Kaaitheater seizoensmagazine 10-11 by Kaaitheater

10>11

INFO- & TICKETDAG ZATERDAG 19/06/2010 KAAITHEATER – NL + FR + EN – GRATIS 16:00 & 19:00 – PROGRAMMAMAKERS PRESENTEREN HET NIEUWE SEIZOEN Kom naar een van beide presentatiemomenten: Guy Gypens & Katleen Van Langendonck gidsen u in een half uur doorheen het programma van het nieuwe seizoen. 16:00>20:00 – OP VISITE IN DE FOYER Schuif aan tafel bij een van onze medewerkers en stel al uw vragen over voorstellingen en abonnementen bij een drankje. Het Kaaitheater trakteert. 16:00>20:00 – TICKETBALIE DOORLOPEND OPEN Reserveer meteen de beste plaatsen voor volgend seizoen!

10>11

JOURNÉE D’INFORMATION & DE VENTE DE BILLETS SAMEDI 19/06/2010 KAAITHEATER – NL + FR + EN – GRATUIT 16:00 & 19:00 – LES PROGRAMMATEURS PRÉSENTENT LA NOUVELLE SAISON Venez à l’une des deux présentations : Guy Gypens & Katleen Van Langendonck vous font une visite guidée d’une demi-heure du programme de la nouvelle saison. 16:00>20:00 – RENDEZ-VOUS AU FOYER Installez-vous à côté de l’un de nos collaborateurs, prenez un verre offert par le Kaaitheater, et posez-lui vos questions personnelles à propos des spectacles et des abonnements. 16:00>20:00 – BILLETTERIE OUVERTE EN CONTINU Réservez d’emblée les meilleures places pour la saison prochaine !

10>11

INFO & TICKET DAY SATURDAY 19/06/2010 KAAITHEATER – NL + FR + EN – FREE 4 PM & 7 PM – PROGRAMME-MAKERS PRESENT THE NEW SEASON There will be two presentations in which Guy Gypens & Katleen Van Langendonck spend half an hour guiding you through the new season’s programme. 4–8 PM – RENDEZVOUS AT THE BAR Pull up a chair and join one of our staff members. Ask any personal questions you may have about performances and season tickets while enjoying a drink. On the house! 4–8 PM – TICKET OFFICE OPEN Book the best seats for next season!

KAAITHEATER 2010>11

INDEX 2010>11

T 02 201 59 59 – www.kaaitheater.be 2

Lachambre Benoît 84 Lauwers Jan 31, 48 Les SlovaKs Dance Collective 28 LOD 25 López Menchero Emilio 15 Maatschappij Discordia 60 Maréchal Ernst 41 Martin Olive 42 Matijević Barbara 68–69 Nature Theater of Oklahoma 16 Needcompany 31, 48 NTGent 62 Pereira Miguel 41 PERFORMATIK 63–73 Poisson Mathias 14 Ritsema Jan 52 Robin Gwendoline 15 Røsdal Avdal Heine 21, 63–73 Roofthooft Dirk 25 Rosas 17, 47, 74–81 Sanchis Salva 29, 61 Schwalbe 88–89 Seabra Ricky 22 Sickle Ula 87 Shinozaki Yukiko 21, 63–73 Space 13, 40 Spoken World 33–43 Stuart Meg 49 Superamas 44 tg STAN 19, 83 Tompkins Mark 50 Toneelgroep Amsterdam 62 Toneelhuis 24, 51 Tristero 30 Troubleyn 71 van den Berg Lotte 43, 88 van der Harst Dick 86 Van Hove Ivo 62 Vandecasteele Joost 33–43 Vanrunxt Marc 29 Verdonck Kris 54, 67 Zins-Browne Andros 57 ZOO 55, 86

A Two Dogs Company 54, 67 Abattoir Fermé 58 Action Scénique 7 B’Rock 7, 85 Barba Fabián 18 Bauer Eleanor 45, 59 Bel Jérôme 70 Benjamin Meyers Ari 63–73 Berlin 39 Bernier Patrick 42 BL!NDMAN 32, 82 BURNING ICE 90–91 Campo 20 Cassiers Guy 24 Champ d’Action 7, 29 Chico Giuseppe 63–73 Considerant Jérôme 14 Croizé Claire 7 Damaged Goods 49 De Keersmaeker Anna Teresa 17, 47, 74-81 De Parade 26 Decorte Jan 20, 85 deepblue 21, 66 Defoort Kris 25 Deruyter Kurt 15 Dimchev Ivo 66 Dorner Willi 8–15 Ecole de cirque de Bruxelles 14 Fabre Jan 71 FESTIVAL KANAL 8–15 Furlan Massimo 27 Gehmacher Philipp 72-73 Gintersdorfer Monika 39 Globe Aroma 38 Gonzalez-Foerster Dominique 67 Haring Abke 51 Hauert Thomas 55, 86 Hoghe Raimund 23, 53 I.D.A. 50 Ictus 46, 56 Irma Firma 12, 38 Kanal Zang 14 Ket Walks 14 Klarafestival 7 Klaßen Knut 39

INHOUD | SOMMAIRE | CONTENTS

wat geBeurt er in de wereld… van de ‘podiumkunsten’? Theater, dans en performance zijn wellicht nooit zo ‘pluriform’ geweest als vandaag. Zij reflecteren in alle mogelijke vormen onze tijd. >>> p. 7–93

Que se Passe-t-il dans le Monde … des arts de la scène ? Théâtre, danse et performance n’ont probablement jamais été aussi « pluriformes » qu’à l’heure actuelle. Ils reflètent notre époque sous toutes les formes possibles. >>> p. 7–93

what’s going on in the world… of the performing arts? Theatre, dance and performance have probably never been so pluriform as they are now. They reflect the present day in every possible form. >>> p. 7–93

Brussel, stad aan het water De kanaalzone krabbelt langzaam overeind uit haar postindustriële depressie. Platform Kanal tekent een brede visie voor de stadswijk(en) aan het kanaal. Het Festival Kanal zet de geesten in beweging. >>> p. 8

Bruxelles, ville au Bord de l’eau La zone du canal se relève petit à petit de la dépression post-industrielle. Platform Kanal brosse le tableau d’une vision étendue pour le(s) quartier(s) autour du canal. Le Festival Kanal met les esprits en mouvements. >>> p. 8

Brussels, City on the waterside The canal zone is slowly picking itself up again after its post-industrial depression. Platform Kanal is drawing up a broad vision for the neighbourhoods alongside the canal. The Canal Festival sets mental cogs turning. >>> p. 8

sPoKen world 2010: (iM)MoBile identities Spoken World heeft het in zijn derde editie over ‘mobiliteit’. We geven de eerste contouren van het festival en leiden het in met een essay van Marianne Van Kerkhoven. >>> p. 33

sPoKen world 2010 : identités (iM)MoBiles Pour sa troisième édition, Spoken World s’articule autour de la « mobilité ». Nous vous donnons d’abord les grandes lignes du festival, que nous introduisons par un texte de Marianne Van Kerkhoven. >>> p. 33

sPoKen world 2010: (iM)MoBile identities The third Spoken World deals with ‘mobility’. We give you the first outlines of the festival and introduce it with an essay by Marianne Van Kerkhoven.

PerforMatiK 2011: BlaCK Box or white CuBe? Performatik stelt opnieuw de ‘performance art’ centraal, zowel in de beeldende als de podiumkunsten. Tentoonstelling of voorstelling? Grenzen worden afgetast, codes ontrafeld. >>> p. 63 rosas: the early worKs Anne Teresa De Keersmaeker herneemt haar vroegste werk. Marianne Van Kerkhoven was er toen bij als dramaturge. Zij beschrijft de Early Works in een glashelder essay. >>> p. 74 iMagine 2020: art for earth’s saKe We werken met 10 Europese theaterhuizen rond het thema van de klimaatverandering en organiseren twee nieuwe edities van Burning Ice. >>> p. 90

PerforMatiK 2011 : BlaCK Box or white CuBe ? Performatik met à nouveau l’art de la performance, tant dans les arts plastiques que scéniques, au cœur de son programme. Exposition ou spectacle ? Les frontières sont explorées, les codes décortiqués. >>> p. 63 rosas : les PreMières œuvres Anne Teresa De Keersmaeker reprend ses premières œuvres. Marianne Van Kerkhoven, qui en était la dramaturge à l’époque, s’en souvient. Elle décrit les Early Works dans un texte d’une parfaite limpidité. >>> p. 74 iMagine 2020: de l’art Par égard Pour la terre Nous travaillons avec 10 maisons européennes de théâtre autour du thème du changement climatique et organisons deux nouvelles éditions de Burning Ice.

>>> p. 33

PerforMatiK 2011: BlaCK Box or white CuBe? Performatik is once again focusing on performance art, both in the visual and performing arts. Exhibition or stage production? Boundaries are explored, codes unravelled. >>> p. 63 rosas: the early worKs Anne Teresa De Keersmaeker is reviving her earliest works. Marianne Van Kerkhoven was her dramaturge at the time. She describes the Early Works in crystal-clear essay. >>> p. 74 iMagine 2020: art for earth’s saKe We are working with 10 European theatres on the theme of climate change and are organising two new sessions of Burning Ice. >>> p. 90

>>> p. 90

Matinee Kadee >>> p. 100 7PM >>> p. 101 Cursussen >>> p. 102 Kwartslag >>> p. 103 tiCKets & info >>> p. 104–106 agenda >>> p. 107–111 Colofon >>> p. 112 3

ONTMOETINGEN

Eén alomvattend perspectief vinden lukt niet meer in de wereld van vandaag. Ontmoetingen en verbindingen die het verschil bespreekbaar maken zijn essentieel. De grote steden zijn bij uitstek de plekken om te zoeken naar manieren om die ontmoetingen te organiseren. Het zijn de ‘contactzones van de wereld’ (Mary Louise Pratt). Ook ons seizoen 2010–11 staat in het teken van de uitbouw van het Kaaitheater als een publieke ruimte waar er plaats is voor dialoog. Dat uit zich in de vele samenwerkingen met partners in de stad, die het meest zichtbaar zijn in onze drie festivals. We openen met de eerste editie van het Festival Kanal, waarin een twintigtal culturele organisaties samenwerken. Met artistieke interventies in de publieke ruimte wil het festival van de kanaalzone een ‘must-go zone’ maken. Via de koppeling van de begrippen identiteit en mobiliteit gaan we in de derde editie van Spoken World op zoek naar de invloed van het ‘globale’ op het ‘lokale’. Hoe verhoudt de onvrijwillige mobiliteit (migratie) zich tot de westerse mobiliteitsverslaving? Voor de nieuwe editie van het tweejaarlijkse Performatik festival gaan we een coalitie aan met verschillende Brusselse kunstinstellingen waarbij we de verbinding tussen podiumkunst en beeldende kunst centraal stellen. In een aantal voorstellingen vindt die dialoog ook letterlijk plaats op de scène. De Duitse Monika Gintersdorfer en Knut Klaßen brengen in hun werk een dialoog tot stand tussen de Europese en de Afrikaanse cultuur. In Pichet Klunchun and myself voert de Franse choreograaf Jérôme Bel een gesprek met de Thaise danser Pichet Klunchun, over hun werk, over de wereld, over het leven. Philipp Gehmacher nodigt in 4

RENCONTRES

walk+talk een tiental dansers en choreografen uit om in bewegingen en in woorden iets te zeggen over hun werk, hun taal, hun (dans)geschiedenis. In deze ‘walk and talks’ veel namen die u bekend zullen voorkomen, naast een aantal nieuwe. Continuïteit gecombineerd met vernieuwing, daar staat ons hele programma voor. Die continuïteit is vandaag, in een versplinterde kunstmarkt, meer dan ooit van belang. Van een aantal jonge artiesten met wie we recent zijn gaan samenwerken, tonen we niet alleen nieuw werk maar hernemen we ook succesvoorstellingen van vorig seizoen: A Mary Wigman Evening van Fabián Barba, (BIG GIRLS DO BIG THINGS) van Eleanor Bauer en I AM 1984 en Tracks van Barbara Matijevic en Giuseppo Chico. Lokale en internationale namen die voor het eerst in ons programma opduiken zijn: Massimo Furlan (CH), Dominique Gonzalez-Foerster (FR), Ivo Dimchev (BG), Monika Gintersdorfer & Knut Klaßen (DE), Schwalbe (NL), Berlin (BE) en Ernst Maréchal (BE). Tot slot kijken we er vooral ook naar uit om in dialoog te gaan met u, voor en na de voorstellingen. Tot in het Kaaitheater!

Guy Gypens & Katleen Van Langendonck

Trouver une seule perspective universelle est devenu mission impossible dans le monde actuel. L’essentiel consiste à créer des rencontres et des liens qui permettent d’aborder la différence. Les métropoles sont les lieux par excellence pour initier de tels modes de rencontres. Ce sont les « zones de contact du monde » (Mary Louise Pratt). Aussi, la saison 2010–11 s’inscrit dans le signe du développement du Kaaitheater en tant qu’espace public ouvert au dialogue. Cela s’exprime à travers les multiples collaborations avec des partenaires dans la ville, qui s’illustrent en particulier à l’occasion de nos trois festivals. Nous entamons la saison avec la première édition du Festival Kanal, auquel participent une vingtaine d’organisations culturelles. Par le biais d’interventions dans l’espace public, le festival souhaite transformer la zone du canal en une must go zone. Par le couplage des notions d’identité et de mobilité, la troisième édition de Spoken World part en quête de l’influence du « global » sur le « local ». Comment la mobilité involontaire (migration) se rapporte-t-elle à la dépendance occidentale de mobilité ? Pour la nouvelle édition du festival biennal Performatik, nous travaillons de concert avec différentes institutions artistiques bruxelloises et mettons en exergue le lien entre les arts de la scène et les arts plastiques. Certains spectacles portent littéralement le dialogue à la scène : dans leur œuvre, les Allemands Monika Gintersdorfer et Knut Klaßen génèrent un échange entre cultures européenne et africaine. Dans Pichet Klunchun and myself le chorégraphe français Jérôme Bel entre en conversation avec le danseur thaïlandais Pichet Klunchun, à propos de leur œuvre

ENCOUNTERS

respective, du monde et de la vie. Dans walk+talk, Philipp Gehmacher invite une dizaine de danseurs et de chorégraphes à parler, en mouvements et en paroles, de leur travail, de leur vocabulaire gestuel, et de leur histoire (de la danse). Ces walk and talks réunissent nombreux artistes que vous connaissez, ainsi que quelques nouveaux noms. La continuité conjuguée à l’innovation : tel est l’axe autour duquel est conçu notre programme. Aujourd’hui, à l’heure de la fragmentation du marché de l’art, cette continuité est plus importante que jamais. Nous ne présentons pas uniquement de nouvelles créations d’un certain nombre de jeunes artistes avec lesquels nous avons récemment entamé une collaboration, mais nous reprenons aussi certains de leurs spectacles très applaudis la saison passée : A Mary Wigman Evening de Fabián Barba, (BIG GIRLS DO BIG THINGS) d’Eleanor Bauer, I AM 1984 et Tracks de Barbara Matijevic & Giuseppo Chico. Parmi les noms locaux et internationaux qui apparaissent pour la première fois à l’affiche du Kaaitheater, nous pouvons citer : Massimo Furlan (CH), Dominique Gonzalez- Foerster (FR), Ivo Dimchev (BG), Monika Gintersdorfer & Knut Klaßen (DE), Schwalbe (NL), Berlin (BE) et Ernst Maréchal (BE). Mais c’est surtout avec vous que nous sommes impatients d’établir le dialogue, avant et après les spectacles. À bientôt au Kaaitheater !

Guy Gypens & Katleen Van Langendonck

In today’s world, it is no longer possible to hold a single allencompassing viewpoint. It is vital that there are encounters and connections that enable differences to be discussed. Major cities are the perfect place to look for ways of organising these encounters. They are ‘the world’s contact zones’ (Mary Louise Pratt). The theme of our 2010–11 season is again the development of the Kaaitheater as a public space that provides a setting for dialogue. This takes concrete shape in our many joint ventures with partners in the city, made most visible in our three festivals. We are opening the season with the first Festival Kanal, a joint venture by about twenty cultural organisations. Its intention is to make the canal zone a ‘must-go zone’ by means of artistic interventions in public space. In the third Spoken World we shall be linking the concepts of identity and mobility in considering the influence the ‘global’ has on the ‘local’. How is involuntary mobility (migration) related to the Western addiction to mobility? For this season’s biennial Performatik festival we shall be forming a coalition with several Brussels art institutions to focus on the links between the performing and visual arts. In some productions, this dialogue actually takes place on stage. The German Monika Gintersdorfer and Knut Klaßen set up a dialogue between African and European culture. In Pichet Klunchun and myself, the French choreographer Jérôme Bel engages in conversation with the Thai dancer Pichet Klunchun about their work, the world and life. In walk+talk, Philipp Gehmacher invites ten dancers and choreographers to say something about their work, idiom and personal and dance history in words and movement. Plenty of

familiar names will appear in these ‘walks and talks’, plus several new ones. Our entire programme represents a combination of continuity and renewal. In today’s fragmented arts market, this continuity is more important than ever. We shall be showing new work by a number of young artists we have recently become involved with, but we shall also be reviving some successes from last season: Fabián Barba’s A Mary Wigman Evening, Eleanor Bauer’s (BIG GIRLS DO BIG THINGS) and Barbara Matijevic and Giuseppe Chico’s I AM 1984 and Tracks. The local and international names appearing on the bill for the first time include Massimo Furlan (CH), Dominique Gonzalez-Foerster (FR), Ivo Dimchev (BG), Monika Gintersdorfer & Knut Klaßen (DE), Schwalbe (NL), Berlin (BE) and Ernst Maréchal (BE). Lastly, we are above all looking forward to talking to you, before and after the show. See you at the Kaaitheater!

Guy Gypens & Katleen Van Langendonck

‘Art should always confront reality. The fact is that there are no solutions; if they did exist the world would be completely different. [...] If you take the spectator seriously and see him as your partner, all you can do is ask the occasional cogent question.’ – Michael Haneke

SEP KLARAFeSTIVAL & KAAITheATeR PRESENT

A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

B’Rock & Claire Croizé/Action Scénique[BE] Vor deinem Thron SA 11 & SU 12/09/2010 20:30 KAAITheATeR DANCe + LIVe mUSIC | € 20/16 (CAT. 1), € 16/12 (CAT. 2) eXTRA! 11/9, FREE LATE NIGHT CONCERT (22:30): CHAMP D’ACTION, ‘KINDERTOTENLIEDER REVISITED’

BaCh dansé Die Kunst der Fuge est la dernière fugue que Bach a composée, mais il ne l’a jamais achevée. Souvent, le choral Vor deinem Thron est joué pour compléter la fugue. Claire Croizé et Frank Agsteribbe, le chef d’orchestre de B’Rock, l’ont choisi pour titre de leur première collaboration. La jeune chorégraphe et danseuse, accompagnée de douze musiciens, lance un dialogue entre trois éléments scéniques : la danse, la lumière (conçue par Jan

BaCh gedanst Die Kunst der Fuge is de laatste fuga die Bach componeerde, maar nooit voltooide. Vaak wordt het koraal Vor deinem Thron gespeeld om de fuga te vervolledigen. Claire Croizé en dirigent Frank Agsteribbe van B’Rock kozen het als titel voor hun eerste samenwerking. De jonge choreografe en danseres zet samen met twaalf muzikanten een dialoog tussen drie elementen op de scène: dans, licht (een ontwerp van Jan Maertens) en livemuziek. Het stuk Vor deinem Thron vertrekt van een veelheid aan stemmen. Het muzikale principe van het contrapunt bepaalt ook de vorm van de voorstelling: net zoals elke muzikant een of meerdere stemmen speelt, krijgen ook licht en dans ieder hun eigen stem(men). ••• Claire Croizé (PARTS, 2000) maakte eerder indruk met Affected en The Farewell, twee dansvoorstellingen waarvoor ze zich liet inspireren door de muziek van Mahler. Voor de solo The Farewell ontving ze in 2009 de Prix Jardin d'Europe, een Europese prijs voor jonge choreografen. Croizé en het barokorkest B’Rock maken Vor deinem Thron op uitnodiging van het Kaaitheater en het Klarafestival.

Maertens) et la musique en direct. Le choral Vor deinem Thron part d’une multitude de voix. Le principe musical du contrepoint détermine la forme du spectacle : à l’instar de chaque musicien qui interprète une ou plusieurs voix, la lumière et la danse ont aussi chacune leur(s) propre(s) voix. ••• Claire Croizé (PARTS, 2000) a réalisé deux spectacles impressionnants, Affected et The Farewell, tous deux inspirés de la musique de Mahler. Pour le solo The Farewell, elle a obtenu le Prix Jardin d'Europe 2009, qui récompense de jeunes chorégraphes. À la demande du Kaaitheater et du Klarafestival, Croizé et l’orchestre B’Rock créent ensemble Vor deinem Thron. BaCh danCed Die Kunst der Fuge is the last fugue Bach composed, though he never completed it. The chorale Vor deinem Thron is often played to round off the fugue. Claire Croizé and conductor Frank

Agsteribbe of B’Rock chose it as the title for their first joint venture. Together, the young choreographer and dancer, and twelve musicians stage a dialogue between three elements: dance, lighting (designed by Jan Maertens) and live music. Vor deinem Thron is based on a multitude of voices. The performance is also defined by the musical principle of counterpoint: just as each musician plays one or more parts, so light and dance are each given their own part. ••• Claire Croizé (PARTS, 2000) is known for her successful dance performances, Affected and The Farewell, in which she was inspired by Mahler’s music. In 2009 she was awarded the Prix Jardin d'Europe, a European prize for young choreographers, for her solo The Farewell. Kaaitheater and the Klarafestival commissioned Croizé and the baroque orchestra B’Rock to make Vor deinem Thron.

music Johann Sebastian Bach | choreography & dance Claire Croizé | musical direction Frank Agsteribbe | live music B’Rock | light design Jan Maertens | dramaturgy & artistic advice Etienne Guilloteau | musical advice Alain Franco | production Action Scénique & B’Rock | co-production Festival van Vlaanderen Brussel, Klarafestival, Kaaitheater, Rotterdam Philharmonic Gergiev Festival, B’Rock & Action Scénique

>>> www.actionscenique.be | www.b-rock.org | www.klarafestival.be 7

FESTIVAL KANAL 16>19/09/2010

FeSTIVAL KANAL PARTNERS

KAAITheATeR, BeLLeVUe CReATIVe BReweRy/ART2wORK, LA RAFFINeRIe/ChARLeROI DANSeS, meT-X, mAISON DeS CULTUReS/hUIS VAN CULTUReN, eCOLe De CIRqUe De BRUXeLLeS, ARChITeCTURe wORKROOm BRUSSeLS,

DemOS, De VAARTKAPOeN, CULTUUR IN mOLeNBeeK

IN ASSoCIATIoN wITH heT BeSChRIjF, OKNO, q-O2, BON, CLeS, COmPILOThèqUe, GLOBe AROmA, DéBROUILLe, FOyeR, CeNTRUm VOOR TALeNANImATIe A.o.

een nieuw stadscentrum. een grootstedelijke publieke ruimte. een brug tussen culturen en bevolkingsgroepen. een kruispunt van vele wegen. De plek van de jongeren. De toekomst van Brussel. een ‘must-gozone’. Dat is het gezichtsveld van Festival Kanal. Un nouveau centre-ville. Un espace public urbain. Un pont entre des cultures et des groupes de population. Un carrefour de multiples routes. Le lieu de la jeunesse. L’avenir de Bruxelles. Un passage obligé. Voilà le champ de vision du Festival Kanal. A new city centre. A metropolitan public space. A bridge between cultures and population groups. A junction where many roads meet. A place for young people. The future for Brussels. A must-go zone. This is Festival Kanal’s field of vision.

FESTIVAL KANAL 16>19/09/2010 een festival dat u letterlijk en figuurlijk in beweging zet Un festival qui vous met la tête et les jambes en mouvement A festival that literally and figuratively gets you going

de Brusselse Kanaalzone: Must-gozone Het laatste wat je van Brussel kan beweren is dat het een stad aan het water is. De rivier die de stad duizend jaar geleden haar reden van bestaan gaf, is al lang vakkundig onder de grond gemoffeld. En toch ligt de toekomst van Brussel aan het water: geen prachtige brede rivier zoals de Seine of de Schelde maar wel een door mensenhanden gebouwd kanaal. De Brusselse kanaalzone werd decennialang gedomineerd door een postindustriële depressie maar stilaan groeit het besef dat de mogelijkheden groter zijn dan de problemen. Met het sluiten van de ‘metrocirkel’ komt een nieuw stadscentrum voor Brussel naar voren. De kern verschuift langzaam maar zeker naar het westen en het kanaal wordt meer en meer een centrale stadsader. Op stedenbouwkundig, demografisch, cultureel en sociaal-economisch gebied zijn er diepgaande veranderingen op til. De hoogste tijd dus om het beeld van jongerenrellen, straatbendes en ‘no-gozones’ bij te stellen. De hoogste tijd ook voor een globale en integrale beleidsvisie op de kanaalzone en haar ontwikkelingspotentieel. Maar de typisch Brusselse verbrokkeling van bevoegdheden laat zich ook hier pijnlijk voelen. Er is dringend nood aan een inspirerend, enthousiasmerend en federerend project. Platform Kanal Deze urgentie zette een aantal actieve burgers, instellingen en bewegingen aan om in 2008 in de oude brouwerij Bellevue het Platform Kanal boven de doop-vont te houden. Een open en verscheiden groep van mensen: bewoners, handelaars, academici, culturele actoren, directeurs van bedrijvencentra, architecten, urbanisten, artiesten,... die via thematische werkgroepen en concrete acties willen bijdragen tot een brede visie.

