Round and Round magazine 7

Round & Round ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2014

MAGAZINE

AUGUST 2014

ISSN 2301 - 2730

Γνωρίστε τα Παραδοσιακά Χωριά της Κύπρου.

ΤΕΥΧΟΣ 7

Το χθες και το Σήμερα της Ευρύχου.

Welcome to Evrychou Village

Explore our Island!

Round&Round magazine http://www.roundandroundmag.com/

Round & Round MAGAZINE

Ηρακλείου 22, Τ.Κ. 3027, Λεμεσός, Κύπρος, Τηλ. 99 674 891 - 96 888 417 - 25 352 220 Email: roundmag1@hotmail.com

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ROUND & ROUND ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΟ ΒΡΕΙΤΕ ΣΤΑ ΕΞΗΣ ΣΗΜΕΙΑ:

Υπεραγορά Κυριάκος & Θέκλα Παπασταύρου (MAS) ΜΟΣΦΙΛΩΤΗ

Η εταιρεία Σταύρος Παρπής Τρόφιμα ΛΤΔ ιδρύθηκε το 1992 και ασχολείται κυρίως με την μεταποίηση του χαρουπιού. Η εταιρεία είναι η μεγαλύτερη του είδους στη Κύπρο, κατέχοντας ένα σεβαστό μερίδιο στην κυπριακή αγορά ενώ παράλληλα διαθέτει τον πιο σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό. Τα τελευταία χρόνια, συμμετέχει σε μεγάλες εκθέσεισ τροφίμων και ποτών στο εξωτερικό, ως αποτέλεσμα της μεγάλης αύξησης του ποσοστού εξαγωγής των προϊόντων σε διάφορες χώρες, όπως Ελλάδα, Γερμανία, Αυστραλία, Αίγυπτο, Αμερική. Τηλ: +357 - 25 561 397, +357 - 25 381 763, Φαξ: +357 - 25 561 230 Τηλ: Εργοστάσιο Λευκωσίας +357 - 22 486 401, Κινητό: +357 - 99 608 327 E-mail: info@parpis.com

Επιλέξτε αγνά προϊόντα PARPIS και δημιουργήστε απολαυστικούς διατροφικούς συνδυασμούς. Η ασύγκριτη γεύση, η ποιοτική υπεροχή καθώς και τα άφθονα θρεπτικά συστατικά των προϊόντων, μας φέρνουν πρώτους στις καρδιές και στο τραπέζι σας!

ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΣΤΟΚΚΟΣ - ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, ΠΑΦΟΣ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ PELECAN - ΠΕΡΙΟΧΗ ΛΙΜΑΝΑΚΙ, ΠΑΦΟΣ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΣΥΚΑΜΙΕΣ - ΑΡΓΑΚΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ - ΠΑΓΩΤΑΡΙΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΟΥΚΑ - ΜΟΥΤΑΓΙΑΚΑ STOP & FLY (ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ) - ΤΙΜΗ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΣΙΑΛΛΑΣ - ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΓ. ΦΥΛΑΞΕΩΣ, ΛΕΜΕΣΟΣ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΣ - ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΡΙΒΑ ΔΙΓΕΝΗ CH.K YPSONAS KIOSK - ΠΕΡΙΟΧΗ ΗΛΙΑ ΚΑΝΑΟΥΡΟΥ, ΥΨΩΝΑΣ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΡΟΔΟΝ - ΔΡΟΜΟΣ ΨΙΜΟΛΟΦΟΥ - ΚΑΠΕΔΕΣ - ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ ΚΡΕΟΠΩΛΕΙΟ ΤΤΟΥΜΠΑΣ - ΚΟΚΚΙΝΟΤΡΙΜΙΘΙΑ ΑΡΤΟΠΟΙΕΙΟ ΣΤΕ-ΜΑ - ΑΣΤΡΟΜΕΡΙΤΗ ΚΑΦΕΝΕΙΟ - SUPERMARKET ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ - ΚΑΤΩ ΠΛΑΤΡΕΣ ΚΩΣΤΑΣ SUPERMARKET - ΤΡΙΜΙΚΛΙΝΗ ΤΟ ROUND & ROUND ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΟ ΒΡΕΙΤΕ ΣΤΕΑΣΑ ΦΡΟΥΤΑΡΙΑ - ΑΘΗΑΙΝΙΤΗΣ ΚΑΙ ΣΕ ΑΛΛΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΔΕΝ XPRESS POINT - ΚΥΡΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΚΟΦΙΝΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΕΔΩ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Integrate carob in your everyday life, using it as a sweetener in cakes, breakfast cereals...

Or simply enjoy it in hot and cold beverages!

4 Ευρύχου 16 Άγιος Ιωάννης (Πιτσιλιάς) 18 Πλατανιστάσα 20 Φτερικούδι 22 Λειβάδια (Πιτσιλιάς) 24 Σαράντι 28 Δελίκηπος 32 Σαλαμιού 36 Φιλούσα (Κελοκέδαρων) 38 Μαμώνια 44 Άρμου

46 Σίμου 50 Παχύαμμος

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ: Εκδότρια: Ιωάννα Παπαπέτρου Τηλ. 96 888 417 Συντάκτρια: Παναγιώτα Μίτα Μεταφράσεις: Θεοδόρα Αντωνίου Lay out - Σελίδωση: Χρύσω Λίλλυτου Εκτύπωση: Lithostar Ltd

Μετά από παράκληση αρκετών αναγνωστών, όσοι φίλοι του περιοδικού Round&Round magazine επιθυμούν, μπορούν να εγγραφούν συνδρομητές έναντι μικρής χρέωσης, ώστε να λαμβάνουν τα τεύχη μας. Για πληροφορίες και εγγραφές παρακαλώ επικοινωνείτε με την κ. Ιωάννα Παπαπέτρου, τηλ. επικοινωνίας: 96888417, e-mail: roundmag1@hotmail.com, για να δώσετε τα στοιχεία επικοινωνίας σας. Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων. Η διεύθυνση του Round&Round Magazine

1

Κυπριακοί Χοροί: η ψυχή της παράδοσής μας

ELPIS TOURISM & HOSPITALITY SEMINARS LTD ΣΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Ιωάννα Παπαπέτρου Εκδότρια

ΜΙΧΑΛΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΛ. 22 355651 / 99 657037 elpisseminars@cytanet.com.cy

Οι κυπριακοί χοροί από τα πολύ παλιά χρόνια ήταν βαθιά ριζωμένοι στην καρδιά του λαού. Ήταν βίωμα και συνήθεια. Οι κυπριακοί χοροί είναι ανάλαφροι, δροσεροί, σεμνοί και επιβλητικοί. Είναι λεβέντικοι και χαρακτηρίζονται για τη χάρη και το κέφι τους. Οι ανδρικοί και γυναικείοι αντικριστοί χοροί είναι από τους πιο παλιούς, είναι σαν χορόδραμα και προέρχονται από τον εξής μύθο-παραμύθι. Κάποτε, στα παλιά χρόνια, ζούσε μια όμορφη βασιλοπούλα της Κύπρου, η οποία μόλις έφθασε σε ηλικία γάμου, προκειμένου να διαλέξει τον καλύτερο νέο για σύζυγο της, έβαλε ντελάληδες να διαλαλήσουν ότι προκηρύσσει διαγωνισμό χορού. Την ορισμένη μέρα έγινε η συγκέντρωση μπροστά στη βασιλοπούλα, αλλά και σε πολλούς θεατές. Οι νέοι που μαζεύτηκαν άρχισαν να χορεύουν ανά δύο, ο ένας απέναντι στον άλλον (καρτζίν= αντικριστά), απ' όπου προήλθε και η λέξη αντικριστοί χοροί ή καρσιλαμάδες. Οι χοροί αντικατοπτρίζουν τη ζωή και τις συνήθειες των ανθρώπων της Κύπρου. Το κυριότερο ίσως χαρακτηριστικό των κυπριακών χορών είναι ότι στους περισσότερους από αυτούς οι άντρες χορεύουν χωριστά από τις γυναίκες, λόγω κυρίως των αυστηρών ηθών που επικρατούσαν την τότε εποχή. Θεωρούνταν ανήθικο η γυναίκα να χορεύει με πηδήματα, καθίσματα, κουνήματα του κορμιού και του στήθους, κτυπήματα των ποδιών και κροταλίσματα των δακτύλων. Γι’ αυτό το λόγο οι γυναικείοι χοροί χαρακτηρίζονται για τη σεμνότητά τους. Στο χορό οι γυναίκες ήταν στητές και καμαρωτές, αλλά χαμηλοβλεπούσες προς αποφυγή ανταλλαγής ματιών με το αντίθετο φύλο.

Οι κυπριακοί χοροί είναι η ψυχή της παράδοσής μας, οι συνήθειες και οι εμπειρίες μας. Οφείλουμε να τους διαφυλάξουμε, γιατί είναι η εθνική μας ταυτότητα και οι ρίζες μας.

Folk culture

Theodora Antoniou Traslator

Folk Culture" is a broad term covering a wide variety of activities that have formed the Cypriot tradition´s character and identity. Specifically, one may refer to the material and immaterial culture based on accounts that have survived to this day. Folk culture includes a variety of activities: traditional dance and folk music, embroidery, textile and silk production, architecture, woodcarving, basket weaving, pottery making, folk poetry, and silversmithing). All the above comprise the core of Cypriot tradition and bear testimony of the inner world and character of the Cypriot people. One may witness some of the aforementioned arts across the island since they have become part of our everyday life and living tradition, and it’s what keeps the spirit in our hearts alive.

2

3

Round & Round I Ευρύχου ολόκληρη την περιφέρεια. Η κοινότητα διαθέτει Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο & Λύκειο και Δημόσιο Νηπιαγωγείο στα οποία φοιτούν παιδιά από 14 χωριά, τόσο της Σολιάς, όσο και της Μαραθάσας. Επίσης διαθέτει Αγροτικό Πυροσβεστικό Σταθμό ο οποίος αποτελεί το θεματοφύλακα των οικολογικών πνευμόνων των κοιλάδων Σολέας, Μαραθάσας και μερικών χωριών της Πιτσιλιάς. Επιπλέον, διαθέτει Αγροτικό Κέντρο Υγείας, το οποίο επισκέπτονται κάθε χρόνο 30.000 περίπου ασθενείς, Υγειονομείο, Αστυνομικό Σταθμό & Αστυνομική Διεύθυνση Μόρφου, όπου η εδαφική αρμοδιότητά της καλύπτει την ευρύτερη περιοχή από τον Αστρομερίτη μέχρι τον Κάτω Πύργο και έξι χωριά της Δυτικής Μαραθάσας, της Επαρχίας Λεμεσού, ενώ η εδαφική έκταση που βρίσκεται υπό την ευθύνη του Τοπικού Σταθμού καλύπτει τα χωριά Τεμβριά, Ευρύχου, Κοράκου, Λινού, Φλάσου, Κατύδατα, Σινάορος, Άγιος Θεόδωρος και Αγρολάδου. Επίσης στο χωριό έχει, μετά την τουρκική εισβολή του 1974, την προσωρινή του έδρα ο Μητροπολίτης

Περιοχή Σολιάς

H

Ευρύχου Η Ευρύχου, ένα γραφικό χωριό της επαρχίας Λευκωσίας, αγροτικό και διοικητικό κέντρο της Σολιάς, βρίσκεται 50 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας και απέχει 30 χιλιόμετρα από το Τρόοδος. Βρίσκεται πάνω στον παλαιό δρόμο Λευκωσίας – Τροόδους. Είναι κτισμένη στην ανατολική όχθη του ποταμού Καρκώτη ή Κλάριου. Από τις πλαγιές της ρέουν μικρά ρυάκια προς την κοιλάδα, τα οποία τη διαμελίζουν κάνοντας το τοπίο πραγματικά μαγευτικό. Λόγω ακριβώς αυτής της θέσης της, οι κλιματολογικές και γενικά οι καιρικές συνθήκες της είναι πολύ καλές, μεσογειακές. Εδώ δεν υπάρχει ούτε το ψύχος του Τροόδους, αλλά ούτε και η υπερβολική ζέστη της Λευκωσίας, ούτε ακόμη και η υγρασία της θάλασσας. Αν και ολόκληρη η περιφέρεια της Σολιάς είναι φημισμένη για τα φρούτα και τα λαχανικά της, ωστόσο η Ευρύχου είναι ιδιαίτερα γνωστή για την ποιότητα των μήλων της. Για την ονομασία του χωριού υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Η επικρατέστερη εκδοχή αναφέρει ότι πήρε την ονομασία του επειδή είναι το μοναδικό χωριό της

περιοχής που έχει τη μεγαλύτερη έκταση: από το ΕυρύςΧους που στα αρχαία ελληνικά σημαίνει «Μεγάλος Χώρος». Μια δεύτερη εκδοχή αναφέρει ότι σύμφωνα με την παράδοση το όνομα δόθηκε στο χωριό από μετανάστες άλλων περιοχών, οι οποίοι βρήκαν εδώ

“ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΥ”

4

αρκετή και εύφορη γη «Ευ-Χους». Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι πήρε το όνομα του από τον πρώτο κάτοικο της κοινότητας που ονομαζόταν Ευρύχιος. Σε παλιούς χάρτες του 1573 το χωριό αναφέρεται και με την ονομασία Εαρικό και ο Μας Λατρί το γράφει Eurichou. Στα παλιά χρόνια και πριν από την ανεξαρτησία, τόσο οι δρόμοι όσο και γενικά η εικόνα που παρουσίαζε η Ευρύχου δεν είχε καμιά ιδιαιτερότητα που να την κάνει να ξεχωρίζει ως ένα αναπτυγμένο χωριό. Με την εγκαθίδρυση του Συμβουλίου Βελτιώσεως το 1964, ως θεσμού τοπικής αυτοδιοίκησης άρχισε η σταδιακή ανάπτυξη του χωριού. Τα μονοπάτια έγιναν δρόμοι. Τα φανάρια αντικαταστάθηκαν με ηλεκτροφώτιση, πρώτα στους δρόμους και αργότερα σ’ όλα τα σπίτια. Η προμήθεια νερού μπήκε σε όλα τα νοικοκυριά. Εγκατάσταση τηλεφώνων και άλλων τηλεπικοινωνιακών μέσων ήταν σχεδόν γενική. Η φυσιογνωμία του χωριού άλλαξε ριζικά και δικαιωματικά μπορούμε να μιλάμε για ένα αναπτυγμένο χωριό. Το 1999 μετονομάστηκε σε Κοινοτικό Συμβούλιο Ευρύχου, όπου στο κτιριακό του συγκρότημα στεγάζονται διάφορες υπηρεσίες όπως η Επαρχιακή Διοίκηση Λευκωσίας, το Επαρχιακό Γραφείο Γεωργίας, το Κτηματολόγιο, το Γραφείο Εργασίας, το Τμήμα Δασών, το Ταμείο Θήρας και το Γραφείο Ευημερίας. Η Ευρύχου που βρίσκεται σχεδόν στο κέντρο της κοιλάδας του Καρκώτη, αποτελεί το αγροτικό και διοικητικό κέντρο της Σολιάς, το οποίο εξυπηρετεί

Μόρφου Κ. Κ Νεόφυτος. Η Μητρόπολη Μόρφου από την προσφυγική της έδρα συνέχισε να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πνευματική ζωή του τόπου, νουθετώντας το λαό και αξιοσημείωτη είναι η προσφορά της τόσο στο χωριό όσο και στην περιφέρεια. Αυτό άλλωστε διαφαίνεται μέσα από την ίδρυση

5

Round & Round I Ευρύχου

φιλανθρωπικών κέντρων, καθώς και από την οργάνωση θρησκευτικών και πολιτιστικών οργανώσεων. Απέναντι από την Ι.Μ. Μόρφου βρίσκεται το Πολυδύναμο Κέντρο Τρίτης Ηλικίας ΄΄Η Σολέα΄΄, στόχος του οποίου είναι η προσφορά υπηρεσιών σε ηλικιωμένους, σε ανάπηρους, σε παιδιά σχολικής και προσχολικής ηλικίας ακόμη και σε βρέφη. Η διοικούσα επιτροπή του Πολυδύναμου Κέντρου απαρτίζεται από 10 άτομα εθελοντές της περιοχής, οι οποίοι παρέχουν τις υπηρεσίες τους χωρίς αμοιβή. Ο Πρόεδρος της επιτροπής είναι ο εκάστοτε Μητροπολίτης Μόρφου. Παρόλη την ανάπτυξη, το χωριό διατηρεί σε μεγάλο

TIP:

Άξιο αναφοράς είναι το παρεκκλήσι του Οσίου Κυριακού ο της Ευρύχου, ο οποίος γιορτάζει στις 24 Μαΐου.Είναι τοπικός άγιος. Το παρεκκλήσι αυτό είναι άθικτο παράδειγμα μεσαιωνικής κατακόμβης.

6

βαθμό τη λαϊκή αρχιτεκτονική του. Οι κεραμιδένιες, επικλινείς στέγες, τα ξύλινα μπαλκόνια, τα μαντάλια και τα ρομανίσια, και το τοπικό πέτρωμα με το οποίο είναι κτισμένοι οι τοίχοι των σπιτιών είναι πληθωρικά στοιχεία της λαϊκής αρχιτεκτονικής του χωριού. Οι δυο μεγάλες εκκλησίες της Ευρύχου, του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Μαρίνας χρονολογούνται στα τέλη του 19ου αιώνα. Η Εκκλησία της Αγίας Μαρίνας βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και κτίστηκε το 1872. Είναι Γοτθικού ρυθμού με παραλλαγή των παραθύρων και της στέγης που είναι επικλινής. Στη νότια πλευρά της αυλής υπήρχε κάποτε κοιμητήριο. Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου κτίστηκε το 1886. Είναι γοτθικού ρυθμού. Οι αγιογραφίες του ιερού της εκκλησίας είναι του 1980. Η εν λόγω εκκλησία αποτελεί, μετά την εγκαθίδρυση της Ιερής Μητρόπολης Μόρφου στο χωριό, τον Μητροπολιτικό Ναό. Άξιο αναφοράς είναι το παρεκκλήσι του Οσίου Κυριακού ο της Ευρύχου, ο οποίος γιορτάζει στις 24 Μαΐου. Είναι τοπικός άγιος. Το παρεκκλήσι αυτό είναι άθικτο παράδειγμα μεσαιωνικής κατακόμβης. Είναι αξιοπρόσεκτο και από αρχαιολογικής πλευράς: πρόκειται για ξυλόστεγη βασιλική με ειδική προεξοχή στο βόρειο τοίχο, όπου βρίσκεται ο Τάφος του Όσιου. Πότε ακριβώς έζησε, ποια ήταν η καταγωγή του, πότε κοιμήθηκε είναι άγνωστο. Φαίνεται πως τελεύτησε ειρηνικά, μετά από μια ασκητική ζωή που θεωρήθηκε από τους συγχρόνους του οσιακή, αξία απότισης τιμής αγίου. Ο ναός είναι κτίσμα ηλικίας πέραν των πεντακοσίων χρόνων, και καμιά ένδειξη δε μας οδηγεί σε υποψία ότι ήταν κτισμένος, πριν την ταφή του οσίου. Οι αγιογραφίες που σώζονται δίπλα στο κουβούκλιο του τάφου είναι του 16ου, ενδεχομένως και του 15ου αιώνα. Συνεπώς ο όσιος Κυριακός ασκήτεψε στο χωριό και αγίασε οπωσδήποτε, πριν η Κύπρος καταστεί ναύσταθμος των Βενετών. Είναι όμως άγνωστο, προς το παρόν, το χρονικό σημείο, δηλαδή πόσο νωρίς μπορεί να τοποθετηθεί το πέρασμα του από τον κόσμο.

"Ο ΜΥΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΥΛΛΗ" ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΧΟΥ “Ο πιο γραφικός από όλους τους μύλους.” Βρίσκεται στην έξοδο της Ευρύχου προς την Κοράκου, μέσα σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον. Ο μύλος αυτός κτίστηκε το 1878 από το Χατζηστυλλή Χατζηχριστοφή και λειτουργούσε ως αλευρόμυλος. Το 1910 προστέθηκε στο μύλο μηχανή για χωρισμό του βαμβακιού από τους σπόρους του, η λεγόμενη εκκοκκιστική μηχανή. Την εποχή εκείνη στη Σολιά καλλιεργείτο εντατικά το βαμβάκι και την πιο μεγάλη παραγωγή είχε η Ευρύχου, καθώς ήταν το καλύτερο βαμβάκι της Κύπρου. Ο μύλος ανακαινίστηκε το 1926 από το Χρίστο Στυλιανίδη. Είναι ένα μοναδικό στο είδος του αρχιτεκτονικό κτίριο με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και αποτελεί δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής. Από την Ευρωπαϊκή Ένωση δόθηκε το πράσινο φως για δημιουργία μουσείου υδροκίνησης.

