NIET WACHTEN OP ECHTE LIEFDE

LESSEN SEKSUELE OPVOEDING IN MIDDELBAAR ONDERWIJS ZIJN AAN VERNIEUWING TOE

Wachten op echte liefde?

TEKST Eline September

Julie De Rycke (24) en Hanne September (24), twee studenten psychologie, beseften zo’n tien jaar geleden dat ze op vrouwen vallen en hebben sinds hun 19 een relatie met elkaar. Rond deze periode kregen ze voor het eerst seksuele vorming op school, een les vol prietpraat waar ze met verbijstering en ongeloof op terugblikken. Ze vertellen over de invloed van de lessen sekuele opvoeding tijdens hun zoektocht naar seksualiteit.

Het seksuele lessenpakket heeft volgens Hanne en Julie nood aan een flinke portie modernisering waarmee ze alle facetten van onze diverse samenleving benadrukt. Met de verschillende thema’s die ze hier aanhalen, ligt de focus louter op de technische seksuele kant en negeren ze de genotsfactor.

BIOLOGISCH BASISPAKKET

De vriendinnen van Julie kregen in het zesde leerjaar allemaal seksuele opvoeding, maar in de agenda van haar lagere school stond deze les niet op de planning. ‘Bij ons kon je kiezen tussen godsdienst of zedenleer, een keuze die later bepaalde of je seksuele opvoeding kreeg. Als Jezus in het spel was stopten ze seks- praatjes in de doofpot.’

Als tienjarige ukkepuk ben je nog niet bezig met seks en voldoet het volgens Julie om de basisinformatie over menstruatie en zwangerschap mee te krijgen.

EEN LIEFDEVOLE RELATIE VOL PASSIE EN GENOT © Eline September

‘ALS JEZUS IN HET SPEL WAS, STOPTEN ZE SEKSPRAATJES IN DE DOOFPOT’

SEKSUOLOOG INA VAN RANSBEECK:

‘Vrouwen hebben enkel seks als er gevoelens in het spel zijn en na een nachtelijk avontuurtje verwachten ze automatisch dat het iets serieus wordt. Twee belachelijke vooroordelen waar de vrouwelijke stereotypering primeert. Op bepaalde vlakken verschillen mannen en vrouwen sterk van elkaar. Deze uiteenlopende karaktertrekken kunnen niet opboksen tegen de heersende diversiteit binnen hetzelfde geslacht. Binnen mannen en vrouwen leven er onderling veel verschillende visies, persoonlijkheden en meningen die je onmogelijk over dezelfde kam kan scheren.’

‘Je wilt kinderen niet opzadelen met een trauma door te praten over onderwerpen waar ze gevoelsmatig nog niet klaar voor zijn. Twee jaar

‘MOCHT MIJN ZOON OF DOCHTER LATER MET DEZE VERHALEN NAAR HUIS KOMEN, LIJKT EEN VRIENDELIJK MAILTJE MET CONSTRUCTIEVE KRITIEK MIJ WEL GEPAST’

later zijn ze rijp genoeg en moet de school afstappen van dit biologisch toneeltje.’

BROZE SCHAAPJES

In tegenstelling tot Julie kreeg Hanne wel seksuele opvoeding in de lagere school, voor haar was dit een pijnlijke les die ze zo snel mogelijk verdrong. ‘De stereotypering tussen man en vrouw was tijdens de les sterk aanwezig. Je had de meisjes, een kudde broze schaapjes, die zichzelf moesten beschermen en de onbetrouwbare jongens die het andere geslacht als seksobject beschouwden.’

‘Echte liefde wacht’ was de verontrustende boodschap die wij op het einde van de dag meekregen. Eerst herhaalden ze deze levensles tot het irritante toe, nadien mochten wij als een sekte papegaaien de woorden één voor één nazeggen.’

‘Op het moment dat je seksuele opvoeding op school krijgt, weet je niet wat je mist. Het algemene krankzinnigheidsniveau van deze schrijnende bedoening sijpelt pas later door. Over bepaalde uitspraken was ik meteen na de les al lichtjes in shock. Mijn mama heeft duidelijk flink haar best gedaan om mij van kinds af aan wijze seksuele raad mee te geven. Mocht mijn zoon of dochter later met deze verhalen naar huis komen, lijkt het sturen van een vriendelijk mailtje met constructieve kritiek mij wel gepast.’

