คณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร

รายงานสรุปโครงการประชุม

สกอ. เป็นองคกรหลักที่ชี้น�าการพัฒนาอุดมศึกษาไทย ให้เป็นพลังสร้างสรรคสังคมไทยอย่างยั่งยืน

สาร

การจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษาของสถาบันอุดมศึกษาอยางมีคณ ุ ภาพ และเปนที่ยอมรับของสังคมและ ูประกอบการ เปนภารกิจที่ทาทายของ สถาบันอุดมศึกษา ทยในปจจุบัน คณะกรรมการการอุดมศึกษา ในฐานะ ูพิจารณาเสนอนโยบาย แ นพั นา และมาตรฐานการอุดมศึกษา ใหสอดคลองกับแ นพั นาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ และแ นการศึกษา (รศ. คุณหญิงสุมณฑา พรหมบุญ) แหงชาติ สนับสนุนทรัพยากร ติดตามตรวจสอบ และประเมิน ลการจัดการ ประ านกรรมการ ศึกษาระดับอุดมศึกษา โดยคานึงถึงความเปนอิสระและความเปนเลิศทาง ค ะกรรมการการ ุ ม ก า วิชาการ จึงตองเรงป ิบัติภารกิจใหทันการณ ชวงตนของการป ิบัติหนาที่คณะกรรมการการอุดมศึกษาชุดนี มีแนวนโยบายรับ ง ขอเท็จจริงและปญหาในการจัดการศึกษาของสถาบัน อุดมศึกษา ตลอดจนขอคิดเห็นและขอเสนอแนะจาก ูบริหารสถาบัน อุดมศึกษา เพ่อเปนสารัตถะในการประเมินการจัดการศึกษาของสถาบัน อุดมศึกษาแตละเครอขาย และหาแนวทางในการพั นาคุณภาพมาตรฐาน การอุดมศึกษาใหเปนทีย่ อมรับ ทังจากสถาบันอุดมศึกษา สถานประกอบการ และ ูมีสวน ดสวนเสีย ูเกี่ยวของทุกภาคสวน เพ่อใหเกิดความรวมมอ ในการนานโยบาย และทิศทางการพั นาอุดมศึกษา ปสูการป ิบัติ อยางจริงจังใหเกิด ลลัพธอยางเปนรูปธรรม สงเสริมใหสถาบันอุดมศึกษา มีคณะ ูบริหารที่มีธรรมาภิบาล ใหคณาจารยมีจิตวิญญาณความเปนครู อยางมออาชีพ ใหมีหลักสูตรที่หลากหลายและมีมาตรฐาน ใหสถาบัน อุดมศึกษาเปนแหลงสรางและพั นาองคความรู คณะกรรมการการอุดมศึกษา จึง ดจัดการประชุมคณะกรรมการ การอุดมศึกษาสัญจร เพ่อเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษา เครอขาย ประกอบดวย สถาบันอุดมศึกษาของรัฐ เอกชน และวิทยาลัยชุมชน รวม ทังสิน แหง โดยจัดเสนทางการเยีย่ มชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษา

ใน เสนทาง เยี่ยมชมการเรียนการสอน และรับ งขอเท็จจริง ปญหา ตลอดจนขอคิดเห็นและขอเสนอแนะจาก บู ริหารและบุคลากรของสถาบัน อุดมศึกษา แหง ึ่งเปนประโยชนตอคณะกรรมการการอุดมศึกษา อยางมาก ในการสัญจรแตละครัง คณะกรรมการการอุดมศึกษา ด รับทราบขอมูล จุดออน จุดแข็ง วิก ต และโอกาส ที่สถาบันอุดมศึกษา นามาแลกเปลี่ยนประสบการณกัน ทาใหคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดขอมูลที่มีคุณคา สาหรับการกาหนดทิศทางการพั นาอุดมศึกษา ทย ในอนาคตตอ ป คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดรับรูขอมูลปฐมภูมิจากการเสวนาและ การเยี่ยมชมสถาบันอุดมศึกษา ทัง เครอขาย ดเห็นความตังใจของ ูบริหาร คณาจารยและบุคลากรของสถาบันอุดมศึกษา ที่ตองการรวมกัน พั นาใหอุดมศึกษา ทยมีมาตรฐานเปนที่ยอมรับของสังคม ทย และ สังคมโลก นอกจากนี สถาบันอุดมศึกษาทุกแหงพรอมที่จะดาเนินบทบาท ของสถาบันใหครอบคลุม ทัง พันธกิจหลัก การ ลิตบัณ ิต การวิจัยและ พั นา การบริการทางวิชาการ และการทานุบารุงศิลปวั นธรรม โดยเฉพาะอยางยิง่ การวิจยั และพั นา และการบริการทางวิชาการตอสังคม และชุมชน เพ่อชวยกันสรางนวัตกรรมและตอยอดองคความรูที่มีอยูใน สถาบันอุดมศึกษา สูการพั นาประเทศใหมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยนตอ ป คณะกรรมการการอุดมศึกษา ขอขอบคุณสานักงานคณะกรรมการ การอุดมศึกษาที่เช่อมนโยบายสูการป ิบัติของสถาบันอุดมศึกษา และขอ ขอบคุณสถาบันอุดมศึกษาในฐานะ ูนานโยบาย ปสูการป ิบัติ จนเกิด ลลัพธที่มีคุณคาและมูลคามหาศาลในการพั นาทรัพยากรมนุษย และ นวัตกรรมองคความรูของประเทศ และขอใหประชาคมอุดมศึกษากาว ป ขางหนาดวยกันอยางเขมแข็ง

สาร

(นางสาวอาภรณ แกนวงศ) า การค ะกรรมการ การ ุ ม ก า

โครงการประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร เครอขาย เปนหนึ่งในความพยายามของสานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ในการขับเคล่อนนโยบายของคณะกรรมการการอุดมศึกษา ปสูก ารป บิ ตั ิ ใหเห็น ลอยางเปนรูปธรรมในการพั นาคุณภาพการอุดมศึกษาของประเทศ ทังนี เพ่อใหสถาบันอุดมศึกษา ดมชี อ งทางส่อสารเชิงลึกกับคณะกรรมการ การอุดมศึกษาโดยตรง อันจะนา ปสูการรวมพลังขับเคล่อนการพั นา อุดมศึกษา ทย ที่สราง ลกระทบตอการพั นาในเชิงพนที่ที่เห็น ลเปน รูปธรรมจากการรวมกันทางานของเครอขายอุดมศึกษา ทย โครงการดังกลาว ดออกแบบใหมีกิจกรรมสาคัญเพ่อหาแนวทาง ในการขับเคล่อนนโยบายคณะกรรมการการอุดมศึกษา ปสูการป ิบัติ ใหเปน ลอยางเปนรูปธรรม พรอมทังสรางศักยภาพการทางานของ เครอขายอุดมศึกษา และรวมแลกเปลีย่ นความคิดเห็นระหวางคณะกรรมการ การอุดมศึกษา สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา และ ูบริหาร มหาวิทยาลัยเครอขาย ในการยกระดับคุณภาพอุดมศึกษา ทย โดยการ ลงพนที่เยี่ยมชม (site visit) การดาเนินภารกิจทัง ดาน ของสถาบัน อุดมศึกษา และการประชุมเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษา เครอขาย ึ่งเปนเวทีใหคณะกรรมการการอุดมศึกษา และ ูบริหารสานักงาน คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดรับทราบขอมูล และมีโอกาสแลกเปลี่ยน ความคิดเห็นรวมกับ บู ริหาร คณาจารย และบุคลากรของสถาบันอุดมศึกษา งึ่ ขอมูลดังกลาวมีคณ ุ คาและเปนประโยชนตอ คณะกรรมการการอุดมศึกษา อยางมาก ในการกาหนดทิศทางและบทบาทของอุดมศึกษา ทยในอนาคต

การจัดประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร เครอขาย ที่เสร็จสินลงนัน ดรับความสนใจจากสถาบันอุดมศึกษาในการนาเสนอ แนวทางการจัดการเรียนการสอน การวิจัย และการบริการทางวิชาการ ที่สถาบันอุดมศึกษาแตละแหงดาเนินการจนพั นาสูวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ (best practice) มีการแลกเปลี่ยนประสบการณรวมกัน อันเปนประโยชน ในการตอยอด ปยังสถาบันอ่น อยางมีคุณคา โดยสรุป ลจากการ ดาเนินการดังกลาว นอกจากจะบรรลุวัตถุประสงคขางตนแลว ยังสามารถ สรางความใกลชดิ และสายสัมพันธทดี่ รี ะหวางคณะกรรมการการอุดมศึกษา และ ูบริหารสถาบันอุดมศึกษาในพนที่ทั่วประเทศ ในโอกาสนี สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ขอขอบพระคุณ รองศาสตราจารย คุณหญิงสุมณ า พรหมบุญ ประธานกรรมการ และคณะ กรรมการการอุดมศึกษาทุกทาน ทีใ่ หความสาคัญในการช่นชมความสาเร็จ ใหกาลังใจ รับ งขอเท็จจริง ปญหาและอุปสรรค ในการดาเนินภารกิจของ สถาบันอุดมศึกษา โดยเสียสละเวลาอันมีคา ลงพนที่เยี่ยมชม รับ งขอมูล อยางตอเน่อง ตลอดระยะเวลา ป เดอน (จากเดือนเมษายน 2557 ถึงเดือนมิถุนายน 2559) พรอมกันนี ขอขอบคุณมหาวิทยาลัยแมขาย และ สถาบันอุดมศึกษาทุกแหง ทีย่ นิ ดีสนับสนุนขอมูลทุกมิติ โดยเฉพาะอยางยิง่ ดรวมกันทางาน เพ่อหาแนวทางในการขับเคล่อน และพั นาอุดมศึกษา ทยใหกาวหนาสามารถแขงขัน ดในเวทีโลก

ทัศนะ-อุดมศึกษา

กรร ก รก ร ุ ก ดจัดการประชุมคณะกรรมการการ อุดมศึกษาสัญจร ครังที่ ณ มหาวิทยาลัยบูรพา อันประกอบดวยกิจกรรม การเยี่ยมชมสถาบันอุดมศึกษาในเครอขายภาคตะวันออก รวม สถาบัน การศึกษา ในชวงระหวางวันที่ เมษายน โดยมีวัตถุประสงค เพ่อใหเกิดการส่อสารแบบสองทาง เกี่ยวกับทิศทางเชิงนโยบายและ (ศ.พิเศษ ทศพร ศิริสัมพันธ) มาตรการในการพั นาอุดมศึกษา เชน การลงทุนพั นาประเทศ านทาง ปรก าประ าสานกนายกร มน ร สถาบันอุดมศึกษา รางกฎหมายอุดมศึกษาฉบับใหม การปรับปรุงเกณ  า การค ะกรรมการ มาตรฐานหลักสูตร การประกันคุณภาพการศึกษา ระบบการคัดเลอกบุคคล การ ุ ม ก า เขาศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา เปนตน รวมถึงรับทราบปญหาอุปสรรค และ ความตองการของสถาบันการศึกษาในแตละเขตพนที่ การจัดประชุมสัญจรและการเยีย่ มชมดังกลาว นับวา ด ลเปนทีน่ า พอใจ อยางยิ่ง โดยเฉพาะ ดชวยทาใหคณะกรรมการการอุดมศึกษา ูบริหาร และเจาหนาที่ของสานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดมีโอกาส แลกเปลี่ยนความคิดเห็น รับทราบขอเท็จจริงในเชิงลึก และทาความเขาใจ กับสภาพการดาเนินงานในทางป ิบัติของสถาบันอุดมศึกษาแตละแหง รวมทังความกาวหนาของการทางานรวมกันเปนเครอขายระหวางสถาบัน อุดมศึกษาในภาคตะวันออกมากขึน โดยเฉพาะประเด็นเกี่ยวกับโอกาส และจุดแข็ง การใชทรัพยากรรวมกันของสถาบันตาง ตลอดจนการขยาย ลตัวอยางแนวป ิบัติที่ดี

แมวาจะ ดรับทราบถึงปญหาอุปสรรคและขอจากัด ทังในภาพรวม และปญหาเฉพาะของแตละสถาบันมากพอสมควร แตในภาพรวมก็ชวย ทาใหเห็นถึงศักยภาพของสถาบันอุดมศึกษาในเครอขายภาคตะวันออก ทีจ่ ะตองเรงตอบโจทยความตองการของพนที่ อันเปนเขตยุทธศาสตรสาคัญ ในการสรางขีดความสามารถในการแขงขันของประเทศ อาทิ ในดานของ การจัดหลักสูตรและ ลิตบัณ ติ ทีต่ อบสนองความตองการทางดานการคา ชายแดน โลจิสติกส การทองเที่ยว และการเกษตร รวมทังการสราง แรงจูงใจใหมี ูเขามาเรียนในสาขาดังกลาวนีมากขึน ตลอดจนสงเสริม หลักสูตรที่เปนความรวมมอระหวางภาคการ ลิตกับสถานประกอบการ (Work Integrated Learning) ใหมากขึนและหลากหลายรูปแบบ ในดาน การวิจัยก็ตองพยายามเนนใหมีความเช่อมโยงกับภาคอุตสาหกรรม โดยเฉพาะสาขา รวมถึงการวิจัยที่ตอยอดการพั นาใน ระดับชุมชน เพ่อยกระดับชีวิตความเปนอยูของประชาชนในพนที่ โดยสรุป การจัดประชุมสัญจรและการเยี่ยมชมสถาบันอุดมศึกษาใน เครอขายภาคตะวันออกเปน ปอยางเหมาะสมและมีความคุม คา ทาใหเกิด ความเขาใจรวมกันระหวางทังสอง ายเปนอยางดียิ่ง ตลอดจนสามารถใช เปนตนแบบในการขยาย ล ปยังพนที่อ่น อันจะเปนประโยชนในการ พั นาอุดมศึกษาของประเทศ

ทัศนะ-อุดมศึกษา

(รศ.กําจร ตติยกวี) ป กระ ร ง ก า การ า การค ะกรรมการ การ ุ ม ก า

ชวงทศวรรษที่ านมา ลกระทบจากการพั นาเทคโนโลยีและ นวัตกรรมใหม ทาใหเกิดการเปลี่ยนแปลงโครงสรางทางสังคมและ เศรษฐกิจโลกอยางรวดเร็ว ความสาคัญของเขตการคาเสรีมีมากขึน และ ประชาคมโลกมีการเช่อมโยงกันเปนสังคมพหุวั นธรรมที่หลากหลาย ทาใหการเพิม่ ขีดความสามารถการแขงขันในรูปแบบการบูรณาการทรัพยากร และการสรางพันธมิตรทางธุรกิจมีความสาคัญอยางยิ่ง ในป พ ศ สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษาและสถาบัน อุดมศึกษา แหง ดรวมกันจัดตังเครอขายเพ่อการพั นาอุดมศึกษา ภูมิภาค เรียกโดยทั่ว ปวา เ ร ุ ก ตอมาป พ ศ สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดกาหนดโครงสรางเครอขาย อุดมศึกษาแยกเปน ระดับ คอ เครือขาย A เปนกรรมการกลางกาหนด นโยบาย เครือขาย B ที่มีอธิการบดีเปนกรรมการระดับพนที่ ภูมิภาค เพ่อกลั่นกรอง ตรวจสอบกิจกรรมตาง และ เครือขาย C คอ คณาจารย ทีเ่ ปนคณะทางานเชิงประเด็นเพ่อรวมป บิ ตั งิ านในโครงการทีม่ คี วามสนใจ รวมกัน ึ่งมี ลงานประสบความสาเร็จนาพึงพอใจอยางยิ่ง เชน เครอขาย บริหารการวิจัย เครอขายสหกิจศึกษา เครอขายประกันคุณภาพภายใน เครอขาย เปนตน ทังนีเครอขายอุดมศึกษาระดับ ถอเปนกล กหลัก เพ่อ ลักดันนโยบายอุดมศึกษาสูก ารป บิ ตั ิ เช่อมโยงภารกิจของคณาจารย โดยใชทรัพยากรและองคความรูรวมกันระหวางสถาบันอุดมศึกษาทังของ รัฐและเอกชน และบูรณาการความมีสวนรวมกับภาคธุรกิจเอกชน ภาค อุตสาหกรรมในพนที่อยางมีประสิทธิภาพ คณะกรรมการการอุดมศึกษาและสถาบันอุดมศึกษา แหงในปจจุบนั ถอเปนพันธมิตรที่มีเปาหมายรวมกันในการสงเสริม ยกระดับคุณภาพ อุดมศึกษา ทย ทังดานคุณภาพบัณ ติ การวิจยั พั นานวัตกรรม การบริการ วิชาการและทานุบารุงศิลปวั นธรรม ดังนัน โครงการเครอขายอุดมศึกษา สัญจร ภูมิภาค ถอเปนชวงเวลาสาคัญที่คณะกรรมการการอุดมศึกษา ด มีโอกาสเยี่ยมชมการป ิบัติการเรียนการสอน ดรับทราบสภาพปญหา

ขอกาจัด และขอเสนอแนะที่เปนประโยชนตอการดาเนินงานในอนาคต โดยเฉพาะเปนเวทีแลกเปลีย่ นประสบการณทเี่ ปนแนวป บิ ตั ทิ ดี่ ขี องสถาบัน อุดมศึกษา และสรางกระบวนการเรียนรูระหวางกันอยางตอเน่อง ดังจะ เห็น ดวา ขอเสนอแนวคิดจากการประชุมเครอขายอุดมศึกษาสัญจร รวมกับ ูบริหารสถาบันอุดมศึกษาในพนที่ ดนามาสูการพิจารณาประเด็น เชิงนโยบายของคณะกรรมการการอุดมศึกษาในหลายเร่อง เชน แนวทาง พั นาพนทีจ่ งั หวัดชายแดนภาคใตเชิงสังคม การป บิ ตั งิ านของคณาจารย สายรับใชสงั คมเพ่อการเขาสูต าแหนงทางวิชาการ รวมทังการพั นาปรับปรุง หลักเกณ หรอแนวป ิบัติตาง เพ่อใหการดาเนินงานอุดมศึกษาโดยรวม มุง สูก ารยกระดับคุณภาพสมรรถนะของบัณ ติ และตอบสนองตอนโยบาย ขับเคล่อนภาคอุตสาหกรรมและภาคการคาของประเทศในยุคเศรษฐกิจ ดิจิทัล และความคิดสรางสรรค ดอยางเต็มศักยภาพ การดาเนินโครงการเครอขายอุดมศึกษาสัญจรทัง ภูมิภาค เริ่มตังแต ปพศ ใชเวลาในการดาเนินกิจกรรมรวม ครัง เดอน นับ เปนชวงเวลาทีม่ คี ณ ุ คาอยางยิง่ ทีค่ ณะกรรมการการอุดมศึกษาและ บู ริหาร สถาบันอุดมศึกษาทัว่ ประเทศ ดมโี อกาสประชุมหารอรวมกันอยางสรางสรรค เปนเวทีแหงการแบงปนความรูและประสบการณเพ่อการขับเคล่อนยก ระดับคุณภาพอุดมศึกษารวมกันอยางแทจริง มในฐานะปลัดกระทรวง ศึกษาธิการ และอดีตเลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษาถอเปนเกียรติ อยางยิ่งที่ ดมีสวนรวมกับพันธมิตรเครอขายอุดมศึกษา ูบริหาร และ คณาจารยในสถาบันอุดมศึกษาทุกทาน ในการเสริมสรางประสิทธิภาพการ ทางานพั นาศักยภาพทรัพยากรมนุษยของประเทศรวมกันตลอดหลายป ที่ านมา และ มหวังวาการดาเนินโครงการเครอขายอุดมศึกษาสัญจรจะ เปนสวนสาคัญยิง่ เพ่อสานพลังการขับเคล่อนคุณภาพอุดมศึกษา ทย สูก าร พั นาทักษะสมรรถนะบัณ ติ ในระดับสากล เพ่อสงเสริมการพั นาศักยภาพ ขีดความสามารถเชิงการแขงขันของประเทศอยางตอเน่องและตลอด ป

ทัศนะ-อุดมศึกษา

(รศ.พินิติ รตะนานุกูล) า การค ะกรรมการ การ ุ ม ก า

นับตังแตมนี โยบายทีจ่ ดั ประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร หรอ กก ร เปนตนมา พบวา คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดมโี อกาส พบปะกับ บู ริหารของสถาบันอุดมศึกษา ทังของรัฐและเอกชนอยางใกลชดิ สามารถรับขอมูลทางตรงจาก ูที่มีสวน ดสวนเสียในการจัดการศึกษา ระดับอุดมศึกษาอยางแทจริง อีกทัง ด ปเห็นดวยสายตาของสภาพสถาน ทีต่ งั ดรบั ทราบปญหาเชิงลึก ทีอ่ าจจะ ม ดรบั ขอมูลจากเอกสารตาง งึ่ ทาใหคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดเห็นและรับทราบปญหาและอุปสรรค ดอยางสมบูรณ ทังยังเปนการนานโยบายจากคณะกรรมการการอุดมศึกษา ปแจงแก ูที่เกี่ยวของและสามารถรับ งขอคิดเห็นเกี่ยวกับนโยบาย ดังกลาว ดจาก ูที่เกี่ยวของโดยตรง อยาง รก็ตาม ขอจากัดดานเวลาของ การจัด กกอ สัญจร ในแตละครัง ทาใหการประชุมหารอกับ ูที่มี สวนเกีย่ วของอาจ ดขอ มูล มครบถวน แตนบั ดวา การจัด กกอ สัญจร สง ล ใหคณะกรรมการการอุดมศึกษาสามารถนาขอมูลที่ ดมา จัดวางนโยบาย การจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษาทีเ่ หมาะสม รวมทังการแก ขปญหาทีเ่ กิด ขึน ดอยางมีประสิทธิภาพตอ ป

เน่องจากปจจุบนั การขยายตัวการจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษาภายใต สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษาเปน ปอยางกวางขวาง ทังใน สวนของภาครัฐและเอกชน ดังนัน การจัดประชุม กกอ สัญจร ที่ ดกระทา มาอยางตอเน่อง อาจ มเพียงพอ ึ่งคณะกรรมการการอุดมศึกษาอาจ ตองพิจารณาวา โครงสรางของสานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษาใน ปจจุบัน จะสามารถปรับเปลี่ยนเพ่อรองรับการขยายตัวดานการจัดการ ศึกษาระดับอุดมศึกษา ดอยาง ร อีกทังการจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษา ยังมีภายใตสว นราชการกระทรวงอ่น อีก การจัดวางนโยบายดานอุดมศึกษา และการแกปญหาของอุดมศึกษาทังระบบ จึงควรจะตองมีการเช่อมโยง หรอประสานงานกันอยาง รตอ ปกับโครงสรางของสานักงานคณะกรรมการ การอุดมศึกษาที่มีอยูในปจจุบัน ทังนี กกอ สัญจร อาจเริ่มตนดวยการเชิญ ูที่จัดการศึกษาระดับอุดมศึกษาของหนวยงานอ่น มารวมประชุมหารอ กับ กกอ สัญจร ที่ออก ปในแตละครังดวย ประเด็นทีส่ าคัญสาหรับการจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษา คอ ุ พ งก ร ก ร ก ุ พ ง ท ก ร ก เช่อ ด วาการหารอหรอประชุมรวมกับ มู สี ว นเกีย่ วของในการจัดการศึกษาระดับ อุดมศึกษา โดยเฉพาะการจัด กกอ สัญจร จะชวยพั นาคุณภาพการจัดการ ศึกษา ดเปนอยางดี

ทัศนะ-อุดมศึกษา

ร ง

ช่อหนังสอ เ ร

ง เ

รุ

รงก ร ร ุ

สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ก รพ พ จัดพิมพเ ยแพร พุทธศักราช จานวน

ท รก ก ท รก

ก

เ กร ท ุ

ร ร เร เร ง พ ก ร

กรร ก รก ร ุ

ก

เลม

รองศาสตราจารย คุณหญิงสุมณ า พรหมบุญ นางสาวอาภรณ แกนวงศ รองศาสตราจารย นายแพทยสรนิต ศิลธรรม นายขจร จิตสุขุมมงคล รองศาสตราจารยบัณ ิต ทิพากร นางอรสา ภาววิมล นางนภาพร อารมสตรอง กลุมติดตามและประเมิน ลดานนโยบายและงบประมาณอุดมศึกษา สานักติดตามและประเมิน ลอุดมศึกษา สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา นางสุจิตรา กิ่งสีดา นางสาวปาจรีย ธนศิริวั นา นางโสมระวี นักรบ นางสาวเบญจวรรณ ปตินทรางกูร นางสาวประจิตพร ยุตยาจาร นางสาวอักษร วั นสิน นางสาววัชราวลี วัชรีวงศ ณ อยุธยา นางสาวนภลดา แชมชอย นางสาวจิตรา ขยันเกษกรณ นางสาวกันยารัตน โลขันธ นางสาวกีรติ แกวสัม ทธิ นางชุลีกร กิตติกอง นางชุลีกร กิตติกอง ขอขอบคุณคณะกรรมการการอุดมศึกษา ที่ใหขอเสนอแนะและขอแนะนาที่มีคุณคาสาหรับการพั นาอุดมศึกษา ใหกาวหนาอยางมั่นคงและยั่งยน

ร

สาร

เกร กรร ก รก ร ุ ก การลงทุนพั นาประเทศ านสถาบันอุดมศึกษา การปรับปรุงเกณ มาตรฐานหลักสูตร การประกันคุณภาพการศึกษาและการสงเสริมสถาบันอุดมศึกษาสูความเปนเลิศ รางพระราชบัญญัติการอุดมศึกษา พ ศ การติดตาม ตรวจสอบคุณภาพการจัดการศึกษา การสงเสริมเครอขายมหาวิทยาลัย การพั นาระบบการคัดเลอกบุคคลเขาศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา การ ลิตและพั นาครู ก รพ ุ ก ท ง ก รุ ก รเ ุ ก กร ร ุ เ ร ก เ ร ุ ก เครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออก เครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนบน เครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนบน เครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนบน เครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนลาง เครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนลาง เครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง เครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนลาง เครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนบน ท รุ

เ ร

16

กรนนา นับเปนเวลา ป เดอน จากครังแรก เม่อเดอนเมษายน ทีส่ านักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา จัดโครงการประชุมคณะกรรมการ การอุดมศึกษาสัญจร และประชุมเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษา ครังที่ ณ มหาวิทยาลัยบูรพา จนถึงครังที่ เม่อเดอนมิถุนายน ณ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา จัดการ ประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร และประชุมเสวนารวมกับ เครอขายอุดมศึกษา เครอขาย จัดเสนทางการเยีย่ มชม (site visit) สถาบัน อุดมศึกษา เสนทาง เยี่ยมชมการเรียนการสอน และรับ งขอเท็จจริง ขอคิดเห็นจาก ูบริหารและบุคลากรของสถาบันอุดมศึกษา แหง

17

8 นโยบาย กกอ.

เ ร

เพ ก รพ

ุ

ก

เ ร

เชียงราย

เ

แมฮองสอน

พะเยา

กเ งเ

นาน

เชียงใหม ลำปาง

ลำพูน

บึงกาฬ

แพร หนองคาย

อุตรดิษถ เลย สุโขทัย

เ

ง

กาฬสินธุ

ขอนแกน กำแพงเพชร

พิจิตร

ก ง

นครพนม

หนองบัวลำพู

พิษณุโลก

ตาก

สกลนคร

อุดรธานี

มุกดาหาร

เพชรบูรณ มหาสารคาม

ชัยภูมิ

รอยเอ็ด

นครสวรรค

ยโสธร อำนาจเจริญ

อุทัยธานี ชัยนาท

อุบลราชธานี

ลพบุรี

นครราชสีมา

สิงหบุรี อางทอง

กาญจนบุรี

ก ง

สุพรรณบุรี

ง

นครปฐม

บุรีรัมย

สระบุรี

อยุธยา

นครนายก

ปทุมธานี กรุงเทพฯ

ศรีสะเกษ

ปราจีนบุรี

ฉะเชิงเทรา

ราชบุรี

สุรินทร

กเ งเ

สระแกว

ชลบุรี เพชรบุรี

ระยอง

ก

จันทบุรี ตราด

ประจวบคีรีขันธ สมุทรสงคราม สมุทรสาคร สมุทรปราการ นนทบุรี

ชุมพร

ระนอง

เกาะพังงา เกาะสมุย สุราษฎรธานี พังงา กระบี่

นครศรีธรรมราช

ภูเก็ต ตรัง

ง

พัทลุง สตูล

สงขลา

ปตตานี ยะลา

18

นราธิวาส

ง

เ ท งก รเ ุ ก ร ุ เ เ ร ุ ก เ ร ง รงท ระหวางวันที่ เมษายน ณ มหาวิทยาลัยบูรพา และเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออก รงท ระหวางวันที่ สิงหาคม ณ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย และเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนบน รงท ระหวางวันที่ ธันวาคม ณ มหาวิทยาลัยขอนแกน และเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนบน รงท ระหวางวันที่ มีนาคม ณ มหาวิทยาลัยเชียงใหม และเครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนบน รงท ระหวางวันที่ มิถุนายน ณ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร และเครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนลาง รงท ระหวางวันที่ กันยายน ณ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี พระจอมเกลาธนบุรี และเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนลาง รงท ระหวางวันที่ ธันวาคม ณ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี และเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง รงท ระหวางวันที่ มีนาคม ณ มหาวิทยาลัยนเรศวร และเครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนลาง รงท ระหวางวันที่ มิถุนายน ณ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ และเครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนบน โครงการประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ณ เครอขายอุดมศึกษา เครอขาย เพ่อใหคณะกรรมการการอุดมศึกษาและ บู ริหารของสานักงานคณะกรรมการ การอุดมศึกษา ดพบปะกับ ูบริหารสถาบันอุดมศึกษาในพนที่ โดยมีวัตถุประสงค เพ่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหวางคณะกรรมการการอุดมศึกษา สานักงาน คณะกรรมการการอุดมศึกษา และ ูบริหารสถาบันอุดมศึกษาเครอขายอุดมศึกษา เครอขาย ในการยกระดับคุณภาพอุดมศึกษา ทยใหสอดรับกับสถานการณปจจุบัน พรอมทังหาแนวทางในการขับเคล่อนนโยบายคณะกรรมการการอุดมศึกษา ปสูการ ป ิบัติใหเปน ลอยางเปนรูปธรรม ตลอดจนสรางศักยภาพการทางานของเครอขาย อุดมศึกษา

19

20

Best Practice

กรร ก รก ร ุ

ก

จากการจัดโครงการประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร เครอขาย ณ มหาวิทยาลัยแมขาย แหง ระหวางเดอนเมษายน ถึง มิถุนายน ที่ านมา รองศาสตราจารย คุณหญิงสุมณ า พรหมบุญ ประธานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดนาเสนอ กก ก ก ร กร ุ พก ร ุ ก ท งึ่ มี นโยบายหลัก คอ การลงทุน พั นาประเทศ านสถาบันอุดมศึกษา เกณ มาตรฐานหลักสูตร การประกันคุณภาพการศึกษา และการสงเสริมสถาบันอุดมศึกษา สูความเปนเลิศ ราง พ ร บ การอุดมศึกษา พ ศ การติดตาม ตรวจสอบคุณภาพการจัดการศึกษา การสงเสริมเครอขายมหาวิทยาลัย การพั นาระบบการคัดเลอกบุคคลเขาศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา และ การ ลิตและพั นาครู เพ่อสรางความเขาใจรวมกันระหวางคณะ กรรมการการอุดมศึกษา และ ูบริหารสถาบันอุดมศึกษา ใหเกิดความรวม มอในการขับเคล่อนนโยบาย ปสูการป ิบัติ สง ลใหเกิดการยกระดับ คุณภาพการอุดมศึกษา ทย

1 พ

ร เท

งร

การเสนอใหอุตสาหกรรมเปาหมายที่มี ศักยภาพเปนปจจัยขับเคล่อนเศรษฐกิจ ของประเทศ และสามารถ เพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันจากที่เปน อยูใ หสงู ขึน เน่องจากเช่อมัน่ วา อุตสาหกรรม เปาหมาย เปนทีส่ นใจของนักลงทุนทัว่ โลก ทังนี อุตสาหกรรม สามารถแบงเปน กลุม คอ 1. การตอยอด 5 อุตสาหกรรมเดิม ประกอบ ดวย อุตสาหกรรมยานยนตสมัยใหม อุตสาหกรรม อิเล็กทรอนิกสอัจฉริยะ อุตสาหกรรมการทองเทีย่ วกลุม ราย ดดแี ละการ ทองเทีย่ วเชิงสุขภาพ การเกษตร และเทคโนโลยี ก ร งทุ พ ร เท ุ ก ชีวภาพ สถาบันอุดมศึกษาตองกาหนดภารกิจใหสอดคลองกับการพั นาประเทศ อุตสาหกรรมการแปรรูปอาหาร

โดยมีเปาหมายทีช่ ดั เจน ทังเร่องการ ลิตบัณ ติ การวิจยั การสรางนวัตกรรม เทคโนโลยี องคความรูใหมเพ่อประโยชนของประเทศ การบริการทาง วิชาการ และการทานุบารุงศิลปวั นธรรม ทังนี ก ร ุ ง งก งก ร งก รพ ร เท กร ก ง งเ ร เ ท ุ ก งร ก เพ เ ร ท ก รพ ร ก ท ท งก ร ึ่งแตกตางจากเดิม ที่สถาบันอุดมศึกษาทังของรัฐและเอกชน ลิตบัณ ิตตามความพรอมของสถาบันอุดมศึกษาเปนหลัก คณะกรรมการการอุดมศึกษามีนโยบายการปรับยุทธศาสตร (reprofiling) ของกลุมมหาวิทยาลัย ทังกลุมมหาวิทยาลัยราชภั กลุมมหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคล และกลุมมหาวิทยาลัยใหม เพ่อใหสถาบันอุดมศึกษา มุงเนนพันธกิจของสถาบันแตละแหงอยางชัดเจนมากขึน การ เปนการจัดกลุมเพ่อที่จะมุงเนน ปสูความเปนเลิศ ทังมหาวิทยาลัยกลุมที่

2. การเติม 5 อุตสาหกรรมอนาคต งึ่ เปน อุตสาหกรรมใหมที่ประเทศ ทยมีศักยภาพใน การแขงขัน และมี ูสนใจลงทุน ประกอบดวย อุตสาหกรรมหุนยนตเพ่อการอุตสาหกรรม อุตสาหกรรมการบินและโลจิสติกส อุตสาหกรรมเชอ เพลิงชีวภาพและเคมีชีวภาพ อุตสาหกรรมดิจิทัล อุตสาหกรรมการแพทยครบวงจร (มติคณะรัฐมนตรี, 17 พฤศจิกายน 2558) อุตสาหกรรมเปาหมาย ยังตรงกับคลัสเตอร เปาหมายระยะแรกของนโยบายเขตพั นา เศรษฐกิจพิเศษในรูปแบบคลัสเตอร ึ่งคณะ รัฐมนตรีเห็นชอบตามทีส่ านักงานคณะกรรมการ สงเสริมการลงทุนเสนอ อาทิ คลัสเตอรยานยนต

21

8 นโยบาย กกอ.

และชินสวน คลัสเตอรเคร่องใช า อิเล็กทรอนิกส และอุปกรณโทรคมนาคม คลัสเตอรปโตรเคมี และเคมีภณ ั ท เี่ ปนมิตรตอสิง่ แวดลอม คลัสเตอร ดิจิทัล คลัสเตอรเกษตรแปรรูป และคลัสเตอร สิ่งทอและเคร่องนุงหม มติคณะรัฐมนตรี กันยายน รวมทังยังมีโครงการลงทุนขนาด ใหญของรัฐบาลทีเ่ กีย่ วกับการพั นาโครงสราง พนฐาน อาทิ ระบบบริหารนา ระบบจัดการขยะ รถ ความเร็วสูง รถ รางคู โครงขายถนน ระหวางประเทศ ดังนัน ก ร ร ทุ ร งก ุ ท งเ ก ทท งุ ก ท ร ท ท ก ุ ก ก ง ก พท เ ก ุ ุ ก ทก ท ท งก ร ก ง งก ร ก รพ ร เท ทง เ ง ุ พ เ ง ร ร ก เพ่อให ดกาลัง แรงงานที่มีคุณภาพทางวิชาการ ทักษะทาง วิชาชีพ มีความพรอมในการประกอบอาชีพ ในปริมาณที่ มเกินความตองการของตลาด แรงงาน โดยคานึงถึงพันธกิจ ศักยภาพ และ ความเปนเลิศของแตละสถาบัน ให ลิตบัณ ิต องคความรู งานวิจยั ทีส่ ามารถนา ปใชประโยชน ในการพั นาประเทศ ตลอดจนสรางสรรค ลงานและนวัตกรรมยกระดับอุตสาหกรรม สูระดับนานาชาติ ท ุ กรร เ เพ ร งร ท ท ง ร เท reprofiling จึงมิใชเพียงการปรับยุทธศาสตร ของกลุมมหาวิทยาลัยเทานั้น แตยังเปนกลไก หนึง่ ของหัวรถจักรในการพัฒนาประเทศอีกดวย

22

เนนการแขงขันในเวทีโลก (world class university) ึ่งอาจมีการจัดการ ศึกษาระดับบัณ ติ ศึกษาและการทางานวิจยั มากขึน ในขณะทีม่ หาวิทยาลัย กลุม ใหม จะเนนการ ลิตองคความรูจ ากภูมปิ ญ  ญาทองถิน่ การบริการทาง วิชาการ การพั นาทองถิ่นและสังคม การ คอ การกาหนดจุด เนนของแตละสถาบันอุดมศึกษา สรางเอกลักษณและภาพลักษณใหมของ แตละแหง ก ร พ ก ท เ ท ุ ก และเปนเลิศในบริบทของตน โดย มตองทา า อนกัน ในอนาคต ความสาคัญ มอยูที่ใบปริญญา แตตองสรางคนที่มีความรู ความสามารถ เปน ูมีความคิดสรางสรรคเชิงนวัตกรรม สามารถดารงอยู ในโลกศตวรรษใหม ดอยางดี ดังนัน ุ ก ง ท ุ พ ง ท ทง สถาบันอุดมศึกษาจึงตองปรับตัว ตอ ปเร่องการวิจยั การบริการวิชาการ และการ ลิตบัณ ติ จะ กู กับระบบ งบประมาณ ึ่งจะ ลักดันใหสถาบันอุดมศึกษาปรับตัว ดชัดเจนเร็วขึน

ก ร ร รุงเก

ร

ก ร

พลวัตของโลกทีเ่ ปลีย่ นแปลงอยางรวดเร็ว จึงมีความจาเปนตองปรับปรุง เกณ ม าตรฐานหลักสูตรสาหรับการ ลิตบัณ ติ ระดับอุดมศึกษา เพ่อรองรับ การบริหารจัดการหลักสูตรทีม่ ลี กั ษณะแตกตางตามจุดเนนของสาขาวิชาการ และวิชาชีพตาง ใหตอบสนองการ ลิตบัณ ิตอยางมีคุณภาพ สอดคลอง กับกรอบมาตรฐานคุณวุ ิระดับอุดมศึกษาแหงชาติ ตลาดแรงงาน ความ กาวหนาของศาสตรและเทคโนโลยี รวมทังบริบทสังคมที่เปลี่ยนแปลง ป เกณ มาตรฐานหลักสูตร พ ศ แบงเปน เกณ มาตรฐาน หลักสูตรระดับปริญญาตรี พ ศ ประกอบดวย หลักสูตรปริญญาตรี ทางวิชาการ และหลักสูตรปริญญาตรีทางวิชาชีพ ป ิบัติการเชิงเทคนิค ึ่งทัง หลักสูตร มีทังแบบปกติ และแบบกาวหนา เกณ มาตรฐานหลักสูตรระดับบัณ ิตศึกษา พ ศ สนับสนุนให หลักสูตรทีเ่ นนดานวิชาการ ลิต ลงานวิจยั เชิงวิชาการที่ ดรบั การยอมรับ ในระดับนานาชาติ และหลักสูตรที่เนนทางวิชาชีพหรอป ิบัติการ ให มุงเนนงานวิจัยที่สรางนวัตกรรม ทังนี ดมีแนวทางการบริหารเกณ  มาตรฐานหลักสูตรระดับอุดมศึกษา พ ศ เพ่อเสริมสรางความรูค วาม เขาใจเกี่ยวกับรายละเอียดและเจตนารมณของเกณ มาตรฐานหลักสูตร พรอมทังเปนแนวทางใหสถาบันอุดมศึกษาบริหารจัดการ และพั นาหลักสูตร ระดับอุดมศึกษาใหมีประสิทธิภาพ เก ร ก รร ร ร ปรับใหสอดคลองกับความ ตองการของสังคม โดยใหหลักสูตรทางวิชาชีพหรอป ิบัติการที่เนนทักษะ ดานการป ิบัติเชิงเทคนิคในศาสตรสาขาวิชานันและหลักสูตรตอเน่อง กาหนดสัดสวนหนวยกิตวิชาท ษฎีกับป ิบัติ รอยละ รอยละ เพ่อเนนใหเกิดความชานาญในการป ิบัติควบคูกับการเพิ่มพูนองคความรู ในเชิงวิชาการ และใหความสาคัญกับหมวดวิชาศึกษาทั่ว ป ที่ชวยเสริม สมรรถนะ ทักษะชีวิต ทักษะการเรียนรู และปรับลดจานวนหนวยกิตของ หมวดวิชาเฉพาะ เพ่อใหเกิดความยดหยุน ในการจัดการศึกษา รวมทังกาหนด คุณสมบัติตาง ของอาจารยประจา อาจารยประจาหลักสูตร และอาจารย รู บั ดิ ชอบหลักสูตร และเนนความสามารถดานการใชภาษาอังก ษสาหรับ อาจารยที่เขาใหม เก ร ก รร ก ปรับคุณสมบัติตาง ใหชัดเจน ที่สาคัญคอ คุณวุ ิของ อาจารยประจาหลักสูตร อาจารย ูรับ ิดชอบหลักสูตร อาจารยที่ปรึกษาวิทยานิพนธ หลัก รวม อาจารย

2 ร

ก รท

ร ง

ประเทศ ทยเขารวมเปนประชาคมอาเ ยี น ในป พ ศ ตาม กฎบัตรอาเ ียน ึ่งทาใหเกิดการเปลี่ยนแปลง ทังดานเศรษฐกิจ การเมอง สังคม วั นธรรม โดยเฉพาะดานการศึกษา ดังนัน เพ่อใหระบบ อุดมศึกษาพรอมรองรับใหประเทศ ทยดารงอยู ในประชาคมอาเ ียน ดอยางมั่นคง สามารถ แขงขันกับประเทศสมาชิกอาเ ยี นอ่น และใน เวทีโลก ด อุดมศึกษาจาเปนตองพั นาคุณภาพ กาลังคน ปสูสากล และนาประเทศใหมีความ สามารถในการแขงขัน สามารถเปนศูนยกลาง ทางการศึกษาในอาเ ียน ด โดยสรางความ รวมมอกับประเทศสมาชิกในการเคล่อนยาย นักศึกษาและบุคลากร ปยังประเทศเพ่อนบาน ในระยะเริ่มตน และขยายวงใหกวางขึน ร ก ร เ งท ท ุ พ ร กร ก งุ ก เ งท กร ุ ก ท เ ท ร เท และกอใหเกิด ความรวมมอดานตาง กับสถาบันอุดมศึกษา ในระดับนานาชาติ อาทิ การแลกเปลีย่ นนักศึกษา ระหวางสถาบันอุดมศึกษา ทยกับประเทศสมาชิก อาเ ยี นหรอนานาชาติ การทาหลักสูตรรวมกัน การเทียบวุ ิ ดังนัน สถาบันอุดมศึกษา ทยควร ตระหนักถึงความสาคัญในการนาเกณ ม าตรฐาน หลักสูตรระดับอุดมศึกษาเปนแนวทางในการ จัดการศึกษาระดับอุดมศึกษาให ดคณ ุ ภาพและ มีมาตรฐานเปนที่ยอมรับของนานาประเทศ นอกจากนี้ มาตรฐานหลักสูตรยังเปรียบ เหมือนแมพมิ พทมี่ หี ลากหลายรูปแบบ มีไวเปน ตนแบบในการจัดการเรียนการสอนในสาขาวิชา ตางๆ ใหมีมาตรฐานเดียวกันสําหรับสาขาวิชา นัน้ ๆ ใหสถาบันอุดมศึกษาทุกแหงสามารถผลิต บัณฑิตอยางมีคุณภาพ ศักยภาพ มีทักษะครบ ทั้งทางวิชาการและวิชาชีพ นี่คือ อีกกาวหนึ่ง ของการยกระดับอุดมศึกษาไทย

23

8 นโยบาย กกอ.

ูสอบวิทยานิพนธ จะตองมีความรู ประสบการณในการสอน มนอยกวา หรอเทากับระดับปริญญาที่สอน และจะตองมี ลงานทางวิชาการที่ มใช สวนหนึ่งของการเรียนจบ แตตองเปน ลงานทางวิชาการที่สามารถใช ขอตาแหนงทางวิชาการ และ ดรับการตีพิมพเ ยแพร มต่ากวา ลงาน ในรอบ ปยอนหลัง รวมทังความสามารถดานการใชภาษาอังก ษสาหรับ อาจารยประจาที่เขาใหม นอกจากนี ยังมีการกาหนดเกณ การสาเร็จการ ศึกษา โดยใหมีการสอบปากเปลา ึ่งตองเปนระบบเปด และการตีพิมพ เ ยแพร ลงานระดับปริญญาโท กาหนดใหตีพิมพในวารสารระดับชาติ นานาชาติ หรอนาเสนอตอที่ประชุมวิชาการระดับชาติที่มี ระดับปริญญาเอก ใหตีพิมพในวารสารระดับชาติ นานาชาติ เฉพาะแบบ กาหนดอยางนอย เร่อง ทังนี ใหมีการกากับคุณภาพวิทยานิพนธและ การคนควาอิสระ โดยสถาบันอุดมศึกษาตองจัดระบบที่ทันสมัยเพ่อ ตรวจสอบการคัดลอก ลงาน หรอการ า อนกับงาน ูอ่น หรอการจางทา หากตรวจสอบพบใหพิจารณาถอดถอน ลงานชินนัน สาหรับการควบคุมมาตรฐานหลักสูตร สภาสถาบันอุดมศึกษามีหนาที่ รับ ิดชอบในการใหความเห็นชอบ อนุมัติหลักสูตรใหสอดคลองกับเกณ  มาตรฐานหลักสูตรฉบับป พ ศ หรอสามารถกาหนดเกณ ม าตรฐาน หรอกาหนดแนวป ิบัติที่เหนอกวาเกณ มาตรฐานฉบับนี ด เพ่อยกระดับ คุณภาพมาตรฐานการจัดการศึกษาทีส่ ะทอนเอกลักษณของสถาบันอุดมศึกษา แตละแหง แตหาก มเปน ปตามเกณ ม าตรฐานหลักสูตรทีก่ าหนด ให สกอ ดาเนินการเขาติดตามตรวจสอบและเสนอ กกอ พิจารณา

3 กร รก ุ รง

พก ร ก กง

คุณภาพของสถาบันอุดมศึกษาและบัณ ิต ทยมีแนวโนมแตกตางกันมากขึน ดังนัน สถาบันอุดมศึกษาแตละแหงมีความจาเปนตอง สรางความมั่นใจแกสังคมวาสามารถพั นา องคความรู และ ลิตบัณ ติ ทีม่ คี ณ ุ ภาพตอบสนอง ตอยุทธศาสตรการพั นาประเทศมากขึน ทังการสรางขีดความสามารถในการแขงขันระดับ สากล การพั นาภาคการ ลิต อุตสาหกรรม และการบริการ การพั นาอาชีพ คุณภาพชีวิต ความเปนอยูร ะดับทองถิน่ และชุมชน โดยสถาบัน อุดมศึกษาตองใหขอมูลสาธารณะ

24

กร รก ุ ก ร งเ ร

พก ร ก ุ ก

เ เ

พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ ศ แก ขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พศ กาหนดใหหนวยงานตนสังกัดและสถานศึกษา จัดใหมีระบบ ประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา กอรปกับกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลักเกณ  และวิธีการประกันคุณภาพการศึกษา พ ศ กาหนดใหมี คณะกรรมการประกันคุณภาพภายในระดับอุดมศึกษา ทาหนาทีว่ างระเบียบ หรอออกประกาศกาหนดหลักเกณ และแนวป ิบัติเกี่ยวกับการประกัน คุณภาพภายในระดับอุดมศึกษา เพ่อสงเสริม สนับสนุน และพั นาการ ประกันคุณภาพภายในระดับอุดมศึกษา โดยความเห็นชอบของคณะกรรมการ การอุดมศึกษา

คณะกรรมการประกันคุณภาพภายในระดับอุดมศึกษา ดทบทวนองค ประกอบและตัวบงชีการประกันคุณภาพการศึกษาภายใน และเสนอแนวทาง การพั นากระบวนการประกันคุณภาพการศึกษาภายในใหมคี วามทันสมัย สอดคลองกับบริบทที่เปลี่ยนแปลง และความเคล่อน หวในดานคุณภาพ และมาตรฐานการศึกษา ระดับอุดมศึกษาตาง โดยการประกันคุณภาพ การศึกษารอบใหมจะดาเนินการตังแตระดับหลักสูตร ระดับคณะ ระดับ สถาบัน ทังนี สถาบันจะมีการประเมินตนเองทุกป และ สกอ จะเขา ป ติดตามตรวจสอบคุณภาพทุกสามป องคประกอบการประกันคุณภาพรอบใหม แบงเปน ระดับหลักสูตร ประกอบดวย องคประกอบ ตัวบงชี ดังนี องคประกอบที่ การกากับ มาตรฐาน องคประกอบที่ บัณ ิต องคประกอบที่ นักศึกษา องคประกอบที่ อาจารย องคประกอบที่ หลักสูตรการเรียนการสอน การประเมิน ูเรียน และองคประกอบที่ สิ่งสนับสนุนการเรียนรู ระดับ คณะและระดับสถาบัน ประกอบดวย องคประกอบ พันธกิจ การบริหารจัดการ ตัวบงชี ดังนี องคประกอบที่ การ ลิต บัณ ิต องคประกอบที่ การวิจัย องคประกอบที่ การบริการวิชาการ องคประกอบที่ การทานุบารุงศิลปะและวั นธรรม และองคประกอบ ที่ การบริหารจัดการ อยาง รก็ตาม สถาบันอุดมศึกษามีอิสระในการเลอกระบบการประกัน คุณภาพใหสอดคลองกับมาตรฐานการศึกษา มาตรฐานการอุดมศึกษา เกณ ม าตรฐานอ่น ทีเ่ กีย่ วของ และรองรับการประเมินคุณภาพภายนอก โดยตองเปนระบบทีส่ นองตอเจตนารมณแหงพระราชบัญญัตกิ ารศึกษาแหง ชาติ และกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลักเกณ  และวิธกี ารประกันคุณภาพ ทังนี สถาบันอุดมศึกษาสามารถจัดทาระบบประกันคุณภาพการศึกษา ทังระดับหลักสูตร คณะ และสถาบัน และมีการดาเนินการโดยมาตรการที่ สามารถเทียบเคียงกับมาตรฐาน สกอ ดังนี ระดับหลักสูตร ดรบั การรับรอง ในระดับนานาชาติ เชน หรอ เปนตน หรอหลักสูตร วิชาชีพที่ ดรบั การประเมินเพ่อการรับรองจากสภาวิชาชีพ ระดับคณะและ สถาบัน เชน หรอระบบอ่น โดยความเห็นชอบของสภาสถาบัน อุดมศึกษา และเสนอคณะกรรมการประกันคุณภาพภายในระดับอุดมศึกษา พิจารณา

ที่เปนประโยชนตอ ูมีสวน ด สวนเสีย ทังนักศึกษา ูจางงาน ูปกครอง รัฐบาล และประชาชนทั่ว ป เน่องจากสังคม ตองการระบบอุดมศึกษาทีเ่ ปดโอกาสให มู สี ว น ดสวนเสียมีสวนรวม มีความ โปรงใส และมีความรับ ดิ ชอบ งึ่ สามารถตรวจสอบ ด ตาม หลักธรรมาภิบาล (คูม อื การประกันคุณภาพการ ศึกษาภายใน ระดับอุดมศึกษา ฉบับปการศึกษา 2557, ฉบับปรับปรุง ครัง้ ที่ 1, 12 มีนาคม 2558) ก รพ ร ก กก ร ร ก ุ พก ร ก เ ก ร ร ง เ ก ง เร ง งก เ ง กเ ก ก ก รพ ุง ท ก ร ร ก ร ง พรอมทัง ตรวจสอบและประเมิน ลการดาเนินงาน ตังแต ระดับหลักสูตร คณะ และสถาบัน ในภาพรวม ตามระบบคุณภาพและกล กที่สถาบันกาหนด ขึน โดยวิเคราะห เปรียบเทียบ ลการดาเนินงาน ตามตัวบงชีในองคประกอบคุณภาพตาง ใหเปน ปตามเกณ แ ละ ดมาตรฐาน ทังนี หาก สถาบันอุดมศึกษาทราบสถานภาพ ขอมูลที่ สะทอนจุดแข็ง จุดที่ควรปรับปรุง ตลอดจน ขอเสนอแนะในการพั นาการดาเนินงาน จะ นา ปสูก ารกาหนดแนวทางในการพั นาคุณภาพ ปสูเ ปาหมาย และเปาประสงค ที่ตัง วตามจุดเนนของสถาบันอุดมศึกษา ึ่ง จะเปนการยกระดับขีดความสามารถของสถาบัน อยางไรก็ตาม เสรีภาพทางวิชาการ ความมี อิสระในการดําเนินการของสถาบัน และความ พรอมของสถาบันทีจ่ ะรับการตรวจสอบคุณภาพ จากภายนอกตามหลักการของความรับผิดชอบ ที่ตรวจสอบได ยังคงอยูคูกับสถาบันอุดมศึกษา ไทย เพียงแตเสรีภาพและความมีอสิ ระนัน้ ควร มาคูกับคุณภาพการศึกษาที่สังคมไทยพึงจะมี ซึ่งคือโจทยสําคัญของอุดมศึกษาไทย

25

8 นโยบาย กกอ.

