas tamtejszej zbiórki oddano niemal 15 litrów krwi.

Organizatorem tegorocznej akcji ponownie została Fundacja Grupy PKP. Podobnie jak w ubiegłym roku, w wydarzenie zaangażowały się spółki Grupy PKP, a także Niezależne Zrzeszenie Studentów, spółka PKS Polonus i Kolejarska Służba Krwi. Patronat nad akcją objęło Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa oraz Ministerstwo Zdrowia.

Siemens Mobility inwestuje w spółkę Padam Siemens Mobility oraz firma Padam - dostawca technologii opartych na AI stosowanych w transporcie na żądanie, podpisały umowę o partnerstwie. Inwestycja wzbogaci portfolio Siemensa, zwłaszcza dział skupiający się na transporcie intermodalnym, oferując przewoźnikom publicznym rozwiązania optymizujące użycie pojazdów na początkowych i końcowych odcinkach trasy, przy jednoczesnej redukcji kosztów.

Spółka Padam została założona w 2014 r. Jest to wiodący dostawca oprogramowania jako usługi (SaaS),

8

świadczący swoje usługi miastom i dostosowując oprogramowanie do indywidualnych potrzeb przewoźników. Obecnie niektóre miasta we

Francji oraz Wielkiej Brytanii, takie jak Orlean i Bristol, aktywnie korzystają z rozwiązań oferowanych przez Padam.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

PKP Cargo przetestuje prototypową hybrydę Pesy PKP CARGO SA będzie współpracować z PESA Bydgoszcz i Instytutem Pojazdów Szynowych „TABOR” w Poznaniu w pracach badawczo-rozwojowych przy budowie dwusystemowej lokomotywy autonomicznej.

Umowa w tej sprawie została podpisana w Berlinie podczas targów InnoTrans przez prezesa PKP Cargo Czesława Warsewicza, prezesa Pesy Krzysztofa Sędzikowskiego

i dyrektora IPS „TABOR” Macieja Andrzejewskiego. Zakłada, że PKP Cargo i Pesa opracują założenia techniczne i konfigurację projektowanej lokomotywy, które zostaną zweryfikowane przez naukowców z IPS „TABOR”.

Drugim etapem będą prace projektowe i badawcze, po czym w Bydgoszczy przystąpi się do budowy dwusystemowej, elektryczno-spalinowej autonomicznej lokomotywy.

Nowa Centrum Przetwarzania Danych w POLREGIO POLREGIO uruchomiło nowoczesne Centrum Przetwarzania Danych będące kolejnym etapem realizacji procesu restrukturyzacji Przewozów Regionalnych. Nowe CPD umożliwi bardziej efektywną pracę przy wykorzystaniu nowoczesnych urządzeń i programów komputerowych.

Nowoczesne i elastyczne (tzw. hybrydowe) Centrum Przetwarzania Danych to kolejny etap realizacji spójnie zaplanowanych i złożonych projektów IT, będących częścią kończącego się w tym roku procesu restrukturyzacji Spółki Przewozy Regionalne. Kluczowymi wskazanymi w tych działaniach elementami są powiązane ze sobą projekty przebudowujące i modernizujące rozwiązania teleinformatyczne przewoźnika. Jako, że rolą informatyki

jest zapewnienie rozwiązań i narzędzi umożliwiających bardziej efektywną pracę przy wykorzystaniu nowoczesnych urządzeń i programów komputerowych uruchomione zostały takie projekty jak Centrum Przetwarzania Danych (CPD), które zamyka koncepcyjnie zaplanowane w strategii działania.

– Nowe Centrum Przetwarzania Danych to skok cywilizacyjny w obrębie tego typu systemów w Przewozach Regionalnych. Zastaliśmy w Spółce przestarzały sprzęt i mało wydajne systemy, którym daleko do obecnie obowiązujących standardów. Żeby zarządzać tak dużym przedsiębiorstwem musimy mieć gwarancję w postaci niezawodnego systemu przetwarzania i przechowywania danych. To czynniki kluczowe

dla dalszego rozwoju POLREGIO i zrobiliśmy właśnie kolejny istotny krok w tym kierunku – powiedział Krzysztof Zgorzelski, Prezes Przewozów Regionalnych.

UTK opublikował statystyki stacji i przystanków Na stronie Urzędu Transportu Kolejowego opublikowane zostały dane dotyczące liczby pasażerów wsiadających i wysiadających na każdej z 2655 stacjach i przystankach kolejowych w Polsce za 2017 rok.

Przedstawione dane pokazują wymianę pasażerów na poszczególnych stacjach i przystankach, czyli liczbę podróżnych wsiadających i wysiadających każdej doby.

Wymiana pasażerów na wszystkich stacjach osiągnęła w 2017 r. wynik 605 mln osób. Wynik to rezultat pomnożenia liczby pasażerów razy dwa bowiem każdy pasażer liczony

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

jest dwukrotnie – kiedy wsiada do pociągu i kiedy wysiada, od której odjęto wsiadających i wysiadających na stacjach poza granicami Polski.

Największą wymianę mają - przystanek Warszawa Śródmieście i stacja Poznań Główny (po 53 tys. osób).

Kolejne to: Wrocław Główny (52 tys.), Warszawa Wschodnia (45,1 tys.) i Kraków Główny.

W kategorii stacje o dobowej wymianie pasażerskiej powyżej 1000 osób, na których zatrzymywał się jeden przewoźnik lub udział jednego przewoźnika był bliski 100% liderem jest Warszawa Wileńska

(ponad 20 tys. osób). Za nią jest Gdańsk Śródmieście, Wejherowo, Warszawa Śródmieście WKD oraz Rumia.

9

RAPORT KOLEJOWY

Przyszłością kolei jest człowiek Z okazji 15 lat istnienia prezes Urzędu Transportu Kolejowego, Ignacy Góra, opowiedział o pracy urzędu, pracownikach oraz przedstawił swoją wizję przyszłości kolei.

Raport Kolejowy: Panie Prezesie, minęło 15 lat od momentu powołania do życia Urzędu Transportu Kolejowego. Jak przez ten czas zmienił się UTK? Ignacy Góra: Istotnym momentem dla rozwoju transportu kolejowego w Polsce było przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej. Potrzeba dostosowania przepisów krajowych do prawodawstwa Wspólnoty była podstawą do podjęcia działań legislacyjnych w zakresie regulacji transportu kolejowego. Efektem było wprowadzenie w 2003 r. ustawy o transporcie kolejowym, na mocy której powołany został nowy organ – Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.

Zgodnie z przyjętymi przepisami właściwość Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, jako centralnego organu administracji rządowej, skupiała się

na regulacji transportu kolejowego, licencjonowaniu transportu kolejowego, nadzorze technicznym nad eksploatacją i utrzymaniem linii kolejowych oraz pojazdów kolejowych, a także bezpieczeństwie ruchu kolejowego. Ponadto jako organ wyspecjalizowany Prezes UTK otrzymał kompetencję do sprawowania nadzoru nad wyrobami wprowadzonymi do stosowania w kolejnictwie.

Jedną z ważniejszych zmian ustawy o transporcie kolejowym była nowelizacja z 2016 r. Miała ona na celu m.in. dostosowanie krajowego porządku prawnego w zakresie transportu kolejowego do zmian wynikających z dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie utworzenia jednolitego obszaru kolejowego oraz do przepisów wykonawczych.

RK: Zmienia się UTK, zmienił się rynek. Jak Pan ocenia kierunki w którym zmiany rynkowe podążają, szczególnie w zakresie bezpieczeństwa?

IG: Podejście rynku do spraw bezpieczeństwa zmienia się w sposób widoczny. Ewoluuje postrzeganie kwestii bezpieczeństwa przez zarządy i przede wszystkim pracowników kolei. Wystarczy przyjrzeć się malejącemu trendowi miernika wypadków. Wskaźnik ten to odniesienie liczby wypadków do wykonanej pracy eksploatacyjnej. W latach 2008-2011 był na poziomie około 4, obecnie 2,5. Czyli wyraźnie widać spadek wypadkowości na kolei.

W 2016 roku zainicjowałem projekt Deklaracji Kultury Bezpieczeństwa w Transporcie Kolejowym. Do deklaracji przystąpiło prawie 180 sygnatariuszy. Świadczy to o traktowaniu kwestii bezpieczeństwa jako nadrzędnego dobra i jest impulsem do kreowania nieszablonowych rozwiązań w zakresie bezpieczeń-

stwa. O dzisiejszych uczestnikach rynku kolejowego w Polsce śmiało można powiedzieć, że są to świadomi, doświadczeni i dojrzali partnerzy, dla których bezpieczeństwo jest wartością najważniejszą. Jest to o tyle istotne, że dzięki wspólnemu wysiłkowi możemy kreować bezpieczne i konkurencyjne warunki świadczenia usług transportu kolejowego. Jako Urząd otwarty ciągle poszerzamy zasięg i zakres współpracy.

RK: Filozofia UTK opiera się na nowoczesności oraz otwartości. Te fundamenty są chyba istotne w podejściu do branży oraz w znaczący sposób ułatwiają współpracę?

IG: Wizją UTK jest tworzenie nowoczesnego i otwartego urzędu dbającego o wysokie standardy wykonywania usług na rynku transportu kolejowego. I te zasady wprowadzamy w życie. Nie tylko zmianie uległa filozofia prowadzonych działań nadzorczych. Obecnie skłaniamy się do wskazywania i eliminowania nieprawidłowości, a zdecydowane działania sankcyjne podejmujemy wyłącznie, gdy zagrożone jest bezpieczeństwo.

Duży nacisk kładziemy też na współpracę z rynkiem. Organizujemy bezpłatne warsztaty w ramach Akademii UTK, spotykamy się z rynkiem w ramach „Piątków z UTK” i drzwi otwartych. Staramy się być urzędem odpowiedzialnym społecznie.

Pierwsi w administracji rządowej opublikowaliśmy raport CSR. Nowoczesność w UTK to nie jest puste słowo. Rynek z pewnością docenił chociażby aplikację SOLM, która umożliwiała bezproblemowe i szybkie złożenie wniosków o wydanie licencji maszynisty. W ramach budowy nowoczesnego urzędu tworzymy obecnie np. system Kolejowe e-bezpieczeństwo. Pozwoli on na monitorowanie stanu bezpie-

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY czeństwa i podejmowanie działań wyprzedzających aby eliminować pojawiające się ryzyka i zagrożenia.

RK: Funkcje Prezesa pełni Pan w zasadzie od lutego 2016 roku.

Proszę zatem powiedzieć, co Pan uważa za najważniejsze osiągnięcie Pana kadencji?

IG: Jestem przekonany, że sukcesem jest otwartość urzędu polegająca m.in. ciągłej współpracy z rynkiem. To owocuje w ten sposób, że wspólnie eliminujemy przeszkody i pojawiające się problemy, a dzięki temu rynek może się rozwijać.

Zdajemy sobie sprawę, że w wielu obszarach swojej odpowiedzialności pełnimy rolę usługową i wiemy jakie znaczenie ma chociażby szybkość procedowania. Dlatego dążymy do tego, aby wdrażać najbardziej nowoczesne formy przekazu i komunikacji – wspominana aplikacja SOLM, czy e-bezpieczeństwo. Sukcesem niewątpliwie jest to, że kolej jest bezpieczna a nam udało się przekonać do krzewienia zasad wynikających z naszego projektu Kultura bezpieczeństwa, aż 180 podmiotów funkcjonujących w systemie kolejowym.

Oczywiście realizujemy mnóstwo pomysłów i projektów z których najważniejsze to adresowana do dzieci Kampania Kolejowe ABC, na którą pozyskaliśmy ponad 23 mln zł unijnego dofinansowania, Akademia UTK, czy też liczne działania na rzecz pasażerów, w tym poprawy dostępności kolei dla wszystkich podróżujących.

Chciałbym zwrócić uwagę, że to dopiero początek mojej 5-letniej kadencji. W tym roku przyjęliśmy strategię działania Urzędu Transportu Kolejowego a do 2021 roku. Będą one ukierunkowane na bezpieczeństwie, regulacji i nowoczesnym urzędzie.

RK: Podczas Gali podkreślał Pan rolę pracowników UTK. Jakie są najbardziej pożądane cechy takiej osoby?

IG: To pracownicy są największą siłą UTK. Ich zaangażowanie, a często i poświęcenie pozwala tworzyć warunki umożliwiające rozwój transportu kolejowego. Jestem dumny

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

z naszych pracowników. Ich wiedza oraz zapał do pracy pozwalają na tworzenie i rozwijanie nowych projektów. To dzięki nim urząd może funkcjonować tak sprawnie. Docenić należy inspektorów, którzy w terenie kontrolują działanie systemu kolejowego, jak i osoby pracujące w biurach i zajmujące się wydawaniem decyzji, czy zbieraniem danych istotnych z punktu widzenia rynku.

W urzędzie nie brakuje ludzi zaangażowanych, z pomysłami i zapałem do pracy. Doceniamy wiedzę, ale cenimy również chęć do pracy. Urząd jest doskonałym miejscem, w którym doświadczenie mogą zdobyć świeżo upieczeni absolwenci.

tariuszy „Deklaracji”. Wyróżniane są osoby i przedsiębiorcy, którzy swoją pracą lub innowacyjnymi rozwiązaniami przyczyniają się do podnoszenia poziomu kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym. Celem konkursu jest rozpowszechnienie dobrych praktyk związanych z promowaniem kultury bezpieczeństwa oraz możliwość wymiany informacji i doświadczeń pomiędzy uczestnikami konkursu.

Nagrodzenie najbardziej aktywnych przedsiębiorców powoduje wzrost motywacji w dążeniu do poprawy bezpieczeństwa w transporcie kolejowym i pozwala na promocję dobrych praktyk.

RK: Staracie się realnie wpływać na rynek. Jakie czynniki wpływają na wybór laureatów w Konkursie Kultury Bezpieczeństwa?

RK: Na Gali padały również pytania o przyszłość kolei. Jak Pan ją widzi?

IG: Przedsiębiorcy działający w sektorze kolejowym powinni przyjąć jako priorytet zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa polskiego transportu kolejowego. Cel ten powinien być wspierany przez działania całego środowiska, w tym również organy państwa, jednostki naukowe, organizacje, stowarzyszenia i media.

Od maja 2016 roku „Deklaracja w sprawie rozwoju kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym” została podpisana prawie 180 przedstawicieli rynku kolejowego, między innymi przez Ministra Infrastruktury, Przewodniczącego Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, Komendanta Głównego Policji, Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego, zarządców infrastruktury kolejowej, przewoźników, użytkowników bocznic kolejowych, a także jednostki naukowe i badawcze, jednostki certyfikujące, stowarzyszenia i media.

Od początku istnienia projektu organizowany jest konkurs skierowany przede wszystkim dla sygna-

IG: Kolej przyszłości to nie tylko przekroczenie barier technicznych taboru, infrastruktury i urządzeń.

Przyszłością kolei jest człowiek, który z dobrodziejstwa transportu kolejowego będzie korzystał na co dzień. Wspaniałą perspektywą, możliwą do osiągnięcia, jest wpisanie kolei w polską codzienność.

To regularne dojazdy do i z aglomeracji miejskich, to wygodne i szybkie podróże pomiędzy kluczowymi miastami kraju, ale także perspektywy wykorzystania kolei w logistyce – zmiana podejścia z myślenia wielkogabarytowego na indywidualne.

Kolej może być dla przykładu wykorzystywana w usługach kurierskich, czy stanowić atrakcyjną alternatywę transportową również dla mniejszych firm. To tylko kwestia dobrych chęci i uregulowania najistotniejszych kwestii – zniesienia barier.

Rynek kolejowy w Polsce z pewnością będzie rozwijał się pod względem rozwiązań technicznych i strukturalnych. Przed nami wizje nowoczesnego taboru kolejowego, zapewniającego przede wszystkim najwyższe standardy bezpieczeń-

11

RAPORT KOLEJOWY stwa, ale też komfortu i ergonomii.

Wielkie oczekiwania pokładam również we wdrożeniu na polskiej sieci kolejowej w pełni funkcjonującego systemu ERTMS, który zapewni pełną interoperacyjność budowanej infrastruktury.

Transport kolejowy w Polsce stale się rozwija, jednak nie sposób zaprzeczyć, że tak naprawdę dziś stoimy przed wyzwaniami o największym zasięgu. W niedalekiej perspektywie planowane jest powstanie Centralnego Portu Komunikacyjnego. Skala przedsięwzięcia, jakim jest przygotowanie i realizacja tej inwestycji, wymaga od wszystkich zaangażowanych skierowania szczególnej uwagi na właściwe przygotowanie założeń strategicznych. Projekt wymagał

12

będzie redefiniowania struktury sieci kolejowej w Polsce w celu stworzenia takiej siatki połączeń, aby największe skupiska ludności uzyskały dostęp do połączeń kolejowych i mogły z nich bez przeszkód korzystać. To kolejne ogromne wyzwanie również dla regulatora rynku.

RK: Podsumowując- UTK będzie potrzebny jeszcze wiele lat?

IG: Z pewnością przez kolejne lata potrzebny będzie niezależny regulator rynku. Jednym ze znaczących przedsięwzięć, jakie stoją przed rynkiem kolejowym w najbliższych latach, jest wdrożenie IV pakietu kolejowego. Już teraz wiadomo, że charakter zmian wprowadzo-

nych przez regulacje europejskie będzie wymagał od Prezesa UTK, jako regulatora rynku i krajowej władzy bezpieczeństwa, wyjątkowego zaangażowania. Warto jednak podkreślić, że wszystkie działania związane z uproszczeniem procesu certyfikacji, czy uzyskiwaniem zezwoleń na dopuszczenia do eksploatacji zadziałają na korzyść konkurencyjności polskiego transportu kolejowego. A to właśnie tworzenie dogodnych warunków dla rozwoju konkurencyjności świadczenia usług transportu kolejowego stanowić będzie kontynuację przyjętej w Urzędzie Transportu Kolejowego misji na najbliższe lata.

Rozmawiał RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Kolejowe Zakłady Łączności – od sygnałów kolejowych do elektromobilności Kolejowe Zakłady Łączności to jedna z najstarszych firm kolejowych na polskich ziemiach.

Jej początki sięgają powstania pruskiej kolei wschodniej łączącej Berlin z dawnym Królewcem.

Wówczas w 1852 r. krótko po przeniesieniu dyrekcji tej kolei z Berlina do Bydgoszczy powołano do życia warsztaty telegraficzne, których zadaniem było m.in. utrzymanie nowej linii kolejowej.

Wkrótce po odzyskaniu niepodległości, dotychczas pruskie warsztaty telegraficzne przeszły w polskie ręce i w ich miejsce powołano Warsztaty Sygnałowe, które zajęły się produkcją sygnalizacji dla całej polskiej kolei. Obecną nazwę zakłady uzyskały w połowie XX w. jednocześnie wchodząc w skład Polskich Kolei Państwowych.

które spotkać można na zdecydowanej większości polskich dworców, ale też nie porzucają pojawiających się szans i możliwości jakie daje rynek pozakolejowy. Tym dążeniem spółka zainstalowała w Polsce już kilkadziesiąt systemów poboru opłat w tym parkomatów i biletomatów, a w ostatnim czasie przygotowała rozwiązania elektromobilne.

Czasy powojenne dla KZŁ to intensywny rozwój produkcji przemysłowej i industrializacja zakładów. Firma obsługiwała łączność przewodową na całej sieci kolejowej w Polsce oraz produkowała wzmacniacze nagłaśniające i biletomaty wydające kartonikowe bilety z dziurką. To z tamtego okresu pochodzą centralki KT i Selton, które jeszcze funkcjonują w niektórych mniejszych lokalizacjach, ale w większości zostały już zastąpione nowoczesnym systemem łączności kolejowej SLK. System łączności dyspozytorskiej SLK to również dziecko bydgoskich zakładów, które połączyło posterunki polskiej kolei i zapewniło bezpieczną komunikację pomiędzy sąsiednimi stacjami czy też w obrębie LCS. Instalacja SLK stworzyła sieć łączności umożliwiającej transmisję nie tylko głosu ale również danych niezbędnych do utrzymania, eksploatacji i administrowania ruchem kolejowym.

Obecnie Kolejowe Zakłady Łączności sp. z o.o. pozostają wierne kolei oferując najnowsze systemy dynamicznej informacji pasażerskiej,

– Kolejowe Zakłady Łączności jako Spółka Grupy PKP Informatyka stara się wykorzystać pojawiające się szanse rynkowe, a z pewnością taką szansą jest szeroko pojęta elektromobilność – mówi Krzysztof Magierowski, prezes spółki. – Już w stycz-

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

niu 2017 r. rozpoczęliśmy intensywne prace mające na celu poszerzenie oferty o produkty z tej dziedziny, co dziś zaowocowało zaprezentowaniem stacji ładowania pojazdów elektrycznych zarówno w wersji naściennej, jak i wolnostojącej, dedykowanej do infrastruktury miejskiej.

Nasze doświadczenia oparliśmy o produkowane od lat systemy poboru opłat, takie jak biletomaty oraz parkomaty, a więc stacje ładowania to też kolejny krok w kierunku oferty komplementarnej względem już posiadanych rozwiązań – dodaje.

– Po szeregu intensywnych, ale też i spontanicznych spotkań, które odbyliśmy również na targach Innotrans w Berlinie, jesteśmy przekonani, że nasze stacje niebawem znajdą swoje stałe miejsce w polskich miastach, chociażby w okolicach dworców kolejowych – podsumowuje prezes KZŁ.

Oferowane rozwiązania zostały zaprojektowane w taki sposób, aby i w przyszłości znajdowały zastosowanie. Moc jaką może dostarczyć stacja ładowania to 2x22kW, urządzenie może funkcjonować w sieci i być zarządzane np. poprzez protokół OCPP. Ponadto stacja umożliwia pobór opłat za pomocą karty bankowej czy też identyfikację użytkownika po wprowadzeniu kodu albo karty klienta. Stacja ecoMOTO posiada również certyfikat zgodności z normami branżowymi wydany przez niezależny instytut. Firma jednocześnie podkreśla, że kolejnym projektem, nad którym pracuje będzie integracja stacji ładowania pojazdów z parkomatem, gdyż urządzenie bez problemu może wydawać bilet parkingowy i przyjmować opłaty zbliżeniowe.

RK

13

RAPORT KOLEJOWY

Urząd Transportu Kolejowego świętował 15 lat Uroczysta Gala, debata, nagrody i wyróżnienia dla laureatów III edycji Konkursu „Kultura bezpieczeństwa w transporcie kolejowym”. Urząd Transportu Kolejowego świętował piętnastolecie.

Aula Główna Politechniki Warszawskiej gościła uczestników gali jubileuszowej 15-lecia UTK. Gości przywitał dr inż. Ignacy Góra, który opowiedział o tym jaki urząd był oraz jak funkcjonuje w chwili obecnej.

Przypomniał, że w 2003 roku powołany został Prezes Urzędu Transportu Kolejowego - nowy organ, pełniący rolę krajowej władzy bezpieczeństwa i krajowego regulatora rynku kolejowego. Dodał także, że na przełomie minionych 15 lat Urząd zmieniał się i dostosowywał do potrzeb i wymagań rozwijającego się transportu kolejowego. Obecnie UTK to nowoczesna, przyjazna i otwarta instytucja, której głównym założeniem jest działanie na rzecz poprawy bezpieczeństwa sektora kolejowego oraz standardów usług świadczonych w tym obszarze. W tym roku przyjęta została strategia urzędu do 2021 roku.

Działania UTK skupione będą na bezpieczeństwie, regulacji i rozwijaniu nowoczesnej organizacji.

Realizowane będą też projekty np. „Kolejowe e-bezpieczeństwo”. Stworzona na potrzeby urzędu aplikacja stanie się narzędziem wspierającym monitorowanie stanu bezpieczeństwa kolejowego w Polsce oraz umożliwi precyzyjne zaplanowanie działań nadzorczych oraz działań proaktywnych ukierunkowanych na podniesienie poziomu bezpieczeństwa.

W trakcie Gali przeprowadzono debatę o roli Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego na rynku kolejo-

14

wym. Udział w niej wzięli: Andrzej Bittel - Podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, Krzysztof Mamiński - Prezes PKP SA, Prof.

Marianna Jacyna - Dziekan Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej, Jakub Majewski – Prezes Fundacji Pro Kolej oraz Ignacy Góra - Prezes Urzędu Transportu Kolejowego. Wniosek z debaty wypłynął jeden- za 15 lat UTK nadal będzie funkcjonował, jednak rola Prezesa może być zmodyfikowana.

Podczas uroczystości rozstrzygnięto również konkurs kultury bezpieczeństwa. Udział w nim wzięło ponad 30 przedsiębiorstw i instytucji związanych z transportem kolejowym. Nadesłane projekty oceniała Kapituła konkursu, której przewodniczy dr inż.

Ignacy Góra, Prezes UTK. W pracach Kapituły wzięli udział specjaliści z dziedziny transportu kolejowego: prof. dr hab. inż.

Marianna Jacyna, prof. dr hab. inż.

Franciszek Tomaszewski – Dziekan Wydziału Maszyn Roboczych i Transportu Politechniki Poznańskiej, dr hab. inż. Krzysztof Żółtowski – Kierownik Katedry Transportu Szynowego i Mostów Politechniki

Gdańskiej, dr hab. inż. Piotr Folęga - Dziekan Wydziału Transportu Politechniki Śląskiej oraz dr hab. inż.

Maciej Szkoda – Dyrektor Instytutu Pojazdów Szynowych Politechniki Krakowskiej.

Kapituła konkursu przyznała 2 nagrody oraz 10 wyróżnień. Nagrody w III Konkursie kultury bezpieczeństwa przyznane zostały w dwóch kategoriach.

Za rozwiązanie techniczne nagrodzona została Warszawska Kolej Dojazdowa. WKD wdrożyła program zabudowy urządzeń samoczynnej sygnalizacji przejazdowej w obrębie przejazdów kolejowych kategorii „D”.

Podstawowymi elementami wchodzącymi w skład stworzonego systemu ostrzegania są tablice informacyjne, które w czasie zbliżania się pociągu do przejazdu kolejowego wyświetlają komunikat „Uwaga pociąg”. W celu zwiększenia skuteczności ostrzegania uczestników ruchu drogowego oraz pieszego zamontowano także sygnalizatory z pulsującym światłem żółtym, uzupełniające informację o nadjeżdżającym pociągu.

W kategorii „Czynnik ludzki – edukacja” nagrodę otrzymało Przedsiębiorstwo Usług Kolejowych KOLPREM. Spółka wprowadziła ciekawe metody i narzędzia edukacji, które

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY mają usprawnić współpracę międzyludzką. Jedną z metod kształtowania świadomości pracowników jest szkolenie Take Care. Uczestniczą w nim wszyscy pracownicy liniowi, którzy na podstawie dyskusji i wizualizacji zmieniają swoje postrzeganie z myślenia „ja muszę”, na „ja chcę”.

- Bezpieczeństwo stanowi jeden z zasadniczych fundamentów, na których opiera się transport kolejowy.

Wdrażanie projektów oraz inicjatyw, które mają na celu eliminowanie potencjalnych zagrożeń oraz czynników ryzyka w tym sektorze, przynosi z roku na rok wymierne korzyści –mówił Ignacy Góra, Prezes UTK przed wręczeniem nagród. - Prezentowane w ramach Konkursu Kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym pomysły i rozwiązania powinny stanowić wyraźny impuls do działania dla branży kolejowej, a w konsekwencji prowadzić do stałego podnoszenia poziomu bezpieczeństwa ¬ dodał.

W III Konkursie Kultury Bezpieczeństwa wyróżnienia otrzymali: • Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Politechniki Poznańskiej oraz Anna Kobaszyńska–Twardowska za rozprawę doktorską na temat „Zarządzanie ryzykiem zagrożeń na przejazdach kolejowych”; • Krzysztof Koszyk za projekt aplikacji SWANDR, która ma ostrzegać kierowców o zbliżającym się do przejazdu pociągu; • Future Adventure Construction za stosowanie Automatycznego Systemu Ostrzegania, który alarmuje pracowników torowych o nadjeżdżającym pociągu; • Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki za uruchomienie Laboratorium Inżynierii Ruchu Kolejowego (LIRK), które dzięki symulatorom ruchu kolejowego umożliwia praktyczną naukę zasad prowadzenia ruchu i działań w nietypowych sytuacjach;

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

• PMT Linie Kolejowe za organizację ćwiczeń „KOLEJ 2017”, które pozwoliły na przetestowanie procedur antykryzysowych z uwzględnieniem intencjonalnego czynnika ludzkiego; • PKP Polskie Linie Kolejowe za opracowanie profil psychologiczny i profil zachowań zawodowych Dyżurnego Ruchu, którego celem było określenie psychologicznych uwarunkowań prawidłowego wykonywania obowiązków służbowych przez tę grupę zawodową. Projekt wpłynął na lepsze zarządzanie czynnikiem ludzkim w bezpieczeństwie ruchu pociągów, a także na kształtowanie wśród pracowników postaw zorientowanych na bezpieczeństwo i świadomość zagrożeń; • Łódzka Kolej Aglomeracyjna za prowadzoną w spółce politykę dostępności dla osób z niepełnosprawnością w szczególności rozwiązanie w zakresie zastępczej komunikacji autobusowej, które gwarantuje przejazd specjalistycznym pojazdem osobom podróżującym na wózkach inwalidzkich; • PKP Energetyka i SSK Rail za System Automatycznego Ostrzegania Maszynisty, który ma wspomagać maszynistę przez zwrócenie jego uwagi na informacje istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa, takie jak wskazania semaforów;

Poza projektami, pomysłami i działaniami wyróżnione zostały także osoby, o których można powiedzieć, że są kolejowymi bohaterami. W praktyce pokazały co znaczy bezpieczeństwo na kolei i dały przykład jak należy się zachowywać w trudnych sytuacjach.

Wyróżnienie otrzymał Andrzej Urbaszek – maszynista z Zakładu Centralnego PKP Intercity. Docenione zostało jego wzorowe zachowanie podczas niebezpiecznej sytuacji, która miała miejsce 16 kwietnia 2018 r. na stacji Częstochowa, kiedy między peron a pociąg wpadł 5-letni chłopiec. Odpowiednia postawa i działanie Pana Andrzeja pozwoliła uniknąć tragedii.

Wyróżnienie otrzymała również drużyna pociągowa przewoźnika „Przewozy Regionalne”, która 13 czerwca 2018 r. obsługiwała pociąg relacji Szczecin Główny – Zielona Góra. Pomimo udziału w nagłej kolizji i odniesionych obrażeń, zespół okazał opanowanie i podjął właściwe działania ratunkowe względem podróżnych. W skład drużyny wchodzili: Sławomir Granos – maszynista, Katarzyna Skrzypczak - kierownik pociągu oraz Adam Ostapowicz – konduktor.

RK

15

RAPORT KOLEJOWY

16

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

17

RAPORT KOLEJOWY

Utrzymujemy największy udział w rynku Raport Kolejowy rozmawiał z prezesem Krzysztofem Zgorzelskim o ostatnich miesiącach w spółce, a także o wyzwaniach i zmianach jakie nastąpiły.

Raport Kolejowy: Panie Prezesie, za nami okres wakacyjny. Jak Pan oceni te miesiące dla PolRegio?

Krzysztof Zgorzelski: Bardzo dobrze. Po raz kolejny Spółka i jej pracownicy dowiedli, że warto korzystać z naszych usług. W tym roku, po 9 miesiącach przewieźliśmy ponad 60,3 mln pasażerów, tj. o ponad 50 tys. więcej niż w analogicznym okresie 2017 roku. Utrzymujemy tym samym największy pod względem liczby przewiezionych pasażerów udział w rynku, pozostając jednocześnie największym przewoźnikiem pasażerskim w Polsce.

RK: Czy liczne prace infrastrukturalne nie były dla PolRegio zbyt uciążliwe?

KZ: Faktycznie prace remontowe – jak przy każdym zadaniu budowlanym, bez względu na skalę, czy remontujemy mieszkanie, drogę, czy szlak kolejowy stanowią pewną niedogodność. Niemniej należy pamiętać o stanie infrastruktury, stanowiącym efekt wielu lat zaniedbań, a zatem wymagający jak najpilniejszej naprawy. Cieszy nas zatem dbałość o stan drogi kolejowej, ale również i dworców i dopingujemy, aby plany zostały przez zarządcę infrastruktury zrealizowane, co przełoży się – gdyż mamy takie doświadczenia z już ukończonych modernizacji – na wzrost zainteresowania podróżowania koleją ze względu na poprawione bezpieczeństwo i komfort dla pasażerów.

Jednak musze przyznać, iż prace infrastrukturalne prowadzone przez PKP PLK - zarządcę infrastruktury mogłyby być trochę mniej uciążliwe, gdyby przewoźnicy byli informowani na bieżąco o wydłużeniach zamknięć ze względu na prowadzone roboty.

Pasażerowie – to czego oczekują poza punktualnością, bezpieczeństwem podróży i komfortem spodzie-

18

wają się także stabilności rozkładu jazdy. Stąd jeśli zamknięcia z powodu rewitalizacji lub remontów są wydłużane, o czym często przewoźnicy dowiadują się na ostatnią chwilę to trudno jest nie tylko wytłumaczyć to pasażerom, którzy kupili już bilet, ale także konieczne jest szybkie zapewnienie im komunikacji zastępczej.

Taka niepewność oraz obniżenie standardu dla pasażera (podróż autobusem w ramach komunikacji zastępczej w porównaniu do pociągu jest mniej komfortowa) stanowi nie lada wyzwanie, któremu sądząc po liczbie przewiezionych pasażerów w tym roku POLREGIO podołało.

RK: Musicie się zmagać z wieloma niedogodnościami na wielu trasach?

KZ: Zgadza się. Szczególnie nas boli kwestia ustawienia priorytetów w ruchu pociągów, z zapewnieniem pierwszeństwa dla ruchu dalekobieżnego, a w następnej kolejności dopiero ruchowi regionalnemu.

Niejednokrotnie zdarza się, że jest to traktowane zbyt rygorystycznie i w sposób nieuzasadniony przetrzymywane są nasze pociągi, pomimo, że z opóźnienia pociągu dalekobieżnego wynika, że spokojnie pasażerowie dojechaliby naszym pociągiem do pracy czy szkoły, zanim dotarłby wspomniany opóźniony pociąg.

Także konieczna jest weryfikacja kryteriów, które stanowią o wyborze danego wykonawcy robót inwestycyj-

nych na kolei. Brak doświadczenia w Polsce, brak znajomości specyfiki rynku skutkuje, że nasi pracownicy, ale przede wszystkim pasażerowie niepotrzebnie narażani są na niepotrzebny stres w trakcie podróży.

Warto tutaj wspomnieć głośny wypadek upadku wiaduktu na terenie Województwa Warmińsko-Mazurskiego, gdzie podczas prac budowalnych na tory runął wiadukt i tylko refleks i dobre wyszkolenie naszego maszynisty nie doprowadziły do większego nieszczęścia.

RK: Szczególne wyzwanie stanowi dla Was Poland’Rock Festiwal (dawny Przystanek Woodstock). Jak przygotować się logistycznie na takie wyzwanie?