SEKSUOLOOG INA VAN RANSBEECK:

‘Experimenteren is een normaal onderdeel van de seksuele ontwikkeling. Rond de puberteit raken jongeren opgewonden, ze worden verliefd en fantaseren over seksueel contact met zichzelf en anderen. Door te experimenteren ervaar je stap voor stap wat voor jou prettig aanvoelt, op latere leeftijd zorgt dit ervoor dat je seksueel contact als iets positiefs beschouwt. Je moet zelf bepalen of je klaar bent voor deze stap naar intimiteit, het is nooit te laat of te vroeg om te experimenteren.’

PEUTERWEELDE OF GENOT

Het boek ‘Girls 13+’ zorgde bij Julie en Hanne voor een geslaagd basispakket seksuele informatie, een basis die ze via het internet en de Joepie aanvulden. Met de vragen die dit magazine in de rubriek Seks, mind & body stelde, maakte het gevoelige thema’s toegankelijk. De geloofwaardigheidsprijs kon dit vragenvuur niet in ontvangst nemen, maar ze leerden wel dat seks veel verder gaat dan het maken van kinderen. Het genieten van seks kwam voor hen dankzij de Flair centraal te staan. Met de weetjes, tips en verhalen hamert het tijdschrift op het genotsprincipe en leer je alle aspecten van het begrip ‘seks’ kennen.

Plezier en seks leerde Hanne in de les als twee aparte werelden kennen die mijlenver van elkaar liggen. ‘Seks draaide rond het maken van baby’s, initiem genot kwam hier niet aan te pas. Over masturbatie, voorspel en seksspeeltjes wordt er tijdens de lessen seksuele opvoeding met geen woord gerept. Waarom zou je raar doen over iets dat je hele seksuele beleving naar een hoger niveau kan tillen? Je zou juist trots moeten zijn op een goed seksleven waarmee je kan pronken.’

SEKSUOLOOG INA VAN RANSBEECK:

‘De lessen seksuele vorming beperken zich tot het minimum aan informatie waarin gedetailleerde onderwerpen niet aan bod komen. De focus ligt op jongeren die zich seksueel aangetrokken voelen, leerlingen die geen affiniteit voelen met deze intimiteit krijgen impliciet de stempel van ‘abnormaal’ opgeplakt. Op school moeten ze thema’s als genderdiversiteit en aseksualiteit aankaarten, het normaliseren van seksuele termen kan de heersende taboes verbannen.’

OERCONSERVATIEF VERHAAL MET TABOEHOOFDSTUKKEN

Voor kinderen moet de les seksuele opvoeding een manier zijn om op een laagdrempelige methode en zonder veel opzoekwerk bij te leren. Het lessenpakket rond seksualiteit geeft momenteel geen realistische weergave van de hedendaagse samenleving waar diversiteit hoogtij viert.

Steeds meer mensen staan achter het motto love is love, een niet-hetero-relatie heeft voor de meesten geen abnormale bijklank meer. Wanneer het specifiek over transgenders gaat, vindt Julie dat de maatschappij hier niet met dezelfde open geest naar kijkt. ‘Tijdens de opvoeding moeten kinderen meekrijgen dat er mensen zijn die gevangen zitten in een fout lichaam. Als een hele generatie van twaalfjarigen consistent de boodschap meekrijgt dat alles normaal is, creëert de maatschappij stap voor stap een hokjesloze samenleving.’ Vanuit haar omgeving krijgt Hanne regelmatig de vraag ‘hoe hebben jullie precies seks?’, een vraag die voortvloeit uit het feit dat de focus altijd op penetratie ligt. ‘Tijdens de les seksuele opvoeding las de expert een oerconservatief verhaal voor. Hoofdstukken over aseksualiteit, u

masturbatie of seks met hetzelfde geslacht sloeg ze over waardoor deze thema’s in de taboezone terechtkwamen.’

SEKSUOLOOG INA VAN RANSBEECK:

‘We hebben een seksueel script in ons hoofd, een intieme schets die met een vast begin- en eindpunt verloopt. Voorspel, seks of penetratie en naspel, het stapsgewijze proces waaraan onze geslachtsgemeenschap moet voldoen. De term ‘seks’ is verengd tot een penis in een vagina die pas bij het krijgen van een orgasme geslaagd is, een foutief script waar we vanaf moeten stappen. Orale of manuele bevrediging zijn twee termen die onder de seksuele noemer vallen en vaak intiemer zijn dan de geslachtsgemeenschap op zich.’

ONBEANTWOORDE VRAGEN

Rond haar dertiende begon Julie aan haar geaardheid te twijfelen, twijfels waarmee ze niet bij anderen aanklopte. ‘Mijn onzekerheid opkroppen en deels verdringen leek vanzelfsprekend. Als ik zelf nog geen betekenis kon geven aan deze puinhoop van gevoelens en vragen, hoe kon mijn omgeving hier dan in slagen?’