ร งพร ร

4 ร ง พร ก ร ุ ร ร ุ

ก

ก

เปนการสรางความเชือ่ มัน่ ตอสถาบันอุดม ศึกษาใหกบั สังคม เน่องจากรางพระราชบัญญัติ การอุดมศึกษา พ ศ มีการกาหนดใหสถาบัน อุดมศึกษาจัดการศึกษาใหเปน ปตามมาตรฐาน การอุดมศึกษาและมาตรฐานหลักสูตร และ จัดใหมรี ะบบการประกันคุณภาพภายในสถาบัน อุดมศึกษา ตามกฎหมายวาดวยการศึกษา แหงชาติ ทังนี หากสถาบันอุดมศึกษา มดาเนินการ ใหแจงสถาบันอุดมศึกษาแก ขปรับปรุง หาก ม ดาเนินการ โดย มมีเหตุอันสมควร ใหแจงตอ คณะกรรมการการอุดมศึกษาเพ่อพิจารณา สัง่ การใหสถาบันอุดมศึกษาแก ขการดาเนินการ หยุดการดาเนินการ หรอดาเนินการอ่นใดอัน จาเปนตอ ป

ก ก สง ลใหนักศึกษามีสถาบันอุดมศึกษาที่มี คุณภาพ ที่มีการจัดการเรียนการสอนที่ ด มาตรฐานตามที่ รางพระราชบัญญัติการอุดม ศึกษา พ ศ กาหนด ว นอกจากนี รางพระราชบัญญัติการอุดม ศึกษา พ ศ มีการกาหนดมาตรการใหสถาบัน อุดมศึกษา แกไขและเยียวยา นิสิตนักศึกษา ที่ ดรับ ลกระทบจากการสั่งระงับ หรอหยุด หรอแก ขการดาเนินการจัดการเรียนการสอน ที่ ม ดมาตรฐาน การยกระดับคุณภาพอุดมศึกษาไทย และ การสรางความเชือ่ มัน่ ในอุดมศึกษาไทยไมสามารถ ใชเพียงรางพระราชบัญญัตกิ ารอุดมศึกษา พ.ศ.... เปนกุญแจไขปญหาเทานั้น แตกลไกสําคัญ คือ ผูใชกุญแจ ที่มีความตั้งใจใชกุญแจในการ ไขปญหาอยางถูกตอง และเปนประโยชนตอ ทุกภาคสวนหรือไม

26

กรุ

ก

พ

หลังจากการป ริ ปู การศึกษา เม่อป พ ศ ดมกี ารกระจายอานาจ การจัดการศึกษา ปยังสภาสถาบันอุดมศึกษา ใหเกิดความคลองตัวในการ บริหารจัดการ และมีเสรีภาพทางวิชาการ สง ลใหมกี ารจัดการศึกษาระดับ อุดมศึกษาที่มีความหลากหลายและ ับ อนมากขึน มีการจัดตังสถาบัน อุดมศึกษาเพิ่มขึนเปนจานวนมาก ในขณะเดียวกันมีปญหาเร่องคุณภาพ การจัดการศึกษาต่าลง การจัดการศึกษานอกสถานที่ตัง การขายปริญญา การจางทาวิทยานิพนธ โดยคณะกรรมการการอุดมศึกษา (กกอ.) มีหนาที่ เพียงเสนอนโยบาย แ นพั นา และมาตรฐานการอุดมศึกษาที่สอดคลอง กับความตองการตามแ นพั นาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ และแ นการ ศึกษาแหงชาติ งึ่ มสามารถควบคุมการจัดการศึกษาของสถาบันอุดมศึกษา ใหมคี ณ ุ ภาพตามแ นพั นาและมาตรการทีก่ าหนด ว ดอยางมีประสิทธิภาพ ร งพร ร กรุ ก พ จะเปนเคร่องมอในการ สงเสริม พั นาใหสถาบันอุดมศึกษาสามารถจัดการศึกษาใหเปน ปตาม มาตรฐานการอุดมศึกษา และยกระดับของประเทศใหกาว ปสูความเปน เลิศในระดับนานาชาติ และทันกับความเปลีย่ นแปลงทางดานเศรษฐกิจและ สังคมโลก ในขณะเดียวกัน ยังเปนเคร่องมอกาหนดมาตรการในการกากับ ดูแลอุดมศึกษา ทังในสวนของการปองปราม ควบคุม งึ่ ระเบียบของสถาบัน อุดมศึกษาบางแหง มสามารถที่จะแกปญหาของสถาบัน ด เน่องจากยัง ขาดมาตรการในการกากับดูแลสถาบันอุดมศึกษาที่เขมแข็ง นอกจากนียัง มีการสงเสริมในดานตาง เชน จัดตังกองทุนอุดมศึกษา มาตรการในการ คุมครองนิสิตนักศึกษา หลักการในการจัดสรรงบประมาณและทรัพยากร ทางการศึกษาใหมีความเหมาะสม รางพระราชบัญญัติการอุดมศึกษา พ ศ ยังคงความเปนอิสระ และ เสรีภาพทางวิชาการของสถาบันอุดมศึกษา โดยใหเปน ปตามกฎหมาย จัดตังสถาบันอุดมศึกษา แตใชการเงินเปนกล กในการกากับนโยบาย และ สนับสนุนใหสถาบันอุดมศึกษาจัดการศึกษาใหเปน ปตามมาตรฐานการ อุดมศึกษา และมีมาตรการลงโทษ ในกรณีสถาบันอุดมศึกษาจัดการศึกษา ม ดมาตรฐานการอุดมศึกษา โดยการสรางใหสภามหาวิทยาลัยที่ เขมแข็ง มีความรับ ิดชอบ และสรางกล กการคุมครองนักศึกษา การ กระจายโอกาส ความเสมอภาค ตลอดจนใหมีระบบขอมูลอุดมศึกษาเพ่อ การกาหนดนโยบายที่ถูกตองแมนยา ทังนี ใหมีคณะบุคคลรับ ิดชอบ การอุดมศึกษา (commissioner) ทางานเต็มเวลา

กร

ร

ุ

พก ร ก ร ก

การติดตามและประเมิน ลการจัดการศึกษาในระดับอุดมศึกษา เพ่อ เห็นภาพรวมของการอุดมศึกษา วา ดมีการขับเคล่อนอุดมศึกษาอยาง ร สถานะของระบบอุดมศึกษาในปจจบุัน และแนวโนมในอนาคตจะ เปนอยาง ร ึ่งที่ านมา ดมีการติดตามและตรวจสอบคุณภาพการจัดการ ศึกษา ประเด็นหลัก ดังนี กร ร ุ พก ร ก ร ก ก ท ง ง ุ ก คุณภาพการจัดการศึกษานอกสถานที่ตังเปนเร่องที่คณะกรรมการ การอุดมศึกษาใหความสาคัญ จึงปรับปรุงกฎกระทรวงและประกาศกระทรวง ศึกษาธิการเกีย่ วกับการจัดการศึกษานอกสถานทีต่ งของสถาบั ั นอุดมศึกษา มีสาระสาคัญและจุดเนน ดังนี การจัดการศึกษานอกสถานทีต่ งจะต ั อง ดรบั อนุญาตจากรัฐมนตรี โดย คาแนะนาของ กกอ งึ่ ตองเปน ปตามความตองการกาลังคนของประเทศ เปนสาขาวิชาที่ขาดแคลน และสถาบันอุดมศึกษามีความเชี่ยวชาญ โดยพิจารณาจาก ลการประเมินคุณภาพ และเปนการอนุญาตแบบมีระยะ เวลากาหนด ทังนี ตอง มจดั การศึกษานอกสถานทีต่ งในระดั ั บปริญญาเอก อยาง รก็ตาม คณะกรรมการการอุดมศึกษา โดยสานักงานคณะกรรมการ การอุดมศึกษา ดมีการติดตาม ตรวจสอบคุณภาพตามเกณ ท่ีกาหนด ว ในกฎกระทรวงและประกาศกระทรวงศึกษาธิการวาดวยการจัดการศึกษา นอกสถานที่ตัง ในป ดดาเนินโครงการตรวจเยี่ยม และป ถึง ปจจุบัน ดดาเนินโครงการตรวจประเมิน

5 กร กรุ

รเ ก ท

ท

ุ

พ

จากการตังธงเพ่อยกระดับคุณภาพการ อุดมศึกษา ทย โดยพั นากระบวนการประกัน คุณภาพการศึกษาภายในตังแตระดับหลักสูตร ระดับคณะ ระดับสถาบัน พรอมทัง ดปรับปรุง และประกาศใชเกณ ม าตรฐานหลักสูตรระดับ ปริญญาตรี พ ศ และเกณ มาตรฐาน หลักสูตรระดับบัณ ิตศึกษา พ ศ ใหมี ความทันสมัยสอดคลองกับบริบททีเ่ ปลีย่ นแปลง และความเคล่อน หวในดานคุณภาพและ มาตรฐานการศึกษาระดับอุดมศึกษาตาง เพ่อตอบสนองการ ลิตบัณ ิตอยางมีคุณภาพ สอดคลองกับกรอบมาตรฐานคุณวุ ิระดับ อุดมศึกษาแหงชาติ ตลาดแรงงาน และความ กาวหนาของศาสตรและเทคโนโลยี กร ร เ ร รเ เ กกร กร ท ง ุ พก ร ุ ก ท ุ ทงง เพราะกระบวนการตาง เหลานี จะเปนการเก็บรวบรวมวิเคราะหขอ มูล หาจุดแข็ง จุดออน ปญหา อุปสรรค และโอกาส ตลอดจน แนวทางการแก ขปญหา เพ่อสะทอนใหสถาบัน อุดมศึกษา และประชาคมอุดมศึกษา ดรบั ทราบ ขอเท็จจริง สถานการณทเี่ ปนอยู โดยนา ลจาก กระบวนการติดตามประเมิน ลมาพั นาเพ่อ เพิ่มคุณภาพและประสิทธิภาพในการบริหาร จัดการศึกษาระดับอุดมศึกษา ดในทิศทางทีค่ วร จะเปน อยางมีคุณภาพและธรรมาภิบาล จากการตรวจเยีย่ ม และติดตามประเมินผล ทีผ่ า นมาพบวา สิง่ ทีอ่ ดุ มศึกษาไทยตองตระหนัก อยางเรงดวน คือ ธุรกิจการศึกษา เพราะถา ผูบ ริหารสถาบันอุดมศึกษา มุง เนนนโยบายธุรกิจ การศึกษาเปนตัวตัง้ มากกวาคุณภาพการศึกษา จะเปนตัวสะทอนในอนาคตไดวา อุดมศึกษา ไทยมีคุณภาพหรือไรคุณภาพ

27

8 นโยบาย กกอ.

ร

กร

ร

รเ

กร กร ก ร

เก ที่ านมา มีการติดตามตรวจเยี่ยมนารอง สาขาวิชา คอ สาขาวิชา บริหารการศึกษา และสาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร เน่องจากมีการเปด การเรียนการสอนมาก ทังนี เพ่อใหมีความยดหยุนและเนนการพั นาแนว ป ิบัติที่ดีของสถาบัน และเพ่อใหดาเนินการ ดอยางรวดเร็ว การดาเนิน การระยะตอ ปจึงแบงกลุมสถาบัน ตามเกณ ดานคุณภาพ และใหใช ระบบการวิจัยเพ่อพั นาการจัดการศึกษาระดับปริญญาเอก ในการศึกษา วิจยั ติดตามประเมิน ลการจัดการศึกษาระดับปริญญาเอกในภาพรวมของ ทุกหลักสูตร เพ่อเปนขอเสนอเชิงนโยบายในการกากับดูแลคุณภาพการ จัดการศึกษาในระดับปริญญาเอกของประเทศ ทย กร ร ุ พ ร กร กร ก ง ุ ก เ ก ทเ รเ ท ดาเนินการติดตามตรวจสอบคุณภาพมาตรฐานของสถาบันอุดมศึกษา เอกชนที่เปลี่ยนประเภทแลว สถาบัน แบงเปน ระยะแรก จานวน สถาบัน และระยะที่สอง จานวน สถาบัน โดยมีสถาบันอุดมศึกษา จานวน สถาบัน ที่จะตองเสนอแ นการปรับปรุงในประเด็นตาง ตาม ความเห็นของคณะกรรมการตรวจเยี่ยมมายังสานักงานคณะกรรมการ การอุดมศึกษา

28

ก ร งเ ร เ ร

ท

เครอขายเพ่อการพั นาอุดมศึกษา เปนกาลังสาคัญในการชวยใหสถาบัน อุดมศึกษามีความเขมแข็งและมีคุณภาพ เปนการรวมกลุมเพ่อเพิ่ม พลังความหลากหลาย ความเชีย่ วชาญ รวมกันและแบงงานกันทา ลดความ า อน ลดชองวางของความแตกตาง บนพนฐานของการใชองคความรู และทรัพยากรรวมกัน ในรูปแบบเครอขายอุดมศึกษาที่เช่อมโยงกับ การพั นา สงเสริม สนับสนุนกับภาคการ ลิต อุตสาหกรรม และภาค ประชาสังคม ึ่งสมาชิกเครอขาย ตองรวมมอ ชวยเหลอ ึ่งกันและกัน ทาใหสถาบันอุดมศึกษาในเครอขายมีความโดดเดน เครอขายเพ่อการพั นาอุดมศึกษา มีหนาที่ถายทอด และสงเสริม สนับสนุนใหเครอขายดาเนินงานตอบสนองนโยบายเกีย่ วกับการอุดมศึกษา โดยมุง เนนการใชทรัพยากรและองคความรูร ว มกันระหวางสถาบันอุดมศึกษา ูประกอบการ และชุมชนทองถิ่น พรอมทังใหคาแนะนาเร่องการบริหาร จัดการเครอขาย การพั นาเครอขายใหมปี ระสิทธิภาพ เขมแข็ง และยัง่ ยน ตลอดจนเปนศูนยกลางรับทราบรายงาน ลการดาเนินงาน รวมทังติดตาม ประเมิน ลเครอขายที่จัดตังขึน คณะกรรมการการอุดมศึกษาใหความสาคัญในการสงเสริมเครอขาย มหาวิทยาลัย ดังนัน จึงมีนโยบายจัดโครงการประชุมคณะกรรมการสัญจร เครอขาย เพ่อสรางความเขมแข็งและสรางศักยภาพการทางานของ เครอขายอุดมศึกษา โดยคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดมโี อกาสแลกเปลีย่ น และใหคาแนะนาการบริหารจัดการเครอขายรวมกับเครอขายอุดมศึกษา ภูมิภาค ทัง เครอขาย เพ่อรวมกันพั นาเครอขายใหมีประสิทธิภาพ เขมแข็งและยั่งยน ึ่งถอวาเปนการมอบนโยบายจากเครอขาย สู เครอขาย มากขึน

6 เ ร

เพ พ

ุ

ก

ท

สถาบันอุดมศึกษาแตละแหงมีเอกลักษณ อัตลักษณ พันธกิจ และปรัชญาของแตละสถาบัน ดังนัน การป ิบัติภารกิจและการตอบสนอง ความตองการของประเทศจึงแตกตางกันตาม ศักยภาพ ความเชีย่ วชาญ และการมุง เนนภารกิจ แตละดานของสถาบันแตละแหง ปจจุบันการ แขงขันในทุกมิติตามบริบทที่แตกตางกัน ทัง ระดับประเทศ ระดับภูมิภาค และระดับโลก รวมทังการแขงขันดานการบริการทางการศึกษา จากการเปดเสรีทางการคา และทรัพยากร ที่จากัด ทาใหสถาบันอุดมศึกษา มสามารถอยู อยางโดดเดีย่ ว จาเปนตองปรับตัวใหทนั ตอการ เปลีย่ นแปลง และแสวงหากลยุทธในการป บิ ตั ิ ภารกิจ ทีจ่ ะชวยใหมคี วามเขมแข็งและสามารถ แขงขัน ดในเวทีตา ง การ นึกกาลังสรางความ รวมมอ โดยการดึงทรัพยากรและความเชีย่ วชาญ ที่สถาบันอุดมศึกษาแตละแหงมีเพ่อบูรณาการ ใหเกิดประโยชนสูงสุดในรูปการทางานแบบ เครอขายความรวมมอ จึงเปนเคร่องมอที่ชวย เสริมความเขมแข็งของอุดมศึกษา ทย เครอขายเพ่อการพั นาอุดมศึกษา มี โครงสราง ระดับ คอ เ ร กร เครอขาย กาหนดนโยบาย สงเสริม สนับสนุน และติดตามประเมิน ลการดาเนินงานเครอขาย เร ุ ก เครอขาย บริหาร จัดการเครอขายระดับพนที่ มีมหาวิทยาลัย แมขาย แหง คอ มหาวิทยาลัยเชียงใหม ประธานเครอขายภาคหนอตอนบน มีสมาชิก แหง มหาวิทยาลัยนเรศวร ประธาน เครอขาย ภาคเหนอตอนลาง มีสมาชิก แหง มหาวิทยาลัยขอนแกน ประธานเครอขายภาค ตะวันออกเฉียงเหนอตอนบน มีสมาชิก แหง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ประธาน เครอขายภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง

29

8 นโยบาย กกอ.

มีสมาชิก แหง จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ประธานเครอขายภาคกลางตอนบน มีสมาชิก แหง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลา ธนบุรี ประธานเครอขายภาคกลางตอนลาง มีสมาชิก แหง มหาวิทยาลัยบูรพา ประธาน เครอขายภาคตะวันออก มีสมาชิก แหง มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ ประธานเครอขาย ภาคใตตอนบน มีสมาชิก แหง และ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร ประธานเครอขาย ภาคใตตอนลาง มีสมาชิก แหง และเ ร เ ง ร เ เครอขาย ทาหนาที่ตามภารกิจ วัตถุประสงคเฉพาะดาน อาทิ เครอขายดานการประกันคุณภาพ เครอขายดานสหกิจศึกษา เครอขายดาน การบมเพาะวิสาหกิจ เครอขายดานการ พั นานักศึกษา เครอขายดานการวิจยั เครอขาย ดานการศึกษาทั่ว ป เครอขายโครงการ อันเน่องมาจากพระราชดาริ ึ่งถอ ดวาเปน สหเครอขายที่สง ลใหสถาบันอุดมศึกษาชวย สงเสริม สนับสนุน และรวมกันพั นา ึ่งกัน และกัน การปฏิบัติภารกิจครอบคลุมทั้ง 4 ดาน ใน รูปแบบเครือขายของสถาบันอุดมศึกษา เปนการ บูรณาการความรวมมือ ทัง้ ทรัพยากรบุคคลและ องคความรู ชวยประหยัดเวลาและงบประมาณ เนื่องจากเปนทั้งการตอยอดแนวดิ่ง และขยาย วงแนวระนาบ ยิงปนนัดเดียวไดนกสองตัว

ุ ร ง ก ร ร งเ ร

ุ ุ

ก

ก พ กร

พ

เ ร ุ ก ความรวมมอทางวิชาการ การใชทรัพยากรรวมกัน การจัดสรรบทบาทหนาที่

ุ ทง เ ง ุ

รง ร งเ ร

ง ง

กร ง ง ร เท

กร ุ

เพ พ

เก

ง ร

ร

กรร

ุ

ก

ุ

ร

A

คณะกรรมการ อานวยการกลาง สกอ นโยบาย สนับสนุน กากับ ติดตาม

B

ร

คณะกรรมการ ระดับพนที่ เครอขาย แมขายเปนประธาน ถายทอด จาก สูสมาชิก บริหาร จัดการติดตาม

ร

C

คณะกรรมการ เชิงประเด็น กิจกรรม โครงการ

30

เครือขายวิจัย เครือขายสหกิจศึกษา เครือขายพัฒนา นศ. เครือขาย UBI เครือขาย QA เครือขาย อพ.สช. เครือขายเฉพาะกิจ

7

ก รพ เ ก

ร

กร เ ก ุ ุ ก

งเ

ุ ร

ร เ ก ก ก

จากการประชุมหารอพิจารณาแนวทาง ในชวง ป ที่ านมา ระบบการคัดเลอกนักศึกษามีรูปแบบการ การปรับปรุงหรอพั นาระบบการคัดเลอก บุคคลเขาศึกษาในสถาบันอุดมศึกษาเพ่อนา ป คัดเลอกที่หลากหลาย และ า อนมากขึน ทังระบบกลาง สูการป ิบัติ รวมกับรัฐมนตรีวาการกระทรวง และระบบรับตรง โควตา มีการกาหนดองคประกอบการคัดเลอก และ ศึกษาธิการ เม่อวันที่ สิงหาคม และ การจัดสอบ ทังโดยสถาบันทดสอบทางการศึกษาแหงชาติ สทศ ที่จัด วันที่ กันยายน ทีป่ ระชุมอธิการบดีแหง ประเทศ ทยเห็นดวยในหลักการของกระทรวง สอบความถนัดทั่ว ป ความถนัดทางวิชาการและวิชาชีพ ทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขนพนฐาน ั หรอทีส่ ถาบันอุดมศึกษา ศึกษาธิการทีต่ อ งการพั นาระบบการคัดเลอก บุคคลเขาศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา รง จัดทดสอบตาง เชน วิชาสามัญ วิชา อยาง รก็ตาม ทังสองระบบ าน เท เท เ ร ก กเร การเคลียริ่งเฮาสโดยสมาคมอธิการบดีแหงประเทศ ทย สอท ก ร ง ทง ก ร งร ก ก จากความหลากหลายที่มีมากขึนตามลาดับ ทังระบบการสอบคัดเลอก กร ท ก รเร ง กเร ุ ก ก ก รูปแบบการสอบ และกาหนดการสอบ จนสง ลกระทบตอนักเรียนนักศึกษา ท งก ร ึ่งขณะนีที่ประชุมอธิการบดี และ ูปกครอง ตลอดจนการจัดการเรียนการสอนในระดับการศึกษา แหงประเทศ ทยอยูร ะหวางดาเนินการจัดเตรียม ขันพนฐาน ึ่งนักเรียนชันมัธยมศึกษาปที่หก และ ูปกครอง มุงเนนการ รายละเอียดขององคประกอบตาง สาหรับที่ประชุมอธิการบดีมหาวิทยาลัย กวดวิชาเพ่อสอบในระบบตาง มากกวาการใชเวลาในหองเรียน ทังนี คณะกรรมการการอุดมศึกษาตระหนักถึงปญหาที่เกิดขึน อาทิ การวิ่งรอก ราชภั และคณะกรรมการอธิการบดีมหาวิทยาลัย ราชมงคล รัฐมนตรีวาการกระทรวง สอบ วั นธรรมการเรียนกวดวิชา คาใชจายของนักเรียนและ ูปกครอง เทคโนโลยี ศึกษาธิการ ขอใหนาขอมูล ปพิจารณาหารอ การสละสิทธิ การพนสภาพนักศึกษา รี ทร การเหล่อมลาทางการศึกษา ภายในกลุม เพ่อปรับระบบใหสอดรับกับความ ดังนัน คณะกรรมการการอุดมศึกษามีนโยบายปรับปรุงระบบที่มีอยูใน ตองการของมหาวิทยาลัยตอ ป อยาง รก็ตาม ที่ประชุม ดเห็นชอบใน ปจจุบันใหมปี ระสิทธิภาพและเสมอภาคมากขึน เพ่อลดภาระการสอบของ หลักการใหปรับระบบการคัดเลอกบุคคล นักเรียน โดยมีระบบ หรอ เขาศึกษา ในสถาบันอุดมศึกษา โดยรวม ตามกลุม สาขาวิชา พรอมทังสนับสนุน ใหทบทวนและลดความ า อ นของ ทุกระบบทุกรูปแบบ เปนระบบรวมผานสวน ขอสอบ ดวยการใชขอสอบที่มีมาตรฐานและรองรับองคประกอบในการ กลาง (clearinghouse) ซึ่งใหสิทธิสถาบัน พิจารณาของกลุมสาขาวิชาตาง และกาหนดเกณ มาตรฐานขันต่าของ อุดมศึกษากําหนดคุณสมบัติและเกณฑการ การรับเขาเรียนในสาขาตาง ตลอดจนสงเสริมใหนักศึกษามีสมรรถนะ พิจารณาคัดเลือก สวนนักเรียนมีสทิ ธิเลือกยืนยัน หรือสละสิทธิ์เพื่อเขารับการคัดเลือกใหมได สากลดานภาษา ตามตองการ ทั้งนี้ ใหกําหนดชวงเวลาในการ ในปการศึกษา ที่ านมา การคัดเลอกระบบรับตรงรวมกัน สอบคัดเลือกเพียงชวงเดียว หลังนักเรียนจบ ึ่งเดิมใชขอสอบ วิชาสามัญ ดเพิ่มเปน วิชาสามัญ การเรียนการสอนชันมัธยมศึกษาปที่หก ทังนี เพ่อสอดรับตามความตองการของสถาบันอุดมศึกษา โดย สทศ เปน คาดวาจะเริ่มใช ดในปการศึกษา

หนวยงานดาเนินการจัดสอบและออกขอสอบ นอกจากนี ทีป่ ระชุมอธิการบดี ดปรับป ิทินแอดมิชชั่นใหเร็วขึนจากเดิม โดยเฉพาะการประกาศ ลสอบ วิชาสามัญ และ จึงทาใหมหาวิทยาลัยตาง สามารถนาคะแนน ปใชในการรับตรง ด โดย มตอ งจัดสอบเอง ลดปญหานักเรียนวิง่ รอกสอบ

31

8 นโยบาย กกอ.

ร งเ ร เท ร

ก ร เ กฯ

ุ

ร

รเ ูกาหนดเกณ  การพิจารณา

ร ุ ระบบรับตรง มหาวิทยาลัยกาหนด แอดมิชชั่น ทปอ กาหนดสัดสวน

องคประกอบที่ใชใน การคัดเลอก

ระบบรับตรง ลการทดสอบตาง เชน มหาวิทยาลัยเปน ูกาหนด วิชาสามัญ วิชา ม จัดสอบเอง และ หรอ ความสามารถพิเศษ แอดมิชชั่น นักเรียนเลอกสอบ ระบบรับตรง สอบตามที่มหาวิทยาลัย จัดสอบโดยสวนกลาง โดยปรับขอสอบ กาหนด และ หรอ ที่มีอยูในปจจุบันใหสอดคลองกับความ ตามเกณ ของสาขาวิชา วิชาสามัญ วิชา ตองการของมหาวิทยาลัย สาขาวิชา ที่จะสมัคร แอดมิชชั่น (ให มรภ.และ มทร.รวมออกขอสอบดวย) มหาวิทยาลัย สาขาวิชา อาจจัดสอบ วิชาเฉพาะ ดแตตองอยูภายในชวง เวลาที่กาหนด ระบบรับตรง ตลอดทังป ประมาณ เดอน ชวงมีนาคม เมษายน แอดมิชชั่น ตามที่ สทศ กาหนด (หลังจบการเรียนการสอน ต ค มี ค ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 6 แลว) ระบบรับตรง สมัครที่แตละ สมัครและสงเอกสารตาง านเว็บ มหาวิทยาลัย สาขาวิชา ระบบกลาง แอดมิชชั่น านเว็บ ทปอ ระบบรับตรง ตลอดทังป เมษายน กรกฎาคม แอดมิชชั่น พ ษภาคม มิถุนายน ระบบรับตรง มจากัด สาขาวิชา แอดมิชชั่น สาขาวิชาเรียงลาดับ ระบบรับตรง มหาวิทยาลัย สาขาวิชา มหาวิทยาลัย สาขาวิชาพิจารณา พิจารณา แอดมิชชั่น พิจารณาตามสัดสวน ที่กาหนดดวยระบบสวนกลาง ทปอ ดาเนินการ ระบบรับตรง มหาวิทยาลัยคัดเลอกและสง ล รอบ นักเรียนรายงานตัวและลงทะเบียน การคัดเลอก ปที่ระบบกลาง หรอสละสิทธิ นักเรียนอาจ ดรับคัดเลอกมากกวา มหาวิทยาลัยรับรายงานตัวหรอ แหง แตสามารถยนยันสิทธิเพียง ลงทะเบียน แลวอาจจะตัดสิทธิหรอ แหง มตัดสิทธิแอดมิชชั่น นักเรียนที่ยนยันสิทธิแลว ระบบจะ แอดมิชชั่น ตัดสิทธิจากการคัดเลอกอ่น ตัดสินตามลาดับสาขาวิชาที่เลอก นักเรียนสามารถสละสิทธิเพ่อเขาสู และลาดับคะแนนตามเกณ และ กระบวนการคัดเลอกรอบใหม จานวนรับของสาขาวิชา

การสอบ

ชวงเวลาของการสอบ การสมัคร ชวงเวลาการรับสมัคร คัดเลอก จานวนสาขาวิชา ที่เลอก ด การพิจารณาคัดเลอก

การตัดสิน ล การตัดสิทธิ

ร มหาวิทยาลัยเปน ูกาหนด

เ ุ

(ขอมูล ณ วันที่ 7 กันยายน 2559) 32

กร

พ

ร

ปจจุบนั มีสถาบัน าย ลิตครู ประมาณ แหง แบงเปน มหาวิทยาลัย รัฐ (เดิม) แหง มหาวิทยาลัย มจากัดรับ แหง มหาวิทยาลัยราชภั แหง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล แหง สถาบันการศึกษาเอกชน แหง สถานศึกษานอกสังกัด แหง (สถาบันการพลศึกษา สถาบัน บัณฑิตพัฒนศิลป มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย มหาวิทยาลัย มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย) โดยมี หลักสูตร คอ หลักสูตรการ ลิต ครูระดับปริญญาตรี (หลักสูตร 5 ป) เพ่อการ ลิตบัณ ิตที่มีคุณภาพ สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดจัดทากรอบมาตรฐานคุณวุ ิ ระดับอุดมศึกษาแหงชาติ (TFQ) สาขาครุศาสตร ศึกษาศาสตร (หลักสูตร 5 ป) เพ่อใหสถาบันอุดมศึกษาปรับปรุงหลักสูตรใหเปน ปตามมาตรฐาน คุณวุ ิ เนนมาตรฐาน ลการเรียนรูของบัณ ิต ดาน หลักสูตร ประกาศนียบัตรบัณ ิตวิชาชีพครู (ป.บัณฑิต) เปนการรับ ูที่จบสาขาอ่น มาเรียนตอวิชาชีพครูอีก ป และ หลักสูตรปริญญาโททางการศึกษา เชน โครงการสงเสริมการ ลิตครูที่มีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร และคณิตศาสตร (สควค.) ปญหาคุณภาพการศึกษา ปราก ใหเห็นจากคุณภาพนักเรียน ึ่งดู ด จากความสามารถในการแขงขันของนักเรียน เม่อเทียบเคียงกับนักเรียนใน ระดับสากล อยูในอันดับทาย โดยดูจาก ลคะแนนการประเมินของ หรอคุณภาพครู ที่ ลิตครู มสอดคลองกับความตองการ และขาดแคลนครู สายวิทย คณิต ที่สอน มตรงกับสาขา ตลอดจนบัณ ิตครู ึ่งมีทักษะ สมรรถนะต่ากวาที่คาดหวัง กรร ก รก ร ุ ก เ ร รท ก พ พร เ กร ก งก งเ รก ท ท งก ร ร ง เ เร ง ุ พ โดยระบบการ ลิตครูควรเปนระบบปด และกระบวนการ ลิตครูตองมี ทัง ที่สามารถสอน ดทุกวิชา มเกินระดับประถม ศึกษา และ คอ รายวิชาเอกที่สอนในระดับมัธยมศึกษา ึ่ง ูที่จะเปนครูตองเรียนรายวิชาเฉพาะแลวจึง ปเรียนวิชาครู

8 รเพ พ ท ง ทกร

พ

ร

โครงการ ลิตครูเพ่อพั นาทองถิน่ เปนการ คัดเลอกคนดีคนเกงมาเรียนในระบบ ลิตครู จากัดรับทีม่ คี ณ ุ ภาพ ในสถาบัน ลิตครูทมี่ คี ณ ุ ภาพ ใหตรงสาขาวิชาตามความตองการของ ูใช ึ่งคณะรัฐมนตรีเห็นชอบในหลักการโครงการ ลิตครูเพ่อพั นาทองถิ่น พ ศ โดยใหกระทรวงศึกษาธิการดาเนินการเฉพาะ ในระยะที่ ป สวนโครงการใน ระยะที่ ตังแตป เปนตน ป ใหกระทรวง ศึกษาธิการบรรจุ วในแ นการป ริ ปู การศึกษา ทีจ่ ะสงตอใหรฐั บาลชุดตอ ปรับพิจารณาดาเนิน การ ทังนี คณะกรรมการการอุดมศึกษาแตงตัง คณะอนุกรรมการบริหารโครงการ ลิตครูเพ่อ พั นาทองถิ่น และคณะอนุกรรมการคัดเลอก สถาบัน าย ลิตและ ูเขารวมโครงการ โครงการ ลิตครูเพ่อพั นาทองถิ่น จะ ดาเนินการโดยคัดเลอกนิสติ นักศึกษาครูหลักสูตร ระดับปริญญาตรี ป ทีก่ าลังศึกษาชันปที่ สู าเร็จการศึกษาระดับประกาศนียบัตรบัณ ติ วิชาชีพครู และ สู าเร็จมัธยมศึกษาตอนปลาย ปวช ในวิชาเอกที่โครงการกาหนด เพ่อจัดสรร อัตราบรรจุ ูเขารวมโครงการ ตังแตป จานวน รุน รวมตลอดโครงการ อัตรา เปนขาราชการครูและบุคลากรทางการ ศึกษาของ สพฐ สอศ กทม และกศน ตรงกับ ความตองการและบรรจุตรงกับภูมลิ าเนาป บิ ตั ิ งานในพนทีอ่ ยางมีประสิทธิภาพ เพ่อลดปญหา การขาดแคลนครูในพนที่ที่ มมีใครประสงค ป เปนครู แกปญ  หาการโยกยายภายหลังการบรรจุ เขารับราชการ ทังนี คณะอนุกรรมการบริหารโครงการ ลิต ครูเพ่อพั นาทองถิ่น ใหดาเนินการคัดเลอก กลุมเปาหมายเรงดวนที่จะบรรจุในชวงเดอน ตุลาคม คอ กลุมนักศึกษาที่กาลังศึกษา ชันปที่ ปการศึกษา ูสาเร็จการศึกษา หลักสูตรครู ป และ ูสาเร็จการศึกษาระดับ ประกาศนียบัตรบัณ ิตวิชาชีพครู มีเปาหมาย จานวน คน 33

8 นโยบาย กกอ.

อยาง รก็ตาม การจะ ลิตและพั นาครูให เปนระบบอยางมีประสิทธิภาพ ควรมีฐานขอมูล ความตองการครูใหชัดเจนในแตละสาขาวิชา และสรางความเขมแข็งใหสถาบัน ลิตครู โดย พั นาอาจารยในสถาบัน าย ลิต ทังเชิงปริมาณ และคุณภาพ และสรางเครอขายการพั นา ระหวางสถาบัน าย ลิตกับสถานศึกษา พรอม ทังคัดเลอกและบรรจุครูโดยความรูค วามสามารถ อยางแทจริง ึ่งตอ ปครูจะตองมีการปรับการ เรียนการสอน ปรับวิธีการสอน ซึ่งครูตองเปน ทั้งที่ปรึกษา แนะนํานักเรียนใหสามารถเรียนรู และสรางสรรคนวัตกรรม สรางสรรคเทคโนโลยี ใหมๆ พัฒนาบุคลิกของตนเอง และการพัฒนา ความสามารถของตนเองได

34

ดังนัน คณะกรรมการการอุดมศึกษาจึงมีนโยบายสนับสนุนใหมหาวิทยาลัย รับ ดิ ชอบการพั นาครูประจาการ และการ ลิตครูรนุ ใหมทมี่ คี ณ ุ ภาพตรง ตามความตองการรายโรงเรียน พรอมทังสรางหลักสูตรและส่อการเรียน การสอนที่ทันสมัย ทันตอการเปลี่ยนแปลงในศตวรรษที่ นอกจากนี การ ลิตครูตองเปนวาระแหงสถาบัน ที่เปนหนาที่ของคณะวิชาตาง ตอง รวมกัน ลิตครู มใชหนาที่ของครุศาสตร ศึกษาศาสตร เพียงคณะเดียว และควรปรับระบบองคกรสงเสริมครู ดแก สานักงานเลขาธิการคุรุสภา สานักงานคณะกรรมการขาราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา (ก.ค.ศ.) สานักงานคณะกรรมการสงเสริมสวัสดิการและสวัสดิภาพครูและบุคลากร ทางการศึกษา (สกสค.) เพ่อใหมีกติกาที่เออตอการป ิรูปครูและบุคลากร ทางการศึกษา พรอมทังใหสถาบันอุดมศึกษาพั นา ูบริหารการศึกษาให บริหารงานอยางโปรงใสเปนธรรม

การพัฒนาอุดมศึกษาไทยของ สกอ.

ร ง าส รา ารยกา ร

ยก

ในฐานะเลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษา ใหแนวทางขับเคลื่อนเพื่อสงเสริมสนับสนุนสถาบันอุดมศึกษา ในที่ประชุมเสวนาเครือขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนบน (สิงหาคม 2557) เครือขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน (ธันวาคม 2557) และเครือขายอุดมศึกษาภาคเหนือตอนบน (มีนาคม 2558) การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครั้งที่ 2 – 4

ในขณะนีมีสถาบันอุดมศึกษาในสังกัดของสานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา รวมทังสิน สถาบัน มีสถาบันอุดมศึกษาที่ ม ดสงั กัด สกอ อีกจานวนหนึง่ งึ่ คณะรัฐมนตรี ดมมี าตรการทีจ่ ะ มเพิม่ สถาบันอุดมศึกษา ภาครัฐ ตังแตป สวนสถาบันอุดมศึกษาเอกชน แมจะยัง มมีกฎหมายที่เขา ปจากัดการเพิ่มจานวน ด แตคณะกรรมการการอุดมศึกษามีการพิจารณาอยางเขมขนมากขึน ึ่งอาจจะตองมีนโยบายเสนอใหรัฐบาลมีมติ ในการกากับดูแลเร่องของการเพิ่มจานวนของมหาวิทยาลัยเอกชน และมีเง่อน ขในการเพิ่มวา จะตองเปนสาขา วิชาที่ขาดแคลนหรอสาขาวิชาที่เปนความตองการของประเทศชาติ ในป มีขอมูลนักศึกษาทังสิน ลานกวาคน อยูในภาคเอกชนเพียง ภาครัฐ และมีอาจารย อยูท งสิ ั นประมาณ หม่นคน เปนระดับ รศ ขึน ปประมาณ ศ ศ พิเศษ และ ศ เพียง ของคณาจารย ทังหมด ในภาพของอุดมศึกษาถอวาเปนปญหา เม่อเทียบกับตางประเทศแลวตางกันมาก สถาบันอุดมศึกษาจะ ตองตระหนักถึงการจัดการศึกษาที่มีคุณภาพและสรางความโดดเดน เน่องจากนักศึกษาจะมีทางเลอกมากขึน สามารถเลอกเขาศึกษาตอในสถาบันที่มีคุณภาพ มีบัณ ิตที่จบมามีอัตราการจางงานและคาตอบแทนสูง และ สถานประกอบการจะรับบัณ ิตจากสถาบันที่มีความนาเช่อถอในดานคุณภาพเขาทางาน กง กรร ก รก ร ุ ก เพ งเ ร ุ ุ ก งเ เรง ดแก พระราชบัญญัตกิ ารอุดมศึกษา พระราชบัญญัติระเบียบบริหารงานบุคคลในสถาบัน อุดมศึกษา และโครงการมหาวิทยาลัยวิจยั สาหรับ ร ก ง ดแก การปรับเปลีย่ นการกาหนดตาแหนง ทางวิชาการ โดยอาศัย ลงานวิจัยสาขารับใชสังคมมากขึน และ ลงานวิชาการเชิงอุตสาหกรรมและบริการสังคม เพ่อใหงานวิจัยของคณาจารยเปนประโยชนตอประเทศชาติ ดชัดเจนขึน รวมทัง ลักดันใหมีการ หรอใชงานวิจัยประยุกตเพ่อใหเกิด ลทางเศรษฐกิจและสังคมมากขึน ึ่งนโยบายป ิรูปการศึกษา ประการของรัฐบาล ในประการที่ การสนับสนุนงานวิจัยที่เช่อมโยงกับเอกชน จะเปนชองทางหนึ่งที่ทิศทาง อุดมศึกษาตองขยับใหเห็น ลมากขึน และการจัดการศึกษา ใหมีการรองรับการจัดการศึกษาเพ่อที่จะเปน โดยจัดการศึกษาเพ่อใหนักศึกษาหรอบัณ ิตจบแลวมีงานทา เปนที่พึงพอใจของ ใู ชบณ ั ติ คอ การจัดการศึกษา แบบสหกิจศึกษา และ ทังนี ท ุงเ คอ คุณภาพการจัดการศึกษา คุณภาพหลักสูตร คุณภาพบัณ ิต และธรรมภิบาลของ อุดมศึกษา 35

การพัฒนาอุดมศึกษาไทยของ สกอ.

ร ง าส รา ารย น ร ะนานุก

ในฐานะเลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษา ใหแนวทางการพัฒนาอุดมศึกษา ในที่ประชุมเสวนาเครือขายอุดมศึกษาภาคใตตอนลาง (มิถุนายน 2558) และเครือขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนลาง (กันยายน 2558) การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครั้งที่ 5 - 6

อุดมศึกษา ทยควรใหความสาคัญกับจานวนของสถาบันอุดมศึกษาทังรัฐและเอกชน และจานวนนักศึกษา ทังระบบประมาณ ลานคน การเขาศึกษาตอสถาบันอุดมศึกษาในปจจุบัน เฉพาะแอดมิชชั่น มรวมรับตรง จากสถาบันอุดมศึกษา มี ูสมัคร มถึง คน เหลอที่นั่งในสถาบันอุดมศึกษา ที่นั่ง ดังนัน สถาบันอุดมศึกษา ทยควรหยุดการเจริญเติบโตในเชิงปริมาณ และตองทบทวนหลักสูตรที่เปดมาก เน่องจาก เกินกวาความจาเปนที่ตองการ ึ่งสถาบันอุดมศึกษาอาจตองรับนักศึกษาตางชาติมาเรียนในประเทศ ทยมากขึน เชน เอเชียใต จีนตอนใต โดยตองพั นาหลักสูตรที่เออใหเขามาศึกษาในประเทศ ทย หลักสูตรที่เปน สถาบันอุดมศึกษาตองมีการทางานเชิงรุก เพ่อเตรียมความพรอมทังหลักสูตร อาจารย สถานที่ ที่จะรับนักศึกษาตางชาติ และคุณภาพเปนเร่องสาคัญที่สุด ตองเปนสถาบันที่มีคุณภาพทางการศึกษาใน ทุกดาน โดยตองสอดคลองกับเร่องการพั นาองคความรูใหมของการวิจัย การสรางและพั นานวัตกรรมใหมใน เชิงวิชาการเพ่อขอตาแหนงทางวิชาการ ึ่งในขณะนีบุคลากรในสถาบันอุดมศึกษาของรัฐยัง มมีตาแหนงทาง วิชาการมากกวา จึงจาเปนตองพั นาเร่องนีใหมีจานวนมากขึน ทังนี สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ุงเ ุ งพ ุ ก ประกอบดวย คุณภาพ/มาตรฐานสูง ยกระดับคุณภาพการอุดมศึกษาใหมีมาตรฐานสูงเทียบเคียง ดในระดับนานาชาติ ทังการปรับปรุงเกณ มาตรฐานหลักสูตรระดับปริญญาตรี และระดับบัณ ิตศึกษา การสงเสริมคุณภาพ บัณ ิต การประกันคุณภาพภายในระดับหลักสูตร การติดตาม ตรวจสอบคุณภาพการจัดการศึกษา คุณธรรม/ธรรมาภิบาลสูง ใชหลักความรูคูคุณธรรมและหลักธรรมาภิบาลในการบริหารจัดการสถาบัน อุดมศึกษา โดยจัดทาราง พ ร บ การอุดมศึกษา และปรับปรุง พ ร บ ระเบียบบริหารงานบุคคลในสถาบัน อุดมศึกษา เพ่อใหระบบการบริหารจัดการทรัพยากรบุคคลในสถาบันอุดมศึกษาเปน ปอยางมีมาตรฐาน และมีรูปแบบที่เหมาะสม เกิดความเปนธรรมตอบุคลากรในสถาบันอุดมศึกษา โดยกาหนดมาตรฐานการ บริหารงานบุคคลในสถาบันอุดมศึกษา กาหนดตาแหนง สายงาน คาตอบแทน และเสนทางความกาวหนา ในอาชีพ (career path) ใหแกบุคลากรในสถาบันอุดมศึกษา และกาหนดใหสถาบันอุดมศึกษาจัด ใหมีระบบการดูแลสิทธิประโยชนและสวัสดิการของบุคลากรในสถาบันอุดมศึกษา

36

การพัฒนาอุดมศึกษาไทยของ สกอ.

คุณคา/ศักยภาพสูง สงเสริมการพั นาอาจารย นักวิจัย บุคลากร และนักศึกษาใหมีศักยภาพสูงทุกมิติ โดยพั นาศักยภาพของทรัพยากรมนุษยในอุดมศึกษา ทังพั นาอาจารยและบุคลากร เพ่อใชเปนกล ก ในการสราง ล ลิต ลิตอาจารยระดับปริญญาเอกที่มีศักยภาพในการทาวิจัย มี ลงานตีพิมพ ถายทอด และเ ยแพรองคความรูใ หมสชู มุ ชน ภาคอุตสาหกรรม และสรางเครอขายวิชาการระดับชาติและนานาชาติ ครอบคลุมถึงระบบเงินเดอนและคาตอบแทนขาราชการและพนักงานมหาวิทยาลัย คุณประโยชน/มูลคาสูง ตอยอดงานวิจยั ใหมมี ลู คาสูงขึน เพ่อเสริมสรางขีดความสามารถในการแขงขันและ สรางประโยชนตอการพั นาสังคมและประเทศ โดยการสรางความรวมมอระหวางมหาวิทยาลัยกับภาค ธุรกิจอุตสาหกรรม และดาเนินการสงเสริมการวิจัย ใหมีการนา ลงานวิจัยสายรับใชสังคม และ เพ่อเขาสูตาแหนงวิชาการ พรอมทังพั นาศักยภาพในการทางานวิจัยของอาจารยรุนใหม อาจารยรุนกลาง วุ ิเมธีวิจัย เมธีวิจัยอาวุโส และศาสตราจารยวิจัยดีเดน และสงเสริมใหบุคลากรวิจัยใน สถาบันอุดมศึกษา ปป บิ ตั งิ านเพ่อแก ขปญหาและเพิม่ ขีดความสามารถในการ ลิตใหกบั ภาคอุตสาหกรรม (talent mobility) และนักวิจัยดานอุตสาหกรรมปองกันประเทศ ตลอดจนพั นามหาวิทยาลัยวิจัย แหงชาติ

37

การพัฒนาอุดมศึกษาไทยของ สกอ.

นางสา า ร

กน ง

ในฐานะเลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษา ใหแนวทางการพัฒนาอุดมศึกษา ในที่ประชุมเสวนา เครือขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนลาง (ธันวาคม 2558) เครือขายอุดมศึกษาภาคเหนือตอนลาง (มีนาคม 2559) และเครือขายอุดมศึกษาภาคใตตอนบน (มิถุนายน 2559) การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครั้งที่ 7-9

ร ท งก ร ุ ก เกี่ยวของหลายภาคสวน ทังภาคการ ลิต โดยการ ลิตบัณ ิตเพ่อตอบสนองความ ตองการและการขยายตัวของตลาดแรงงาน ความตองการงานวิจัยและนวัตกรรมที่สามารถใชประโยชนใน เชิงพาณิชย สงเสริมและพั นาทักษะการเปน ูประกอบการและ การศึกษานานาชาติ โดยการเพิ่มขีด ความสามารถในการแขงขันของการอุดมศึกษา ทย การวิจัยและ ลิตงานทางวิชาการ การพั นาความเปนสากล ของการอุดมศึกษา ทย การพั นาคุณภาพและมาตรฐานคุณวุ ิการศึกษา ทย ภาคสังคม มีสวนรวมในการแก ข ปญหาสังคม การวิเคราะหศักยภาพ และพั นาความเขมแข็งใหแกจังหวัดและองคกรปกครองสวนทองถิ่น การแก ขปญหาในเขตสามจังหวัดชายแดนภาคใต และการศึกษาขันพนฐานและอาชีวศึกษา โดยสนับสนุนการ ศึกษาในระดับอ่น การ ลิตและพั นาครู การรวมพั นาหลักสูตรตามความตองการของแตละพนที่ การเปน พี่เลียงใหโรงเรียนในทองถิ่น การพั นาส่อการสอนที่ทันสมัย ึ่งปจจุบันมีสถาบันอุดมศึกษาในสังกัด สกอ แหง ึ่งเปนมหาวิทยาลัยรัฐ แหง มหาวิทยาลัยเอกชน แหง และสถาบันวิทยาลัยชุมชน แหง และมี สถาบันเฉพาะทางที่ ม ดสงั กัดของ สกอ แตใชเกณ ม าตรฐานอุดมศึกษาเดียวกัน อาทิ โรงเรียนนายรอย สถาบัน การพลศึกษา ร กร ทร ง ก ก ร รัฐบาลมีนโยบายสาคัญเกี่ยวกับการจัดการศึกษาและการ เรียนรู การทานุบารุงศิลปวั นธรรม การป ิรูปการศึกษา รวมทังการสงเสริมใหมีการเรียนรูตลอดชีวิต สราง แรงงานที่มีทักษะ โดยเฉพาะอาชีวศึกษาและวิทยาลัยชุมชน ใหความสาคัญกับการพั นาครูที่มีคุณภาพและจิต วิญญาณความเปนครู การพัฒนาและสงเสริมการใชประโยชนจากวิทยาศาสตร เทคโนโลยี การวิจัยและพัฒนา และนวัตกรรม ใหเรงเสริมสรางสังคมนวัตกรรม โดยสงเสริมการบทเรียนทีเ่ ช่อมโยงระหวางวิทยาศาสตร เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร และคณิตศาสตร หรอ พรอมทังการ ลิตกาลังคนในสาขาที่ขาดแคลน และ การเช่อมโยงการเรียนรูกับการทางาน สงเสริมใหบุคลากรทางดานวิจัย ปชวยในภาคเอกชน การใชองคความรู ของสถาบันอุดมศึกษา ปชวยธุรกิจขนาดกลางขนาดยอม และชวยสนับสนุนโครงการขนาดใหญของรัฐบาลทีก่ าลัง ดาเนินการ นอกจากนี รัฐบาลตองการบูรณาการอุดมศึกษากับหนวยงานอ่น ึ่งอุดมศึกษามีสวนเกี่ยวของกับ คุณภาพการบริการสาธารณสุข การเพิม่ ศักยภาพทางเศรษฐกิจของประเทศ การรักษาความมัน่ คงของฐานทรัพยากร การสรางสมดุลระหวางการอนุรักษกับการใชประโยชนอยางยั่งยน

38

การพัฒนาอุดมศึกษาไทยของ สกอ.

