MENTAAL FIT DOOR MEER TE BEWEGEN

TIPS OM BEWEGING VOL TE HOUDEN

> Stel jezelf een haalbaar begindoel en maak er een dagelijkse routine van, ook op moeilijke dagen. Na een tijdje haal je er echt voldoening uit. Hou het wel altijd veilig. > Zoek naar iets dat je graag doet of deed en hou het minstens twee maanden vol. Haak niet meteen af. Valt het na enkele maanden toch nog tegen, probeer dan iets anders. > Kan je wandelen bij een wandelclub niet aan? Geen excuus om niet te bewegen. Zoek een activiteit die voor jou wel kan. > Lukken sommige activiteiten echt niet meer? Leg je lat ietsje lager. Las tussenstops in bij het wandelen of splits je wandelkilometers op in enkele korte wandelingen per dag. > Op zoek naar lotgenoten om samen te bewegen? Contacteer eens het dienstencentrum in jouw buurt (zie ook pagina 9). > Sta je minder stevig op je benen of ben je al eens gevallen?

Verbeter dan je kracht en evenwicht met het OTAGO-oefenprogramma, volledig op jouw maat. Meer info of inschrijven via e-mail: dagziekenhuis.geriatrie@jessazh.be of tel. 011 33 96 60.

Bewegen maakt je niet alleen lichamelijk fit. Ook je geest vaart er wel bij! Geriater dr. Marie-Louise Van Leeuwen is alvast grote voorstander van een dagelijkse bewegingsroutine. Ze vertelt waarom.

Hoe belangrijk is bewegen op hogere leeftijd?

Héél belangrijk! Het is dé manier om zo lang mogelijk actief, onafhankelijk en met een goede levenskwaliteit in het leven te staan. In je zetel blijven zitten, maakt je niet gelukkiger, een actieve levensstijl wel. Een dagelijkse bewegingsroutine dwingt je om ook op moeilijke dagen buiten te komen. Daardoor loop je bijvoorbeeld minder risico op depressie en ook de hersenfunctie vaart er wel bij. Blijven bewegen is minstens even belangrijk om dementie te voorkomen of de evolutie te vertragen als het innemen van medicatie. Als ik in het ziekenhuis mensen op hoge leeftijd zie die lichamelijk en mentaal nog heel gezond zijn, blijken dat bijna altijd mensen te zijn die vasthouden aan een routine om te bewegen. In Oosterse culturen is dat meer ingebed. Oudere mensen komen bijvoorbeeld ’s ochtends naar het park om Tai Chi te doen en hun dag gezond te starten.

Wat als beweging moeilijk wordt door pijn, verdriet, …?

Mensen met pijn of verdriet verdienen ons begrip en medeleven, maar aangepaste beweging zal net bij- dragen aan hun levenskwaliteit. Pijn of verdriet worden niet minder door stil te blijven zitten, integendeel. Ben je niet meer gewoon om te bewegen? Begin traag en bouw stilaan op. Iedereen kan bewegen!

Hoe pak je het concreet aan om meer te bewegen?

Zeg niet: ik kan dat niet. Stel jezelf tot doel om iédere dag beweging in je dagschema in te plannen. Spreek bijvoorbeeld met jezelf af: deze week ga ik iedere dag vanuit mijn zetel 3 x 10 keer mijn benen afwisselend heffen. Volgende week doe ik dat 3 x 20 keer. Daarna bouw je op naar 3 x 5 keer van je stoel opstaan, enzovoort. Of je koopt een zitfiets. Het belangrijkste is dat je effectief elke dag beweegt, ook op moeilijke dagen.

Iedereen kan bewegen. Zoek je eigen manier, bouw het langzaam op en houd zolang mogelijk vol.

Hoe lang beweeg je best per dag?

We raden minstens een half uur per dag aan. Is dat in het begin te zwaar? Splits het dan op in 3 keer 10 minuten en bouw langzaam op. Onthoud dat je nooit teveel kan bewegen. Ook in de tuin werken of poetsen telt mee. Zeker doen als je dit nog kan, maar hou het natuurlijk wel veilig!

