Een dag uit het leven van
Carmelo Cali, op raadpleging bij de radiotherapeut
‘Mijn trompet bleek
bondgenoot’
een goede
Als we Carmelo Cali (66) bij hem thuis in Zepperen, Sint-Truiden, ontmoeten, heeft hij net zeven weken radiotherapie achter de rug. ‘Ik heb die behandeling met evenveel vertrouwen ondergaan als mijn prostaatoperatie zes jaar geleden. Net als toen heb ik nooit paniek gevoeld.’ Ook vandaag is Carmelo Cali opvallend rustig, ook al wordt hij straks bij de radiotherapeut verwacht om het effect van de radiotherapie te bespreken. Tekst: Frederika Hostens, foto’s: Filip Claessens
Carmelo
Cali windt er geen doekjes om: ‘Oei, oei, oei’, en ‘Ai, ai, ai’ zijn niet aan hem besteed. ‘Ik heb als elektricien in de Limburgse steenkoolmijnen gewerkt en ben een handige knutselaar en klusjesman. Schotel me een of ander technisch probleem voor, en de kans is groot dat ik een oplossing vind. Maar als ik op een probleem bots dat ik zelf niet kan oplossen, heb ik er geen moeite mee om iemand anders mijn vertrouwen te geven om de oplossing te zoeken. Zo is het ook gegaan met mijn prostaatkanker: ik zag in dat ik zelf niet veel kon doen en dat er gelukkig dokters zijn die wel weten hoe ze dit probleem moeten aanpakken.’
Vragen stellen ‘Ik ben een realist’, glimlacht Carmelo breed. ‘Ik wil weten wat waarom wanneer gebeurt, dus heb ik van meet af aan heel veel vragen gesteld over mijn behandeling. Mijn huisarts had me doorverwezen naar een uroloog in Leuven omdat in mijn bloed een verhoogde PSA-waarde (zie kader, red.) was gemeten. Na een biopsie (zie kader, red.) bleek dat die verhoging veroorzaakt werd door kankercellen in de prostaat. PSA? Biopsie? Ik had daar nog nooit van gehoord. Door in het ziekenhuis de ene vraag na de andere te stellen, leerde ik
snel wat al die woorden betekenden.’ In september 2008 werd Carmelo’s prostaat operatief verwijderd. ‘De uroloog benadrukte dat er na zo een operatie soms kankercellen achterblijven. Restcellen noemen ze dat. Net daarom was het zo belangrijk om na de operatie heel regelmatig op controle te gaan: eerst om de drie maanden, daarna om de vier maanden, dan om de zes maanden en ten slotte om het jaar. In oktober vorig jaar was mijn PSA-waarde opnieuw licht gestegen. De uroloog vroeg kort daarna een tweede bloedonderzoek. Het cijfer was opnieuw gestegen. Dat was geen goed nieuws.’
Dichter bij huis ‘Mijn vrouw was in paniek toen de uroloog zei dat het tijd was om te starten met radiotherapie. Ik was ontgoocheld, maar niet in paniek. De uroloog had ons voor de operatie uitgelegd dat er misschien ooit nog radiotherapie zou volgen. Ik zei aan mijn vrouw: “Ze hebben het de vorige keer opgelost, dus ze zullen het nu ook wel oplossen”. Gelukkig was mijn praktische geest tijdens die consultatie even actief als gewoonlijk en heb ik gevraagd of ik de bestralingen in een ziekenhuis dichter bij huis kon krijgen. Zeven weken lang elke weekdag naar Leuven rijden om me enkele minuten te laten bestralen? Dan
Een dag uit het leven van Dit is een momentopname uit het leven van Carmelo Cali. In deze reportagereeks volgen een journalist en een fotograaf één dag lang een kankerpatiënt, een familielid of een hulpverlener.
juli 2014 - nr. 63
Leven 17
Stilte in de wachtkamer
kon ik beter op kot gaan (schatert)!’ Een kot heeft Carmelo niet moeten zoeken, want voor de radiotherapie werd hij doorverwezen naar het Jessa Ziekenhuis in Hasselt. ‘Zeven weken lang begon ik mijn dag met een rit naar het ziekenhuis. In de wachtzaal moest ik eerst drie bekers water drinken (bij bestraling van de prostaat is het belangrijk dat de blaas vol is om zo veel mogelijk gezond blaasweefsel te kunnen sparen, red.). Na ongeveer een half uur werd ik binnengeroepen. De bestraling zelf duurde hooguit anderhalve minuut. In het begin vond ik de stilte in de wachtkamer nogal beklemmend. De mensen zitten daar angstig aan van alles te denken, het kan toch niet goed zijn om dat allemaal voor zich te houden? Ik begon met de andere mensen te praten. Na verloop van tijd was het wat minder stil in die wachtzaal (lacht). Ik keek elke week uit naar de donderdagen, want dan waren er altijd twee
‘Ik zei aan mijn vrouw: “Ze hebben het de vorige keer opgelost, ze zullen het nu ook wel oplossen”.’ 18 Leven
juli 2014 - nr. 63
vrijwilligers op de afdeling (ziekenhuisvrijwilligers van de Vlaamse Liga tegen Kanker, red.) op post. Ik zocht meestal een plaatsje dicht bij hun koffiethermos, want bij een koffie hoort een praatje hé.’
te maken had. Om hoge tonen te kunnen blazen, moet je je kont dicht pitsen, ik had dus blijkbaar al vijftig jaar lang mijn bekkenbodemspieren geoefend!’