ขณะนี ยุทธศาสตรเพื่อการปฏิรูปการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการในภาพรวม มี เร่อง คอ ลิตและ พั นากาลังคนใหสอดคลองกับความตองการและรองรับการพั นาประเทศ หลักสูตรและกระบวนการเรียนรู ระบบงบประมาณและทรัพยากรเพ่อการศึกษา โดยจะตองเปนงบประมาณแบบบูรณาการ ตอบสนองยุทธศาสตร และเนนการเสนอโครงการแบบ ระบบตรวจสอบและประเมินคุณภาพการศึกษา ระบบ ส่อสารและเทคโนโลยีเพ่อการศึกษา พั นาระบบการ ลิต การสรรหา และการพั นาครูและบุคลากรทางการ ศึกษา ระบบการบริหารจัดการ สรางโอกาสทางการศึกษา พั นาการศึกษาจังหวัดชายแดนภาคใต และ การวิจัยเพ่อพั นาและเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันของประเทศ โดยมีจุดเนนการป ิรูปการ ศึกษา คอ หลักสูตรและกระบวนการเรียนรู การ ลิตและพั นาครู การทดสอบ การประเมิน การ ประกันคุณภาพ และการพั นามาตรฐานการศึกษา การ ลิต พั นากาลังคนและงานวิจัยที่สอดคลองกับ ความตองการของการพั นาประเทศ เพ่อการศึกษา และ การบริหารจัดการ นโยบายดานการอุดมศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ดกาหนดบทบาทการ ลิตนักศึกษาใหชัดเจนตาม ความถนัดและความเปนเลิศของแตละสถาบัน โดย สกอ มีโครงการ ทีจ่ ะชวยปรับทิศทางของสถาบัน อุดมศึกษา ึ่ง ลลัพธที่สถาบันอุดมศึกษาควรมี เชน การวิจัยพั นาจนเกิดเปนนวัตกรรมที่เกิดจากทรัพยากร ทองถิ่น เพิ่มมูลคาการสงออก เพิ่มราย ดใหกับประเทศ นอกจากนี ยังสงเสริมใหสถาบันอุดมศึกษาในพนที่เปน พี่เลียงใหโรงเรียนในการพั นาทองถิ่น ึ่งรัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการใหความสาคัญ และรัฐบาลใหการ สนับสนุนงบประมาณ เพ่อพั นาคุณภาพการศึกษา เปนประโยชน ึ่งกันและกัน โดยอุดมศึกษา ปชวยโรงเรียน ลิตนักเรียนที่มีคุณภาพ นักเรียนจะกลับมาเปนตัวปอนที่ดีใหกับอุดมศึกษา สาหรับก ร งเ ร ุ ก เนนเร่องคุณภาพและบทบาทของสถาบันอุดมศึกษา โดยทิศทางดาน คุณภาพ ประกอบดวย คุณภาพหลักสูตร พั นาและประกาศใชมาตรฐานคุณวุ ิรายสาขา เชน กรอบมาตรฐาน คุณวุ ิระดับอุดมศึกษาแหงชาติ เกณ มาตรฐานหลักสูตรและคุณวุ ิรายสาขา ระบบประกันคุณภาพภายใน สถาบันอุดมศึกษา คุณภาพนักศึกษา สงเสริมการดาเนินงานสหกิจศึกษา การพั นาการเรียนการสอนภาษา อังก ษและภาษาเพ่อนบาน สงเสริมใหบัณ ิตเปน ูประกอบการ บัณ ิตสามารถทางาน ดจริงในตลาดแรงงาน ในประเทศ ตลาดแรงงานใน และตลาดแรงงานโลก คุณภาพอาจารย โดยการจัดสรรทุน การศึกษา วิจัย สงเสริมใหอาจารยทา ลงานทางวิชาการ การเพิ่มจานวนอาจารยคุณวุ ิปริญญาเอก การพั นาสมรรถนะดาน การวิจัย ตาแหนงทางวิชาการของอาจารย และคุณภาพการวิจัย โครงการมหาวิทยาลัยวิจัยแหงชาติ ศูนยความเปนเลิศ เชน การพั นามหาวิทยาลัยวิจัย การถายทอดเทคโนโลยีและการใช ประโยชนในเชิงพาณิชย การสงเสริมศูนยความเปนเลิศและเครอขายการวิจัยในลักษณะ ขณะนี สกอ กาลังดาเนินการโครงการสาคัญ อาทิ โครงการ ลิตครูเพ่อพั นาทองถิน่ โครงการพั นาศักยภาพ ของทรัพยากรมนุษยในอุดมศึกษาเพ่อรองรับการเปลี่ยนแปลงของบริบทโลก โครงการมหาวิทยาลัย ทย สูม หาวิทยาลัยโลก โครงการพั นามหาวิทยาลัยกลุม ใหม การสงเสริมธรรมาภิบาลในการบริหารสถาบันอุดมศึกษา การจัดทาแ นอุดมศึกษาระยะยาว ป ฉบับที่ (พ.ศ.2560-2574) และแ นพั นาการศึกษาระดับอุดมศึกษา ฉบับที่ (พ.ศ.2560-2564) โครงการพั นาคุณภาพการศึกษาและการพั นาทองถิ่น โดยมีสถาบันอุดมศึกษา เปนพี่เลียง

39

ครง คร าย ุ ม ก า าค ะ น ก

เ ร

ุ

ก

ก

การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครังที่ จัดขึนระหวางวันที่ เมษายน ณ มหาวิทยาลัยบูรพา และสถาบันอุดมศึกษาในเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออก ประกอบดวย สถาบันอุดมศึกษา แหง ดแก มหาวิทยาลัยบูรพา (แมขาย) มหาวิทยาลัยราชภั ราชนครินทร มหาวิทยาลัยราชภั รา พพรรณี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก มหาวิทยาลัยเอเชียน วิทยาลัยเฉลิมกาญจนาระยอง วิทยาลัยชุมชน ตราด และวิทยาลัยชุมชนสระแกว โดยในการสัญจรครังนี คณะกรรมการการอุดมศึกษา และ บู ริหารของสานักงาน คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดมีโอกาสเยี่ยมชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษาครบทัง แหง แบงเปน เสนทาง คอ เ ท งท มหาวิทยาลัยเอเชียน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก และมหาวิทยาลัยบูรพา เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั ราชนครินทร และวิทยาลัยชุมชนสระแกว เ ท งท วิทยาลัยเฉลิมกาญจนาระยอง และมหาวิทยาลัยราชภั รา พพรรณี เ ท งท วิทยาลัยชุมชนตราด และ ดรวมประชุมเสวนากับเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออก

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

ท

เเ

ท

เท

มหาวิทยาลัยเอเชียน จัดการเรียนการสอนทุกหลักสูตรเปนภาษา อังก ษ ภายใตรูปแบบการเรียนการสอนตามระบบการศึกษามาตรฐาน สากล ลิตบุคลากรที่มีความสามารถโดดเดน และเปนที่ตองการของ สถานประกอบการ โดยเฉพาะดานวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเอเชียน มีความรวมมอกับสถาบันเทคโนโลยีแหงเอเชีย จัดหลักสูตร เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยเอเชียน ปริญญาตรีและปริญญาโทรวมกันในสาขาวิชาทางดานวิศวกรรมระบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก สารสนเทศ วิศวกรรม าและอิเล็กทรอนิกส และ ดรวมมอกับโรงเรียน มหาวิทยาลัยบูรพา สาธิตมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร เปดสอนหลักสูตรนานาชาติในระดับ มัธยมศึกษาตอนปลาย งึ่ เปนการเตรียมความพรอมทางดานภาษาอังก ษ ของนักเรียนที่จะเขาศึกษาในหลักสูตรนานาชาติของมหาวิทยาลัยเอเชียน จากความโดดเดนทางดานภาษาอังก ษ มหาวิทยาลัยมี ในเร่องการบริการวิชาการแกชุมชน คอ การ กอบรมดานภาษาอังก ษ อาทิ ภาษาอังก ษเพ่อการพั นาวิชาชีพ โครงการ สาหรับสภากาชาด ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหเครอขายนา ความเขมแข็งดานภาษาอังก ษของมหาวิทยาลัยเอเชียนมาใชประโยชน เพ่อการเตรียมบุคลากรและนักศึกษาที่จะเขาสูประชาคมอาเ ียน

1

ร

ง

ก

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก เปนมหาวิทยาลัยดาน วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี มี วิทยาเขต ดแก วิทยาเขตจักรพงษภูวนาถ วิทยาเขตอุเทนถวาย วิทยาเขตบางพระ และวิทยาเขตจันทบุรี ึ่งแตละ วิทยาเขตมีเอกลักษณที่แตกตางกัน มหาวิทยาลัยมีจุดเดน คอ การสราง บัณ ิตนักป ิบัติ สามารถนาความรูสูสังคม ดังนัน ของ มหาวิทยาลัยจะเปนดานการเกษตร อาทิ สถาบันวิจัยบัวและถายทอด เทคโนโลยี ึ่งเปนสถาบันวิจัยเกี่ยวกับบัว การสรางโบสถดิน ในลักษณะ คายอาสา การสรางเครื่องสีขาวตนแบบ ดออกแบบและสรางตนแบบ เคร่องสีขา วขนาดเล็กทีม่ ปี ระสิทธิภาพในการกะเทาะเปลอก โดยมหาวิทยาลัย กาหนด เปนมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีที่สมบูรณ และ ลิต บุคลากรเพ่อตอบสนองสังคม ทองถิ่น ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย ตระหนักเร่องการทาวิจัย และนา ลการวิจัย ปสูสังคมอยางแทจริง เพ่อ เปนประโยชนตอชุมชนใกลเคียงและทองถิ่นตอ ป

42

ท

รพ

มหาวิทยาลัยบูรพา มี วิทยาเขต คอ วิทยาเขตบางแสน วิทยาเขต จันทบุรี และวิทยาเขตสระแกว งึ่ วิทยาเขตบางแสน มีจดุ แข็งหลายประเด็น โดยเฉพาะดานการคมนาคม รวมทังการจัดตังสถาบันภาษา และโรงเรียน สาธิตอาชีวศึกษา ึ่งเปนปฐมภูมิที่ทาหนาที่บมเพาะนักเรียนเขาสูระดับ อุดมศึกษาเพ่อเปนครูอาชีพในอนาคต มหาวิทยาลัย ดนาเสนอตัวอยางแนวป ิบัติที่ดี คอ ศาสตรทางทะเล โดยมีสถาบันวิทยาศาสตรทางทะเล ทาหนาทีใ่ นการวิจยั การบริการวิชาการ และการสนับสนุนการเรียนการสอนดานวิทยาศาสตรทางทะเล และเปน แหลงทองเที่ยวนันทนาการเพ่อการเรียนรูกับประชาชนทั่ว ป ลงานวิจัย ที่โดดเดนที่นาเสนอเปน ลงานวิจัยในดานการเพาะเลียงและอนุรักษ ปลาการตูน ึ่งสามารถขยาย ลตอยอดในเชิงพาณิชย และดาเนินการ ใหความรูและ กอบรมแก ูประกอบการ ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย มุงเนนการวิจัยดานเกษตร อาทิ วิทยาเขตจันทบุรี วิจัยเกี่ยวกับรสชาติ ของ ล ม เพ่อให ล มมีรสชาติเปนเลิศ วิทยาเขตสระแกว วิจัยเกี่ยวกับ ศาสตรการปองกันประเทศ และวิทยาเขตบางแสน นอกจากวิจัยเกี่ยวกับ ศาสตรทางทะเล ควรศึกษาวิจัยทรัพยากรที่อยูในใตทองทะเลดวย เชน นามันในใตทองทะเล เปนตน อยาง รก็ตาม มหาวิทยาลัยบูรพามีงานวิจัย ที่เขมแข็ง จึงควรชวยเหลอสถาบันอ่น ในเครอขาย และควรสงเสริม ใหโรงเรียนสาธิตอาชีวศึกษาเปนตัวอยางที่ดีในการ ลิตกาลังคนในระดับ ต่ากวาปริญญาที่ตรงกับความตองการของตลาดแรงงาน

43

ท

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

2

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร วิทยาลัยชุมชนสระแกว

ร

ร

ร ทร

มหาวิทยาลัยราชภั ราชนครินทร มี วิทยาเขต คอ วิทยาเขตฉะเชิงเทรา และศูนยบางคลา โดยมี คอ ศูนยศิลปวั นธรรมของ ทองถิ่นกลุมศิลปะตะวันออก เปนการบริการวิชาการแกชุมชน มีกิจกรรม ที่ทากับชุมชนและทองถิ่น ทังในดานศาสนา ประเพณี วั นธรรม ศิลปะ อาทิ รวมทากิจกรรมประดิษฐเคร่องประดับศิราภรณ งึ่ นักศึกษานา ศิลป จะเขารวมกิจกรรมเปนสวนมาก เพ่อเรียนรูวิธีการและขันตอนในการ ลิต รวมทังสามารถนา ปประยุกตใช ดเอง นอกจากนี ยังมีการบูรณาการ องคความรูจากศิลปวั นธรรมเขา ปประยุกตใช ดแก วิชาบางประกง ศึกษา ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เปนตน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ อาทิ ใหสภา มหาวิทยาลัยกาหนดนโยบายที่มี ลลัพธชัดเจนในเร่องการวิจัยและ พั นาในภาพรวม กาหนดแนวทางในการพั นาอาจารยเพ่อเตรียมพรอม เขาสูความเขมแข็งทางวิชาการ ทังดานงานวิจัยและเอกสารเ ยแพร โดย ทําวิจัยอยางเปนระบบในดานจิตใจ ความคิด ความเชื่อ เน่องจากหลวงพอ โสธรเปนที่เคารพสักการะของคนในชุมชน ทา วิจัยพันธุมะมวง ที่เช่อมโยง เปน ึ่งวิทยาศาสตรที่เดนควรจะเปน เ ยแพร ภูมิปญญาและศิลปวั นธรรมทองถิ่นสูนานาชาติ โดยจัดทาเว็บ ตและ อีเลิรนนิง ใหมีการพั นาขอมูลอยูเสมอ และควรเช่อมโยง ปสูรายวิชา

ท

ุ

ร ก

วิทยาลัยชุมชนสระแกว มีหลักการ คอ เปดกวาง เขาถึงงาย คาใชจาย นอย จึงรับนักศึกษาทุกคนที่มาสมัครเรียน โดยเปนสะพานเช่อมระหวาง วิทยาลัยชุมชนและมหาวิทยาลัยบูรพา และมหาวิทยาลัยอ่น โดยจัด หลักสูตรที่สามารถเทียบโอน ปศึกษาตอในระดับปริญญาตรี ึ่งหลักสูตร ที่ ดรบั ความนิยม คอ หลักสูตรการปกครองทองถิน่ และหลักสูตรคอมพิวเตอร ธุรกิจ จุดเดนของวิทยาลัยชุมชนสระแกว คอ เกษตรอินทรีย มีการจัดตัง สถาบันการเรียนรูเกษตรอินทรีย การคาชายแดน รวมกับมหาวิทยาลัย บูรพาจัดหลักสูตรโลจิสติกสและการคาชายแดน ึ่งมีโอกาสตอยอดระดับ ปริญญาตรีในมหาวิทยาลัยบูรพา โครงการอาสา โครงการ อบรมภาษาเขมร และ ความรวมมอดานศาสนากับชมรมพุทธศาสนา ของกัมพูชา

44

ทง

กรร ก รก ร ุ

ก เ ท ุ มี เพ่อพั นาชุมชน มีเอกลักษณในการบริหารจัดการและดาเนินงานทีม่ ลี กั ษณะเฉพาะ มีการทา เช่อมโยงกับการเกษตร สราง เกษตรกรพันธุใหม โดยนาตนแบบจากประเทศญี่ปุน มาประยุกตใช ควรมีการนา มาสรางเปน เพ่อปรับเปลี่ยนทัศนคติของเกษตรกร ทย

ท

เ

ก

ร

ง

วิทยาลัยเฉลิมกาญจนาระยอง เปนวิทยาลัยขนาดเล็ก มุงเนนเปน สถานที่พั นาศักยภาพของคนในทองถิ่นใหมีคุณวุ ิสูงขึน เม่อสาเร็จการ ศึกษา ปแลวสามารถพั นาตนเอง นาความรู ปพั นาทองถิ่น ด อยาง ร ก็ตาม เร่องทีต่ อ งพั นาอยางเรงดวน คอ งานวิจยั และตาแหนงทางวิชาการ ของอาจารย ึ่งอาจารยสวนใหญ มมีตาแหนงทางวิชาการ ทง กรร ก รก ร ุ ก เ สงเสริมการ ทา ลงานทางวิชาการ ทางานวิจัย โดยมีหัวหนาหรอ ูเชี่ยวชาญเปน พี่เลียง เพ่อชวยกระตุนใหอาจารยมีการทางานวิจัยและเ ยแพรตีพิมพ มากขึน และเพ่อเสริมตาแหนงวิชาการของอาจารย และควรมีแ นพั นา งานวิจัยของวิทยาลัย

ท

ร

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

3

เสนทางสัญจรสู วิทยาลัยเฉลิมกาญจนาระยอง มหาวิทยาลัยราชภัฏรําไพพรรณี

ร พพรร

มหาวิทยาลัยราชภั รา พพรรณี มีความโดดเดนในการบริการวิชาการ เน่องจากมีความใกลชิดกับชุมชน อาทิ โครงการปะการัง เคร่องมอสีขาว แตมีจุดดอยในเร่องงานวิจัย ขาดองคความรูเช่อมโยงสูภูมิปญญาทองถิ่น และการบริการวิชาการที่ยัง ม ดเช่อมโยงสูการทา ลงานวิชาการ จึงมี อาจารยเขาสูต าแหนงทางวิชาการนอย มหาวิทยาลัยมีจดุ เนน ดานสาคัญ ที่ตอบสนองพันธกิจ ดแก อัญมณี มีหลักสูตรสาขาอัญมณีศาสตรและ ประยุกตศลิ ป เทคโนโลยีอาหาร เนนตอยอดในเร่อง ล มหลังการเก็บเกีย่ ว และการแปรรูป และโลจิสติกส เน่องจากมีการคาชายแดนทีต่ ดิ กับประเทศ กัมพูชา โดยมีโครงงานที่ ดรับรางวัลสหกิจศึกษาภาคตะวันออก คอ การ สงนมเปรียวบีทาเกนในเขตกรุงพนมเปญ ในอนาคต มหาวิทยาลัยมีจุดมุงเนน คอ ลิตบัณ ิตที่มีมาตรฐาน เขาสูการเปนประชาคมอาเ ียน และตรงความตองการของตลาดแรงงาน พั นาครูและบุคลากรทางการศึกษาให ดมาตรฐานทางวิชาชีพ พั นา 45

โรงเรียนสาธิตให ดรับมาตรฐานการรับรองคุณภาพ พั นากล กการ สนับสนุนการวิจัยใหมีประสิทธิภาพ เนนงานวิจัย งานสรางสรรคที่ ตอบสนองความตองการทองถิน่ ชุมชน มี ลงานวิชาการที่ ดรบั การตีพมิ พ ในระดับชาติและนานาชาติ และการบริการวิชาการที่มีประสิทธิภาพ ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหสนับสนุนอาจารย ทา ง ง รก ร ง ทท หรอเปนการตอยอด งานวิจัย เชน โครงการปะการัง ึ่งหากเขียนเปน ลงานวิชาการ ลงาน งานวิจัยแลวตีพิมพและเ ยแพร จะมีคนสนใจเขามาคนควาหาความรู จากสถาบันมากขึน หรอโครงการอัญมณี สวนใหญเปนบริการวิชาการการ ออกแบบตาง ที่ ดสงประกวดหรอนาเสนอ ลงานตาง ควร ดมี การดาเนินการในเร่องการจดสิทธิบัตร นอกจากนี ควรกาหนดระยะเวลา ทีจ่ ะตองเสนอ ลงานเพ่อ งท ง ก ร เพ่อเปนแนวทางในการ ติดตามอาจารยให ดมกี ารวางแ นเพ่อทางานวิจยั การเ ยแพร ลการวิจยั และการย่นขอตาแหนงวิชาการใหเปน ปตามเกณ ที่ ดกาหนด ว นอกจากนี ควร ุ ร ร เ ก รทท ที่เปนประโยชน ในเขตพนที่ เปดเปนหลักสูตรแบบบูรณาการหรอสหกิจศึกษา และ สรางจุดแข็งของมหาวิทยาลัย เนนบัณ ิตที่จบตองมีคุณภาพสามารถ ประกอบอาชีพตามสาขาวิชาที่เรียนมา ด และมีงานทา กกอ. สัญจร

เสนทางที่

4

เสนทางสัญจรสู วิทยาลัยชุมชนตราด

46

ท

ุ

ร

วิทยาลัยชุมชนตราด เนนหลักสูตรอนุปริญญา หลักสูตรที่นิยม คอ การ ปกครองทองถิ่น คอมพิวเตอรธุรกิจ การศึกษาปฐมวัย และมีการจัด กอบรมตามความตองการของชุมชน เพ่อใหคนในชุมชน ปพั นาตนเอง และพั นา ปสูอาชีพ ด และตังแตป เครอขายภาคตะวันออกมี ความรวมมอเปนรูปธรรม ทังการจัดการศึกษา กอบรมเพ่อตอบโจทย ชุมชน วิทยาลัยชุมชนใชการวิจยั เปนฐานในการพั นาชุมชน เพ่อตอบโจทย ชุมชน อาทิ การจัดการทองเทีย่ วโดยชุมชน โดยใชการวิจยั เปนตัวขับเคล่อน ด “เสนทางการทองเที่ยวเชิงนิเวศน ต.เนินทราย” จากการทางานกับ ชุมชนในการสารวจเสนทาง เปนโปรแกรมทองเทีย่ วทีเ่ กิดจากการวิจยั และ ประสบความสาเร็จ จนเกิดความเขมแข็ง สามารถจัดการทองเที่ยวและตัง “ชมรมทองเที่ยวทองถิ่นเนินทราย” วิทยาลัยชุมชนตราดดาเนินโครงการจัดการความรูเพ่อสรางความ เขมแข็งใหกับชุมชน โดยมีการวิจัยเปนฐาน และเปน คอ

การทองเที่ยวเชิงนิเวศน ต เนินทราย การทองเทีย่ วเชิงวั นธรรมบานแหลมมะขาม เพ่อสบสานวั นธรรม การพั นา ลิตภัณ แปรรูปสับปะรด นอกจากนี วิทยาลัยชุมชน ตราดมีความตองการที่จะทางานวิจัยทางเสนทางเชิงวั นธรรม เพ่อประโยชนในทางการคาชายแดนตอ ป ทง กรร ก รก ร ุ ก วิทยาลัยชุมชนตราด ที่เปนตัวอยางที่ดีในการใชการวิจัยเปนฐานในการดาเนินภารกิจ ึ่งเปน หลักการสาคัญของสถาบันอุดมศึกษา

เ

เ ร

ุ

ก

ก

เครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกมีเปาหมายที่สาคัญ คอ การพั นา การอุดมศึกษาของภาคตะวันออก โดยสรางและพั นาทรัพยากรบุคคล พรอมทังสรางองคความรู การจัดการองคความรูเพ่อภาคตะวันออกของ ประเทศ ทย จากพลังความรวมมอของสถาบันอุดมศึกษาในภาคตะวันออก มีวิสัยทัศนเพ่อขับเคล่อนสถาบันอุดมศึกษา ทยเพ่อสรางคุณภาพ สราง ปญญาใหแ นดิน เครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกมีพันธกิจสาคัญ คอ สงเสริมการสรางความรวมมอระหวางเครอขาย พั นาคุณภาพอุดมศึกษา สงเสริมการเช่อมโยงเครอขายกับภาคการ ลิต และภาคสวนตาง ทัง ระดับทองถิ่นและระดับชาติ ึ่งในภาคตะวันออกเปนพนที่ที่มีศักยภาพ เน่องจากมีการ ลิตภาคบริการในภาคเอกชนมาก เปนทรัพยากรที่สาคัญ สาหรับสถาบันอุดมศึกษาจะ ดจัดการเรียนรู และใชทรัพยากรรวมกัน กับภาคเอกชน และสงเสริมใหเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกมีสวน รวมรับ ิดชอบในสังคม (university social responsibility) โดยเฉพาะ อยางยิ่งเร่อง จึงเปนพันธกิจรวมของยุทธศาสตร ตามเปาประสงคทังหมด เปาประสงค การบริหารจัดการเครอขาย มีคณะกรรมการบริหารเครอขายภาค ตะวันออก (เครือขาย B) และมีเครอขายเชิงประเด็น (เครือขาย C) ึ่งมี ทังหมด เครอขาย โดยในการดาเนินการของเครอขาย มีโครงการ เฉพาะกิจอยูหลายเร่องที่ ดรับงบประมาณจาก สกอ อาทิ โครงการ รวมมอกันระดมความคิดของเครอขายอุดมศึกษาเพ่อการป ริ ปู อุดมศึกษา โดยในป เครอขายใหความสาคัญโครงการพั นาคุณภาพบัณ ิต สูสังคม เพ่อตอบสนองตอยุทธศาสตรเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออก เพ่อสรางคนคุณภาพ สรางปญญา สาหรับเครอขายเชิงประเด็นที่เร่องสาคัญและจะตองดาเนินการให เกิดเปนรูปธรรมที่ชัดเจน คอ เครอขาย สหกิจศึกษาภาคตะวันออก ึ่งมี

กกอ. สัญจร

เสวนา เครือขาย

47

ทิศทางที่มุงเนนสหกิจศึกษานานาชาติมากขึน โดยมีวิสัยทัศนมุงสงเสริม สหกิจศึกษานานาชาติเพ่อพั นาบัณ ิตของสถาบันการศึกษาในภูมิภาค ตะวันออก ใหมีสมรรถนะในการแขงขันในระดับนานาชาตินอกจากนี ยังมี โครงการสาคัญทีด่ าเนินการ อาทิ การติดตามความกาวหนาของสหกิจศึกษา ภาคตะวันออกใหเขมแข็ง การสงเสริมและเตรียมความพรอมนักศึกษา สหกิจศึกษา และการสรางฐานขอมูลเครอขายสหกิจศึกษาภาคตะวันออก โดยมีแนวโนมมีสถานประกอบการทีอ่ ยูใ นฐานขอมูลเครอขายสหกิจศึกษา ภาคตะวันออกเพิ่มขึนตอเน่อง เพ่อสรางความเขมแข็งตอ ป ทังนี การดาเนินงานของเครอขาย มีปญหาอุปสรรค อาทิ ูบริหาร ระดับสูงของสถานประกอบการบางแหง มเขาใจสหกิจศึกษา ูบริหาร สถาบันอุดมศึกษายัง มใหความสาคัญของสหกิจศึกษา สถานประกอบการ มอบหมายงานที่ มมีคุณภาพหรอ มเหมาะสมใหกับนักศึกษา

ทง

เกก

ทง

รงง

ร

เครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออก เปนเครอขายที่มีความเขมแข็ง เน่องจากมีจานวนสถาบันสมาชิก มมากและ ดรับความรวมมออยาง ตอเน่อง ประกอบกับในเชิงพนที่มีจุดเดน ทังสังคม เศรษฐกิจ และ สิง่ แวดลอม ดังนัน การทางานของเครอขายภาคตะวันออก มีภารกิจสาคัญ ที่ตองทางานกับชุมชน ่ึงคณะกรรมการการอุดมศึกษา มีขอเสนอแนะ ใหนาภูมิปญญาทองถิ่นมาตอยอดดานเกษตรกรรม ึ่งภาคตะวันออกมี อาหารและ ล มเปน ล ลิตสาคัญ เชน สับปะรดกับนา ึงแกโรคบิด ประโยชนของเม็ดทุเรียน จึงควรเนนใหสาขา เปนสาขา ทีม่ คี วามโดดเดน และมีความสาคัญทีจ่ ะตองเช่อมโยงกับภาคอุตสาหกรรม อยางใกลชิด รวมทังการสรางงานวิจัย สิ่งประดิษฐ และนวัตกรรมตาง ที่สอดคลองกับภูมิปญญา ทย เนนการวิจัยที่ตอยอด ชวยพั นาและ เหมาะสมกับพนที่และชุมชน อาทิ กังหันลม โ ลาเ ลล โดยมีการ ทองเที่ยวและการคาชายแดนที่มีความโดดเดนและความ ดเปรียบ ที่ชวยเพิ่มมูลคาทางเศรษฐกิจ เพิ่มการสรางงานและอาชีพ ด กร เ กร พ ก ง ุ ก รเ ง ก พ ทเ ก และจะตองบูรณาการทัง พันธกิจหลัก การ ลิตบัณ ติ การวิจัย การบริการวิชาการ และการทานุบารุงศิลปวั นธรรม โดยใชการ วิจัยเปนฐาน การจัดหลักสูตรตองตอบสนองความตองการของพนที่ เชน หลักสูตรการคาชายแดน โลจิสติกส การทองเทีย่ ว และดานการเกษตร เพ่อ เปนการพั นาพนที่ นอกจากนี สถาบันอุดมศึกษาแตละแหงตองรูจุดเดน 48

ของสถาบัน จัดทา และแบงงานกันทา เชน หลักสูตรใกลเคียงกันในคณะเดียวกัน สถาบันเดียวกันอาจยุบรวม หรอให ยกเลิกหลักสูตรที่ มมีความจาเปน ลงานวิชาการที่เหมอนกัน ควรมีการ เสวนารวมกันถึงความแตกตาง ความเช่อมโยง ึ่งอาจทาวิจัยรวมกัน ด อาทิ เร่องปะการัง ของมหาวิทยาลัยราชภั รา พพรรณีและมหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก ท กร เ รก งเ ร ุ ก ก คอ แนวโนมจํานวนผูเขาศึกษาที่ลดลง ่ึงสถาบันอุดมศึกษา ตองจัดการศึกษาที่มีคุณภาพใหเขมแข็งขึน และเนนเร่องการวิจัยตอยอด สิ่งประดิษฐและนวัตกรรม เน่องจากในปจจุบันการเกษตรใชคนลดลง แต ล ลิตทางเกษตรและคุณภาพสูงขึน สง ลให ูสนใจเรียนสาขาเกษตร นอยลง สาหรับปญหาเรือ่ งผลงานวิชาการและการเขาสูต าํ แหนงทางวิชาการ เน่องจากสถาบันในเครอขายภาคตะวันออกมุงทางานกับชุมชน พนที่ มี ลงานวิชาการ สิ่งประดิษฐและนวัตกรรมจานวนมาก แต มสามารถใช เปน ลงานทางวิชาการที่ ปตีพมิ พสาหรับการเพิม่ ศักยภาพของสถาบันและ การเขาสูตาแหนงทางวิชาการของบุคลากร ดนัน ขณะนี คณะกรรมการ การอุดมศึกษา ดพั นาเร่อง ลงานวิชาการสายรับใชสงั คม และการปรับปรุง เกณ การเขาสูตาแหนงทางวิชาการทังระบบเพ่อใหทันสมัย ึ่งในเกณ  ใหมที่กาลังพั นาจะครอบคลุมงานวิชาการสายรับใชสังคม หรอที่เรียกวา งานวิจัยสูสังคม สิ่งประดิษฐ นวัตกรรม งานศิลปะตาง ดวย ทังนี ควรมี การแลกเปลีย่ นเรียนรูเ พ่อพั นาคุณภาพการจัดทา ลงานวิชาการ เพ่อให เห็นในเชิงการพั นาที่เปนท ษฎีมากขึน อยาง รก็ตาม คณะกรรมการการอุดมศึกษา เ เก ก ก รร ก รเ งก รท ง เ ร วา สถาบันในเครอขาย จะตองยอมรับมาตรฐาน ึ่งกันและกัน และชวยเหลอกันใหเขมแข็ง โดยสถาบันอุดมศึกษาที่มีความเขมแข็งตองเปนแกนในการสรางศักยภาพ ยกระดับคุณภาพสถาบันในเครอขาย อาทิ มหาวิทยาลัยบูรพาชวยพั นา งานวิจยั ใหกบั วิทยาลัยเฉลิมกาญจนาระยอง เพ่อพั นาอาจารยใหมคี ณ ุ วุ ิ ระดับปริญญาเอก มหาวิทยาลัยเอเชียน ่ึงเขมแข็งเร่องภาษาอังก ษ ใหจัดทาหลักสูตรและพั นาอาจารยและนักศึกษาในสถาบันเครอขาย นอกจากนี การแลกเปลี่ยนนักศึกษา ควรใหมีการเทียบโอนระหวาง สถาบัน ดสะดวก ตลอดจนใหวิทยาลัยชุมชนเปนสถานที่ที่ใหนักศึกษา ปริญญาโท เอก ป กงาน ด โดย ปชวยสอนและเปนวิทยากรใหวิทยาลัย ชุมชน ดดวย 49

ครง คร าย ุ ม ก า าคก าง น น

เ ร

ุ

ก

ก ง

การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครังที่ จัดขึนระหวางวันที่ สิงหาคม ณ จุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัย และเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนบน ึ่งมีสถาบันอุดมศึกษา จานวน แหง ประกอบดวย สถาบันอุดมศึกษาในกากับ ในสังกัดของรัฐ แหง และสถาบันอุดมศึกษาเอกชน แหง มีจุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัยเปนสถาบันแมขา ย โดยในการสัญจรครังนี คณะกรรมการการอุดมศึกษา และ บู ริหารของสานักงาน คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดมีโอกาสเยี่ยมชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษาในเครอขาย จานวน แหง เสนทาง คอ เ ท งท วิทยาลัยดุสิตธานี และมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ (วิทยาเขตสุวรรณภูมิ) เ ท งท มหาวิทยาลัยกรุงเทพ (วิทยาเขตรังสิต) และสถาบันการจัดการปญญาภิวั น เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั พระนครศรีอยุธยา และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ เ ท งท สถาบันเทคโนโลยีแหงอโยธยา และมหาวิทยาลัยปทุมธานี และ ดรวมประชุมเสวนากับเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนบน * สถาบันอุดมศึกษาจํานวน 45 แหง ดังนี้ : จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย (แมขาย) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาพระนครเหนือ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร มหาวิทยาลัยรามคําแหง มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช สถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชูปถัมภ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ มหาวิทยาลัยเกริก มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต มหาวิทยาลัยชินวัตร มหาวิทยาลัยเซนตจอหน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมหานคร มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย มหาวิทยาลัยนอรทกรุงเทพ มหาวิทยาลัยนานาชาติเอเชีย-แปซิฟก มหาวิทยาลัยปทุมธานี มหาวิทยาลัยรังสิต มหาวิทยาลัยรัตนบัณฑิต มหาวิทยาลัยราชพฤกษ มหาวิทยาลัยศรีปทุม มหาวิทยาลัยหอการคาไทย มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ มหาวิทยาลัยอีสเทิรนเอเชีย วิทยาลัยกรุงเทพสุวรรณภูมิ วิทยาลัยเซนตหลุยส วิทยาลัยเซาธอีสทบางกอก วิทยาลัยดุสิตธานี วิทยาลัยเทคโนโลยีจิตรลดา สถาบันการจัดการปญญาภิวัฒน สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุน สถาบันเทคโนโลยีแหงอโยธยา สถาบันบัณฑิตศึกษาจุฬาภรณ สถาบันรัชตภาคย

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

1

เสนทางสัญจรสู วิทยาลัยดุสิตธานี มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ (วิทยาเขตสุวรรณภูมิ)

ท

ุ

วิทยาลัยดุสิตธานี มุงมั่นเปนสถาบันการศึกษาหนึ่งในสามสถาบันการ ศึกษาชันนาแหงเอเชียภายในป ทีเ่ นนทางการศึกษาและการ กอบรม ดานอุตสาหกรรมบริการ ทังในระดับชาติและในระดับนานาชาติ โดย มุงเนนดานหลักสูตรที่มีสหวิทยาการ การเรียนการสอนและคณาจารยที่ เชียวชาญ พรอมทังสงเสริมการวิจัย และมีความพรอมในดานสิ่งอานวย ความสะดวกและเทคโนโลยี ง เ งท ตารับอาหาร ประเภท ึ่งกรมทรัพยสินทางปญญา ออกหนังสอ สาคัญแสดงการจดทะเบียนเคร่องหมายการคาใหแกวิทยาลัย ดุสิตธานี การพั นาตารั บ อาหาร ทย ตามมาตรฐานของวิ ท ยาลั ย ดุสิตธานี ึ่งกรมทรัพยสินทางปญญา ออกหนังสอรับรองการ จดลิขสิทธิ ประเภทงานวรรณกรรม ใหแกวิทยาลัยดุสิตธานี ทง กรร ก รรก ร ุ ก เ วาควรเนนดาน การตลาด และการประชาสัมพันธรูปแบบที่โดดเดนของวิทยาลัยให ปสู สังคมสาธารณะ ดรับรูมากขึน

ท

ท เ

ุ รร

มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญมีนโยบายสนองตอบความตองการของชาติ ในการจัดการศึกษาดานวิทยาศาสตร สังคมศาสตร และมนุษยศาสตร โดยเฉพาะสาขาวิชาทางธุรกิจ วิทยาการจัดการ การวิจัย และการศึกษา เชิงสหวิทยาการ พรอมทังเนนความเปนนานาชาติดวยการสงเสริมให ตระหนักถึงความแตกตางกันในดานวั นธรรมและจิตใจ โดย มแสวงหา ลกา ร หลักสูตรที่ใชในมหาวิทยาลัย เปนหลักสูตรที่ สม สานความรูใน หลายดาน (interdisciplinary) มหาวิทยาลัยมีความเขมแข็งในศาสตร สาขาวิชาการบริหารจัดการ จึงใชเปนสวนประกอบทีส่ าคัญของทุกหลักสูตร และ ดนาเอาวิชาจริยธรรมวิชาชีพ (professional ethics) มาแทรกใน ทุกสาขาวิชา นอกเหนอจากการเนนความเชีย่ วชาญดานภาษาในทุกหลักสูตร ที่เปดสอน โดยมีวิสัยทัศนในการเปนสังคมนานาชาติของ ูทรงปญญาและ ความรู มีชวี ติ แจมใสดวยแรงบันดาลใจจากคริสตศาสนา มุง ใ หาความจริง และความรู รับใชสังคมดวยวิธีบูรณาการความรูดานสหวิทยาการและ วิทยาการดานเทคโนโลยีอยางสรางสรรค

52

คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดมีโอกาสเยี่ยมชม (บานดิจิทัลมหาวิทยาลัย อัสสัมชัญ) โดยมีแนวคิดในเร่องของการ นา ากระแสตรงมาใชแทน ากระแสสลับ เพ่อลดความสูญเสียใน อุปกรณแปลง ากระแสสลับเปนกระแสตรง ึ่งหากมีการทาแบบ เต็มรูป จะ มจาเปนตองใช จากการ าเลย เพราะแหลงพลังงานที่ใช ในบานทังหมด สามารถ ลิต ดเองที่บาน ทง กรร ก รก ร ุ ก มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ ที่มีความพรอมและสมบูรณแบบในการจัดการศึกษา และมีความโดดเดน ในการบูรณาการความรูด า นสหวิทยาการและวิทยาการดานเทคโนโลยี โดย เฉพาะแนวคิดในเร่องบานดิจิทัล ดังนัน มหาวิทยาลัยควรมีการศึกษาวิจัย และพั นาแนวคิดนี เพ่อนา ปใชใหเกิดประโยชนในวงกวางมากขึนตอ ป

ท

กรุงเทพ ท เ รง

มหาวิทยาลัยกรุงเทพมีการจัดการเรียนการสอนแบบ เนนให เู รียนมีความคิดทีส่ รางสรรค สภาพแวดลอมทีส่ รางสรรค รวมถึงส่อการเรียนการสอนและบุคลากรที่มีความรูความสามารถในเชิง สรางสรรค โดยมีอัตลักษณของมหาวิทยาลัย เปนมหาวิทยาลัยสรางสรรค (creative university) ประกอบดวย อัตลักษณ ดาน คอ ดานการจัดการ เรียนการสอนที่สรางสรรค ดานจิตวิญญาณของ ูประกอบการ และ ดานความเปนสากล กร เ ง ง ท กรุงเทพ ดแก การขายสินคาทางออน ลน านเ สบุคของมหาวิทยาลัย เปนการบูรณาการการเรียนการสอนและ นักศึกษาจาก คณะ ภายใตโจทย รักประเทศ ทย ของ ททท โครงการการตลาดสร า งสรรค ธุ ร กิ จ (CEMP : Creative Entrepreneurial Marketing Project) สานักงานชวยเหลอประชาชนทางกฎหมาย (คลินิกยุติธรรม) การรวมมอกับภาคเอกชน เชน การสรางหุน ยนตบริการในภัตตาคาร ของคณะวิศวกรรมศาสตร ออกแบบโปรแกรมสราง สาหรับสมารทโ น บูรณาการสาขาวิชาการทองเที่ยวเขากับคณะมนุษยศาสตร เพ่อ ใหนักศึกษาที่มีความพรอมดานภาษารองรับ หอง กป บิ ตั กิ ารดานการประกอบอาหาร การทาขนม (ครัวสาธิต)

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

2

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยกรุงเทพ (วิทยาเขตรังสิต) สถาบันการจัดการปญญาภิวัฒน

53

โครงการ ทีใ่ หนกั ศึกษาสงโครงการเขาประกวด เพ่อชิงทุน ปเรียนรูการป ิบัติงานจริงกับศิษยเกาที่ ปกอตังธุรกิจ ใน การออกแบบสิ่งประดิษฐตาง ทางดาน ทง กรร ก รก ร ุ ก มหาวิทยาลัยกรุงเทพวา เปนตัวอยางที่ดีในการจัดสภาพแวดลอมเออตอการเรียนรู สง ลตอ คุณภาพการศึกษาโดยตรง และมีการกาหนดทิศทางการดาเนินพันธกิจ สอดรับและมุงสูเปาหมายของสถาบันเปนอยางดี เน่องจากมีเอกลักษณ ชัดเจน คอ และยังมีจุดเนนที่สาคัญ คอ สรางคน เปน ปู ระกอบการ ในโอกาสทีป่ ระเทศ ทยจะเขาสู มหาวิทยาลัยควร มีบทบาทและใหความสาคัญกับหลักสูตรที่เนนใหเปน ูประกอบการ ด ในประชาคมอาเ ียน และในนานาชาติ นอกจากนี ควรกาหนดเร่องอัตรา การมีงานทาเปนตัวชีวัดในเร่องคุณภาพของบัณ ิต

กร กร

สถาบันการจัดการปญญาภิวั น เนนการเรียนการสอนแบบป บิ ตั จิ ริง การ กงานเปนหลัก เม่อนักศึกษาจบการศึกษา สามารถป บิ ตั งิ าน ดอยาง มีประสิทธิภาพและมีงานทาอยางรวดเร็ว ภายใตวิสัยทัศนองคกร ร ง พ ก รเร ร ก ร ก ร รง (Creating Professionals through Work Based Education) เปนการสราง มออาชีพดวยมออาชีพ มี เู ชีย่ วชาญจากภาคธุรกิจมาใหความรู มีการสราง เครอขายสถานที่ กงานและทุนการศึกษา รวมกับภาคเอกชน สถาบัน อุดมศึกษา และเครอขายตางประเทศ ึ่งสาขาวิชาการจัดการธุรกิจการคา สมัยใหม คณะบริหารธุรกิจ เปนสาขาที่ประสบความสาเร็จ มี ชัดเจน บัณ ิตที่จบทัง รุน ดงานทา ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ธุรกิจการเกษตร เปนสาขาวิชาที่ควรใหความสาคัญในการสรางคนเปน ูประกอบการ เพ่อ ใหเกษตรกร ลูกหลานเกษตรกรมาเรียน จะ ด มละทิงอาชีพ พั นาเปน เกษตรสมัยใหมเพ่อเพิ่มมูลคา ล ลิต และนอกจากการวิจัยเพ่อพั นา ในทางธุรกิจ ควรมีการวิจยั และแก ขปญหาเกีย่ วกับ ลกระทบกับ บู ริโภค การสรางนวัตกรรมใหม ที่เปนประโยชนกับ ูปวย คนชรา เชน อาหาร เพ่อสุขภาพ อาหาร ูปวย อาหารสาหรับคนชรา หรอการพั นาชันจัดวาง ของในราน เพ่อลดการกม ลดการบาดเจ็บหรอการปวดใหกับพนักงาน ในราน หรอการออกแบบใหมีแบบจัดวางอัตโนมัติ เปนตน

54

นอกจากนี ยังมีขอเสนอแนะในเร่องมาตรฐานคุณภาพบัณ ิต ึ่งเปน เร่องสาคัญที่ควรมีการวัดรอบดาน ทังการประเมินคุณภาพ การประกัน คุณภาพตาง มาตรฐาน ลการเรียนรูของบัณ ิตตามกรอบ การ มีอาจารยทมี่ คี ณ ุ วุ หิ รอตาแหนงทางวิชาการตามเกณ ม าตรฐาน ในการ จัดการศึกษาระดับปริญญาเอก ตลอดจนควรเนนการจัดการศึกษา ที่ใหนักศึกษา ปตอยอด ด มีองคความรูที่กาว กล กวางขวางมากกวา การมุงเขาทางานในกลุมบริษัท ีพี ออลล เพ่อใหมีความหลากหลาย ของกระบวนการเรียนรู การเขาสังคม และพั นา ปสูความเปนเลิศ

ท

ร

พร

ร ร ุ

กกอ. สัญจร

เสนทางที่ มหาวิทยาลัยราชภั พระนครศรีอยุธยา มี ลการดาเนินงานเดน คอ การ กประสบการณวชิ าชีพครู การอบรมบุคลากรทางการศึกษา โดยการนา ปใชในการพั นาการเรียนการสอน กิจกรรมยุววิจยั ประวัตศิ าสตร งานวิจัยความหลากหลายทางชีวภาพแบคทีเรียตรึง นโตรเจนที่แยกจาก ดินในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา การรวมกิจกรรมกับจังหวัดในการสบสาน เสนทางสัญจรสู และทานุบารุงศิลปวั นธรรม ทอง าจาลองในมหาวิทยาลัยแหงแรกของ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา ประเทศ ทย งึ่ มหาวิทยาลัยราชภั พระนครศรีอยุธยามีวธิ ปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ (best practice) คอ วิจัยชุมชน เปนการ กป ิบัติงานวิจัยภาคสนาม โดยใชกระบวนการวิจัยเชิงป ิบัติการแบบมีสวนรวม (Participatory Action Research: PAR) หรอการวิจัยเชิงคุณภาพ และ กิจกรรม ยกยองเชิดชูเกียรติบคุ คล มู ี ลงานดีเดนทางการศึกษาศิลปวั นธรรมและ ภูมิปญญา ทย รางวัลบุษราคัมมณีศรีราชภั ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย เนนการจัดการศึกษาและการวิจัยสูความเปนเลิศที่เหมาะสมกับบริบท ของสถาบันอุดมศึกษาเพ่อการพั นาทองถิ่นและชุมชน ึ่งควรมีการวิจัยที่เนนการตอบโจทย การพั นาทองถิ่น การที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยาจะเปนมรดกโลก เปน ตองรวมกันดึงสิ่งดีและเดนมาทังหมด ทังถนน บานเรอน ความ เปนอยู วิถชี วี ติ ล การบูรณาการของมหาวิทยาลัย ควรเปนการวิจยั แบบ หาองคความรู ภูมิปญญา หลักคิด ท ษฎี แบบอยุธยา หากมหาวิทยาลัย จะเปนองคกรวิจัยและพั นาที่เกี่ยวกับการทานุบารุงศิลปวั นธรรม จะตองดาเนินการ พันธกิจ คอ งานอนุรกั ษ สบสาน วิจยั พั นา สรางสรรค สนับสนุนเ ยแพร รวมถึงการอบรมคนที่เปนครู โดยการ ลิตและพั นา

3

55

ครู (Education : Teacher Training) การพั นาสถาบันอุดมศึกษา กลุมใหมให ดมาตรฐานการอุดมศึกษา และเตรียมความพรอมสูการเปน ประชาคมอาเ ียน

ท

เท

ร

ง

ุ รร

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ มีเปาหมายชัดเจน ในการ ลิตบัณ ิตเปนนักป ิบัติที่มีความรู ความสามารถ และทักษะ ที่ ดมาตรฐาน และสงเสริมสนับสนุนการพั นาศักยภาพของบัณ ติ ใหเปน คนดี มีความรู สูงาน โดยเฉพาะการมุงพั นาศักยภาพอยางเต็มที่ในดาน เพ่อเปนการเสริมสรางจุดแข็งใหแกบัณ ิตใหทางาน ดทันที เม่อสาเร็จการศึกษา ึ่งมหาวิทยาลัย มีวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ (best practice) ดังนี การวิจัย ลิต และสนับสนุนใหปลูกขาวโพดขาวเหนียว มูลนิธิพระดาบสสัญจร ใหบริการชุมชน ดานสาธารณสุข ชางยนต การเกษตร บรรเทาทุกข เปนการบูรณาการรวมกันหลายสาขา หลายคณะ ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย มีเปาหมายในการตอยอดทางวิชาการ มใชสงเสริมใหเกษตรกรเพาะปลูก เทานัน แตตองหาวิธีในการพั นา ล ลิตสงออกตางประเทศ โดยใช หลัก และตองกาว ปถึงการทา เกษตรเพ่อสุขภาพดวย จะเนนเฉพาะการทาเคร่องจักรเคร่องกลอยางเดียว มพอ ควรเนน เพ่อเปนที่พึ่งของชุมชน เปนสถาบัน อุดมศึกษาเพ่อการพั นาทองถิน่ เน่องจากในการจัดสรรงบประมาณ สานัก งบประมาณจะใหความสาคัญกับเร่องที่มหาวิทยาลัยมีการนา ปพั นา ตอยอด ด มีการนา ปสูนวัตกรรม ด ลดความเหล่อมลาในจังหวัด สงเสริม ในจังหวัด และเห็นวาการลงทุนเร่องคน และเร่องที่เกี่ยวกับ เปนสาคัญ ึ่งมหาวิทยาลัยควร มีการบริหารงานแบบคณะ และการดาเนินการแบบคลัสเตอร โดยใหอาจารย ทีเ่ ปนนักวิจยั แตละคณะ แตละสาขา รวมมองในภาพมหาวิทยาลัย กาวหนา แบบเปนกลุม การเปนคลัสเตอรจะ ดของทีร่ วมกันใช ทังคน วัสดุ ครุภัณ  และจะเกิดประสิทธิภาพสูงสุด

56

เท

ง

คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดเยี่ยมชมการดาเนินงานของคณะ สาธารณสุขศาสตร สถาบันเทคโนโลยีแหงอโยธยา ึ่งมีนวัตกรรมการ ชวยเหลอ ูปวยโรคเรอรังในโรงพยาบาลและในบาน ใหขยับรางกาย ด โดยทาความรวมมอเพ่อสงนักศึกษา ป กป ิบัติงานจริงกับโรงพยาบาล และสถานพยาบาลหลายแหงทังในจังหวัด และนอกจังหวัด พรอมทังให อาจารยและนักศึกษาในคณะรวมกัน กป ิบัติวิชาชีพ โดยการใหบริการ ดานสุขภาพกับเด็กและคนชราในชุมชนทุกเดอน ตลอดจนสอนภาษา ตางประเทศ เชน ภาษาจีน ภาษาอาหรับ ใหกับนักศึกษาเพ่อตอบสนอง ตอความตองการกาลังคนของโรงพยาบาลที่ใหบริการ ูปวยตางชาติ ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหสรางความ เขมแข็งทางดานเทคโนโลยีใหชัดเจน โดยการสราง พั นานวัตกรรม และ สรางความรวมมอกับสถานประกอบการในการพั นาการเรียนการสอน พรอมทังเนนการ ลิตบัณ ิตใหมีความอดทน และทางานเปนทีม โดยการ ใหนกั ศึกษาเปน ชู ว ยอาจารย จะ ดพั นา ปพรอมกันทังนักศึกษา อาจารย และสถาบัน ่ึงคณะสาธารณสุขศาสตรเปนตัวอยางที่ดีในการ กป ิบัติ งาน แตควรพั นา ปเปนรายวิชาสหกิจศึกษา

ท

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

4

เสนทางสัญจรสู สถาบันเทคโนโลยีแหงอโยธยา มหาวิทยาลัยปทุมธานี

ทุ

คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดเยี่ยมชมการดาเนินงานของคณะ วิศวกรรมศาสตรและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยปทุมธานี ึ่งมีการนาเสนอ โครงการบูรณาการงานวิจยั การเรียนการสอนเพ่อชุมชน (Research and Education for Community : REC) โดยบูรณาการงานวิจัยเร่อง ก ร ก ก รท ง เพ พ ร ก ุ พรเ ก ง ุ (The Mixture Experimental Design for Mangosteen Peel Herbal Bar Soap Formulation Development) กับการเรียนการสอน ในรายวิชา การโปรแกรมคอมพิวเตอรสาหรับวิศวอุตสาหการ และรายวิชา สถิติวิศวกรรม และบูรณาการกับการบริการวิชาการ รงก ร ง ก ทุ สอนชาวบานโดยการประชาสัมพันธ า น ูนาชุมชน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมีขอมูลภาวะ การมีงานทาของบัณ ติ เพ่อใชในการจัดการศึกษาใหตรงกับความตองการ ของตลาด โดยควรสรางความเปนเลิศดานการวิจัย และตองเปน ูนาทาง ความคิด อยาง รก็ตาม หลักสูตรที่ ดรับอนุมัติแลว จะตองมีการติดตาม ประเมินคุณภาพของหลักสูตรอยางตอเน่อง 57