KZ: Tak, jak co roku obsługujemy ten festiwal zapewniając dojazd, głównie młodzieży, na to wydarzenie artystyczne. W tym roku przewieźliśmy blisko 48 tys. pasażerów uruchamiając 73 pociągi. Bez większych problemów. Takie imprezy masowe bez naszego udziału skutkowałyby bądź brakiem dotarcia na miejsce wielu uczestników, bądź skorzystaniem przez nich z innego rodzaju transportu – najczęściej z własnego samochodu.

To, że Spółka posiada w obsłudze imprez masowych unikalne kompetencje i potencjał niech świadczy też i obsługa przez nas blisko 1 mln pasażerów w 2016 roku w trakcie Światowych Dni Młodzieży i to w niecały tydzień.

RK: Wspieracie także inne wydarzenia kulturalne. To chyba dobra droga do budowania marki i podbudowania zaufania do polskich kolei?

KZ: Jak najbardziej. Do korzystania z kolei chcemy zachęcić nie tylko tych, którym zapewnia ona codzienny dojazd do pracy, szkoły,

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY na uczelnię, czy do urzędu, ale coraz częściej wskazujemy na jej funkcję turystyczną. To właśnie kolej może stanowić doskonały środek transportu do udania się czy to na mecz, czy na koncert, bądź też trochę dalej, aby ruszyć się z miasta i korzystając ze sprzyjającej pogody udać się na kilkudniowy wypad w góry, nad jeziora, bądź nad morze.

Ruch turystyczny to stopniowo atrakcyjny dla nas segment działalności.

RK: Panie Prezesie, jak się Pan czuje wiedząc, że do początku lipca z usług PolRegio skorzystało już 40 mln pasażerów?

KZ: Rozpiera mnie duma, że Spółka, tutaj mówię również o jej załodze, o której jeszcze trzy lata temu bardziej mówiono w kontekście likwidacji i znacznego zredukowania liczby pracowników obecnie pozostaje liderem na rynku, osiągając bardzo dobre wyniki finansowe, a pracownicy po udanej restrukturyzacji nie muszą się już obawiać dyskusji o konieczności likwidacji miejsc pracy. POLREGIO stoi teraz na progu dalszych zmian, ale po raz pierwszy o charakterze rozwojowym, co w przyszłości moim zdaniem jeszcze zwiększy liczbę pasażerów korzystających z jej usług. Mamy na to pomysł i sądzę, że zaskoczymy naszych pasażerów jeszcze niejednokrotnie dobrą dla nich informacją.

RK: A jak po kilku miesiącach oceni Pan wewnętrzne zmiany w PolRegio- nowe mundury, terminale dla konduktorów?

KZ: Te zmiany to nasza strategia poprawy wizerunku Spółki, która od początku jej istnienia była traktowana jako to trochę tzw. „gorsze dziecię”. Było to dla pracowników i samej Spółki krzywdzące, a obecna zmiana naszej strategii skutkująca walką o każdego pasażera jest widoczna. Dążymy do tego, aby w całym procesie obsługi pasażera podnieść jego komfort podróżowania.

Nowe mundury to element niezbędny w wyróżnianiu się na tle konkurencji, a już takim odczuwalnym dla pasażera elementem jego obsługi są właśnie terminale dla konduktorów

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

usprawniające ich pracę, a przez to podnoszące jakość świadczonej dla pasażera usługi. Trochę dłużej zajmie nam realizacja wymiany taboru na nowy lub zmodernizowany, jednak podejmujemy działania, aby pasażerowie nie czekali zbyt długo na faktyczne odczucie również na tym polu poprawy jakości usług Spółki.

RK: Nowością w PolRegio jest też kolejny symulator jaki otrzymaliście od Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, który jest wiernym odwzorowaniem kabiny Impulsa. W jaki sposób taka technologia wesprze PR? KZ: Naszym celem jest zapewnienie podróżnym bezpiecznego i komfortowego podróżowania. Dobrze wyszkoleni maszyniści to jest klucz do spełnienia tej obietnicy składanej pasażerom. Podczas jazdy na symulatorze nasi maszyniści poddawani są jazdom odzwierciedlającym zarówno długie i monotonne jazdy, jak i przewidziane są także scenariusze zakładające występowanie nawet kilku krytycznych sytuacji. Cały ten trening ma na celu przygotowanie, jak również weryfikację kompetencji naszych maszynistów. W tej technologii jest potencjał i jesteśmy obecnie w trakcie budowy naszego własnego ośrodka szkolenia maszynistów, w którym zostanie ulokowany posiadany przez nas symulator EN-57Al oraz kolejny oparty właśnie na kabinie Impulsa.

Zakładamy, że inwestycja kompleksowo zostanie zakończona w pierwszym półroczu 2019 roku i pozwoli znacząco poprawić jakość świadczonych przez POLREGIO usług oraz w konsekwencji komfort naszych podróżnych.

RK: Wracając do kwestii przewozowych. Na ile prawdziwe są informacje o chęci powrotu PR na trasy dalekobieżne? Na jakim etapie jest ten pomysł?

KZ: POLREGIO nie tylko chce, ale ma plan powrotu na trasy dalekobieżne.

Dla przypomnienia: przez wiele lat Spółka w swoje ofercie miała połączenia InterRegio, które cieszyły

się ogromną popularnością wśród naszych pasażerów. Ze względu na udzieloną Spółce 30 września 2015 roku pomoc publiczną, jako środki kompensujące za przedmiotową pomoc zdecydowano o rezygnacji z tej atrakcyjnej oferty. Teraz, po zakończeniu restrukturyzacji jest naturalne, że chcemy się rozwijać i zdobywać pasażera. Stąd decyzja o złożeniu w UTK wniosków o dostęp dla 12 połączeń, z których już na 3 otrzymaliśmy zgodę, a na pozostałe liczę, że uzyskamy do końca roku. Niemniej przymierzamy się do następnych, ale to już trochę dalsza perspektywa i mocno uzależniona od dostępności do szlaków ze względu na zapowiadane przez PKP PLK zamknięcia z powodu prac modernizacyjnych.

Wraz z ich zakończeniem chcemy dynamicznie odpowiedzieć na oczekiwania rynku i naszych pasażerów, a ten chwilowy okres oczekiwania traktujemy jako czas do przygotowania najlepszej dla pasażerów oferty.

Rozmawiał RK

RAPORT KOLEJOWY

Misja marki POLREGIO Efekty restrukturyzacji w Przewozach Regionalnych w latach 2015 – 2018.

O Spółce

2001

2016

powstanie

1800 pociągów dziennie

80 mln pasażerów rocznie

marka handlowa

1800

stacji na których staje

26%

Udziału w rynku przewozów pasażerskich

50% i jeden

udział Agencja Rozwoju Przemysłu SA

Sytuacja Spółki do 2015 r.

Do 2015 roku Spółka była w kryzysie: Organizacyjnym

Właścicielskim

Płynnościowym

Finansowym

Taktycznym

Wizerunkowym

zbytnia decentralizacja skutkowała brakiem koordynacji w budowaniu spójnej oferty dla pasażerów oraz zarządzaniem kosztami w skali makro.

rozdrobniona struktura udziałowców, liczna i mało decyzyjna Rada Nadzorcza.

brak wystarczających środków pieniężnych do obsługi zaciąganych zobowiązań

ciągłe straty przekładały się na brak zdolności kredytowej do uzupełnienia kapitału obrotowego.

poszukiwanie przewag konkurencyjnych w tradycji, a nie badaniu oczekiwań pasażerów.

niska jakość świadczonych usług wynikająca z eksploatacji wiekowego taboru, niezadowolona kadra, brak zarządzania marką.

20

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Modernizacja taboru

Restrukturyzacja naprawcza – 2015-2018

ZAKUPY

Restrukturyzacja zadłużenia połączona z poprawą kapitałów własnych

+5

+3

5 nowych spalinowych zespołów trakcyjnych 223M (SA139)

3 nowe elektryczne zespoły trakcyjne 31WE (ED78)

Spłata całości przeterminowanych zobowiązań Spółki wraz z zaległymi odsetkami na kwotę 664,5 mln PLN

+4

Modernizacja taboru Pełna modernizacja lub zakup 54 pojazdów szynowych oraz szereg uzupełniających działań optymalizacyjnych w obszarze taborowym; Optymalizacja działalności operacyjnej; Zawarcie wieloletnich umów PSC z większością Województw na lata 2016-2020;

4 nowych elektrycznych zespołów trakcyjnych 34WE (EN96A)

MODERNIZACJA

Ograniczenie bazy kosztowej spółki o około 200 mln PLN rocznie; Eliminacja nieefektywności wewnątrz Spółki poprzez optymalizację zatrudnienia, ograniczenie operacji na nierentownych trasach, wprowadzenie nowych technologii i usprawnień;

36

6

Zmiana modelu.

36 eleKTRYCZNYCH zespołów trakcyjnych EN57

Rozwiązania IT

elektrycznych zespołów trakcyjnych w trakcie

Zbudowanie spójnego technicznie, aplikacyjnie i organizacyjnie środowiska IT zapewniającego realizację celów biznesowych Spółki

Innowacyjne technologie IT w budowie nowego modelu sprzedaży

Zakup infrastruktury IT: powierzchnia kolokacyjna złączami, Sprzęt Data Center (macierze, serwery, switche, routery, firewall), licencje, systemy bezpieczeństwa.

Zakup nowoczesnych terminali dla konduktorów

Zakup i wdrożenie oprogramowania usprawniającego procesy oraz porządkującego zasoby Spółki, w tym system klasy ERP oraz szyna danych ESB.

Uruchomienie sprzedaży biletów przez własną internetową platformę sprzedaży oraz własną aplikację mobilną

Opracowanie Polityki Bezpieczeństwa IT

Zakup i wdrożenie Systemu Sprzedaży Biletów.

Przedefiniowanie wartości

01

02

03

04

05

06

07

Zdefiniowanie docelowego klienta i jego potrzeb.

Dopasowanie strategii dotarcia do podróżnego i jego zatrzymania.

Oferta szyta na miarę potrzeb podróżnych

Nowa jakość usług o utrzymującej się sile przekazu i spełniająca złożone klientowi obietnice.

Integracja ofert taryfowych z przewoźnikami różnych gałęzi transportu publicznego.

Klucz do klienta– nowa marka z dobrze kojarzącym się i wzmacniającym siłę przekazu logotypem.

Zwiększenie dostępności do usług.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

21

RAPORT KOLEJOWY

POLREGIO - marka konsumencka

Wartości marki

WSPÓŁPRACA • przyjazność • uczciwość • dawanie wsparcia • elastyczność, otwartość

MISJA

WIZJA

Nowoczesna kolej regionalna, która zapewnia bezpieczne podróżowanie, docierając do dużych i małych miejscowości we wszystkich regionach Polski.

Największy przewoźnik regionalny, który wyznacza standardy i cieszy się doskonałą reputacją wśród klientów i partnerów biznesowych.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

PROFESJONALIZM • wiarygodność • efektywność • rozwój, dążenie do doskonałości • etyka postępowania

• etos pracy, służba publiczna • oddanie • zapewnienie bezpieczeństwa • troska o ludzi i środowisko

EFEKTY PROGRAMU RESTRUKTURYZACJI

wzrost liczby pasażerów

dodatnie wyniki finansowe za rok 2016 i 2017

spółka zmienia swój wizerunek poprzez: • inwestycje w tabor, • inwestycje w punktach utrzymania, • zmianę systemów sprzedaży, rozszerzenie dostępności do zakupu biletów, • dostosowywanie oferty do oczekiwań pasażerów.

Budujemy dobre relacje 22

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

23

RAPORT KOLEJOWY

Specyfika regionu wpływa na transport Prezes Kolei Śląskich, Wojciech Dinges, przedstawił system kolejowy w regionie.

Raport Kolejowy: Panie Prezesie, według wyliczeń Kolei Śląskich, od stycznia do sierpnia przybyło Wam 6% pasażerów w porównaniu do analogicznego okresu w 2017 roku.

To spodziewany wynik czy liczył Pan na więcej?

Wojciech Dinges: To bardzo dobry wynik, zważywszy, że w odróżnieniu od innych spółek nie przejmowaliśmy operacyjnie od paru lat żadnych istniejących połączeń. Zatem widzi-

my wzrost na stałej siatce połączeń.

Oczywiście nie oznacza to, że możemy spocząć na laurach. W takiej branży jak nasza pozyskiwanie nowych klientów i dbanie o zaufanie tych obecnych to tak naprawdę proces ciągły – zawsze może się okazać, że ktoś się zrazi do kolei i zamiast kupować kolejny bilet miesięczny przesiądzie się do własnego auta. Ale na szczęście ten proces ma szansę zadziałać też w drugą stronę – często zdarza nam się słyszeć od podróżnych, że ostatni raz jechali pociągiem kilkanaście, kilkadziesiąt lat temu i nie mieli pojęcia, że teraz transport kolejowy to już zupełnie inny standard. W naszej ofercie kładziemy duży nacisk m.in. właśnie na dotarcie do tego typu osób – które już jakiś czas temu wyrzuciły pociąg ze swoich planów transportowych i nawet nie przychodzi im do głowy, by przetestować taką formę podróżowania. Chcemy ich do takich testów zachęcić, wierząc, że przynajmniej część zostanie z nami potem na dłużej.

Trzeba mieć przy tym na uwadze, że odzyskiwanie pasażerów – zwłaszcza na takich liniach, gdzie

24

przez wiele lat oferta kolejowa była, mówiąc oględnie, marna – to proces, którego nie da się zrealizować w ciągu kilku tygodni czy miesięcy.

Obecny wzrost liczby podróżnych to w wielu wypadkach efekt decyzji podjętych rok czy dwa lata temu – jak np. zmiana cennika i dogęszczenie połączeń na linii Katowice – Bytom – Tarnowskie Góry – Lubliniec czy uruchomienie w korzystnej cenie połączeń w relacji Częstochowa – Lubliniec.

wymieniać nie tylko takie punkty ciążenia jak Gliwice, Sosnowiec, Dąbrowę Górniczą czy Tychy, ale również inne wielkie ośrodki wojewódzkie – Bielsko Białą, Częstochowę, Rybnik, lub nieco mniejsze jak Pszczyna, Tarnowskie Góry, Czechowice-Dziedzice, Zawiercie, Racibórz czy też przygraniczny Cieszyn, gdzie funkcjonują artystyczne wydziały śląskich uczelni. Warto przy tym wspomnieć również o tym, że specyfika przedsiębiorstw w naszym regionie

RK: Podczas konferencji „Koleje regionalne i aglomeracyjne” wspomniał Pan o specyfice kolejowego układu na Śląsku. Czy może Pan wyjaśnić czytelnikom czym się ten układ charakteryzuje?

często wymaga zaplanowania kilku szczytów przewozowych ze względu na pracę w systemie zmianowym.

Do tego dodajmy jeszcze ruch turystyczny – tak na południe naszego regionu, gdzie amatorów górskich wypraw przyciągają Beskidy i Tatry, jak i na północ - ku Jurze oraz samej Częstochowie, jako celowi pielgrzymek.

Tyle, jeśli chodzi o specyfikę samego regionu. Jeśli natomiast chodzi stricte o sieć komunikacyjną, to Śląsk jest wyjątkowy choćby ze względu na… gęstość sieci kolejowej.

Mamy ją największą w skali kraju (16 km na 100 km2), co niestety nie przekłada się do końca na liczbę aktualnych połączeń pasażerskich.

Przy odpowiednim podejściu można to jednak uznać za nasz atut - ponieważ mamy pewną podstawę – istniejącą infrastrukturę, na której można pracować, są linie – obecnie niewykorzystane lub tylko w ruchu towarowym – które można „przywrócić do łask”. Z pewnością jest to łatwiejsze, niż tworzenie linii od nowa i wprowadzanie szyny w zastaną tkankę miejską. Zwłaszcza w gęstej zabudowie XXI w.

WD: Województwo śląskie jest specyficznym regionem m.in. ze względu na to, że nie ma u nas jednego dominującego centrum, w kierunku którego ciążyłyby wszystkie ościenne miejscowości. Taki układ gwiaździsty – którym dla przykładu mogą się pochwalić Warszawa, Kraków czy Łódź – wydaje się transportowo łatwiejszy do zaplanowania.

Wiadomo, że w czasie porannego szczytu główny ciężar komunikacyjny będzie położony na dotarcie do centrum stolicy, z kolei w szczycie popołudniowym największe potoki pasażerskie będą występować w kierunku przeciwnym. W przypadku takiej konurbacji jak nasza na pierwszy plan pod tym względem wysuwają się oczywiście Katowice, ale nie brakuje nam również innych dużych ośrodków – zarówno pod kątem istotnych pracodawców, jak i placówek naukowych. I można tu

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY RK: Jaki ma to wpływ na Koleje Śląskie?

WD: Przede wszystkim stawia to przed nami – tj. przewoźnikiem oraz organizatorem przewozów – większe wyzwania, jeśli chodzi o tworzenie naszego rozkładu jazdy i dopasowywanie pojemności taboru do potoków pasażerskich.

Zgodnie z tym, o czym mówiłem wcześniej – musimy zadbać nie tylko o dowóz pracowników, uczniów lub studentów do stolicy regionu, ale również w tych samych godzinach do np. Bielska-Białej, Częstochowy czy Tychów czyli w tzw. przeciwpotokach. Sama linia S1 czyli trasa Gliwice-Katowice-Sosnowiec-Zawiercie-Częstochowa to kilkadziesiąt tysięcy osób dziennie podróżujących w obydwu kierunkach naraz, w pełnych w szczycie 6- lub 8-członowych pociągach kursujących co 20 min. Gdy wówczas z jakiegoś powodu jedzie jednostka 4-członowa – pojawiają się trudności ze znalezieniem miejsca. Świadczymy również usługi transportowe na mniejsze odległości, lecz bardzo dużą skalę jak np. stałe wahadłowe połączenia pomiędzy Rybnikiem a Wodzisławiem Śląskim. Musimy też na bieżąco monitorować różnego rodzaju wydarzenia w regionie i reagować na sytuacje, które mogą powodować wzrost potoków pasażerskich w danym kierunku. Podczas długich weekendów możemy się np. spodziewać, że wiele osób zdecyduje się na wyprawy w góry czy do lasów, których wbrew pozorom na naszym terenie nie brakuje, a podczas meczów np. na Stadionie Śląskim musimy się szykować na przejazdy grup kibiców. Podobnie z imprezami sylwestrowymi, Nocą Muzeów czy podczas Industriady czyli Święta Szlaku Zabytków Techniki, którego jesteśmy stałym partnerem transportowym.

RK: Stale walczycie o pasażera.

Stąd liczne akcje promocyjne. Czy może je Pan przybliżyć oraz ich efekty?

WD: Najlepszym wyznacznikiem naszych całościowych starań jest chyba właśnie wzrost liczby podróż-

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

nych, o którym rozmawialiśmy. Jeśli natomiast chodzi o efekty poszczególnych akcji, to na obecną chwilę mamy dwie flagowe propozycje dla naszych podróżnych – Rodzinne Niedziele i Zielone Środy. Pierwsza propozycja została stworzona, by zachęcić rodziny do wspólnego spędzania aktywnie czasu, druga oferta to ukłon w stronę kierowców – chcemy zaoferować im możliwość bezpłatnego przetestowania transportu kolejowego, by mogli „na własnej skórze” sprawdzić, że w wielu przypadkach podróż pociągiem okazuje się szybsza i wygodniejsza niż przejazd autem. Obydwie te propozycje wpisują się w naszą całoroczną kampanię pod hasłem EKO Rok i obie mogą się już teraz pochwalić zainteresowaniem na poziomie 20 000 uczestników. A to jeszcze nie koniec całej kampanii, oferty obowiązują bowiem do końca roku – Rodzinną Niedzielę obchodzimy zawsze w pierwszą niehandlową niedzielę w miesiącu, natomiast Zielone Środy przypadają na trzecią środę każdego miesiąca.

Oczywiście oprócz takich całorocznych kampanii prowadzimy też inne promocje – często są one związane z danym wydarzeniem w naszym regionie lub też skierowane do określonej grupy odbiorców. I tak np. od ubiegło roku na październik oferujemy świeżo upieczonym żakom czyli studentom pierwszego roku bilet miesięczny za symboliczną złotówkę – po to, by zachęcić ich do wybrania właśnie Kolei Śląskich jako środka transportu w podróżach między uczelnią a miejscem zamieszkania. W ubiegłym roku z takiej propozycji skorzystało blisko 3350 osób, w obecnej edycji frekwencja za trzy tygodnie wynosi już ok. 3000, więc jest szansa, że powtórzymy lub nawet poprawimy wynik z 2017 roku. I – co najważniejsze – część z tych osób pozostaje z nami na dłużej, trend zakupu biletów miesięcznych w grupie studentów jest rosnący.

WD: Podstawowym impulsem dla tego typu działań jest dla nas chęć przywrócenia możliwości skorzystania z transportu publicznego – w tym przypadku szynowego – przez ośrodki, które od jakiegoś czasu były tej możliwości pozbawione zupełnie lub w określonych kierunkach. Tak było np. z połączeniami z Katowic przez Bielsko, Żywiec i Suchą Beskidzką do Zakopanego, które po latach przerwy udało się przywrócić od 2017 r. Trudno jest w końcu zakładać, że będziemy świadczyć nasze usługi na raz ustanowionych liniach i nie będziemy się rozwijać w żadnym kierunku. Takie nowe kierunki – tak w przenośni, jak i całkiem dosłownie – są potrzebne, by transport publiczny mógł konkurować z indywidualnym ruchem samochodowym. Nie inaczej jest w przypadku omawianego tutaj połączenia – pociąg weekendowy z Gliwic przez Rybnik do Wisły będzie mógł stanowić alternatywę dla zakorkowanych w szczycie turystycznym dróg wiodących do kurortów górskich. Dotąd osoby z Gliwic lub okolic mogły jechać do Wisły przez Katowice, zaś mieszkańcy Rybnika i okolic – praktycznie nie mieli takiej możliwości koleją od lat, o czym świadczą m.in. tablice rejestracyjne samochodów na parkingach w Ustroniu czy Wiśle. Ponieważ kończą się remonty części infrastruktury i czas podróży tą trasą będzie porównywalny do jazdy samochodem przez zakorkowane drogi w Beskidy, wraz z Organizatorem uznaliśmy, że warto uruchomić takie testowe weekendowe połączenie. I tak na szlaku pociągu „Kubalonka” pojawiły się miejscowości takie jak Knurów

RK: Staracie się także o powrót tam, gdzie kolei dawno nie było. Myślę przede wszystkim o Knurowie. Co Was motywuje, żeby wrócić na stare, często zapomniane trasy?

25

RAPORT KOLEJOWY czy Strumień, gdzie pociągi osobowe nie zatrzymywały się od dobrych kilkunastu lat. I miejscowości te do powrotu kolei (nawet w tej obecnie ograniczonej skali) przygotowują się porządkując wraz z zarządcą infrastruktury kolejowej przystanki i otoczenie. A co z tego wyniknie w przyszłości? Zobaczymy za rok – dwa.

26

decyzję o zwiększeniu liczby połączeń na tej linii o 4 nowe pociągi – aby chociaż częściowo zapełnić lukę po PKS Lubliniec. Dodatkowe pociągi obejmujące tę relację dołożyły też Przewozy Regionalne, z którymi prowadzona jest współpraca w zakresie wzajemnego honorowania biletów.

RK: Reagujecie także na bieżące zmiany na rynku. Chwalił Pan współpracę z PolRegio po upadku jednego z lokalnych przewoźników autobusowych?

RK: I na koniec- podróżni na Śląsku z radością przyjęli informację, że budujecie myjkę przejezdną dla swoich pociągów. Czy rzeczywiście podróżni aż tak narzekali na komfort?

WD: To sytuacja z naszej linii S13, łączącej Częstochowę z Lublińcem. Po upadku PKS Lubliniec w marcu br. okazało się, że dla wielu miejscowości z tych okolic wybór spośród dostępnych form transportu publicznego jest bardzo mocno ograniczony. Stąd też razem z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego jako organizatorem przewozów podjęliśmy

WD: Nie tyle komfort podróży wewnątrz, co kwestia zewnętrznej czystości naszych pojazdów – faktycznie stanowi jedną z naszych głównych bolączek. Być może nie wszyscy Czytelnicy wiedzą, że opracowana na samym początku działalności spółki kolorystyka pojazdów Kolei Śląskich to głównie biały i niebieski, z elementami żółtymi i czarnymi. Kod ten koresponduje z barwami Województwa.

Tylko że na białym dobrze widać każdy brud…. Nasi pracownicy dokładają wszelkich starań w tym zakresie, jednak bez własnych urządzeń do w miarę szybkiego mycia byliśmy w dużym stopniu – mówiąc kolokwialnie – skazani na łaskę innych podmiotów lub ich problemy z techniką. Aby chociaż trochę zaradzić tej sytuacji, po przeniesieniu naszej bazy do Katowic uruchomiliśmy ręczny punkt mycia taboru, teraz kolejnym krokiem stałą się budowa automatycznej myjki przejezdnej. I to faktycznie powinno dać wyraźny skok jakościowy w zakresie zewnętrznej czystości naszych pojazdów – przepustowość nowej myjki to co najmniej 10 pojazdów 4-członowych, np. typu EN76 w ciągu doby, zważywszy na fakt, że urządzenie może pracować przy załączonej sieci trakcyjnej, a więc logistycznie jest bardzo wydajne.

Rozmawiał RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Program Kolej+ wyrusza na tory Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki wraz z szefem resortu infrastruktury Andrzejem Adamczykiem ogłosili rządowy Program Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury kolejowej, „Kolej+”.

Premier Morawiecki zaznaczył, że: - Przez wiele lat lokalne połączenia kolejowe były zaniedbywane.

Bardzo wiele z nich zlikwidowano.

Nazwaliśmy ten program Kolej+.

Chcemy nie tylko łączyć duże ośrodki, ale i mniejsze.

Dodał również, że: - Polska w okres wolności weszła z prawie 30 tysiącami kilometrów czynnych linii kolejowych, obecnie pozostało blisko 20 tysięcy kilometrów szlaków kolejowych. Podejmujemy się realizacji programu, który ma odwrócić zjawisko likwidacji kolei w Polsce.

- Cała sieć komunikacyjna, którą stworzymy kierować ma się logiką i tworzyć ruszt komunikacyjny do poruszania się po kraju. To fundament Planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. W pierwszej fazie będzie kosztował kilka miliardów zł, w pierwszym okresie to 21 odcinków, w kolejnych etapach nowe połączenia – zasygnalizował premier.

Minister Infrastruktury dodał, że: - Naszym celem jest kolej bezpieczna, komfortowa i przewidywalna, a przede wszystkim kolej dostępna. Program Kolej+ to odpowiedź na formułowane od dawna postulaty wielu środowisk lokalnych. Chcemy zbudować i odbudować tory kolejowe tak, aby mogły lepiej służyć mieszkańcom polskich miast i miasteczek - powiedział Andrzej Adamczyk.

Kolej PLUS Program Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

Adamczyk podkreślił rolę Andrzeja Bittela, podsekretarza stanu w kierowanym przez siebie resorcie. To on ma być autorem programu, który doprowadzić ma do reaktywacji linii kolejowych. Minister wymienił Myślenice, Sokołów, Żnin, Turek, Jastrzębie-Zdrój, Śrem jako miasta, które ponownie powinny mieć dostęp do kolei pasażerskiej.

Założenia programu Program Kolej+ zakłada uzupełnienie lokalnej i regionalnej infrastruktury kolejowej. Ze względu na ograniczone środki finansowe w ramach np. Regionalnych Programów Operacyjnych w perspektywie finansowej na lata 2014 – 2020, program Kolej+ pozwoli na właściwe planowanie i wsparcie inwestycji mających na celu m.in. na usprawnienie komunikacji pasażerskiej na poziomie międzyregionalnym, racjonalne i spójne podejmowanie

Program zakłada uzupełnienie lokalnej i regionalnej infrastruktury kolejowej. Ze względu na ograniczone środki finansowe w ramach np.

Regionalnych Programów Operacyjnych w perspektywie finansowej na lata 2014 – 2020, Program pozwoli na właściwe planowanie i wsparcie inwestycji pozwalających m.in. na usprawnienie komunikacji pasażerskiej na poziomie międzyregionalnym, racjonalne i spójne podejmowanie działań realizujących kierunki rozwoju kraju na poziomie regionalnym w obecnej i kolejnej perspektywie finansowej.

działań realizujących kierunki rozwoju kraju na poziomie regionalnym w obecnej i kolejnej perspektywie finansowej.

Program Kolej+ zakłada 3 komponenty, tj. inwestycyjny, organizacji przewozów i chroniący infrastrukturę kolejową przed likwidacją.

Zadania zostały podzielone na koszyki: • Koszyk 1: modernizacje istniejących linii, na których prowadzi się ruch pociągów.

• Koszyk 2: modernizacje linii o znacznych ograniczeniach w prowadzeniu ruchu pociągów.

• Koszyk 3: kompleksowa odbudowa zamkniętych linii.

• Koszyk 4: budowa nowych linii.

Kolej+ jest programem wieloletnim.

rk

Program zakłada 3 komponenty: inwestycyjny, organizacji przewozów i chroniący infrastrukturę kolejową przed likwidacją.

I. Komponent inwestycyjny Głównym celem Programu Kolej + jest uzupełnienie sieci kolejowej o połączenia kolejowe (w tym przygotowanie niezbędnej dokumentacji przedprojektowej i projektowej) miejscowości o populacji powyżej 10 tys. osób bez dostępu do kolei pasażerskiej, towarowej z miastami wojewódzkimi oraz poprawa we-

27

RAPORT KOLEJOWY wnętrznej spójności komunikacyjnej i społeczno-gospodarczej ww. regionów Polski przy wsparciu ze środków publicznych.

Program będzie komplementarny z: • Krajowym Programem Kolejowym do 2023 roku, • Programem utrzymaniowym pn. „Pomoc w zakresie finansowania kosztów zarządzania infrastrukturą kolejową, w tym jej utrzymania i remontów do 2023 roku”.

Okres realizacji Programu: 2019 – 2023 (okres kwalifikowalności: 01.01.2019 – 31.12.2023) Źródłem dofinansowania Programu byłyby dodatkowe środki alokowane na szczeblu centralnym.

Program docelowo skierowany jest do jednostek samorządu terytorialnego, gdzie zakładany będzie 15% udział samorządów w kosztach inwestycji.

Przewidywane efekty Programu: • usprawnienie procesu przygotowania i realizacji inwestycji kolejowych na terenie ww. miejscowości, • wykorzystanie doświadczenia i potencjału PKP PLK S.A. przez jednostki samorządu terytorialnego w przygotowaniu i realizacji projektów kolejowych na terenie jst.

• umożliwienie przygotowania dokumentacji pozwalającej na wdrożenie inwestycji kolejowych oraz realizacja zadań inwestycyjnych, • promocja transportu kolejowego w miejscowościach nie posiadających dostępu do kolei.

Obszarem wsparcia są miejscowości zlokalizowane na terenie całego kraju. Wstępnie zidentyfikowano 20 miejscowości które w pierwszej kolejności mogłyby być finansowane ze środków Programu. Mapę inwestycji przedstawiono w załączniku nr 1.

Proponowane inwestycje nie będą stanowić katalogu zamkniętego.

Obecnie przewidywane są następujące projekty: • Odbudowa połączenia kolejowego do Jastrzębia Zdroju - połączenie Wodzisław Śl. Jastrzębie Zdrój • Utworzenie ciągu Legnica - Złotoryja - Jelenia Góra / Świera-

28

•

•

•

• •

•

•

•

• •

• • •

• • • • •

dów Zdrój wraz z rewitalizacją linii Lwówek - Zebrzydowa: ETAP I - odcinek Jelenia Góra - Lwówek Śl. - Legnica Budowa nowego połączenia kolejowego Lublin - Zamość.

Projekt wpisuje się w komponent CPK - odcinek: Trawniki – Zamość Odbudowa połączenia Dzierżoniów - Bielawa / Pieszyce: ETAP II - odcinek Dzierżoniów - Pieszyce - Bielawa Prace na linii kolejowej 369 na odcinku Śrem - Czempiń. Odbudowa linii kolejowej i przywrócenie ruchu regionalnego na linii Poznań - Czempiń - Śrem Budowa nowej linii kolejowej Konin - Turek Prace na linii kolejowej 240 na odcinku Terespol Pomorski Świecie: umożliwienie obsługi Świecia i Chełmna przez pociągi regionalne Wydłużenie linii kolejowej 73 w kierunku centrum Buska -Zdroju Modernizacja i elektryfikacja linii kolejowej 34 Małkinia - Ostrów Mazowiecka Modernizacja i elektryfikacja linii kolejowej 25 Końskie - Skarżysko-Kamienna Budowa nowego połączenia kolejowego Kraków - Myślenice Dobudowa torów aglomeracyjnych na odcinku Warszawa Czachówek: ETAP I - odcinek Warszawa - Piaseczno wraz z połączeniem do Konstancina-Jeziornej Odbudowa połączenia Szubin - Żnin Elektryfikacja linii kolejowej 358 Czerwieńsk - Guben Rewitalizacja odcinak Siedlce - Sokołów Podlaski i dostosowanie go do ruchu pociągów pasażerskich Odbudowa linii kolejowej 55 Sokołów Podlaski - Małkinia Odbudowa połączenia Gogolin - Krapkowice - Prudnik Rewitalizacja linii kolejowej 81 Chełm - Włodawa Rewitalizacja linii kolejowej 49 Śniadowo - Łomża Rewitalizacja linii kolejowej 360 Gostyń – Kąkolewo

II. Komponent organizacji przewozów Komponent ma na celu usprawnienie organizacji przewozów pasażerskich. MI opracowało projekt nowelizacji ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz niektórych innych ustaw. Projekt zakłada umożliwienie wykonywania regionalnych przewozów pasażerskich w transporcie kolejowym do miasta usytuowanego w sąsiednim województwie nie dalej niż 30 km od granicy województwa.

Jest to rozszerzenie w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów pozwalających na przewóz osób do najbliższej stacji za granicą województwa. Powyższa zmiana umożliwi organizowanie przez zainteresowane samorządy województw przewozów w głąb terenu sąsiedniego województwa do miasta o większej liczbie ludności, generującego większe potoki pasażerów niż najbliższa stacja za granicą województwa. Takie rozwiązanie dedykowane jest przede wszystkim tym organizatorom publicznego transportu zbiorowego, którzy chcieliby realizować takie połączenia bez konieczności zawarcia odrębnego porozumienia między województwami.

Minister właściwy do spraw transportu będzie zobowiązany do opracowania planu transportowego w zakresie wyznaczonych linii komunikacyjnych w wojewódzkich przewozach pasażerskich w transporcie kolejowym, które zapewnią połączenia komunikacyjne pomiędzy sąsiednimi województwami. Organizatorem publicznego transportu zbiorowego na wyznaczonych liniach komunikacyjnych będzie województwo.

III. Komponent chroniący infrastrukturę kolejową przed likwidacją.

Zrealizowano: Program wieloletni pn. Pomoc w zakresie finansowania kosztów zarządzania infrastrukturą kolejową, w tym jej utrzymania i remontów do 2023 roku, który skategoryzował linie kolejowe będące w zarządzie PKP Polskie Linie Kolejowe SA i wydatki na nie do 2023 roku.