Ο ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΥΧΟΥ Ως κεφαλοχώρι της περιοχής, η Ευρύχου αποτέλεσε το δυτικό τέρμα του Κυπριακού Σιδηροδρόμου που ένωνε την Αμμόχωστο με τη Λευκωσία και τη Λευκωσία με την Ευρύχου, με γραμμή συνολικής αποστάσεως 72 μιλίων. Ο Σιδηρόδρομος, αν και λειτούργησε από το 1906, με την Ευρύχου ενώθηκε τον Ιούνη του 1915. Το 1932 λειτούργησε και σιδηροδρομική διακλάδωση μεταξύ Ευρύχου και Καλού Χωριού Λεύκας. Στα 46 χρόνια λειτουργίας του, ο ΚΚΣ έγινε «μάρτυρας» σε διάφορα ενδιαφέροντα γεγονότα που σημάδεψαν τη νεότερη ιστορία της Κύπρου, ανάμεσα στα οποία είναι: η μεταφορά του Υφυπουργού Αποικιών Winston Churchill τον Οκτώβριο του 1907, το ξήλωμα 120 υάρδων σιδηρογραμμής κατά τα Οκτωβριανά γεγονότα του 1931, καθώς ο Σιδηρόδρομος θεωρείτο σύμβολο της βρετανικής αποικιοκρατίας, το κλείσιμο του Σταθμού της Ευρύχου στις 31 Δεκεμβρίου 1931 ως αντίποινα στη ρίψη τενεκέδων στον Κυβερνήτη Sir Ronald Storrs από τους χωρικούς, η μεταφορά συμμαχικών στρατευμάτων από και προς το λιμάνι της Αμμοχώστου, το Αεροδρόμιο Λευκωσίας και τον Ξερό κατά τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους, η στόχευση από τις Κεντρικές Δυνάμες κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και από τον Άξονα κατά το Β’

7

Round & Round I Ευρύχου Παγκόσμιο Πόλεμο, η μεταφορά μεγάλου αριθμού από τους 50.000 Εβραίους πρόσφυγες στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στον Καράολο μεταξύ του 1946 και 1949. Το κτίριο του τερματικού σταθμού στην Ευρύχου ανακαινίστηκε πρόσφατα από το Τμήμα Αρχαιοτήτων και δημιουργήθηκε το μοναδικό στην Κύπρο «Μουσείο Σιδηροδρόμων Κύπρου». Ο πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Ευρύχου κ. Ξενάκης Ξενοφώντος διακρίνεται κυρίως για το ήθος και την απέραντη αγάπη που τρέφει για το χωριό του. Από μικρή κιόλας ηλικία ήταν στα δρώμενα του χωριού, καθώς ο πατέρας του διετέλεσε επίσης κοινοτάρχης της Ευρύχου. Σε συζήτηση που είχαμε μαζί του καταλάβαμε ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο, ο οποίος αντιλαμβάνεται το τεράστιο χρέος που ανέλαβε, όταν οι συγχωριανοί του τού εμπιστεύτηκαν την προεδρία του Κοινοτικού Συμβουλίου. Ο κ. Ξενοφώντος σε συνεργασία με τα υπόλοιπα μέλη του Κοινοτικού

Συμβουλίου συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη, την ευημερία των κατοίκων και την προβολή της Ευρύχου. Οι στόχοι τους, μέχρι στιγμής, επιτυγχάνονται χάρη στην σκληρή δουλειά και την αποφασιστικότητα που τους διακρίνει. Επισκεφτείτε την πανέμορφη Ευρύχου, την αρχόντισσα της Σολιάς. Εκεί που παρόν με τους γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης συναντά το πλούσιο και ένδοξο παρελθόν. Η πλούσια ιστορία της που είναι εμφανής σε κάθε στενό, σε κάθε γωνιά, καλεί τον καθένα μας να μπει στα μονοπάτια της και να την εξερευνήσει, να γίνει κομμάτι της και να την αγαπήσει. http://www.evrychou.org.cy/

TIP: Στα 46

χρόνια λειτουργίας του, ο ΚΚΣ έγινε «μάρτυρας» σε διάφορα ενδιαφέροντα γεγονότα που σημάδεψαν τη νεότερη ιστορία της Κύπρου, ανάμεσα στα οποία είναι: η μεταφορά του Υφυπουργού Αποικιών Winston Churchill τον Οκτώβριο του 1907.

Evrychou, is a picturesque village of the Nicosia district, and it is about 50 km from the capital and 30 km from Troodos mountains. The river Klarios or Karkotis which crosses the village gives Evrychou a wonderful climate that makes the village an enchanting destination for everyone, both in winter and summer. It is the main village in the wider region of Solia and since the ancient times Evrychou plays an important role in the wider area.

In Evrychou one can visit the Church of Saint George built in 1886 a church that is famous for its hagiographies.

Moreover one can visit the church of saint Marina built in 1872 which can be found in the center of the village.

Worth mentioning is the chapel of Osios Kyriakos, a local saint. The church has a wooden basilica which ages more than 500 years and also hagiographies that date back to the 16th or 15th century. Visit Evrychou and get to know the history of this village. Lastly another must see is the “Milos of Stilis” built in 1878, which functioned as flour mill and the Cyprus Government Railway, which operated for 46 years in the village and was associated with major events of the modern history of Cyprus. It is undutΙful that Evrychou is the jewel of Solia area, a village that perfectly combines the present and the glorious past.

8

Είναι ήδη γνωστή από τα πανάρχαια χρόνια η στενή σχέση του ανθρώπου με τη φύση, η οποία του χάρισε απλόχερα όλα τα δώρα της. Ένα προϊόν που χρησιμοποίησε από πολύ νωρίς ο άνθρωπος είναι το σαπούνι, αντλώντας τις πρώτες ύλες για την κατασκευή του από τη μάνα φύση. Σύμφωνα με τον ελληνικό μύθο, το σαπούνι ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά κατά τύχη στην Αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στο νησί της Λέσβου. Η παράδοση ευτυχώς συνεχίζεται… Στο χωριό Ευρύχου ο κ. Δημήτρης από τη Θεσσαλονίκη, μυημένος στην τέχνη του σαπουνιού από τη μητέρα του, μαζί με τη γυναίκα του, κ. Αγνή, με σεβασμό στην μακραίωνη παράδοση του σαπουνιού φτιάχνουν σαπούνια και κρέμες από αγνά υλικά με βάση το αγνό παρθένο ελαιόλαδο, εμπλουτίζοντας τα με βότανα, aloe vera και αιθέρια έλαια, όλα δικής τους παραγωγής, κάνοντας ένα θαύμα, ένα παράθυρο στη φύση. Η επιλογή όλων των πρώτων υλών στις κρέμες και τα σαπούνια γίνεται με γνώμονα τις θεραπευτικές και αναπλαστικές τους ιδιότητες. Το προιόν (σαπούνι ή κρέμα) από ελαιόλαδο κρατάει τις φυσικές ενυδατικές ιδιότητες του ελαιόλαδου, είναι απαλό, υγιεινό, χωρίς χημικά, πλούσιο σε βιταμίνη Ε και αντιοξειδωτικά, κατάλληλο για όλα τα δέρματα. Φτιάχνονται, επίσης, σαπούνια και κρέμες από καρότο που βοηθούν στην ανανέωση των κυττάρων του δέρματος και την επαναφορά της ελαστικότητας της επιδερμίδας, από λεβάντα, η οποία είναι γνωστή για τις ενυδατικές και αναγεννητικές της ιδιότητες, από μέλι, το οποίο έχει αντιοξειδωτικές, αντιμικροβιακές και αντιβιοτικές ιδιότητες και βελτιώνει την εμφάνιση του δέρματος. Περίφημα είναι, επίσης και τα προϊόντα με αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλου, που βοηθούν στην ενυδάτωση και την τόνωση του δέρματος ή με αμυγδαλέλαιο που είναι πλούσιο σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία και θρέφει την επιδερμίδα αφήνοντάς την απαλή και ενυδατωμένη. Τα προϊόντα τους δεν αποτελούν βιομηχανικά προϊόντα ευρείας κατανάλωσης αλλά παραδοσιακά, χειροποίητα προϊόντα άριστης ποιότητας που συνιστώνται για καθημερινή χρήση . Μπορείτε να τους επισκεφτείτε στην Ευρύχου, καθώς και στο κατάστημά τους στη Λευκωσία, να συνομιλήσετε μαζί τους και να μάθετε από αυτούς περισσότερες λεπτομέρειες για τα προϊόντα τους και τις ευεργετικές τους ιδιότητες. Θέλουμε να τονίσουμε στους αναγνώστες μας ότι οι πληροφορίες προορίζονται αποκλειστικά για ενημερωτική χρήση, ενώ δεν είναι πρόθεσή μας να παρέχουμε συμβουλές για ιατρικά θέματα.

Τηλ.: 97 767 279, 22 933 018, 99 202 766 In Evrichou village Mr Demetris from Thesaloniki along with

his wife Mrs Agni make soaps and creams based on virgin olive oil of their own production. The couple also makes products enriched with fruits, vegetables, herbs essential oils, lavender, honey, rose oil, almond oil and Shea butter which are widely known for their beneficial qualities. One can visit the couple in Evrichou village or in their shoαp in Nicosia , have a chat with them, consult them and learn from firsthand about the many beneficial qualities of their products.

ΑΛΛΑΝΤΙΚΑ ΛΟΥΗΣ Χ’’ ΚΩΣΤΑΣ

MICHEL’S PIZZA Τηλ.: 22 933 000

Φρέσκια ζύμη και άριστα υλικά είναι η συνταγή της επιτυχίας της οικογενειακής επιχείρησης MICHEL’S PIZZA στην Ευρύχου. Η επιχείρηση επιμελείται τα πιάτα της με σπιτική φροντίδα χρησιμοποιώντας τα πιο φρέσκα και αγνά υλικά. Στο μενού κυριαρχούν οι πίτσες, οι μακαρονάδες, τα σάντουιτς, τα χάμπουργκερ και οι σαλάτες. Απολαύστε αυθεντικές ιταλικές συνταγές που θα σας συναρπάσουν και θα σας οδηγήσουν σε μια μεσογειακή γαστρονομική απόλαυση. Μετά από το υπέροχο ταξίδι σας στη γεύση, μπορείτε να απολαύσετε τον καφέ σας ή το παγωτό σας ολοκληρώνοντας ένα νόστιμο και ποιοτικό γεύμα.

ΌΛΟΙ ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΤΗ MICHEL’S PIZZA!!

Michels pizza in Evrichou serves original Italian traditional recipes. We welcome you to try our delicious pizzas pastas along with our sandwiches hamburgers and fresh salads all made with the most pure ingredients. Our pizzeria also serves coffee and ice cream.

Τηλ.: 99 626 844, 22 932 497

Ο Λοΐζος Χατζηκώστας γεννήθηκε στην Ευρύχου της επαρχίας Λευκωσίας την 1/8/1960. Είναι παιδί του Κωνσταντίνου και της Ελένης Χατζηκώστα, γεωργών στο επάγγελμα. Από μικρός έδειξε το ενδιαφέρον του για τη φύση και διδάχθηκε τις αξίες της εποχής. Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Σολέας και στη συνέχεια ακολούθησε την οικογένειά του στα κτήματα τους. Είναι νυμφευμένος με την Σοφία Χατζηκώστα και έχουν 4 παιδιά. Στις 20 Νοεμβρίου 1982 άνοιξε τη δική του επιχείρηση στο χωριό Ευρύχου την οποία διατηρεί μέχρι και σήμερα. Η ανάγκη για ένα κρεοπωλείο στο χωριό το οποίο διέμενε και η αγάπη του τον ώθησαν να είναι ο νέος κρεοπώλης του χωριού της Ευρύχου. Από τότε μέχρι και σήμερα η φήμη του κρεοπωλείου έχει εξαπλωθεί σχεδόν σε όλα τα μέρη του κόσμου, γιατί προσφέρει πάντοτε φρέσκο ντόπιο κρέας με ποιότητα την οποία δεν μπορείς να βρεις τόσο εύκολα στο χώρο αυτό. Η φήμη του κρεοπωλείου άρχισε να αυξάνεται περίπου το 1990, όταν το Κρεοπωλείο Λούης ασχολήθηκε με την μεταποίηση κρεάτων. Τα κρασάτα Λουκάνικα , ο Παστουρμάς και η Λούντζα η κρασάτη ήταν μερικά από τα πρώτα προϊόντα τα όποια έδειχναν κάτι διαφορετικό απ’ ό, τι υπήρχε στην αγορά. Ο ίδιος ο ιδιοκτήτης ακολούθησε μια συνταγή πολύ απλή και πάνω από όλα αυθεντική, γι’ αυτό το λόγο και ξεχώρισαν στην αγορά. Πλέον το Κρεοπωλείο Λούης είναι γνωστό για τις σιεφταλιές τις οποίες παρασκευάζει. Είναι ένα προϊόν, το οποίο έκανε ευρύτερα γνωστό το Κρεοπωλείο, αλλά και το χωριό Ευρύχου.

Mr Loizos from a young age was fascinated by nature, and after working for several years in the family fields, he decided to open his own business on November 20th 1982 in Evrichou village. The need for a butcher’s shop in the village but also his love for his community led him to open a shop and become the village’s butcher.

Since then his butcher shop became famous all over world for the excellent quality of products ,delicious taste and the careful selection of local meats. In 1990 the butchers shop became even more famous since Mr Louis started producing deli products such as wine sausages, pastourmas , wine lountza, and of course Shieftalies all made with pure ingredients care and love. Mr Loizos butcher shop is a real treasure for Evrichou village and for the Cypriot market.

Πέτρος Παπαπέτρου

ΑΡΤΟΠΟΙΕΙΑ ΕΥΡΥΧΟΥ - 22 933 747, 22 932 176

Ο πρώτος κοινοτάρχης της Ευρύχου ήταν ο Πέτρος Παπαπέτρου, ένας βαθιά μορφωμένος άνθρωπος με όραμα, προοδευτικός. Είχε ως στόχο του την ανάπτυξη της Ευρύχου και τη βελτίωση της ζωής των κατοίκων της. Έφερε το πόσιμο νερό στο χωριό, έφτιαξε τσιμεντένια αυλάκια για να ποτίζονται πιο εύκολα τα χωράφια και κρατούσε το ταχυδρομείο μαζί με την αγαπημένη του σύζυγο, Μαριγούλα. Το 1938 μαζί με τον αδελφό του και δάσκαλο, Χρίστο Παπαπέτρου, δημιούργησαν στην Ευρύχου μια πολλαπλή μεταποιητική βιομηχανία για τις ανάγκες των αγροτών της δεκαετίας του 1940, η οποία περιελάμβανε ελαιοτριβείο, αλευρόμυλο, μύλο κτηνοτροφικών φυτών, εκκοκκιστική μηχανή για την παραγωγή βαμβακιού και μύλο για άλεσμα καφέ. Ασχολείτο, επίσης, και με την παραγωγή γύψου. Το ελαιοτριβείο αρχικά δούλευε χωρίς διαχωριστήρα. Το υγρό που έβγαινε από το σφίξιμο των ελιών έμπαινε σε μεγάλα μπάνια και όταν το λάδι έβγαινε από πάνω και ξεχώριζε από τον «τσιήζουρο», το μάζευαν με τα χέρια τους. Μετά τον πόλεμο του 1940 τα δύο αδέλφια ήταν από τους πρώτους που έφεραν στην Κύπρο και εγκατέστησαν διαχωριστήρα στο ελαιοτριβείο εκσυγχρονίζοντας το βελτιώνοντας έτσι και την ποιότητα του παραγόμενου ελαιόλαδου. Λίγα χρόνια μετά, τη λειτουργία του ελαιοτριβείου ανέλαβαν τα παιδιά τους Ίκαρος Π. Παπαπέτρου και Λεύκος Χρ. Παπαπέτρου, ενώ σήμερα τη διεύθυνσή του έχουν τα εγγόνια του Λεύκου Χρ. Παπαπέτρου. Η Ανδρομάχη, κόρη του Πέτρου Παπαπέτρου, μάς ανέφερε ότι ο πατέρας της αγαπούσε πολύ το χωριό του και με τα μέσα που διέθετε την τότε εποχή πάλευε με υπερβάλλοντα ζήλο. Πίστευε ότι για να ευδοκιμήσει ένας τόπος χρειάζεται μορφωμένα άτομα, γι’ αυτό το λόγο επιθυμούσε όλα τα παιδιά να αποκτήσουν καλή μόρφωση δίνοντας ο ίδιος το παράδειγμα στέλνοντας το 1959 στην Αθήνα την μικρή του κόρη να σπουδάσει φιλόλογος. Κοντά του είχε πάντοτε την πολυαγαπημένη του γυναίκα, Μαριγούλα, μια γυναίκα καλοκάγαθη, γεμάτη γαλήνη στην ψυχή της, γεμάτη ανθρωπιά και καλοσύνη που μοίραζε απλόχερα σε όποιον την είχε ανάγκη. Οι δύο τους ήταν οραματιστές, οι οποίοι δεν δίσταζαν να τολμήσουν να κάνουν άλματα, να ονειρευτούν αυτό που δεν είχε τολμήσει κανείς να ονειρευτεί. Ο καθημερινός άνθρωπος φρόντιζε για την διατήρηση του είδους, ενώ ο οραματιστής φρόντιζε να διασφαλίσει ένα άλλο αγαθό της ανθρωπότητας, την εξέλιξη. Εις μνήμη της γιαγιάς Μαριγούλας που πέθανε στις 25 /7/ 2013

Εδώ και τρία χρόνια λειτουργεί στην κοινότητα της Ευρύχου το Ινστιτούτο Σολέας, στο οποίο παραδίδονται μαθήματα Φιλολογικά, Βιολογίας και Πληροφορικής τόσο σε μαθητές Γυμνασίου όσο και Λυκείου. Επίσης λειτουργεί καθημερινό αναγνωστήριο για μαθητές του Δημοτικού. Το έμπειρο εκπαιδευτικό προσωπικό του Ινστιτούτου προετοιμάζει τους τελειόφοιτους μαθητές για τις Παγκύπριες Εξετάσεις καθώς και τους μαθητές του δημοτικού για την εισαγωγή τους σε ιδιωτικά σχολεία.

99425163

Ινστιτούτο Σολέας

Τα Αρτοποιεία Ευρύχου είναι μια οικογενειακή επιχείρηση που δραστηριοποιείται στο χώρο της αρτοποιίας και της ζαχαροπλαστικής από το 1975 προσφέροντας μεγάλη ποικιλία προϊόντων άριστης ποιότητας και νοστιμιάς. Η οικογενειακή αυτή επιχείρηση ιδρύθηκε από τον κ. Ανδρέα, ο οποίος από τα 11 του χρόνια εργαζόταν στους φούρνους του θείου του. Στο πλάι του, είχε πιστή βοηθό τη σύζυγο του. Το 1998 τη διεύθυνση της επιχείρησης αναλαμβάνει ο γιος του, Νεόφυτος που έχει ως απώτερο στόχο του να αναπτύξει την επιχείρηση και να σταθεί αντάξιος της πλούσιας παράδοσης που άφησε η οικογένειά του. Με αργά και σταθερά βήματα, διεύρυνε τις γνώσεις του και δημιούργησε δικές του εστίες πώλησης. Η επιχείρηση έγινε σύντομα γνωστή και εξελίχθηκε με επιτυχία τόσο στη λιανική, όσο και στη χονδρική πώληση. Αυτό που κάνει την επιχείρηση να ξεχωρίζει είναι η ποικιλία που διαθέτει σε αρτοσκευάσματα και είδη ζαχαροπλαστικής, τα οποία φτιάχνονται με αγνά και καλής ποιότητας υλικά, με μεράκι και σεβασμό προς τον καταναλωτή. Δοκιμάστε τις σπεσιαλιτέ των Αρτοποιείων Ευρύχου, πετιφούρ χωρίς αυγά, την υπέροχη χαλουμωτή, τη λαχταριστή ταχινόπιτα, καθώς και το κουλούρι ολικής αλέσεως με προζύμι, τις πίτες για σουβλάκια και χίλια άλλα τόσα είδη, τα οποία θα βρείτε φρεσκότατα καθημερινά. Πιστοί στην παράδοση, με προσήλωση στην ποιότητα και κύριο στόχο τη δική σας καλύτερη εξυπηρέτηση, τα Αρτοποιεία Ευρύχου δημιουργούν καθημερινά φρέσκιες, λαχταριστές γεύσεις. Είναι κοντά σας σε όλες τις ξεχωριστές σας στιγμές αναλαμβάνοντας τούρτες γενεθλίων, καθώς και τούρτες για οποιαδήποτε άλλη περίσταση.

With respect to tradition Mr Andreas in 1975 begins his own family bakery shop. In 1998 his Son Neophytos along with his wife take over the shop with ultimate goal to stand worthy of the rich tradition left by mr Andreas. Evrichou bakeries invite you to try the bakery’s specialties such us the egg free petite fours , the delicious halloumi and tachini pie as well as the leavened wholemeal bun and the traditional Cypriot pitta. Evrichou bakeries are also ideal for any kind of event as they undertake cakes of all occasions.

