Oppervlaktetechnieken editie 4 2021

Organische Deklagen

Elektrochemie en Metallieke deklagen

Toeleveranciers en Geassocieerden

Algemeen

Vereniging ION

VOOR ELKE BRANCHE EEN OPLOSSING SPECIALIST IN SPUITAPPARATUUR, DOSEERINSTALLATIES EN ROBOTS

Contact Paint It Da Vincilaan 25 6716 WC Ede

T: F: E: I:

0318-643 260 0318-643 042 info@paintit.nl www.paintit.nl

straalmiddelen.nl straalinstallaties.nl Zie ook pagina 29

WAAROM HARDER WERKEN?

WERK SLIMMER

Elcometer straalapparatuur, gebouwd om langer mee te gaan, intensiever te gebruiken en beter te presteren elcometer.com

jaargang 65 nummer 4 juni 2021 Hét vakblad voor de professional in de oppervlaktetechnologie

Thema Behandeling Vervoersmiddelen + Opleidingen

ʖ

g gp p Jg> ¾ J + \ E + \ g > Ȩ %ú ĮĮŠŃŸĹô g gp íúŧîĕúŠķĚĹĎ ƐÒĹ ôĚŰ ƐŃúŠŰŸĚĎ ƑúŠô ŸĚŰĎúƐŃúŠô ôŃŃŠȣ ŃŰúî gÒĹŃ ŃÒŰĚĹĎŧ úĹ ½% gÒĹŃ ŃÒŰĚĹĎŧ

ǸǴ ÒŸŰŃķŃŰĚƐú îŃÒŰĚĹĎŧ ƑúŠú ŰúŧŰúô íƗ ŃƐúŧŰŠŃ >úŠķÒĹƗ čŃŠ ŃƐúŠ ǰ ƗúÒŠȦ îŠÒŰîĕĚĹĎ ôŸŠĚĹĎ ƑÒŧĕĚĹĎȢ ¾ĕúÒŰĕúŠĚĹĎȢ ĹŰĚ >ŠÒčƥŰĚȢ >ĮŃŧŧȢ ĕúķĚîÒĮ ŠúŧĚŧŰÒĹîúȢ ŃŠŠŃŧĚŃĹ ŝŠŃŰúîŰĚŃĹȢ gÒĹŃ îŠÒŰîĕĚĹĎ ÒĹô ĚŠô %ŠŃŝŝĚĹĎŧȡ JĹ Űĕú îŃķŝÒŠÒŰĚƐú ŰúŧŰȢ Űĕú ĹÒĹŃȺ ÒĹô ŧĚĮÒĹúķŃôĚƥúô DZZ ¥ úƖĕĚíĚŰ Ò ŧŸŝúŠĚŃŠ ĮúƐúĮ Ńč ŝŠŃŝúŠŰĚúŧ ķÒīĚĹĎȡ ĕúĚŠ Ÿŧú Ěŧ ĮĚīúĮƗ ĚĹ Űĕú ŝŠúķĚŸķ ƐúĕĚîĮú ŧúîŰŃŠȦ Ȳ%Šȡ eÒŠīŸŧ eúîĕŰúĮ ŃƐúŧŰŠŃȳ

>

gp p g Jg

+

p

ŃŰúî gÒĹŃ ŃÒŰĚĹĎŧ ÒŠú DZZ ¥ ĚĮÒĹú ķŃôĚƥúô Ȧ p + g g p p J g > ½ g Ě Ĩ Ɛ ú Š ĕ ú Ě ô ŧ Ƒ ú Ď Ǹ dz Ƕ Dz ǰ Í p Ÿ ô ú Ĺ í Ń ŧ î ĕ g \ 2 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

% Ÿ Ÿ Š Ơ Ò ķ ú í ú ŧ î ĕ ú Š ķ Ě Ĺ Ď

JAAP VAN PEPERSTRATEN Hoofdredacteur Oppervlaktetechnieken

Van de hoofdredacteur

Het onveranderlijke is dat alles verandert en dat zie je ook weer terug in deze OT. Niet alleen in de bemensing op het ION-kantoor (verhoudingsgewijs veel nieuwe mensen in een jaar tijd), maar ook in de wijze waarop de markt benaderd kan of moet worden, de wijze waarop cursussen gegeven gaan worden en vanzelfsprekend in de ontwikkeling van technieken. In deze OT komen verandering op die gebieden uitgebreid aan bod.

Een andere manier om kennis te vermeerderen, is het volgen van opleidingen en cursussen. In deze editie gaan vele pagina’s over dat onderwerp. Algemeen kenmerk van die artikelen is dat de cursussen zelf en de manier waarop die gegeven worden, flink aan het veranderen zijn. Klassikale cursussen met een cursusmap zijn zeker nog wel mogelijk, maar het uitgangspunt wordt meer: flexibel, individueel en online. Wat dat precies gaat betekenen, doen wij in deze editie uit de doeken.

Het hoofdartikel beschrijft een heel interessante innovatie, maar er moet wel eerst iets weggeslikt worden. De innovatie is immers in Nederland nieuw, maar voor veel andere ontwikkelde landen helemaal niet. Vooral in de VS, Australië en in Duitsland is men al heel ver in de toepassing van die techniek, maar hier lijkt het erop dat we collectief hebben zitten slapen. Het gaat om Gas Dynamic Cold Spraying, maar je kunt het ook gewoon cold spraying noemen, oftewel koud spuiten. Wij presenteren in deze OT een interview met de man die deze techniek naar Nederland heeft gehaald en we beschrijven natuurlijk de techniek zelf. Hopelijk wordt de kennisachterstand snel ingehaald. Er is inmiddels een kennisplatform met relevante partijen opgezet die hieraan werkt. En op de MES 2021 is hierover natuurlijk een presentatie.

Ook tijdens het werk wordt er geleerd. Een mooi voorbeeld zien we in het artikel dat beschrijft hoe twee applicateurs samen een brandweerauto onder handen hebben genomen met nanocoatings. We beschrijven natuurlijk hoe dit tot stand is gekomen, de taakverdeling en dat de klant en eindklant zeer tevreden zijn over het resultaat. Dit zou wel eens herhaald kunnen worden.

Kortom: opnieuw heeft u een editie in handen dat veel nieuwe en relevante ontwikkelingen in uw vakgebied beschrijft waarmee u uw voordeel kunt doen. Ik wens u een fijne zomer(vakantie). O

In deze editie presenteren we in hoofdlijnen het programma van het kennis- en netwerkevent en de genomineerden voor de ION Borghardt Award.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 3

Toebehoren

VOOR DE GALVANO INDUSTRIE PRODUCTAANBOD De belangrijkste producten zijn filterpompen, ophangsystemen, gelijkrichters en ultrasone apparaten Alle producten worden geproduceerd met het oog op duurzaamheid, hoge kwaliteit en innovatie Korte levertijden en uitstekende service

Column Discussie Essential Use Concept (EUC) nog lang niet afgelopen Maar liefst 23 Europese koepelorganisaties uit de industrie hebben een Position Paper geschreven naar de EU. Op 17 mei heeft ION u daarover geïnformeerd. Centraal probleem is de uitleg van de term “essential use concept”, zoals deze in de EU Chemicaliën Strategie staat. Naar aanleiding van deze Position Paper was er op 4 juni een gesprek tussen vertegenwoordigers van DG GROW (interne markt, industrie, ondernemerschap en MKB), DG ENV (milieu) en de industrie.

Direct werd duidelijk dat we aan het begin staan van een lange en intensieve discussie. De tekst van het gepubliceerde document lijkt namelijk te spreken over essentiële producten. Dan wordt uiteraard direct de vraag: wat is essentieel? En wie bepaalt wat essentieel is?

En wat doet de EU als landen van buiten de EU zogenaamde “nietessentiële producten” op de Europese markt brengen?

Uw directe contact: Salvatore Bongiorno Galvatore Plating & Equipment GmbH Subbelrather Str. 15 A • 50823 Köln Tel: +49(0)221-65080-4114 • Mobil: +49(0)163-7150038

DG ENV stelde dat de uitleg niet gaat over producten, maar dat bedoeld wordt of het voor het maken van een product essentieel is dat een (SVHC) stof gebruikt wordt. En ook hierover ontstond discussie. Immers, wie bepaalt of er een technisch aanvaardbaar alternatief is? En wat dat alternatief mag kosten?

Innovatieve en high-performance oppervlaktebehandelingen.

Welk voorbehandelingsproces u ook nodig heeft, Chemetall, een wereldleider en specialist op het gebied van oppervlaktebehandeling, biedt u innoverende en hoogstaande systeemoplossingen.

Leer meer over Chemetall en BASF, samen marktleiders in toegepaste oppervlaktebehandeling. www.chemetall.com

4 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

EGBERT STREMMELAAR Directeur Vereniging ION

Deze stelling werd door DG GROW direct bestreden, want ja, in een open markt zijn in de basis alle producten toegelaten, maar er zijn onnodige producten die verbannen moeten worden. Als voorbeeld werd genoemd een kapje op de lippenstift dat voorzien is van een metalen coating. Dit soort producten moet toch wel als “niet-essentieel” worden beschouwd.

En in deze sessie waren DG SANTE (gezondheid en voedselveiligheid), DG TRADE (handel) en DG EMPL (werkgelegenheid, sociale zaken en inclusiviteit) nog niet eens aanwezig.

Tijdens het gesprek werden uiteraard ook zaken gerelateerd aan oppervlaktetechnologie besproken. Zoals veiligheid op de werkplek, verantwoord omgaan met het milieu, duurzaamheid en betrouwbaarheid van de producten, gelijk speelveld voor productie binnen de EU en van daarbuiten en uiteraard de EU-doelstellingen op het gebied van duurzaamheid en circulaire economie.

Voor de goede orde: ION is voor het beheersen van risico’s (RMOA) in plaats van het verbieden op basis van een (potentieel) gevaar. Maar u begrijpt: er is nog veel te doen om ervoor te zorgen dat u uw oppervlaktebehandelingen kunt blijven aanbieden. O

Inhoud Vereniging ION

16 Materials+Eurofinish+ Surface 2021 op 15 en 16 september Mikrocentrum, VOM en Vereniging ION organiseren gezamenlijk het kennis- en netwerkevent Materials+Eurofinish+Surface 2021 op 15 en 16 september. Doel is om netwerken rondom materialen en oppervlaktetechnieken bij elkaar te brengen en de nieuwste innovaties onder de aandacht te brengen.

MES2021 vindt volledig coronaproof plaats, met onder meer extra brede gangpaden en permanente controle van de luchtkwaliteit en intensieve luchtverversing.

20 ION-cursussen: flexibilisering,

individualisering en vaker online De afgelopen tijd is de bemensing op het ION-bureau behoorlijk veranderd. “Oude” mensen gaan, nieuwe mensen komen. Ook is de taakverdeling op het bureau kritisch tegen het licht gehouden. Hoog tijd om eens goed stil te staan bij de ION-cursussen. Vanuit welke inzichten wordt er nu gewerkt, wie doet wat en welke ontwikkelingen op het gebied van cursussen moeten we in de gaten houden?

30 Nieuwe technisch adviseur ION:

open blik naar toekomst en innovaties Per 1 mei is Ralph Bot de nieuwe technisch adviseur bij Vereniging ION. Hij is de opvolger van Hans Bosveld die eind vorig jaar met pensioen is gegaan. Waar komt Ralph vandaan en welke plannen en ideeën wil hij in zijn nieuwe functie gaan uitwerken? Op deze en andere vragen geven we de antwoorden.

32 Genomineerden ION Borghardt

12

Award bekendgemaakt Tijdens de online kick-off van de Materials-Eurofinish-Surface 2021 zijn de zes genomineerden voor de ION Borghardt Award bekendgemaakt.

Hier stellen wij ze aan u voor.

36 Wel en wee ION-docent toont

kansen voor verbetering Voor cursussen heb je natuurlijk docenten nodig en gelukkig hebben we die voldoende. Hoe kijkt een docent aan tegen de ontwikkelingen op het gebied van opleidingen en cursussen? We vroegen het aan David Kloosterman, docent voor diverse ION-cursussen sinds 2016.

“Dat je geen praktijkonderwijs kunt geven aan de cursisten vind ik heel erg.”

Algemeen

18 Problemen voorkomen en klanten

beter adviseren dankzij training Innovat.ION biedt samen met MCI trainingen aan waarmee applicateurs worden geholpen om onderbouwd de juiste applicatie te kiezen voor een bepaalde toepassing waarmee ze klanten beter kunnen adviseren over de juiste applicatie, gelet op de toepassing van het product of materiaal. Met meer kennis verhoogt de applicateur zijn toegevoegde waarde voor de klant, zelfs als hij adviseert dat de klant beter voor een andere applicatie/ applicateur kan kiezen.

Nieuwe spuittechniek gaat onderdeelreparatie sterk verbeteren Er is een oppervlaktebehandelingstechniek die in diverse buitenlanden opzienbarende resultaten en voordelen laat zien, maar in Nederland niet of nauwelijks bekend is. We praten over Gas Dynamic Cold Spraying, maar je kunt het ook gewoon “koud spuiten” noemen. Je kan het simpel gezegd zien als een combinatie van thermisch spuiten, lasercladden en shotpeening met alle voordelen van die genoemde technieken, maar zonder de nadelen. Hoog tijd voor een diepgaande beschrijving.

Brandweerauto 15 jaar corrosievrij door nanocoatings In een bijzondere samenwerking tussen twee applicateurs is een complete brandweerauto van de Koninklijke Marine onder handen genomen. De voornaamste eis waar het werk aan moest voldoen, was 15 jaar geen corrosie. De eindklant heeft al laten weten erg enthousiast te zijn over het resultaat en deze uitvoering lijkt voor herhaling vatbaar. Hoe hebben die twee applicateurs dat voor elkaar gekregen?

40 Grenzeloos 43 Brancheregister

Bij de voorpagina: Het Wolfast Uniovi-team van de Universiteit van Oviedo, Spanje, dingt voor de eerste keer mee in de MotoStudent Electric-categorie, waarin studenten motorfietsen met een honderd procent elektrisch aandrijfsysteem ontwerpen, ontwikkelen en maken. Op deze elektrische motorfiets moest natuurlijk ook een coating en daarvoor heeft men gekozen voor de wereldwijde autokleur van 2021, ElectroLight van Axalta. Het gaat om de nieuwste watergedragen schadeherstellak.

26 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 5

Agenda

Een activiteit melden? Mail de redactie: Oppervlaktetechnieken@ellemmi.nl

Materials+Eurofinish+Surface 2021 Microcentrum, VOM België en ION organiseren gezamenlijk dit fysieke coronaproof evenement. Hier kunnen productontwikkelaars, engineers, applicateurs, materiaalspecialisten en onderzoekers de gehele waardeketen ontmoeten. Het gaat om (nieuwe) materialen, materiaalanalyse, oppervlaktetechnieken en verbindingstechnieken.

MES2021 is de ideale gelegenheid om elkaar weer fysiek te kunnen ontmoeten. Gelet op corona worden er hoge eisen gesteld en verregaande maatregelen doorgevoerd met aandacht voor ieder detail.

Naast het beursgedeelte is er ook breed congresprogramma in drie zalen waar specifieke onderwerpen diepgravend worden behandeld.

Het gaat om masterclasses, lezingen en workshops die ingaan op de huidige uitdagingen gelet op proces- en productoptimalisatie.

JUNI

O Themabijeenkomst Opleidingen 29 juni www.vereniging-ion.nl

JULI

O (her)Examenmoment 5 juli, Nieuwegein www.vereniging-ion.nl O (her)Examenmoment 12 juli, Nieuwegein www.vereniging-ion.nl

SEPTEMBER

O Themabijeenkomst Wet- en Regelgeving 7 september www.vereniging-ion.nl O Start klassikale cursus Industriële Oppervlaktetechnieken 7 september www.vereniging-ion.nl

O Start klassikale cursus Straler 8 september www.vereniging-ion.nl O ATEX & Process Safety 2021 Congresdag 8 september, Utrecht Online event 9 september https://heliview.nl/atex-process-safety/ O Start klassikale cursus Anodiseren niveau 1 9 september www.vereniging-ion.nl O Start klassikale cursus Galvaniseren deel 2 14 september www.vereniging-ion.nl O Materials+Eurofinish+Surface 2021 15-16 september, ‘s-Hertogenbosch www.materials-eurofinish-surface.com O De Nederlandse Metaal Dagen en Kunststoffenbeurs 15-16 september, ‘s-Hertogenbosch www.denederlandsemetaaldagen.nl www.kunststoffenbeurs.nl

Parts2Clean 2021 Corona kan het gebruik van nieuwe technologieën en processen versnellen die al vóór de crisis in veel branches en markten opkwamen.

Voldoende reinheid van onderdelen is een essentiële voorwaarde voor het gebruik van innovatieve productie-, verbindings- en coatingtechnologieën en voor het succesvol implementeren van nieuwe producten. Het gaat om optimalisatie van oppervlaktereiniging van industriële onderdelen. Daarbij gaat veel aandacht uit naar procestechniek, media, reinheidscontrole of automatisering en digitalisering van reinigingsprocessen. Alle relevante leveranciers uit de verschillende segmenten van de reinigingstechnologie zijn aanwezig.

6 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

O Start klassikale cursus Inspectie Staalconservering 27 september www.vereniging-ion.nl O Aluminium 2021 28-30 september, Düsseldorf www.aluminium-exhibition.com

OKTOBER

O Start klassikale cursus Chemisch voorbehandelen niveau 1 5 oktober www.vereniging-ion.nl O Parts2Clean 2021 5 -7 oktober, Stuttgart www.parts2clean.de/en O Start klassikale cursus Galvaniseren deel 1 6 oktober www.vereniging-ion.nl

ION actueel nieuws

Lees meer nieuws op www.vereniging-ion.nl

Het meest actuele nieuws vindt u op de website en in de nieuwsbrief. Dat geldt zeker ook voor het IONnieuws dat regelmatig geactualiseerd wordt. Op deze pagina wel een kort overzicht van dat nieuws.

Door de QR-code* te scannen, komt u op de website met het uitgebreide en meest actuele nieuws.

Abonneer u op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen binnen uw branche!

Doe mee met project “Wat te doen met uw SVHC-afval?”

Weliswaar komt in gesprekken met leden regelmatig het onderwerp SVHC-afval aan de orde, toch blijkt de animo maar beperkt om mee te doen aan een collectief project.

