Dermatoonkoloji Gündemi - Malign melanomda izlem

Malign melanomda izlem Gülsüm Gençoğlan Celal Bayar Üniversitesi Deri ve Zührevi Hastalıklar A.D.

Konuşma içeriği    

Rekürren hastalık takibi Yeni primer melanom takibi Rehberler ve farklılıklar Hasta eğitimi

Melanom insidansi %2  Tüm deri kanserlerinin %4’ü  Deri kanserlerinden ölümün %75’i 



Avustralya, UK,US verilerine göre ◦ Son 10 yılda melanom insidansında 2 kat artış  Sosyoekonomik düzeyi yüksek, 40 yaş altı beyaz kadın

◦ ABD’de ki SEER programı verilerine göre melanom insidansının yıllık %3,1 artış



Mortalite oranı son 10 yılda %29-39 oranında azaldı ◦ Rehberlerin iyileşmesi ◦ Tanı metodlarının gelişmesi ◦ Yeni tedavi yöntemleri

Takipli melanomlu hasta sayısında artış!!

Sağkalım süresinde uzama Yaşam kalitesinde artış Yeni primerlerin izlenmesi Rekürrenslerin-metastaz bulgularının saptanması

Kimde

Melanomlu hastaların 1/3

% 50 bölgede subkutan

Rekürrens

% 20 lokal Nerede

Bölgesel lenf nodu % 30 uzak

En fazla 1. yıl

Ne zaman % 80 ilk üç yıl

Tümör kalınlığı: 0.75 mm % 7 Her 1 mm de %10 risk artışı

Ülserasyon yoksa: % 6,7

Rekürrensi etkileyen faktörler

Varsa: % 26,1 Mitotik aktivite: % 4,3…% 23,8 Saçlı deride ince lezyon % 15 Ekstremitede ince lezyon % 4 Cerrahi teknik….

Metastaz volümü, metastatik lenf nodu sayısı, en büyük LAP çapı, uzak metastazların rezeke edilebilirliği…prognoz…

Yeni melanom Erken cinsiyet gelişimini etkileyen faktörler

Açık ten / UV hassasiyeti Önceki başlangıcın nodüler M/LM Çok sayıda nevus

Klinik olarak çok sayıda displastik nevus Ek bireysel risk faktörleri (aile kanser öyküsü, immun supresyon, ilaç kullanımı…)

Yeni primer melanom riski %4-8

% 17-64 kendi kendini muayene

RekĂźrrens tespiti

% 50 fizik muayene

% 50 tetkik

5yıldan sonra yılda 1 takip

Displastik nevus ve ailede melanom varsa 6 aylık

0,76 dan az kalınlık seyrek olabilir

1,5mm kalınlık yakın takip

Hastaların dikkati ve başvurusu % 50

takip

10 yıldan sonra % 3 nüks, % 4-8 ikinci primer

yรถntem

•

NCCN (national comprehensive cancer network) EORTC (european org.for research and treatment of cancer) EADO (European Association of Dermatologic Oncology) EDF (European Organization for Research and Treatment of Cancer )

Avustralya-Yeni Zelanda

www.nzgg.org.nz American Joint Committee on Cancer

© Journal of the National Comprehensive Cancer Network | Volume 7 Number 3 | March 2009 © JNCCN—Journal of the National Comprehensive Cancer Network | Volume 11 Number 4 | April 2013

İnsutu: yılda bir muayene Evre IA: 5 yıl 3-12 aylık muayene, sonra yıllık takip Evre IB-IIA: ilk 2 yıl 3-6 aylık muayene, sonraki 2 yıl 3-12 aylık muayene, sonra yılda 1 Evre IIB ve üzeri: ilk 2 yıl 3-6 aylık muayene, sonraki 2 yıl 3-12 aylık muayene, sonra yılda 1muayene; AC grafisi, LDH, CBC: 6-12 ayda 1, CT: bulgulara, rekürrens ve metastazlara yönelik..ömür boyu yıllık muayene ve kişiye aylık kendi kendine deri ve lenf nodu muayenesi eğitimi

1 mm den ince tümörler: 6.ayda 1 kontrol, aylık kendi kendine muayene eğitimi Evre 1A: 1 yılda 1-2 kontrol, aylık kendi kendine muayene eğitimi

EORTC (european org.for research and treatment of cancer) EADO (European Association of Dermatologic Oncology) EDF (European Organization for Research and Treatment of Cancer )

Evre 1B-2A: yılda 2-4 kez 5-10 yıl boyunca muayene, İlk 5 yıl 3 ayda 1 kez.; 6-10 yıl arası yılda 1 kez muayene, aylık kendi kendine muayene eğitimi Evre IB-IIB: İlk 5 yıl 3 ayda 1 kez; 6-10 yıl arası yılda 1 kez muayene; aylık kendi kendine muayene eğitimi; 6 ayda 1 LN-USG, AC grafisi, Batın USG, LDH, S-100 taraması.

