InfoAutisme 15

Page 1

Inf

Photo: Greg Foetz Teamspirit Day

15. Ausgab N째 2/2014 n째 13 Dezember 2013


Luxembourg

Reconnu organisme d’utilité publique

Wann Dir eis wëllt ënnerstëtzen: Eis Kontosnummer: Autisme Luxembourg

CCPL IBAN LU49 1111 0725 2061 0000

Parce que chaque donateur a le droit de savoir comment est dépensé son argent et s’il est bien géré, parce que chaque fondation ou association a un devoir envers ses donateurs, l’a.s.b.l. “Don en Confiance Luxembourg” a été créée le 18 janvier 2011. Autisme Luxembourg fait partie des 16 membres fondateurs.

All Don as steierlech ofsetzbar! Wann Dir wëllt Member gin, dann iwwerweist eis w.e.g. 20 €

Pour plus d’informations: www.donenconfiance.lu

mat der Mentioun “Member 2011”.

Berühmtes Zitat: Dumme Gedanken hat jeder, aber der Weise verschweigt sie. Wilhelm Busch

E grousse Merci un d'Association Fraen & Mammen vun Habscht fir desen Don vun 2000 €


Virwuert

Léif Lieserinnen a Lieser, D ëst Joer ass e ganzt speziellt Joer fir Autisme Luxembourg asbl. Et ass e Joer, wou mir esouwuel no hannen ewéi no vir kënne kucken. No hanne kucke mir op 25 Joer C.I.R.P.A. an op 10 Joer C.R.T. De C.I.R.P.A. ass eng Wunn- a Fräizäitstruktur an der Stad. Nodeems eis Asbl virun 33 Joer gegrënnt gouf, hu mir eis ze éischt de Schoulberäich gekëmmert an den Institut pour enfants autistiques et psychotiques gegrënnt. Ganz schnell huet sech awer och erausgestallt, dass muenchmol d’Situatioun an de Famillje vun de Kanner déi mir an der Schoul betreit hunn, ganz schwiereg war. Esou hu mir am Abrëll 1989 den Internat pour enfants autistiques gegrënnt. Dëse Service huet an de folgende Joeren net opgehal sech ëmmer weider ze entwéckelen. Aus engem Internat gouf e Foyer den dat ganzt Joer op hat, aus Kanner goufe jonk Erwuessener. Fir zousätzleche jonke Leit ze hëllefen, fir déi keng Plaz an der Wunnstruktur méi war, gouf e Fräizäitprogramm ugebueden an no an no hu sech verschidde Matbewunner an hirer Autonomie esou wäit entwéckelt, dass si mat Hëllef vun enger Nobetreiung alleng fir sech wunne konnte goen. Fir all déi Hëllefen och am Numm ënnert een Hutt ze bréngen huet d’Bezeechnung dann och am Laf vun der Zäit sech missen

upassen. Haut kenne mir déi Struktur ënnert dem Numm C.I.R.P.A. Centre d’Intégration et de Récréation pour Personnes atteintes d’Autisme. Déi gutt Aarbecht, déi vun der Betreiungséquipe geleescht gouf huet noutgedrongen dozou gefouert, dass dat Haus elo aus all Néit platzt.

verschidde Servicer: En Atelier Protégé, e Service de Formation professionnelle an e Centre de Jour specialisé. Am ganze ginn haut 52 Leit am CRT betreit.

Am September 2014 wäert den Ausbau vum Centre Roger Thelen ofgeschloss sinn. Dëst gëtt eis dann déi infrastrukturell Méiglechkeet bis zu 95 Leit am Wa mir no vir kucken, dann ass CRT kënnen opzehuelen. festzehalen, dass am September eise Service d’Intervention Bei aller geleeschter Aarbecht Ambulatoire (S.I.A.) seng Dieren a flotte Perspektiven, déi sech zu Sandweiler opmécht. Hei eis dëst Joer bidden, wäerte mir kënnt ënner anerem och eise awer och an de nächste Joere Centre de Loisirs, dee sech ëm staark gefuerdert sinn. Bei allen Fräizäitbetreiung an de Service Ustrengungen, hu mir haut d’Assistance à Domicile, trotzdem eng Waardelëscht vun dee sech ëm d’Nobetreiung 53 Leit déi sech eng konkret këmmert, ënner Dach. Hëllef vun eis erhoffen. Mir mussen déi dräi lescht Joeren Zu Boxer hu mir en Haus kaf, och feststellen, dass d’Zuel vun wou am September 2014 de Leit déi sech eng Hëllef vun den Ëmbau ufänkt. Mir hoffe eis erwaarde staark an d’Lut Mëtt oder Enn 2015 do eng geet. zousätzlech Wunnstruktur opmaachen ze kënnen. Kucke mir nach eng Kéier no hannen dann erënnere mir eis, dass mir am September 2004 eis Diere vum Centre Roger Thelen (C.R.T.) zu Biekerech opgemaach hunn. Wat ursprénglech geplangt war als Atelier protégé fir 40 Aarbechtsplazen ze schaffen huet sech och erëm ganz schnell deenen ëmmer erëm néie Besoine missen upassen. Haut beherbergt de C.R.T. dräi

“Es gibt also noch viel zu tun. Packen wir es an!” Marc de Geest directeur Autisme Luxembourg a.s.b.l.

3


Contact

Autisme Luxembourg a.s.b.l. Centre Roger Thelen 1, rue Jos Seyler L- 8521 Beckerich Tél: (+352) 266 233-1 Fax: (+352) 266 233-33 8h-12h / 13h-18h Internet: www.autisme.lu Email: administration@autisme.lu

Atelier Reproduction: Tél.: 266 233 42 Greg Foetz

Atelier Cuisine: Tél.: 266 233 49 Pierre Gaertner

Atelier Papier Recyclé: Tél.: 266 233 43 Cynthia Flesch

Atelier Jardinage: Tél.: 266 233 44 Carmen Müller

Atelier Entretien: Tél.: 266 233 45 Chantal Longhino

Atelier Confiture: Tél.: 266 233 50 Wilma Kirsch

Atelier Céramique: Tél.: 26 55 03 92 116, rue de Luxembourg L-4221 Esch-sur-Alzette Peter Stein

TAKE OUT Du lundi au vendredi Plat du jour à emporter consultation menu: www.autisme.lu Sandwichs à la carte Pains Surprise sur commande Réservation: Tél.: 266 233 50

4


Inhalt

Inhalt

Intern An dëser Katégorie, veröffentlechen mir Artikelen, déi vun Usageren an vum Personal geschriwwe gouffen.

Den Sven Neyer bericht iwwert seng Aventure aus dem Spill "Borderlands 2", den Patrick erzielt eis iwwert säin Weekend zu Tréier an de Paul erzielt eppes iwwert d'Herkunft vun verschiddenen Wierder.

Ech stellen mech vir 6 Tast- und Fussparcours im SFP 7 Die Kulturelle Kunst Show 8 Interview mit den Austauschschülern aus Taiwan 9 Keramikfabrik stellt sech vir 12 Atelier couture créative 13

Kleng Artikelen Ausflug nach Brüssel Patricks Corner Sven's Ferien in Las Palmas Paul Schaus Lexikon der Etymologie

12 13 14 15

Pädagogesch Den Sia ewei och den Jobcoach stellen sech fir. Mir berichten iwwert den Weltautismusdag an zielen eppes iwwert déi néisten Studien.

News aus dem SIA Team-Spirit-Dag Autisme Lëtzebuerg Visite de la cuisine au Lycée Belval Thema: Japan

18 18 19 20

Extern Mir notzen dëss Plaatz, fir deenen Merci ze soën déi eis ënnerstëtzen, an och den aktuellen Programm vun der Kulturfakrik ze weisen.

Disc-o-tisme 21 Bealtaine 22

Fun-Eck Natierlech wier eis Zeitung net komplett wann mir net e puer Witzer an Rätselen agebaut hätten, ewei och d'Méiglechkeet eent vun eisen Kachbicher ze gewannen.

