9 minute read
Corporate Governance
Urban Mining
Urban Mining
Cluster Urban Mining
Dankzij het nieuwe Cluster Urban Mining kan Janssen de Jong Groep voortaan alle diensten in de bouw- en vastgoedcyclus aanbieden: naast nieuwbouw, onderhoud en restauratie & renovatie nu ook herontwikkeling. Oogstbedrijf New Horizon is de eerste speler binnen het cluster. “We hebben de gezamenlijke ambitie om van circulair bouwen de norm te maken”, zegt algemeen directeur Michel Baars. “Niet alleen voor Janssen de Jong Groep, maar voor de hele bouwsector.”
Terugblik 2021
“Inhoudelijk was dit een succesvol jaar voor New Horizon,” blikt Michel terug. “In de eerste plaats vanwege de nieuwe samenwerking met Janssen de Jong Groep vanaf begin 2021. Door onderdeel te worden van een veel groter concern, beschikken we ook over een veel groter platform om de bouw- en vastgoedmarkt te voorzien van onze circulaire bouwmaterialen. Zo kunnen we bijvoorbeeld makkelijker onze betonkringloop opschalen. Daarnaast hopen we onze keramische kringloop te kunnen opstarten. Afgelopen jaar hebben we namelijk de oplossing bedacht om ook keramisch materiaal volwaardig te recyclen tot nieuw te gebruiken materiaal.”
De overname is soepel verlopen. Michel: “Het klikt gewoon goed tussen ons. Het is fantastisch dat we nu met 32 ondernemingen kunnen samenwerken om nieuwe oplossingen en gerecyclede materialen uit te proberen. Janssen de Jong Groep heeft de ambitie uitgesproken om circulair te gaan werken. We hebben samen een sterke strategie daarvoor bepaald.”
Eigen uitvoering
New Horizon werkte altijd als hoofdaannemer met externe bedrijven voor de uitvoering. In 2021 is een eigen uitvoeringstak opgestart. Michel: “We willen niet meer volledig afhankelijk zijn van externe partijen. 30 procent van de oogstwerkzaamheden doen we voortaan in eigen beheer, met eigen mensen en materieel. Dat helpt ons om nieuwe technieken te ontwikkelen en nuttige data te verzamelen.”
Live contact
Financieel gezien was 2021 een minder succesvol jaar voor New Horizon: de onderneming draaide voor het eerst verlies. “Als je met nieuwe oplossingen in een bestaande markt komt, moet je vertrouwen opbouwen door elkaar live in de ogen te kijken”, zegt Michel. “Corona hielp daar niet bij. Alle contacten verliepen op afstand, we konden ons niet op beurzen presenteren. Dat maakte het lastig om nieuwe opdrachten binnen te halen.” Wel voerde het bedrijf een bijzonder project uit voor De Nederlandsche Bank (DNB) in Amsterdam: een van de kantoortorens – ‘De Satelliet’ – is helemaal uit elkaar gehaald en op elektrische boten over water naar een loods in Zaandam vervoerd. Dit materiaal zal voor 100 procent worden hergebruikt in drie nieuwe, kleinere torens met zorgappartementen in Amsterdam Noord. Michel: “We hebben de toren als een soort legoblokjes uit elkaar gehaald en zorgen ervoor dat de blokjes klaar zijn om de nieuwe torens mee te bouwen.”
Vooruitzichten 2022
De vooruitzichten voor 2022 zijn – met het verdwijnen van de coronabeperkingen – een stuk beter. Het project The Gallery, gestart in 2021, loopt nog door. Dit voormalig gebouw van warenhuis Hudson’s Bay in Rotterdam wordt volledig gestript en getransformeerd tot kantoorruimte. Ook staan twee ziekenhuizen op de planning om te worden geoogst door New Horizon. Michel: “We spreken bewust niet over ‘slopen’ maar over ‘oogsten’, ‘oogstmeesters’, ‘donorgebouwen’ en ‘ontvangers’. Met dit nieuwe vocabulaire willen we duidelijk maken dat we kwalitatief hoogwaardige materialen bij de ontmanteling van gebouwen vrijmaken. Soms zelfs van hogere kwaliteit dan nieuw geproduceerde materialen.”
In een industrie die steeds duurzamer moet gaan produceren van de overheid, verwacht New Horizon op termijn een goedkoper alternatief te kunnen bieden. “De prijzen van lineaire materialen gaan snel stijgen. Dat probleem hebben wij niet. Onze materialen worden dus steeds interessanter.”
