9 minute read
SOCIALE MEDIA EN ONS ZELFBEELD
DE INVLOED VAN SOCIALE MEDIA OP ONS ZELFBEELD
TEKST & FOTO’S Dewy De Leeneer
Filters die de werkelijkheid verbergen, bewerkte foto’s en challenges die bepalen of jouw lichaam ‘goed genoeg’ is. Een trieste trend op sociale media die niet aan ons voorbijgaat. Sociale media hebben een grote invloed op ons zelfbeeld. We verliezen onszelf steeds vaker in een zogezegd ideaalbeeld. Drie jongeren getuigen over hun relatie met sociale media en hoe die hun zelfbeeld op een negatieve manier beïnvloedt.
LAURA BATENS (19): ‘IK VOLGDE INSTAGRAMPAGINA’S DIE EETSTOORNISSEN PROMOTEN’
‘In mijn tienerjaren waren sociale media redelijk nieuw. Op Instagram keek ik enorm op naar de profielen die veel volgers en leuke posts hadden. Body positivity bestond nog niet, en als kind begrijp je niet wat nep of echt is. Tijdens mijn puberteit kreeg ik meer interesse in jongens en wou ik indruk op hen maken, maar dat ging volgens wat ik zag op sociale media alleen door heel slank of een Kim Kardashian-lookalike te zijn. Het leek dat alle profielen die ik volgde er perfect uitzagen. Botox, filters en Photoshop waren mij onbekend. Ik voelde een drang om er ook zo uit te zien. Ik begreep niet waarom ik anders was.’
ONLINE PESTGEDRAG
‘Ik heb het altijd al moeilijk gehad met mijn gewicht, dat zit in mijn genen. Al van zolang ik het mij kan herinneren krijg ik commentaar op mijn lichaam. Van de kinderen op mijn school, dokter, teamgenoten van de volleybal, mijn baas bij mijn studentenjob en natuurlijk ook via sociale media. Op een gegeven moment was sociaal platform Ask heel populair, daarmee pagina’s een oplossing leken te bieden. Dat was het begin van alles. Overdag at ik heel weinig en ‘s avonds kreeg ik eetbuien waarna ik alles uitkotste. De pagina’s die ik volgde moedigden boulimia aan. Ik wist dat ik een pro‘IK LIEP bleem had, maar mijn omgeving begreep WENEND OVER niet dat ik aan een eetstoornis leed. Ik STRAAT WANNEER ontweek mijn spiegelbeeld uit angst IK MEZELF IN DE om naar mezelf te kijken. Alsof WEERSPIEGELING het nog niet erg kon je anoniem genoeg was, ging vragen aan iemand VAN VITRINES er die periode ook stellen. In mijn geval een bikinifoto van mij gebruikten medeleerlin- ZAG’ rond op Whatsapp. Er gen Ask om kritiek te geven werd geroddeld en ik werd op mijn lichaam. Want hoe uitgescholden. Dan denk je dat makkelijk is het om achter je scherm de hele wereld je kent. Ik voelde me iemand te pesten? Die opmerkingen kwa- vernederd en twijfelde aan mezelf.’ men heel hard aan en hebben mij volledig de grond in geboord. Het is een put waar DE GROTE BOOSDOENER je moeilijk uitgeraakt.’ ‘Op mijn zeventiende verbleef ik een aantal maanden in een psychiatrie. Ik had een ‘Sinds mijn twaalfde ga ik al naar diëtis- burn-out en een depressie. Ik kon mijzelf ten om te vermageren. Jammer genoeg niet meer onder ogen komen. Ik liep wekwam ik op Instagram terecht op pagina’s nend over straat wanneer ik mezelf in de die eetstoornissen promoten. Afvallen weerspiegeling van vitrines zag. In de inverliep heel moeizaam, waardoor die stelling vertelden ze mij dat sociale u
media de grote boosdoener waren en dat mijn onzekerheid daardoor kwam. Ik kreeg de opdracht om mezelf elke dag vijf complimenten te geven. Dat is mij nooit gelukt.’
‘Ik lees de laatste tijd vaak tweets over neuscorrecties. Ik heb nooit problemen gehad met mijn neus, maar nu opeens wel. Gewoon doordat Twitter mij dat zo in mijn hoofd heeft gestoken.’
‘Ik heb al twee keer proberen te detoxen van sociale media. Dat lukt wel, maar ik krijg altijd het gevoel dat ik mijn vrienden aan het verliezen ben omdat ik er niet meer bij hoor en niet mee ben. De laatste tijd is body positivity wel sterk aanwezig op sociale media. Influencers die echte dingen laten zien, echte gezichten, echte lichamen. Ik wou dat dat vroeger meer aanwezig was. Wat ik uit al die negativiteit heb geleerd is dat je best je sociale media eens opkuist en alleen positieve dingen moet volgen. Uit het oog, uit het hart. Dat doet veel, het is een goede tip. Mijn zelfbeeld zal altijd wel een minpunt zijn aan mijzelf, maar dat komt goed. Dat geloof ik echt. Ik ben 19, ik heb nog zoveel tijd. Ik moet mijn studentenleven nog beginnen. Alles komt goed.’
‘Ik had jaren geen gsm of sociale media, tot ik op mijn dertiende van India naar België verhuisde. Dat was voor mij een grote ontdekking. Al snel maakte ik een profiel aan op Instagram en volgde mijn vrienden. Het eerste wat ik deed was mezelf vergelijken met anderen. Mijn vrienden plaatsten altijd coole foto’s en ik voelde al snel een druk om hieraan mee te doen. Er ontstond een competitie binnen onze vriendengroep. Hierdoor begon mijn onzekerheid sterk te groeien.’