Kaaitheater, Kanaaltheater Het Kaaitheater engageerde zich met nadruk in de werking van het Platform Kanal. Met onze twee gebouwen, het Kaaitheater aan de Sainctelettesquare en de Kaaistudio’s aan de Ninoofsepoort, bakenen we mee het centrale deel van het stadskanaal af. Bovendien vloeien vlak onder onze neus, onder de brug van de Sainctelettesquare, de twee kanalen – het Brussels Zeekanaal en het kanaal Brussel-Charleroi – in elkaar over. De afgelopen jaren al was onze programmering ingebed in de grootstedelijke realiteit. Met projecten als Interdependence Day en het Spoken World Festival gingen we expliciet op zoek naar verbindingen met onze directe omgeving. Het Platform Kanal biedt het Kaaitheater een perfect klankbord voor de zoektocht naar meer verknoping van onze artistieke praktijk met de sociale, interculturele, economische en stedenbouwkundige uitdagingen van de kanaalzone. Festival Kanal Het Platform Kanal komt nu de straat op met het nieuwe tweejaarlijkse Festival Kanal. Dat wil op een creatieve manier de problemen, uitdagingen en mogelijkheden van de Brusselse kanaalzone onderzoeken via kunsten cultuurprojecten. Waar mogelijk wil het ook daadwerkelijk ontwikkelingsvoorstellen formuleren. Publieke ruimte Het festival onderzoekt de kanaalzone in de eerste plaats als publieke ruimte. Privatisering en commercialisering hebben de publieke sfeer aangetast. Gemeenschappelijkheid en zoeken naar samenhang hebben plaatsgemaakt voor een veelheid aan sociale, politieke en culturele betekenissen, spanningen en conflicten. Steeds meer groepen/publieken maken aanspraak op ‘hun’ openbare ruimte. Het Festival Kanal nodigt kunste-

naars uit om zich in te laten met die publieke ruimte en met de stedelijke opdracht van het ‘leren samenleven op basis van verschil’. Hun projecten moeten een nieuw, confronterend of verruimend perspectief bieden op maatschappelijke kwesties en de ruimtelijke organisatie van de Brusselse kanaalzone.

jongeren uit Molenbeek en Anderlecht worden in de media steevast voorgesteld als herrieschoppers, straatbendes en ander ‘tuig’. Het Festival Kanal laat een ander beeld van de ‘kanaaljongeren’ zien. Het festival wil de jongeren een prominente plaats geven in het festival, hen zelf aan het woord laten en in actie laten komen.

(Im)mobiele ruimte Het festival vertrekt vanuit de mobiele dualiteit eigen aan de hedendaagse kanaalzone. Nog steeds is het kanaal een druk bevaren waterweg die Brussel in zuidelijke richting verbindt met de Henegouwse industrie (of wat daarvan overblijft) en in noordelijke richting met de Antwerpse haven en de zee. Eeuwenlang was de kanaalzone een plek van aankomst voor arbeidskrachten en een hectische transitzone, maar vandaag lijkt de buurt meer en meer een sociale parking. De transit is grotendeels vervangen door een migrantengemeenschap die zich opsluit in ‘haar’ Molenbeek of ‘haar’ Kuregem. Het kanaal snijdt Brussel in twee. Inwoners van het centrum steken maar zelden ‘het water’ over naar ‘de overkant’. En omgekeerd. Het festival stelt zich tot doel om die fysieke en mentale kloof op zoveel mogelijke manieren te overbruggen. Het festival wil ook de noord-zuidverbinding Antwerpen-Brussel-Charleroi symbolisch uitlichten. Niet toevallig heeft de eerste editie van het Festival Kanal plaats tijdens de week van de mobiliteit en is dag vier de Brusselse autoloze zondag.

must-gozone Het festival nodigt het publiek uit om te komen wandelen (of fietsen, varen,...) in de kanaalzone. Een ‘must gozone’ vol artistieke interventies die het publiek meenemen. Wandelen als artistieke praktijk om te ontdekken, te leren, in kaart te brengen en te interveniëren in een stedelijke context. De kanaalzone als ‘actieve ruimte’ waarin het publiek zich moet verplaatsen. De projecten binnen het festival zijn artistiek divers (multidisciplinair) en onderzoeken zowel culturele, sociale, politieke als historische kwesties, maar ze hebben één ding gemeen: ze zetten het publiek letterlijk in beweging.

jonge ruimte Brussel heeft de jongste leeftijdsstructuur van het land. Het contrast met de verouderende bevolking in het Vlaamse en het Waalse Gewest is groot. Binnen Brussel vormt de kanaalzone op haar beurt één van de jongste buurten. Deze troef in tijden van versnelde vergrijzing levert de kanaalzone echter te weinig krediet op. De

Een nieuw stadscentrum. Een grootstedelijke publieke ruimte. Een brug tussen culturen en bevolkingsgroepen. Een kruispunt van vele wegen. De plek van de jongeren. De toekomst van Brussel. Een ‘must-go zone’. Dat is het gezichtsveld van Festival Kanal. Guy Gypens

Texte français/english text >>> www.kaaitheater.be >>> www.festivalkanal.be 11

FESTIVAL KANAL 16>19/09/2010 KAAITheATeR PRESENTS

Irma Firma[BE] WalkaWay + hoW To surViVe a ciTy wALKS | WalkaWay: IN NL OR FR, CA. 30 mIN. | hoW To surViVe in a ciTy, IN NL, FR OR eN, CA. 90 mIN. © Maya wilsens © Ann Van de Vyvere

Kan je eten van de stoeP? Wandelen doen we allemaal. Het zit in onze natuur. En al wandelend komt men dingen op het spoor. Tijdens Walkaway neemt Irma Firma u – in beestachtig gezelschap – mee op verkenning rondom het kanaal en laat zij u de stad bekijken met nieuwe ogen. Kan men eten van de stoep? Wat ligt er voor het rapen in de ‘natuur’ van Brussel? Op de wandeling How to survive in a city kamt u de kanaalzone grondig uit op zoek naar al wat eetbaar is. Tijdens de wandeling kunnen de geplukte ingrediënten meteen worden geproefd.

trouve-t-on à Manger sur les trottoirs ? Chacun se promène. C’est dans notre nature. En se promenant, on découvre des choses. Pendant Walkaway, Irma Firma vous emmène explorer la zone autour du canal, en compagnie animalière et vous fait porter un nouveau regard sur la ville. Trouve-t-on à manger sur les trottoirs ? Que peut-on ramasser dans la « nature » bruxelloise ? Pendant la promenade How to survive in a city, vous passez la zone du canal au peigne fin, à la recherche de tout ce qui est comestible. Lors de la promenade, l'on peut immédiatement consommer les ingrédients que l'on cueille.

Can you PiCK uP food on the street? We all walk; it’s in our nature. And as you walk you catch a scent of things. In Walkaway, Irma Firma takes you – in animal company – on an exploration of the canal area and makes you see the city in a new way. Can you pick up food on the street? What can you find in Brussels ‘natural’ spots? On the walk entitled How to survive in a city, you comb the canal area thoroughly in search of anything edible. The ingredients picked during the walk can be tasted immediately.

wALKAwAy by & with Ann Van de Vyvere, Veerle Kerckhove & Inge Buscher hOw TO SURVIVe IN A CITy by & with Lieve Galle, Alina Kneepkens, Ann Van de Vyvere, Gosie Vervloessem & Alexander Proot

>>> www.irmafirma.be 12

SEP >>> The full programme will be presented in August 2010 >>> www.festivalkanal.be >>> tickets available as from August 2010 at Kaaitheater ticketshop KAAITheATeR PRESENTS

Space[NL] desiGn God AUDIO wALK | IN NL | 30 mIN. © Space

gelooft u wat u ziet? In de audiowandeling Design God wordt blootgelegd hoe sektarische religieuze bewegingen tot stand komen. De wandeling vindt plaats in de openbare ruimte. Door de koptelefoons krijgt u als toeschouwer het gevoel dat u midden in het verhaal loopt. De grens tussen feit en fictie vervaagt. Design God vraagt u anders te kijken naar uw eigen waarneming van de wereld. Gelooft u wat u ziet, of ziet u wat u gelooft? De Nederlands-Hongaarse theatergroep Space vertelt op documentaire wijze fictieve, persoonlijke verhalen over reële maatschappelijke onderwerpen. Space was vorig seizoen te gast met Holland Tsunami. Dit seizoen komen ze ook nog met The Cloud.

Croit-on Ce Que l’on voit? La promenade sonore Design God met à nu la manière dont naissent les mouvements religieux sectaires. La promenade se déroule dans l’espace public. Les écouteurs donnent au spectateur le sentiment de se promener au cœur de l’histoire. Design God invite à porter un regard différent sur sa propre perception du monde. Croit-on ce que l’on voit ou voit-on ce que l’on croit ? La compagnie de théâtre néerlandohongroise Space pré-sente des récits fictifs, intimes autour de véritables sujets sociétaux, relatés à la manière d’un documentaire. La saison passée, Space était à l’affiche avec Holland Tsunami. Cette saison, le groupe sera encore au programme avec The Cloud.

do you Believe what you see? The Design God audio walk reveals how sectarian religious movements came about. The walk is in the public space. The sounds in the headphones give the spectator the feeling he is walking in the middle of a story. The boundary separating fact and fiction blurs. Design God asks you to take a new look at your own perceptions of the world. Do you believe what you see or see what you believe? The Dutch-Hungarian theatre group Space relates fictional, personal stories about real social themes in the style of a documentary. Last year Space presented Holland Tsunami. This season the group will also present The Cloud.

direction Petra Ardai | soundtrack Luc van Loo (with excerpts from music by György Ligeti) | voices Petra Ardai, Luc van Loo, Alexis Latham | text Petra Ardai, Feico Sobel (with quotes from Michel Houellebecq, Albert Camus, Richard Dawkins a.o.)

>>> Space, The Cloud, p. 36 | www.spaceworld.nl 13

FESTIVAL KANAL 16>19/09/2010 KANAL ZANg

KET WALKS

Mathias Poisson

zingen aan weerszijden van het Kanaal Op zondag 19 september van 11u tot 13u zingen een twintigtal koren op verschillende plaatsen aan weerszijden van het kanaal. Vanaf 15u verzamelen zij op het Sint-Mariaplein (tussen metro Graaf van Vlaanderen en het kanaal) voor een grote picnic (i.s.m. Irma Firma). Het geheel wordt afgesloten met een samenzang en de Fanfakids.

leven in de Kanaalzone Jongeren tonen ‘hun’ kanaalzone: hoe ziet hun leven in de kanaalzone eruit? Er worden 16 verschillende wandelingen geconcipieerd; i.s.m. Debrouille, Globe Aroma, Maison des Cultures Huis van Culturen, Vaartkapoen, JES, e.a.

exPeriMenteel wandelen Mathias Poisson is beeldend kunstenaar en performer en ontwerpt wandelingen. De stadswandeling ziet hij als symbool voor het hedendaagse dwalen. Poisson publiceerde verschillende gidsen met experimentele wandelingen.

la vie autour du Canal Les jeunes vous montrent « leur » zone du canal : à quoi ressemble leur vie autour du canal ? Quelque 16 promenades ont été élaborées en collaboration avec Debrouille, Globe Aroma, Maison des Cultures/Huis van Culturen, Vaartkapoen, JES, …

ProMenades exPériMentales Mathias Poisson est plasticien et performeur. Il conçoit des parcours de promenades à travers la ville, qu’il considère comme un symbole de l’errance actuelle. Poisson a publié différents guides qui proposent des promenades expérimentales.

life in the Canal zone Young people show you around ‘their’ canal zone: what is their life in the canal zone like? 16 different walks have been devised; in collaboration with Debrouille, Globe Aroma, Maison des Cultures Huis van Culturen, Vaartkapoen, JES and others.

exPeriMental walKs Mathias Poisson is an artist and performer and he plans walks. He views city walks as a symbol of contemporary straying. Poisson has published several guides with experimental walks.

ECoLE dE CIRquE dE BRuxELLES, ECoLE dE FuNAMBuLE

wegenBorden De Charleroise kunstenaar Jérôme Considerant maakt iconografische beelden die refereren aan de absurditeit van onze tijd. Of hij nu klassieke werken dan wel wegenborden herinterpreteert, spot en maatschappijkritiek zijn nooit ver weg.

Chanter des deux Côtés du Canal Le dimanche 19 septembre, entre 11 h et 13 h, une vingtaine de chœurs chantent dans divers lieux des deux côtés du canal. Dès 15 h, ils se retrouvent sur la place Sainte-Marie (entre le métro Comte de Flandre et le canal) pour un grand pique-nique (en collaboration avec Irma Firma). L’ensemble s’achève par un chant en chœur et les Fanfakids. singing on Both sides of the Canal On Sunday 19th September, from 11 am to 1 pm, about twenty choirs will sing at various locations on both sides of the canal. At 3 pm they will come together on place Sainte-Marie (between Comte de Flandre underground station and the canal) for a big picnic (in association with Irma Firma). The event will conclude with group singing and the Fanfakids. with walter Hus’ opera choir, Laïs, the BrechtEislerkoor, BL!NDMAN (voices), Andantino, octuor ’80, Chorale aca Molenbeek, Chorale cpas, Quintet Monteverdi, Anakruze, Meli Melo, the Gospel choir, the Brussels Conservatory, Chorale du Samedi, Yalma, Véronique Ravier children’s choir, Gavur Gelinler (Turkish), Sibel (Afro), Voix de Garennes (Italian) and others | a project by Luc Mishalle, Vital Schraenen, Lieve Franssen and MET-X | in association with Huis der Culturen en Sociale Samenhang and Platform Kanal

een Koord over het Kanaal De Brusselse Circusschool spant een koord over het kanaal waarop u, onder begeleiding en met beveiliging, een poging kan wagen om aan de overkant te geraken. Kan tellen qua symboliek! une Corde au-dessus du Canal L’école tend une corde au-dessus du canal sur laquelle vous pouvez tenter la traversée d’une rive à l’autre, avec accompagnement et dispositif de sécurité. Une initiative riche en symbolique ! a roPe over the Canal The Brussels Circus School spans a rope over the canal and you, with the proper guidance and safety precautions, can try and make it to the other side. Could be symbolic!

Jérôme Considerant

Panneaux de signalisation L’artiste carolorégien Jérôme Considerant crée des images iconographiques qui réfèrent à l’absurdité de notre époque. Qu’il réinterprète des œuvres classiques ou des panneaux de signalisation, dérision et regard critique sur la société n’en sont jamais très éloignés. road signs Charleroi artist Jérôme Considerant creates iconographic pictures that refer to the absurdity of our age. Whether he is reinterpreting classic works or road signs, it always involves a degree of satire and social critique.

SEP >>> The full programme will be presented in August 2010 >>> www.festivalkanal.be >>> tickets available as from August 2010 at Kaaitheater ticketshop

Emilio López Menchero

Kurt deruyter

sPreeKBuis Emilio López Menchero werkt bij voorkeur in de openbare ruimte, waarbij hij architecturale en stedelijke conventies in vraag stelt. U kent zijn Passionaria, een monumentale spreekbuis op de Brusselse Stalingradlaan.

MonuMentale Portretten Stadsfotograaf Kurt Deruyter stelt monumentale portretten van jonge ‘Kanaalenaars’ tentoon in de openbare ruimte. Deruyter publiceerde eerder twee fotoboeken over de Marollen.

Kunst in de oPenBare ruiMte Internationaal colloquium rond kunst in de openbare ruimte; i.s.m. Architectural Workroom Brussels en de Brusselse Bouwmeester.

Portraits MonuMentaux Le photographe urbain Kurt Deruyter présente des portraits monumentaux de jeunes « canaliens » dans l’espace public. Deruyter a publié deux livres de photos sur le quartier des Marolles.

l’art dans l’esPaCe PuBliC Un colloque international autour de l’art dans l’espace public ; en collaboration avec Architectural Workroom Brussels et les architectes-maîtres d’œuvre de Bruxelles.

MonuMental Portraits The urban photographer Kurt Deruyter exhibits monumental portraits of young ‘Canal-dwellers’ in public spaces. He has previously published two books of photos on the Marolles neighbourhood.

art in the PuBliC sPaCe International colloquium on art in the public space; in association with Architectural Workroom Brussels and the Brussels Municipal Architect.

Porte-voix Emilio López Menchero travaille de préférence dans l’espace public, dont il émet en question l’architecture et les conventions urbaines. Vous connaissez sa Passionaria, un porte-voix monumental, installé avenue de Stalingrad, à Bruxelles. voiCe tuBe Emilio López Menchero prefers to work in the public space, where he questions architectural and urban conventions: many are familiar with his Passionaria, a monumental voice tube on boulevard Stalingrad in Brussels.

Colloquium Art In Common Space

>>> www.kurtderuyter.be

gwendoline Robin waar rooK is… De Brusselse performanceartieste Gwendoline Robin maakt verontrustend maar ook geestig werk dat snel is als vuur, of traag als het wegtrekken van rook. il n’y a Pas de fuMée … L’artiste bruxelloise de performances Gwendoline Robin crée des œuvres aussi inquiétantes que ludiques, qui se consument aussi vite que le feu ou se dissipent aussi lentement que la fumée. where there’s sMoKe… The Brussels performance artist Gwendoline Robin creates work that is both disturbing and amusing; it is as quick as fire or as slow as wafting smoke.

FESTIVAL KANAL 16>19/09/2010 organised by Platform Kanal | co-ordinated by Kaaitheater | supported by Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Vlaamse overheid, Vlaamse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Communauté française, Agentschap voor Territoriale ontwikkeling, Gemeente Molenbeek

SEP OFFICIAL SeLeCTION OF The BeRLIN TheATeRTReFFeN 2010

A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Nature Theater of oklahoma[uS] life and Times – episode 1

(new york Version)

Th 23, FR 24 & SA 25/09/2010 20:30 KAAITheATeR mUSIC TheATRe | IN eN | 210 mIN. (incl. break) | € 16/12 © Nature Theater of oklamhoma

••• Life and Times – Episode 1 est le premier volet d’une grande épopée en 10 épisodes : un vaste portrait d’une vie banale, un voyage épique dans la ligne d’À la recherche du temps perdu de Proust. C’est le dernier spectacle d’une série pour laquelle le Nature Theater of Oklahoma s’est servi de conversations téléphoniques comme texte source. Le Kaaitheater a présenté la série complète : No Dice, Rambo Solo et Romeo and Juliet.

hilarisChe rit In zijn eerste musical gaat het New Yorkse Nature Theater of Oklahoma aan de slag met het levensverhaal van een van de leden van het gezelschap: Kristin Worrall vertelde doorheen de telefoon haar hele leven en leverde zo – letterlijk! – het libretto van het stuk. Het resultaat is een ontroerende en soms hilarische rit op een roetsjbaan langs flarden van herinneringen, momenten van inzicht, plotse invallen en ronddolende gedachtes. Haar web van verhalen levert een trip op doorheen de diepe lagen van onze eigen vergeten geschiedenis. Dit eerste deel neemt ons mee naar de beginjaren van de kindertijd. ••• Life and Times – Episode 1 is het begin van een groot epos in 10 episodes: een groots portret van een onopmerkelijk leven, een epische tocht in de lijn van Prousts À la recherche du temps

perdu. Het is de laatste van een serie voorstellingen die Nature Theater of Oklahoma maakte met opgenomen telefoongesprekken als brontekst, en die alle in het Kaaitheater te zien waren: No Dice, Rambo Solo en Romeo and Juliet. un ParCours désoPilant Pour sa première comédie musicale, la compagnie new-yorkaise Nature Theater of Oklahoma s’attaque à la biographie de l’une de ses membres : Kristin Worrall a raconté toute sa vie au téléphone et a ainsi – littéralement ! – fourni le livret de la pièce. Cela donne un parcours en montagnes russes, parfois émouvant, d’autres fois désopilant, le long de bribes de mémoire, de moments de compréhension, d’inspirations soudaines et de pensées errantes. Cette première partie nous emmène au début de l’enfance.

hilarious journey In its first musical, the Nature Theater of Oklahoma from New York deals with the life story of one of its company members: Kristin Worrall told her life story over the telephone and thereby provided – literally – the libretto for the piece. The result is a moving and hilarious journey down a slippery slope, taking in snippets of memory, moments of insight, sudden thoughts and rambling ideas. Her web of stories takes you on a trip through the deeper layers of your own forgotten history. This first part takes you back to the early years of childhood. ••• Life and Times – Episode 1 is the beginning of a long epic in 10 episodes: a great portrait of an unremarkable life, an epic journey in keeping with Proust’s À la recherche du temps perdu. It is the last in a series of performances the Nature Theater of Oklahoma made on the basis of recorded telephone conversations, all of which were presented in Kaaitheater: No Dice, Rambo Solo and Romeo and Juliet.

concept, direction Pavol Liska, Kelly Copper | text from a telephone conversation with Kristin worrall | original music Robert M. Johanson | design Peter Nigrini | with Ilan Bachrach, Gabel Eiben, Anne Gridley, Matthew Korahais, Julie LaMendola, Alison weisgall | musicians Daniel Gower, Robert M. Johanson, Kristin worrall | prompter Elisabeth Conner | dramaturgy Florian Malzacher | production management Karen walcott | audio engineering Tei Blow | production Burgtheater wien & Nature Theater of oklahoma | co-production Internationales Sommerfestival Hamburg, Kaaitheater, Rotterdamse Schouwburg, Théâtre de la Ville (Paris) | support The MAP Fund, a program of Creative Capital, supported by the Rockefeller Foundation

>>> www.oktheater.org 16

SEP EXTRA mUROS

De mUNT/LA mONNAIe & KAAITheATeR PRESENT

Rosas[BE] creaTion 2010 SA 25, TU 28, we 29 & Th 30/09/2010 20:00 + SU 26/09 15:00 De mUNT/LA mONNAIe DANCe | PRemIeRe | CA. 120 mIN. | € 25/20 (cannot be included in Kaai Abo | other price categories: see De Munt/La Monnaie)

MusiQue anCienne, danse nouvelle Avec sa création 2010, Anne Teresa De Keersmaeker entame une nouvelle étape dans sa recherche de l’alliance entre danse et musique. Après Bach et Webern dans Zeitung, les Beatles dans The Song et Mahler dans 3Abschied, elle prend cette fois pour point de départ l’Ars Subtilior, une forme musicale polyphonique du XIVe siècle émanant de dissonances et de contrastes ; sa force dramatique découle du contrepoint inspiré par les mathématiques. L’Ars Subtilior s’est développé dans la pagaille laissée par la peste et par l’Église, au moment où les piliers sociaux, politiques et religieux de la société médiévale volent en éclats. Aujourd’hui, ce désarroi semble plus que jamais d’actualité. Au milieu de la complexité

des choix contemporains et du caractère insaisissable de ce que nous vivons, la question de notre matérialité, de notre condition de mortels, occupe à nouveau une place centrale. anCient MusiC, new danCe In her new creation for 2010, Anne Teresa De Keersmaeker is taking a new step in her exploration of the combination of music and dance. After Bach and Webern in Zeitung, The Beatles in The Song and Mahler in 3Abschied, this time her starting point is the Ars Subtilior: a form of polyphonic music from the 14th century that is based on dissonance and contrast. Ars Subtilior developed on the ruins of the plague and the Church at a time when the social, political and religious pillars of mediaeval society were fragmenting. Nowadays this upheaval seems more relevant than ever. In the light of today’s increasingly confusing events and the complexity of the choices we face, the question of our mortality and physicality is becoming ever more crucial.