Witzer 26 Präis-Rätsel 27

5


Intern

Ech stellen mech vir Ech sinn d’Angéli que, 22 kommen Joer aal aus der schaffen Ge an elo sait meng Cliärref. vollzäite E ch U fa nk Janu g bei ar 2014 als Educ Autisme atr Luxemb engem Jo ice diplômée, an sin e ourg er an de lo encadré ieren a sem Beräich täte säit m Entr g. Ech och am ënnerhu e tiensate Gebeesa elen ech li e te r li e wéi r. An mé d oder ma nger Frä t der Fam es öfteren epp iz äit e il s mat d l, well de ganz wic en Scou st mir vil hteg ass ten . l Freed m echt an o ch fio, 31 ica Trun n e m o r letzten nna-D e ist A ovembe N m / a it N e s in e Me phoniste rbeit ls Ortho nd ich a f, a ra l G b s a e Jahre, u in h Nad Autisme ic i e e b b u tz s a e ers Jahre utzurl . Derzeit uttersch in M t d k ä ta p im n o o g n Lo ten K momenta im direk e b a h , te die sich a ich unbedingt ll eiten wo D befindet. en zusammenarb Übersetzerin in h sc als mit Men Studium erlernt. meinem h in c d a ä n p h o g ic o L r e d f mit den Beru Arbeit ken noch n e h c en is n d e Saarbrüc ä d gop chie einer lo t, deren vers eignete m e b a is e ge uptaufg smus und ein .) Eine Ha chen mit Auti fördern Talker u.a u r, z e s d n e il e s B ie , k d ti n , s e n e d e den M n in hen, G zu erken rigkeiten .B. Sprec Stärken n Schwie Sprechtempo sform (z o n v o g ti n a lu ik nd der Kommun die Beha e, Aussprache o n. Auch m m ti S , n zu finde . ke n Schluc ogopädin Bereiche er Arbeit einer L , dass ich d u eigen mir eit mit z r gehört z ie h n ge rb Erfahrun e. Die A machten g getroffen hab ehr am Herzen. e g r e h is ir s Die b hl richti r liegt m e Vielfalt erufswa schen hie n und die täglich salltag n e meine B M n eit ne ondere eu von Ih hen meinen Arb den bes en Tag n c d a je m e . n h rn e ng sreic Ich le usforderu echslung und Hera annend und abw sp

Moien, e ch sin t’Je an wunnen zu Nojem ny. Ech hun 28 Joër an . Zënter Mä 20 Ston rz 2014 sch affen e nen an ch fir d Suivi v un Auti er Woch am Service sme Lu Gläichzä xembou ite rg a Sozialarb g maachen ech ee Studiu sbl. eschteri n m zur Virun 8 op der U gema. N Joër hu ni Lëtze odem ec ech hei buerg. h duern konnt sa a m o eng Re C mmelen ih weide RT e Stage , si ech ze sin. r Erfahru elo ganz ng frouh re Nierwt d m hei ge en em Scha landt ffen an d all Wied er er doba ussen m Uni sin ech am Jofferen Le at meng Cathy an en zwou iwsten bei Pe gäer akti Da v ass, vil psy ennerwee. E ch sin ee lmatinerl mat an an nei Erf Mensch ner Leit ahrunge d zesumm n mecht. en enne ee rhëllt

6

Joer aal , sin 24 ra a rb kruut a ’B li 2012 ch sin d r. Am Ju trice. Seit e Hallo, e m a M a en zu e ls Educ an wunn iplom a ech bei Autism D in e t. n a e ta ff ech m S a r h 2014 sc yer CIRPA an de mein Januar o F k c zu Lè urg, am Luxembo ber fenken ech e un. m é u te d p ice gra Am Se tr a c u d E fir Studium en an ort, kach ren p S l il v gäe ech maachen reesen gäer, gin , Freizeit n r e re g e n ä e g . sik An m liesen n vill Mu gäeren, uschtere la n baacken a s u egen ra mat Koll

Moien, e ch stelle m Marie G illet, ech ech kuerz fir. M äin Num h dem Sc ma hweeche unn 21 Joer a rdall. Ec kommen ss 20 Ston h schaff nen als aus e Educatric d‘aide à e diplom säit Februar, domicile é (S e ech am lé u am Serv ice ifste ma ivi). Meng Fräizä it verbré t menge Kollegen r ngen F . Ech hu a m il l o der mat nn och z mat de menge Meng Ho wee Päe rd an ee bbye sin enen ech mech n Hond n och gäre eppes m nieft dem at beschäft reiden o ch nach kucken a Kollegen ënnerh an de Kin egen. uelen, M liesen. o goen, usik laus chteren, Fernseh

48 Joër, Philippi, e ll in ech ie n n Beruf s n d’Da u V in s r. e n h c n E Ka ech an a hunn 3 tt März schaffen bestued e bourg te. Seit M e Luxem Economis oun vun Autism Finanzen an fir kti der Dire in haptsächlech g. s ustänne n o a z escht a.s.b.l. rb h vill a c ts e e e k ch konnt der n Öffentle u d ir u ich v n ëre v ré Jo e B i é D am Sozial-, ahrung s dem Berufserf fir Personal au er Fondation bei d nue ssant n Conti gssektor n. Intere Formatio ingschtleschtun le e m m a nD serdem BS s Hëllef- a aren aus ervice R S w n n m e e d w e an n den ale rufsli APEMH n Joër vu nen wéi ngem Be e e h m c s n e a ä p u Etappen um Euro eneratio atioun v ht den G d’Koordin Solidaritéit tësc vun der Famill. ër er meschen Léit an d ternationalen Jo en dyna s s an a . In .l a.s.b Projeten n och vum u embourg t villen neien v x o u L d l e e en De b ma Autism ie h c tr e e B m ie é ë en free ngag rt an open en. Ech gutt an e g n b o ru t e h c rd s Erausfue er Aarbe nnen. an meng en ze ke ze sin an hter zereckgréif esc Mataarb


Intern

Tast- und Fussparcours im SFP Hallo, hier ist Michel und Alex und wir stellen euch den Tastund Fussparcours vor. Wir haben im Internet recherchiert was es ist, um zu wissen welches Material/Gegenstände wir brauchen. Dann haben wir eine Einkaufsliste gemacht. Das war eine riesige Einkaufsliste. Wir haben im Merscher Listo (Bricko, Zeemann und Match) eingekauft. Nach dem Einkaufen haben wir angefangen die Kissen herzustellen. Wir haben zuerst auf die Kissen Linien gezeichnet. Ich, Alex, habe die Kissen genäht. Alain und Sven S. haben die Weinkorken auf eine quadratische Holzplatte geklebt. Michel hat die Schaumstoffrohre in die Kissen eingefügt, und ich habe auch die Schaumstoffrohre in kleine Stücke geschnitten. Michel und Sven N. haben vorher die Sachen gesucht die auf der Einkaufsliste waren. Anne-Catherine hat die Knöpfe

vorbereitet. Anne-Catherine und Ronny haben nicht von Anfang an mitgeholfen, sondern etwas später. Ich, Alex, habe mithilfe einer Zange die Knöpfe in die Kissen eingedrückt. Nachdem wir die Kissen fertig hergestellt haben, sind wir mit den Kissen in den Keller gegangen und haben sie dort installiert. Wir haben zuerst die Schuhe ausgezogen und dann getestet. Alex und Michel haben es klasse gefunden. Sven N. hat es interessant gefunden. Für Ronny war es neu, sehr unterschiedlich und interessant. Alain, Anne-Catherine und Sven S. haben es sehr gut gefunden. Für die CDJ-Leute war alles sehr neu. Für die Erzieher des CDJ war es eine große Umstellung. Die Erzieher fanden das sehr vielfaltig und konnten mit Händen und Füssen unterschiedliche Sachen berühren. Michel Reitz Alexandre Haas

Interview Joé Ferres Ich, Anne-Catherine Trossen stelle Euch Joé Daniel Ferres vor. Er ist männlich. Joé ist 18 Jahre alt. Seine Grösse ist 1 m 68. Seine Augenfarbe ist braun. Seine Hobbys sind Zeichnen, Fussball spielen, sich Geschichten ausdenken und Fußball schauen. Er hat eine Schwester. Ebenfalls hat er einen Hund. Sein Lieblingsessen sind Pommes mit Mayonnaise, Entrecôte und Schnitzel. Joé’s

Lieblingsfarbe ist Gold. Am liebsten spielt er „Grand Theft Auto V“. Er hört gerne als Musik “Givers-Up Up Up“. Seine Lieblinszeitung ist „Spongebob Schwammkopf“. Am liebsten mag er den Sommer. Joé ist seit Januar 2014 im CRT. Dort arbeitet er in der Küche, Marmelade, SFP und Repro. Anne-Catherine Trossen

7


Intern

Die Kulturelle Kunst Show Als ich, Sven, an dem Tag im dem Raum wo die Show statt fand ankam (SFP), wusste ich gar nichts davon. Es war einfach alles plötzlich verstellt und vorbereitet. Es wurde gesagt sie kommen schon und wir sollen uns setzen. Nach wenigen Minuten kamen sie dann auch die Schauspieler, die „Précoce“ Klasse und der Kinderkarten. Die Klassen suchten sich ihre Plätze aus, während sich hinter der großen Trennwand die Darsteller

umzogen. Als sie ihre Kostüme bereit hatten fing Soso mit ihrem “Rosen Göttinnen Tanz“ an. Es waren präzise elegante Bewegungen die gleichermaßen kraftvoll wie schnell waren. Ihr Wirbel war teilweise so stark, dass sie eine eigene Windströmung entfachteten, ein Rosentornado halt. Dazu sang sie ein traditionelles Taiwanesisches Lied (mit einer sehr Schrillen Stimme), oder wie Anne sagt „wie eine Katze der man auf den Schwanz tritt.“ Danach hat Jojo einen Tanz über Steppen und Pferde vorgeführt, diesmal war es ohne Gesang. Es waren eben so kraftvolle Bewegungen wie beim Rosentornado aber weniger elegant, eher wild. Der letzte Tanz war vom Phönix gegen den Adler also sie hatten Plastik Speere und führten eine Kampf Illusion auf.

8

Bei der Show waren dabei: Michel, Alain, Sven S., Alex, Ronny, Anne-Catherine, Sven N., Terry, Natacha, Sandro, Anne, Tanja, Désirée und Christophe.