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΞΙΜΑΔΙΑ “ΕΛΕΝΑΣ” Τα παραδοσιακά παξιμάδια «Έλενας» στο Παλιομέτοχο μετρούν περίπου 22 χρόνια ζωής και η ιστορία τους χαρακτηρίζεται από τιμιότητα, εργατικότητα και συνεργασία. Ο κ. Γιάννος από τον Οίκο της Μαραθάσας, ένας άνθρωπος από αγροτική, φτωχή, τίμια οικογένεια, μεγαλωμένος με αξίες που τον χαρακτηρίζουν μέχρι σήμερα, ξεκίνησε να φτιάχνει χωριάτικα ψωμιά στην προσπάθειά του να χτίσει το σπίτι του και να στεγάσει την οικογένειά του. Αυτό που παρατηρεί κανείς από την πρώτη κιόλας στιγμή που θα συναντήσει τον κ. Γιάννο είναι ότι πρόκειται για έναν εργατικό και παραδοσιακό οικογενειάρχη, ο οποίος δεν πτοείται από τις δυσκολίες, για έναν άνθρωπο με όραμα, ο οποίος με πείσμα καταφέρνει να υλοποιήσει όλους τους στόχους του. Είναι ένας άνθρωπος μαχητικός, ο οποίος από την οικογένειά του έμαθε πως η ζωή είναι σκληρή και ότι για να πετύχει και να προοδεύσει κανείς χρειάζεται πολύ κόπο, δουλειά και προπάντων μεράκι και όρεξη. Ο κ. Γιάννος αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Πεδουλά και την Τεχνική Σχολή Λευκωσίας. Εργάστηκε ως μηχανικός στον Παρασκευαΐδη. Η ζωή του άλλαξε όταν εμφανίστηκε μπροστά του η γυναίκα που τον σημάδεψε, η γυναίκα της ζωής του, η Έλενα. Η ιστορία της αγάπης τους είναι πραγματικά συγκινητική και δείχνει ακριβώς πως κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται μόνο και μόνο για να είναι μαζί. Γνώρισε τη σύζυγό του σε έναν γάμο στο Παλιομέτοχο. Όπως ο ίδιος εξομολογείται, από την πρώτη κιόλας ματιά κατάλαβε μέσα του πως αυτή η γυναίκα θα ήταν και η μοναδική που θα είχε στο πλευρό του. Κατάφερε να την πλησιάσει, να κλέψει την καρδιά της, να την παντρευτεί και να φτιάξει μαζί της μια όμορφη οικογένεια. Μετά το γάμο του, ο κ. Γιάννος ένιωθε ότι ήθελε να προσφέρει ακόμα περισσότερα στην οικογένειά του και η ανάγκη αυτή τον έκανε να αποχωρήσει από τον Παρασκευαΐδη και να εργαστεί σε ένα εργοστάσιο υπόδησης. Τους μήνες που το εργοστάσιο δεν είχε δουλειά και είχε ελεύθερο χρόνο, το ανήσυχο πνεύμα του άρχισε να ψάχνει άλλο τρόπο για να ξεφύγει από την οικονομική δυσκολία. Με την πολύτιμη βοήθεια της συζύγου, της πεθεράς του Αντρούλας, της μητέρας του Ελλάδας και της γιαγιάς Ελένης, μιας παραδοσιακής γιαγιάς που τους προίκισε με τις γνώσεις και τη συνταγή της, άρχισε να φτιάχνει χωριάτικα ψωμιά και να τα πωλεί σε συνοικισμούς, καφενεία και στη λαϊκή αγορά. Με τον καιρό η νοστιμιά των ψωμιών του τον έκανε γνωστό, με αποτέλεσμα από έναν μικρό φούρνο που έψηνε 27 ψωμιά στο πατρικό της συζύγου του, να κτίσει φούρνο για 130 ψωμιά στην καινούρια κατοικία τους και εκεί να παλεύει για το καλύτερο έχοντας πάντοτε την πολύτιμη βοήθεια της γυναίκας του. Παράλληλα, αγόρασε και το πρώτο ζυμωτήρι με τα λεφτά της βάφτισης της κόρης του, κάτι που έφερε την αντίδραση της Έλενας, η οποία ήταν θυμωμένη μαζί του για

Τηλ.:22758813/14 Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, 94 , 2682 , Παλιομέτοχο Email: elenapaximadia@cytanet.com.cy

τρεις μέρες. Όμως, με το πείσμα του κ. Γιάννου το εργοστάσιο στήθηκε. Αν και η δουλειά αυτή ήταν τόσο κουραστική, ωστόσο τα κατάφερναν τόσο καλά που ξεκίνησε και δεύτερη διανομή την ίδια μέρα. Τη ζύμη ετοίμαζε η γυναίκα του, ενώ και οι δύο μαζί δούλευαν όλο το βράδυ για να ζυμώσουν τα ψωμιά που θα πωλούσε την επόμενη μέρα. Ένα απροσδόκητο περιστατικό άνοιξε νέο δρόμο στη μικρή αυτή επιχείρηση και την οδήγησε στην πλήρη επιτυχία την οποία δικαιωματικά διατηρεί μέχρι και σήμερα. Ένα βράδυ, η ζύμη βγήκε πολύ μαλακή. Η ατμόσφαιρα έγινε τεταμένη λόγω του μειωμένου χρόνου που είχαν μπροστά τους, ο οποίος τους πίεζε. Ήταν βράδυ και το πρωί ο κ. Γιάννος έπρεπε να κάνει την πρώτη διανομή. Η οικογένεια αμέσως σήμανε συναγερμό και η ανταπόκριση ήταν άμεση. Ζήτησαν τη βοήθεια της αδελφής της Έλενας, Τασούλας και της θείας της, Δήμητρας, οι οποίες τους βοήθησαν να φτιάξουν νέα ζύμη, ενώ ο κ. Γιάννος τις παρότρυνε να κάνουν την πρώτη ζύμη παξιμάδια που θα κατανάλωναν οι ίδιοι. Οι κοπέλες έφτιαξαν δύο είδη παξιμαδιών: τα μικρά, τα οποία σήμερα είναι αυτά του γλυκάνισου και τα μεγάλα, τα σημερινά του μαυρόκοκκου. Τελικά η ποσότητα ήταν μεγάλη και ο κ. Γιάννος τους είπε χαρακτηριστικά «Παίζετε με τη φτώχεια». Ως έξυπνος όμως επιχειρηματίας αποφάσισε να πάρει μερικά παξιμάδια μαζί του για πώληση. Τα παξιμάδια σημείωσαν μεγάλη επιτυχία. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρουμε ότι η Τασούλα και η Δήμητρα, οι οποίες ήρθαν με σκοπό να βοηθήσουν για λίγες ώρες, τελικά έγιναν απαραίτητοι συνεργάτες για πολλά χρόνια και όλοι μαζί αποτέλεσαν μια δυνατή ομάδα. Η ολοένα και αυξανόμενη ζήτηση από πλευράς των καταναλωτών τούς οδήγησε να σταματήσουν τελείως την παρασκευή ψωμιών και να αφοσιωθούν στην παρασκευή παξιμαδιών προκειμένου να ικανοποιήσουν τους πελάτες τους. Η μοναδική αλλά σταθερή γεύση των παξιμαδιών, η αυστηρή επιλογή των πρώτων υλών, η άριστη ποιότητα, καθώς και οι προσιτές τιμές ήταν και είναι τα συστατικά της επιτυχίας τους. Μετά από αυτή την επιτυχία, ιδρύθηκε η εταιρεία Γ.Ε. Βασιλείου με έδρα της το Παλιομέτοχο, η οποία μετονομάστηκε σε «Έλενα» τιμής ένεκεν στη γιαγιά Ελένη. Η νέα εταιρεία ξεκίνησε με έναν πωλητή και έφτασε στους έξι. Από τότε μέχρι σήμερα παράγει απρόσκοπτα και προσφέρει στον καταναλωτή παραδοσιακά, κυπριακά παξιμάδια από αγνά υλικά και διαδικασίες παραγωγής και διάθεσης που συμμορφώνονται στους κανονισμούς διαχείρισης ποιότητας και ασφάλειας τροφίμων. Η εταιρεία είναι πιστοποιημένη με ISO 22000. Διεξάγονται συνεχείς μικροβιολογικοί έλεγχοι και χημικές αναλύσεις στο εργαστήριο ποιοτικού ελέγχου προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα. Τα παξιμάδια «Έλενας» παντρεύουν την παράδοση με τις ανάγκες της νέας γενιάς και δεν εφησυχάζουν, καθώς υπάρχουν συνεχώς σκέψεις για νέα προϊόντα με μοναδική φροντίδα όλων την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων στην καλύτερη δυνατή τιμή.

Round & Round I Άγιος Ιωάννης Πιτσιλιάς

Περιοχή Πιτσιλιάς

O

Άγιος Ιωάννης

Ο Άγιος Ιωάννης Πιτσιλιάς είναι χωριό της επαρχίας Λεμεσού. Απέχει από την πρωτεύουσα 60 χιλιόμετρα, ενώ από τη Λεμεσό 34 χιλιόμετρα. Οφείλει το όνομά του στον Άγιο Ιωάννη Λαμπαδιστή, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση πέρασε από το χωριό και έμεινε για λίγο εκεί. Ο Άγιος Ιωάννης ήταν ο προστάτης του χωριού μέχρι τον 17ο αιώνα, οπότε βρέθηκε η πανάρχαια εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στην περιοχή. Η ιστορία του Άγιου Ιωάννη Πιτσιλιάς φαίνεται να ξεκινά τον 12ο αιώνα, ενώ η περίοδος ακμής του ήταν τον 19ο-20ο αιώνα. Στους μεσαιωνικούς χάρτες εμφανίζεται μόνο ο γειτονικός οικισμός «Αλωνάτζια». Στο κέντρο του χωριού, ανάμεσα στα παραδοσιακά σπίτια της κοινότητας βρίσκεται η παλιά εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, κτίσμα του 1709. Κτήτοράς της ήταν ένας κάτοικος του χωριού, ο οποίος, όταν επέστρεφε στο σπίτι του μετά από τη δουλειά, έσκυψε να πιει νερό σε μία πηγή και ένιωσε το κορμί του να παραλύει. Αμέσως επικαλέστηκε τη χάρη του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και έταξε να κτίσει μια εκκλησία προς τιμή του. Έγινε τότε το θαύμα! Άρχισε να επανέρχεται η δύναμή του. Ο ίδιος κάτοικος οραματίστηκε τον Αρχάγγελο να του υποδεικνύει τον τόπο και το σχέδιο της εκκλησίας του. Η εκκλησία είναι ρυθμού βασιλικού, χωρίς καμπαναριό, πετρόκτιστη και υπάγεται στο Τμήμα Αρχαιοτήτων. Στον περίβολό της θα συναντήσουμε τον παλιό ελαιόμυλο του χωριού. Λίγο πιο πέρα από την παλιά εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στέκεται περήφανη η νέα εκκλησία του Αρχαγγέλου, της οποίας οι εργασίες ανέγερσης ξεκίνησαν το 1921. Η εκκλησία αυτή κτίστηκε με οικονομική ενίσχυση των κατοίκων. Είναι βυζαντινού ρυθμού, ενώ περίφημο είναι το μαρμάρινο τέμπλο της που φέρει παραστάσεις αμπέλων και κοσμείται από

16

φορητές εικόνες του 12ου αιώνα. Στην εκκλησία υπάρχει επίσης και η επιχρυσωμένη εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, ενώ η εικόνα του Αγίου που βρέθηκε τον 17ο αιώνα βρίσκεται σε ειδικό θρονί στο κέντρο του ναού. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόσφατα έχει αγιογραφηθεί όλος ο ναός. Η εκκλησία πανηγυρίζει στις 6 Σεπτεμβρίου και 8 Νοεμβρίου. Λίγο πιο πάνω από την εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς πότε κτίστηκε η εκκλησία. Είναι ρυθμού βασιλικού, πετρόκτιστη, με ξυλόγλυπτο εικονοστάσι. Η παλιά εικόνα του Αγίου Ιωάννη Λαμπαδιστή βρίσκεται σε ειδικό θρονί στο κέντρο του ναού. Με τη συμβολή του Τμήματος Αρχαιοτήτων και της Εκκλησίας του Αρχαγγέλου Μιχαήλ η εκκλησία ανακαινίστηκε και πήρε τη μορφή που έχει σήμερα. Έξω από το χωριό, σ’ ένα ερειπωμένο ξωκλήσι βρέθηκε τον 17ο αιώνα η εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Πάνω στα ερείπια αυτού του ξωκλησιού κτίστηκε το 1988 ένα μικρό ξωκλήσι. Είναι πετρόκτιστο, με ξύλινο εικονοστάσι και λειτουργεί κάθε χρόνο, την Κυριακή του Θωμά. Στο χωριό έχουν ήδη κτιστεί δύο μικρά ξωκλήσια με δαπάνες ανθρώπων που

Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Ιωάννη, Χριστοφόρου Γιατρού 27, Ταχ. Κώδ. 4871 website: agiosioannis.org, email: ksagiosioannis_Pitsilias@cytanet.com.cy κατάγονται από το χωριό. Πάνω σε έναν λόφο, λίγο έξω από το χωριό, βρίσκεται το ξωκλήσι της Παναγίας της Κοιμήσεως σε σημείο που, σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρχε παλαιότερη εκκλησία που γκρεμίστηκε. Σε ένα πραγματικά ελκυστικό τοπίο κοντά στην πηγή του νερού, οικοδομήθηκε ένα εξωκλήσι αφιερωμένο στην Αγία Πολυξένη. Το Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Ιωάννη Πιτσιλιάς, με την στήριξη των οργανωμένων συνόλων της κοινότητας (Σύνδεσμος Αποδήμων και Κέντρο Νεότητας) και έχοντας οδηγό τις προτάσεις και τις επισημάνσεις του Ρυθμιστικού Σχεδίου (Σχέδιο Δράσης) για την Κοινότητα έκτισε μια Ολοκληρωμένη Στρατηγική Ανάπτυξης που έχει βασικούς άξονες δράσης την αναβάθμιση, αφ’ ενός του τοπικού τουριστικού προϊόντος, αναδεικνύοντας το φυσικό πλούτο της περιοχής και δημιουργώντας την κατάλληλη υποδομή για φιλοξενία εναλλακτικών μορφών τουρισμού (π.χ. περιπατικός τουρισμός, περιβαλλοντικός τουρισμός, ποδηλατικός τουρισμός κτλ) και αφ’ ετέρου της ποιότητας ζωής των κατοίκων της, καλύπτοντας ελλείψεις σε υποδομές που έχουν επισημανθεί. Στα πλαίσια της παραπάνω στρατηγικής το Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου

Ιωάννη Πιτσιλιάς δρομολόγησε διάφορα έργα. Έχουν ήδη υλοποιηθεί τα εξής έργα: διαχωρισμός οικοπέδων νέων οικογενειών για μόνιμη κατοικία, κοινοτική πισίνα με χώρους αναψυχής, αναβάθμιση εκδρομικού χώρου, επέκταση του οδικού δικτύου, ανάπλαση και εξωραϊσμός του χωριού με χρήση παραδοσιακών υλικών. Επιπλέον, έχουν προγραμματιστεί τα εξής έργα: ανάπλαση της κεντρικής πλατείας και μέρος του πυρήνα, περιφερειακό Πολιτιστικό Μουσείο Λαογραφικής Παραδοσιακής Τέχνης και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Μονοπάτια της Φύσης, Κοινοτικοί Χώροι Φιλοξενίας – Κέντρο Πληροφόρησης και Μουσείο Περιβάλλοντος για την χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής, αναστήλωση του ελιόμυλου, καθώς και Περιβαλλοντικό και Πολιτιστικό Γραμμικό Πάρκο. Αξίζει ανεπιφύλακτα να περπατήσετε στα στενά πλακόστρωτα δρομάκια του χωριού, να θαυμάσετε τις εκκλησίες, το Πάρκο Γεραμπέλου, το Μνημείο Πεσόντων και Αγνοουμένων του 1974, την παλιά παραδοσιακή βρύση και να χαθείτε στη μαγεία του πράσινου που κυριαρχεί σε κάθε γωνιά. Επίσης, να επισκεφθείτε τον εκδρομικό χώρο, τα πολλά μονοπάτια της φύσης, την κοίτη του ποταμού και τους χώρους

αναψυχής (Κέντρο Νεότητας, Καφενείο και Κοινοτική Πισίνα). Είναι ένα από τα χωριά που πραγματικά θα κερδίσουν την καρδιά σας.

St. John ( Agios Ioannis) is a beautiful, graphic village of the Limassol district, built upon a rough slope on the foothill of Papoutsa, The village took its name from St. John “to lampadisti” (the torch bearer) who, according to tradition, passed by and stayed for a while in the village The old traditional houses with the tiled roofs, the picturesque upper floors ridden with flowerpots and flowers, the folkloristic courtyard walls, the vines in front of the houses, and the narrow ascending alleys are the main characteristics of the village.

There are various churches and chapels in the village. The old church of the village is dedicated to Archangel Michael, who is considered as the patron Saint of the community. The construction of the church started in 1709 and it was completed in 1757. The new church was also dedicated to Archangel Michael and it was established in 1921. Additionally the village has also 4 chapels : the chapel of Archangel Michael, The chapel of Panagia, The chapel of Agia Polixeni and lastly the chapel of Agios Ioannis Lampadistis built in Byzantine Style.

17

Round & Round I Πλατανιστάσα

Περιοχή Πιτσιλιάς

H

Η Πλατανιστάσα βρίσκεται στην καρδιά της όμορφης Πιτσιλιάς και είναι αναμφίβολα ένα από τα χωριά που η φύση χάρισε απλόχερα πλήθος από ομορφιές. Απέχει από την πρωτεύουσα 58 περίπου χιλιόμετρα και βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 3000 ποδιών, στην οροσειρά ΜαδαρήςΠαπούτσας. Υπάρχουν τρεις εκδοχές όσον αφορά την ονομασία του χωριού. Σύμφωνα με την πρώτη, η Πλατανιστάσα πήρε το όνομά της από το δέντρο πλάτανος, έτσι Πλατανιστάσα είναι η περιοχή που είναι κατάφυτη με πλατάνια. Άλλη εκδοχή υποστηρίζει πως πήρε το όνομά της από το «Παλάτι», το εξοχικό μέγαρο των Φράγκων ευγενών και της Βασιλικής οικογένειας που βρισκόταν στο κέντρο του σημερινού χωριού. Στην περίπτωση αυτή, η Πλατανιστάσα είναι η «κώμη που στέκει γύρω από το Παλάτι», Παλατιστάσα ή Πλατανιστάσα. Σύμφωνα με την τρίτη εκδοχή, η Πλατανιστάσα πήρε το όνομά της από το πεταλοειδές σχήμα της που θυμίζει πλατάνα, ένα πεταλοειδές μέταλλο που τοποθετούσαν στο κάτω και στο πίσω μέρος των «ποδίνων»,

18

Πλατανιστάσα τοπικών υποδημάτων των κατοίκων περιοχής Πιτσιλιάς. Από αρχαιολογικής άποψης το χωριό αυτό παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως στην περιοχή του Δημοτικού Σχολείου τάφους που ανάγονται στην προχριστιανικήεποχή. Στο κέντρο του χωριού, πάνω από τα καφενεία βρέθηκε βωμός,

της Πλατανιστάσας τον 20ο αιώνα που σημάδεψε το χωριό ήταν το δράμα αρκετών κατοίκων του χωριού, οι οποίοι εξαιτίας της φτώχειας αναγκάζονταν να δουλεύουν σε μεταλλωρυχεία. Οι άνθρωποι δούλευαν αρκετές ώρες της ημέρας στα βάθη της γης, με αποτέλεσμα να προσβάλλονται από την πνευμοκονίαση, η οποία πολλές φορές ήταν θανατηφόρα.

ενώ σε άλλα σημεία βρέθηκαν ερειπωμένοι οικισμοί. Στην εποχή της Φραγκοκρατίας, το χωριό ήταν φέουδο που παραχωρήθηκε στον Γεώργιο Κονταρίνη, συγγενή της βασίλισσας της Κύπρου, Αικατερίνης Κορνάρο. Σε χάρτες της Φραγκοκρατίας, το χωριό Πλατανιστάσα σημειώνεται ως Platanista ή Piatanista. Ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας

Η πλούσια ιστορία του χωριού συνδέεται με την πλούσια χριστιανική κληρονομιά του. Στο κέντρο του δεσπόζει η κύρια εκκλησία που είναι αφιερωμένη στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Είναι κτισμένη στη θέση μιας μικρότερης εκκλησίας του 15ου αιώνα περίπου. Είναι ξυλόστεγη και ανακαινίστηκε το 1916. Εορτάζει στις 6 Σεπτεμβρίου, ανήμερα του εν

Χώναις θαύματος του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Μεγάλης αξίας είναι το υπέροχο τέμπλο με τις εξαίρετες φορητές εικόνες του που οι περισσότερες χρονολογούνται περί τα 1883. Η Εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου βρίσκεται στα βόρεια του χωριού. Είναι κτισμένη στη θέση μιας παλαιότερης εκκλησίας που ανακαινίστηκε τον 17ο αιώνα και χρησιμοποιούνταν ως η κύρια εκκλησία του χωριού μέχρι που ανακαινίστηκε αυτή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Είναι ξυλόστεγη και έχει επιδιορθωθεί τελευταία από το Τμήμα Αρχαιοτήτων με εισφορά του Κυπριανού Κουππά. Άξιο θαυμασμού είναι το εξαίρετο εικονοστάσι της που χρονολογείται στον 17ο αιώνα και κοσμείται από φορητές εικόνες. Στα νότια του χωριού, μέσα σε ένα πανέμορφο τοπίο, κατάφυτο από πεύκα, βρίσκεται κτισμένο το εκκλησάκι της Παναγίας της Καταφυγιώτισσας. Κτίστηκε από τους κατοίκους του χωριού στα δύσκολα χρόνια του αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59. Λίγο πιο κάτω από το εκκλησάκι αυτό βρισκόταν ένα μικρότερο εκκλησάκι, στον ίσκιο μιας αιωνόβιας τρεμιθιάς, το οποίο προστάτευε τα παιδιά από τη μανία του φρικτού παιδομαζώματος

των Τούρκων. Τεράστιας ομορφιάς και αρχαιολογικής σημασίας είναι ο βυζαντινός ναός του Τιμίου Σταυρού του Αγιασμάτι που βρίσκεται γύρω στα έξι χιλιόμετρα έξω από την Πλατανιστάσα μέσα σε μια καταπράσινη κοιλάδα. Η εκκλησία είναι τύπου μονόκλιτου, φραγκοβυζαντινού, ξυλόστεγου ναού με επικλινή στέγη και περιβάλλεται από κλειστή στοά. Σύμφωνα με τον Νέαρχο Κληρίδη, ο ναός είναι κτίσμα πιθανόν του 817 μ.Χ. Επιγραφή που σώζεται στο εσωτερικό του ναού αναφέρει ότι η Μονή καταστράφηκε και ανοικοδομήθηκε εκ βάθρων, πιθανόν το 1477 μ.Χ. Εσωτερικά, είναι όλη τοιχογραφημένη. Η περίφημη εκκλησία του Σταυρού του Αγιασμάτι είναι προστατευόμενο μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Όταν βρεθείτε στην Πλατανιστάσα αξίζει ανεπιφύλακτα να επισκεφτείτε το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης που στεγάζεται στο χώρο που βρισκόταν το παλιό ελαιοτριβείο του χωριού. Ενάμισι χιλιόμετρο πριν την είσοδο του χωριού, στα βόρεια, βρίσκεται ένας καλά διατηρημένος νερόμυλος, ένα πανέμορφο κτίσμα που περιστοιχίζεται από καταπράσινο κάμπο, κατάφυτο από φουντουκιές και καρυδιές. Ο πρόεδρος της Κοινότητας Πλατανιστάσας, κ. Σάββας Ε. Μέντζης, άνθρωπος με αξίες και όραμα, εργάζεται σκληρά μαζί με το Κοινοτικό Συμβούλιο. Σε μια προσπάθεια να προωθήσει τον αγροτουρισμό, η Κοινότητα δημιούργησε κοινοτικό ξενώνα δύο διαμερισμάτων για τη διαμονή επισκεπτών που επιθυμούν να μείνουν για λίγες μέρες στο χωριό

και να το γνωρίσουν. Δραστήριο δεν είναι μόνο το Κοινοτικό Συμβούλιο της Πλατανιστάσας αλλά και άλλοι φορείς. Αυτό αποδεικνύει η δημιουργία αρχονταρικιού που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του ιερέα του χωριού για να μαζεύονται οι χωριανοί μετά την τέλεση των μνημοσύνων για καφέ. Όταν βρεθείτε στην Πλατανιστάσα μπορείτε, επίσης, να προμηθευτείτε από το τοπικό αλλαντοποιείο αλλαντικά παραδοσιακού τύπου εξαιρετικής ποιότητας. Η περιδιάβαση στην Πλατανιστάσα έχει να προσφέρει στον κάθε επισκέπτη αξέχαστες εμπειρίες.. http://www.platanistasa.org/

Platanistasa is a village of the province of Nicosia, just 58km away from the capital.