Koploper
New Horizon gaat komend jaar ook nauw samenwerken met haar nieuwe zusterondernemingen, met name die van het Cluster Wonen en Bedrijfshuisvesting. “Met Janssen de Jong Projectontwikkeling hebben we ook al samen een paar tenders gewonnen, doordat wij op de MPG-waarde (MilieuPrestatie Gebouwen) behoorlijk goed scoren”, zegt Michel. “Janssen de Jong Groep wil koploper worden op het gebied van circulariteit. Dat aspect zal groepsbreed steeds meer worden benadrukt in de projecten. Wij zijn er klaar voor. Met circulair beton, keramiek en hout kun je echt een flinke milieu-impact maken.”
Klanttevredenheid
Klanttevredenheid meet New Horizon nog niet structureel, maar het bedrijf voert wel veel evaluaties uit. Michel: “We hebben heel veel terugkerende klanten, veel woningcorporaties en ontwikkelaars. We krijgen terug dat we no-nonsense zijn, eerlijk, bereikbaar, we komen afspraken na en denken met de klant mee.”
Circulariteit en duurzaamheid
“Door de aard van ons bedrijf zijn we natuurlijk al 100 procent circulair bezig”, glimlacht Michel. “Ons verhaal is helder: oogsten kost niet meer tijd dan slopen, is niet duurder én het is heel circulair. We zoeken ook steeds naar manieren om nóg duurzamer te werken. Onze verwerking van oud beton tot nieuw beton is inmiddels volledig energie- en waterneutraal. Voor het DNB-project hebben we voor het eerst gebruikgemaakt van emissieloos vervoer van het materieel over water, met elektrische boten. Die kennis delen we met de rest van Janssen de Jong Groep.”
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
Een circulaire economie is ook een inclusieve economie. Als regiebedrijf werkt Nieuw Horizon met zo’n 25 bedrijven samen; dagelijks zijn ruim 200 mensen aan het werk. Voor een deel daarvan – gemiddeld 5 procent – kiest het bedrijf bewust voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Daarnaast doet New Horizon aan kennisdeling. Michel: “We hebben een circulaire training ontwikkeld om iedereen in de vastgoedwereld – van architect tot makelaar, van controller tot bouwer – het belang van circulariteit uit te leggen. Hoe gaat de toekomst eruit zien en waarmee moet je rekening houden? Met die trainingen vergroten we de vraag in de markt, maar er zit ook een maatschappelijke filosofie achter. Door onvoorwaardelijk en kosteloos onze kennis te delen, kunnen we de circulaire economie een boost geven.”
De Nederlandsche Bank Amsterdam
DE MEDEWERKER CENTRAAL
“Ik maak me zorgen over waar we nu staan met onze planeet”, zegt Annelotte van Veen, projectcoördinator Data services & Innovatie bij New Horizon. “Eerlijk gezegd ben ik verrast als anderen die zorgen niet hebben. Ik ben bij New Horizon gaan werken omdat het bedrijf echt een voorloper is in het hoogwaardig hergebruiken van materialen uit oude gebouwen. Als ik mensen vertel wat we doen, zijn ze altijd behoorlijk onder de indruk.”
Na een paar jaar in de financiële sector te hebben gewerkt, volgde Annelotte de opleiding circulaire economie en ging ze aan de slag als projectcoördinator bij New Horizon. “Ik houd me onder andere bezig met innovatie in de materiaalstromen die kunnen worden geoogst uit gebouwen”, legt ze uit. “Neem de grondstof hout: in veel gebouwen zitten houten deuren, kozijnen en balken. Die willen we graag hoogwaardig hergebruiken, het liefst in hun oorspronkelijke functie. Maar bij oudere gebouwen loop je aan tegen het feit dat er vroeger andere bouwregels golden voor de afmetingen van deze producten. Samen met onze partners onderzoek ik hoe we dit dan toch technisch kunnen oplossen. Van hout zijn de kosten enorm gestegen de laatste jaren, dus volwaardig hergebruik wordt steeds interessanter.”
Een andere leuke kant van haar werk vindt ze de data services: “We leggen grondig vast wat we uit elk gebouw halen. Daardoor kunnen we steeds beter voorspellen welke gebouwen welke producten en materialen bevatten. Het mooie vind ik ook dat de materialen die we oogsten, een verhaal hebben. Zo hebben we van oude bakstenen van de gerenoveerde Domtoren in Utrecht nieuwe bakstenen gemaakt, die we nu verkopen als ‘Domstenen’. Hoe leuk is het om een stukje van zo’n iconisch gebouw te hergebruiken?”