Intern

Interview mit den Austauschülern aus Taiwan Wie heißt du? Wie alt bist du? Jojo 21 Soso 21 Eddy 21 Woher kommst du? Taipeh Warum bist du Austauschschüler? Liebe der chinesischen Oper, Weitergabe zum Erhalt der chinesischen Oper Wie lange dauert der Schüleraustausch? Eine Woche Was wirst du später als Beruf machen? Künstler Was sind deine Hobbys? Bogenschießen, Gitarre, Street-Dance, Break-Dance

Welche Instrumente spielt man in Taiwan? Ganz kleine Trommeln, Gong, Flöte, Ahu-Geige Was wird oft in Taiwan gegessen? Reis, Hamburger, Nudeln, Schweinefleisch, Kuchen, Süßigkeiten Was ist das Schulsystem in Taiwan? Ab 10 Jahre: Tanzschule, 6 Jahre Grundschule, dann abhängig der erreichten Noten: 3 Jahre „Junior“ oder 3 Jahre „Senior High School“. Nach der Grundschule sind die Schüler durch Schuluniform und Nummer identifizierbar

Wie ist dort die Kultur? • Etwa 11 verschiedene Kulturen • Viele Chinesen • Europäischer Einfluss • McDonalds Welche Schriftzeichen verwendet man in Taiwan? 420 Silben, vier Betonungen pro Silbe Traditionelle chinesische Schriftzeichen

Was sind die gewöhnlichen Schulfächer in der National Taiwan College of Performing Arts? • Ab der 7. Klasse Englisch • Akrobatik und Tanz • Traditionelle Musik • Taiwanesische Oper • Theater • Hakka Oper Welche Religionen gibt es in Taiwan? Buddhismus, Taonismus, Konfuzianismus Wie viele Einwohner hat Taiwan? 23 Millionen

In welcher Region liegt Taiwan? Insel zwischen China und Australien

Welche Sprache spricht man? • Hochchinesisch (Mandarin) • Taiwanesisch • Hakka

Wie weit ist es von Luxemburg nach Taiwan? Wie lange braucht man? 15 Stunden Flug, 9632 Kilometer

Welche Sportarten betreibt ihr? • Schwimmen • Basketball • Baseball • Fußball

Gibt es viele Betriebe/Unternehmen in Taiwan? Es gibt viele Betriebe in Taiwan. Einige der Branchen sind folgende: • Chemie • Computertechnologie • Öl/Gas • Stahl • Versicherungen Gibt es viele Großstätte in Taiwan? Vier

Bericht geschrieben von: Sven Neyer

Bericht aufgenommen von: Ronny Müller

9


Intern

Flotten Dag zu Ettelbréck an der Däichhal An der leschter Zeitung haten mir Iech den Projet Aktikulti virgestallt. Mir haten jo un der Ausstellung deelgeholl an en Dësch aus Keramiksplaquen entworf. Natierlech waren mir och d’Austellung kucken an hunn dat eent oder anert schéint Konschtwierk gesinn. Falls Dir keng Zait hat op Stengefort ze fueren dann kennt dir hei op der Foto eisen Dësch gesinn. Mir sinn immens houfrëg op eist Konschtwierk a wëllen och naemol all Kënschtler an jidderengem deen eis esou léif ënnerstëtzt huet e grousse Merci soen!

10

Am folgenden Artikel wëllen mir Iech vun engem flotten a spannenden Metten erzielen deen mir zu Ettelbréck an der Daichhal erlieft hunn. Mir waren op e ganz speziellen Gebuertsdag invitéiert gin. D’Associatioun “Aide aux Enfants Handicapés du Grand-Duché” huet hiert 40 järegt Bestoen gefeiert.

Des asbl ass den 11. September 1974 zu Déifferdeng gegrënnt ginn wou si och nach haut hiren Setz huet. Ziel vun dëser asbl as Kanner mat enger Behënnerung moralesch an finanziell ze ënnerstëtzen. Vir dësen ronnen Gebuertsdag ze feieren huet d’Associatioun e ganz flotten an ofwiesslungsräichen Programm opt Been gestallt. Déi ganz Feier ass zu Ettelbréck an der Däichhal ofgehalen ginn. Mir kruten schon am Februar en Umellungsformular geschéckt an mir hunn net schlecht gestaunt, dass bis zu 1000 Leit kéinten un dësem Evenement deelhuelen. Natierlech hunn mir eis och direkt ugemellt an waren gespaant wat eis alles géif op dësem Dag erwaarden. Den 24. Mee hunn mir eis dunn alleguerten um 11 Auer am Cirpa getraff an sin op Ettelbréck gefuer. Wéi mir ukomm sinn waren schonn verschidden Dëscher an dëser grousser Hal besat an et ass schonn flott Musek am Hannergrond gelaf. Mir kruten dunn eisen Dësch gewisen an hunn mol gemittlech eppes gedronk; et huet nämlech nach en bëssen gedauert bis alleguerten déi invitéiert Leit an der Däichhal agetraff sinn. Lues a lues huet sech dunn deen riesen groussen Sall mat Liewen gefëllt an d’Leit hunn sech op dei schéin dekoreiert Dëscher gesat. Abemol sinn aus der Kichen ganz vill Garçoen mat Telleren komm. Et ass

sëcherlech net einfach vir esou vill Leit ze kachen an de ganzen Service ze organiséiren; jiddefalls war een am Service nëmmen dofir zoustänneg d’Garçoen ze dirigéiren an hinnen ze weisen weieng Dëscher nach mussen servéiert ginn. Mir hunn gerätselt wat mir dann wuel guddes z’iessen géifen kréien an et war de Martin deen richteg geroden huet. Et gouf e gudden Teller Nuddelen mat carbonara Sauce. Mir sutzen zimlech no bei der Kichen a goufen och als éischt servéiert. Et war wierklech lecker an mir sinn alleguerten gutt sat ginn. Nom Iessen ass et dunn och zimlech séier mam Programm lassgaangen. Et sinn zwee Clownen opt Bühn komm déi een Witz nom aneren gerappt hunn. Hinnen ass et méi wéi emol gelongen de Leit e Laachen opt Gesiicht ze zauberen. No dësem gelongenen Optrëtt huet eng Museksgrupp e puer Lidder zum Beschten ginn; d’Stëmmung an der Hal war wierklech super an verschidden Leit hunn d’Geleeënheet genotzt en bëssen ze danzen. Mir hunn dunn mol gemittlech Kaffi an Téi gedronk an waren gespaant wat als nächst um Programm steet. Am Mikro ass dunn den Dessert ugekënnegt ginn; soumat war den Moment komm wou den Gebuertsdagskuch servéiert ginn ass.


Intern Mir konnten et bal net gleewen wéi rieseg dësen Kuch war. En ass op engem groussen Chariot aus der Kichen no vir bei d’Bühn gerullt ginn an all Mënsch huet d’Gebuertsdagslidd gesongen. Dëst war wierklech e ganz speziellen Moment an et huet een un de Rieden vun de verschiddenen Leit gesinn, dass sie och ganz ergraff waren. Eis huet et dunn och immens gefreet, dass de Kuch net nëmmen grouss a schéin war mee och super gutt geschmaacht huet. Nom Dessert ass erëm e bëssen bei flotter Musek gedanzt ginn bis dunn am Mikro den David Goldrake ugekënnegt ginn ass. Hien as en bekannten lëtzebuerger Zauberer deen och schon mol an enger däitscher Fernsehshow op sech opmierksam gemaach huet. Hien huet ganz verschidden Zaubertricker aus sengem Repertoire zum Beschten ginn.

Mat klengen Kaartentricker bis hin zu wahnsinneg spannenden Illusiounen huet hien d’Publikum faszinéiert. Mei wei eemol hunn d’Leit am Sall sech mat groussen Aen ugekuckt an konnten guer net novollzéien wat do grad op der Bühn geschitt ass. Och hunn mir et immens flott fond, dass hien bei villen Zaubertricker Leit aus dem Publikum mat opt Bühn geholl huet an sie him dunn assistéiert hunn. Mir hunn jiddefalls oft gestaunt a waren begeeschtert vun dësem fantasteschen Optrëtt. Als Ofschloss vun dësem super ofwiesslungsräichen Nometten haten sech d’Organisatoren nach eppes ganz flottes vir den Schluss iwwerluecht. Op all Dësch luchen verschidden Ziedelen wou een konnt seng Donnéeën dropschreiwen. Dësen Ziedel ass dunn

un engem Loftballon befestegt ginn an jiddereen konnt säin Ballon dunn fortfléien lossen. Soumat kéint et sinn, dass mir mol eng Nooricht vun engem kréien deen eisen Ballon iergendwou fond huet. Op alle Fall war et e genialt Bild wei de ganzen Himmel sech mat gielen Loftballoen gefëllt huet. Mir hunn dësem Spektakel nach en bëssen nogekuckt bis den leschten Ballon schonn bal net mei ze gesinn war. D’Zäit vergeet leider ëmmer vill ze séier wann een sech gutt ameséiert an soumat hunn mir dunn nees missen zeréck an d’Staat fueren. Mir hunn flott Momenter op dëser Gebuertsdagsparty erlieft an mir wënschen der asbl och nëmmen dat Bescht vir déi nächst 40 Joer! CDL

Kolonie vum CIRPA, Juni 2014 De 9. Juni war et fir eis, René, Fabienne, Martin a Giulia, esouweit, d’ Barbara an d’ Sarah si mat eis an d’ Kolonie gefuer. Dëst Joer sinn mir op Wenduine gefuer, ee klengt Dierfchen niewent Blankenberg op der belscher Côte.