Archaeological discoveries and remnants found in the community testify how deep the roots of this village are. In the village centre, there is the main Church of Platanistasa built in 19th century and it is dedicated to the Archangel Michael. Also worth visiting are the Church of saint Ioannis Theologos and the chapel of Pa-nayia Katafigiotissa. Moreover another must see is the Byzantine Temple of the holy cross built in 817 AD. One can get important information about the different occupations of the residents from the Folk art museum. The museum is housed in the olive-oil press space. The Museum includes objects from the olive-oil press, as well as daily usage objects such as cooking utensils, a loom, agricultural tools and grape corves. Of Immense cultural value is the well preserved water-mill located 1.5 km away from the village.

19

Round & Round I Φτερικούδι

TIP:

T

Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τον τεράστιο δρυ ηλικίας 320 χρόνων, ο οποίος αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του χωριού.

Φτερικούδι

Περιοχή Πιτσιλιάς

Το Φτερικούδι είναι ένα μικρό, πανέμορφο χωριό της Πιτσιλιάς το οποίο απέχει από τη Λευκωσία περίπου 48 χιλιόμετρα και βρίσκεται σε υψόμετρο 1050 μέτρων. Η όμορφη τοποθεσία σε συνδυασμό με την ηρεμία και το ωραίο κλίμα το κάνουν αναμφίβολα έναν μαγευτικό προορισμό. Το Φτερικούδι πιθανόν πήρε την ονομασία του από το φυτό φτέρη ή αλλιώς «φτερίτζιν» ή «φτερικούδιν», το οποίο φύεται σε αφθονία στο χωριό. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, το Φτερικούδι οφείλει το όνομά του στη θέση που είναι κτισμένο. Συγκεκριμένα, υποστηρίζεται ότι η ονομασία του χωριού προήλθε από το γεγονός ότι το χωριό βρίσκεται στην «φτέρη» του βουνού, δηλαδή στην πλάγια μεριά του. Είναι ένα χωριουδάκι με τεράστια ιστορία που μάς πάει αιώνες πίσω. Η ανεύρεση ενός αρχαίου βωμού και μιας εισόδου τάφου που θεωρείται πως ανάγονται στη μυκηναϊκή περίοδο, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η περιοχή έχει κατοικηθεί ήδη από αρχαιοτάτων χρόνων. Η παράδοση αναφέρει πως το σημερινό χωριό κτίστηκε λίγο μετά την κατάληψη της Κύπρου από τους Τούρκους το 1570, από επιζήσαντες κατοίκους του γειτονικού χωριού της Καλαμιθάσας, οι οποίοι κατέφυγαν στο χώρο του σημερινού χωριού, για να ξεφύγουν από την καταστροφική μανία των Τούρκων κατακτητών. Οι Τούρκοι προχώρησαν σε βαρβαρότητες εις βάρος του πληθυσμού και κατέστρεψαν όλες τις εκκλησίες που βρίσκονταν στην περιοχή. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι σε αυτό το μικρό χωριουδάκι υπάρχουν τόσες πολλές εκκλησίες, γεγονός που δείχνει τη βαθιά θρησκευτικότητα που διακρίνει τους κατοίκους του. Η κύρια εκκλησία της Κοινότητας είναι αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο. Βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, είναι κτίσμα του 1818, εγκαινιάστηκε το 1853 και ανακαινίστηκε το 1992. Στα δυτικά της Κοινότητας βρίσκεται το ξωκλήσι του Όσιου και Προφήτη Αββακούμ. Στο σημείο αυτό ήταν κτισμένη η Καλαμιθάσα, η οποία καταστράφηκε το 1575 από τους Τούρκους. Το ξωκλήσι αυτό κτίστηκε το 1989 από δωρητές κατοίκους του χωριού. Την ίδια χρονιά της ανέγερσης του ξωκλησιού βρέθηκαν το ασκητήριο και ο τάφος με το λείψανο του Αγίου. Είναι μια εκκλησία που ακολουθεί την ίδια αρχιτεκτονική με την εκκλησία του Τιμίου Σταυρού του Αγιασμάτι και είναι κτισμένη πάνω από τα παλιά ερείπια της εκκλησίας του Οσίου. Ένα χιλιόμετρο δυτικά του χωριού υπάρχει ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στην Παναγία Χρυσογαλούσα Στα δυτικά της Κοινότητας βρίσκεται το ξωκλήσι του Όσιου και Προφήτη Αββακούμ. Το ξωκλήσι αυτό κτίστηκε το 1989. Την ίδια χρονιά της ανέγερσης του ξωκλησιού βρέθηκαν το ασκητήριο και ο τάφος με το λείψανο του Αγίου.

TIP:

20

(Γαλακτοτροφούσα) στην οποία κατέφευγαν οι μητέρες για να τις βοηθήσει να έχουν γάλα. Είναι κτίσμα του 1998 και ακολουθεί την αρχιτεκτονική του Σταυρού του Αγιασμάτι. Το εκκλησάκι αυτό είναι κτισμένο στην τοποθεσία που βρισκόταν παλαιότερα μια άλλη εκκλησία, η οποία επίσης καταστράφηκε το 1575 από τους Τούρκους. Η αρχαία εικόνα της Παναγίας για αδιευκρίνιστους λόγους βρίσκεται στον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου στην Άλωνα. Στα όρια της Κοινότητας του Φτερικουδίου υπάρχουν ερείπια του ναού του Αγίου Ευσταθίου, του προστάτη των κυνηγών. Ο ιερέας, πατήρ Ανδρέας Πούμπουρας, η εκκλησιαστική επιτροπή, το Κοινοτικό Συμβούλιο με τη βοήθεια των κατοίκων προγραμματίζουν την αναστήλωση αυτού του μικρού ναού. Το Φτερικούδι είχε την τιμή να γεννήσει και να θρέψει στους κόλπους του έναν ήρωα, τον Παναγιώτη Κατσιδιάρη, ο οποίος στην τουρκική εισβολή του 1974 υπηρέτησε στο 366 Τάγμα Πεζικού και έπεσε ηρωικά μαχόμενος στις 23 Ιουλίου του 1974 στον Καραβά. Η Κοινότητα για να τιμήσει τον ήρωά της έφτιαξε ένα μνημείο, το οποίο βρίσκεται στη νότια είσοδο του χωριού. Είναι ένα μνημείο φτιαγμένο από πέτρα της περιοχής και στο πάνω μέρος του υπάρχει η ορειχάλκινη προτομή του ήρωα. Ο Πρόεδρος της Κοινότητας κ. Κυριάκος Σ. Μουσουλής, άνθρωπος με σθένος και αποφασιστικότητα, μαζί με το Κοινοτικό Συμβούλιο Φτερικουδίου συμβάλλουν τα μέγιστα με σκοπό τη βελτίωση της ζωής των κατοίκων και την προβολή του πανέμορφου αυτού χωριού. Συγκεκριμένα ετοιμάζονται έργα που σκοπό έχουν την ανάπτυξη του χωριού σε όλους τους τομείς δίνοντας όμως προτεραιότητα στον πολιτισμό και την διατήρηση της παράδοσης. Τέτοια έργα είναι η δημιουργία Μουσείου Λαϊκής Τέχνης, η δημιουργία εκδρομικού χώρου σε τεμάχιο γης που εκμισθώθηκε από την εκκλησία, ο εξωραϊσμός της κεντρικής πλατείας, η κατασκευή πλακόστρωτου από την κεντρική πλατεία μέχρι την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, η δημιουργία πολιτιστικού Κέντρου στο κτίριο του παλιού Δημοτικού, καθώς και η αντικατάσταση του κεντρικού αγωγού ύδρευσης.

Αυτό που πραγματικά θα λατρέψετε σ’ αυτό το πανέμορφο χωριό είναι το πλούσιο φυσικό του περιβάλλον. Την άνοιξη, τα αηδόνια μαγεύουν τους επισκέπτες με το γλυκό τραγούδι τους. Οι φουντουκιές, οι αμυγδαλιές, οι μηλιές και οι κερασιές που βρίσκονται σε κάθε κοιλάδα αφήνουν τα χρώματα τους φτιάχνοντας έναν πανέμορφο πίνακα με κάθε λογής χρώματα. Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τον τεράστιο δρυ ηλικίας 320 χρόνων, ο οποίος αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του χωριού. Πρόκειται για έναν ιδανικό τόπο, ο οποίος προσφέρει στον επισκέπτη τεράστιες συγκινήσεις όλες τις εποχές του χρόνου. http://www.fterikoudi.com/

Fterikoudi is built on the green slope of Troodos, approximately 48 km southwest of the capital city. It is one of the beautiful and picturesque villages of the region of Pitsilia and at the same time one of the 20 highest villages of Cyprus as it is built on an altitude of 1050 metres.

Fterikoudi was established shortly after 1570, when the neighboring community of Kalamithasa was destroyed.

In particular, according to tradition Fterikoudi was established by the residents of Kalamithasa who survived the catastrophic rage of the Turks. Today, the chapel and grave of Saint and Prophet Avvacum are located in the area where Kalamithasa used to be built. Additionally of great interest are an altar and a tomb entrance dating back to Mycenaean period. The village’s main church was built in 1818 and is dedicated to Saint Nicholas and can be found in the center of the community. Another must see is the chapel of Panagia Chrysogalousa and is located 1 km west of the community. Moreover in the community there are ruins of the church of Agios Efstathios, which is planned to be restored. Erected at the south entrance of the Community is a Monument dedicated to the hero of the community who fell in 1974, Panayiotis Katsidiaris. Lastly worth visiting is the centenarian oak which is now 320 years old.

21

Round & Round I Λειβάδια Πιτσιλιάς Παρασκευής βρέθηκε το 12ο αιώνα στο χώρο που βρίσκεται σήμερα το χωριό. Σήμερα, στην περιοχή που βρισκόταν το παλιό χωριό υπάρχουν απομεινάρια από τοίχους και μικρά τουβλάκια που μαρτυρούν ότι υπήρχε κάποτε ζωή εκεί. Τα Λειβάδια Πιτσιλιάς είχαν την τιμή να γεννήσουν και να αναθρέψουν έναν ήρωα, τον Παναγιώτη Γεωργιάδη, ο οποίος ανέπτυξε ιδιαίτερα σημαντική δράση κατά τον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα του 1955-59, θυσιάζοντας τη ζωή του στο βωμό της Πατρίδας. Ο Παναγιώτης Γεωργιάδης γεννήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου του 1929 και με την έναρξη του

Περιοχή Πιτσιλιάς

T

Λειβάδια

Τα Λειβάδια Πιτσιλιάς είναι ένα μικρό χωριουδάκι, περιτριγυρισμένο από το απαράμιλλης ομορφιάς δάσος Αδελφοί και βρίσκεται κάτω από τη βουνοκορφή της Μαδαρής σε μια τοποθεσία που έχει να προσφέρει ολόχρονα στον επισκέπτη απόλυτη ηρεμία, γαλήνη και πανδαισία χρωμάτων. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1000 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας.

Σήμα κατατεθέν του χωριού είναι η δεξαμενή με πόσιμο νερό που βρίσκεται στο κέντρο του, ένα κτίσμα μοναδικό στο είδος του που σκορπά δροσιά και ομορφιά στον καθένα που σπεύδει να το θαυμάσει. Πιο πέρα, στο κάτω μέρος του χωριού, θα βρει κανείς την κύρια εκκλησία, η οποία είναι αφιερωμένη στην Αγία Παρασκευή, την προστάτιδα του χωριού. Είναι κτίσμα του 1880 και λόγω της αρχαιότητάς της βρίσκεται υπό την προστασία του Αρχαιολογικού Μουσείου Κύπρου. Η χάρη της Αγίας Παρασκευής συνδέεται με τις τύχες του χωριού. Σύμφωνα με την παράδοση, τον 11ο αιώνα το χωριό που ήταν κτισμένο λίγο πιο πάνω από τη σημερινή του θέση, μολύνθηκε από πανούκλα. Οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να μετακινηθούν και να εγκατασταθούν στη σημερινή του θέση, για να γλυτώσουν από την φονική αυτή αρρώστια. Υπάρχει, μάλιστα, η παράδοση, σύμφωνα με την οποία η πανούκλα παρομοιάζεται με μια γριά που είχε στο καλάθι της την αρρώστια και την έσπερνε σε όλο το χωριό. Λένε μάλιστα πως προσπάθησε να κατέβει και στο σημερινό χωριό, όμως την απέτρεψε η Αγία Παρασκευή. Η θαυματουργή εικόνα της Αγ.

22

Αγώνα αποτέλεσε τον σύνδεσμο του Διγενή με τον Εθνάρχη Μακάριο με το ψευδώνυμο Ίκαρος. Υπηρέτησε ως βοηθός υπεύθυνος για τη φύλαξη και τη διανομή του οπλισμού στην περιοχή της Λευκωσίας, μετέφερε και απέκρυπτε καταζητούμενα πρόσωπα συνεργαζόμενος στενά με τα αδέλφια του, τα οποία διέθεταν κρησφύγετο στο σπίτι τους στα Λειβάδια. Συνεργαζόταν στενά, επίσης, με τους τομεάρχες Λευκωσίας και κυρίως με τον Πολύκαρπο Γιωρκάτζη, τον οποίο πολλές φορές είχε διακινήσει. Ο Γεωργιάδης καταζητήθηκε τον Οκτώβριο του 1956 από τους Άγγλους και κατέφυγε στα βουνά ως αντάρτης. Εντάχθηκε στην ομάδα του Στυλιανού Λένα, εκεί όπου είχε ιδιαίτερη ευθύνη για την κατασκευή χειροβομβίδων και ναρκών στα χωριά Πάνω και Κάτω Αμίαντος. Μετά τη σύλληψη του Στυλιανού Λένα και το θάνατο του Δημητράκη Χριστοδούλου το 1957, ο Παναγιώτης Γεωργιάδης κατέφυγε στη Λεμεσό με τον Ευαγόρα Παπαχριστοφόρου και τον Μιχαήλ Ασσιώτη

και επανήλθε στο χωριό του στα μέσα Νοεμβρίου του 1957. Από εκεί προσπάθησε να οργανώσει τον Αγώνα. Σκοτώθηκε στις 20 Ιουνίου 1958, στο γειτονικό χωριό Κούρδαλι, από έκρηξη βόμβας. Κοινοτάρχης των Λειβαδιών Πιτσιλιάς είναι ο κ. Νίκος Ιωάννου Τσιατίνης, ο οποίος σε συνεργασία με τα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου καταβάλλουν τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια να αναδείξουν το χωριό τους και να το αναπτύξουν, να βελτιώσουν τους όρους ζωής των κατοίκων του και να το προβάλουν. Ιδιαίτερη είναι και η συμβολή των απόδημων του χωριού, οι οποίοι μπορεί να αναγκάστηκαν να το αποχωριστούν, ωστόσο πάντα το κουβαλούν στην καρδιά τους και παλεύουν για το καλύτερο. Τα Λειβάδια Πιτσιλιάς, σε μια τοποθεσία ιδανική για βόλτες στη φύση, για μελέτη της πλούσιας Χλωρίδας και Πανίδας, για ορειβασία, πεζοπορία και τόσα άλλα, δίνουν στον επισκέπτη την ευκαιρία να ξεφύγει από τους γοργούς και αγχώδεις ρυθμούς της πόλης και να αφεθεί στη μαγεία της φύσης, να νιώσει αγαλλίαση στην ησυχία και την ηρεμία αυτού του χωριού, νιώθοντας τη φιλοξενία των κατοίκων του να τον αγκαλιάζει ζεστά.

TIP:

Η κύρια εκκλησία του χωριού είναι η Αγία Παρασκευή. Είναι κτίσμα του 1880 και βρίσκεται υπό την προστασία του Αρχαιολογικού Μουσείου Κύπρου.

The settlement of Livadia Municipality is situated in Nicosia. It is located at an average altitude of about 1000 meters and it covers a plain-full geographical region. The village’s rich natural environment the lush vegetation and the steep slopes make Livadia a truly unique place. The village’s main attraction is a Water Cistern, located in the center of the village, which is a built of exceptional beauty. One can also visit the village’s main church dedicated to Saint Paraskevi , which was built in 1880 and its currently under the protection of the Archaeological Museum of Cyprus.

Livadia is an ideal village for hiking climbing, walking around the nature while observing the fauna and flaura of the area, a destination that allows you to escape from the stressful and fast pace of the city .

23

Round & Round I Σαράντι

Περιοχή Πιτσιλιάς

Σαράντι Στην καταπράσινη Πιτσιλιά, βόρεια της Μαδαρής σκαρφαλώνει ένα μικρό, γραφικό χωριό, το Σαράντι. Απότομες βουνοπλαγιές διαδέχονται κοιλάδες καλυμμένες με άγρια βλάστηση και καλλιέργειες με φουντουκιές καθιστώντας το τοπίο ελκυστικά μοναδικό. Είναι ένα από τα πιο ψηλά χωριά της επαρχίας Λευκωσίας, αφού βρίσκεται σε υψόμετρο 1060 μέτρων. Για την ονομασία του χωριού υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Σύμφωνα με τη Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, το όνομα προέρχεται από το επώνυμο Σαράντης, το οποίο θεωρείται πως ήταν το επώνυμο του πρώτου κάτοικου ή ιδιοκτήτη γης στην περιοχή. Μια άλλη εκδοχή αναφέρει πως η ονομασία του χωριού συνδέεται με την ανέγερση της εκκλησίας της Παναγίας του Άρακα που βρίσκεται στα Λαγουδερά, το γειτονικό χωριό. Σύμφωνα με την παράδοση, κατά την ανέγερση της εκκλησίας εργάζονταν σαράντα μάστορες που διέμεναν στην περιοχή που είναι σήμερα το χωριό και από αυτό το γεγονός ο χώρος αυτός ονομάστηκε Σαράντι. Το μοναδικό φυσικό περιβάλλον του Σαράντι προσφέρει στον επισκέπτη τεράστιες συγκινήσεις. Η πλούσια ομορφιά σε συνδυασμό με το παραδοσιακό στοιχείο που είναι έκδηλο σε κάθε γειτονιά αυτού του μικρού οικισμού δένει αρμονικά

24

συνθέτοντας ένα σαγηνευτικό τοπίο. Τεράστιας ομορφιάς είναι και το ποτάμι της Ελιάς που διασχίζει το χωριό προσφέροντάς του γραφικότητα, δροσιά και ζωή. Φιλοξενεί, επίσης, σημαντικά είδη κυπριακής χλωρίδας και πανίδας, πέρδικες, φάσσες, λαγούς και αλεπούδες. Ξακουστό είναι το μικρό δάσος του χωριού με τις πολλές φουντουκιές, οι οποίες βρίσκονται κοντά στον ποταμό και σκορπούν παντού τα χρώματα και τα αρώματά τους. Μέσα στις καταπράσινες φυλλωσιές τους ηχεί μελωδικό το τραγούδι των αηδονιών σκορπώντας αγαλλίαση στον κάθε επισκέπτη. Στο κέντρο του Σαράντι βρίσκουμε τις δύο βρύσες του χωριού, οι οποίες κουβαλούν τεράστια ιστορία. Η παλαιότερη από τις δύο βρύσες, αυτή του Πύρκου, προμήθευε με νερό τα νοικοκυριά μέχρι το 1954, χρονιά κατά την οποία υδροδοτήθηκαν όλα τα νοικοκυριά στο Σαράντι. Η κύρια εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη. Βρίσκεται στο τέρμα του ανηφορικού δρόμου που ξεκινά από το κέντρο του χωριού και από το προαύλιό της μπορείτε να δείτε ολόκληρο το χωριό και τη γύρω περιοχή. Είναι κτίσμα του 16ου αιώνα, μονόκλιτη, κτισμένη από πέτρα της περιοχής με ξύλινη στέγη σκεπασμένη με κεραμίδια. Πρόκειται για ναό με

τεράστια και ενδιαφέρουσα ιστορία. Σύμφωνα με την παράδοση, επειδή η εκκλησία για 400 χρόνια δεν είχε εγκαινιαστεί , η Αγία Ελένη εμφανίστηκε στο όνειρο μιας γυναίκας του χωριού και της ζήτησε να εγκαινιαστεί. Τα εγκαίνια της εκκλησίας τελικά έγιναν στις 21 Μαΐου 2005, ανήμερα της γιορτής της Αγίας και κατά τη διάρκεια του ραντισμού, ολόκληρη η εκκλησία ευωδίασε. Το Σαράντι κατά τη διάρκεια του Εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1955-59 ανέπτυξε σημαντική δράση. Λίγο πριν την εκκλησία θα δείτε ένα κρησφύγετο που φιλοξένησε πολλούς αντάρτες της απελευθερωτικής οργάνωσης της ΕΟΚΑ. Ανατινάχτηκε από τους αποικιοκράτες προκαλώντας ζημιές στον οικισμό. Σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από το χωριό βρίσκεται μνημείο αφιερωμένο στον ήρωα της ΕΟΚΑ Χαράλαμπο Πεττεμερίδη. Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου του Σαράντι είναι ο κ. Παναγιώτης Χρίστου, ο οποίος με όραμα και αισιοδοξία ατενίζει το μέλλον του χωριού του και μαζί με τα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου και τον Σύνδεσμο Αποδήμων φροντίζουν για τον εκσυγχρονισμό του, χωρίς να αλλοιώσουν τον παραδοσιακό χαρακτήρα και το φυσικό του περιβάλλον, παράγοντες που το καθιστούν μοναδικό προορισμό. Το Σαράντι οποιαδήποτε εποχή του χρόνου μαγεύει τον επισκέπτη, κάνοντάς τον να επιθυμεί

TIP:

Η κύρια εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη. Είναι κτίσμα του 16ου αιώνα, μονόκλιτη, κτισμένη από πέτρα της περιοχής με ξύλινη στέγη σκεπασμένη με κεραμίδια.