Anne Teresa De Keersmaeker © Herman Sorgeloos

oude MuzieK, nieuwe dans Met Creatie 2010 zet Anne Teresa De Keersmaeker een nieuwe stap in haar onderzoek naar het samengaan van dans en muziek. Na Bach en Webern in Zeitung, The Beatles in The Song en Mahler in 3Abschied, is het uitgangspunt deze keer de Ars Subtilior: een polyfonische muziekvorm uit de 14de eeuw die uitgaat van dissonantie en tegenstelling; de dramatische kracht ervan vloeit voort uit de mathematisch geïnspireerde contrapunt. De Ars Subtilior ontwikkelde zich op de puinhopen van de pest en de Kerk, op het moment dat de sociale, politieke en religieuze pijlers van de middeleeuwse samenleving versplinterden. Vandaag lijkt die ontreddering actueler dan ooit. In de hedendaagse complexiteit van keuzes, in de ongrijpbaarheid van wat ons overkomt, staat de vraag naar onze lichamelijkheid, onze sterfelijkheid opnieuw centraal.

choreography Anne Teresa De Keersmaeker | created with and danced by Anne Teresa De Keersmaeker, Bostjan Antoncic, Carlos Garbin, Cynthia Loemij, Mark Lorimer, Mikael Marklund, Chrysa Parkinson, Sandy williams, Sue-Yeon Youn | music Ars Subtilior | musicians Bart Coen, Annelies van Gramberen, Michael Schmid, Birgit Goris | scenography Michel François | costumes Anne-Catherine Kunz | production Rosas | co-production De Munt/La Monnaie (Brussels), Festival Grec (Barcelona), Grand Théâtre de Luxembourg, Théâtre de la Ville (Paris), Festival d’Avignon, Concertgebouw Brugge

>>> www.rosas.be | www.demunt.be | www.lamonnaie.be 17

SEP/OCT A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Fabián Barba[EC/BE] a mary WiGman dance eVeninG Th 30/09 + FR 1 & SA 2/10/2010 20:30 KAAISTUDIO’S DANCe | ReRUN | 60 mIN. | € 10 © Franziska Aigner

••• Encore étudiant à PARTS, Fabián Barba s’est penché sur Schwingende Landschaft, le cycle de danse de Wigman de 1929. Pour A Mary Wigman Dance Evening, il s’inspire de l’œuvre plus étendue de cette dernière. Le défi réside selon Barba dans la tension entre la reconstitution et l’œuvre originale.

de geest van de tijd Het is nog maar een eeuw geleden dat de moderne dans ontstond in Europa. Belangrijke pioniers als Rudolf von Laban, Isadora Duncan en Mary Wigman braken met de conventies van het klassieke ballet door nieuwe technieken en een nieuwe bewegingstaal te ontwikkelen. Ze wilden een dansvorm creëren die in de lijn lag van ‘de geest van de tijd’, hun tijd. Het startpunt voor A Mary Wigman Dance Evening waren de voorstellingen die Wigman presenteerde tijdens haar eerste tournee in de Verenigde Staten in 1930–31. Van daaruit heeft de jonge Equadoriaanse dansmaker Fabián Barba een dansrecital samengesteld van negen korte solo’s. ••• Fabián Barba ging al tijdens zijn studies aan PARTS aan de slag met Wigmans’ Schwingende Landschaft, een danscyclus uit 1929. Voor A Mary Wigman Dance Evening citeert hij uit het bredere oeuvre. De uitdaging ligt voor hem in de spanning tussen zijn

reconstructie en het origineel. De voorstelling was een van de revelaties van ons Re:Move-festival vorig seizoen. l’esPrit de l’éPoQue Cela ne fait qu’un siècle que la danse mo-derne a fait son apparition en Europe. Les innovateurs importants comme Rudolf von Laban, Isadora Duncan et Mary Wigman, pour ne citer qu’eux, ont tenté de rompre avec les conventions du ballet classique en concevant de nouvelles techniques et des vocabulaires gestuels inédits. Ils cherchaient à créer une danse qui exprimerait l’état d’esprit de l’époque, leur épo-que. Pour A Mary Wigman Dance Evening, le jeune créateur équatorien de danse Fabián Barba a pris pour point de départ les spectacles que Wigman a donnés lors de sa première tournée aux États-Unis, en 1930–31. Ainsi, il a réuni un récital composé de neuf solos assez brefs.

the sPirit of the tiMe Modern dance originated in Europe only a century ago. Important innovators such as Rudolf von Laban, Isadora Duncan and Mary Wigman tried to break with the conventions of classical ballet by devising new techniques and languages of movement. They wanted to create a dance form that would be in accordance with the ‘spirit of the time’, their time. For A Mary Wigman Dance Evening, the young Ecuadorian choreographer Fabián Barba took as a starting point the performances Wigman offered during her first tour through the United States in 1930–31 and has come to gather a recital composed of nine short soli. ••• Fabián Barba was still a student at PARTS when he started working on Wigman’s Schwingende Landschaft, crea-ted in 1929. For A Mary Wigman Dance Evening he quotes from the whole of her oeuvre. The challenge lies in the tension between his reconstruction and the original. ‘Het stuk is een meticuleuze reconstructie. […] Het effect is wonderbaarlijk: Barba neemt je mee op een reis in de tijd. […] De avond is geen travestie: je ziet duidelijk dat Barba geen vrouw is, maar precies daardoor blijf je alert voor de spanning tussen dit stuk geschiedenis en onze tijd.’ ***** — De Morgen

concept & dance Fabián Barba/Busy Rocks | music Hanns Hasting, Sascha Demand | costumes Sarah-Christine Reuleke | lighting Geni Diez | tour management Caravan Production vzw | production K3 – Zentrum für Choreographie, Tanzplan Hamburg | co-production Kaaitheater, wP Zimmer (Antwerp), PARTS (Brussels), fabrik Potsdam (in the frame of Tanzplan Potsdam: Artists-in-Residence) | supported by PACT Zollverein (Essen), Mary wigman Gesellschaft | mentors Katharine Sehnert, Irene Sieben | special thanks to Susanne Linke, Stephan Dörschel, Timmy de Laet

>>> www.busyrocks.org 18

OCT tg STAN[BE] ZomerGasTen FR 1 & SA 2/10 20:30 + SU 3/10/2010 15:00 KAAITheATeR TheATeR | IN NL | € 16/12 | eXTRA: MATINEE KADEE: 3/10, SEE P. 102 zoMer oP het Platteland tg STAN en vijf gastspelers gaan in de grote zaal aan de slag met een befaamd werk uit het Russische theaterrepertoire: Zomergasten (1905) van Maksim Gorki dramatiseert het leven van de Russische adel en kunstenaars, en hun positie tegenover de maatschappelijke veranderingen aan het begin van de twintigste eeuw. Een groep vrienden brengt de zomer door in een buitenverblijf op het platteland. Zij praten over de opvoeding van de kinderen, de liefde, het huwelijk, de literatuur, het leven… Er wordt thee gedronken, gezwetst en gespeeld, van de zon en het water genoten. Toch broeit er iets. Dit gezelschap van notoire verlichten gedraagt zich nerveus. In afwachting van een leven dat drastisch zal veranderen, klampen zij zich verwoed aan elkaar vast en verdedigen ze hun eigen, labiele positie in de samenleving. ••• Het Antwerpse theatercollectief tg STAN werd opgericht in 1989. Jolente De Keersmaeker, Damiaan De Schrijver, Sara De Roo en Frank Vercruyssen brengen een hybride en maatschappijkritisch repertoire, waarin Cocteau en Anouilh plaatsnemen naast Tsjechov, Bernhard naast Ibsen en komedies van Wilde of Shaw naast essays van Diderot. Hun werk is acteursgericht en ondogmatisch. Zij werken dikwijls samen met Maatschappij Discordia, Dood Paard, Compagnie De Koe en Rosas.

l’été à la CaMPagne Le collectif anversois de théâtre tg STAN et cinq comédiens invités s’attaquent à une célèbre œuvre du répertoire théâtral russe : Zomergasten (Les Estivants, 1905) de Maxime Gorki. Zomergasten raconte l’été d’un groupe d’amis russes qui se retrouvent dans une résidence d’été à la campagne. Le récit porte à la scène la vie de l’aristocratie et des artistes russes et leur attitude face aux mutations sociales du début du 20e siècle.

suMMer in the Country The Antwerp theatre collective tg STAN and five guest actors will present a famous play from the Russian theatre repertoire: Maxim Gorky’s Summerfolk (1905). In Summerfolk a group of Russian friends spend the summer together in the rural setting of a country house. The story dramatises the life of the Russian aristocracy and artists and their experience of the social changes taking place at the start of the 20th century.

van en met Marjon Brandsma, Robby Cleiren, Jolente De Keersmaeker, Sara De Roo, Damiaan De Schrijver, Tine Embrechts, Bert Haelvoet, Minke Kruyver, Frank Vercruyssen | productie tg STAN (Antwerpen)

>>> www.stan.be 19

OCT A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Jan decorte/Campo[BE] TanZunG we 6/10 20:30 + Th 7/10/2010 19:00 KAAITheATeR DANCe TheATRe | PARTLy IN eN | € 16/12 | eXTRA! POST-PERFORMANCE TALK ON 7/10 © Phile Deprez & Benoit

is het basisprincipe in de structuur van zijn voorstellingen. Die structuur hanteert hij echter nooit als een strak gegeven: zijn projecten stralen vaak een weldoende lichtheid uit.

lust en Begeerte Jan Decorte werkt in zijn theatervoorstellingen al jaren met dans en dansers (o.a. Charlotte Vanden Eynde en Anne Teresa De Keersmaeker). Tekst was echter de hoofdbron van elk project. In Tanzung vertrekt hij voor het eerst resoluut van beweging. Tijdens het repetitieproces ontwikkelen acteurs Sigrid Vinks en Tibo Vanden Borre en danseres Taka Shamoto divers materiaal: bewegingen, handelingen, gezongen fragmenten… Decorte reageert daarop met dansimprovisaties, onder het motto ‘taking every movement seriously’. Hij schreef ook zes Engelstalige gedichten over de liefde waarin hij vooral lust en begeerte benadrukt. Het toneelbeeld is zoals steeds sober: een tafel met daarop een beeldhouwwerk dat een forse stier voorstelt. ••• Het meesterschap van Jan Decorte schuilt vooral in de eenvoud die hij steeds weer weet te bereiken in alle middelen die hij aanwendt. Zijn taalidioom is uitgepuurd en zeer eigen. Herhaling – zoals die ook in rituelen, in het oude Griekse theater of in het Japanse Noh-theater gebruikt wordt –

désir et Plaisir Jan Decorte fait depuis longtemps appel à la danse et à des danseurs pour ses spectacles de théâtre (e.a. Charlotte Vanden Eynde et Anne Teresa De Keersmaeker). Jusqu’à présent, le texte était cependant la source principale de chaque projet. Dans Tanzung, Decorte part pour la première fois résolument du mouvement. Lors du processus de répétition, les comédiens Sigrid Vinks et Tibo Vanden Borre et la danseuse Taka Shamoto développent des matériaux divers : mouvements, gestes, extraits chantés… auxquels Decorte réagit par des improvisations de danse, avec pour devise « prendre chaque mouvement au sérieux ». Il a également écrit six poèmes d’amour en anglais, dans lesquels il souligne principalement le désir et le plaisir. Comme à son habitude, la scène est sobre : une table sur laquelle est posée la sculpture d’un robuste taureau. ••• La maestria de Jan Decorte réside surtout dans la simplicité qu’il parvient à toujours atteindre, quels que soient les moyens dont il se sert. Son idiolecte est épuré et très personnel. La répétition – à l’instar des rituels, du théâtre grec ancien et du théâtre Nô japonais – est le principe qui sous-tend la structure de ses spectacles, mais cette structure n’est jamais rigoureuse ; ses projets dégagent souvent une légèreté salutaire.

lust and desire Jan Decorte has been using dance and dancers in his theatre productions for many years (a.o. Charlotte Vanden Eynde and Anne Teresa De Keersmaeker). But the written word was always the chief source for every project. In Tanzung, however, he is for the first time starting out resolutely from movement. During the rehearsal process, the actors Sigrid Vinks and Tibo Vanden Borre and dancer Taka Shamoto develop a range of varied material: movements, actions, sung excerpts and so on. Decorte reacts to all this with dance improvisations, with the motto ‘taking every movement seriously’. He has also written six poems about love in English, in which the emphasis is mainly on lust and desire. The stage setting is, as always, austere: a table on which stands a sculpture of a sturdy bull. ••• Jan Decorte’s mastery lies above all in the simplicity he always manages to achieve in whatever means he employs. His linguistic idiom is stripped down and unlike any other. The principle underlying the structure of his productions is repetition, as is also used in rituals, in ancient Greek theatre and in Japanese Noh theatre. However, he never uses this structure as a rigid entity; his projects often emanate a beneficial lightness.

direction Jan Decorte | cast Jan Decorte, Sigrid Vinks, Taka Shamoto & Tibo Vanden Borre | scenography Johan Daenen & Jan Decorte | light design Luc Schaltin & Jan Decorte | costumes Sofie D’hoore, Jan Decorte & Sigrid Vinks | production Campo (Gent) | co-production Kaaitheater & BIT Teatergarasjen (Bergen)

>>> www.campo.nu 20

OCT EXTRA mUROS

deepblue[BE] field Works-office

heine røsdal avdal & yukiko shinozaki

mO 11, TU 12, we 13, Th 14 & FR 15/10/2010 12:00 12:30 13:00 13:30 14:00 17:00 17:30 18:00 18:30 19:00 KBC – Ulensstraat 32 rue Ulens, 1080 Brussels (near Sainctelette) PeRFORmANCe | mAX. 60 mIN. | € 10

la Poésie du Bureau Field Works est un projet hors les murs, différent dans chaque ville et chaque lieu où il se joue. Il part en quête du mystère et de la poésie de l’environnement (social), de la manière dont nous absorbons l’espace et dont celui-ci nous absorbe, de la façon dont l’environnement influence notre comportement et nos mouvements. Il s’agit de performances intimes ; chaque spectateur vit une expérience unique, personnelle. Nous en présentons deux versions : Field Workoffice (en octobre) et Field Works-hotel

de Poëzie van het Kantoor Field Works is een ‘locatieproject’ dat in elke stad en op elke plek waar het getoond wordt anders is. Het gaat op zoek naar het mysterie en de poëzie van de (sociale) omgeving, hoe we de ruimte absorberen en erdoor geabsorbeerd worden, hoe de omgeving ons gedrag en onze bewegingen beïnvloedt. Het is een intieme performance, elke toeschouwer heeft een eigen unieke ervaring. We presenteren twee versies: Field Worksoffice (in oktober) en Field Works-hotel (in februari). U moet wel een individuele afspraak maken. ••• deepblue maakt performances, dans, muziek, video en installaties. Het werd opgericht door de choreografen Heine Røsdal Avdal en Yukiko Shinozaki en mediakunstenaar Christoph De Boeck. In hun werk spelen zij vaak met de tegenstelling tussen menselijke en technologische communicatie, tussen het natuurlijke en het kunstmatige. Onderzocht deepblue in eerder werk de codes van de theatrale ruimte, in Field Works ontrafelt het in intieme performances de conventies van niet-theatrale ruimtes.

(en février). Il faut faire un rendez-vous individuel. ••• Fondé par les chorégraphes Heine Røsdal Avdal et Yukiko Shinozaki et l’artiste média Christoph De Boeck, deepblue crée des performances, de la danse, de la musique, des vidéos et des installations. Leurs œuvres jouent souvent sur les contrastes entre la communication humaine et technologique, entre le naturel et le synthétique. Si, dans ses spectacles précédents, deepblue analysait les codes de l’espace théâtral, dans Field Works il explore, par le biais de performances intimes, les conventions d’espaces non théâtraux. the Poetry of the offiCe Field Works is a ‘site specific project’ that is different in every city and at every location it is shown. It seeks the mystery and poetry of the (social) environment, how we absorb space and

are absorbed by it and how the environment influences our behaviour and our movements. It is an intimate performance where every spectator will have versions: Field Work-office (in October) and Field Works-hotel (in February). a different experience. You do have to make an individual appointment beforehand. ••• deepblue creates performances, dance, music, video and installations. It was founded by the choreographers Heine Røsdal Avdal and Yukiko Shinozaki and media artist Christoph De Boeck. In their work they often play with the contrasts between human and technological communication, and between natural and artificial. Whereas in earlier work deepblue examined the codes of the theatrical space, in Field Works it unravels the conventions of non-theatrical spaces in small-scale performances.

concept & direction Heine Røsdal Avdal, Yukiko Shinozaki | performed & created by Heine Røsdal Avdal, Brynjar Åbel Bandlien, Fabrice Moinet, Yukiko Shinozaki + special guests | sound/video engineer & electronics Fabrice Moinet | photo & video Heine Røsdal Avdal | production Heine Røsdal Avdal & deepblue vzw (Brussels) | co-production Nordic Excellence Network, L’animal a L’esquena (Celra, Spain) | support Flemish Government, Flemish Community Commission, Norsk Kulturråd, Fond For Lyd og Bilde, Fond for Utøvende Kunstnere

>>> deepblue, Field Works-hotel, p. 65 | www.deepblue.be 21

OCT A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Ricky Seabra[BR] koyaanisqaTsi – The performance Th 14, FR 15 & SA 16/10/2010 20:30 KAAISTUDIO’S TheATRe | PRemIeRe | IN eN | € 16/12 Monument Valley © John Sullivan

altijd oplossingen aanreiken, u mag dus een uniek recept verwachten om de wereld te redden. Seabra presenteerde twee memorabele solo’s in Spoken World 08. Voor Koyaanisqatsi – The Performance werkt hij andermaal samen met de Brusselse theatermens Dirk Verstockt.

een reCePt oM de wereld te redden In 1982 liet Godfrey Reggio zijn film Koyaanisqatsi los op de mensheid, een apocalyptisch visioen van een doldraaiende wereld, op bezwerende muziek van Philip Glass. Dertig jaar later: de wereld is er slechter aan toe dan toen, Koyaanisqatsi is verzopen in de visuele indigestie van de massamedia en Ricky Seabra worstelt ermee om deze eco-cultklassieker op het toneel te brengen. Wordt het een ‘reenactment’ of een herinterpretatie van de boodschap van de film, dat we veel te snel en ‘uit balans’ leven? ••• De Braziliaans-Amerikaanse kunstenaar Ricky Seabra creëert op het toneel een soort live cinema. Hij gebruikt geen special effects, integendeel, hij probeert de ‘visuele integriteit’ van de beelden te vrijwaren en geeft ze een nieuwe context in een mix van live animatie, muziek en vertelling. Seabra wil in zijn werk

une reCette uniQue Pour sauver le Monde En 1982, Godfrey Reggio a lancé son Koyaanisqatsi à la face de l’humanité, une vision apocalyptique d’un monde frénétique, sur une musique ensorcelante de Philip Glass. Trente ans plus tard : le monde va plus mal qu’à l’époque, Koyaanisqatsi s’est noyé dans l’indigestion visuelle des médias de masse et Ricky Seabra se débat avec l’idée de porter à la scène ce classique éco-culte. Une reconstitution ou une réinterprétation du message du film, qui nous dit que nous vivons trop vite et de manière trop déséquilibrée ? ••• L’artiste brésilien et états-unien Ricky Seabra crée une sorte de cinéma en direct sur la scène du théâtre. Il ne fait pas appel à des effets spéciaux, au contraire, il tente de conserver « l’intégrité visuelle » des images et leur donne un nouveau contexte dans un mélange d’animation en directe, de musique et de narration. Seabra souhaite toujours proposer des solutions dans ses spectacles, attendez-vous donc à une recette unique pour sauver le monde. Seabra a présenté deux solos mémorables dans le cadre de Spoken World 08. Pour Koyaanisqatsi – The Performance, il travaille une fois de plus avec l’homme de théâtre bruxellois, Dirk Verstockt.

uniQue instruCtions for saving the world In 1982 Godfrey Reggio let his film Koyaanisqatsi loose on humanity; an apocalyptic vision of a world going mad set to stirring music by Philip Glass. Thirty years later the world is in an even worse state, Koyaanisqatsi has drowned in the visual indigestion of the mass media and Ricky Seabra is struggling to stage this eco-classic work. Will it be a re-enactment or a reinterpretation of the film’s message that we are living too fast and are ‘out of balance’? ••• The Brazilian-American artist Ricky Seabra creates a sort of live cinema on stage. He does not use special effects, but, on the contrary, tries to preserve the ‘visual integrity’ of the images and gives them a new context in a mixture of live animation, music and narration. Seabra always tries to offer solutions in his work, so expect to receive unique instructions for saving the world. Seabra presented two memorable solos in Spoken World 08. For Koyaanisqatsi – The Performance he will once again be working with the Brussels theatre maker Dirk Verstockt.

BurningiCe#3 De derde editie van Burning ice wordt gebouwd rond Koyaanisqatsi – The Performance. La troisième édition de Burning ice s’articule autour de Koyaanisqatsi – The Performance. The third Burning ice will be built around Koyaanisqatsi – The Performance. >>> p. 90–92

written and performed by Ricky Seabra | co-written and directed by Dirk Verstockt | produced by Kaaitheater, Fomenta Produções (Rio de Janeiro), Boris vzw (Brussels) | support Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EU)

>>> www.rickyseabra.com 22

OCT Raimund Hoghe[dE] l’après-midi – a solo for emmanuel eGGermonT FR 15 & SA 16/10/2010 20:30 KAAITheATeR DANCe | 75 mIN. | € 16/12 | eXTRA! FOCUS RAIMUND HOGHE: 15/10, 18:00–19:30, SEE P. 104 © rosa-frank.com

hitsige Bosgod Een hitsige bosgod bespiedt twee naakte nimfen. Dat is in een notendop de ‘plot’ van het gedicht L’après-midi d’un faune (1876) van Stéphane Mallarmé. In 1894 schreef Debussy zijn Prélude à l’Après-midi d’un faune, voor velen het begin van de moderne muziek. In 1912 was deze muziek het canvas voor de legendarische choreografie van Vaslav Nijinski. Honderd jaar later brengt Raimund Hoghe zijn versie van het thema, op de muziek van Debussy en een aantal Lieder van Gustav Mahler. ••• L’Après-midi wordt gedanst door Emmanuel Eggermont, die ook al te zien was in Hoghes Boléro Variations (2007). Deze schitterende solo past in Hoghes cyclus over de geschiedenis van de klassieke dans (Sacre – The Rite of Spring (2004), Swan Lake, 4 Acts (2005) en Boléro Variations).

faune luBriQue Un faune lubrique lorgne deux nymphes dénudées. Voilà en bref « l’intrigue » du poème de Stéphane Mallarmé, L’après-midi d’un faune (1876). En 1894, Debussy compose son Prélude à l’Après-midi d’un faune. Beaucoup le considèrent comme le début de la musique moderne. En 1912, cette musique a servi de trame à la chorégraphie légendaire de Vaslav Nijinski. Cent ans plus tard, Raimund Hoghe présente sa version du thème, sur la musique de Debussy et des Lieder de Gustav Mahler. ••• Emmanuel Eggermont, que l’on a déjà pu voir dans Boléro Variations (2007) de Raimund Hoghe, danse L’Après-midi. Ce magnifique solo s’inscrit dans le cycle de Hoghe sur l’histoire de la danse classique (Sacre – The Rite of Spring (2004), Swan Lake, 4 Acts (2005) et Boléro Variations).

hot-Blooded woodland god A hot-blooded woodland god spies on two naked nymphs. In a nutshell, this is the plot of Stéphane Mallarmé’s poem L’après-midi d’un faune (1876). In 1894 Debussy composed his Prélude à l’Après-midi d’un faune, for many the starting signal for modern music. In 1912 this music was the backdrop for Vaslav Nijinsky’s legendary choreography. A hundred years later Raimund Hoghe produced his version of the subject, set to Debussy’s music and several lieder by Gustav Mahler. ••• L’Après-midi is danced by Emmanuel Eggermont, who also appeared in Hoghe’s Boléro Variations (2007). This amazing solo is part of Hoghe’s cycle on the history of classical dance (Sacre – The Rite of Spring (2004), Swan Lake, 4 Acts (2005) and Boléro Variations).

concept, direction Raimund Hoghe | dancer Emmanuel Eggermont | artistic collaboration Luca Giacomo Schulte | lighting Raimund Hoghe | music Claude Debussy ‘Prélude à l’Après-midi d’un faune’, Gustav Mahler ‘Lieder’ | production Cie Raimund Hoghe | co-production Festival Montpellier Danse 2008, Théâtre Garonne (Toulouse), Theater im Pumpenhaus (Münster) | support Centre chorégraphique national de Franche-Comté (Belfort), Ministère de la culture et de la communication

>>> Raimund Hoghe, Sans-titre, p. 53 | www.raimundhoghe.com 23

OCT guy Cassiers/Toneelhuis[BE] de man Zonder eiGenschappen i Th 21, FR 22 & SA 23/10/2010 19:00 KAAITheATeR TheATeR | IN NL, SURTITRé eN FR | 210 mIN. INCL. PAUze | € 20/16 © Koen Broos

la recherche du temps perdu, waagt hij zich aan een ander opus magnum uit de Europese literatuur: een adaptatie in drie voorstellingen van Der Mann ohne Eigenschaften van de Oostenrijkse auteur Robert Musil (1880–1942). De man zonder eigenschappen I is deze zomer te gast op het festival van Avignon.

een Knallend einde In zijn driedelige roman De man zonder eigenschappen beschrijft Robert Musil in felle, satirische kleuren de ondergang van een wereld die gelijkenis vertoont met de onze. Wenen 1913. De Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie bestaat nog. De hoogste Weense kringen komen samen om de viering van het zeventigjarige keizerschap van Franz-Jozef in 1918 voor te bereiden. We maken kennis met een kleurrijk palet aan personages. Zij zien de realiteit door de nostalgische bril van een voorbije grootsheid. De knallen aan het einde van de voorstelling zijn vuurwerk, maar kunnen evengoed de eerste kanonschoten van de Wereldoorlog zijn. ••• Regisseur Guy Cassiers werkt aan een oeuvre waarbinnen zijn verhouding met de Europese culturele canon een belangrijke plaats inneemt. Na zijn vierdelige theaterbewerking van Prousts A

détonations à la fin Dans son roman en trois parties, L’Homme sans qualités, Robert Musil décrit en termes véhéments et satiriques le déclin d’un monde qui présente des analogies avec le nôtre. Vienne, 1913. La double monarchie de l’Empire austro-hongrois existe encore. Les cercles les plus huppés de la ville se réunissent pour préparer les célébrations des 70 ans de règne de l’empereur François-Joseph Ier, en 1918. On découvre une riche palette de personnages, qui voient la réalité à travers le spectre nostalgique de leur gloire révolue. Les détonations à la fin du spectacle sont des feux d’artifice, mais elles pourraient tout aussi bien correspondre aux premiers coups de canon de la Grande Guerre. ••• Le metteur en scène Guy Cassiers travaille à une œuvre dans laquelle sa relation avec les canons de la culture européenne occupe une place importante. Après son adaptation théâtrale en quatre parties d’À la recherche du temps perdu de Proust, il s’attaque à une autre œuvre majeure de la littérature européenne : l’adaptation en trois volets du roman Der Mann ohne Eigenschaften de l’auteur autrichien Robert Musil (1880–1942). L’Homme sans qualités I sera présenté au festival d’Avignon cet été.

exPlosions at the end In his three-part novel The Man Without Qualities, Robert Musil describes the downfall of a world similar to ours, in bright satirical colours. Vienna 1913. The Austrian-Hungarian double monarchy still stands. The highest Viennese circles come together in preparation for the celebration in 1918 of Emperor FranzJoseph’s seventy years of rule. We meet a colourful collection of characters. They see reality through the nostalgic eyes of a past glory. Although the loud explosions at the end of the performance are only fireworks, they could just as well be the first cannon shots of WWI. ••• Director Guy Cassiers is building up an oeuvre in which his relationship with the European cultural canon plays an important role. Following his fourpart stage adaptation of Proust’s A la recherche du temps perdu, he has started on another magnum opus of European literature, an adaptation in three performances of Der Mann ohne Eigenschaften by the Austrian writer Robert Musil (1880–1942).

regie Guy Cassiers | tekst Robert Musil | bewerking Filip Vanluchene, Guy Cassiers, Erwin Jans | dramaturgie Erwin Jans | met Dirk Buyse, Katelijne Damen, Gilda De Bal, Vic De wachter,Tom Dewispelaere, Johan Van Assche, Liesa Van der Aa, wim Van der Grijn, Marc Van Eeghem, Dries Vanhegen | muziekbewerking & live begeleiding Johan Bossers | productie Toneelhuis (Antwerpen) | co-productie De Tijd (Antwerpen), Maison de la Culture Amiens, Centre Dramatique National orléans/Loiret/Centre

>>> www.toneelhuis.be 24

OCT Lod[BE] The Brodsky concerTs

kris defoort/dirk roofthooft/Joseph Brodsky

TU 26/10/2010 20:30 KAAITheATeR mUzIeK & POëzIe | IN NL, SURTITRé eN FRANçAIS | € 16/12

envoÛtant Le comédien Dirk Roofthooft et le pianiste et compositeur Kris Defoort partagent une fascination commune pour l’œuvre du poète russe Joseph Brodsky (1940–1996), qui fut lauréat du prix Nobel de littérature en 1987. Il existe des enregistrements de Brodsky, récitant sa propre poésie. Même sans comprendre les textes, on est emporté par le parlé-chanté envoûtant, le rythme et la musique de son langage.