W trakcie realizacji: Nowelizacja przepisów zmierzająca do ochrony dotychczasowej sieci

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY linii kolejowych poza zarządem PKP PLK SA. Założenia: • doprowadzenie do powstania katalogu ciągów kolejowych zarówno w zarządzie PKP PLK SA, jak i innych spółek Grupy PKP, co do których istnieje potencjał przewozowy lub może zaistnieć w przyszłości, • zapewnienie ochrony ciągów infrastruktury, • umożliwienie oddawania jednostkom samorządu terytorialnego oraz organizacjom pożytku publicznego do nieodpłatnego czasowego korzystania, w taki sposób by sfera właścicielska pozostała w gestii Skarbu Państwa.

Powyższe stanowi odejście od dzisiejszej zasady przekazywania

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

odcinków byłych linii kolejowych na własność jednostkom samorządu terytorialnego.

Celem komponentu jest powstrzymanie degradacji infrastruktury kolejowej, w tym korytarzy transportowych, także na terenach po liniach kolejowych, co do których została już wydana decyzja o ich likwidacji.

MI opracowało projekt ustawy o ochronie i rozwoju infrastruktury kolejowej.

Postępująca likwidacja elementów infrastruktury, w tym podział gruntów pozostałych po formalnie zlikwidowanych liniach kolejowych powoduje, że ewentualna odbudowa linii kolejowych staje się znacznie utrudniona, droższa lub wręcz niemożliwa.

Projekt ww. ustawy zakłada stworzenie mechanizmów prawnych, które:

• utrudniają zarządcy likwidację linii kolejowych, • powstrzymują zbywanie przez PKP SA nieruchomości, w tym nawierzchni torowej; • motywują do zagospodarowania gruntów na byłych lub obecnych liniach kolejowych na potrzeby zarządzania i udostępniania linii kolejowych.

Jednocześnie ustawa przewiduje wydanie rozporządzenia, które podzieli nieeksploatowane lub zlikwidowane linie kolejowe na kategorie, pod kątem możliwości i celowości odtworzenia linii kolejowych dla potrzeb prowadzenia ruchu lub zagospodarowania pozostałości po liniach kolejowych w inny sposób.

RK

29

RAPORT KOLEJOWY

Na drodze do innowacji Grupa PKP CARGO umacnia się na pozycji lidera towarowych przewozów kolejowych w Polsce, ale jednocześnie myśli o przyszłości. A w niej jednym ze strategicznych działań jest stawianie na innowacyjność w transporcie.

- Chcemy być nie tylko liderem rynku pod względem przewozów, ale także nadawać ton innowacjom na kolei – podkreśla Czesław Warsewicz, prezes PKP CARGO S.A. – To zaś zakłada bliską współpracę z polskimi producentami taboru – dodaje Warsewicz.

Kierunek na innowacyjność już widać. Spółka inwestuje w najnowocześniejszy, dostępny na rynku tabor i modernizację istniejących lokomotyw i wagonów. Przykładem jest ostatnia transakcja zakupu trzech lokomotyw, które dostarczy nowosądecki Newag. Chodzi o pojazdy Dragon 2 – to jedyna polska sześcioosiowa lokomotywa elektryczna, która jest dopuszczona do użytkowania na terenie Polski.

Jest to także pojazd, w którym zastosowano najnowsze rozwiązania technologiczne, służące obniżeniu kosztów zużycia energii i innych wydatków eksploatacyjnych, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokich parametrów trakcyjnych, dzięki czemu Dragony bedą mogły prowadzić najcięższe pociagi PKP CARGO. Co więcej, PKP CARGO jest pierwszym polskim przewoźnikiem od ponad 30 lat, który kupił takie pojazdy wyprodukowane w polskim

30

zakładzie. Dragony 2, które kosztowały prawie 45 mln zł netto, trafią do floty PKP CARGO najpóżniej do końca roku – producent czeka tylko na dokumenty dopuszczenia lokomotyw do użytkowania przez Urząd Transportu Kolejowego. - Nowe pojazdy podniosą jakoś naszej oferty, poprawią konkurencyjność i zwiększą potencjał przewozowy – podkreślił prezes Czesław Warsewicz.

Innowacyjność widać również w programach modernizacyjnych.

Bydgoska Pesa i Newag remontują lokomotywy PKP CARGO, ale w zasadzie jest to budowa w znacznym stopniu nowych pojazdów. Ze starych lokomotyw zostaje w praktyce tylko rama, a pojazdy otrzymują najnowocześniejsze, dostępne na rynku silniki, systemy sterowania i kontroli, czy też wózki jezdne. Przykładem takich

Newag liczy, że w przyszłości PKP CARGO kupi kolejne Dragony 2, gdyż przewoźnik skierował pytania do producentów taboru w sprawie dostaw nowych lokomotyw elektrycznych. Na razie jest to tylko rozeznanie rynku, nie wiadomo wszak, kto wygra przetargi, jakie będą ogłaszane w przyszłości, ale uruchomienie procedury zapytań ofertowych świadczy o tym, iż PKP CARGO ma ambitne cele taborowe, że chce powiększać i unowocześniać park maszynowy, a Newag liczy, iż w tym procesie będzie brał udział.

działań jest modernizacja przez Newag 60 lokomotyw manewrowych SM 42, które zostaną przekwalifikowane na lokomotywy serii ST48 – można je będzie wykorzystywać także do pracy liniowej, a nie tylko manewrowej.

Autonomiczna innowacja Prezes Czesław Warsewicz zwraca też uwagę na fakt, że Grupa PKP CARGO nie czeka tylko na oferty producentów, nie jest jedynie odbiorcą taboru, ale chce również uczestniczyć w procesie konstruowania innowacyjnych pojazdów szyno-

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY wych. Można tu wymienić choćby projekt dwusystemowej lokomotywy autonomicznej. Prototyp będzie powstawał we współpracy z Pesą i Instytutem Pojazdów Szynowych „TABOR” w Poznaniu. PKP CARGO będzie brać udział w opracowaniu założeń technicznych i konfigurację projektowanej lokomotywy. Ma ona mieć napęd elektryczno-spalinowy, co pozwoli zarówno na prowadzenie pracy manewrowej, jak i liniowej bez konieczności zmiany pojazdu. Czesław Warsewicz mówi, że pierwszy egzemplarz, który opuści fabrykę w Bydgoszczy, będzie testowany przez PKP CARGO. Trafi na bocznice, gdzie jest najlepiej sprawdzać lokomotywy autonomiczne ze względu na niewielkie prędkości pojazdów wykonujących pracę manewrową.

Oczywiście, Pesa jest – można powiedzieć – już teraz w stanie wyprodukować lokomotywę autonomiczną na poziomie automatyzacji GoA3, który oznacza, że lokomotywa nie będzie wymagała pracy maszynisty, dzięki temu, iż będzie posiadać układ autonomicznego sterowania kierowany przez sztuczną inteligencję (AI). Komputer będą wspierać czujniki, kamery, żyroskopy i inne urządzenia kontrolujące pracę pojazdu i to, co się dzieje na trasie przejazdu. Maszynista będzie jednak obecny w kabinie, aby przejąć sterowanie lokomotywą w razie wystąpienia nietypowych sytuacji.

Tym niemniej wprowadzenie do użytku na kolei pojazdów autonomicznych wymaga z jednej strony dalszych prac nad technologią, gdyż inżynierowie i informatycy muszą choćby wdrożyć nowocześniejsze systemy bezpieczeństwa i sterowania ruchem, a z drugiej trzeba będzie dokonać zmiany prawa. Jednak ten kierunek rozwoju kolei wydaje się perspektywiczny. - Patrzymy optymistycznie na wspólne prace badawczo-rozwojowe nad nowymi lokomotywami, liczymy, że ich efektem będzie wybudowanie innowacyjnych pojazdów, które zwiększą efektywność naszej pracy. Nowe lokomotywy będą wydajniejsze i przyczynią się do zmniejszenia kosztów, co ma istotne znaczenie w sytuacji rosnących cen paliw i energii – argumentuje prezes Czesław Warsewicz.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

Paliwo przyszłości Innym innowacyjnym projektem, w który zaangażowało się PKP CARGO, jest budowa polskiej lokomotywy o napędzie wodorowym.

Ta technologia polega na zainstalowaniu w lokomotywie ogniwa wodorowego, które będzie produkować energię elektryczną potrzebną do napędu pojazdu. Partnerem PKP CARGO w tym przedsięwzięciu jest Jastrzębska Spółka Węglowa, która może wytwarzać duże ilości wodoru przy okazji produkcji koksu. Uczestnikiem tej inicjatywy będzie także jeden z polskich producentów taboru, bo ani JSW, ani PKP CARGO nie mają ambicji budowania nowej fabryki lokomotyw. – Będziemy wspierać prace badawcze i projektowe, testować prototyp lokomotywy wodorowej i jeśli ta konstrukcja za kilka lat przejdzie w fazę produkcji przemysłowej, to na pewno kupimy takie pojazdy - podkreśla Czesław Warsewicz. Eksperci wręcz z entuzjazmem przyjęli deklarację Czesława Warsewicza, a to dlatego, że kolej jest najlepszym poligonem doświadczalnym dla takich innowacyjnych rozwiązań, gdyż z powodów ekonomicznych i technicznych w tym sektorze wdrażanie napędu wodorowego jest najbardziej opłacalne dla producentów ogniw i wodoru. Dla kolei to także może być świetny interes, gdyż

– jak wynika z badań naukowych – z jednej tony węgla można by wyprodukować taka ilość wodoru, która wystarczyłaby na pokonanie 28 tys. km. Dlatego wodór jest nazywany paliwem przyszłości.

Prezes PKP CARGO nie kryje, że z optymizmem patrzy na ten projekt. A to dlatego, że technologia napędu wodorowego już jest w kilku krajach używana, polscy naukowcy i inżynierowie też mają na tym polu spore osiągnięcia, czyli nie ma bariery technologicznej. Największym wyzwaniem wydaje się natomiast kwestia transportu i magazynowania wodoru, ale to również jest w Polsce przedmiotem rozległych badań.

I także z tych powodów nie może w procesie budowy lokomotywy wodorowej zabraknąć narodowego towarowego przewoźnika kolejowego. - Chcemy, jako narodowy przewoźnik towarowy, wyznaczać nowoczesne trendy w transporcie szynowym, a na pewno napęd wodorowy do nich należy. Taki kierunek w rozwoju taboru jest zgodny również ze strategią PKP CARGO ograniczania emisji szkodliwych gazów w transporcie – podkreśla prezes Czesław Warsewicz.

RK

31

RAPORT KOLEJOWY

Od małych instalacji teletechnicznych po zintegrowane systemy bezpieczeństwa na rynku kolejowym Prezes Daniel Siek przybliżył Raportowi Kolejowemu Sat-System Sp. z o.o., strategię oraz innowacje jakie firma wprowadza na rynek.

RK: Panie Prezesie firma Sat-System jest kojarzona z innowacjami w teletechnice na kolei, jakie były początki działalności w tym zakresie?

Daniel Siek: Spółka nasza została doceniona za nietypowe rozwiązania w zakresie innowacji teletechnicznych na rynku kolejowym podczas Międzynarodowych Targów Kolejowych TRAKO 2017 wraz z firmą Trakcja, zaprezentowaliśmy nowy zintegrowany system bezpieczeństwa dworców kolejowych oraz integracje z systemem dynamicznej informacji podróżnych. Docenionym przez ekspertów produktem został system bezpieczeństwa i dynamicznej informacji podróżnych HUSAR SIP.

teletechnicznych oraz zintegrowanych systemów bezpieczeństwa. Nasz System Dynamicznej Informacji Podróżnych zintegrowany z systemem bezpieczeństwa PSIM, należący do najbardziej zaawansowanych tego typu rozwiązań w Polsce, został po raz pierwszy zastosowany na Dworcu Łódź Fabryczna. Rozwiązanie zostało opracowane w ramach umowy między PKP Polskie Linie Kolejowe i Trakcja PRKiI na zaprojektowanie i budowę urządzeń teletechniki i systemów IT na dworcu Łódź Fabryczna oraz w tunelu dojazdowym i stacji wraz z integracją z systemami obcymi. Partnerem technologicznym i jednocześnie autorem rozwiązania jest nasza firma.

RK: Jakie obecnie portfolio produktowe macie Państwo w Swojej ofercie?

RK: Proszę powiedzieć jaki jest najnowszy państwa produkt? Jakie wprowadzacie na Polski rynek innowacje?

ny System Ostrzegania ORZEŁ II, przeznaczony jest do ochrony placu budowy przy czynnym torze.

Daniel Siek: Posiadamy w naszej ofercie produkty na rynek kolejowym, które mogą być wykorzystane także w komunikacji miejskiej i centrach przesiadkowych tj. System Dynamicznej Informacji podróżnych HUSAR SIP zgodny z wytycznymi PLK IPI-6; System Przywoławczo Alarmowy HUSAR SPA zgodny z IPI-4. Gama produktów Husar Tracking System przeznaczona jest do łączności radiowej opartej o cyfrowe platformy informatyczne, cyfrową komunikacje i cyfrową transmisję głosu, zaś Automatycz-

RK: Jakie zatem były początki firmy? Zapewne dużym ułatwieniem były Wasze wcześniejsze kontrakty?

Daniel Siek: Firma była budowana w oparciu o wysoką jakość świadczonych usług jak również o wzajemne zaufanie pomiędzy zamawiającym a wykonawcą, bez tego trudno w dzisiejszych czasach osiągnąć wyznaczone cele. Rozpoczęliśmy działalność w 1989 od drobnych usług teletechnicznych i telekomunikacyjnych, rozwój w pierwszych latach był dość trudny głównie ze względu na brak jasnych przepisów dotyczących naszej branży. Aktualnie obchodziliśmy 20 lecie istnienia i możemy śmiało powiedzieć, iż jesteśmy jedną z czołowych firm branży instalacji

32

Daniel Siek: Rozwiązania na kolei to istotny obszar działalności firmy – branża ta wymaga stosowania rozwiązań o unikalnym charakterze, w którym kładzie się szczególny nacisk na kwestie bezpieczeństwa.

Nasz najnowszy produkt Automatyczny System Ostrzegania (ASO) ORZEŁ II służy do ostrzegania pracowników pracujących w obrębie linii kolejowych przed nadjeżdżającymi pociągami. System ASO Orzeł II został opracowany zgodnie z wytycznymi PKP PLK S.A. Id-18 „Wytyczne zabezpieczenia miejsca robót wykonywanych na torze zamkniętym podczas prowadzenia ruchu pojazdów kolejowych po torze czynnym z prędkością V ≥ 100 km/h”.

RK: Panie Prezesie jaka była Pańska droga do osiągnięcia sukcesu?

Daniel Siek: Kluczem sukcesu jest, rzetelna praca i dążenie do osiągniecia własnych celów. Nasza struktura organizacyjna i wyspecjalizowana kadra nie poprzestaje na wykonanych już zadaniach, ciągle dążymy do unowocześnienia naszych produktów i wprowadzenia nowych innowacyjnych rozwiązań na rynek. Dostosowujemy nasze produkty do najwyższych możliwych standardów poprzez chociażby integracje systemów SPA z systemami CSDIP jak również systemami sygnalizacji pożaru, dźwiękowymi systemami ostrzegania i systemem sterowania ruchem kolejowym. Nie-

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

stety i to musze podkreślić standardy obecnie wykorzystywane na szlakach i dworcach kolejowych dalece odbiegają od nowoczesności i innowacyjności zastosowanych tam produktów i rozwiązań. Jednak występują takie dworce jak chociażby Kraków Główny, Katowice czy Łódź Fabryczna na których można się wzorować. Ważnym aspektem dostosowania produktów do rynku kolejowego i ich funkcjonalność jest fakt, iż wykonujemy również instalacje i uruchomienia tych systemów. To właśnie dzięki realizacjom i obecności na kontraktach od początku do końca, można wykonać produkt dostosowany do potrzeb i jak zmiennych wymagań każdego obiektu. Dzięki temu wyróżniamy się w gronie podobnych produktów i usług obecnych na rynku lub wypełniamy niszę, której nikt z polskim firm nie zagospodarował.

RK: Jak jest ogólna strategia firmy?

Daniel Siek: Znalezienie równowagi pomiędzy różnymi aspektami działalności firmy to klucz do rozwoju.

Strategia firmy opiera się tworzeniu wyjątkowych rozwiązań technicznych oraz integracji systemów pożarowych i teletechnicznych poprzez tworzenie cyfrowych niezawodnych interfejsów komunikacyjnych pomiędzy systemami. Cały czas myślimy o nowych sposobach na to, jak pobudzić nasz rozwój, jakie są nisze, jakie są potrzeby i najnowsze wy-

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

magania na rynku kolejowym. „Innowacje” i „kreatywność” tu klucze do sukcesu, ważnym elementem jest również, aby nasz personel podzielał taki sposób myślenia i realizacji.

RK: Jaki zakres usług świadczy Pańska firma?

Daniel Siek: Celem działalności Sat-System jest świadczenie kompleksowych usług dla klientów w zakresie projektowania, instalacji, wdrażania, uruchamiania, serwisu i produkcji systemów automatyki, telekomunikacyjnych, teletechnicznych oraz przesyłu danych.

We wszystkich tych segmentach mamy ogromne doświadczenie będące wynikiem realizacji wielu projektów. Nasze realizacje wyróżniają się nie tylko wysoką jakością świadczonych prac, ale również najwyższym poziomem technicznym jak i dużą skalą trudności. W naszym segmencie identyfikowani jesteśmy poprzez świadczenie doradztwa oraz współpracy z Inwestorem przy opracowaniu założeń dla systemów.

Oferujemy również opracowywanie kompletnych projektów technicznych, a także kompletnego wykonawstwa, które uzupełniająco obejmuje także opracowania szczegółowych instrukcji eksploatacji i obsługi, oraz szkolenia personelu Użytkownika.

Tak kompleksowe podejście do realizacji jest gwarancją dla inwestora sukcesu pożądanej funkcjonalności i najwyższego standardu wykonania.

RK: Co Państwo doradzilibyście firmom, aby sprostały wyzwaniom obecnych czasów i postępującemu procesowi innowacji.

Daniel Siek: Szukanie własnej indywidualnej drogi, niszy na rynku zawsze zapewni osiągnięcie sukcesu. Planowanie działań musi być rozważne, ale jednocześnie ryzykowne, jednak jedynie ciężka praca prowadzi do założonego celu. Pozostałe aspekty tworzy wykfalifikowany zespół rozwoju i dostosowany do rynku schemat sprzedaży.

Rozmawiał RK

33

RAPORT KOLEJOWY

Synergia kilku procesów Podwyżki cen materiałów czy energii budzą spore zaniepokojenie na rynku.

Rozdrobnienie oferty, skupienie się na jednym obszarze działania bez wzajemnego wsparcia podmiotów skutkuje problemami ekonomicznymi firm wykonawczych.

Reakcją na obecną sytuacje rynkową było pojawienie się spółki R-I-W GRUPA. Przedstawiciele Zarządu R-I -W GRUPA Sp. z o.o. Piotr Matyjas oraz Piotr Rutowicz będący jednocześnie Prezesami Spółek INFRAKTE Sp. z o.o. oraz Wielobranżowej Pracowni Projektów Kolejowych Sp. z o.o. powołali do życia R-I-W GRUPA Sp. z o.o. Miało to miejsce już w 2016 r. Początkowo koncepcja zakładała, że będzie to firma handlowo-usługowa. W początkowej fazie działalności do najważniejszych zadań należała obsługa kontraktów związanych z dostawą materiałów dla firmy INFRAKTE, która buduje i serwisuje urządzenia w branżach: sterowania ruchem kolejowym, teletechnice i energetyce. W oparciu o takie fundamenty założono, że z czasem R-I-W GRUPA stanie się dostawcą materiałów także dla innych podmiotów w branżach związanych z szeroko pojętą infrastrukturą kolejową.

Jak zaznaczył Piotr Matyjas pomysł na stworzenie tego typu działalności czyli wykreowanie grupy firm z branży kolejowej ściśle ze

34

sobą współpracujących zrodził się w niedługim czasie po powstaniu firm INFRAKTE i WPPK. „Uznaliśmy wspólnie z Piotrem Rutowiczem, że niezbędne będzie powołanie do życia Spółki, która uzupełni naszą dotychczasową ofertę, czyli projektowanie i wykonawstwo o budowę zaplecza w postaci gwarantowanych dostaw materiałów” .

Piotr Rutowicz dodał, iż „mając na uwadze obowiązki z pełnieniem funkcji Prezesów w/w Spółek uznaliśmy potrzebę znalezienia osoby doświadczonej, kompetentnej i zaufanej dla rozwoju założonego projektu”. W tym celu stanowisko Prezesa Zarządu objął Mariusz Mikula. „Po zaproponowaniu mi stanowiska Prezesa Zarządu Spółki i możliwości objęcia w niej udziałów, dokonałem analizy potencjałów posiadanych przez wszystkie spółki i uznałem, że założone cele są możliwe do realizacji czego gwarancją są wiedza, umiejętności i doświadczenie osób uczestniczących w przedsięwzięciu”.- podkreślił nowy Prezes.

W ostatnim czasie do zespołu dołączył Michał Kurpanik, ceniony menadżer którego wysokie umiejętności są powszechnie znane i cenione w branży.

Projekt zakładający kompleksowość działań spotkał się z dużym zainteresowaniem rynku z uwagi na specyfikę coraz częściej występujących problemów.

Podwyżki cen materiałów, wzrost cen za energię. Wszystko to negatywnie wpływa na rynek powodując wzrost kosztów inwestycji. Nawarstwienie się problemów w wielu firmach może nastąpić w najbliższym czasie.- podkreślił Prezes Mikula.

Z taką opinia zgadza się Piotr Matyjas. Dodał również, że problemem stały się również koszty pracy, wzrastający poziom utrzymania kadry, problem z migracją i podkupowaniem pracowników oraz niewystarczająca ilość wykwalifikowanej kadry w branżach kolejowych w odniesieniu do potrzeb

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

wywołuje problemy realizacyjne.

Zwrócił także uwagę na odwrócony VAT, mający niebagatelny wpływ na płynność finansową firm wykonawczych kupujących materiały przy pełnym obciążeniu VAT-em.

Ponadto spadek rentowności największych spółek infrastrukturalnych w Polsce powoduje obawy utraty płynności finansowej i praktykę przerzucania wszelkich ryzyk na podwykonawców. – dodaje.

Szczególnie istotne jest ryzyko w realizacji kontraktów w systemie projektuj – buduj. Długie czasy realizacji tych kontraktów w sytuacji, gdy tak aktywnie zmieniają się warunki rynkowe utrudnia zarówno inwestorom jak i wykonawcom oszacowanie ryzyka.- wyjaśnia Piotr Rutowicz.

Dodaje także, że w rezultacie następują rozbieżności w planowaniu budżetów przetargowych. Wyjściem z impasu może być zatem realizacja

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

inwestycji dwuetapowo w systemie projekt oddzielnie - realizacja robót oddzielnie. Taka zmiana sposobu realizacji zawieranych umów zmniejsza ryzyko i jest pozytywnym dla obu stron rozwiązaniem. Uwarunkowanie realizacji inwestycji od dotrzymania „pośrednich kamieni milowych” zawartych w kontraktach jest często niemożliwe. Z racji systemu „projektuj i buduj” bywają one nie do osiągnięcia bez odpowiedniego rozpoznania mogących wystąpić problemów przy realizacji. Najważniejsze z nich to kwestie formalno- prawne, nieadekwatne terminy uzyskiwania pozwoleń i decyzji w stosunku do wymagań, nieprecyzyjne zakresy robót, zbyt długi okres aneksowania umów związanych z rozszerzeniami zakresu. Dodatkowo częste rozbieżności i nieuregulowane stany prawne działek przyczyniają się do niedotrzymywania „pośrednich kamieni milowych”.

Wymienione wcześniej zagadnienia nie wyczerpują tematu wszystkich zagrożeń. Wyraźnie zatem widać, że branża jest w kryzysie.

R-I-W GRUPA Sp. z o.o. to reakcja i odpowiedź na wiele czynników, które determinują funkcjonowanie rynku, jak również recepta na pewien impas. Zakłada że jedynie przemyślane współdziałanie kilku podmiotów przy wsparciu jednostek finansujących pozwoli bezpiecznie realizować inwestycje. R-I-W GRUPA kreuje bowiem otoczenie poprzez synergię kilku procesów takich jak przygotowanie projektów zgodnych z oczekiwaniami klienta, zabezpieczenie dostaw materiałowych ze skoordynowaną ich logistyką oraz realizacją zadań wykonawczych nie czekając biernie na ruchy rynku.

RK

35

RAPORT KOLEJOWY

I Konferencja

„PKP Telkol – Operator czy Intergrator?”

Pałac Ossolińskich gościł organizatorów i uczestników pierwszej edycji konferencji, którą dla PKP Telkol zorganizowała Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei.

W wydarzeniu wzięło udział blisko 100 osób, które współpracują lub wyrażają chęć współpracy z PKP Telkol w zakresie specjalistycznych usług telekomunikacyjnych i utrzymaniowych dla sektora kolejowego. Spółka, która prowadzi działalność w zakresie utrzymania linii telekomunikacyjnych kablowych miedzianych, światłowodów, napowietrznych,

36

urządzeń telekomunikacji przewodowej, radiokomunikacyjnych i specjalnych – głównie związanych z prowadzeniem ruchu pociągów oraz systemów dynamicznej informacji podróżnych, zaprosiła przedstawicieli biznesu, aby przedstawić: • kierunki rozwoju; • strategię IT w Grupie PKP; • plany rozwojowe.

Konferencja rozpoczęła się od wystąpień Adama Musiała, Dyrektora Generalnego Izby Kolei, oraz Tomasza Sęka, Dyrektora Biura Sprzedaży PKP Telkol Sp. z o.o.

Pierwszy panel natomiast został przeznaczony dla reprezentantów PKP Telkol oraz Grupy PKP. Tomasz Sęk, Tadeusz Turzyński (Dyrektor Biura Teleinformatyki PKP SA) oraz Grzegorz Skibiński i Robert Zajdel (odpowiednio: Pełnomocnik Zarządu ds. operatorskich i Dyrektor Biura Techniki PKP Telkol Sp. z o.o.) nakreślili plany, kierunki i strategię Grupy w kontekście realizacji usług związanych z: • informacją pasażerską; • systemami dynamicznej informacji wizualnej na stacjach i przystankach osobowych, • usług budowlanych i remontowych, w zakresie projektowania

i wykonawstwa systemów telekomunikacyjnych i infrastruktury teletechnicznej.

• usług operatorskich.

Drugą część konferencji zdominowały prezentacje partnerów. Rozpoczął Grzegorz Krawczyk, Account Manager Cisco Systems Poland Sp. z o.o., który omówił osiągnięcia spółki w zakresie transformacji cyfrowej. Po nim Maciej Iwanicki,

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Architekt Inżynier w f5 Networks Poland, scharakteryzował konsolidację punktów kontroli infrastruktury IT w oparciu o rozwiązania f5.Platformę do efektywnego zarządzania infrastruktury kolejowej oraz bezpieczeństwa zaprezentował Piotr Tarkowski, Manager z Siemens Sp. z o.o.

Zagadnienie zagrożeń dla aplikacji webowych i mobilnych przy sprzedaży biletów streścił Piotr Tkaczyk, Architekt Inżynier w Clico Sp. z o.o. O bezpieczeństwie, a konkretnie o nowym poziomie zarządzania bezpieczeństwem, mówił Piotr Bettin, Business Development Manager z Konica Minolta Business Solutions Polska Sp. z o.o. Ostatnimi prelegentem byli Marcin Brzeziński i Wojciech Łastowiecki z firmy Eterio, którzy zaprezentowali serwery fizyczne w dobie rozwiązań Cloud.

RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

37

RAPORT KOLEJOWY

XI Konferencja „ROZWÓJ POLSKIEJ INFRASTRUKTURY KOLEJOWEJ” Stan teraźniejszy oraz plany rozwoju kolejowej infrastruktury liniowej i punktowej

Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei wraz z PKP Polskie Linie Kolejowe SA zaprosiły do Warszawy uczestników kolejnej edycji konferencji, która swoją uwagę skupia na rozwoju infrastruktury kolejowej. Tym razem poruszono zagadnienia realizacji Krajowego Programu Kolejowego (66 mld. zł), Wieloletniego Programu Utrzymaniowego (23 mld. zł), Programu Inwestycji Dworcowych (1,5 mld. zł) oraz programu rozwoju sieci otwartych terminali przeładunkowych i polepszenia dostępu do portów morskich (1,5 mld. zł). Dodatkowym aspektem było także zastosowanie w projektach kolejowych wytycznych rządowego Programu Dostępność Plus.

Konferencja, po raz pierwszy, była podzielona na bloki tematyczne. Zanim jednak uczestnicy wysłuchali prelekcji i dyskusji w poszczególnych z nich konferencję otworzyli: Adam Musiał – Dyrektor Generalny oraz Dorota Markiewicz – Dyrektor – z Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei. Przywitaniu gości towarzyszyło przyjęcie w poczet firm zrzeszonych w Izbie Grupy KZN Bieżanów.

Blok pierwszy konferencji dotykał obszaru inwestycji (finansowania, realizacji i planów). Zainaugurował

38

Przemysław Wróbel – Doradca Dyrektora CUPT, który to scharakteryzował wsparcie inwestycji w zakresie infrastruktury kolejowej, taboru kolejowego, systemów teleinformatycznych i systemów sterowania ruchem kolejowym w ramach osi priorytetowych Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020. Przedstawił także pod-

w rejonach aglomeracyjnych, rozwój infrastruktury na potrzeby transportu intermodalnego, zwrócenie uwagi na konieczność zachowania kluczowych parametrów infrastruktury (długości pociągów i nośność) czy zagadnienie problemów z przepustowością, jak również problemy pojawiające się po zakończeniu modernizacji.

pisane lub czekające do podpisania umowy o dofinansowanie w ramach Działanie 5.1 – Rozwój kolejowej sieci TEN-T (do końca 2018 r. : 8 PKP SA, 4 PKP PLK SA) oraz Działanie 5.2 – Rozwój transportu kolejowego poza TEN-T ( 4 PKP PLK SA, 1 PKP SA).

Tadeusz Sobotnik, dyrektor Biura Strategii Strategii PKP Polskie Linie Kolejowe SA, zidentyfikował planowanie inwestycji PKP PLK SA na Nową Perspektywę 2021 – 2027 i jednocześnie przedstawił wnioski z przemysłem, samorządami czy przewoźnikami. Potwierdził on, że najważniejsze to rozwój przewozów

Marzena Hebda-Sztandkie, dyrektor Biura Monitorowania Projektów Inwestycyjnych PKP Polskie Linie Kolejowe SA określiła podstawy i zasady monitorowania postępu inwestycji kolejowych podkreślając główne cele tego zjawiska (zarządzanie ryzykiem, standaryzacja w relacjach z wykonawcami czy weryfikacja informacji zawartych w systemie zarządzania projektem).

Praktyczne aspekty bezpieczeństwa pożarowego na kolei – od przetargu do eksploatacji omówił Przemysław Steiner, kierownik z PU POŻ-PLISZKA Sp. z o.o. Zdefiniował

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY on wszystkie etapy inwestycji od fazy koncepcyjnej poprzez projekty, przetargi, aż do momentu eksploatacji.

Obszar inwestycji zamknęli przedstawiciele Centrum Realizacji Inwestycji (CRI) PKP Polskie Linie Kolejowe SA, Anna Bagińska i Artur Suska, którzy między innymi określili strefy na które wpływa bieżący monitoring jakości inwestycji (m. in. zwiększenia bezpieczeństwa w ruchu pociągów oraz wzrost zaufania czy zwiększenia żywotności oddawanych inwestycji oraz kosztów eksploatacji).

Blok drugi poruszał zagadnienie dróg kolejowych (utrzymanie, logistyka, technologie robót). Pierwszym tematem jaki poruszono była logistyka rozjazdów. Z ramienia TRACK – TEC SA wypowiadał się Krzysztof Niemiec, wiceprezes Zarządu, który zaznaczył, że powodzenie poszczególnych projektów zależy od jednoznacznych regulacji wId -114 oraz jednoznacznych zapisów w SIWZ, zwiększenia dostępności dla rozjazdów z wagonów oraz dla układania bloków na miejsca zabudowy, większego nadzoru nad technologią montażu rozjazdów oraz przeszkolenia pracowników.

Rafał Frączek, zastępca Dyrektora Biura Dróg Kolejowych PKP Polskie Linie Kolejowe SA, omówił cele i formy nowelizacji standardów technicznych linii kolejowych zwracając uwagę na podnoszenie trwałości eksploatacyjnej w aspektach RAMS zarówno na linii ruchu jak i podstawowych z licznymi rozjazdami oraz wdrożenie skomplikowanych norm europejskich specyfikacji TSI charakteryzujących się odmiennością od dotychczasowych zasad projektowania stosowanych na PKP .

Anna Nowosad i Przemysław Gos z MENARD Polska Sp. z o.o. scharakteryzowali technologie wzmocnienia podłoża w aspekcie modernizacji linii kolejowych przy czym jednym z punktów wyjścia ich prezentacji było zwrócenie uwagi na fakt, że im gorsze warunki gruntowe, niższy nasyp, większa prędkość przejazdu i ciężar pociągu, tym

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

efekty dynamiczne są bardziej zauważalne. Zaznaczyli, że na podstawie obserwacji kolei dużych prędkości na świecie wprowadzono pojęcie tzw. prędkości krytycznej przejazdu pociągu, która powoduje efekt tzw. wibracji gruntu.

Druga w bloku prezentacja Rafała Frączka dotyczyła obszaru wymagań w zakresie technologii i logistyki robót nawierzchniowych.

Tym razem podkreślił, że rozjazdy kolejowe i długie szyny stanowią szczególny asortyment dostaw gdyż wymagają stosowania bardzo specyficznych urządzeń na etapie transportu, przemieszczania i montażu na budowie. Frączek zaznaczył, że pozostawienie

tych spraw wyłącznie w kompetencji wykonawców prowadzić może do nadmiernych uproszczeń, a w konsekwencji do powstawania wad.

Zagadnienie stabilizacji podsypki kolejowej omówił Tomasz Szczepański, Project Manager Rynku Kolejowego z MC-BAUCHEMIE Sp. z o.o., który wśród zalet technologii

39

RAPORT KOLEJOWY MC Ballastbond wymienił poprawę bezpieczeństwa, przyspieszenie prac (ograniczenie zamknięć), redukcję nakładów robocizny oraz optymalizacje nakładów inwestycyjnych.

Trzeci ostatni blok podczas pierwszego dnia konferencji przeznaczono na prelekcje dotyczące automatyki kolejowej i telekomunikacji w tym systemów bezpiecznego prowadzenia ruchu.

