Het jessateam MCCP: Ine peyls, dr. maarten wissels, nathalie millen, tine broux, rosita jakers, christiane peeters, dr. maaiken van der plaetse, dr. guido claes,
Jessa erkend als
multidisciplinair centrum voor
O
m mensen met chronische pijn beter te
“We beschikken al ruim 10 jaar over een goede multidisciplinaire
kunnen behandelen, zijn er sinds juli 2013
aanpak voor chronische pijnpatiënten. Mijn collega dr. Guido Claes heeft indertijd als coördinator deze werking opgestart die in ons
in België 35 Multidisciplinaire Centra voor Chroni-
ziekenhuis als multidisciplinair pijncentrum gekend is”, vertelt dr.
sche Pijn (MCCP), erkend door de FOD (Federale
Vander Plaetse. “Dankzij die goede basis zijn we nu officieel erkend
Overheidsdienst). Voor Limburg zijn dat het Zie-
als multidisciplinair pijncentrum. Deze erkenning laat ons toe om
kenhuis Oost-Limburg (ZOL) en het Jessa Zieken-
onze werking verder uit te bouwen.”
huis. Samen trekken zij de kar voor een kennisnetwerk waarin alle Limburgse ziekenhuizen via hun
Bio-psychosociale aanpak
pijnteam participeren. Hoe de praktische invulling
De erkende pijncentra hebben de opdracht om bij chronische pijn-
van dit pijncentrum in het Jessa Ziekenhuis – van-
patiënten een behandeling te voorzien die gericht is op het beheer
uit een sterk multidisciplinaire aanpak - gebeurt,
van het pijnprobleem en dit vanuit een multidisciplinaire, bio-psychosociale aanpak. “De hoofddoelstellingen van de behandeling van
vertelt dr. Maaiken Vander Plaetse, revalidatiearts
patiënten met een chronisch pijnsyndroom zijn duidelijk omschre-
en tevens coördinator van het MCCP Jessa.
ven door de FOD Volksgezondheid”, vertelt dr. Vander Plaetse. “Het gaat hierbij om: - een functionele verbetering op vlak van fysiek functioneren, activiteiten van het dagelijkse leven, sociale, recreatieve en beroepsactiviteiten - het aanleren van gedragsstrategieën waardoor de pijn beter kan
30 pijncentrum
dr. Caroline Hens, dr. stefan Evers en dr. Heidi schruers. Ontbreken op de foto: dr. wim duyvendak, pijnverpleegkundigen
chronische pijn lijsten invullen over zijn pijnproblematiek. “Deze vragenlijsten zijn
worden beheerd
zeer nuttig omdat ze ons al heel wat informatie geven over de aard
- een optimalisatie van de medicamenteuze behandeling (aanpas-
en ernst van het chronische pijnprobleem. Patiënten die hulp nodig
sing of vermindering)
hebben bij het invullen van de vragenlijsten, kunnen telefonisch
- een vermindering van het beroep op de gezondheidszorg zoals vermindering van invasieve procedures, ziekenhuisopnames, het
beroep doen op onze psychologe”, aldus dr. Vander Plaetse. “Tijdens
aantal consultaties, …
het intakegesprek dat de patiënt met de revalidatiearts en onze
Daarnaast is het ook de bedoeling dat we werken aan het voorko-
psychologe heeft, gaan we dieper in op deze vragenlijsten. Na het
men van chronificatie van patiënten met subacute pijn; dit is pijn
intakegesprek bespreken we de problematiek van de patiënt binnen
die 6 weken tot 3 maanden aanhoudt. Bij deze patiënten is het van
het volledige multidisciplinaire team en stellen een behandelplan
belang dat we de multidisciplinaire behandeling op het juiste mo-
op. Zodra we een voorstel voor behandelplan hebben, is er een
ment kunnen aanbieden, van zodra het risico op chronificatie hoog
feedbackgesprek waarin de patiënt alle nodige informatie krijgt.”
lijkt. Binnen het Jessa Ziekenhuis is het multidisciplinair algologisch team hier ook bij betrokken. Anesthesist/algoloog dr. Stefan Evers Samen pijnbeleid bepalen
is coördinator van dit team.”
Het multidisciplinaire team komt twee keer per maand samen. Tijdens dat overleg komen niet alleen alle nieuwe patiënten aan Traject patiënt
bod maar gebeurt er ook een evaluatie van alle patiënten die in
Patiënten kunnen naar het multidisciplinair pijncentrum in Jessa
behandeling zijn. “We bepalen er effectief samen het pijnbeleid voor
verwezen worden via het secretariaat. Er is steeds een verwijzing
iedere patiënt. Vaak is dat een specifiek beleid vanuit de verschil-
van de behandelend arts nodig. De secretaresse legt een afspraak
lende disciplines. Dat kan bijvoorbeeld gaan om aanpassing van
voor een intakegesprek vast en laat de patiënt op voorhand vragen-
medicatie of een aanvullende interventionele behandeling,
31 pijncentrum
Na het intakegesprek bespreken we de problematiek van de patient binnen het volledige multidisciplinaire team en stellen een behandelplan op.
het opstarten van een multidisciplinair revalidatieprogramma, het
sleutelfiguur. Na de feedbackconsultatie met de patiënt krijgt
aanleren van ergonomische principes, een evaluatie van de arbeids-
de huisarts een brief met de conclusies van het multidisciplinair
situatie, cognitieve gedragstherapieën of stressbeheersingstechnie-
pijncentrum en een voorstel voor behandeling. “Zo is hij goed op
ken, het beheer van psychiatrische comorbiditeit, TENS-raadpleging
de hoogte als de patiënt zijn advies wil vooraleer een beslissing
(Transcutane Elektrische Zenuwstimulatie), adviezen rond zelfzorg
te nemen. Uiteraard mag de huisarts ook altijd artsen van het
en slaap, indicatiestelling neurostimulatie, arbeidsre-integratie, enz.”
behandelteam contacteren voor verdere informatie. Het is onze taak als pijncentrum om advies te geven en zo nodig gedurende een bepaalde tijd een behandeling aan te bieden.”