Zijn sommige bewegingsactiviteiten beter dan andere?

Elke vorm van beweging is goed. Dansen springt er bovenuit maar is niet altijd haalbaar. Activiteiten in groep helpen vaak om het langer vol te houden, ook op moeilijke dagen, omdat je een afspraak hebt gemaakt met jezelf maar ook met anderen. Samen bewegen zorgt ervoor dat je op lichamelijk, mentaal, cognitief (geheugen) én sociaal vlak fit blijft.

105 Tai Chi oefeningen onthouden, is een heel goede training voor mijn geheugen.

Josephine Brauns, 92 jaar

“Zonder beweging zat ik nu in een rolstoel”

Josephine Brauns is zowat de meest kranige 92-jarige die je je kan voorstellen. Dat ze lichamelijk en mentaal zo fit is, heeft ze volgens eigen zeggen vooral te danken aan haar bewegingsactiviteiten. Laat je inspireren door deze sprankelende persoonlijkheid!

Josephine doet al 28 jaar aan Tai Chi. De laatste 18 jaar geeft ze er zelf les in via het dienstencentrum in Hasselt. “Ik ben met Tai Chi gestart toen ik 64 jaar was. Ik was toen al een jaar of vijf weduwe en op zoek naar wat beweging. Toen ik eindelijk een cursus Tai Chi vond, stopten de lessen net tot na de zomer. In september ben ik er dan mee gestart. Na 10 jaar ben ik zelf lesgever geworden. Ik geef nu twee keer per week gedurende 3 uur les.”

Maar daar stopt het niet bij Josephine. “Eigenlijk is mijn enige vrije weekdag de dinsdag. Ik start de week ’s maandags met Tai Chi lessen op de stadscampus van het dienstencentrum in Hasselt, op donderdag geef ik les op de campus van WZC Hoge Vijf. ’s Vrijdags volg ik een uur stoelyoga. En de woensdag is voorbehouden voor de Engelse les. Kwestie van nog mee te kunnen met mijn kleinkinderen en achterkleinkinderen (lacht). Ik heb een dochter, een kleindochter en drie achterkleinkinderen die ik regelmatig zie. Een drukke agenda? Ja, maar ik voel me daar goed bij.”

Goed geheugen

Maar wat is dat: je goed voelen? “Wel, als ik niet zo was blijven bewegen, dan zat ik nu volgens mijn dokter in een rolstoel. Ik ben twee jaar geleden nog geopereerd aan mijn knie. Ik was toen juist 90. Gelukkig ben ik daar goed van hersteld.” De beweging houdt Josephine duidelijk jong. Al even indrukwekkend is dat ze maar liefst 105 minutenlange Tai Chi oefeningen uit het hoofd kent. “Dat vraagt inderdaad meer inspanning dan het lichamelijke aspect”, beaamt ze. “Het is een héél goede training voor mijn geheugen. En ook op sociaal vlak zijn de lessen Tai Chi een aanrader. Vóór en na de lessen babbelen we fijn (met mondmaskers) onder elkaar. Dat contact doet een mens deugd.”

Blijf niet stilzitten!

Toch was Josephine toen ze jonger was geen sportief type. “Ik heb mijn hele leven gewerkt: in de GB, bij Haumont, in de C&A, … Soms ook in Brussel en Antwerpen. Voor sporten was er eigenlijk nooit echt tijd. Terwijl bewegen wel echt belangrijk is. Ik zou het iedereen van mijn leeftijdsgenoten aanraden: blijf niet stilzitten! Kom uit je zetel, en blijf door de jaren heen in beweging. Ik woon op een appartement, gelukkig met een gemeenschappelijke tuin. Tijdens de lockdown ben ik daar na enkele weken terug beginnen oefenen. Eerst met enkele cursisten, maar de groep breidde elke week wat verder uit. Ik ben ervan overtuigd: je kan altijd manieren vinden om in beweging te blijven.”