Reden: men denkt dat het veel werk gaat kosten om het uit te zoeken.

Toch kan het zinvol zijn om er wat tijd in te steken. Regelmatig zijn er signalen dat de kosten voor het afvoeren van SVHC-afval sterk stijgen. En de regels geving gericht op afval, en g dan met name SVHC-afval, zal de komende tijd strikter worden met daarbij verder stijgende kosten. Daarnaast koerst Europa naar een circulaire economie in 2050.

Het is dan goed om als branche zelf het voortouw te nemen in hergebruik of verminderen van afval.

Verder wordt voor veel producten momenteel de CO2-footprint bepaald wat wordt gezien als de

voorbode van heffingen bij een (te) hoge CO2-footprint. Hergebruik van afval kan tot een verlaging daarvan leiden en dus tot kostenvoordeel.

Als u niet wilt dat alleen anderen daarvan profiteren, is het zaak om mee te doen. Vanaf nu starten zes bedrijven een werkgroep om na te gaan hoe we straks met SVHC-afval kunnen/moeten omgaan. Vragen daarbij zijn: • Kan het afval hergebruikt worden?

• Zo niet, kunnen onderdelen uit het afval worden teruggewonnen?

• Is een gezamenlijke, milieuverantwoorde en veilige werkwijze mogelijk?

• Kunnen de kosten omlaag?

Uiteraard zullen er meer vragen komen die om beantwoording vragen. Deze werkgroep zoekt verbreding om branchebreed naar oplossingen te zoeken. Vandaar dat u zich nog tot eind juni kunt aansluiten. Inmiddels is al één onderzoeksproject voor een branchespecifieke afvalstroom gestart, waarbij de eerste bevindingen hoopgevend zijn.

Meedoen? Vul dan op de website het uitvraagformulier in en stuur dat terug aan Vereniging ION. O

Topsectorproject ‘Safety Delta Nederland’ wil werkvloer nadrukkelijk aan boord Binnen het thema veiligheid worden de “lesson learned” van de grote chemische bedrijven geschikt gemaakt voor toepassing in kleine(re) bedrijven. Daartoe is een aantal jaar geleden Veiligheid Voorop opgericht. Ook ION heeft de inzichten van Veiligheid Voorop gebruikt in haar aanpak, onder meer in het project “Veilig werken met SVHC stoffen”.

Om het succes van deze aanpak verder te vergroten, is nu een topsectorproject “Safety Delta Nederland” (SDN) gestart met als doel de meest veilige chemische sector ter wereld in 2030. SDN bestaat uit drie deelprojecten:

• De human factor (het effect van menselijk gedrag) • Early leak detection (vroegtijdige lekdetectie) • Aging assets (verouderen van installaties).

Binnen “Aging assets” is ook het reeds lopende project “Corrosie onder Isolatie” van World Class Maintenance ondergebracht.

Vereniging ION levert de voorzitter voor de Werkgroep Coatings. Om het succes te vergroten, is meer samenwerking nodig met de werkvloer. Vandaar dat alle BRZO(lid)bedrijven worden uitgenodigd om mee te doen aan SDN. Informatie over wat

het voor u betekent, wat er van u wordt verwacht, wat het u oplevert en hoe u zich kunt aanmelden, vindt u in de brochure op de website. O

MEER INFORMATIE Egbert Stremmelaar, stremmelaar@vereniging-ion.nl Meer informatie over bovenstaande nieuwsberichten vindt u op de website. *Een QR-code scan je met een smartphone of iPad. Er zijn apps te downloaden om codes te scannen, op nieuwe toestellen werkt de standaard camera-app als QR-scanner.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 7

Kort nieuws 63 nieuwe projecten om mkb te helpen met bijscholing personeel 175 mkb-bedrijven ontvangen in totaal 10 miljoen euro voor hun MKB!dee: projecten waarmee ondernemers kunnen experimenteren met hoe je de kennis en vaardigheden van je personeel kunt opvijzelen. Dat is vorige maand bekend gemaakt door staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) en minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid).

In totaal gaat het om 63 nieuwe projecten, waarbij vaak meerdere bedrijven samenwerken. Elk project krijgt een bedrag tussen de 25.000 en 200.000 euro.

Het budget 10 miljoen euro is de derde keer dat er geld beschikbaar komt voor MKB!dee; eerdere edities vonden plaats in 2018 (2 miljoen voor 14 projecten) en

2019 (7,8 miljoen voor 47 projecten). De resultaten van de eerste twee edities zijn gebundeld in de publicatie Goed idee!

Oplossingen van ondernemers om leren en ontwikkelen in het mkb te stimuleren (te downloaden via www.ser.nl/nl/Publicaties/ mkb-ondernemers-llo).

Mona Keijzer schrijft in het voorwoord: “Ondernemers in het mkb kunnen meer voor hun werknemers betekenen door te investeren in leer- en ontwikkelkansen, en om- of bijscholing. Die hebben er behoefte aan en ze verdienen het. Hun mensen zitten immers in het hart van ieder bedrijf. Zij zijn er het levend kapitaal van. Sterker, met elkaar zijn ze ook het levend kapitaal van onze economie. Ik heb dan ook steeds vol overtuiging in het potentieel van deze on-

dernemers en werknemers geïnvesteerd, vanuit en met het MKB-actieplan.

“De MKB!dee-regeling maakt deel uit van dit actieplan. Sinds 2018 heb ik zodoende maar liefst 61 mooie leerprojecten en scholingsexperimenten kunnen steunen.

Tientallen nieuwe deelnemers staan nu klaar voor de volgende subsidieronde.

In dit boek ontmoet u de mensen die werk van het leren maakten. U ontdekt hoe zij leerden van hun eigen projecten, van elkaars fouten en successen. Andere bedrijven leerden weer van hen, in de netwerken die ervoor zijn opgezet. Er waren deelnemers die vertelden dat MKB!dee het zetje was dat ze nodig hadden om hun idee uit te werken.” O

@ = @

> @ u

Voor het reinigen van trams, treinen, bussen en muren en daarbij het verwijderen van graffiti heeft Kluthe Benelux tailor made producten ontwikkeld om de met verschillende technieken aangebrachte graffiti te verwijderen, zonder de ondergrond te beschadigen.

8 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

Treinen, trams en bussen hebben metalen en aluminium ondergronden. Hiervoor kan de milde graffitiverwijderaar Controx 661 van Kluthe worden ingezet. Na een bepaalde inwerktijd wordt met warm water onder (hoge)druk nagespoeld. Bij graffiti op muren gaat het om poreuze ondergronden. Daarvoor is het pasteuse product Controx B 85 ontwikkeld. Na het reinigen wordt eveneens met warm water onder (hoge)druk nagespoeld.

een reiniger beschikbaar: Hakupur 445. Dit is een mild alkalische multimetaal-reiniger met sterk reinigende eigenschappen bij een temperatuur vanaf 35° C. Het product wordt onder andere toegepast in roterende wasmachines, waarin de sterk vervuilde onderdelen van locomotieven en wagons worden gereinigd en gesproeid. Afhankelijk van de mate van vervuiling wordt Hakupur 445 toegepast in een concentratie van ongeveer drie procent.

De door Kluthe ontwikkelde graffitiverwijderaars zijn mild van geur en absoluut vrij van chloorkoolwaterstoffen (methyleenchloride), methanol, aromatische koolwaterstoffen, paraffinen en siliconen. Tevens zijn de producten biologisch afbreekbaar en geschikt voor diverse ondergronden.

REINIGEN EN ONTVETTEN Bij treinen, trams en bussen is goed onderhoud van groot belang. Onderdelen zijn vaak sterk vervuild en moeten goed blijven rollen. Daarom wordt elk voertuig regelmatig volledig worden ontmanteld en onderdeel voor onderdeel grondig gereinigd en ontvet. Daarvoor stelt Kluthe

Het middel is zeer mild, biostabiel, sterk reinigend en ontvettend en kan worden toegepast op vrijwel alle soorten metalen oppervlakken. Een andere eigenschap is het corrosiewerende laagje, dat wordt achtergelaten op de onderdelen en dat niet stoort bij eventuele verdere bewerkingen.

Daarnaast is het product absoluut schuimarm. Om de corrosiewerende werking te behouden, kan worden nagespoeld met een laag geconcentreerde Hakupur 445-oplossing. O

MEER INFORMATIE www.kluthe.nl

Kleur is belangrijke factor bij aankoopbeslissingen auto Uit een wereldwijde enquete van Axalta blijkt dat kleur een belangrijke factor is bij 88% van aankoopbeslissingen van een auto. De enquête naar consumentenvoorkeuren voor autokleuren 2021 laat de kleur- en lakvoorkeuren zien van auto-eigenaren in vier van de grootste autoproducerende landen (China, Duitsland, Mexico en de VS).

Er zijn duidelijke verschillen: • In China is de kleur belangrijk voor 99% van de consumenten • In Mexico zegt vier op de tien ondervraagden dat ze van fabrikant veranderen als hun favoriete kleur niet beschikbaar is.

• In de VS staan effen kleureffecten op nummer 1. Van de ondervraagden zegt 82% dat het kiezen van de autokleur een individuele beslissing is.

• In Duitsland overlegt 37% met familie voor er een besluit over de kleur wordt genomen, maar zwart is met 32% de favoriete kleur.

De enquête van Axalta onderzoekt de relatie tussen kleur- en aankoopbeslissingen over een voertuig door consumenten. Meer dan 4.000 deelnemers van 25 tot 60 jaar in vier van de grootste autoproducerende landen gaven aan dat kleur een belangrijke factor was bij 88% van de aankoopbeslissingen. Een interessante bevinding is dat elegantie, standvastigheid en optimisme als belangrijkste kleurenkenmerken werden genoemd door de ondervraagde respondenten. O

MEER INFORMATIE www.axalta.com/color

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 9

Kort nieuws Omgevingswet pas invoeren als DSO mkb-vriendelijk is De Omgevingswet dreigt op 1 januari 2022 ingevoerd te worden, zonder dat het voor het bedrijfsleven belangrijke Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) mkb-vriendelijk is. Namens Koninklijke Metaalunie en zeven collega-brancheorganisaties heeft MKB-Nederland daarom vorige maand een brief naar minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties en naar de Eerste en de Tweede Kamer gestuurd.

Daarin benadrukt het bedrijfsleven dat het DSO op dit moment onvoldoende functioneert. Een goed functionerende DSO is het fundament van de Omgevingswet.

Inwerkingtreding van de Omgevingswet zonder een goed functionerend DSO gaat ondernemers veel last, kosten en frustratie opleveren. In de brief hamert MKB-Nederland er dan ook op dat invoering van de Omgevingswet geen optie is als het DSO niet op orde is. Het DSO is om vele redenen noodzakelijk. Bijvoorbeeld om volledig op de hoogte te zijn van de algemene regels (onder andere ten aanzien van milieu), met betrekking tot meldingen en vergunningen, de eisen in het omgevingsplan op eigen perceel en in de directe en relevante bedrijfsomgeving. “Met de huidige wetgeving hebben we hier goede digitale (rijks)hulpmiddelen voor en die willen we mkb-vriendelijk terugzien in het DSO. Dat heeft de politiek ook beloofd

bij de ontwikkeling van de Omgevingswet.

Helaas hebben wij het kabinet hieraan moeten herinneren”, aldus Derk Jan Meijer beleidssecretaris Ruimtelijke Ontwikkeling van Koninklijke Metaalunie.

De brancheorganisatie is gevraagd mee te werken aan DSO-pilots. De ervaringen uit de pilots hebben de alarmbellen doen rinkelen. Meijer: “Ik hoop dat ook andere collega-brancheorganisaties snel DSO-pilots mogen doen. Dit vergroot onze gezamenlijke capaciteit, kennis en slagkracht om tot een goed functionerend en mkb-vriendelijk DSO te komen.” . O

MEER INFORMATIE www.metaalunie.nl

Façades 2021 biedt inspiratie voor kwaliteitsgevels Gevelbrancheorganisatie VMRG heeft onlangs het boek Façades 2021 uitgebracht waarin kwaliteitsgevels die de afgelopen twee jaar zijn opgeleverd de hoofdrol spelen. Façades 2021 bestaat uit ruim 200 pagina’s met uiteenlopende gevelbouwprojecten waar VMRG-bedrijven bij betrokken zijn geweest. Het boek is ingedeeld in renovatie-, utiliteitsbouw-, woningbouw- en zonweringsprojecten.

30

Liesbeth van der Pol, de architect van het project dat te bewonderen is op de cover van het boek, mocht het allereerste exemplaar in ontvangst nemen uit handen van VMRG-directeur Hans Zwaanenburg.

Liesbeth van der Pol: “Woongebouw The George in Amsterdam heeft een karaktervolle gevel. Wij zijn er trots op dat deze op de cover staat van Façades 2021. Voorop zie je de aluminium entreepuien die naar boven doorlopen en de aluminium blokramen die de gevel typeren.”

Naast projecten is er in het boek een aantal artikelen opgenomen. In deze dertiende uitgave van het Façades-boek staat circulariteit centraal in de artikelen.

In Nederland wordt al 94% van al het

10 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

bouwaluminium gerecycled en van alle stalen kozijnen wordt in Nederland 87% gerecycled. Maar daarmee zijn we er nog lang niet. De VMRG spant zich in om de kringloop (metaal uit de gevel, weer terug in de gevel) nog beter te sluiten waardoor het positieve effect op de milieuprestatie alleen maar toeneemt.

Alle bij de VMRG aangesloten gevelbouwers hebben het VMRG Keurmerk en leveren gegarandeerde kwaliteit, waarop zij ook regelmatig gekeurd worden. Bij elk project in het boek staat aangegeven of het project onder het VMRG Keurmerk is gerealiseerd. De Europese aanbestedings-

richtlijnen bieden ruimte om het VMRG Keurmerk voor te schrijven in een bestek.

Elk bedrijf met het VMRG Keurmerk krijgt, nadat de keuringen positief verlopen zijn, jaarlijks een VMRG Keurmerk certificaat uitgereikt.

Het boek is ook online te bekijken met per project links naar meer informatie over het project en over het bedrijf dat erbij betrokken was: www.digitaalpubliceren.com/ facades2021 O

MEER INFORMATIE www.vmrg.nl

Innovatieve bedrijven halen 1,2 miljard euro voordeel uit WBSO-regeling Ruim 20.000 Nederlandse bedrijven – waarvan 97% mkb – haalden in 2020 ondanks de coronacrisis een voordeel van totaal 1,2 miljard euro uit de zogenoemde Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO).

Via deze regeling kunnen ondernemers meer onderzoek doen naar nieuwe innovaties en ideeën sneller ontwikkelen tot succesvolle producten en diensten. Deze resultaten staan in de jaarrapportage 2020 die staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat (EZK) begin juni heeft gepubliceerd.

Via de WBSO kunnen bedrijven een deel van de loonkosten en andere uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling verlagen. In 2020 kende de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), die de WBSO namens het ministerie van EZK uitvoert, ruim 135.000 R&D-projecten toe – zes procent meer dan in 2019. De regeling ondersteunde daarmee zo’n 88.000 hoogwaardige arbeidsplaatsen. Het overgrote deel (96%) van de projecten bestaat uit ontwikkelingstrajecten voor een nieuw product, productieproces of software. De overige projecten betreffen technisch-wetenschappelijk onderzoek. O De WBSO Jaarrapportage staat op www.rvo.nl/wbso

Groot EU-project om coatingindustrie innovatief, duurzaam en groen te maken Twaalf partners uit zeven landen hebben op 1 mei VIPCOAT opgestart.

Met VIPCOAT willen ze corrosiebeschermingstechnologieën sneller en duurzamer gaan ontwikkelen. De Europese Unie financiert dit project vijf jaar binnen het kader van het programma Nanotechnologies, Advanced Materials, Biotechnology, and Advanced Manufacturing and Processing. VIPCOAT wordt een open innovatieplatform voor ingenieurs die materialen voor deklagen ontwikkelen.

De VUB-onderzoeksgroep SURF en Elsyca, een VUB-spin-off, zijn een belangrijke partner in dit project. Prof. Herman Terryn: “De VUB en Elsyca staan samen in voor het ontwikkelen van een innovatieve modelleringstool, die corrosiebescherming in 3D zal kunnen gaan voorspellen. Deze tool is bruikbaar bij het ontwikkelen van nieuwe

corrosiebeschermingssystemen. Het project VIPCOAT sluit aan bij het materiaalonderzoeksprogramma van de VUB, waarin de levensduur van materialen onderzocht wordt via modelleren op allerlei schalen.”

Het platform richt zich allereerst op de vliegtuigindustrie, maar later zullen ook andere industrietakken onder de aandacht komen. VIPCOAT wil zowel dienen als database (voor experimentele, industrierelevante en modelling data), als wetenschappelijke infrastructuur en als simulatietool. Artificiële Intelligentie en fysisch gebaseerde modelling zullen worden gecombineerd om het maken van industrierelevante corrosiebeschermende coatings te gaan optimaliseren.

DUURZAAM EN GROEN Het VIPCOAT-platform zet sterk in op duurzaamheid. Met geavanceerde modelling wil VIPCOAT de transitie naar groene,

goedkope en efficiënte coatings actief gaan stimuleren. Terryn: “Met deze filosofie wil het platform een effectieve transfer tussen wetenschap en maatschappelijke toepassingen garanderen. VIPCOAT bestaat niet alleen om de industrie bij te staan in een snellere ontwikkeling van innovatieve corrosiebeschermingstechnologieën die economisch interessant zijn, maar ook en vooral om deze industrietak duurzamer en groener te maken.” De volledige naam van het project is Het EU H2020-project VIPCOAT - Virtual Open Innovation Platform for Active Protective Coatings Guided by Modelling and Optimization. O

MEER INFORMATIE Professor Herman Terryn herman.terryn@vub.be

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 11

Elektrochemie en metallieke deklagen

Thema Behandeling Vervoersmiddelen + Opleidingen

Nieuwe spuittechniek gaat onderdeelreparatie sterk verbeteren Er is een oppervlaktebehandelingstechniek die in diverse buitenlanden al vaak wordt toegepast. De resultaten en voordelen zijn opzienbarend te noemen.

Maar om onverklaarbare redenen is deze techniek in Nederland niet of nauwelijks bekend. Hoog tijd dat dit gaat veranderen; met dit artikel hopen we daar een bijdrage aan te leveren. We praten over Gas Dynamic Cold Spraying, maar je kunt het ook gewoon “koud spuiten” noemen. Je kan het simpel gezegd zien als een combinatie van thermisch spuiten, lasercladden en shotpeening met alle voordelen van die genoemde technieken, maar zonder de nadelen.

