Dr.Rıfkiye Küçükoğlu İstanbul Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı
Eritemli telenjiektazik rozase
Papülopüstüler rozase
Fimatöz rozase
Okuler rozase
Wilkin J, Dahl M, Detmar M, Drake L, Feinstein A, Odom R, Powell F. Standard classification of rosacea: Report of the National Rosacea Society Expert Committee on the Classification and Staging of Rosacea. J Am Acad Dermatol. 2002 Apr;46(4):584-7.
TOPİKAL TEDAVİLER
SİSTEMİK TEDAVİLER
LAZER VE IŞIK TEDAVİLERİ
Sodyum sulfasetamid Azelaik asit Metronidazol Alfa adrenerjik reseptör agonistleri İvermektin Retinoidler Kalsinörin inhibitörleri Makrolidler Benzoyl peroksit Permetrin Topikal serin proteaz inhibitörleri Mast hücre stabilizatörleri
FDA ONAYLI
Sodyum sulfasetamid Azelaik asit Metronidazol Alfa adrenerjik reseptör agonistleri İvermektin Retinoidler Kalsinörin inhibitörleri Makrolidler Benzoyl peroksit Permetrin Topikal serin proteaz inhibitörleri Mast hücre stabilizatörleri
Brimonidin tartrat %0.5 jel (MİRVASO)
Açık açılı glokomda topikal kullanılan alfa 2 adrenerjik reseptör agonisti FDA onayı Ağustos 2013 Günde 1 kez uygulama ile ilk 12 saatte eritemde azalma Güçlü vazokonstriktif etki Ancak bazı olgularda eritemde artış görülmüş (%10-20) Bu aşırı eritem, ilaç kesildikten 12-24 saat sonra düzelir.
Oksimetazolin % 0.05 nazal sol.
Selektif alfa 1 adrenerjik reseptör agonisti Faz III çalışmaları yapılıyor Eritem üzerine etkisi 1-3 saat sonra başlayıp saatlerce sürüyor
*Alfa adrenerjik reseptör agonistleri,antiinflamatuar ajanlarla (metronidazol,azelaik asit..)ve oral antibiotiklerle birlikte kullanılabilir.
Permetrin %5 krem
Rozasede demodisidosis tedavisi Eritem ve papüller üzerinde metronidazol gel ile eşit etkili, püstül ve telenjiektazide etkisiz*
İvermektin % 1 krem (Soolantra)
FDA onayı yeni! Kanada (n=688)ve USA (n=683) da yapılan çalışmalarda 12 haftada inflamatuar lezyonlarda önemli azalma,yan etki olarak yanma,kaşıntı ve deri kuruluğu saptanmış**
*Koçak M, Yağli S, Vahapoğlu G, Ekşioğlu M. Permethrin 5% cream versus metronidazole 0.75% gel for the treatment of papulopustular rosacea. A randomized double-blind placebo-controlled study. Dermatology. 2002;205(3):265-70. **Stein L, Kircik L, Fowler J, Tan J, Draelos Z, Fleischer A, Appell M, Steinhoff M, Lynde C, Liu H, Jacovella J. Efficacy and safety of ivermectin 1% cream in treatment of papulopustular rosacea: results of two randomized, double-blind, vehicle-controlled pivotal studies. J Drugs Dermatol. 2014 Mar;13(3):316-23.
Topikal serin proteaz inhibitörleri
Rozaseli hastalarda serin proteaz kallikrein 5 yüksek düzeylerde bulunmuştur.KLK5 rozase patogenezindeki katelisidin düzeyini artırır.Bu nedenle KLK5 in inhibisyonu,rozase tedavisi için bir seçenek olmaktadır. Bu nedenle topikal epsilon –aminokaproik asit (ACA) ile bir çalışma yapılmış,papülopüstüler rozasede 12 hafta sonunda eritem skorlarında kontrole göre azalma ve serin proteaz aktivitesinde düşme saptanmıştır.* *Two AM, Hata TR, Nakatsuji T et al. Reduction in serine protease activity correlates with improved rosacea severity in a small,
randomized pilot study of a topical serine protease inhibitor. J Invest Dermatol. 2014 Apr;134(4):1143-5.
Mast hücre stabilizatörleri
Rozasenin katelisidine bağlı inflamasyonunda mast hücrelerinin ,matriks metalloproteinazları ve inflamatuar sitokinleri açığa çıkararak bir rol oynadığı düşünülmüş ve mast hücre stabilizatörü olan kromolin sodyum ile bir çalışma yapılmıştır. Eritemli telenjiektazik rozaseli 10 hastada kromolin sodyum %4 solusyon günde 2 kez sürülmüş,8 hafta sonra eritem ile birlikte sitokin düzeylerinde azalma saptanmıştır.**
Muto Y, Wang Z, Vanderberghe M et al.Mast cells are key mediators of cathelicidin-initiated skin inflammation in rosacea. J Invest Dermatol. 2014 Nov;134(11):2728-36.