Méindes Moies um 10 Auer si mer hei aus der Stad fort gefuer a géint 17 Auer ware mer dunn bei eisem Vakanzenhaus ukomm. Mir hunn di ganz Woch an dësem léiwen Haus gewunnt, mat engem flotte Gaart wou mer entspaante Momenter konnten verbréngen. Wéi mir eis dunn installéiert haten, Gepäck ausgeraumt, d'Better gemeet an d’Saachen ageraumt, si mer all zesummen op Blankenberg an ee Supermarché gefuer wou mer Liewensmëttelen kaf hunn. Owes hu mir dunn all zesummen eis éischt Molzecht am Haus zou eis geholl. Nom Iessen, well d’Wieder nach ëmmer esou schéin war, si mer bis op d’Plage getrëppelt, déi nëmmen 200 Meter vum Haus ewech war. Op der Plage ukomm huet de René seng Schung ausgedoen fir seng Zéiwen kënnen an d'Mier ze zappen, d'Giulia huet sech am Sand gemoolt, d’Fabienne huet mam Sand gespillt an de Martin huet d'Aussiicht op d’ Mier genoss. Dat war richteg flott! Dënschdes war d’Wieder leider net méi esou flott, et waren vill Wolleken

um Himmel an et huet ee kale Wand geblosen. Mir hunn eis waarm ugedoen a sinn dunn laanscht d’Mier bis an den Zentrum vun Wenduine getrëppelt wou mer eppes iesse gaange sinn. Nom Iessen hu mir ee flotten Aussiichtspunkt fonnt wou mer d’Vue op d'Mier genoss hunn. Owes no enger gudder Dusch hu mir eis prett gemeet fir op Blankenberg an ee Restaurant iessen zegoen. Mam Tram si mer dohinner gefuer. Mir hate Chance an hunn ee Restaurant op der Digue fonnt, wou mer eist Iessen mat Aussiicht op d’ Mier konnten genéissen. D'Giulia an d'Sarah hunn profitéiert fir gutt Mullen ze iessen an di Aner hunn ee Stéck Fleesch genoss. Mat vollem Bauch si mer dunn nach bis bei den Hafen spadséiere gaangen an hunn dono rëm den Tram geholl fir zeréck an d’ Haus.

Mëttwochs war d'Sonn erëm um Rendez-vous. Moies sinn e puer Leit nach eemol an de Supermarché gefuer, anerer sinn am Haus bliwwen an hunn alles preparéiert fir Mëttes kënnen am Gaart z'iessen. Mir hunn eis ëmmer gutt Zäit geholl fir z'iessen an d’ Rou zegenéissen. Am spéide Nomëtten hu mir eis prett gemeet fir op d’ Plage, mat Handduch, Schëpp an Eemer, hu mir eis dunn op de Wee gemeet. D'Plage ass zu Wenduine immenz grouss, sou dass d'Giulia vill Muschelen

konnt sammelen an d'Fabienne vill Sandtierm konnt bauen, während di Aner konnten raschten. Owes si mer mam Bus op Ostende gefuer fir eppes iessen ze goen. Well et do esou flott war hu mer decidéiert den Dag drop erëm zekommen. Donneschdes hu mir dem Barbara seng

lecker Pancakes giess, hunn eis fäerdeg gemeet a sinn zeréck op Ostende gefuer. Hei war eng méi lass, et war Maart a vill Leit sinn duerch d'Stroossen spadséiert. Nom Mëttegiessen hu mir all eng gutt séiss Glace genoss a sin nach laang laanscht Digue getrëppelt. Bëssen Shopping hu mir eis och gegënnt, bis dass mer am spéide Nomëtten zeréck an d'Haus gefuer sinn. Owes hu mer dunn fir d’Lescht am Haus gekacht a nom Iessen hu mer all eis Saachen gepaakt fir de nächsten Dag direkt kënnen fort zefueren. Freides Moies hu mer gutt gefrühstückt, hunn alles an de Bus geraumt an um 10 Auer hu mir eis op de Wee gemeet fir zeréck op Lëtzebuerg. Et war eng flott an entspaante Kolonie, mir haten vill Chance mam Wieder, waren oft gutt iessen, laang a schéin spadséieren an hunn vill Energie getankt fir de Rescht vum Summer! CIRPA

11


Intern

Keramikfabrik stellt sech vir Keramikfabrik as den eelsten Atelier vun Autisme Luxembourg. Mär sin den eenzegen Atelier den där net zu Bieckerech fannt. Eis fann där säit 2001 zu Esch-sur-Alzette an der Route de Luxembourg um Site vun der Kulturfabrik. Op desem Site war Fréier en Schluechthaus, an do wou sech eisen Atelier haut befennt waren Schwäin.

De Moment schaffen zu Esch 11 Léit, die vun engem Keramiker an 3 Educateuren am Roulement bei hierer Arbescht encadréiert gin. Wéi de Numm et schon seet sin mär en Keramikatelier, bei eis fann där alles vun Taasen, Téiservice, Telleren, iwwert Vasen bis bei Gaardendeco. Hei get net just produzéiert, mä mär verkaafen eis Saachen och an eisem Buttik an op verschiddenen Märt uechtert Land. Wann där e personaliséierten Produit

12

wellt hun, as daat fir eis keen Problem, mär schaffen och op Commande. Et as och meiglech Saachen bei eis brennen ze lossen, dest machen mär awer am léifsten op Rdv. Wéi gesäit den Dagesoflaaf bei eis aus? Um 9:00 Auer kommen eis Léit an der KeFa un, nodeems sie hier Arbeschtskleeder ugedoen hun setzen mär eis all zesummen un en Desch fir eis Moiesronn ofzehaalen. Hei kritt jiddfereen séng Arbeschten vum Dag matgedeelt, des stinn och op enger Tafel. Verschidden Léit hun zousätzlech en individuellen Dagesplang. No der Moiesronn geet jiddfereen un seng Arbescht. Arbeschten wou ustinn sin ennert annerem Géissen, Glaséieren, fräit Modelléieren, Verschläifen, den Uewen an an ausraumen, Vente stepsen, Atelier botzen, Keschten fir op Märt apaaken a villes méi. Um 10:30 Auer get eng kléng Paus vun 15 Minuten gemeet, wou eisen Matarbeschter Uebst a Gedrénks zur Verfügung steet. Duerno get erem weider geschafft, bis mär eis kuerz virun 12:00 Auer prett machen fir all zesummen iessen ze goen. Nom Iessen gin Zähn gewäsch an mär

dinn eis erem un fir weider ze schaffen. Um 14:30 as erem eng kléng Paus vun 15 Minuten.

Duerno get weider geschafft bis 16:15 Auer, an dann machen mär eis prett fir d'Owesronn. An der Owesronn setzen mär eis erem all zesummen un en Desch an mär machen e Réckbléck vum Dag. Um 16:30 Auer gin mär Heem. D'Equipe vun der Keramikfabrik Wou sinn mier? Adresse: 116, rue de Luxembourg L-4221 Esch-sur-Alzette Tél.: 26 55 03 92 E-Mail: keramikfabrik@autisme.lu Eisen Buttik as op Méindes bis Freides vun 9:00 bis 16:30 Auer.


Intern

Mënsch ierger dëch nët

Atelier couture créative Dëst Joer hunn mir en neien Projet ugefang wou mir mam Mike sengem Design nei Produiten entwéckelt hunn. Hei en Interview mam Mike:

Dass schonn laang hier ech weess net méi mat wievill Joer ech ugefangen hunn. Weini hues du gemoolt? Meeschtens owes no der Aarbecht. Wei fills du dech wanns de mols? Ech fillen mech gutt wann ech molen an et mécht mir Spaass.

De Mike Wéi bass du op d'Iddi komm? Well mir Faarwen gefalen dofir hunn ech esou faarweg gemoolt.

Firwat hues du den Datum an Zäit festgehalen? Fir dass ech weess wei laang ech fir e Bild gebraucht hunn.

Kiischtekäre-Këssen De ganzen Projet ass méiglech duerch eng zesummen Aarbecht mat eiser Social Designerin Lynn Schammel , eisen Usageen déi am Entretien schaffen , der Gebeessequipe, eiser Reproequipe an der Equipe aus der Keramikfabrik zu Esch.

Wat huet dech inspiréiert? Dat ass eng Idee vun mir. Firwat e Karo Blat? Bei engem wäissen Blat sinn keng Karoen an dofir huelen ech léiwer Blieder mat Karoen. Wéini a wei laang hues du un enger Zeechnung geschafft? Eng Woch bis e Mount. Mat wéivill Joer hues du ugefangen Karoen ze molen?

Posch Wéi fills du dech dat däin Design benotzt gëtt? Ech sinn stolzt an et Freed mech dat et de Leit esou gutt gefällt. De Stofft gëtt mam Mike sengem Design bedréckt mat deem mir eis Produiten hierstellen.