กกอ. สัญจร

เสวนา เครือขาย

58

เ

เ ร

ุ

ก

ก ง

เครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนบน มีแ นยุทธศาสตรการสราง ความเขมแข็ง โดยกาหนดวิสัยทัศน พันธกิจ ใหสอดคลองกับวิสัยทัศน พันธกิจของ สกอ และอยูในกรอบภารกิจหลักของสถาบันอุดมศึกษา เนนการเช่อมโยงกับภาคสังคมมากขึน งึ่ ท ของเครอขายภาคกลาง ตอนบน คอ เปน ูนาทางปญญาและที่พึ่งพาของสังคม และพ ก คอ การสรางความรวมมอระหวางสถาบันอุดมศึกษาในเครอขายทางดานการ วิจัย การเรียนการสอน และการบริการวิชาการ โดยกาหนดประเด็น ยุทธศาสตรการสงเสริมการสรางความรวมมอระหวางสถาบันอุดมศึกษา ภาคกลางตอนบนตามพันธกิจของสถาบันอุดมศึกษา การสงเสริมการ เช่อมโยงการทางานของเครอขายเชิงประเด็นกับภาคการ ลิต และ ภาคสวนตาง ทังในระดับทองถิ่น และระดับชาติ และการสงเสริมให เครอขายเพ่อการพั นาอุดมศึกษาภาคกลางตอนบนมีสวนรับ ิดชอบตอ สังคม โดยมีแ นการดาเนินงาน ออกแบบโครงสราง และระบบการบริหารจัดการเครอขายใหมี ความเขมแข็งและยั่งยน สงเสริมใหสถาบันสมาชิกมีสวนรวม และมีบทบาทในกิจกรรมของ เครอขายเชิงประเด็นตาง มากขึน ประสาน สนับสนุน และติดตามการขับเคล่อนภารกิจหลัก ภารกิจ เรงดวน และภารกิจเฉพาะกิจของเครอขายเชิงประเด็นตาม นโนบายของ สกอ สนับสนุนเครอขายเชิงประเด็นใหมีการดาเนินงาน เพ่อยกระดับ คุณภาพบัณ ิต และสังคม ทย เนนการดาเนินการ รวมมอ ในการดาเนินการวิจัย กิจกรรม ที่ เช่อมโยงสอดคลองกับความตองการของชุมชนและภาคการ ลิต ในระดับทองถิ่น ระดับชาติ สงเสริมใหเครอขายทางานทังเชิงรุกในอนาคตของประเทศ และ เชิงรับในการแก ขปญหาที่เกิดขึน การดาเนินงานในภาพรวมเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนบนมี การดาเนินโครงการเฉพาะกิจหลายเร่อง ทังเครอขายวิจัย เครอขายสหกิจ ศึกษา เครอขายบมเพาะวิสาหกิจ เครอขายพั นานิสิตนักศึกษา เครอขาย อุดมศึกษาเพ่อการพั นาอาจารย เครอขายอุดมศึกษาเพ่อการป ิรูป การศึกษา เครอขายอุดมศึกษาเพ่อสนองโครงการในพระราชดาริสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี เครอขายอุดมศึกษาเพ่อ

พั นาการศึกษาทั่ว ป และเครอขายอุดมศึกษาเพ่อพั นาการประกัน คุณภาพการศึกษาระดับอุดมศึกษา โดยในการดาเนินการระยะตอ ป จะเนนการกาหนดนโยบาย ทิศทางการพั นาเครอขายใหชัดเจน เพ่อ รองรับสถานการณการเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็วของประเทศและของ โลก รวมทังการบริหารจัดการเครอขายใหมีความเขมแข็ง รวดเร็ว และมี ประสิทธิภาพยิ่งขึน สาหรับการประชุมเสวนากับเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนบนมี อธิการบดีหรอ แู ทนสถาบันสมาชิกเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนบน จานวน แหง นาเสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ ลงานที่โดดเดน (best practice) ของสถาบัน รวมถึงประเด็นที่ประสงคจะเสวนารวมกับคณะ กรรมการการอุดมศึกษาใน ดาน ประกอบดวย ก ร พ จานวน เร่อง คอ งานวิจยั เพ่อรองรับการเปน โดยจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย การสงเสริมงานวิจัยแบบ สหวิทยาการเพ่อตอบโจทยอุตสาหกรรม โดยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยี พระจอมเกลาพระนครเหนอ การสนับสนุนสงเสริมการวิจัยสูระดับ สากล โดยมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร การสงเสริมการวิจัยแบบ สหวิทยาการทาใหเกิดขอขัดแยงกับการนา ลงานวิชาการ วิจัย ปใชใน การขอตาแหนงทางวิชาการ (เนื่องจากผลงานวิจัยตองมีนํ้าหนัก 50% จึงจะนําไปใชได) โดยมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช การเขาสูป ระชาคม อาเ ียนโดยใชงานวิจัย โดยมหาวิทยาลัยราชภั เทพสตรี การสราง นักวิจัยชุมชน านการเรียนรูจากการป ิบัติ โดยมหาวิทยาลัยราชภั พระนคร การพั นางานวิจัยชุมชนเมอง เพ่อแกปญหาของชุมชนบางบัว เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร โดย มหาวิทยาลัยเกริก ก ร ก รเร ก ร จานวน เร่อง คอ การใชรูปแบบ การเรียนการสอนแบบใชกรณีปญ  หาเปนฐาน เสริมในหลักสูตรเพ่อพั นาทักษะการเรียนรูใ นศตวรรษที่ โดยมหาวิทยาลัย ศรีนครินทรวิโร การใช และ เพ่อเสริม การเรียนรูใหกับนักศึกษา โดยสถาบันบัณ ิตพั นบริหารศาสตร การ จัดการศึกษาแบบ โดยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี การพั นารูปแบบการจัดการเรียนรูวิชาศึกษาทั่ว ป สูศตวรรษที่ โดยมหาวิทยาลัยราชภั ว ลยอลงกรณในพระบรมราชูปถัมภ ตนแบบ นวัตกรรมการศึกษาทีเ่ นนการเรียนการสอนแบบ 59

โดยมหาวิทยาลัยกรุงเทพ โมเดลการจัดการเรียนการสอนที่เนน ูเรียน เปนสาคัญของมหาวิทยาลัยเกษมบัณ ิต โดยมหาวิทยาลัยเกษมบัณ ิต อาจารยคณ ุ ภาพ โดยมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณ ติ ย การพั นาอาจารย ใหสอนแบบ โดยมหาวิทยาลัยนอรทกรุงเทพ การ บูรณาการการเรียนการสอนกับการพั นานักศึกษาของมหาวิทยาลัย นานาชาติเอเชีย แป ิ ก โดยมหาวิทยาลัยนานาชาติเอเชีย แป ิ ก การจัดการเรียนการสอน ในหมวดวิชาศึกษา ทั่ว ป ธรรมาธิป ตย โดยมหาวิทยาลัยรังสิต การพั นา อาจารยเขาสูต าแหนงวิชาการ โดยมหาวิทยาลัยราชพ กษ การจัดการ เรียนการสอนที่เนน โดยมหาวิทยาลัยศรีปทุม การปลูก ง คุณธรรมจริยธรรมแกนกั ศึกษา โดยมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ สหกิจศึกษา โดยวิทยาลัยเ าธอีสทบางกอก การจัดการศึกษา แบบ โดยสถาบันการจัดการปญญาภิวั น แนวทางการสอนตามหลักโมโน คุ รุ ิ โดยสถาบันเทคโนโลยี ทย ญีป่ นุ และ การเรียนการสอนหลักสูตรนานาชาติระดับบัณ ิตศึกษาของ สถาบันบัณ ิตศึกษาจุฬาภรณ โดยสถาบันบัณ ิตศึกษาจุฬาภรณ และ ก ร รก ร ก ร จานวน เร่อง คอ โครงการสถาบัน เทคโนโลยีปทุมวันรวมใจ น ู ูประสบภัยนาทวม โดยสถาบันเทคโนโลยี ปทุมวัน การบูรณาการการเรียนการสอน งานวิจัย และการบริการ วิชาการ การถายทอดเทคโนโลยีการ ลิตขาวโพดขาวเหนียวในจังหวัด พระนครศรีอยุธยาโดยกระบวนการการมีสวนรวม โดยมหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ โครงการบริการวิชาการ ยุววิจัย ประวัติศาสตร โดย มหาวิทยาลัยราชภั พระนครศรีอยุธยา การ บูรณาการงานวิจัย การเรียนการสอน และการบริการวิชาการ โดย มหาวิทยาลัยปทุมธานี โครงการ ร แสน โดยมหาวิทยาลัย หอการคา ทย และ โครงการสอนภาษาตางประเทศในเขตอุตสาหกรรม และชุมชนบริเวณใกลเคียงเพ่อรองรับ โดยสถาบันเทคโนโลยี แหงอโยธยา ึ่งทาใหคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดมีโอกาสรับ งการ นาเสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ ของสถาบันในเครอขาย และ ดรวมเสวนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นที่เปนประโยชนอยางยิ่ง ในการ กาหนดนโยบายดานการศึกษาที่สาคัญตอ ป

60

ง

ง งร

งท ง เ ร ก ร งร

การรับ งการนาเสนอ ของสถาบันอุดมศึกษา แหง เปนทางลัดของคณะกรรมการการอุดมศึกษา และ เู ขารวมประชุม ในการ เรียนรูจากสิ่งที่ดีที่สุด (learning from the best) ึ่งเปนประโยชน อยางยิ่งสาหรับการพั นาอุดมศึกษารวมกันของเครอขาย ทังนี คณะ กรรมการการอุดมศึกษา ดนาเสนอ ระบอบการศึกษาอุดมศึกษากับ การพั นาสูอนาคต เพ่อการพั นาสูอนาคต ของประเทศ ทยและประชาคมอาเ ียน เสนทางระเบียงเศรษฐกิจแนว ตะวันออก ตะวันตก (East-West Economic Corridor: EWEC) ึ่งใน การจัดการศึกษามีความจาเปนที่จะตองเตรียมการเร่องภาษาที่ใชในการ ส่อสาร มหาวิทยาลัยแตละแหงควรมีจุดยนของตนเอง การจัดการเรียน การสอนบรรยากาศ สิง่ แวดลอม เปนสิง่ ทีส่ าคัญ ในการสรางคน มหาวิทยาลัยตองมีการปรับตัวจากคณะ ปสูกลุมวิชา (cluster) และงานวิจยั มใชอยูใ นหองทดลอง แตจะตอง ลักดันใหถงึ ระดับ เศรษฐกิจใหครบวงจร ถอเปนสิง่ หนึง่ ทีจ่ ะนา ปสูค วามเปนเลิศ คณะกรรมการ การอุดมศึกษา ดจดั กลุม ประเภทสถาบันอุดมศึกษา เพ่อสงเสริมใหสถาบัน ปในทิศทางทีส่ อดคลองตามบริบท สาหรับกลุม มหาวิทยาลัยใหม ประกอบ ดวย มหาวิทยาลัยราชภัฏ เนนการจัดการศึกษาและการวิจัยสูความเปน เลิศทีเ่ หมาะสมกับบริบทของสถาบันอุดมศึกษาเพ่อการพั นาทองถิน่ และ

61

ชุมชน และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลเนนการจัดการศึกษาและการ วิจัยสูความเปนเลิศที่เหมาะสมกับการ ลิตบัณ ิตนักป ิบัติ (practical ‘hands on’ training) นอกจากนี มีการนาเสนอโครงสรางพันธกิจงานสรางสรรควชิ าการ วิจยั ทีเ่ ริม่ จากแรงดลใจจากปญหา การป บิ ตั ิ มโนทัศน ทัศนคติ ความเช่อ การ ตีความ แปลความ เกิดเปน ความคิด รวมถึงรูปแบบ แนวเร่องการ แสดงออก และเนอหาสาระ งึ่ มีความสอดคลองกับโครงสรางพันธกิจหลัก ของระเบียบวิธีวิจัย ที่มีสวนประกอบของบทนา แนวความคิด ท ษฎี งาน วิจัยที่เกี่ยวของ วิธีการดาเนินการวิจัย ทดลองป ิบัติ ขันตอนการวิจัย การ วิเคราะหสรุปประเมิน ล และสรุป ล อภิปราย ขอเสนอแนะ ึ่งหากนา งานวิจัยมาถอดรหัสจะพบวา มีการบูรณาการทัง ดาน คอ สอน วิจัย บริการวิชาการ ทานุบารุงศิลปวั นธรรม ึ่งศิลปวั นธรรมสามารถสอด แทรกอยูในทุกเร่อง อาทิ มหาวิทยาลัยราชภั พระนครศรีอยุธยา มีองค ความรูท สี่ รางแรงบันดาลใจในการอนุรกั ษ สบสาน วิจยั สรางสรรค พั นา สนับสนุน เ ยแพร งานศิลปวั นธรรม ควรใหสาขาวิชาเขา ปเจาะประเด็น สราง ลงานวิจัย เพ่อสงเสริมจังหวัดพระนครศรีอยุธยาที่เปนเมองมรดก โลก ใหครอบคลุม ชัดเจน และครบวงจรมากขึน ก ก ก ท งเร เ ุ กเ ท ท ง กร ร เ ุ ก ท ท รง เ ท ง ร ง รร เ เ ทพง ง ง ก ร พ งเ ก ง ท เ พ ง ร (collaborative research) ร ง ร ก ร ง เพ ร ร ก กร ก ุ รพร ท ง กท ร ในโอกาสนี ดมีการเสวนาในประเด็นตาง เพิ่มเติม อาทิ การวิจัยแบบ สหวิทยาการ (Multi-discipline research) เพ่อใหเกิดความรวมมอ หลายสาขา หลายสถาบัน แตมีประเด็นการขอตาแหนงทางวิชาการที่จะ ตองมีสว นรวม มนอ ยกวารอยละ งึ่ เปนอุปสรรค หากตองการใหบรรลุ ยุทธศาสตรชาติ ควรที่จะใหเกิด ทังนักวิจัย องคกร และ ประชาชน มวลมนุษยชาติ ทังนี มีขอเสนอใหมีการพิจารณาปรับเปลี่ยน อัตรารอยละขันต่า โดยดูจากขนาดโครงการ ความยาก เทคนิควิธีการ ล ลิต ลลัพธ ลกระทบจากการประยุกตใชงานวิจัย นโยบายสาธารณะ รวมถึงพิจารณาเร่องการโอนยายตาแหนงทางวิชาการขามมหาวิทยาลัย

62

นอกจากนี ยังมีกรณีทอี่ าจารยตน แบบจัดการเรียนการสอนดวยกลยุทธ การสอนตาง เชน และ ด มีการศึกษาประสิทธิ ลในรายวิชาที่จัดการเรียนการสอนวาเกิด ลลัพธ การเรียนรู (learning outcome) หรอความเปลี่ยนแปลงตามเปาหมาย เปรียบเทียบระหวางเทอมตนและเทอมปลายอยาง ร แต ลงานดังกลาว ม ดรับการยอมรับในการประเมินตาแหนงทางวิชาการ เน่องจาก ม ด พั นาองคความรู (body of knowledge) ในศาสตรที่สอน ในประเด็นดังกลาว คณะกรรมการการอุดมศึกษารวมกับคณะกรรมการ ขาราชการพลเรอนในสถาบันอุดมศึกษา ดมกี ารแตงตังคณะอนุกรรมการ ศึกษาและปรับปรุงระบบการกาหนดตาแหนงทางวิชาการของคณาจารย ในสถาบันอุดมศึกษา เพ่อปรับปรุงหลักเกณ ก ารเขาสูต าแหนงทางวิชาการ สําหรับกรณีการปรับเปลี่ยนกําหนดอัตราขั้นตํ่า ในรางระเบียบฯ ไดมี การยกเลิกสัดสวนรอยละ โดยมีเงื่อนไขวาผูขอจะตองชี้แจงบทบาท ตนเอง และมีการลงนามรับรองตามความเหมาะสม ึ่ง ดมีการขอ ความเห็นยกเลิกจาก กลุมมหาวิทยาลัยแลวและมีการพิจารณา ใหขึนกับชนิดของวารสาร การประยุกต การใชประโยชนนโยบาย สาธารณะดวย นอกจากนี ในรางระเบียบใหม ดระบุวา ลงานวิจัยที่มี คุณภาพ สามารถที่จะขอตาแหนงทางวิชาการ ด โดย มจาเปนตอง ตรงสาขาวิชา เพ่อใหศาสตรใหม ดเกิดขึนมา และยัง ดเปดชองสาหรับ ลงานที่ดี แมจะ ม ดตีพิมพ แตมี ลงานที่ดีเดนอ่น ใชเทียบเคียง ดดวย ึ่งปจจุบันขันตอนการปรับปรุงตาแหนงทางวิชาการที่ ก พ อ เรียบรอย แลว อยูร ะหวางรอคณะอนุกรรมการ ที่ กกอ แตงตังขึนเพ่อเสนอนโยบาย เกีย่ วกับเร่องการวิจยั รวมกับภาคอุตสาหกรรมและจะมีการประชุม ระหวางคณะกรรมการที่เกี่ยวของ และจะมีการใหสถาบันอุดมศึกษา ด วิพากษตอ ป

63

ครง

คร าย ุ ม ก า าค ะ น ก ยง น น น

เ ร

ุ

ก

กเ งเ

การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครังที่ จัดขึนระหวางวันที่ ธันวาคม ณ มหาวิทยาลัยขอนแกน และสถาบันอุดมศึกษาในเครอขายภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนบน ประกอบดวย สถาบัน อุดมศึกษา จานวน แหง ดแก สถาบันอุดมศึกษาในกากับ ในสังกัดของรัฐ แหง สถาบันอุดมศึกษาเอกชน แหง และวิทยาลัยชุมชน แหง มีมหาวิทยาลัยขอนแกนเปนสถาบันแมขาย โดยในการสัญจรครังนี คณะกรรมการการอุดมศึกษา และ ูบริหารของสานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดมีโอกาสเยี่ยมชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษาในเครอขาย จานวน แหง เสนทาง คอ เ ท งท มหาวิทยาลัยนครพนม และมหาวิทยาลัยราชภั สกลนคร เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั เลย และมหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนอ เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั อุดรธานี และวิทยาลัยพิชญบัณ ิต เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั รอยเอ็ด มหาวิทยาลัยมหาสารคาม และมหาวิทยาลัยราชภั มหาสารคาม เ ท งท วิทยาลัยชุมชนมุกดาหาร และมหาวิทยาลัยราชภั กาฬสินธุ และ ดรวมประชุมเสวนากับเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนบน

* สถาบันอุดมศึกษาจํานวน 15 แหง ดังนี้ มหาวิทยาลัยขอนแกน มหาวิทยาลัยนครพนม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร มหาวิทยาลัยราชภัฏกาฬสินธุ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม มหาวิทยาลัยราชภัฏรอยเอ็ด มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ วิทยาลัยสันตพล วิทยาลัยบัณฑิตเอเชีย วิทยาลัยพิชญบัณฑิต วิทยาลัยชุมชนหนองบัวลําภู วิทยาลัยชุมชนมุกดาหาร

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

1

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยนครพนม มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

ท

รพ

คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดเยี่ยมชมวิทยาลัยการบินนานาชาติ สถานทีจ่ ดั การเรียนการสอนของหลักสูตรการบิน และสถานทีจ่ ดั การเรียน การสอนของคณะและวิทยาลัยตาง เชน คณะศิลปศาสตรและวิทยาศาสตร คณะเทคโนโลยีอตุ สาหกรรม และวิทยาลัยธาตุพนม ในโอกาสนี มหาวิทยาลัย นครพนม ดนาเสนอวิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ (best practice) เร่อง การจัด การเรียนการสอนแบบบูรณาการการเรียนการสอนรวมกับการวิจยั ในสาขา วิชาตาง ดังนี การ ลิตนาปลาจากปลารา เคร่องแกะกลีบกระเทียมขนาดเล็ก การสรางเคร่องชวย งจากโทรศัพทเคล่อนที่ที่เลิกใชงาน เพ่อ ูบกพรองทางการ ดยินที่ยาก รในชนบท ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหวิทยาลัยการ ทองเทีย่ วและอุตสาหกรรมบริการจัดเสนทางการทองเทีย่ วจังหวัดนครพนม โดยจัดเปนเสนทางรถ เสนทางจักรยาน เพ่อใหวิทยาลัยแตละแหง ด เช่อมตอกัน โดยบูรณาการจากองคความรูท มี่ ี จัดการเรียนการสอนรวมกับ แหลงชุมชนตาง และเน่องจากมหาวิทยาลัยนครพนมเกิดจากการ หลอมรวมสถาบันอุดมศึกษาภายในจังหวัดนครพนม แตละคณะวิชา ควรสรางจุดเดนของแตละคณะที่มีพนฐานมาจากสถาบันอุดมศึกษาเดิม กอนการหลอมรวม เพ่อเปนเอกลักษณของตัวเอง

ท

ร

ก

ร

มหาวิทยาลัยราชภั สกลนคร นาเสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ (best practice) เร่องการวิจัยและพั นาเทคโนโลยีเทอรโมอิเล็กทริกส ึ่งมี การจัดตังเปนศูนยวิจัยเทอรโมอิเล็กทริกส เปนการนาองคความรูของวัสดุ เชิงความรอนและวัสดุเชิง ามาพั นาตอยอดใหเกิด ล ลิตทาง า และความเย็น โดยการนาวัตถุดบิ ทีม่ ใี นทองถิน่ มาสังเคราะหสารในการ ลิต วัสดุที่ใหความรอนและ ลิตกระแส า ลดตนทุนในการนาเขาวัตถุดิบ จากตางประเทศ พั นางานวิจัยและพั นา ลงานวิชาการนาเสนอในเวที นานาชาติ และมีแ นในระยะเวลา ป เขาสูการ ลิตสูภาคอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยนาอุปกรณเทอรโมอิเล็กทริกส ใชในการจัดการเรียนการ สอนสาขาวิชา สิกสในระดับปริญญาตรี และในรายวิชาเทคโนโลยีเทอรโม อิเล็กทริกส สาหรับปริญญาโท และเอก มีการจัดพิมพหนังสอเกี่ยวกับ เทอรโมอิเล็กทริกส และบริการวิชาการ ตลอดจนพั นา ลงานวิจัยสูเชิง

66

พาณิชย ขณะนีอยูร ะหวางดาเนินการพั นาตอยอดประยุกตใชงานรวมกับ อุปกรณอ่น หรอเคร่องกาเนิด าขนาดเล็กใหกับชุมชนทองถิ่น ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหสงเสริมทุก ภาควิชามีการพั นางานวิจยั มีการแลกเปลีย่ นเรียนรูป ระสบการณในการ ลิตงานวิจัย ใหสามารถนาเสนอในเวทีนานาชาติ ดเหมอนศูนยวิจัย เทอรโมอิเล็กทริกส พรอมทังควรสงเสริมและพั นาบุคลากรที่มีคุณภาพ เพ่อใหคงอยูกับมหาวิทยาลัย โดยสนับสนุนทุนในการวิจัย หรอการพั นา ความรูความสามารถเพิ่มเติม จัดสรรรางวัลใหเหมาะสมกับความรู ความ สามารถ

ท

ร

กกอ. สัญจร

เ

เสนทางที่

2

มหาวิทยาลัยราชภั เลย นาเสนอวิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ (best practice) เร่อง โครงการพั นานักศึกษาและบุคลากรสูส ากล งึ่ การพั นามหาวิทยาลัย สูความเปนสากล เปนภารกิจสาคัญของสถาบันอุดมศึกษาในปจจุบัน สอดคลองกับนโยบายการบริหารมหาวิทยาลัย เพ่อใหสามารถนาพา เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยกาวทันความเปลี่ยนแปลงของโลก และสามารถแขงขัน มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย ในระดับสากล ด มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ดังนัน เพ่อใหเกิด ลสัม ทธิ มหาวิทยาลัยมีนโยบายใหนักศึกษาและ บุคลากร ปศึกษาอบรมและดูงานในตางประเทศ เพ่อเปดโลกทัศนและ มีวิสัยทัศนกวาง กล สามารถนาความรูและประสบการณ ตลอดจนภาษา ที่ ดรับการ ก นมาประยุกตใชใหเกิดประโยชนตอการเรียนการสอน ตลอดจนมีโอกาสรับความรูและประสบการณที่กวางขวาง เกิดการพั นา ตนเองทาใหมคี วามสามารถแขงขันในระดับสากล ด งึ่ จากการดาเนินงาน ที่ านมา ลการดาเนินงานเปนที่พอใจทังในเชิงปริมาณและคุณภาพ

ท

กเ งเ

มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนอ นาเสนอวิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ (best practice) เร่อง การเรียนรูการบริการ (Service Learning : SL) เปนการ สงเสริมพนฐานการ กป ิบัติ (evidence-based practice) รูปแบบการ เรียนรูการบริการ เปนการบูรณาการ องคประกอบ คอ หลักสูตรการ เรียนรูในมหาวิทยาลัย ที่ตองมีการ กป ิบัติ กับหลักสูตรการบริการ (SL courses) การ กป ิบัติเปนการจัดการเรียนการสอนโดยการป ิบัติ

67

จริง ึ่งนักศึกษาตองมีทักษะเร่องการบริการ สิ่งที่ ดรับจากการบูรณาการ ทังสององคประกอบ นอกจากทักษะการ กป ิบัติจริงตามขอกาหนด หลักสูตรและทักษะการบริการ ยังทาใหนักศึกษา ดทักษะการวิจัยอยางมี ระบบ จากการที่นักศึกษา ปศึกษาชุมชนและอภิปรายรวมกับคนในชุมชน ทาใหทราบความตองการเพิ่มเติม หรอแนวคิดการสรางนวัตกรรมใหม ที่เหมาะสมกับชุมชน ถามีการศึกษาอยางตอเน่องจะคนพบกระบวนการ ปรับปรุงคุณภาพที่ ดจากการบริการ ประโยชนจากการบริการ คอ นักศึกษา ด กประสบการณ และเสริมสรางความเขมแข็งใหชุมชน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหเนนทีภ่ ารกิจงาน บริการวิชาการสูชุมชน ดังนัน วิธีการประเมินเพ่อการเขาสูตาแหนงทาง วิชาการ จึงควรมีตัวชีวัดที่ชัดเจนเฉพาะงานบริการวิชาการสูชุมชนวาจะ วัดอยาง ร ึ่งอาจตางจากงานวิชาการ เพราะงานบริการวิชาการสูชุมชน ควรวัดที่การป ิบัติ วามี ลกระทบตอชุมชนอยาง ร และประโยชนที่ ชุมชน ดรับเปนที่ประจักษอยาง ร กกอ. สัญจร

เสนทางที่

3

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี วิทยาลัยพิชญบัณฑิต

68

ท

ร

ุ ร

มหาวิทยาลัยราชภั อุดรธานี เสนอวิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ (best practice) การดาเนินงานบริการแกสังคม ดังนี โครงการถายทอดเทคโนโลยีการ ลิตกา ชีวภาพจากมูลสัตวและ เศษขยะอินทรียสาหรับครัวเรอนในชุมชน เพ่อถายทอดเทคโนโลยี การนามูลสัตวมา ลิตเปนกา ชีวภาพ นวัตกรรมโครงการพั นาคุณภาพชีวิตเยาวชน ดานสุขภาวะทาง เพศทีม่ งุ ประสิทธิ ล การจัดการของทองถิน่ เพ่อเยาวชน เพ่อพั นา พนที่ตนแบบดานการจัดการเชิงยุทธศาสตรแบบบูรณาการภารกิจ การสรางเสริมคุณภาพชีวิตเยาวชนในจังหวัดอุดรธานีใหมีสุขภาวะ ทีด่ ขี นึ จากการดาเนินการ จึงเกิดเครอขายการจัดการเชิงยุทธศาสตร แบบบูรณาการในการดาเนินการเพ่อพั นาคุณภาพชีวิตเยาวชน ดานสุขภาวะทางเพศ นักศึกษามีบทบาทในการเขาถึงกลุม เปาหมาย เพ่อนเยาวชน เยาวชนกลุมที่มีพ ติกรรมเสี่ยง ที่ตองการบริการ สุขภาพที่เปนมิตร สามารถเขาถึงบริการ และสามารถปรับลด พ ติกรรมเสี่ยงของตนเองลง ด

ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมีการดาเนินการ ใหเห็นถึงอัตลักษณที่ชัดเจนของมหาวิทยาลัย เชน การประชาสัมพันธ จุดเดนของมหาวิทยาลัยในการมีสว นรวมในกิจกรรมพั นาชุมชน และการ มีความรวมมอกับประเทศเพ่อนบาน รวมทังการสงเสริมการทองเทีย่ วของ จังหวัดอุดรธานี เพ่อเปน นู าในการพั นาอุดมศึกษาทีเ่ ช่อมตอกับประเทศ เพ่อนบานในภูมภิ าคอาเ ยี น ด สาหรับโครงการพั นาคุณภาพชีวติ เยาวชน ดานสุขภาวะทางเพศ คณะกรรมการเสนอแนะใหมีการศึกษาและเก็บ รวบรวมขอมูลเชิงสถิติมาวิเคราะหเชิงลึก เพ่อใหมี ลตอการแกปญหาใน ระดับที่เปน ลลัพธและ ลกระทบ ดอยางชัดเจนมากยิ่งขึน

ท

พ

วิทยาลัยพิชญบัณ ติ นาเสนอวิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศดานการบริการวิชาการ แกสังคม ที่มีกระบวนการ ระบบ และกล กการบริการทางวิชาการ และ ดดาเนินการตามระบบที่วาง ว โดยวิทยาลัยมีการบูรณาการงานบริการ วิชาการกับกระบวนการจัดการเรียนการสอน และการป ิบัติงานประจา ดานอ่น ของอาจารยและบุคลากร และการบูรณาการงานบริการวิชาการ แกสังคมกับการวิจัย เชน นา ลการวิจัย ปสูการใชประโยชนจริง เพ่อตอบ สนองความตองการของสังคมในหลายภาคสวน ตลอดจนนาความรู ประสบการณจากการใหบริการทางวิชาการมาพั นาตอยอด ปสูการทา วิจยั เพ่อให ดองคความรูใ หม นอกจากนี วิทยาลัย ดนาเสนอ ลการดาเนิน งานดานการประกันคุณภาพภายในของวิทยาลัยที่ดีขึนอยางกาวกระโดด อยาง รก็ตาม วิทยาลัยยังประสบปญหานักศึกษานอย เน่องจากมีคูแขง คอนขางมาก อีกทังยังมีปญหาดานบุคลากรที่ มเพียงพอ มวาจะเปนสาย วิชาการหรอสายสนับสนุน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหวิทยาลัยสราง ความรวมมอกับมหาวิทยาลัยที่มีความเขมแข็งในการพั นาวิทยาลัยใหมี ศักยภาพ และใหเพิ่มทุนพั นาบุคลากรเพ่อสรางความเขมแข็งใหกับ บุคลากรของวิทยาลัยอยางตอเน่อง อยาง รก็ตาม ปญหานักศึกษานอย และมีคแู ขงมาก คณะกรรมการใหความเห็นวาวิทยาลัยควรจะจัดการเรียน การสอนในสาขาวิชาที่มีความเชี่ยวชาญ มากกวามุงเนนแตความตองการ ของตลาด และควรพั นาสาขาวิชาที่เปดสอน ใหมีความเขมแข็งจน สรางเปนจุดเดนของวิทยาลัย จึงจะทาใหวิทยาลัยดารงอยู ดในระยะยาว

69

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

4

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏรอยเอ็ด มหาวิทยาลัยมหาสารคาม มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

ท

ร

ร เ

มหาวิทยาลัยลัยราชภั รอยเอ็ด นาเสนอวิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ (best practice) เร่อง การบูรณาการ การวิจัย การเรียนการสอน และการ บริการทางวิชาการ : กรณีมหาวิทยาลัยราชภัฏรอยเอ็ด ึ่ง ดใหการ บริการวิชาการกับโรงเรียนและชุมชนตาง มีการรวมการวิจัย รวมเปน วิทยากร และรวมเ ยแพรถายทอดเทคโนโลยี โดยใชกระบวนการ จัดการความรูเปนตัวบูรณาการ จนสถานศึกษามีการเปลี่ยนแปลงและ เห็น ลการใหบริการทางวิชาการชัดเจน ึ่งจุดเดนอยูที่การบูรณาการงาน วิจัยเขากับการเรียนการสอนในแตละรายวิชา โดยโจทยมาจากพนที่ โดย อาจารยและนักศึกษาเขา ปมีสวนรวมชวยพั นาชุมชนในรูปแบบตาง เชน การวิจัย การออกแบบ ลิตภัณ  การสราง ึ่งเปนการอนุรักษ ภูมิปญญาทองถิ่น และตอยอดในเชิงพาณิชย เปนตน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหเนนเร่องคุณภาพ การจัดการศึกษา โดยปรับปรุงเกณ ม าตรฐานหลักสูตร การรับรองหลักสูตร (accredit) และสงเสริม สนับสนุนใหคณาจารยทาวิจยั ใหมากขึน พรอมทัง จัดการเรียนการสอนแบบสหกิจศึกษา (cooperative education) เนน ใหนกั ศึกษาป บิ ตั งิ านจริง และตองปลูก ง จิตสานึกดานคุณธรรมจริยธรรม ใหกบั นักศึกษา นอกจากนี ควรมีบทบาทและแนวคิดในการมีสว นรวมป ริ ปู ประเทศ โดยเฉพาะในประเด็นการป ิรูปการศึกษา ควรศึกษาและรวม แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับ พ ร บ การอุดมศึกษา ดวย

ท

ร

มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ดนาเสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ (best practice) เร่อง หนึ่งหลักสูตร หนึ่งชุมชน บทบาทมหาวิทยาลัย มหาสารคามกับการรับใชสังคม กระบวนการเรียนรูคูการใหบริการและ การบูรณาการพันธกิจทัง ดานของสถาบันอุดมศึกษา กาหนดใหแตละ หลักสูตรนาความรู ประสบการณความเชี่ยวชาญเฉพาะทางของหลักสูตร ปสูก าร เรียนรูค กู ารใหบริการ รวมกับชุมชน มีนสิ ติ เปนศูนยกลาง สราง กระบวนการเรียนรูแบบมีสวนรวมระหวางอาจารยกับนิสิต ระหวางนิสิต กับนิสิต และระหวางอาจารย นิสิต ชุมชน โดยหลักการเปนการบูรณาการ านการเรียนการสอนที่มีกิจกรรม โครงการ เปนกล กหลักบนฐาน ความตองการของชุมชน เนนกระบวนการเรียนรู านการลงมอทา เรียนรู จากสถานการณจริง เพ่อกอใหเกิดประสบการณที่เปนรูปธรรม มมุงเนน การ ถายทอด จากมหาวิทยาลัยแตเพียง ายเดียว แตมุงเนนการเรียนรู รวมกัน เพ่อสรางองคความรูรวมกัน และเพ่อลดความเหล่อมลาทาง 70

สังคม โดยเฉพาะอยางยิ่งสังคมในชนบท นอกจากนี ยังมี ลงาน โครงการ เดน อาทิ การวิจยั เชิงพาณิชย ความรวมมอกับมหาวิทยาลัย ในอาเ ียน การพั นามหาวิทยาลัยมหาสารคามสูสากล มหาวิทยาลัย สีเขียว การสรางความเขมแข็งเพ่อให ดรับการจัดอันดับ (ranking) ที่ดีขึน ทง กรร ก รก ร ุ ก ความพยายามในการพั นาการ จัดการศึกษาทาใหคุณภาพของมหาวิทยาลัยดีขึน สง ลใหการจัดอันดับ ของมหาวิทยาลัยเพิ่มสูงขึนทุกป และโครงการหนึ่งหลักสูตร หนึ่งชุมชน ึ่งถอเปนสหกิจศึกษา ดาเนินการรวมกับชุมชนเปนแนวคิดที่ดีมาก ตอง ชวยกันเ ยแพรใหเห็นถึงความกาวหนาของเครอขาย ใหสาธารณชน ดรู และนา ปใชใหเกิดประโยชน นอกจากนี ควรมีบทบาทและแนวคิดในการ มีสวนรวมป ิรูปประเทศ โดยเฉพาะในประเด็นการป ิรูปการศึกษา และ ควรศึกษาและรวมแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับ พ ร บ การอุดมศึกษา ดวย

ท

ร

ร

มหาวิทยาลัยราชภั มหาสารคาม นาเสนอวิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ (best practice) เร่อง การนอมนาโครงการตามพระราชดาริ ส่อ เ ยแพร ถายทอดสูช มุ ชนดวยกระบวนการบูรณาการสูง านประจาในบริบท ของมหาวิทยาลัยราชภั มหาสารคาม โดยเนนการพั นาแนวทางการ บริหารจัดการ การเ ยแพร ถายทอด และใหบริการส่อ ที่ทาใหครู สามารถเขาถึง เขาใชส่อ ดอยางสะดวกและรวดเร็ว สอดคลองกับความ ตองการ ทังนี มหาวิทยาลัย ดทาการศึกษาความตองการของชุมชนในการ ประยุกตใชสอ่ เพ่อการเรียนการสอน ใหบริการดาน อ ที แี กชมุ ชน นามาสูการพั นาโครงการและกิจกรรมบูรณาการงานประจาสูงานวิจัย เพ่อสงเสริมการใช อ ีทีของชุมชน นามาใชในการเรียนการสอนนักศึกษา ทุกระดับ เพ่อสงเสริมทักษะและประสบการณการเรียนรูของ ูเรียน ดวย กระบวนการวิจยั แบบมีสว นรวม ปจจุบนั มีเครอขายในชุมชนโดยสานักงาน เขตพนที่การศึกษา นาโรงเรียนเขารวมเปนเครอขายรวมกับมหาวิทยาลัย จานวน แหง รับส่อ ทังสิน ตัว ครอบคลุม จังหวัด ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมรี ะบบการติดตาม และประเมิน ลการใชส่อ อยางตอเน่องเปนระยะ และใหมีการ สงเสริมการเรียนการสอนภาษาอังก ษแกนักศึกษา บุคลากร และบุคคล ทัว่ ป เพ่อเตรียมความพรอมสูป ระชาคมอาเ ยี น นอกจากนี ควรมีบทบาท และแนวคิดในการมีสว นรวมป ริ ปู ประเทศ โดยเฉพาะในประเด็นการป ริ ปู การศึกษา และควรศึกษาและรวมแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับ พ ร บ การ อุดมศึกษา ดวย 71

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

5

เสนทางสัญจรสู วิทยาลัยชุมชนมุกดาหาร มหาวิทยาลัยราชภัฏกาฬสินธุ

72

ท

ุ

ุก

ร

วิทยาลัยชุมชนมุกดาหาร เปนแหลงวิชาการเพ่อชุมชน ภายใตสโลแกน มีโครงการจัดการความรูเพ่อเสริมสราง ความเขมแข็งของชุมชน (KM) และการทาวิจัยแบบมีสวนรวม (PAR) โดย ที่ า นมา มี ลการดาเนินงานทีโ่ ดดเดน อาทิ ขาวทนแลงสาหรับพนทีจ่ งั หวัด มุกดาหาร การสรางหวงโ อุปทานชุมชนธุรกิจถั่วลิสง (supply chain community) ในจังหวัดมุกดาหาร การจัดการทองเที่ยวโดยชุมชน (ทองเที่ยวเชิงเกษตร) การสบสานวั นธรรมชนเ ามุกดาหาร (สายใย วัฒนธรรมชนเผา) การดูแล ูสูงอายุ (ฒ ไม เฒา) การสรางมูลคาเพิ่มของ า หมักโคลนจังหวัดมุกดาหาร โดยใชนาโนเทคโนโลยี การพั นาศักยภาพ ชุมชนเพ่อเขาสูประชาคมอาเ ียน โดยมีกรรมการสภาวิทยาลัย ึ่งเปน ตัวแทนจากทุกภาคสวน ทาใหสรางความเขมแข็งใหกับวิทยาลัยชุมชน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหศึกษาดาน การเกษตร โดยหาพชที่ปลูกงาย ดูแลนอย แตให ลตอบแทนงาม เพ่อ พั นาการเกษตรในทองถิ่น และควรทาการเกษตรแบบครบวงจร โดยใช ท ษฎีของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต โดยอาจทาเปน จาลอง กอน เพ่อเปนแหลงเรียนรูและทดลองใหกับชุมชนในทองถิ่น และเปน จุดแข็งเม่อเขาสูป ระชาคมอาเ ยี น สาหรับกรณีโครงการขาวทนแลงสาหรับ พนที่จังหวัดมุกดาหาร ควรศึกษาเกี่ยวกับพันธุขาวดวยเพ่อนา ปพั นา การเกษตรดวย และควรศึกษาและพั นาเร่องการเพิ่มมูลคาของสินคา อยางจริงจัง เชน การบรรจุหีบหอ แนวคิดทางการตลาด การแปรรูป ลิตภัณ ทางการเกษตร นอกจากนีควรใหความรูกับชาวบานในเร่องของ ภาษา ประวัติศาสตร และวั นธรรมของประเทศเพ่อนบาน เพ่อเตรียม เขาสูประชาคมอาเ ียน และเนนการทาวั นธรรมชนเ า ึ่งเปนจุดแข็ง จังหวัด ใหเปนแหลงทองเที่ยวลุมนาโขง ทา เนนจุดขายที่ ธรรมชาติ สุขภาพ วั นธรรม

ท

ร

ก

ุ

มหาวิทยาลัยราชภั กาฬสินธุ มีปรัชญา คุณธรรมนาการศึกษาคอ การพั นาที่ยั่งยน โดยมีนโยบายการดาเนินงาน คอ ภาคภูมิถิ่นอีสาน แหลงวิชาการชุมชน สรางคนดี มีคุณธรรม ึ่งมหาวิทยาลัย ดจัดทา โครงการ การสรางภาคีความรวมมอทางวิชาการ มุงสูอุดมศึกษาเพ่อการ พั นาทองถิน่ ทีย่ งั่ ยน และมีบริการวิชาการทางดานปรัชญาเศรษฐกิจพอ เพียงรวมกับมูลนิธิรากแกว โดยเรียนรูภูมิปญญาทองถิ่นกับปราชญชุมชน มีการวิจัยเร่อง า ายหมักโคลนรวมกับชาวบาน และมีการสงเสริมคุณคา และเพิ่มมูลคาทางเศรษฐกิจของขาว โดยในอนาคตจะมีการจัดตังภาคี พั นา เพ่อพั นาเศรษฐกิจชุมชนอยางมีสวนรวม ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหทาแนวป บิ ตั ทิ ดี่ ี (best practice) ทางดานคุณธรรมนาการศึกษาใหเขมแข็ง ตามปรัชญา ของมหาวิทยาลัย และควรเนนการทาวิจัยใหสอดคลองกับบริบทของพนที่ เพ่อนาสังคม ปสูก ารพั นาทีย่ งั่ ยน และเปนสวนหนึง่ ในการแกปญ  หาของ ชุมชน พรอมทังควรใหความรูกับชาวบานเร่องภาษา ประวัติศาสตร และ วั นธรรมของประเทศเพ่อนบาน เพ่อเตรียมเขาสูป ระชาคมอาเ ยี น อยาง ร ก็ตามมหาวิทยาลัยควรเรงและสนับสนุนการพั นาอาจารย ในเร่องของ การทาตาแหนงทางวิชาการ และสรางความสัมพันธกับทุกภาคสวน เพ่อ รวมกันพั นานักศึกษา เพราะสิ่งสาคัญที่สุดที่มหาวิทยาลัยตองทาให ด คอ นักศึกษาที่จบมาตองมีงานทา สามารถเลียงชีพ ด

73

กกอ. สัญจร

เสวนา เครือขาย

74

เ

เร

ุ

ก

กเ งเ

การดาเนินงานในภาพรวมของเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออก เฉียงเหนอตอนบน ึ่งมีพนที่ครอบคลุมทังหมด จังหวัด มีเครอขาย สถาบันอุดมศึกษาตาง รวมกันแลวประมาณเกอบ แหง ทังภาครัฐ เอกชน และมหาวิทยาลัยสง  แหง บทบาทภารกิจ ึ่งมีเครอขาย งึ่ อยูภ ายใตการสนับสนุนของ สกอ มี ภารกิจ คอ เครอขายสหกิจศึกษา เครอขายวิจัยและพั นาภาครัฐรวมเอกชนในเชิงพาณิชย เครอขายการ ประกันคุณภาพการศึกษา เครอขายโครงการ หรอ เครอขายการรณรงคและปองกันยาเสพติด เครอขายวิจยั และ ถายทอดเทคโนโลยีสชู มุ ชน เครอขายบัณ ติ วิทยาลัย และเครอขายบัณ ติ อุดมคติ ทย สาหรับการประชุมเสวนากับเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออก เฉียงเหนอตอนบน ดจดั ชวงการเสวนา โดยใหอธิการบดีหรอ แู ทนสถาบัน สมาชิกเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนบน จานวน แหง นาเสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ ลงานที่โดดเดน (best practice) ของสถาบัน ดังนี โปรแกรมระบบฐานขอมูลหลักสูตรตามกรอบมาตรฐานคุณวุ ริ ะดับ อุ ด มศึ ก ษาแห ง ชาติ (TQF : Thailand Qualification Framework) โดยมหาวิทยาลัยขอนแกน การพั นาเคร่องแกะกลีบกระเทียมขนาดเล็กเพ่อเพิม่ มูลคา ลิตภัณ  ทางการเกษตร โดยมหาวิทยาลัยนครพนม

หนึ่งหลักสูตรหนึ่งชุมชน บทบาทมหาวิทยาลัยมหาสารคาม กับการรับใชสังคม กระบวนการเรียนรูคูการใหบริการและการ บูรณาการพันธกิจทัง ดานของสถาบันอุดมศึกษา โดยมหาวิทยาลัย มหาสารคาม พั นาคุณภาพชีวิตเยาวชน ดานสุขภาวะทางเพศ จังหวัดอุดรธานี โดยมหาวิทยาลัยราชภั อุดรธานี โครงการพั นานักศึกษาและบุคลากรสูสากล โดยมหาวิทยาลัย ราชภั เลย การวิจัยและพั นาเทคโนโลยีเทอรโมอิเล็กทริก โดยมหาวิทยาลัย ราชภั สกลนคร การสรางภาคีความรวมมอทางวิชาการ มุงสูอุดมศึกษาเพ่อการ พั นาทองถิ่นอยางยั่งยน โดยมหาวิทยาลัยราชภั กาฬสินธุ การนอมนาโครงการตามพระราชดาริ ส่อ เ ยแพรถา ยทอด สูชุมชนดวยกระบวนการบูรณาการสูการงานประจาในบริบทของ มหาวิทยาลัยราชภั มหาสารคาม โดยมหาวิทยาลัยราชภั มหาสารคาม การบูรณาการ การวิจัย การเรียนการสอน และการบริการทาง วิชาการ กรณีมหาวิทยาลัยราชภั รอยเอ็ด โดยมหาวิทยาลัยราชภั รอยเอ็ด รูปแบบการเรียนรูการบริการ (A Model for Service Learning : MSL) โดยมหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนอ การบูรณาการดานการจัดการเรียนการสอน โดยเนนการป บิ ตั ิ า น กิจกรรมการประกวด ลงานเชิงสรางสรรค เพ่อพั นาศักยภาพ นักศึกษา ตามวงจรคุณภาพ โดยวิทยาลัยสันตพล สถาบันเปนสวนหนึง่ ของชุมชนและชุมชนเปนสวนหนึง่ ของสถาบัน โดยวิทยาลัยบัณ ิตเอเชีย วิทยาลัยพิชญบัณ ติ กับกระบวนการ การพั นาการบริการวิชาการ แกสังคมภายใตแนวคิด วิธีป ิบัติที่เปนเลิศ โดยวิทยาลัย พิชญบัณ ิต การบริการวิชาการงานหลักสูตร กอบรม โดยวิทยาลัยชุมชน หนองบัวลาภู รูปแบบการเรียนรูเชิงป ิบัติการแบบสมัครใจ เพ่อยกระดับเจตคติ ในการพึ่งตนเองดานเมล็ดพันธุข า วสายพันธุทนแลง สาหรับชาวนา นอกเขตชลประทาน ในจังหวัดมุกดาหาร โดยวิทยาลัยชุมชน มุกดาหาร 75

ท ร

งก ร

เ รงก

ง ก

ร เ เร งง ึ่งการบริหารจัดการเปนเร่องสาคัญที่สุด ที่จะ ทาใหงานวิจัยเกิดประโยชนทังตอชุมชนและระดับประเทศ การบริหาร จัดการทีด่ ี มใชเฉพาะในประเทศ แตตอ งคานึงถึงปจจัยตาง ในตางประเทศ ที่กาลังเกิดขึน และมี ลกระทบตอประเทศ ทยดวย จึงมีประเด็นที่ควร คานึงถึง ประเด็น คอ องคความรู การสอบแบบคิดวิเคราะห และการ วิจัยหาความรู กรณีของวิทยาลัยชุมชน ในเร่องของความสมดุล ถึงแมจะ ตองเขาสูยุคของประชาคมอาเ ียนหรอความเติบโตของเอเชีย ในขณะ เดียวกัน ตองมีอัตลักษณของตัวเอง แตละประเทศมีวั นธรรมเปนของ ตัวเอง อาทิ งานวิจัยของวิทยาลัยชุมชนมุกดาหาร เปนงานวิจัยเพ่อชุมชน เปนการแสวงหาความรู มีการเก็บขอมูลที่ดี มีขันตอน กระบวนการ ความ สาเร็จ ทาใหมองเห็นภาพชัดเจน เปนวิชาการที่ตองการอยางแทจริง ึ่งมี ความตองการคนเขาสูต าแหนงวิชาการในสายนีมากขึน และอาจตองเขียน เปนเอกสาร ตาราจากภูมิปญญาทองถิ่น เพ่อถายทอดความรู จะเกิด ประโยชนกับประเทศอยางมาก ทังนี ควรคิดและทาใหมากกวาในลักษณะ ของการชวยชาวบาน เชน การอนุรักษพันธุ การจดทะเบียนพันธุขาว ทา การนาความรูทางวิทยาศาสตรมาใชมากขึน ตองมีการ วิจัยอยางจริงจัง ถานาความรูเร่องเกี่ยวกับขาวในแตละแหลงมารวบรวม และกระจายความรูใหกับชาวนาอยางทั่วถึง ชาวนา ทยจะปลูกขาว ทนแลง ดมากกวาอดีตที่ านมา ่ึงควรมีการคิดโจทยวิจัยที่จะนามาสู การศึกษา วิเคราะห เพ่อทีจ่ ะคนหานวัตกรรม เทคโนโลยีทจี่ ะเปนวิธปี บิ ตั ิ ที่เปนเลิศ ชวยแก ขปญหาเร่องของการทากิน โดยการแปรรูป ล ลิต นาปญหามาตังเปนโจทยที่เปนรูปธรรม จะแกปญหา ด ลดความรูสึก ที่วา ลงานวิจัยอยูบนหิง ใหเปนประโยชนกับการแกปญหาในเชิงพนที่ จริง นอกจากนี การบูรณาการทางวิชาการหรอการวิจัย มวาจะเปน หรอ การบูรณาการศาสตร ตาง เขาดวยกัน จะทาให ดองคความรูที่ครบวงจร อยาง รก็ตาม อยาก เห็นงานวิจัยมากขึน และเปนการวิจัยที่เจาะลึก เชน การศึกษาเร่องเพศ ศึกษาของมหาวิทยาลัยราชภั อุดรธานี นอกจากจะเปนความรูใหกับเด็ก หรอสังคมแลว ควรจะศึกษาใหรูถึงรากเหงาของปญหาดวย จะตองแก ปญหาถึงระดับมหภาค (macro) สมกับจุลภาค (micro)

76

สาหรับเร ง ทเ เ (best practice) นัน มหาวิทยาลัยกลุม ใหม ดนาเสนอจุดเดนที่มหาวิทยาลัยพยายามทาสูชุมชน ในฐานะที่เปน มหาวิทยาลัยเพ่อการพั นาทองถิ่น แตสิ่งที่เปน สวนใหญ ขึนอยูกับความสามารถของอาจารยเปนหลัก ถาสามารถจะเช่อมโยง ด ชัดเจนกับศาสตรในสาขาวิชาที่สอน จะทาให ูเรียนและ ูปกครอง ดมอง เห็นความสามารถของมหาวิทยาลัยแตละแหงทีเ่ ปนจุดเดน ทังนี ควรทาให เช่อมโยงระหวางการนา ปใชจริงกับหลักวิชา การนา ปใช ประโยชนในชุมชน ทองถิ่น ึ่งมหาวิทยาลัยแตละแหงมี อีกมากมายที่มีความโดดเดน เชน วิธีการสอนวิศวกรรมศาสตรของ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน เปน ที่นาสนใจ ใชวิธีการนาโครงการที่อาจารย ปทามาเปน ถาจะสอนวิธีนี ใหครอบคลุมศาสตรทางวิศวกรรมศาสตร การทาโครงการเฉพาะใน ทองถิ่นอาจจะ มพอเพียง จะตองมีสถาบันเครอขายที่จะแลกเปลี่ยน โครงการกัน มีการเพิ่มเติมโครงการจากสถาบันอ่น เพ่อมาใชในการสอน มหาวิทยาลัยเปนสวนหนึ่งในการพั นาชุมชน การบริหารจัดการเปน สิ่งสาคัญมาก โดยจะตองมีการเช่อมโยงองคความรูกับศาสตร และทางาน วิจัยสูสังคม คณาจารยที่ตองการความกาวหนาทางวิชาการ สามารถ นาขอมูลตาง ที่มีอยูมาใชอยางเปนระบบ กลั่นกรองวิเคราะห จะนามาสู ลงานทางวิชาการที่สามารถประเมิน ด อยาง รก็ตาม เครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนบน มีโจทยของพนที่ที่ยากกวาพนที่อ่น เน่องจากเปนพนที่ที่มีความยากจน การศึกษายังอยูในระดับต่า เพราะฉะนัน เปนหนาที่ของชาวอุดมศึกษาที่ มเพียงแคใหการศึกษา แตตองใหเอาใจใสเร่องคุณภาพของบัณ ิตดวย เพราะบัณ ติ แตละคน คอ เมล็ดพันธุท สี่ ามารถจะ ปเจริญงอกงามในทีอ่ น่ ด และถาเปนเชนนีจึงจะสมกับศักดิศรีของอุดมศึกษา ในอนาคตเครอขาย ภูมิภาคนีจะกลายเปนเมองหนาดาน จึงตองเตรียมความพรอมที่จะเปน ชุมชนที่จะตองประสานงานติดตอกับนานาประเทศ และเครอขาย ตอง ชวยดูแล ึ่งกันและกัน เพ่อสรางความเขมแข็งใหกับอุดมศึกษา และเพ่อ พั นาประเทศ