Bekkenbodemspieren
Nog een foto, nog een deuntje, nog een anekdote, maar nu moeten we echt wel naar Hasselt vertrekken. We hebben nog maar net plaatsgenomen in de wachtzaal van dokter Brosens of de deur zwaait al open. ‘Je hebt me de vorige keer verteld dat je geen last had van huidirritatie, plasproblemen of diarree. Is dat nog altijd zo?’, vraagt de radiotherapeut. Carmelo antwoordt dat die neveneffecten hem gelukkig bespaard zijn gebleven. Vervolgens gaat dokter Brosens na of het plaspatroon van na de radiotherapie vergelijkbaar is met dat van ervoor, en ook dat blijkt in orde. Als dokter Brosens de resultaten van het laatste bloedonderzoek bekijkt, gaat Carmelo op het puntje van zijn stoel zitten. ‘De PSA-waarde is al wat gezakt, dat is goed nieuws’, zegt dokter Brosens. ‘Omdat de radiotherapie blijft nawerken, zou het PSA-gehalte de komende maanden verder moeten zakken. Na drie maanden moet je daarom opnieuw je bloed laten onderzoeken.’
Voor we naar het Jessa Ziekenhuis vertrekken, worden we nog snel ondergedompeld in de wondere wereld van de bigbandmuziek. ‘Al meer dan vijftig jaar speel ik trompet’, vertelt Carmelo glunderend. ‘Ik speel bij The Sound of Music. Vlak na mijn operatie heb ik vier maanden geen trompet kunnen spelen. Het waren vier lange maanden, maar mijn trompet heeft geduldig op me gewacht. Het is trouwens een goede bondgenoot gebleken. Na mijn operatie had ik last van urineverlies. De kinesiste zei dat het veel beperkter was dan bij de meeste andere mannen die zo een operatie ondergaan. Met bekkenbodemspieroefeningen en een elektrodenbehandeling (waarbij met elektrische pulsen de bekkenbodem gestimuleerd wordt, red.) kreeg ik dat urineverlies op enkele maanden tijd onder controle. De kinesiste was stomverbaasd: zo snel?’ ‘Het was pas toen ik opnieuw op mijn trompet blies, dat ik doorhad dat die trompet misschien iets met dat snelle herstel
Uitslag bloedonderzoek
Verdere opvolging Carmelo popelt van ongeduld om het goede nieuws aan zijn vrouw te gaan vertellen, maar de consultatie is nog niet afgelopen. Tijdens een kort lichamelijk onderzoek controleert dokter Brosens of er geen zwellingen zijn. Daarna legt hij de verdere opvolging uit: binnen drie maanden een bloedonderzoek via de huisarts, binnen zes maanden een consultatie bij de uroloog in Leuven en binnen een jaar een consultatie bij hemzelf. ‘Je komt dus één keer per jaar bij mij en één keer per jaar bij de uroloog, zodat je om de zes maanden een van ons beiden ziet. Is er iets, dan bel je me.’, drukt hij Carmelo op het hart. Een telefoontje naar Leuven later ligt de afspraak bij de uroloog vast: 15 oktober. ‘Misschien zal ik die moeten verplaatsen’, reageert Carmelo, ‘we gaan in oktober naar Zuid-Afrika, ik weet niet wanneer we precies vertrekken.’ ‘Geen probleem’, zegt dokter Brosens. ‘Je mag bellen voor een andere afspraak als 15 oktober binnen je reis valt. En geen probleem dat je naar Zuid-Afrika gaat, een prachtige reisbestemming. Neem wel zeker medicijnen mee tegen diarree, tegen overgeven en tegen infecties. Door de radiotherapie kan het zijn dat je darmen sneller geprikkeld raken dan vroeger.’
medisch
PSA: een stof die opgespoord kan worden in het bloed. Een verhoogde PSAwaarde kan veroorzaakt worden door prostaatkanker, maar kan ook wijzen op andere prostaatkwalen zoals een goedaardige prostaatvergroting of een ontsteking. Daarom zijn bij een verhoogde PSA-waarde altijd bijkomende onderzoeken nodig. Als prostaatkanker is vastgesteld, is de PSA-waarde een hulp voor artsen om de kanker tijdens en na de behandeling op te volgen. Biopsie: de chirurgische verwijdering van een stukje weefsel om in het laboratorium op kankercellen te onderzoeken. Bij een vermoeden van prostaatkanker gebeurt dat via het rectum (het laatste gedeelte van de dikke darm).
Molte grazie Voor de twee mannen afscheid van elkaar nemen, hebben ze het nog even over de trompet en de bekkenbodemspieren. Dokter Brosens waarschuwt Carmelo voorzichtig dat hij nog een mentale weerbots kan krijgen. ‘Misschien vraag je je binnen enkele weken of maanden af wat je allemaal overkomen is’, oppert hij. Carmelo heeft zijn antwoord al klaar: ‘Dat zal ik dan wel van me afspelen en -praten in onze muziekband. Ik weet dat ik op mijn muziekvrienden kan rekenen.’ De consultatie wordt afgerond met een
stevige handdruk vergezeld van een warme molte grazie van Carmelo aan dokter Brosens. Met dank aan het Jessa Ziekenhuis in Hasselt dat ons toeliet deze reportage te maken. Muziektip: www.thesoundofmusic.be
Meer info en lotgenotencontact • www.tegenkanker.be/prostaatkanker • www.tegenkanker.be/lotgenotengroepen_voor_prostaatkankerpatiënten
juli 2014 - nr. 63
Leven 19