‘Rondom mij ging het vooral over heterorelaties en ik kende niemand die met dezelfde gevoelens als ik worstelde, deze combinatie bracht veel onzekerheid teweeg. “Ben ik wel normaal?” een vraag waardoor ik begon te twijfelen aan mijn plaats in de maatschappij. Voor mij hing er toen een soort stigma rond de warboel waarmee mijn lichaam mee kennismaakte, een negatieve sociale stempel die mijn zelfbeeld deels beïnvloedde.’ De twijfels die Julie ervaarde, bleven voor Hanne onbekend terrein. De dag waarop ze met zekerheid kon zeggen dat ze op vrouwen viel, zorgde de ingesteldheid dat alles wel goed zou komen voor rust. ‘Tien jaar geleden had mijn geaardheid geen invloed op mijn leven en klonk dit onderwerp als een ver-van-mijn-bed- show die later wel op zijn pootjes zou vallen.’

‘WAAROM ZOU JE RAAR DOEN OVER IETS DAT JE HELE SEKSUELE BELEVING NAAR EEN HOGER NIVEAU KAN TILLEN?’

PERFECTE IMPERFECTIE

Bij het eerste seksuele contact komen onzekerheid en geklungel volgens Hanne altijd piepen. ‘Deze gevoelens kan je deels opvangen door een geslaagde seksuele opvoeding, maar het volledig wegnemen is een onmogelijke opgave.’

‘ER IS GEEN JUIST PROTOCOL OVER WAT SEKS PRECIES INHOUDT, HET IS EEN INTIEME VORM VAN GENOT DIE JE ZELF MAG INKLEUREN’

‘ALS JE NIET MASTURBEERT, KAN JE EVEN INTENS VAN SEKS GENIETEN’

Openlijke communicatie met je partner over onzekerheden en verwachtingen zorgt bij Hanne voor meer zelfvertrouwen. ‘Je moet afstappen van het seksuele voorschrift dat ze op school influisteren, gemompel waarbij penetratie in een braaf missionarisstandje primeert.’

SEKSUOLOOG, INA VAN RANSBEECK

‘Het klinkt cliché, maar open communicatie op relationeel en seksueel vlak is de gouden sleutel naar een goede relatie. Je hoeft niet continu te praten en elke vrijpartij te evalueren, maar je moet wel duidelijk maken waar jij je goed bij voelt in bed. Als je onzekerheden ervaart, is het niet alleen van belang om dit met je partner te delen, communiceer hierover ook met jezelf. Waar komen deze gevoelens vandaan? Is er een diepere reden of maak ik mij zorgen om pietluttige zaken? Seksueel contact wordt pas een positieve melodie als je over de negatieve noten communiceert.’

‘Er is geen juist protocol over wat seks precies inhoudt, het is een intieme vorm van genot die je zelf mag inkleuren. Een brave zwart-wittekening of een kleurplaat vol tierlantijntjes om je grenzen te verleggen, alles kan. Vergeet de oerconservatieve praatjes. Vergeet niet te genieten.’ n

Ina Van Ransbeeck (26), huisseksuoloog bij Flair

Sinds maart 2019 is Ina de huisseksuoloog van Flair en beantwoordt ze in de rubriek ‘Vraagina’ seksgerelateerde vragen van de lezers.

TIPS & WEETJES

1Uit onderzoekt blijkt dat mensen die seksueel contact als een fijne beleving ervaren, beter omgaan met de risico’s die hierbij komen kijken.

In de lessen moeten ze niet enkel de technische aspecten bespreken, maar ook de plezierige kant zodat leerlingen op een veilige manier seks hebben.

2Een vrouw die vaak seks heeft met anderen, krijgt de slet-stempel opgeplakt. Als een man met veel verschillende bedpartners slaapt, mag hij de sticker stoer in ontvangst nemen. Deze dubbele standaard is nog prominent aanwezig op seksueel vlak en wordt het madonna-hoercomplex genoemd, een term die benadrukt dat meisjes hun seksuele ervaringen niet mogen uitstralen.

3Als je niet masturbeert, kan je even intens genieten van seksueel contact. Het is dus geen onbeschreven regel die je moet afvinken om een goed seksleven te hebben. Wel is het zo dat je meer zin krijgt in seks door jezelf te bevredigen, je leert je lichaam beter kennen en kan je partner duidelijk maken wat jij prettig vindt.