Urząd Transportu Kolejowego reprezentował Piotr Sieczkowski, zastępca dyrektora Departamentu Techniki i Wyrobów, który podczas prezentacji dotyczącej strategii migracji z systemu łączności analogowej 150 Mhz do łączności cyfrowej przedstawił także wyniki i wnioski z ankiety na temat obecnego stanu wyposażenia pojazdów kolejowych w GSM -R oraz planów w tym zakresie. Konkluzja jest taka, że zakładane koszty wyposażenia pojazdów w GSM -R to ok. 200 mln zł, przy czym pojazdów to koszt ok.153,8mln zł (jedno radio to koszt od 45 tys. zł dla pojazdów jednokabinowych do 75 tys .zł dla dwukabinowych) a wyposażenie pracowników to koszt ok. 39 mln zł.

Konieczność wprowadzenia zmian w obowiązujących regulacjach prawnych dotyczących GSM omówiła Joanna Włodkowska, zastępca Dyrektora Biura Automatyki i Telekomunikacji PKP Polskie Linie Kolejowe SA. Potrzeba taka wynika z tego, że Krajowy Plan Wdrażania TSI Sterowanie zakłada wdrożenie GSM -R na ok. 15,2 tys. km linii kolejowych, to jest na zdecydowanej większości kolejowych sieci PKP PLK S.A., przy czym: • ok. 1,6 tys. km linii zostało wyposażone lub jest w trakcie wyposażania w ramach dotychczasowych zadań inwestycyjnych perspektywy UE 2007 – 2013.

• ok. 13,6 tys. km linii zostanie wyposażone w ramach projektu horyzontalnego perspektywy UE 2014-2020.

partner złoty

40

Blok zakończył Konrad Zakrzewski, Specjalista Zakładu Sterowania Ruchem i Teleinformatyki Instytutu Kolejnictwa, który przedstawił TSI Sterowanie 2019 oraz zmiany i konsekwencji wdrożenia.

Ostatnim akordem pierwszego dnia była debata dotycząca dialogu zamawiającego z przedsiębiorcami.

Uczestnicy: Małgorzata Zielińska, zastępca Dyrektora Departamentu Programów Infrastrukturalnych Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Tomasz Miszczuk, członek Zarządu ds. inwestycji PKP SA, Krzysztof Niemiec, wiceprezes Zarządu TRACK TEC SA, Kazimierz Frąk, Prezes Zarządu Zakłady Automatyki KOMBUD SA oraz Rafał Leszczyński, Prezes Zarządu GRUPA KZN Bieżanów. moderowani przez Adama Musiała, zanalizowali zasady współpracy i praktyki i w podsumowaniu uznali, że dialog istnieje, funkcjonuje, ale wiele kwestii musi ulec poprawie.

danych, ale także zaprezentował praktyczne rozwiązania dotyczące planów terminali w Emilianowie, Gliwicach i Zduńskiej Woli.

Janusz Skinder, pełnomocnik Zarządu ds. Przewozów Intermodalnych PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o. definując plany rozwoju przewozów intermodalnych na rynku euroazjatyckim z uwzględnieniem strategicznej roli linii PKP LHS oraz Euroterminalu Sławków streścił kierunki działań dla zwiększenia udziału PKP LHS Sp. z o.o. w transporcie intermodalnym. LHS planuje zatem kontynuować prac w ramach TMTM i Południe – Zachód, dąży do włączenia kolei UZ do Grupy Roboczej Chiny -Europa.

Ponadto w planach jest kontynuacja opracowanego planu inwestycyjnego prowadząca do zwiększenia zdolności przewozowych i przeładunkowych jak również zwiększenie wpływu na działalność Euroterminalu w Sławkowie.

Drugi dzień konferencji rozpoczął blok dotyczący infrastruktury punktowej i terminali. Rozpoczął go Henryk Zielaskiewicz, dyrektor Biura Logistyki PKP SA, który scharakteryzował program rozwoju infrastruktury terminalowej po roku 2021. Zielaskiewicz nie skupił się tylko na suchych

Temat cyfrowego dworca oraz wyzwań jakie w przyszłości przyniosą stale zmieniające się trendy omówił Piotr Tarakowski, Key Account Manager SIEMENS Sp. z o.o.

W przypadku wyzwań związanych z obiektami kolejowymi i infrastrukturą kolejową podkreślił on koniecz-

partner srebrny

partner brązowy

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY ność dostosowania budynków i ich wyposażenia do zmian; zmniejszenia kosztów utrzymania czy też zagwarantowania ciągłości działania i bezpieczeństwa bezpieczeństwo personelu i pasażerów.

Szymon Puczyński, dyrektor Biura Funduszy PKP SA streścił cele programu inwestycji dworcowej czyli zapewnienie pasażerom odpowiedniego standardu dworców kolejowych pod względem funkcjonalnym, architektonicznym i usługowym poprzez: • standaryzację rozwiązań architektonicznych; • dostosowanie obiektów do potrzeb pasażerów, w tym pasażerów o ograniczonej mobilności (TSI PRM); • stosowanie rozwiązań ograniczających negatywny wpływ na środowisko naturalne; • wdrożenie podstawowych usług na dworcach oraz o charakterze komercyjnym; • integrację dworców z bezpośrednim otoczeniem; • modernizację budynku wraz z zagospodarowaniem przestrzeni wokół dworców, w tym miejsca parkingowe dostosowane do lokalizacji; • poprawę bezpieczeństwa pasażerów (monitoring/ ochrona, eliminacja pustostanów).

Przedostatnia część konferencji przeznaczona była na kwestie zarządzania informacją w tym System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej (SDIP) oraz cyberbezpieczeństwa.

Bernadetta Woroch, dyrektor Projektu i Marcin Krogulec, zastępca Dyrektora Biura Eksploatacji i Obsługi Pasażerskiej Biuro Informatyki PKP Polskie Linie Kolejowe SA, przedstawili standardy i rozwiązania dotyczące SDIP. Temat SDIP był także przedmiotem prezentacji Tomasza Trzajny, dyrektora ds. rynku kolejowego Kolejowe Zakłady Łączności Sp. z o.o., który ten aspekt zdiagnozował z punktu widzenia producenta, dostawcy oraz firmy wdrożeniowej.

Mirosław Majsterek, dyrektor Biura wespół z Janem Danowskim, naczelnikiem Wydziału z Biura Informatyki PKP Polskie Linie Kolejowe SA, skupili się na słabościach i wadach (podatności), które mogą być wykorzystane w zarządzaniu bezpieczeństwem teleinformatycznym. W tym kontekście istotne jest dobre zidentyfikowanie podatności oraz czynniki wpływające na skuteczność procesu zarządzania podatnościami.

XI konferencję zakończył blok dotyczący zagadnień zasilania, utrzymania i dystrybucji w energetyce. W tym obszarze Andrzej Kowalczyk, prezes Zarządu MABO Sp. z o.o., omówił osprzęt trakcyjny nowej generacji; Andrzej Kazimierski z Biura Energetyki PKP Polskie Linie Kolejowe SA- innowacyjność w energetyce; Zbigniew Bartnicki, zastępca Dyrektora TRAKCJA PRKiI SA, razem z Krzysztofem Strukowiczem, prezesem Zarządu MY-SOFT Sp. z o.o. – podparcie sieci trakcyjnej 3kV DC za pomocą magazynu energii. Natomiast Artur Rojek, Kierownik Zakładu Elektroenergetyki Instytut Kolejnictwa- magazyn energii w systemie zasilania 3kVDC.

RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

41

RAPORT KOLEJOWY

Innowacyjność i wysoki poziom Izba Kolei na targach Innotrans 2018 W Berlinie odbyły się koleje targi Innotrans, które zgromadziły rekordową ilość wystawców, a przemysł kolejowy pokazał 146 światowych premier.

Podczas berlińskich targów zaprezentowały się 3062 firmy z branży oraz 61 instytucji. Ponadto na ekspozycji zewnętrznej można było obejrzeć ponad 150 pojazdów. Tereny targowe odwiedziło ponad 130 000 zwiedzających z całego świata.

Dr Christian Göke, Prezes Zarządu firmy Messe Berlin GmbH mówił z entuzjazmem: - Jeszcze bogatsze, bardziej innowacyjne, bardziej informacyjne - oto, w jaki sposób dwunaste targi InnoTrans prezentują się odwiedzającym z całego świata. Znowu udało nam się wyprzedzić dotychczasowy rekordowy rok 2016 i osiągnąć nowe, lepsze wyniki, przede wszystkim pod względem liczby wystawców, prezentowanych pojazdów i światowych premier.

Podczas targów wystawcy przedstawili wiele nowych produktów czy systemów. Poszukiwanie klientów czy kooperantów było ważnym elementem targów jednak nie wyczerpało całego programu.

W tym roku organizatorzy postarali się bowiem o szereg nowych i atrakcyjnych punktów programu.

Wpisując się w popularny trend elektromobilności, na wystawie autobusów pokazano dziesięć pojazdów a dodatkowo jako uzupełnienie wystawy odbyło się Międzynarodowe Forum Autobusowe pod hasłem „Elektryczne autobusy w transporcie publicznym: rozwiązanie zapewniające utrzymanie czystości powietrza i ochrony klimatu w transporcie miejskim. Kolejnym nowym aspektem było połączenie digitalizacji i inteligentnych sieci.

W tym wypadku 80 programistów, projektantów i przedsiębiorców z całego świata utworzyło zespoły innowatorów, które podczas targów

42

opracowywały prototypy aplikacji, oprogramowania i stron internetowych dla branży kolejowej.

Ważnym aspektem targów było także planowanie kariery. W przeznaczonym do tego pawilonie osoby z działu kadr poszczególnych przedsiębiorstw udzielały odpowiedzi osobom rozpoczynającym karierę zawodową. Ponadto można było skorzystać z platformy spotkań, które były szansą podjęcia dyskusji na temat zagadnień występujących w przyszłości. Istotnym zagadnieniem było również Forum Dialogu a szczególnie panele- Szyny 4.0, digitalizacja nowych usług mobilności, Ścieżki Innowacji 4.0, a także przyszły system zarządzania i sterowania ERTMS.

Innowacje Swoją wiodącą rolę targi Innotrans potwierdziły tym, że są najważniejszą międzynarodową platformą prezentacji nowości. Podczas targów, aż 403 wystawców z 35 krajów zgłosiło swoje najnowsze produkty, systemy i usługi, a także światowe premiery. Innowacje zaprezentowano we wszystkich pięciu segmentach targów- technologia kolejowa (Railway Technology), infrastruktura kolejowa (Railway Infrastructure), transport publiczny (Public Transport), wyposażenie (Interiors) i budowa tuneli (Tunnel Construction).

W to, oczywiście, wliczały się liczne innowacje zaprezentowane na ekspozycji zewnętrznej.

Ekspozycja zewnętrzna W Berlinie można było obejrzeć 145 pojazdów. Poczynając od parowozu Emma po najnowocześniejszy pociąg Deutsche Bahn.

Alstom pokazał szybki pociąg piętrowy Avelia HorizonTM. Firma CRRC Corporation Limited z Chin zaprezentowała nową lokomotywę manewrową z napędem hybrydowym Hybrid AC zaprojektowaną dla europejskiego transportu szynowego.

Polskie firmy Newag i Solaris zaprezentowały na berlińskich torach wystawowych kilka pojazdów m.in.

- lokomotywa elektryczna Dragon 2 (Newag), elektryczny zespół trakcyjny Impuls 2 firmy (Newag), autobus elektryczny Urbino 12 (Solaris).

Ponadto, z polskich producentów, Chemet SA pokazał się, ze swoją ultra-lekką cysterną o pojemności 125 m3 zoptymalizowany do transportu ciężkich gazów węglowodorowych oraz największym w Europie wagonem cysterną o pojemności 119 m3 do transportu LPG, stanowiącym efekt współpracy firm GATX i CHEMET. Natomiast FPS Cegielski

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY zaprezentował w Berlinie zmodernizowany wagon dla IC z nowymi wózkami. Stadler zaś pokazał siedem nowości. Były to: • berlińska kolej miejska dla S-Bahn Berlin; • lokomoty wa Eurodual dla Havelländische Eisenbahn (HVLE; • elektryczny piętrowy zespół trakcyjny dla Transiti; • elektryczny zespół trakcyjny TRAVERSO na ekspresową trasę firmy SOB; • metro dla Strathclyde Partnership for Transport (SPT); • elektryczny niskopodłogowy zespół trakcyjny dla RBS; • Flirt (BMU) dla Greater Anglia. (pojazd wyprodukowany w zakładzie Stadler Polska w Siedlcach).

Skoda Transportation natomiast, po raz pierwszy dla zwiedzających pokazała piętrowy zestaw push&pull dla Deutsche Bahn. Natomiast Hitachi Rail pochwalił się piętrowym Rock dla Trenitalii. Siemens Mobility zaprezentował lokomotywę Vectron Dual Mode Polska Izba Kolei podczas targów Innotrans Na każdej edycji targów Innotrans izba Kolei prezentuje osiągnięcia firm zrzeszonych na imponującym stoisku. W tym roku było to 200 m² wyspowego i bardzo efektownie zaaranżowanego w biało-czerwone barwy obszaru w Hali 11.2. Atrakcyjna lokalizacja spowodowała, że z oferty wystawiennictwa, wespół z Izbą, skorzystało jedenaście podmiotów. Były to: • Fabryka Elementów Złącznych SA, czyli producent elementów złącznych, dostarczający wysokiej jakości elementy złączne dla klientów krajowych i zagranicznych.

• APS ENERGIA SPÓŁKA AKCYJNA, producent systemów zasilania dla energetyki, energetyki atomowej, przemysłu naftowo-gazowego, wojska i innych branż.

• MABO Sp. z o.o., producent konstrukcji stalowych, słupów

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

trakcyjnych i osprzętu do nich.

• Famor SA, dostawca rozwiązań z dziedziny oświetlenia i wyposażenia elektrycznego • Koleje Wielkopolskie Spółka z o.o., czyli lokalny przewoźnik kolejowy świadczący swoje usługi przede wszystkim na terenie województwa wielkopolskiego.

• Wojewódzkie Przedsi ębior st wo Robót Drogowych w Katowicach Sp. z o.o., zajmujące się budową, modernizacjami i utrzymaniem dróg kołowych, ulic i placów oraz obiektów mostowych, produkcją mas bitumicznych na wszystkie kategorie ruchu.

• Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe Rolmetal sp. j., które dla kolejnictwa oferuje koła zębate, osie kolejowe czy zderzaki.

• MIDURA GROUP SP. Z O.O., zajmująca się sprzedażą foteli specjalistycznych / pneumatycznych marki ISRI & SKA. • Koleje Dolnośląskie, kolejny regionalny przewoźnik kolejowy.

• Blue Ocean Business Consulting Sp. z o.o., grupa konsultingowa świadcząca usługi dla firm z sektora transportowego.

Na stoisku Izby odbyło się wiele spotkań i rozmów handlowych.

Gościli u nas przedstawiciele sfer

rządowych i przemysłowych między innymi z Indii, Chin, Czech, Łotwy, Niemiec, Francji czy Izraela. Odbyły się także rozmowy z przedstawicielami międzynarodowych organizacji związanych z transportem lub organizatorami imprez tragowych (m. in.

UITP, Eurasia Rail, Railtex).

Izba Kolei była także licznie reprezentowana przez firmy zrzeszone, które pokazały się na własnych stoiskach. Na takie rozwiązanie zdecydowały się firmy- Asco Rail Sp. z o.o., ATEM-Polska Sp. z o.o., CHEMET SA, Enika Sp. z o.o., ERGOM Sp. z o.o., P.U.T. GRAW Sp. z o.o., Grodziska Fabryka Wyposażenia Wagonów Growag Sp. z o.o., H. Cegielski-Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o., INFRACERT TSI Sp. z o.o., Kolejowe Zakłady Łączności Sp. z o.o., Koltech Sp z o.o., PW

43

RAPORT KOLEJOWY

Maximus Piotr Maksymów, Medcom Sp. z o.o., Mera Systemy Sp. z o.o., MODUS Przedsiębiorstwo Odzieżowe SA, M&MR Trading Polska Sp. z o.o., NEEL Ltd., NOVAMEDIA innovision Sp. z o.o., Petrosoft. pl Technologie Informatyczne sp. z o.o., Plastwil Sp. z o.o., RFWW RAWAG Sp. z o.o. (Schaltbau RAWAG), REDS SA, RUNOTEX SA, Simpax Sp. z o.o.

Grupa PKP Po wielu latach niebytności na targi do Berlina wróciła Grupa PKP. Pierwszy raz pokazała się jako całość. Stoisko Grupy zajmowało całą przestrzeń łączącą hale w północno -wschodniej części terenu. Podzie-

44

lono je na części przeznaczone dla poszczególnych spółek z Grupy: PKP SA, PKP Cargo, PKP Intercity, PKP Polskie Linie Kolejowe, PKP LHS, PKP Informatyka wraz z Kolejowymi Zakładami Łączności w Bydgoszczy.

W aranżacji wykorzystano między innymi loga „niepodległa” i archiwalne zdjęcia z marszałkiem Piłsudskim. Motywem przewodnim stoiska Grupy PKP było hasło: Współpraca bez granic. Szczególną uwagę zwracała ekspozycja firmy zrzeszonej w Izbie- KZŁ pokazał bowiem ładowarki samochodów elektrycznych.

Na stoisku Grupy doszło także do wręczenia przez Katarzynę Kucharek, prezes Fundacji Grupy PKP, dyplomu dla Polskiej Izby Producentów

Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei.

Dyplom odebrany przez Adama Musiała, dyrektora generalnego, i Dorotę Markiewicz, był dowodem uznania za wkład w promowanie działań prospołecznych Fundacji.

A ponadto z Polski…

Poza firmami członkowskimi Izby Kolei wystawiło się w Berlinie wiele firm działających na kolei. Bydgoska Pesa w Berlinie mierzyła się z zainteresowaniem klientów, dostawców i biznesowych partnerów ze świata jako podmiot wychodzący z kryzysu.

Dlatego też postanowiono zorganizować briefing dla zagranicznych i polskich mediów z udziałem pre-

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY zesa Pesa i wiceprezesa Polskiego Funduszu Rozwoju. W czasie jego trwania poinformowano między innymi o finalizacji procesu przejmowania przez PFR udziałów w spółce oraz osiągniętym porozumieniu z bankami w sprawie dalszego finansowania działalności firmy.

- Kończymy negocjacje z bankami i ubezpieczycielami. Będziemy gotowi do podpisania umowy na przełomie września i października.

W konsorcjum zaangażowane są instytucje komercyjne oraz te z udziałem Skarbu Państwa - zaznaczył Marcin Piasecki, wiceprezes PFR. Przedstawiono również stan realizacji kluczowego dla spółki kontraktu na dostawę pojazdów dla Deutsche Bahn. W Niemczech jest już 16 dwuczłonowych LINKów, a do końca października powinno ich być już 20. Co ważne- DB Regio rozpoczęło już ich eksploatację.

- Ważne jest to, że po wprowadzeniu pojazdów do ruchu i dobrych opiniach, które zbierają, DB zgodziło się na zmianę sposobu rozliczenia kontraktu - pierwsze płatności już wpłynęły do PESA. Co równie ważne - rozmawiamy z władzami DB nie tylko o tym projekcie, ale o możliwościach współpracy w przyszłości - przekazał Krzysztof Sędzikowski, prezes zarządu PESA. W przeciwieństwie do Pesa, Newag SA zaprezentował pojazdy na wystawie zewnętrznej. Oprócz Dragona i Impulsa, o których wspomnieliśmy wcześniej, był to pojazd, realizowanego wspólnie z Siemens, projektu metro dla bułgarskiej spółki Metropolitan EAD z siedzibą w Sofii.

Powstające w tym konsorcjum pojazdy są oparte na platformie Inspiro, czyli takiej jak w pojazdach Metra Warszawskiego. Różnice w pojazdach to między innymi zamontowanie odbieraków prądu, ponieważ pojazdy te przeznaczone będą zarówno do jazdy w tunelach jak i na powierzchni.

Także Solaris postawił na outdor.

Jednym z najważniejszych wydarzeń była premiera Solarisa Trollino 12 dla PKT Gdynia. Najistotniejszym jednak wydarzeniem była pierwsza wspólna konferencja prasowa Solaris-CAF. RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

45

RAPORT KOLEJOWY

FOTORELACJA INNOTRANS

46

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

47

RAPORT KOLEJOWY

Projektowanie Uniwersalne to konieczność…

Adam Musiał O CPK mówi się wiele. Szczególnie często pojawia się kwota 35 miliardów, które ma kosztować. Zdecydowanie rzadziej, mówi się o 40 miliardach złotych, przeznaczonych na rozbudowę sieci kolejowej, która będzie przebiegać przez CPK. Planowany port przesiadkowy dla Europy Środkowo-Wschodniej (CPK), według Komisji Europejskiej, ma być oknem na świat nie tylko dla Polaków, ale również dla 180 milionów potencjalnych pasażerów tego regionu. W tym również dla osób o ograniczonej mobilności.

Premier Morawiecki w swoim expose powiedział, że miarą dojrzałości państwa jest to, jak traktuje i opiekuje się swoimi słabszymi obywatelami. Światowy Raport o Niepełnosprawności WHO i Banku Światowego stanowi, że 15% populacji świata doświadcza jakieś niepełnosprawności. Prosto licząc, 15% ze 180 milionów potencjalnych klientów CPK to 27 milionów niepełnosprawnych. Można się kłócić o procenty (w Polsce wskaźnik ten wynosi 12%), fakt pozostanie faktem, że liczba ta jest ogromna.

Dlatego też warto już teraz pochylić się nad zagadnieniem dostępności i to nie tylko Dostępności Plus, ale szerzej. W dokumentach międzynarodowych pojawia się pojęcie Projektowania Uniwersalnego, które w Deklaracji Sztokholmskiej Europejskiego Instytutu Projektowania i Niepełnosprawności a także Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, mówi o projektowaniu: „biorącym pod uwagę różnorodność potrzeb ludzkich” i „produktów, środowiska, programów i usług w taki sposób, aby były użyteczne dla wszystkich”. Chciałbym tu zaznaczyć, że zarówno dostępność jak i projektowanie uniwersalne, dotyczą nie tylko osób niepełnosprawnych, ale również osób o ograniczonej mobilności, w tym osób starszych, kobiet w ciąży, rodzin wielodzietnych czy nawet osób o nietypowym wzroście. Teoretycznie wszystko co dotąd napisałem, jest powszechnie wiadome, ale nie zmienia to faktu, że jest to teoria. Według raportów

48

MIiR tylko 20% pojazdów w Polsce w transporcie publicznym przystosowanych jest do obsługi osób niepełnosprawnych, a 52% stron internetowych instytucji publicznych jest w ogóle niedostępnych dla tej grupy. Zdarzają się też przypadki nieprzestrzegania standardów projektowych, niedostosowanie powstałej wcześniej infrastruktury do obecnych przepisów czy ograniczenie dostępności do infrastruktury ze względu na zły stan techniczny, np.: przejść przez tory.

zadań Rady Dostępności powołanej przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.

Dostępność w przypadku CPK, to złożony proces, zaczynający się od odpowiedniego taboru, poprzez rozwiązania architektoniczne, szkolenia personelu obsługującego transport, skończywszy na rozwiązaniach technicznych dedykowanych osobom o ograniczonej sprawności. Tym bardziej, że rynek oferuje coraz szerszą gamę rozwiązań, które mogą być wykorzy-

Udział osób o ograniczonej mobilności w życiu społecznym, uwarunkowany jest ich dostępnością do przestrzeni publicznej. Aby ograniczyć ekskluzję tej grupy, należy w wypadku CPK podejść do tego systemowo i przewidzieć już na etapie koncepcji. Ze względu na wielkość i znaczenie projektu, powinno być to jednym z głównych

stane w procesie planowania CPK. Mowa tu zarówno o rozwiązaniach już stosowanych jak i technologiach zupełnie nowatorskich, będących jeszcze na etapie wdrażania czy badań. Należy o tym pomyśleć już teraz, tym bardziej, że jako Polacy jesteśmy najszybciej starzejącym się społeczeństwem w Unii Europejskiej.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

49

RAPORT KOLEJOWY

Dokąd zmierza rynek energetyczny Relacja z Targów ENEGETAB 2018 Międzynarodowe Energetyczne Targi Bielskie ENERGETAB to jedno z najważniejszych wydarzeń branży energetycznej w Polsce. Podczas targów prezentowane są najnowsze urządzenia, maszyny oraz technologie, to także forum spotkań i dyskusji, podczas których kształtują się trendy i rozwiązania wpływające na przyszłość branży energetycznej.

W tegorocznej edycji, która odbyła się w dniach 11-13 września, udział wzięło ponad 700 wystawców z 23 krajów europejskich i azjatyckich – producentów, dostawców, projektantów, technologów, handlowców, menadżerów wysokich szczebli, operatorów oraz serwisantów związanych z sektorem. Wśród wystawców prezentujących najnowsze produkty dla modernizującej się polskiej energetyki nie mogło zabraknąć Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei. Współwystawcami na stoisku Izby były firmy: Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych SA, Krause Sp. z o.o., Acte Sp. z o.o. oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe „Bialimex” Sp. z o.o.

Zakres prezentowanych wyrobów i technologii był bardzo obszerny.

Jak co roku, tak i w tym przeważały urządzenia i aparatura związana z wytwarzaniem, przesyłaniem i dystrybucją energii elektrycznej od niskiego po najwyższe napięcia. Na

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY stoiskach plenerowych łatwo można było dojrzeć maszyny, urządzenia czy pojazdy stosowane podczas budowy lub inspekcji linii napowietrznych czy kablowych. Silnie prezentowaną branżą była też automatyka i elektronika przemysłowa – dostawcy aparatury pomiarowej, elementów elektromechanicznych (np. przekaźników, złącz, obudów), elementów indukcyjnych, transformatorów, zasilaczy itp. Pojawiło się też wielu producentów i dostawców z branży oświetleniowej, zarówno jeśli chodzi o źródła światła jak i oprawy czy słupy. Prezentowane produkty i technologie mogły wziąć udział w prestiżowych targowych konkursach.

Jak co roku wystawom towarzyszył szereg konferencji, prezentacji i seminariów promocyjnych. Szczególne zainteresowanie wzbudziła konferencja „Rozwój partnerskich relacji pomiędzy inwestorem a wykonawcą w energetyce”. Po konferencji można było usłyszeć wiele pochlebnych opinii o jej wysokim poziomie merytorycznym i wzajemnym poszukiwaniu sposobów optymalnego doboru wykonawców a także partnerskiego udziału obu stron w rozwiązywaniu występujących problemów, zarówno na etapie przygotowania jak i w trakcie realizacji tak istotnych dla infrastruktury energetycznej inwestycji czy modernizacji. Innym cieszącym się popularnością wydarzeniem była konferencja „Bezpieczna aparatura elektryczna niskiego napięcia”, której celem było zwrócenie uwagi uczestników rynku na zagrożenia dla zdrowia i mienia użytkowników instalacji elektrycznych wynikające z instalowania aparatów, które nie spełniają norm, wymogów technicznych i deklarowanych parametrów.

Tegoroczna edycja potwierdziła i umocniła prestiż targów ENERGETAB na krajowym rynku energetycznym. Profesjonalna atmosfera, merytoryczne dyskusje i innowacyjność prezentowanych produktów dowodzi, że tego typu wydarzenie jest potrzebne i może w realny sposób wpływać na rozwój branży i całej polskiej gospodarki.

Anna Modrzejewska

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

51

RAPORT KOLEJOWY

Elektroenergetyka kolejowa na wyższym poziomie Historia rozwoju polskiej spółki Janaszek Electric Głównymi cechami powodującymi atrakcyjność funkcjonowania gospodarki wolnorynkowej są szeroko pojęta wolność i dostępność informacji, towarów i usług. Dzięki staraniom konkurujących uczestników wolnego rynku powstaje na nim różnorodność i automatycznie następuje jego rozwój.

Kolej na terenie Polski historycznie rozwijała się jako jedna organizacja. Do podziału skoncentrowanego w rozumieniu ekonomicznym przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe doszło w roku 2001. Działanie to miało na celu demonopolizację i komercjalizację kolei w Polsce. Skutkiem powyższej reorganizacji było między innymi utworzenie odrębnych spółek, z których to zarządzanie narodową infrastrukturą kolejową wykonywać miała PKP Polskie Linie Kolejowe. Zaś ogółem kwestii elektroenergetyki kolejowej miała zajmować się PKP Energetyka.

Spółka ta miała konkurować z innymi podmiotami wolnorynkowej gospodarki, będąc przy tym członkiem Grupy PKP. Pełna prywatyzacja PKP Energetyka z roku 2015 w pełni potwierdza urynkowienie tego kluczowego dla gospodarki narodowej sektora, mimo, iż koncepcja ta w dyskusjach branżystów nadal wzbudza sporo kontrowersji, między innymi z uwagi na blisko stuprocentowy udział zagranicznego kapitału w strukturze właścicielskiej PKP Energetyki.

Elektroenergetyka nietrakcyjna znów w polskich rękach.

Usługi dotyczące energetyki kolejowej, w tym usługi w zakresie utrzymania urządzeń elektroenergetyki nietrakcyjnej – dotychczas monopolistycznie świadczone przez podmiot PKP Energetyka – powinny zatem być realizowane przez wykonawców działających w ramach wolnego rynku. Demonopolizacja nie jest procesem łatwym, gdyż dotychczasowi monopoliści starają się zostać na pozycji dyktującego warunki. Dotyczyło to m. in. utrzymania urządzeń elektroenergetyki nietrakcyjnej, których stan przez dziesięciolecia pogarszał się z uwagi na niższy priorytet stanu tych urządzeń w porównaniu do np. stanu sieci trakcyjnej. W skład elektroenergetyki nietrakcyjnej wchodzą urządzenia oświetlenia zewnętrznego, oświetlenia wewnętrznego i budynkowych instalacji elektrycznych oraz instalacji odgromowych i uziemiających w budynkach i obiektach budowlanych, a także instalacje elektrycznego ogrzewania rozjazdów (EOR)

mające jednakże duży wpływ na bezpieczeństwo i komfort podróżowania. Usługi te są zlecane przez Zamawiającego – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. – najbardziej transparentnie jak jest to tylko możliwe, tj. poprzez jawny przetarg nieograniczony organizowany na podstawie

ustawy Prawo zamówień publicznych. Na lata 2018-2021 wykonawcą tych usług na rzecz PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. jest w pełni polska Spółka Janaszek Electric. Jest to firma rodzinna, powstała w wyniku 27 lat rozwoju z jednoosobowej działalności gospodarczej i przekształcenia tej działalności w całości w spółkę w roku 2017. Rozwój Spółki w głównej mierze wiąże się z rozpoczęciem działań na kolei.

Między innymi dzięki temu Spółka Janaszek Electric w październiku 2018 została nagrodzona przez Mazowiecką Okręgową Izbę Inży-

II Umowa utrzymaniowa I Umowa utrzymaniowa

obecna Umowa utrzymaniowa

2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 52

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

nierów Budownictwa tytułem Firma Inżynierska Mazowsza roku 2018 – II miejsce w kategorii Zarządzanie.

Przedstawiciele Janaszek Electric są obecni na targach branży kolejowej, aby aktywnie dopasowywać ofertę do rozwijającego się dynamicznie rynku elektroenergetyki kolejowej. W 2017 roku wzięli udział w Konferencji „Nowoczesne technologie w realizacji projektów inwestycyjnych transportu kolejowego” w Juracie, zorganizowanej przez Zakład Automatyki i Urządzeń Pomiarowych AREX – partnera firmy Janaszek Electric i lidera nowych technologii wojskowych i kolejowych, w tym automatyki na kolei.

Przedstawiciele Janaszek Electric biorą aktywny udział także w najważniejszych europejskich targach kolejowych oraz w merytorycznych, stałych naradach Biura Energetyki PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Spółka Janaszek Electric posiada referencje z usług wykonywanych na rzecz PKP PLK za analogiczne usługi utrzymania instalacji wewnętrznych realizowane w latach 2014, 2015, 2016, a następnie 2017.

Obecnie Spółka Janaszek Electric realizuje m.in. zaplanowany na cztery lata remont instalacji elektrycznej wraz ze skomplikowaną wymianą rozdzielnicy głównej w pięknym, zabytkowym, zaprojektowanym w stylu modernistycznym budynku Centrali

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

Spółki PKP PLK. W ramach remontu instalacji budynku wykonywane były także spektakularne prace montażu flagi w ramach przygotowań na obchody Narodowego Święta Niepodległości (FOTO).

Zespół Janaszek Electric ciężką pracą i zaangażowaniem oraz swoim profesjonalizmem pokazuje, że nawet w czasach nadmiaru zadań i ogromnych oczekiwań możliwe jest zgodne współdziałanie setek pracowników i sukcesywna poprawa stanu tego rodzaju infrastruktury kolejowej.

Nowa perspektywa dla elektroenergetyki nietrakcyjnej.

Na niedawnej konferencji „Rozwój Polskiej Infrastruktury Kolejowej” w dniach 2-3 października 2018 roku zorganizowanej przez Polską Izbę Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei przedstawione zostały wyzwania dotyczące planów inwestycyjnych, przy których dotychczasowe moce przerobowe wykonawców działających na rynku są zdecydowanie niewystarczające.

Przykład rozwoju polskiej firmy – członka Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei – może posłużyć za dowód, że rynek kolejowy przeżywa czasy prosperity i warto angażować się w jego rozwój.

27lat działalności

100% polskiego kapitału

200

pracowników i zewnętrznych ekspertów w Zespole

39762 utrzymywane obiekty

13749

obsłużonych interwencji w pierwszych 3 kwartałach 2018

53

RAPORT KOLEJOWY

Integracja transportu – miejsce kolei regionalnych w systemie transportowym VII Konferencja „Koleje regionalne i samorządowe – doświadczenia i perspektywy” Plany holdingowe Grupy PKP, pomysły dotyczące integracji transportu- te i inne zagadnienia mają duży wpływ na przewoźników, którzy prowadzą działalności w regionach i aglomeracjach. Siódma edycja konferencji „Koleje regionalne i aglomeracyjne” poruszyła wiele zagadnień i spowodowała kilka dyskusji o roli lokalnych kolei.

Tegoroczna edycja stanowiła kontynuację, prowadzonej od kilku lat, debaty na temat regionalnego transportu kolejowego. Tym razem jednak organizatorzy rozszerzyli obszar tematyczny. Biorąc pod uwagę fakt, że koleje lokalne to nie tylko koleje samorządowe czy aglomeracyjne, ale także m. in. PolRegio, postanowiono podjąć kompleksową debatę na temat kolejowych przewozów wojewódzkich czy miejskich. Ponadto konferencja podjęła także tematykę związaną z rządowym programem Dostępność Plus. Zdefiniowano potrzeby i problemy, a także omówiono zagadnienia powiązane z dostosowaniem wyposażenia pojazdów do wymogów osób z ograniczoną mobilnością, integracji transportu oraz gotowości sektora kolejowego w zakresie bezpieczeństwa i standaryzacji wymogów technicznych.

Region, aglomeracja czy już metropolia Chociaż zakres tematyczny konferencji (integracja transportu, Dostępność Plus, polityka zakupowa

54

taboru, rozwiązania dla zapleczy techniczno-utrzymaniowych czy bezpieczeństwo pasażerów) był jasno określony to uczestnicy wydarzenia, szczególnie pierwszego dnia, skupili się na poszukiwaniu odpowiedzi o rodzaj przewozów.