Tetrasiklinler (Doksisiklin)----- FDA ONAYLI Beta blokerler (Beta adrenerjik reseptör antagonistleri) İzotretinoin Dapson Talidomid Çinko sülfat
Tetrasiklinler (Doksisiklin) ----- FDA ONAYLI Beta blokerler (Beta adrenerjik reseptör antagonistleri) İzotretinoin Dapson Talidomid Çinko sülfat
Doksisiklin (ORACEA kapsül) FDA onaylı tek sistemik ajan- Papülopüstüler rozasede,2006 Antimikrobial doz 50-200 mg/gün Antiinflamatuar doz <50 mg/gün ORACEA-Geç salınımlı doksisiklin 40 mg (30+10 mg) günde 1 kez—Antiinflamatuar doz
Dapson Granulomatöz rozaseli bir hastada oral kullanımla remisyon ve uzun dönem iyileşme sağlanmış. Ehmann LM, Meller S, Homey B. [Successful treatment of granulomatous rosacea with dapsone]. Hautarzt. 2013 Apr;64(4):226-8
Papülopüstüler rozasede Dapson jel ile metronidazol gel karşılaştırılmış,etkileri eşdeğer bulunmuş. Faghihi G et al. Dapsone Gel in the Treatment of Papulopustular Rosacea: A Double-Blind Randomized
Clinical Trial. J Drugs Dermatol. 2015 Jun 1;14(6):602-6.
Talidomid
Granulomatöz rozaseli bir hastada 4 ay doz azaltılarak kullanılan Talidomid tedavisi sonrası 1 yıllık izlemde nüks olmamış. Qian G, Liu T, Zhou C, Zhang Y. Successful treatment of recalcitrant granulomatous rosacea with oral thalidomide and topical pimecrolimus. J Dermatol. 2015 May;42(5):539-40.
Çinko sülfat
3X100 mg /gün çinko sülfat ,plaseboya göre etkili
Sharquie KE, Oral zinc sulfate in the treatment of
rosacea: a double-blind, placebo-controlled study. Int J Dermatol. 2006 Jul;45(7):857-61.
2X220 mg /gün çinko sülfat ,plasebo ile eşdeğer bulunmuş. Bamford JT et al. Randomized, double-blind trial of 220 mg zinc sulfate twice daily in the treatment of rosacea. Int J Dermatol. 2012 Apr;51(4):459-62.
Pulsed Dye Lazer (PDL)
İntense Pulsed Light (IPL)
KTP
Nd:YAG
CO2 ve Er:YAG
Excel V Laser
Pulsed Dye Lazer (PDL)
İntense Pulsed Light (IPL)
KTP
Nd:YAG
CO2 veya Er:YAG
Excel V Laser
Eritem ve telenjiektazi için kullanılır.
Rinofimada ilk tedavi seçeneğidir.
Excel V Laser (KTP ve Nd:YAG kombinasyonu)
KTP 532 nm eritem,hiperpigmentasyon ve yüzeyel kapillerlere etkili
Nd:YAG 1064 nm derin ve daha büyük çaplı damarlara etkili
Two AM, Wu W, Gallo RL, Hata TR. Rosacea: part II. Topical and systemic therapies in the treatment of rosacea. J Am Acad Dermatol. 2015 May;72(5):761-70.
Papülopüstüllü eritem Güneş koruma,topikal alfa adr.reseptör agonistleri eklenebilir.
Hafif rozase Metronidazol veya azelaik asit en az 6-8 hafta
Ve/ veya
Del Rosso JQ et al. American Acne & Rosacea Society. Consensus recommendations from the American Acne & Rosacea Society on the management of rosacea, part 5: a guide on the management of rosacea. Cutis. 2014 Mar;93(3):134-8.
Orta ve şiddetli rozase Metronidazol veya azelaik asit en az 6-8 hafta
Düşük doz doksisiklin
Ve
Düşük doz doksisiklin
6-8 hafta izle Yetersiz yanıt
Düzelme
Düzelme
6-9 ay tedaviye devam,dox.dozu
Tedaviyi 12 haftaya tamamla
Yetersiz yanıt
Düzelme
Doksisiklin dozunu artır veya başka ant.kullan* Yetersiz yanıt
düşebilir. *Alternatif kombinasyonlar denenebilir.
Dirençli ise izotretinoin