De man die ervan “verdacht” wordt deze techniek naar Nederland gehaald te hebben, is Marcel van Wonderen. In het dagelijks leven werkzaam als Master Engineer op de afdeling Process, Equipment & Materials Development van KLM Engineering & Maintenance. Zijn afdeling richt zich volledig op onderhoud en revisie van vliegtuigmotoren en past daarbij bij voorkeur het nieuwste van het nieuwste toe. Daarom reist hij regelmatig naar het buitenland om kennis te nemen van de

Marcel van Wonderen

12 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

nieuwste technieken en de resultaten daarvan. In 2012 maakte hij tijdens één van die reizen kennis met Gas Dynamic Cold Spraying, wat trouwens in diverse landen ook bekend is onder andere namen, zoals: Kinetic Fusion, Kinetic Metallization of CSAM (Cold Spray Additive Manufacturing). In dit artikel noemen we het kortheidshalve cold spraying. Tijdens het kennis- en netwerkevent MES2021 geeft hij een lezing over deze techniek, maar voor dit themanummer duiken we er alvast in. Maar eerst is er de verbijstering over het feit dat de Nederlandse industrie vrijwel niet op de hoogte is van het bestaan van deze techniek.

“Ik begrijp daar niets van. Het gaat om een nieuw innovatief proces dat momenteel veel belangstelling heeft in heel veel landen en waarvan de ontwikkelingen stormachtig gaan. Nederland loopt hiermee gewoon achter, dat is zeker opvallend te noemen voor bedrijven die zich richten op onderhoud en revisie van onderdelen. Als je duurzaamheid serieus neemt, moet je op z’n minst kennisnemen van deze techniek, omdat daarmee het

in bedrijf houden van onderdelen sterk toeneemt. Als je onderdelen van bijvoorbeeld pompen, compressoren, walsen, motoren enzovoorts wilt repareren in plaats van nieuw kopen is cold spraying daarvoor één van de meest veelbelovende technieken. Ook is die techniek heel erg geschikt voor 3D-printing met metalen. In Australië staat bijvoorbeeld een cold spray 3D-printingmachine die inhoudelijk maar liefst veertig kubieke meter metaal kan printen. Niet normaal! Het is echt hoog tijd dat we in Nederland kennis maken met deze techniek.”

VOORDELEN Moeiteloos somt hij de voordelen ervan op: “Het heeft alle voordelen van thermisch spuiten, lasercladden en shotpeening, waarbij je moet bedenken dat thermisch spuiten, lasercladden, alle vormen van lassen en galvano een heel groot nadeel hebben, namelijk dat die altijd trekspanning introduceren in de onderdelen die je bewerkt. Daarom zou je in principe altijd shotpeening (kogelstralen) moeten toepassen om de trekspanningen vanuit al die applicaties te compenseren.

Grootste 3D metaalprinter ter wereld met behulp van Additive Manufacturing Cold Spray.

Trekspanning initieert altijd vermoeiing, wat nadelig is voor de levensduur van het onderdeel. Cold spraying is het eerste coatingproces dat ik ken waarbij je zowel de gemetalliseerde coating als het onderdeel in drukspanning kan brengen. Dat is uniek (bij HVOF-coatings lukt dat enigszins alleen bij spuitmateriaal met harde deeltjes, zoals bijvoorbeeld wolfraamcarbide). Het beperkt dus vermoeiing en shotpeening is niet meer nodig. Een ander enorm voordeel is dat bij dit proces, zoals de naam al doet vermoeden, het spuitmateriaal niet wordt verhit. Normaal heb je bij thermisch spuiten altijd een hittebron nodig om materiaal in de vorm van draad of poeder op een onderdeel aan te brengen als een coating.”

Hij vervolgt: “Alom bekend is dat wanneer je bij zo’n proces hitte gebruikt daardoor de materiaaleigenschappen van het te verspuiten materiaal veranderen. Het spuitmateriaal van de applicatie heeft altijd andere eigenschappen dan die van de coating die je ermee maakt. Dat kan een nadeel zijn en bovendien introduceer je daarmee bijvoorbeeld oxides in de

ENKELE KERNCIJFERS De spuitafstand bij cold spraying is afhankelijk van de materialen die verspoten worden, van de deeltjessnelheid en, daarmee samenhangend, van de mate waarin een deeltje kan vervormen tijdens inslag op het substraat. Over het algemeen ligt de spuitafstand tussen de 10 en 35 mm, maar de snelheid van de deeltjes kan heel erg variëren en bepaalde materialen zijn pas “uitgeaccelereerd” na zeven centimeter afstand vanaf de nozzle-uitgang. De diameter van het kleine gaatje in de nozzle (de “throat”) varieert tussen 2 tot 3,7 mm. De dichtheid van de verkregen coating gaat tot <1%. Er zijn hechtingswaardes gemeten tot 600 MPa.

coating. Cold spraying is puur gericht op snelheid, op inslagenergie, waarbij het spuitmateriaal niet smelt en waarbij de eigenschappen van de coating gelijkwaardig zijn aan de eigenschappen van het spuitmateriaal. Dat is ook uniek. Bovendien werkt dit proces heel nauwkeurig.

Normaal moet je bij thermische spuitprocessen gebruik maken van allerlei soorten maskeermiddelen, wat hier veel minder nodig is, dus dat bespaart heel veel tijd.

Een ander voordeel is dat het proces een relatief laag energiegebruik heeft bij een heel hoge depositie-efficiëntie met daarbij een metallurgische hechting. De CO2footprint van dit proces is dus ontzettend goed. Verder realiseer je met cold spraying

homogene en zeer dichte coatings met een hoge hardheid. Tot slot kun je meer materialen verspuiten dan met het thermisch spuitproces en kun je daarmee alle oppervlakken van metalen behandelen, maar ook glas, keramiek en polymeren.”

ENTHOUSIAST Als je al die voordelen op je laat inwerken, is het inderdaad moeilijk te begrijpen waarom deze techniek niet bekend is in ons land. Marcel van Wonderen beschrijft de situatie in Amerika. “Het leger daar heeft een nationaal laboratorium waar ze heel veel onderzoek doen naar mogelijkheden om straaljagers, allerlei marinevaartuigen, tanks enzovoorts zo

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 13

efficiënt mogelijk te onderhouden. Voor de B52 bijvoorbeeld zijn heel veel onderdelen niet meer te krijgen, omdat het vliegtuig al zo oud is. Als je dan een heel goede reparatiemethode weet te ontwikkelen waardoor heel veel onderdelen toch nog gerenoveerd kunnen worden, hou je dat vliegtuig in de lucht. Het Amerikaanse leger vindt cold spraying dus ontzettend interessant en ze zijn al heel ver in de toepassing en verdere ontwikkeling hiervan.

Alle informatie die dit oplevert, is openbaar. Bedrijven zoals KLM mogen naar hun conferenties gaan om die informatie te verzamelen.”

Langzamerhand is Van Wonderen steeds enthousiaster geworden over de techniek.

In 2019 heeft hij voor het management van de onderhoudsafdeling voor motoren een presentatie gegeven met als pleidooi om daarin te gaan investeren. Begin 2020 bleek ook de Executive Vice President van KLM E&M enthousiast te zijn en kwam de eerste investeringsgoedkeuring. Maar toen kwam corona en ging er een streep door alle geplande investeringen. Voor Marcel van Wonderen geen reden om bij de pakken neer te zitten. “Om verder onderzoek op te zetten, heb ik contact opgenomen met de TU Delft, faculteit luchtvaart, en zelfs daar kenden ze de techniek niet.

Maar ze reageerden wel heel enthousiast en nu zijn we samen aan het kijken of we iets permanent kunnen opzetten voor onderzoek op het gebied van cold spraying.

Steeds meer mensen worden daar

Metallurgische foto van een Al/Al2O3-coating dat door cold spraying is verkregen. enthousiast en inmiddels is er een masterstudent op dit onderwerp gezet. Ook is er inmiddels samen met de VTS (Vereniging van Thermisch Spuiten), NLR (Nederland Lucht- en Ruimtevaartcentrum) en enkele leveranciers van apparatuur (Dycoment en FST) een kennisplatform opgezet (genaamd: Dutch Cold Spray Team) om de kennisachterstand van Nederland op cold spray-gebied weg te werken. We organiseren een symposium komend najaar waar dit onderwerp centraal staat.” (zie kader).

GEWENSTE FUNCTIONALITEIT Voor applicateurs zijn er volgens Van Wonderen genoeg redenen om zich in dit proces te verdiepen. “De eerste concrete toepassingen van cold spray zie ik als alternatief voor thermisch spuiten en

Raketmotoronderdeel als free standing body gemaakt met cold spraying (foto met dank aan Impact Innovations GmbH).

14 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

lasercladden. Tweede toepassingsmogelijkheid betreft het uitvoeren van nieuwe reparaties die nu nog niet mogelijk zijn. Als derde: cold spray als alternatief voor milieu- en arbotechnisch risicovolle processen zoals bijvoorbeeld galvano (in relatie tot chromaten). Ten vierde: dit is het eerste coatingproces dat ik ken waarbij je ook structurele reparaties kunt doen, waarbij je dus weer sterkte aan het onderdeel toevoegt; dit is helemaal uniek. Tot slot kun je dit proces ook heel goed voor additive manufacturing gebruiken. Je kunt er heel makkelijk vrijstaande elementen mee maken, dat is heel erg interessant. Cold spraying gaat als 3D-printingproces 500 tot 1000 keer sneller dan de huidige LASER poederfusie installaties die daarvoor momenteel veel ingezet worden. Zoals

Vliegtuigonderdeel die KLM E&M als test met Cold Spraying heeft laten behandelen bij de vier verbindingsgaten.

Rocket shell cold spray. gezegd, staat er in Australië al een 3Dprinting cold spray-machine die maar liefst een inhoud van veertig kubieke meter kan opspuiten.” (zie https://titomic.com/) Verder ontstaan er nieuwe interessante applicatiemogelijkheden omdat er geen hitte wordt toegepast. Daardoor kun je bijvoorbeeld ook temperatuur- en fase gevoelige materialen verspuiten. Er zijn heel veel materialen die niet tegen hitte kunnen of temperatuurgevoelig zijn, denk aan amorfe materialen. Verder blijft van alle materialen de kristalfase hetzelfde tijdens het spuiten en kun je ook oxidatiegevoelige materialen verspuiten, aangezien het materiaal niet meer oxideert. Aan de hand van de benodigde functionaliteit kan je een verbruiksmateriaal samenstellen om tot de gewenste coating te komen. Dat kan bijvoorbeeld temperatuurbestendigheid zijn, vreetbestendigheid, bestendigheid tegen alle vormen van slijtage en natuurlijk corrosieweerstand.

METALLURGISCHE HECHTING De techniek resulteert in plastische deformatie van het spuitmateriaal als gevolg van de zeer hoge inslag-energie.

Er wordt gespoten met supersonische gassnelheden van tussen de 600 tot 1500 meter per seconde. Deze snelheden worden bereikt door gas onder hoge druk over te verhitten en die vervolgens door een heel klein gaatje te duwen (een Laval nozzle die inwendig een convergerende/ divergerende vorm heeft). Afhankelijk van waar het poeder in het spuitpistool wordt

geleid, wordt er gespoten in lage of hoge druk. De plastische deformatie en diffusie met het moedermateriaal (substraat) zorgt voor metallurgische hechting in plaats van mechanische hechting zoals bij thermisch spuiten het geval is. Hierdoor zijn de treksterktes van deze coatings zo hoog dat de huidige testmethode van treksterkte, door testplaatjes te lijmen, onbruikbaar is geworden. Bij thermisch spuiten worden treksterktes van tussen de 5 en 60 MPa gerealiseerd; bij cold spraying heb je het over waarden van 300 MPa en veel hoger.

Marcel van Wonderen wijst erop dat er met cold spraying voor het eerst een coatingproces beschikbaar is dat geen beperking kent op het gebied van laagdiktes. Iedere laagdikte, vanaf enkele tiental micrometers tot enkele meters, is mogelijk zonder dat er problemen ontstaan op het gebied van hechting. Ook wijst hij erop dat bij “zijn” motoren-onderhoudsafdeling 70 procent van alle onderdelen met kogelstralen behandeld moet worden om de door thermisch spuiten veroorzaakt vermoeiing (als gevolg van trekspanning) te compenseren.

En tot slot wijst hij op het voortgaand onderzoek aan diverse universiteiten in het buitenland en ook op de vele concrete toepassingen door diverse buitenlandse bedrijven. Een voorbeeld daarvan is een mobiele reparatie-unit die in de woestijn wordt ingezet om ter plekke helikopters te repareren. “Het enige wat je daartoe verder nodig hebt, is elektriciteit, gas en spuitmateriaal.”. O

MEER INFORMATIE www.dycomet.nl www.fst.nl https://metaalunie.nl/Details/2020/03 /30/NLR-start-onderzoeksprogrammanaar-Cold-spray-thermisch-spuiten www.thermisch-spuiten.nl/ koudgasspuiten www.afiklmem.com Lees verder of reageer

SYMPOSIUM Op donderdag 4 november organiseert het Dutch Cold Spray Team een symposium bij NLR over cold spraying. Er zullen vier lezingen worden gegeven over de volgende onderwerpen: fundamentele informatie over het proces zelf, de materialen die ermee gespoten kunnen worden, welke equipment je daarvoor nodig hebt en waar die in de wereld verkrijgbaar is en, tot slot, welke concrete applicaties momenteel uitgevoerd kunnen worden.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 15

Vereniging ION

Materials+Eurofinish+ Surface 2021 op 15 en 16 september Mikrocentrum, VOM en Vereniging ION organiseren gezamenlijk het kennis- en netwerkevent Materials+Eurofinish+Surface 2021 op 15 en 16 september. Doel is om netwerken rondom materialen en oppervlaktetechnieken bij elkaar te brengen en de nieuwste innovaties onder de aandacht te brengen. MES2021 vindt volledig coronaproof plaats, met onder meer extra brede gangpaden en permanente controle van de luchtkwaliteit en intensieve luchtverversing. De MES2021 vindt plaats in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch.

De drie organisaties realiseren dit kennis- en netwerkevent vanuit de brede wens om voor de Benelux-maakindustrie dé centrale ontmoetingsplek te bieden rondom materiaalkunde, analyse- en verbindingstechnieken, productontwikkeling en oppervlaktetechnieken. Deze sterke combinatie is onmisbaar om tot een goed en duurzaam eindproduct te komen. Materials+Eurofinish+Surface 2021 biedt een compleet overzicht van de gehele keten: van grondstof tot en met gerealiseerd product. Van design en materiaalkeuzes tot en met analyse en de daadwerkelijke coatingtechnologie.

Ruim honderd exposanten tonen op deze gebieden de laatste innovaties en oplossingen. Materials+Eurofinish+Surface2021 is de ideale gelegenheid om elkaar weer fysiek te kunnen ontmoeten. De beursvloer is momenteel behoorlijk gevuld met een mooie verdeling tussen Belgische en Nederlandse ondernemers. Ook zijn er verschillende VIP-ruimtes, interactieve demopleinen, speciale themapaviljoens en diverse eyecatchers. Zo kunnen bezoekers oplossingen van exposanten live ervaren.

Ook kennis vanuit universiteiten en hogescholen zal op de MES2021 op een aansprekende manier worden gedeeld.

Uitgebreid congresprogramma op de MES2021

16 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

Bedrijven ervaren dat ze moeten veranderen om specifieke vragen uit de markt te kunnen beantwoorden. Daarnaast worden de eisen hoger terwijl de kosten omlaag moeten. En technologische uitdaging blijven zich aandienen. De Materials+Euro finish+Surface2021 biedt productontwikkelaars, productdesigners, engineers, applicateurs, ondernemers, materiaalspecialisten en onderzoekers de mogelijkheid om antwoord te vinden op hun vragen.

Uitdagingen rondom productontwikkeling en materiaalkeuzes kunnen voorgelegd worden aan materiaal- en coatingdoktoren; experts uit de praktijk. Zij kunnen

antwoord geven op cruciale vragen die u tegenkomt als het gaat om de keuze van het juiste materiaal én afwerking. Ook is er een internationale Meet & Match om relevante contacten te kunnen vinden in de gehele sector. Dit wordt georganiseerd door de KvK, het Enterprise Europe Network, het Belgische Agentschap Innoveren en Ondernemen, Mikrocentrum en VOM. Exposeer op Materials+Eurofinish+Surface 2021 en ontmoet professionals uit de gehele Benelux. Als exposant toont u uw innovaties, producten en merk aan een zeer gericht publiek met een hoge interesse in (nieuwe) materialen, materiaalanalyse, oppervlaktetechniek en verbindingstechnieken. Als exposant heeft u de keuze uit een ruim aanbod aan stand- en presentatiemogelijkheden, zoals bijvoorbeeld een productpresentatie op één van de demopleinen. Ook heeft u de mogelijkheid uw kennis te delen in het congresprogramma. Op de beursvloer zijn speciale, semi-besloten VIP-ruimtes ingericht. Hier krijgen exposanten extra gelegenheid om hun gasten (bezoekers) te ontvangen. Exposanten zijn onder meer materiaaldeskundigen, oppervlaktebehandelaars, leveranciers van meet- en analyseapparatuur en van complete installaties, leveranciers van milieutechnologie, energie en veiligheid, expertisebureaus en onderzoekscentra en lijmdeskundigen.

Voor wie niet fysiek aanwezig wil zijn en toch zijn/haar bedrijf wil profileren, is er de mogelijkheid om virtueel aanwezig te zijn.

UITGEBREID CONGRESPROGRAMMA Gedurende de twee dagen van de Ma terials+Eurofinish+Surface2021 is er ook een uitgebreid kennisprogramma in drie zalen waar diep ingegaan wordt op onderwerpen die voor de branche relevant zijn. Het gaat om masterclasses, lezingen en workshops. Titels van enkele lezingen zijn: Zeer zorgwekkende stoffen, What about Physical Vapour Deposition?, Uitvoeringsprogramma Circulaire Maakindustrie, Metalliseren met aluminium, Pre-

Eindelijk kunnen bezoekers en exposanten elkaar fysiek ontmoeten. anodiseren en Revolutionair proces voor de industrie: koud spuiten (zie pagina 12).