Czy w naszym kraju przewoźnicy są regionalni, aglomeracyjni czy metropolitarni?

Zanim jednak poruszono to zagadnienie nastąpiła część oficjalna w czasie, której otwarcia dokonali Adam Musiał, Dyrektor Generalny, Dorota Markiewicz, Dyrektor Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei. Natomiast Andrzej Wasilewski, Członek Zarządu Łódzka Kolej Aglomeracyjna Sp. z o.o. zdefiniował powody dla których tegoroczna edycja z jednej strony zajmuje się przewoza-

mi i przewoźnikami, a z drugiej potrzebami osób o szczególnych potrzebach.

Zgodnie z przyjętym zwyczajem Adam Musiał, wraz z Włodzimierzem Wilkanowiczem, członkiem Rady Izby, wprowadzili w szereg firm zrzeszonych • Koleje Śląskie Sp. z o.o., • Związek Samorządowych Przewoźników Kolejowych, • „PAG” Sp. z o.o., • Fuchs Oil Corporation PL Sp. z o.o.

Pierwszym gościem była Magdalena Kossowska, Naczelnik Wydziału Polityki Kolejowej z Ministerstwa Infrastruktury. Omówiła ona ideę projektu Wspólnego Biletu i kontekst jego wdrożenia, przede wszystkim rozwiązania prokonkurencyjne oraz spadek konkurencyjności. Ponadto

RAPORT KOLEJOWY scharakteryzowała zagadnienia założeń handlowych i funkcjonalności oraz aspekty techniczne wdrożenia WB. Kontekst nowych wyzwań dla przedsiębiorstw kolejowych w sytuacji zmian w rozporządzeniu 1371/2007 omówił Karol Kłosowski (Dyrektor, Departament Przewozów Pasażerskich, Urząd Transportu Kolejowego). Zaznaczył on, że planowana zmiana da możliwość uchylenia się przez przedsiębiorstwo kolejowe od odpowiedzialności za opóźnienia pociągów w przypadku zdarzeń o szczególnym charakterze- trzęsienie ziemi, erupcja wulkanu, rozległa powódź oraz szczególnie intensywna burza. W kontekście programu Dostępność Plus Kłosowski podkreślił, że nastąpią zmiany w obsłudze pasażerów z niepełnosprawnością. Planowana zmiany to: 1. Zmiana nomenklatury: „osoba z niepełnosprawnością”, 2. O b o w i ą z e k , z a pewnienia, by środki komunikacji zastępczej były dostępne dla osób z niepełnosprawnością, 3. Wprowadzenie obligatoryjnych szkoleń.

Marcin Piszcz, Radca Prawny, Wspólnik Zarządzający z Kancelarii Prawnej Piszcz i Wspólnicy zajął się obszarem wyposażenia przewoźnika w tabor w aspektach korporacyjnych. Scharakteryzował on modele korzystania z taboru kolejowego przez przewoźnika, sposób finansowania oraz relacje pomiędzy zakupem a zgodą korporacyjną.

Kolejni prelegenci zajęli się praktycznymi zagadnieniami związanymi z obsługą pasażerską. Przedstawiciel firmy KATPOL Wajcowicz i Wspólnicy Sp. J., Michał Chomicki, Menedżer Projektu zaprezentował najnowsze trendy w pojazdach szynowych w kontekście foteli dla pasażerów i maszynistów. Natomiast Robert Pietras, Dyrektor ds. rozwoju

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

rynku i Łukasz Wiśniewski, Business Development Manager z MERA SYSTEMY SA scharakteryzowali systemy pobierania opłat.

Ostatnim tematem podjętym w tym panelu była kwestia transportu aglomeracyjnego i jego dostosowania do potrzeb pasażera. Szymon Kalemba Specjalista, Zakład Dróg Kolejowych i Przewozów z Instytutu Kolejnictwa postarał się przedstawić problemy jakie w naszym kraju spotyka przewozy regionalne oraz przygotował teoretyczne rozwiązania.

Kolejnym wydarzeniem konferencji było forum dyskusyjne w ramach, którego uczestnicy starali się odpowiedzieć na pytanie o kierunki rozwoju transportu publicznego. Moderatorem forum był Przemysław Wróbel, a uczestniczyli w nim: Karol Kłosowski, Dyrektor Departament Przewozów Pasa żerskich, Ur z ąd Transportu Kolejowego, Włodzimierz Wilkanowicz, Prezes Zarządu, Koleje Wielkopolskie Sp. z o.o., Maciej Lignowski, Prezes Zarządu, PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o., Janusz Malinowski, Prezes Zarządu, Łódzka Kolej Aglomeracyjna Sp. z o.o., Jolanta Dałek, Członek Zarządu, Dyrektor d/s Ekonomiczno–Finansowych, Warszawska Kolej Dojazdowa Sp. z o.o., Wojciech Dinges, Prezes Zarządu, Koleje Śląskie Sp. z o.o. oraz

Anna Lenarczyk, Członek Zarządu, Dyrektor Operacyjny, Przewozy Regionalne Sp. z o.o.

Drugi panel otworzyła prezentacja Centrum Unijnych Projektów Transportowych. Przemysław Wróbel, Doradca Dyrektora CUPT nakreślił rolę tego organu we współfinansowanie projektów kolejowych dla przewozów aglomeracyjnych i regionalnych. Zaznaczył przy tym, że w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020 przewidziano wsparcie inwestycji w zakresie infrastruktury kolejowej, taboru kolejowego, systemów teleinformatycznych i systemów sterowania ruchem kolejowym w ramach następujących osi priorytetowych: • Oś V. Rozwój transportu kolejowego w Polsce • Budowa, modernizacja, rehabilitacja linii kolejowych, przebudowa dworców kolejowych, zakup i/lub modernizacja taboru kolejowego oraz projekty na rzecz poprawy bezpieczeństwa na kolei • Oś III. Rozwój sieci drogowej TEN-T i transportu multimodalnego • Inwestycje dotyczące terminali intermodalnych oraz projekty związane z poprawą dostępu do portu morskiego Sytuację Spółki w latach 20152018 roku oraz program restrukturyzacji w Przewozach Regionalnych Sp. z o.o., przedstawiła Anna Lenarczyk, Członek Zarządu, Dyrektor Handlowy. Jak wspomniała restrukturyzacja

RAPORT KOLEJOWY

naprawcza (nowy tabor, nowa marka konsumencka czy innowacyjne rozwiązana IT) była pierwszymi krokami potrzebnymi, aby wykreować nowoczesną ofertę dla pasażerów.

W rezultacie poczynionych działań program przynosi wymierne efektywzrost liczby pasażerów, dodatnie wyniki finansowe za rok 2016 i 2017, zmiana wizerunku spółki (inwestycje w tabor, zmianę systemów sprzedaży, rozszerzenie dostępności do zakupu biletów, dostosowywanie oferty do oczekiwań pasażerów).

Efektywne zarządzanie taborem oraz narzędzie do tego potrzebne zaprezentował Arkadiusz Urbańczyk, Inżynier ds. Sprzedaży AKSEL Sp. z o.o., który omówił aplikacje ConSEL. Bieżąca sytuacja spółki WKD, inwestycje zrealizowane, plany i cele strategiczne i rozwój

Spółki jako przewoźnika w przewozach podmiejskich scharakteryzowała Jolanta Dałek, Członek Zarządu, Dyrektor d/s Ekonomiczno–Finansowych. Efektem inwestycji na być: • wzrost bezpieczeństwa, • niezawodność, • dostępność, • punktualność, • innowacyjność, • komfort .

Maciej Lignowski, Prezes Zarządu, PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o., zapoznał słuchaczy z wpływem posiadanego zaplecza naprawczego przewoźnika na kompleksowe zabezpieczenie usługi przewozowej. W opinii

Lignowskiego posiadanie własnego zaplecza utrzymania taboru wraz z niezbędnymi zasobami pracowniczymi ma charakter strategiczny i pozwala zachować konkurencyjność przewoźnika w obszarze realizowania działalności przewozowej, a także optymalizować koszty ponoszone w tym obszarze.

Kolejna prezentacja dotyczyła kwestii zapewnienia bezpieczeństwa przewozów. Juliusz Grabczyk, Prezes Zarządu PUT GRAW Sp. z o.o., przedstawił bowiem laserowy system pomiarowy do kół taboru oraz jego praktycznego zastosowania.

Aspekt bezpieczeństwa był również przedmiotem prezentacji Grzegorza T. Dokurno, Prezesa Zarządu AEDMAX.PL SP, który streścił i podsumował programy wczesnej defibrylacji w transporcie publicznym.

Specyfikę przewozów pasażerskich w regionie śląskim, pomysły na zdobycie pasażerów a tym samym kompleksową ofertę Kolei Śląskich Sp. z o.o. omówił Wojciech Dinges, Prezes Zarządu.

Nadmienił on, że wspomniana specyfika wynika z układu kolejowego w województwie, a obecne uwarunkowania wynikają z wieloletnich zaniedbań.

Monika Bogdał, Radca Prawny, Kancelaria Prawna Piszcz i Wspólnicy, scharakteryzowała koncepcję klastrów branżowych. Klastry są zatem pożądane i potrzeb-

RAPORT KOLEJOWY

Laureaci konkursu firma Novatel

ne ponieważ wspólne działanie umożliwia dostęp do środków publicznych, monitorowanie legislacji, działania na rzecz rozwoju branży oraz transfer technologii i wiedzy.

Ideę projektu RUMOBIL oraz realizowane w jego ramach projekty pilotażowe: 1. nowe połączenia, w celu polepszenia komunikacji na obszarach peryferyjnych; 2. usprawnienie informacji pasażerskiej na obszarach transportu publicznego na obszarach wiejskich; 3. poprawa punktów dostępu do krajowych i unijnych sieci transportowych, zaprezentował Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego.

Podczas konferencji rozstrzygnięto i wręczono nagrody w konkursie „Przestrzeń dla wszystkich” w kategoriach „Dostosowanie przestrzeni publicznej dla osób o ograniczonej mobilności” oraz „Innowacja roku przyjazna dla osób o ograniczonej mobilności”. Laureatami zostali: • I miejsce w kategorii „Innowacja roku przyjazna dla osób o ograniczonej mobilności” NOVATEL Sp. z o.o.

• II miejsce w tej kategorii otrzymała Spółka TRANSITION TECHNOLOGIES Kapituła podjęła także decyzję o wręczeniu nagrody specjalnej dla Pana Macieja Kasperkowiaka

za promowanie idei dostępności przestrzeni publicznej dla osób słabosłyszących.

W pierwszej kategorii nagród nie przyznano.

Drugi dzień konferencji rozpoczęła prezentacja, która z jednej strony przybliżyła koncepcję programu Dostępność Plus, a z drugiej wyjaśniła jaki on może mieć wpływ na rozwój kolei w regionach. Tematykę taką podjął , Piotr Krasuski, Dyrektor Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego z Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju.

Po zakończeniu prezentacji doszło do podpisania Porozumienia „Partnerstwo na rzecz dostępności” przez Koleje Wielkopolskie Sp. z o.o., Koleje Małopolskie Sp. z o.o. i Fundację Integracja.

Krzysztof Czechowski, Rzecznik prasowy PFRON, zdefiniował problem barier i wynikających z nich problemów z dostępnością. Jednym z zagadnień, które zostało poruszone były zadania własne jednostek samorządu terytorialnego. Ze środków PFRON mogą być finansowane w części lub całości zadania: 1. sport, kultura, rekreacja i turystyka osób niepełnosprawnych; 2. zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów;

partner strategiczny

3. likwidacja barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych; 4. rehabilitacje dzieci i młodzieży ; 5. szkolenie i przekwalifikowanie osób niepełnosprawnych; 6. usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika Politykę dostępności Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej Sp. z o.o. scharakteryzował Andrzej Wasilewski, Członek Zarządu. W swoim referacie zademonstrował nowe standardy jakie ŁKA wprowadziła dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej w Polsce. W rezultacie ŁKA jest przyjaznym przewoźnikiem dla osób ze szczególnymi potrzebami.

Przykładami na to są między innymi: • 100% dostępnego taboru, jednolicie oznakowanego informacją w alfabecie Braille, • wyposażenie pociągów Impuls 2 w pętle indukcyjne; • usługa bezpłatnej asysty dostępna przy powiadomieniu na 24 godziny przed podróżą (nie 48 godzin); • współpraca z organizacjami pozarządowymi i indywidualnymi osobami niepełnosprawnymi; • ułatwienia w uzyskaniu informacji o podróży i zakup biletów (certyfikat „OBIEKT BEZ BARIER” przyznany przez Fundację Integracja dla Centrum Obsługi Pasażera na Dworcu Łódź Fabryczna; Certyfikat „Firma przyjazna Głuchym” – tłumacz języka migowego dostępny w kasach biletowych, na pokładach pociągów i na stronie internetowej); • pętle indukcyjne we wszystkich kasach biletowych; • w pełni dostępna strona internetowa – 1 miejsce w rankingu UTK z 2017 i tytuł „Strona bez Barier”. IX edycja Konkursu partner srebrny

partner brązowy

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

57

RAPORT KOLEJOWY „Strona Internetowa Bez Barier” (16 kwietnia 2018) – nagroda w kategorii „Najlepszy z najlepszych”.

Andrzej Wasilewski podkreślił, że dostępność usług to przede wszystkim korzyść dla każdego pasażera.

Istotą jest bowiem wygoda podróży – intuicyjność, łatwość korzystania, komfort, dostępność, brak poczucia bycia gorszym Zagadnienie dostępności i mobilności były tematem referatu jaki przedstawił Paweł Wróblewski, Główny specjalista, Biuro Inwestycji, Polskie Koleje Państwowe SA. PKP SA, obecnie, realizuje największy od lat program modernizacyjny obiektów dworcowych, który obejmie prawie 200 dworców różnych wielkości, a także kilka obiektów, których wcześniej nie było. Modernizacje będą dostosowaniem do zmian technologicznych i organizacyjnych dotyczących całego systemu transportowego kolei.

Obowiązkowym elementem konsultacji są potrzeby osób o ograniczonej mobilności.

W szczególności najnowsze rozwiązania dotyczyć będą sprawnej, nisko kosztowej i bezpiecznej eksploatacji oraz obsługi podróżnych, w tym szerokiego grona zaliczonego do osób o ograniczonej możliwości poruszania się.

Rozwiązania w infrastrukturze kolejowej jakie zastosowano w Pomorskiej Kolei Metropolitalnej SA, przedstawił Tomasz Konopacki, Główny Specjalista ds. Kontaktów

Społecznych. W PKM zagwarantowano dostępność do wszystkich przystanków i peronów linii PKM dla pasażerów niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności poruszania się, możliwość swobodnego przemieszczania się pomiędzy peronami i otaczającym terenem oraz specjalne ścieżki dotykowe i płytki informacyjne ułatwiające poruszanie się po peronach osobom niewidomym i niedowidzącym.

Ponadto zastosowano m.in. symbole graficzne i piktogramy oznaczające udogodnienia dla osób niepe ł nosprawnyc h oraz dogodne miejsca oczekiwania na pociąg.

Natomiast biletomaty, infomaty oraz inne urządzenia stojące na peronach (np. słupek SOS) widoczne i dostępne dla osób zarówno stojących, jak i poruszających się na wózku.

Kolejni prelegenci Piotr Rachwalski, Prezes Zarządu Koleje Dolnośląskie SA oraz Wojciech Zdanowski, Dyrektor Departamentu Infrastruktury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego, streścili drogę do sukcesu w przewozach kolejowych na Dolny Śląsku.

Klucz do sukcesu w ich opinii stanowią cztery czynniki- atrakcyjna oferta, stabilne finansowanie i kontrola kosztów, inwestycje w tabor i zaplecze oraz współpraca organizator – przewoźnik.

Oczekiwania pasażerów (dogodność połączeń, komfort podróży, czas

przejazdu, bezpieczeństwo) a także usprawnienia dla osób z niepełnosprawnościami w pojazdach Kolei Wielkopolskich (rampy ręczne, miejsca do przewozu osób na wózkach inwalidzkich, modułowe kabiny WC przystosowana dla osób z niepełnosprawnością, podesty mechaniczny, windy i podnośniki oraz oznakowanie minimum 10% miejsc piktogramami) przedstawiła jako Joanna Skubiszyńska, Koordynator ds. praw pasażerów i systemu zarządzania jakością, St. Specjalista Wydział Handlu i Marketingu Koleje Wielkopolskie sp. z o.o.

Laureat konkursu firma NOVATEL Sp. z o.o. (Tomasz Jaeschke, Inżynier Systemów), zaprezentowała pętle indukcyjne w pojazdach trakcyjnych. Natomiast COMPER Fornalczyk i Wspólnicy sp.j. (Maciej Fornalczyk, Partner Założyciel) poruszył tematykę niepełnosprawny konsument o budowanie stabilnej bazy przychodowej.

Rozwój dostępności przestrzeni publicznej dla osób z niepełnosprawnością narządu wzroku poprzez jej inteligentne udźwiękowienie i deskrypcję miejsc przedstawił Jan Szuster, Prezes Zarządu PIRIS CREATIVE LAB. System TOTUPOINT, który omawiał, charakteryzuje się wykorzystaniem słuchu jako naturalnego sposobu orientacji w przestrzeni, udostępnianiem opisów miejsc (topografii) oraz udostępnianiem treści tradycyjnie publikowanych w formie wizualnej.

Piotr Witek z Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego podjął temat aplikacji mobilnych jako dostępnych sposobów planowania i realizacji podróży.

Sławomir Strugarek, Analityk z TRANSITION TECHNOLOGIES, w ramach prelekcji dotyczącej smartfonów jako urządzenia zwiększające swobodę podróżowania osób niewidomych i słabowidzących środkami transportu publicznego pokazał

patronat

58

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

korzyści z korzystania z aplikacji Seeing Assistant. Wymienił tutaj powiadamianie o dotarciu do stacji docelowej, monitorowanie mijanych stacji/przystanków, nawigacja piesza zakręt po zakręcie, wykrywanie Beaconów, skanowanie kodów QR i znaczników NFC oraz lupę elektroniczną.

Możliwości aktywacji oraz reaktywacji zawodowej i społecznej osób, które z racji swojego wieku czy inwalidztwa nie mogą w pełni korzystać z dobrodziejstw świata cyfrowego związane z systemem SEREMI przedstawił Maciej Ossowski, Dyrektor Operacyjny, KOGIFI CONSULTING GROUP. SEREMI SEREMI jest pierwszym polskim inteligentnym asystentem, który charakteryzuje się inteligentnym głośnikiem, językiem

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

polskim, osadzeniu w lokalnym kontekście, rozpoznaniu w naturalnym języku mówionym użytkownika.

Krzysztof Wostal, Ekspert z Polskiej Fundacji Osób Słabosłyszących, przybliżył bariery w podróżowaniu koleją w Polsce osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi. Na koniec panelu natomiast Ewa Raczyńska-Buława, Pełnomocnik Zarządu, Łódzka Kolej Aglomeracyjna Sp. z o.o., przedstawiła bariery w podróżowaniu osób starszych (m. in. fizyczne, bezpieczeństwo i poczucie bezpieczeństwa, brak wiedzy, cena, dyskryminacja) oraz mobilności rodziców i dzieci (bezpieczeństwo, brak barier, wygoda, udogodnienia, wstyd, niepewność i samoizolacja).

Ostatnim akordem konferencji była dyskusja „Przestrzeń dla wszystkich”,

którą moderował Tomasz Hupało z UKE. Uczestniczyli w niej Grzegorz Kozłowski, Polska Fundacja Osób Słabosłyszących, Maciej Kowalski, Prezes Zarządu Polskiego Związku Głuchych Oddział w Łodzi, Artur Marcinkowski, Fundacja Widzialni, Anna Woźniak Szymańska, Prezes Zarządu Głównego, Polski Związek Niewidomych, Andrzej Niewieczerzal, Fundacja Przekraczać Granice, Marek Wysocki, Ekspert ds. Dostępności m. Gdyni i Karol Kłosowski, Dyrektor Departament Przewozów Pasażerskich, Urząd Transportu Kolejowego.

Konferencji towarzyszyła wystawa „Komfort, bezpieczeństwo, dostępność - ułatwienia, rozwiązania, technologie” RK

59

RAPORT KOLEJOWY

Wielkopolski Pociąg do Niepodległości W dniu 13 października, w związku z obchodami 100- lecia Niepodległości zorganizowano specjalny pociąg pod nazwą projekt patriotyczno-edukacyjny „WIELKOPOLSKI POCIĄG DO NIEPODLEGŁOŚCI”.

Historyczny skład zapewniło Stowarzyszenie Miłośników Historii Wojskowości działające przy Lubuskim Muzeum Wojskowym. W części wojskowej zaprezentowano: umundurowania, wyposażenie i broń Powstańców Wielkopolskich z pierwszych dni walk oraz ubiory Armii Wielkopolskiej wg rozkazu Dowództwa Głównego z 21 stycznia 1919 roku. W jednym z wagonów zainscenizowano również lazaret polowy Armii Wielkopolskiej z oryginalnym wyposażeniem z okresu powstania.

Broń ciężka natomiast pokazana została na dwóch platformach, na których można było zobaczyć między innymi: dwie armaty, trzy

60

ciężkie karabiny maszynowe, artyleryjską lornetę nożycową z 1917 r. W czasie przejazdu można było również zobaczyć sztandar y: Związku Powstańców Wielkopolskich z Wolsztyna, Towarzystwa Powstańców i Wojaków 1919 – 1923 w Kaszczorze, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” z Perkowa z 1924 r., Poczet Sztandarowy Wielkopolskiej Chorągwi Związku Harcerstwa Polskiego i Koła Łowieckiego „Diana” Wolsztyn. Rys historyczny Powstania Wielkopolskiego i omówienie prezentacji omówił Piotr „Kruszyna” Kaźmier-

czak. Podczas postoju na stacjach: Stęszew, Poznań Główny, Grodzisk Wlkp., Rakoniewice, Rostarzewo lektor informował o przebiegu walk powstańczych na danym terenie.

Skład pociągu powstańczego uzupełniły zabytkowe wagony osobowe z grupami rekonstrukcyjnymi, prezentującymi różne środowiska, które zasiliły szeregi powstańcze.

Ekspozycja była dostępna dla publiczności.

RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Impuls2 ŁKA zaprezentowany!

14 września na dworcu Łódź Fabryczna w blasku świateł i przy dźwiękach muzyki filmowej Łódzka Kolej Aglomeracyjna zaprezentowała nowy pociąg Impuls2. Pojazd, wyprodukowany przez firmę Newag mogli zobaczyć też mieszkańcy kolejnych miast województwa łódzkiego – Skierniewic, Sieradza czy Piotrkowa Trybunalskiego. Od grudnia, wraz z wprowadzeniem nowego rocznego rozkładu jazdy Impulsy rozpoczną obsługę tras – obecnych jak i nowych. Dostawa pojazdów rozpoczyna drugi etap rozwoju łódzkiego przewoźnika.

Pociągi Impuls2 to pojazdy nowoczesne i komfortowe, wyposażone w wiele udogodnień, do których już przyzwyczaili się pasażerowie ŁKA, takich jak klimatyzacja, biletomat, bezpłatne wifi, miejsca na rowery.

Nowością jest strefa dziecięca ze stołem z nadrukiem gry planszowej

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

i kostką do gry, stoliki podokienne w układzie foteli vis a vis, defibrylatory, gniazdka elektryczne z ładowarkami usb i numeracja miejsc. Impuls2 jest dłuższy od składów jeżdżących obecnie w barwach ŁKA – ma 160 miejsc, w tym sześć uchylnych i dostosowany jest do prędkości 160 km/godz.

– Szukamy panaceum na smog, korki, wypadki i czas podróży. Ten problem rozwiążą nowe pociągi. Miasta, w których dobrze się mieszka, mają wygodny i sprawny transport szynowy.

My też taki mamy – powiedział podczas prezentacji Janusz Malinowski, prezes spółki. Łodzianie, którzy całymi rodzinami przybyli na premierę nowego pociągu, mieli możliwość wejścia do środka i sprawdzenia warunków, w jakich już niedługo będą podróżować.

W długiej kolejce ustawiali się chętni do zwiedzenia kabiny maszynisty.

Po zakończeniu prezentacji na dworcu

impreza przeniosła się do EC1 Łódź – Miasto Kultury, gdzie odbyła się dalsza część wydarzenia – koncert Grzegorza Hyżego. W trakcie prawie dwugodzinnego występu piosenkarz zaśpiewał swoje największe przeboje.

Kolejne prezentacje pociągu odbyły się w kolejnych miejscowościach województwa. 12 października Impuls mogli zobaczyć mieszkańcy Koluszek, Skierniewic i Łowicza. 13 października pociąg zaprezentowany został w Pabianicach, Zduńskiej Woli i Sieradzu.

Ostatnim miastem gdzie pojawił się Impuls był Piotrków Trybunalski, gdzie w ramach regularnych kursów ŁKA pojawi się w marcu przyszłego roku.

Spółka planuje uruchomienie połączeń Łódź – Piotrków Trybunalski – Radomsko oraz Łódź – Tomaszów Mazowiecki. Wcześniej, od grudnia 2018 pociągi ŁKA zaczną obsługę nowej trasy Skierniewice – Łowicz.

61

RAPORT KOLEJOWY

Jaki poziom bezpieczeństwa oferuje współczesny transport publiczny w zakresie systemu dozoru wizyjnego?

Dylemat ten pojawia się zwykle w momencie kiedy podróżujemy koleją czy środkami komunikacji miejskiej, począwszy od autbousów przez tramwaje na metrze kończąc.

Jaki poziom bezpieczeństwa oferuje współczesny transport publiczny w zakresie systemu dozoru wizyjnego?

Dylemat ten pojawia się zwykle w momencie kiedy podróżujemy środkami komunikacji miejskiej, począwszy od autbousów przez tramwaje czy metro a na kolei kończąc. Czy o wysokim poziomie bezpieczeństwa świadczy obecność systemu informacji pasażerskiej dostępnego zarówno na przystanku lub peronie jak i w poruszającym się składzie bądź autobusie? Większość z nas potwierdzi tę tezę bez chwili zastanowienia. Nie wyobrażamy sobie organizacji współczesnego transportu publicznego bez tego jakże istotnego systemu. Równie ważną funkcjonalność stanowi możliwość wykonania połączenia z pokładowego systemu przywoławczego i zgłoszenia sytuacji potencjalnego lub realnego zagrożenia. Wielu pasażerów zwróci także uwagę na obecność kamer panora-

62

micznych w każdym typie transportu publicznego. Ale czy zauważamy, że kamery są montowane na zewnątrz pojazdów celem dozoru sytuacyjnego w jak największym zakresie? A co z dozorem infrastruktury? Do całości przekazu wizyjnego należy obecnie także analiza położenia pantografu.

Czy tak wyposażony środek transportu jawi się już niemal jak jeżdżąca twierdza? Pasażerowie mogą mieć takie poczucie. A jak to wygląda od strony operatora transportu publicznego? Jakie są jego realne potrzeby aby spełnić tę szczególnie ważną misję zapewnienia bezpieczeństwa przed i w trakcie podróży?

Aby wyjaśnić omawianą problematykę posłużę się przykładem drugiego co do wielkości operatora transportu publicznego w Stanach Zjednoczonych, który obsługuje dwa miliony przejazdów każdego dnia. Chodzi o Chicago Transit Authority, projekt wspierany przez zespół projektowy oraz inżynierów z oddziału firmy Teleste w Polsce.

System obsługuje już 9600 kamer rozlokowanych pomiędzy 1200 składów zorganizowanych w 8 linii i poruszających się pomiędzy 146 stacjami kolejowymi. Od 2005 roku system zarządzania dozorem wizyjnym dla CTA dostarcza firma Teleste.

Głównym i wydawałoby się prozaicznym wyzwaniem dla CTA okazało się zminimaliozwanie działalności

przestępczej w przestrzeni transportu publicznego. Szczególnie istotne jest w tym przypadku działanie „post factum” i wymiana materiałów dokumentujących zaistniały incydent. W tym przypadku kluczowe są narzędzia jakimi dysponuje użytkownik systemu.

Zupełną podstawą jest zapewnienie pliku eksportu materiału z poświadczeniem jego autentyczności w oparciu o podpis kluczem prywatnym rejestratora. Także możliwość zaszyfrowania materiału wyeksportowanego przez użytkownika nie jest tutaj tylko fanaberią a staje się istotnym elementem polityki bezpieczeństwa wymiany materiałów stanowiących później dowód w sprawie.

Z perspektywy bezpieczeństwa pasażera szczególnie istotne jest aby operator systemu zarządzania dozorem wizyjnym wiedział o sytuacji zagrożenia w możliwie jak najkrótszym czasie od chwili jego zaistnienia. Znaczna część współczesnych systemów VMS paradoksalnie nie ułatwia tego zadania atakując niezliczonymi alarmami pochodzącymi z wielu modułów systemu zmniejszając jednocześnie uwagę użytkownika. Prostym rozwiązaniem tej niedogodności okazuje się funkcjonalność grupowania wybranych typów alarmów w odrębne zakładki dostępne w systemie S-VMX firmy Teleste tak aby użytkownik mógł szybko wyłowić

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

właściwy alarm i podjąć wymagane kroki w możliwie najkrótszym czasie.

Przypadkiem szczególnym dla każdego systemu publicznego jest sytuacja aktu terrorystycznego, wypadku czy awarii. System S-VMX pozwala na zdefiniowanie „Sytuacji Wyjątkowej” jako trybu, w który przełączy się część lub cały system zapewniając pełną ochronę materiałów dokumentujących zdarzenie. Po wyzwoleniu wspomnianego trybu automatycznie blokowane jest nadpisywanie już istniejących nagrań na serwerach NVR przy jednoczesnej kontynuacji zapisu na przestrzeni dyskowej dedykowanej takiej sytuacji. Dodatkowo system może tymczasowo odebrać użytkownikom o niższym priorytecie możliwość przeglądania, wykonania eksportu czy wręcz sterowania kamerami obrotowymi. Jedynie firma Teleste proponuje system o takim poziomie bezpieczeństwa.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY Gdy już dojdzie do sytuacji wyjątkowej bardzo często okazuje się, że bezpośrednio w miejscu zdarzenia nie ma kamery a te, które zlokalizowane są w pobliżu nie oferują akceptowalnego poziomu szczegółów zarejestrowanego zdarzenia.

Operator nie ma możliwości ani dokładnego wglądu w przyczynę ani późniejszy ogląd. Jest jednak na to rozwiązanie. We współczesnym świecie informatyzacji każdy z nas dysponuje co najmniej smartfonem a coraz częściej tabletem czy nawet kamerą nasobną. Dla rozwiązań opartych o system operacyjny Android firma Teleste opracowała aplikację M-CAM strumieniującą do systemu głównego w rozdzielczości nawet Full HD. Dzięki instalacji wspomnianego oprogramowania taki przenośny terminal staje się jedną z kamer systemu dozoru wizyjnego i tak jak dla pozostałych strumienio-

wanie jest rejestrowane na serwerze NVR. Operator systemu poza obrazem otrzymuje także koordynaty takiej kamery prezentowane na mapie GIS. Samo strumieniowanie może odbywać się w oparciu o sieci transmisyjne 3G/LTE lub za pośrednictwem innej infrastruktury bezprzewodowej przy założeniu wykorzystania VPN. System wyposażony w funkcjonalność M-CAM to dla operatora przede wszystkim możliwość podglądu dowolnego miejsca.

W sytuacji gdy nad zdarzeniem pracuje kilka grup operacyjnych bardzo istotna okazuje się łatwa i skuteczna komunikacja pomiędzy nimi. Jest wiele rozwiązań tej kwestii ale tylko system z wbudowanym komunikatorem tekstowym będzie tym najbardziej naturalnym i elastycznym. O ile możliwość sprawdzenia użytkowników dostępnych online jest zupełnie podstawową funk-

cjonalnością to już przekazywanie bezpośrednich odwołań do kamer systemowych stanowi znaczne udogodnienie. Adresat wiadomości może natychmiast wywołać kamerę na lokalnym monitorze bez potrzeby szukania jej w drzewie. A w sytuacji gdy nie ma do niej dostępu może poprzez komunikator poprosić o nadanie uprawnień a nawet je otrzymać.

System dozoru wizyjnego powinien także gwarantować bezpieczeństwo inwestycji poprzez swoją skalowalność oraz możliwość łatwej adaptacji systemów już posiadanych na obiekcie. Integracje systemów SCADA, wykorzystanie przemysłowych protokołów XML czy OPC jest czymś zupełnie naturalnym. Dopełnieniem tego obrazu jest technologia Command&Capture™ pozwalająca na szybką i prostą integrację dowolnego systemu używanego na obiekcie niezależnie od systemu operacyjnego. Funkcjonalność pozwala na przejęcie środowiska stacji operatorskiej i włączenie go w interfejs użytkownika systemu S-VMX. W ten prosty sposób operator zyskuje kontrolę nad dowolnym systemem a wszystkie jego działania są nagrywane w systemie integrującym.

Na bezpieczeństwo pasażerów mają wpływ przede wszystkim system informacji pasażerskiej, systemy pokładowe instalowane w pojazdach oraz systemy stacjonarne obecne na peronach i dworcach. Nie zapominajmy o tych najmniej widocznych, bo działających w tle a pełniących tak ważną rolę. Personel dozorujący przestrzeń publiczną potrzebuje narzędzia wizualizującego i jednocześnie informującego o incydentach aby reagować szybko i skutecznie.

Pełna świadomość sytuacyjna operatora przekłada się bezpośrednio na poczucie bezpieczeństwa pasażerów. Jako Teleste czujemy się spełnieni, że mogliśmy pomóc CTA w zrealizowaniu tego jakże wymagającego i ambitnego planu.

Zapraszamy do kontaktu

Radomir Dębek – VSI Pre-Sales Engineer CEE Teleste Information Solution Sp. Z o.o. ul. Ostrobramska 101A, 04-041 Warszawa radomir.debek@teleste.com

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

65

RAPORT KOLEJOWY

N, e o n y p o n o w n i e s w i e c a, w s t o l i c y Neony Warszawa Główna ponownie rozświetliły stolicę, a wystawa „Koleje Polskie 1918 - 1939” została uroczyście otwarta.

Dwudziestolecie międzywojenne, to okres budowania kolei, która stała się symbolem rozwoju młodego państwa. Dokonania kolejnictwa w II Rzeczpospolitej, to przykład tego, jak wiele można osiągnąć dzięki poczuciu wspólnoty. Kolejarze polscy stanowili wyjątkowy przykład jedności i solidarności. Polskie Koleje Państwowe stworzyły dla tysięcy swych pracowników stabilne miejsca pracy oraz zawód kojarzony z zaufaniem i szacunkiem. Dzięki wysiłkowi organizacyjnemu w ciągu niecałych 20 lat udało się scalić odrębne systemy transportowe funkcjonujące pod trzema zaborami, wprowadzić sprawnie działające władze i służby kolejowe, uruchomić własny przemysł taboru kolejowego, wykształcić kadrę pracowniczą, zmodernizować stan techniczny linii kolejowych i zwiększyć prędkości pociągów.