Bezwerend Acteur Dirk Roofthooft en pianist-componist Kris Defoort delen een fascinatie met het werk van de Russische dichter Joseph Brodsky (1940-1996), die in 1987 de Nobelprijs voor literatuur kreeg. Er zijn opnames bewaard van Brodsky die zijn eigen poëzie voordraagt. Ook als je de teksten niet begrijpt, word je meegesleurd door de bezwerende, ‘zangzeggerige’ voordracht, door het ritme en de muziek van zijn taal. De voorstelling vertrekt van een vijftiental gedichten van Brodsky. Dirk Roofthooft voorzag ze van een kader en bindteksten. Kris Defoort liet zich door de gedichten inspireren tot een aantal piano-improvisaties, die hij elektronisch bewerkte en aanvulde met o.a. een aantal strijkers. Met de gedichten en dat klanklandschap als fundament stappen Roofthooft en Defoort de scène op om er elke avond opnieuw te improviseren en zich door de gedichten te laten verrassen, om zo door te dringen tot de essentie van Brodsky’s poëzie en deze met het publiek te delen. Videobeelden vervolledigen het concert. ••• Defoort en Roofthooft werkten eerder samen in de opera House of the Sleeping Beauties (2009), gecomponeerd door Defoort en geregisseerd door Guy Cassiers; Roofthooft vertolkte er de hoofdrol.

Le spectacle prend pour point de départ une quinzaine de poèmes de Brodsky. Dirk Roofthooft les a dotés d’un cadre et de textes qui les relient. Inspiré par les poésies, Kris Defoort a improvisé des pièces pour piano, qu’il a adaptées électroniquement et agrémentées, entre autres, d’instruments à cordes. Avec les poésies et le paysage sonore comme fondement du spectacle, Roofthooft et Defoort improvisent et se laissent surprendre soir après soir par les textes, pour ainsi parvenir à l’essence de la poésie de Brodsky et la partager avec le public. Des images vidéo complètent le concert. ••• En 2009, l’opéra House of the Sleeping Beauties a déjà réuni Defoort et Roofthooft. Defoort a signé la composition, Roofthooft était le protagoniste et Guy Cassiers a assuré la mise en scène. stirring The actor Dirk Roofthooft and pianist and composer Kris Defoort share a fascination for the work of the Russian poet Joseph Brodsky (1940–1996) who received the Nobel Prize in literature in 1987. Recordings have been preserved of Brodsky reading his own poems. Even if you do not understand the words you find yourself being swept along by the stirring ‘sing-song’ delivery and the rhythm and music of his language. The performance is based on fifteen of Brodsky’s poems. Dirk Roofthooft provides a context and texts linking the poems. The poetry inspired Kris Defoort to compose several piano improvisations, which he manipulated electronically and supplemented with some strings and other things. Taking the poems and this sound landscape as a basis, Roofthooft and Defoort come up with new improvisations for each concert, thereby allowing the poems to surprise them yet again, thus pene-

trating to the very essence of Brodsky’s poems and sharing this with the audience. Video images complete the concert. ••• Defoort and Roofthooft also worked together on the opera House of the Sleeping Beauties (2009) which Defoort composed and Guy Cassiers directed; Roofthooft played the leading role.

text Joseph Brodsky | music, piano Kris Defoort | text concept, video, play Dirk Roofthooft | production LoD (Ghent) | co-production Grand Théâtre de Luxembourg, deSingel (Antwerp), Centre de Recherche et de Formation Musicale de wallonie

>>> www.lod.be 25

OCT A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

de Parade[BE] inferno Th 28, FR 29 & SA 30/10/2010 20:30 KAAISTUDIO’S TheATRe | IN NL, FR & eN + SURTITLeS | PRemIeRe | € 16/12 © De Parade

Haigh-Wood of Ted Hughes en Sylvia Plath… en uiteraard ook als Dante zelf en zijn geliefde Beatrice. ••• Met Inferno stapt auteur en regisseur Rudi Meulemans voor het eerst over de grenzen van disciplines heen. Multimediakunstenaar Kurt D’Haeseleer ontwerpt een installatie waarin telkens een van de vele figuren plaatsneemt. En op de scène staan niet alleen acteurs van De Parade, maar ook choreograaf en danser Vincent Dunoyer. Met deze productie start Meulemans een driedelige theatrale verwerking van Dantes Divina Commedia. Na Inferno volgen nog Purgatorio en Paradiso. Inferno wordt een avontuurlijke reis waarin veel te ontdekken valt over de wereld, de ander en onszelf.

legendarisChe geliefden In Canto 5 van zijn Inferno bezingt Dante de ongelukkige liefde van Paolo en Francesca. Dantes geliefden werden vereeuwigd in De kus van Auguste Rodin, dat deel uitmaakt van het grote beeldhouwwerk La Porte de l’Enfer. Camille Claudel, toen leerlinge van Rodin, werkte eraan mee. Rudi Meulemans verstrengelt Dantes verhaal met andere verhalen en personages uit de westerse cultuur. Zo kunnen Paolo en Francesca ook gezien worden als Auguste Rodin en Camille Claudel of als de legendarische schrijverskoppels T.S. Eliot en Vivienne

aMoureux légendaires Dans le Chant V de son Inferno, Dante exalte l’amour malheureux de Paolo et Francesca. Le Baiser d’Auguste Rodin, qui fait initialement partie du plus grand ensemble de sculptures intitulé La Porte de l’Enfer, a immortalisé les amoureux de Dante. Camille Claudel, alors étudiante de Rodin, y a participé. Rudi Meulemans entrelace l’histoire de Dante avec d’autres histoires et personnages de la culture occidentale. Ainsi, Paolo et Francesca peuvent être vus comme Auguste Rodin et Camille Claudel ou comme les couples légendaires d’écrivains T.S. Eliot et Vivienne Haigh-Wood ou Ted Hughes et Sylvia Plath … et bien entendu comme Dante lui-même et sa bien-aimée, Béatrice. ••• Avec Inferno, l’auteur et metteur en scène Rudi Meulemans transcende pour la première fois les frontières des disciplines. L’artiste multimédia Kurt D’Haeseleer conçoit une installation dans laquelle l’une des multiples figures prend place tour à tour. Outre des comédiens de la compagnie De Parade, la scène accueille aussi le danseur et

chorégraphe Vincent Dunoyer. Avec cette production, Meulemans entame une adaptation théâtrale en trois volets de la Divine Comédie de Dante. Après Inferno, suivront Purgatorio et Paradi-so. Inferno est un voyage aventureux, regorgeant de découvertes sur le monde, l’autre et soi-même. legendary lovers In Canto 5 of his Inferno, Dante sings of the unhappy love of Paolo and Francesca. Dante’s lovers were immortalised in Rodin’s The Kiss, which is part of a larger sculpture called La Porte de l’Enfer. Camille Claudel, Rodin’s pupil at the time, also worked on it. Rudi Meulemans interweaves Dante’s story with other stories and characters in Western culture. Paolo and Francesca could, for instance, be seen as August Rodin and Camille Claudel, or as the legendary writing couple T.S. Eliot and Vivienne Haigh-Wood, or Ted Hughes and Sylvia Plath, and of course as Dante himself and his beloved Beatrice. ••• In Inferno, writer and director Rudi Meulemans crosses the boundaries of disciplines for the first time. Multimedia artist Kurt D’Haeseleer designs an installation in which one of the many figures takes their place on each occasion. On stage we see actors of De Parade, but also the choreographer and dancer Vincent Dunoyer. With this production, Meulemans is starting a threepart theatrical adaptation of Dante’s Divine Comedy. Inferno will be followed by Purgatorio and Paradiso. Inferno is an adventurous journey in which there is much to discover in the world, the other and ourselves.

>>> www.deparade.be 26

OCT Massimo Furlan[CH] 1973 FR 29 & SA 30/10/2010 20:30 KAAITheATeR PeRFORmANCe | eN FR | 80 mIN. | € 16/12

eurovision Étiez-vous né en 1973 ? C’était l’année de la première crise pétrolière, du coup d’État militaire au Chili et du début de la fin de la dictature des Colonels en Grèce. Cette année-là, Nicole & Hugo représentaient la Belgique à l’Eurovision de la chanson ; celle-ci fut remportée par le Luxembourg, et Nicole & Hugo terminèrent, hélas, derniers. C’est cette Eurovision de la chanson que vous pouvez revivre en direct, pas un spectacle rétro ou un pastiche bon marché, mais une véritable performance qui reproduit aussi précisément que possible le spec-

niCole & hugo! Was u al geboren in 1973? Het was het jaar van de eerste oliecrisis, van Griekse kolonels en Chileense dictators. En België stuurde Nicole & Hugo naar het Eurovisie Songfestival; het werd gewonnen door Luxemburg, Nicole & Hugo eindigden als laatsten, helaas. En dát Eurovisie Songfestival kan u nu live meemaken, niet als retroshow of goedkope pastiche, maar als een heuse performance waarbij de toenmalige televisieshow zo exact mogelijk wordt gereproduceerd. Nicole en Hugo worden gespeeld door… de Zwitserse kunstenaar en theatermaker Massimo Furlan. Leest u vooral verder! ••• Massimo Furlan is niet aan zijn proefstuk toe. In Furlan/Numero 23 reconstrueerde hij in zijn eentje de voetbalmatch Italië-Duitsland (finale World Cup 1982). Terugkerende thema’s in zijn werk zijn herinnering en biografie. Hij onderzoekt bij voorkeur gebeurtenissen uit de populaire cultuur, doet dat met grote ernst en toewijding en in radicale voorstellingen die niettemin een zeer breed publiek aanspreken.

tacle télévisé de l’époque. ••• Massimo Furlan n’en est pas à son coup d’essai. Dans Furlan/Numero 23, il a reconstitué à lui tout seul le match de football Italie – Allemagne (finale de la coupe du monde de 1982). Les thèmes récurrents de son œuvre sont la mémoire individuelle et la mémoire collective. Il recherche de préférence des événements de la culture populaire, et crée avec beaucoup de sérieux et de singularité des spectacles radicaux qui s’adressent néanmoins à un public aussi large que possible. eurovision Were you already born in 1973? It was the year of the first oil crisis, of the Greek colonels and Chilean dictators. And Belgium sent Nicole & Hugo to the Eurovision Song Festival; Luxemburg won and unfortunately Nicole & Hugo came last. Now you can experience that

Eurovision Song festival live, not in the form of a retro show or cheap pastiche but as a real performance in which the then television show is reproduced as precisely as possible. ••• Massimo Furlan is no novice at this game. In Furlan/Numero 23 he reconstructed, single-handed, the Italy-Germany football match (World Cup final 1982). Recurring themes in his work are memory and biography. He prefers to examine events in popular culture, and does so very seriously and with dedication, in radical performances that nevertheless have wide public appeal.

‘Massimo Furlan nous met face à nos trop faciles certitudes, ré-introduit le doute sur le vrai et le faux, l’intelligent et l’idiot. [...] une bouffée d’oxygène en nos temps trop largement consensuels et acquiescants.’ — Telerama on Chanteur plutôt qu’acteur, Festival d’Avignon 2008

direction Massimo Furlan | with Anne Delahaye, Stéphane Vecchione, Massimo Furlan | interventions by Marc Augé, Bastien Gallet, Serge Margel | dramaturgy Claire de Ribaupierre | scenography Antoine Friderici, Massimo Furlan | light design Antoine Friderici | music Stéphane Vecchione | musician Daniel Perrin | sound Philippe de Rham | stage manager Thomas Hempler | costumes Cécile Delanoë | maquillage Julie Monot | co-production Numero23Prod, Festival d’Avignon, Arsenic (Lausanne), Grand Théâtre de Luxembourg, Théâtre de la Cité Internationale (Paris), La Bâtie – Festival de Genève, Gessnerallee (Zurich), Kaserne (Basel), Pour-cent culturel Migros | support Ville de Lausanne, Etat de Vaud, Loterie Romande, Pro Helvetia – Fondation suisse pour la culture, Corodis, Fondation Artephila, Ernst Göhner Stiftung, Fondation Leenaards, Fondation Stanley Thomas Johnson, Banque Cantonale Vaudoise, Mediathek tanz

>>> www.massimofurlan.com 27

NOV DANSCeNTRUm jeTTe & KAAITheATeR PRESENT, AS PART oF jeTheRFST FeSTIVAL 2010

A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Les SlovaKs dance Collective[SK/BE] Journey home FR 12 & SA 13/11/2010 20:30 KAAITheATeR DANCe | ReRUN | 60 mIN. | € 16/12 © Sandrine Penda

‘A wonderful use of traditional dance in the contemporary dance world.’ — La Razón

virtuoos en vol huMor In Journey Home gebruiken Les SlovaKs personages, traditie en spelelementen om een verhaalstructuur te creëren. Het resultaat is een ‘nieuw-traditionele’ dansvoorstelling, expressief, emotioneel, virtuoos, vol humor en met referenties aan de persoonlijke geschiedenis en de eigen cultuur van de vijf dansers. De live muziek van Simon Thierrée kwam tot stand samen met de dans en mengt folk en modernisme. ••• Als kinderen dansten ze al aan de dansacademie in het Slovaakse Banska Bystrica. Later verkasten ze naar Brussel en kwamen elkaar tegen bij Rosas, Ultima Vez, Akram Khan en andere gezelschappen. In 2006 richtten ze Les SlovaKs op. In 2007 presenteerden we Opening Night, hun eerste productie. Journey Home, hun tweede, ging vorig seizoen met groot succes in wereldpremière in het Kaaitheater.

virtuose et Plein d’huMour Dans Journey Home, Les SlovaKs font appel à des personnages, la tradition et des éléments de jeu pour créer une structure narrative. Le résultat est un spectacle de danse « néo-traditionnel », expressif, émotionnel, virtuose, débordant d’humour et de références aux récits personnels et à la culture des cinq danseurs. La musique interprétée en direct est de Simon Thierrée. Il l’a composé parallèlement à la chorégraphie et y mêle folk et modernisme. ••• Enfants, les membres des SlovaKs dansaient à l’académie Banska Bystrica. Plus tard, ils se sont installés à Bruxelles et se sont retrouvés chez Rosas, Ultima Vez, Akram Khan et d’autres compagnies renommées. En 2006, ils ont fondé Les SlovaKs. En 2007, nous avons présenté Opening Night, leur première production. La première mondiale très applaudie de leur deuxième production, Journey Home, a eu lieu la saison passée au Kaaitheater.

virtuoso and full of huMour In Journey Home, Les SlovaKs use characters, tradition and acting elements to create a narrative structure. The result is a ‘new-traditional’ dance performance; expressive, emotional, virtuoso, brimming with humour and with references to the personal history and culture of the five dancers. The live music by Simon Thierrée was created together with the dance and is a mixture of folk and modernism. ••• As children they were already dancing at the dance academy in Banska Bystrica, Slovakia. Later they moved to Brussels and came together again while working with Rosas, Ultima Vez, Akram Khan and other fine companies. They founded Les SlovaKs in 2006. In 2007 we presented Opening Night, their first production. Journey Home, their second one, had its highly successful world premiere last season at the Kaaitheater.

choreography, dance Milan Herich, Anton Lachky, Milan Tomasik, Peter Jasko, Martin Kilvady | composition, live music Simon Thierrée | scenography Les SlovaKs Dance Collective, Joris De Bolle | light design Joris De Bolle | costumes Mat Voorter, Pepa Martinez | technical director Joris De Bolle | production PHILEAS PRoDUCTIoNS | co-production Kaaitheater, Charleroi/Danses, Mercat de les Flors (Barcelona), European Center for the Arts Hellerau (Dresden) | partner DCJ – Danscentrum Jette (Brussels) | support Vlaamse Gemeenschap, Vlaamse Gemeenschapscommissie Brussel

>>> Jetherfst Festival | www.danscentrumjette.be 28

NOV Marc Vanrunxt/Champ d’Action & Salva Sanchis[BE] for edWard krasinski TU 16 & we 17/11/2010 20:30 KAAITheATeR DANCe & mUSIC | € 16/12

à deux Deux chorégraphies sont exécutées en même temps, sur la même musique et dans le même décor : voilà le concept que le chorégraphe Marc Vanrunxt présente à son collègue Salva Sanchis. Dans Raum (2006), Vanrunxt mettait deux scénographes à l’œuvre. Cette fois, il opte pour deux chorégraphes. « Nous créons chacun notre danse, avec notre propre danseur ou danseuse, sur Triadic Memories de Morton Feldman. », explique Vanrunxt. « Et ce n’est qu’à la fin du processus de création que nous mettrons en regard les deux chorégraphies. Le point de départ est un grand point d’interrogation et j’espère pouvoir

duBBel Twee choreografieën worden tegelijk uitgevoerd op dezelfde muziek en in dezelfde scenografie. Dat is het concept dat choreograaf Marc Vanrunxt voorlegt aan zijn collega Salva Sanchis. In Raum (2006) zette Vanrunxt twee scenografen aan het werk, nu twee choreografen. ‘We maken van Feldmans Triadic Memories elk onze dans, en elk van ons doet dat met zijn eigen danser of danseres’, zegt Vanrunxt. ‘Pas tijdens de laatste dagen van het creatieproces zullen we de twee dansen met elkaar confronteren. Het uitgangspunt is een groot vraagteken en ik hoop dat zo lang mogelijk te kunnen uitbuiten.’ ••• Marc Vanrunxt is al meer dan twintig jaar actief als danser en choreograaf. Dans is voor hem ‘lichamelijkheid in beweging’. Alle betekenis wordt geconcentreerd op de aanwezigheid van de danser in ruimte en tijd, met de muziek als gids. Vanrunxt werkte al vaker met muziek van Morton Feldman. Beeldend kunstenaar Koenraad Dedobbeleer is een andere vaste waarde in zijn werk. Salva Sanchis trad in 2009 als choreograaf toe tot de dansorganisatie Kunst/ Werk.

l’exploiter le plus longtemps possible. » ••• Depuis plus de vingt ans, Marc Vanrunxt est actif en tant que danseur et chorégraphe. Pour lui, la danse signifie « la corporalité en mouvement ». Tout le sens se concentre sur la présence du danseur dans l’espace et dans le temps, avec la musique pour guide. Ce n’est pas la première fois que Vanrunxt choisit une musique de Morton Feldman et travaille avec le plasticien Koenraad Dedobbeleer, une autre valeur sûre dans son œuvre. En 2009, Salva Sanchis a rejoint, en tant que chorégraphe, l’organisation de danse Kunst/Werk. douBle Two pieces of choreography are performed simultaneously to the same music and in the same stage set. This is the concept that choreographer Marc Vanrunxt presented to his colleague Salva Sanchis. In Raum (2006), Vanrunxt put two set designers to work, and now it’s two choreographers. ‘We each make our own dance out of Feldman’s Triadic Memories, each with his own male or female dancer’, says Vanrunxt. ‘Only during the final days of the creative process will we bring the two dances together. The starting point is a big question mark and I hope to be able to exploit it as long as possible.’ ••• Marc Vanrunxt has worked as a dancer and choreographer for more than twenty years. He sees dance as ‘physicality in movement’. All meaning is focused on the presence of the dancer in space and time, with the music as a guide. Vanrunxt has often used Morton Feldman’s music. The artist Koenraad Dedobbeleer is another recurring name in his work. Salva Sanchis joined the dance organisation Kunst/Werk as a choreographer in 2009.

‘Intrigerend… Heerlijk! ****’ — De Morgen over Extraction

>>> www.kunst-werk.be 29

NOV A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Tristero[BE] The search proJecT we 17, FR 19 & SA 20/11 20:30 + Th 18/11/2010 19:00 KAAISTUDIO’S TheATeR | IN NL & FR | PRemIèRe | € 16/12 | eXTRA! POST-PERFORMANCE TALK: 18/11 © Sven Beirnaert

années précédentes : comédies acerbes et pièces « bien ficelées », adaptations singulières de prose, et même théâtre de mouvement, ou un mélange de tous ces genres. Avec Tristero, on rit aussi dans les pièces dites « sérieuses ». Parmi les classiques de leur répertoire, on peut citer Abigail’s Party (2004) de Mike Leigh et le spectacle muet Living (2008). Tristero est en résidence au Kaaitheater.

het juiste Paar sChoenen Wensen en verlangens zijn soms moeilijk onder woorden te brengen maar toch vertaalt iedereen ze in een concrete zoektocht. Die tocht kan een leven lang duren (op zoek naar het geluk) of een paar uur (op zoek naar het juiste paar schoenen). Tristero tracht in deze voorstelling – gebaseerd op gevonden ‘zoekertjes’ – die universele zoektocht bloot te leggen. Zoekertjes vind je in alle landen, talen en vormen. De mensheid is echt op zoek naar àlles: vriendschap en seks, maar ook werk, hobby’s, vermiste dieren enz. Een zoekertjespagina is dan ook een ‘vrije tribune’ waarin iedereen die zijn leven wil veranderen aan het woord komt. ••• Het Brusselse collectief Tristero heeft in de voorbije jaren een fijn repertoire bijeengespeeld. Ze brachten puntige komedies en sterke ‘well made plays’, eigenzinnige bewerkingen van proza, maar ook sfeervol bewegingstheater of een mix van dat alles. En ook in de ‘serieuze’ stukken mocht al eens gelachen worden. Klassiekers op hun

repertoire zijn Abigail’s Party (2004) van Mike Leigh en het woordenloze Living (2008). Tristero is in residentie bij het Kaaitheater. la Paire de Chaussures rêvée Désirs et souhaits sont parfois difficiles à formuler, néanmoins tout le monde les traduit en une quête concrète. Celleci peut prendre une vie (à la recherche du bonheur) ou quelques heures (à la recherche de la paire de chaussures rêvée). Dans ce spectacle, qui s’inspire de « petites annonces », Tristero tente de mettre à nu cette quête universelle. On trouve des petites annonces dans chaque pays, dans toutes les langues et sous toutes les formes. L’humanité est réellement à recherche de tout : amitié et plus si affinités, travail, loisirs, animaux perdus, etc. Une page de petites annonces est par conséquent une sorte de « tribune libre » dans laquelle toute personne désireuse de changer de vie a voix au chapitre. ••• Le collectif bruxellois Tristero a constitué un beau répertoire au cours des

van en met Kristien De Proost, Youri Dirkx, Peter Vandenbempt en gasten | coach Myriam Van Imschoot | productie Tristero (Brussel) | co-productie Kaaitheater | steun STUK (Leuven)

>>> www.tristero.be 30

the right shoes Although wishes and desires are sometimes difficult to express in words, everyone still translates them into an actual quest. This quest can last a lifetime (in search of happiness) or a few hours (searching for the right shoes). In this performance – based on found ‘wanted adverts’ – Tristero attempts to bring this universal quest to light. Wanted ads are found in every country, language and form. Man is truly searching for all sorts of things: friendship and sex, but also work, hobbies, missing animals and so on. A wanted ads page is therefore also an ‘open forum’ in which everyone wants to change their life and have their say. ••• Over the years, the Brussels collective Tristero has built up a fine repertoire of performances. They have presented pointed comedies and powerful, well-made plays, highly individual adaptations of prose and also attractive movement theatre, as well as mixtures of all these. Moreover, in their ‘serious’ pieces there was always room for laughter. Classic items in their repertoire include Abigail’s Party (2004) by Mike Leigh and the wordless Living (2008). Tristero is in residence at Kaaitheater.