Ook is er een Materclass corrosie en zijn er lezingen over gerecycled aluminium, impedantiemetingen, robotisering in de oppervlaktebehandelingsindustrie en over Chroom6-protocol RWS/RVB/ProRail. Het kennisprogramma begint op de eerste dag met de uitreiking van de ION Borghardt Award 2021, zie pagina 32.

De MES2021 is tegelijkertijd met de Kunststoffenbeurs en met de Nederlandse Metaaldagen in de Brabanthallen. De Kunststoffenbeurs is dé vakbeurs en ontmoetingsplek voor de gehele kunststofketen in de Benelux. Actuele thema’s als circulaire economie, duurzaamheid, smart industry, slimme grondstoffen, nieuwe materialen, kostprijsbesparing, innovatieve productiemethodes, productontwikkeling en kansen voor de maakindustrie staan hier centraal. Laat u inspireren en verrassen door actuele ontwikkelingen en verrassende mogelijkheden met kunststof.

De Nederlandse Metaal Dagen vormen een uniek event voor de professional uit de metaalindustrie. Op dit event vindt u oplossingen die nodig zijn om de metaalindustrie naar een hoger plan te tillen. Hier krijgt de bezoeker antwoorden die helpen om de volgende stap te zetten op het gebied van productieverbetering en het optimaliseren van processen. Denk aan het

automatiseren van de huidige machines, nieuwe offertesoftware, een betere planning of een andere opleiding van het personeel. Bezoekers en exposanten van de MES2021 kunnen beide evenementen bezoeken.

De organisatoren hebben er begrip voor dat bedrijven nog twijfelen of terughoudend zijn in verband met het coronavirus.

Om bedrijven die liever niet fysiek aanwezig zijn ook een podium te bieden, biedt de organisatie de mogelijkheid om deel te nemen als virtueel exposant.

Als het fysieke evenement in september onverhoopt niet mogelijk is, wordt de MES2021 een online evenement. Fysieke exposanten hebben dan de mogelijkheid ook te kiezen voor het virtuele pakket.

Besluitvorming hierover vindt binnenkort plaats. O

Materials+Eurofinish+Surface 2021 15 en 16 september 2021 09:30-17:00 uur in de Brabanthallen, ’s-Hertogenbosch.

Registreer gratis uw bezoek op www.materials-eurofinish-surface.com

MEER INFORMATIE www.materials-eurofinish-surface.com www.brabanthallen.nl/coronamaatregelen-in-de-brabanthallen/

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 17

Algemeen

Thema Behandeling Vervoersmiddelen + Opleidingen

Problemen voorkomen en klanten beter adviseren dankzij training Innovat.ION biedt samen met MCI trainingen aan waarmee applicateurs worden geholpen om onderbouwd de juiste applicatie te kiezen voor een bepaalde toepassing waarmee ze klanten beter kunnen adviseren over de juiste applicatie, gelet op de toepassing van het product of materiaal. Met meer kennis verhoogt de applicateur zijn toegevoegde waarde voor de klant, zelfs als hij adviseert dat de klant beter voor een andere applicatie/applicateur kan kiezen.

MCI is een onafhankelijk onderzoeksen inspectiebedrijf, gespecialiseerd in onderzoek van en naar het “gedrag van materialen”. Natuurlijk geeft ION zelf ook cursussen (zie onder meer het overzicht op pagina 34), maar genoemde training is specifiek bedoeld voor technische mensen die verantwoordelijk zijn voor het goed functioneren van equipment voor oppervlaktebehandelingen. Arjan de Bruin van Stichting Innovat.ION stond aan de wieg van deze training. “Ik was zelf cursusleider en organiseerde onder meer met de Hogeschool Utrecht verschillende cursussen op het gebied van metaalkunde en corrosiebeheersing. Ik zocht altijd naar experts die breed georiënteerd waren op die gebieden, wisten wat er binnen de bedrijven speelden en de taal van die mensen spraken. Het gaat om de dingen die onder het corrosieprobleem liggen en hoe je die fundamentele kennis op een praktische manier uitlegt. In mijn zoektocht kwam ik in contact met MCI en was onder de indruk van hun kennis op het gebied van industriële processen en installaties, materiaal- en werktuigbouwkunde en schade-onderzoek.”

BETER SCOREN BIJ KLANT Maurice Hogenboom, eigenaar/directeur van MCI, legt uit dat hij op die vlakken dertig jaar ervaring heeft, dat zijn achtergrond werktuigbouw en materiaalkunde is en dat zijn bedrijf gespecialiseerd is in schadeonderzoek en faalmechanismes waarover trainingen worden gegeven. “Wij willen

18 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

Microscopische dwarsdoorsnede van een over-genitreerde oppervlaktelaag van een draadgang (scheurtjes ontstaan door het over-nitreren van de spindel). vooral veel theoretische kennis vertalen naar de praktijk. Veel problemen in industriële processen komen niet voort uit de toegepaste materialen, maar uit de lagen aan het oppervlak. Ik heb het dan over problemen op het gebied van slijtage- of corrosiebestendigheid. Als oplossing wordt er heel vaak gekozen voor resistentere materialen om iets aan het oppervlak gerealiseerd te krijgen, maar als je daar op metallurgisch niveau beter over nadenkt is het vaak verstandiger om heel goed naar de deklagen te kijken. Hoe functioneren die gelet op de praktijksituatie waar ze aan worden blootgesteld?”

Hij vervolgt: “Uit ervaring weten we dat applicateurs geneigd zijn hun kunstje te doen waardoor de deklaag er wel goed opzit zonder dat zij zich voldoende hebben afgevraagd wat de feitelijke toepas-

sing van die laag zal worden. Het is nog maar de vraag of die laag wel de ideale laag is. Ik denk dat de applicateur beter kan scoren bij zijn klant als hij meer kennis heeft over de combinatie tussen deklagen, samenstelling van het substraat en de feitelijke toepassing van het behandelde product. Er zijn legio voorbeelden uit de praktijk waar dit fout is gegaan vanwege gebrek aan kennis. De training die we aanbieden, duurt twee dagen waarop drie hoofdonderwerpen aan bod komen: materiaalkunde, corrosie en praktijkcasussen.

De training start in september.”

In het septembernummer van OT wordt dieper op deze problematiek en training ingegaan. O

MEER INFORMATIE www.m-c-i.nl

no m IO N v i Aw Bo oo nee rd ar rg r d ha 20 rd 21 t

Ge

Cleaner MM31:

Oplosmiddelen vervangen, corrosiebescherming en lakhechting

Integreerbaar in ieder coatingproces

◆ In één stap toepasbaar: volledig automatisch of handmatig met een spuitpistool of doek

◆ Multi-metal

Resultaten NSS na 1000 uur*

* Getest conform Quali(steel)coat standaard

Vraag uw gratis test aan via contact@adinternationalbv.com AD Chemicals is onderdeel van AD International bv

Voor het zwaarste werk kies je de

No.1 onder de laksystemen!

Sinds 1932

Zinc 786

- ZWAAR TRANSPORT - BOUWMACHINES - TRAILERBOUW Tel. +31(0)318-472020 - info@mol-coatings.com - mol-coatings.com

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 19

Vereniging ION

Thema Behandeling Vervoersmiddelen + Opleidingen

ION-cursussen: flexibilisering, individualisering en vaker online De afgelopen tijd is de bemensing op het ION-bureau behoorlijk veranderd. Door het vertrek van Hans Bosveld vorig jaar en het naderende vertrek van Jacques Schreuder moesten er nieuwe medewerkers gerekruteerd worden. Dat is inmiddels gebeurd.

Ook is de taakverdeling op het bureau kritisch tegen het licht gehouden, wat tot wijzigingen heeft geleid. Hoog tijd om in dit themanummer eens goed stil te staan bij de ION-cursussen. Vanuit welke inzichten wordt er nu gewerkt, wie doet wat en welke ontwikkelingen op het gebied van cursussen moeten we in de gaten houden?

Een relatief nieuw gezicht op het ION-bureau is Milena Lo Bue, allround medewerkster cursussen. Op 1 januari jongstleden is zij opnieuw in dienst getreden bij ION, nadat zij vanaf 2019 ook ongeveer een jaar voor de vereniging had gewerkt.

“Na een goed gesprek in oktober 2020 mocht ik terugkomen per 1 januari 2021.

Daarbij is afgesproken dat ik vanuit een administratieve functie de coördinatorfunctie van Jacques voor een groot deel ga overnemen. Dat past ook in het plaatje dat ontstond nadat – mede door het vertrek van Hans Bosveld en het naderende vertrek van Jacques – alle functies opnieuw zijn bekeken om de werklast wat logischer te verdelen over de mensen.”

Jacques Schreuder: “Milena pakt de organisatorische kant van de cursussen op terwijl de inhoudelijke kenniskant komt te liggen bij de nieuwe technisch adviseur, Ralph Bot (zie ook pagina 30). Milena en Ralph zullen intensief gaan samenwerken.

Samen denken zij na over de inhoud, maar ze stemmen voor de sales ook af met Gertjan van de Braak, die vorig jaar Santino Scherpenborg is opgevolgd. Milena krijgt

20 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

de eindverantwoording voor alles wat onder de cursussen valt. Het geven van de cursussen zal ook flink gaan veranderen, zoals zij zelf ook al voorstelde tijdens het gesprek vorig najaar. Uitgangspunt is dat we veel meer flexibiliteit willen brengen in het geven van de cursussen. Daar waar de klassikale cursussen zonder praktijk online kunnen plaatsvinden, willen we ook de individuele cursist zo goed mogelijk tegemoetkomen. Nomaliter werken we in groepen, maar we kijken nu ook meer naar mogelijkheden om e-learning te realiseren, dus online lessen voor de individuele cursist in een digitale omgeving.”

PRAKTIJKTRAINING Milena Lo Bue: “De afgelopen jaren ging regelmatig een cursus niet door wegens te weinig deelnemers. Maar met e-learning kan iedereen direct starten met de cursus en in eigen tempo studeren. En je hebt geen reisafstand. Dit werkt stimulerend en op deze manier houden wij de wachtlijsten kort. Maar we willen waar nodig wel het groepseffect in stand houden. Voor cursisten die individueel een cursus volgen via e-learning zullen wij op bepaalde

momenten in het jaar praktijkdagen organiseren. Op die dagen ontstaat er groepsdynamiek en leren cursisten ook van elkaar. Dat is belangrijk en dat willen we ook faciliteren. Het aanbieden van e-learning betekent wel dat we het cursusmateriaal verder moeten digitaliseren en verder moeten verrijken met foto’s en filmpjes. Daarnaast moeten we vaststellen dat de vroegere VOM-cursussen vooral erg theoretisch waren, terwijl we merken dat de behoefte steeds meer aan de praktijk-

Milena Lo Bue

kant ligt. We zullen het cursusmateriaal dus meer aanschouwelijk moeten maken en zeker ook aandacht moeten schenken aan praktijktraining.”

Ook de manier waarop het cursusmateriaal wordt opgezet, verandert. Bij die opzet zijn al lange tijd kennisteams betrokken, bestaande uit kennisdragers uit de vereniging, maar ook uit docenten, applicateurs en toeleveranciers. Voorheen kwam een kennisteam periodiek bij elkaar om

Jacques Schreuder

gezamenlijk het cursusmateriaal verder uit te werken. Omdat dit tamelijk veel tijd in beslag nam, wordt het materiaal nu vaak eerst in een één-op-één relatie met de meest betrokken persoon opgezet en vervolgens met de andere teamleden gedeeld om het verder bij te schaven. Net zo lang totdat alle kennisdragers het met elkaar eens zijn over de inhoud. Vervolgens wordt het materiaal didactisch uitgewerkt.

Daarbij wordt nadrukkelijk gekeken naar de huidige digitale mogelijkheden om de praktijklessen te ondersteunen; denk aan virtual classrooms of een vorm van serious gaming met een VR-bril. Dit soort mogelijkheden zullen verder ontwikkeld worden, niet als alternatief voor de praktijkervaring, maar ter ondersteuning daarvan. Want applicatietechnieken zijn in de regel ervaringsvakken waarbij je leert door te doen.

INDIVIDUALISERING Jacques Schreuder: “Flexibilisering en individualisering zijn enkele uitgangspunten van de cursussen. Naast e-learning willen we dus ook praktijkdagen organiseren en gastdocenten uitnodigen. Die laten dan

bijvoorbeeld zien hoe je een kwaliteitsmeting uitvoert en geven vervolgens gelegenheid aan de cursisten om te oefenen, zodat de meting op de juiste wijze wordt uitgevoerd. Daarnaast bevat het lesmateriaal werkplekopdrachten die de cursist op de eigen werkplek moet uitvoeren. Deze worden vervolgens beoordeeld door de werkplekbegeleider en de docent. Het doel van de werkplekopdrachten is dat de cursist de relatie tussen theorie en praktijk kan leggen. Het e-learning lesmateriaal is modulair opgebouwd, zodat we – binnen bepaalde grenzen – de inhoud kunnen aanpassen aan de feitelijke processen binnen het bedrijf. Als op de werkplek geen chemische voorbehandeling is, maar alleen een mechanische voorbehandeling, halen we voor die cursist de chemische voorbehandeling eruit. Nog niet alle cursussen zijn momenteel via e-learning beschikbaar, maar we proberen dat wel zo snel mogelijk te realiseren.”

In het algemeen wil ION op het gebied van cursussen meer samenwerken met externe partijen. Daarin past ook het werken aan de lang gekoesterde wens om cursussen

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 21

Virtual Reality-bril als hulpmiddel voor cursussen.

over applicatietechnieken onder te brengen in het reguliere dagonderwijs (MBO).

Jacques Schreuder: “Wij willen cursussen als keuzedeel gaan aanbieden aan allerlei MBO-opleidingen. Daar hebben we hard aan gewerkt en het eerste keuzedeel ligt nu ter goedkeuring bij het Ministerie van Onderwijs. Zodra die goedkeuring er is, willen we dat ook voor andere applicatietechnieken gaan oppakken. Om te zorgen dat de keuzedelen in het reguliere dagonderwijs passen, moet er aan het lesmateriaal worden geschaafd. Ook houden we er rekening mee dat het MBO een goede balans heeft gevonden tussen online en fysiek onderwijs. Mensen zijn daar enthousiast over, onder meer omdat de reisafstand dan geen rol meer speelt.

We gaan kijken hoe we die balans kunnen overnemen in ons lesmateriaal voor het keuzedeel.”

ook voor de bedrijfsinterne cursussen. We kijken hoe we zo goed mogelijk kunnen voldoen aan de verwachtingen van bedrijven. De theorie kan soms al via e-learning gevolgd worden, maar er zullen indien gewenst ook contactmomenten plaatsvinden met de betreffende docent. Dat kan één-op-één op locatie, maar ook in een virtuele classroom. We willen diverse mogelijkheden naast elkaar aanbieden om zo goed mogelijk op de individuele behoeften in te kunnen spelen, oftewel maximale flexibiliteit bieden. Dat geldt ook voor de cursusmap. Op verzoek van bedrijven of cursisten kunnen we de theorie nog steeds op de vertrouwde manier blijven aanbieden, maar het kan ook via e-learning, met of zonder praktijk, met of zonder contactmomenten. Via e-learning is ook een downloadknop beschikbaar, zodat men het cursusmateriaal zelf kan afdrukken en in de kast zetten.”

VASTHOUDEN VAN MEDEWERKERS Milena Lo Bue: “De klassikale cursussen kunnen straks op een meer individuele manier gevolgd worden, maar dat geldt

Jacques Schreuder: “Alle veranderingen brengen met zich mee dat ook de rol van de docent verandert. Die blijft natuurlijk

22 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

wel het correctiewerk doen van de verwerkingsvragen, maar krijgt meer een coachende rol. Bijvoorbeeld bij de uitvoering van werkplekopdrachten. In de toekomst zal die rol wellicht nog meer veranderen, maar dat moet nog verder worden uitgekristalliseerd. Hoe dan ook, een cursus heeft altijd een tweeledig doel: enerzijds het vergroten van de kennis en vaardigheden van de cursist en anderzijds het verhogen van de motivatie en eigenwaarde van de medewerkers. Dat laatste wordt vaak onderschat door de opdrachtgevers, maar het kunnen vasthouden van een diploma is voor veel medewerkers gevoelsmatig van heel grote waarde. Dat werkt erg stimulerend, ook voor het vasthouden van medewerkers.” O

MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl

OP MAAT GESNEDEN KOPEREN NIKKELANODEN UIT KATHODEN

• ELKE GEWENSTE MAAT • SNELLE LEVERING • LAGE PRIJZEN ONS COMPLETE PROGRAMMA VINDT U OP: WWW.GALVAMETALL.DE

Albert-Einstein-Straße 4 · D-63322 Rödermark Telefon +49 (0) 6074 88670 info@galvametall.de

>01 3(;,5 < .9((. A0,5 >(; >, +6,5 Holland Mineraal is al ruim 35 jaar een begrip op het gebied van oppervlakte behandelingsapparatuur en producent en leverancier van straalmiddelen en straalinstallaties.

Wat we maken en hoe het werkt, laten we u graag zien, in het filmpje op onze website of door de QR code te scannen met uw smartphone of tablet.

www.hollandmineraal.nl

ANODEN VOOR DE GALVANOTECHNIEK · GALVANOTOEBEHOREN

Pantai Mandorak, Indonesia

www.igp-powder.com

There is an answer to every surface. IGP FOR SURE IGP Benelux BV / Rietveld 18 / 8013 RW Zwolle / Tel: +31 38 4600695 / info.benelux@igp-powder.com

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 23

Trots op het werk CIRCULAIR PAVILJOEN ENERGIE KENNISCENTRUM Het Energie Kenniscentrum Leeuwarden is een licht gebouw met een nastelbare fundering op de voormalige afvalberging Skinkeskâns. Het is een circulair paviljoen dat ruimte biedt aan kantoren en vergader-, cursus- en presentatieruimtes.

De opdrachtgevers Ekwadraat en Koninklijke Oosterhof Holman hechtten een groot belang aan een circulair gebouw met zo min mogelijk CO2-uitstoot. De focus lag op de juiste keuze van bouwmaterialen, men ging voluit voor herbruikbare én hergebruikte bouwmaterialen. En circulariteit moest zichtbaar zijn.