να επιστρέψει σύντομα και να περπατήσει ξανά στα στενά δρομάκια του, στην κοιλάδα με τις φουντουκιές, να ακούσει το μελωδικό κελάρυσμα του ρυακιού και να ξεδιψάσει με το κρύο νερό των βρυσών του. Όταν βρεθείτε στο χωριό αυτό μπορείτε να κάτσετε και να απολαύσετε το φαγητό και το ποτό σας στα δύο εστιατόρια που βρίσκονται σ’ αυτό και να νιώσετε τη ζεστή φιλοξενία του να σας περιβάλλει. http://www.saranti.org/

TIP: Ξακουστό είναι το μικρό δάσος του χωριού με τις πολλές φουντουκιές.

Sarandi is a village in the Nicosia district. It is one of the highest villages of Cyprus, situated at an altitude of 1060 meters. The Steep hillsides which succeed valleys covered with wild vegetation and hazelnut crops make this attractive landscape unique. We suggest a visit in the famous river of Elia, also worth seeing are the two historical fountains that can be found in the village’s community restaurant. The main church of the village is dedicated to Saints Kostandinos and Eleni. The church is a built of the 16th century. Shortly before the church one will see the hideout which hosted many of the partisans of National Liberation War in 1955-59. A must see is the well known church of Panayia of Arakas that is situated between the village of Sarandi and the neighbor village of Lagoudera, The church is one of the most important builts of the byzantine period and includes admirable hagiographies dating back to 1192. Lastly the church is one of the wooden-roofed churches of Troodos and has a place among the World Heritage sites of UNESCO.

25

Tο

Περβ λι τoυ Κώστα (παραγωγός από τις Δύμες )

Η στενή σχέση με τη γη χαρακτηρίζει τον Κώστα από τις Δύμες, ο οποίος δραστηριοποιείται στο όμορφο αυτό χωριό διατηρώντας μια οικογενειακή επιχείρηση. Αυτό που θα προσέξει κανείς από την πρώτη συνάντηση με τον Κώστα είναι η απέραντη αγάπη για τη γη του, την οποία μεταφέρει και στον κόσμο μέσω των φρούτων και των λαχανικών του. Ο ίδιος θυμάται τον εαυτό του από μικρή ηλικία να πουλάει τα φρούτα του στον Καρβουνά ή να παίρνει το λεωφορείο και να πηγαίνει στη λαϊκή. Η γη είναι ο τόπος του, η μόνη ενασχόλησή του, η πηγή ζωής για τον ίδιο και για την όμορφη οικογένειά του που είναι πάντοτε κοντά του και του προσφέρει την στήριξή της με αγάπη. Εδώ και τριάντα χρόνια από το πρωί μέχρι το βράδυ βρίσκεται στα χωράφια, κοντά στα δέντρα του, στις ρίζες του. Σε κάθε προσπάθειά του, φυσικά, έχει πιστή αρωγό τη γυναίκα του Μύρια, η οποία επίσης από μικρή ασχολείται με τα χωράφια, όπως και τον πεθερό του, Ιωάννη και την πεθερά του, Αναστασία. Όλη η οικογένεια ενωμένη σαν μια γροθιά παλεύει για το καλύτερο. Σε συζήτηση που είχαμε μαζί του, ο Κώστας μάς αποκάλυψε πως μια τέτοια δουλειά χρειάζεται αποφασιστικότητα, δύναμη, υπομονή και επιμονή, όπως φυσικά και συνεχή εκπαίδευση και κατάρτιση. Γι’ αυτόν οι σημαντικότερες είναι οι στιγμές δημιουργίας, οι στιγμές που περπατά ανάμεσα στα φυτά του και βλέπει τη ζωή να ξεχειλίζει από παντού. Τα φρούτα που παράγει ο Κώστας είναι μεγάλα, ζουμερά και κυρίως γευστικά, γιατί τα φροντίζει και όταν τα φρούτα του είναι σχεδόν έτοιμα δεν τα ψεκάζει. Μπορεί, λοιπόν, ένα προϊόν από το εξωτερικό να είναι γυαλιστερό, αλλά αυτό

συμβαίνει επειδή είναι κερωμένο με αποτέλεσμα να μην έρχεται στο τραπέζι μας κατευθείαν από τη φύση, χωρίς επεξεργασία. Τα προϊόντα του δεν είναι κερωμένα, έτσι δεν χάνουν την ουσία τους, είναι ζουμερά, έχουν γεύση και είναι ασφαλή για τα παιδιά μας. Η ποιότητα των προϊόντων του είναι αδιαπραγμάτευτη, το 100% των ειδών του είναι προϊόντα της κυπριακής γης, αφού ο ίδιος τα καλλιεργεί και τα φέρνει κοντά μας πάντα φρέσκα. Είναι υπερήφανος για τα αγροτικά προϊόντα που παράγει, διότι εφαρμόζει τις πλέον σύγχρονες φίλο-περιβαλλοντικές μεθόδους, με προδιαγραφές που εγγυώνται την ασφάλεια των καταναλωτών. Φέρνει στο σπίτι μας προϊόντα που δοκιμάζει πρώτα ο ίδιος και η οικογένειά του. Τον Κώστα θα βρείτε κάθε βδομάδα στη Λευκωσία και τη Λεμεσό. Συγκεκριμένα, στη Λευκωσία κάθε Παρασκευή θα τον βρείτε στην λαϊκή Στροβόλου, ενώ κάθε Τετάρτη και Σάββατο στη λαϊκή του «ΟΧΙ». Στη Λεμεσό θα τον βρείτε κάθε Σάββατο κοντά στο παλιό νοσοκομείο. Κοπιάστε να τον γνωρίσετε, να μιλήσετε μαζί του και τότε θα διαπιστώσετε ότι πρόκειται για έναν πολύ τίμιο άνθρωπο που σέβεται τον Κύπριο καταναλωτή. Πρέπει να μάθουμε να στηρίζουμε τα κυπριακά προϊόντα, να σεβόμαστε τον κόπο και τον αγώνα που δίνουν κάθε μέρα οι παραγωγοί μας, αφ’ ενός μεν για να ζήσουν και αφετέρου δε για να κρατήσουν τα χωριά και την οικονομία μας ζωντανή. Με το να στηρίζουμε τους Κύπριους παραγωγούς και με το να λέμε «ναι» στα κυπριακά προϊόντα, τους δίνουμε κουράγιο να συνεχίσουν το δύσκολο έργο τους.

The first thing that someone notices when talking with Costas Theocharous is his great love for his land. Mr Costas comes from Dymes a small village in the Limassol District. He is an honest family man, who from an early age works in the fields. The fruits that he produces are large, juicy and tasty. Worthy of mention is the fact that Mr. Costas doesn't spray his products right before they are ready to harvest, fact that makes them healthy and delicious. Mr. Costas’s products are 100% Cypriot with the necessary standards that guarantee the consumer’s safety. He sells his products directly to the consumer thus he can be found in Nicosia, every Friday in the street market of Strovolos and every Wednesday and Saturday in the street market of “OHI”. In Limassol you can find him every Saturday near the old hospital.

Κώστας Θεοχάρους Δύμες, Λεμεσός Τηλ.: 25 521 477 / 99 424631

ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΔΙΚΗΣ ΜΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Round & Round I Δελίκηπος

Περιοχή Λάρνακας

O

Δελίκηπος

TIP: Σήμα κατατεθέν αποτελούν οι αιωνόβιες ελιές, οι οποίες σύμφωνα με πληροφορίες ανάγονται στην ενετική περίοδο.

Ο Δελίκηπος είναι χωριό της επαρχίας Λάρνακας. Η θέση του ανάμεσα στις τρεις επαρχίες Λευκωσίας, Λάρνακας και Λεμεσού το κάνει προσβάσιμο από παντού. Βρίσκεται σε ένα μαγευτικό τοπίο με κυρίαρχο το πράσινο χρώμα του πεύκου και των άλλων δέντρων που υπάρχουν στην περιοχή. Εκτάσεις με άγρια βλάστηση διαδέχονται καλλιεργημένες εκτάσεις σιτηρών, χαρουπιών, φραγκοσυκιών και αμπελιών. Σήμα κατατεθέν αποτελούν οι αιωνόβιες ελιές που υπάρχουν στην περιοχή, οι οποίες σύμφωνα με πληροφορίες ανάγονται στην ενετική περίοδο δίνοντας μια άλλη αίσθηση στο χώρο. Ο Δελίκηπος, σύμφωνα με πληροφορίες, στα μέσα του 15ου αιώνα αποτελούσε φέουδο και εμφανίζεται σε ενετικούς χάρτες αλλά και στο χειρόγραφο του Λειμωνίδα. Σύμφωνα με τη Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, το χωριό είναι σημειωμένο σε μεσαιωνικούς χάρτες με το όνομα “Dilichiper”. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για την ονομασία του: η πρώτη αναφέρει ότι το χωριό ονομάστηκε έτσι από το όνομα του πρώτου ιδιοκτήτη του, ο οποίος ονομαζόταν Δελής, άρα Δελίκηπος είναι «ο κήπος του Δελή». Η δεύτερη εκδοχή υποστηρίζει ότι το πρώτο συνθετικό του ονόματος Εκκλησία της Μεταμορφώσεως του χωριού προέρχεται από το ιταλικό «bella» που σημαίνει του Σωτήρος. «ωραία», άρα Δελίκηπος σημαίνει «ωραίος κήπος». Σε ένα ύψωμα στο κέντρο του χωριού είναι κτισμένη η Εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, κτίσμα των αρχών του 1726, όπως μαρτυρεί η επιγραφή στην κεντρική είσοδο της εκκλησίας. Σύμφωνα με τη Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, για την οικοδόμηση της εκκλησίας χρησιμοποιήθηκαν υλικά και αρχιτεκτονικά μέλη από ένα παλαιότερο οικοδόμημα που υπήρχε στην περιοχή. Επίσης, λέγεται ότι η στέγη κατασκευάστηκε ολόκληρη από ένα και μόνο πεύκο. Περίφημο είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο με παλιές εικόνες, καθώς και η Σταύρωση του Χριστού ανάμεσα

28

στο ιερό και τον κυρίως ναό. Ανακαινίστηκε πρόσφατα από το Τμήμα Αρχαιοτήτων. Ιδιαίτερης ομορφιάς είναι οι χώροι πρασίνου, το Κοινοτικό Πάρκο Δελίκηπου, εκεί όπου καταλήγει το μονοπάτι της φύσης που σχεδιάστηκε από το Τμήμα Δασών. Το μονοπάτι της φύσης καλύπτει μια εξαιρετικής ομορφιάς διαδρομή σε μία ημιορεινή περιοχή με πλούσια δασική βλάστηση που αποτελείται από πεύκα, κυπαρίσσια, αγριελιές και σχίνα, ενώ τα καρποφόρα δέντρα είναι η ελιά και η χαρουπιά. Ακόμα, σε απόσταση ενός χιλιομέτρου έξω από το χωριό, στο δρόμο Δελίκηπου-Λευκάρων υπάρχει και το εμπλουτιστικό φράγμα, έργο του Κοινοτικού Συμβουλίου Δελίκηπου. Αξίζει ανεπιφύλακτα να επισκεφτείτε το διπλογέφυρο του Δελίκηπου και θα μαγευτείτε από την ομορφιά του. Κοινοτάρχης του χωριού είναι ο κ. Χριστάκης Ανδρέου, ο οποίος ηγείται μιας ομάδας που αποτελείται από δραστήριους και εργατικούς ανθρώπους, ανθρώπους με όραμα και αγάπη για το χωριό τους. Αποτέλεσμα της δράσης τους είναι η αποπεράτωση βελτιωτικών έργων στην Κοινότητα με σκοπό, αφ’ ενός τη βελτίωση της εικόνας του κάνοντάς το προσφιλή προορισμό και αφ’ ετέρου στη βελτίωση των όρων ζωής των κατοίκων. Συγκεκριμένα, το Κοινοτικό Συμβούλιο Δελίκηπου προχώρησε στη διάνοιξη εννιά οικοπέδων στην είσοδο της κοινότητας για φτωχές και άπορες οικογένειες, την κατασκευή εμπλουτιστικού φράγματος στον ποταμό και ειδικότερα στην περιοχή του παλιού μύλου, την αναβάθμιση και τη συντήρηση του Κοινοτικού πάρκου, την ανάπλαση του χώρου γύρω από την εκκλησία της Μεταμορφώσεως, την ασφαλτόστρωση μέρους του αγροτικού δρόμου που ενώνει την κοινότητα με το γειτονικό χωριό του Λυθροδόντα, τον καθαρισμό και τη διάνοιξη της κοίτης του ποταμού και τη δημιουργία

Μονοπατιού της Φύσης, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη νέα έργα, όπως η κατασκευή νέων κοινοτικών αποχωρητηρίων και η κατασκευή αποθηκευτικών χώρων στην πλατεία της εκκλησίας. Τέλος, προγραμματίζεται η κατασκευή νέου κοιμητηρίου, η πεζοδρόμηση του δρόμου που οδηγεί στα νέα οικόπεδα, η ονοματοποίηση των δρόμων και η κατασκευή νέας και μεγαλύτερης γέφυρας. Ο Δελίκηπος είναι ένα χωριό που προσφέρεται για μια σύντομη και ξέγνοιαστη απόδραση από τους γρήγορους ρυθμούς της πόλης. Επισκεφτείτε το για να απολαύσετε το καταπράσινο, πανέμορφο και ήσυχο τοπίο. http://www.delikipos.org/

Delikipos is a beautiful small village of the Larnaca district dominated by the green colour of pines.

Particularly imposing are the age-long olive trees for which one could claim that they have stood there as sleepless guards of Delikipos for centuries in order to protect its few residents.

Prominently located in the centre of Delikipos is the church of Metamorphosis Soteros. According to an inscription placed at the central church entrance, the church was constructed in the beginning of the 18th century and more specifically in 1726.

The beautiful images of the village are enhanced by the community’s greenery areas such as the Community Park and the designed by the Department of Forests , Nature’s trail.

Moreover just 1km outside the village one can visit Delikipo's dam a project made by the community's council. Lastly of great beauty is the so called "diplogefiro" a must see for each and every visitor.

29

ΜΟΥΣΙΚΟΧΟΡΕΥΤΙΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ “ΑΓΙΟΣ ΜΑΜΑΣ” 99 625 629 - 99 595 037

Το Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα «Άγιος Μάμας» ιδρύθηκε το 2006 και έχει έδρα την Κοινότητα Ξυλιάτου. Ιδρυτής του είναι ο κ. Ανδρέας Χοιρομεράς, άξιος συνεχιστής μιας μακράς οικογενειακής παράδοσης στο χορό. Ο προπάππος του παππού του, επίσης χορευτής, αναδείχτηκε κάποτε νικητής σε έναν διαγωνισμό κυπριακών χορών στο χωριό Αγρίδια της επαρχίας Λεμεσού με έπαθλο ένα ζευγάρι χοιρομέρια και σ’ αυτό οφείλεται και το επίθετο «Χοιρομεράς». Η αγάπη και το έμφυτο ταλέντο του κ. Ανδρέα στο χορό δεν έμειναν απαρατήρητα και έτσι από τα 16 του χρόνια ξεκίνησε να χορεύει και να συνεργάζεται με μεγάλα κυπριακά συγκροτήματα. Μετά από παράκληση νέων της κοινότητας αλλά και της ευρύτερης περιοχής, οι οποίοι ζητούσαν να μάθουν χορό, ο κ. Ανδρέας αποφάσισε να ιδρύσει το Συγκρότημα και ξεκίνησε να διδάσκει αφιλοκερδώς δίνοντας τους έτσι την ευκαιρία να δραστηριοποιούνται δημιουργικά, να κοινωνικοποιηθούν, να μάθουν την παράδοσή τους και να έρθουν κοντά στις ρίζες τους. Το συγκρότημα αποτελείται από δύο τμήματα, το Μουσικό, το οποίο στελεχώνεται από έμπειρους και καταξιωμένους μουσικούς στο βιολί, το λαούτο, την ταμπουτσιά και το τραγούδι, υπό την καθοδήγηση της κυρίας Κωνσταντίνας Γεωργίου Χοιρομερά και το Χορευτικό Τμήμα, The Music and Dance Group "Agios Mamas" was founded in 2006 in the Community of Xyliatou by Mr. Andreas Chiromeras. Mr Andreas comes from a big family of dancers. At the age of 16 Mr Andreas was a member in famous dancing groups and through them he has travelled the world. The group consists of two parts, the Music group, which is staffed by renowned musicians and the Dance group which presents Greek and Cypriot dances along with original choreographies.

5ο Αγροτικό Φεστιβάλ Στατού-Αγίου Φωτίου 21 Σεπτεμβρίου 2014

το οποίο παρουσιάζει ελληνικούς και κυπριακούς χορούς, αλλά και δικές του δημιουργίες. Αυτό που θα αντιληφθεί κανείς μόλις δει τον κ. Ανδρέα να χορεύει είναι ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο που έχει στο αίμα του την κυπριακή παράδοση και προσπαθεί μέσω της δουλειάς του να τη μεταφέρει πρώτα στα παιδιά του, τα οποία ασχολούνται επίσης με το χορό, και στους νέους που με ενθουσιασμό χορεύουν στο συγκρότημα. Τη βαθιά αγάπη για την παράδοση αντιλαμβάνονται και όσες κοινότητες τον καλούν σε φεστιβάλ και διάφορες άλλες εκδηλώσεις σε όλη την Κύπρο. Αξίζει οπωσδήποτε να αναφέρουμε ότι το Συγκρότημα έχει επιλεγεί δύο φορές από το Υπουργείο Εσωτερικών να παρουσιάσει κυπριακούς και Ελληνικούς χορούς σε Ευρωπαίους αξιωματούχους, κάτι που έκανε με τεράστια επιτυχία. Το συγκρότημα βρίσκεται πάντα δίπλα σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη, παρουσιάζοντας χορούς και τραγούδια σε διάφορα ιδρύματα και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις σκορπώντας παντού χαρά, κέφι και περηφάνεια που η κυπριακή παράδοση παραμένει ζωντανή. Τέτοιοι άνθρωποι, όπως ο κ. Ανδρέας, είναι πραγματικά άξιοι συγχαρητηρίων, γιατί εργάζονται σκληρά να κρατήσουν ζωντανή την παράδοσή μας, και προσπαθούν με όλο τους το είναι να την προβάλουν εμπλέκοντας νέους, που είναι το μέλλον και η ελπίδα της Κύπρου μας. Το Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα «Άγιος Μάμας» με χαρά μπορεί να αναλάβει τη μουσική και το χορό του γάμου σας ή οποιασδήποτε άλλης εκδήλωσής σας,

Όπως κάθε Σεπτέμβριο, έτσι και φέτος, το Κοινοτικό Συμβούλιο Στατού- Αγίου Φωτίου και ο Αναπτυξιακός και Πολιτιστικός Σύνδεσμος «Στέλιος Κυριακίδης» διοργανώνουν το 5ο Αγροτικό Φεστιβάλ. Το φεστιβάλ διοργανώνεται σε μια προσπάθεια προβολής των παραδοσιακών τοπικών προϊόντων, τα οποία εξακολουθούν να παρασκευάζονται με τον ίδιο ζήλο και μεράκι από τους φιλοπρόοδους κατοίκους της Κοινότητας. Σε ένα καταπράσινο και ειδυλλιακό περιβάλλον, στην πλατεία της Κοινότητας, ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να επισκεφτεί την έκθεση και την επίδειξη της παρασκευής παραδοσιακών τοπικών προϊόντων, η οποία θα περιλαμβάνει έκθεση παραδοσιακών εργαλείων, αντικειμένων και επαγγελμάτων, παρουσίαση τοπικών οινοποιείων, απόσταξη ζιβανίας, παρασκευή ππαλουζέ και σιουσιούκου, παρασκευή τραχανά, χαλουμιών και αναρής, τσαμαρέλλα, ρέσι, γλυκά του κουταλιού, κουλλουρούθκια με το έψιμα, καττιμέρκα, καθώς και φρέσκο χωριάτικο ψωμί. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν τα προϊόντα, καθώς και να τα προμηθευτούν. Το 5ο Αγροτικό Φεστιβάλ Στατού-Αγίου Φωτίου έχει ως στόχο την σύσφιξη των σχέσεων ανάμεσα στους κατοίκους, την προβολή του χωριού και της πλούσιας κυπριακής παράδοσης, ώστε να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι.