Do największych sukcesów tamtego okresu należy zaliczyć: wybudowanie Magistrali Węglowej ze Śląska do Gdyni, nagrodę Grand Prix dla parowozu Pm36-1 na Światowej Wystawie Sztuki i Techniki w Paryżu w 1937 r., produkcję luksusowych salonek, spalinowa Luxtorpeda bijąca rekordy prędkości, budowę w Warszawie jednego z największych i najnowocześniejszych dworców kolejowych w Europie i wiele innych.

66

Ekspozycję uzupełnią oryginalne muzealia oraz modele najbardziej znanych parowozów polskich produkowanych w okresie międzywojennym.

Odpalenie neonów nie byłoby tak widowiskowe gdyby nie wspaniała Kamila Malik, która na dachu Sta-

cji Muzeum wykonała niesamowite skrzypcowe show.

Wystawę będzie można zwiedzać do 30 marca 2019 r.

Mikołaj Królikowski

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

67

RAPORT KOLEJOWY

Przestrzenna i funkcjonalna integracja Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego Umowa na projektowanie podpisana Biuro projektowe BPBK SA z Gdańska ma trzynaście miesięcy na przygotowanie projektów i uzyskanie wszelkich pozwoleń dla 24 węzłów przesiadkowych Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej, które powstaną na terenie gminy Szczecin. W październiku na szczecińskim dworcu Dąbie zastępca prezydenta Szczecina Michał Przepiera podpisał umowę z Janem Tadeuszem Kosiedowskim, prezesem BPBK na kontrakt o wartości 2,6 miliona złotych brutto.

- To kolejny krok przybliżający nas do powstania nowoczesnego i kompleksowego systemu komunikacji publicznej na terenie szczecińskiej metropolii. Przystanki węzłowe pozwolą sprawnie i omijając korki poruszać się zarówno po Szczecinie, jak i na znacznej części Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego. - powiedział Michał Przepiera, zastępca prezydenta Szczecina.

14 lipca 2018r. Stowarzyszenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego, działając w imieniu gminy Miasto Szczecin ogłosiło przetarg na Wykonanie dokumentacji projektowej na zadanie: „Budowa węzłów i przystanków przesiadkowych wraz z urządzeniami związanymi z integracją transportu, na liniach kolejowych 273, 351, 401 i 406 w ramach Projektu Budowy Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej z wykorzystaniem istniejących odcinków linii kolejowych nr 406, 273, 351.”

W dniu 23 sierpnia br. nastąpiło otwarcie ofert spośród, których komisja przetargowa wybrała propozycję BPBK opiewającą na 2,6 miliona złotych brutto. Biuro projektowe będzie miało 13 miesięcy, od chwili podpisania umowy, na przygotowanie 24 projektów przystanków węzłowych wraz z uzyskaniem dla wszystkich pozwoleń na budowę.

Koszt inwestycji SKM: • Szacunkowy koszt całkowity (brutto) - 741 203 584 zł • Uzyskane dofinansowanie UE - 512 213 859 zł

68

I. W zakresie przebudowy infrastruktury kolejowej:

II. W zakresie budowy przystanków kolejowych i zintegrowanych węzłów komunikacyjnych wraz z parkingami typu Park&Ride (P&R) i Bike&Ride (B&R):

• modernizacja linii lokalnej nr 406 od Szczecina Głównego do stacji Police wraz z budową drugiego toru na odcinku Szczecin Główny – Szczecin Turzyn, • budowa systemu sterowania ruchem pociągów z centrum sterowania na stacji Szczecin Gocław, • budowa systemu informacji dla podróżnych na stacjach i przystankach Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej, • budowa bezkolizyjnych skrzyżowań kolejowo – drogowych.

• budowa zintegrowanych węzłów i przystanków komunikacyjnych przy liniach kolejowych nr 273, 351, 401 i 406 wraz z parkingami typu P&R i B&R, dostosowanych do potrzeb osób o ograniczonej mobilności (windy, podjazdy) oraz urządzeniami związanymi z integracją transportu (biletomaty lub kasowniki).

Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego (BPBK SA) to firma działającą od 1951 r. Wykonała na terenie całego kraju, szereg projektów infrastrukturalnych, w przeważającej ilości

Projekt Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej przewiduje realizację następujących zadań:

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

związanych z rozwojem transportu publicznego. Ostatnie realizacje to między innymi: studium wykonalności Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, projekt Szczecińskiego Szybkiego Tramwaju na odcinku od Basenu Górniczego do osiedla Kijewo, projekt linii tramwajowej w Olsztynie, projekt ul.

Szafera w Szczecinie z linią tramwajową i pętlą tramwajowo-autobusową przy hali Azoty Arena.

Dane szczegółowe: • Liczba przystanków SKM: 40 szt., w tym 9 nowych

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

»» 18 szt. na linii nr 406 (w tym 4 nowe- Szczecin Ku Słońcu, Szczecin Arkońska, Szczecin Nad Odrą, Police Piłsudskiego), »» 6 szt. na linii nr 401 (w tym 2 nowe- Szczecin Trzebusz, Goleniów Park), »» 1 szt. na linii nr 434 (Port Lotniczy Szczecin Goleniów, »» 8 szt. na linii nr 351 (w tym 1 nowy - Szczecin Dunikowo), »» 7 szt. na linii nr 273 (w tym 2 nowe- Szczecin Żydowce, Szczecin Łasztownia).

• Długość linii kolejowych SKM: 118 km, w tym linia 406 Szczecin

Główny – Police 23,5 km • Ilość miejsc parkingowych powstałych w ramach SKM: 2580 szt., w tym w Szczecinie 1879 szt.

• Ilość miejsc parkingowych dla rowerów: 630 szt.

• Obiekty inżynieryjne Projektu SKM: Zmodernizowanych lub wybudowanych zostanie 37 obiektów inżynieryjnych tj. mostów, wiaduktów kolejowych i kładek oraz 12 szt. przejść pod torami kolejowymi.

RK

69

RAPORT KOLEJOWY

LHS wesprze eksport żywności 12 września br. w Krakowie odbyła się druga edycja Kolejowego Forum Gospodarczego, którego organizatorem i gospodarzem była spółka PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa.

Celem spotkania było omówienie potencjału wymiany handlowej pomiędzy Europą i Azją oraz szansy dla szlaków kolejowych w transporcie towarów.

Przygotowanie przez LHS debaty wynikało z faktu, że chociaż wartość eksportu żywności z Polski do Chin wzrosła znacząco w 2017 to jednak cały czas trafia na bariery. Problemem dla eksporterów jest nadal długi okres transportu morskiego oraz wysokie koszty frachtu lotniczego.

LHS poszukuje zatem rozwiązania problemów. Zbigniew Tracichleb, prezes zarządu spółki PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa, podkreślił, że: – Naszą ofertę kierujemy zarówno do eksporterów, jak i importerów, dla których istotny są czas i miejsce dostawy, regularne połączenia oraz możliwość bezpośredniego transportu do lub z Polski linią szerokotorową. Korzystając z transportu kolejowego, mogą 2-3 krotnie skrócić czas transportu i przyspieszyć obrót towarów i kapitału.

Dla branży kolejowej istotnym zagadnieniem konferencji było zdefiniowanie szans i potrzeb szlaków

70

kolejowych w wymianie handlowej pomiędzy Europą a krajami azjatyckimi.

Podczas debaty głos zabrali: • Wu Jingyu, Director Asia – Europe Continental Bridge International Block – Trains Coordination service Center, CCTA • Rachmietolla Kudajbiergenov, Przewodniczący Stowarzyszenia Osób Prawnych Międzynarodowej Trasy Transkaspijskiej TMTM, • Andrey Miroshnikov p.o. Dyrektora Departamentu Handlu PAO Ukrzaliznycia, • Zurab Kozmawa – Przedstawiciel Kolei Gruzińskiej OSŻD, • Dariusz Sikora Członek Zarządu PKP LHS Sp. z o.o.,

• Jakub Styczeń Prezes Zarządu Euroterminal Sławków.

Wu Jingyu powiedział, że idea Jedwabnego Szlaku stała się praktycznym rozwiązaniem dla wielu krajów. Wynika to z faktu, że skróci on transfer żywności do Chin. Ponadto dodał, że Chiny dojrzały już problem deficytu handlowego i stąd zwiększają import. Równocześnie podkreślił, że rząd w Pekinie stara się rozwijać tereny zachodnie i przemysł na tym obszarze, co też skrócić może czas przewozu towarów. Nowy Jedwabny Szlak, według jego słów, ma wpłynąć na rozwój Chin.

Rachmietolla Kudajbiergenov, przypomniał trudności z jakimi borykał się projekt na początku. Wtedy to 100% kontenerów wracających z Chin było puste. Obecnie, jak zaznaczył, już 60% powraca załadowanych. Powoli pozwala to na zbilansowanie wymiany handlowej, a szlak zwyczajnie staje się wygody dla klientów.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY Andrey Miroshnikov, jako przedstawiciel dużego europejskiego kraju, zaznaczył, że na Ukrainie walczy się o zmiany w organizacji transportu. Podkreślił również, że pomimo dobrych stawek przewozowych nadal biznes nie wykorzystuje szansy jaką dają nowe szlaki kolejowe.

Zurab Kozmawa natomiast zaakcentował, że Chiny się stale zmieniają i istnieje tam zainteresowanie rynku towarami z Gruzji. Kolej to natomiast szansa z tego powodu, że droga morska trwa zbyt długo i powoduje opóźnienia oraz problemy z płatnościami.

Przedstawiciel gospodarza, Dariusz Sikora Członek Zarządu PKP LHS sp. o.o., podkreślił, że deficyt nie jest dla nikogo opłacalny. Trudno bowiem płacić za puste wagony i kontenery. Wyzwaniem jest zatem optymalizacja łańcucha logistycznego.

Jakub Styczeń także uwypuklił konieczność intensyfikacji wymiany towarowej. To bowiem prosta droga do wzrostu zamożności wszystkich jej uczestników.

PKP LHS szukając nowych rozwiązań dokonuje szeregu inwestycji.

Na początku bieżącego roku podpisana została umowa z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym w sprawie finansowania programu inwestycyjnego o wartości blisko 300 mln zł.

Najważniejszym celem projektu jest automatyzacja linii 65, która poprawi bezpieczeństwo prowadzenia ruchu pociągów i pracowników oraz pozwoli zwiększyć jej przepustowość.

Ponadto uruchomiono centrum sterowania Zamość Bortatycze, finalizowane są prace związane z automatyzacją ruchu na stacji Sławków.

W sierpniu LHS odebrała 10 zmodernizowanych lokomotyw 311Da.

RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

M. Antonowicz,

członek zarządu PKP SA

W układzie międzynarodowym Polska stanowi ważny punkt dla kolejowych przewozów towarowych.

Kolejowe połączenia międzynarodowe są istotnym elementem wymiany handlowej, zwłaszcza pomiędzy Azją i Europą. Polska jest jednym z ważniejszych odcinków na Nowym Jedwabnym Szlaku, będąc jednocześnie kluczowym państwem tranzytowym i drugim w UE „hubem” logistycznym. Przez nasz kraj przebiega 5 korytarzy transportowych Organizacji Współpracy Kolei (OSŻD) oraz 2 korytarze unijne.

Grupa PKP jest zaangażowana w rozwój kolejnych międzynarodowych perspektywicznych tras kolejowych m. in.: TMTM – Trasy Middle Corridor oraz Trasy Południe-Zachód. PKP są również stroną Umowy 7 Kolei, której założeniem jest intensyfikacja i rozwój zwartych przewozów kontenerowych w kierunku Chiny – Europa.

Bardzo istotne dla spółek Grupy PKP są działania zmierzające do dywersyfikacji przejść granicznych na wschodniej granicy Polski. Oferujemy szerokie możliwości w zakresie przekierowania ładunków na inne przejścia graniczne na polskiej granicy wschodniej, co pozwala na skrócenie czasów przewozu towarów i wpływa na zmniejszenie kosztów przewozu w końcowej części łańcucha logistycznego. Bardzo duży potencjał w transporcie torów z Azji do Europy, dzięki szerokości torów wynoszącej 1520 mm, ma spółka PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa. Ogromną rolę w łańcuchu transportowym łączącym Azję z Europą odgrywa nasza druga spółka – PKP CARGO – będąca największym w Polsce i drugim największym w Unii Europejskiej towarowym przewoźnikiem kolejowym.

Posiadając park taborowy liczący 2,3 tys. lokomotyw i 66 tys. wagonów oraz obsługując port lądowy

w Małaszewiczach, PKP CARGO stanowi również ważny element Nowego Jedwabnego Szlaku.

Rozwojowi połączeń mię dzynarodowych sprzyja mod e r n i z ac j a s i e c i ko l e j owe j w ramach realizowanego obecnie przez PKP Polskie Linie Kolejowe programu „Polska Wschodnia”, jak i szerokiego frontu inwestycji na liniach kolejowych. Spółka PKP Polskie Linie Kolejowe prowadzi działania inwestycyjne wchodzące w skład programu Nowy Jedwabny Szlak na kwotę prawie 3 mld euro.

Z kolei PKP S.A. posiada wiele atrakcyjnie zlokalizowanych nieruchomości, z pośród nich wytypowaliśmy ponad 100 posiadających znaczący potencjał logistyczny. To na nich powstaną nowe terminale przeładunkowe, centra logistyczne, a nawet duże rail porty. PKP S.A. zainicjowała już współpracę funkcjonujących w kraju operatorów terminali przeładunkowych i centrów logistycznych poprzez zawarcie porozumienia o współpracy. Przewiduje one m.in. wzajemne działania promujące rynek intermodalny, wymianę doświadczeń, wspólne budowanie łańcuchów dostaw. Tego typu działania pozwalają nam zaoferować usługę logistyczną o wysokiej jakości będącą odpowiedzią na rosnące zapotrzebowania rynku. Obecnie w naszej inicjatywie funkcjonuje 17 podmiotów, w tym również spółka PKP LHS. II Kolejowe Forum Gospodarcze, którego organizatorem i gospodarzem była spółka PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa, odbyło się w miejscu szczególnym, w Małopolsce, w niedalekim sąsiedztwie odcinka toru szerokiego 1520 mm – linii PKP LHS o długości 400 km dochodzącej do pobliskiego Euroterminala w Sławkowie.

Z punktu widzenia PKP LHS kolejne forum zakończyło się sukcesem, szczególnie w przypadku proponowanych rozwiązań na Nowym Jedwabnym Szlaku.

71

RAPORT KOLEJOWY

72

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Sprzedaż kart podarunkowych oraz voucherów a moment powstania przychodu Zrealizowanie karty podarunkowej lub vouchera będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Takie wnioski potwierdzają też interpretacje przepisów prawa podatkowego wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Przykładowo w interpretacji z dnia 15 października 2018 r. nr 0111-KDIB2-1.4010.285.2018.6.AP organ uznał, że „Dopiero zatem zrealizowanie karty podarunkowej/ vouchera (wydanie rzeczy, wykonanie usługi) będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych dla Spółki. Natomiast w sytuacji, gdy w oznaczonym terminie klient nie zrealizuje uprawnień wynikających z karty podarunkowej/ vouchera, Spółka będzie miała obowiązek rozpoznania przychodu w wysokości niewykorzystanej przez klienta w dniu, w którym upłynie termin ważności karty podarunkowej/ vouchera.”

W ostatnim czasie obserwujemy, iż w celu zachowania konkurencyjności na rynku, pozyskania nowych klientów czy też zwiększenia wolumenu sprzedaży firmy oferują do sprzedaży karty podarunkowe i vouchery do wykorzystania na oferowane usługi lub towary. Klient, który dokonał zakupu takiego znaku ma możliwość jego późniejszego wykorzystania lub też wręczenia innej osobie w formie np. upominku.

Karty i vouchery mają z góry określoną wartość oraz termin realizacji.

Zdarza się, że klient kupuje kartę, której realizacja następuje w kolejnych miesiącach. Oznacza to, że firma otrzymała środki pieniężne na realizację czegoś, co ma być zrealizowane w przyszłości. W takich sytuacjach powstają wątpliwości, kiedy firma powinna wykazać przychód z tego tytułu. Przykład: klient kupuje kartę podarunkową

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

w dniu 23 lipca 2018 r. i przekazuje ją w prezencie. Osoba, która otrzymała kartę realizuje ją w dniu 31 października 2018 r. Kiedy powstaje przychód w dacie sprzedaży czy dacie realizacji?

W art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, cytowanej dalej jako CIT, wyszczególnione są sytuacje, które nie są traktowane jako przychód podatkowy. Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 CIT, do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych.

Moment powstania przychodu w CIT określa art. 12 ust. 3a, zgodnie z którym jest to dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Karta podarunkowa jest dokumentem odzwierciedlającym pewną, ustaloną wartość pieniężną, uprawniającą do późniejszego nabycia towarów lub usług. W momencie zakupu karty nie dochodzi do przeniesienia żadnych substratów majątkowych i nie zostaje świadczona żadna usługa.

Dopiero więc w momencie zrealizowania karty podarunkowej przez jej posiadacza, powstaje przychód o którym mowa w art. 12 ust.

3 i 3a CIT. Oznacza to, że w podanym przykładzie obowiązek podatkowy powstanie w dniu 31 października 2018 r.

Z przywołanej na wstępie interpretacji wynika

także, że wydanie (sprzedaż) vouchera nie jest wydaniem towaru, ani świadczeniem usługi i obowiązek podatkowy następuje także dacie jego realizacji.

Podsumowując: zrealizowanie karty podarunkowej/vouchera będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Trzeba jednak pamiętać, że w sytuacji, gdy w oznaczonym terminie klient nie zrealizuje uprawnień wynikających z karty podarunkowej czy też vouchera, to obowiązek rozpoznania przychodu w wysokości niewykorzystanej przez klienta następuje w dniu, w którym upłynie termin ważności.

Violetta Wełnicka Doradca podatkowy

73

RAPORT KOLEJOWY

16 regionalnych bohaterów na 100 - lecie Niepodległej Rozstrzygnięto plebiscyt POLREGIO na miano REGIObohatera. Nazwiskami między innymi generała Franciszka Kleeberga czy Janusza Kusocińskiego zostaną nazwane pociągi Przewozów Regionalnych.

Inicjatywa POLREGIO, której celem był wybór 16 regionalnych bohaterów, po jednym na każde województwo, spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem. Organizując kampanię poświęconą regionalnym bohaterom POLREGIO aktywnie włączyło się w obchody 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę. Hasło przyświecające kampanii brzmiało „Polska jest silna siłą regionów” a akcja miała podkreślić znaczenie lokalnych bohaterów w historii Polski.

– Celem akcji było pokazanie roli, jaką odegrały poszczególne postacie w odzyskaniu niepodległości oraz odbudowie państwa Polskiego po 1918 r. Chcieliśmy także uhonorować te osoby, które choć często doskonale znane są w lokalnych społecznościach, to jednak nie zawsze wiedza o ich bohaterskich czynach znana jest szerzej – mówił Krzysztof Zgorzelski, Prezes Przewozów Regionalnych. – Nasze zaangażowanie wynika także stąd, że jako przewoźnik regionalny jesteśmy silnie związani ze społecznościami lokalnymi.

Codziennie nasze pociągi dowożą do pracy czy szkoły ponad 220 tys. osób we wszystkich zakątkach kraju – dodaje Krzysztof Zgorzelski.

Kampania REGIObohater trwała miesiąc. Bohaterów wybrano spośród 100 osób, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. oraz miały szczególny wkład w budowanie polskości pośród lokalnych społeczności.

Wyboru dokonała Rada Programowa w skład której weszli: Artur Soboń – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju (prze-

74

wodniczący Rady Programowej), Dariusz Gwizdała – Zastępca Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Michał Góras – Szef Gabinetu Politycznego w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Andrzej Kensbok – Wiceprezes Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu SA. Kampanię honorowym patronatem objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.

Lista 16 REGIObohaterów: 1. REGIObohater województwa dolnośląskiego to Julian Czyżewski - kapitan Wojska Polskiego, geograf, profesor Akademii Handlu Zagranicznego we Lwowie i Uniwersytetu Wrocławskiego.

Pochodził z Rudy (pow. Rohatyn, obecnie Ukraina).

2. REGIObohater województwa kujawsko-pomorskiego to Elżbieta Zawacka, pseud. „Zo” - żołnierz Polskiego Państwa Podziemnego, generał brygady, dwukrotny Kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari (zm. 10 stycznia 2009 r. w Toruniu).

3. REGIObohater województwa lubelskiego to gen. Franciszek Kleeberg - wybitny dowódca

WP, generał dywizji, zwycięzca w ostatniej bitwie wojny 1939 roku pod Kockiem, trzykrotny Kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari (zm. 5 kwietnia 1941 w.

Weisser Hirsch).

4. REGIObohater województwa lubuskiego to kpt. Edumnd Lesisz - zawodowy wojskowy, bohater wojny 1939 roku, Kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari (zm. 21 stycznia 1943 r.).

5. REGIObohater województwa łódzkiego to Aleksander Napiórkowski (1890-1920) – polityk, poseł na sejm RP. Był jednym z najaktywniejszych działaczy PPS na terenie Łomży oraz Łodzi. Jako żołnierz I Kompanii Kadrowej , a potem 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich brał udział w wyprawie na Kielce, walkach o to miasto oraz kampanii wołyńskiej.

6. REGIObohater województwa małopolskiego to Ludwik Iwaszko - podpułkownik Wojska Polskiego, zapomniany bohater walk o oswobodzenie Krakowa w październiku 1918 roku. Pochodził ze Lwowa. Brał udział w I wojnie światowej, dostał się do niewoli rosyjskiej, z której zbiegł. Jest pochowany na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY 7. REGIObohater województwa mazowieckiego to Janusz Kusociński – lekkoatleta, medalista olimpijski, odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (zm. 21 czerwca 1940 roku w Puszczy Kampinoskiej).

Po upadku Polski włączył się w organizowanie ruchu oporu.

Aresztowany przez Niemców, rozstrzelany pod Palmirami.

8. REGIObohater województwa opolskiego to Bohdan Stanisław Sołtys (1894-1939) – podpułkownik Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari. Poległ 12 IX 1939 roku w okolicy wiosek Sapy i Strzebieszew – wg jednej wersji zastrzelony przez niemieckiego żołnierza, wg drugiej przez dywersanta.

9. REGIObohater województwa podkarpackiego to Leopold Lis-Kula - pułkownik Wojska Polskiego, bohater walk o niepodległość. Zmarł w roku 1919 i jest pochowany na rzeszowskim cmentarzu Pobitno.

10. REGIObohater województwa podlaskiego to kpt. Władysław Raginis – kapitan Wojska Polskiego w Korpusie Ochrony Pogranicza, dowódca obrony Wizny, Kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari (zm. 10 września 1939 r. w Wiźnie).

11. REGIObohater województwa pomorskiego to ppor. Konrad Guderski, pseud. „Konrad” – wojskowy, inżynier, organizator i dowódca obrony Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku (zm.

1 września 1939 r. w Gdańsku).

Poległ w walce podczas obrony placówki Poczty Polskiej.

12. REGIObohater województwa śląskiego to Maria Kujawska (18931948) – lekarka, powstaniec śląski, działaczka społeczna i polityczna.

Pochodziła z Raciborza, z rodziny niemieckiej. Aresztowana w 1944 roku przez Niemców i osadzona w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück z poświęceniem ratowała życie innych więźniarek.

Jest pochowana w Pszczynie.

13. REGIObohater województwa świętokrzyskiego to Jan Piwnik (1912-1944) – pułkownik Wojska Polskiego, dowódca partyzancki

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

w Górach Świętokrzyskich i na Nowogródzczyźnie. Pochodził z Janowic. Zginął 16 VI 1944 roku podczas ataku na niemieckie umocnienia pod wsią Jewłasze (obecnie na terenie Białorusi).

14. REGIObohater województwa warmińsko-mazurskiego to Michał Kajka, pseud. „Prawdziński” – polski działacz narodowy na Mazurach, poeta ludowy, artysta, polityk, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (zm. 22 września 1940 roku w Orzyszu). W latach 30. XX wieku inwigilowany przez służby bezpieczeństwa III Rzeszy.

15. REGIObohater województwa wielkopolskiego to Roman Abraham (1891-1976) - generał brygady Wojska Polskiego, poseł na Sejm RP. Po II wojnie światowej podejmował liczne starania na rzecz powstrzymania dewastacji Cmentarza Orląt we Lwowie. Spoczywa na cmentarzu farnym we Wrześni.

16. REGIObohater województwa zachodniopomorskiego to Ewelina Nowak - sanitariuszka WP (zm.

13 marca 1945 r. w Kołobrzegu).

W 1944 roku zmobilizowana do komunistycznego Wojska Polskiego z Wołynia. Trafiona przez snajpera zginęła na miejscu, próbując nieść pomoc piątemu lub szóstemu z kolei polskiemu żołnierzowi. Z inicjatywy żołnierzy pułku pochowano ją uroczyście dwa dni później, po zwycięstwie nad wojskami niemieckimi.

W każdym z regionów wybrany pociąg zyska oprawę wizualną z oznaczeniem REGIObohatera.

Pociągi nazwane imieniem REGIObohatera będą kursowały przez 2 lata.

RK na podstawie materiałow prasowych POLREGIO

75

RAPORT KOLEJOWY

Czy kolej jest bezpieczniejsza?

Urząd Transportu Kolejowego opublikował „Raport w sprawie bezpieczeństwa transportu kolejowego w Polsce w 2017 r.”, który potwierdza, że poprzednie dwanaście miesięcy było bezpieczniejsze.

Raport zawiera informacje o: • stanie bezpieczeństwa kolei, łącznie z agregacją wspólnych wskaźników bezpieczeństwa (CSI), • ważnych zmianach w prawodawstwie i uregulowaniach dotyczących bezpieczeństwa kolei; • stanie certyfikacji i autoryzacji w zakresie bezpieczeństwa; • wynikach i doświadczeniach związanych z nadzorowaniem zarządców infrastruktury i przedsiębiorstw kolejowych; • odstępstwach zastosowanych zgodnie z art. 14a ust. 8 dyrektywy bezpieczeństwa.

W niniejszym artykule nie zamieszczamy informacji o wszystkich elementach i czynnikach, które wpłynęły na poziom bezpieczeństwa w poprzednim roku. Wybraliśmy kilka aspektów, natomiast zainteresowanych całością odsyłamy na internetową stronę UTK. I. Czy jest bezpieczniej? Śledząc wyniki za 2017 roku raport potwierdza, że pod kątem liczby znaczących wypadków miniony rok okazał się bezpieczniejszy w stosunku do roku poprzedniego. Miały w bowiem miejsce 252 zdarzenia (spadek o niespełna 5%), w wyniku których zginęło 171 osób, natomiast 87 osób odniosło poważne obrażenia.

UTK zaznaczył, że transport kolejowy uważany jest za najbezpieczniejszą gałąź transportu lądowego przy czym na całościowy obraz bezpieczeństwa w transporcie kolejowym wpływają dwa czynniki - wypadki mające swoje źródło w systemie kolejowym oraz wypadki powstałe poza tym systemem. Natomiast podstawowymi czynnikami wpływającymi na stan bezpieczeństwa ruchu kolejowego są:

76

Tab. 1 Osiągnięte wartości CST dla Polski w 2017 r.

Wspólne cele bezpieczeństwa (CST)

NRV dla Polski

Wyliczona wartość wskaźnika

Osiągnięty poziom wskaźnika

1.1. NRV dla ryzyka dla pasażerów (x 10-9) 2017 CST 1.1.

Ofiary śmiertelne i ważone ciężko ranne (FWSI) wśród pasażerów na miliard pociągokilometrów pociągówpasażerskich

116,1

18,489

15,9%

CST 1.2.

Ofiary śmiertelne i ważone ciężko ranne (FWSI) wśród pasażerów na miliard pasażerokilometrów

0,849

0,148

17,4%

1.2. NRV dla ryzyka dla pracowników (x 10-9) CST 2.

Ofiary śmiertelne i ważone ciężko ranne (FWSI) wśród pracowników na miliard pociągokilometrów

17,2

5,364

31,2%

1.3. NRV dla ryzyka dla użytkowników przejazdu kolejowego (x 10-9) CST 3.1.

Ofiary śmiertelne i ważone ciężko ranne (FWSI) wśród użytkowników przejazdów na miliard pociągokilometrów

277

183,620

66,3%

1.4. NRV dla ryzyka dla osób zaklasyfikowanych jako „inne osoby” (x 10-9) CST 4.

Ofiary śmiertelne i ważone ciężko ranne (FWSI) wśród innych osób na miliard pociągokilometrów

11,6

0,825

7,1%

1.5. NRV dla ryzyka dla nieupoważnionych osób na terenie kolejowym (x 10-9) CST 5.

Ofiary śmiertelne i ważone ciężko ranne (FWSI) wśród osób nieupoważnionych na miliard pociągokilometrów

1210

539,305

44,6%

1.6. NRV dla ryzyka dla ogółu społeczeństwa (x 10-9) CST 6.

Ofiary śmiertelne i ważone ciężko ranne (FWSI) wśród wszystkich osób na miliard pociągokilometrów

1590

741,493

46,6%

(Im niższy osiągnięty poziom wskaźnika, tym poziom bezpieczeństwa w danej grupie ryzyka jest wyższy).

• stan techniczny infrastruktury kolejowej; • stan techniczny taboru kolejowego; • kompetencje pracowników; • stan techniczny urządzeń sterowania ruchem kolejowym;

• funkcjonowanie przejazdów kolejowo-drogowych; • kultura bezpieczeństwa społeczeństwa.

W raporcie podkreśla się także, że zapewnienie dalszego, stabilne-

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY go wzrostu poziomu bezpieczeństwa w transporcie kolejowym opierać się powinno tak na bezpieczeństwie techniczno-organizacyjnym, jak również zabezpieczeniu przed działaniem czynników zewnętrznych.

Wspólne cele bezpieczeństwa (CST) CST określają minimalne poziomy bezpieczeństwa wyrażone w kryteriach akceptacji ryzyka, które muszą być osiągnięte przez różne części systemu kolejowego oraz przez system kolejowy jako całość.

CST są wyznaczane na podstawie tzw. krajowych wartości referencyjnych (NRV) dla poszczególnych państw.

Państwa członkowskie natomiast zobowiązane są do stałego monitorowania poziomu bezpieczeństwa swoich systemów kolejowych, w tym do monitorowania osiągnięcia wspólnych celów bezpieczeństwa (CST), określonych w sposób ilościowy i jakościowy.

Podkreśla się, że w 2017 r. żaden ze wskaźników obliczonych dla ustalonych grup ryzyka nie przekroczył akceptowanego poziomu ryzyka, określonego przez wartości referencyjne (NRV) ustalone dla Polski.

SPAD W obszarze pominięcia sygnału „Stój” Prezes UTK prowadzi bieżące monitorowanie wszystkich tego rodzaju przypadków. Interesujące jest to, że od 2014 r. notowany jest spadek zdarzeń kategorii B04 (wypadki), natomiast wzrasta ilość incydentów (kat. C44) od 2012 r.

W ocenie Prezesa UTK na zmniejszenie ilości zdarzeń SPAD i innych wynikających z tzw. „czynnika ludzkiego” wpływ będzie miało zwiększenie nadzoru nad szkoleniem i egzaminowaniem maszynistów.

Z tego względu już w 2016 r. zainicjowano prace nad projektem, który pozwoli minimalizować wpływ czynnika ludzkiego na poziom bezpieczeństwa. Chodzi o inicjatywę utworzenia Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów, które ma wzmocnić i usprawnić

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

proces nadawania i weryfikowania kompetencji personelu kolejowego.

Prezes UTK podjął również inicjatywę związaną z przeciwdziałaniem negatywnym skutkom wpływu czynnika ludzkiego przy zdarzeniach związanych z pominięciem sygnału „Stój”. W opinii Prezesa UTK, w obliczu nadchodzącej migracji do cyfrowego standardu radiołączności GSM-R, istotną kwestią w tym zakresie jest wywołanie alarmowe.

W standardzie GSM-R wywołanie alarmowe (REC), w odróżnieniu do obecnie stosowanego wywołania Radio-Stop, nie powoduje automatycznego zatrzymania pociągu.

W związku z tym Prezes UTK zlecił opracowanie ekspertyzy w tym zakresie oraz podjął kroki w celu zbadania technicznych i prawnych rozwiązań, które zapewnią, że poziom bezpieczeństwa nie ulegnie obniżeniu po migracji do radiołączności opartej o standard GSM-R. Poważne wypadki na przejazdach kolejowo-drogowych Znaczącym odsetkiem wypadków są te, które do których dochodzi na przejazdach kolejowo-drogowych.

Stanowią one znaczny procent ogółu wypadków: • 2013 r. - 36,2%, • 2014 r. - 32,2%, • 2015 r. - 32,6%, • 2016 r. - 36,5%, • 2017 r. – 31,9%.

Zdarzenia tego typu są niebezpieczne z tego względu, że każda kolizja na takim skrzyżowaniu powoduje zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego oraz dla bezpieczeństwa ładunków przewożonych zarówno w pojazdach drogowych, jak i kolejowych.

Nadmienić należy, że w poprzednim roku doszło do trzech poważnych wypadków na przejazdach kolejowo-drogowych: • 4 kwietnia n a przejeździe kat.

A na szlaku Zawadówka – Uherka linii kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Dorohusk; • 7 kwietnia na przejeździe kat. C na szlaku Ozimek - Chrząstowice linii kolejowej nr 144 Tar-

nowskie Góry – Opole Główne; • 2 listopada na przejeździe kat.

A na szlaku Śniadowo - Łapy linii kolejowej nr 36 Ostrołęka – Łapy.

Co istotne wykazano, że do ponad 65% wypadków doszło na przejazdach niewyposażonych w urządzenia ostrzegania (sygnalizacja świetlna) ani urządzenia zabezpieczenia (rogatki). Dalej ponad 17% wypadków miało natomiast miejsce na przejazdach zabezpieczonych rogatkami (kat. A i kat. B). Na przejazdach kat. A był jeden wypadek mniej w stosunku do 2016 r. (-6,7%), zaś na przejazdach kat. B miało miejsce o 4 zdarzenia więcej (+21,1%).

Liczba wypadków na przejazdach kat. C zwiększyła się o 1 zdarzenie (+3,8%). Nieznacznie natomiast spadła liczba wypadków na przejazdach kat. D – o 6 zdarzeń (-4,1%).

Podkreślić należy, że w zdecydowanej większości sprawcami byli użytkownicy dróg, którzy nie przestrzegali przepisów prawa o ruchu drogowym, nie zachowując szczególnej ostrożności podczas przechodzenia lub przejeżdżania przez przejazd.

Mniej kradzieży infrastruktury Pozytywną informacją płynącą z raportu jest spadek o 11,1% liczby wszystkich rodzajów czynów chuligańskich na obszarze kolejowym.

Liczba kradzieży i dewastacji infrastruktury spadła natomiast w stosunku do 2016 r. o 14,7%. Przyczyny spadku należy dopatrywać się w działaniach operacyjnych Straży Ochrony Kolei.