Wanneer het gebouw uiteindelijk ontmanteld zal worden, kan de volledige staalconstructie uit elkaar worden geschroefd. Het demonteerbare verzinkte staalskelet rust met zijn 108 kolommen los op betonplaten die in een zandbed op een beschermende folie zijn geplaatst. Er is bewust gekozen voor thermisch verzinken in plaats van poedercoaten om zo dicht mogelijk bij het materiaal te blijven en om circulariteit zichtbaar te maken. De grijze tint sluit aan bij het vergrijzende hout van de lamellengevel.

Bij de toekenning van de prijzen voor de Benelux trofee voor Thermisch Verzinken 2021 kreeg dit gebouw de prijs voor circulair bouwen.

24 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JUNI 2021

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JUNI 2021 25

Organische deklagen

Thema Behandeling Vervoersmiddelen + Opleidingen

Brandweerauto 15 jaar corrosievrij door nanocoatings In een bijzondere samenwerking tussen twee applicateurs is een complete brandweerauto van de Koninklijke Marine onder handen genomen. De brandweerauto werd door zowel SVDB Nanocoatings in Oude Pekela als door Qotec Nanocoatings (Steur Oudenbosch) behandeld. De voornaamste eis waar het werk aan moest voldoen? 15 jaar geen corrosie. De eindklant heeft al laten weten erg enthousiast te zijn over het resultaat en deze uitvoering lijkt voor herhaling vatbaar.

SVDB Nanocoatings behandelt al jaren brandweerauto’s voor diverse opdrachtgevers. Een belangrijke opdrachtgever, DRV uit Hoogeveen, werd echter op 1 januari 2020 overgenomen door Kenbri Fire Fighting in Numansdorp. Kenbri won vervolgens een aanbesteding van de Koninklijke Marine voor de levering van brandweerauto’s en zij kwamen voor de conservering van de grootste auto uit bij SVDB Nano-

26 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

coatings. Deze grote auto moest in zijn geheel behandeld worden, wat betekende dat een zeer grote spuitcabine noodzakelijk was. SVDB Nanocoatings werkte soms samen met spuiterij Steur Oudenbosch en ook deze keer werd contact gezocht. Steur beschikt niet alleen over een heel grote spuitcabine waar de brandweerauto in zijn geheel in kan, maar men is er ook gewend met nanocoatings te werken. Sterker nog,

Jack Steur ontwikkelde zelf enkele jaren geleden een nanocoating met de naam NanoClear+, waarbij het plusje staat voor hydrofobiciteit.

Dick Dijk, directeur SVDB Nanocoatings, legt uit hoe het werk in grote lijnen is verlopen. “Doordat Kenbri het bedrijf DRV overnam en zij voor de grote brandweerauto een conservering met nanocoating

Jack Steur toont het droogijs waarmee is gestraald.

wensten, kwamen ze bij ons uit. De wens voor nanocoating kwam voort uit ervaringen van hún klant met eerder behandelde auto’s. Ook speelde mee dat de brandweerauto 15 jaar corrosievrij moest blijven en in Den Helder komt te staan, en dus regelmatig aan zout wordt blootgesteld.

Normaal brengen wij een nanocoating aan op grotere delen als cabine, chassis en de wielen, plus op allerlei onderdelen als frames, pompen, buizen, klemmen, schakelaars enzovoorts. Maar nu ging het om de brandweerauto in zijn geheel.

Met Steur (Qotec Nanocoatings) hebben we een voorstel en een taakverdeling gemaakt en zijn we aan de slag gegaan.”

TOEGEPASTE APPLICATIES Kenbri levert niet alleen de auto aan de marine, maar moet ook zorgen dat die er 15 jaar netjes blijft uitzien. Aanvankelijk wilde Kenbri dit bereiken door de auto eens in de twee jaar te poetsen en daarna een wax coat aan te brengen. Maar die wax houdt hoogstwaarschijnlijk geen twee jaar stand. Daarom besloot men tot nanocoating, waarbij twee verschillende nanocoatings via elektrostatisch spuiten zijn opgebracht. De taakverdeling hield in dat Steur eerst de kraan (hoogwerker) en kraanopbouw behandelde, evenals het chassis, het plateau, de zijkanten en de twee bemanningsgedeelten. Vervolgens heeft SVDB Nanocoatings de cabine en

Steur beschikt over grote cabines waarin grote voertuigen in hun geheel behandeld kunnen worden.

bedieningscabine behandeld, evenals de tien wielen en wat kleinere onderdelen, zoals werkbakken. Dat twee verschillende nanocoatings zijn gebruikt is geen probleem, omdat hun eigenschappen gelijk zijn: vuil- en waterafstotend (corrosiewerend) en een heel lange levensduur.

Ook de voorbehandeling was verschillend.

SVDB Nanocoatings deed het reinigen, ontvetten (waaronder het verwijderen van lichaamsvet) en stofvrij maken met de hand, terwijl Steur daarvoor het droogijs stralen inzette.

De auto stond gedurende de complete behandeling bij Steur/Qotec Nanocoatings.

Bedrijfsleider Arjan Luykx legt de door hen toegepaste applicaties uit. “We zijn begonnen met droogijs reinigen om een aantal redenen. Daarmee kun je de vervuiling eraf halen, maar ook eventuele parafine of vetten. Verder activeer je daarmee het oppervlak, zodat dit meer ontvankelijk is voor de coating die daarna komt. Vervolgens hebben we alles ingepakt dat niet meegespoten moest worden, zoals leidingen, de rolluiken en de remsystemen. De wielen hadden we van de auto afgehaald.

Daarna is de complete wagen nog eens met droogijs gereinigd om de afdruk van onze handen en voeten te verwijderen, om te ontvetten en om de stofjes erop te verwijderen (‘afkleven’). Daarna hebben we de multi substrate activator ingezet om

de hechting te optimaliseren. Die activator hebben wij zelf ontwikkeld om de werking van onze nanoclear te verbeteren op aluminium, rvs, staal, kunststoffen en op reeds aangebrachte laklagen. Tot slot is de NanoClear+ in twee lagen aangebracht, in een totale laagdikte van ongeveer vijftig micrometer.”

GROTE TEVREDENHEID Toen ook de taak van SVDB Nanocoatings was volbracht, kon de auto worden gepresenteerd aan Kenbri en aan de Koninklijke Marine. Beide applicateurs spreken van een heel goede samenwerking, en ook de werkplanning is helemaal uitgekomen.

Minstens zo belangrijk: de tevredenheid bij de (eind)klant is groot. Abel Pot, projectleider bij Kenbri, is erg tevreden en zag dat ook de marine zeer onder de indruk was toen zij de auto kwamen ophalen. “Als hoofdaannemer van deze brandweerauto zijn wij verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van alle onderdelen.

Daarnaast hebben wij voor dit voertuig een onderhoudscontract afgesloten voor een periode van 15 jaar. De auto moet er al die tijd mooi blijven uitzien. Dat betekent onder meer dat het voertuig na een inzet altijd schoongemaakt moet worden, gewassen dus, om de blootstelling aan zout zoveel mogelijk te beperken. Ook zullen wij jaarlijks de coating beoordelen, wellicht in samenwerking met beide

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 27

applicateurs. De conservering moet 15 jaar bescherming bieden. Daarom zijn we zeer geïnteresseerd in de kwaliteit van de conservering op alle metaaldelen. Of we de beschermingsduur gaan halen weten we niet zeker, maar gezien de staat van dienst van deze twee applicateurs op het gebied van voertuigen hebben we er wel vertrouwen in.”

Belangrijk voor de beschermingsduur is dat het voertuig gaat opereren in een zilte omgeving. De twaalf meter lange brandweerauto wordt in Den Helder weliswaar binnen gestald in een verwarmde omge-

Een voorbeeld van een cabine waarin de brandweerauto is behandeld.

28 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

ving, maar zal herhaaldelijk buiten te zien zijn. Abel Pot: “In diverse situaties komt het voertuig buiten en wordt dan blootgesteld aan zoute lucht. Dat geldt allereerst bij noodsituaties, maar met het voertuig wordt ook regelmatig getraind en geoefend. Daarnaast wordt het ingezet voor hand- en spandiensten op en rond de haven en kan het worden opgeroepen voor calamiteiten in de regio. Al met al staat het voertuig meer binnen dan buiten, maar in het verleden hebben we in dergelijke omstandigheden bij andere voertuigen toch corrosie zien ontstaan. Daarom hebben we zelf in ons ontwerp al veel onderdelen aan de buitenkant van het voertuig, zoals de kastopbouw, van kunststof gemaakt.

Verder hebben wij voor de productie van de brandweerauto meerdere leveranciers ingeschakeld, die ook hun producten moesten voorzien van een adequate conservering. Voor het chassis en de cabine hebben wij bijvoorbeeld Scania ingeschakeld en voor de hoogwerker Bronto Skylift in Finland. De eindconservering betrof dus de nanocoatings. Die gewenste eindbescherming is ook belangrijk, omdat de coatings een zodanige structuur hebben dat je daarop niet even een nieuwe coating kunt aanbrengen, juist vanwege de functie dat er niets op hecht.”

VERVOLG De krachten die op het voertuig worden uitgeoefend, hebben niet alleen met zout te maken. De auto weegt 37 ton, heeft een werkhoogte tot 61 meter en is inzetbaar

tot windkracht 9. Hij heeft een bluscapaciteit van 4.000 liter water per minuut met de mogelijkheid tot schuimbijmenging.

“Gelet op de statische en dynamische belastingen op het chassis met het gewicht van de hoogwerkeropbouw hebben we zorgvuldige berekeningen gemaakt. Wij zijn tevreden over het eindproduct en kijken terug op een goede samenwerking.

Of we dit vaker gaan doen, hangt in de eerste plaats af van waar de klant specifiek om vraagt. We maken al meer dan 15 jaar brandweervoertuigen en weten dat de meeste brandweerkorpsen niet werken in een zilte omgeving. Daarom zal deze conservering niet heel gebruikelijk worden.

Maar er zijn klanten, zoals de marine en de brandweerkorpsen in Amsterdam en Rotterdam, die wel voertuigen in vergelijkbare omgevingen hebben. De conservering die in deze case is aangebracht, zal voor ons dus geen standaardoplossing worden, maar is wel een toevoeging aan ons leveringspakket.” O

MEER INFORMATIE www.qotec.nl www.svdbnanocoatings.nl www.kenbri.nl/NL Lees verder of reageer

JAAR

familiebedrijf

Echte staalmannen kiezen voor The Coatinc Company

T +31 (0)161 24 42 50 | www.kinpompentechniek.nl

Van advies tot logistieke perfectie. Kies voor dé one-stop-shop die dromen duurzaam en in kleur veredelt. Ieder project, groot of klein, krijgt altijd de beste bescherming en precies die uitstraling die nodig is. Gegarandeerd.

The Coatinc Company: al meer dan 500 jaar gespecialiseerd in staal.

SMART SOLUTIONS FOR INDUSTRIAL COATING

DIT IS HANGON HangOn is de dé partner die klanten helpt om slimme oplossingen te vinden voor ophangen, maskeren en handling om daarmee de productiviteit en de winstgevendheid in hun coating proces te vergroten.

Wij ontwikkelen en produceren in eigen fabrieken en distribueren onze producten naar meer dan 40 landen over de hele wereld. www.hangon.nl

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 29

vereniging ION

Thema Behandeling Vervoersmiddelen + Opleidingen

Nieuwe technisch adviseur ION: open blik naar toekomst en innovaties Per 1 mei jongstleden is Ralph Bot de nieuwe technisch adviseur bij Vereniging ION. Hij is de opvolger van Hans Bosveld die eind vorig jaar met pensioen is gegaan. Waar komt Ralph vandaan en welke plannen en ideeën wil hij in zijn nieuwe functie gaan uitwerken?

Hieronder de antwoorden op deze en andere vragen.

Sommige mensen uit de branche hebben de afgelopen jaren al met Ralph kennis gemaakt, omdat hij voor ION ook actief is als docent. Als technisch adviseur zal hij het docentschap voortzetten en zelfs meer betrokken zijn bij de ontwikkeling en evaluatie van cursussen. Maar allereerst is er natuurlijk de vraag waar hij vandaan komt en hoe hij bij ION terecht is gekomen. Ralph Bot: “Vanuit mijn HBOopleiding analytische chemie kwam ik voor het eerst in 2009 bij Mavom terecht als stagiair. Als zodanig heb ik gewerkt aan de ontwikkeling van de Mavomcoat 1300, een chroom-3 zirkonium-systeem. Daarna heb ik tijdens mijn opleiding bij meerdere bedrijven stagegelopen, zoals bij Heineken, en daarna anderhalf jaar gewerkt bij het farmaceutisch bedrijf OctoPlus. Op een gegeven moment ben ik door Mavom gevraagd om bij hen in dienst te treden. Toen heb ik eerst gewerkt aan de ontwikkeling van diverse producten, waaronder nieuwe chroomvrije systemen die in de markt hun weg vonden en lakverwijderaars voor het poedercoaten en natlakken. Na enkele jaren werd ik technisch specialist en als zodanig heb ik veel bedrijven bezocht om technische adviezen te geven, om de oorzaken van problemen proberen te achterhalen en voor de nodige service-

30 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

bezoeken om te kijken of processen goed bleven lopen.”

Al met al had hij het wel naar zijn zin, maar hij voelde toch een verlangen om zijn horizon te verbreden. Al rondkijkend kwam hij toevallig op de website van ION de vacature van technisch adviseur tegen en daarop heeft hij gereageerd.

“Ik vond dit een mooie volgende stap, omdat deze functie een flinke verbreding van mijn werkveld betekent. Bij Mavom heb ik wel heel veel ervaring opgedaan, maar wel binnen een bepaald spectrum.

Bij ION kijk je over de hele breedte van de oppervlaktebehandeling en dat is echt breed. Je hebt met heel veel zaken te maken, zoals allerlei applicatietechnieken, maar ook met wetgeving, normering, toekomstvisie en noem maar op. Daarnaast heb ik altijd met plezier ION-cursussen gegeven en het sprak me aan om meer bij de ontwikkeling daarvan betrokken te zijn.

Ik heb enkele ideeën voor verbetering en zie nu ook kans om daar concreet aan te werken. Ik heb die ideeën ook met Milena en Jacques besproken waaruit bleek dat onze visies voor een groot deel met elkaar overeenkwamen.”

Ralph Bot

BEGRIJPELIJKE TAAL Inmiddels is hij begonnen aan het actualiseren van sommige cursussen en die tegelijk over te zetten in een digitale omgeving. Dan wordt natuurlijk ook de technische inhoud kritisch tegen het licht gehouden en daar waar nodig verbeterd of geactualiseerd. Hierbij wordt samengewerkt met Milena Lo Bue die momenteel voornamelijk de organisatie van de cursussen voor haar rekening neemt, zie ook het artikel op pagina 20. Ralph is verantwoordelijk voor de juiste technische inhoud van de cursussen. Daarnaast blijft hij als docent beschikbaar, wat wellicht verbreed

zal worden. Hij volgt nu bijvoorbeeld zelf de cursus afvalwaterbehandeling en dat zou wel eens gevolgd kunnen worden door andere cursussen op gebieden waar hij tot nu toe nog niet zo veel contact mee heeft gehad. Hierbij snijdt het mes aan twee kanten, omdat dit zowel zijn technisch adviseurschap verbetert als zijn inzetbaarheid als docent.

“Ik vind het mooi om kennis van complexe systemen door te geven en in een zo makkelijk mogelijke taal uit te leggen. Als IONdocent deed ik onder meer de cursussen chemische voorbehandelingen en anodiseren op alle niveaus. Ook bij Mavom heb ik cursussen gegeven. Bij ION vormt het werk als docent niet mijn eerste prioriteit, maar mocht er eens geen docent beschikbaar zijn, dan zou ik kunnen inspringen.

Het mooie van het geven van cursussen vind ik dat je bij een bedrijf duidelijk kunt zien of medewerkers wel of niet een cursus hebben gevolgd. Met opgeleide medewerkers ontstaan er minder problemen op de werkvloer, doordat zij beter snappen waarom ze de dingen doen die ze doen..

Ze kunnen problemen eerder waarnemen en zelf snel ingrijpen om erger te voorkomen. Als bijvoorbeeld voorheen de pH van een bad ineens omhoogschoot, werd dat

wel genoteerd, maar er werd geen actie ondernomen omdat ze het belang en de risico’s daarvan niet begrepen.”

ENORME UITDAGING Hij vervolgt: “Als docent gebruik ik graag een hulpmiddel waarmee ik vragen kan stellen waarop de cursisten via hun telefoon zo gauw mogelijk antwoord moeten geven. Op het grote scherm wordt de score meteen zichtbaar, waardoor er een competitie-element ontstaat en waardoor je als docent kunt zien welke onderwerpen je nog extra moet toelichten zodat de cursisten het beter begrijpen. Soms worden cursisten heel enthousiast. Ik heb wel eens meegemaakt dat andere klassen bij ons kwamen kijken, omdat ze door al dat gejuich dachten dat we voetbal aan het kijken waren.”

Verder zal hij als technisch adviseur deelnemen in diverse normcommissies en -werkgroepen en is het zijn verantwoordelijkheid om op de hoogte te zijn van alle nieuwe technische ontwikkelingen in de branche. Dat betekent momenteel vooral veel lezen over niet-chemische aspecten van applicaties, zowel in Nederland als daarbuiten. “Wereldwijd zijn er gigantisch veel ontwikkelingen. Het is een enorme

uitdaging om van alles op de hoogte te blijven; ik vrees dat dat niet voor honderd procent zal lukken. Maar ik stel het zeker op prijs als leden mij op de hoogte houden van interessante technische ontwikkelingen die zij tegenkomen. Daar wil ik graag samen met hen naar kijken. Een vraag die ik daarbij constant in het achterhoofd hou, is hoe Nederland er over pakweg tien jaar uitziet gelet op economische en technische ontwikkelingen in het algemeen en voor onze markt in het bijzonder. Welke ontwikkelingen zijn interessant voor onze leden, kijkend naar de toekomst, en hoe speel je daarop in? We moeten een open blik hebben naar de toekomst, maar ook naar innovaties die daarbij een rol kunnen spelen. Daarom zal ik zeker ook contact onderhouden met Innovat.ION en Qual.ION.” O

MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl Lees verder of reageer

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 31

Vereniging ION

Genomineerden ION Borghardt Award bekendgemaakt Tijdens de online kick-off van de Materials-Eurofinish-Surface 2021 op 27 mei heeft juryvoorzitter Arjan Mol de zes genomineerden voor de ION Borghardt Award bekendgemaakt. De ION Borghardt Award wordt eens in de twee jaar, deze keer bij uitzondering door Covid-19 pas na drie jaar, uitgereikt aan bedrijven die een bijzondere prestatie hebben geleverd voor de oppervlaktebehandelende industrie. en ze zullen een speciale plek krijgen in de evenementscatalogus.