NOV Jan Lauwers & Needcompany[BE] The deer house SA 20/11 20:30 + SU 21/11/2010 15:00 KAAITheATeR TheATRe | IN NL, FR & eN, SURTITLeD IN NL, FR & eN | ReRUN | CA. 120 mIN. | € 16/12 eXTRA! MATINEE KADEE: 21/11, SEE P. 102 © Maarten Vanden Abeele

surreële en aBsurde faBel Een familie van hertenkwekers krijgt te maken met de gevolgen van de Joegoslavische burgeroorlog wanneer een oorlogsfotograaf gedwongen wordt hun dochter te executeren. Een groep theatermakers op tournee wordt geconfronteerd met de harde realiteit van de wereld waarin ze rondtrekken. Jan Lauwers mengt beide verhaallijnen tot een surreële en absurde fabel. ••• Het Hertenhuis is het slotstuk van de trilogie Sad Face/Happy Face, drie verhalen rond menselijkheid. De kamer van Isabella (2004) was een reflectie op het verleden. De Lobstershop (2006) ging over de toekomst, Het Hertenhuis (2008) over het heden. In de trilogie nemen muziek en samenzang van de acteurs een belangrijke plaats in. ‘Ik wil dat het ritueel van het theater zoiets wordt als mensen die samenkomen om te zingen,’ zegt Jan Lauwers.

faBle surréaliste et aBsurde Une famille d’éleveurs de cerfs subit les conséquences de la guerre civile en Yougoslavie lorsqu’un photographe de guerre est contraint d’exécuter leur fille. Un groupe de créateurs de théâtre affronte la dure réalité du monde qu’il parcourt. Jan Lauwers réunit les deux lignes narratives en une fable surréaliste et absurde. ••• La Maison des Cerfs est le volet final de la trilogie Sad Face/Happy Face, trois histoires autour de l’humanité. La Chambre d’Isabella (2004) était une réflexion sur le passé. Le Bazar du Homard (2006) abordait l’avenir. La Maison des Cerfs (2008) traite du présent. Dans la trilogie, la musique et le chant en chœur des comédiens occupent une place importante. « Je veux que le rituel du théâtre devienne une sorte d’assemblée de personnes se réunissant pour chanter ensemble. », affirme Jan Lauwers.

a surreal and aBsurd faBle A family of deer breeders is faced with the consequences of the Yugoslavian civil war when a war photographer is forced to execute their daughter. A group of theatre-makers on tour is confronted with the harsh reality of the world they are touring. Jan Lauwers mixes these two storylines, thereby creating a surreal and absurd fable. ••• The Deer House is the concluding part of the Sad Face/Happy Face trilogy, comprising three stories about human nature. Isabella’s Room (2004) was a reflection on the past. The Lobster Shop (2006) dealt with the future and The Deer House (2008) is about the present. Music and group singing by the actors play an important role in the trilogy. ‘I want the ritual of theatre to become something like people coming together to sing,’ says Jan Lauwers.

‘Verbluffende beeldenpracht… visionaire fantasmagorie’ — De Standaard ‘Good laughs, awful truths’ — The Bulletin ‘A deeply moving performance’ — Der Standard (Vienna) text, directing, set design Jan Lauwers | music Hans Petter Dahl, Maarten Seghers, Jan Lauwers (‘Song for the Deer House’) | with Grace Ellen Barkey, Anneke Bonnema, Hans Petter Dahl, Viviane De Muynck, Misha Downey, Julien Faure, Yumiko Funaya, Benoît Gob, Eléonore Valère, Maarten Seghers, Inge Van Bruystegem | choreography the company | costumes Lot Lemm | production Needcompany and Salzburger Festspiele | co-production Schauspielhaus Zurich, PACT, Zollverein (Essen)

>>> www.needcompany.org 31

NOV A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

BL!NdMAN [drums]+[strings][BE] ToTem TU 23/11/2010 20:30 KAAITheATeR mUSIC | € 16/12 BL!NDMAN [drums] © Mich Leemans | BL!NDMAN [strings] © Toos Vergote

8 Platendraaiers De goeie ouwe pick-up beleeft een tweede jeugd als instrument. Voor Totem werkt opper-BL!NDMAN Eric Sleichim samen met de Britse componist en turntable-virtuoos Matt Wright. Met hun 8 platendraaiers creëren de musici van BL!NDMAN een bevreemdende wereld die het instrument, dat vooral gebruikt wordt in het 'clubcircuit', in de sfeer van de nieuwe muziek brengt. De Nederlandse video-kunstenares Olga Mink maakt voor dit programma een video-environment op maat. ••• Eric Sleichim heeft met zijn saxofoonkwartet BL!NDMAN altijd al nieuwe speeltechnieken en nieuw repertoire verkend. In 2008 riep hij 3 nieuwe kwartetten in het leven: BL!NDMAN [drums], BL!NDMAN [strings] en BL!NDMAN [vox]. 4 kwartetten, 2 generaties, ontelbare mogelijkheden voor unieke kruisbestuivingen. In het werk van componist Matt Wright vervaagt de grens tussen concerten clubcultuur. Zijn oeuvre reikt van partituren voor oudemuziekensembles tot grote events waarvoor dj's, musici en digitale media worden ingezet.

8 tourne-disQues La bonne vieille platine vit une seconde jeunesse en tant qu’instrument. Pour le spectacle Totem, le directeur artistique de BL!NDMAN, Eric Sleichim, collabore avec le compositeur britannique et virtuose de la platine, Matt Wright. Avec leurs 8 tourne-disques, les musiciens de BL!NDMAN créent un univers surprenant qui introduit cet instrument, principalement utilisé dans le circuit des « clubs », dans la sphère de la nouvelle musique. Pour ce programme, la vidéaste néerlandaise Olga Mink conçoit un environnement vidéo sur mesure. ••• Avec son quatuor de saxophones BL!NDMAN, Eric Sleichim explore depuis toujours de nouvelles techniques d’interprétation et un répertoire innovant. En 2008, il a créé 3 nouveaux quatuors : BL!NDMAN [drums], BL!NDMAN [strings] et BL!NDMAN [vox]. 4 quatuors, 2 générations, d’innombrables possibilités de pollinisations croisées uniques. Dans l’œuvre du compositeur Matt Wright, la frontière entre la culture du concert et celle des clubs s’estompe. Son œuvre s’étend des partitions pour ensembles de musique ancienne à de grands événements enga-geant DJ, musiciens et médias numériques.

8 turntaBles The good old pick-up or turntable is experiencing its second youth as an instrument. For Totem, head-BL!NDMAN Eric Sleichim will be working with the British composer and turntable virtuoso Matt Wright. With their 8 turntables, the musicians of BL!NDMAN will create a strange world in which this instrument, largely used in the club circuit, is brought into the sphere of new music. Dutch video artist Olga Mink will create a tailor-made video environment for this programme. ••• With his BL!NDMAN saxophone quartet, Eric Sleichim has always explored new playing techniques and new repertoire. In 2008 he founded 3 new quartets, BL!NDMAN [drums], BL!NDMAN [strings] and BL!NDMAN [vox]. 4 quartets, 2 generations and countless opportunities for cross-fertilization. The work of composer Matt Wright blurs the boundary between the cultures of concert and club. His oeuvre ranges from scores for early music ensembles to big events involving DJs, musicians and digital media.

PrograMMe Matthew Wright/Eric Sleichim Melting Wax Matthew Wright Contact Theater Mixtape Zen Totem for Brussels (creation) Eric Sleichim New Work for 8 turntables (creation)

artistic direction, composition, concept Matthew wright & Eric Sleichim | video olga Mink | BL!NDmAN [drums] Ruben Cooman, ward De Ketelaere, Yves Goemaere, Hannes Nieuwlaet | BL!NDmAN [strings] Floris Uytterhoeven, Jennifer De Keersmaeker, Ine Kuypers, Joyce Kuipers | technique Brecht Beuselinck, Jo Thielemans | production BL!NDMAN (Brussels) | co-production deSingel (Antwerp), Kaaitheater

>>> www.blindman.be | www.matt-wright.co.uk | www.videology.nu 32

KAAITheATeR & DeBUReN PRESENT

SPOKENWORLD10 (Im)mOBILe IDeNTITIeS 24/11>4/12/2010

EEN ZWERVER EN EEN VLUCHTELING ZULT GIJ OP DE AARDE ZIJN OVER MOBILITEIT EN IDENTITEIT

In de mythe van Kaïn en Abel wordt het conflict tussen trekkende en gevestigde stammen tastbaar. ‘En Abel werd schaapherder, Kaïn landbouwer.’ Het territoriale conflict eindigt met een moord. De pointe van dit verhaal is dat degene die gevestigd is, nadat hij de nomade heeft gedood, zelf wordt verdreven: ‘Een zwerver en een vluchteling zult gij op de aarde zijn.’ – Hans Magnus Enzensberger, De Grote Volksverhuizing (Die Grosse Wanderung), 1992

De overgang van een hoofdzakelijk nomadische naar een (semi-) sedentaire leefwijze die zich voltrok bij het begin van het neolithicum, een 3000 jaar voor Christus, is wellicht een van de meest ingrijpende veranderingsprocessen uit de geschiedenis van de mensheid. ‘Een zwerver en een vluchteling zult gij op de aarde zijn’: de auteurs van het Oude Testament, geschreven voor de christelijke jaartelling begon, en zelfs nog Hans Magnus Enzensberger in het jaar 1992 van diezelfde jaartelling konden niet vermoeden hoezeer en in hoe grote mate die menselijke conditie van zwerver en vluchteling vandaag anno 2010 alom een feit zou zijn. 34

1. een wereld in beweging

Vandaag is een evolutie aan de gang die wel eens even ingrijpend zou kunnen worden als die uit het neolithicum. Migraties zijn er altijd geweest: zoals er aan de hemel steeds beweging is van wolken en winden, zo hebben op de aarde en op de oceanen mensen en dieren zich altijd in groten getale verplaatst. De massa’s die zich op dit moment op onze stilaan overbevolkte aardbol rusteloos van de ene naar de andere plek begeven – dank zij de ongeëvenaarde technologische ontwikkelingen inzake transport en communicatie –, zijn echter van een omvang zonder weerga, zonder vergelijk met wat zich ooit eerder aan migraties voordeed. De klassieke relatie tussen het nomadische en het sedentaire wordt vandaag op haar kop gezet. Het lijkt wel alsof niemand meer stilstaat, alsof iedereen op de aardbol aan het bewegen slaat. Ook die aardbol zelf is in volle beweging. Niet alleen de natuur ondergaat grote alarmerende veranderingen – zelfs de wolken en de winden doen niet meer wat ze gewoonlijk doen – maar vooral de manier waarop wij, de mensen, die wereld inrichten, organiseren en exploiteren wordt in versneld tempo ondersteboven gehaald. Precies daarvan ondergaat de natuur de schadelijke gevolgen. Met een razende snelheid worden markten, natiestaten en technologieën ‘geïntegreerd’, aaneengeklonken tot één overkoepelend geheel: dit dynamische, niet te stuiten proces noemen we globalisering. Er ontstaat een nieuwe wereldorde, gesteund op het allesomvattend economische systeem van de vrije markt en op een wereldwijd technologisch communicatieen mobiliteitsnetwerk: iedereen in de wereld staat (potentieel) in verbinding met iedereen én iedereen wordt afhankelijk van iedereen. Door het opheffen van de afstanden in tijd en ruimte brengt de globalisering ons dichter

bij elkaar, maar tegelijkertijd verdeelt, polariseert ze ons. De kloof tussen arm en rijk is nog nooit zo groot geweest: een tegenstelling die samenvalt met die tussen diegenen die toegang hebben tot de vrije markt en haar communicatieen transportmiddelen en diegenen die ervan verstoken blijven. De maximalisering van de vrije markt resulteerde wereldwijd in een maatschappelijke vorm die steunt op het consumentisme als hoeksteen. Wij consumeren blijkbaar niet meer om te leven maar leven om te consumeren. De relatie tussen vraag en aanbod, tussen noden en hun bevrediging wordt omgekeerd. We worden meegesleurd in de vaart van de economische concurrentie, in die wedren om altijd maar meer en telkens weer iets nieuws te produceren, zodat het consumeren onverminderd door kan gaan. De bevrediging van de gecreëerde behoeften moet voor ons bovendien onmiddellijk kunnen gebeuren. We rennen van het ene naar het andere en dan weer naar het nieuwe andere, tot de beurs crasht, de economische groei krimpt en de werkloosheid groeit. En wanneer het daarna even beter gaat, beginnen we meteen opnieuw... Het is dan ook niet te verbazen dat in een bestaan waarbinnen rusteloosheid en snelheid de toon aangeven ‘mobiliteit’ een hoog aanzien verwerft. ‘Mobility climbs to the rank of the uppermost among the coveted values.’ ‘Mobiliteit klimt op tot de hoogste rangorde van begeerde waarden. [...] Immobiliteit is geen realistische optie in een wereld die constant in beweging is.’ (Zygmunt Bauman) 2. Reizigers en zwervers

Eén van de belangrijkste sociale stratificaties in de postkapitalistische maatschappij is op dit moment inderdaad de graad van mobiliteit die iemand zich kan veroorloven of niet, de vrijheid waarover iemand al dan niet beschikt om te kiezen waar hij/zij

zich wil bevinden. Grosso modo valt de zich over de aarde bewegende massa uiteen in twee categorieën die we zouden kunnen omschrijven als ‘de reizigers’ en ‘de zwervers’. Toerisme is op wereldvlak de grootste economische sector geworden. In het consumptiepatroon van de ‘doorsnee begoede’ westerling nemen vakantie en op reis gaan een vooraanstaande plaats in. De wereld ligt immers aan onze voeten: grenzen verdwijnen, visa worden afgeschaft, douanecontroles verminderd. Alleen het gevaar voor terroristische aanslagen door leden van niet-westerse groeperingen allerhande noopt er ons toe onze koffers te openen, ons te laten fouilleren, ons shampooflesje te laten controleren... De ware kruispunten van de mondialisering liggen niet meer in het hart van belangrijke steden maar situeren zich – behalve in winkelcentra en pretparken – vooral in de luchthavens, de stations, de hotelketens en de havens van deze wereld. Onder het motto ‘wij reizen om te leren’ zwerft de toerist de wereld rond, zoekt hij/zij het exotische geluk op en tegenwoordig zelfs het exotische ongeluk, de pittoreske armoede. Hij/zij is nog maar net ergens aangekomen of hij/zij begeeft zich alweer op pad naar een volgende sensationele ervaring. Maar naast de toerist zijn er nog andere wereldreizigers: de zakenlui, de academici, de wetenschappers, de politici, de sportlui, de artiesten... al diegenen van wie het werkterrein, de contacten, de netwerken zich over de hele aardbol uitspreiden. Zij lijken zich thuis te voelen op elke plek in de hele wereld. Ook zij ‘reizen om te leren’. Reizen in welke vorm dan ook heeft immers iets opwindends: werelden ontdekken, contacten leggen, culturen leren kennen… Zeker in het artistieke milieu werd in het verleden en wordt vandaag een sterk groeiende waarde gehecht aan die

emanciperende kracht van het reizen. De uitbreiding van de mobiliteit van kunstenaars en hun werken speelde en speelt een zeer belangrijke rol in de ontwikkeling van die kunstenaars en van hun publieken. Hoe kunnen wij een nieuw evenwicht vinden tussen deze emancipatorisch gezien zo belangrijke verworvenheid en onze verantwoordelijkheid als wereldburger t.a.v. de klimaatverandering, het energieverbruik, de productie van afval, enz? De tweede categorie, de zwervers, de thuislozen, hebben aan de grenzen minder geluk: ze worden er streng gecontroleerd, vaak worden ze niet tot onze wereld toegelaten en teruggestuurd. Of: later gedwongen gerepatrieerd. Het zijn dan ook geen reizigers, maar vluchtelingen. Ze werden uit hun land verdreven of beslisten te emigreren om politieke, economische of klimatologische redenen. Zonder motief van levensbelang verlaat niemand voorgoed zijn huis. Weggaan en alles achterlaten doe je uit wanhoop. Of: uit hoop, uit een blind vertrouwen in de belofte van een menswaardiger bestaan ver van wat je dierbaar is. Diegenen die toch over de verboden grenzen geraken, zullen van dan af tot de ‘geïmmobiliseerden’ behoren. Want ze worden verplicht onder te duiken in de jungle van de steden, gedoemd tot een clandestien bestaan zonder de hoop om nog ooit de terugreis naar hun land te kunnen maken. Waar het bewaken van de grenzen niet meer volstaat om dit soort reizigers te ontmoedigen, bouwen wij muren om onze territoria heen, zoals die tussen de USA en Mexico of die rond de Spaanse enclave van Ceuta in Marokko. Of we deporteren de zwervers en sluiten hen op om onze eigen gebieden en rechten veilig te stellen. De wereld is bezaaid met ‘voorlopige gevangenissen’: van vluchtelingenkampen tot gesloten opvangcentra. In de Palestijnse kampen in Libanon wachten mensen al zestig jaar 35

op een terugkeer naar hun eigen land. In Darfur (Soedan) leven 2,5 miljoen mensen in vluchtelingenkampen. Het ‘geval’Katrina/ New Orleans is één van de helderste en schrijnendste voorbeelden van hoe het al dan niet toegang hebben tot mobiliteit de maatschappij verdeelt in arm en rijk. Arm of rijk betekent in dit geval: zij die kans hebben te overleven en zij die ‘het ongeluk hebben’ ten onder te gaan. Toen de orkaan in aantocht was, verliet iedereen die beschikte over een vervoermiddel of die het geld had zich er een te veroorloven de stad; zij die er geen hadden bleven achter, verdronken, spoelden onder en/of werden ‘opgevangen’ in de Superdome. Net zoals in New Orleans leven er in alle grootsteden van de wereld duizenden permanent ‘geïmmobiliseerden’: de armen, de kansarmen, de illegalen, de daklozen... al diegenen die om een of andere reden ‘uit het systeem’ gevallen zijn. In 1943 reeds omschreef de Duitse filosofe Hannah Arendt de vluchtelingen, zij die op weg van land naar land telkens weer uitgedreven of gedeporteerd worden, als ‘de avant-garde van de volkeren’. Een visionaire stelling die later door de Italiaanse filosoof Giorgio Agamben bijgetreden werd in het licht van het verdwijnen van de natiestaten zoals wij dat vandaag meemaken: ‘de vluchteling is wellicht de enige categorie die ons toelaat ons een beeld te vormen van de contouren en de beperkingen van een toekomstige politieke gemeenschap, tenminste zolang het proces van de ontbinding van de natiestaat en zijn soevereiniteit niet voltooid is.’ Of ‘de zwervers’ inderdaad ‘de voorhoede’ zijn die vorm zal geven aan de utopie van een werkelijk mondiale gemeenschap hangt af van hoe wij allen ons in dat toekomstige leven zullen positioneren. Twee wegen liggen open. Ofwel: verder gaan ons op te sluiten in zelfgemaakte gevan36

genissen allerhande van getto’s tot gated communities, onze deuren dicht te houden voor de invloed van ‘het andere’. Ofwel: de moed hebben om dat wat wij onze eigenheid noemen open te stellen voor de veranderingen en het niet langer angstvallig af te schermen tegen ‘besmetting’ vanuit een dwaas en onbereikbaar verlangen naar zuiverheid. 3. Identiteit

Welke invloed hebben de heftige bewegingen op wereldvlak, de versnelling van het leven, de verhoogde mobiliteit op hoe wij dat bestaan ervaren, op hoe wij ons zelf daarin zien functioneren? ‘Nooit eerder’, schreef de Franse antropoloog Marc Augé, ‘werden individuele levens op zo uitgesproken wijze beïnvloed door de collectieve geschiedenis, maar ook waren de referentiepunten voor een collectieve identificatie nooit zo wankel. De individuele productie van “betekenis” is daarom meer noodzakelijk dan ooit.’ Als de 20ste eeuw de geschiedenis zal ingaan als ‘de eeuw van de ideologie’ – zo voorspelt de Franse geopolitieke denker Dominique Moïsi –, dan zal de 21ste eeuw die ‘van de identiteit’ worden: ‘De zoektocht naar een identiteit door volken die onzeker zijn over wie ze zijn, over hun plaats in de wereld en over hun vooruitzichten op een betekenisvolle toekomst is in de plaats gekomen van ideologie als motor van de geschiedenis, met als gevolg dat emoties er meer dan ooit toe doen in een wereld waarin de media nog eens de rol van galmbord en vergrootglas spelen.’ Het lijdt geen twijfel dat de grote en snelle veranderingen in de samenleving een enorme onzekerheid met zich meebrengen en dat uit die onzekerheid diepe identiteitscrisissen ontstaan. De culturele en psychologische gevolgen van de nieuwe polarisaties zijn dagelijks voelbaar. Niemand blijft vandaag immuun voor de massa

aan prikkels en invloeden waaraan wij blootgesteld worden door het opengooien van de wereld. Onze relatie met ‘de Andere’ moet voortdurend bijgesteld worden en verhoogt onze behoefte aan zelfdefiniëring. We hebben allemaal een intens verlangen om ‘ergens bij te horen’. Er is dan ook dringend nood aan een nieuwe invulling van het begrip identiteit. De persoonlijke eigenheid van iemand is vandaag minder dan ooit een statisch en monolithisch gegeven. Wat wij onze identiteit noemen bestaat uit een hele reeks deelfacetten. We behoren tegelijkertijd tot etnische, territoriale, nationale, religieuze... en taalentiteiten, maar we vinden het moeilijk met die complexiteit om te gaan. Maar al te vaak herleiden we ‘de Andere’ tot één enkel van deze facetten: we spreken van dé moslims of dé Marokkanen. Wie voelt dat hij door anderen tot één facet van zichzelf herleid wordt of in één van zijn eigenschappen aangevallen wordt, gaat zich vaak – als tegenreactie – precies met die eigenschap identificeren, haar accentueren, haar verdedigen. Wat we dringend moeten leren is het omgaan met onze eigen complexe diversiteit en met die van ‘de Andere’. Maar niet alleen de confrontatie met andere culturen maakt ons onzeker m.b.t. onze eigenheid. De publieke, uniformerende, homogeniserende kracht van de consumptie creëert spanningen en roept een tegenkracht op: een fundamentele behoefte aan individualiteit, aan intimiteit, aan differentiëring. De in de werksfeer almaar groeiende eis tot flexibiliteit – dat haastige springen van de ene ervaring naar de andere – doet ons terugverlangen naar continuïteit, naar een verhaal waar het ene uit het andere kan groeien, naar de waarden die deze continuïteit aan ons leven kan geven, naar de waardigheid die we kunnen ontlenen aan het plezier in onze arbeid, naar relaties met mensen die

langer duren en dieper gaan dan het intermenselijke drijfzand waarop bedrijven en sociale banden vandaag worden opgebouwd. ‘Mentaal gezien zijn wij allemáál immigranten...’ (Walter Lippmann geciteerd door Richard Sennett). Ook al lijken ze zich ver van ons bed te voltrekken, de grote economisch-politieke verschuivingen op wereldvlak brengen evenzeer onrust in ons leven: zeker in dat van de westerse mens, en nog in hogere mate in dat van de bange blanke Europese mens. Met de opkomst van China en Indië als nieuwe economische wereldmachten wordt het westen – het oude Europa en de gedoodverfde wereldheerser de Verenigde Staten van Amerika – in zijn eeuwenlange suprematie bedreigd. De wereld lijkt wel te kantelen: van het westen naar het oosten, naar Azië. Voor de Europeaan is dit een nieuw en ongekend gevoel, moeilijk te aanvaarden voor wie al zo lang zijn cultuur als het middelpunt van de wereld beschouwt. Ook dat zaait angst en onrust, het maakt ons kwetsbaar, dompelt ons in crisis en werpt ons terug op vragen als ‘wie waren wij?’, ‘wie zijn wij?’ en ‘wie zullen wij worden?’ 4. Tijd en verbeelding

‘De eerste gedaante van de hoop is de vrees. De eerste verschijning van het nieuwe de schrik.’ (Heiner Müller) Onze angst voor al die veranderingen is in de eerste plaats een vrees voor het onbekende, steunend op het vooroordeel dat het toekomstige alleen maar slechter kan zijn dan het actuele. De veranderingen in de wereld zijn niet meer terug te draaien. Wij moeten op zoek naar een manier om daarmee om te gaan. De verworvenheden van de technologische vooruitgang zijn niet meer omkeerbaar, maar wel aanpasbaar, veranderbaar. Als wij dat willen. Om ons nieuwe zelf te vinden – op welk vlak en welk niveau dan ook –, is er tijd nodig, tijd op mensenmaat, tijd voor reflectie,

voor introspectie, voor projectie. Tijd én verbeelding. Ons leren inbeelden hoe de ander is en hoe hij leeft. Ons leren inbeelden hoe ons eigen leven kan veranderen. Ons leren inbeelden hoe we de wereld op een nu nog ongekende manier kunnen inrichten. Met heel veel zelfkritiek én met nieuwe ogen kijken naar wat er nu is, naar wat wij onszelf, de ander en de wereld vandaag aandoen… ‘Steeds vaker bekruipt me het gevoel dat de verbeelding van levensbelang is’, schreef theatermaakster Lotte van den Berg in een recente tekst over haar werk. Aan die vitale praktijk van de verbeelding kunnen kunstenaars een belangrijke bijdrage leveren: het uittesten van en vorm geven aan inspirerende gedachten, het verhelderen van discoursen, het ontwarren van complexe emoties, het realiseren van schetsen, blauwdrukken, maquettes, het creëren van beelden waarin een nieuwe wereld zichtbaar wordt... ‘Het is de irrationaliteit van de vooruitgang waar ik kritiek op lever. [...] Totnogtoe heeft men de verworvenheden bestudeerd, en de vooruitgang is buitengewoon, dat kan niemand ontkennen, maar nu moeten wij de door de vooruitgang aangebrachte schade onderzoeken [...] niet om de klok terug te draaien, maar om op een andere manier vooruit te gaan. [...] Het gaat er niet om de vooruitgang stop te zetten, maar om zijn voortbestaan te garanderen.’ – Paul Virilio

marianne Van Kerkhoven

Par l’abolition des distances dans le temps et dans l’espace, la mondialisation nous rapproche les uns des autres, mais parallèlement, elle nous divise et nous polarise. Le fossé entre riches et pauvres n’a jamais été aussi grand : un contraste qui coïncide avec l’opposition entre ceux qui ont accès au marché libre et aux moyens de communication et de transport et ceux qui en sont privés. By removing the distances in time and space, globalisation brings us closer to one another, but at the same time it also divides and polarises us. The gulf between rich and poor has never been as wide as it is now, and this contrast co-incides with that between those who have access to the free market and its means of communication and transport and those who remain deprived of it. Texte intégral en français/ Full text in english >>> www.kaaitheater.be 37

NOV SPOKENWORLD10 (Im)mOBILe IDeNTITIeS 24/11>4/12/2010

SPOKENWORLD10

In SPOKENWORLD10 nodigt het Kaaitheater kunstenaars, schrijvers en wetenschappers uit die zich ‘uitspreken’ over de actuele staat van de wereld. We tasten de theatrale grens tussen fictie en non-fictie af en plaatsen de getoonde voorstellingen in een context van debatten, lezingen en vlugschriften. Thema van deze editie: mobiliteit & identiteit.