77

ครง

คร าย ุ ม ก า าค น น น

เ ร

ุ

ก

เ

การจัดประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครังที่ จัดขึนระหวางวันที่ มีนาคม ณ มหาวิทยาลัยเชียงใหม และเครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนบน ึ่งมีสถาบันอุดมศึกษา จานวน แหง ประกอบดวย สถาบันอุดมศึกษาในกากับ ในสังกัดของรัฐ แหง สถาบันอุดมศึกษาเอกชน แหง และวิทยาลัย ชุมชน แหง มีมหาวิทยาลัยเชียงใหมเปนสถาบันแมขาย โดยในการสัญจรครังนี คณะกรรมการการอุดมศึกษา และ ูบริหารของสานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดมีโอกาสเยี่ยมชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษา ในเครอขาย จานวน แหง เสนทาง คอ เ ท งท มหาวิทยาลัยแมโจ มหาวิทยาลัยพายัพ และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั ลาปาง วิทยาลัยอินเตอรเทคลาปาง และมหาวิทยาลัยเนชั่น เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั เชียงราย วิทยาลัยเชียงราย และมหาวิทยาลัยพะเยา และ ดรวมประชุมเสวนากับเครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนบน * สถาบันอุดมศึกษา 18 แหง ดังนี้ มหาวิทยาลัยเชียงใหม (แมขาย) มหาวิทยาลัยแมโจ มหาวิทยาลัยแมฟาหลวง มหาวิทยาลัยพะเยา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย มหาวิทยาลัยราชภัฏลําปาง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา มหาวิทยาลัยนอรท-เชียงใหม มหาวิทยาลัยฟารอีสเทอรน มหาวิทยาลัยพายัพ มหาวิทยาลัยเนชั่น สถาบันวิทยาการจัดการแหงแปซิฟก วิทยาลัยเชียงราย วิทยาลัยอินเตอรเทคลําปาง วิทยาลัยชุมชนแมฮองสอน วิทยาลัยชุมชนแพร วิทยาลัยชุมชนนาน

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

ท

มหาวิทยาลัยแมโจมีแนวทางการพั นามหาวิทยาลัย เพ่อใหเปน มหาวิทยาลัยแหงชีวิต สอนใหคนมีชีวิตเขมแข็ง ใน ประเด็นสาคัญ คอ ทุกสาขาวิชาเช่อมโยงกับเกษตร พั นาเกษตรโดย มทาลาย มนุษยและสิ่งแวดลอม ศิลปวั นธรรม โลกของความเปนจริง และ ธรรมาภิบาล เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยแมโจ มหาวิทยาลัยแมโจมวี ธิ ปี บิ ตั ทิ เ่ี ปนเลิศ (best practice) คอ โครงการ มหาวิทยาลัยพายัพ พั นาอาจารยมออาชีพ อาจารยยคุ ใหมใสใจนวัตกรรม เพ่อพั นาบุคลากร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา สายวิชาการ ตอยอดทักษะและความรูใหทันกับการเปลี่ยนแปลง เกิด การแลกเปลี่ยนเรียนรู ึ่งกันและกัน รวมทังการสรางเครอขายการทางาน รวมกันเพ่อบรรลุเปาหมายตอตนเองและมหาวิทยาลัย โดยนาเสนอตัวอยาง ใน เร่อง คอ นวัตกรรมดานกระบวนการเรียนการสอน ของคณะสถาปตยกรรมศาสตร และการออกแบบสิ่งแวดลอม การจัดการเรียนการสอนวิชา

1

ทง กรร ก รก ร ุ ก การพั นาและนาเทคโนโลยี มาใชในการเรียนการสอน ที่มีการคิดคนนวัตกรรมใหม ส่อ มาปรับ ใชในการเรียนการสอน จนเปนแนวป ิบัติที่ดีของมหาวิทยาลัยที่เขากับ ยุคสมัย ึ่งควรเ ยแพรนวัตกรรมนี ปใหชุมชน เกษตรกร ดเขาถึงองค ความรูใหม ความคิดที่ทันสมัย ที่จะชวยใหเกษตรกรพั นา ดอยางกาว กระโดด อยาง รก็ตาม จากความเข็มแข็งในเร่องการเรียนการสอนสายวิชา เกษตรกรรม มหาวิทยาลัยควรชวยใหเกษตรกรมี ล ลิตและนวัตกรรม ที่ดีขึน เพ่อยกระดับฐานะของเกษตรกร ทย โดยควรมองให กลกวาเร่อง เศรษฐกิจ แตตองมองเร่องความเปนอยู ความมั่นคง การพั นาชุมชนเปน เกษตรเพ่อสรางความเขมแข็งชุมชนบนฐานเศรษฐกิจพอเพียงคูขนานกับ เกษตรธุรกิจ นอกจากนี ควรเตรียมนักวิจัยเพ่อรองรับในสวนนีเพ่อให ตอบโจทยกับภาคการ ลิต กระบวนการเรียนการสอนควรเปน มากขึน พรอมทังควรสรางคนสายป ิบัติการใน คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดเยี่ยมชม ดานนีใหเพียงพอ ฐานเรียนรูการกาจัดขยะอินทรียดวย สเดอนดิน มหาวิทยาลัยแมโจ

80

ท

พ พ

ท

เท

มหาวิทยาลัยพายัพ เปดสอนในระดับนานาชาติ การจัดการเรียนการ สอนใน หองเรียน ตองมีนักศึกษาตางชาติอยางนอง ประเทศ ภาษา เพ่อประสิทธิภาพในการศึกษา และภาษาที่ใชในการสอนจะเปนภาษา อังก ษทังหมด โดยนักศึกษาตางชาติมาจาก ประเทศ คน และ มีบุคลากรตางชาติ คน จาก ประเทศ ในจานวนนีมาจากประเทศ สหรัฐอเมริกา คน และสวนใหญเปนอาจารยในสถาบันภาษาศาสตร ดังนัน ของมหาวิทยาลัย คอ การจัดการศึกษานานาชาติ โดยใชวิธีการจัดการเรียนการสอนแบบใหภารกิจเปนฐาน เพ่อให ูเรียนเกิดการเรียนรูดวยตัวเอง คอ อาจารยจะใหโจทย แลวใหมาอภิปราย จะชวย กใหนกั ศึกษาใชความคิดสรางสรรค แลกเปลีย่ น กับ ูอ่น สนองตอบตอสิ่งที่เรียนรู และ ดองคความรูใหม นอกจากนี มหาวิทยาลัยยังเปนที่รวมของหลายศาสนา มีการจัดกิจกรรมทางดาน วั นธรรม ึ่งสามารถสรางคนใหเขาใจความแตกตางในศาสนาและ วั นธรรม ที่จะเปนเคร่องมอทาใหโลกมีสันติภาพมากขึน ทง กรร ก รก ร ุ ก ความเปนมหาวิทยาลัย นานาชาติที่มีนักศึกษาตางชาติในหลายเชอชาติ หลายศาสนา แตสามารถ อยูร ว มกัน ด จึงอยากใหมหาวิทยาลัยพายัพสงเสริมหลักสูตรดานสันติภาพ ที่มีอยูในปจจุบันใหเขมแข็งมากขึน

ร

คณะกรรมการการอุดมศึกษา รับ งและแลกเปลี่ยน ทัศนะรวมกับบุคลากร คณะทางาน ของมหาวิทยาลัยพายัพ

ง

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา เนนการจัดการศึกษาเชิง บูรณาการกับการทางาน เพ่อเปนการเรียนรูป ระสบการณทชี่ ว ยใหนกั ศึกษา มีโอกาสในการประยุกตความรู ทักษะการทางาน และทักษะเฉพาะ ที่สัมพันธกับวิชาชีพ ดรูจักชีวิตการทางานที่แทจริงกอนสาเร็จการศึกษา ทังนี มหาวิทยาลัย ดแสดงตัวอยาง การ ลิตบัณ ิตนักป ิบัติ (hand-on) โครงการ ดแก เปนตนแบบการจัดการศึกษา ในรูปแบบรัฐรวมเอกชน อยางครบวงจร ตังแตการสราง ตัวปอนดวยเสนทางอาชีพ สรางชางเทคนิค และสรางบัณ ิตครู านการวิจัยในภาคอุตสาหกรรม

81

โครงการความรวมมอทางวิชาการ ลิตบัณ ิต ระหวางมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ลานนา กับบริษัทกลุมเ ็นทรัล จากัด โดยบูรณาการการเรียนกับ การทางาน ตังแตชันปที่ จนถึงชันปที่ ในหลักสูตรการตลาด (การจัดการธุรกิจคาปลีก) การจัดการศึกษารูปแบบโรงเรียนในโรงงาน (Work-integrated Learning : WIL) ระหวาง กับบริษัท สยามมิชลิน จากัด ใน ระดับ ดแก การ ลิตชางเทคนิคในหลักสูตรประกาศนียบัตร วิชาชีพชันสูง สาขาวิชาเทคนิคอุตสาหกรรม และการ ลิตครูโรงเรียน ในโรงงานระดับปริญญาตรี หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณ ติ สาขา วิชาวิศวเคร่องจักรกลเกษตร ที่บริษัท สยามมิชลิน จากัด ทง กรร ก รก ร ุ ก การจัดการศึกษาเชิง บูรณาการกับการทางานทีม่ หาวิทยาลัยดาเนินการเพ่อเปนการ กนักศึกษา ที่มีความสามารถทางดานสายอาชีพ ใหตรงกับความตองการของตลาด แรงงาน อยาง รก็ตาม มหาวิทยาลัยควรเนนเร่องการสรางบัณ ิตระดับ ปริญญาเอก สายวิชาการ แตในสายป บิ ตั ติ อ งมีหลักทีเ่ ทียบเคียงกับปริญญา เอกสายวิชาการ ด กกอ. สัญจร

เสนทางที่

2

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏลําปาง วิทยาลัยอินเตอรเทคลําปาง มหาวิทยาลัยเนชั่น

82

ท

ร

ง

มหาวิทยาลัยราชภั ลาปาง มีนโยบายเพ่อสนับสนุนการทาวิจัย แนวทาง คอ สนับสนุนการสรางองคความรูในศาสตรของตนเอง (เพี่อ ใชขอตําแหนงทางวิชาการ) การวิจัยเชิงพนที่เพ่อพั นาชุมชน และ ความเปนอยูของชาวบาน และการวิจัยเพ่อพั นานักศึกษา โดยมีศูนย พั นานักวิจัยรุนใหม เพ่อกระตุนใหอาจารยรุนใหมในมหาวิทยาลัย ดทา วิจัย นอกจากนี ยัง ดสรางความรวมมอกับทองถิ่น เพ่อดาเนินโครงการ ตาง เชน การบริหารจัดการขยะในชุมชนอยางถูกวิธี รวมทังโครงการหนึง่ มหาวิทยาลัยหนึ่งจังหวัด หนึ่งคณะหนึ่งโมเดล ึ่งเปนการทางานเช่อมโยง กับทองถิ่น โดยนาองคความรู การศึกษา การคนควา การวิจยั ลง ปทางาน รวมกับชาวบานในแตละพนที่ทั่วทังจังหวัด เพ่อแกปญหาชุมชน ทองถิ่น อยางยั่งยน ตลอดจน การตอยอดภูมิปญญาอาหารทองถิ่นดวยการมี สวนรวมของชุมชน โดยเนนการลงพนที่จริง และแลกเปลี่ยนเรียนรูกับ ชุมชน งึ่ อยูร ะหวางกระบวนการวิจัย และทดลองใชกบั การเรียนการสอน ในโรงเรียนและชุมชนกอนนาเ ยแพร

ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหเตรียมความพรอม ทางดานภาษาอังก ษ และการเขาสู โดยแนะนาใหลงพนที่ในอาเภอ เถิน เพราะเปนเมองทาง า นเม่อเขาสูป ระชาคมอาเ ยี น และมหาวิทยาลัย ควรมีการศึกษา วิจัย ในเร่องของวิธีการกาจัดขยะที่ถูกวิธี และทาเปน บทเรียนการกาจัดขยะใหเทศบาลนา ปใช และงานวิจัยเชิงอุตสาหกรรม เชน ทองเที่ยว หรออาหาร เปนตน นอกจากนี มหาวิทยาลัยควรมีการ จัดทาแ นการเขาสูตาแหนงทางวิชาการของอาจารยใน ปขางหนา

ท

เ รเท

ง

วิทยาลัยอินเตอรเทคลาปาง มีอัตลักษณ บัณ ิตลุมนาโขง เชี่ยวชาญ วิชาการและวิชาชีพ นักศึกษาสวนใหญมาจากระดับชัน ปวส จึงมี ความเขมแข็งทางดานวิชาชีพ เชน สาขาวิชาบัญชี สาขาวิชาวิศวกรรม วิทยาลัย ดรวมโครงการจัดตังหนวยบมเพาะวิสาหกิจ รับอนุญาต บริการใหคาปรึกษา และการ ดูแลอยางใกลชิดจากเจาหนาที่บมเพาะวิสาหกิจ ในเร่องการจัดตัง แ นธุรกิจ และเริ่มตนดาเนินธุรกิจ บริการปรึกษาแนะนาจากทีมที่ปรึกษา เฉพาะทาง ในโอกาสนี วิทยาลัย ดนาเสนอ เร่อง ป กับงานบริการวิชาการสูช มุ ชน วาดวยการสารวจและใหความรูก ารอนุรกั ษ อมแ ม ภาพตุงคาวธรรมแหงนครลาปาง เพ่อศึกษารูปแบบของภาพ จิตรกรรม เทคนิควิธีการเขียนภาพลวดลายตาง ที่มีคุณคาความสาคัญ ในดานภูมิปญญาทองถิ่น และชวยอนุรักษ อมแ มภาพตุงคาวธรรมที่พบ จากการสารวจใหกับคนในชุมชน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ วา จากช่อของ วิทยาลัย ควรทาใหเปนจุดแข็งของวิทยาลัยใน ดาน ดแก ความ เปนสากล เทคโนโลยี ลาปาง ความเปนทองถิ่น โดยควรสราง เครอขายกับภาคอุตสาหกรรม และเนนการจัดการเรียนการสอนภาษา ตางประเทศ สาหรับการพั นาอาจารย โดยเฉพาะการเขาสูตาแหนงทาง วิชาการ ควรตองเรงดาเนินการใหดีขึน และควรมีการติดตามและรวบรวม ขอมูลเกีย่ วกับบัณ ติ ทีก่ เู งิน กยศ และปลูกจิตสานึกนักศึกษาทีก่ เู งิน กยศ ใหใชเงินคนให ดมากที่สุด เพ่อใหรุนนอง ดกูเพ่อการศึกษาตอ ป ด

83

ท

เ

มหาวิทยาลัยเนชั่น ดนาเสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ เร่อง ดังนี นครลาปางโมเดล ใชกระบวนการพั นาการเรียนรูจ ากหองเรียน สูวิถีชุมชน มุงเนนการสงเสริมใหชุมชนพึ่งพาตนเอง ด การศึกษาการเพิ่มมูลคา ลิตภัณ  าทอยอมสีธรรมชาติ าน กระบวนการยอมสีธรรมชาติ การเรียนรูทักษะดานภาษาอังก ษกับการมีจิตอาสาของ ูเรียน สูชุมชนอยางยั่งยน การพั นาทักษะอาชีพในการเรียนการสอน เปนการเช่อมโยง ปสูการพั นานักศึกษาทางวิชาการและวิชาชีพ ใหมีความรู ความเชี่ยวชาญในสายอาชีพดานเทคโนโลยีสารสนเทศ โครงการนีการันตีมีงานทา มุง ลิตบัณ ิตใหมีความพรอมตอการ ทางานในสถานประกอบการ โดยป ิรูปหลักสูตรการสอนให ตอบรับกับความตองการของตลาดแรงงานมากขึน ึ่งจุดแข็งของมหาวิทยาลัย คอ การจัดการเรียนการสอนโดย ูมีประสบการณทางวิชาชีพ และมีการสรางเครอขายจากภายนอก รวม ลิตและพั นาบัณ ิต ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย สรางภาพลักษณท่ีบุคคลภายนอกพูดถึงเนชั่นใหเปนสถาบันการศึกษา ให ด มออาชีพดานนีมีนอย หากนักศึกษามีคา คาอยูในคนเดียวกัน ด จะเปนเลิศ คอ และ นอกจากนี การจัดการศึกษาของภาคเอกชนตองเนนงานวิจัย และ ถายทอดองคความรูใหเปนงานวิจัย รวมถึงตองเช่อมโยงงานวิจัยกับภาค เอกชนใหมากขึน

84

ท

ร

เ งร

มหาวิทยาลัยราชภั เชียงราย มีการบริหารจัดการงานวิจัย ดังนี การบริหารจัดการงานวิจยั ของสถาบัน ความหลากหลายทางชีวภาพ และสิ่งแวดลอม เพ่อพั นาทองถิ่นและอาเ ียน ึ่งตองอาศัย ความรวมมอจากทุกภาคสวนในพนที่ มีการบูรณาการการทางาน รวมกัน ทีส่ าคัญคอการเปดโอกาสใหกบั ชุมชนในฐานะเจาของพนที่ ดเขามารวมดาเนินการในทุกขันตอน จน ดการจัดการทรัพยากร ชีวภาพโดยชุมชนเพ่อชุมชน โดยมีแ นการจัดการทรัพยากรชีวภาพ ในระดับทองถิ่น และเครอขายการจัดการทรัพยากรชีวภาพใน ทองถิ่นและอนุภูมิภาคลุมนาโขง การบริหารจัดการงานวิจยั สานักวิชาสังคมศาสตร งึ่ เปนการบริหาร จัดการระดับตนนา กลางนา และปลายนา โดยการใชกระบวนการ มีการบริหารจัดการงานคณะดวยระบบประกัน คุณภาพ และขันตอน กระบวนการวิจยั ตาง จนชุมชน ดรบั ประโยชน จากการวิจัย ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย พั นาตอยอดองคความรูงานวิจัย ปถึงเร่องวิสาหกิจชุมชน หรอการ บูรณาการองคความรูใ นเร่องตาง โดยการรวบรวมทรัพยากรทีม่ อี ยูท งหมด ั ใหเปนกลุมองคความรูแบบครบวงจร เปน ในเร่องเฉพาะ จะทาใหเกิดประโยชนสูงสุดตอชุมชนและทองถิ่นมากขึน เชน องคความรู เร่องการทองเที่ยว อาจบูรณาการรวมกับองคความรูหรอทรัพยากรใน เร่องอ่น เชน เร่องการเกษตร เร่องอาหาร เร่องประวัติศาสตรทองถิ่น วั นธรรม เร่องสถาปตยกรรม เร่องสิ่งแวดลอม เร่องคุณภาพชีวิตการ กินดีอยูดีของประชากร เปนตน

ท

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

3

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย วิทยาลัยเชียงราย มหาวิทยาลัยพะเยา

เ งร

วิทยาลัยเชียงราย มีการบริหารงานวิชาการ แบบ เพ่อพั นาคุณภาพ การศึกษาของวิทยาลัยเชียงราย โดยมีการบูรณาการงานวิชาการใหเขากับ พันธกิจของวิทยาลัย และใชรูปแบบการบริหารแบบ ประกอบดวย การกระจายอานาจ การพั นา การป ิบัติ และการกากับ ติดตาม ึ่งในแตละขันตอนยังมีองคประกอบยอยที่ทาใหขันตอน นันสามารถดาเนินการ ด และใชหลักการทางการบริหาร เชน หลัก ธรรมาภิบาล หลักการสรางทีมงาน การบริหารจัดการความรู วงจร คุณภาพ เปนตน

85

ทง กรร ก รก ร ุ ก เ วิทยาลัยเชียงรายมีจุดเดน ดานศักยภาพในการจัดหลักสูตรการเรียนการสอนคณะวิศวกรรมศาสตร และคณะพยาบาลศาสตร ึ่งถอเปนสาขาวิชาชีพเฉพาะทางขันสูง ที่ตอง า นการ ดรบั การรับรองจากองคกรสภาวิชาชีพ ในขณะทีส่ ถาบันอุดมศึกษา เอกชนอ่นอีกหลายแหง ยัง มสามารถดาเนินการ ด จึงถอเปนความ ภาคภูมิใจของวิทยาลัย และขอใหพยายามตอ ป อยาง รก็ตาม ในการ ดาเนินการเร่อง วิทยาลัยควรเลอกประเด็นที่มีความ นาสนใจ สรางช่อเสียง หรอมีความโดดเดน เชน ลการดาเนินงานที่ ดรับ รางวัลชนะเลิศ ึ่ง ลการดาเนินงานลักษณะดังกลาวจะทาใหสาธารณะ ดรับองคความรูใหม ที่นามาเปนแบบอยาง หรอเปนตนแบบแนว ความคิด สาหรับการพั นาตอ ป ด

ท

พเ

มหาวิทยาลัยพะเยา นาเสนอแนวป บิ ตั ทิ ดี่ ี โครงการ คณะ อาเภอ ึ่งมหาวิทยาลัยจัดตังขึนเพ่อเปนเคร่องมอเชิงกลยุทธ ขับเคล่อนทุกคณะ วิทยาลัย ลงพนที่ในทุกอาเภอของจังหวัดพะเยา เปนที่พึ่งชุมชนและสังคม านการเรียนรูรวมกันกับทุกภาคสวนของพนที่ โดยมอบหมายใหแตละ คณะมีพนที่รับ ิดชอบอยางเปนทางการและมีการจัดการอยางเปนระบบ แบบบูรณาการรวมกับการเรียนการสอน เพ่อใหเกิดการพั นานิสติ นักศึกษา จากการลงพนที่ สารวจขอมูล ทา แลววิเคราะหประเด็น ปญหารวมกับชุมชน เลอกประเด็นปญหาเรงดวนและมีโอกาสประสบ ลสาเร็จสูง และเลอกพนที่ชุมชนที่มี ูนาชุมชนที่เขมแข็ง นา ปสูการ ดรับความรวมมอจากชุมชน มีภาคีเครอขายในพนที่ ทังทองถิ่น ภาครัฐ ภาคเอกชนและชุมชน ปสูการพั นาเปนโครงการ เม่อประสบ ลสาเร็จ ในการแก ขจะเกิดเปนชุมชนตนแบบ เรียกวา โมเดลตนแบบ ึ่งใน คณะจะมีอยางนอย โมเดล พั นาเปน คณะ ในแตละอาเภอกระจายทังพนทีจ่ งั หวัดพะเยา เปนตนแบบ ในการพั นาชุมชนระดับอาเภอ เม่อเกิดตนแบบกระจาย ปทังจังหวัด มหาวิทยาลัยคาดหวังวาจะเกิดจังหวัดที่เรียนรูในการจัดการตนเอง อยางยัง่ ยน พอเพียง เปน อุทยานทางปญญา ใหกบั ชุมชนอ่นนา ปป บิ ตั ิ เกิดการเช่อมโยง และ และเกิดการเรียนรู ึ่งกัน และกัน นา ปสูการปรับการเรียนเปลี่ยนการสอน

86

ทง กรร ก รก ร ุ ก เ เพ เ วา มหาวิทยาลัยควรหาวิธีการทางานในลักษณะ ึ่งเปน วิธีการทางานแบบหนึ่งในการแกปญหาชุมชน ที่จาเปนตองอาศัยการ ประสานความรวมมอในการทางาน การใชความรูแบบสหวิทยาการ และ ตองรูค วามตองการของชุมชน การทางานลักษณะนียังนา ปสูก ารสรางและ การตีพมิ พ ลงานทางวิชาการของมหาวิทยาลัยดวย อยาง รก็ตาม เน่องจาก มหาวิทยาลัยอยูใ นพนทีข่ องจานวนประชากรทีม่ คี วามยากจนคอนขางมาก รวมทังมีการเขามาของชนเชอชาติจีน มหาวิทยาลัยจึงตองสรางใหเกิด การพั นาอยางยั่งยนรองรับกับการเปลี่ยนแปลงในดานตาง ทังเร่อง วั นธรรม สิ่งแวดลอม ตลอดจนเร่องการแกปญหาความยากจนของ ประชากรในพนที่ เพ่อใหนา ปสูการหลุดพนจากกับดักประเทศราย ด ปานกลาง (middle income trap) ึ่งอาจจาเปนตองใชความรูจากการ วิจัยมาชวยสนับสนุน นอกจากนัน ยังจาเปนตองมีการวิจัยเพ่อศึกษาเร่อง ตาง อาทิ ปญหาเร่องหมอกควันของภาคเหนอ และการแกปญหาเร่อง ความแตกตาง และความขัดแยงของคนในสังคมทีม่ คี วามคิดเห็นตางกัน ให กลายเปนสังคมแหงความสงบและมีสันติภาพ (peace) คิดถึงประโยชน สวนรวมมากกวาประโยชนสวนตัว ด

87

กกอ. สัญจร

เสวนา เครือขาย

88

เ

เ ร

ุ

ก

เ

การดาเนินงานในภาพรวมของเครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนบน มีเครอขายระดับดาเนินการ (เครือขาย C) เครอขาย คอ เครอขาย สงเสริมการพั นาสหกิจศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา เครอขายบริหารการ วิจยั ภาคเหนอตอนบน เครอขายสนับสนุนหนวยบมเพาะวิสาหกิจในสถาบัน อุดมศึกษา (UBI) และเครอขายสงเสริมและพั นาการประกันคุณภาพการ ศึกษาภายในสถาบันอุดมศึกษา ึ่งมีสถาบันสมาชิกเครอขาย แหง โดยมีแนวทางการขับเคล่อนสถาบันอุดมศึกษา เปาหมาย คอ พั นานักศึกษาใหเปนคนดี มีความรูความสามารถ ตรงตามความ ตองการของสถานประกอบการ พั นาคณาจารยใหเปน ทู รี่ จู ริง ป บิ ตั ิ ด มีจติ สานึกของการรับใช สังคม และเปนอาจารยมออาชีพอยางแทจริง พั นาการเรียนการสอนใหสามารถบูรณาการการเรียนรูกับ การทางานในลักษณะ ทังนี ปจจัยความสาเร็จของการดาเนินงาน คอ การบริหารงานแบบ มีสว นรวมของทุกสถาบันสมาชิกในเครอขาย กิจกรรม โครงการทีด่ าเนิน การสอดคลองกับความตองการของสถาบันสมาชิก เปดโอกาสใหสถาบัน สมาชิก ดมโี อกาสแลกเปลีย่ นเรียนรู และนาแนวป บิ ตั ทิ ดี่ มี าปรับใชในการ พั นาสถาบันอยางตอเน่อง และ บุคลากรที่ป ิบัติงานดานเครอขาย ในแตละสถาบันสมาชิกใหความสาคัญและมีความเขาใจในบทบาทหนาที่ สง ลใหการประสานงานเปน ปอยางมีประสิทธิภาพ สาหรับการประชุมเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนบน ดจัดชวงการเสวนา โดยใหอธิการบดีหรอ ูแทนสถาบันสมาชิกเครอขาย อุดมศึกษาภาคเหนอตอนบน จานวน แหง นาเสนอวิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ ลงานทีโ่ ดดเดน ของสถาบันอุดมศึกษา ในดานการจัดการ เรียนการสอน ดานการวิจัยและพั นา และดานการบริการวิชาการ ดังนี ระบบบริหารจัดการของมหาวิทยาลัยสูก ารบริการวิชาการ บนฐาน ความตองการของชุมชน โดยมหาวิทยาลัยเชียงใหม โครงการพั นาอาจารยมออาชีพ อาจารยยุคใหมใสใจนวัตกรรม โดยมหาวิทยาลัยแมโจ วิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ ดานการจัดการเรียนการสอน ของมหาวิทยาลัย แม าหลวง โดยมหาวิทยาลัยแม าหลวง มหาวิทยาลัยทีเ่ ปนทีพ่ งึ่ ของสังคม เพ่อชุมชนทีเ่ ปนสุขและปรองดอง โดยมหาวิทยาลัยพะเยา

การบูรณาการการเรียนการสอน การวิจัยและการบริการวิชาการ ดานพลังงานชุมชนของวิทยาลัยพั นาเศรษฐกิจและเทคโนโลยี ชุมชนแหงเอเชีย โดยมหาวิทยาลัยราชภั เชียงใหม โมเดลการบริหารจัดการงานวิจัยของสถาบันความหลากหลาย ทางชีวภาพและสิ่งแวดลอมเพ่อพั นาทองถิ่นและอาเ ียน โดย มหาวิทยาลัยราชภั เชียงราย การวิจัยเชิงพนที่ การตอยอดภูมิปญญาอาหารทองถิ่น ดวยการ มีสวนรวมของชุมชน โดยมหาวิทยาลัยราชภั ลาปาง การจัดการศึกษาเชิงบูรณาการกับการทางาน (Work Integrated Learning : WIL) โดยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา บริการวิชาการแกสังคมเพ่อการพั นาอยางยั่งยนของชุมชน โดย มหาวิทยาลัยนอรท เชียงใหม การสรางและพั นาอัตลักษณ เู รียน า นกระบวนการจัดการเรียน การสอน โดยมหาวิทยาลัย ารอีสเทอรน การจัดการศึกษานานาชาติ โดยมหาวิทยาลัยพายัพ นักนิเทศศาสตรมออาชีพ โดยมหาวิทยาลัยเนชั่น การบริหารงานวิชาการ แบบ เพ่อพั นาคุณภาพการศึกษา โดยวิทยาลัยเชียงราย ป กับงานบริการวิชาการสูชุมชน วาดวยการสารวจและอนุรักษ อ มแ มภาพตุงคาวธรรมแหงนครลาปาง โดยวิทยาลัยอินเตอรเทค ลาปาง การจัดการความรูว ั นธรรม ทใหญ ของศูนย ทใหญศกึ ษา วิทยาลัย ชุมชนแมฮองสอน โดยวิทยาลัยชุมชนแมฮองสอน การพั นาคุณลักษณะจิตอาสาตอสังคม ดวยวิธีสอนแบบโครงงาน ที่ชุมชนมีสวนรวม นักศึกษาสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย วิทยาลัย ชุมชนแพร โดยวิทยาลัยชุมชนแพร การจัดการเรียนรูร ปู แบบวิทยาลัยชุมชนในพนทีบ่ า นหวยลู (ชนเผา มลาบรี) โดยวิทยาลัยชุมชนนาน

89

เ ท

ุ

ท

เ

รง ร

ุ

คณะกรรมการการอุดมศึกษา ช่นชมมหาวิทยาลัยตาง ที่มีความตังใจ ในการดาเนินการและ ลิต ลงานวิจยั ทีด่ ี เปนทีย่ อมรับ สามารถรับใชสงั คม ชุมชน ดอยางดี โดยพระราชบัญญัตกิ ารจัดตังมหาวิทยาลัย มีวตั ถุประสงค ขอหนึ่ง คอ การถายทอดเทคโนโลยี หรอการบริการวิชาการสูชุมชน ึ่งการที่มหาวิทยาลัยจะเขา ปทาการวิจัย และพั นาชุมชน มหาวิทยาลัย ควรศึกษาความตองการและภูมิปญญาดานตาง ที่เปนจุดแข็งของชุมชน โดยอาจารย นักศึกษา คนในชุมชน มีการแลกเปลีย่ นความรู ประสบการณ ตาง เรียนรูรวมกัน ึ่งจะเปนองคความรูที่แทจริง รวมทังมหาวิทยาลัย ในเครอขายตองมีทิศทางรวมกันในการดาเนินงานของมหาวิทยาลัย สูการพั นาเศรษฐกิจชุมชน ทาใหประชาชนสามารถพึ่งพาตนเอง ด โดยมีเครอขายในภาคราชการหรอภาคเอกชนรวมสรางวิสาหกิจชุมชน อยาง รก็ตาม การที่มหาวิทยาลัยนาวิชาการ ปรวมกับชุมชน ตองระวัง ความรูสึกของชุมชนรอบขางดวย เพราะชุมชนที่ ม ดรับคัดเลอก อาจรูสึก ถึงความ มเทาเทียมกัน รวมทังตองระวังเร่องของ อาจจะ า อ นและมี ล ลิตมากกวาความตองการของตลาด งึ่ ตองมีการประสาน งานและเช่อมโยงระหวางสถาบันอุดมศึกษาในเครอขาย ใหดี มหาวิทยาลัยในเครอขายควรมีการแลกเปลีย่ นเรียนรูร ว มกันจาก ที่นาเสนอ ึ่งองคความรูหรอวั นธรรม มี สวน คอ สวนที่ จับตอง ดและจับตอง ม ด ึ่งการนาเสนอในครังนี มีเฉพาะสวนที่จับตอง ด แตสิ่งที่เปนภูมิปญญาที่จับตอง ม ด องคความรูเหลานัน มหาวิทยาลัย ตองรับ งจากชุมชน และในการทาวิจัยสรางสรรค ควรนาสิ่งจับตอง ม ดมาเปนสวนสาคัญของการทา ในการวิจัย การคน องคความรู และใหคนในชุมชนเปนกล กสาคัญในการอบรมบมเพาะ และ แลกเปลี่ยนเรียนรูรวมกัน ึ่งปราชญชาวบาน ูที่เปนองคความรูในพนถิ่น ควรอยูใ นคณะกรรมการของสถาบันอุดมศึกษาดวย เปน รู ว มสอน รวมคุม หลักสูตร รวมวิจัย หรอรวมเปน หรอเปนคณะกรรมการ ูทรงคุณวุ ิของ สกอ เขามารวมบริหารหลักสูตร ด

90

จากการนาเสนอของทุกสถาบัน เปนโครงการที่นาสนใจ แตควรจะ บูรณาการรวมกัน บริหารและใชหลักสูตรรวมกันเปน แมวา หลักสูตร แตละที่จะมีอัตลักษณของหลักสูตร แตเปนหลักสูตรแบบบริการชุมชน ที่คลายกัน จึงสามารถบริหารจัดการรวมกัน ด โดยใหมีมหาวิทยาลัย เจาภาพ และมหาวิทยาลัยใดมีจุดแข็งดานใดก็เปน ูนาในดานนัน เพ่อ ลดความ า อ นของหลักสูตร และชวยประหยัดงบประมาณ อยาง รก็ตาม ขณะนีโครงสรางประชากรในภาคเหนอมีการเปลี่ยนแปลง มีจานวน ูสูงอายุมากขึน ในเชิงสังคมจะตองมีการเตรียมความรูและกาลังคนที่จะ ดูแล ูสูงอายุตอ ปในอนาคต ่ึง ม ดหมายถึงสุขภาพอยางเดียว จะตอง เช่อมโยงสูก ารเปลีย่ นแปลงของโครงสราง โดยทาใหครบวงจร เชน หลักสูตร ที่เกี่ยวกับอาหาร นักนันทนาการ นัก น ู อาจจะตองดูกาลังคนในภาค บริการใหญ ทังภาคเศรษฐกิจและสังคม มใชแคภาคอุตสาหกรรม ในอนาคต เทคโนโลยีอาจ มใชสิ่งที่คนสนใจ เพราะกาว ป กลมากจนตาม มทัน แตจะกลับมาหาที่ตัวคน องคความรูตองมาจากคน ึ่ง สาคัญมาก ดังนัน หลักสูตรอาจจะเปน หรอ คณะกรรมการการอุดมศึกษา ากมหาวิทยาลัยเชียงใหม ในฐานะ มหาวิทยาลัยแมขา ย ชวยทาใหมหาวิทยาลัย แหง ดพบปะแลกเปลีย่ น เรียนรูก นั ออก ปชวยเหลอสังคม สรางคานิยมทีด่ กี บั สังคม และชวยลบลาง คานิยมเร่องปริญญา สรางคานิยมตองการปริญญาเพราะตองการความรู และถามหาวิทยาลัยเปนเพ่อนกับชุมชน แกปญหาใหชุมชน ชวยกันทาให ชุมชนเขมแข็ง เทากับมหาวิทยาลัย ดสรางระบบเศรษฐกิจฐานรากที่ เขมแข็งและยั่งยน

91

ครง คร าย ุ ม ก า าค น าง

เ ร

ุ

ก

ง

การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครังที่ จัดขึน ระหวางวันที่ มิถุนายน ณ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร และสถาบันอุดมศึกษาในเครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนลาง ึ่งมีสถาบัน อุดมศึกษาจานวน แหง ดแก มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร แมขาย มหาวิทยาลัยทักษิณ มหาวิทยาลัย นราธิวาสราชนครินทร มหาวิทยาลัยราชภั สงขลา มหาวิทยาลัยราชภั ยะลา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ศรีวชิ ยั มหาวิทยาลัยหาดใหญ มหาวิทยาลัย า อนี วิทยาลัยพุทธศาสนานานาชาติ วิทยาลัยชุมชนสตูล วิทยาลัย ชุมชนปตตานี วิทยาลัยชุมชนยะลา วิทยาลัยชุมชนนราธิวาส และวิทยาลัยชุมชนสงขลา ในการสัญจรครังนี คณะกรรมการการอุดมศึกษามีโอกาสเยี่ยมชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษาในเครอขายภาคใตตอนลาง จานวน แหง เสนทาง คอ เ ท งท มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร มหาวิทยาลัยราชภั ยะลา และมหาวิทยาลัย า อนี เ ท งท มหาวิทยาลัยทักษิณ มหาวิทยาลัยหาดใหญ และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร เ ท งท วิทยาลัยชุมชนสตูล มหาวิทยาลัยราชมงคลศรีวิชัย และมหาวิทยาลัยราชภั สงขลา และ ดรวมประชุมเสวนากับเครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนลาง

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

1

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา มหาวิทยาลัยฟาฏอนี

คณะกรรมการการอุดมศึกษาเยี่ยมชมพนที่ ในตาบลตันหยงลิมอ ที่มหาวิทยาลัย ดมีสวนรวม ในการพั นารวมกับชุมชน นาโดย ศ จงรัก พลาศัย อดีตอธิการบดี มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร

94

ท

ร

ร

ร ทร

มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร มีลักษณะแตกตางจากสถาบันอ่น ทีม่ กี ารจัดการศึกษาในระดับต่ากวาปริญญา งึ่ เปนพันธกิจเดิมของวิทยาลัย เทคนิคนราธิวาส วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีนราธิวาส และวิทยาลัย การอาชีพตากใบ และสถานที่ตังกระจาย ปตามพนที่ของสถาบันเดิม ทังนี มหาวิทยาลัยดาเนินโครงการจัดตังคณะแพทยศาสตร เพ่อแก ขปญหา การขาดแคลนแพทยและบุคลากรทางดานสุขภาพ โดยเปดรับนักเรียนใน พนที่เขาศึกษาในคณะแพทย ึ่งขณะนีมีบัณ ิตสาเร็จการศึกษาและ ป ิบัติงานใน จังหวัดชายแดนภาคใต ในโอกาสนี คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดเยี่ยมชมโรงพยาบาล มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร และวิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยี นราธิวาส อาเภอระแงะ ึ่งเปนการบริหารพนที่จากการมีสวนงาน เทียบเทาคณะใหเปนประโยชนในการพั นานักศึกษา สามารถเปดพนที่ ที่เคยเปนพนที่ป ดใหกลายเปนพนที่ใชประโยชน ด จากการสราง ความสัมพันธกับชาวบาน และเปนโครงการสรางราย ดใหนักศึกษาโดย ทาการเกษตร ึ่งทาใหเกิดการพั นาที่เปนรูปธรรม ทังในดานการสราง ล ลิต การสรางลักษณะนิสยั ใหขยันขันแข็ง มีความรับ ดิ ชอบ รูจ กั ทางาน กับชาวบาน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหกาหนดแนวทาง การจัดการศึกษาเพ่อตอบสนองความตองการในการพั นาพนที่ เนนจัด หลักสูตรที่หลากหลาย ทังระดับอาชีวศึกษาและอุดมศึกษา สรางหลักสูตร อาชีวะใหเขมแข็ง รวมทังดานการเกษตร ดานสุขภาพ ึ่งจะชวยใหจังหวัด มีความมัน่ คง ประชาชนรูส กึ อบอุน ใจ ตลอดจนงานวิจยั ตองทาเพ่อทองถิน่ สนับสนุนภารกิจของภาครัฐในการพั นาพนที่ ดังนัน มหาวิทยาลัย ควรกาหนดยุทธศาสตรในการพั นาเชิงพนที่ เปน ูนาในการใชการศึกษา แก ขปญหา นอกจากนี การสรางคนในพนทีจ่ ะเปนการแกปญ  หาระยะยาว ควรสนับสนุนการเพิ่มคุณวุ ิอาจารย การขอตาแหนงทางวิชาการ โดย รวมมอกับมหาวิทยาลัยสงขลานครินทรในการขอรับทุนวิจัย ทางานวิจัย รวม รวมถึงควรมีการบังคับใชทุนดานแพทยศาสตรในพนที่

ท

ร

มหาวิทยาลัยราชภั ยะลา มีขอตกลงใน ดาน คอ ดานวิชาการ การ วิจัย และการบริหารจัดการ ดาเนินงานภายใตความรวมมอสามสถาบัน ดแก มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร มหาวิทยาลัยราชภั ยะลา และ มหาวิทยาลัย า อนี นอกจากนี มหาวิทยาลัยรวมกับเทศบาลตาบลทาสาป ดาเนินโครงการทาสาปโมเดล เพ่อพั นาตาบลทาสาปใหเปนตนแบบ ชุมชน โดยรวมกันพั นาและจัดกิจกรรมบริการวิชาการรวมกัน และขยาย ลการประยุกตใชความรูจ ากมหาวิทยาลัยสูก ารป บิ ตั จิ ริงในการเสริมสราง ศักยภาพและความเขมแข็งในชุมชนอยางยั่งยน ตลอดจนเปนตนแบบให ชุมชนอ่น ดศึกษาเรียนรู โดยมีการสารวจสภาพปญหา และความตองการ ของประชาชนในเบองตน และจัดทาโครงการใหตอบสนองความตองการ รับบริการวิชาการอยางแทจริง ึ่งในปงบประมาณ นี มีโครงการ ทังหมด โครงการ และจาแนกเปนกิจกรรมยอย กิจกรรม ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย ชวยวางแ น บริหารจัดการในระดับอ่น ทังชวยพั นาโรงเรียน พั นาครู ใหความสาคัญกับงานวิจัยที่มี ลกระทบกับชุมชน มากกวาการตีพิมพ ลงาน ในขณะเดียวกันตองใหความสาคัญเร่องความสมดุลระหวาง ชายหญิง ความสมดุลทางวั นธรรม ชาติพนั ธุ เพ่อเช่อมโยงกับปญหาเร่อง ความมั่นคงในพนที่ ึ่งโครงการทาสาปโมเดล เปนโครงการที่นาสนใจที่จะ ชวยแก ขปญหาและพั นาพนที่

ท

มหาวิทยาลัย า อนี เปนสถาบันอุดมศึกษาเอกชนอิสลามแหงแรก ในประเทศ ทย เพ่อสงเสริมและพั นาดานอิสลามศึกษาและศาสตร แขนงอ่น ใหมีประสิทธิภาพและคุณภาพตามมาตรฐานสากล ตอบสนอง ความตองการของสังคมและความคาดหวังในการมีสวนรวมในการแก ข ปญหาและพั นาภูมิภาค และมีจุดมุงหมายในการพั นาคนโดยใช กระบวนการสันติวธิ ใี นการแก ขปญหา หลักสูตร ดรบั การยอมรับในระดับ นานาชาติ มีความเชีย่ วชาญในการวิจยั รวมกับกลุม ประเทศเพ่อนบาน วิจยั เพ่อพั นาทองถิ่น ประยุกตใชศาสนาและภูมิปญญาทองถิ่น และมีการ บริการวิชาการกับชุมชน โดยเฉพาะเกี่ยวกับศาสนาอิสลาม มหาวิทยาลัย มีความรวมมอทางวิชาการกับตางประเทศ เพ่อพั นาอาจารยและบุคลากร ของมหาวิทยาลัย รวมทังรวมพั นากับมหาวิทยาลัยทีม่ คี วามตองการ เชน มหาวิทยาลัยตังใหมของประเทศอินโดนีเ ีย กัมพูชา และศรีลังกา เปนตน

95

ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัยใช การศึกษามาชวยแกปญหาเร่องความยากจน โดยเนนเร่องความสามารถ การประกอบการ การมีอาชีพอิสระ เพ่อใหมีงานทา มีเศรษฐกิจที่ดีขึนของ ชุมชน และ ูที่มาเรียน นอกจากนี ควรสรางเปน กลุมสังคม องคความรูต า ง ทีม่ อี ยูแ ลว หรอทีเ่ กิดขึนใหม ในสังคมทีม่ คี วามสนใจเร่อง เดียวกัน รวมคิดจน ดขอสรุป เพ่อทาใหเปนศาสตรและเขาสูอุดมศึกษา เชน สาขาวิชาอิสลามศึกษาก็ควรสรางเปน ที่ชัดเจน และสราง กระบวนการตรวจสอบดานวิชาการที่เขมแข็ง เพ่อยกระดับมาตรฐานให สูงขึน สุดทายควรสนับสนุนนโยบายรัฐบาลที่ใหมีวิชาหนาที่พลเมอง และ เร่องวิชาสันติศึกษา กกอ. สัญจร

เสนทางที่

2

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยทักษิณ มหาวิทยาลัยหาดใหญ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

96

ท

ทก

มหาวิทยาลัยทักษิณ เปนศูนยกลางการ ลิตครูและบุคลากรทางการ ศึกษาในภาคใต โดยจัดทาโครงการพั นาศักยภาพโรงเรียนในพระราชดาริ และโรงเรียนขาดแคลนในพนทีก่ ารศึกษา จังหวัดภาคใต พั นาขาราชการ ครูและบุคลากรทางการศึกษาเพ่อใหเล่อนวิทยฐานะเปนชานาญการพิเศษ และเชี่ยวชาญ พรอมทังเปนศูนยรวมศิลปะและวั นธรรมภาคใต โดยมี พิพธิ ภัณ ค ติชนวิทยา สถาบันทักษิณคดีศกึ ษา เพ่อเ ยแพรศลิ ปวั นธรรม ภาคใตสูอาเ ียน และมีวิทยาลัยภูมิปญญา เปนแหลงเรียนรูภูมิปญญา ภาคใตของนักเรียน นิสิต นักศึกษา เชิงบูรณาการองคความรูที่มีความ หลากหลาย ดวยภูมิปญญาชุมชน สรางกระบวนทัศนใหม โดยชุมชน ทองถิ่นมีสวนรวมเปนสาคัญนอกจากนี ยังดาเนินการสรางความสัมพันธ กับชุมชน (social engagement) และเ ยแพร ลงานวิชาการสูสังคม ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย เนนดานเนอหาสาระทางวิชาการ (ฟสิกส เคมี คณิตศาสตร เปนตน) ใน การ ลิตครู ควบคูก บั วิชาชีพครู พรอมทังหาวิธกี ารพั นาครู เพ่อยกระดับ การ ลิตครู ตามนโยบายของ ปุ เปอรบอรดการศึกษา นอกจากนี มหาวิทยาลัย ควรใชความรวมมอกับชุมชนที่เขมแข็ง ทาเปนจุดแข็งของมหาวิทยาลัย โดยสงเสริมและทาวิจัยทางดานการพั นาสุขภาพที่ยั่งยน ใช ชุมชน และใหนักศึกษา ดมีสวนรวม

ท

มหาวิทยาลัยหาดใหญ มีการจัดสหกิจศึกษาที่เข็มแข็งและเปนระบบ โดย สม สานการเรียนสลับกับการป ิบัติงานจริง ณ สถานประกอบการ ทั งนี นั ก ศึ ก ษาต อ งป ิ บั ติ ง านสหกิ จ ศึ ก ษาในสถานประกอบการ ในฐานะพนักงานเต็มเวลา มหาวิทยาลัยยัง ดจัดโครงการอบรม ใหกับอาจารยอยางตอเน่อง เพ่อเปนการพั นาอาจารยในการ ใชเทคโนโลยี และส่อการเรียนการสอน และมีเปาหมายเปน คอ นาเทคโนโลยีมาใชในการจัดการเรียนการสอน และการบริหารจัดการ อยางมีประสิทธิภาพ รวมถึงการเปน คอ มหาวิทยาลัย ที่มุงเนนนวัตกรรม หลักธรรมาภิบาล และการจัดการสมัยใหม นอกจากนี คณะรัฐศาสตรมีจุดเดนในการทางานรวมกับชุมชน ภายใตวิสัยทัศน เรียนรูและเสริมสรางความแข็งแกรงทางวิชาการดานรัฐศาสตร เพ่อ คุณภาพที่ดีของชุมชน ทองถิ่น และประเทศ ึ่งในอนาคตจะทาโครงการ เกี่ยวกับ การสรางเครอขายสันติศึกษาในภาคใต เพ่อเปนการพั นา เศรษฐกิจ และลดความขัดแยงในภาคใต ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย นาขอ ดเปรียบทางดานพนที่ ความเขมแข็งดานเทคโนโลยี ทาใหเปน จุดแข็งในการเขาสูป ระชาคมอาเ ยี น สาหรับเร่องการประกันคุณภาพเปน เร่องจาเปนที่มหาวิทยาลัยตองดาเนินการ โดยเฉพาะการประกันคุณภาพ ภายใน เพราะเปนเร่องของการพั นาตนเองที่มีหลักเกณ ชัดเจน ทังใน ระดับหลักสูตร คณะ สถาบัน หากดาเนินการอยางตอเน่องก็ มตองกังวล ในเร่องการประกันคุณภาพภายนอก นอกจากนี มหาวิทยาลัยควรหาวิธี ทาใหบัณ ิตที่จบมามีงานทา และพั นาครู เพ่อยกระดับการ ลิต ครู ตามนโยบายของ ุปเปอรบอรดการศึกษา

ท

ง

ร ทร

มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร นาเสนอ ดานตาง ดังนี ก ร เร่อง ระบบประเมินสถานการณนาเพ่อการเตอนภัย นาทวมหาดใหญ (Hat Yai Model) และเร่อง บทบาทมหาวิทยาลัย สงขลานครินทรทามกลางวิก ติยางพารา (NRU2 : National Research University Natural Rubber University)

97

กร กร ก เร่อง คอ นโยบายการจัดการศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร เครอขายบัณ ิตอุดมคติ ทยภาคใต ตอนลาง และการบริการการเรียนการสอนทาง กล ทางแกโรงเรียน ในจังหวัดพนทีเ่ สีย่ งภัยชายแดนใต ภายใตโครงการตนแบบศูนยทาง กลเพ่อการศึกษาและพั นาในพนที่เสี่ยงภัย จังหวัดชายแดน ภาคใต (โครงการ e-Learning พื้นที่เสี่ยงภาคใต) ก กรร พ ก ก ดแก กิจกรรมการดูแลนักศึกษาดอย โอกาส กิจกรรมปลูก ง อุดมการณ ประโยชนของเพ่อนมนุษยเปน กิจที่หนึ่ง กิจกรรมสงเสริมคุณธรรมจริยธรรม โครงการ กิจกรรม การดูแลนักศึกษาดอยโอกาส โครงการทุนตนกลาสงขลานครินทร รก ร ก ร ดแก โครงการ คณะ ชุมชนเขมแข็ง โครงการปาลมนามันเพ่อคุณภาพชีวิตชุมชน ต ปากรอ อ สิงหนคร จ สงขลา โครงการ พั นาการทองเที่ยวเชิงนิเวศเพ่อการอนุรักษ น ูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม โครงการพั นาชุมชน เขมแข็งเพ่อสิ่งแวดลอม ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย มองภาพรวม และวางแ นในระยะยาวของอุตสาหกรรมยางพารา โดย ตองทาใหเกิดเปนนวัตกรรม สาหรับการวาง งั เมองเพ่อปองกันนาทวม ควร เปน นอกจากนี ยังมีขอเสนอเกี่ยวกับอุตสาหกรรม ทองเที่ยวภาคใตวา มหาวิทยาลัยควรเช่อมโยงกับเร่องสุขภาพ และควร สงเสริมใหครบวงจร เชน การนายางมาทาบอลลูน สรางแหลงทองเที่ยว อาหาร ที่พักแบบใหม และศูนยการเรียนรูการทา เปนตน กกอ. สัญจร

เสนทางที่

3

ท

ุ

วิทยาลัยชุมชนสตูล จัดการศึกษาในระดับต่ากวาปริญญาตรี มีการ ดาเนินการภายใตโครงการจัดการความรูเ พ่อเสริมสรางความเขมแข็งชุมชน ดวยความรวมมอจากทุกภาคสวน เชน การทาเกษตรแบบ สม สาน การ พั นาศักยภาพชุมชนเพ่อสงเสริมการทองเทีย่ วตามยุทธศาสตรการพั นา เสนทางสัญจรสู จังหวัดสตูล การพั นา ลิตภัณ อาหารจากวัตถุดิบในชุมชน การพั นา วิทยาลัยชุมชนสตูล ศักยภาพการศึกษาและอาชีพคนพิการในจังหวัดสตูล และมีการพั นา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย ศักยภาพชุมชนเพ่อเขาสูประชาคมอาเ ียน ึ่งมีการดาเนินการที่นาสนใจ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา ก รท งเท โดยสงเสริมชุมชนในพนที่ อาเภอ ใหมีงานทา เกิด เปนธุรกิจในชุมชน ดวยการจัด กอบรมดานมัคคุเทศกใหกับคนในทองถิ่น