Stichting Borghardt Fonds organiseert deze innovatie-award waarbij Vereniging ION de uitvoering verzorgt. De Award is een aanmoedigingsprijs voor bedrijven die aantonen dat duurzaamheid en innovatie nodig, mogelijk en noodzakelijk zijn in onze branche. De prijs drukt de waardering uit voor een unieke en grote prestatie van de winnaar die visie, kennis, innovatie, durf en doorzettingsvermogen combineert met de feitelijke ontwikkeling van een product, een proces of met andere aspecten van de bedrijfsvoering.

nationaal en internationaal, een niet te onderschatten voorloper is in het uitdagende en steeds veranderende vakgebied van oppervlaktebehandeling van materialen.

De jury van de ION Borghardt Award 2021 had wederom geen eenvoudige, maar wel een heel mooie uitdaging om de inzendingen tot in detail te evalueren en te beoordelen. Het was een prachtige set van inzendingen. De jury, de Stichting Borghardt Fonds en Vereniging ION spreken hun dank uit daarvoor en willen iedere inzender van harte feliciteren met hun gepresenteerde innovaties. Uit de inzendingen blijkt hoezeer de oppervlaktebehandelende industrie in de Benelux,

Ook zijn zaken als energiebesparing, ontzorgen van de klant, arbeidshygiëne en -veiligheid, alsook duidelijkheid en begrijpbaarheid van de inzending meegewogen in het oordeel van de jury. De jury heeft besloten zes inzendingen te nomineren die hiernaast in alfabetische volgorde worden genoemd.

De prijsuitreiking is op 15 september om 9.30 uur tijdens de Materials-EurofinishSurface 2021. O

De genomineerden en hun inzendingen zullen tijdens de Materials-Eurofinish-Surface 2021 aan het publiek worden getoond

MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl

32 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

Soms zit de beoordeling van de inzendingen in de details, soms bijna in de marge.

Toch is de jury van mening dat zij een rechtvaardige en weloverwogen keuze van genomineerden en winnaars heeft kunnen maken. In opdracht van Vereniging ION heeft de jury dit jaar vooral gelet op innovatieve oplossingen in de volgende aandachtsgebieden: • Duurzaamheid van producten, processen of bedrijven in het licht van een circulaire economie • Vakmanschap • Samenwerking inclusief ketenoptimalisatie • Innovatief bij markintroductie.

Op dit evenement zullen de winnaar en de nummers twee en drie bekend worden gemaakt. De winnaar ontvangt naast de eeuwige roem ook de prachtige ION Borghardt Award, voor deze editie speciaal gemaakt door beeldend metaalkunstenaar Kees Weimer. Het kunstwerk drukt de kracht en diversiteit van de oppervlaktebehandelende branche uit.

DE JURY VAN DE ION BORGHARDT AWARD 2021 BESTAAT UIT: • Paula van Hoorik; Circular Economy Officer bij Milgro • Guido Verhoeven; Algemeen directeur en bezieler van het SIM (Strategic Initiative Materials Vlaanderen) alsmede voorzitter van de Bond voor Materialenkennis.

• Arjan Mol; Hoogleraar Corrosietechnologie en Elektrochemie van de afdeling Technische Materiaalwetenschappen van de TU Delft.

De genomineerden AD INTERNATIONAL IN SAMENWERKING MET SPUITERIJ MUNSTERS Het gaat om het innovatietraject van PreCoatF31/20 en Cleaner MM31. Hoewel PreCoat reeds in diverse sectoren gemeengoed is geworden, moest er voor de trailerindustrie nog de nodige stappen genomen worden om tot een juiste ketenoptimalisatie te komen. Oplosmiddelvrij, 6-waardig Chroomvrij, naspoeling niet noodzakelijk en een eenvoudige toepassing zijn product- en proceseigenschappen die significant bijdragen aan het ontzorgen van de klant en een ontwikkeling van een milieuvriendelijk product en voorbehandelingsproces.

CHEMETALL Chemetall’s ODC-coating is er één die in tegenstelling tot elektro-coatings stroomloos wordt aangebracht en een aantal voordelen heeft. De coating draagt bij aan langere levensduur van producten doordat poriën, kanten en holle delen beter gecoat worden; een element van de circulaire economie. Ook het vermijden van “gevaarlijke” stoffen is positief evenals het verminderen van het aantal processtappen. Dat de methode ingepast kan worden door aanpassing van het huidige productieproces en geen geheel nieuwe opzet verlangt, maakt marktintroductie eenvoudiger.

De voordelen van het coatingsysteem worden ondertussen door diverse afnemers onderkend.

HS PROTECT Van bij de opstart in 2012 werkt HS Protect uitsluitend met gerecycleerde plastics om watergedragen tijdelijke beschermingscoatings te ontwikkelen en te produceren. Nog lang voor de meeste ondernemers en consumenten wakker lagen van het plastic-probleem, zijn zij met deze ontwikkeling gestart. Wat vroeger gestort afval was, heeft HS Protect omgevormd tot een waardevolle, robuuste, duurzame, ecologisch hoogwaardige oplossing.

KLUTHE BENELUX Hakuform SE-serie is geformuleerd op basis van gereraffineerde en aromaatvrije basisoliën en vormt met water een stabiele, bijzonder schuimarme emulsie. Het product is hiermee veilig voor de huid en bio-en pH-stabiel.

Door de toepassing van gereraffineerde basisoliën is Kluthe Benelux in staat een significante CO2-besparing te realiseren.

Een CO2-besparingscertificaat wordt op basis van het verbruikte volume aan klanten uitgereikt. Vanzelfsprekend is het product vrij van boor, formaldehyde en overige mogelijk schadelijk chemicaliën: het product is vrij van GHSetiketteringssymbolen. Ook zijn zichtbaar: productkwaliteit, ontzorgen van de klant, arbeidshygiëne en veiligheid.

JONKMAN COATING Jonkman Coating en IJdema Coating zijn in 2016 gefuseerd en bekleden een vooraanstaande positie in coatend Nederland. Gezamenlijk doen ze al jaren onderzoek naar goede alternatieven voor de vervanging voor chroom-6.

Jonkman Coating heeft een unieke verticale poedercoatlijn voor aluminium profielen tot acht meter, met een verticale pre-anodisatie geïntegreerd in de lijn. Dit is een mooi voorbeeld van circulaire economie: namelijk ‘herontwerp’ van product en proces met behoud van de in de markt geldende certificering. Daarnaast zijn ook het vermijden van “gevaarlijke” stoffen en het terugwinnen van warmte zeer positief. De aanpak geeft blijk van innovatie, kwaliteit, duurzaamheid, energieterugwinning en ontzorgen van de klant.

Q-FIN De staalverwerkende industrie vraagt steeds meer om een oplossing voor het verwijderen van slak. Men wil dit niet in een combi-ontbraammachine doen, omdat de slakken in de machine voor veel schade kunnen zorgen. Q-Fin geeft aan dat er tot op heden geen andere machine op de markt is die dit op een veilige en effectieve manier voor elkaar krijgt. De inzending ademt met name het vakmanschap, samenwerking met de klant, arbeidsveiligheid en innovatie bij marktintroductie.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 33

Vereniging ION

Thema Behandeling Vervoersmiddelen + Opleidingen

Planning beschikbaar van cursussen na de zomer Zoals u elders in deze editie kunt lezen, wordt er hard gewerkt aan een vernieuwde opzet van de ION-cursussen. Niet alleen gaan andere mensen dan voorheen “zich ermee bemoeien”, ook de cursussen zelf zijn aan verandering onderhevig evenals de wijze waarop ze gegeven gaan worden. Maar wat blijft, is natuurlijk de planning van de cursussen.

Op deze pagina vindt u een overzicht van de cursussen zoals ze gepland zijn na de zomer. Cursussen zijn heel belangrijk voor het (bij)scholen en opleiden van uw personeel. Daardoor zijn er minder fouten op de werkvloer, worden er kosten bespaard en het bedrijfsresultaat verbeterd! ION is druk bezig met verbeteren en vernieuwen van cursussen. Daarbij is flexibilisering een terugkerend aandachtspunt: op welke manieren kunnen wij opleidingen aanbieden: bedrijfsintern, klassikaal (fysiek), klassikaal (online via MS Teams), via e-learning of een combinatie van manieren: er zijn voldoende opties.

Er zijn talloze technische en bedrijfsmatige vragen die via cursussen behandeld worden. Enkele daarvan zijn: • Wat moet je doen als je langzaam een meetwaarde van een bad ziet oplopen?

• Hoezo is het niet aan te raden staal te beitsen in een zuur aluminium beitsbad?

• Waar moet je op letten bij producten voordat ze de badenreeks in gaan?

• Hoe lang mogen producten uitdruipen na het spoelen?

• Wat doet te lang moffelen met je poedercoating?

• Waar kan je vinden welke PBM’s je moet dragen?

• Hoe moet je met een pH-meter omgaan?

• Wat is het verschil tussen elektrisch en chemisch vernikkelen?

• Mag je kraanwater in elk bad gebruiken?

• Hoeveel energie kost pre-anodiseren?

• Wat moet je doen als je huid in contact komt met natronloog?

34 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

PLANNING 2021-NAJAAR Cursus

Aantal lessen

Startdatum

Afvalwaterbehandeling en zuiveringstechnieken

8

25/10/2021

Anodiseren niveau

13

09/09/2021

Anodiseren niveau 2

6

14/10/2021

Chemisch voorbehandelen niveau 1

3

05/10/2021

Chemisch voorbehandelen niveau 2

4

16/11/2021

Constructieschilder

3

03/11/2021

Galvaniseren deel 1

7

06/10/2021

Galvaniseren deel 2

12

14/09/2021

Industriële Oppervlaktetechnieken

8

07/09/2021

In-house Control Medewerker

2

13/10/2021

Inspectie Staalconservering

11

27/09/2021

Metalliseerder

3

03/11/2021

Poedercoaten niveau 1

4

11/11/2021

Poedercoaten niveau 2

6

07/10/2021

Poedercoaten niveau 3

9

19/10/2021

Spuiter

3

03/11/2021

Straler

3

08/09/2021

Wacht niet te lang met opgeven van medewerkers voor praktijkgerichte en vernieuwde cursussen van uw brancheorganisatie. O

MEER INFORMATIE Bij vragen over opties of cursussen bel 030-630 03 90 of mail opleidingen@vereniging-ion.nl www.vereniging-ion.nl

Elektrochemie en metallieke deklagen

Prijswinnaars Benelux Trofee voor Thermisch Verzinken 2021 Voor de dertiende maal heeft ZinkInfo Benelux haar tweejaarlijkse trofee voor thermisch verzinken uitgereikt. Uit de meer dan 70 inzendingen heeft de jury dit jaar drie topprojecten bekroond die elk in hun categorie de mogelijkheden, de duurzaamheid en de zekerheid van thermisch verzinken alle eer aan doen. Daarnaast werd, gelet op de drie categorieën, ook de prijs voor circulair bouwen uitgereikt. Wegens de coronamaatregelen was een grote prijsuitreiking niet mogelijk, daarom heeft Zinkinfo de vier laureaten persoonlijk bezocht om hen de trofee te overhandigen.

Ook dit jaar werden er drie projecten in drie categorieën bekroond: functioneel verzinken, esthetisch verzinken en duplexsystemen. De keuze tussen esthetisch verzinken en functioneel verzinken moet de dialoog tussen uitvoerder en verzinkerij bevorderen, zodat het verwachtingspatroon van de (eind)klant en het eindresultaat beter op elkaar zijn afgestemd.

Daarnaast werd ook de aparte categorie voor duplexsystemen behouden en reikte de jury opnieuw de prijs uit voor het meest duurzame, zeg maar circulaire project. Een duidelijk steun van de sector voor circulair bouwen. De winnaars zijn geworden:

CATEGORIE FUNCTIONEEL VERZINKEN Tropische kas voor botanische tuin Flora Jurymotivering: “Bij de Tropische kas voor Botanische tuin Flora is de glazen schil rechtstreeks op de staalconstructie gemonteerd. Om glasbreuk te voorkomen, zijn geen toleranties in het verzinkte staal mogelijk. Veel aandacht ging ook uit naar de optimale laagdikte en het uiterlijk van de zinklaag. Zowel vanuit technisch als vanuit esthetisch oogpunt vormde dit een zeer geslaagd project waar de troeven van thermisch verzinkt staal optimaal tot hun recht komen.”

CATEGORIE ESTHETISCH VERZINKEN Melopee Jurymotivering: “Bij de Melopee vond de jury de groene buitenkamer opvallend: een raster van verzinkt staal waarlangs weelderig groen straks zijn weg zal vinden.

Verzinkt staal is een soort ruwbouwmateriaal dat unieke en interessante resultaten oplevert op voorwaarde dat de nodige aandacht wordt besteed aan uitvoering en detaillering.”

CATEGORIE DUPLEX Stationsoverkapping Mechelen NMBS Jurymotivering: “Stationsoverkapping Mechelen is zowel architecturaal als bouwtechnisch een huzarenstukje. Door de boogvorm van de bruggen door te trekken

in de overkapping, betoont de architect niet alleen respect voor de Mechelse spoorweggeschiedenis, maar betrekt hij in het ontwerp ook de unieke aanwezigheid van een waterweg. Het verzinken van de uitkragende armen voor de gevelconstructie vormden een grote uitdaging die dankzij intensief overleg tussen ontwerper, staalbouwer en verzinker perfect werd uitgevoerd.”

PRIJS CIRCULAIR BOUWEN Circulair Paviljoen Energie Kenniscentrum Jurymotivering: “Het Energie Kenniscentrum is een toonvoorbeeld van circulair bouwen en de consequente keuzes die daarbij horen. De architecten gingen voluit voor herbruikbare én hergebruikte bouwmaterialen. Het demonteerbare verzinkte staalskelet rust met zijn 108 kolommen los op betonplaten die in een zandbed op een beschermende folie zijn geplaatst.”

Alle deelnemende projecten zijn opgenomen in een uitgave die gratis verkrijgbaar is via ZinkInfo Benelux. De projecten worden eveneens in de kijker gezet in de editie van het ZEKER ZINK Magazine.

stationsoverkapping Mechelen

Op de website van Zinkinfo Benelux is een pagina gewijd aan de prijswinnaars: www.trofeethermischverzinken2021.com

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 35

Vereniging ION

Thema Behandeling Vervoersmiddelen + Opleidingen

Wel en wee ION-docent toont kansen voor verbetering Voor cursussen heb je natuurlijk een docent nodig en gelukkig zijn er voor de ION-cursussen docenten genoeg. Hoe kijkt een docent aan tegen de ontwikkelingen op het gebied van opleidingen en cursussen? We vroegen het aan David Kloosterman, docent voor diverse ION-cursussen sinds 2016. “Dat je geen praktijkonderwijs kunt geven aan de cursisten vind ik heel erg.”

David Kloosterman is een man van de praktijk en zijn werkweek barst van de afwisseling. Hij doet zelf nog stralen en spuiten, doet industrieel schilderwerk op locaties, neemt langs de hele Noordzeekust op een hoogwerker veel transformatoren en hoogspanningsinstallaties onder handen, wordt regelmatig door PPG-coatings (Sigma) als coatinginspecteur ingehuurd voor de maritieme sector en sinds 2016 is hij ook ION-docent. Dat ging heel eenvoudig. “In de OT stond een artikeltje waarin om docenten werd gevraagd en daar heb ik op gereageerd. Ik was in 2011 al voor mezelf begonnen als zzp’er. Toen ben ik op verzoek onder meer veel incompanytrainingen gaan doen. Ik ben handig in dit vak en bleek goed in staat te zijn om mensen te begeleiden. Toen ik nog in loondienst was, zei een voorman in 1998 al tegen mij dat ik les moest gaan geven, want daar was ik volgens hem heel erg geschikt voor.

Ik heb dat lange tijd weggewuifd, maar het is er toch van gekomen.”

doet hij veel incompanytrainingen, voornamelijk bedoeld om een groepje medewerkers in te werken. Hij kijkt nog met veel plezier terug op een bijzonder trainingsproject enkele jaren geleden voor de gemeente Amsterdam. Hij moest een aantal maal asielzoekers opleiden, zodat ze aan het werk konden in de havens.

“Die asielzoekers wilden dolgraag werken, maar mochten dat niet. Tegelijkertijd zaten ze in de haven te springen om vaklui. De gemeente is een project gestart en ik werd ingeschakeld om ze in enkele weken voor het werk klaar te stomen. Een bedrijf had een grote hal ingericht als praktijklokaal waar ze konden stralen, schilderen, bikken, tollen, spuiten enzovoorts. Ze waren acht uur per dag aan het werk. Na drie weken konden ze examen doen; als ze slaagden kregen ze allerlei certificaten, maar ook een jaarcontract. Ze waren dolgelukkig, niet zozeer vanwege het geld dat ze gingen verdienen, maar ze deden ertoe: kregen een functie in de maatschappij.”

Omdat hij van oorsprong poedercoater is, is hij eerst daarin les gaan geven op alle drie de niveaus. Tegenwoordig geeft hij ook les in metaalconserveren en in inspectie staalconserveren. Daarnaast

PASSIEF LUISTEREN Maar tegenwoordig, mede door corona, vindt hij zichzelf als ION-docent terug voor de computer met de cursisten aan de andere kant van het beeldscherm. Dat er bij

36 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

de cursussen een omslag plaatsvindt naar online lesgeven, is iets wat voor een groot deel losstaat van corona. “Maar ik hou daar niet van, ik mis het fysieke contact met de cursisten enorm. Je hebt dan geen interactie, je bent aan het voorlezen uit andermans werk en de cursisten luisteren passief. Twee van de acht stellen vragen,

David Kloosterman in volle uitrusting voor inspecties aan boord van een schip.

een derde doet dat achteraf per mail en de rest is helemaal stil. Hoe die de stof oppikken, merk je pas op het examen. In mijn beleving is dat niet de juiste manier van opleiden. Maar momenteel geef ik via e-learning de cursus poedercoaten 2 en ik moet toegeven dat dat best wel goed gaat. De lesstof is goed opgebouwd en bij de cursisten zie ik geen enkele uitval. Maar ik ben dolblij wanneer ik op een avond praktijkles mag geven, dan heb je interactie met de cursisten.”