Pour SPOKENWORLD10, le Kaaitheater invite des artistes, des auteurs et des scientifiques qui « s’expriment » au sujet de l’état actuel du monde. Nous explo-rons la limite théâtrale entre la fiction et la non-fiction et situons les spectacles présentés dans un contexte de débats, de conférences et de pamphlets. Le thème de cet édition : mobilité & identité. In SPOKENWORLD10, the Kaaitheater invites artists, writers and academics to express their thoughts on the current state of the world. We explore the theatrical boundary between fiction and non-fiction and put the productions shown into the context of debates, talks and pamphlets. The theme of this edition: mobility & identity.

globe Aroma/Irma Firma[BE] home & aWay FILm: we 24/11/2010 20:30 KAAITheATeR + eXPO: 24/11>4/12/2010 PRemIeRe | € 5 hedendaagse noMaden Waar een mens ook woont, hij verzamelt altijd objecten rond zich om een thuisgevoel te creëren. Kunstenaar Ann Van de Vyvere (Irma Firma) en een groep expats, daklozen en vluchtelingen realiseerde in april 2010 de expo home & away in het Jubelparkmuseum. Nu komt een aantal van hen opnieuw samen om hun meest waardevolle objecten tentoon te stellen in het Kaaitheater. Zij gidsen u door de tentoonstelling en brengen hun verhaal ook in een filmdocumentaire. Irma Firma organiseert enkele home & awayworkshops.

noMades ConteMPorains Où que l’on habite, on rassemble toujours un nombre d’objets qui permettent d’avoir le sentiment d’être « chez soi ». En avril 2010 l’artiste Ann Van de Vyvere (Irma Firma) et un groupe d’expatriés, de sans-abri et de réfugiés ont monté l’exposition home & away au Musée du Cinquantenaire. À présent, quelques participants se réunissent à nouveau pour exposer au Kaaitheater les objets auxquels ils attachent le plus de valeur. Ils guident le public à travers l’exposition et racontent leurs histoires dans un documentaire. Irma Firma propose quelques ateliers-home & away.

Modern-day noMads Wherever a person lives, he always gathers around him a number of valuable objects to create a sense of home. Together with expats, homeless people and refugees, the artist Ann Van de Vyvere (Irma Firma) put together the home & away exhibition at the Jubilee Park Museum in April 2010. Some participants are now getting together again to exhibit their most valuable objects at the Kaaitheater. They themselves guide you around the exhibition. A documentary film showing the exhibitors’ stories will be presented and Irma Firma will be organising several home & away workshops.

a project by Ann Van de Vyvere (Irma Firma) commissioned by Globe Aroma | in cooperation with off world, Jubelparkmuseum/Musee du Cinquantenaire, Klein Kasteeltje/Petit Château | support de Vlaamse minister van Cultuur, de Vlaamse Gemeenschapscommissie, Koning Boudewijnstichting/Fondation Roi Baudouin, welzijnszorg

>>> www.irmafirma.be | www.globearoma.be 38

NOV SPOKENWORLD10

Berlin[BE] TaGfish (all GreaT chanGes BeGin aT The TaBle) FR 26 & SA 27/11/2010 19:00 + 22:00 KAAITheATeR INSTALLATION/PeRFORmANCe | IN eN & De, BOVeNTITeLD IN NL | € 16/12

la sePtièMe Chaise Sur six écrans plats, on voit six personnes autour d’une table de réunion. La

de zevende stoel Op zes flatscreens zien we zes personen rond een vergadertafel. De zevende stoel is leeg. De zes gaan met elkaar in gesprek over de herbestemming van een verlaten industriële site. Zij wachten op sjeik Hani Yamani, die op de site een luxueus hotelcomplex wil bouwen... ••• Het Antwerpse collectief Berlin is internationaal bekend voor zijn opmerkelijke multimediale performances. Tagfish is het eerste deel van de nieuwe cyclus Horror Vacui.

septième chaise est vide. Les six entament une discussion à propos de la réaffectation d’un site industriel à l’abandon. Ils attendent le cheikh Hani Yamani, qui souhaite faire construire un complexe hôtelier de luxe sur le site… ••• Le collectif anversois Berlin crée des performances multimédias remarquables. Tagfish est la première partie de leur nouveau cycle, Horror Vacui. the seventh Chair On six flatscreen monitors we see six people around a conference table. The seventh chair is empty. The six people enter into a discussion on a new use for an abandoned industrial site. They are

waiting for Sheik Hani Yamani, who wants to build a luxury hotel complex there... ••• Berlin, a collective from Antwerp, is well known for its notable multimedia performances. Tagfish is the first part of their new series, Horror Vacui.

concept Berlin (Bart Baele & Yves Degryse) | with Sheik Hani Yamani, Hans-Jürgen Best, Kaspar Kraemer, wolfgang Kintscher, Thomas Rempen, Rolf Heyer, Kostas Mitsalis a.o. | production Berlin | co-production Theater der welt (Mülheim), STUK (Leuven), Festival TEMPS D'IMAGES 2010/La Ferme du Buisson (Scène Nationale de Marne-la-Vallée), wiener Festwochen (wien)

>>> www.berlinberlin.be

Monika gintersdorfer/Knut Klaßen[dE] oThello, c’esT qui © Knut Klaßen

FR 26 & SA 27/11/2010 20:30 KAAITheATeR TheATRe | IN eN & FR | 60 mIN. | € 10 (no reduced price | can be included in Kaai Abo) de vreeMdeling Othello is een bekende rol voor zwarte acteurs op westerse podia. In Afrika is het personage onbekend. Het blijkt een puur Europese reconstructie van ‘de vreemdeling’. De Ivoriaanse acteur Franck Edmond Yao en de Duitse actrice Cornelia Dörr voeren een gesprek over Othello. Een scherpe confrontatie tussen twee culturen. l’étranger Sur les scènes occidentales, Othello est un rôle célèbre pour comédiens noirs.

En Afrique, le personnage est inconnu. Une reconstruction européenne de « l’étranger ». Le comédien né en Côte d’Ivoire, Franck Edmond Yao et la comédienne allemande Cornelia Dörr entament une conversation autour d’Othello. Un affrontement entre deux cultures. the foreigner The character of Othello is a famous role for black actors in the Western world, but the figure is unknown in Africa. It is a European reconstruction of ‘the foreigner’. Ivory Coast-born actor

Franck Edmond Yao and German actress Cornelia Dörr start a conversation on the Othello character. A tough confrontation between two cultures.

The Beursschouwburg is showing Logobi 02 (Nov 16) and Logobi 05 (Nov 17) by gintersdorfer & Klaßen, as part of the Bits (& pieces) #2 festival – www.beursschouwburg.be concept and direction Monika Gintersdorfer | stage and set design Knut Klaßen | cast Cornelia Dörr & Franck Edmond Yao | co-production Gintersdorfer/Klaßen, Kampnagel Hamburg, Forum Freies Theater Düsseldorf | supported by Goethe Institut Brüssel

>>> www.gintersdorferklassen.org 39

NOV A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

SPOKENWORLD10

Space[NL] The cloud SA 27/11 15:00 & 19:00 + SU 28/11/2010 17:00 STARTING POINT TO Be CONFIRmeD AUDIO TOUR | IN NL (27/11) & IN eN (28/11) | 95 mIN. | € 16/12 © Dávid Lukács

het verleden van de toeKoMst Space neemt u mee op een rondleiding door het verleden van de toekomst. We schrijven 2060 en herdenken het jaar 2010, toen de mensheid de Catastrofe wist te keren dank zij The Cloud, een elektronisch neuronetwerk dat de wensen van alle mensen op aarde reguleert en harmoniseert. The Cloud (ingesproken door Viviane de Muynck) vertelt over 2010 en zo leert u ook de wereld van 2060 kennen. Door de ogen van iemand uit 2060 kijkt u naar de wereld van 2010. Dat zet u aan het denken over het leven van vandaag. ••• De voorstellingen van Space zijn theatrale documentaires, waarin met fictie de werkelijkheid wordt blootgelegd. Vorig seizoen toonden we van hen Holland Tsunami. le Passé de l’avenir Space vous propose une visite guidée du passé de l’avenir. En cette année 2060, nous commémorons 2010, où l’humanité a pu inverser la Catastrophe, grâce à The Cloud, un réseau neuronal électronique qui peut réguler et harmoniser tous les désirs de tous les humains.

The Cloud nous parle de 2010 et ainsi nous découvrons le monde de 2060. Nous observons le monde de 2010 à travers le regard d’une personne vivant en 2060. Cela donne à réfléchir sur la vie d’aujourd’hui. ••• Les spectacles de Space sont des documentaires théâtraux mettant à nu fiction et réalité. La saison passée nous avons présenté leur Holland Tsunami. the Past of the future Space takes you on a guided tour of the past of the future. It is now 2060 and we are commemorating 2010, when mankind managed to avert the Catastrophe thanks to The Cloud, an electronic neuro-network which regulates and harmonises the wishes of all the people living on earth. While The Cloud tells you about 2010, you will also learn about 2060. We look at the world in 2010 through the eyes of someone in 2060. This makes you think about life today. ••• In Space’s theatrical documentaries fiction is used to expose reality. Last season we presented their Holland Tsunami.

director Petra Ardai | text Eszter Babarczy (Cloud), Petra Ardai, Veress Anna, Bálint Solymosi | with Li Yang, Petra Ardai, Luc van Loo | voice The Cloud Viviane de Muynck | music & sound Samu Gryllus, Luc van Loo | production Space, workshop Foundation | support Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EU)

>>> Space, Design God, p. 12–15 | www.spaceworld.nl

KAAITheATeR & OIKOS PRESENT

moVinG minds/afTer The car COLLOqUIUm | TU 30/11/2010 10:00 KAAITheATeR KAAITheATeR, ImAGINe 2020 & VLAAmS TheATeR INSTITUUT/eCO PODIA PRESENT

sloW BoaT findinG an enVironmenTally responsiBle fuTure for an inTernaTional arTs pracTice CONFeReNCe | FR 26/11/2010 10:00 KAAISTUDIO’S >>> p. 90

DEC © Ernst Maréchal

Ernst Maréchal[BE] Blue key idenTiTy we 1 & Th 2/12/2010 20:30 KAAISTUDIO’S FILm & TheATRe | IN eN | € 10 tussen hier en ginder Vluchtelingen zitten letterlijk vast ergens tussen hun land van oorsprong en het land van aankomst. Blue Key Identity vertelt het verhaal van moeders en zonen die van elkaar gescheiden zijn. Het is een filmische dialoog tussen hier en ginder, een ‘glokaal’ schouwspel. ••• Met bewoners van het asielzoekerscentrum Klein Kasteeltje realiseerde regisseur Ernst Maréchal opgemerkte projecten als De Tafel Keuken en Made in Belgium.

entre iCi et là-Bas Les réfugiés sont littéralement coincés entre leur pays d’origine et leur pays d’accueil. Blue Key Identity raconte l’histoire de mères et de fils séparés les uns des autres. C’est un dialogue filmi-que entre ici et là-bas, un spectacle « glocal ». ••• Le metteur en scène Ernst Maréchal a réalisé des projets remarqués avec les demandeurs d’asile du Petit Château, comme De Tafel Keuken et Made in Belgium.

Between here and there Refugees are literally stuck somewhere between their country of origin and the country they arrive in. Blue Key Identity tells the story of mothers and sons who have become separated. It is a film dialogue between here and there, a ‘glocal’ show. ••• Director Ernst Maréchal has previously mounted a number of striking projects such as De Tafel Keuken and Made in Belgium with residents of the Klein Kasteeltje asylum-seekers centre.

Miguel Pereira[P] doo Th 2/12 20:30 + FR 3/12/2010 19:00 KAAITheATeR TheATRe + DANCe + mUSIC | IN eN | CA. 55 mIN. | € 10

retour en MozaMBiQue DOO est le fruit de la nouvelle rencontre de Miguel Pereira avec l’Afrique. Après 31 ans il est retourné dans son pays natal, le Mozambique. Il met en regard son identité européenne avec celle de l’Africain, « l’autre ». Un spectacle intense !

••• Le danseur Miguel Pereira est l’enfant terrible de la danse portugaise. Il a travaillé avec, entre autres, Jérôme Bel, Vera Mantero et Francisco Camacho. Il était à l’affiche de Spoken World 08.

terug naar MozaMBiQue DOO is het resultaat van Miguel Pereira’s hernieuwde kennismaking met Afrika. Na 31 jaar keerde hij terug naar zijn geboorteland Mozambique. In DOO confronteert hij de Europese identiteit met die van de Afrikaanse ‘ander’ en de jaren 1970 met het begin van de 21ste eeuw. Een intense performance! ••• De danser Miguel Pereira is een enfant terrible van de Portugese dans. Hij werkte met o.m. Jérôme Bel, Vera Mantero en Francisco Camacho. Hij was te gast op Spoken World 08.

BaCK to MozaMBiQue DOO is the result of Miguel Pereira’s renewed acquaintance with Africa. After 31 years he returned to his native country, Mozambique. He confronts the European identity with that of the African ‘other’. An intense performance! ••• Dancer Miguel Pereira is one of the enfants terribles of Portuguese dance. He has worked with Jérôme Bel, Vera Mantero and Francisco Camacho. He was our guest during Spoken World 08.

concept Miguel Pereira | performers Bernardo Fernando (PAK), Miguel Pereira | live music Jari Marjamäki | production o Rumo do Fumo | co-production Alkantara, Théâtre National de Bordeaux en Aquitaine | co-produced by Next Step with the support of the Culture Program of the European Union | Brussels performances supported by the Embassy of Portugal

>>> www.orumodofumo.com 41

DEC SPOKENWORLD10

Bernier & Martin[FR] X eT y c/ france... plaidoirie pour une Jurisprudence FR 3/12/2010 20:30 KAAITheATeR GePeRFORmD PLeIDOOI/PLAIDOIRIe PeRFORmée | eN FR, SImULTAANVeRTALING IN NL 45 mIN. + DISCUSSION | € 10 © Marc Domage

Canevet in het recht van intellectuele eigendom. ••• De Franse kunstenaars Patrick Bernier en Olive Martin werken vaak rond migratie en identiteit, in foto’s, installaties, films, performances en teksten.

auteursreCht en vreeMdelingenreCht Twee advocaten nemen het op voor X, een immigrant zonder papieren die het land moet verlaten. Zij gebruiken het auteursrecht om het vreemdelingenrecht buitenspel te zetten: ze stellen X voor als de auteur van ‘een immaterieel kunstwerk in wording’ dat hij maakt in samenwerking met de Europese kunstenaar-met-papieren Y. De advocaten op de scène zijn dat ook in het echte leven: Sylvia Preuss-Laussinotte is gespecialiseerd in vreemdelingenrecht, Sébastien

droit d’auteur et droit des étrangers Deux avocats défendent X, un immigré sans papiers que l’on veut expulser du territoire. Ils réfèrent à la législation du droit d’auteur pour invalider le droit des étrangers : ils présentent X comme l’auteur d’une « œuvre d’art immatérielle en devenir » qu’il crée en collaboration avec l’artiste européen Y, en possession de papiers. Les avocats sur scène le sont aussi dans la réalité : Sylvia Preuss-Laussinotte est spécialiste du droit des étrangers, Sébastien Canevet du droit de la propriété intellectuelle.

••• Les artistes français Patrick Bernier et Olive Martin réalisent des photographies, des installations, des films et des performances qui s’articulent souvent autour de la question de la migration et de l’identité. law of CoPyright and iMMigration laws Two lawyers speak in defence of X, an immigrant with no papers who is to be deported. The lawyers on stage are also lawyers in real life: Sylvia PreussLaussinotte specialises in immigration law and Sébastien Canevet in the law on intellectual property. ••• The French artists Patrick Bernier and Olive Martin often work on the themes of migration and identity, using photos, installations, films, performances and text.

concept Patrick Bernier, olive Martin | performance Sébastien Canevet, Sylvia Preuss-Laussinotte | production Les Laboratoires d'Aubervilliers

>>> www.plaidoiriepourunejurisprudence.net A KAAITHEATER PRODUCTION

Joost Vandecasteele[BE] aTTack of The killer Z’s FR 3/12 20:30 + SA 4/12/2010 19:00 KAAISTUDIO’S STAND-UPCOmeDy | IN NL | PRemIèRe | € 10 Theaterfestival 2010). Dit jaar nodigen we hem opnieuw uit om iets te zeggen over ‘de staat van de wereld’. stand-uP Un spectacle qui oscille intelligemment entre la stand-up comedy et le théâtre, entre l’analyse factuelle et la fiction. stand-uP A performance that cleverly balances on the boundary between stand-up comedy and theatre, and between fact and fiction.

van en door Joost Vandecasteele | opdracht en productie Kaaitheater >>> www.joostvandecasteele.be 42

een Paar MoPPen Na alle B-films, nu ook op het podium: het zombiegenre! Houdt u klaar voor een heuse B-voorstelling: zonder middelen, zonder effecten, misschien met een paar moppen, maar zeker met veel gedoe. Eén man probeert ons voor te bereiden op de komst van miljarden… ••• Voor Spoken World 09 maakte Joost Vandecasteele op vraag van het Kaaitheater Otaku, een voorstelling die slim balanceerde op de grens tussen standupcomedy en theater, tussen feitelijke analyse en fictie (geselecteerd voor Het

DEC SPOKENWORLD10

Lotte van den Berg[BE] cold Turkey SA 4/12/2010 20:30 KAAITheATeR LeCTURe PeRFORmANCe | IN NL, FR & eN | mAX. 90 mIN. | € 10 © Lotte van den Berg

een atelier in Kinshasa De Nederlandse theatermaakster Lotte van den Berg en enkele collega-kunstenaars verblijven momenteel in de Congolese hoofdstad Kinshasa. In een container neergezet in een buitenwijk van de stad, heeft de groep een atelier ingericht van waaruit zij allerlei artistieke projecten coördineren. Via diverse media worden bewoners van Kinshasa en van de Nederlandse stad Dordrecht met elkaar in gesprek gebracht. Cold Turkey is een eerste verslag, van waaruit meer podium- en kunstprojecten ontwikkeld zullen worden. ••• Lotte van den Berg (ex-Toneelhuis) realiseerde een reeks zeer beeldende voorstellingen die zich zowel in theaterzalen als in de publieke ruimte afspeelden.

un atelier à Kinshasa La créatrice néerlandaise de théâtre Lotte van den Berg et quelques collègues artistes résident actuellement dans la capitale congolaise Kinshasa. Dans un conteneur installé dans un faubourg de la ville, le groupe crée un atelier à partir duquel ils coordonnent différents projets artistiques. Par le biais de divers médias, les habitants de Kinshasa et de la ville néerlandaise de Dordrecht sont mis en communication. Cold Turkey est un premier compte rendu, à partir duquel différents projets scéniques et artistiques seront développés. ••• Lotte van den Berg (ex-Toneelhuis) a réalisé une série de spectacles hautement visuels, qui se sont donnés tant dans des salles de théâtre que dans l’espace public.

a worKshoP in Kinshasa The Dutch theatre-maker Lotte van den Berg and several fellow artists are currently in Kinshasa, the Congolese capital. In a container deposited in a suburb of the city, the group is setting up a workshop from where they coordinate artistic projects. Through various media the inhabitants of Kinshasa and of the Dutch city of Dordrecht are brought into dialogue with one another. Cold Turkey is their first report, from which other performing and art projects will be developed. ••• Lotte van den Berg (ex-Toneelhuis) has presented a series of extremely visual performances that have been staged both in theatres and the public space.

The Kinshasa 2010 traject is produced by oMSK (Dordrecht) and co-produced by Kunstenfestivaldesarts (Brussels), a.o.

>>> Schwalbe, Spaar ze... p. 87 | www.omsk.nl 43

DEC A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Superamas[AT/FR] youdream (acTion/cuT) FR 10 & SA 11/12/2010 20:30 KAAITheATeR TheATRe/COmeDy | IN eN | € 16/12 | eXTRA! FOCUS SUPERAMAS: 10/12, 18:00–19:30, SEE P. 104 © Giannina Urmeneta ottiker

manière ludique comment romancer la réalité. Au cours de la saison passée, Superamas a travaillé à cette production au Kaaitheater où le collectif a montré une première version de ce projet ambitieux. À présent, nous présentons la version théâtrale intégrale.

uw drooM gerealiseerd Het internet is alomtegenwoordig, nu ook in het theater! Superamas nodigt u uit om uw dromen te posten op een site (het adres wordt later bekendgemaakt). Misschien boft u en zal u uw droom gerealiseerd zien, live op de scène of in een filmprojectie. De theaterwetten worden op die manier doorbroken en de theaterervaring wordt een nieuwe belevenis, waarbij de toeschouwers zich zowel in de zaal, op de scène als op het internet bevinden. Is het platform Youdream een van de laatste plekken waar je legaal je eigen identiteit kan (her)modeleren, je politieke frustraties kan spuien of een gebrek aan intimiteit compenseren? ••• Met Youdream maakt Superamas zowel een theatervoorstelling als een tv-serie. Het is een volgende stap in een œuvre dat op een speelse manier onderzoekt hoe we de werkelijkheid fictionaliseren. Vorig jaar werkte Superamas aan deze voorstelling in het Kaaitheater en toonde het een eerste

versie van dit ambitieuze project. Nu tonen we de volledige theaterversie. votre rêve exauCé L’internet est omniprésent, à présent aussi au théâtre ! Superamas vous invite à livrer vos rêves sur un site (dont l’adresse vous sera communiquée ultérieurement). Peut-être aurez-vous la chance de voir votre rêve devenir réalité, en direct sur scène ou projeté sur grand écran. Les lois du théâtre sont ainsi transcendées et l’expérience théâtrale se transforme en une nouvelle aventure : le public est à la fois dans la salle, sur scène et sur la Toile. La plateforme Youdream est-elle le dernier lieu où l’on puisse légalement (re)modeler sa propre identité, exprimer ses frustrations politiques et compenser son manque d’intimité ? ••• Avec Youdream, Superamas crée à la fois un spectacle de théâtre et une série télévisée. Il s’agit d’une nouvelle étape dans une œuvre qui étudie de

your dreaM CoMe true The internet is everywhere, and now in the theatre too! Superamas invite you to post your dreams on a site (the address will be announced later). You may be lucky enough to see your dream come true, either live on stage or in a film. And so the laws of theatre are broken and it will be a new theatre experience, with spectators in the auditorium, onstage and on the internet. Is the Youdream platform one of the last places where you can legally mould (or remould) your identity, air your political frustrations or compensate for a lack of intimacy? ••• In Youdream, Superamas create both a theatre performance and a TV serial. It is the next step in an oeuvre that playfully examines how we fictionalise reality. Last year Superamas worked on this production in Kaaitheater and presented a first version of this ambitious project. We now present the full stage version.

concept Superamas | realized & performed by Esther Linley, Karen Lambaek, Agata Maszkiewicz, Diederik Peeters, Roch Baumert, Peter Connelly, Martin Schwab, Superamas | production Superamas vzw | delegate producer Mokum vzw for Superamas vzw | co-production Kaaitheater, Vooruit (Ghent), Buda (Kortrijk), en-knap/spanish fighters (Ljubljana), Szene Salzburg | co-realization ImPulsTanz (Vienna), workSpaceBrussels, brut (Vienna)

>>> www.superamas.com 44

DEC Eleanor Bauer[uS/BE] (BiG Girls do BiG ThinGs) FR 10 & SA 11/12/2010 20:30 KAAISTUDIO’S DANCe/PeRFORmANCe | PARTLy IN eN | 50 mIN. | € 10

grandeur et fragilité La saison passée, la jeune chorégraphe Eleanor Bauer a clôturé le festival WoWmen! de manière grandiose avec ce solo. Bauer est « une grande fille », au sens propre et figuré : danseuse, chanteuse et comédienne de grand talent. Un vieil homme lui a un jour dit qu’elle est un ours polaire qui danse comme un cygne. Le costume d’ours polaire et le cygne noir du Lac des Cygnes constituent le fil rouge de ce spectacle. Bauer : « La pièce regorge de références à des personnages et des expressions importantes, allant de Patsy Cline à Ice Cube, et de Martha Graham à Karen Finley. Avec cette donnée, je travaille en termes d’échelle, de volume

de BuitenKant Vorig seizoen sloot de jonge choreografe Eleanor Bauer het WoWmen!-festival in grandeur af met deze solo. Bauer is letterlijk en figuurlijk een ‘big girl’, een getalenteerde danseres, zangeres en actrice. Een oude man vertelde haar ooit dat ze een ijsbeer is die danst als een zwaan. Het ijsberenkostuum en de zwarte zwaan uit het Zwanenmeer zijn een rode draad doorheen de voorstelling. Bauer: ‘Het stuk zit vol verwijzingen naar grote personae en expressies, van Patsy Cline tot Ice Cube, van Martha Graham tot Karen Finley. Ik werk daarmee in termen van schaal, van afmetingen en volume, van fragiliteit en aarzeling tot absolute extravagantie.’ Een solo waar het spelplezier van afdruipt. ••• In 2004 maakte Bauer, toen nog studente bij PARTS, de hilarische solo ELEANOR! Nadien volgden Dig my aura (2007) en At Large (2008). Bauer is dit seizoen ook te zien in The Song van Rosas. Het Kaaitheater coproduceert haar nieuwe voorstelling The Newest Age die in februari in première gaat.

et de mesures, de fragilité et de doute, jusqu’à l’extravagance absolue. » Un solo qui respire le plaisir de jouer. ••• En 2004, Bauer, encore étudiante à PARTS, a créé le solo désopilant ELEANOR!. Ont ensuite suivi Dig my aura (2007) et At Large (2008). Cette saison, on peut aussi voir Eleanor Bauer dans The Song de Rosas. Le Kaaitheater coproduit son nouveau spectacle, The Newest Age, dont la première aura lieu en février. grandeur and vulneraBility Last season, the young choreographer Eleanor Bauer closed the WoWmen! Festival with this solo. She is literally and figuratively a big girl, a talented dancer, singer and comedian. An old man once told her she was a polar bear who dances like a swan. The polar bear costume and the black swan from Swan Lake form a thread that runs through her performance. Bauer: ‘This piece is full of big personas and expressions, from Patsy Cline to Ice Cube and Martha Graham to Karen Finley. I work on them in terms of scale, on gradients of size and volume, from fragility and hesitation to absolute extravagance.’ A solo where the dancer’s delight in performing is tangible. ••• In 2004, while still a student at PARTS, Bauer created the hilarious solo ELEANOR!. This was followed by Dig my aura (2007) and At Large (2008). This season, she can also be seen in Rosas’ The Song. The Kaaitheater is coproducing her latest piece, The Newest Age, which opens in February.