98

พรอมทังสงเสริมการสรางราย ดใหกับชาวบานโดยการทาของที่ระลึก การเปดโฮมสเตย และเรอคายัค เปนการสงเสริมการทองเที่ยวเชิงอนุรักษ ทรัพยากรธรรมชาติ และ ร ึ่งสงเสริมใหมี การจัดการเรียนการสอนดานอาหารพนเมองทีเ่ ปนเอกลักษณ เพ่อเ ยแพร ความรูและสบทอดการทาอาหารใหกับ ูที่สนใจ ทง กรร ก รก ร ุ ก วิทยาลัยชุมชนสตูลในการนา ความรูมาพั นาชุมชน ดอยางเปนรูปธรรม ทังเร่องสงเสริมการทองเที่ยว และอาหารพนเมอง ตลอดจนการพั นาและสงเสริมดานการเกษตรใน ระดับรากหญา กอใหเกิดการสรางราย ดใหกับครอบครัว อยาง รก็ตาม คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดแนะนาใหมีการ ลิตบุคลากรใหมีคุณภาพ และมีจติ ใจทีร่ กั ในงานแมบา น เพราะขณะนีชุมชนเมองขาดแคลนบุคลากร แมบานจานวนมาก เพ่อเพิ่มอาชีพหนึ่งใหกับชาวบานที่สนใจและรักงาน

ท

เท

ร

ง

ร

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย เปนสถาบันอุดมศึกษาที่ มุงเนนการ ลิตบัณ ิตทางดานวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี จัดการศึกษา ในระบบเครอขาย และมีความรวมมอจากทุกภาคสวน ดาเนินการภายใต โครงการจัดการความรูเพ่อเสริมสรางความเขมแข็งชุมชน เชน ภาคีคน รักเมืองสงขลา สมาคมเครือขายพัฒนาเมืองเกาสงขลา งึ่ เปนการรวมกลุม เพ่ออนุรักษเมองเกาสงขลา ที่มีศักยภาพสูงในการสงเสริมใหเปนแหลง เรียนรูที่นาภาคภูมิใจชองชุมชน สามารถเสริมสรางคุณคาทางเศรษฐกิจ สังคม และวั นธรรมของจังหวัดและประเทศ โรงสีแดง (หับ โห หิ้น) โรงสีแหงแรกของสงขลา งึ่ พั นาเปนสถานทีท่ ใี่ หความรู ทากิจกรรมตาง ในดานอนุรักษวั นธรรม และธนาคารปู กลุมประมงพื้นบานทรัพยอนันต เพ่อใชเปนแหลงอนุบาลปู ชวยเพิ่มอัตราการรอดตายของลูกปูมา แลว สงกลับสูแหลงนาธรรมชาติที่เหมาะสมตอ ป โดยมหาวิทยาลัยเขามามี สวนรวม และชุมชนบริหารจัดการ ทง กรร ก รก ร ุ ก ร ท สิง่ ทีม่ หาวิทยาลัย ดาเนินการเพราะเห็นเปนรูปธรรม ของคาวา ความรูสูชุมชน ความ รวมมอกันของหลายสาขาวิชาของทางมหาวิทยาลัย และชมรมภาคีคนรัก เมองสงขลา โดยมีการรวมมอกันอนุรักษอาคารเกา ชุมชมเกา ในเมอง สงขลา ใหคงอยูแ ละเปนตัวอยางทีด่ ใี นการอนุรกั ษเมองเกาทีท่ า ดจริง อาทิ รานกาแ เกา ตลาดเกา เปนตน

99

ท

ร

ง

มหาวิทยาลัยราชภั สงขลา เปนมหาวิทยาลัยเพ่อการพั นาทองถิ่น มุงเนน ลิตบัณ ิตระดับปริญญาตรีเปนสวนใหญ โดยใหมีทักษะการเรียน รูแบบ ในการดาเนินโครงการพั นา นักศึกษา มีการบูรณาการความรูและทักษะวิชาชีพในหลายสาขา รวมทัง บูรณาการงานวิจยั งึ่ จัดใหมโี ครงการประชุมสัมมนาแลกเปลีย่ นประสบการณ มุงสูการจัดการความรู และการทา ลงานวิชาการอยางตอเน่อง ตลอดจน มีการพั นาระบบสารสนเทศเพ่อการประกันคุณภาพการศึกษา ของคณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภั สงขลา นอกจากนี มหาวิทยาลัยยังเนนการบริการวิชาการ วิชาชีพแกสังคม โดยรวมมอกับ ชุมชนดานการวิจยั ทาโครงการธนาคารปู เพ่อเปนการสงเสริมและสนับสนุน การเพาะพันธุป มู า กลับคนสูธ รรมชาติ และสงเสริมศิลปะการแสดงทองถิน่ อาทิ โนรา หนังตะลุง รองเง็ง ัมเปง มีการจัดทาโครงการถายทอดโนรา ใหกับนักศึกษาและสถานศึกษา สงเสริม เ ยแพรการแสดงโนรารวมกับ ภูมิปญญาทองถิ่นและชุมชน และมีการพั นาองคความรูเกี่ยวกับโนรา ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย นาเอกลักษณทเี่ คยมีมาในอดีต งึ่ เปนหัวใจมาเปนจุดเนน โดยมองในลักษณะ เชิงยุทธศาสตร และมุงสูการเปนมหาวิทยาลัยชันหนึ่งให ด กกอ. สัญจร

เสวนา เครือขาย

100

เ

เ ร

ุ

ก

ง

การดาเนินงานเครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนลางในภาพรวม มีพนที่ ครอบคลุม จังหวัด คอ สตูล สงขลา ปตตานี ยะลา และนราธิวาส ประกอบ ดวย สถาบันอุดมศึกษา แหง มีแนวทางการดาเนินงานที่ านมาของ เครอขาย โดยมีเครอขาย ทางานรวมกับเครอขาย (เครือขายเชิง ประเด็น) ในการพั นาประเด็นตาง คอ เครอขายพั นาการเรียน การสอน เครอขายบัณ ิตอุดมคติ ทย เครอขายวิจัยฐานราก เครอขาย สหกิจศึกษา เครอขายบมเพาะวิสาหกิจ เครอขายแก ขและปองกัน ปญหายาเสพติด เครอขายการประกันคุณภาพภายใน เครอขายอนุรกั ษ พันธุกรรมพช โดยมีเครอขาย (มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร เปน แมขาย) ทาหนาที่ประสานงาน รวบรวมรายงานตาง ปยังเครอขาย งึ่ จากการติดตามและประเมิน ลดาเนินงานของเครอขาย พบวา การ บริหารจัดการมีประสิทธิภาพ ดวยระบบและกล กที่เนนการมีสวนรวม ของสถาบันสมาชิกในเครอขาย ในรูปคณะกรรมการบริหารเครอขาย และมีแ นงานชัดเจน เ งเก ก คอ

ความจริงจังและความกระชับของมหาวิทยาลัยแมขา ยในการติดตาม และประสานงาน ความรวมมอ ความรับ ดิ ชอบรวมกันของสถาบันสมาชิกเครอขาย ทาใหกิจกรรมของเครอขายดาเนินการ ดเปนอยางดี รวมทัง เครอขาย มีความเขมแข็ง มีระบบและกล กที่เนนการมีสวนรวม มีการแสดงความคิดเห็นรวมกันในการดาเนินงานในประเด็นตาง นอกจากนี ในมิติ เกิด ระหวางเครอขาย มากขึน เกิดความสนิทสนมอยางใกลชิด กอใหเกิดชองทางการ ทางานรวมกันอยางกัลยาณมิตร ทังในระดับ ูบริหารและบุคลากร การดาเนินงานที่ถายทอดประเด็นจาก และกากับโดย ทาใหเกิด ความชัดเจนในแงแ นงานสูการป ิบัติ จาก สู ทาใหสามารถสนองตอบโจทยประเด็นสาคัญ ของประเทศรวมกัน ด แตในมิตขิ องการแก ขปญหาเฉพาะกิจของพนที่ ยังมีชอ งวางการจัดทาแ น งาน โครงการที่ใหเช่อมโยงกับกรอบในเครอขาย อยาง รก็ตาม เครอขาย ภาคใตตอนลาง มีศักยภาพในจุดเดนและโอกาสในการดาเนิน งานในมิติตาง เพ่อตอบสนองโจทยเชิงพนที่และโจทยประเทศควบคูกัน โดยอาศัยคุณลักษณะและทักษะเฉพาะของแตละสถาบันในเครอขาย อาทิ ความสามารถในการเช่อมโยงระดับพนที่ของวิทยาลัยชุมชน ความใกลชิด กับชุมชนของมหาวิทยาลัยราชภั ทักษะป ิบัติจริงของมหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคล และอีกหลายทักษะเฉพาะของสถาบันในเครอขาย ใหเช่อมโยงและสามารถรวมมอเพ่อตอบโจทยแกปญหาที่เปนเอกลักษณ เฉพาะของพนที่ภาคใตตอนลาง ดเปนอยางดี ท ท ง ก รท ง เ ร ก งเ ร มี ประเด็น คอ ยกระดับคุณภาพการศึกษา มีการจัดการศึกษาใหยดหยุน เช่อม รอยตอแตละระดับใหมีประสิทธิภาพ สะดวกยิ่งขึน บริการวิชาการใหเปลาเพ่อสังคม คุมทุน เพ่อขยายโอกาสกิจกรรม เสริมศักยภาพการทางาน และเสริมศักยภาพ ูสูงวัยที่ยังทางาน ด ชุดโครงการบริการวิชาการที่ขับเคล่อนใหเกิดการเปลี่ยนแปลง เชิงประจักษ ชวยยกระดับศักยภาพชุมชนเพ่อการพึ่งตนเอง เนนวิจัยประยุกต วิจัยบูรณาการ เพ่อใชประโยชน สรางมูลคาจาก ลงานวิจัย นา ปสูการยกระดับราย ดชุมชน พนที่ สาหรับการประชุมเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนลาง ดมีการเสวนาในเร่อง ท ท ุ ก ก ก รพ โดย ศาสตราจารยวีระศักดิ จงสูวิวั นวงศ กรรมการ ูทรงคุณวุ ิ ด 101

เชิญนักวิชาการอาวุโสดานสังคมศาสตรของประเทศ ศ รัตติยา สาและ ศ อานวย ยัสโยธา ศ ครองชัย หัตถา และศ อารี วิบูลยพงศ รศ สุธรรม นิยมวาส รศ พีระพงศ ที สกุล มารวมเสวนา ใน ประเด็น คอ การพั นา กาลังคนภาควิทยาศาสตรและเทคโนโลยีเพ่อการพั นาภาคใต และชุดวิจยั ทางสังคมศาสตรที่มี ลกระทบตอภาคใต ึ่งการเสวนาทัง ประเด็น เปนการยกระดับการทางานของเครอขายอุดมศึกษาในพนที่ใหมี ตอการแก ขปญหาและพั นาพนที่จังหวัดชายแดนภาคใต และสง ล กระทบที่สาคัญตอประเทศ การสรางชุดวิจยั เพือ่ นําองคความรูไ ปแกไขปญหาภาคใตจงึ เปนภารกิจ ที่สําคัญของอุดมศึกษา เพื่อใหรูจักตัวตนของภาคใตอยางแทจริง ตัวตน ทางภูมิศาสตร ตัวตนทางวัฒนธรรม การอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติ การ จัดการความขัดแยง และการปรับสภาพความคิดในการอยูรวมกัน โดยมี มิติทางดานเศรษฐกิจ มิติทางดานสุขภาวะ เขามาชวยใหสังคมมีความสุข มีความเปนอยูดี ึ่งตองมีการวิจัยและพั นากาลังคนทางวิทยาศาสตร และเทคโนโลยีเขามาชวยดวย

ง

รเ

ก

ก ง รง ร เ

คณะกรรมการการอุดมศึกษา ช่นชมแนวความคิด การนาเสนอ และ การทางานรวมกันของศาสตราจารยวีระศักดิ และ ูทรงคุณวุ ิในพนที่ งึ่ วิธแี กปญ  หาและพัฒนาภาคใต คอนขางตรงประเด็นวาจะตองทาอยาง ร ใหเปนรูปธรรม ทังนี ควรที่จะกระจายขาวให ูบริหารระดับสูง ดรับรู อาจ จะเชิญนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี หรอกรรมาธิการมารับ ง งึ่ จะเปนประโยชน มาก อยาง รก็ตาม คณะกรรมการการอุดมศึกษา ากขอสังเกตวา ถาสามารถ กําหนดประเด็นการวิจัยเพื่อนําไปสูการพัฒนาและแกไขปญหาภาคใต ทั้งดานสังคมศาสตรและวิทยาศาสตร โดยนําองคความรูเปนฐานในการ แกไขปญหาอยางถูกตอง ตรงประเด็น และตรงปญหา บอก ดวา เปนประเด็ น ที่ มี ลกระทบต อ สั ง คมโดยส ว นรวม มี ค วามชั ด เจน เปนความรวมมอกันของอาจารยในมหาวิทยาลัยตาง เขามามีบทบาท เปน ูขยายวั นธรรมที่ดีของพนที่ ปยังบุคคลที่ ม ดอยูในมหาวิทยาลัย รวมกลุมชวยกันคิดทิศทางของการทาวิจัยเพ่อชุมชน แกปญหา ก ท งก เ ุ ุท ร ง ร เท โดยอาจ จะเปนโมเดลตัวอยาง เปน ลงานในการแก ขปญหาของชาติ ด ทาให มีความเปน ป ดที่จะ ดรับงบประมาณสนับสนุน ทังจากภาครัฐและภาค เอกชน

102

งานทางสังคมวิทยา มานุษยวิทยา ตองเปนการทาวิจัยจากคนในพนที่ ตองตอบโจทยในเร่องของการแกปญหาของภาคใตตอนลาง ึ่งมีหลายมิติ และตองใชมิติทางสังคมเขา ปแก ข ตองมองถึงประเด็นเชิงบริบทพนที่ จาเปนตองใหนักคิด ลักดันการทางาน ขับเคล่อนจากขางลางขึน ป ถาสามารถทีจ่ ะรวมกันคิดงานวิจยั เปนโครงการในลักษณะทีเ่ ปนขอมูลจาก ฐาน เปนงานวิจัยที่สามารถตอบโจทยของของชุมชน จะเปนการแกปญหา เชิงระบบ ด โดยสานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษาสามารถที่จะ สนับสนุนหาแหลงทุนที่มีอยู ทังจาก สกอ สกว หรอ วช และทาเปน ด นอกจากนี คณะกรรมการการอุดมศึกษาชุดที่แลว ดมีมติ ตังศูนยความเปนเลิศทางดานสังคมศาสตรมนุษยศาสตร งึ่ สถาบันทักษิณ คดีศกึ ษาสามารถทีจ่ ะดาเนินการเร่องนี ด และมี ทีเ่ ปนประโยชน มาก ทักษิณคดี คอ การศึกษาที่เกี่ยวกับภาคใต เพราะฉะนันจึงเปนที่รวม ของศาสตร และประเด็น การสราง ที่อยูใน ทองถิ่น ทาใหความคิดเหลานีตก ลึก และเกิดพันธกิจขึนมา ทังนี หาก สถาบันตาง มีความคิดและตองการที่จะทางานวิจัย ควรสรางคนรุนใหม เขามารวมดวย มเฉพาะแตอาจารย ึ่ง สกอ จะมีสวนชวยสงเสริมให มีลักษณะของสถาบันนักคิด นักปราชญของแตละกลุมแตละภาคเกิดขึน จากการเยี่ยมชมสถาบันอุดมศึกษาในเครอขายอุดมศึกษาภาคใต ตอนลาง พบวา สถาบันอุดมศึกษามีการสรางงานวิจัยเพ่อนา ปสูการใช ประโยชนในชีวิตจริงและทันตอเหตุการณ เชน การวิจัยระบบประเมิน สถานการณนาเพ่อการเตอนภัยนาทวมหาดใหญ บทบาทของมหาวิทยาลัย สงขลานครินทรทามกลางวิก ตยางพาราใหทันตอเหตุการณที่ประเทศ ตองการ รวมถึงศักยภาพของสถาบันอุดมศึกษษในการแกปญหาของภาค ประชาชนและปญหาหนีสิน ชวยพั นาอาชีพ ลดความขัดแยงของคนใน พนที่ ด อยาง รก็ตาม สถาบันอุดมศึกษา ควรเพิม่ งานวิจยั ปญหาสิง่ แวดลอม มี ลกระทบกับชาวบานในภูมิภาค ึ่งจะเปนสิ่งที่เปนประโยชนกับภาค ประชาชน และถาสถาบันอุดมศึกษาจะทําโครงการ อยากใหคิดวาตอง แกปญหาและพัฒนา สามารถที่จะบอกไดวาสถาบันอุดมศึกษาเครือขายนี้ ชวยประเทศชาติไดทงั้ ในเชิงปริมาณและคุณภาพ จะชวยแกปญ  หาในพืน้ ที่ ทางดานไหนบาง อยางไร การเขาหาชุมชนจะเปนความสําเร็จของอุดมศึกษา เพือ่ การแกปญ  หาและพัฒนาภาคใตได และใชจดุ นีเ้ ปนจุดแข็งในการไดรบั งบประมาณสนับสนุน

103

ครง คร าย ุ ม ก า าคก าง น าง

เ ร

ุ

ก

ก ง

ง

การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครังที่ จัดขึนระหวางวันที่ กันยายน ณ มหาวิทยาลัย เทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี และเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนลาง ึ่งมีสถาบันอุดมศึกษา จานวน แหง ประกอบดวย สถาบันอุดมศึกษาในกากับ ในสังกัดของรัฐ แหง สถาบันอุดมศึกษาเอกชน แหง และวิทยาลัยชุมชน แหง มีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรีเปนสถาบันแมขาย โดยในการสัญจร ครังนี คณะกรรมการการอุดมศึกษา และ ูบริหารสานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดมีโอกาสเยี่ยมชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษาในเครอขาย จานวน แหง เสนทาง คอ เ ท งท มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร สถาบันกันตนา และมหาวิทยาลัยมหิดล เ ท งท สถาบันการเรียนรูเพ่อปวงชน มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั กาญจนบุรี วิทยาลัยชุมชนสมุทรสาคร และมหาวิทยาลัยสยาม เ ท งท มหาวิทยาลัยนานาชาติแสตม อรด มหาวิทยาลัยราชภั เพชรบุรี และมหาวิทยาลัยเว็บสเตอร ประเทศ ทย และ ดรวมประชุมเสวนากับเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนลาง * สถาบันอุดมศึกษา จํานวน 33 แหง ไดแก มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร มหาวิทยาลัยมหิดล มหาวิทยาลัยศิลปากร มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหามกุฎราชวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม มหาวิทยาลัยราชภัฏหมูบานจอมบึง มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี มหาวิทยาลัยราชภัฏบานสมเด็จเจาพระยา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร มหาวิทยาลัยเวสเทิรน มหาวิทยาลัยเว็บสเตอร (ประเทศไทย) มหาวิทยาลัยนานาชาติแสตมฟอรด มหาวิทยาลัยสยาม มหาวิทยาลัยเอเชียอาคเนย มหาวิทยาลัยคริสเตียน มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ มหาวิทยาลัยธนบุรี มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี วิทยาลัยแสงธรรม วิทยาลัยนานาชาติเซนตเทเรซา วิทยาลัยทองสุข วิทยาลัยเทคโนโลยีสยาม สถาบันอาศรมศิลป สถาบันกันตนา สถาบันการเรียนรูเพื่อปวงชน สถาบันเทคโนโลยีสุวรรณภูมิ และวิทยาลัยชุมชนสมุทรสาคร

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

1

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร สถาบันกันตนา มหาวิทยาลัยมหิดล

ท

เท

ร

ง ร

ก ทร

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร จัดหลักสูตรและ การออกแบบรายวิชา มุงสูการสรางบัณ ิตนักป ิบัติ (hand-on) สูสังคม การประกอบการ เพ่อใหสามารถป ิบัติงาน ดจริง จึงจัดหลักสูตรแบบ สหกิจศึกษา ใหนกั ศึกษาป บิ ตั งิ านจริงในสถานประกอบการจริง พรอมทัง ใหความสาคัญการสรางพลเมองของประเทศที่เปน เกง ตลอด จนใหความสาคัญกับภาษา เพ่อเตรียมความพรอมในการเขาสูประชาคม อาเ ยี น มีการเรียนการสอนภาษาอังก ษในทุกระดับ มีโครงการ อาเ ยี น เวทีโลก ใหแตละคณะวิชามีการแลกเปลีย่ นระหวางคณะกับมหาวิทยาลัย ในอาเ ียน มหาวิทยาลัยนาเสนอ ลงานที่ ดรับรางวัลจากการประกวด ประเภทหนวยงานที่สงเสริมการเปนนานาชาติของสถาบันอุดมศึกษา โครงการแนวป บิ ตั ทิ ดี่ ใี นการพั นาการเปนนานาชาติของสถาบันอุดมศึกษา ในสังกัดและในกากับของ สกอ เร่อง การป ิบัติการทัศนศิลปและศิลปะ นานาชาติ ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย มุง เนนการ ลิตบัณ ติ นักป บิ ตั ิ งึ่ เปนความเชีย่ วชาญของกลุม มหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคล และสอดรับการนโยบายของรัฐบาลที่ใหมีการ มหาวิทยาลัยราชภั และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล เพ่อใหมียุทธศาสตรและการพั นาสูความเปนเลิศ ตามบริบทและจุดเดน ของมหาวิทยาลัยที่สอดคลองกับการพั นาประเทศ สาหรับระบบการ ประกันคุณภาพภายในนัน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล แหง ควร รวมกันพิจารณาเกณ ที่เหมาะสมกับกับบริบทของกลุมมหาวิทยาลัย

ก

สถาบันกันตนา มีอัตลักษณ คอ นักศึกษาของสถาบันมีคุณลักษณะเดน เปน ูที่มีความมานะ รูจริง รูแจง คูคุณธรรม มุงมั่นศรัทธาวิชาชีพ ร ง รร พ โดยเนนการเรียนการสอนและการ กงาน จากประสบการณจริง ตังแตเริ่มเขาเรียนในชันปที่ และเรียนรูจาก ูที่มี ประสบการณตรง และเปน เู ชีย่ วชาญเฉพาะดาน และสงเสริมความรวมมอ กับนานาชาติเพ่อเตรียมความพรอมกาวสูระดับสากล โดยจัดการเรียน การสอนทีเ่ วียดนาม สงอาจารยและนักศึกษา ป กงานในตางประเทศ และ มีนักศึกษาจากประเทศเพ่อนบานมาเรียนที่สถาบัน เปนตน นอกจากนี หลักสูตรของสถาบันใหความสาคัญกับเร่องวั นธรรม โดยกาหนดใหมี กร รง ร ง รร ใหกับนักศึกษา ใหมีการปลูกขาว ดานา ในพนที่ของสถาบันที่มีอยู ร 106

ทง กรร ก รก ร ุ ก สถาบันเนนวัตถุประสงค ของการจัดตังสถาบัน ทีเ่ นนอุดมการณมากกวาการตลาด งึ่ จะทาใหบณ ั ติ มีคุณภาพ มีงานทา สง ลใหมี ูที่สนใจเขามาเรียนมากขึน ทังในประเทศ และตางประเทศ และพั นา ปสูสถาบันที่มีมาตรฐาน มีช่อเสียงเปน ที่ยอมรับในระดับอาเ ียนและนานาชาติ สาหรับประเด็นปญหาเร่อง ูเชี่ยวชาญของสถาบัน ที่ยังมีคุณวุ ิและคุณสมบัติ มตรงตามเกณ  มาตรฐาน ที่จะมาเปนอาจารย ูสอน สถาบันควรพิจารณาในเร่องของ การเทียบวุ ติ ามเกณ  ของ สกอ อยาง รก็ตาม สถาบันสามารถสรางสรรค งานวิจัยและ ลงานวิชาการจากความเชี่ยวชาญของสถาบัน ด

ท

มหาวิทยาลัยมหิดล นาเสนอ เร่อง การนาเกณ ค ณ ุ ภาพ การศึกษาเพ่อการดาเนินการที่เปนเลิศ (EdPEx) สูการป ิบัติเพ่อพั นา มหาวิทยาลัยมหิดลสูความเปนเลิศ โดยมหาวิทยาลัยเริ่มจากการสง วิทยากร ปอบรมใหความรูกับหนวยงานภายใน จัดใหมีหนวยงานนารอง มี ูเชี่ยวชาญเปนแกนนาในกิจกรรมตาง มีการแลกเปลี่ยนเรียนรูใน องคกร และพั นา ูตรวจประเมิน โดยภายในป หนวยงานภายใน ทังหมดเขารับการประเมิน ทาให ถูกนามาสูการป ิบัติทั่ว ทังมหาวิทยาลัยมหิดล โดยเปนมหาวิทยาลัยแรกของประเทศ ทย อยาง ร ก็ตาม มหาวิทยาลัยเห็นควรเสนอรัฐบาลเพ่อปรับระบบประกันคุณภาพ การศึกษาระดับอุดมศึกษาในการใหอิสระกับมหาวิทยาลัยที่มี ดานการบริหารจัดการและมี ลลัพธของการดาเนินงานที่ดีในการเลอก ระบบประกันคุณภาพ ดดวยตนเอง และระบบการประกันคุณภาพการ ศึกษาภายใน ควรแบงเกณ เปน กลุม ดแก เกณ ขันต่า (minimum requirement) และมีหลาย ตามกลุมสถาบัน ทง กรร ก รก ร ุ ก การพั นาระบบคุณภาพ ของมหาวิทยาลัยมหิดล ในการพั นามหาวิทยาลัย ปสูร ะดับ ที่สามารถนามาป ิบัติจริงเปนรูปธรรม ึ่งสอดคลองกับนโยบายของคณะ กรรมการการอุดมศึกษาที่สงเสริมสนับสนุนใหสถาบันอุดมศึกษาพั นา ระบบการประกันคุณภาพภายในของตนเอง ทีม่ มี าตรฐาน มนอ ยกวาระบบ ของ สกอ พรอมทังเห็นวาควรมีการเ ยแพรระบบพั นาคุณภาพของ มหาวิทยาลัยมหิดลเพ่อเปนตัวอยาง แนวป บิ ตั ทิ ดี่ ใี หกบั สถาบันอุดมศึกษา อ่น ตอ ป

107

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

2

เสนทางสัญจรสู สถาบันการเรียนรูเพื่อปวงชน มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี

108

ก รเร รเพ

ง

สถาบันการเรียนรูเพ่อปวงชน มีเปาหมายในการจัดตังสถาบัน คอ เพ่อ เปนอีกหนทางหนึ่งในการทางานเพ่อสรางชุมชนเขมแข็ง จึงมีคาขวัญวา ชุมชนเรียนรู ชุมชนเขมแข็ง มีหลักคิดของการจัดการศึกษา คอ ดแก การสรางพันธะระหวางภาคีและ ูเกี่ยวของ (Engagement) การ เสริมสรางพลังบุคคล พลังองคกร และพลังชุมชน (Empowerment) และ ความเปนอิสระหลุดพนจากการถูกครอบงา (Emancipation) ึ่งเม่อ เขามาศึกษา นักศึกษาตองจัดทาแ น แ น คอ แ นสุขภาพ แ นการ เงิน แ นจัดการเวลา และแ นจัดการอาชีพ โดยเรียนรูรวมกับชุมชน และ ประเมิน ลจาก ลการเปลี่ยนแปลงในชุมชน เม่อจบการศึกษา จะตอง มีโครงงานที่จะขยาย ลตอ ปเปนการประกอบอาชีพ ด ึ่งจะนา ปสูการ สราง ูนาทางปญญาในทองถิ่น สถาบัน ดเสนอ ึ่งเปน โครงการ ของนักศึกษาที่ประสบความสาเร็จ เชน ขยะรี เคิลเพิ่มราย ด ตนออนทานตะวัน แกปญหาชุมชนภาคใต การ ขับเคล่อนเร่องนาประปาภูเขา เปนตน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหสถาบันจัดทา เพ่อวางแ นใหองคกรอยู ดอยางยั่งยน อยาง รก็ตาม การจัดการศึกษาของสถาบันตองเปน ปตามหลักเกณ ม าตรฐานหลักสูตร ระดับปริญญาตรี และถึงแมเกณ การประเมินของ สกอ อาจ มเหมาะสม กับสถาบันทีจ่ ดั การศึกษาในรูปแบบนี แตสถาบันควรจะยึดเกณ ข อง สกอ เชนเดียวกับสถาบันอุดมศึกษาอ่น เพ่อเปนการพั นาตนเองอยางยั่งยน และสรางเครอขายกับสถาบันอุดมศึกษาอ่น ดวย

ท

กรุงเทพ

ท

เท

ุร

มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี มีปรัชญา สรางปญญา พั นาคน ก น คุณธรรม ลิตบัณ ิตภายใตแนวคิด คนดี คนเกง รูจักการให รูจักรับใช สังคม แนวความคิดในการจัดการศึกษาระดับปริญญาเอก คอ ใหปริญญา วิชาการและวิชาชีพ นักศึกษาตองเรียนวิชาภาษาตางประเทศอีก ภาษา และวิทยานิพนธตอ งสรางองคความรูใ หม หรอสงเสริมความรูเ ดิม มหาวิทยาลัย ดเขารวมทากิจกรรมกับเครอขายภาคกลางตอนลางอยางตอเน่อง ทังโครงการพระราชดาริของในหลวง เดินตามรอยพอ โครงการแกนนา ปองกันยาเสพติด โดยการจัดตังศูนยปองกันและปราบปรามยาเสพติด รวมกับชุมชน โครงการแขงขันกีฬาคนพิการ เปนตน ทง กรร ก รก ร ุ ก วา การเปนมหาวิทยาลัย ที่ดี ตองมีการสรางองคความรูใหม มีงานวิจัยอยางตอเน่อง และงานวิจัย ในระดับปริญญาเอก ตองมีการตีพิมพในระดับชาติ และระดับนานาชาติ ึ่งการวัดคุณภาพบัณ ิตระดับปริญญาเอก ดูจากความมีช่อเสียงของ ลงานวิชาการ โดยยึดหลักการ ลูกศิษยตอ งเกงกวาอาจารย นอกจากนี มหาวิทยาลัยควรมีการติดตามและรวบรวมขอมูลบัณ ิตที่กูเงิน กยศ และการปลูกจิตสานึกนักศึกษาใหใชเงินคนให ดมากที่สุด เพ่อเปนขอมูล สถิติใหการขอทุนสาหรับรุนนอง ดกูตอ ป ด อยาง รก็ตาม มหาวิทยาลัย ควรวางแ นในเร่องการลดลงของจานวนนักศึกษาในอนาคตดวย

พร

เก

ุร

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี นาเสนอโครงการที่ นาสนใจ ดังนี โครงการทักษะวิทยาศาสตรและวิศวกรรมศาสตร (Science and Engineering Practice School : SEPS) เนนการเรียนแบบแก ข โจทยจริงจากภาคอุตสาหกรรม นาเอาความรูที่เรียนในหองเรียน มาประยุกตใช โดยนักศึกษาจะทาโครงงานในโรงงานของบริษัท ที่รวมมอกับทางมหาวิทยาลัย โครงการทักษะการจัดการทรัพยากรฐานชุมชน (Community Resources Management : CRM) เนนการทาโครงงานวิจัย จากโจทยจริงในพนทีช่ มุ ชนหรออุตสาหกรรม ทางานรวมกับชุมชน รวมถึงเขาใจวั นธรรมและสังคมในพนที่นัน และสามารถบริการ ทางสังคม ด

109

สถาบันวิทยาการหุนยนตภาคสนาม โบ (Institute of Field Robotics : FIBO) เนนการพั นาความรูเ ชิงวิชาการในสาขาวิทยาการ หุน ยนตและระบบอัตโนมัติ ควบคู ปกับการพั นาทรัพยากรบุคคล ที่มีความรูความเชี่ยวชาญ และความเปน ูนาทางดานวิทยาการ หุนยนตและระบบอัตโนมัติ รวมทังดานธุรกิจเทคโนโลยี แหลงเรียนรูพลังงานชุมชนและการเกษตรทุงครุ ารมแพะทุงครุ ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย สนับสนุน ชวยเหลอ ทางานรวมกับ ควบคูกับบริษัทขนาดใหญ พรอมทังใหคานึงถึงการปกปอง ดูแล และความรับ ิดชอบตอสิ่งแวดลอม ทาใหเกิดความสมดุลระหวางสิ่งแวดลอมกับภาคอุตสาหกรรม ด ใน สวนของงานวิจยั ดานการจัดการสิง่ แวดลอมภายใน ารมแพะ ควรแยกมูล แพะและปสสาวะออกจากกัน เพราะปสสาวะ ม ดสรางกา ทังยังสง กลิ่นเหม็นรบกวนชุมชน โดยอาจทาเปนพนเอียงหรอทาเปนขัน เพ่อ ใหนาปสสาวะลนออกมา และสามารถนา ปทาปุย ด นอกจากนัน ตองมี การตรวจโรคแพะทุกป และมีการ าเชออยางสม่าเสมอ กกอ. สัญจร

เสนทางที่

3

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี วิทยาลัยชุมชนสมุทรสาคร มหาวิทยาลัยสยาม

110

ท

ร

ก

ุร

มหาวิทยาลัยราชภั กาญจนบุรี มีการจัดตังศูนยอาเ ียนศึกษา ดาเนิน โครงการจัดทาฐานขอมูลระบบสารสนเทศทางภูมศิ าสตร โครงการ ทวายและเว็บ ตศนู ยอาเ ยี นศึกษา มีการสรางเครอขายศูนยอาเ ยี น เพ่อ ทากิจกรรมสูทองถิ่น และจัดทาแ นกลยุทธ ป ตังคณะกรรมการดาเนิน การศูนยอาเ ียนศึกษา ึ่งมหาวิทยาลัยเนนบริการทองถิ่น งานวิจัย ทองถิ่น โดยเฉพาะงานวิจัย ลกระทบจากการเขาสูประชาคมอาเ ียน ตอพนที่ภาคตะวันตก มีการจัดโครงการและกิจกรรมสงเสริมอาเ ียนดาน ตาง นอกจากนี มหาวิทยาลัยยังมีกิจกรรมดานการบริการชุมชน และ ดานการสรางเครอขายอาเ ียนศึกษา มีการสงเสริมการเรียนรู เปนตนแบบการจัดตังศูนยอาเ ยี นศึกษาใหกบั หนวยงานอ่น มีการพั นา ฐานขอมูลอาเ ียน เปนตน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย เพิ่มประเด็นดานการศึกษาและการสาธารณสุข ในการดาเนินงานของ ศูนยอาเ ียนดวย เพราะเปนเร่องบริการพนฐานและอยูภายใตเสาสังคม และวั นธรรม รวมถึงใหมีการศึกษาจุดแข็ง จุดออนของประเทศเมียนมา อาทิ การศึกษาขันพนฐานของเมียนมา เพ่อรูเขา รูเรา และสามารถ

เตรียมการรับมอการหลั่ง หลของ ูคน และการวางแ นพั นาบุคลากร ทังนี เห็นวาหากสามารถสรางเครอขายความรวมมอจะกอใหเกิด ประโยชน เออตอการเปดหลักสูตรของมหาวิทยาลัยราชภั กาญจนบุรดี ว ย นอกจากนี ในกลุมมหาวิทยาลัยราชภั นาจะมีการจัด การศึกษา ขอมูลตามพนที่ เชน มหาวิทยาลัยราชภั กาญจนบุรี ศึกษาขอมูลการเตรียม ความพรอมเขาสูอาเ ียนในสวนของเมียนมา มหาวิทยาลัยราชภั สงขลา รับ ิดชอบในสวนของมาเลเ ีย และมหาวิทยาลัยราชภั ศรีสะเกษ รับ ิดชอบกัมพูชา เปนตน ทังนีเพ่อใหมหาวิทยาลัยราชภั แตละแหงมี บทบาทเปนศูนยความเปนเลิศเฉพาะประเทศ อยาง รก็ตาม หากมหาวิทยาลัย สามารถทาใหแ นยุทธศาสตรแข็งแรง มีการนาเสนอภาพของมหาวิทยาลัย ในการพั นาศูนยอาเ ียนอยางชัดเจน รวมถึงบทบาทการเปนสมองของ ประเทศในดานประเทศเมียนมา และมีการกาหนดเปาหมายในอีก ป ขางหนาชัดเจน เช่อวาจะชวยให ดรับงบประมาณสนับสนุนอยางตอเน่อง

ท

ุ

ุทร

ร

วิทยาลัยชุมชนสมุทรสาคร มีวัตถุประสงคเพ่อยกระดับความรู สราง งาน สรางอาชีพ และพั นาคุณภาพชีวติ ของประชาชน พรอมทังใหบริการ ดานการ กอบรมอาชีพที่เกี่ยวเน่องกับสภาพแวดลอมและภูมิปญญาของ คนในทองถิ่น ตลอดจนจัดการความรูเพ่อเสริมสรางความเขมแข็งชุมชน โดยนาเอา โครงการปดทองหลังพระ ในพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว มาประยุกตใชพั นาคนในชุมชน นอกจากนี ยังทาบันทึกขอตกลงรวมมอ กับ อบต หลักสอง เพ่อรวมกันศึกษา วิจัยสภาพปญหาของพนที่ โดย อบต หลักสอง ดนา ป นวกกับแ น ป เพ่อแก ขปญหาตาง ในพนที่ ดแก ใหวิทยาลัยชุมชนเปดหลักสูตรการปกครองทองถิ่น ตาม ความตองการของพนที่ เพ่อแก ขปญหาในชุมชนจาก สนับสนุนความตองการดานคอมพิวเตอร สงเสริมการ ลิตปุยอินทรีย นาหมักชีวภาพ อบรมอาสาสมัครหมูบานชุมชน อสม เพ่อใหบริการออก เยี่ยม และใหบริการกายภาพแก ูสูงอายุที่มีปญหาโรคกระดูก ขอ การให บริการวิชาการ และการทางานวิจัย ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหวิทยาลัยชุมชน รวมมอกับหอการคาจังหวัด หรอมหาวิทยาลัยใกลเคียงที่มีความรูดาน การออกแบบ ลิตภัณ  การตลาด ชวยพั นาและเพิม่ ขีดความสามารถใน การแขงขันของ ลิตภัณ ง าน มอจากชุมชน หรอโอทอป สาหรับการ ลิต ปุยชีวภาพ อาจขยาย ปใชวัตถุดิบ สวน สมเหลอใชอ่น เชน ักตบชวา ึ่งมีมากในคลองเข่อนขันธมาใชใหเปนประโยชน 111

ท

มหาวิทยาลัยสยาม นาเสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ หรอการจัดการเรียน การสอนที่สรางช่อเสียงใหแกสถาบัน ดแก งานวิจัย มีจานวนงานวิจัยอยูในอันดับ ของสถาบันอุดมศึกษา เอกชนของประเทศ จากฐานขอมูล ตังแตป มีอาจารยทาวิจัย คน ลิต ลงานวิจัย เร่อง โดยเนน ทางดาน และ ตาม ลาดับ และ ดจดสิทธิบัตร เร่อง การบริการวิชาการ โดยพั นาพนทีส่ ขุ ภาวะเพ่อสรางความเขมแข็ง ใหชุมชน ใชกระบวนการ ทาใหเกิดการ เปลี่ยนแปลงอยางเปนรูปธรรม กิจการนักศึกษา มีการปลูก งคุณธรรมใหนักศึกษา านโครงการ บัณ ิต มโกง สนับสนุนการพั นานักศึกษาใหเห็นถึงความสาคัญ ของปญหาสังคมและการใชชีวิตอยางมีภูมิคุมกันตามหลักปรัชญา เศรษฐกิจพอเพียง นักศึกษาคณะวิศวกรรมศาสตร ภาควิชาวิศวกรรมอุตสาหการ ในนามทีม ดรับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ ใน การประกวด แ นงานความปลอดภัยระบบรถ า ป หัวขอ แ นงานการประเมินความเสีย่ งและกาหนดมาตรการความ ปลอดภัยเพ่อรองรับกรณีเกิดอัคคีภัยกับระบบรถ า ทง กรร ก รก ร ุ ก มหาวิทยาลัยสยามที่มีการ สงเสริมพั นาศักยภาพอาจารย โดยการใหทุนศึกษาตอและสงเสริมการ ทางานวิจัยอยางตอเน่อง ในขณะเดียวกันยังกาหนดนโยบายใหนักศึกษา เรียนรู สรางกิจกรรมรวมดูแลชุมชนในพนที่ ึ่งถอเปนแบบอยางที่ดีของ สถาบันอุดมศึกษาที่รวมรับ ิดชอบตอสังคม อยาง รก็ตาม คณะกรรมการ การอุดมศึกษา มีขอ เสนอแนะเกีย่ วกับการดาเนินงานศูนยบม เพาะวิสาหกิจ โดยใหมหาวิทยาลัยหาเครอขายความรวมมอจาก ูเชี่ยวชาญดานตาง รวมทังแหลงทุนสาหรับ ูประกอบการเพิ่มขึน

112

ท

ร

มหาวิทยาลัยแสตม อรด มีความโดดเดนดานการจัดการเรียนการสอน ในหลักสูตร ึ่งมหาวิทยาลัยตังเปาหมายวา จะพั นาใหนักศึกษาของ มหาวิทยาลัยมีทักษะการใชภาษาอังก ษที่ดีและคลองแคลวมากขึน มหาวิทยาลัย ดออกแบบการจัดการเรียนการสอนภาษาอังก ษ โดย ใหนักศึกษา ด กใชภาษาอังก ษในการส่อสารจากประสบการณจริง าน การจัดกิจกรรมเรียนรูตาง สง ลใหนักศึกษาสามารถใชภาษาอังก ษ ด ดีขึน อยาง รก็ตาม มหาวิทยาลัยเนนการเรียนการสอนแบบยึด ูเรียน เปนสาคัญ (student center) และมีอาจารย ูสอนคอยดูแลและให คาปรึกษาแกนกั ศึกษาอยางใกลชดิ รวมทังมีความเช่อมโยงกับภาคอุตสาหกรรม และ ูใชบัณ ิตในระดับแนวหนาของประเทศ ทง กรร ก รก ร ุ ก มหาวิทยาลัยนานาชาติ แสตม อรดที่พยายามแก ขปญหาทักษะการใชภาษาอังก ษของนักเรียน ที่สาเร็จการศึกษาในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายของ ทย มสามารถใช ภาษาอังก ษในการส่อสาร ด สง ลตอจานวนการรับนักศึกษาเขาศึกษา ตอของมหาวิทยาลัย และสง ลตอคุณภาพการจัดการเรียนการสอน โดย การพั นาหลักสูตร เพ่อเสริมสรางเพิม่ พูนทักษะภาษาอังก ษของนักศึกษา

ท

ร

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

4

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยนานาชาติแสตมฟอรด มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี มหาวิทยาลัยเว็บสเตอร (ประเทศไทย)

เพ ร ุร

มหาวิทยาลัยราชภั เพชรบุรี ใหความสาคัญและมุง มัน่ เปนมหาวิทยาลัย ที่ใหโอกาสทางการศึกษาโดย มแบงชนชัน และ ดกาหนดรูปแบบการ พั นาคุณภาพการศึกษาของมหาวิทยาลัย มุง ลิตบัณ ิตที่มีคุณภาพ ภายใตตนทุนสังคมทางการศึกษา ปนดินใหเปนดาว (มีงานทํา รับใช สังคม เลี้ยงตนเองและครอบครัว ไมเปนภาระทางสังคม ผูใชบัณฑิต พึงพอใจ ศึกษาในระดับที่สูงขึ้น) นอกจากนี มหาวิทยาลัยยังมีความ โดดเดนดานการบูรณาการงานวิจัยกับงานบริการวิชาการ ึ่งเห็น ดจาก โครงการบริการวิชาการสังคม ภายใตการสนับสนุนของสถาบันวิจัยและ สงเสริมศิลปวั นธรรม ึ่ง ดรับรางวัลในระดับชาติจานวนหลายรางวัล เชน ชุดโครงการวิจัยชุมชนเขมแข็ง ึ่งคัดเลอกชุมชนหมูบานโคงตาบาง อาเภอทายาง จังหวัดเพชรบุรี ที่ถอวาเปนชุมชนที่ยากจนที่สุดและมี ปญหาเร่องยาเสพติด เพ่อสรางเปนชุมชนตนแบบขาวอินทรีย ตามแนวคิด เศรษฐกิจพอเพียง

113

ทง กรร ก รก ร ุ ก มหาวิทยาลัยราชภั เพชรบุรี ทีส่ ามารถใชจดุ แข็งในการเขาถึงชุมชนในพนที่ สรางบัณ ติ เพ่อรับใชพนที่ ในจังหวัดเพชรบุรีและจังหวัดใกลเคียง ึ่งเปน ลลัพธที่สาคัญในฐานะ สถาบันอุดมศึกษา พรอมทังการใชประโยชนจากการเปนพนที่ เปนแหลง ทองเทีย่ วและความเชีย่ วชาญของมหาวิทยาลัยในการพั นาบัณ ติ สนับสนุน หนวยงานภาครัฐและเอกชนในดานดังกลาว

ท

เ

เ ร ร เท ท

มหาวิทยาลัยเว็บสเตอร ประเทศ ทย เปนสวนหนึ่งของศูนยการ เรียนรูกวา แหงที่กระจายอยูทั่วโลก ในเครอขายของมหาวิทยาลัย เว็บสเตอรสหรัฐอเมริกา ทาใหนกั ศึกษาสามารถโยกยายและโอนหนวยกิต การเรียนระหวางแคมปสตาง ในเครอ ด นอกจากนี มหาวิทยาลัยมี ความโดดเดนดานการจัดการเรียนการสอน การพั นาหลักสูตรใหม และ มีตาราเรียน ส่อการเรียนรูที่มีความทันสมัย มีการสรางเครอขายกับสวน ตลาดและ ูประกอบการในองคกรระดับนานาชาติในการสงนักศึกษา ป กงาน ตลอดจนมีกิจกรรมนอกหองเรียนใหนักศึกษา ดทารวมกับชุมชน ในพนที่ใกลเคียงอยางสม่าเสมอ มวาจะเปนกิจกรรมดานสันทนาการ วิชาการ บาเพ็ญประโยชน กีฬา หรอสานสัมพันธกับตางมหาวิทยาลัย เชน มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตชะอา เปนตน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัยคานึง ถึงงานวิจัยที่เปนที่ยอมรับในระดับนานาชาติ ึ่งมักจะเปน ลงานวิจัย ประเภทการศึกษาแนวโนมถึงรูปแบบ และทิศทางของความเปลี่ยนแปลง หรอเปนงานวิจัยที่ศึกษาความกาวหนา หรอการศึกษา กลุมเปนระยะเวลายาว (longitudinal studies) ึ่งอาจ มสามารถสาเร็จ ดภายในระยะเวลาหนึง่ ป ดังนัน การจัดทาเกณ ก ารประเมินคุณภาพการ ศึกษาของ สกอ อาจตองคานึงถึงบริบทของมหาวิทยาลัยนานาชาติ และ กาหนดกรอบแนวทางการประเมินแบบกวาง อาทิ รอยละของ ลงานวิจยั ของอาจารยภายในหนึ่งป

114

เ

เ ร

ุ

ก

ก ง

ง

การดาเนินงานภารกิจของเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนลางใน ภาพรวม มี ระดับ คอ เ ร เปนเครอขายอานวยการ กาหนด นโยบาย เ ร เครอขายอุดมศึกษาภูมิภาค มีมหาวิทยาลัยแมขาย แหง ทาหนาที่ในการประสานความรวมมอ และเ ร เครอขาย เชิงประเด็น สถาบันอุดมศึกษารวมตัวกันทางานตามภารกิจ ึ่งประกอบ ดวย เครอขายดานการประกันคุณภาพ เครอขายดานสหกิจศึกษา เครอขายดานการบมเพาะวิสาหกิจ เครอขายดานการพั นา นักศึกษา เครอขายดานการวิจัย เครอขายดานการศึกษาทั่ว ป และ เครอขายโครงการอันเน่องมาจากพระราชดาริ ทังนี เครอขาย ทางาน รวมกันดวยโจทยที่สาคัญของประเทศ เนนการพั นาเพ่อแก ขปญหา เกิดการพั นาที่ยั่งยน สรางการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เปนมิตรตอ สิง่ แวดลอม งึ่ ขณะนี ดทางานรวมกับพนทีภ่ ายใตความรวมมอกับกระทรวง มหาด ทย ตังเปนศูนยป ิบัติการรวมกลุมจังหวัด เรียกวา โดยมีการตังเปนคณะทางาน เครอขาย เขา ป มีสวนในการแกปญหาตาง ของแตละพนที่ เชน ปญหาภัยแลง นาทวม การกัดเ าะชาย ง บริหารจัดการขยะในพนที่ ึ่งศูนยป ิบัติการรวมกลุม จังหวัดภาคกลางตอนลาง ประกอบดวย สถาบันอุดมศึกษารัฐและเอกชน รวมถึงวิทยาเขตตาง แหง ใน จังหวัด คอ กรุงเทพมหานคร กาญจนบุรี สุพรรณบุรี นครปฐม เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ สมุทรสงคราม สมุทรสาคร ราชบุรี และสถาบันอุดมศึกษาแยกเปน กลุมหลัก คอ ก ุ วิทยาลัย ชุมชน ก ุ สถาบันที่เนนระดับปริญญาตรี ก ุ สถาบันเฉพาะทาง เนนระดับบัณ ิตศึกษา ก ุ สถาบันเฉพาะทางเนนระดับปริญญาตรี และก ุ สถาบันที่เนนการวิจัยขันสูง และ ลิตบัณ ิตระดับบัณ ิต ศึกษา โดยเฉพาะระดับปริญญาเอก สาหรับการประชุมเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษาภาคกลางตอนลาง ดมีการเสวนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในประเด็น เครอขายสถาบัน อุดมศึกษาเพ่อยกระดับคุณภาพการ ลิตบัณ ิต และการสรางนวัตกรรม ใหกบั ประเทศ โดยรองศาสตราจารยศกั รินทร ภูมริ ตั น อธิการบดีมหาวิทยาลัย เทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี ในฐานะประธานกรรมการบริหารเครอขาย อุดมศึกษาภาคกลางตอนลาง เลาถึงวาระการขับเคล่อนของสภาป ิรูป แหงชาติ ประเด็นการพั นาประเทศ ทยสูวิสัยทัศน มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยน และนายธนิตสรณ จิระพรชัย รองอธิการบดี ายแ นและสารสนเทศ

กกอ. สัญจร

เสวนา เครือขาย

115

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี ด ากประเด็นพิจารณาใน การพั นาเครอขายอุดมศึกษากับการพั นาประเทศ ประเด็น คอ การ บรรจุแ นป ิบัติการในเครอขาย ในแ นอุดมศึกษาเครอขายเชิง พนที่ ที่สอดคลองกับแ นของกลุมจังหวัด และแ นอุดมศึกษาระยะยาว ฉบับที่ และการนาโจทยของพนที่ มาเปนโจทยของอุดมศึกษา า นกล ก การประสานงานระหวางกระทรวงศึกษาธิการ และกระทรวงมหาด ทย

ก รง

เ

ก ทง

ท

คณะกรรมการการอุดมศึกษา ช่นชมการทางานของเครอขาย ในการ ทาเครอขายเชิงพนที่ สามารถตอบโจทยความตองการของทองถิ่น จังหวัด ึ่งตรงกับคาวา และอยากใหมหาวิทยาลัยทาโครงการตาง อยางจริงจัง ทาดวยจิตสานึก งึ่ อาจจะตองใชงบประมาณของมหาวิทยาลัย ทังนี คณะกรรมการ ด ากขอเสนอแนะเร่อง ใหชว ย เหลอ ึ่งกันและกันในกลุมเครอขาย เชน การพั นาอาจารยรวมกัน การ แลกเปลีย่ นอาจารย นักศึกษา งึ่ จะเปนประโยชนในการเปนเครอขายอยาง แทจริง อยาง รก็ตาม คณะกรรมการและที่ประชุมเห็นดวยกับขอเสนอที่ จะใหแ นป ิบัติการในเครอขาย บรรจุในแ นอุดมศึกษาเครอขาย เชิงพนที่ และการนาโจทยของพนที่มาเปนโจทยของอุดมศึกษา เพ่อเปน กล กใหมหาวิทยาลัยสอดแทรกเขา ปในกลุมจังหวัด หรอหนวยงานอ่น เพ่อใหสิ่งที่มหาวิทยาลัยและเครอขายทา ดเกิด ตอสังคม ตังแต ชุมชน ปจนถึงระดับประเทศ จากการเยี่ยมมหาวิทยาลัยตาง ทังมหาวิทยาลัยขนาดเล็กและขนาด ใหญ ทาใหเห็นขอเท็จจริง โดยคณะกรรมการ มีขอสังเกตวา สถาบัน อุดมศึกษา ทยมีความเหล่อมลามาก เพราะตนทุนตางกัน หลายมหาวิทยาลัย ดินรนเพ่อใหอยู ด ดังนัน ตองจาแนกมหาวิทยาลัยในแตละกลุม และตอง คานึงถึงตนทุน ทังอาจารย นักศึกษา วัตถุประสงคตอนจัดตัง เครอขาย มีงานที่รับ ิดชอบรวมกันทา ตอ ปตองพิจารณาวาสถาบัน อุดมศึกษาอยู ดหรอ ม ถาอยู ม ด จะทาอยาง ร คาวา หมายความวา ตองทาใหอุดมศึกษาแตละแหงมีจุดเดน ทุกสถาบันที่ตังมา ตองมีจุดยน การแบงประเภทของมหาวิทยาลัย เชน มหาวิทยาลัยทองถิ่น มหาวิทยาลัยเฉพาะทาง มหาวิทยาลัยวิจยั มหาวิทยาลัยแหงความเปนเลิศ ทาใหมหาวิทยาลัยแตกตางกัน การสรางองคคุณหรอองคความรูตอง มีประเภทตาง ขึนมา เกิดเปนรูปแบบของประเภทการศึกษาขึน เชน