Millchen E groussen Merci un Iech all. D'Equipe vum Atelier couture créative

13


Kleng Artikelen

Ausflug nach Brüssel Legende: I: F: P:

Interviewer Fernando Patrick

I: Wouhin hudd dir den Ausfluch gemach? F: Bis op Bréissel gefuer. P: Mir hunn den Ausfluch op Bréissel an Belge gemach.

spazéieren bis op Grouss Platz, Grande Platz. Da sin mir och mit der U-Bahn bis op Basilika, Koekelsberg, Bréissel. P: Ma natirlech vun Letzebuerg aus! Ohhh nee, en moment verbesser dat mol w.e.g. Fir d’éicht hunn mer zu Letzebuerg op der gare en Bus geholl bis op Arel weinst engem Chantier zwechent letzebuerg an Arel. An zu Arel sinn mer emgestiigen op den zuch an richtung Bréissel.

I: An mat wem bass de gefuer? F: Patrick an ëch. P : Ech sinn op Bréissel mam fernanodo zesummen gefuer.

matgangen. MMhhh, Mir sinn geschäftr kuken gangen. An do hun mer gleich den Zuch geholl fir zréck op Arel. An zu Arel hunn mer den Bus geholl fir zréck op letzebuerg. I: Sidd der och an d’Basilika ragaang? F: Ja, sin mer do ragaang! Zreck an d’Stad war eppes lass. Party Fuesend. Do war och Fuesend. Do sin mer an d’Stad eppes drënken mam Patrick. Da sin ëch mam Patrick an de Park Bréisseler Park eng grouss Park. An duerno sin mer heem gefuer halfer siwen Brüssel Midi. 21:45 sin mer an d’Stad ukomm. P: JO mir sin an Basilika eran gangen.

I: An wéini sid der gefuer? F: 17. Mee, Samsdes. P : Mir sinn samstes den 17. Mai 2014 gefuer. I: An wéi sid der op Bréissel gefuer? F: Mam Zuch. P: Mir sinn op Bréissel mam Zuch gefuer. I: Vun wou aus? F: Vun der Stad aus. Da sin mir ze Brüssel Midi 11:25. Da sin mir mam Metro U-Bahn bis an d’Stad. Eppes guddes Menu. Sin mer eng Tour gemach

14

I: An wat hudd dir do nach gemaach? F: Da sin mer Basilika. Atomium woren mer net, do war ech 1. Februar. P : Mir sinn mam metro gefuer, Stadt en bessen kuken gangen, Basilika kuken gangen, mir hunn do giess. MMMHHHH Et war och en Cortège do zu bréissel. An bréissel Zentral war en Cortège. MMhhh, Mir sonn dun en bessen am Cortège

Basilika zu Bréissel


Kleng Artikelen

I: An wat hudd dir do op der Party gemaach? F: Da war Karneval ze Bréissel. Da as Musik, bombastique. Da as eng Kavalkade. P : Op weienger Party? Wann ech foren därf? Mir waren op keng party zu Bréissel! Et war en Cortège zu Bréissel! I: wat hudd dir dann um Cortège gemaach? P: Bessen mat getreppelt. Dono sinn mer o nach een drénken gangen zu Bréissel. An eng Glace iessen, schreiw dat och nach dobei! Gins grins. :-)

I: War et dann schéin zu Bréissel? F: Ganz flott, ja. P: Et war gaanzt! Schéin zu Bréissel, et war esou schéin wei dass ech nach eng keier wëll zeréck goen. I: Wat huet Iech zu Bréissel am beschten gefall? F: Basilika. P : Mir huet zu Bréissel am beschten den Metro gefall, well deen euh, séier gangen ass. Et war en MODERNEN Metro aus enger englecher Firma. Mir sinn mam Metro durch d'Daichtert gefuer ennen am Keller an Luuchten waren schéin beliicht.

atricks Corner

I T T E H SPAG O T S E P L A

Zubereitung (2 Personen) 1. 2. 3. 4. 5.

I: Nees op Bréissel? Huet et Iech sou gudd gefall? F: Ja! P : Den Patrick weilt nach eng keier op breissel goen well dat eng schéin grouss Stadt ass an mei intressant ass wei Arel.

Interview wurde abgehalten mit: Patrick und Fernando

I: Wart dir och verkleed? F: Nee, nach nie. Déi anner Léit verkleed. P: Mir waren net verkleed.

P

I: Hudd dir och eppes net sou gudd gefall? F: Doch, de huet mer gudd gefall. Kathedrale St. Michel ze Bréissel. Samsden 2. August gin ëch op en Groussausfluch. P: Nee. Et war alles schéin.

Wasser in einem Kochtopf schütten. Warten bis das Wasser kocht. Salz und Olivenöl dazu geben. Die Spaghetti ins Wasser geben und rühren. Die Spaghetti für 6 Minuten im kochenden Wasser lassen (siehe Packungsanleitung). 6. Die Spaghetti abschütten, den Pesto mit einem Löffel dazu geben und gut umrühren.

Zutaten • 250g Spaghetti • 190g Pesto • 3,5L Wasser • Meersalz • Olivenöl • Parmesan Käse

guten Appetit

15


Kleng Artikelen

Sven's Ferien in Las Palmas Hallo mein Name ist Sven Franck und bin 23 Jahre alt. Ich bin mit meinen Eltern, meinem Bruder, meinen 2 kleinen Cousinen, ihren Eltern, meinem Onkel und seiner Frau zum Flughafen gefahren. Wir sind vom Luxemburger Flughafen aus nach Las Palmas geflogen und dort vom Flughafen mit dem Bus zum Hotel gefahren. Las Palmas ist eine Spanische Insel und ist 35km von der Nord-Afrikanischen Küste entfernt. Unser Hotel ist das größte von Europa und heißt „Lopesan Costa Meloneras Resort, Spa & Casino“ und befindet sich in der Stadt Maspalomas. Das Hotel „Lopesan Costa Meloneras Resort, Spa & Casino“ In dem Hotel konnte man Massagen und Wellness machen. Ich habe nur eine Massage gemacht und nicht Wellness zusammen weil das sonst 4stunden gedauert hatte. Ich habe, eine Thai-Massage gemacht zum ersten Mal im Hotel „Lopesan Costa Meloneras Resort, Spa & Casino“. Die Thai-Massage hat am Anfang ein bisschen wehgetan. Nach 20 Minuten war ich ganz entspannt und war ganz schön.

schreiben den Preis drauf und versuchen dich über den Tisch zu ziehen. Palmitos Park Zu den Delfinen: Das Delfinarium erstreckt sich über einen Bereich von ca. 3.000 m2, und verfügt über 3 Schwimmbecken mit mehr als 4 Millionen Liter Wasser. Der Zuschauerbereich fasst 1.500 Personen und bietet eine unvergleichliche Aussicht auf die völlig naturbelassene Umgebung. Derzeit leben im Delfinarium, das insgesamt bis zu 9 Delfinen aufnehmen kann, 5 Tiere der Gattung Tursiops truncatus, die auch als Tümmler bekannt sind. Es handelt sich hierbei um das erste Delfinarium der Aspro-Gruppe und spiegelt sowohl die in den fast 20 Jahren des Firmenbestehens erworbenen Fachkenntnisse und eine entsprechende. Kompetenz wieder: Eine perfekte Einbettung in die natürliche Umgebung des Palmitos Parks.2

Thai-Massage : „Hierbei handelt es sich um eine alt überlieferte Massagetechnik, bei der die Energie-Meridianlinien des Körpers gedehnt und stimuliert werden; dadurch wird eine bessere Flexibilität der Gelenke und der Muskelelastizität, sowie eine Erhöhung des Energieflusses im Körper erreicht. Diese Behandlung ist besonders zu empfehlen für Personen, die sich körperlich wenig betätigen.“1 Schwimmbad und Aktivitäten

Das Hotel „Lopesan Costa Meloneras Resort, Spa & Casino“ hat drei Schwimmbäder und ein künstlicher Sandstrand. Einer der Schwimmbäder ist 100 Meter lang und geht bis zum Rand vom Gelände. Von weitem sieht es so aus als ob man Ins Meer schwimmen würde aber in Wirklichkeit landet man unten in der Geschäftsstraße. Aktivitäten gibt es auch beim Schwimmbad, wie zum Beispiel Zumba, Bingo und im Schwimmbad, wie zum Beispiel Aquagym. Beim Pool habe ich mit Brasilianischen Tanzer mit getanzt. Die sind gekommen wegen der WM 2014. Das Buffet

Das Buffet war riesengroß sehr lecker und reichhaltig an Lebensmittel, zum Beispiel das Dessert, Pizza, Fleisch, war sehr gut. Zum Buffet kann man morgens, mittags und abends gehen.