Hij verwacht dat wanneer cursussen steeds meer in een digitale omgeving gehuisvest worden, de combinatie van e-learning en online lesgeven misschien wel goed kan uitpakken. “Nu is dit allemaal nog in de beginfase en kun je dat nog beter op elkaar afstemmen. Je kunt online lesgeven en de cursisten kunnen mij dan direct vragen stellen. Als er daarnaast e-learning plaatsvindt waarbij de docent in zijn eigen tijd opdrachten kan nakijken en corrigeren, zie ik dat als een goede ondersteuning. Maar het grote probleem is de onmogelijkheid om tijdens het lesgeven de cursisten werkelijk iets praktisch te laten doen. Het enige wat we tijdens de cursussen doen, is dat we de theoretische

achtergrond vertellen van het werk; dus waarom de cursist iets moet doen. Het mooiste zou zijn als we verspreid over Nederland leslokalen hadden met daarnaast een praktijklokaal waar men het geleerde meteen in de praktijk kan beoefenen. Maar er moeten dus bedrijven zijn die dit willen aanbieden. Nu kan iemand het diploma poedercoaten niveau 2 hebben, maar of die kan poedercoaten is nog maar de vraag.”

BLIJVEN ONTWIKKELEN Hij vertelt dat dat geen verzinsel is. “Herhaaldelijk kom ik bij de cursussen mensen tegen die bijvoorbeeld vertegenwoordiger zijn, op de tekenkamer werken, directieassistente zijn of in de tussenhandel werken.

Als een sollicitant een certificaat laat zien, is het wel handig als de werkgever goed navraagt wat die persoon gedaan heeft.

Het is lastig om hier een oplossing voor te vinden. Tegelijk zie je dat de vraag naar vakmensen erg groot is. Dat probleem zie ik niet zo snel verdwijnen. Wat zou kunnen helpen, is het veel meer promoten van de beschikbaarheid van allerlei subsidies voor het groepsgewijs volgen van vakcursussen. Dat vergt wel een investering, maar kan goed werken. Medewerkers die op die

manier een certificaat hebben gehaald, moeten de eerste jaren ook bij die werkgever blijven.”

Hijzelf vindt de combinatie van op verschillende manieren in de praktijk werken en lesgeven heel fijn. “Ik verkeer in de gelukkige omstandigheid dat ik elke dag dingen doe die ik leuk vind. Ik ben nog nooit met tegenzin ergens naartoe gegaan. En ik wil me blijven ontwikkelen. Onlangs heb ik gesolliciteerd op de functie van hybride docent in het (v)mbo. Tegenwoordig mag je als niet-opgeleide docent zes uur in de week voor de klas staan, plus een half uur voorbereiding per lesuur, dus negen uur per week. Ik zie dat als een groeimarkt en ik vind het bijzonder leuk om de interactie met die mensen aan te gaan.” O

MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl Lees verder of reageer

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 37

Vereniging ION

Betekenis CO2-reductie of CO2-footprint voor onze branche In 2050 moet de EU klimaatneutraal zijn. De ambitie is om in 2030 al 32% hernieuwbare energie te produceren en 55% CO2-reductie ten opzichte van 1990. Wat betekent dit voor de oppervlaktebehandelende branche en welke antwoorden kunt u geven aan uw klanten? Daarenboven wil Nederland in 2050 een 100% circulaire economie hebben.

Steeds vaker krijgen we vragen van leden en van hun klanten over de betekenis van het Klimaatakkoord voor de OT-branche.

En wat is de relatie tussen het Klimaatakkoord en Circulaire Economie? Ofschoon het afzonderlijk al een veelomvattend onderwerp is met heel veel parallelle acties, is het gezamenlijk een enorme uitdaging.

Het betekent ook dat er de komende jaren veel zal veranderen. Ook namens u wordt er door uw branchevereniging op de achtergrond al een hoop werk verzet. Daarom nu wat informatie over de zaken waar ION mee bezig is.

bruikbaar) product wordt gemaakt. Een coating is altijd een laagje op een product.

Daarom wordt er tot op heden weinig aandacht aan besteed. De afwijking in berekeningen of modellen mag (nu nog) 4% zijn. De coating van een product ligt zowel in waarde alsook in gewicht ruim onder de 4%. Dat betekent dat de branche nu nog nauwelijks aangesproken wordt.

Dat zal overigens wel gaan veranderen als de modellen beter worden. Dat het veelal SVHC-stoffen zijn (Substances of Very High Concern, oftewel zeer zorgwekkende stoffen), is voor de CO2-footprint niet relevant.

Het Klimaatakkoord moet omgezet worden naar nationaal beleid. Mede door de Urgenda- uitspraak, de PFAS- en stikstofproblematiek en recent ook weer de uitspraak over Shell, loopt Nederland in een aantal uitwerkingen voorop. Dat betekent dat er veel nog niet bekend is, omdat uitwerkingen nog niet voldoende gevorderd zijn of dat verschillende uitwerkingen nog niet op elkaar zijn afgestemd. Ook is het nog niet zeker of andere EU-landen dezelfde uitwerkingsrichting volgen of dat er informatie op internationaal niveau uitgewisseld en of meegerekend wordt.

Doordat onze branche geen zelfstandig bruikbaar product maakt, lijkt het erop dat er een vergelijking kan worden getrokken

In Nederland wordt gewerkt aan een aantal branchebrede akkoorden. Vanzelfsprekend volgt ION deze ontwikkelingen.

Echter voor de branche oppervlaktetechnieken geldt dat er geen (zelfstandig

38 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

met de EN1090. We brengen geen product op de markt, dus een DoC (Declaration of Conformity) lijkt een logischere keuze.

Maar ook dat is nog niet duidelijk.

De VMRG is gestart met het uitzoeken wat één en ander betekent voor gevels. Met vier collega-brancheverenigingen wordt gekeken naar de mogelijkheden. Vanwege het voorgaande is ION hierbij (nog) niet formeel aangesloten, maar we werken op coatinggebied wel nauw samen met de VMRG. Uiteraard zien we ook in de branche een toenemende inzet van zonnepanelen. Ook gaan verschillende lidbedrijven over op het inkopen van duurzaam opgewekte

energie. Soms direct bij de bron, maar ook regelmatig via certificaten. Maar er lopen ook onderzoeken op dit gebied. Zo is ION betrokken bij: • Nagaan of een OT-bedrijf van energie-vraaggestuurd naar energieaanbodgestuurd kan gaan. Dat betekent bijvoorbeeld afschakelen bij weinig beschikbaarheid van energie (hoge tarieven) en extra capaciteit inzetten bij grote beschikbaarheid van energie (lage tarieven).

• Er wordt gekeken naar mogelijkheden om gasloos te worden. Met name voor moffelovens is dat nog een uitdaging. Één van de opties is waterstof.

• En uiteraard praten we mee over een mogelijk vervolg op de MJA3.

Gelet op de substraten kijkt ION met name naar de hechting. Bij een groot aandeel gerecycled materiaal (metaal en kunststoffen) lijkt de hechting van de coating op de ondergrond een probleem te (kunnen) worden. Ook kan bij het anodiseren de kleur worden beïnvloed. Diverse werkgroepen, waarin ION actief participeert, kijken grondig naar deze problematiek (ook op EU-niveau). Verder dragen we bij aan het verhogen van de kwaliteit van coatings.

Immers, een lange (product) levensduur is de beste manier om geen nieuw product te hoeven aanschaffen.

Onder druk van wet- en regelgeving (EU Chemicaliën strategie – gifvrije samenleving) wordt gezocht naar alternatieven voor SVHC-stoffen. Voor de OT-branche is

Afval scheiden voor hergebruik. dat best lastig, omdat deze stoffen juist gebruikt worden om weerstand te bieden aan natuurlijke processen (tegen roesten en rotten). ION is gestart met een bewustwording bij de autoriteiten met de slogan “oppervlaktetechnologie is van nature niet natuurlijk”. Daarbij komt dat veel stoffen veilig en verantwoord gebruikt kunnen worden. Doel is uiteraard om de stoffen die de branche nodig heeft om een lange levensduur van de producten te realiseren, ook te mogen blijven gebruiken. Dat doen we onder andere door actief mee te zoeken naar bewezen alternatieven, maar ook door het ontwikkelen van veilige werkwijzen als vervanging niet mogelijk is. Uiteraard hanteren we een aantal uitgangspunten: • Vervangen als het kan en autoriseren (toestaan) als het moet en veilig kan • Als we de stoffen dan toch gebruiken, hoe maken we de risico’s dan zo klein mogelijk (risico-gebaseerd, en niet gevaar-gebaseerd)

• De menselijke factor is veelal bepalend voor het veilig gebruik van stoffen.

Aandachtspunten hierbij zijn opleiding van mensen (management en uitvoerenden), goede registratie van stoffen en risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E), een adequate blootstellingsbeoordeling en proportionele handhaving.

Uiteindelijk alles om ervoor te zorgen dat we werken aan de kerndoelen van ION aangaande duurzaamheid op drie niveaus: • Duurzaamheid van de door de branche voorgebrachte (lees OT) producten.

Zaken in relatie met kwaliteit komen hier aan de orde.

• Duurzaamheid van de bedrijven. Dit omvat zaken als nieuwe technieken, inclusiviteit en duurzame inzetbaarheid van mensen en branchebrede afspraken. Relevante thema’s zijn dus onder meer opleidingen, nieuwe technieken, leverings- en garantievoorwaarden en voorkomen van blootstelling.

• Duurzaamheid van de processen. Dus processen ontsluiten waarbij bijvoorbeeld minder SVHC-stoffen worden gebruikt (soms compleet andere oplossingen), minder energie, minder afval of hergebruik daarvan. O Tekst: Egbert Stremmelaar

De natuur gaat z’n gang

MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl www.youtube.com/ watch?v=zf74KGVOhm4 www.klimaatakkoord.nl/klimaatakkoord www.vmrg.nl/circulair

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 39

Grenzeloos In deze rubriek een overzicht van nieuwe technologische ontwikkelingen in het buitenland. Het is een vervolg op de rubriek Op zoek naar samenwerkingspartners, met nu een meer technische insteek. Het overzicht laat zien dat in vele landen op soms heel nieuwe manieren gezocht wordt naar verbeteringen in de oppervlaktebehandelingsprocessen.

Soms zit de oplossing in nieuwe technieken, soms blijken bestaande technieken uit andere werkvelden ineens verrassend bruikbaar voor onze branche. Ook gaat het om verbeterprojecten waarvoor partners in het buitenland worden gezocht (zeker ook in het MKB) om de onderzoeken te optimaliseren. kan het worden aangepast aan alle mogelijke coatings. In de coatingkamer kunnen substraten volledig geautomatiseerd in elke coördinaatrichting worden verplaatst.

Technische details - vermogen: 0,5 - 17 kW traploos regelbaar met hoge procesefficiëntie - coatingsnelheden tot 500 mm/s - spuitbreedte: 10 - 90 mm - coatingpoeders: koper, tin, zink, titaniumoxide, PEEK (Polyetheretherketon), voorlopers op basis van silicium - procesgas: argon.

KOSTENBESPARENDE EN ZEER FLEXIBELE COATINGTECHNOLOGIE VOOR NIEUWE TOEPASSINGEN VAN MICRO-EN NANOLAGEN Een Oostenrijks bedrijf biedt nieuwe atmosferische plasmacoatingprocessen die nieuwe combinaties van coatings en substraten en coatings op complexe substraatvormen mogelijk maken. Het gaat om een makkelijke en snelle ontwikkeling/ productie van nieuwe coatings (biocide, geleidend, anticorrosief, tribologisch enzovoort). Met de plug-and-play-oplossingen wordt 60% op de bedrijfskosten bespaard.

Bij state-of-the-art coatingprocessen zoals PVD of CVD is er sprake van lage procesen depositiesnelheden. Verder zijn er dure vacuümkamers nodig en worden vaak milieubelastende oplosmiddelen gebruikt.

Het Oostenrijkse bedrijf is erin geslaagd nieuwe processen voor atmosferisch plasmaspuiten (APS) te ontwikkelen om genoemde uitdagingen het hoofd te bieden. Deze atmosferische coatingprocessen kunnen inline worden geïmplementeerd en bijna alle soorten materialen zoals papier, plastic, stof, hout en metalen met elk

40 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

denkbaar ontwerp kunnen worden gecoat.

Dankzij hoge processnelheden kunnen laagdiktes van enkele nanometers tot 1000 micrometer worden bereikt.

De technologie draait om de gerichte toevoer van poeders of voorlopers in de plasmastraal, die temperaturen tot meer dan 20.000 °C kan bereiken. Hierdoor kan bijna elk coatingmateriaal met een smeltpunt tot 2000 °C worden verwerkt (afhankelijk van deeltjesgrootte, vorm en algemene waarschuwingen). Er kan een zeer hoge coatingkwaliteit worden bereikt dankzij een gelijktijdig lage thermische invoer van poedermaterialen of voorlopers in het substraat door de gefocusseerde plasmastraal. Deze innovatieve technologie maakt materiaalcombinaties mogelijk die voorheen niet bestonden.

De technologie kan worden geleverd als plug-and-play-oplossing of R2R (roll-toroll) set-up om snelle en betrouwbare ontwikkelingsprocessen of een efficiënte en onderhoudsvriendelijke productie te bevorderen. Door modulair ontwerp, open interfaces en aanpassingsmogelijkheden

Met het nieuwe plasmacoatingproces kunnen geleidende, corrosiewerende, antivirale, antibacteriële, tribologische, wrijvingsarme of niet-klevende lagen en lagen met een verbeterde hechting worden geproduceerd met een hoge procesnauwkeurigheid en snelheid.

Enkele voorbeelden en nieuwste toepassingen - printplaten op dunne PET (polyethyleentereftalaat) folies voor elektrische componenten - LED-achtergronden /films, paneelverlichting, 3D LED-lampen - adhesiebevorderende lagen op glas, kunststof enzovoort voor bedrukking, inkt- en lijmtoepassingen - wrijvingsarme coatings op 3D-geprinte materialen.

Voordelen en innovaties - zeer flexibel proces: verschillende combinaties van coatingmaterialen en substraten mogelijk - afzetting van hoogsmeltende poeders of voorlopers op temperatuurgevoelige substraten zoals papier, hout, textiel of elke soort plastic - toepasbaar voor complexe substraatvormen (3D-geprinte materialen)

- full-body coatings en lokale coatings (>500µm2) mogelijk - eenvoudig overschakelen van micronaar nanolagen - eenvoudige en snelle ontwikkeling van nieuwe coatingsystemen - lage cyclustijden (multi torch design, hoge invoersnelheden, hoge depositiesnelheden) - hoge proces- en depositie-efficiëntie.

Het Oostenrijkse bedrijf biedt technische assistentie bij installatie en bediening, aanpassingen aan specifieke vereisten en gezamenlijke ontwikkeling van nieuwe coatingtoepassingen via R&D-projecten. O Aanbieding uit Oostenrijk Referentie: TOAT20210504001

HIGH-PERFORMANCE WAX VOOR DE AUTOMOBIELINDUSTRIE EN JACHTBOUW Een Britse uitvinder biedt een highperformance wax aan voor de automobielindustrie en de pleziervaart. De wax is een ontwikkeling van een bestaande coating gebruikt voor bescherming van windturbines, die is aangepast en gemodificeerd om te voldoen aan de eisen van high-end motor- en scheepstransport.

In de automobiel- en pleziervaartindustrie zijn performance, oppervlaktebescherming en bestendigheid tegen de

elementen de grootste problemen voor de voertuigen. Een Britse uitvinder uit Zuidoost-Engeland heeft high-performance waxen ontwikkeld op basis van een waxsoort die oorspronkelijk is ontwikkeld om windturbinebladen te beschermen tegen fouling. Deze range high-performance waxen gebruikt een combinatie van waxen en polymeren die over het algemeen niet met oppervlaktebescherming worden geassocieerd. De uitvinder heeft echter aanvullende materialen in de wax verwerkt om de fysische eigenschappen ervan verder te verbeteren.

Eind 2019 werd de formulering uitgebreid op verzoek van pleziervaartliefhebbers die een oppervlaktemiddel zochten om biofouling te verminderen/elimineren, zowel boven als onder de waterlijn, voor gebruik in zoet en open water. Tot op heden, bijna een jaar na gebruik van het product, is de biofouling zeer minimaal en gunstig in vergelijking met het huidige beschermingsproduct op de markt.

Voordelen en innovaties - Maximale hydrofobiciteit - Verminderde noodzaak om te reinigen - Eliminatie van biofouling

Het product is twee jaar lang gebruikt en getest op een aantal klassieke en luxeauto’s en gedurende één jaar op pleziervaartuigen op open water. De wax kan eenvoudig met de hand of eigen apparatuur worden aangebracht. Wanneer het voertuig wordt gereinigd, biedt het als voordeel de wax weer uit te poetsen: hierdoor wordt de hechting aan het oppervlak verder versterkt en worden materiaalcomponenten herverdeeld om een maximale hydrofobiciteit te garanderen.

De originele formulering werd in mei 2018 aangebracht op een privévoertuig en biedt nog steeds een uitzonderlijke oppervlaktebescherming. Sindsdien hoefde de auto minder vaak gewassen te worden, omdat zich veel minder verkeersvuil opbouwt, en door het oppervlak periodiek te poetsen blijft de conditie behouden.

De Britse uitvinder is op zoek naar partners die kunnen werken aan een commercialiseringstraject met het bedrijf voor deze high-performance wax. De verwachte partner gaat ofwel het product produceren, ofwel heeft toegang tot fabrikanten die dat kunnen doen. O Aanbieding uit Verenigd Koninkrijk Referentie: TOUK20201106001

Als u geïnteresseerd bent in mogelijke samenwerking met één van bovenstaande projecten, kunt u het project onder invoering van het referentienummer vinden op https://een.ec.europa.eu/

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 41

Kort nieuws

Colofon Vaktijdschrift voor opdrachtgevers, constructeurs, ontwerpers, applicateurs van oppervlaktetechnieken, verfdeskundigen, onderhoudsfunctionarissen en corrosiedeskundigen. Officieel orgaan van de vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland (ION). Verschijnt acht maal per jaar in een oplage van circa 2.500 exemplaren.