Wzrost liczby kontroli i zmniejszenie liczby nieprawidłowości W 2017 r., tak jak w roku poprzednim zauważono wzrost skuteczności działań nadzorczych prowadzonych przez Prezesa UTK. Przeprowadzono o ok. 5% więcej działań nadzorczych, podczas których odnotowano spadek liczby nieprawidłowości o ok.

26%. Jest to efekt systemowego podejścia do nadzoru nad rynkiem kolejowym, jak również poprawiającej się świadomości podmiotów.

77

RAPORT KOLEJOWY

Podniesienie poziomu kultury bezpieczeństwa Dla UTK newralgicznym zagadnieniem dla systematycznego wzrostu poziomu bezpieczeństwa sektora kolejowego było i jest kontynuowanie dotychczasowych oraz podejmowanie nowych działań w zakresie propagowania zasad kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym.

Fundamentem w tym wypadku jest stosowanie proaktywnego podejścia do kwestii bezpieczeństwa. Oznacza to kształtowanie świadomości kultury bezpieczeństwa wśród osób kierujących podmiotami rynku kolejowego, ich pracowników oraz przyszłych pokoleń. W efekcie następuje właściwe prowadzenie zarządzania ryzykiem, w tym wykorzystywanie wiedzy i kompetencji do identyfikowania zagrożeń i wdrażania adekwatnych środków kontroli ryzyka.

II. Zmiana stanu bezpieczeństwa Liczba ofiar śmiertelnych Liczba ofiar śmiertelnych w 2017 r. na ogólnodostępnej sieci kolejowej zwiększyła się o 2,4% (4 osoby) w porównaniu do 2016 r., tj. z ogólnej liczby 167 do 171 osób.

Zmiany w liczbie ofiar śmiertelnych, w podziale na poszczególne kategorie osób objęte wspólnymi wskaźnikami bezpieczeństwa przedstawiają się następująco: • pasażerowie: bez zmian (1 osoba); • pracownicy: bez zmian (1 osoba); • użytkownicy przejazdów kolejowych: spadek o 12,5% (z 48 do 42 osób);

78

Tab. Łączna liczba ofiar śmiertelnych w latach 2013–2017 Rok

Ofiary śmiertelne w mln pociągokilometrów

Ofiary śmiertelne

2013

227

-

1,51

-

2014

206

-9%

1,47

-9%

2015

227

10%

1,36

5%

2016

167

-26%

1,13

-35%

2017

171

2%

1,03

-1%

• osoby nieupoważnione: wzrost o 8,5% (ze 117 do 127 osób); • inne: bez zmian (bez ofiar śmiertelnych w tej kategorii).

Liczba osób ciężko rannych Liczba osób ciężko rannych w zaistniałych w 2017 r. znaczących wypadkach na ogólnodostępnej sieci kolejowej w Polsce obniżyła się o 5% w porównaniu do roku 2016. Spadła zatem z 92 do 87 osób.

W rozbiciu na poszczególne kategorie osób ciężko rannych objętych monitorowaniem za pośrednictwem wspólnych wskaźników bezpieczeństwa, zmiany w 2017 r. w stosunku do roku poprzedniego przedstawiają się następująco: • pasażerowie: wzrost o 300% (z 5 do 20 osób); • pracownicy: wzrost o 50% (z 2 do 3 osób); • użytkownicy przejazdów kolejowych: spadek o 35,9% (z 39 do 25 osób); • osoby nieuprawnione: spadek o 21,7% (z 46 do 36 osób); • inne: wzrost w stosunku do 2016 r. (z 0 osób do 3 osób).

Od 2013 r. utrzymuje się tendencja spadkowa w liczbie osób ciężko rannych na 1 milion pociągokilometrów.

Wskaźniki za lata 2013–2017 wynoszą:

• • • • •

2013- 0,47; 2014- 0,44; 2015- 0,41; 2016- 0,39; 2017- 0,36.

Liczba znaczących wypadków W 2017 r. liczba znaczących wypadków na polskiej sieci kolejowej spadła o 4,9% a zatem z 265 do 252 - spadek o 13 zdarzeń.

Liczba zdarzeń poprzedzających wypadki Istotną kategorią w kontekście wskaźników bezpieczeństwa są te odnoszące się do zdarzeń poprzedzających wypadki. Są to następujące rodzaje zdarzeń: • pęknięcia szyn; • odkształcenia torów; • defekty sygnalizacji; • przypadki minięcia sygnału „Stój” lub innego sygnału ostrzegającego o niebezpieczeństwie (informacje z automatycznych systemów ochrony pociągu, jak i np. przekazywane ustnie), w podziale na przypadki z minięcie i bez minięcia punktu niebezpiecznego; • pęknięcia kół w pojazdach; • pęknięcia osi w pojazdach.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY Tab. Liczba znaczących wypadków w latach 2013–2017 Rok

Liczba wypadków w mln pociągokilometrów

Liczba wypadków

2013

328

-

1,51

-

2014

313

-5%

1,47

-3%

2015

307

-2%

1,36

-8%

2016

265

-14%

1,13

-17%

2017

252

-5%

1,03

-9%

Tab. Koszty znaczących wypadków w € w latach 2013–2017 Rok

Koszty znaczących wypadków [EUR]

Zmiana

2013

170 223 520

-10%

2014

160 215 127

-6%

2015

163 372 767

+2%

2016

123 185 869

-24%

2017

167 014 211

+36%

Ogólna liczba zdarzeń poprzedzających wypadki w 2017 r. spadła o 21,7% w stosunku do 2016 r.tj. z 1818 do 1424 (mniej o 394).

Największą grupę zdarzeń poprzedzających wypadki stanowią przypadki pęknięcia szyn. Wzrosła również liczba zdarzeń związanych z minięciem sygnału „Stój”.

Koszty znaczących wypadków W 2011 roku koszty znaczących wypadków były największe. Co ważne od 2014 r. zauważalna jest tendencja spadkowa. Przykładowo w 2016 było to o 40,19 mln euro mniej niż w roku wcześniejszym.

2017 to jednak znowu wzrost ze względu na cztery znaczące wy-

padki, wzrost ofiar śmiertelnych oraz zwiększone opóźnienia. Jak również zmiany wartości referencyjnych.

III. Nadzór Strategia nadzoru W celu opracowania strategii nadzoru, każdego roku, Prezes UTK przeprowadza analizie danych dotyczących: • funkcjonowania rynku kolejowego; • stanu bezpieczeństwa w poszczególnych obszarach tematycznych.

W obszarze planowania ułatwia to między innymi określenie obszarów wymagających zwiększenia lub utrzymania na właściwym poziomie

150 130 110

liczby realizowanych przez Prezesa UTK czynności nadzorczych. Uzyskanie miarodajnych wyników, które pozwolą na właściwą i zgodną ze stanem faktycznym interpretację danych dotyczących zakresów tematycznych, możliwe jest natomiast dzięki wyznaczeniu wskaźnika nieprawidłowości.

Ogólne założenia strategii nadzoru: • Spełnienie krajowych i wspólnotowych przepisów prawa jest podstawą bezpiecznej eksploatacji i zarządzania bezpieczeństwem przez wszystkie podmioty funkcjonujące na rynku kolejowym.

• Analizy nieprawidłowości oraz zdarzeń kolejowych są jednym z głównych filarów planowania liczby czynności nadzorczych na dany rok. Na podstawie ww. kryteriów, najwyższego wskaźnika nieprawidłowości oraz największego wzrostu wskaźnika nieprawidłowości wyznacza się zakresy priorytetowe.

• Wszystkie prowadzone działania nadzorcze mają na celu podniesienie bezpieczeństwa ruchu kolejowego, co bezpośrednio powinno przekładać się na spadek liczby zdarzeń kolejowych wynikających zarówno z przyczyn tkwiących wewnątrz systemu kolejowego, jak i na styku systemu kolejowego ze stroną trzecią.

• Nadzór prowadzony w sposób proaktywny polega na śledzeniu trendów w nadzorowanych obszarach i wykorzystywaniu uzyskanej w ten sposób wiedzy do planowania kolejności

Rys. Liczba osób ciężko rannych w latach 2013–2017

101

95

93

92

2014

2015

2016

87

90

70 50

2013

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

2017 79

RAPORT KOLEJOWY Tab. Zdarzenia poprzedzające wypadki w latach 2013–2017 Rok

80

Pęknięte szyny

Odkształcenia Torów

Defekty Sygnalizacji

Pominięcia sygnału „Stój”

Pęknięcia kół

Pęknięcia osi

Razem

2013

1145

-

83

-

13

-

34

-

1

-

2

-

1278

-

2014

1293

+13%

77

-7%

10

-23%

64

+88%

1

0%

0

-100%

1445

+13%

2015

1635

+26%

48

-38%

18

+80%

62

-3%

0

-100%

1

-

1764

+22%

2016

1705

+4%

28

-42%

0

-100%

75

+21%

2

-

8

+700%

1818

+3%

2017

1305

-23%

22

-21%

2

-

94

+25%

1

-50%

0

-100%

1424

-22%

zadań przed osią gnięciem poziomu ich pilności czy też krytyczności.

• Identyfikacja zagrożeń dokonana zostanie na podstawie wyników działań nadzorczych oraz adresowanie środków kontroli ryzyka do poszczególnych grup przedsiębiorstw kolejowych (np.

ECM, zarządca infrastruktury, przewoźnik).

spojrzenie na elementy łańcucha wypadku spoza systemu kolejowego; • Nadzór nad pracownikami komisji kolejowych prowadzących postępowania w sprawie wypadków i incydentów kolejowych poprzez cykliczne szkolenia dla członków komisji i ich docelowa certyfikacja, a nawet

Ogólne cele strategii nadzoru na rok 2018: W ramach strategii Urzędu Transportu Kolejowego na lata 2018-2021 w obszarze związanym z bezpieczeństwem sformułowano następujące cele: a. Minimalizacja ryzyka systemu kolejowego Działania podejmowane w ramach realizacji celu: • Program bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo -drogowych – przeprowadzone przez Prezesa UTK działania o charakterze nadzorczym i edukacyjnym oraz ścisła współpraca z zarządcami infrastruktur y, uczelniami, Policją i Ministerstwem Edukacji Narodowej w celu likwidacji zdarzeń kolizyjnych na przejazdach. Szersze

wprowadzenie rozwiązań prawnych zmierzających do pełnej niezależności członków komisji od podmiotów uczestniczących w zdarzeniu; • Wzmocnienie nadzoru nad pracami pełnomocników SMS i MMS poprzez prowadzenie cyklicznych szkoleń i warsztatów, a docelowo certyfikacja po zdanym egzaminie państwowym na pełnomocnika SMS; • Wprowadzenie jednolitego standardu egzaminowania maszynistów jednocześnie zwiększającego bezstronność egzaminów oraz budzącego zaufanie wszystkich uczestników rynku kolejowego, w tym maszynistów i kandydatów na maszynistów;

• E-Bezpieczeństwo – stworzenie centralnego systemu zarządzania bezpieczeństwem kolejowym – aplikacji informatycznej wspomagającej analizy w zakresie bezpieczeństwa kolejowego; • Egzekwowanie standardów interoperacyjności – stosowanie jednolitego podejścia do standardów interoperacyjności w analogicznych stanach faktyczno-prawnych; • „Kampania Kolejowe ABC” – edukacja dzieci i młodzieży w zakresie bezpieczeństwa na obszarze kolejowym poprzez realizację kampanii; • Wzmocniony nadzór nad jednostkami uprawnionymi do prowadzenia badań poprzez prowadzenia działań audytowych w obszarze działalności jednostek; b. Propagowanie kultury bezpieczeństwa Działania podejmowane w ramach realizacji celu: • Zmiana filozofii kontroli prowadzonych przez UTK na rzecz podejścia audytowego; • Promowanie pomysłów propagujących kulturę bezpieczeństwa; • Wzmacnianie współpracy z jednostkami naukowymi i instytutami w działaniach zwiększających bezpieczeństwo na kolei.

Dodatkowo promowanie wśród studentów pracy na kolei.

RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

81

RAPORT KOLEJOWY

Bezpieczna aparatura elektryczna niskiego napięcia – aktualne wyzwanie dla całego rynku aparatury elektrycznej w Europie Temat bezpiecznej aparatury niskiego napięcia był szeroko omówiony na konferencji prasowej zorganizowanej przez Sekcję Producentów Aparatury Elektrycznej (SPAE) przy Krajowej Izbie Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji (KIGEiT) podczas drugiego dnia 31 Międzynarodowych Targów Energetycznych Energetab 2018.

Konferencja zgromadziła liczną grupę przedstawicieli mediów branżowych oraz stowarzyszeń, izb gospodarczych, producentów i innych uczestników rynku. Konferencję otworzył i zebranych powitał Stefan Kamiński, Prezes KIGEiT. Wśród prelegentów byli członkowie Sekcji SPAE oraz przedstawiciele Departamentu Nadzoru Rynku Urzędu Ochrony Konkurencji, Biura Badawczego ds. Jakości SEP-BBJ oraz SHE Związku Pracodawców Dystrybucji Elektrotechniki.

Celem konferencji było m.in. zwrócenie uwagi uczestników rynku na coraz bardziej powszechną obecność na europejskim rynku elektrotechnicznym, aparatów elektrycznych niskiego napięcia, które nie spełniają wymogów technicznych i deklarowanych parametrów.

Z jednej strony ww. aparaty mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i mienia użytkowników, z drugiej, poprzez nieuczciwą konkurencję, wypierają z rynku aparaty bezpieczne i pełnowartościowe.

82

Na poziomie Europy, na ww. problem zwrócili uwagę członkowie inicjatywy MSSI Electrical, którą przedstawił Wojciech Świątek, Przewodniczący Sekcji SPAE w KIGEiT. Inicjatywa powstała w 2012r. Wśród zaangażowanych firm są ABB, Benedict, Dehn, Eaton, Hager, Legrand, Schneider Electric, Siemens oraz europejskie (m.in. Orgalime, CECAPI) i krajowe organizacje branżowe (w Polsce KIGEiT). Dziś inicjatywa jest obecna w ponad 20 krajach Europy i można stwierdzić, że rozpatrywane problemy są bardzo podobne.

Mają jednak różne nasilenie, w zależności od dojrzałości lokalnego rynku elektrotechnicznego i jego historycznego ukształtowania. W niektórych rozwiniętych krajach, jak Niemcy, duży nacisk kładzie się na to, aby produkty posiadały nie tylko znak CE, ale także, aby ich jakość była potwierdzona przez niezależne jednostki badawcze np. VDE czy TUV. Ważnym zadaniem inicjatywy MSSI Electrical, jest więc monitorowanie lokalnych rynków w zakresie

ww. produktów, zlecanie wykonania badań celowych produktów, oraz informowanie lokalnych organów nadzoru rynku (w Polsce m.in. UOKiK) o możliwych zagrożeniach. Przedstawiciele MSSI Electrical współpracują z odpowiednimi organami Unii Europejskiej, aby zwrócić uwagę na powszechny problem z bezpieczeństwem aparatów elektrycznych niskiego napięcia i wspólnie szukać jego rozwiązania.

W Polsce, inicjat y wa MSSI Electrical została wdrożona przez Sekcję SPAE KIGEiT. Działalność Sekcji przedstawił Marek Tabaka, Członek Zarządu SPAE. Na początku Sekcja skupiła się na dwóch typach aparatów: wyłącznikach nadprądowych i różnicowoprądowych, szeroko dostępnych zarówno dla konsumentów, jak i fachowców branżowych, stosowanych w budownictwie mieszkaniowym i przemysłowym. W wyniku przeprowadzonych w SEP-BBJ wybranych typów badań dla 23 produktów każdego typu wyłącznika, pobranych

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY z rynku, otrzymano zatrważające dane: w przypadku wyłączników nadprądowych badań nie przeszło 43% aparatów, w przypadku różnicowoprądowych aż 56% (opis badań oraz analiza wyników zostały szeroko opisane w oddzielnych artykułach, które są dostępne min. na stronie internetowej KIGEiT). Informacja na temat wyników ww. badań została przekazana do UOKiK, który podjął niezbędne działania, zarówno jeśli chodzi o wyłączniki nadprądowe, jak i różnicowoprądowe, w wyniku których wydane zostały stosowne decyzje administracyjne (https://decyzje.uokik.gov. pl/bp/dec_prez.nsf).

Ważnym punktem konferencji było wystąpienie Katarzyny Bednarz, przedstawicielki Departamentu Nadzoru Rynku UOKiK pt. „System nadzoru rynku w obszarze sprzętu elektrycznego niskiego napięcia - zmiany przepisów”.

Przypomniano kluczowe obowiązki uczestników rynku: producenta, importera oraz dystrybutora zwracając uwagę na zakres ich odpowiedzialności za wprowadzanie produktów na rynek w świetle obowiązujących przepisów; wspomniano o możliwości nałożenia kar za niedopełnienie obowiązków i wprowadzenie na rynek lub dystrybucję produktu niezgodnego z obowiązującymi wymaganiami.

Zwrócono także uwagę na nową ustawę z dnia 15 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1338). Znowelizowane przepisy nt. krajowego systemu nadzoru rynku obowiązują niespełna 2 miesiące, od 19 lipca 2018 r. Ważną zmianą, o której trzeba wspomnieć jest „możliwość wszczęcia postępowania administracyjnego na podstawie innych dostępnych informacji, gdy wynika z nich, że wyrób nie spełnia wymagań, a został wprowadzony do obrotu przez podmiot gospodarczy mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”. Innymi słowy do wszczęcia postępowania Urząd będzie mógł wykorzystywać otrzymane materiały/dowody np. wyniki już przeprowadzonych badań

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

w akredytowanym laboratorium, co powinno w znacznym stopniu przyczynić się do skrócenia czasu reakcji organu nadzoru rynku i przyspieszyć proces eliminowania z rynku nieprawidłowości.

Temat bezpieczeństwa aparatów elektrycznych niskiego napięcia kontynuował pan Marcin Ocioszyński, Dyrektor Biura Badawczego ds.

Jakości Stowarzyszenia Elektryków Polskich w wystąpieniu pt. „Zapewnienie bezpieczeństwa aparatów elektrycznych niskiego napięcia poprzez badania w akredytowanym laboratorium”. Dyrektor BBJ zwrócił uwagę, że znakowanie CE, bazujące tylko na samoocenie, nie gwarantuje bezpieczeństwa wyrobu. Tej gwarancji nie daje również samo badanie próbki wyrobu przez akredytowane laboratorium, nawet jeżeli towarzyszy mu certyfikat zgodności. Jest to tylko informacja

dla producenta/dostawcy. Właściwe zapewnienie jakości i bezpieczeństwa wprowadzanych do obrotu wyrobów daje dopiero certyfikacja na zastrzeżony znak akredytowanej jednostki certyfikującej, np. „SEP -BBJ”. Certyfikacja taka obejmuje badanie typu wyrobu wg właściwej normy, ocenę warunków produkcji oraz nadzór w całym okresie ważności certyfikacji, połączony z coroczną oceną w miejscu produkcji i badaniami kontrolnymi wyrobów.

Dyrektor BBJ rozwinął na tym tle informację na temat różnych typów programów certyfikacji oraz głównych obszarów ich wykorzystania

RK

83

RAPORT KOLEJOWY

Podsumowanie działalności UOKIK w 2017 roku Ponad 900 decyzji z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, 223 mln nałożonych kar, 300 wydanych istotnych poglądów w sprawach sądowych oraz blisko 1500 zaopiniowanych projektów prawnych- tak wygląda UOKIK w liczbach za 2017 rok.

- W 2017 roku wydaliśmy ponad 900 decyzji. Nałożyliśmy także kary o łącznej wysokości 223 mln zł. Jednak nie o liczby chodzi w naszej pracy. Każda z tych decyzji ma za zadanie pomóc konsumentom bądź uzdrowić sytuację na rynku. Trzeba też pamiętać, że działania UOKiK. są znacznie szersze niż wskazuje jego nazwa. Zajmujemy się choćby nadzorem rynku, tak aby polscy konsumenci kupowali bezpieczne produkty i tankowali paliwo dobrej jakości. Monitorujemy również pomoc publiczną – powiedział prezes UOKiK, Marek Niechciał.

OCHRONA KONKURENCJI Praktyki ograniczające konkurencję Prezes UOKiK wszczął 96 postępowań wyjaśniających oraz antymonopolowych w sprawach nadużywania pozycji dominującej przez przedsiębiorców oraz zawierania przez nich niedozwolonych

porozumień. Prócz tego urząd wystosował 57 wezwań miękkich, które polegają na żądaniu od przedsiębiorcy zmiany bądź eliminacji nieuczciwych działań.

UOKiK wydał w ubiegłym roku 19 decyzji z zakresu praktyk ograniczających konkurencję, z czego 13 dotyczyło niedozwolonych porozumień, a sześć nadużywania pozycji dominującej. Łączne kary finansowe za praktyki ograniczające konkurencję wyniosły 136,9 mln zł. W trzech przypadkach sankcje obniżono dzięki programowi łagodzenia kar leniency. Polega on na łagodniejszym traktowaniu uczestnika niedozwolonego porozumienia, jeśli dostarczy istotne dowody i współpracuje z urzędem. W 2017 r. przedsiębiorcy złożyli siedem wniosków o objęcie programem.

Na uwagę zasługuje również rozpoczęcie pilotażowego programu pozyskiwania informacji od anonimowych sygnalistów, którzy wiedzą o zmowach. Urząd uruchomił specjalny numer telefonu i adres mejilowy, pod którymi można przekazać

informacje o praktykach ograniczających konkurencję. Od startu programu, w kwietniu 2017 r. do końca roku, UOKiK otrzymał ponad 1800 sygnałów.

2017 r. to również znaczący wzrost liczby przeszukań prowadzonych przez UOKiK w siedzibach przedsiębiorców. Urząd skorzystał z tej możliwości 9 razy - to prawie tyle samo, ile we wcześniejszych trzech latach (10 razy). Przeszukanie to narzędzie stosowane w sytuacjach, kiedy zachodzi podejrzenie, że dany podmiot posiada dowody na stosowanie praktyki ograniczającej konkurencję. Prowadzone jest wyłącznie po uzyskaniu przez UOKiK zgody sądu i najczęściej w asyście policji.

Kontrola koncentracji Ochrona konkurencji to także kontrola koncentracji. W 2017 roku urząd wszczął 228 postępowań, w których sprawdzał, czy fuzje i przejęcia nie wpłyną negatywnie na rywalizację przedsiębiorców.

UOKiK wydał 206 zgód na trans-

DOIK-5/2017:

RBG-4/2017:

DOK-3/2017:

DOK-3/2017:

25,8 mln zł

16,3 mln zł

60,7 mln zł

39,3 mln zł

za wprowadzające w błąd reklamy suplementów diety

za wprowadzające w błąd reklamy usług telekomunikacyjnych

za zmowę producentów płyt drewnopochodnych

za zmowę producentów płyt drewnopochodnych

Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o.o.

Orange Polska S.A.

Kronospan Szczecinek Sp. z o.o.

Kronospan Mielec Sp. z o.o.

DOIK-3/2017: DOIK-12/2017:

20,7 mln zł

Bank Millenium S.A. za wprowadzające w błąd informacje w odpowiedziach na reklamacje konsumentów

84

16 mln zł

Pozostałe kary łącznie

19,8 mln zł

Pfleiderer Wieruszów Sp. z o.o.

17,1 mln zł Pozostałe kary łącznie

za zmowę producentów płyt drewnopodobnych

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY akcje, w tym jedną warunkową – dotyczącą przejęcia przez PGE kontroli nad EDF Polska. Cztery rozstrzygnięcia dotyczyły nałożenia kar pieniężnych - za niezgłoszenie transakcji do UOKiK i nieudzielenie wymaganych przez prawo informacji. Koncentracje najczęściej dotyczyły branży nieruchomości (24), spożywczej (19) oraz funduszy inwestycyjnych (11). Zdecydowana większość postępowań (blisko 97 proc.) zakończyła się w pierwszej fazie, a średni czas ich trwania wyniósł 33 dni. Do drugiej fazy przeszło 11 spraw.

Dodatkowo urząd opiniował 346 spraw pod kątem wpływu koncentracji na polski rynek w związku z postępowaniami przed Komisją Europejską.

Przewaga kontraktowa 12 lipca 2017 r. weszła w życie ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. UOKiK zyskał możliwość interwencji w przypadku nieuczciwych praktyk handlowych wobec słabszych uczestników łańcuchu dostaw żywności, np. rolników. Rok 2017 to pierwsze postępowania wyjaśniające i badania rynku, które zaowocowały decyzjami i raportami w 2018 r.

Pomoc publiczna Pomoc publiczna jest ingerencją państwa w mechanizmy wolnego rynku, dlatego stosowana jest w ograniczonym zakresie. UOKiK wstępnie ocenia wsparcie indywidualne i programy pomocowych pod kątem zgodności z prawem unijnym oraz monitoruje pomoc publiczną.

W 2017 roku do prezesa UOKiK wpłynęło 451 wniosków o wydanie interpretacji i 704 projektów dokumentów rządowych do analizy. Komisji Europejskiej notyfikowano 15 projektów.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

OCHRONA KONSUMNETÓW Ochrona zbiorowych interesów konsumentów i niedozwolone postanowienia umowne - Jednym z priorytetów UOKiK w 2017 r. była ochrona wrażliwych grup społecznych, m.in. seniorów.

Byliśmy również aktywni na rynku finansowym. Ważnym wydarzeniem było także wejście w życie ustawy o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich. Nowe przepisy ułatwiają konsumentowi polubowne rozwiązanie sporu z przedsiębiorcą, który odrzucił jego reklamację – zaznaczyła wiceprezes UOKiK, Dorota Karczewska.

Częstą praktyką skierowaną do osób starszych jest podszywanie się przez sprzedawców usług telekomunikacyjnych i energii pod dotychczasowego dostawcę usług. Skutkiem podpisania nowego kontraktu może być konieczność opłacania dwóch abonamentów i zapłata kary umownej w przypadku rezygnacji z jednego z nich. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ukarał spółkę Telekomunikacja Cyfrowa, która stosowała takie praktyki.

Sankcja wyniosła prawie 500 tys., zł. Wcześniej, w trakcie postępowania, UOKiK wydał ostrzeżenie konsumenckie. Urząd w 2017 prowadził również postepowanie i ostrzegał konsumentów przed inna firmą, która wprowadzała w błąd seniorów – Naszą SA. UOKiK był również aktywny na rynku usług finansowym. Kontynuował postępowania przeciwko bankom, które w niewłaściwy sposób informowały konsumentów o zmianach w regulaminie. Wiele z nich robiło to poprzez swój system bankowości elektronicznej, który nie spełnia cech trwałego nośnika, który jest wymagany przez przepisy.

W 2017 r. urząd wydał trzy decyzje w tej sprawie. Banki zaniechały kwestionowanych praktyk oraz rozpoczęły prace nad dostosowaniem systemów do cech trwałego nośnika. Postępowania wobec pozostałych przedsiębiorców były kontynuowane w 2018 r.

Urząd sprawdził również wzorce umów, regulaminy i aneksy do umów kredytów i pożyczek hipotecznych wyrażonych w walutach obcych.

Wszczął postepowania przeciwko 9 bankom. Zarzuty dotyczyły niejasnego sposobu określania kursów walut.

Ochrona konsumentów wymaga współpracy pomiędzy instytucjami państwowymi. W 2017 r. UOKiK, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego i Rzecznik Finansowy we wspólnej akcji przestrzegali konsumentów przed inwestowaniem w produkty finansowe na rynku Forex. Ponadto Urząd ostrzegał przed inwestycjami alternatywnymi, które mogą wykorzystywać model piramidy finansowej W 2017 r. UOKiK wszczął 62 postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, 13 dotyczących uznania postanowień wzorca umowy za niedozwolone oraz 195 postępowań wyjaśniających. Prezes Urzędu wydał 66 decyzji dotyczących praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów i 6 w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. Łącznie w 27 przypadkach urząd przyjął zobowiązanie przedsiębiorcy do zmiany praktyki.

Kary finansowe wyniosły 84,5 mln zł (78,8 mln zł za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów i 5,7 mln zł w sprawach o uznanie klauzul za niedozwolone). Najwyższą sankcję – 25,8 mln zł – otrzymała spółka Aflofarm Farmacja Polska za wprowadzanie konsumentów w błąd w reklamach suplementów diety. Liczne były działania miękkie: urząd wystosował ich 545. Ponadto 297 razy wsparł istotnymi poglądami osoby walczące o swoje prawa w sądzie.

Bezpieczeństwo produktów Ochrona konsumentów prowadzona przez UOKiK obejmuje również bezpieczeństwo produktów. W 2017 r. UOKiK podjął 93 czynności wyjaśniające oraz wszczął 69 postępowań w zakresie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Ubiegły rok zakończył się wydaniem 58 decyzji,

85

RAPORT KOLEJOWY przy czym 6 razy urząd nałożył na przedsiębiorców obowiązki, a 12 razy – kary pieniężne. Większość przedsiębiorców w trakcie postępowania podejmuje działania mające na celu usunięcie zagrożeń lub produktów niebezpiecznych z rynku.

Dlatego w 36 przypadkach umorzono postępowanie.

UOKiK monitoruje system kontroli wyrobów nieżywnościowych pod kątem ich zgodności z wymaganiami, wskazanymi w wybranych aktach unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego. W 2017 r. urząd prowadził 87 czynności wyjaśniających oraz 244 postępowania administracyjne, wydał także 335 decyzji.

Wśród działań dotyczących bezpieczeństwa produktów na uwagę zasługują przeprowadzone kontrole.

W trzecim kwartale 2017 r. Inspekcja Handlowa sprawdziła 92 modele czujników tlenku węgla (czadu).

Zakwestionowała co trzeci z nich, zastrzeżenia budziło głownie brak oznakowania i instrukcji obsługi.

Wybrane modele poddano kontroli laboratoryjnej, która wskazała na nieprawidłowe funkcjonowanie alarmów ostrzegających o stężeniu czadu. Efektem kontroli jest wycofanie z rynku ponad 600 wadliwych czujników.

Kolejna kontrola odbyła się w ramach Grupy Wyszehradzkiej (V4) i dotyczyła niebezpiecznych zabawek sprowadzanych spoza UE. Celem akcji, zainicjowanej przez Polskę było wyeliminowanie produktów stwarzających zagrożenie chemiczne. Działania w Polsce przeprowadzono we wrześniu i październiku 2017 r. przy udziale UOKiK, Krajowej Administracji

86

Skarbowej (KAS) i wojewódzkich inspektoratów IH. W ramach akcji polscy celnicy skontrolowali blisko 1,5 mln sztuk zabawek zgłaszanych do odprawy na granicy. W efekcie blisko 700 tys. sztuk zabawek nie zostało dopuszczonych do obrotu w Polsce.

374 pobranych. UOKiK przekazał do prokuratury 43 zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa i wydał 48 decyzji, w których zobowiązał przedsiębiorców do uiszczenia kosztów badań, jeśli kontrolowane próbki paliw nie spełniały wymagań jakościowych.

Inspekcja Handlowa

LEGISLACJA

UOKiK dba o bezpieczeństwo produktów w Polsce także poprzez nadzór nad inspekcją Handlową.

Urząd planuje, koordynuje i monitoruje kontrole prowadzone przez Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej (WIIH) dotyczące usług oraz artykułów żywnościowych i nieżywnościowych, a także analizuje ich wyniki. W 2017 r.

Inspekcja Handlowa prowadziła 30 ogólnokrajowych kontroli. Przebadano m.in. firmy cateringowe, które dostarczają jedzenie do szpitali , suplementy diety, czy części samochodowe.

UOKiK jako organ administracji centralnej angażuje się także w tworzenie skutecznych regulacji prawnych. W 2017 r. UOKiK przeanalizował łącznie 1589 projektów oraz stanowisk do projektów sejmowych, aby zaopiniować je pod względem potencjalnego wpływu na konkurencję i sytuację konsumentów.

Jakość paliw UOKiK jest odpowiedzialny również za zarządzanie systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Wyniki kontroli Inspekcji handlowej prowadzonych w 2017 r. wykazały, że nieznacznie częściej kwestionowano jakość paliw ciekłych niż LPG. W przypadku benzyny i oleju napędowego – 2,34 proc. próbek ze 939 skontrolowanych nie spełniało wymagań jakościowych. Kontrola wykazała również 2,14 proc. nieprawidłowych próbek gazu skroplonego (LPG) wśród

Sprawozdanie z działalności UOKiK ― rok 2017

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

87

RAPORT KOLEJOWY

Publiczne instrumenty wspierania przedsiębiorczości Jak rząd wspiera przedsiębiorców?

Jak państwo może pomóc innowacyjnym projektom?

Co zawiera ustawa o wspieraniu nowych inwestycji i pakiet Konstytucji Biznesu?

Na te i inne pytania odpowiadał wiceminister inwestycji i rozwoju Adam Hamryszczak podczas spotkania z lokalnymi przedsiębiorcami regionu kujawsko-pomorskiego. 5 października br. w Dobrzyniu nad Wisłą odbyła się konferencja „Publiczne instrumenty wspierania przedsiębiorczości”.

Jednym z tematów, który poruszył wiceminister Adam Hamryszczak był rozwój innowacyjności.

- Innowacyjność we współczesnym świecie jest motorem wzrostu gospodarczego i najważniejszym źródłem przewagi konkurencyjnej- powiedział wiceminister Adam Hamryszczak.

Wiceminister podkreślał, że polscy przedsiębiorcy, którzy planują realizację innowacyjnych inwestycji lub ekspansję zagraniczną mogą skorzystać ze wsparcia w ramach Programu Inteligentny Rozwój oraz oferty Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR).

- Dobra kondycja polskiej gospodarki zależy między innymi od rozwoju nowych technologii. Wprowadzenie innowacji daje firmie prze-

88

wagę. Do przedsiębiorców kierujemy wsparcie na prowadzenie badań przemysłowych i prac rozwojowych.

Na ten cel przeznaczyliśmy w Programie ok. 4,3 mld euro” – mówił wiceminister Hamryszczak.

W kontekście Programu Inteligenty Rozwój, wiceszef wymienił także pomoc dla przedsiębiorstw sektora MŚP we wdrażaniu innowacyjnych produktów, usług lub technologii.

Kwota na ten cel wynosi ok. 1,6 mld euro. W ramach programu realizowane jest również działanie mające na celu wsparcie inwestycji w zakresie tworzenia i rozwoju infrastruktury B+R przedsiębiorstw poprzez inwestycje w aparaturę, sprzęt, technologie służące do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych. Na wsparcie tego typu projektów przeznaczono ok. 580 mln euro.

Wiceminister podkreślał także korzyści, jakie daje przedsiębiorcom ustawa o wspieraniu nowych inwestycji.

- Dzięki nowym rozwiązaniom zyskują polscy inwestorzy - w szczególności mikro, małe i średnie firmy, bo wymagane nakłady inwestycyjne

będą dostosowane do ich możliwości finansowych – tłumaczył Hamryszczak.

Wiceminister zaznaczył, że zgodnie z ustawą, dzięki odejściu od ograniczeń terytorialnych, firmy nie muszą przenosić się do poszczególnych stref i inwestować z dala od swojego obszaru działania, ale tam, gdzie im wygodniej. Zwrócił też uwagę, że decyzje o wsparciu inwestycji są wydawana na czas określony od 10 do 15 lat.