‘het stuk is niet alleen vernuftig en virtuoos, het is komisch op de koop toe… één spetterend vuurwerk van acteerplezier. Om zelf te ontdekken. en niet te missen.’ **** — De Morgen

‘The performance is not only ingenious and a masterpiece, it is also amusing… a dazzling display of the pleasure to be derived from acting. Discover it for yourself. Don’t miss it!’ **** — De Morgen newspaper

concept & performance Eleanor Bauer | costumes Ada Rajszys | music Jean Sibelius, willie Nelson | production Caravan Production vzw for Good Move vzw | co-production Vooruit Gent, workspace Brussels

>>> Eleanor Bauer, The Newest Age, p. 59 | www.goodmove.be 45

DEC EXTRA mUROS

BOzAR & KAAITheATeR PRESENT

Ictus[BE] drumminG (steve reich) mO 20/12/2010 20:00 PALeIS VOOR SChONe KUNSTeN/PALAIS DeS BeAUX ARTS rue Ravensteinstraat 23 mUSIC | ReRUN | 75 mIN. | € 25/20 (cannot be included in Kaai Abo | Other price categories: see Bozar) © Ictus

vrolijK en wild Steve Reich voltooide Drumming in de herfst van 1971. Het is een sleutelwerk dat de balans opmaakt en tegelijk de toekomstige evolutie van de componist laat voorvoelen. Jean Luc Plouvier: ‘Het kan als het laatste radicale werk van Reich worden beschouwd: het vormt het sluitstuk van een vrolijke en wilde tijd van avant-gardistisch en onverzettelijk minimalisme. Met de diversiteit van de timbres, de soepelheid van de procédés, de structuur in vier bewegingen, het lange dionysische einde, staat dit werk aan het begin van de evolutie die Reich tot een synthese tussen het minimalisme en het klassieke erfgoed zal brengen. Zoals elk stuk van Reich, krioelt Drumming van subtiel gedoseerde, minuscule coups de théâtre, die het proces dramatiseren zonder de flux ervan aan te tasten: de introductie van een nieuw instrument, registerveranderingen, melodische permutaties...’ ••• Op voorstel van Anne Teresa De Keersmaeker, die in 1998 voor Rosas een choreografie op dit werk had gemaakt, werd Drumming in 2000 in het repertoire van Ictus opgenomen. Het is een niet te missen ‘evergreen’ van het ensemble.

joyeuse sauvagerie Steve Reich a achevé Drumming à l’automne 1971. Il s’agit d’une œuvre-clé, qui établit le bilan de l’œuvre du compositeur tout en laissant présager ses orientations futures. Jean-Luc Plouvier : « Elle peut être considérée comme la dernière des oeuvres radicales de Reich : elle clôture, avec une joyeuse sauvagerie, l’époque du minimalisme comme avant-garde et intransigeance. Par la diversité de ses timbres, la souplesse de ses procédés, sa structuration en quatre mouvements, sa longue fin dionysiaque, Drumming amorce le long chemin que suivra Reich vers une synthèse entre minimalisme et héritage classique. Comme toutes les pièces du compositeur, Drumming fourmille de minuscules coups de théâtre, finement dosés, qui dramatisent le processus sans en altérer le flux : entrée d’un nouvel instrument, changements de tessitures, permutations mélodiques ... » ••• Sur proposition d’Anne Teresa De Keersmaeker, qui avait réalisé en 1998 une chorégraphie éponyme pour Rosas, Drumming a été porté au répertoire d’Ictus en 2000. Un evergreen de l’ensemble à ne pas rater.

Cheerful and savage Steve Reich completed Drumming in the autumn of 1971. It is a key work that simultaneously draws up a balance of his work and anticipates his future development. Jean Luc Plouvier: ‘One could regard it as Reich’s last radical work: it is the conclusion of a cheerful and savage period of uncompromising avant-garde minimalism. The diversity of timbres, the suppleness of the processes, the structure in four movements and the long Dionysian ending place this work at the start of the evolution that led Reich to a synthesis of minimalism and classical tradition. Like all his work, Drumming is full of subtly dosed minuscule coups de théâtre which dramatise the process without spoiling its flux: the introduction of a new instrument, changes in register, melodic permutations, and so on.’ ••• At the suggestion of Anne Teresa De Keersmaeker, who created a choreography based on this work for Rosas in 1998, Drumming was included in Ictus’ repertoire in 2000. This is one of the ensemble’s evergreens you should not miss.

« L'équilibre entre précision mécanique et expression ludique est parfait. » — Le Monde

Ictus Georges-Elie octors, Gerrit Nulens, Miquel Bernat, Géry Cambier, Michael weilacher, Jessica Ryckewaert, Tom De Cock, Koen Plaetinck, percussion; Michael Schmid, flute; NN, soprano; NN, alto | sound direction Alex Fostier | production Eric Verberdt

>>> Ictus, Liquid Room #2, p. 56 | www.ictus.be 46

DEC ROSAS, DemUNT/LA mONNAIe & KAAITheATeR PRESENT

Rosas[BE] The sonG

anne Teresa de keersmaeker/ann Veronica Janssens/michel françois

TU 21 & we 22/12 20:30 + Th 23/12/2010 19:00 KAAITheATeR DANCe | ReRUN | 110 mIN. | € 25/20 (CAT. 1), € 20/16 (CAT. 2) | eXTRA! THE SONG UNPLUGGED + PARTY: 23/12

un vol d’étourneaux Neuf hommes et une femme tourbillonnent sur la scène comme un vol d’étourneaux, libres, comme lâchés dans les airs. Les configurations changent à une vitesse fulgurante et ne peuvent être décrites en paroles… L’enjeu consiste à retrouver l’essence de ce que peut être un spectacle. Pour The Song, Anne Teresa De Keersmaeker a travaillé en étroite collaboration avec les plasticiens Ann Veronica Janssens et Michel François. De même que la chorégraphie revient au corps essentiel, la scène est

een vluCht sPreeuwen Negen mannen en één vrouw wervelen over de scène als een vlucht spreeuwen, vrij, als losgeslagen in de lucht. De configuraties wisselen bliksemsnel en zijn met geen woorden te beschrijven… De inzet is: de weg terugvinden naar de essentie van wat een voorstelling kan zijn. Voor The Song werkte Anne Teresa De Keersmaeker nauw samen met de beeldend kunstenaars Ann Veronica Janssens en Michel François. Zoals de choreografie terugkeert naar het essentiële lichaam, zo wordt de scène belicht vanuit één enkele lichtbron en wordt de ruimte gedefinieerd door het ophangen van één enkel doek, dat op essentiële momenten een beweging uitvoert. Er is veel stilte in The Song tot een bruiteuse met enkele geluiden onze oren wakker roept. Op het einde van de voorstelling ontstaat er letterlijk een song, uit The White Album van The Beatles. ••• The Song spreekt over een terugkeer van De Keersmaeker, Janssens en François naar hun bronnen, maar ook over onze chaotisch transformerende wereld. Een indrukwekkende en radicale voorstelling die we graag opnieuw op de affiche zetten.

éclairée à partir d’une source lumineuse unique et l’espace est défini en y accrochant une seule toile, qui exécute des mouvements à des moments cruciaux. Il y a beaucoup de silences dans The Song, jusqu’à ce qu’une bruiteuse réveille nos oreilles avec quelques sons. Vers la fin du spectacle, surgit littéralement une chanson, un extrait du White Album des Beatles. ••• The Song traite du retour de De Keersmaeker, Janssens et François à leurs sources, mais aussi de notre monde chaotique, en pleine mutation. Un spectacle radical et impressionnant que nous sommes heureux de porter à nouveau à l’affiche. a floCK of starlings Nine men and one woman whirl across the stage like a flock of starlings, free, completely liberated in the air. The configurations change at lightning speed and are impossible to describe…

The fundamental idea is to find the way back to the essence of what a performance can be. To create The Song, Anne Teresa De Keersmaeker cooperated with the artists Ann Veronica Janssens and Michel François. Just as the choreography returns to the essence of the body, the stage is illuminated from a single source of light, and the space is defined by a single curtain which makes a movement at crucial moments. There is a great deal of silence in The Song until a sound effects woman abruptly awakens our hearing with a few sounds. Towards the end of the performance a song is literally born: a Beatles song from the White Album. ••• The Song speaks of a return of these artists to their sources, but also of our chaotic, transforming world. We are pleased to be putting this impressive and radical performance on the bill again.

a performance by Anne Teresa De Keersmaeker, Ann Veronica Janssens, Michel François | created with and performed by Pieter Ampe, Bostjan Antoncic, Eleanor Bauer, Carlos Garbin, Matej Kejzar, Mark Lorimer, Mikael Marklund, Simon Mayer, Michael Pomero, Sandy williams | foley artist Céline Bernard | scenography Ann Veronica Janssens, Michel François | production Rosas | co-production De Munt/La Monnaie Brussels, Théâtre de la Ville Paris, Grand Théâtre de Luxembourg, Concertgebouw Brugge | co-presentation Rosas, De Munt/La Monnaie, Kaaitheater | supported by Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EU)

>>> www.rosas.be 47

DEC Needcompany[BE] needlapB 17 we 22 & Th 23/12/2010 20:30 KAAISTUDIO’S wORK IN PROGReSS | IN eN | € 10 © François Tourot

ongeliMiteerde vrijheid ‘Er is een duidelijk onderscheid tussen onze voorstellingen en de Needlapbs’, zegt Jan Lauwers, regisseur en artistiek leider van Needcompany. ‘In de voorstellingen heeft het dramaturgische onderzoek dat tijdens de repetities gevoerd werd, een zo transparant mogelijke vorm gekregen, klaar voor communicatie met het publiek. De Needlapbs vormen de kern van ons werk, maar het werkproces is nog vloeibaar en dynamisch en heeft nog geen definitieve vorm. Een Needlapb is een open denkruimte met ongelimiteerde vrijheid.’ Needlapb biedt een unieke kans om een blik te werpen in de keu-ken van Needcompany. ••• In het voorjaar van 2010 schreef Jan Lauwers een nieuwe theatertekst, De kunst der vermakelijkheid, voor de eerste creatie die hij als artist-in-residence zal maken in het Weense Burgtheater. Needlapb 17 wordt aan deze tekst gewijd.

liBerté illiMitée « Il y a de toute évidence une différence entre nos spectacles et les Needlapbs », affirme Jan Lauwers, metteur en scène et directeur artistique de Needcompany. « Dans les spectacles, on tente de formaliser l’analyse dramaturgique menée lors des répétitions avec le plus de transparence possible, afin de permettre une communication avec le public. Les Needlapbs constituent l’essence de notre travail, mais le processus est encore fluide et dynamique, il n’a pas encore de forme définitive. Un Needlapb est un espace de réflexion ouverte et de liberté illimitée. » Needlapb offre une occasion unique de jeter un coup d’œil dans la cuisine interne de Needcompany. ••• Au printemps 2010, pour sa première création en tant qu’artiste en résidence au Burgtheater à Vienne, Jan Lauwers a écrit L’art du divertissement, un nouveau texte de théâtre, auquel est consacré Needlapb 17.

unliMited freedoM ‘There is a clear distinction between our productions and the Needlapbs,’ says Jan Lauwers, stage director and artistic head of Needcompany. ‘In the stage productions, the drama-turgical research carried out during rehearsals assumes the most transparent form possible, ready for communication to the audience. The Needlapbs are the core of our work, and the working process there is still fluid and dynamic and has not yet taken on its final form. A Needlapb is an open conceptual space with unlimited freedom.’ Needlapb offers a unique opportunity to catch a glimpse of Needcompany’s inner workings. ••• In the spring of 2010 Jan Lauwers wrote a new play called The Art of Entertainment for the first production he will stage as artist-in-residence at the Burgtheater in Vienna. Needlapb 17 is devoted to this play.

text Jan Lauwers | with Needcompany ensemble and special guests of the Burgtheater | production management Luc Galle | production Needcompany (Brussels), Burgtheater (wien) | support Vlaamse overheid

>>> Needcompany/Jan Lauwers, The Deer House, p. 31 | www.needcompany.org 48

JAN Meg Stuart/damaged goods[uS/BE] aTelier Th 13, FR 14 & SA 15/01/2011 20:30 KAAISTUDIO’S DANCe/PeRFORmANCe | PRemIèRe | € 10

seMenCes et MurMures Après la chorégraphie de groupe Do Animals Cry, la chorégraphe Meg Stuart revient à la miniature, à la semence, au murmure. Elle s’empare du bâtiment des Kaaistudio’s et le transforme en atelier, où de nouvelles choses peuvent germer et se développer. Pas de paroles, rien que des visions et des sensations, des sonorités et de la nostalgie. Lâchez ce que vous savez et pénétrez dans la pépinière alchimique de Meg Stuart. ••• En 1991, Disfigure Study, le premier spectacle de la danseuse et chorégraphe états-unienne Meg Stuart, l’a d’emblée propulsée sur l’avant de la scène internationale. Au cours des années qui ont suivi, elle a construit un répertoire impressionnant, composé de productions célèbres comme Highway 101, Alibi, LOVE, FORGERIES AND OTHER MATTERS, BLESSED, It’s not funny et Do Animals Cry.

KieMen en gefluister Na de groepschoreografie Do Animals Cry keert choreografe Meg Stuart terug naar de miniatuur, de kiem, het gefluister. Ze palmt het gebouw van de Kaaistudio’s in en transformeert het tot een atelier, een werkplaats waar nieuwe dingen in aangroei en ontwikkeling zijn. Hier passen geen woorden, enkel visioenen en sensaties, geluiden en nostalgie. Laat los wat je weet en treed binnen in Stuarts alchemistische broeikas! ••• De Amerikaanse danseres en choreografe Meg Stuart zette zich in 1991 meteen op de kaart van de internationale danswereld met haar debuut Disfigure Study. De afgelopen twintig jaar bouwde ze een stevig repertoire uit, met befaamde voorstellingen als Highway 101, Alibi, LOVE, FORGERIES AND OTHER MATTERS, BLESSED, It’s not funny en Do Animals Cry. Haar gezelschap Damaged Goods resideert in het Kaaitheater, en nagenoeg al haar werk is er te zien.

Sa compagnie, Damaged Goods est en résidence au Kaaitheater, où l’on a pu voir quasi toute son œuvre. seeds and MurMurs After the group choreography Do Animals Cry, choreographer Meg Stuart is returning to the miniature, the seed, the murmur. Shedding one’s skin, discarding possessions and moulting are all preparations for a new life. Asking questions about adaptation, regeneration and fate, Damaged Goods turns the Kaaistudio’s into a working space/sweat lodge with no immediate results. We don’t know who we are (or what we will find) but you are welcome to have a look in the Atelier. There are no words for this. Only vision and sensations, noise and nostalgia. The practice of alchemy, is it wishful thinking or a greedy resistance to the nature of things? ••• In 1991, American dancer and choreographer Meg Stuart put herself straight onto the international dance map with her debut Disfigure Study.

Over the past twenty years she has built up a considerable repertoire comprising such renowned performances as Highway 101, Alibi, LOVE, FORGERIES AND OTHER MATTERS, BLESSED, It’s not funny and Do Animals Cry. Her dance company Damaged Goods is in residence at the Kaaitheater, where most of her work can be seen.

concept Meg Stuart | production Damaged Goods (Brussels)

>>> Philipp Gehmacher, walk+talk, p. 71–72 | www.damagedgoods.be 49

JAN Mark Tompkins/I.d.A.[FR] Black’n’Blues – a minsTrel shoW FR 14 & SA 15/01/2011 20:30 KAAITheATeR mUSICAL | IN eN | 75 mIN. | € 16/12 © Gilles Toutevoix

dont le Kaaitheater a présenté précédemment Song and Dance, ANIMAL et Hommages.

zwart gesChMinKt Mark Tompkins is een fervent liefhebber van het 20e-eeuwse Amerikaanse entertainment, van vaudeville en slapstick tot stand-upcomedy en rap. Met BLACK’N’BLUES gaat hij terug naar een voorloper daarvan, de minstrel show of blackface minstrelsy, immens populair in Amerika vanaf 1830. Blanke mannen met zwart geschminkt gezicht imiteerden zwarte mannen én vrouwen. Deze parodiërende shows beeldden de AfroAmerikanen uit als lui, bijgelovig en dom. BLACK’N’BLUES zet blanke en zwarte mannen en vrouwen op de scène. Het neemt verschillende machtsverhoudingen op de korrel: blank en zwart, man en vrouw, onderdrukker en verdrukte, slaaf en meester. De performers zingen, dansen en acteren een resoluut hedendaagse minstrel show. ••• Cabaret en music hall, travestie en erotiek zijn steevast de inspiratiebronnen van de Amerikaans-Franse choreograaf Mark Tompkins. U kon hem eerder al in het Kaaitheater zien met Song and Dance, ANIMAL en Hommages.

griMés en noir Mark Tompkins est un amateur fervent du divertissement états-unien du XXe siècle, du vaudeville et du burlesque à la stand-up comedy et au rap. Avec BLACK’N’BLUES, il retourne à un genre précurseur, le minstrel show ou blackface minstrelsy, très populaire aux États-Unis dès 1830. Des hommes blancs se noircissaient le visage et imitaient les hommes et les femmes noirs. Ces spectacles parodiques dépeignaient les Afro-Américains comme des gens paresseux, superstitieux et stupides. BLACK’N’BLUES porte à la scène des hommes et des femmes noirs et blancs. Le spectacle prend à partie différents rapports de force : blanc et noir, homme et femme, oppresseur et opprimé, maître et esclave. Les performeurs chantent, dansent et jouent un minstrel show résolument contemporain. ••• Cabaret et music-hall, travestisme et érotisme sont d’immanquables sources d’inspiration du chorégraphe américano-français Mark Tompkins,

BlaCKened faCes Mark Tompkins is a devotee of 20thcentury American entertainment, ranging from vaudeville and slapstick to stand-up comedy and rap. In BLACK’N’BLUES he goes back to one of its predecessors, the minstrel show or blackface minstrelsy, which was hugely popular in America after 1830. White men with blackened faces imitated black men and women. These spirited parodies portrayed Afro-Americans as lazy, superstitious and unintelligent. BLACK’N’BLUES brings both white men and black men and women to the stage. It examines various power relationships: white and black, man and woman, oppressor and suppressed, slave and master. The performers sing, dance and act in a minstrel show that is resolutely contemporary. ••• The American-French choreographer Mark Tompkins is invariably inspired by cabaret and music hall, cross-dressing and eroticism. He has already appeared in the Kaaitheater with Song and Dance, ANIMAL and Hommages.

artistic direction Mark Tompkins | with Séverine Bauvais, Geoffrey Carey, Mathieu Grenier, Marta Izquierdo, Dorothée Munyaneza, Isnelle da Silveira | scenography, costumes Jean-Louis Badet | light, technical direction Rodolphe Martin | administration, touring Amelia Serrano | administrative assistant Sandrine Barrasso | production I.D.A. MARK ToMPKINS (Paris) | co-production (t.b.c.) Parc de la Villette-Résidences d’Artistes 2010 (Paris), CDC/Biennale de danse du Val-de-Marne, Centre Chorégraphique National de Tours – Bernardo Montet au titre de l’accueil studio, avec le soutien du Théâtre Edwige Feuillère à Vesoul pour une résidence de création | support DRAC Ile-de-France, Ministère de la culture et de la communication au titre de l’Aide à la compagnie

>>> www.idamarktompkins.com 50

JAN Abke Haring[BE] houT FR 21 & SA 22/01/2011 20:30 KAAISTUDIO’S TheATeR | IN NL | € 16/12 © Jespers & Jespers

hout Met sPlinters Abke Haring schrijft een nieuwe theatertekst voor spelers Louis van der Waal, Ward Weemhoff en zichzelf. Ze geeft hem als motto een citaat van Friedrich Nietzsche mee: ‘De mensen geloven in de waarheid van datgene waarvan ze zien dat anderen er sterk in geloven.’ Over de kracht van geloof in de ander en gedwongen participatie. Volharding en overgave als gereedschap. Blind vertrouwen. Hout met splinters. ••• Abke Haring studeerde in 2002 af aan Studio Herman Teirlinck met Nageslachtsfarce. Nadien volgden Maison fragile, Kortstond en Hoop (selectie Theaterfestival 2006). Haar vorige theaterstuk Linoleum/Speed ging in première in de Kaaistudio’s. Sinds kort is ze een van de makers van Toneelhuis. Eerder werkte ze als actrice of auteur samen met o.m. Guy Cassiers, Lotte van den Berg, Josse De Pauw, Marlies Heuer, Ruud Gielens en Luk Perceval. Voor Hout werkt ze opnieuw samen met haar vaste scenograaf Jean Bernard Koeman en met klankkunstenaar Senjan Jansen.

du Bois à éChardes Abke Haring écrit un texte de théâtre pour les comédiens Louis van der Waal, Ward Weemhoff et elle-même. Elle lui donne pour devise la citation de Friedrich Nietzsche : « Les gens croient à la vérité en laquelle ils voient les autres avoir profondément foi. » ••• Abke Haring a achevé ses études au Studio Herman Teirlinck en 2002, avec Nageslachtsfarce. Ensuite, elle a réalisé Maison fragile, Kortstond et Hoop. La première de sa pièce précédente, Linoleum/Speed, a eu lieu aux Kaaistudio’s. Depuis peu, elle a rejoint les créateurs de la Toneelhuis. wood with sPlinters Abke Haring is writing a new play for the actors Louis van der Waal, Ward Weemhoff and herself. As a motto she has picked a quote from Friedrich Nietzsche: ‘People believe in the truth of that which they see others profoundly believe in.’ ••• In 2002 Abke Haring graduated from Studio Herman Teirlinck with Nageslachtsfarce. This was followed by Maison fragile, Kortstond and Hoop. Her previous play, Linoleum/Speed, had its premiere in the Kaaistudios. She recently became one of the theatremakers at Toneelhuis.

verkoolde honden na het kampvuur gratis ijsjes achteraf optellen en aftrekken humor in een nauw vaasje

‘Een geslaagde combinatie. Het gepolijste spel van Heuer wordt mooi bekrast door de ruwe diamant Haring.’ — De Standaard over Linoleum/Speed

>>> www.toneelhuis.be 51

JAN A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Jan Ritsema[NL/FR] oidipous, my fooT FR 21 & SA 22/01/2011 20:30 KAAITheATeR TheATRe | PRemIeRe | IN eN | € 16/12 Jan Ritsema © Talal Al-Muhanna

Jan ritsema, Xavier le roy, krõõt Juurak, maria hassabi, marten spangberg, perrine Bailleux, Bojana cvejić, neto machado, luis miquel felix, Tea Tupajic, manon santkin, emma kim-hagdahl, a.o.