Personal Das Personal war sehr nett. Sie konnten Deutsch reden und spanisch. Sie waren sehr gut beim Bedienen und waren immer da. Es gab immer einen Chef der einen Abend aufpassen musste. Und am nächsten Tag war ein anderer der Chef. Shoppingcenter Personal Im Shoppingcenter konnte man Ps Vita, 3ds und psp Spiele kaufen. Zum Personal: Sie konnten Deutsch und andere Sprachen reden. Und wenn das Personal die Spiele versucht zu verkaufen geben sie einem den Taschenrechner und

16

Mein Erlebnis bei den Delfinen war sehr schön. Als Erstes Muss man Sich einen Taucheranzug ausleihen. Danach geht man ins Schwimmbecken dann wird einem erklärt, wie man mit dem Delfin umgehen muss. Den Delfin konnte man streicheln, spielen, an ihm festhalten, und er bringt dich ans Ufer. Danach war eine Delfinshow bei der man mitmachen konnte, oder auch nicht. Adler, Geier, Habichte und Papageien Vor den Delfinen geht man an Habichte, Adler, Geier und Papageien vorbei. Es gab auch Flugshows mit den 3 Tieren. Bei der Papageienshow sind die Papageien auf einem kleinen Skatboard, Dreirad, Einrad und Fahrrad gefahren. Die Papageienshow habe ich mir nicht angesehen weil die Tiere mir leid taten. Quellen: 1. http://www.lopesan.com/ 2. http://www.palmitospark.es/


Kleng Artikelen

Paul Schaus Lexikon der Etymologie Hallo zusammen, dieses Mal weiche ich ein klein wenig von meiner Norm ab. Ich werde nämlich, drei Wörter anstelle der üblichen zwei behandeln.

„Sympathie“ Als erstes wähle ich das Wort "Sympathie". Das Wort Sympathie kommt von dem Altgriechischen "συμπάθεια" (sympátheia), was literarisch "Mitgefühl" bedeutet. "συμπάθεια" setzt sich zusammen aus "συν" (syn), welches einfach "mit" bedeutet und die Wurzel"πάθ" (páth), was "fühlen"bedeutet.

„Empathie“ Als nächstes will ich das Wort "Empathie" erläutern. Dieses Wort, welches in der modernen Bedeutung nicht mehr der antiken Bedeutung entspricht, kommt ebenfalls aus dem Altgriechischen. Empathie, sprich "ἐμπάθεια" (empátheia) bedeutet im Altgriechischem eigentlich "Leidenschaft". In der Entwicklung von der altgriechischen zur neugriechischen Sprache hat "ἐμπάθεια" allerdings die Bedeutungen "Voreingenommenheit, Feindseligkeit und Gehässigkeit" angenommen. Soviel zur Vorgeschichte des Wortes "ἐμπάθεια", jetzt komme ich auf den Ursprung des deutschen Ausdrucks "Empathie" zu sprechen. Empathie, also der moderne Ausdruck ist ein Lehnübersetzung. Das heisst ein Wort aus einer Sprache wortwörtlich in eine andere Sprache übersetzt wird. Als Beispiel das Wort "Grossvater" ist eine Lehnübersetzung des französischen Wortes "grand-père". Zurück zum eigentlichen Thema, unser modernes "Empathie" kommt zwar tatsächlich von "ἐμπάθεια", aber in diesem Fall ist "ἐμπάθεια" die Lehnübersetzung vom deutschen Wort "Einfühlung". Das Wort "ἐμπάθεια" kann man einteilen in "ἐν" (en) und "πάθ" (páth). Wobei "ἐν" "in" bedeutet und "πάθ" bedeutet, wie schon bei Sympathie angedeutet, "fühlen". Der moderne Ausdruck von "Empathie" wurde erstmals im Jahre 1848 von dem deutschen Philosoph Rudolf Hermann Lotze verwendet.

Die letze Frage, die offen steht ist: Wo genau der Unterschied zwischen "Sympathie" und "Empathie" in der modernen Bedeutung ist? Also der Unterschied zwischen den Begriffen ist kaum wahrnehmbar. In der modernen Bedeutung bezeichnet "Empathie" die Fähigkeit, sich in andere Personen hineinzuversetzen und zu verstehen wie sie empfinden. "Sympathie" hingegen ist die Fähigkeit die Emotionen anderer Personen zu empfinden, als wären es die eigenen. Eine "empathische" Person versteht, wie sich eine andere Person fühlt, muss aber nicht zwangsläufig die Emotionen der anderen Person "mitfühlen". Auf der anderen Seite, eine "sympathische" Person empfindet die gleichen Emotionen wie eine andere Person, muss aber nicht wirklich verstehen, "warum" die andere Person so fühlt.

Quellen: Text: http://de.wikipedia.org/ http://www.etymonline.com/ Bild: Rune Weaver Cardfight Vanguard © 2012 Bushiroad http://cf-vanguard.com/en/ http://cardfight.wikia.com/ Hintergrund: Jüdische Gemeinde-Bibliothek in Berlin http://www.jg-berlin.org/

„Antipathie“ Als letztes hätte ich noch das Wort "Antipathie". Dieses Wort ist eigentlich schnell erklärt. Antipathie kommt vom griechischen "αντιπάθεια" (antipátheia), welches in "αντι" (anti) und das mittlerweile bekannte"πάθ"(páth) zerlegt werden kann. "αντι" bedeutet "gegen" und "πάθ" bedeutet, wie wir von den vorherigen Begriffen wissen, "fühlen". "Antipathie" bedeutet im zusammengesetzten Wort daher "gegen fühlen" und ist damit das Gegenteil von "Sympathie".

17


Pädagogesch

News aus dem SIA

(Service d'Intervention Ambulatoire)

Le Fonds social européen investit dans votre avenir

Am Freitag, dem 13.06.14, waren wir zusammen auf dem Kirchberg im Mudam, um uns die Ausstellung “Never for money, always for love” anzusehen. Das Museum ist architektonisch sehr schön und liegt mitten in einem Park, dem Park “Dräi Eechelen”, von wo aus man einen sehr schönen Ausblick über Luxemburg-Stadt hat. Im Museum hat uns besonders die Ausstellung von der Künstlerin Lynn Schammel gefallen, die die Kunst von Léa ausgestellt hatte. Am Ende des Ausfluges waren wir im Souvenir-Shop des Mudam. An der Wand des Shops war eine große Anzahl an Uhren angebracht, die beinahe hypnotisch gedreht haben und die verschiedensten Formen und Muster dargestellt haben. Georges, Marc & Tania Cathia Loor & Michael Wortmann

“Das Highlight des Museums war natürlich im ersten Saal die runde Kugel, wo man sich innen hineinsetzen konnte und mir hat die Ausstellung von Léa sehr gut gefallen.”

“Als wir mit dem Bus dorthin gefahren sind, war sehr aufregend gewesen und ich war so aufgeregt vor Freude.”

“Nur die Räume, wo fast leer waren, das hatte mir nicht so gut gefallen. Es ist zwar Kunst, aber für mich ist das schwer nachzuvollziehen, da nur ein einfarbiges Bild hängt.”

Team-Spirit-Dag Autisme Lëtzebuerg

18


Pädagogesch

Visite de la cuisine au Lycée Belval (Projet du Service Jobcoach)

En tant que dernier projet en date, le service Jobcoach a organisé une visite d’un nouveau lieu de stage, la cuisine du lycée Belval. Tous nos participants intéressés par le travail en cuisine ont été invités à y assister.

Les impressions de chaque participant par rapport à la visite:

“Am Ensembel wuar et net schlecht. Mee Kichen wier naicht fir mech.” Anne-Catherine

La visite était organisée en collaboration avec Restopolis, qui est prêt, à l’avenir, à accueillir régulièrement des stagiaires. Cette coopération avec les cuisines du Lycée Belval a été possible grâce à l’intervention d’un de nos anciens cuisinier qui a travaillé à Beckerich. Nous avons été accueuillis par Steve et Damien. Ils nous ont conduit à travers les différentes parties qui constituent la cuisine, à savoir: la cafétéria, la plonge, le refectoire, le self-service, la cuisine proprement dite avec ses différents départements (cuisine “chaude”, cuisine pour la préparation des petits pains, département des desserts et des préparations des plats froids, les chambres froides). La visite s’est poursuivie par les vestiaires, en passant par le coin recyclage, le coin pause, pour se terminer par le point de livraisons. Une telle visite permet aux futurs stagiaires de se familiariser avec le terrain, de faire connaissance avec le personnel et de poser toutes les questions qu’ils souhaitent; ceci en vue de faciliter le déroulement d’un stage éventuel. Depuis notre visite, deux de nos travailleurs ont déjà pu profiter de cette offre: Domenica Spina qui a réalisé un stage de trois semaines et Steve Künsch qui a profité de l’occasion de faire un jour d’essai pour se familiariser de plus près avec les différentes tâches demandées en cuisine.