DAGELIJKSE CONFRONTATIE
‘Ik zag dat mijn vrienden tijdens hun puberteit lichamelijk veranderden. Zelf veranderde ik niet zoals ik wou. Ik ben onzeker over mijn lengte, omdat het door sociale media lijkt dat ik te klein ben. Ik heb ook het gevoel dat ik iets zou moeten bijkomen zodat ik niet te skinny lijk voor een jongen. Ik ben niet het ideaalbeeld voor een jongen in deze maatschappij, of zo vat ik dat toch op als ik kijk naar foto’s op Instagram. De ideale jongens zijn lang en sterk gebouwd, maar dat is bij mij niet het geval. Dagelijks geconfronteerd worden met je ideaalbeeld terwijl je weet dat je er zelf niet zo uitziet is heel pijnlijk.’
‘Ik ben nu ouder en kan de realiteit beter be-
‘DE IDEALE grijpen, maar ik ben nog steeds onzeker.
JONGENS OP Het helpt mij wel hard dat ik nu een INSTAGRAM ZIJN vriendin heb. Ze houdt van mij zoLANG EN STERK als ik ben en waardeert mijn lichaam zoals het is. Dat is
GEBOUWD’ een geruststelling, maar het neemt niet weg dat ik de trigger voor mijn onzekerheid nog altijd dagelijks op mijn scherm zie verschijnen.’
‘Toen ik naar de hogeschool ging, verloor ik op zeven weken tijd tien kilo. Dat is een heel negatieve gebeurtenis in mijn leven. Tijdens de examens viel ik door de stress onbewust heel veel af terwijl ik wel nog voldoende at. Na een tijd besefte ik dat ik echt wel mager werd. Ik kreeg constant de vraag hoe dat kwam, maar niemand geloofde me wanneer ik probeerde uit te leggen dat ik daar niets aan kon doen. Ik kreeg vaak de opmerking dat ik meer moest eten, maar ik at wat ik kon. Mijn lijf wou de calorieën gewoon niet opnemen.’
WILLEN MAAR NIET KUNNEN
‘Al snel wou ik bijkomen. Ik kon het niet meer horen, al die opmerkingen over hoe mager ik was. Hierdoor voelde ik mij echt niet goed in mijn vel. Kleding van de volwassenenafdeling paste mij niet meer, ik moest mijn kleren laten aanpassen of bij de kinderafdeling shoppen. Ik kreeg het gevoel dat ik niet normaal was. Ik bezocht verschillende dokters en deed meerdere bloedonderzoeken, maar niemand kon me helpen. Ze schreven me pilletjes voor om honger te krijgen zodat ik meer moest eten, maar dat hielp niet echt. Al kwam ik dan een beetje bij, en dan spreek ik van een paar honderd gram, zodra ik ziek werd of stress kreeg, gingen die daar meteen weer af. Ik wou echt bijkomen maar het lukte gewoon niet. Op een gegeven moment woog ik nog maar veertig kilo.’
TWIJFEL
‘Op Instagram zie ik enkel body positivity die gaat over het aanvaarden van je rondingen. Ik vind het geweldig dat hier veel aandacht aan wordt besteed, maar voel me eerlijk gezegd wat vergeten. Ik kijk op naar curvy lichamen, want ik heb die rondingen niet. De foto’s die ik zie passeren op sociale media maken mij heel onzeker. Ik zie geen foto’s van lichamen zoals dat van mij, enkel wanneer het gaat over eetstoornissen. Daardoor begon ik te twijfelen aan mezelf en dacht ik dat ik niet normaal was. Wat is er mis met mij? Waarom wordt mijn lichaam niet afgebeeld? Ook mijn omgeving werd argwanend. Ik begon echt te denken dat ik ziek was of iets verkeerds had gedaan, terwijl ik nooit een verstoorde relatie met eten heb gehad.’
‘In tegenstelling tot de verwachtingen dat ik alles kan dragen wat ik wil, is het niet makkelijk voor mij om te shoppen. Het is een hele zoektocht om iets te vinden dat ik leuk vind en wat past. Er zijn veel plus size-collecties op de markt,
maar een broek vinden voor mijn lichaam is moeilijk. Maat 32 past niet voor mij, ik ben daar te mager voor. Hoe kleiner de maat, hoe korter de broek en dat gaat dan ook niet omdat ik lange benen heb. Ik zie zoveel leuke outfits op sociale media, maar weet dat ik ze niet kan dragen.’
GEEN BODY POSITIVITY VOOR MIJ
‘Ik heb nog nooit een pagina op sociale media gevonden die zich focust op te magere mensen zonder eetstoornis. Maar ik denk niet dat ik de enige ben met een snel metabolisme, al heb ik dat wel lang gedacht. Want wie voelt zich nu te mager? Wanneer ik foto’s post op Instagram in mijn bikini krijg ik commentaar dat ik niet mag zagen. Ik ben soms bang om te zeggen dat ik mij te mager voel, omdat ik weet dat ik dan negatieve reacties zal krijgen. Maar ik kan er echt niets aan veranderen.’
‘Ik voel mij nu wel beter in mijn vel. Dat komt vooral door mijn vriend.
Hij motiveert mij. Ik sport ook zodat ik spieren kan aanmaken voor extra gewicht. Ik ben op zes jaar tijd twee kilo bijgekomen. Het is dus echt een moeilijk gegeven. Ik probeer gewoon goed te eten en doe elk jaar een bloedonderzoek om te checken of er niets meer aan de hand is.
Ik heb ermee leren leven.’ n