Τηλ.: 99 657 037

Round & Round I Σαλαμιού

Περιοχή Πάφου

H

Σαλαμιού

Η Σαλαμιού είναι χωριό της επαρχίας Πάφου. Απέχει 37 χιλιόμετρα από την πόλη της Πάφου και βρίσκεται ανάμεσα στις κοιλάδες των ποταμών Διαρίζου και Ξερού. Το δάσος και οι αμπελώνες που περιβάλλουν αυτό το χωριό κάνουν το τοπίο μοναδικό. Θεωρείται ότι η Σαλαμιού υπήρξε πρόδρομος της Σαλαμίνας της Κύπρου, πήρε το όνομά της από τη Σαλαμίνα της Ελλάδας και η κατάληξη –ιού έχει υποκοριστική έννοια, έτσι Σαλαμιού είναι η «μικρή Σαλαμίνα». Η κύρια εκκλησία της κοινότητας είναι αφιερωμένη στην Αγία Βαρβάρα. Κτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και εγκαινιάστηκε το 1953. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους ναούς της υπαίθρου της Πάφου και πανηγυρίζει κάθε χρόνο στις 4 Δεκεμβρίου. Ένα χιλιόμετρο περίπου νοτιοανατολικά του χωριού βρίσκεται η ιερά Μονή της Παναγίας Ελεούσης, της επονομαζόμενης Σαλαμιώτισσας. Πρόκειται για μικρό εκκλησάκι, το μόνο κτίσμα που απέμεινε από η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Σαλαμιώτισσας, την παλιά Μονή, η οποία έκλεισε κατά τα τελευταία η οποία χρονολογείται από τις αρχές του 13ου αιώνα. χρόνια της Τουρκοκρατίας. Δεν γνωρίζουμε πολλά Τεράστιο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο μεγάλος σχετικά με την ιστορία της Μονής, υπάρχουν όμως λίγα ξύλινος Σταυρός των αρχών του 16ου αιώνα. Σήμερα το στοιχεία που μαρτυρούν την ύπαρξή της τουλάχιστον Μοναστήρι λειτουργεί κάθε μέρα. Πανηγυρίζει την 8η από τις αρχές του 16ου αιώνα. Στην εκκλησία υπάρχει Σεπτεμβρίου, ανήμερα της εορτής της Θεοτόκου καθώς και την Τρίτη της Δικαινησίμου. Κατασκευάζονται, επίσης, σε αυτό χρυσοκέντητα άμφια και καλύμματα της Αγίας Τράπεζας. Στη Σαλαμιού επίσης λειτουργεί και το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Σήμα κατατεθέν της Σαλαμιούς είναι τρία αιωνόβια κυπαρίσσια, «οι Κυπάρισσοι», οι οποίοι χρονολογούνται πέραν των 500 χρόνων. Στο χώρο των Κυπάρισσων λειτουργεί από το 2001 εκδρομικός χώρος και βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τον κύριο δρόμο Πάφου-Σαλαμιούς. Χρησιμοποιείται συχνά από εκδρομείς και κατασκηνωτές, ενώ το Κοινοτικό Συμβούλιο διοργανώνει στο χώρο την ετήσια γιορτή του ππαλουζέ την τελευταία Κυριακή του Σεπτέμβρη. Στο χωριό υπάρχουν ελαιόδεντρα, τα οποία είναι Ένα χιλιόμετρο περίπου νοτιοανατολικά του διαφορετικά από τα άλλα. Πιστεύεται ότι προέρχονται χωριού βρίσκεται η ιερά Μονή της Παναγίας από τις ελιές που έφεραν μαζί τους και έφαγαν ο Ελεούσης, της επονομαζόμενης Σαλαμιώτισσας. Απόστολος Πέτρος και Παύλος κατά την επίσκεψή

TIP:

32

τους στην Κύπρο και όταν τις πέταξαν σε ένα χωράφι φύτρωσαν αυτά τα ελαιόδεντρα. Στη Σαλαμιού υπάρχουν παραδοσιακά στοιχεία αγροτικής κληρονομιάς, όπως ο αλευρόμυλος, τα καζάνια ζιβανίας, καθώς και ένα οινοποιείο. Στο χωριό υπάρχει ο Νεοφυτίδειος κινηματογράφος, ο οποίος ιδρύθηκε το 1962, σταμάτησε όμως τις εργασίες του για 26 χρόνια και το 1993 ξεκίνησε να λειτουργεί ως θερινός κινηματογράφος με τη στήριξη των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Η Κοινότητα Σαλαμιούς είναι μία από τις 4 κοινότητες στην Κύπρο, οι οποίες επιλέγηκαν από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού ως σημαντικές περιοχές περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος για τη δημιουργία Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Σαλαμιούς στεγάζεται στο χώρο του παλιού σχολείου που έκλεισε στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Πρόκειται για έργο που απώτερο στόχο είχε την αναβίωση του χωριού στη βάση των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης. Το έργο της αποκατάστασης ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2008 και ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 2010 με το μεγαλύτερο μέρος του ποσού να προέρχεται από τον Νορβηγικό Χρηματοδοτικό Μηχανισμό, ενώ το υπόλοιπο μέρος καλύφθηκε με κονδύλια του Κοινοτικού Συμβουλίου και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το κτίριο για τη λειτουργία του ΚΠΕ Σαλαμιούς περιλαμβάνει τέσσερις ξεχωριστές αίθουσες διδασκαλίας, μια αίθουσα υποδοχής και τα γραφεία του προσωπικού, ενώ στο Σχέδιο περιλαμβάνεται και ένα μικρό πάρκο με τοπικά είδη και λουλούδια που θα εμπλουτίσουν το γενικό τοπίο. Το κατασκευαστικό σχέδιο λαμβάνει υπόψη τη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον πηγών ενέργειας. Τέλος, σημαντική είναι η συμβολή του Κέντρου Ανοιχτής Περίθαλψης Ηλικιωμένων (Κ.Α.Π.Υ) που λειτουργεί από το 1983 στο χωριό παρέχοντας κατ’ οίκον φροντίδα σε ηλικιωμένους σε πέντε χωριά της περιφέρειας και είναι το πρώτο κέντρο αυτής της μορφής που λειτούργησε στην Κύπρο. Ο πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Σαλαμιούς κ. Κωστάκης Αυγουστή, άνθρωπος δραστήριος με όραμα ανταποκρίνεται επάξια στις προσδοκίες των συγχωριανών του, οι οποίοι τού εμπιστεύτηκαν την προεδρία του αγαπημένου τους χωριού από το 2001. Μερικά από τα έργα που ήδη υλοποιήθηκαν ήταν ο εξωραϊσμός της κεντρικής πλατείας, η διαμόρφωση του κύριου δρόμου προς την εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας, ο εξωραϊσμός του χώρου περιμετρικά της εκκλησίας καθώς και η κατασκευή του μονοπατιού

της φύσης «Η Μούττη», ενώ προωθούνται για εκτέλεση έργα όπως το σχέδιο αναβάθμισης του εκδρομικού χώρου «Κυπάρισσος», ο σχεδιασμός του μονοπατιού μελέτης της Φύσης από την κεντρική πλατεία μέχρι το μοναστήρι Παναγίας Σαλαμιώτισσας διαμέσου του αργακιού «Γερόβρυσης» και η κατασκευή Κοινοτικού Πάρκου με υπαίθριο χώρο εκδηλώσεων. Το Κοινοτικό Συμβούλιο Σαλαμιούς συνεργάζεται στενά με τον Σύνδεσμο Αποδήμων και το ΚέντροΝεότητας«Περικλής»πουδραστηριοποιούνται στο χωριό διοργανώνοντας πολλές εκδηλώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. http://www.salamiouvillage.org/

Sitting on the ridge between the Dhiarizos and Xeros valleys where, in years gone by, mighty rivers once flowed, the village of Salamiou is a hidden treasure, waiting to be discovered.

The village’s main church is the one of Saint Barbara which was built in the 20th century. Moreover in the village one can find the monastery of Panagia Salamiotisa built in the 16th century. The church of the monastery is famous for the miraculous image of Panayia Salamiotisa which dates back to the 13th century. In the village one can also find a small chapel dedicated to Saint George.

In the community there is a pick nick area in which every year during the last Sunday of September the feast of Palouze is being organized. In the pick nick area one can also admire the three perennial cypresses which are over 500 years old. Another important attraction of the region is a movie theater that was established by a resident in 1962. Today the cinema operates only during the summertime. The community’s must see is the Environmental Education Center which aims to the development of the community.

Those who want to relax, those who want to explore and all who want to enjoy the colorful traditions of Cyprus are welcome to this beautiful village.

33

LAGRIA WINERY LTD

Εστιατόριο Πολιτιστικό Κέντρο Σαλαμιούς - Αιμίλιος Χ’’ Ττοφής Τηλ. 99065485

Τηλ. 26 952 411

Το οινοποιείο Lagria βρίσκεται στο πανέμορφο κρασοχώρι της Σαλαμιούς, ένα χωριό ξακουστό για την καλή ποιότητα σταφυλιών και το καλό κρασί που παράγει. Ιδρύθηκε το 1991, αλλά η αγάπη και η ξεχωριστή σχέση με το αμπέλι και το ωραίο κρασί κρατάει πολλά χρόνια, ήδη από την εποχή των προπάππων των ιδιοκτητών. Αξιοποιώντας, λοιπόν, αυτή τη μακρόχρονη παράδοση και εμπειρία, με βάση τα άριστης ποιότητας σταφύλια των δικών μας αμπελώνων ή τα σταφύλια εξαίρετης ποιότητας που αγοράζουμε από άλλους γεωργούς της περιοχής στο οινοποιείο Lagria καταφέραμε να συνδυάσουμε αρμονικά την παράδοση, τη γνώση και τη σύγχρονη τεχνολογία για να δημιουργήσουμε τις ιδανικές συνθήκες για την παραγωγή οίνων υψηλής ποιότητας. Επιλέξτε τα κρασιά του οινοποιείου Lagria, Lagria Cabernet, ένα μυρωδάτο κρασί από σταφύλια της ποικιλίας Καπερνέτ Σωβινιόν που βρίσκουμε σε αμπελώνες της περιοχής Σαλαμιούς ή Lagria Red Dry, απαλό κόκκινο κρασί από επιλεγμένες ποικιλίες κόκκινων σταφυλιών. Αφεθείτε στη μαγεία του ημίξηρου και ελαφριού ροζέ κρασιού Lagria Medium Dry Rose ή στην ευχάριστη γεύση και το άρωμα του λευκού ξηρού κρασιού Lagria White Dry. Πάντως, ό, τι και αν επιλέξετε ένα είναι το σίγουρο, ότι θα τα λατρέψετε.

Όταν βρεθείτε στη Σαλαμιού, σας προτείνουμε να επισκεφτείτε οπωσδήποτε το εστιατόριο του Αιμίλιου, το στέκι των καλοφαγάδων. Ο Αιμίλιος από μικρός ασχολείται με το χώρο της μαγειρικής και μαζί με τη σύζυγό του, Αντρούλα, παραδοσιακή μαγείρισσα, ετοιμάζουν για εσάς νόστιμα, παραδοσιακά φαγητά με ό, τι πιο αγνό υπάρχει. Καθημερινά σερβίρονται μεζέδες στα κάρβουνα, κλέφτικο και σούβλα.

Αναλαμβάνονται δεξιώσεις μέχρι 170 άτομα.

In the village of Salamiou, 34 km northeast of Pafos and more than 850m above sea level. One can find the Lagria winery which since 1991 produces high quality wine that can satisfy even the most demanding wine taster. We have reached a high level of quality and taste by taking advantage of the climate conditions, using the latest technology and methods based upon our families' tradition in wine making. Lagria Wines proudly presents a variety of wines such as cabernet sauvignon, red or white dry and rose medium dry. It’s a challenge you simply can't deny!

If you find yourselves in Salamiou village, you should absolutely visit Emilios’s restaurant. The owner since a very young age was involved in the restaurant business and today with the help of his wife Androula, a traditional cook, serve to their clients delicious traditional meals made with the most pure ingredients. The tavern serves daily mezedes, stew and souvla we can also undertake any kind of event up to 170 people.

Round & Round I Φιλούσα Κελοκέδαρων

Περιοχή Πάφου

H

Φιλούσα

Η Φιλούσα Κελοκέδαρων είναι χωριό της επαρχίας Πάφου, βρίσκεται ανάμεσα στα σύνορα των επαρχιών Πάφου και Λεμεσού, από τις οποίες απέχει 40 χιλιόμετρα. Η αρχαιότερη γραπτή μαρτυρία που έχουμε για το χωριό είναι μια επιστολή-αίτημα που συντάχθηκε το 1567 προς τις τότε Βενετικές Αρχές από τον «Μπερνανδή της Μαριούς», κάτοικο της Φιλούσας Κελοκέδαρων. Ο Μπερνανδής της Μαριούς στην εν λόγω επιστολή ζητά να αναθεωρηθεί η επικήρυξή του για κάποιο φόνο που έγινε στην Αρμίνου της Πάφου για τον οποίο κατηγορήθηκε και τον οποίο δεν είχε διαπράξει. Δεν γνωρίζουμε κατά πόσο το αίτημα του Μπερναρδή έγινε δεκτό από τις Βενετικές αρχές. Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας στη Φιλούσα είναι κτίσμα περίπου του 1100 μ.Χ. και εγκαινιάστηκε από τον Άγιο Πανάρετο που ήταν επίσκοπος της Πάφου (1767-1790). Περίφημη είναι η εικόνα της Αγίας Μαρίνας της

Θαυματουργής, η οποία χρονολογείται στα 600-700 μ.Χ. Πρόκειται για εικόνα δύο όψεων, στη μία όψη εικονίζεται η Αγία Μαρίνα όρθια και δεομένη με σκηνές από το μαρτύριό της, ενώ στην άλλη όψη παρουσιάζεται ο Άγιος Γεώργιος ο Καππαδόκης. Η εικόνα αυτή παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς σ’ αυτήν ο Άγιος Γεώργιος εμφανίζεται χωρίς τον δράκοντα και μεταφέρει πίσω στην πλάτη του ένα άλλο πρόσωπο. Στην εκκλησία διασώθηκε η εικόνα της Παναγίας της Φιλουσιώτισσας ή Φιλοχιώτισσας. Πρόκειται για παραλλαγή του τύπου της Παναγίας Γλυκοφιλούσας. Ζωγραφίστηκε το 1570 και εκπροσώπησε την Κύπρο 2 φορές στο εξωτερικό σε διεθνείς εκθέσεις Βυζαντινών εικόνων. Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας είναι υπό την επίβλεψη του Τμήματος Αρχαιοτήτων και αναπαλαιώθηκε πρόσφατα. Παρουσιάζει μάλιστα κλίση 28 πόντων. Πανηγυρίζει κάθε χρόνο στις 17 Ιουλίου, ημέρα της εορτής της Αγίας Μαρίνας. Στοχωριόβρίσκεται,επίσης,ημικρήΙεράΜονήτουΑγίου Νικολάου, γνωστή και ως «Αγιονικολούδιν». Πιθανόν είναι κτίσμα του 1100-1200 μ.Χ. Σήμερα σώζεται μόνο ο ναός, ο οποίος είναι πετρόκτιστος με αμφικλινή ξύλινη στέγη. Από μαρτυρίες που διαθέτουμε, το μοναστήρι φαίνεται ότι λειτουργούσε ως το 1890. Σε καταγραφή των μοναστηριών που έγινε το 1574, το μοναστήρι του

36

TIP: Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας στη Φιλούσα είναι κτίσμα περίπου του 1100 μ.Χ.

Αγίου Νικολάου ήταν το όγδοο κατά σειρά μοναστήρι στην Πάφο, σύμφωνα με τον αριθμό μοναχών. Σ’ αυτό υπήρχε η εικόνα του Αγίου Νικολάου, η οποία ζωγραφίστηκε το 1528. Η εικόνα αυτή εντυπωσίασε ιδιαίτερα τον Άγγλο αποικιακό γραμματέα R. Gunnis, ο οποίος επισκέφτηκε το Μοναστήρι το 1931. Μάλιστα, ζήτησε να την αγοράσει, κάτι που φυσικά ήταν αδύνατο. Είπε όμως στο νεωκόρο τα εξής: «Να προσέχετε αυτή την εικόνα, διότι όσο αξίζει η περιοχή με τους ανθρώπους της, αξίζει αυτή η εικόνα…». Η Ιερά Μονή πανηγυρίζει στις 6 Δεκεμβρίου, ημέρα μνήμης του Αγίου Νικολάου. Αναφέρεται, επίσης, ότι στα βορειοδυτικά του μοναστηριού του Αγίου Νικόλα υπήρχε ένα παρεκκλήσι αφιερωμένο στην Αγία Αικατερίνη, τα θεμέλια του οποίου διασώζονται μέχρι σήμερα. Από τη Φιλούσα καταγόταν και ο μεγάλος ποιητής Χαράλαμπος Μιχαήλ Άζινος του οποίου η ποιητική παραγωγή εντοπίζεται στα χρόνια 1924-1956, χρόνια στα οποία εξέδωσε γύρω στις 180 ποιητικές φυλλάδες. Το τελευταίο τραγούδι του αναφέρεται στον Πέτρο Γιάλλουρο από το Ριζοκάρπασο, μαθητή, ο οποίος σκοτώθηκε από τις αγγλικές δυνάμεις ασφαλείας στην Αμμόχωστο στις 7 Φεβρουαρίου του 1956, στη διάρκεια μιας μαθητικής διαδήλωσης. Μελετώντας κανείς το σύνολο του έργου του διαπιστώνει ότι ο Χαράλαμπος Μιχαήλ Άζινος αρέσκεται περισσότερο στα σατιρικού περιεχομένου τραγούδια και στο είδος αυτό οφείλει και την ποιητική του επιτυχία. Από τη Φιλούσα Κελοκέδαρων καταγόταν και ο ήρωας Γιαννάκης Ιωάννου Κώστα στον οποίο είναι αφιερωμένη προτομή στην κοινότητα. Ο ήρωας τραυματίστηκε στις 14 Αυγούστου 1974 στο ιστορικό φυλάκιο αρ. 1005 (Παλλούκια) του 1ου Λόχου 211 Τ.Π. στον Άγιο Παύλο Λευκωσίας. Παρά τον τραυματισμό του, παρέμεινε και πολεμούσε, μέχρι που δέχτηκε θανάσιμο κτύπημα. Θυσιάστηκε για την Τιμή και την Ελευθερία της Κύπρου και παραμένει στις καρδιές μας Αθάνατος. Τα

αποκαλυπτήρια της προτομής του έγιναν την Κυριακή 9 Ιουνίου 2013, αμέσως μετά το πέρας της θείας λειτουργίας που τελέστηκε στον Ιερό ναό Αγίας Μαρίνας στην οποία χοροστάτησε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αρσινόης Νεκτάριος. Τα αποκαλυπτήρια τέλεσε ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς Αντιστράτηγος Στυλιανός Νάσης, ο οποίος εξήρε την προσφορά του ήρωα και τον τρόπο της θυσίας του. Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Φιλούσας Κελοκέδαρων είναι ο κ. Μιχάλης Κωνσταντίνου, ο οποίος μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου συμβάλλουν τα μέγιστα για την ανάπτυξη και την προβολή του χωριού. Πολύτιμη είναι η στήριξη που έχουν και από τον Σύνδεσμο Αποδήμων και Φίλων του οποίου πρόεδρος είναι ο κ. Μιχαλάκης Μαρίνος.

Filousa is a small village of the Paphos district situated in the middle of Limassol and Paphos. According to the book "History of Cyprus" by Kl.P.Georgiadi, a Neolithic settlement existed in Filousa something that was extremely rare for the time.

If you find yourselves in this picturesque village, worth visiting is the church of Saint Marina built in 1100. In the church there is a copy of the most ancient hagiography of Cyprus which dates back to 600-700 AD. The hagiography pictures from one side Saint Marina and from the other side Saint George. Today for safety reasons the hagiography is being kept by the museum of the archbishopric in Nicosia.

Another must see of the village is the monastery of Saint Nicolas which can be found just outside the village. The monastery was built around 1100-1200 AD. The Monastery is known in the region as "Agionikoloudin" but today only its church survives which is stone built with a gabled wooden roof. The venerated icon of Saint Nicholas painted in 1520, was initially moved to the village church (Saint Marina) for safekeeping, but now adorns the Byzantine Museum of the Holy Bishopric of Paphos.

Next to the monastery one can see the ruins of a chapel dedicated to Saint Aikaterini.

Worth mentioning is the fact that Filousa was the village of the famous Cypriot poet Charalambos Azinos.

Morover in the community there is the bust statue of Ioannis Ioannou who died fighting in August 14th 1974 during the war. We recommend to each and every one of you to visit this beautiful village and experience all the things that it has to offer.

37

Round & Round I Μαμώνια πετρώματα που αποτέλεσαν και αποτελούν αντικείμενο μελέτης πολλών γεωλόγων από διάφορα Πανεπιστήμια του εξωτερικού και ελκύουν σήμερα πλήθος τουριστών, ντόπιων και ξένων. Η κύρια εκκλησία των Μαμωνιών είναι αφιερωμένη στην Παναγία Χρυσελεούσα. Βρίσκεται σε μια όμορφη και ήσυχη περιοχή, κοντά από το παλιό σχολείο που προορίζεται για χώρος δραστηριοτήτων. Πανηγυρίζει στις 25 Μαρτίου κάθε χρόνου, ανήμερα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Υπάρχει επίσης στο χωριό και ένα μικρό εξωκλήσι αφιερωμένο στην

Περιοχή Πάφου

M Μέσα από μια πανέμορφη διαδρομή με κυρίαρχο χρώμα το πράσινο, στην κοιλάδα του ποταμού Διαρίζου, στα ανατολικά της Πάφου θα βρούμε το μικρό χωριό Μαμώνια. Το όνομα Μαμώνια πιθανόν να προέρχεται από τους πρώτους οικιστές του χωριού, οι οποίοι θεωρείται ότι ήταν βοσκοί με το όνομα Μαμωνάδες και κατάγονταν από την Πελοπόννησο. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, το χωριό πήρε την ονομασία του από τη λέξη «Μαμωνάς», που συναντάμε συχνά στην Καινή Διαθήκη και έχει τη σημασία του πλούτου και της απόκτησης αγαθών. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες που έχουμε, τα Μαμώνια πιθανόν να κατοικούνταν από τον 12ο ήδη αιώνα, κατά την εποχή της Φραγκοκρατίας. Από εδώ μάλιστα φαίνεται πως καταγόταν και ο Πάπας Κλήμης ο 8ος (Ιππόλυτος Αλντομπραντίνι). Κατά την Οθωμανική περίοδο το χωριό ήταν μικτό με πλειοψηφία του ελληνικού στοιχείου, ενώ σύμφωνα με καταγραφές του πληθυσμού, το 1960 οι Τούρκοι το εγκατέλειψαν. Οι

38

Μαμώνια

κάτοικοι των Μαμωνιών υπέφεραν αρκετά από τα γεγονότα των διακοινοτικών ταραχών του 19631964, καθώς ήταν περικυκλωμένοι από τουρκικά χωριά. Στα Μαμώνια το παρόν συναντά το παρελθόν, η αλήθεια συναντά το μύθο.Έναπέπλομυστηρίουκαλύπτει την εντυπωσιακή «μαντόπετρα», έναν επιβλητικό βράχο στον οποίο, σύμφωνα με την παράδοση, μεταμόρφωσε ο Θεός μια μάντισσα με το βρέφος της. Εντυπωσιακοί είναι οι ανάγλυφοι σχηματισμοί

στην κορυφή της πέτρας αυτής. Λίγο μετά τα Μαμώνια θα βρείτε δύο τεράστιους βράχους, τους βράχους των Χασαμπουλιών, Τούρκων εγκληματιών, οι οποίοι δρούσαν στην περιοχή την εποχή της Αγγλοκρατίας. Σ’ αυτούς τους βράχους κρύβονταν τα Χασαμπουλιά και έκλεβαν τους περαστικούς. Τεράστιο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα σπάνια πετρώματα που θα βρείτε στην περιοχή. Πρόκειται για ιζήματα βαθιάς θάλασσας και ηφαιστειακά

TIP:

Η κύρια εκκλησία των Μαμωνιών είναι αφιερωμένη στην Παναγία Χρυσελεούσα.