116

การบูรณาการการป ิบัติงานเปนฐานของการเรียน อาจทาในองคกร หรอ คณะวิชาในสถาบันรวมกัน หรอออก ปในภาคพนที่ อยาง รก็ตาม สถาบัน อุดมศึกษาในเครอขาย ดมีการทางานที่เปนประโยชนตอพนที่และชุมชน อยูแลว แตควรจะ ลักดันใหเกิดการรวมพลังที่เปนรูปธรรมมากยิ่งขึน งึ่ ในชวงเวลานีเปนชวงจังหวะทีด่ ใี นการทานวัตกรรม ทาวิจยั และบูรณาการ รวมถึงการบูรณาการงบประมาณดวย ตามนโยบายของรัฐบาล ทังนี มหาวิทยาลัยเฉพาะทาง มหาวิทยาลัยที่มีความเปนเลิศ ควรรวม กลุมเปนพี่เลียง ชวยกันดูแลเร่องวิชาการใหกับมหาวิทยาลัยที่ยัง มมี ความเขมแข็งทางวิชาการใหสามารถพั นาขึนมาอยูใ นระดับเดียวกัน อาทิ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี มีการสราง ลงานของบัณ ิต ออกสูสังคม บนฐานของการศึกษาแบบบูรณาการกับการป ิบัติ รูปแบบ การศึกษาแบบนีมีประโยชนและตอบโจทยประเทศ สถาบันการเรียนรูเ พ่อ ปวงชน มีเปาหมายการศึกษาอยูที่ชุมชน พนที่ และสุดทายเกิด งึ่ การจัดการ ศึกษาแบบนี ทุกคนที่เรียนอยูกับชุมชน อยูกับสวน กับอาชีพ การจัดการ ศึกษาแบบนี สุดทายแลวคนก็อยูในชุมชน ทามาหากินประกอบอาชีพ ม ปจากชุมชน เปนการจัดการอุดมศึกษาอีกรูปแบบ ที่เกิดขึน สรางใหเกิด ที่ชัดเจนมาก หรอการเปนมหาวิทยาลัยนักป ิบัติ อยางมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร สถาบันการศึกษา ที่ถายทอดการ ลิตส่ออยางมออาชีพเหมอนสถาบันกันตนา ึ่งความ เขมแข็งทางวิชาการ ความเปนมออาชีพในรูปแบบที่หลากหลาย จะเปน ประโยชนในการเกอกูลกันของสถาบันในเครอขาย การจัดการเรียนการสอนในปจจุบัน จะตองทาใหคนมีศักยภาพสูงขึน สามารถที่จะเปน เปน ด จะเปน อยางเดียว ม ดแลว ตองเปน และ ทาโจทยจริง และตอง มทาเฉพาะอาจารย เน่องจากกาลังนักศึกษาเปน สิ่งที่ยิ่งใหญ ดึงนักศึกษาเขามามีสวนรวม จะเทากับสอนนักศึกษา ปในตัว และทาใหนักศึกษามีความรับ ิดชอบตอสังคม ทังนี ตองเชิญ ูที่กาหนด นโยบาย นักการเมอง มาเยี่ยมชม จะ ดรูวาเราทาอะ ร มีศักยภาพ อะ ร และตองพยายามเช่อมโยงกับขางนอก วันนี มีคาใหมในวงการศึกษา เรียกวา ถา มมี ป มรอด และตอง ทาทัง และ

117

ครง

คร าย ุ ม ก า าค ะ น ก ยง น น าง

เ ร

ุ

ก

กเ งเ

ง

การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครังที่ จัดขึนระหวางวันที่ ธันวาคม ณ มหาวิทยาลัย เทคโนโลยีสุรนารี และเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง มีสถาบันอุดมศึกษา จานวน แหง ประกอบดวย สถาบันอุดมศึกษาในกากับ ในสังกัดของรัฐ แหง สถาบันอุดมศึกษาเอกชน แหง และ วิทยาลัยชุมชน แหง มีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารีเปนสถาบันแมขาย โดยการสัญจรครังนี คณะกรรมการ การอุดมศึกษา และ บู ริหารสานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา มีโอกาสเยีย่ มชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษา ในเครอขายภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง จานวน แหง เสนทาง ดังนี เ ท งท มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี และมหาวิทยาลัยราชธานี เ ท งท มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาลัยเทคโนโลยีพนมวันท และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั บุรีรัมย และมหาวิทยาลัยราชภั สุรินทร และ ดรวมประชุมเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง * สถาบันอุดมศึกษา จํานวน 17 แหง ดังนี้ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี (แมขาย) มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน มหาวิทยาลัยวงษชวลิตกุล มหาวิทยาลัยการจัดการและเทคโนโลยีอีสเทิรน มหาวิทยาลัยราชธานี มหาวิทยาลัยเฉลิมกาญจนา วิทยาลัยนครราชสีมา วิทยาลัยเทคโนโลยีพนมวันท วิทยาลัยชุมชนบุรีรัมย วิทยาลัยชุมชนยโสธร

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

1

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี มหาวิทยาลัยราชธานี

120

ท

ุ ร

มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี นารูปแบบ มาพั นาเปนระบบ การจัดการเรียนรูแ บบ เพ่อใชในการจัดการเรียนการสอนในชันเรียนขนาดใหญ นอกจากนี ยังใชโปรแกรม ในรายวิชาที่มี ูสอนหลายคน เชน ในการสอนเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร อาจารยแตละคนจะแบงหนาที่ ความรับ ิดชอบเปนสวน โดยอาศัย ตลอดจนการนา มาใชในการแก ขปญหาปริมาณ เนอหาวิชาที่มีจานวนมาก เชน การจัดการเรียนการสอนนักศึกษาแพทย ระดับชัน ึ่งมีเนอหาการสอนมาก การนาวิธีการสอนแบบ หองเรียนกลับหัวมาใช ชวยใหนักศึกษามีการเตรียมตัวกอนเขาเรียน ชวย กันแกโจทยปญหาที่ ดรับเปนกลุม ที่กลาวมาถอเปน ดาน การเรียนการสอนของมหาวิทยาลัย สาหรับดานการวิจยั มี เร่อง การพั นากระบวนการทางการคานวณใหมสาหรับการตรวจหา การชักและบริเวณที่เกี่ยวของกับการชัก เพ่อชวยในการประเมินและ วินิจฉัยโรคลมชัก เสนกวยจับกึ่งสาเร็จรูป สม ฮโดรคอลลอยด และ การพั นาสารเคลอบปุยจากยางธรรมชาติ ทง กรร ก รก ร ุ ก มหาวิทยาลัยที่ทางาน สอดประสานกัน มีการนาเทคโนโลยีมาใชรองรับนักศึกษาในทุกชวงอายุ มี การนาวิทยาการทางเทคโนโลยีจากตางประเทศมาประยุกตใช มีบทเรียน เปน อยาง รก็ตาม มหาวิทยาลัยควรตังคาถามวา เน่องจากสิ่งที่นาเสนอสวนใหญเปน กระบวนการการสอน เพ่อดึงความสนใจนักศึกษาเขาสูบ ทเรียน นอกจากนี มหาวิทยาลัยควรกาหนดบทบาทเปน ูประเมินนวัตกรรมมากกวาเปน เพียง ูใช หากสามารถระบุวาเทคโนโลยีชินใดดีและพั นาเปนนวัตกรรม นา ปสูการประชาสัมพันธเพ่อตอยอดเปนราย ดของมหาวิทยาลัย เชนเดียวกับมหาวิทยาลัยในสหรัฐอเมริกาหลายแหงรวมมอกันเปดหลักสูตร การจัดการเรียนการสอนออน ลนแบบเสรี ึ่งสรางราย ดใหกับมหาวิทยาลัยอยางยั่งยน ดังนัน มหาวิทยาลัยควรสรางนวัตกรรมที่เปน ทังนี มีขอ ควรระวังในการนาเทคโนโลยีสารสนเทศ มาใชในการจัดการเรียน การสอน หากมากเกิน ปอาจสง ลตอความสามารถในการเขียนอธิบาย ความของนักศึกษา ึ่งสง ลกระทบตอคุณภาพในการจัดทาวิทยานิพนธ

ท

ร

มหาวิทยาลัยราชธานี มีวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ เพ่อนา ปสูการบรรลุตาม เปาหมายของมหาวิทยาลัย ในการบริการวิชาการแกชุมชมที่ดอยโอกาส หรอชุมชนที่เขา มถึงการบริการสุขภาพของรัฐ จึง ดดาเนินการโครงการ บริการวิชาการ ประสานความรวมมอในรูปแบบสหสาขาวิชาชีพอยาง ตอเน่อง สง ลใหชุมชนเปาหมายมีคุณภาพชีวิตที่ดี อาจารยและ นักศึกษามีความตระหนักถึงความสาคัญของการนาองคความรู ปพั นา ชุมชนและสังคม โดยมีการวางแ นและกาหนดยุทธศาสตร ปป ิบัติ ด ตลอดจนการป บิ ตั เิ พ่อใหเกิด ลลัพธทเี่ กิดขึน ทังนี มหาวิทยาลัยมีโครงการ ที่นาสนใจ ดังนี โครงการเสนทางความสาเร็จวิชาชีพพยาบาลที่มุงหวัง โดยใชวิธี การสอนแบบ และใช แนวทางป ิบัติที่ดีดานการวิจัยนวัตกรรมหุนยนตสารวจลูกถวย นวัตกรรมเคร่องตรวจสอบ าแบบจานหมุน การควบคุมคุณภาพเตาถาน กรณีศึกษาโรงงานกาปนปนเตา ทง กรร ก รก ร ุ ก ปณิธานของมหาวิทยาลัย คอ เนนความเสมอภาคทางการศึกษา เสริมสรางโอกาสทางการศึกษาและ ใหความรูแกประชาชน มีการเปดหลักสูตรที่ขาดแคลน จึง มสงกระทบ ตอการมีงานทาของนักศึกษาที่จบการศึกษา นอกจากนี ยังมีสวนรวม ในการพั นาชุมชมที่ดอยโอกาสอยางตอเน่อง โดยนาความรูทางวิชาการ และการบริการดานสาธารณสุขมาใหบริการแกชุมชน ทาใหประชาชน มีคุณภาพชีวิตและการเปนอยูที่ดีขึน และยังชวยใหนักศึกษาตระหนักถึง ความสาคัญของการนาองคความรู ปพั นาชุมชนและสังคมตอ ป อยาง รก็ตาม จากการเปนประชาคมอาเ ียน มหาวิทยาลัยควรพั นา หลักสูตรการเรียนการสอนดานภาษาอังก ษ เพ่อยกระดับการเรียนการสอน พรอมทัง ควรเปดหลักสูตรนานาชาติเพ่อรองรับนักศึกษาตางประเทศ เน่องดวยที่ตังของมหาวิทยาลัยอยูใกลกับประเทศเวียดนาม ึ่งปจจุบัน มีนักศึกษาจากเวียดนามที่สนใจมาเรียนในประเทศ ทยคอนขางมาก

121

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

ท

เท

ร

ง

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน มีวัตถุประสงคใหการศึกษา สงเสริมวิชาการและวิชาชีพชันสูงที่มุงเนนการป ิบัติ ทาการสอน ทาการ วิจยั ลิตครูวชิ าชีพ ใหบริการทางวิชาการในดานวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี และทานุบารุงศิลปะและวั นธรรม โดยตอยอดให ูสาเร็จการอาชีวศึกษา มีโอกาสในการศึกษาตอดานวิชาชีพจนถึงระดับปริญญา มหาวิทยาลัย เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน นาเสนอ ก รเร ก ร เร่อง ดแก วิทยาลัยเทคโนโลยีพนมวันท รูปแบบการเรียนการสอนเพ่อสรางบัณ ิตนักป ิบัติในศตวรรษ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ที่ สาขาวิชาเทคโนโลยีมัลติมีเดีย มทร อีสาน การเรียนการสอน โดยเนน ูเรียนเปนสาคัญ ในรายวิชา

2

เทคนิคการจัดการเรียนการสอนในหองเรียนขนาดกลาง และขนาดใหญ กร เร่อง ดแก การใชวัสดุรี เคิลจากงานวิศวกรรม การทางในการปรับปรุงคุณภาพดิน และเคร่องขึน มเสนดายสาหรับ กระบวนการทอ า ก ร รก ร ก ร เร่อง ดแก เคร่องหั่นสมุน พร และเคร่อง านกลวย ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย ตระหนักเร่อง และพั นางานวิจัยเร่อง ิวถนนตอ ป ึ่งเกี่ยวเน่องกับระบบการขนสงใชระบบราง ทังนี การทางานวิจัยตองเนน ปญหาที่สราง ลกระทบตอเศรษฐกิจและสังคม นาโจทยปญหา และความ ตองการของพนทีเ่ ปนตัวตัง และนา ลงานดานวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ปใชประโยชนใหมากขึน พรอมทังสงเสริมอาจารยใหทา ลงานวิชาการ มากยิ่งขึน เพ่อยกระดับจาก ูชวยศาสตราจารยเปนรองศาสตราจารยให มากขึน อยาง รก็ตาม คณะกรรมการมีนโยบาย ลักดันสิ่งที่มหาวิทยาลัย ดาเนินการอยางเปนระบบ ใชโครงสรางเครอขายเพ่อใหทางาน ม า อน กัน โดยมีการเสนอรัฐบาลใหเครอขายมีบทบาทในการพั นาพนทีช่ ว ยเหลอ ชุมชน และโรงเรียน

122

ท

เท

พ

ท

วิทยาลัยเทคโนโลยีพนมวันท จัดการเรียนการสอน โดยใหความสาคัญ กับการเตรียมความพรอมในดานศักยภาพและทรัพยากรสนับสนุนตาง ทังนี วิทยาลัย นาเสนอ ดังนี ก รเร ก ร สงเสริมศักยภาพและการพั นาความรู ใหกบั นักศึกษา เนนการเรียนรูแ ละการป บิ ตั จิ ากสถานทีจ่ ริง ศึกษา ดูงานจากสถาบันที่มีคุณภาพ กร ดตระหนักถึงวิก ตการณพลังงานในปจจุบันที่มี แนวโนมการใชพลังงานทีส่ งู ขึนและราคาพลังงานสูงขึนเชนเดียวกัน จึงมีแนวคิดในการทาการวิจยั ทีเ่ กีย่ วของกับทางดานพลังงานทดแทน หรอเชอเพลิงที่ใชกับยานพาหนะ พลังงานดานความรอน ล ก ร รก ร ก ร มีการบูรณาการดานการเรียนการสอน การบริการวิชาการและการวิจยั ตลอดจนการทานุบารุงศิลปวั นธรรม โดยมีนโยบายใหนานักศึกษาออกบริการวิชาการสูชุมชนเปน ประจาทุกปการศึกษา ึ่งแตละคณะ มีการจัดทากิจกรรม ที่มีความสอดคลองกับบริบท พันธกิจ และวัตถุประสงคของแตละ คณะวิชา ตอบสนองทุกกลุมเปาหมาย ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหวิทยาลัยทางาน ในเชิงยุทธศาสตร มทาอยางกระจัดกระจาย และ มควรเนนเร่องการขยาย ตัวในเชิงปริมาณแตใหรักษาคุณภาพมาตรฐาน ว ึ่งคณะกรรมการจะใช ระบบ ชวยดูแล กากับสถาบันอุดมศึกษา เพ่อใหมีการจัดการ ศึกษาใหตรงตามพันธกิจ อยาง รก็ตาม วิทยาลัยควรตอยอดขยาย ล ศึกษา งานวิจัยดานพลังงาน วิธีลดตนทุน หาตัวแปรใหนักศึกษา ดเรียนรูดวย

123

ท

เท

ุร ร

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารีใหความสาคัญกับการวิจัยสถาบันและ การประกันคุณภาพการศึกษา ดจัดตัง แหง ดแก สถาบันวิจยั แสง นิ โครตรอน (องคการมหาชน) และหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ รอบ พระชนมพรรษา นครราชสีมา ทังนี มหาวิทยาลัยนาเสนอ ดังนี ก ร ก รเร ก ร มหาวิทยาลัยเปนตนแบบสหกิจศึกษา ก ร มีการสรางบรรยากาศในการทาวิจยั ใชหลักการบริหาร ทุ น วิ จั ย แบบมุ  ง ลสั ม ทธิ และจั ด สรรงบประมาณอิ ง ตาม ลการดาเนินงานในลักษณะ และจัดตังศูนย ความเปนเลิศมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี จานวน ศูนย ึ่งทาใหมหาวิทยาลัยมีอัตลักษณและทิศทางที่ชัดเจน ในการ ลิตกาลังคนระดับสูง มี ลงานวิจัยและนวัตกรรมที่มี คุณภาพเปนที่ยอมรับทังในระดับชาติและนานาชาติ รวมถึงการ นา ปใชประโยชนเชิงการประยุกตในภาคการ ลิตจริง ก ร รก ร ก ร นาเสนอรูปแบบสานักงานเทคโนธานี งึ่ มีพนั ธกิจ บริการวิชาการ ทานุบารุงศิลปวั นธรรม และดัดแปลง ถายทอดเทคโนโลยี ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย ึ่งเปนสถาบันแมขายบริหารจัดการระบบพั นาชุมชนใหเปนตัวอยางให ลูกขายขยาย ปทังเครอขายภาคตะวันออกเฉียงเหนอ ึ่ง สกอ จะทาให เครอขายเปนโครงสรางหลักในการพั นาประเทศ รวมทังการศึกษาระดับ ลางลง ป พรอมทังชวยสนับสนุนการขับเคล่อนนโยบายการยกระดับ มาตรฐานภาษาอังก ษของรัฐบาล รวมทังเศรษฐกิจดิจิทัล ดวย อยาง รก็ตาม สภานิติบัญญัติแหงชาติ สนช มีแนวคิด ในการรางพระราชบัญญัติใหมหาวิทยาลัยของรัฐสามารถตังกองทุน และลงทุนในอุตสาหกรรมที่นาทรัพยสินทางปญญา ปใช ด และหาก มหาวิทยาลัยสามารถหาราย ดจาก ด ใน ของราย ดทังหมด จะถอวามีสัดสวนที่ใกลเคียงกับมหาวิทยาลัยชันนาของโลก ด นอกจากนี ควรหาวิธกี ารสรางราย ดจากพนทีท่ ยี่ งั ม ดใชประโยชนจานวนมาก ทาให เกิด เน่องจากมีทาเลที่ดี ใกลเมองหลวง

124

ท

ร

ุรร

มหาวิทยาลัยราชภั บุรีรัมย เปนสถาบันอุดมศึกษาเพ่อการพั นา ทองถิ่น มีจุดเดนดานการประยุกตศาสตรในลักษณะการบูรณาการศาสตร หลายศาสตรเขาดวยกัน รวมทังการบูรณาการงานวิจัย งานวิชาการ และ การบริการวิชาการสูชุมชน ทาใหเกิดการสรางองคความรูและนวัตกรรม เพ่อความเขมแข็งของชุมชน ึ่งเปนจุดที่แสดงใหเห็นแบบอยางของ ความเปลี่ยนแปลงของมหาวิทยาลัยราชภั ที่จะสามารถพั นา ปสู การแขงขันกับมหาวิทยาลัยใหญ ทีม่ คี วามเขมแข็ง ด ทังนี ภายในป มหาวิทยาลัยราชภั บุรีรัมยมีเปาหมายของการเปนสถาบันอุดมศึกษา ชันนาของภาคตะวันออกเฉียงเหนอเพ่อการพั นาทองถิ่นและแขงขัน ดในระดับสากล โดยมีอัตลักษณ คอ บัณฑิตมีสํานึกดี มีความรูคูคุณธรรม นําชุมชนพัฒนา ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย พิจารณาบริบทของสังคมแวดลอมในปจจุบันอยางเหมาะสม โดยคงจุดยน ที่มีความเขมแข็งของตนเอง ในบางกรณีหากจาเปน อาจบูรณาการคณะ บางคณะที่สามารถรวมกัน ด เชน คณะเกษตร คณะประมง บูรณาการ ศาสตรกับคณะคหกรรมศาสตร (home economics) เปนตน เพ่อให ศาสตรอ่น สามารถครอบคลุมความรูที่เกี่ยวกับสุขภาพชีวิตความเปนอยู ของคนดวย อยาง รก็ตาม คณะกรรมการ ขอใหมหาวิทยาลัยเปนแบบอยาง ที่ดี และชวยเหลอมหาวิทยาลัยราชภั อ่นที่กาลังพั นาตอ ป สาหรับการ ขอตังคณะหรอหนวยงานภายใน หรอการมีสว นราชการเพิม่ ขึนในมหาวิทยาลัย หรอเพ่อตองการใหเปน มหาวิทยาลัยควร พิจารณาความสาคัญของการบูรณาการศาสตร จุดยนและจุดเดนของ มหาวิทยาลัย ตลอดจนศักยภาพและความพรอมของมหาวิทยาลัยเปน สวนสาคัญ

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

3

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร

125

ท

ร

ุร ทร

มหาวิทยาลัยราชภั สุรินทร เปน ูสรางหลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณ ิต สาขายุทธศาสตรการพั นาภูมภิ าค มุง ลิตดุษฎีบณ ั ติ เปน นู าการพั นา ระดับภูมิภาคและสันติภาพในอนุภูมิภาคลุมแมนาโขง (ไทย กัมพูชา สปป. ลาว เวียดนาม เมียนมา และจีนยูนนาน) พรอมทังมุงเนนการวิจัยสราง องคความรูในกลุมวิชาเกษตรและสิ่งแวดลอม การศึกษาและการจัดการ ภูมิปญญา สาธารณสุขชุมชน เศรษฐกิจวั นธรรมชุมชน และวั นธรรม อนุภูมิภาคลุมแมนาโขง โดยมีการ กป ิบัติการวิจัยและทาวิทยานิพนธ ขามประเทศกับมหาวิทยาลัยทัง ประเทศ ึ่งเง่อน ขในวิทยานิพนธนัน กลายเปนสนามแมเหล็กดึงดูดตางชาติใหสนใจเขามาเรียนรูแ ละแลกเปลีย่ น นอกจากนี ยังมีงานเทศกาลแสดงศิลปวั นธรรมพนบานนานาชาติ (Surin International Folklore Festival : SIFF) มีสมาชิกรวมงานจานวน ประเทศ ทาใหจงั หวัดสุรนิ ทรเกิดการเปลีย่ นแปลง โดยเกิดการเพิม่ สานึก แหงการอนุรักษและหัตถกร าทอมอ เรียกวา สามารถเปลี่ยนกรรมกร เปนหัตถกร เพราะ ลกระทบจากกิจกรรมเดินแบบ านานาชาติ อีกทัง ยัง ดรับการติดตอจากพนที่นอกจังหวัดสุรินทร ให ปแสดงและสัมมนา สาธิตในหลายพนที่ ทีเ่ รียกวาเปนกระบวนการเรียนรูปแบบ สัมมนาสาธิต ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย พิจารณาปญหาที่ประสบอยูในปจจุบัน และหาแนวทางการแกปญหา ใหแลวเสร็จ โดยเฉพาะกรณีเร่องที่เปนประเด็นปญหาที่มี ลกระทบ ตอการมีธรรมาภิบาลในการบริหารมหาวิทยาลัย สาหรับ ูที่ มสามารถ เรียนในระบบปกติ ด แตตองการ ดรับความรูและการแลกเปลี่ยน ประสบการณระหวาง ูเรียนดวยกันในสังคมทองถิ่น สามารถเทียบคุณวุ ิ ใหเทากับประสบการณตามเกณ มาตรฐานหลักสูตรอุดมศึกษา ด

126

เ

เร

ุ

ก

กเ งเ

ง

เครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง ประกอบดวย สถาบันอุดมศึกษา แหง ทังรัฐและเอกชน ครอบคลุม จังหวัด โดย พันธกิจตาง ของเ ร (เครือขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียง เหนือตอนลาง) พิจารณาจาก รวมกับ สกอ และ กระจายเปนเ ร ดังนี เครอขายหนวยบมเพาะวิสาหกิจในสถาบัน อุดมศึกษา (UBI) ดานงานพั นาการเรียนการสอน ดานงานพั นานิสิต นักศึกษา ดานงานสงเสริมและพั นาวิทยาลัยชุมชน ดานการวิจัย ดาน สงเสริมสหกิจศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา ดานการ ลิตและพั นา อาจารยและกาลังคน เครอขายเชิงประเด็นการประกันคุณภาพการศึกษา ภายใน ระดับอุดมศึกษา และโครงการอนุรกั ษพนั ธุกรรมพชอันเน่องมาจาก พระราชดาริ อพ สธ ทังนี เครอขาย นานโยบายของรัฐบาล กระทรวง ศึกษาธิการ และ สกอ กาหนดวิสัยทัศน คอ เครอขายอุดมศึกษา ภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง มุง มัน่ ในการ ลักดันนโยบายอุดมศึกษา ของรัฐบาล ใหมีประสิทธิภาพและประสิทธิ ล เพ่อเพิ่มความเขมแข็ง ของเศรษฐกิจและสังคมฐานราก ใหสอดคลองกับวิถีชีวิตและวั นธรรม ของทองถิ่น เพิ่มขีดความสามารถในการแขงขัน และนา ปสูการพั นา ประเทศที่ยั่งยน โดยมียุทธศาสตรในการพั นาเครอขาย ใหเขมแข็ง โดยอิสระอยางตอเน่องและยั่งยน (พึ่งตนเอง) สาหรับการประชุมเสวนากับเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออก เฉียงเหนอตอนลาง ดจัดชวงการเสวนา โดยใหอธิการบดีหรอ ูแทน สถาบันสมาชิกเครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง นาเสนอวิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ ลงานทีโ่ ดดเดน (best practice) ของสถาบัน ดังนี เครอขายดานการพั นาการเรียนการสอน เร่อง การพั นา คณาจารยนิเทศสหกิจศึกษา โดยมหาวิทยาลัยราชภั บุรีรัมย เครอขายพั นาสหกิจศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง โดยคณะอนุกรรมการพั นาสหกิจศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอ ตอนลาง การสรางความเขมแข็งของโรงเรียนในทองถิ่น เพ่อลดรอยตอการ ศึกษาขันพนฐานและอุดมศึกษา โดยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสรุ นารี ดานการวิจยั เครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนอตอนลาง โดยเครอขายดานการวิจัย

กกอ. สัญจร

เสวนา เครือขาย

127

การพั นาและการใชงานระบบฐานขอมูลนักศึกษาพิการ โดยมหาวิทยาลัยราชภั นครราชสีมา การจัดการศึกษาสูค ณ ุ ภาพตามกรอบมาตรฐานคุณวุ ริ ะดับอุดมศึกษา แหงชาติ โดยมหาวิทยาลัยวงษชวลิตกุล โครงการเทศกาลการแสดงศิลปวั นธรรมพนบานนานาชาติ โดยมหาวิทยาลัย ราชภั สุรินทร

ร ก

รร

พ ท

คณะกรรมการการอุดมศึกษา ช่นชมกิจกรรมของสถาบันอุดมศึกษา แหง โดยเฉพาะ ดานการวิจยั ทังการวิจยั เชิงพนที่ การวิจยั เชิงชุดโครงการ และการรวมกัน ลิตนักวิจัยในกลุมสถาบันในเครอขาย ึ่งสง ลใหมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู ถายทอดประสบการณ และบูรณาการ องคความรูของแตละสาขาวิชารวมกัน โดยใหมหาวิทยาลัยเทคโนโลยี สุรนารีเปนหลัก เน่องจากมีความเขมแข็งในดานตาง ทังงบประมาณ ทรัพยากร บุคลากรมีความรูค วามสามารถ มีความสาเร็จในการพั นาเปน มหาวิทยาลัยทางดานเทคโนโลยี โดยเฉพาะ ลิต ลทางดานเกษตร ตลอดจน การสรางความเขมแข็งของโรงเรียนในทองถิ่น เพ่อลดรอยตอการศึกษา ขันพนฐานและอุดมศึกษา ตังแตระดับการศึกษาขันพนฐาน อาชีวศึกษา และอุดมศึกษา รวมทังการบูรณาการการศึกษาในดานตาง ทังวิทยาศาสตร และสังคมศาสตร ความรวมมอของอาจารยมหาวิทยาลัย การวิจัยรวมกัน ระหวางเครอขายของมหาวิทยาลัย

128

นอกจากนี ยังมี ของมหาวิทยาลัยอีกหลายแหงที่เปน ประโยชนตอการพั นาชุมชน สังคม และประเทศชาติ ในมิติตาง อาทิ การศึกษาเร่องการใชระบบรางของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล อีสาน งึ่ แกปญ  หาในพนที่ ดดี เขาใจถึงรากเหงา และความตองการ ของประเทศและนามาพั นา โครงการ ของมหาวิทยาลัยราชภั นครราชสีมา ในการสนับสนุน ูพิการในมหาวิทยาลัย กวยจับอุบล และโครงการวิจัยที่เกี่ยวของกับการพั นาสาร เคลอบปุยจากนายางธรรมชาติ ทัง โครงการของมหาวิทยาลัย อุบลราชธานี สามารถแกปญหาดานการแปรรูป การลดคาใชจาย ในการ ลิต ของมหาวิทยาลัยราชภั สุรินทร เปนประโยชน อยางยิ่งในแงความสัมพันธระหวางประเทศ ทาใหมนุษย ึ่งตาง วั นธรรมอยูรวมกัน ดดวยเสียงดนตรี การ ลิตบัณ ิตตองใหสอดรับกับวั นธรรมในพนที่ ทาใหเปนสถาบัน ที่มีความโดดเดน มีจุดแข็ง จุดยนของตัวเอง ึ่งการจะ ดรับงบประมาณ สนับสนุนจากรัฐบาล จะตองบูรณาการทางานรวมกันของแตละคณะ มีการ ศาสตรตาง รวมกัน สรางจุดแข็ง ทาใหสถาบันมีความโดดเดน มีจุดยนของตัวเอง และรวมมอกันในเครอขาย สรางความเขมแข็ง ป ดวยกัน นอกจากนี มหาวิทยาลัยในภูมิภาคควรชวยคิดและสราง ลงาน วิจัยดานภาคการ ลิต การแปรรูป และการตลาดที่เกี่ยวของกับเกษตรกร นามาทาเปนโจทยวจิ ยั สาหรับนักศึกษาหรออาจารย และทาใหเปนรูปธรรม ลงานมี สามารถชวยเหลอเกษตรกรในพนที่แก ขปญหา หนีสินและความยากจน ด อยาง รก็ตาม คณะกรรมการ ากใหมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสรุ นารี ใน ฐานะมหาวิทยาลัยแมขาย ชวยสรางความรวมมอของสถาบันในเครอขาย ทางานรวมกัน นาความคิดและงานวิจัยชวยพั นาพนที่ แกปญหาความ เหล่อมลา ปญหาหนีสินและความยากจน ออก ปชวยเหลอสังคมอยาง ตอเน่อง สรางคานิยมที่ดีกับสังคม และชวยลบลางคานิยมเร่องปริญญา สรางคานิยมตองการปริญญาเพราะตองการความรู และถามหาวิทยาลัย เปนเพ่อนกับชุมชน แกปญ  หาใหชมุ ชน ชวยกันทาใหชมุ ชนเขมแข็ง เทากับ มหาวิทยาลัย ดสรางระบบเศรษฐกิจฐานรากที่เขมแข็งและยั่งยน

129

ครง

คร าย ุ ม ก า าค น น าง

เ ร

ุ

ก

เ

ง

การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครังที่ จัดขึนระหวางวันที่ มีนาคม ณ มหาวิทยาลัยนเรศวร และเครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนลาง ึ่งประกอบดวยสถาบันอุดมศึกษา แหง ดแก มหาวิทยาลัยนเรศวร แมขา ย มหาวิทยาลัยราชภั เพชรบูรณ มหาวิทยาลัยราชภั นครสวรรค มหาวิทยาลัย ราชภั พิบูลสงคราม มหาวิทยาลัยราชภั อุตรดิตถ มหาวิทยาลัยราชภั กาแพงเพชร มหาวิทยาลัยภาคกลาง มหาวิทยาลัยเจาพระยา มหาวิทยาลัยพิษณุโลก วิทยาลัยนอรทเทิรน วิทยาลัยชุมชนอุทัยธานี วิทยาลัย ชุมชนตาก และวิทยาลัยชุมชนพิจติ ร โดยในการสัญจรครังนี คณะกรรมการการอุดมศึกษา และ บู ริหารสานักงาน คณะกรรมการการอุดมศึกษา ดเยี่ยมชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษาในเครอขาย จานวน แหง เสนทาง ดังนี เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั พิบูลสงคราม และมหาวิทยาลัยนเรศวร เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั นครสวรรค และมหาวิทยาลัยเจาพระยา เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั อุตรดิตถ และมหาวิทยาลัยพิษณุโลก และรวมประชุมเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนลาง

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

1

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม มหาวิทยาลัยนเรศวร

ท

ร

พ

ง ร

มหาวิทยาลัยราชภั พิบูลสงคราม เปนสถาบันอุดมศึกษาที่ยึด หลักปรัชญา เปนสถาบันอุดมศึกษาเพ่อการพั นาทองถิน่ มหาวิทยาลัย นาเสนอ ลงานทีโ่ ดดเดน ในพนทีส่ ว นทะเลแกวและสวนวังจันทร อาทิ การ บริการวิชาการโครงการ เปนการนาส่อ มาใชในการเรียน การสอนในโรงเรียนเขตจังหวัดพิษณุโลกใหเหมาะสมตามศักยภาพ ทรัพยากร ของแตละโรงเรียน ลดปญหาการขาดแคลนครู สรางโอกาสการเรียนรู เพ่อพั นานวัตกรรมทางการเรียนการสอนอยางตอเน่อง โครงการประดิษฐ เ รามิกเ รโรอิเล็กทริก แบบประหยัดดวยวิธกี ารเ า หม เปนวิธที ปี่ ระหยัด พลังงานอยางมาก ทาให ง ลึกที่ ดมีคุณภาพ มีองคประกอบเคมีตาม ที่ตองการ นอกจากนียังมีการดาเนินโครงการตามแนวพระราชดาริหลาย โครงการ เพ่อเปนแหลงเรียนรูของนักศึกษา นักเรียน และ ูที่สนใจ เชน โครงการเกษตรท ษ ีใหมตามแนวพระราชดาริ โดยเนนการทาเกษตร อินทรียแ ละปลูกแบบ สม สาน รวม ปถึงการแปรรูป ลิตภัณ ใ นลักษณะ ตาง โครงการ ารมตัวอยางตามพระราชเสาวนียในสมเด็จพระนางเจา สิริกิติ พระบรมราชินีนาถ เปนการเกษตรแบบ สม สาน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย จัดตังศูนยเศรษฐกิจพอเพียงในลักษณะ และควรคิดหาวิธี แนวทางการบริหารจัดการนาที่ดีใหเปนแบบ อยางแกชมุ ชน เปนทีพ่ งึ ของสังคม ด นอกจากนี การจะเปนสถาบันอุดมศึกษา ที่ดีควรเนนที่หองสมุดเปนสาคัญ รวม ปถึงการมี ลงานอาจารย ลงาน นักศึกษา และงานวิจัยที่ดีเปนที่ประจักษแกสังคม

ท

เร ร

มหาวิทยาลัยนเรศวร เปนสถาบันอุดมศึกษาในลักษณะมหาวิทยาลัย สหสาขา ที่มุงกระจายโอกาสและความเสมอภาคทางการศึกษาใหกับ ประชากรในภูมิภาค ยึดการบริหารจัดการใน แนวทาง ดแก ลักษณะ การ สม สาน (hybrid) รูปแบบการเปนหุนสวน (partnerships) และ การสรางเครอขาย (networking) พรอมทังเนนสรางความเขมแข็งใหระดับ บัณ ิตศึกษา มีทุนมหาวิทยาลัยสาหรับพั นาอาจารย ทุนสนับสนุนงาน วิจัย มีศูนยความเปนเลิศ ดานตาง เปนกลยุทธสาคัญในการสราง ความเขมแข็งใหบัณ ิตศึกษาและงานวิจัย และสงเสริมความรวมมอกับ ภาคอุตสาหกรรม ทังนี มหาวิทยาลัย ดเสนอ ลงานวิจัย ใน ดาน ดังนี

132

คอ การศึกษาพั นาพรมมิเพ่อใชเปนสมุน พรบารุงความจา การจัดการพลังงานเพ่อการพึง่ พาตนเองของชุมชน กรณีศกึ ษาชุมชน บานเขานอย ของวิทยาลัยพลังงานทดแทน การลด ลกระทบของสารเคมีทางการเกษตรและ ลิตภัณ ที่ เกิดจากการเปลี่ยนรูปสารเคมีในกระบวนการ ลิตนาสะอาด ก รเร ก ร คอ การสอนเพ่อสรางจิตสานึกและทัศนคติที่ดี ดานพลังงานและ สิ่งแวดลอม การบูรณาการองคความรูป ระวัตศิ าสตรชาติพนั ธุส กู ารเปนพลเมอง อาเ ียน การเรียนการสอนเพ่อสรางความเปลี่ยนแปลงของ ูเรียน ูสอน และสังคม ในวิชามนุษยกับสิ่งแวดลอม รก ร ก ร คอ โครงการสอนการเรียนรูอยางมีความสุข โครงการการนาโจทยวจิ ยั จากชุมชนสูง านวิจยั เชิงบูรณาการ กรณี น ูหนองแหนลาหวยคลิตี และพนที่ปลูกขาวปนเปอนแคดเมียม ทง กรร ก รก ร ุ ก ลงานของมหาวิทยาลัย ที่โดดเดน ทัง ดาน ที่ใชโจทยของพนที่เปนตัวนา และเปนโจทยที่สาคัญ ในระดับชาติ ควรมีการขยาย ล ถายทอด จากรายวิชา ปสูมหาวิทยาลัย ถายทอดองคความรูจากระดับพนที่ ปสูประเทศ จะเกิดการพั นาอยาง ยัง่ ยน ทังนี ขอใหดาเนินการทาวิจยั อยางจริงจังและตอเน่อง พรอมทังสราง จิตสานึกใหกบั อาจารย บุคลากร และนักศึกษา ใหมแี รงจูงใจ แรงบันดาลใจ พลังใจ มีเจตคติและอุดมการณที่จะทางานเพ่อคนอ่นและสรางการ เปลี่ยนแปลงใหกับสังคม ่ึงเปนเร่องที่มีความสาคัญมากกวาการเรียน เพ่อสาเร็จการศึกษา

133

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

2

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค มหาวิทยาลัยเจาพระยา

134

ท

ร

ร รร

มหาวิทยาลัยราชภั นครสวรรค นาเสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศของ มหาวิทยาลัย ก รเร ก ร งึ่ มีวธิ กี ารจัดการเรียนการสอน ดังนี เทคนิควิธีสอนแบบเติมเต็ม (jigsaw) การเรียนรูโดยใชโครงงานเปนฐาน (project based learning) เทคนิคการสอนแบบคิดเดีย่ ว คิดคู คิดรวมกัน (think-pair-share) การพั นาทักษะการส่อสารของ ูเรียน ดวยเทคนิคการเรียนรู แบบแ น ังความคิด (concept mapping) เทคนิค และ การเปลี่ยนการจัดการศึกษาเชิงปริมาณ ปสูเชิงคุณภาพ ภายใต แนวคิด สอนใหนอยลง เรียนรูใหมากขึน (teach less, learn more; TL, LM) เทคนิคบัตรคาชวยจา (color-coded co-op cards) การเรียนแบบใ รู (active learning) และ ก ร เร่อง งานวิจยั การกรองแคดเมียม โดยใชราในตะกอน ดินหวยแมเตา จ ตาก งึ่ เปนเชอราทีอ่ าศัยอยูบ ริเวณเหมองสังกะสี บริเวณ าแดง ทังนี ลจากงานวิจัย (output) สามารถนา ปตอยอดการสอน ในวิชาที่เกี่ยวของ รายวิชา คอ รายวิชาจุลชีววิทยาสิ่งแวดลอมและ รายวิชาโครงงาน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัยควร เพิม่ ความเขมแข็งในการพั นาครูใหมคี ณ ุ ภาพ และขอใหเนนการเรียนการ สอนภาษาตางประเทศ เพ่อเปดประเทศเขาสู ดอยางมีประสิทธิภาพ แมวา มหาวิทยาลัยราชภั มีจดุ แข็งดานการบริการชุมชน แตหากพิจารณา ตามมาตรา จะเห็นวาพันธกิจของอุดมศึกษามิใชเพียงการบริการชุมชน และงานวิชาการเทานัน แตยังครอบคลุม ปดานอ่น ดวย อยาง รก็ตาม คณะกรรมการ ช่นชมงานวิจัยเกี่ยวกับการคัดกรองสารแคดเมียม โดยใช ราในตะกอนดินหวยแมเตา จ ตาก เพ่อศึกษาความสามารถในการดูด ับ แคดเมียมในนาของเชอรา (Biosorption of Cd2 form Aqueous Solutions by Tolerant Fungus Humicola sp.) ึ่งสามารถชวย พั นาการบาบัดนาเสียใหกับครัวเรอน ธุรกิจขนาดกลางและขนาดเล็ก ด

ท

เ พร

ท

ร

ในดานการเรียนการสอน มหาวิทยาลัยเจาพระยายึดแนวทางโครงการ (WIL) มาใชในการเรียนการสอน มีการจัดตัง ศูนยการสอนประยุกต และใหทุกสาขาวิชามีการ กงาน เพ่อใหนักศึกษา กทักษะทางวิชาชีพ และใหความสาคัญกับโครงการสหกิจศึกษา มีบริษัท ในเครอใหการสนับสนุน โดย ดรับรางวัลโครงงานสหกิจศึกษาทังในระดับ นักศึกษา โรงงาน และโครงการของมหาวิทยาลัย พรอมทังจัดใหมีรายวิชา แกวสารพัดนึก เพ่อเติมเต็มสิง่ ที่ มมใี นเนอหาการเรียน ใหนกั ศึกษาสามารถ ใชชีวิตในสังคม ดอยางถูกตอง ปลูก งทัศนคติที่ดีตอตนเอง ครอบครัว เปนการสงเสริมใหมีแนวคิดเชิงบวก เนนสรางความสามารถในการดารง ตนอยางถูกตองทามกลางการเปลีย่ นแปลงของสังคม เปดโอกาสใหเกิดการ แลกเปลี่ยนเรียนรูระหวาง ูเรียนตางสาขาวิชา สาหรับดานการวิจัย มีการ สนับสนุนทุนวิจัยแกคณาจารย มีการสรางระบบพี่เลียงนักวิจัยรุนใหม ตลอดจนหาเวทีการนาเสนอ ลงานทางวิชาการและเ ยแพร ลงาน ึ่งใน รอบปที่ านมา มี ลงานวิจัย ดรับการตีพิมพระดับชาติ เร่อง ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย สงเสริมเร่องเกษตร ทย ปทั่วโลก เน่องจากมีจุดเดนดานการจัดการ อุตสาหกรรมเกษตร จัดการเรียนการสอนดานบริหารธุรกิจ ดเปนอยางดี นอกจากนีมหาวิทยาลัยควรมีแนวทางการดาเนินงานสหกิจศึกษาของ มหาวิทยาลัย ตามแ นอุดมศึกษาระยะยาว ป ของ สกอ ที่มีเปาหมาย ใหมหาวิทยาลัยคนสิ่งดีงามใหกับสังคม ดาน ดแก ใหโอกาสทางการ ศึกษา (accessibility) ใหทุนมนุษยแกสังคม ลิตบัณ ิตที่สมบูรณแบบ (transformability) และใหความรูและนวัตกรรมแกสังคม

ุ ร

มหาวิทยาลัยราชภั อุตรดิตถ เปนมหาวิทยาลัยที่จัดการศึกษาตาม ปรัชญาของอุดมศึกษาเพ่อทองถิน่ โดยยึดหลักการจัดการศึกษาในรูปแบบ พันธกิจสัมพันธมหาวิทยาลัยกับสังคม ดวยการบูรณาการพันธกิจสัมพันธ ดานการ ลิตบัณ ิต ดานการวิจัย ดานการบริการวิชาการ และดานการ ทานุบารุงศิลปวั นธรรม โดยอาศัยความรวมมอของทุก าย เพ่อสนับสนุน สงเสริม แกปญหา และชีนาใหกับทองถิ่น เพ่อนา ปสูการพั นาที่ยั่งยน ดังนัน มหาวิทยาลัยมีวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ (best practice) ยุทธศาสตร การดาเนินงานพันธกิจสัมพันธมหาวิทยาลัยราชภั อุตรดิตถกับสังคม

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

3

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ มหาวิทยาลัยพิษณุโลก

135

(Uttaradit Rajabhat University Engagement) เปนการดาเนินการ ในลักษณะ และมีจุดเนนบทบาทเฉพาะ โดยใหมีคณะทางานในลักษณะ ศูนยประสานงาน ตาง ที่มีการใช ทรัพยากรรวมกัน ึ่งยุทธศาสตร เปนตนแบบพรอมตอยอดและขยาย ล ในลักษณะอุตรดิตถโมเดล (Uttaradit Model) โดยทุกหนวยงานในสถาบัน คณะ วิทยาลัย และหนวยสนับสนุน ตองป ิบัติหนาที่พันธกิจสัมพันธกับ สังคมแบบมีสวนรวม เพ่อสนับสนุน สงเสริม แกปญหา และชีนาใหกับ ทองถิ่น เพ่อนา ปสูการพั นาที่ยั่งยน ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย ตังโจทยในเร่องทาอยาง รจึงจะ ลิตบัณ ิตที่มาจากปจจัยตอ ปนี การสรางบัณ ิตใหเปนเกษตรกรรุนใหม (newest farmers) ที่รัก ทองถิ่นบานเกิดและตองการนาความรูใหม กลับ ปพั นาชุมชน ทองถิ่นของตัวเอง มากกวาการมีเปาหมายของการเรียนเพียง เพ่อตองการกลับ ปชดใชหนีสินทางการเกษตรใหกับครอบครัว การบริการวิชาการทีช่ ว ยเสริมสรางความเขมแข็งใหเกษตรกร และ ชุมชน โดยใหคง ว งึ่ หลักการและปรัชญาของความเปนมหาวิทยาลัย ของชุมชนทองถิ่น และความมีภูมิปญญาทองถิ่นที่ดีมีความ เปนเอกลักษณอยูแลว นอกจากนี ทาอยาง รมหาวิทยาลัยราชภั อุตรดิตถจงึ จะรักษาสถานภาพของหนวยงานในมหาวิทยาลัยทีเ่ ปน อยูในปจจุบันใหคงอยูตลอด ป ดแก วิทยาลัยนาน โดย มให จ นาน ขอแยก ปตังเปนมหาวิทยาลัยนานเพิ่มขึนอีก

ท

พ

ุ ก

มหาวิทยาลัยพิษณุโลกเปนมหาวิทยาลัยเอกชนระดับอุดมศึกษาแหง แรกของจังหวัดพิษณุโลก มีจุดเดนในการบริหารจัดการการศึกษา คอ การ พั นาวิชาการและการ ลิตนักศึกษาที่มีคุณภาพ โดยมหาวิทยาลัย ดนา เสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศในการบูรณาการการเรียนการสอนกับการวิจัย จานวน โครงการ ดแก การพั นาส่อนวัตกรรมการเรียนรู เร่อง การ ลิตกระดาษจาก เปลอกขาวโพด ของชุมชนหมู บานบอ ตาบลวังนกแอน อาเภอ วังทอง จังหวัดพิษณุโลก การพั นาส่อนวัตกรรมการเรียนรู เร่อง การทานุบารุงศาสนา ประเพณี วั นธรรมเกี่ยวกับการบวงสรวงและเทปูนสราง พระป ิมากร ณ วัดสามพวง อาเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย

136

การพั นาส่อนวัตกรรมการเรียนรู เร่อง การดาเนินชีวิตตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง หมูบานบางกระนอย ตาบล นครปาหมาก อาเภอบางกระทุม จังหวัดพิษณุโลก ทง กรร ก รก ร ุ ก ใหมหาวิทยาลัยตระหนัก ในการป ิบัติตามเกณ มาตรฐานหลักสูตรอุดมศึกษาฉบับปจจุบัน และ ควรปรับปรุงคุณภาพงานวิจยั โดยพิจารณาการ ลิตงานวิจยั ในแตละสาขา วิชา ใหมีช่อ เนอหา กรอบแนวคิด วัตถุประสงค กระบวนวิธีการวิจัย และ ลการวิจยั ใหมคี วามสอดคลองกันกับสาขาวิชาทีท่ าการวิจยั สาหรับปญหา ทีม่ หาวิทยาลัยประสบในเร่องจานวนนักศึกษาลดลง มหาวิทยาลัยควรปรับ กลยุทธ เพ่อลดความเสี่ยงในเร่องดังกลาว

เ

เ ร

ุ

ก

เ

ง

การดาเนินงานของเครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนลาง เนนการ ทางานแบบบูรณาการในเครอขาย รวมมอกันทา มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู ระหวางกันในการพั นาอุดมศึกษา งึ่ เปนเร่องสาคัญตออนาคตของประเทศ โดยเฉพาะอยางยิ่ง เร่องหลัก คอ สุขภาพ การศึกษา การนาคน ปสูอาชีพ รวมทังสงเสริมคุณธรรมจริยธรรม และ บทบาทของครู อาจารย ึ่งมีสวนสาคัญในการพั นาบุคลากรที่เปนอนาคตของชาติ ทังนี เครอขายเชิงประเด็นที่อยูภายในกากับของเครอขายอุดมศึกษา ภาคเหนอตอนลาง แบงเปน กลุม ดังนี กลุมงานวิจัยและนวัตกรรม กลุมงานพั นาการเรียนการสอน กลุมงานพั นานิสิตนักศึกษา กลุมงาน ลิตและพั นาอาจารย กลุม งานบริหารเครอขายสารสนเทศและแ นงาน กลุมงานสงเสริมและพั นาวิทยาลัยชุมชน กลุมงานอนุรักษพันธุกรรมพช อันเน่องมาจากพระราชดาริ สาหรับการประชุมเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษาภาคเหนอตอนลาง ดจัดชวงการเสวนา โดยใหอธิการบดีหรอ ูแทนสถาบันสมาชิกเครอขาย อุดมศึกษาภาคเหนอตอนลางนาเสนอวิธปี บิ ตั ทิ เี่ ปนเลิศ ลงานทีโ่ ดดเดน (best practice) ของสถาบัน ดังนี การจัดการเรียนการสอนของ มหาวิทยาลัยเจาพระยา โดยมหาวิทยาลัยเจาพระยา การบูรณาการ การบริการวิชาการกับการเรียนการสอนกับงานวิจัย โดยมหาวิทยาลัย พิษณุโลก การเรียนการสอนรายวิชาสหกิจศึกษา โดยมหาวิทยาลัยภาค กลาง โรงเรียนสาธิตในรูปแบบของมหาวิทยาลัยราชภั กาแพงเพชร เพ่อพั นาคุณภาพการจัดการศึกษาจากโรงเรียนถูกยุบรวม สูโ รงเรียนยอด นิยม ภายใตความรวมมอระหวางสานักงานเขตพนทีก่ ารศึกษาประถมศึกษา กาแพงเพชรเขต กับมหาวิทยาลัยราชภั กาแพงเพชร โดยมหาวิทยาลัย

กกอ. สัญจร

เสวนา เครือขาย

137

ราชภั กาแพงเพชร เคร่องกรองแคดเมียมทางชีวภาพโดยราจาก ตะกอนดิน หวยแมตาว อาเภอแมสอด จังหวัดตาก โดยมหาวิทยาลัยราชภั นครสวรรค โครงการสหกิจศึกษาและพั นาอาชีพ นักศึกษาระดับ ปริญญาตรี ตามกรอบมาตรฐานคุณวุ ริ ะดับชาติ โดยมหาวิทยาลัยราชภั เพชรบูรณ ป พิบูลสงครามแหงความภาคภูมิใจ โดยมหาวิทยาลัย ราชภั พิบูลสงคราม การขับเคล่อนงานพันธกิจสัมพันธ มหาวิทยาลัย ราชภั อุตรดิตถกับสังคม โดยมหาวิทยาลัยราชภั อุตรดิตถ โครงการ สบสานประเพณีลอยกระทงสาย หลประทีป ดวง โดยวิทยาลัย นอรทเทิรน เกษตรอินทรีย กลาดี สูวิถีชุมชน โดย วิทยาลัยชุมชน พิจิตร เครอขายดานจริยธรรมและมาตรฐานการวิจัย เขตภาคเหนอ ตอนลาง โดยมหาวิทยาลัยนเรศวร หวงโ อุปทาน กลวย (BSC) โดยเครอขายการวิจัยภาคเหนอตอนลาง