SOEDER Cathy & GILSON Carole Service Jobcoach

“Ech hun daat ganz flott fonnt.” Michel

“Mir huet alles gefall. Ech géif och direkt nees do an den Stage goen.” Patrick

“D’Visite huet mer gefall, mee d’Gebei ass mir ze grouss. Wann ech misst do schaffen, dann am léiftsen an der waarmer Kichen, soss bei den Breidecher oder an der Préparatioun vum Geméis. Dëst konnt ech och schon ob engem Schnupperdaag ausprobéieren.” Steve

“J’ai apprécié la structure du travail, claire et nette. J’aime le fait que les pièces sont bien séparées pour chaque travail différent. Je serais partant pour y faire un stage.” Guillaume

“Ce qui ne m’a pas plu, c’est que dans le département cuisine, il n’y ait pas de fenêtres. J’ai aimé que la cuisine soit bien organisée.” David

“Et ass een schéinen Lycée an eng schéin Kichen. Mee ech wéilt net onbedengt an enger Kichen schaffen. Och spullen ech net gaer. Ech kéinnt awer leieren besser mam Iessen emzegoen an leieren ze kachen.” Alex

“Mer huet d’Visite gefall, am beschten den Opbau vun der Kichen mat deenen verschiddenen Réim fir déi verschidden Arbeschten. Ech hun lo och do een Stage gemeet, deen ganz gudd verlaaf ass.” Domenica

19


Pädagogesch

Schwarzfußindiander zu Fuß nach Japan unterwegs! Dabei haben sie viel entdeckt und haben uns folgende Informationen mitgebracht: Japan heißt in der eigenen Landessprache 日本 (Nihon) oder ニッポン (Nippon). Das bedeutet: „Ursprung der Sonne“. Daher auch der Begriff „Land der aufgehenden Sonne“. Warum sagen wir zu Japan „Japan“ und nicht „Nihon“? Des Rätsels Lösung: Die Bedeutung von „Nihon“ also „Ursprung der Sonne“ heißt im Chinesischen „Chipangu“ woraus die Einwohner Malaysias „Japang“ machten. Als im 16. Jahrhundert portugiesische Händler nach Asien reisten, schnappten sie dieses Wort auf und brachten es nach Europa, wodurch dass heute übliche „Japan“ entstand. Ein paar Beispiele für europäische Ländernamen auf japanisch: • Europa heißt ヨーロッパ (Youroppa) • Luxemburg heißt ルクセンブルク (Rukusenburuku) • Deutschland heißt ドイツ (Doitsu) • Frankreich heißt フランス (Furansu) • Belgien heißt ベルギ (Berugii) • Portugal heißt ポルトガル (Porutogaru) • Italien heißt イタリア (Itaria) • Spanien heißt スペイン (Supein)

Hauptreligion in Japan ist Shintoismus und Buddhismus. 神道 (Shintō) = „Weg Gottes“. Es existiert auch eine Mischung aus beiden, welche den Namen 神仏習合 (Shinbutsu-Shūgō) („Vermischung von Göttern und Buddhas“) hat. Zur Zeiten der Tenno-Dynastie wurden die Kaiser Japans als Nachfahren der Götter geehrt. Heutzutage werden diese auch noch 天皇 (Tenno) genannt. Das Wort „Tenno“ setzt sich aus den Wörtern für „Himmel“ und „Herrscher“ zusammen. Das Klima in Japan ist sehr wechselreich: im Norden sehr kalt und im Süden sehr tropisch. Im Norden Japans leben Japanmakaken, auch Schneeaffen genannt, die sich gerne in Onsen (heiße Quellen) erholen. Diese heißen Quellen entstehen durch unterirdischen Vulkanismus. Dieser Vulkanismus erhitzt das Wasser, welches dann an die Oberfläche tritt.

In Japan ist 4 eine Unglückszahl, weil eine der möglichen Aussprachen für „4“ ist 四 (shi), und dies kann auch 死 (shi) (Tod) bedeuten.

Der Name der japanischen Nationalflagge lautet übrigens „Hinomaru“, was „Kreis der Sonne“ bedeutet. Die Zeitzone von Japan ist GMT+8 als Vergleich hier in Luxemburg haben wir in der Winterzeit GMT+1 und in der Sommerzeit GMT+2. Ein kleines Beispiel: Wenn wir hier im Winter um 9:00 Uhr anfangen zu Arbeiten ist im gleichen Moment in Japan 16:00 Uhr. In Japan werden die Tage der Woche nach Elementen benannt: • Montag heißt 月曜日 (Getsuyōbi) (Tag des Mondes) • Dienstag heißt 火曜日 (Kayōbi) (Tag des Feuers) • Mittwoch heißt 水曜日 (Suiyōbi) (Tag des Wassers) • Donnerstag heißt 木曜日 (Mokuyōbi) (Tag des Holzes) • Freitag heißt 金曜日 (Kinyōbi) (Tag des Metalls) • Samstag heißt 土曜日 (Doyōbi) (Tag der Erde) • Sonntag heißt 日曜日 (Nichiyōbi) (Tag der Sonne)

Die geschriebene japanische Sprache besteht aus 3 Zeichensätzen, nämlich „Kanji“, „Hiragana“ und „Katakana“. Kanji „漢字“ sind die Zeichen die aus dem Chinesischen übernommen wurden, und können teilweise ganze Wörter darstellen. Hiragana „ひらがな“ und Katakana „カタカナ“ sind Silbenschriften und werden benutzt um Wörter zu vereinfachen. • Hiragana wird hauptsächlich benutzt um ursprünglich japanische Wörter (bestehend aus Kanji) darzustellen. • Katakana wird benutzt um zu Fremdwörter phonetisch1 transkribieren2.

Japanmakaken beim Bad in einem Onsen 温泉 (heiße Quelle) Die japanische Nationalflagge (also weißes Rechteck mit rotem Kreis in der Mitte) bedeutet symbolisch gesehen folgendes: der rote Kreis steht für die aufgehende Sonne und symbolisiert unter anderem die Eigenschaften Wärme, Helligkeit und Aufrichtigkeit der weiße Hintergrund steht für Redlichkeit und Reinheit.

Und die Moral von der Geschichte: Japan lohnt sich!

So wird „Nihon“ in japanischer KanjiSchrift geschrieben

phonetisch: so wie man es spricht transkribieren: umschreiben

1

20

2

So sehen japanische Bonbonverpackungen aus.

Eure Schwarzfußindianer vom Sozialtraining Die japanische 日の丸 (Hinomaru)

Nationalflagge

Quellen: Wikipedia


Extern

Disc-o-tisme Discotisme ass eng Disco fir Leit mat enger Behënnerung, natierlech awer och fir Leit ouni eng Behënnerung. Des Disco organiséiert Autisme Lëtzebuerg 3 mol Joer. Locatioun war am Ufank ëmmer am Double Deuce zu Foetz, huet mëttlerweil awer gewiesselt, an zwar op Wickreng „beim Hollänner“. Emol d'Joer kréie mer awer och de Centre Culturel am Préizerdaul zur Verfügung gestallt. Dëst ass immens praktesch fir de Summer, wou mer aus organisatoresche Grënn et net kenne „beim Hollänner“ maachen, an sou kennen dohinner auswäichen. Dobäi kennt nach dat mer mëttlerweil dann Discoen net nëmmen am Süde maache mee och méi Uewen an eisem klenge Land. Fir gutt Stëmmung suergt säit Ufank un den Dj Brave, deen keen onbeschriwwent Blat an der Musekwelt respektiv am Sozialsecteur ass. Méi Infoen zu him a senge Projete fannt der op: www.bamss.eu

um Site oder och heiansdo um Radio an hire Reklammen erwähnt. Mir waren och schonn 2 mol beim DNR an engem Mini-Interview. Duerch all di Saachen an zemools duerch eisen Email-Newsletter an duerch „Mund zu Mund Propaganda“ gëtt eise Bekanntheetsgrad ëmmer méi grouss an d'Disco erfreet sech ëmmer engem méi grousse Succès.

Schéckt eng Mail mat ärem Numm op discotisme@autisme.lu. Schreift just dobäi dat der um Newsletter intresséiert wiert, an dir krit ëmmer mat wann di nächsten Disco start.

Carmen Müller Luc Ruppert

DISC-O-TISME meets Préizerdaul

Säit mer am Préizerdaul sinn hunn mer een 2ten Dj deen eis op dëser Plaz mat gudder Musek zum Danze beweegt. Dëst ass den Dj Mani, deen bekannt ass duerch Discoteam „The Incredibles“. Zu Wickreng këmmert sech de Café selwer em Gedrénks, vue que dat mer am Préizerdaul an engem Centre Culturel sinn, hunn mer ee gesicht den eis hëlleft beim Iessen a Gedrénks organiséieren. Do hate mer dunn schnell de lokalen Theaterveräin „Dauler Schimmelkescht“ op eiser Säit, déi eis dobäi kräfteg ënnerstëtzen. Dat sou eng Disco dann awer ka lafen, däerf et natierlech net un der néideger Reklamm feelen. Mir maache Flyeren, weieng mir per Mail weider schécken, awer och op Plazen wie „beim Zak“ kenne verdeelen. Et gëtt Reklamm iwwert „MyWort“, Facebook, a bei „Info-Handicap“ gemaach. Bei Info-Handicap gin mer

16. 16. August August 2014 2014

den vun 16.00 bis 20.00

DJ MANI Op der Fabrik L-8611 Préizerdaul

Fir Gegrills an Gedrenks suergt:

Oweskees: Vierverkaaf:

(per mail ufroën)

5€ 3€

Fir weider Infoen: discotisme@autisme.lu

organisatioun: Autisme Luxembourg a.s.b.l. www.autisme.lu

21


Extern

Foto: Laurent Stoffel

Bealtaine De Bealtaine ass e Keltenfest dat um Neihaischen zënter 2008 gefeiert gëtt. Firwat de Numm Bealtaine; well am Alldag vun de Kelten Fester an Joreszäiten eng wichteg Bedeitung haten. Bei de Kelten war den 1 Mee Summerufank an dat huet bei hinnen Bealtaine geheescht. den éischten Festival war Ufank Mee dofir war et séier kloer wei de Festival géif genannt ginn. Mir, Autisme Luxembourg, haten dëst Joer en Stand do mat eise Produiten, déi an eisen verschiddenen Atelieren produzéiert ginn. Mir haten och e Workshop fir Kanner, wou mir mat