-Wprowadziliśmy też przejrzystą zasadę – im wyższa dopuszczalna intensywność pomocy publicznej w województwie tym dłuższy okres zwolnienia – dodał wiceminister.

Podsekretarz stanu mówił również o roli Konstytucji Biznesu. To pakiet 5 ustaw, które mają przede wszystkim pomóc zbudować na nowo partnerskie relacje między przedsiębiorcami a urzędnikami i ułatwić założenie oraz prowadzenie firmy w Polsce.

RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Zabytkowy wagon spalinowy przekazany Parowozowni Skierniewice PKP Energetyka przekazała na rzecz Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei odnowiony pojazd do utrzymania sieci trakcyjnej. Uroczyste przekazanie pojazdu SR71-04 do kolekcji historycznego taboru Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei odbyło się w sobotę 6 października.

- Serdecznie dziękujemy PKP Energetyka za bezpłatne przekazanie tego eksponatu. Pojazd został pięknie odmalowany przez ekipę strzemieszyckiej sekcji i teraz znajduje się w zabytkowej hali wachlarzowej naszej Parowozowni. Na trasie udostępnionej do zwiedzania będzie bardzo ciekawym punktem – mówi Judyta Kurowska-Ciechańska, wiceprezes Zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei.

Kompleks skierniewickiej parowozowni powstał w 1845 r., a najstarszy zachowany budynek pochodzi z 1857 r. Obecny kształt obiekt otrzymał w latach 1940-41.

Od roku 1991 kolej zrezygnowała z eksploatacji obiektu, ostatni pracownicy PKP opuścili ten teren trzy lata później. Po wielu latach Skarb Państwa przekazał Parowozownię Stowarzyszeniu z przeznaczeniem na utworzenie muzeum dawnej kolei.

- Wagon serii SR71 stanowi cenne uzupełnienie już istniejącej kolekcji taboru kolejowego, który zgromadzony został w zabytkowej Parowozowni. Będzie przypominać zwiedzającym lata intensywnej elektryfikacji kolei – dodaje Judyta Kurowska-Ciechańska.

- PKP Energetyka stale rozwija się i modernizuje, także w dziedzinie taboru, którym zarządzamy. Dlatego bardzo chętnie przekazaliśmy miłośnikom kolei wycofany już z użytkowania pojazd serii SR71– mówi Marcin Zalewski, Pełnomocnik Zarządu PKP Energetyka ds. Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego.

Wagon spalinowy do utrzymania sieci trakcyjnej to cenny eksponat dla miłośników historii kolei. - Osobiście przyprowadziłem wagon w jego pierwszym kursie z zakładu w Lubaniu Śląskim do parowozowni Jaworzno Szczakowa. Był tam przez kilka

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

lat, a następnie został przekazany do parowozowni w Katowicach. Po latach eksploatacji wagon trafił do PKP Energetyka – wspomina Bruno Kozłowski, maszynista, który prowadził nowy pojazd z zakładu, w którym SR71-04 zbudowano.

Projekt spalinowego wagonu rewizyjnego serii SR71 został opracowany w Biurze Konstrukcyjnym COBiRTK w początku lat 70-ych ubiegłego wieku. Masa pojazdu wynosiła 19,5 tony, a prędkość konstrukcyjna 80km/godz. Produkowany był w latach 1974 – 1982 przez Zakłady Naprawcze Taboru

Kolejowego Lubań Śląski. Łącznie zbudowano 23 egzemplarze. Spalinowy wagon rewizyjny SR71 wyposażony jest w ruchomy pomost do pracy przy sieci trakcyjnej. Ze specjalnego stanowiska możliwe było również obserwowanie stanu sieci podczas jazdy.

Wagon spalinowy SR71 został wyprodukowany jako następca kończących swoją służbę wagonów produkcji niemieckiej: SR51 (dwuosiowy) i SR52 (czteroosiowy).

RK

89

RAPORT KOLEJOWY

Bezpieczniej na przejazdach PKP Polskie Linie Kolejowe SA zorganizowały w Toruniu warsztaty dotyczące szeroko rozumianej edukacji na temat zagrożeń na przejazdach kolejowo – drogowych.

W Centrum Kulturalno-Kongresowym Jordanki odbyły się warsztaty, w ramach których PKP PLK SA szkolą instruktorów nauki jazdy oraz wykładowców ośrodków szkolenia kierowców w całej Polsce. Każdy uczestnik otrzymał materiały dydaktyczne i multimedialne z przeznaczeniem do wykorzystania podczas szkolenia przyszłych kierowców.

Szkolenie to wpisuje się w prowadzoną od 2005 roku PKP Polskie Linie Kolejowe SA ogólnopolską kampanię społeczno-edukacyjną pn. Bezpieczny przejazd – „Szlaban na ryzyko”. Nadrzędnym celem tej

90

inicjatywy jest szeroko rozumiana edukacja na temat zagrożeń wynikających z niezachowania zasad szczególnej ostrożności na przejazdach kolejowo-drogowych oraz terenach kolejowych. Wśród stałych i całorocznych akcji edukacyjnych, prowadzonych w ramach „Bezpiecznego przejazdu…”, organizowane są: symulacje wypadków, konkursy, happeningi, prelekcje dla dzieci, patrole Straży Ochrony Kolei w terenie oraz kampania informacyjna w mediach, na plakatach i ulotkach.

Z prowadzonych przez Biuro Bezpieczeństwa PKP Polskich Linii Kolejowych SA statystyk wynika, że wciąż aż 99% kolizji i wypadków na przejazdach to skutek ignorowania znaków drogowych, czerwonych świateł czy omijania rogatek.

W pierwszych trzech kwartałach 2018 r. na terenie całego kraju do-

szło do 164 zdarzeń na przejazdach kolejowo-drogowych, w wyniku których zginęło 40 osób, a 27 zostało ciężko rannych.

RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Państwowa Pesa rozgrzewa silniki, aby wyjechać na prostą Do ostatecznego przejęcia bydgoskiej firmy przez państwowy Polski Fundusz Rozwoju ma dojść do połowy października.

Prezes fabryki zapowiada, że w przyszłym roku spółka wyjdzie na plus.

Trwa ostatnie dogrywanie formalności w sprawie przejęcia bydgoskiego producenta taboru. Polski Fundusz Rozwoju podpisze kontrakt nabycia spółki tuż po zawarciu przez producenta umowy finansowej z konsorcjum banków i ubezpieczycieli, w skład której wejdą m.in. państwowe podmioty PKO BP, Pekao SA i PZU. Banki mają udzielić kredytów, które umożliwią rozkręcenie produkcji i realizowanie wygranych przetargów.

PFR do zainwestowanych już w firmę 200 mln zł dołoży jeszcze 100 mln zł. Jak dowiedział się DGP, umowa z bankami i ostateczna umowa przejęcia Pesy przez państwowy fundusz zostaną podpisane najpóźniej do 14 października. Dzięki tej transakcji firma ma wyjść z kłopotów.

– Zakładamy, że w przyszłym roku będziemy na plusie – mówi Krzysztof Sędzikowski, który przejął stery w Pesie na początku roku. Wcześniej pracował m.in. w zarządach Kompanii Węglowej czy KGHM Polska Miedź.

Dla Pesy najbardziej prestiżowym kontraktem jest teraz dostawa spalinowych pociągów Link dla regionalnych oddziałów Deutsche Bahn.

Realizacja zamówienia odbywa się z dwuletnim opóźnieniem, ale według prezesa Sędzikowskiego dostawy

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

idą już sprawnie. Po żmudnej procedurze składy dostały od niemieckich urzędów dopuszczenia do ruchu.

Dostarczono już 16 dwuczłonowych pociągów. Do końca 2019 r. w Niemczech ma się ich znaleźć 71. Firma zapewne będzie musiała negocjować wysokość kar, ale jak zapewnia szef Pesy, ma ona dobre relacje z niemieckim przewoźnikiem, który zaczął już płacić za pierwsze dostarczone pojazdy. Na niedawnych targach kolejowych InnoTrans w Berlinie stoisko bydgoskiej firmy odwiedził szef Deutsche Bahn Richard Lutz. Miał zapewniać prezesa Sędzikowskiego, że niemiecki przewoźnik jest otwarty na dalsze zamówienia z Bydgoszczy – nie tylko składów spalinowych, ale także elektrycznych.

Pesa musi jednak przyspieszyć też z realizacją zamówień dla polskich przewoźników. Po pierwsze, dla województwa śląskiego, gdzie do końca lipca miało trafić 19 składów Elf 2. Wciąż brakuje ośmiu. W Pesie przyznają, że przez kłopoty finansowe firma z opóźnieniem mogła zamówić komponenty do pociągów. Prezes Sędzikowski w rozmowie z DGP ocenia kontrakt z województwem śląskim jako „trudny”, bo obciążony wysokimi karami.

Producent czeka także na rozstrzygnięcie arbitrażu w sprawie kar za opóźnienia z dostawami wartych 1,3 mld zł 20 pociągów Dart dla PKP Intercity.

Wkrótce przed Pesą kolejne duże zlecenia. Na początku roku ma rozpocząć dostawy składów dla Białorusi. A zgodnie z podpisaną w maju umową, do połowy 2020 r. musi dostarczyć 13 składów dla Szybkiej Kolei Miejskiej w Warszawie, która chce uruchamiać nowe linie – do Piaseczna i Ożarowa Mazowieckiego.

Adrian Furgalski z Zespołu Doradców Gospodarczych TOR ocenia, że dzięki przyznaniu zastrzyku finansowego i przejęciu przez PFR firma ma szanse wyjść na prostą. Chwali nową strategię prezesa Sędzikowskiego, która zakłada, że firma nie będzie się rzucać na wszystkie przetargi dotyczące taboru, a skupi się na produkcji tego, co wychodzi jej najlepiej – pociągów elektrycznych i tramwajów. Według ekspertów to właśnie zbyt duża liczna zleceń była przyczyną kłopotów, w które wpadła.

Krzysztof Śmietana Dziennik Gazeta Prawna 1. październik 2018

91

RAPORT KOLEJOWY

VI edycja IT Future Expo 19 i 20 września odbyła się VI edycja dorocznego spotkania elity polskiego IT, poświęcona technologiom dla biznesu. Mieliśmy okazję dowiedzieć się, co napędza branżę IT. Poznaliśmy aktualne trendy w rozwoju technologii dla przedsiębiorstw. Podczas wydarzenia uczestnicy wymieniali się doświadczeniem, praktykami, a także pozyskiwali nowych Partnerów Biznesowych.

Podczas Targów gościliśmy zarówno firmy polskie, jak i zagraniczne. Uczestnicy mogli zdobyć cenne informacje m.in. z zakresu bezpieczeństwa, BIG Data, Data Center, czy złożonych procesów biznesowych. Specjaliści dzielili się swoimi doświadczeniami, chętnie udzielali porad i odpowiadali na pytania merytoryczne. Nie zabrakło również case study, których z zaciekawieniem i pełną koncentracją słuchali uczestnicy.

W trakcie tegorocznej edycji nie zabrakło strefy 3D, gdzie mogliśmy podziwiać nie tylko technologie drukarek 3D, ale również przenieść się w Świat Wirtualnej Rzeczywistości.

Gościem Specjalnym eventu był znany Redaktor Spider’s Web – Przemysław Pająk, który opowiedział o tym co obecnie wie o nas Facebook i Google oraz o tym czy to rzeczywiście koniec prywatności na świecie.

Wydarzenie odbyło się pod Patronatem Honorowym Ministerstwa Cyfryzacji, Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, a także Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju.

Sponsorem Strategicznym targów była firma Canon, która przygotowała zjawiskowe stoisko wystawiennicze, gdzie klienci mogli przy kawie porozmawiać o nowych technologiach i potencjalnej współpracy. Oprócz atrakcji na stoisku, Canon przygotował interesującą prelekcję nt. automatyzacji, sztucznej inteligencji oraz IoT, czyli co raz częściej wykorzystywanych technologii w pracy biurowej.

92

Wydarzeniem wiodącym pod względem merytorycznym był niewątpliwie IT Future Congress Nie zabrakło prelekcji z zakresu bezpieczeństwa IT, data center, mobile, BPM, czy Workflow. Pan Janusz Żmudziński z PTI rozpoczął wykład inauguracyjny i przykuł uwagę słuchaczy prelekcją o Trendach i przyszłości cyberbezpieczeństwa.

Bardzo dobrze ocenioną prelekcją wśród uczestników był wykład Pana Sebastiana Starzyńskiego z ABR SESTA, który opowiedział o tym, jak wkrótce klienci zaczną używać osobistych asystentów opartych na sztucznej inteligencji, których jednym z zadań będzie ocena ofert firm. Najbardziej kluczowym punktem kongresu była Debata współorganizowana z Ministerstwem Cyfryzacji „Co zrobić, aby Polska dołączyła do grona najbardziej cyfrowych państw na świecie?”

Wśród Panelistów gościliśmy Sekretarza Stanu Ministerstwa Cyfryzacji Pana Karola Okońskiego, Dyrektora Departamentu Rozwoju Cyfrowego Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju Pana Rafała Sukiennika. Ponadto udział brał również Członek Zarządu Play Pan Jacek Niewęgłowski, Prezes Banku Pocztowego S.A. Pan Sławomir Zawadzki, a także Prezes Zarządu PTI – Pan Borys Stokalski.

Nie zabrakło również przedstawiciela Urzędy Marszałkowskiego Pana Krzysztofa Mączewskiego, Pana Jerzego Kalinowskiego z KPMG, a także Pana Przemysława Jabłoń-

skiego z firmy Canon. Uczestnikom odpowiedziano m.in. na poniższe pytania: • Jak bardzo cyfrowa jest Polska dzisiaj?

• Czego możemy się nauczyć od globalnych liderów cyfryzacji?

• Jakie są główne bariery dla cyfryzacji naszego kraju?

• W jaki sposób można usunąć te bariery w Polsce?

• Co zrobić, aby Polska dołączyła do najbardziej cyfrowych państw na świecie? Jakie powinny być nasze priorytety w perspektywie najbliższych 3 lat?

Wszechstronne spektrum zagadnień poruszonych podczas kongresu, przyciągnęło bardzo liczne grono odpowiednio stargetowanych odbiorców. Jednocześnie każdy słuchacz odnalazł w programie interesujące tematy wystąpień.

W tym roku również stworzony został ekspercki punkt prawny – IT Law Point, w którym Przedstawiciele Kancelarii Szostek_Bar&Partnerzy udzielali bezpłatnych porad prawnych dla firm.

Wśród stref specjalnych znalazła się również strefa dronów zaaranżowana przez AirDron, a także strefa CryptoExpo, gdzie można było m.in. zapoznać się z technologiami dotyczącymi blockchain oraz kryptowalut.

Taki dobór grupy docelowej sprawił, iż łatwiej było nawiązywać relacje biznesowe Wystawcom.

RK

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

93

RAPORT KOLEJOWY

NPP „Korporacja KRT” – lider w swojej branży!

NPP „Korporacja KRT” – to lider na rynku ukraińskim w produkcji elementów torów kolejowych, części i systemów mocowań szyn.

Korporacja, stworzona z grupy kilku firm i tworząca grupę kapitałową, zaczęła produkcję części dla potrzeb kolei jeszcze w 1993 roku.

Poprzez modernizację produkcji oraz zwiększając wydajność Korporacja KRT stale się rozwija. Wykorzystując zarządzanie progresywne pewnie utrzymuje pozycje na wewnętrznym rynku ukraińskim.

Ponadto skutecznie wdrożono innowacyjne rozwiązania techniczne w produkcji mocowań szyn co sprzyja zmniejszeniu kosztów eksploatacji

i utrzymania infrastruktury torowej oraz zmodernizowaniu torów zgodnie z normami europejskimi.

Firma specjalizuje się w pełnozakresowej produkcji mocowań stałych typu KPP-5 i KPP-5-K. Dzięki nowoczesnym opracowaniom konstruktorskim i zastosowaniu współczesnych materiałów osiągnęliśmy optymalny bilans stałości i wytrzymałości mocowań szyn. Pozwoliło to na osiągnięcie wysokich wskaźników ich zużycia.

Wieloletnie doświadczenie eksploatacji na istniejących torach pokazało, że mocowania KPP-5 i KPP-5-K naszej produkcji wytrzymują maksymalne obciążenie zarówno na szybkich odcinkach w przypadku przewozu pasażerów, jak i w przypadku przewozu ładunków z maksymalnym obciążeniem.

Globalnie na ukraińskich torach znajduje się ponad 5000 km torów z mocowaniami Typu KPP-5 i 11 km z mocowaniami typu KPP-5-K w kr z y w ych o ma ł ym promieniu.

Skuteczne zarządzanie kontrolą produkcji, potężna baza laboratoryjno -badawcza, wykorzystanie technologicznych urządzeń umożliwia wysoki poziom jakości produktów. Każde rodzaje badań laboratoryjnych naszych produktów przeprowadza niezależne Centralne Laboratorium Zakładu akredytowane przez Agencję Narodową ds. Akredytacji Ukrainy na wszelkie rodzaje badań laboratoryjnych zgodnie z wymaganiami dotyczącymi warunków technicznych i dokumentacji kon-

strukcyjnej produktów. Badania laboratoryjne przeprowadza się na wszelkich etapach produkcji.

Wszystkie rodzaje mocowań posiadają certyfikacje w Systemie UkrSEPRO. Firma wdrożyła i wykorzystuje nowoczesny europejski system zarządzania jakością.

W styczniu 2017 komisja Kolei Ukraińskich przeprowadziła badania kwalifikacyjne naszych produktów w celu wdrożenia tych elementów do produkcji seryjnej zgodnie z wymaganiami norm państwowych Ukrainy.

Komisja wnioskowała pozytywnie w sprawie przygotowania dokumentów dotyczących wszystkich procesów technologicznych, kontroli surowca i określenia podstawowych właściwości fizyko-mechanicznych produktów wykonanych dla potrzeb Kolei Ukraińskich. Na podstawie wyników komisji sporządzone są protokoły badań, które są potwierdzeniem zdolności przedsiębiorstwa do produkowania i dostarczania konsumentowi wyrobów wysokiej jakości zgodnej ze współczesnymi wymaganiami technicznymi.

W 2017 roku przeprowadzono także audyt certyfikacyjny przez czołowych audytorów międzynarodowej jednostki certyfikującej TUV SUD w celu oceny zdolności przedsiębiorstwa do produkowania wyrobów zgodnie z normami europejskimi.

Zgodnie z wynikami audytu nasza firma na dzień 21 lipca 2017 uzyskała certyfikaty ISO 9001: 2015 —

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY • Siła przyciskania toru do podkładu co najmniej 25 kN • Do zabezpieczenia zapasu elastyczności stosowane są wysoce elastyczne podkładki o sztywności co najmniej 60 kN/mm • Średni poziom niezawodności mocowań co najmniej 800 mln t brutto przepuszczonego ładunku.

Model KPP-5-K

wdrożenie i zastosowanie systemu zarządzania jakością, ISO 14001: 2015 — wdrożenie i zastosowanie systemu zarządzania ochroną środowiska i OHSAS 18001: 2007 — wdrożenie i zastosowanie systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.

W 2016 roku nasza firma uczestniczyła w Międzynarodowych Targach Technologii Transportu InnoTrans (Berlin, Niemcy). Współpraca z firmami zagranicznymi nabrała rozmachu. W 2018 roku zaplanowane jest wejście na rynki zagraniczne z własnymi z wyrobami. .

W ostatnich dwóch latach Korporacja KRT uczestniczyła w wielu targach międzynarodowych związanych z transportem kolejowym, a mianowicie w InnoTrans 2016, SEE Mobility 2017, Trako 2017 i w innych.

Właśnie na międzynarodowych targach przedstawiliśmy nasze produkty firmom, z którymi prowadzimy negocjacje w celu produkcji wyrobów zgodnie z wymaganiami zleceniodawców zagranicznych.

NPP „Korporacja KRT” współpracuje także ze środowiskiem naukowym Ukrainy i inicjuje seminaria naukowo - praktyczne, których podstawowym celem jest zwiększenie bezpieczeństwa ruchu transportu kolejowego. Przy wsparciu nowoczesnych inicjatyw naukowych wdrożyliśmy stałe rozwiązania komunikacyjne pozwalające na omówienie aktualnych spraw rozwoju infrastruktury kolejowej, wsparcia naukowo

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

-technicznego i technologicznego współczesnych przytwierdzeń szyn w warunkach zmieniającego się transportu kolejowego na Ukrainie i na świecie.

Myśląc o przyszłości zostaliśmy także inicjatorem unormowania dokumentacji normatywnej dotyczącej interoperacyjności stałych mocowań szyn z normami krajów UE w zakresie zaangażowania czołowych organizacji zagranicznych i iędzynarodowych w branży kolejowej.

Model KPP-5 Służy do układania torów bezstykowych na prostych i krzywych odcinkach toru o promieniu co najmniej 350 m (w tym w ramach krzywych przejściowych) z podkładami żelbetonowymi o nośności do 60 mln tkm brutto / km na godz., na których maksymalna prędkość ruchu pociągów pasażerskich nie przekracza 160 km/h, towarowych – (90 km/h).

Podstawowa charakterystyka techniczna: • Służą do układania torów bezstykowych • Możliwość wykorzystania dla różnych rodzajów szyn: UIC60, Р65 i Р50 • Zabezpiecza wysoką rezystancję wskutek wykorzystania materiałów polimerowych w częściach elektroizolacyjnych • Sprzyja zmniejszeniu hałasu • Prosty i szybki montaż/demontaż

Służy do mocowania szyn do podkładów i zabezpiecza regulowanie szerokości toru w przypadku krzywych okrężnych i krzywych przejściowych o małym promieniu.

Mocowania montowane są w tor kolejowy z szynami typu Р65 i UIC60 na podkłady żelbetonowe typu SB35.2 Podstawowa charakterystyka techniczna: • Stosowanie do regulowania szerokości toru od 1520 mm do 1535 mm w przypadku krzywych okrężnych i krzywych przejściowych o promieniach od 200 m do 450 m.

• Możliwość regulowania szerokości toru do 15 mm bez dodatkowego zestawu • Sprzyja zmniejszeniu hałasu • Prosty i szybki montaż/demontaż • Siła przyciskania toru do podkładu co najmniej 25 kN • Do zabezpieczenia zapasu elastyczności stosowane są wysoce elastyczne podkładki o sztywności od 110 do 590 kN/mm • Zabezpiecza wysoką rezystancję wskutek wykorzystania materiałów polimerowych w częściach elektroizolacyjnych • Średni poziom niezawodności mocowań co najmniej 800 mln t brutto przepuszczonego ładunku.

Railway Supply www.rws.in.ua

95

RAPORT KOLEJOWY

Raport z Polski PKP CARGO SA. podpisało umowę z PKP Energetyka Umowa na dostawy trakcyjnej energii elektrycznej na najbliższe dwa lata została podpisana 11 października br.

Wartość kontraktu wynosi około 987 mln zł netto, czyli nieco ponad 1, 2 mld zł brutto. Przedmiotem umowy jest sprzedaż i usługa dystrybucji energii trakcyjnej na potrzeby prowadzenia działalności przewozowej przez PKP CARGO. Z tej puli będą też pokrywane wydatki w sytuacji, gdy PKP CARGO będzie wynajmować swoje elektryczne lokomotywy innym przewoźnikom, którzy nie są obciążani za zużywaną energię elektryczną na podstawie odrębnych umów.

Minister Jerzy Kwieciński laureatem Samorządowego Oskara 21 października br. odbyła się uroczystość wręczenia po raz XXI Nagrody im. Grzegorza Palki. Nagroda przyznawana jest raz w roku przez Ligę Krajową w trzech kategoriach: ogólnopaństwowej, samorządowej o wymiarze ogólnokrajowym oraz za działania w samorządzie lokalnym o znaczeniu ponadlokalnym.

SSK Rail laureatem konkursu „Kultura bezpieczeństwa”

SSK Rail i PKP Energetyka postanowiły stworzyć dla maszynistów „kolejowy GPS”, czyli sprzęt, który zwróci uwagę na szczególne sytuacje. Spółka wykorzystuje nowoczesne technologie i opracowuje system, który będzie wspomagał maszynistę, m.in. zapobiegając przejechaniu znaku „Stój”. Źródłem informacji jest strumień video, pobierany z kamery umieszczonej w kabinie pojazdu. Potem program komputerowy analizuje obrazy i formułuje komunikat dla maszynisty.

Prowadzący pociąg otrzymuje ostrzeżenie. Rozwiązanie wykorzystuje elementy sztucznej inteligencji, które wspomagają interpretację zapisanego obrazu. Rdzeniem systemu informatycznego projektu jest sieć neuronowa, która na podstawie wielu zdjęć tego samego obiektu, wykonanych w różnych warunkach otoczenia, oświetlenia itp. jest w stanie wychwycić cechy charakteryzujące obiekt i opisać go odpowiednio parametrami. Algorytm, analizując dane będzie uczył się rozmieszczenia i rozpoznawania znaków wzdłuż linii kolejowych.

H. Cegielski Fabryka Pojazdów Szynowych zmodernizuje kolejne 30 wagonów dla PKP Intercity PKP Intercity rozszerza umowę na modernizację 60 wagonów, którą podpisało w listopadzie 2017 roku z H. Cegielski Fabryką Pojazdów Szynowych w Poznaniu. Oznacza to, że przewoźnik zamawia kolejne 30 zmodernizowanych wagonów.

Pierwszy przygotowany w ramach tej umowy pojazd został zaprezentowany podczas targów InnoTrans, które odbyły się w Berlinie w dniach 18-21 września. Umowa jest elementem największego w historii PKP Intercity programu inwestycyjnego wartego 7 mld złotych.

-Dziękuję Lidze Krajowej za uznanie i przyznane mi dzisiaj wyróżnienie. Ma ono dla mnie szczególne znaczenie. Serdeczne gratulacje składam również wszystkim laureatom. Przyjmijcie moje podziękowania za dotychczasowe osiągnięcia w działalności na rzecz rozwoju naszych małych ojczyzn. Życzę Państwu, aby Wasze wysiłki były zawsze dostrzegane i doceniane przez mieszkańców. - mówił Jerzy Kwieciński.

96

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

Raport z Polski Medcom na Transexpo 2018

Semicon Sp. z o.o

Firma Medcom prezentowała swoje najnowsze rozwiązania do autobusów elektrycznych, trolejbusów oraz tramwajów.

Na stoisku warszawskiego producenta, wśród kilku propozycji dla samorządów, operatorów komunikacji miejskiej i dostawców e-busów, zobaczyć można było m.in. ładowarki mobilne i stacjonarne z serii EBC wykonane z użyciem nowoczesnej technologii węglika krzemu (SiC). W Kielcach Medcom prezentuje również dwa napędy do e-busów, w tym napęd autobusowy w technologii SiC, dzięki któremu można ograniczyć zużycie energii o kilkanaście procent w porównaniu do zastosowania porównywalnego produktu, ale wykonanego w krzemowej technologii IGBT.

Semicon Sp. z o.o.jest autoryzowanym, wyłącznym przedstawicielem w Polsce w dziedzinie fotowoltaiki szwajcarskiej firmy STÄUBLI EC (dw. Multi-Contact), twórcy serii złączy MC3 i MC4 W naszej ofercie posiadamy: • oryginalne złącza MC4 do montażu na przewodach oraz w obudowach • nową serię złączy MC4 EVO kompatybilną z MC4 • złącza równoległe MC4 do łączenia łańcuchów paneli • narzędzia do montażu złączy MC4 i MC4 EVO 2 • przewody solarne FLEX SOL EVO TX ( 1500 VDC, wg normy EN 50618) W przypadku złączy fotowoltaicznych najważniejszą sprawą jest, aby ich parametry były stabilne w czasie 25 lat działania instalacji. Minimalna i stabilna w czasie rezystancja kontaktu złączy MC4 gwarantuje maksymalny zysk finansowy dzięki minimalnym stratom energii, brakowi przerw serwisowych i awarii oraz bezpieczeństwu pożarowemu. Kontakty złączy wykonane są z miedzi cynowanej, co w odróżnieniu od miedzi srebrzonej, zapewnia mniejsze tempo korozji elektrochemicznej zarówno w połączeniu ze sobą wtyczek jaki i w połączeniu cynowanych przewodów zaciskanych na złączach

– Technologia węglika krzemu to przyszłość transportu publicznego, w tym również transportu miejskiego, który w wielu europejskich i polskich miastach coraz częściej jest realizowany przez autobusy elektryczne. Zastępowanie wysłużonego taboru, nowymi bardziej przyjaznymi środowisku pojazdami elektrycznymi, to jeden z kluczowych elementów budowy zrównoważonego transportu. Dzięki SiC możemy w jeszcze większym stopniu optymalizować zużycie energii i wprowadzać na rynek pojazdy nowej generacji – bardziej ekologiczne, niezawodne i jeszcze tańsze w codziennej eksploatacji. Pierwsze realizacje tego typu już za nami i mamy nadzieję, że za przykładem Jaworzna, Krakowa czy Rzeszowa będą podążać kolejne miasta i lokalne samorządy – mówi Paweł Choduń, Medcom.

Poza bogatą ofertą autobusową Medcom pokazała w Kielcach także kilka własnych rozwiązań do trolejbusów i tramwajów, w tym m.in. kompletny system napędowy do trolejbusów, który został zintegrowany z pokładową ładowarką baterii trakcyjnych oraz E-recycler – autorski układ odzysku i magazynowania energii stosowany już m.in w tramwajach w Warszawie i Gdańsku oraz w trolejbusach w Gdyni.

Konstrukcja nowych złączy MC4 EVO2 umożliwia prace przy napięciu 1500 V oraz przesyłanie znacznie większych prądów (dla przewodu 4mm² - 45 A). Firma Multi-Contact zdobyła następujące certyfikaty dla złączy: UL, TüV, szczelności IP68 1h/1m, odporności na sole w powietrzu oraz na amoniak gazowy.

Złącza można łączyć z przewodami o przekrojach 2.5; 4; 6; 10mm². Przewody solarne FLEX SOL EVO TX odpowiadają najnowszej normie EN 50618, a dzięki dobrej jakości miedzi zapewniają minimalne spadki napięcia. Charakteryzują je bardzo dobre parametry mechaniczne, chemiczne i środowiskowe.

Pokryte są substancją ograniczającą palenie.

Zmiania adresu Spółki PKP TELKOL SP. z o.o.

Niniejszym informujemy, że z dniem 1 września 2018 roku PKP TELKOL Sp. z o.o. zmienia adres siedziby z dotychczasowego na PKP TELKOL Sp. z o.o., Aleje Jerozolimskie 142 b, 02-305 Warszawa.

Prosimy o aktualizację danych w państwa bazach informatycznych, wystawianie dokumentów (faktur / pism) oraz kierowanie korespondencji na nowy adres Spółki.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

97

RAPORT KOLEJOWY

Personalia

Piotr Rybotycki zrezygnował Piotr Rybotycki złożył rezygnację z funkcji członka zarządu Kolei Śląskich.

Rybotycki złożył rezygnację z pełnionej funkcji ze względu na przyczyny osobiste i nowe w y z wania zawodowe. Tym czasowo obowiązki wiceprezesa ds. technicznych będzie sprawować prezes Wojciech Dinges .

Rada Nadzorcza spółki Koleje Śląskie powołała Piotra Rybotyckiego na stanowisko wiceprezesa ds. techniczno-eksploatacyjnych spółki w czerwcu 2016 roku. Do marca 2016 roku Rybotycki pracował jako członek zarządu ds. operacyjnych w PKP Intercity, do 2014 roku jako dyrektor biura strategii i rozwoju w DB Schenker Rail Polska (obecnie DB Cargo Polska).

Zarząd ALE (Autonomiczne Związki Zawodowe Maszynistów w Europie) na kolejna kadencję wybrany We Frankfurcie odbyła się Kongres ALE. Delegaci wybrali skład Prezydium na nową kadencję w osobach:

98

Javier Calleja nowym prezesem Solarisa

Marcin Zachariasz pokieruje finansami Torpolu

Decyzją nowych właścicieli firmy Solaris, Grupy CAF oraz Rady Nadzorczej, 3 października stanowisko prezesa zarządu Solaris Bus & Coach S.A. objął Javier Calleja, menedżer pracujący dotąd w firmie konsultingowej Bain & Company.

Nowy prezes Solaris Bus & Coach przez ostatnie 20 lat był partnerem w firmie konsultingowej Bain & Company. Odpowiadał m.in. za duże transformacje i projekty poprawy operacyjnej w wielu regionach Europy i Ameryki.

Javier Calleja ukończył studia magisterskie na Wydziale Mechanicznym na Uniwersytecie w Bilbao (Hiszpania) oraz posiada tytuł Master of Business Administration na INSEAD Business School we Francji. Javier Calleja ma 50 lat.

Urodził się w Hiszpanii. Jest żonaty i ma dwójkę dzieci.

4 września hiszpańska firma CAF objęła 100% udziałów Solaris Bus & Coach S.A., który tym samym wszedł do Grupy CAF.

Rada nadzorcza Torpolu powołała na członka zarządu ds. finansowych Marcina Zachariasza. Nowy CFO obejmie funkcję 15 października.

Marcin Zachariasz posiada wykształcenie wyższe ekonomiczne.

Ukończył kierunek Finanse i Bankowość na Akademii Ekonomicznej w Krakowie, uzyskując tytuł magistra ekonomii. Na tej samej uczelni ukończył także studia podyplomowe na kierunku: Rachunkowość i finanse. W 2017 roku uzyskał tytuł Master of Business Administration na podyplomowych studiach na Akademii im. Leona Koźmińskiego w Warszawie.

W 2014 r. złożył egzamin dla kandydatów na członków rad nadzorczych w spółkach Skarbu Państwa przed komisją egzaminacyjną przy Ministrze Skarbu Państwa. Posiada również uprawnienia na usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych - Certyfikat księgowy Ministra Finansów zdobyty w 2002 roku.

• Jesus Garcia Fraile – Prezydent ALE (SEMAF Hiszpania) • Leszek Miętek – Wiceprezydent ALE (ZZM Polska) • Pietro Serbassi – Wiceprezydent ALE (FAST Włochy} ALE łączy w sobie autonomiczne europejskie związki zawodowe i organizacje zawodowe zrzeszające maszynistów i pozostały personel kolejowy. Do tej europejskiej organizacji należy 17 krajów członkowskich, z Polską włącznie.

Celem ALE jest reprezentowanie interesów zawodowych, socjalnych i materialnych po-

szczególnych członków związków zawodowych zrzeszonych w ALE na płaszczyźnie europejskiej.

ALE ukierunkowana jest na wywieranie wpływu na polityczne organy Unii Europejskiej, tak aby zostać włączonym do dialogu społecznego w sektorze kolejowym i zostać uznanym jako partner społeczny oraz na prowadzenie rozmów z organizacjami pracodawców i spółkami kolejowymi zajmującymi się przewozami międzynarodowymi w Europie. Uważnie śledzi i obserwuje europejską politykę transportu, zatrudnienia, politykę socjalną i gospodarczą.

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

RAPORT KOLEJOWY

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018

99

RAPORT KOLEJOWY

100

RAPORT KOLEJOWY NR 5/2018