Παναγία Θεοτόκο. Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβου-λίου Μαμωνιών είναι η κ. Ανδρούλα Χρ. Συρίμη. Η κ. Συρίμη, μια δραστήρια γυναίκα με όραμα, σε συνεργασία πάντοτε με το Κοινοτικό Συμβούλιο του χωριού προσπαθεί με κάθε τρόπο να διασφαλίσει καλές

συνθήκες ζωής στους λιγοστούς μόνιμους κατοίκους. Σε συνομιλία που είχαμε μαζί της, η κ. Συρίμη μάς ανέφερε ορισμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινότητα κυρίως εξαιτίας της αδιαφορίας του κράτους. Ένα από αυτά, σύμφωνα με την κ. Συρίμη, είναι το γεγονός ότι το κράτος στερεί από την κοινότητα την οικιστική ανάπτυξη, λόγω της μικρής απόστασης από τον Διαρίζο, κάτι που αποτρέπει νεαρά ζευγάρια να εγκατασταθούν στο χωριό. Άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κοινότητα είναι επίσης και το αρδευτικό. Λόγω της υψηλής τιμής του ρεύματος, οι γεωργοί αδυνατούν να πληρώσουν το ρεύμα για να ποτίζουν τα δέντρα τους με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η κύρια καλλιέργεια του χωριού, αυτή των εσπεριδοειδών. Τέλος, μεγάλο πρόβλημα αποτελεί και το γεφύρι της κοινότητας, το οποίο είναι παλιό και απαίτηση της κοινότητας των Μαμωνιών είναι η κατασκευή νέου γεφυριού, ώστε να διακινούνται οι χωριανοί με ασφάλεια. Στα Μαμώνια βρίσκονται σε εξέλιξη πολλά έργα που στόχο έχουν την ανάπτυξή του, όπως η οικοδόμηση σχολείου, αίθουσας πολλαπλών χρήσεων, ο εξωραϊσμός του πάρκου, η ανέγερση μνημείου, καθώς και η κατασκευή πεζοδρομίων στην

είσοδο του χωριού. Πάντοτε δίπλα στο Κοινοτικό Συμβούλιο βρίσκονται και οι απόδημοι των Μαμωνιών, οι οποίοι από το 1988 ίδρυσαν τον Σύνδεσμο Αποδήμων και Φίλων Μαμωνιών με έδρα του τη Λεμεσό. Όλοι μαζί παλεύουν καθημερινά για το χωριό τους, ώστε τα Μαμώνια να αποτελούν προσφιλή προορισμό στον επισκέπτη. Τα Μαμώνια είναι ένα πανέμορφο χωριό που περιμένει τον καθένα από εμάς να το επισκεφτεί, να το γνωρίσει και να θαυμάσει την ομορφιά και την πλούσια ιστορία του.

Mamonia is a tiny village located on the eastern edge of Paphos, and almost in the middle distance of the route Paphos-Troodos, through the valley of the river Diarizos.

The name ‘Mamonia’ is likely derived from the first settlers called ‘Mamonades’, who were shepherds and came from the Peloponnesus and built the village.

While strolling around the village one can admire the so called “Mantopetra” rock , which according to the legend god transformed a fortune teller and her baby into a stone.

Just outside the village one will encounter the rocks of Chasaboulia, in which the notorious Turkish thieves used to hide in order to rob people that passed by.

Worth mentioning is the fact that in Mamonia village is a unique and tectonically complex of igneous, sedimentary and metamorphic rocks, whose age ranges from Medium Triassic until the Upper Cretaceous (230-75 million years ago) The village’s main church is dedicated to Panayia Chriseleousa, and its situated next to the old school in a breathtaking location. In the village there is also a small chapel dedicated to Panayia Theotokou.

39

Καφεστιατόριο «ΔΙΑΡΙΖΟΣ»

Χριστάκης Χ’’ Νικολάου & ΣΙΑ ΛΤΔ

Τηλ. 26 432 365

Τηλ.: 22 952 976, 99 456327, Οίκος Μαραθάσας

Το καφεστιατόριο «ΔΙΑΡΙΖΟΣ» αποτελεί ιδανική πρόταση για να χαλαρώσετε, όταν βρεθείτε στο όμορφο χωριό Μαμώνια. Δοκιμάστε τα λαχταριστά σνακ, τα νόστιμα γλυκά και παγωτά, αλλά και το υπέροχο κυπριακό παραδοσιακό φαγητό μετά από κράτηση. Αν όμως βρεθείτε εκεί χωρίς να έχετε κράτηση, γευτείτε νόστιμα φαγητά του τηγανιού. Μέσα σε μια χαλαρή και όμορφη ατμόσφαιρα περάστε ωραίες στιγμές με την παρέα σας συνοδευόμενες πάντα με παραδοσιακά και φρέσκα προϊόντα.

Επιλέξτε Ξηρούς Καρπούς Κοιλάδας Μαραθάσας και αφεθείτε στην πιο παραδοσιακή γευστική αποπλάνηση!

ΣΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ!

Diarizos coffee-shop and restaurant serves the most delicious snacks and deserts. We also serve traditional Cypriot food after reservation. But if you happen to find your selves in Mamonia without a reservation, Diarizos can also prepare for you Cypriot pan dishes.

Συνταγή :

Ταβέρνα Μύλος - Μαμώνια

Η συνταγή είναι προσφορά της εταιρείας

ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΣΤΟ ΦΟΥΡΝΟ ΜΕ ΓΙΑΟΥΡΤΙ Υλικά:

Τηλ. 26 432 438

4 στήθη κοτόπουλου 2 κεσεδάκια γιαούρτι 0% 2 αυγά 1 ματσάκι άνηθο ρίγανη δεντρολίβανο αλάτι, πιπέρι

ΣΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ!

Εκτέλεση:

Milos tavern serves to its clients a huge variety of foods all made with natural and fresh ingredients.

In a truly unique environment we welcome you to try our foods and our homemade deserts which we offer for free. The tavern also works as a coffee shop .

Ανακατεύουμε το γιαούρτι με τα αυγά, τον άνηθο και το δεντρολίβανο ψιλοκομμένα, το αλάτι και το πιπέρι. Βάζουμε το κοτόπουλο σε ταψί όπου έχουμε στρώσει λαδόκολλα, σε προθερμασμένο φούρνο στους 200C για περίπου 45 λεπτά. Βγάζουμε το κοτόπουλο και στραγγίζουμε το ζουμί που έχει βγάλει. Σκεπάζουμε το κοτόπουλο με τη σάλτσα του γιαουρτιού και το ξαναβάζουμε στο φούρνο για 20 περίπου λεπτά.

Δεχόμαστε κρατήσεις, αλλά και οι περαστικοί είναι πάντα ευπρόσδεκτοι. Στην ταβέρνα Μύλος στα Μαμώνια θα βρείτε όλες εκείνες τις γεύσεις που μάθαμε και αγαπάμε, με σεβασμό στην κυπριακή κουζίνα και παράδοση. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία σε φαγητά της ώρας, κυπριακά παραδοσιακά φαγητά με κοτόπουλα της δικής μας εκτροφής. Σε ένα πραγματικά πολύ όμορφο περιβάλλον, με πολύ ωραία θέα, απολαύστε το φαγητό σας και δωρεάν γλυκό που εμείς φτιάχνουμε για εσάς με μεράκι και αγάπη. Η ταβέρνα μας λειτουργεί και ως καφενείο για τους περαστικούς που επιθυμούν να απολαύσουν τον καφέ και το ρόφημα τους στο όμορφο χωριό μας.

40

41

Μέλι ΜΥΡΙΑΝΘΟΥΣΑ

Συλλογή γύρης

Ο κ. Δώρος Παναγίδης, παραγωγός γύρης και μελιού από τον Οίκο Μαραθάσας, είχε πάθος και αγάπη για τις μέλισσες από μικρός. Διατηρεί τα μελίσσια του στην πιο όμορφη περιοχή που η φύση προίκισε με μύρια άνθη, εξού και το όνομα Μυριανθούσα. Η περιοχή αυτή περικλείεται από τα χωριά του Οίκου, του Καλοπαναγιώτη, του Μουτουλλά, του Πεδουλά και των Γερακιών. Χάρη σε αυτή τη βλάστηση οι μέλισσες συλλέγουν την καλύτερη ποιότητα μελιού και γύρης. Σε συνδυασμό, λοιπόν, με την πείρα μας αλλά και μένοντας πιστοί στην παράδοση, φέρνουμε στο τραπέζι σας ένα αγνό κυπριακό προϊόν. Μελισσοκομεία δρόμου Γερακιών - Κύκκου

Μελισσοκομείο Οίκου Καλοπαναγιώτη

TIP:

Mr. Doros Panayides from the village of Oikos Marathasas for many years now produces pollen and honey from herbs and flowers of the Troodos region and brings to your home high-quality products, pure, as produced from nature. The honey of Myrianthousa can be found in the lock of Kalopanagiotis and Oikos village. For healthy diet we choose honey and pollen from the rich land of Cyprus, herbs and flowers from the Troodos area... we choose honey of Myrianthousa!

Μέλι και γύρη: Η αμβροσία των θεών. Ο Μαχμούτ Αϊβάζοβ, ο οποίος ασχολούνταν με τη μελισσοκομία,

έζησε 150 χρόνια και ήταν πεπεισμένος ότι το μέλι και η εργασία στον ελεύθερο αέρα ήταν το καλύτερο ελιξίριο για την παράταση της ζωής

TIP: Εάν θέλεις να διαφυλάξεις τη νεότητά σου, απαραιτήτως πρέπει να τρώγεις μέλι» Αβικέννας, 2ος αι. μ.Χ.

Μέλι ΜΥΡΙΑΝΘΟΥΣΑΣ, Δώρος Παναγίδης, Υδατοφράκτης Οίκου - Καλοπαναγιώτη / 99574077

Round & Round I Άρμου

Περιοχή Πάφου

Άρμου Σε μια πραγματικά πανέμορφη τοποθεσία με θέα τις καταγάλανες δυτικές ακτές της Πάφου, μέσα στο πράσινο ξεπροβάλλει το πανέμορφο και γραφικότατο χωριό Άρμου της επαρχίας Πάφου. Η Άρμου απέχει από την πόλη της Πάφου μόλις 4 χιλιόμετρα. Πρόκειται για ένα παραδεισένιο χωριό με εξαίρετο κλίμα τόσο το χειμώνα όσο και το καλοκαίρι, γεγονός που το καθιστά μοναδικό προορισμό για ντόπιους και ξένους. Η κυριότερη εκδοχή για την ονομασία της Άρμου αναφέρει ότι το χωριό πήρε το όνομά του από τον πρώτο οικιστή του που ονομαζόταν Άρμος. Άλλη εκδοχή αναφέρει ότι το χωριό πήρε την ονομασία του από το άρμα της θεάς Αφροδίτης, το οποίο μετέφερε τη θεά του έρωτα και της ομορφιάς στο χωριό, για να επισκεφτεί τα αμπέλια που διέθετε στην περιοχή. Η κύρια εκκλησία του χωριού είναι αυτή της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας της οποίας η εικόνα χρονολογείται περί τα 1797 μ.Χ. Ενάμισι χιλιόμετρο έξω από το χωριό βρίσκονται τα θεμέλια του ναού του Αγίου Γεωργίου που προστατεύονται από το Τμήμα Αρχαιοτήτων, ενώ πιο πέρα βρίσκονται τα ερείπια του ξωκλησιού της Αγίας Μαύρης. Στο χωριό υπάρχει προχριστιανικός οικισμός και αυτό αποδεικνύεται από τα ρωμαϊκά νομίσματα που βρέθηκαν στην περιοχή. Στην περιοχή, επίσης, βρέθηκαν τάφοι καθώς και μια ασβεστολιθική λεκάνη που στη μια πλευρά της είναι λαξευμένο ένα κεφάλι δελφινιού και ανάγεται στη Ρωμαϊκή περίοδο. Από την Άρμου κατάγονται και δύο ήρωες, οι οποίοι ως γνήσιοι Έλληνες θυσιάστηκαν στο βωμό της ελευθερίας της πατρίδας στις μάχες της Τηλλυρίας. Ο Ανδρέας Χαραλαμπίδης ήταν εξαίρετος δάσκαλος.

44

Εκκλησία Αγίας Μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας Το 1963, όταν ξέσπασαν οι διακοινοτικές ταραχές, ο Ανδρέας ήταν δάσκαλος στο μικτό χωριό Ελεδιώ. Παρόλες τις δυσκολίες που υπήρχαν, κατάφερε να πείσει τους Έλληνες κατοίκους να παραμείνουν στο χωριό τους, ενώ ο ίδιος με κίνδυνο της ζωής του συνέχιζε να διδάσκει τους αγαπημένους του μαθητές. Τον Αύγουστο του 1964, ο Ανδρέας που βρισκόταν στο χωριό του αναχώρησε μαζί με τον 83ο λόχο, του 8ου Τακτικού Συγκροτήματος για την Τυλληρία, εκεί όπου πολέμησε με ήθος και αυταπάρνηση χάνοντας τη ζωή του υπέρ της πατρίδας του. Ο Ανδρέας Γεωργίου Χατζηθεορής αποφοίτησε από το σχολείο το 1964. Άριστος μαθητής, ο οποίος διακρινόταν ιδιαίτερα για

τη συμμετοχή του στον αθλητισμό και τα πολιτιστικά δρώμενα του χωριού του, αλλά και για τον ενθουσιασμό του για τις τύχες της πατρίδας του. Ήταν ένα παιδί με όνειρα, ήθελε να σπουδάσει γυμναστής ή δάσκαλος ή στρατιωτικός. Τα γεγονότα της Τηλλυρίας το 1964, τον έπεισαν πως η πατρίδα χρειαζόταν τη βοήθειά του. Έταξε τον εαυτό του στην υπηρεσία της πατρίδας του προσθέτοντας το όνομά του στη λίστα των αθανάτων τέκνων της. Έξω από την εκκλησία βρίσκονται οι ανδριάντες των δύο αυτών ηρώων που θυσιάστηκαν για την πατρίδα. Επίσης, το Κοινοτικό Συμβούλιο Άρμου έχει σκοπό να κτίσει στην πλατεία του χωριού ένα κοινό μνημείο αφιερωμένο σε όλους τους ήρωες που κατάγονται από την Άρμου, οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους υπέρ της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας. Το Κοινοτικό Συμβούλιο της Άρμου αποτελείται από μορφωμένους ανθρώπους, οι οποίοι αγωνίζονται με όλο τους το είναι για την ανάπτυξη του όμορφου χωριού τους. Ο πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου κ. Πανίκος Χατζηθεωρής είναι άνθρωπος με όραμα, εργατικός, ο οποίος ζει για το χωριό του και δεσμεύεται να το υπηρετεί. Πρώτο μέλημα της Κοινότητας της Άρμου είναι να διαφυλάξει τον όμορφο χαρακτήρα του χωριού και σε συνδυασμό με την ανάπτυξη να δημιουργήσει ένα όμορφο περιβάλλον για τους μόνιμους κατοίκους και τους επισκέπτες. Ένα σημαντικό έργο που επιτεύχθηκε ήταν ο εξωραϊσμός της πλατείας του χωριού (α’ φάση) με παραδοσιακά υλικά, χωρίς όμως να αλλοιωθεί ο παραδοσιακός

χαρακτήρας της Κοινότητας. Κύριος στόχος είναι η υλοποίηση της δεύτερης φάσης του έργου που περιλαμβάνει τον εξωραϊσμό του πυρήνα της πλατείας που θα ενώνει την πλατεία του χωριού με την πλατεία της εκκλησίας, καθώς και ο εξωραϊσμός της παλιάς βρύσης και της δεξαμενής του χωριού. Στους βασικούς στόχους του Κοινοτικού Συμβουλίου είναι και ο εξωραϊσμός του γηπέδου που θα ωθήσει τους κατοίκους και ειδικά τους νέους στην ενασχόληση με τον αθλητισμό, αφού ήδη από το 1983 υπάρχει στο χωριό η ποδοσφαιρική ομάδα Κέντρου Νεότητος Άρμου. Επιπλέον, άλλος στόχος του Κοινοτικού Συμβουλίου είναι η δημιουργία δρόμου που θα ενώνει την Άρμου και τα γύρω χωριά με την επαρχία και θα δίνει την ευκαιρία σε περισσότερους επισκέπτες να απολαμβάνουν την ειδυλλιακή ομορφιά του χωριού. Στο χωριό, επίσης, λειτουργούν Κέντρο Νεότητος, καθώς και ο Σύνδεσμος Αποδήμων της Άρμου, ο οποίος λειτουργεί από το 1985. Η προνομιακή θέση της Άρμου την κάνει προσβάσιμη στον καθένα, ενώ η απαράμιλλη ομορφιά της και το εξαιρετικό κλίμα της την καθιστούν μοναδικό προορισμό.

Armou is situated in the Pafos district and its located just 6km away from Pafos city. Armou is a beautiful village surrounded by greenery. The view to the west coast of Paphos and the excellent climate make it an ideal destination, and it’s a perfect combination of the old with the new. The main core of the village is the church and the old village, while around it lays the new village consisting of modern homes. Additionally in Armou a pre-Christian settlement was founded which dates back to the Roman era. The village's main church is dedicated to Saint Barbara, whose image dates back to 1787. Just a mile and a half outside the village you will find the foundations of the church of St. George, which is protected by the Antiquities Department, while further on, one can find the ruins of the chapel of Agia Mavri .

45

Round & Round I Σίμου

Περιοχή Πάφου

TIP: Επισκεφτείτε το περίφημο ενετικό γεφύρι του Σκάρφου είναι κτίσμα του 1618 μ.Χ. και είναι το αρχαιότερο γεφύρι στην Κύπρο.

Απολαύστε τον καφέ σας σε ένα από τα 3 καφενεία του χωριού.

46

Σε απόσταση είκοσι οχτώ χιλιομέτρων από την πόλη της Πάφου, βρίσκεται το χωριό Σίμου. Η ησυχία, ο καθαρός αέρας, το δροσερό και ξηρό κλίμα σε συνδυασμό με το καταπράσινο τοπίο και τους ανοιχτόκαρδους, εργατικούς κατοίκους κάνουν το χωριό αυτό ιδανικό προορισμό. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές όσον αφορά την προέλευση του ονόματος της Σίμου. Σύμφωνα με κάποια από αυτές, το χωριό ονομάστηκε Σίμου από τον οικιστή ή ιδιοκτήτη της περιοχής που ονομαζόταν Σίμος ή Σίμων, ή όπως αναφέρουν άλλοι μελετητές, από το όνομα ενός Κύπριου ευπατρίδη, του Simon di Nicolo. Άλλη εκδοχή αναφέρει ότι το όνομα του χωριού προέρχεται από το όνομα του Σίμωνα-Πέτρου, ενός από τους δώδεκα Αποστόλους του Χριστού. Ένας χώρος που πραγματικά θα αγαπήσετε από την πρώτη στιγμή είναι πλατεία του χωριού. Σήμα κατατεθέν της ο αιωνόβιος Τρέμυθος που μετρά πάνω από 1000 χρόνια ζωής. Κοντά στην πλατεία και συγκεκριμένα πίσω από το κρεοπωλείο θαυμάστε το πρώτο πηγάδι του χωριού που θεωρείται πως ανήκε στον πρώτο κάτοικο βοσκό της Σίμου. Στην πλατεία της Σίμου θα βρείτε επίσης και την κύρια εκκλησία του χωριού, αυτήν της Παναγίας της Χρυσελεούσας. Πρόκειται για κτίσμα του 1950. Είναι βυζαντινού ρυθμού εκκλησία και κτίστηκε από τους κατοίκους με εθελοντικές εργασίες. Στην εκκλησία εδώ και δύο χρόνια γίνονται εργασίες τοιχογράφησης. Αξίζει πραγματικά να μπείτε σ’ αυτήν για να προσκυνήσετε τις άγιες εικόνες και να θαυμάσετε τις τοιχογραφίες που είναι πραγματικά υπέροχες. Στην αυλή της εκκλησίας βρίσκονται τρία πετρόκτιστα δωμάτια, τα οποία χρησιμοποιούνταν κατά την Αγγλοκρατία από το Δάσκαλο. Τώρα το κτίριο στεγάζει το Κοινοτικό Συμβούλιο. Κοντά στην εκκλησία υπάρχει ένας χειρόκτιστος ελαιόμυλος. Δίπλα από τον ελαιόμυλο στέκονται οι περίφημες πετρόκτιστες βρύσες, πηγή ζωής του χωριού με το νερό των οποίων ξεδιψούσαν άνθρωποι και ζώα. Τα παλαιότερα χρόνια, οι βρύσες αυτές αντηχούσαν από τα ανέμελα γέλια και τις φωνές των γυναικών κι εκεί γεννιόταν ο έρωτας του νέου και της νέας. Το νερό των βρυσών κατέληγε σε μια μεγάλη πέτρινη δεξαμενή και χρησιμοποιούνταν για να ποτίζονται τα

χωράφια και οι κήποι των χωριανών κάνοντας το χωριό πραγματικό παράδεισο. Δύο χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του χωριού, στην περιοχή Κόλυμπος, βρίσκονται οι παλαιότερες βρύσες του χωριού, πανέμορφες, πετρόκτιστες, σκαλιστές. Έτρεχαν ασταμάτητα με το νερό του Άη Μηνά που έφτανε εδώ με κεραμικές σωλήνες. Πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε το περίφημο ενετικόγεφύριτουΣκάρφουπουβρίσκεταισεαπόσταση δύο χιλιομέτρων από το χωριό, στα όρια της Σίμου με το γειτονικό χωριό, τη Φιλούσα. Πρόκειται για δείγμα της παραδοσιακής κληρονομιάς του τόπου και παλαιότερα αποτελούσε σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητας των ανθρώπων της περιοχής. Κάτω από το γεφύρι του Σκάρφου διαρρέει ο ομώνυμος ποταμός. Αναφέρεται πως είναι κτίσμα του 1618 μ.Χ. και είναι το αρχαιότερο διασωθέν γεφύρι στην Κύπρο. Οι κάτοικοι του χωριού φημίζονται για την τιμιότητα και την εργατικότητά τους. Ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Ο κοινοτάρχης του χωριού, κ. Ανδρέας Παπαγαπίου, ένας ιδιαίτερα προοδευτικός άνθρωπος με όραμα, έχει ως απώτερο στόχο του να αναπτύξει το χωριό του και να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής των κατοίκων του. Όραμά του είναι να καταστήσει τη Σίμου τουριστικό προορισμό, χωρίς όμως να αλλοιώσει την

παράδοσή της. Με γνώμονα την αγάπη του για το χωριό και με την πολύτιμη βοήθεια των συνεργατών του, οι οποίοι αποτελούν το Κοινοτικό Συμβούλιο, κατάφερε να φέρει σε πέρας πολλά σημαντικά έργα, ενώ προωθεί για εκτέλεση και άλλα έργα προκειμένου να πετύχει το στόχο του. Ένα από τα έργα που προωθούνται για εκτέλεση είναι η εύρεση χώρου για την δημιουργία Πολυδύναμου Κέντρου. Ο κ. Παπαγαπίου, σε συζήτηση που είχαμε μαζί του, ανέφερε ότι μία από τις κυριότερες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κοινότητά του είναι ο δρόμος Πάφου - Σίμου που δυσκολεύει τους κατοίκους στη μετακίνησή τους και αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα αστυφιλίας. Παρόλα αυτά, αξίζει να αναφέρουμε ότι στο χωριό άρχισαν να χτίζονται καινούρια σπίτια, κάτι που δείχνει ότι αρκετές οικογένειες αρχίζουν να προτιμούν την εγκατάστασή τους στη Σίμου δίνοντάς της ζωή και μέλλον. Τέλος, θα ήταν παράλειψή μας αν δεν αναφέραμε ότι στο χωριό διοργανώνονται από το Κοινοτικό Συμβούλιο Πασχαλινές Εκδηλώσεις, καθώς και το περίφημο Φεστιβάλ της Σίμου που διοργανώνεται κάθε χρόνο τον Αύγουστο. Περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με την ακριβή ημερομηνία διοργάνωσης θα βρείτε στην σελίδα του περιοδικού μας στο facebook με το όνομα Round&Roundmagazine. http://www.simou.org/

Ο νέος και ο παλιός κοινοτάρχης.

