Struktura projektu i jej uzasadnienie

dimira Putina. Chodzi więc o zbadanie, czy można mówić o istnieniu realnego partnera strategicznego Rosji, czy też partnerstwo takowe stanowi jedynie mglisty cel działań Federacji lub zasłonę dymną, za którą w rzeczywistości skrywa się konsekwentnie kontynuowany izolacjonizm. Wstępnie można mówić o pięciu hipotetycznych wariantach:

1. Idea partnerstwa strategicznego była dla ośrodka decyzyjnego Rosji putinowskiej jedynie figurą retoryczną służącą decydentom do mydlenia oczu partnerom handlowym i politycznym. Jej prawdziwym celem było pokazanie Rosji jako państwa otwartego, przyjaznego, a przede wszystkim jako wiernego i zaangażowanego partnera handlowego. 2. Rosja początków XXI wieku szczerze poszukiwała partnera politycznego i gospodarczego, ale z różnych powodów nie udało się jej znaleźć podmiotu, który z jednej strony powiązałby swe interesy z rosyjskimi, a po drugie dysponowałby potencjałem na tyle poważnym, by partnerstwo rozwiązywało istotne problemy Federacji zarówno w skali wewnętrznej, jak i międzynarodowej. 3. Partner strategiczny Rosji ukształtował się w sposób naturalny. Są nim ze względu na skalę obrotów handlowych państwa Unii Europejskiej, a w szczególności jej jądro w postaci Niemiec, Francji, Włoch i Holandii. 4. Na prawdziwie godnego zaufania partnera strategicznego Rosji wyrosły Chiny, które wypierają ciągle roszczeniowych (w obszarze politycznych standardów i sfery wpływów na terenie byłego ZSRR) Europejczyków. 5. Federacja Rosyjska porzuciła wizje partnerstwa strategicznego z obszarem „dalszej zagranicy” i skupiła się na obszarze bliskiego sąsiedztwa.

Jej geostrategicznym wyborem jest nie tyle restytucja Związku Radzieckiego, ile zbudowanie kontrolowanego przez Moskwę bieguna siły na bazie projektowanej Unii Eurazjatyckiej, w której skład powinna wejść większość państw byłego ZSRR, a w perspektywie także niektóre kraje spoza dawnego układu, poszukujące partnerów ze względu na niekompatybilność ich polityk do oczekiwań struktur euroatlantyckich.

Tak postawionym celom i wysuniętym hipotezom odpowiada układ niniejszej monografii. Jej tom pierwszy został poświęcony przede wszystkim rozwojowi rosyjskiej doktryny polityki zagranicznej oraz wynikającej z niej koncepcji partnera najbliższego i partnerów najdalszych. Tom drugi porusza kwestię stosunków Federacji Rosyjskiej z państwami Unii Europejskiej. Część pierwsza tomu omawia zagadnienia stosunków politycznych, natomiast część dru-