ุ

ก

งเ

ร

ก

ง

คณะกรรมการการอุดมศึกษา ช่นชม ของมหาวิทยาลัย ทุกแหงในการรวมมอกันทางานทีเ่ ปนประโยชนตอ สังคม เปนทีพ่ งึ่ ของสังคม โดยเฉพาะอยางยิ่งที่สถาบันอุดมศึกษาในเครอขายมีสวนรวมในการวิจัย เร่องกลวย และ ากขอเสนอแนะใหมหาวิทยาลัย นเรศวรรวบรวมองคความรูตาง เกี่ยวกับกลวยทังกระบวนการ ตังแต ตนนาจนถึงปลายนา นาองคความรู ปใชประโยชน กอใหเกิด ลทาง ดานเกษตรอุตสาหกรรม เพ่อการแขงขันกับ ู ลิตกลวยรายใหญอยาง ประเทศจีน สาหรับ การยุบรวมโรงเรียนขนาดเล็กเปนโรงเรียนสาธิตของ มหาวิทยาลัยราชภั กาแพงเพชร เปน ที่ดี เปนตัวอยางที่ดีในการ เช่อมโยงระหวางอุดมศึกษากับการศึกษาขันพนฐาน และเปนการสาน นโยบายของรัฐบาล และ สกอ ดวย อยาง รก็ตาม มหาวิทยาลัยควร คิด วางแ น วลวงหนา เพราะมหาวิทยาลัยมีปริมาณมาก เกินความตองการของ ูเรียน โดยมหาวิทยาลัยที่เขมแข็งกวาอาจตองยุบ รวมกับมหาวิทยาลัยขนาดเล็ก เพ่อใหประสิทธิภาพโดยรวมดีขึน เร่อง เครอขายมีกิจกรรมคอนขางมาก อาทิ เร่องการมีพันธกิจสัมพันธกับทองถิ่นของมหาวิทยาลัยราชภั อุตรดิตถ ึ่ง มเลอกป ิบัติ ทาเกอบทุกพนที่ตามความตองการของคนทองถิ่น และ ทา ดคอนขางสมบูรณ สามารถเปนที่พึ่งของทองถิ่นและชุมชน ด อยางแทจริง ทังนี ตองทาทังในเชิงนโยบายและการถายทอดความรู และ 138

ควรเช่อมโยงการทางานกับกรมอนามัยหรอกระทรวงสาธารณสุข ึ่งกาลัง ดาเนินการเร่องนีอยู อยาง รก็ตาม การทาเร่อง เครอขายตอง คิดหาวิธี จะมีกล กอ่น ในการเขาถึงชาวบานเพิ่มขึน ดอยาง ร ตัวอยาง ทีเ่ ห็น ดชดั เจน คอ วิทยาลัยชุมชน งึ่ มีความใกลชดิ ชาวบาน โจทยมาจาก ชาวบาน และมีชาวบานทีเ่ ขามารวม แตภาคเหนอตอนลางมีวทิ ยาลัยชุมชน เพียง แหง และยังมีพนที่ กลอีกมาก เร่อง อยากใหมกี ารดูแลสุขภาพของนักศึกษา ขณะนี มีปญหาเร่องพ ติกรรมสุขภาพของเด็กและเยาวชนคอนขางมาก เชน บุหรี่ ความเครียด พ ติกรรมเหลานีเปนฐานของโรคเรอรังและรักษา มหาย จึงควรมีการดูแล ปองกัน สรางเสริมสุขภาพใหกับนักศึกษา เพ่อเตรียมตัว ใหนักศึกษารูจักรับ ิดชอบสุขภาพของตนเอง รวมถึงมีโครงการเกี่ยวกับ สุขภาพชุมชนดวย อยาง รก็ตาม คณะกรรมการช่นชมมหาวิทยาลัยเจาพระยา ในการจัดกิจกรรมสาหรับเด็กนอกหลักสูตร นอกรายวิชาตาง ึ่งสาคัญ และจาเปนมาก แตอาจทา ดคอนขางยาก เพราะเด็กแตละคนจะมีปญหา แตกตางกัน โดยในตางประเทศจะมี เปนศูนยใหคา ปรึกษา แนะแนวแกนักศึกษาที่มีปญหา ึ่งในมหาวิทยาลัย ทยมีคอนขาง นอย จึงขอ ากใหทุกมหาวิทยาลัยชวยกันทาเร่องนี ควรมีระบบ จัดหอพักภายในใหเพียงพอกับความตองการของนักศึกษา มีระบบ เปนการตอยอดเสนทางชีวติ ใหกบั นักศึกษา เชน การ หางานทา การเชิญบุคคลอาชีพตาง มาพูดคุย แลกเปลี่ยนกับนักศึกษา การ ปดูงานในสายอาชีพตาง ที่นักศึกษาสนใจ เพ่อใหสถาบันอุดมศึกษาเปนกาลังสาคัญในการแก ขปญหาและพั นา ประเทศ เร่อง จึงเปนประเด็นที่มีความสาคัญ อยางยิ่ง สถาบันอุดมศึกษาจะตองเปดประตูออก ปสูสังคม ภาคธุรกิจ สถาบันอุดมศึกษาอ่น รวมทังชวยเหลอการศึกษาในระดับอ่น จึง จะทาใหประเทศมีความเขมแข็ง ึ่งสอดคลองกับแนวทางการป ิรูปการ ศึกษาในปจจุบันที่เนนการขับเคล่อนการป ิรูปการศึกษาในระดับภูมิภาค และระดับประเทศ ทังนี มหาวิทยาลัยทุกแหง ในฐานะชาวอุดมศึกษา ตอง สรางคนที่มีความภาคภูมิ สรางคนที่มีอิสระทางความคิด เปนบัณ ิตที่เอา ตัวรอด มีอาชีพ เปน ูที่มีประโยชน ทาทุกเร่องอยางตังใจ รวมถึงอาจารย ตองเปนตัวอยางที่ดี ขัดเกลาบมเพาะ สรางแรงบันดาลใจใหกับนักศึกษา เพ่อให ดบัณ ิตที่พึงประสงค และขอใหมหาวิทยาลัยตังเปาหมายใหสูง เพราะการตังเปาสูง จะทาใหเราทางาน ปสูคุณภาพ ด 139

ครง

คร าย ุ ม ก า าค น น

เ ร

ุ

ก

การประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร ครังที่ จัดขึนระหวางวันที่ มิถนุ ายน ณ มหาวิทยาลัย วลัยลักษณ และเครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนบน ึ่งมีสถาบันอุดมศึกษาจานวน แหง ดแก มหาวิทยาลัย วลัยลักษณ แมขาย มหาวิทยาลัยราชภั นครศรีธรรมราช มหาวิทยาลัยราชภั ภูเก็ต มหาวิทยาลัยราชภั สุราษฎรธานี มหาวิทยาลัยตาป วิทยาลัยเทคโนโลยีภาคใต วิทยาลัยชุมชนพังงา วิทยาลัยชุมชนระนอง โดย ในการสัญจรครังนี คณะกรรมการการอุดมศึกษา และ บู ริหารสานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดเยีย่ มชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษาในเครอขาย แหง เสนทาง ดังนี เ ท งท วิทยาลัยเทคโนโลยีภาคใต มหาวิทยาลัยราชภั นครศรีธรรมราช และมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั สุราษฎรธานี และมหาวิทยาลัยตาป เ ท งท มหาวิทยาลัยราชภั ภูเก็ต และวิทยาลัยชุมชนพังงา และรวมประชุมเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนบน

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

1

เสนทางสัญจรสู วิทยาลัยเทคโนโลยีภาคใต มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ

ท

เท

วิทยาลัยเทคโนโลยีภาคใต เปนสถาบันขนาดเล็กที่เนนเร่องคุณภาพ มากกวาการขยายตัวดานปริมาณ เปนสวนหนึง่ ของระบบอุดมศึกษาในการ ใหโอกาสทางการศึกษากับประชากรในพนที่หาง กล นักศึกษาสวนใหญ มาจาก จังหวัดชายแดนใต (ไทยพุทธ-ไทยมุสลิม) จัดการศึกษาในระบบ เครอขายและมีความรวมมอจากทุกภาคสวน ทุกหลักสูตรตองเขารวม โครงการสหกิจศึกษา สนับสนุนทุนการศึกษาใหอาจารยศกึ ษาตอปริญญาเอก มีคาตอบแทนสาหรับอาจารยที่ ดตาแหนงทางวิชาการ วิทยาลัยมี อาทิ การจัดการศึกษาเชิงบูรณาการกับการทางานโดยใช การวิจัยเพ่อสรางองคความรูรองรับสูสังคม ูสูงอายุ เนนการดูแล ูสูงอายุ การวิจัยเพ่อพั นาทองถิ่น จัดตัง “สถาบันซิว-เสงี่ยมเพื่อภาษา และวัฒนธรรมขามชาติ” เพ่อใหบริการวิชาการดานภาษาตางประเทศและ การเรียนรูดานวั นธรรมขามชาติ รองรับการเขาสูประชาคมอาเ ียน โครงการเตรียมความพรอมและยกระดับภาษาอังก ษของนักเรียนใน โรงเรียนระดับประถมศึกษา ทง กรร ก รก ร ุ ก วิทยาลัยเทคโนโลยีภาคใต ที่มีจุดมุงหมายเปนวิทยาลัยที่พอเพียง มเนนปริมาณแตเนนคุณภาพการ ศึกษา อยาง รก็ตาม เร่องงานวิจัย วิทยาลัยควรเนนโจทยวิจยั ทองถิ่น และ งานบริการวิชาการควรจัดใหมีการบริหารจัดการที่เปนระบบ เพ่อสามารถ พั นาตอยอดเปนงานวิชาการในลักษณะอ่น ด ลงานของนักศึกษาที่ ดรับรางวัลควรมีการนา ปขยาย ล และควรมีเปาหมายในการพั นา อาจารย นอกจากนี ควรมีการศึกษาและรวบรวมขอมูล เชน อัตราการมี งานทาของบัณ ติ รอยละของการ ลิตบัณ ติ ดตามความตองการ มีการนา ลงานวิจัยมาใชประโยชนอยาง ร และควรจัดทาทาเนียบศิษยเกาดีเดน

ท

ร

ร ร รร ร

มหาวิทยาลัยราชภั นครศรีธรรมราช อยูระหวางการจัดทาแ นระยะ ป (2560-2574) งึ่ จะเปนการ มหาวิทยาลัย เนนเร่องสภา มหาวิทยาลัยที่สรางสรรค มีธรรมาภิบาล เพ่อใหมหาวิทยาลัยพั นา ป ในทิศทางที่ถูกตอง ทังนี มหาวิทยาลัยนาเสนอ เร่อง การ บูรณาการการเรียนการสอน การวิจัย การบริการวิชาการ และการ ทานุศิลปวั นธรรม โดย ดวางระบบ กล ก ขันตอนการดาเนินงาน และมี ลสาเร็จในการบูรณาการงานตามพันธกิจทัง ดาน อาทิ ปาสาคู การ สัมมนาวิชาการดนตรี ดนตรีชาติ อสามสาย เรอบับ ตรัวแขมร ความ

142

หลากหลายดานวั นธรรมดนตรีในอาเ ียน รถประหยัดพลังงาน การอบรมการใชนวัตกรรรมการศึกษาชันเรียน (lesson study) และวิธีการแบบเปด (open approach) หลักสูตร คณิตศาสตร คณะครุศาสตร การ ลิตสกูปขาวใหกับสถานีวิทยุโทรทัศน ชอง ทยพีบีเอส ทง กรร ก รก ร ุ ก เ ใหมหาวิทยาลัย พั นาตอยอดงานวิจัย โดยตองมี จากการนา ปใชประโยชน และ สามารถนา ปขอตาแหนงทางวิชาการ ด ึ่งมหาวิทยาลัยมี ลงาน ที่นาช่นชมเร่องหนึ่ง คอ รถประหยัดพลังงาน ึ่งมีประสิทธิภาพสูง จึงควร สนับสนุนใหมีการพั นาและเพิ่มมูลคาจากสิ่งที่มีอยูและเช่อมโยงกับภาค อุตสาหกรรมใหมากขึน โดยควรมีสหกิจศึกษาในทุกคณะวิชา นอกจากนี การจัดทาหลักสูตร มหาวิทยาลัยตองวิ่ง ปหาโจทย และเปนลักษณะ รวมมอกัน บูรณาการกัน อยาง รก็ตาม วั นธรรมในพนที่ภาคใตมี ความคิดเร่องทองถิ่นนิยมสูง มหาวิทยาลัยควรเขา ปมีสว นชวย ทังในเร่อง ความลึกดานวิถีชีวิตที่ตองมีการปรับตัว รวมถึงความลึกดานมวลชน และ ตองสรางมูลคาเพิม่ ในเร่องเศรษฐกิจ สังคม ในขณะทีเ่ ขาสูป ระชาคมอาเ ยี น จะตองมีความเปนสากลมากขึน มหาวิทยาลัยควรชวยใหคนในพนทีแ่ ขงขัน ดในสากล

ท

ก

มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ นาเสนอ ความภูมิใจของมหาวิทยาลัย วลัยลักษณ (best practice) ดังนี กรณีศึกษาจาก สานักวิชาวิทยาศาสตร เปนการบูรณาการหลักสูตรแบบสหวิชาชีพ ในการจัดการเรียนการสอน นักศึกษาจะ ปใหบริการวิชาการใน พนที่ โดยใชชมุ ชนเปนฐาน จากปญหาดานสุขภาพทีเ่ กิดขึนจริงจาก การลงพนที่ ทาใหเกิดการแกปญหาเร่องสุขภาวะชุมชน โดยการ เสริมสรางสุขภาพใหกับประชาชน การวิจัยเพ่อสนับสนุนอุตสาหกรรมทองเที่ยวในพนที่ภาคใต เนน การเช่อมโยงและตอยอดเพ่อศึกษาศักยภาพและมูลคา ลิตภัณ  การทองเที่ยวตอการสรางราย ดในพนที่ จังหวัดภาคใต เพ่อยก ระดับมาตรฐานการบริการของ ูประกอบการและชุมชนทองถิ่น และการสรางการมีสวนรวมในการแกปญหาและพั นาการ ทองเที่ยว

143

การวิจยั ระบบอบ ม เพ่อใชในอุตสาหกรรม มยางพารา งึ่ งานวิจยั ดมกี ารถายทอดเทคโนโลยี ปสูภ าคอุตสาหกรรม ทาใหบริษทั มีคา าลดลงอยางมาก เกิด ลทีว่ ดั มูลคาทางเศรษฐกิจ ดอยางชัดเจน การบริการวิชาการ ูประกอบการและวิสาหกิจชุมชนจากงานวิจัย มโครเว การพั นาเทคโนโลยี มโครเว เพ่อการอบแหง ทง กรร ก รก ร ุ ก ความโดดเดนทังในเร่องการ วิจัยและการบริการวิชาการ ที่มีการสงเสริมอยางจริงจังของทุกสาขาวิชา อยางตอเน่อง และ ูกโจทยวิจัยเขากับพนที่และชุมชน ทาใหงานวิจัย มี สูง ทังนี มหาวิทยาลัยควรใหความสาคัญกับงานวิจัยพนฐาน ดวย จึงจะเกิดการนางานวิจัย ปพั นาตอยอด ดเขมแข็งอยาง รก็ตาม คณะกรรมการมีขอเสนอแนะใหมหาวิทยาลัยสงเสริมและพั นาหลักสูตร ที่เปน และการลงพนที่ ปบริการวิชาการดานการ แพทยและสุขภาพ ควรมีการใหความรู ใหคาแนะนา กับประชาชน เกี่ยวกับความรูใหม และ ลกระทบจากการใชยาที่ใชกันบอย และ มีขอเสนอแนะเกี่ยวกับงานวิจัยกับแหลงทองเที่ยว โจทยคอการสนับสนุน งานวิจัยเพ่อสนับสนุนอุตสาหกรรมเพ่อสรางราย ดใหกับประเทศ แตตอง ใหความสาคัญกับ การทองเที่ยวเชิงคุณภาพ ที่จะ มทาลายสิ่งแวดลอม หรอทาลายศิลปวั นธรรม การกาหนดโจทยวิจัยจึงควรมองใหรอบดาน จะทาใหงานวิจัยมีสวนเขา ปชวยใหเกิดการพั นาหรอแก ขปญหา ด อยางยั่งยน นอกจากนี มหาวิทยาลัยควรศึกษาวิจัยดานศิลปวั นธรรม อยางจริงจัง เพราะมีความ ดเปรียบทางดานพนที่ เพ่อสรางเปน องคความรูท คี่ รอบคลุมทังการอนุรกั ษ การสบสาน การวิจยั และการพั นา

144

ท

ร

ุร

ร

มหาวิทยาลัยราชภั สุราษฎรธานี เปนมหาวิทยาลัยตนแบบแหงภูมภิ าค เพ่อการพั นาชุมชนทองถิน่ ดกาหนดจุดเนน ปทีห่ ลักสูตรดานการเกษตร สิง่ แวดลอม และทรัพยากรธรรมชาติ หลักสูตรทีเ่ นนการป บิ ตั ิ และหลักสูตร ที่เช่อมโยงกับสถานประกอบการ ทังนี มหาวิทยาลัยนาเสนอวิธีป ิบัติ ที่เปนเลิศ (best practice) ึ่งเปน ลงานดานการวิจัยที่บูรณาการกับ กระบวนการจัดการเรียนการสอนและการบริการวิชาการแกสังคม โดยใช กระบวนการหรอวิธีการรวมคิดรวมทาแบบพันธมิตรและหุนสวนกับภาคี ในลักษณะบูรณาการรวมกันทุกหนวยงาน และใชความรูหรอนวัตกรรมใน การแกปญหา รวมทังใชทรัพยากรที่มีอยูในชุมชนทองถิ่นอยางสรางสรรค เกิดการเรียนรูรวมกันและนา ปสู ลงานวิชาการ หรอเอกสารวิชาการ เ ยแพร มี เร่อง คอ “พลังเปด พัฒนาชุมชนสูวิถีการพึ่งตนเอง” และ “หลักสูตรพุทธทาสศึกษา” ทง กรร ก รก ร ุ ก วิธีป ิบัติที่เปนเลิศดาน การวิจัยเร่อง พลังเปด พั นาชุมชนสูวิถีการพึ่งตนเอง เปนตัวอยางที่ดี เนนการมีสวนรวมของชุมชนทุกกระบวนการ ครบวงจร และเห็น ลระยะ ยาวอยางยั่งยน ่ึงควรขยาย ล ปสูชุมชนอ่น นอกจากนัน ยังสามารถ ตอบโจทยในเร่องเกษตรอินทรีย การปลอดจากสารพิษ เร่องเศรษฐกิจ พอเพียง และวิถชี วี ติ ชุมชน หากนา ปสูร ปู ธรรมของการ และสิง่ ทีช่ าวบานจะ ดรบั ดวย จะเกิดประโยชนมากขึน งึ่ แนวทางดังกลาว สะทอนใหเห็นรูปแบบการจัดการศึกษาที่ควรเปนแบบ หรอ และสอดคลองกับแนวโนมประเทศ ทยในขณะนีทีก่ าลัง จะพั นา ปในแนวทางที่สงเสริมทางดานการวิจัยและนวัตกรรมเพิ่มขึน นอกจากนี คณะกรรมการมีขอ เสนอแนะใหชว ยหาวิธกี ารปรับเปลีย่ นการเรียน การสอนหลักสูตรพุทธทาสศึกษา เพ่อชวยเปลี่ยนจากเด็กเปน ูใหญ ที่มีความรับ ิดชอบตัวเอง ด ชวยเหลอตัวเอง ด ที่ มใชการสอนเพียง การบอกเลา เพราะสถานการณโลกปจจุบันเปลี่ยนแปลง ป รวมทังการ ปรับปรุงในเร่องการส่อสารของเด็กใหสามารถสี่อสารใหรูเร่อง ดมากขึน

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

2

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎรธานี มหาวิทยาลัยตาป

145

ท

มหาวิทยาลัยตาป เปนสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแหงแรกของจังหวัด สุราษฎรธานี มีการนาเสนอ ดังนี ดานการจัดการเรียนการสอน นาเสนอ ลการดาเนินงานดาน สหกิจศึกษา คณะบริหารธุรกิจ ึ่ง ดรับรางวัลสถานศึกษาดาวรุง ดานดาเนินงานสหกิจศึกษา รางวัลโครงงานสหกิจศึกษาดีเดน ดานการวิจัย นาเสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศดานการพั นางานวิจัย ของคณะวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ดานการบริการวิชาการ คณะศิลปศาสตร นาเสนอรูปแบบการให บริการทีม่ คี วามหลากหลาย เชน การอนุญาตใหใชประโยชนทรัพยากร ของสถาบัน เปนแหลงอางอิงทางวิชาการ ใหคาปรึกษา ใหการอบรม ภาษาอังก ษ ภาษาพมา และภาษาจีนเบองตน จัดประชุมสัมมนา ทางวิชาการ รวมทังการเปนลาม ทง กรร ก รก ร ุ ก เกี่ยวกับนโยบาย ที่รัฐบาลมุงเนนใหบัณ ิตมีงานทา ่ึงนอกจากสหกิจศึกษาแลว ยังมี ชองทางการสรางนักศึกษาใหเปน ูประกอบการใหม (start up) โดยให นักศึกษาเปน ชู ว ยวิจยั ดาน ทาโครงงานตังแตป เม่อขึนป พอมีแนว ความคิด ป เปดราน ด งึ่ สามารถรับงบประมาณสนับสนุนจากกระทรวง วิทยาศาสตรและเทคโนโลยีในการสรางนวัตกรรม โดยใหนักศึกษา ป เรียนรูสหกิจเพ่อเรียนรูธุรกิจกอน ทังนี มหาวิทยาลัยควร ลักดันใหคณะ วิทยาศาสตร เนนดานเทคโนโลยีสารสนเทศ เนนโครงการที่ตอยอดนา ปใช ด สาหรับกรณีที่มหาวิทยาลัยมีนักศึกษาลดลง ถอเปนโอกาสที่จะ จัดการศึกษาใหมีคุณภาพ ด ควรหลอมรวมหลักสูตรจัดกลุมใหเหมาะสม รวมกับ ูประกอบการจัดทาหลักสูตรที่เปน ตองปรับตัว รับการเปลีย่ นแปลง โดยบมเพาะอาจารยใหเปนนักวิจยั ทาวิจยั และพั นา ตาม สรางองคความรู นวัตกรรมใหม โจทยอาจมาจาก ปญหาพช ลการเกษตรและอุตสาหกรรมในจังหวัดสุราษฎรธานี และควร มีการเ ยแพรเพ่อแลกเปลี่ยนในที่ตาง เชน มหกรรมงานวิจัยแหงชาติ (Thailand Research Expo) เปนตน นอกจากนี ยังสามารถทางานวิจัย จากงานประจา ด (Routine to research : R2R)

146

ท

ร

เก

มหาวิทยาลัยราชภั ภูเก็ต จัดการศึกษาโดยยึดหลักปรัชญาที่จะ เปนสถาบันอุดมศึกษาเพ่อการพั นาทองถิ่น ป ิบัติภารกิจบนพนฐาน แหงความรับ ิดชอบตอสังคม มีวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ (best practice) แบงเปน ดาน ดังนี ดานการเรียนการสอน คอ โครงการ ร สูอนาคต เปนโครงการจัดการศึกษาเพ่อพั นาบุคลากรดานการโรงแรมที่กาลัง ขาดแคลน ดวยการจัดการศึกษาแบบเนนการเรียนรูในชันเรียนควบคู กับการป ิบัติจริงในสถานประกอบการ ดานวิจัย คอ การศึกษาพั นา ศักยภาพเศรษฐกิจฐานราก เพ่อถายทอดภูมปิ ญ  ญาทองถิน่ สูช มุ ชนฐานราก กรณีศึกษา กลุมออมทรัพยอัล อามานะห ตาบลปาคลอก อาเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต และการออกแบบและพั นาบรรจุภัณ ตนแบบ ลิตภัณ  า บาติกในกลุม จังหวัดภาคใต งอั  นดามัน และดานการบริการวิชาการ คอ คลินิกเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภั ภูเก็ต ที่พึ่งของชุมชน ึ่งมีหมูบาน วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี จานวน แหง คอ หมูบาน ลิตเห็ดอินทรีย และหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง เฉลิมพระเกียรติ นอกจากนี ดจัดตังหอง ป บิ ตั กิ ารทดสอบ ลิตสินคาชุมชน กลุม จังหวัดภาคใต งอั  นดามัน เพ่อใหบริการวิชาการเพิ่มขึน ทง กรร ก รก ร ุ ก มหาวิทยาลัยราชภั ภูเก็ต ที่มีการจัดการเรียนการสอนโดยการนาธุรกิจมาเปนตัวนา เปนการใช จุดแข็งของภูเก็ตเขามาจัดการศึกษาในสาขาวิชาตาง เหมาะกับทองถิ่น ึ่งทิศทางการ ของมหาวิทยาลัยนาจะเปนเร่องของธุรกิจ การทองเทีย่ ว ครอบคลุมถึงความเปนนานาชาติดว ย ดวยการนามหาวิทยาลัย เปน โดยมหาวิทยาลัยควรใชยุทธศาสตรการนาเทคโนโลยี สารสนเทศมาใชในภารกิจทุกดานเพ่อใหเปนสากล อยาง รก็ตาม ขอให มหาวิทยาลัยสรางและ ลิตนักศึกษาใหเปนคนสูงาน ตามอัตลักษณของ มหาวิทยาลัยที่วา คุณธรรม สูงาน จิตอาสา นอกจากนี ขอใหมหาวิทยาลัย ขับเคล่อนเศรษฐกิจชุมชนอยางครบวงจร และการบูรณาการการทองเทีย่ ว โดยใหมหาวิทยาลัยใชศกั ยภาพทีม่ อี ยูท าเปนการวิจยั เชิงธุรกิจ เพ่อประโยชน ในการตอยอด ปยังภาคสวนอ่น ดวย ตลอดจนขอความรวมมอใหอาจารย พานักศึกษาลงชุมชน เพ่อจะ ดใกลชิดกับชุมชน และทราบปญหา ึ่งเปน สิ่งที่สาคัญ เพ่อใหนักศึกษา ดมีโอกาสเรียนรูดวย

กกอ. สัญจร

เสนทางที่

3

เสนทางสัญจรสู มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต วิทยาลัยชุมชนพังงา

147

ท

ุ

พงง

วิทยาลัยชุมชนพังงา บริหารจัดการการเรียนการสอนโดยคานึงถึง ศักยภาพของแตละปจเจกบุคคล ใชประสบการณจริง แลกเปลี่ยนเรียนรู เปนการนาประสบการณที่แตกตางกันของ ูเรียน ึ่งเปนลักษณะพิเศษใช ใหเกิดประโยชนตอการจัดการเรียนการสอน โดยสงเสริมให ูเรียนมีการ เรียนรูที่หลากหลายวิธี เปนการเรียนในชันเรียนทังท ษฎีและป ิบัติ การ จัดกิจกรรมเพ่อสงเสริม และพั นาทักษะใหกับนักศึกษาโดยการเขารวม โครงการหรอกิจกรรมตาง วิทยาลัยชุมชนพังงามีแนวป ิบัติที่เปนเลิศ (best practice) ดังนี ดานการบริการวิชาการ มี รูปแบบ คอ การบริการวิชาการทั่ว ป การดาเนินโครงการพั นาพนที่โดยใชโครงการเปนฐาน การเปดสอนหลักสูตรพั นาทักษะและเสริมสรางประสบการณ ดานอาชีพและคุณภาพชีวิต ดานงานวิจัยและพั นา มี ลงานวิจัย ที่นาสนใจ อาทิ การศึกษาความตองการและระดับความพึงพอใจ ของ ตู อ งขังเรอนจาอาเภอตะกัว่ ปาทีม่ ตี อ หลักสูตร กอบรมวิทยาลัย ชุมชนพังงา งึ่ รับรางวัลบทความวิจยั ดีเดน (best paper awards) สาขามนุษยศาสตรและสังคมศาสตร ทง กรร ก รก ร ุ ก วาพังงาเปนพนที่ ที่มีทรัพยากรธรรมชาติ ทังในเร่องเกษตร แหลงทองเที่ยวที่มีช่อเสียง วิทยาลัยชุมชนพังงาจึงควรเนนการสรางคนกับทองถิน่ โดยขยายการจัดการ ความรูเร่องแหลงทองเที่ยว ใหมีเปนกระบวนการจัดการความรูแบบ ภูมิปญญา ทย เปนที่พึ่งของชุมชน ด สามารถยกระดับใหเปนมาตรฐาน สากลในลักษณะ ชุมชนสูสากล และเ ยแพรส่อสาร านเทคโนโลยี ด นอกจากนี วิทยาลัยชุมชนพังงาควรดาเนินโครงการพั นาพนที่โดยใช โครงการเปนฐาน (project based) เกีย่ วกับรักษาสภาพแวดลอม อนุรกั ษ ธรรมชาติ งึ่ ในระยะยาวจะทาใหชมุ ชนเขมแข็งมากยิง่ ขึน และสิง่ ทีจ่ ะสราง ใหความเขมแข็งเกิดขึนในชุมชน คอ การเปดโอกาสใหกับชาวบาน คนใน ทองถิ่น ดมีการศึกษาจากองคความรูในเชิงป ิบัติ

148

เ

เ ร

ุ

ก

เครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนบน มีพนที่ครอบคลุม จังหวัด โดยมี มหาวิทยาลัยสมาชิกเครอขาย ดแก มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ มหาวิทยาลัย ราชภั นครศรีธรรมราช มหาวิทยาลัยราชภั สุราษฎรธานี มหาวิทยาลัย ราชภั ภูเก็ต มหาวิทยาลัยตาป วิทยาลัยเทคโนโลยีภาคใต วิทยาลัยชุมน พังงา วิทยาลัยชุมชนระนอง ึ่งมีวิสัยทัศนที่จะเปนเครอขายที่มีพลวัติอัน ทาใหเกิดประสิทธิภาพประสิทธิ ล และธรรมรัฐ มีเครอขายยอยเชิงประเด็น จานวน เครอขาย คอ เครอขายการ ลิตบัณ ิต เครอขายการวิจัยและ นวัตกรรม เครอขายการบริการวิชาการ เครอขายการพั นาศักยภาพ นิสิตนักศึกษา เครอขายการทานุบารุงศิลปวั นธรรม เครอขายหนวย บมเพาะวิสาหกิจ เครอขายสหกิจศึกษา เครอขายวิจยั และพั นาภาครัฐรวม เอกชน เครอขายมหาวิทยาลัย เบอร ทย เครอขาย เครอขาย โครงการอนุรักษพันธุกรรมพช และเครอขายพั นายุทธศาสตรภาคใต ตอนบน งึ่ ทุกเครอขายมีการดาเนินงาน และมีความคบหนาอยางตอเน่อง สาหรับการประชุมเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนบน ด จัดชวงการเสวนา โดยใหอธิการบดีหรอ ูแทนสถาบันสมาชิกเครอขาย อุดมศึกษาภาคใตตอนบน นาเสนอวิธีป ิบัติที่เปนเลิศ ลงานที่โดดเดน ของสถาบัน ดังนี ก รเร ก ร เคร่องมอสราง ความสาเร็จแบบ โดยมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ โครงการ ร สูอ นาคต โดยมหาวิทยาลัยราชภั ภูเก็ต แนวป บิ ตั ทิ ดี่ สี าหรับการ จัดการเรียนการสอนแบบสหกิจศึกษาคณะบริหารธุรกิจและคณะบัญชี โดย มหาวิทยาลัยตาป กับการจัดการศึกษาเชิงบูรณาการกับการทางาน โดยวิทยาลัยเทคโนโลยีภาคใต เรียนรูภาษาเมียนมาเพ่อการส่อสาร หลักสูตรฐานสมรรถนะ โดยวิทยาลัยชุมชนระนอง ก ร รก ร ก ร การบูรณาการงานตามพันธกิจ โดยมหาวิทยาลัยราชภั นครศรีธรรมราช การบริการวิชาการของวิทยาลัยชุมชนพังงา โดยวิทยาลัยชุมชนพังงา พลังเปด พั นาชุมชนสูวิถีการพึ่งตนเอง โดยมหาวิทยาลัยราชภั สุราษฎรธานี ก ร โครงการถายทอดเทคโนโลยีการใช ลพลอย ด จากนามันปาลมเพ่อเปนอาหารโคเนอในระบบเกษตร สม สานตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตสุราษฎรธานี การพั นาการ ลิตเมล็ดพันธุขาว รอินทรีย โดยสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง วิทยาเขต ชุมพรเขตรอุดมศักดิ จังหวัดชุมพร

กกอ. สัญจร

เสวนา เครือขาย

149

เ

ท

ท ท รง เ เร ง ง ร เ ทพง ร

กร ง

คณะกรรมการการอุดมศึกษา ช่นชมภาพรวมของเครอขายที่มี ทังมหาวิทยาลัยเฉพาะทาง มหาวิทยาลัยเฉพาะถิ่น และมหาวิทยาลัยของ ชุมชน งึ่ มีความรวมมอในการทางานรวมกัน ทังการวิจยั การประสานงาน การนาความรู ปสูทองถิ่น เพ่อพั นาคนและชุมชนใหเขมแข็งมากยิ่งขึน งึ่ ตรงกับเจตนารมณของ สกอ กระทรวงศึกษาธิการ และรัฐบาล โดย าก ขอเสนอแนะในประเด็นตาง คอ การตอบโจทยในภาพรวมที่แทจริง ของเครอขาย จะตองมีการบูรณาการกัน มใชแบงงานกันทา แตตอง แบงงานกันคิด ชวยกันคิดงานวิชาการ การเรียนการสอน หรอหลักสูตร และรวมกันเปน ทาใหเกิดการบูรณาการ รวมดวยชวยกัน ลิต บัณ ิต สรางองคความรู ชวยกันคิดชวยกันทา ตอบรับกับสิ่งที่สังคม ตองการ โดยตองมองถึงวิถีชีวิตคนในทองถิ่นวามีจุดเดน จุดแข็งอะ ร ดึงจุดเดนมาใชในการ ลิตบัณ ิต สรางคนเพ่อตอบโจทยชวยสังคมและ ประเทศชาติ ทาใหเปนเฉพาะทาง เฉพาะถิ่น พันธกิจของอุดมศึกษามี หลักการที่จะสนับสนุนองคความรูที่ชัดเจน คอ งานสอน งานวิจัย งาน บริการวิชาการ งานทานุบารุงศิลปวั นธรรม โดยมหาวิทยาลัยตองนา ป เปนแนวป ิบัติ รวมเขากับระบบการเรียนการสอน จะทาอยาง รใหเกิด เปนมหาวิทยาลัยเฉพาะถิ่น สิ่งสาคัญ คอ งานวิจัย ตองมีการวิจัยประเด็น ปญหาวาคออะ ร ทาการวิจัยเพ่อการ ลิตบัณ ิตในสาขาตาง ตอบโจทย การสรางคน การสรางหลักสูตร หรอการแกปญหาตาง ในสังคม ทาวิจัย ประกอบการสอนหรอการบริการวิชาการ งึ่ สามารถนามาขอตาแหนงทาง วิชาการ ด เชน การบริการวิชาการกับการรับใชสังคม งานนวัตกรรมตาง งานเชิงป ิบัติ งานกลุมศิลปกรรม งานทุกสายสามารถทา ด แตตองมี การบูรณาการกัน ภาษาอังก ษเปนสิ่งสาคัญ จะนาภาษาอังก ษเขา มารวมกับรูปแบบของการศึกษาในแตละดานอยาง ร แต มใชเรียนภาษา อังก ษเพ่อการสอบประเมิน ตองศึกษาถึงความจาเปนในการเรียนรู และการนา ปใชประโยชน ควรมีการทาการวิจัยเพ่อปรับปรุง พั นา เร่องสหกิจศึกษา วามีขอดี ขอจากัด หรอจุดออนที่จะตองแก ขและพั นา อยาง รบาง เชน นักศึกษาทีเ่ ขา ป กงาน ดรบั การมอบหมายงานอะ รบาง

150

คอ ดแคสังเกตการณ หรอเขา ปมีสวนรวมในการทางาน มหาวิทยาลัย จะรู ดอยาง ร ความพรอมของสถานประกอบการและพี่เลียงที่จะแนะนา การป ิบัติงานใหกับนักศึกษา ความเขมงวดของการประเมินหลักสูตร เปนตน ึ่ง สกอ อาจจะตองใหทุนในการทาวิจัยเร่องการจัดการศึกษา สหกิจศึกษา ควรมีการทาวิจัยรวมกันในเครอขาย เชน การวิจัย ลเสีย กับ ลกระทบที่เกิดขึนจากการทองเที่ยวและการลงทุนภายใตโครงสราง ของทุนนิยมอยางรุนแรง ทาใหเกิดความสูญเสียภาวะทางการเงินและ สิ่งแวดลอม จะทาอยาง รถึงจะปกปองชุมชนใหเขมแข็งและอยูรอด ด ทาใหเกิดความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ประชาชนมีราย ดเพิ่มมากขึน การ ดาเนินการ มหาลัยวิทยาลัยกลุมใหม มหาวิทยาลัยราชภั ยัง มมีแนวคิดเร่องนวัตกรรมเกี่ยวกับหลักสูตรใหม จึงอยากใหคิดรวมกัน วาหลักสูตรใหมแบบใดจะเปนจุดเดนใหมหาวิทยาลัยราชภั มีเอกลักษณ ของตนเอง เปนหลักสูตรเพ่อทองถิ่น และเปนจุดแข็งของสถาบัน อยาง รก็ตาม มหาวิทยาลัยควรยอนดูปรัชญาของมหาวิทยาลัยวา คออะ ร ึ่งหลักการใหญโดยสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก รับสัง่ วา มหาวิทยาลัยเปนทีอ่ ยูข องนักปราชญ คนทีช่ อบ สรางความรู คนทีม่ คี วามรู และเปนคนดี โดยมีคากลาวของ วา ถามหาวิทยาลัยไมวิจัยหรือไมสรางความรูก็ไมใชมหาวิทยาลัย เพราะ ฉะนัน มหาวิทยาลัยตองสรางองคความรู เพ่อนา ปสอน ด ึ่งคาวา วิจัย มีความหมายที่กวาง คนที่แสวงหาความรูทังหลาย คอ ูวิจัย คาวา อาจารยหรอคณาจารย คอ คนพันธุที่ชอบทาวิจัย ถา จะรับอาจารยเขาใหมควรดูเร่องนีดวย จะเห็น ดวาพันธกิจที่แทจริงของ สถาบันอุดมศึกษาขอหนึ่ง คอ การ ลิตบัณ ิตควบคูกับการวิจัย ทาการ วิจัยโดยการบูรณาการศาสตรตาง เขาดวยกัน ดังนัน การมีนักศึกษานอย ลงอาจจะเปนมิติที่ดีของประเทศ ท ร ท ทง เ ท ท ท รง เ เร ง ก ร เ ง ร งเ ทพง ร ง ทง เร งท ท ง เก ก ก ก ุง ท ง ง ท งเ เพ ง รง ง รก ุ ก ร ง ท ท ท เ ท ง ง

151

152

บทสรุป

จากแนวคิดทีต่ อ งการขับเคล่อนนโยบายของคณะกรรมการการอุดมศึกษา ปสูการป ิบัติในสถาบันอุดมศึกษาใหเห็น ลอยางเปนรูปธรรม พรอมทัง รับ งขอเท็จจริงของ ูบริหารและบุคลากรของสถาบันอุดมศึกษา ูทา หนาที่นานโยบายตาง ปสูการป ิบัติ และรวมแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ในการยกระดับคุณภาพอุดมศึกษา ทยใหสอดรับกับสถานการณปจจุบัน เพ่อเปนการส่อสารสองทาง ตลอดจนสนับสนุนการดาเนินงานของสถาบัน อุดมศึกษา ในรูปแบบเครอขายอยางมีศักยภาพ จึงเปนจุดเริ่มตนของ โครงการประชุมคณะกรรมการการอุดมศึกษาสัญจร และประชุมเสวนา รวมกับเครือขายอุดมศึกษา 9 เครือขาย โดยสานักงานคณะกรรมการ การอุดมศึกษา จัดขึนในชวง ปกวาที่ านมา เริ่มตังแตครังแรกเม่อเดอน เมษายน จัดขึนทีเ่ ครอขายอุดมศึกษาภาคตะวันออก และครังสุดทาย เม่อเดอนมิถุนายน จัดขึนที่เครอขายอุดมศึกษาภาคใตตอนบน ในการประชุมสัญจรทัง ครัง คณะกรรมการการอุดมศึกษา และ ูบริหาร สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา มีโอกาส ปเยี่ยมชม (site visit) สถาบันอุดมศึกษา แหง ใน เสนทาง ึ่งมีสถาบันอุดมศึกษาทังของ รัฐและเอกชน รวมทังวิทยาลัยชุมชน

153

ก รง

เ

ง

เครอขายอุดมศึกษาทัง กลุม เปนเครอขายเชิงพนที่ที่มีความเขมแข็ง มีสถาบันอุดมศึกษาทังของรัฐ เอกชน และวิทยาลัยชุมชน ทางานรวมกัน ตามศักยภาพและความโดดเดนของสถาบันแตละแหง มีการชวยเหลอกัน ในมิติตาง ในบริบทที่ตางกันในแตละพนที่ ในจุดนี คณะกรรมการการ อุดมศึกษามีขอเสนอแนะเร่องความรวมมอและการเช่อมโยงการทางาน ในเครอขาย โดยสถาบันในเครอขายจะตองพยายามชวยเหลอกัน เพ่อ สรางความเขมแข็งใหแกกันและกัน สถาบันอุดมศึกษาที่มีความเขมแข็ง ตองเปนแกนในการสรางศักยภาพ ยกระดับคุณภาพสถาบันอ่น ใน เครอขาย อาทิ การพั นาอาจารยรวมกัน (staff development) โดย อาจมีโครงการมหาวิทยาลัยพี่มหาวิทยาลัยนอง เพ่อลดคาใชจายและ ปรับวิธีการใหเออตอกัน โดย มลดคุณภาพและมาตรฐานการศึกษา โครงการแลกเปลี่ยนอาจารย นักศึกษาปริญญาโท ปริญญาเอก การเทียบ โอนการศึกษาระหวางสถาบัน การ กงานในสถาบันเครอขาย เชน ให วิทยาลัยชุมชนเปนสถานที่ใหนักศึกษาปริญญาโท เอก ป กงาน ด โดย ปชวยสอนและเปนวิทยากรใหวิทยาลัยชุมชน ึ่งโครงการเหลานี จะเปนประโยชนตอชุมชนอยางแทจริง ประเด็นหลักของการเสวนารวมกับเครอขายอุดมศึกษา เครอขาย ดแก พันธกิจหลักของอุดมศึกษา ทย ก ร กร กร รก ร ก ร ก รท ุ รุง รร งึ่ สถาบันอุดมศึกษา ทุกแหงตองยึดถอเปนหลักในการบริหารจัดการ

154

ร ท ท สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก รับสั่งวา มหาวิทยาลัยเปนที่อยูของนักปราชญ คนที่ชอบสรางความรู คนที่มี ความรู และเปนคนดี กลาววา มหาวิทยาลัยที่ไมวิจัย หรือไมสรางความรู ก็ไมใชมหาวิทยาลัย สถาบันอุดมศึกษาจึงมีหนาทีห่ ลัก คอ การสรางและคนควาหาความรู แลวจึงเ ยแพรความรูนันใหแก นักศึกษา รวมทังบริการความรูนันเพ่อยังประโยชนแกสังคม พันธกิจ หลักของสถาบันอุดมศึกษาจึงยึดโยงกับความรู และการ ลิตบัณ ิต ตองควบคูกับการคนหาความรู มแยกสวนกัน ดังนัน แนวโนมที่จานวน นักศึกษาลดลง จึงอาจจะเปนจุดเปลี่ยนที่ดีที่สถาบันอุดมศึกษาจะปรับตัว ปสูความเปนอุดมศึกษาที่แทจริง มใชเปนเพียงสถานที่สอนหนังสอ แตตองเปนที่อยูของนักวิจัย นักสรางสรรค สถาบันอุดมศึกษาควรปรับ บทบาทใหเปนแหลง ลิตและรวบรวมองคความรู และนวัตกรรมใหม เพ่อ การเรียนรู ทังทางานวิจัย และใหบริการทางวิชาการ เปนที่พึ่งของชุมชน ทองถิ่น และสังคม ดวยการนาปญหาในชุมชนและสังคมมาเปนโจทยวิจัย เพ่อแกปญหาอยางเปนรูปธรรม มใชเปน ลงานวิจัยที่ขึนหิง นอกจากนี การวิจัยในลักษณะนี จะทาใหเกิดการบูรณาการทางวิชาการศาสตรตาง เขาดวยกันอีกดวย ุ ก งเ ง เพ รง ง เ ุ กร ง ุ ก งร ก ท ุ ก เ ท ง ง เ ทพง ง ง

155

เ เสนทางระเบียงเศรษฐกิจแนวตะวันออก ตะวันตก (East-West Economic Corridor: EWEC) สง ลใหสถาบันอุดมศึกษา ทยตองเตรียมการ เร่องภาษาสาหรับการส่อสาร เตรียมพรอมสาหรับการพั นาเพ่อมุงสู อนาคตที่เนนการวิจัยและนวัตกรรม (research & innovation) เพ่อการ พั นาประเทศ ทยและประชาคมอาเ ียน สถาบันอุดมศึกษาอาจจะตอง ปรับตัวจากคณะที่ด่ิงเดี่ยวทางวิชาการ ปสูกลุมวิชา (cluster) และงาน วิจัย มใชอยูในหองทดลอง หรอเพียงเพ่อตาแหนงทางวิชาการ แตจะตอง ลักดันใหมี ลชวยยกระดับเศรษฐกิจอยางครบวงจร คณะกรรมการ การอุดมศึกษา ดจดั กลุม ประเภทสถาบันอุดมศึกษา เพ่อสงเสริมใหสถาบัน เปนเลิศในทิศทางที่หลากหลายสอดคลองกับการพั นา โดยสถาบัน อุดมศึกษาตองปรับการจัดการเรียนการสอน ตลอดจนบรรยากาศและ สิ่งแวดลอมใหเออตอบริบทของสังคมที่เปลี่ยนแปลง ปอยางรวดเร็ว การเรียนการสอนในปจจุบัน ตองสรางคนใหมีศักยภาพสูงขึน มีภาวะ ูนา เปน ูนาการเปลี่ยนแปลง ดังนัน ก ร ก รเร ก ร รร งเ ง เร ร เ ร ล มีการทาโจทยจริง กการทางานรวมกัน กใหนักศึกษามีความรับ ิดชอบ ตอสังคม สถาบันอุดมศึกษาตองเปดประตูสูสังคม และสรางบัณ ิตใหมี ทักษะเหมาะกับศตวรรษใหม มีอาชีพทีด่ ี เปน ทู ที่ าประโยชนแกสงั คม ตอง สรางแรงบันดาลใจใหกบั นักศึกษาเพ่อให ดบณ ั ติ ทีพ่ งึ ประสงค รง ก รุ เพ ง ร ง ทก ง ร

156

กร ก

เกก

สถาบันอุดมศึกษาตองมีจุดเดน แตละสถาบันตองมีจุดยน การแบง ประเภทของสถาบันอุดมศึกษา เชน มหาวิทยาลัยเพ่อการพั นาทองถิ่น มหาวิทยาลัยเฉพาะทาง มหาวิทยาลัยวิจัย เพ่อใหสถาบันอุดมศึกษา โดดเดนแตกตางกัน สถาบันอุดมศึกษากลุมใหม ดนาเสนอจุดเดน กลุม คอ กลุมมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล เนนการจัดการศึกษาและการ วิจัยสูความเปนเลิศที่เหมาะสมกับการ ลิตบัณ ิตนักป ิบัติ (practical ‘hands-on’ training) และกลุมมหาวิทยาลัยราชภั เนนการจัดการ ศึกษาและการวิจัยสูความเปนเลิศที่เหมาะสมกับบริบทของการพั นา ทองถิ่นและชุมชน ในฐานะที่เปนมหาวิทยาลัยเพ่อการพั นาทองถิ่น งึ่ ถาสามารถเช่อมโยง ดชดั เจนกับศาสตรในสาขาวิชาทีส่ อน จะทาให เู รียน และ ปู กครอง ดมองเห็นความสามารถของสถาบันอุดมศึกษาทีเ่ ปนจุดเดน ดังนัน ควรเช่อมโยงระหวางการนา ปใชจริงกับหลักวิชา การนา ปใชประโยชนในชุมชน ทองถิน่ เพ เ ง ท ทง การ ลิตบัณ ติ ใหสอดรับกับวั นธรรมในพนที่ โดยตองมองถึงวิถีชวี ติ คนในทองถิ่นวามีจุดเดน จุดแข็งอะ ร ดึงจุดเดนมาใชในการ ลิตบัณ ิต สรางคนเพ่อตอบโจทยชวยสังคมและประเทศชาติ ทาใหเปนเฉพาะทาง เฉพาะถิ่น และจะตองบูรณาการการทางานรวมกันของแตละคณะ มีการ บูรณาการศาสตรตาง รวมกัน สรางจุดแข็ง ทาใหสถาบันศึกษามีความ โดดเดน มีจุดยนของตัวเอง และรวมมอกันในเครอขาย สรางความเขมแข็ง ปดวยกัน ุ ก งเ เร ง ุ พ ง เพร เ พ ุท เ ร ง กง ท

157

ง

งก ร งพ ท

ภาระหนาทีส่ าคัญประการหนึง่ ของสถาบันอุดมศึกษา คอ การถายทอด เทคโนโลยี หรอการบริการวิชาการสูชุมชน ึ่งในการทาวิจัยและพั นา ชุมชน สถาบันอุดมศึกษาควรศึกษาจุดออน จุดแข็ง โอกาส และปญหาของ พนที่ ทังดานสังคม เศรษฐกิจ วั นธรรม และสิ่งแวดลอม เพ่อตอบสนอง ความตองการของพนที่ การจัดหลักสูตร งานวิจัย การสรางสิ่งประดิษฐ และนวัตกรรมตาง ควรมุง เนนการตอบโจทยและความเหมาะสมกับพนที่ และชุมชน ดังนัน คณะกรรมการการอุดมศึกษามีขอ แนะนาให ทง เกก ทง ร งเ ง รง ทเ ก ุ กรร ง งเ ร ร ง เ ท งานวิจยั ประยุกต สิ่งประดิษฐและนวัตกรรม จะตองตอยอด ด ทาใหประเทศ ทยสามารถ แขงขันกับประเทศเพ่อนบาน และเปน ูนาในภูมิภาค ด อาจารย นักศึกษา และประชาชนในชุมชน ควรแลกเปลี่ยนความรูและ ประสบการณ เรียนรูรวมกัน และสถาบันอุดมศึกษาในเครอขายตองมี ทิศทางรวมกันในการพั นาเศรษฐกิจชุมชน ทีจ่ ะชวยประชาชนใหสามารถ พึ่งพาตนเอง ด โดยมีเครอขายในภาคราชการหรอภาคเอกชนรวมสราง วิสาหกิจชุมชน อยาง รก็ตาม การที่สถาบันอุดมศึกษานาวิชาการ ปชวย ชุมชน ตองใสใจตอความรูสึกของชุมชนรอบขางดวย เพราะชุมชนที่ ม ด รับการคัดเลอก อาจรูสึกถึงความ มเทาเทียมกัน รวมทังตองระวังเร่อง ของความ า อน และปญหา ล ลิตมากกวาความตองการของตลาด ตองมีการประสานงานที่ดีระหวางสถาบันอุดมศึกษาในเครอขาย

158

องคความรูหรอวั นธรรม มี สวน คอ สวนที่จับตอง ดและจับตอง ม ด งึ่ สถาบันอุดมศึกษาควรนาสิง่ จับตอง ม ดมาเปนสวนสาคัญของการ ทา ในการวิจยั การคนหาองคความรู โดยใหคนในชุมชน เปนกล กสาคัญในการอบรมบมเพาะ และแลกเปลีย่ นเรียนรูร ว มกัน ปราชญ ชาวบาน รู พู นถิน่ ควรมีสว นรวมอยูใ นคณะกรรมการของสถาบันอุดมศึกษา เปน ูรวมสอน รวมทาหลักสูตร รวมวิจัย หรอเปนที่ปรึกษา นอกจากนี การนาโจทยของพนที่มาเปนโจทยวิจัยของอุดมศึกษา เพ่อเปนกล กให สถาบันอุดมศึกษามีบทบาทในกลุมจังหวัด หรอหนวยงานอ่น เพ่อให สิ่งที่สถาบันอุดมศึกษาและเครอขายทา เกิด ตอสังคม สามารถ ชวยเหลอเกษตรกรในพนที่แก ขปญหาหนีสินและความยากจน ดตังแต ชุมชน ปจนถึงระดับประเทศ ุ ก พ ท งเ เพ ก ุ ก ุ ก ท ุ เ งก เ ก ก ร ร งเ ร ก รก ทเ ง ง

159

H

ร ม ปนส น นง งการส ร คน า การ างาน ปน ก นาค ุ ม ก า ย