Pijnhanteringsprogramma Binnen het multidisciplinair pijncentrum is er ook een pijnhanteringsprogramma uitgewerkt. “Hier leren patiënten ‘leven en beter
Kennisnetwerk
functioneren ondanks de pijn’. Het programma focust onder meer op
Als erkende multidisciplinaire pijncentra trekken Jessa en ZOL
progressieve reconditionering, relaxatie, hydrotherapie, ergonomie,
ook samen de kar voor een kennisnetwerk in Limburg. “We zijn al
psychologische begeleiding en psycho-educatiesessies (gegeven
enkele keren met alle Limburgse ziekenhuizen samengekomen
door psycholoog, kinesist, ergotherapeut en pijnverpleegkundige).
en zullen dat ook enkele keren per jaar blijven doen. Tijdens deze
De patiënten volgen dit programma 2 keer per week gedurende drie
intervisiemomenten ontwikkelen we rond items die met chroni-
maanden.”
sche pijnproblematiek te maken hebben een beleid dat gedragen is door alle ziekenhuizen. Zo is de filosofie rond chronische pijnbehandeling in ieder Limburgs ziekenhuis gelijklopend. Het
Wisselwerking met huisarts
ziekenhuis bepaalt dan zelf hoe de praktische invulling gebeurt.
In het hele traject dat de patiënt doorloopt, blijft de huisarts de
Ons streefdoel is om in de toekomst in Limburg voor meerdere
32 pijncentrum
Uiteraard kan de huisarts altijd artsen van het behandelteam contacteren voor verdere informatie.
Team multidisciplinair pijncentrum -
Dr. Guido Claes
-
Dr. Wim Duyvendak neurochirurg
-
Dr. Stefan Evers
anesthesist en coördinator
algologisch team
revalidatiearts
-
Dr. Caroline Hens anesthesiste
-
Dr. Heidi Schruers psychiater
-
Dr. Maaiken Vander Plaetse
revalidatiearts en coördinator
multidisciplinair pijncentrum
-
Rosita Jakers psychologe
-
Ine Peyls kinesiste
-
Nathalie Millen
ergotherapeute
-
pijnverpleegkundigen
-
Tine Broux
sociaal assistente
-
Christiane Peeters secretaresse
Wanneer verwijzen naar multidisciplinair pijncentrum?
centra een erkenning te krijgen.”
- Bij patiënten met een chronisch pijnprobleem dat zo ernstig is dat het een duidelijke psychosociale weerslag heeft op Algologisch team
het functioneren van de patiënt - Bij patiënten waarbij er geen gesuperponeerd acuut pro-
Verder moet ook ieder ziekenhuis beschikken over een multidisci-
bleem aanwezig is (bijvoorbeeld acute hernia, …)
plinair algologisch team. Anesthesist dr. Stefan Evers is coördinator van dit team in het Jessa Ziekenhuis. Het team bestaat uit
- Bij twijfel: best eerst rechtstreeks verwijzen naar een anes-
een arts, een psycholoog en een pijnverpleegkundige. Dr. Stefan
thesist, neurochirurg of revalidatiearts die in het chronisch
Evers: “We zorgen onder meer voor sensibilisering en vorming
pijncentrum actief is. Indien deze oordeelt dat de patiënt
van verzorgend personeel in het ziekenhuis rond pijnevaluatie en
best multidisciplinair behandeld wordt, komt de patiënt in
-behandeling. Het doel hiervan is de detectie en snelle behande-
het traject van het pijncentrum terecht. Indien eerst verwe-
ling van patiënten die risico lopen dat hun pijn chronisch wordt.
zen wordt naar het pijncentrum en er geen multidisciplinaire behandeling nodig is, gaat er soms onnodig tijd verloren.
Daarnaast zorgen we voor de implementatie van guidelines voor
- Niet verwijzen voor diagnostiek.
chronische pijnbehandeling in de zorgeenheden. We zijn ook aanspreekpunt voor problemen of vragen waarmee zorgverleners worden geconfronteerd en fungeren als ‘verbindingspersoon’ met het multidisciplinair pijncentrum of met de behandelende arts. Deze werking bestond al meer dan vijf jaar in ons ziekenhuis
MEER INFORMATIE
onder de vorm van een ‘acute pain service’. Het feit dat aan dat
www.jessazh.be/mpc Contact: 011 33 88 90 (secretariaat). Het chronisch pijncentrum is gehuisvest op campus Virga Jesse
bestaande geheel nu een psychologe is toegevoegd, biedt een absolute meerwaarde.”
33 pijncentrum