Evre IIC-IIIA: İlk 5 yıl 3 ayda 1 kez; 6-10 yıl arası yılda 1 kez muayene, aylık kendi kendine muayene eğitimi; 6 ayda 1 LN-USG, AC grafisi, Batın USG, LDH, S-100 taraması, yıllık (gerekli )CT. Evre IIIB-IIIC: İlk 5 yıl 3 ayda 1 kez; 6-10 yıl arası yılda 1 kez muayene, aylık kendi kendine muayene eğitimi; 6 ayda 1 LN-USG, AC grafisi, Batın USG, LDH, S-100 taraması; yıllık gerekli CT, MR, PET-CT. Evre IV: İlk 5 yıl 3 ayda 1 kez; 6-10 yıl arası yılda 1 kez muayene; aylık kendi kendine muayene eğitimi; 6 ayda 1 LN-USG, AC grafisi, Batın USG, LDH, S-100 taraması. yıllık gerekli CT, MR, PET-CT (cerrahi rezeksiyon yapılabilenlerde)

 Evre I: ilk 5 yıl 6 ayda 1 muayene, sonra yılda 1  Evre II-III: ilk 5 yıl 3-4 ayda 1 muayene, sonra yılda 1 her vizitte LN USG.  Evre IV: 5 yıl üç ayda bir muayene ve LN USG. Rutin laboratuar tetkikleri, gerekliyse CT, MR; PET  Her ay kendi kendini muayene eğitimi Tüm evrelerde bu yöntemle rekürrens saptama % 73

Evre 1 melanom: yılda bir muayene, aylık kendi kendine muayene eğitimi..

Evre 2 melanom: 1. ve 2. yıllarda 6 ayda bir, daha sonra yıllık takipler, Evre 3 melanom: birinci yılda 3 ayda bir takip, ikinci yılda 4 ayda bir takip, 3-5. yıllar arasında 6 ayda bir takip, 6. yıldan sonra tüm hastalarda geç rekürens ve multipl primer riskleri de göz önüne alınarak yıllık takiplerin yapılması uygundur…

Evre 1, 1mm<… fizik muayene: ilk 5 yıl 6 ayda 1, 6-10 yıl 6-12 ayda bir. LN USG, S100, diğer görüntüleme gereksiz Evre 1-2 1mm>…fizik muayene: ilk 5 yıl 3 ayda 1, 6-10 yıl 6-12 ayda bir. LN-USG: 6 aylık, S100 3-6 ayda 1, batın USG, PAAC x-ray, CT, MR, PET: adjuvan tedavi alanlarda 6-12 ayda 1 Evre 2C olan tm kalınlığı 4mm> veya ülserasyon varlığında da evre 3 gibi takip edilmeli Evre 3… fizik muayene: ilk 5 yıl 3ayda 1, 6-10 yıl 6 ayda bir. LN-USG: 3-6 aylık, S100 3-6 ayda 1, batın USG, PAAC x-ray, CT, MR, PET: 6 ayda 1.

Evre 4.. Kişiye özel.. Tüm evrelerde kişisel muayene ayda 1 kez…

Evre

0

I A

II

III

IV

B

A

B

C

A

B

C

USG

E

E

E

E

E

E

E

AC grafisi

E

E

E

E

W

W

W

W

Batın USG

E

E

E

E

E

E

E

E

LDH / S-100

E

E

E

E

E

E

E

W

E

E

W

W

W

MR

W

W

W

PET -PET/CT

E

E

R

Tomografi

İzlemde olan hastalarda Fizik muayene ve LN USG rekürrens ve metastazların erken tanınmasını sağlamakta; erken saptanan hastaların prognozu ise daha iyi görünmektedir.

Yeni primer melanom takibi

Rekürrens takibi EVRE…  Rekurrenslerin %50’si 

 

Mevcut nevusların paterni Tüm vücut nevus dağılımının belirlenmesi

Fizik Muayene  Melanom skarı  Bölgesel lenf nodlarından başlayarak tüm vücut lenf nodu  Abdominal  Santral sinir sistemi

Melanomların %75-80’i de novo

Melanom Ăźnitesi

Plastik cerrah

Kim takip edecek

Onkolog

Dermatolog

dermatoloji

Melanoma Unit.

Hospital Clinic.

Barcelona

Melanom konseyi

Dermatolojik cerrahi

Plastik cerrahi

UPMC Cancer Instıtute Melanoma Center

Dermatoloji Onkolojik cerrahi grubu

dermatopatoloji

Patoloji

onkoloji

Medikal onkoloji

Radyasyon onkoloji

immunoloji

radyoloji

Nükleer tıp

genetik

Melanom programı

Radyasyon onkoloji Moleküler biyoloji ve genetik Moleküler ve klinik İmmunoloji Radyoloji

Rekürrens Metastaz

Hasta Eğitimi

nasıl takip edilecek

Güneşten korunma

Yeni pirimer melanom/ nonmelanom deri tümörü

sonuçlar Melanomda rekürrens ilk 5 yılda sık; subkutan…bölgesel lenf nodu Yeni primer melanom riski %4-8 Aile hikayesi ve displastik nevus sendromu daha sıkı takip edilmeli Melanomların %75-80’i de Novo Bazı hastalar daha sık bazıları ise daha az izlem istemekte Bazen de izleyen doktor konuya tedirgin yaklaşmakta…

Rehberleri izlemekte yarar var!!!

Deneyimli merkezlerde izlem daha başarılı sonuç vermekte

Sonuçlar Melanomda izlemin yarar kanıt düzeyi düşük İzlemin yaşam süresine etkinliğini gösteren prospektif çalışma az veya yok Veriler daha çok evre 1-2’ye ait; metastatik hastalıkta yeni primer melanom takibi gözardı ediliyor… Çocukluk çağı melanomları ve konjenital nevus üzerinden gelişen melanomlarda takip stratejileri??

Yeni tedavi yöntemlerinin neden olduğu değişiklikler takibimizi etkileyebilir BRAF inhibitörleri nevuslarda artış İmmunoterapi; halo nevus, yapısal değişiklik

Sonuçlar Kendi kendini muayene rekürrenslerin yarısını saptamış Hastalar kendi kendilerine ve merkezlerce izlem konusunda yönlendirilmeli , bilgilendirme çalışmaları yapılmalı

Hedef grubu ve eğitim stratejisinin belirlenmesi Bilinçlendirme çalışmaları takipli hastalar kadar genel toplum bilinçlenmesini de sağlayacağından önemli