In Kampen worden 44 duplexwoningen uit de jaren vijftig door New Horizon ontmanteld. “De woningen zijn sterk verouderd en voldoen niet meer aan moderne eisen”, zegt Menno van der Veen, adjunctdirecteur vastgoed van opdrachtgever deltaWonen. “Door ze als donorwoningen te behandelen, voorkomen we dat waardevolle materialen verloren gaan.”
“Wij willen dat 80 procent van onze nieuwbouw en renovaties in 2030 circulair is”, zegt Van der Veen. “Dat betekent dus ook dat we oude bouwmaterialen opnieuw kunnen gebruiken. New Horizon weet oud beton zó te behandelen dat de drie basiselementen – zand, cement en grind – daarna opnieuw volwaardig kunnen worden gebruikt. Dat kunnen ze ook met oude bakstenen. Dan ben je echt aan het hergebruiken. New Horizon kijkt op dezelfde manier naar vastgoed als wij: ze zien de waarde van een woning, niet de ‘sloopklus’.”
De materialen die New Horizon uit de woningen haalt, worden hergebruikt in 31 nieuwe woningen op dezelfde plek. “Deze woningen worden heel duurzaam, met goede isolatie en zonnepanelen”, zegt Van der Veen. “Wij omarmen als woningcorporatie circulariteit en duurzaamheid. De mensheid is de aarde aan het uitputten, daarom moeten we zo veel mogelijk materialen hergebruiken. Er zit ook een praktische kant aan: deltaWonen biedt woningen aan voor een doelgroep met een kleine beurs. Maar de bouwkosten zijn ontzettend aan het stijgen. Hergebruik van materialen wordt daardoor steeds interessanter om woningen betaalbaar te houden.” De samenwerking met New Horizon smaakt dan ook naar meer, vindt Van der Veen. “Het is bovendien een prettig bedrijf om mee samen te werken.” DE KLANT CENTRAAL
ONTMANTELING SOCIALE WONINGEN IN KAMPEN
Cluster Projectontwikkeling
“Financieel gezien hebben we weer een succesvol jaar gehad”, zegt algemeen directeur Mark van Doorn. “Wel hebben we iets minder woningen kunnen verkopen dan we zouden willen, onder andere door capaciteitsproblemen bij overheden en vertragingen in procedures.” Janssen de Jong Projectontwikkeling heeft er ook een nieuwe regio bij: regio Midden, met een mooi circulair kantoor in Arnhem.
Terugblik 2021
Janssen de Jong Projectontwikkeling heeft in 2021 een heel goed resultaat gehaald. Het aantal verkochte woningen is met ongeveer 450 eenheden lager dan het voorgaande jaar. “We hebben met behoorlijk wat uitdagingen te maken”, zegt Mark van Doorn. “Niet alleen door de coronapandemie, maar ook door het feit dat er te weinig bouwlocaties zijn. Een andere uitdaging vormen de vertragingen bij sommige overheidsinstanties door capaciteitsproblemen. Zo hebben we vanwege vertraagde procedures niet kunnen starten met de realisatie van drie projecten die voor 2021 stonden gepland.”
Qua acquisitie van nieuwe projecten zijn we blij met het resultaat. Mark: “We willen jaarlijks minstens 500 eenheden verwerven, dat is meer dan 600 geworden. Daarmee staat onze werkvoorraad op 3.0003.500 woningen voor de komende jaren. We zijn ook een aantal nieuwe strategische samenwerkingen aangegaan met interessante partijen en financiers, voor de ontwikkeling van woningbouw en commercieel vastgoed.”
Hoogtepunten
Het ambitieuze project OAK in Bosrijk Eindhoven is in 2021 verder ontwikkeld. Naar verwachting start in 2022 de verkoop en aan het eind van dat jaar de bouw van 45 woningen met modulaire houtbouw. Mark: “Dit vernieuwende houtbouwproject is circulair en zal veel CO2-uitstoot besparen. Houtbouw is nu nog een klein aandeel op de Nederlandse woningmarkt, maar gaat naar verwachting sterk groeien.” Een ander bijzonder project dat hoog scoort qua duurzaamheid, is de investering in 2021 door Janssen de Jong Projectontwikkeling in een zonnepark. Dit park wordt in 2022 in Someren in gebruik genomen op een terrein waar momenteel geen andere bestemming mogelijk is.