22

hinnen Braceleten gebastelt hunn. Mir kruten e gudden Feedback vun de Leit an de Kanner, déi begeeschtert waren vun deenen schéinen Pärelen, déi eis Gaardenequipe hirgestallt huet. VIP-Leit, enert anerem och d'Ëmwelt Ministerin Dieschbourg,

hunn sech et net huele gelooss fir bei eis ze passéieren an si hunn e grousst Intresse gewisen géigeniwwer eiser asbl, Autisme Luxembourg. E groussen Merci un déi Benevolen déi eis beim Workshop tatkräfteg ennerstëtzt hunn. Mam Centre de Loisirs waren mir schonn zwee mol um Bealtaine Festival an hunn nëmmen gutt Erennungen un des Deeg. Soumat hunn mir eis immens gefreet dëst Joer erëm opt Neihaischen ze fueren an un dësem super Evenement deelzehuelen. Mat vill Sonn haten mir dat idealt Wieder vir e flotten Nomëtteg ze verbréngen. Um Site sinn eis direkt déi vill verkleeten Leit opgefall. Mat flotten Detailer a villen verschidden Accessoiren hunn si vir eng ganz bestëmmten Stëmmung gesuergt. Als éischt sinn mir op déi grouss Platz gaangen; hei ass Musek gespillt ginn an d’Leit hunn Erfrëschungen zou sech geholl. Et huet eis awer dunn zimlech séier bis bei d’Keltenhaus gezunn. Um Wee vir bis dohin gouf et immens vill ze kucken. Ganz vill Stänn an di ënnerschiddlechst Aktivitéiten sinn ugebueden ginn. Iwwerall rondrëm d’Keltenhaus waren Atelieren opgeriicht ginn wou déi Jonk keltesch Handwierkskonscht entdecken konnten. Och hunn mir net schlecht gestaunt wei mir Feierspäitzer gesinn hunn, di eng genial Show ofgehal hunn. Direkt niewendrun war schonn déi

nächst Attraktioun. Et konnt een mat Feil a Bou oder souguer mat enger Axt op eng Zilscheif schéissen. Obwuel mir schonn mol hei waren, hunn mir nach eemol gestaunt wei mir beim Keltenhaus ukomm sinn. D’Gréisst vun dësem Bau ass einfach faszinant; mir hunn eis et vun allen Säiten ugekuckt. Bannen haten se e Feier ugemaach an rondrëm d’Feierplaz hunn verschidden Stänn hier Saachen zum Verkaf ugebueden. Als nächst sinn mir eis ukucken gaangen wei se fréier gekämpft hunn; mat ënnerschiddlechen Waffen hunn Schauspiller eng Show zum beschten ginn. Des war immens gutt astudéiert a spannend vir nozekucken. Uschléissend sinn mir rëm op di grouss Platz getrëppelt. Mir hunn eis e gudden Eisekuch geholl an der Musek nogelauschtert. Mir haten schonn vill erlieft an soumat huet eng kleng Stärkung gutt gedoen. Zum Schluss sinn mir namol iwwert de Site getrëppelt an hunn di flott Atmosphäre nach e bëssen op eis Wierken gelooss. Schon um Wee vir heem hunn mir eis fest virgeholl um nächsten Bealtaine Festival erëm mat dobäi ze sinn. Chantal


Un cadeau . sympa..

...un coffret quatre saisons! Un nouveau coffret de confitures artisanales aux parfums et aux couleurs des 4 saisons. Un nouveau design conçu par notre atelier graphisme.

Péckvillerschers-Maart an der Staat (Ouschterméindeg)


E grousse Merci un d'Schülerinnen vum Atert Lycée Réiden fir desen Don vun 1080 €

ternet n i s e t i s • • gadgets s e l i t x e t • édition • x e u u a q e i r n é n ots • pa ion num • impress ignalisation • calic •s • lettrage


Autisme Luxembourg a.s.b.l. Au service des personnes atteintes d’autisme • Un savoir-faire artisanal et des produits savoureux • Des créations originales et personnalisées • Des professionnels à l’écoute de vos souhaits et des besoins de votre entreprise

AutismeLuxembourg

NOS ATELIER

S

GÉS É T PR O

:

Céramique Jardinage Confiture Papier recyclé Couture créative Restauration - Sandwicherie G.E.D. - Archivage numérique Graphisme et Impression

www.autisme.lu Autisme Luxembourg a.s.b.l.

1, rue Jos Seyler

L-8521 Beckerich

Couture

créative

Des créations originales et personnalisées conçues avec des matériaux récupérés. Des produits de haute qualité réalisés par nos travailleurs atteints d’autisme.


Fun-Eck , der angeblich alles mputer entwickelt ben einen Superco ha ler aft ch ns ten und stellt eine sse Amerikanische Wi h vor dem Kauf tes lic tür na ihn te ch uf-Interessent mö r wissen. wissen soll! Ein Ka will er vom Compute er aus: "Ihr in Bruder zur Zeit?", me hnet, dann druckt rec r ute Testfrage: "Wo ist mp Co r de d un ein geben die Frage ma einen Vertrag in Die Wissenschaftler ll dort mit einer Fir wi Er g! kin Pe ch na Maschine LH474 n..." Bruder sitzt in der er die Lieferung vo n: "Wo ist mein llar abschließen üb ben und will wisse ha Höhe von 2 Mio. Do t Tes en ein ch no geistert aber wollte Der Käufer war be i und angelt!" sitzt am Mississipp Vater zur Zeit?" druckt aus: "Ihr Vater d un r ute mp Vater ist seit 5 Co in r ht alles weiß! Me Wieder rechnet de ich doch, dass er nic te uss "W r: ufe Kä r "Aha!" schreit de noch mal zur Jahren tot!" ben dann die Frage , überlegen und ge rzt stü be d sin ler Die Wissenschaft Ihr VATER sitzt am Kontrolle ein. Gatte ihrer Mutter! druckt: "Tot ist der d un r ge län et hn Der Computer rec lt!" Mississippi und ange

Rechen-Rätsel

em Geigenkasten Ein Junge geht mit sein ekommen öffnet zum Musiklehrer. Dort ang Pistole darin liegen er den Kasten, sieht eine Der Professor: Was und fängt an zu lachen. der Schüler: Ich ist daran so lustig? Darauf Vater denken, der musste gerade an meinen Bank steht...! jetzt mit meiner Geige in der

Léist desen Rechen-Rätsel. Hinweis: Fir Feeler ze vermeiden am besten mat engem Bläistëft unmolen. Wéi gett et geléist: Ziel vun dësem Rätsel ass et dass all Säit als Resultat 10 ergëtt. Mee et muss een an Richtung vum Pfeil rechnen. Ungefongen gëtt bei der 8. Dann einfach an richtung vun der Auer weider rechnen. All Ziffer vun 0 bis 9 duerf puer mol dran virkommen.

×

-

2 × 5↓ × + 1 + + 8 ×

-

+

-

+

↑ 26

×

×

+

+

+

÷

"Mama, w arum dro ht der Ma auf der B nn da vo ühne mit rne der D d em Stock ame "Er droht ? nicht, er dirigiert." "Aber wa rum schre it sie dan n so?"

+ ←


Fun-Eck

PRÄISRÄTSEL

Fëllt dëst Rätsel w.e.g aus, an deems der déi Wierder richtig afëllt. Schreiwt dann äer Léisung per Mail un grafik@autisme.lu. All richtig Léisungen huëlen un enger Auslousung Deel, wou des Kéier eng Persoun dëst flott Kachbuch (Däitsch oder Franséisch) gewanne kann. Einsendeschluss ass den 6. Oktober 2014.

3 Buchstaben: 4 Buchstaben: 5 Buchstaben: 6 Buchstaben: 7 Buchstaben: 8 Buchstaben: 9 Buchstaben: 10 Buchstaben: 11 Buchstaben: 12 Buchstaben: 13 Buchstaben: 19 Buchstaben: 29 Buchstaben: 30 Buchstaben:

BUS – BOA – ZUG – GUT – TAL – ABO – LOS – YEN DIVA – ZEUS – JUNI – REIS – JUNG – NEON – OBST – TROG – NUSS – YOYO NEXUS – TOXIN – PIXEL – SAHNE – TAXIS – INSEL – LIEBE BLASEN – RALLYE – ASBEST – ZEBRAS KREATIV – JUPITER – WIRBELE – ZEITUNG CHEMIKER – BREMSWEG – SALATOEL SUPERNOVA – KINNHAKEN – ENTENTANZ – NOTDIENST – REALITAET ABZIEHBILD – HAARKNOTEN – AHNUNGSLOS AUGENZEUGIN - RADIOCHEMIE SOMMERFERIEN – NEANDERTALER – WIRBELSAEULE ABSCHLEPPSEIL – QUANTENSPRUNG – NIEDERLAENDER FUSSBALLWELTMEISTER – ORCHESTERBEGLEITUNG NICHTREGIERUNGSORGANISATIONEN FRIEDENSNOBELPREISVERLEIHUNGEN

nnen:

a Ze gew

27



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.