REDACTIE Jetvertising (hoofdredactie), Jaap van Peperstraten (hoofdredacteur).

REALISATIE Hans de Rond (journalistiek binnenland), Chris Versteeg (ontwerp en opmaak), Armand van Wijck (technologische journalistiek).

COMMUNICATIERAAD Gertjan van de Braak (vereniging ION), Arjan de Bruin (Stichting Innovat.ION), Lester Claassens (Schoen Coating), Rob Koppenol (Jetvertising), Jan Lindenaar (Elcometer), Carolien Nieuwland (Rijkswaterstaat), Jaap van Peperstraten (zelfst.) en Egbert Stremmelaar (vereniging ION).

REDACTIEADRES Jetvertising, Postbus 1890, 2280 DW Rijswijk Bezoekadres: Laan van Zuid Hoorn 37, 2289 DC Rijswijk Tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 oppervlaktetechnieken@jetvertising.nl ABONNEMENTEN Abonnementsprijs: € 89,50, digitaal abonnement: € 44,75. Een abonnement kan ieder moment ingaan per de 1e van de maand en wordt genoteerd tot wederopzegging. Een opzegging voor het abonnement dient vóór 1 december bij Vereniging ION in bezit te zijn, om op te kunnen zeggen voor het eerstvolgende abonnementsjaar. Een aanmelding/opzegging kan gestuurd worden per e-mail naar info@ vereniging-ion.nl of post naar Vereniging ION, Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein. Bij een niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd tegen het daarvoor geldende tarief.

ADVERTENTIEVERKOOP Jetvertising Rijswijk tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 Arthur Middendorp, arthur@jetvertising.nl. after-sales: advertenties@jetvertising.nl OPMAAK Chris Versteeg, Projekt C, www.projektc.nl DRUK PreVision, Eindhoven www.pre-vision.nl UITGAVE Oppervlaktetechnieken is een uitgave van Jetvertising in opdracht van de vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland ION (voorheen Vereniging voor Oppervlaktetechnieken van Materialen, VOM) www.vereniging-ION.nl COPYRIGHT 2021 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever, vereniging ION en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. ISSN 0923-1722

42 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

Brancheregister Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Arthur Middendorp, tel: 070 399 00 00 / arthur@jetvertising.nl.

Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

ADVIES PROJECTBUREAU / OPPERVLAKTEBEHANDELING- / COATING-INDUSTRIE

ANODEN (TITAAN) Sir John b.v.

T. 0182-396931 info@sir-john.nl / www.sir-john.nl

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-2620788 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / www.vecom-group.com MEPACO b.v.

T. 071-5892863 info@mepaco.nl / www.mepaco.nl

BESCHERMKAPJES, PLUGGEN, TAPE

Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

C&T Technics T. 0413-331083 www.ct-technics.nl / info@ct-technics.nl

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

ANODEMANDEN (TITAAN)

MEPACO b.v.

T. 071-5892863 info@mepaco.nl / www.mepaco.nl

MacDermid b.v. / Enthone b.v.

T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com

BEITSEN/PASSIVEREN

AFZUIGINSTALLATIES

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

CHEMISCH NIKKEL

ANODISEER (OPHANGREKKEN)

AFVALVERWERKING

NEDWASTE B.V. T: +31 578 695 393 info@nedwaste.nl / www.nedwaste.nl

Kluthe Benelux b.v.

T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl

Multinal Group T. 088-2055300 info@multinal.com / www.multinal.com

Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com

COATINGINSTALLATIES SERVICE & ONDERHOUD HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

CHEMICALIËN/ OPP. BEHANDELING

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 43

Brancheregister DROOGAPPARATUUR

IST Benelux b.v.

T. 055-5050014 www.ist-uv.nl / info@bnl.ist-uv.com

Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v.

Aambeeld 19 1671 NT Medemblik The Netherlands T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl

FILTERS (ANDREAE, COLUMBUS INDUSTRIES, PAINTSTOP)

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

ELEKTROSTATISCH POEDERSPUITEN, INSTALLATIES

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

FILTERPERS DOEKEN

MacDermid b.v. / Enthone b.v.

T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com

GELIJKRICHTER SYSTEMEN EN BESTURINGEN

HANGBAANSYSTEMEN

Railtechniek van Herwijnen b.v.

T. 0344-616363 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl

HARDCHROOM BADEN (KUNSTSTOF)

FILTERS & POMPEN

ELEKTROSTATISCH NATLAKKEN

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-437 0166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

GALVANOTECHNIEK, INSTALLATIES

La Maire Technology T. 0499-219900 / F. 0499-219905 info@la-maire-technology.com www.la-maire-technology.com

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com Hendor Pumps & Filters T. 0497-339389 info@hendor.com / www.hendor.com Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

GALVANOTECHNIEK, GLANSMIDDELEN Ermalo Technical Supply b.v.

T. 06-51784443 info@deveerps.nl / www.deveerps.nl

INDUSTRIËLE REINIGING

GLASPARELSTRAALCABINES

Corode T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.nl

Mefiag Filters & Pumps b.v.

Heerenveen T. 0513-630230 mefiagbv@onececo.com / www.mefiag.com

MacDermid b.v. / Enthone b.v.

T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com

C&T Technics T. 0413-331083 www.ct-technics.nl / info@ct-technics.nl

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

HAKEN

Parlevinkerweg 34 / 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

Kluthe Benelux b.v.

T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl

MacDermid b.v. / Enthone b.v.

T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com

44 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

INFRAROOD VERWARMINGSAPPARATUUR

LAKSTRATEN

MOFFELOVENS M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v.

Aambeeld 19 1671 NT Medemblik The Netherlands T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

KLEUR- EN OPPERVLAKTEMETING METAAL OPPERVLAKTEBEHANDELING

Konica Minolta Sensing Europe b.v T. 030-2481193 info.benelux@seu.konicaminolta.eu / www. konicaminolta.eu/measuring-instruments

Surface Treatment Ned. Maasbracht / T. 0475-463835 www.surfacetreatment.nl info@surfacetreatment.nl

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

ONDERHOUD AAN STRAALINSTALLATIES EN WERPSTRALERS

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

NATLAKSPUITAPPARATUUR

Apeq Wiwa b.v.

T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

ONTBRAMEN / ONTBRAAMMACHINES

LAAGDIKTEMETERS

Belco P.A.S. B.V.

Helmut Fischer Meettechniek b.v.

Tarasconweg 10, Eindhoven T. 040-2482255 / F. 040-2428885 www.helmutfischer.nl info@helmutfischer.nl

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Muilwijk Finishing METALLISEREN/SCHOOPEREN

ONTLAKKEN (IN LOON)

Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

NauMetrics PMI T. 074-3490022 info@naumetrics.nl / www.naumetrics.nl

Verlab-Hitachi Instruments T. 0162-320633 info@verlab.nl / www.verlab.nl

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl www.ontbraammachines.nl

Amitech b.v.

T. 0341-429059 info@amitech.nl / www.amitech.nl

Paint It The Application Company T. 0318-643 260 info@paintit.nl / www.paintit.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

C&T Technics T. 0413-331083 www.ct-technics.nl / info@ct-technics.nl

Thermo-Clean Heusden-Zolder n.v.

T. 0032-13539060 Thermo-Clean Nederland b.v.

T. 0182 37 46 20

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 45

Brancheregister ONTVETTINGSMIDDELEN

MacDermid b.v. / Enthone b.v.

T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com

Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com

OPHANGHAKEN VOOR LAKSTRATEN/POEDERCOATEN

Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

OPHANGREKKEN VOOR GALVANO

POEDERCOATING (AFDEKMATERIALEN)

Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

IGP Benelux b.v T. 038- 4600696 info.benelux@igp-powder.com www.igp.powder.com

Oxyplast Belgium n.v.

T.+32 9 3267920 info@oxyplast.be www.protechpowder.com

POEDERCOATINSTALLATIES

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

TIGER Coatings Belgium b.v.b.a T. +32 (0)89700016 www.tiger-coatings.com

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

POMPEN (MAGNETISCH AANGEDREVEN)

Corode T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.nl

POEDERSPUITAPPARATUUR PROTECTIVE COATINGS

Indufinish b.v.

T. +31(0)591-630003 www.indufinish.com / info@indufinish.com

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

POEDERLAKKEN/ POEDERCOATINGS

Mol Coatings b.v.

T: +31 (0)318 - 47 20 20 info@mol-coatings.com mol-coatings.com

EN LAKTECHNIEK

MEPACO b.v.

T. 071-5892863 info@mepaco.nl / www.mepaco.nl

OVENS

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

46 OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021

AkzoNobel Powder Coatings Benelux T. +32 (0)2 254 77 51 interpon.benelux@akzonobel.com www.akzonobel.com/powder

EUROLACKE Tiel T. 0344-620662 info@eurolacke.nl / www.eurolacke.nl Axalta Coating Systems

Technospray Spuitapparatuur T. 0168-382111 info@technospray.nl / www.technospray.nl

Wagner Systemen Nederland T.030-2410688 info@wagnersystemen.nl www.wagnersystemen.nl

POEDERSPUITCABINES

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

SPUITCABINES

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Holtrop & Jansma b.v.

Dokkum T. 0519 32 91 00 info@holtrop-jansma.com www.holtrop-jansma.com

Amitech b.v.

T. 0341-429059 info@amitech.nl / www.amitech.nl

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com

STRAALKASTEN

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

STRAALAPPARATUUR

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

STRAALCABINES

W Abrasives Nederland T. 0341-563831 / 06-53788457 info@wabrasives.nl www.wabrasives.com

TITAAN (BEVESTIGINGS-) MATERIALEN

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Clemco Straalapparatuur T. 010-4370592 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

MEPACO b.v.

T. 071-5892863 info@mepaco.nl / www.mepaco.nl

TRANSPORTSYSTEMEN Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

STRAALMIDDELEN

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Railtechniek van Herwijnen b.v.

T. 0344-616363 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl

TWEE-COMPONENTEN APPARATUUR Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

STRAALINSTALLATIES

LTC International Vacuümstraalapparatuur T. 078-641 80 50 info@ltc-international.nl www.ltc-international.nl

Muilwijk Finishing

Airblast-Abrasives b.v.

T. 072-5715569 info@airblast-abrasives.com www.airblast-abrasives.com

T. +32 9218 7180 Metals.benelux@cellmark.com www.ervin.eu

Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

OPPERVLAKTETECHNIEKEN MEI 2021 47

Brancheregister www.elacoatings.com

VERDUURZAMEN VAN METAAL Paint It The Application Company T. 0318-643 260 info@paintit.nl / www.paintit.nl

Oxyplast Belgium n.v.

T.+32 9 3267920 info@oxyplast.be www.protechpowder.com

VERFSPUITAPPARATUUR

Apeq Wiwa b.v.

T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

Technospray Spuitapparatuur T. 0168-382111 info@technospray.nl / www.technospray.nl

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

VERWERKING AFVALSTROMEN

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

WATERSTOF

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

WERPSTRALERS

VOORBEHANDELINGSINSTALLATIES Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Emotech b.v.

T. 053-4301500

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

@

Dó @ @ Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

Oxyplast Belgium n.v.

T.+32 9 3267920 / F.+32 9 3370159 info@oxyplast.be / www.protechpowder.com

Official Benelux dealer

Rösler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

POMPEN (MAGNETISCH AANGEDREVEN) C&T Technics T. 0413-331083 / F. 0413-331195 epsi@ct-technics.nl / www.ct-technics.nl

Epifatech T. +46 371 51 1685 / F. +46 371 14 996 order@epifatech.se / www.epifatech.se

Corode T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.nl

PROTECTIVE COATINGS MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

HangOn b.v.

T. 077-3999630 / F. 077-3988419 info@hangon.co / www.hangon.co

POEDERCOATINSTALLATIES

Wagner Systemen Nederland T.030-2410688 info@wagnersystemen.nl www.wagnersystemen.nl

POEDERLAKKEN/ POEDERCOATINGS

AkzoNobel Powder Coatings Benelux T. +32 (0)2 254 77 51 interpon.benelux@akzonobel.com www.akzonobel.com/powder

EUROLACKE Tiel Axalta Coating Systems T. 0344-620662 info@eurolacke.nl / www.eurolacke.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

STRAALAPPARATUUR

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Delfzijl 0596-614135 Rhenen 0318-472020 info@petsonpaints.com / www.petsonpaints.com

SHOTPEENEN

POEDERSPUITCABINES Indufinish b.v.

T. +31(0)591-630003 / F. +31(0)591-632398 www.indufinish.com / info@indufinish.com

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

TIGER Coatings Belgium b.v.b.a T. +32 (0)89700016 / F. +32 (0)89567858 www.tiger-coatings.com

POEDERSPUITAPPARATUUR

Holtrop & Jansma b.v.

Dokkum T. 0519 32 91 00 www.holtrop-jansma.com

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

STRAALCABINES Rösler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

SPUITCABINES

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

POLIJSTEN

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 / F. 0570-634336 www.hollandmineraal.nl

STRAALINSTALLATIES

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com Amitech b.v.

T. 0341-429059 / F. 0341-429068 info@amitech.nl / www.amitech.nl

UP (&& !+ *# # ñ% * % & + RPQM

STRAALKASTEN

TITAAN (BEVESTIGINGS-) MATERIALEN

VERPAKKINGSMATERIALEN

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

MEPACO b.v.

T. 071-5892863

TRANSPORTSYSTEMEN Clemco Straalapparatuur T. 010-4370592 www.rasco-clemco.nl

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

VERFSPUITAPPARATUUR Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 / F. 0570-634336 www.hollandmineraal.nl

STRAALMIDDELEN Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 / F. 0570-634336 www.hollandmineraal.nl

LTC International Vacuümstraalapparatuur T. 078-641 80 50 / F. 078-641 80 80 info@ltc-international.nl www.ltc-international.nl

Profipack Verpakkingsmaterialen b.v.

T. 0348-712514 info@profipack.nl / www.profipack.nl

Railtechniek van Herwijnen b.v.

T. 0344-616363 / F. 0344-611072 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl

TWEE-COMPONENTEN APPARATUUR Airblast-Abrasives b.v.

T. 072-5715569 / F. 072-5714340 info@airblast-abrasives.com www.airblast-abrasives.com

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Apeq Wiwa b.v.

T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

CAP Industrial b.v. tel- 010-4374737 info@cap-industrial.nl / www.cap-industrial.nl

Muilwijk Finishing M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 Metals.benelux@cellmark.com www.ervinamasteel.eu

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

UV EN EBC LAK Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 / F. 0570-634336 www.hollandmineraal.nl

Rösler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl Rösler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

Paint It The Application Company T. 0318-643 260 / F. 0318-643 042 info@paintit.nl / www.paintit.nl Voor coatings met meer waarde en minder kosten ELA Coatings b.v.

T. +31 (0)24 373 99 88 / +31 (0)6 150 500 54 info@elacoatings.com / www.elacoatings.com www.elacoatings.com VERDUURZAMEN VAN METAAL

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com W Abrasives Nederland T. 0341-563831 / 06-53788457 info@wabrasives.nl www.wabrasives.com

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 www.rasco-clemco.nl

Technospray Spuitapparatuur T. 0168-382111 / F. 0168 380780 info@technospray.nl / www.technospray.nl Oxyplast Belgium n.v.

T.+32 9 3267920 / F.+32 9 3370159 info@oxyplast.be / www.protechpowder.com

(&& !+ *# # ñ% * % & + RPQM UQ

@

Dó @ @ VOORBEHANDELINGSINSTALLATIES

WATERBEHANDELING

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

VERWARMINGS- EN KOELELEMENTEN (TITAAN EN RVS)

MEPACO b.v.

T. 071-5892863

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

VERWERKING AFVALSTROMEN

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

Suez Water n.v.

T. 077-3231231 / F. 077-3231230 contact.water.nl@suez.com / www.suez.com www.water-benelux.com www.suez-afvalwaterverwerking.nl

WERPSTRALERS Suez Water n.v.

T. 077-3231231 / F. 077-3231230 contact.water.nl@suez.com / www.suez.com www.water-benelux.com www.suez-afvalwaterverwerking.nl

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

@

Dó @ @ Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Arthur Middendorp, tel: 070 399 00 00 / arthur@jetvertising.nl.

Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

UR (&& !+ *# # ñ% * % $ # RPQM

Rösler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com

® ESPRIT Master Remover® Master Remover ESPRIT Turn-key installaties voor in-house ontlakken

Integrated paint removal technology General Metal Finishing

Paint Support Technology

atotech.com

Rapid paint removal Chemisch ontlakken met Master Remover® 7000 samen Safemet and Master Remover® ESPRIT apparatuur

sustainable

Met trots introduceren wij Master Remover® ESPRIT lak verwijderings unit Master Remover® ESPRIT (Efficient, Sustainable Paint Removal Integrated Technology), Atotech’s turn-key ontlak systeem, is speciaal ontwikkeld voor optimale strip werking van onze veelzijdige Master Remover® 7000 en 2000S chemische lak strippers. Master Remover® ESPRIT stelt coating bedrijven van organische deklagen in staat om makkelijk en snel inhouse te (gaan) ontlakken.

Master Remover® ESPRIT b iedt een grote verscheidenheid aan toepassingen. Afhankelijk van de situatie zal Atotech de optimale module aanbevelen, welke het meest geschikt is om de beste prestaties te verkrijgen voor uw toepassing. De ontlak unit Master Remover® ESPRIT is een modulair opgebouwd systeem en in verschillende maten verkrijgbaar. De op maat gemaakte installatie aangevuld met Master Remover® ontlak producten biedt alles wat een coating bedrijf nodig heeft.

Cost effective and short ROI

Kenmerken en voordelen Proces- en spoeltank + filter installatie Optimaal ontlakken van rekken en gereedschappen Modulair syteem aangepast naar uw wensen 100% afgestemd op de Master Remover® procesvereisten Wordt geleverd in standaard stalen frame in de afmeting: 10 x 4m, 3,5 m hoog Atotech B.V. Strijkviertel 35-2 3454 PJ De Meern ® 030 240 9010 - sales.nl@atotech.com

Master Remover ESPRIT (Efficient, Sustainable Paint Removal Integrated Technology) is a skid mounted plug and play system comprising the process and the rinse tank, the pump and heating system, the agitation and the filter system, the temperature control, the electrical hoisting

Features and benefits • Turnkey system for in-house installation • Optimal paint removal equipment for fixtures

VACATURE

oppervlakkig type met sales talent WIJ ZOEKEN EEN

www.indufinish.com / indufinish / werken-bij-indufinish