The community of Simou is located in the district of Pafos, at a distance of 15 km south-east of Poli Chrysochous and about 28 km from the city of Pafos. In the village of can visit the community square in which one can admire the Thremithos tree which is over 1000 years old. Moreover one can visit the main church of the village dedicated to Panayia Chriseleousa which was built in 1950 acording to the byzantine architecture.

Near the church one can also admire the olive mill and the stone fountains.

Next to the square you will find an old well which was owned by the first shepherd, inhabitant of the village. Lastly a “must see” is the Skarfou’s Venetian bridge, built in 1618 AD, which is located 2 km outside the village.

The bridge its is considered to be the oldest surviving bridge in Cyprus.

47

Round & Round I Σίμου

The Tremythas of Simous Tel: 26 732 225 / 99 632 587 / 99 438 421

Η ταβέρνα The Tremythas of Simous βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού, στη ρίζα του αιωνόβιου Τρέμυθου. Από το 1926, λειτουργούσε ως καφενείο και ταβέρνα από τον κύριο Στυλιανό. Σήμερα η Μαρία, βαφτισιμιά του κύριου Στυλιανού, συνεχίζει την παράδοση και λειτουργεί την οικογενειακή αυτή επιχείρηση διατηρώντας το χώρο πραγματικά πολύ όμορφο και παραδοσιακό. Είναι ένας χώρος τον οποίο μπορείτε να επισκεφτείτε όλο το χρόνο. Τον χειμώνα δίπλα στο αναμμένο τζάκι και το καλοκαίρι στην όμορφη βεράντα ή στην πλατεία κάτω από τον Τρέμυθο, απολαύστε 24 υπέροχους παραδοσιακούς μεζέδες και νόστιμα εποχιακά πιάτα, φτιαγμένα με αγνά υλικά, με κρασί δικής μας παραγωγής πάντα με οδηγό την ποιότητα και τις καλές τιμές. Επισκεφτείτε μας με την οικογένειά σας και ζήστε ξέγνοιαστες στιγμές μαζί με τα παιδιά σας, τα οποία θα έχουν τη χαρά να επισκεφτούν και τα ζωάκια που διαθέτουμε. Μπορείτε επίσης, να απολαύσετε τον καφέ σας, κρέπες, παγωτά και υπέροχα σνακ που θα σας εκπλήξουν.

..............................................................................................................................................

In the community square where the tree of Thremithos is located one can find the Tavern of “Thremythas of Simous” which operates both as a traditional coffee shop and tavern since 1926.

Thremythas of Simous is a really beautiful place which one can visit all year long. Enjoy the 24 plates of mezedes and the delicious season dishes all made with natural ingredients’ and served with love and wine of our own production always at the best prices. Additionally we host a small petting zoo which can be ideal for our little visitors. Your visit will be an honor to us and it will be a great pleasure to serve you and your family. Η επίσκεψή σας αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για εμάς και θα χαρούμε να σας δούμε να φεύγετε ευχαριστημένοι ανανεώνοντας το ραντεβού μας για τη νέα σας επίσκεψη.

48

ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΟ ΣΑΒΒΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Αλινερή

99 320 206

Στην Κύπρο εκτιμάμε τα αυθεντικά προϊόντα που προέρχονται από αγνά υλικά. Ιδιαίτερα όταν πρόκειται για το αγαπημένο μας χαλούμι, το γιαούρτι και την αναρή, τα οποία κατέχουν σημαντική θέση στο κυπριακό τραπέζι. Φροντίζουμε και φέρνουμε στο πιάτο μας ό, τι πιο νόστιμο, αγνό και υγιεινό για εμάς και τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Πίσω, όμως, από καθετί που καταναλώνουμε βρίσκονται άνθρωποι που εργάζονται σκληρά έχοντας πίσω τους παράδοση χρόνων. Ακολουθώντας την παράδοση αυτή, ο κ. Σάββας Γεωργίου, δουλεύοντας σκληρά μαζί με τη γυναίκα του, Μαρία κατάφεραν να δημιουργήσουν τo Alineri, ένα εργοστάσιο παρασκευής χαλουμιών και γιαουρτιού με έδρα τη Σίμου και να φέρουν στο σπίτι μας τα αγνά, παραδοσιακά τους προϊόντα. Ο κ. Σάββας, ορφανός από πατέρα και καταγόμενος από φτωχή οικογένεια, έβοσκε τα πρόβατα της οικογένειας και βοηθούσε τη μητέρα του να φτιάχνει χαλούμια. Σε ηλικία 21 ετών παντρεύτηκε τη γυναίκα του, Μαρία, η οποία έμελλε να είναι το στήριγμά του σε όλη του τη ζωή. Μετά το γάμο τους έζησαν σε ένα πολύ παλιό σπίτι, αγόρασαν 100 πρόβατα και άρχισαν να «κτίζουν» την επιχείρησή τους. Παρόλες τις δυσκολίες και τις στερήσεις, με γνώμονά τους την ανθρωπιά και την περηφάνια, κατάφεραν με αργά και σταθερά βήματα να επιβιώσουν. Ο κ. Σάββας, σε συζήτηση που είχαμε μαζί του, θυμήθηκε και μοιράστηκε μαζί μας τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν, αλλά κατάφεραν να ξεπεράσουν και να φτάσουν στην επιτυχία. Υπήρχε εποχή, όπως μας ανέφερε, που σκεπαζόταν με σακούλες για να ζεσταθεί και άρμεγε ένα τόνο γάλα με το χέρι. Αυτές, όμως, οι δυσκολίες έκαναν την οικογένεια πιο δυνατή και δεμένη. Με τη Μαρία απέκτησαν 5 παιδιά, τα οποία διακρίνονται για το ήθος και την άριστη επίδοσή τους στο σχολείο και το Πανεπιστήμιο. Τα παιδιά τους είναι πάντα δίπλα τους βοηθώντας τους γονείς τους και κάνοντάς τους περήφανους. Σήμερα, έχουν ένα από τα καλύτερα τυροκομεία της περιοχής, βραβευμένο από τη ΦΑΟ για την καθαριότητα και την ποιότητα των προϊόντων τους, τα οποία βρίσκουμε στις μεγάλες υπεραγορές. Το Alineri με σεβασμό πάντα στον καταναλωτή φέρνει στο τραπέζι μας άριστης ποιότητας προϊόντα, χαλούμι, γιαούρτι και αναρή, από αγνά υλικά κατευθείαν από τη φύση με όλους τους υγειονομικούς ελέγχους.

Alineri is a dairy factory situated in Simou village. The factory produces haloumi yogurt anari and trachanas. Alineri dairy factory has a huge history behind it and has managed throughout the years to bring to our homes products of the finest quality made with the most pure ingredients. It is also notable to say that the factory fulfills all the health cheeks and standards and has also been awarded with the FAO award (Food and agriculture organization). Alineri products can be found in all large supermarkets.

Round & Round I Παχύαμμος

Περιοχή Τηλλυρίας

O

Παχύαμμος

Ο Παχύαμμος είναι παραθαλάσσια κοινότητα στην περιοχή της Τηλλυρίας και εντάσσεται στην επαρχία Λευκωσίας. Οι κάτοικοι του χωριού παλαιότερα κατοικούσαν σε δύο οικισμούς, οι οποίοι απείχαν περίπου δύο μίλια από το σημερινό χωριό, εξαιτίας κυρίως του φόβου που επικρατούσε από τους Τούρκους και Σύριους πειρατές, οι οποίοι άρπαζαν και λεηλατούσαν την περιοχή. Το 1932, η Αγγλική Κυβέρνηση προχώρησε σε απαλλοτριώσεις των χωραφιών των δύο οικισμών και έτσι οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή που είναι σήμερα κτισμένο το χωριό που πήρε την ονομασία του από την αφθονία και το πάχος της άμμου του. Σήμερα, υπάρχουν ακόμα ερείπια στην περιοχή των δύο παλαιών οικισμών που μπορεί να επισκεφτεί όποιος επιθυμεί. Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου ήταν η κύρια εκκλησία του χωριού, πριν την ανέγερση της εκκλησίας του Αγίου Ραφαήλ. Βομβαρδίστηκε το 1964 από τους Τούρκους στις μάχες της Τηλλυρίας. Το 1992 συντηρήθηκε και σήμερα βρίσκεται σε άριστη κατάσταση. Στο χωριό λειτουργεί, επίσης και ο περίφημος ναός του Αγίου Ραφαήλ, Αγίου Νικολάου και Αγίας Ειρήνης του οποίου η ανέγερση συνδέεται με θαύμα που έκαναν οι Άγιοι σε έναν κάτοικο του χωριού, τον κ. Νεόφυτο Σωκράτους, ο οποίος χρόνια υπέφερε με την υγεία του. Μετά από δύο ανεπιτυχείς εγχειρήσεις, βρέθηκε στα χέρια του ένα βιβλίο που εξιστορούσε τα θαύματα του Αγίου Ραφαήλ και μέσα από την ανάγνωσή του ο κ. Νεόφυτος άρχισε να πιστεύει ότι θα γιατρευτεί.

50

Η πίστη του έφερε το θαύμα! Ο Άγιος Ραφαήλ μαζί με την Αγία Ειρήνη εμφανίστηκαν στον ύπνο του με τη μορφή γιατρού και νοσοκόμας και όταν ξύπνησε, ήταν απολύτως υγιής. Δίπλα από την εκκλησία του Αγίου Ραφαήλ, βρίσκονται τα νέα κτήρια του Κοινοτικού Συμβουλίου Παχυάμμου και στον ίδιο χώρο λειτουργεί καφετέρια . Στον Παχύαμμο υπάρχουν και δύο ερειπωμένα εκκλησάκια, του Αγίου Ιωάννη Λαμπαδιστή, και του Αγίου Νικολάου κοντά στη θάλασσα, στο σημείο αυτό βρίσκεται και το κοιμητήριο της Κοινότητας. Αξίζει να αναφερθεί ότι γίνεται προσπάθεια ανέγερσης της εκκλησίας του Άγιου Ιωάννη του Λαμπαδιστή. Ο Παχύαμμος παλαιότερα ήταν ξακουστός για τα παστόσυκα του και στην περιοχή λειτουργούσαν 4 εργοστάσια παραγωγής παστόσυκων. Επίσης, οι κάτοικοι δούλευαν στον Ξερό και τη Λίμνη μαζεύοντας χαρούπια και σιτάρι, τα οποία μετέφεραν στη Ζώδια, εκεί όπου έκαναν ανταλλαγή προϊόντων. Ο Παχύαμμος διαδραμάτισε καίριο ρόλο στις θρυλικές μάχες της Τηλλυρίας που έγιναν τον Αύγουστο του 1964, στα πλαίσια των διακοινοτικών ταραχών που ξεκίνησαν από το 1963 και αφορούσαν τον τουρκοκυπριακό θύλακα Κοκκίνων-Μανσούρας. Κάθε χρόνο, κάθε δεύτερη Κυριακή του Αυγούστου, τελείται εθνικό μνημόσυνο εις μνήμη των πεσόντων

στον ιερό Ναό Αγίου Ραφαήλ, Αγίου Νικολάου και Αγίας Ειρήνης. Βρίσκεται υπό εξέλιξη η δημιουργία μουσείου για τους ήρωες του 1964 που θα φέρει την ονομασία «Μουσείο Ιστορίας Παχυάμμου». Ο Σύνδεσμος Αποδήμων και Φίλων Παχύαμμου συνεργάζεται στενά με το Κοινοτικό Συμβούλιο του χωριού με απώτερο στόχο την επίλυση προβλημάτων, την βελτίωση των όρων ζωής των κατοίκων και την προβολή του χωριού τους. Πρόκειται για μια ομάδα που αποτελείται από άξιους ανθρώπους, οι οποίοι εργάζονται σκληρά και παλεύουν για το καλύτερο του αγαπημένου τους χωριού. Ανάμεσα στους κυριότερους στόχους τους είναι η διατήρηση της παράδοσης, γι’ αυτό κάθε χρόνο διοργανώνονται εκδηλώσεις τα Χριστούγεννα και το Πάσχα που στόχο έχουν την αναβίωση των εθίμων. Κάθε χρόνο, επίσης, στις 16 Αυγούστου διοργανώνεται η περίφημη χοροεσπερίδα του Παχύαμμου. Ο Παχύαμμος είναι χωριό με ξηρό κλίμα που συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Το εξαίρετο κλίμα του σε συνδυασμό με το φυσικό του περιβάλλον προσφέρει πολλά στον επισκέπτη, ο οποίος μπορεί να κάνει το μπάνιο του στην παραλία και να ζήσει αξέχαστες στιγμές στη φύση. Ο Παχύαμμος Τηλλυρίας μας περιμένει να θαυμάσουμε τις ομορφιές του, να εξερευνήσουμε την ιστορία του, την πλούσια παράδοσή του, τα ήθη και τα έθιμά του. e-mail: pachyammos@gmail.com facebook: www.facebook.com/groups/pachyammos

“ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ”

TIP:

Ο περίφημος ναός του Αγίου Ραφαήλ, Αγίου Νικολάου και Αγίας Ειρήνης.

Pachyiamos village is situated in the Nicosia district. Only 2km away from the village one can find the remains of the two settlements where the villagers used to live before moving to the current village. Worth visiting is the church of Saint George which was destroyed in 1964 by the Turkish bombing, the church was renovated in 1992.

The village’s main attraction is the church of Saint Rafael which was built from a villager who was blessed by the Saint. Moreover one can also find the remains of the chapels of Saint John (Lambadistis) and Saint Nicholas.

Additionally a museum dedicated to the Heroes of 1964 is now under construction. It is also notable to say that each year, on August 16, the village’s ball is being organized while every Christmas and Easter various events are also being organized which aim to keep the traditions alive. Pachyiamos’s unique landscape which combines the sea and the mountains along with the dry climate make this village an ideal destination.

51

Διαδρομή σε πανέμορφα χωριά της επαρχίας Πάφου Παναγιώτα Μίτα Συντάκτρια Το καλοκαίρι βρίσκεται ήδη εδώ! Καιρός για διακοπές και ξεκούραση. Η Κύπρος αδιαμφισβήτητα δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτε άλλους προορισμούς, φτάνει μόνο να την εκτιμήσουμε και να ανακαλύψουμε την τεράστια ομορφιά της. Στη συνέχεια θα κάνουμε ένα νοερό ταξίδι σε μερικά όμορφα χωριά του διαμερίσματος της Πόλης Χρυσοχούς, μιας από τις ωραιότερες περιοχές της Κύπρου. Περνώντας μέσα από τον εκδρομικό σταθμό του Σταυρού της Ψώκας, περνάμε στο καταπράσινο δάσος της Πάφου και έπειτα βρίσκουμε το πανέμορφο χωριό της Λυσού. Στη Λυσό αξίζει να θαυμάσουμε τη Βυζαντινή Εκκλησία που διαθέτει μια παμπάλαια Βυζαντινή τοιχογραφία στο τυφλό παράθυρο του Ιερού, τις τοιχογραφίες στο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου καθώς και άλλα πολλά αξιοθέατα. Τρία χιλιόμετρα έξω από το χωριό προς τον Σταυρό της Ψώκας θα βρούμε τις περιοχές που έδρασαν οι αντάρτες, γνωστές ως λημέρια της Ε.Ο.Κ.Α. Συνεχίζοντας το ταξίδι μας, φτάνουμε στη Στενή, μια ενδιαφέρουσα κοινότητα στην οποία θα επισκεφτούμε οπωσδήποτε το Μουσείο Αγροτικής Ζωής Στενής, στο οποίο εκτίθενται αντικείμενα από το παρελθόν και την καθημερινή ζωή των κατοίκων του χωριού. Επόμενος σταθμός είναι το χωριό Σκούλλη, ένα μικρό χωριό, το οποίο απέχει μόλις 10 λεπτά από τις παραλίες της Πόλης Χρυσοχούς και 15 λεπτά από την παραλία του Λατσιού. Εδώ θα κάνουμε μια στάση στο γνωστό φράγμα της Ευρέτους για ψάρεμα και έπειτα θα απολαύσουμε το γεύμα μας στο υπέροχο πάρκο, έναν πραγματικά ελκυστικό χώρο με ξύλινα τραπέζια. Συνεχίζουμε τη διαδρομή μας στο γραφικό χωριό της Κρήτου Τέρρα με τα πολλά αξιοθέατα. Στο χωριό αυτό αξίζει ανεπιφύλακτα να επισκεφτούμε το αναπαλαιωμένο κτίριο που στέγαζε το πρώτο καζίνο της Κύπρου με τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες, εμπνευσμένες από την ιστορία και την παράδοση, καθώς και τον Κεφαλόβρυσο, το παλιό πλυσταριό και τον Καταρράκτη Κρεμμιώτη. Μετά την όμορφη Κρήτου Τέρρα φτάνουμε στην Δρούσεια, ένα χωριό με θαυμάσιο κλίμα, με αξιοθέατα και πλούσια λαϊκή αρχιτεκτονική. Στη Δρούσεια αξίζει να επισκεφτούμε την περίφημη πέτρα της Κάρη που είναι ορατή από τα βουνά του Τροόδους και του Σταυρού της Ψώκας, καθώς και το Μουσείο Υφαντικής στα εκθέματα του οποίου περιλαμβάνονται υφαντά από τη Δρούσεια και τα γύρω χωριά. Από τη Δρούσεια φτάνουμε στην Πόλη Χρυσοχούς και έπειτα προχωράμε προς το Νέο Χωριό, ένα ενδιαφέρον χωριό με πολλά αξιοθέατα. Μέσω του Νέου Χωριού μπορούμε να κάνουμε εκδρομές εξερεύνησης της χερσονήσου του Ακάμα. Επιπλέον, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε να επισκεφτούμε τα περίφημα Λουτρά της Αφροδίτης, της θεάς του έρωτα και της ομορφιάς.

Ευχαριστίες

Το περιοδικό Round&Round magazine θα ήθελε να ευχαριστήσει θερμά τον κοινοτάρχη Ευρύχου καθώς και τους κατοίκους που έλαβαν μέρος στην φωτογράφηση «Το Χθες και το Σήμερα της Ευρύχου» χαρίζοντάς μας πανέμορφες εικόνες ταξιδεύοντάς μας στο παρελθόν και το παρόν.

Είτε ακολουθήσετε τη συγκεκριμένη διαδρομή, είτε οποιαδήποτε άλλη ένα είναι το σίγουρο, ότι θα περάσετε πανέμορφες στιγμές στο ονειρεμένο νησί μας, στην Κύπρο μας!

52

53

Νοστιμεύει τη ζωή σας!

Θα βρείτε τη μεγάλη γκάμα των προϊόντων μας που περιλαμβάνει πάνω από 80 προϊόντα δικής μας παραγωγής, στο πρατήριο χονδρικών τιμών εντός του εργοστασίου μας.

Κοτόπουλα Παλαιχώρι Δημοκρατίας 2, 2616 Λευκωσία, Τηλ: 22 633 999 / 97 772828 email: chickencyprus@cytanet.com.cy http: //www.chickencyprus.com