BurningiCe#4 De vierde editie van Burning ice wordt gebouwd rond Oidipous, my foot. La quatrième édition de Burning ice s’articule autour de Oidipous, my foot. The fourth Burning ice will be built around Oidipous, my foot. >>> p. 90–92

een Paradijs van oPties De mythe van Oedipus die zijn vader doodt en zijn moeder huwt is een van de invloedrijkste verhalen van de westerse cultuur. Ze werd in de 5de eeuw v.C. vereeuwigd door de Griekse theaterauteur Sophokles. Oidipous, my foot vertrekt van heel andere inzichten en uitgangspunten dan Sophokles. Déze Oedipus neemt zijn lot in eigen handen en zijn mogelijke lotsbestemmingen zijn ontelbaar. Oidipous, my foot is een oefening ‘to see life as a pleasant swimming in this paradise of options’. ••• Jan Ritsema is de regisseur van legendarische Kaaiproducties als Wittgenstein Incorporated (1990) en Kopnaad (1995) en de oprichter en bezieler van het in Frankrijk gevestigde PerformingArtsForum. Samen met vijftien performers zet hij een theatrale show op met stilistische verwijzingen naar het werk van Ariane Mnouchkine, The Wooster Group, Bob Wilson, William Forsythe en The Nature Theater of Oklahoma.

un Paradis d’oPtions Le mythe d’Œdipe qui tue son père et épouse sa mère est l’une des histoires les plus influentes de la culture occidentale. Elle fut immortalisée au Ve siècle av. J.-C. par l’auteur dramatique grec Sophocle. Oidipous, my foot adopte des considérations et des points de départ très différents de Sophocle. Cet Œdipe-ci prend son propre sort en main et ses possibles destinées sont innombrables. Oidipous, my foot est un exercice « pour voir la vie comme une partie de natation dans ce paradis d’options ». ••• Jan Ritsema est le metteur en scène de productions légendaires du Kaai telles que Wittgenstein Incorporated (1990) et Kopnaad (1995). Il est également le fondateur et inspirateur du PerformingArtsForum, installé en France. Avec quinze performeurs il monte un spectacle théâtral aux références stylistiques à l’œuvre d’Ariane Mnouchkine, The Wooster Group, Bob Wilson, William Forsythe et The Nature Theater of Oklahoma.

Paradise of oPtions The myth of Oedipus, who kills his father and marries his mother, is one of the most influential stories in Western culture. It was immortalised in the 5th century BC by the Greek dramatist Sophocles. Oidipous, my foot is based on insights and principles completely different from those of Sophocles. This Oedipus takes his fate into his own hands and his potential destinies are countless. Oidipous, my foot is an exercise in ‘seeing life as a pleasant swim in this paradise of options’. ••• Jan Ritsema directed legendary Kaaitheater productions such as Wittgenstein Incorporated (1990) and Kopnaad (1995) and is the founder and inspirer of the PerformingArtsForum which is located in France. Together with fifteen performers he will present a theatrical show with stylistic references to the work of Ariane Mnouchkine, The Wooster Group, Bob Wilson, William Forsythe and The Nature Theater of Oklahoma.

by and with Jan Ritsema, Xavier Le Roy, Krõõt Juurak, Maria Hassabi, Marten Spangberg, Perrine Bailleux, Bojana Cvejić, Neto Machado, Luis Miquel Felix, Tea Tupajic, Manon Santkin, Emma Kim-Hagdahl, a.o. | co-production Kaaitheater, Pact-Zollverein (Essen) | support Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EU)

>>> www.pa-f.net 52

JAN Raimund Hoghe[dE] sans-TiTre – a piece for fausTin linyekula we 26/01 20:30 + Th 27/01/2011 19:00 KAAITheATeR DANCe | 90 mIN. | € 16/12 | eXTRA! POST-PERFORMANCE TALK: 27/1

noir et BlanC Le dernier spectacle de Raimund Hoghe s’intitule Sans-titre, avec trait d’union. Un « sans-titre », comme un « sanspapiers », une personne sans papiers et sans les droits qui en découlent. Un concept politiquement prégnant, mais n’attendez pas de Hoghe un pamphlet univoque. Il crée de la danse théâtre « sans paroles ». « Un noir et un blanc ensemble sur scène, voilà en soi une prise de position », affirme Hoghe, « de même que lorsque je montre mon corps bossu dans mon spectacle : il ne me faut rien dire pour revendiquer le droit à l’existence d’un corps différent ».

BlanK en zwart Raimund Hoghes nieuwe voorstelling heet Sans-titre, met een koppelteken tussen beide woorden. Een ‘sans-titre’ is zoals een ‘sans-papiers’, iemand zonder papieren en alle rechten die daaruit voortvloeien. Het is een politiek geladen begrip, maar verwacht van Hoghe geen eenduidig pamflet. Hij maakt politiek (dans)theater ‘zonder woorden’. ‘Een blanke en een zwarte samen op de scène, dat is al een stellingname,’ zegt Hoghe, ‘net zoals wanneer ik mijn eigen gebochelde lichaam toon in mijn voorstellingen: ik hoef niks te zeggen om het bestaansrecht van een “ander” lichaam op te eisen.’ ••• Raimund Hoghe had zijn sporen al verdiend als publicist en als dramaturg van Pina Bausch toen hij in 1989 zelf theater- en dansvoorstellingen begon te maken. Met zijn uitgepuurde en ritualistische voorstellingen is hij een vaste waarde in het programma van het Kaaitheater. De Congolese danser en choreograaf Faustin Linyekula kon u al aan het werk zien in de KVS en op het Kunstenfestivaldesarts 2009.

••• Raimund Hoghe a gagné ses galons en tant que journaliste et dramaturge de Pina Bausch. En 1989, il a entamé sa carrière de créateur de spectacles de théâtre et de danse. Ses productions épurées et ritualisées en font une valeur sûre de l’affiche du Kaaitheater. Le danseur et chorégraphe congolais Faustin Linyekula était déjà l’hôte du KVS et du Kunstenfestivaldesarts 2009.

••• Raimund Hoghe had already made a name for himself as a publicist and as Pina Bausch’s dramaturge when he started making theatre and dance performances in 1989. His stripped down, ritualistic performances are a regular part of the Kaaitheater programme. The Congolese dancer and choreographer Faustin Linyekula has previously performed in the KVS and at the 2009 Kunstenfestivaldesarts.

BlaCK and white A ‘Sans-titre’ is, like a ‘sans-papiers’, someone without papers and all the rights pertaining to them. Although this is a politically charged concept, do not expect a simple pamphlet from Raimund Hoghe. He makes political (dance) theatre ‘without words’. ‘A white and a black person on stage together already form a statement,’ says Hoghe, ‘just as when I display my own hunchbacked body in my performances: I don’t have to say anything to claim ‘another’ body’s right to exist.’

concept, choreography Raimund Hoghe | with Faustin Linyekula, Raimund Hoghe | set, lighting Raimund Hoghe | photography Rosa Frank | assistant Luca Giacomo Schulte | production Compagnie Raimund Hoghe | co-production Festival Montpellier Danse 2009, Theater im Pumpenhaus (Münster) | support studios Kabako, Ménagerie de Verre – Studiolab, Centre Chorégraphique National de Franche-Comté à Belfort, CULTURESFRANCE | Brussels performances supported by Goethe Institut Brüssel

>>> Raimund Hoghe, L’Après-midi, p. 23 | www.raimundhoghe.com | www.kabako.org (Faustin Linyekula) 53

JAN A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Kris Verdonck/A Two dogs Company[BE] (cao)n & Talk Th 27, FR 28 & SA 29/01/2011 20:30 KAAISTUDIO’S INSTALLATION/PeRFORmANCe | IN NL, SURTITRé eN FR | ReRUN & PRemIeRe | € 16/12 © A Two Dogs Company

authentique et objective que possible. Il se trouve face à un mur, à contre-jour. Rien ne peut dévier notre attention des faits pénibles qu’il relate. Un récit compliqué sur un pays lointain. S’agit-il d’un génocide ? Qui est coupable et qui ne l’est pas ? Tout le monde était-il impliqué, du président au voisin ? Nous observons à distance ce pays lointain et en lissons les défauts. En dessous, un brouhaha de voix.

PlaMuren en BesChaven Theatermaker en beeldend kunstenaar Kris Verdonck voegt een ‘oude’ en een ‘nieuwe’ performance samen: (CaO)n dateert uit 2001, Talk is nieuw. (CaO)n is een performance voor twee stukadoors. Op het podium een stuk ruwe muur waarin een twintigtal microfoons zijn aangebracht. De stukadoors doen hun werk: ze bekleden de muur met plaaster. U ‘hoort’ hoe het werk vordert. Een voorstelling over gladstrijken, wegwerken, verhullen van oneffenheden. Over beschaving, als het ware. In het theater is ‘authenticiteit’ een kwaliteit, welnu, in (CaO)n is àlles authentiek, van de stukadoors tot het drogen van de plaaster! In Talk probeert een acteur zijn verhaal zo authentiek en objectief mogelijk te vertellen. Hij staat voor de muur, in tegenlicht. Niets kan ons afleiden van de harde feiten die hij meedeelt. Een moeilijk verhaal over een ver land. Gaat het over een genocide? Wie was schuldig en wie niet? Was iederéén betrokken, van de president tot de buur-

man? Van op afstand kijken wij naar dat verre land en strijken de oneffenheden plat. Daaronder een geroezemoes van stemmen... l’aPPrêt et la Civilisation Le créateur de théâtre et plasticien Kris Verdonck marie une performance « ancienne » et « nouvelle » : (CaO)n date de 2001, Talk est nouveau. (CaO)n est une performance qui s’articule autour de deux plâtriers. Sur scène, on aperçoit un pan de mur brut sur le-quel sont posés une vingtaine de microphones. Les plâtriers font leur travail : ils appliquent de l’enduit sur le mur. On entend littéralement le travail avancer. Un spectacle à propos de lisser, éliminer, camoufler les imperfections, de les civiliser, à vrai dire. Au théâtre, l’authenticité est une qualité. Voilà qui tombe bien, dans (CaO)n, tout est authentique, des plâtriers au séchage de l’enduit ! Dans Talk, un comédien tente de raconter son histoire de manière aussi

Plastering and Civilising Theatre-maker and artist Kris Verdonck combines one ‘old’ and one ‘new’ performance: (CaO)n dates back to 2001, Talk is new. (CaO)n is a performance for two plasterers. On stage we see a rough section of wall into which about twenty microphones have been inserted. The plasterers set to work and cover the wall with plaster. You ‘hear’ the work progress. A performance about smoothing over, covering up, and concealing irregularities. About civilisation, as it were. In the theatre, ‘authenticity’ is regarded as a quality; in (CaO)n everything is authentic, from the plasterers to the drying of the plaster! In Talk an actor tries to tell his story as authentically and objectively as possible. He stands in front of the wall, lit from the back. Nothing can distract us from the hard facts he tells us. It’s a difficult story about a faraway land. Is it about genocide? Who was guilty and who wasn’t? Was everyone involved, from the president to the neighbour? From a distance we look at this distant country and smooth over the irregularities. Behind this you hear the murmur of voices…

>>> Kris Verdonck, K, a Society, p. 69 | www.atwodogscompany.org 54

JAN A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Zoo/Thomas Hauert[BE] accords SA 29/01 20:30 + SU 30/01/2011 15:00 KAAITheATeR DANCe | ReRUN | 75 mIN. | € 16/12 | eXTRA! MATINEE KADEE, 30/01, SEE P. 102

danse et MusiQue La musique joue un rôle essentiel dans le travail de ZOO. Dans Accords, les danseurs se greffent sur des pièces musicales en jouant de leurs corps comme d’instruments. Le spectateur pourrait penser qu’il lui est donné de voir une chorégraphie écrite sur de la musique. Et pourtant, le processus de création du mouvement – entièrement improvisé – s’avère ici radicalement différent. Il s’agit d’un processus basé sur la liberté individuelle et l’attention permanente à l’autre. Thomas Hauert fait le pari de l’intelligence du corps et du groupe.

dans en MuzieK Muziek speelt een essentiële rol in het werk van ZOO. In Accords enten de dansers hun bewegingen op muziekstukken, als waren zij muziekinstrumenten. De toeschouwer zou kunnen denken dat hij een choreografie ziet die geschreven is op de muziek, maar de beweging – totaal geïmproviseerd – komt op een andere manier tot stand. Het is een proces met respect voor de individuele vrijheid en met een voortdurende aandacht voor de ander. Thomas Hauert vertrouwt op de intuïtieve intelligentie van het lichaam en van de groep. ••• Thomas Hauert (1967, Zwitserland) leeft en werkt in Brussel. Sinds hij in 1997 zijn gezelschap ZOO oprichtte, heeft hij zich in binnen- en buitenland laten kennen als een choreograaf met een eigen stijl. Accords ging in Belgische première in het Kaaitheater, tijdens het Kunstenfestivaldesarts 2008. Een herneming om niet te missen!

••• D’origine suisse allemande, Thomas Hauert (1967) vit et travaille à Bruxelles. Depuis la création de sa compagnie ZOO en 1997, il a imposé une voix originale sur les scènes belges et internationales. Accords a eu sa première belge au Kaaitheater, lors du Kunstenfestivaldesarts 2008. Une reprise à ne pas rater! danCe and MusiC Music plays an essential role in ZOO’s work. In Accords, the dancers graft onto musical pieces as if they were instruments. The spectators might think they are seeing a choreography written to music. Yet the process of creating movement – entirely improvised – turns out to be radically different. It is a process based on individual freedom and permanent attention being paid to

others. Thomas Hauert chooses to rely on the intuitive intelligence of the body and the group. ••• Thomas Hauert (1967, Switzerland) lives and works in Brussels. Since he founded his company ZOO in 1997, he has, both at home and abroad, shown himself to be a choreographer with a voice of his own. Accords had its Belgian première at the Kaaitheater during the Kunstenfestivaldesarts 2008.

‘“Accords” is among the best dance performances of the last years.’ — Süddeutsche Zeitung

concept & direction Thomas Hauert | dance originally created and presented by Thomas Hauert, Martin Kilvady, Sara Ludi, Chrysa Parkinson, Zoë Poluch, Mat Voorter, Samantha van wissen | dance created and presented by Thomas Hauert, Liz Kinoshita, Sara Ludi, Zoë Poluch, Albert Quesada, Mat Voorter, Samantha van wissen | light design & scenography Jan Van Gijsel | sound design Peter Van Hoesen | costumes owN | music Vicente Amigo, Roland Moser, Knut Nystedt, Sergej Rachmaninov, Maurice Ravel, Jean C. Roché, Erik Satie, Dick Van Der Harst, Stefanwolpe | production Zoo (Brussels) | co-production Kaaitheater, Kunstenfestivaldesarts, PACT – Zollverein (Essen), Festival alkantara (Lisboa), Mercat de les Flors (Barcelona) | project co-produced by NXTSTP, with the support of the Culture Programme of the European Union

>>> ZOO/Thomas Hauert, You’ve changed, p. 86 | www.zoo-thomashauert.be 55

FEB A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

KAAITheATeR & BOzAR PRESENT

Ictus[BE] liquid room #2 we 2/02/2011 20:30 KAAITheATeR mUSIC | € 16/12 © Ictus

Works by Benjamin de la fuente, iannis kokoras, eva reiter, marc monnet, françois-Bernard mâche, Georges aperghis,...

vloeiBaar ConCert Met zijn Liquid Room-concerten brengt Ictus nieuwe muziek in een ongedwongen setting en ambiance. U komt en gaat wanneer u wil, staat recht of gaat lekker liggen, gaat iets drinken aan de bar, en intussen speelt de muziek ononderbroken door op drie podia. Live remix, improvisatie en gecomponeerde muziek wisselen elkaar af tot alles ‘vloeibaar’ wordt. In deze tweede editie: Benjamin De la Fuente, Frans componist en virtuoos op de elektrische viool; Eric Echampard, fenomenaal jazzdrummer, bekend van zijn werk met o.a. Marc Ducret; de Japanse sopraan Tomoko Taguchi; Michael Schmid, fluitist bij Ictus, licht de sluier van de ‘fluit beatbox’ die hij samen met Georges Aperghis ontwikkelde. ••• Ictus put in zijn programma uit een breed stilistisch spectrum (van Aperghis tot Reich, van Murail tot Waits). Het ensemble brengt thematische concerten, portretconcerten (Jonathan Harvey, Fausto Romitelli, Toshio Hosokawa,...), opera’s, video- en dansproducties. Ictus is de vaste muzikale partner (en huisgenoot) van Rosas en is in residentie in de opera van Rijsel.

ConCert liQuide Avec ses concerts Liquid Room, Ictus présente de la musique nouvelle dans une ambiance décontractée. On entre et sort à sa guise, on reste debout, on s’allonge ou on prend un verre au bar pendant que la musique résonne de manière ininterrompue sur trois scènes. Remixage en direct, improvisation et musique composée s’alternent pour former un ensemble « fluide ». Au programme de cette deuxième édition : Benjamin De la Fuente, compositeur français et virtuose du violon électrique ; Eric Echampard, percussionniste de jazz phénoménal, connu pour avoir travaillé, entre autres, avec Marc Ducret ; Tomoko Taguchi, soprano japonaise ; Michael Schmid, flûtiste d’Ictus, lève le voile sur la « beatbox flute » qu’il a mise au point avec Georges Aperghis. ••• Pour ses programmes, Ictus puise dans un large spectre stylistique (d’Aperghis à Reich, de Murail à Waits). La formation présente des concerts thématiques, des concerts portraits (Jonathan Harvey, Fausto Romitelli, Toshio Hosokawa...), des opéras, des productions de danse et de vidéo. Partenaire musical attitré (et colocataire) de Rosas, Ictus est aussi en résidence à l’Opéra de Lille.

liQuid ConCert The Ictus Liquid Room concerts bring us new music in a relaxed setting and ambiance. You come and go as you please, stand up or relax and lie down, have a drink at the bar, and in the meantime the music continues to play, without interruption, on three stages. The alternation of live remix, improvised and composed music turns everything ‘liquid’. In this second edition we hear the French composer and virtuoso Benjamin De la Fuente on the electric violin, Eric Echampard, phenomenal jazz drummer known for his work with Marc Ducret and others, Tomoko Taguchi, Japanese soprano, and Michael Schmid the Ictus flautist, who unveils the ‘flute beatbox’ he developed together with Georges Aperghis. ••• In its programme, Ictus draws on a wide range of styles (from Aperghis to Reich, and Murail to Waits). The ensemble presents thematic concerts, portrait concerts (Jonathan Harvey, Fausto Romitelli, Toshio Hosokawa, and so on), operas, video and dance productions. Ictus is the permanent musical partner (and housemate) of Rosas and is in residence at Lille Opera.

Ictus Benjamin De La Feunte, violin, Eric Echampard, drums, Michael Schmid, flute, François Deppe, cello, Géry Cambier, contrabass, bass, Tom Pauwels, electric guitar, Jean-Luc Fafchamps, piano, synthesizer, Gerrit Nulens, percussion, Tomoko Taguchi, singer | sound direction Alex Fostier | mix assistant Jean-Luc Plouvier | lighting Tom Bruwier | producer Eric Verberdt | co-production Kaaitheater, Bozar, Ictus

>>> Ictus, Drumming, p. 46 | www.ictus.be 56

FEB Andros Zins-Browne[uS/BE] The hosT Th 3 & FR 4/02/2011 20:30 KAAISTUDIO’S DANCe | € 16/12

Cow-Boys en Crise À la fin de l’année 2008, les premiers signes de la crise économique se sont manifestés. Le président Bush, le secrétaire au Trésor, Henry Paulson, et le président de la Réserve fédérale, Ben Bernanke ont couru les uns derrière les autres comme des cow-boys perdus. Ils ont sombré d’une catastrophe autoprovoquée dans l’autre. Pour le chorégraphe états-unien Andros Zins-Browne, c’était un spectacle fascinant. Les protagonistes lui ont rappelé des personnages de comédie burlesque :

CowBoys in Crisis Eind 2008 dienden de eerste tekenen van de economische crisis zich aan. President Bush, minister van Financiën Paulson en voorzitter van de Amerikaanse centrale bank Bernanke holden elkaar achterna als ‘lost cowboys’. Ze belandden van de ene zelfveroorzaakte catastrofe in de andere. De Amerikaanse choreograaf Andros Zins-Browne vond het een fascinerend schouwspel. De protagonisten deden hem denken aan slapstickfiguren: die veroorzaken ook zelf hun eigen catastrofes. Ze inspireerden hem voor zijn nieuwe creatie, waarin de figuur van de cowboy, symbool bij uitstek van de individualistische mens, terechtkomt in een milieu dat hij niet langer kan sturen of controleren. Het decor is een beweeglijke creatie van Zins-Browne en de Duitse kunstenaar Stefan Demming. ••• Andros Zins-Browne (New York) kwam in Brussel studeren aan PARTS. Eind 2008 presenteerde hij Second Life in de Kaaistudio’s, zijn eerste avondvullende voorstelling. Voor The Host trok hij naar de VS om er op verschillende ranches het leven, de cultuur en de bewegingstaal van cowboys te bestuderen.

ils provoquent aussi leurs propres catastrophes. Ainsi, ils lui ont inspiré sa nouvelle création, dans laquelle la figure du cow-boy, symbole par excellence de l’être individualiste, aboutit dans un milieu qu’il ne peut diriger ni contrôler. Le décor se compose d’une création mobile de Zins-Browne et de l’artiste allemand Stefan Demming. Ainsi, ils lui ont inspiré sa nouvelle création, dans laquelle la figure du cow-boy, symbole par excellence de l’être individualiste, aboutit. ••• Andros Zins-Browne (New York) est venu à Bruxelles étudier à PARTS. À la fin de l’année 2008, il a présenté aux Kaaistudio’s Second Life, son premier spectacle de pleine soirée. Pour la création de The Host, il a passé l’été 2009 aux États-Unis, où il a étudié la vie, la culture et la gestuelle des cow-boys dans plusieurs ranchs. CowBoys in Crisis At the end of 2008 the first signs of the economic crisis began to appear.

President Bush, Paulson, the finance minister, and Bernanke, chairman of the American Central Bank, chased after one another like lost cowboys. They leapt from one catastrophe, which they themselves had caused, into another. The American choreographer Andros Zins-Browne found it a fascinating spectacle. The protagonists reminded him of slapstick figures: they too cause their own catastrophes. They inspired his new creation, in which the figure of the cowboy, the perfect symbol of individualistic man, ends up in an environment that he no longer can navigate nor control. The set is a dynamic creation by Zins-Browne and the German artist Stefan Demming. ••• Andros Zins-Browne (New York) came to Brussels to study at PARTS. In 2008 he presented Second Life, his first full-length performance, at the Kaaistudios. For The Host he travelled to the US in the summer of 2009 to live on various ranches and study the life, culture and movement of cowboys.

concept, choreography Andros Zins-Browne | dance Jaime Llopis, Sidney Leoni, Andros Zins-Browne | set Stefan Demming, Andros Zins-Browne | sound Peter Lenaerts | light Koen Moerman | production wpZimmer (Antwerp) | co-production Buda (Kortrijk), Pact Zollverein (Essen), HAU (Berlin) | support HAU (Berlin), Jan Van Eyck Academie (Maastricht), Flemish authorities, Vlaamse Gemeenschapscommissie

>>> www.wpzimmer.be 57

FEB Abattoir Fermé[BE] phanTasmapolis (index 2) FR 4 & SA 5/02/2011 20:30 KAAITheATeR TheATeR | IN NL | € 16/12 | eXTRA! FOCUS ABATTOIR FERMÉ: 4/02, 18:00–19:30, SEE P. 104 © Stef Lernous

‘Een magische trip… Inspirerend, rijk, geestig. Abattoir Fermé weet te verbluffen en te verbijsteren.’ — De Morgen

Abattoir Fermé is ‘familie van Frank Zappa en Diane Arbus, van Francisco Goya en Buster Keaton, van Antonin Artaud en Johnny Rotten.’ — Marc Didden in Anatomie, 10 jaar slachten

verlangens en oBsessies Vijf mensen zijn door een gruweldaad met elkaar verbonden. Ze dwalen rond in hun innerlijke duisternis. Welkom in Phantasmapolis! Met deze nieuwe creatie presenteert het Mechelse theatergezelschap Abattoir Fermé na Snuff het tweede deel van hun Indextrilogie. Het drieluik brengt alle elementen samen van de theatertaal die regisseur Stef Lernous de afgelopen tien jaar met zijn gezelschap heeft opgebouwd: verborgen en donkere angsten, verlangens en obsessies worden blootgelegd in sterk beeldende en zintuiglijke voorstellingen waarin iconografie en symboliek nooit ver weg zijn. Voor Phantasmapolis gaat Abattoir Fermé voor het eerst sinds lang opnieuw aan de slag met tekst. ••• Het vertrekpunt van Lernous’ werkproces is zijn fascinatie voor outsiders en voor de zoektocht naar het onbekende. Inspiratiebronnen zijn dissidente figuren en ‘verboden’, duistere plekken.

désirs et oBsessions Cinq personnes sont reliées entre elles par un acte de cruauté. Elles errent dans leur obscurité intérieure. Bienvenue à Phantasmapolis ! Après Snuff, le collectif malinois Abattoir Fermé présente sa nouvelle création et deuxième partie de son Indextrilogie. Le triptyque réunit tous les éléments du langage théâtral que le metteur en scène Stef Lernous a développé avec sa compagnie au cours des dix dernières années : angoisses sombres et refoulées, désirs et obsessions sont mis à nu dans des spectacles hautement visuels et sensoriels, dont l’iconographie et la symbolique ne sont jamais très éloignées. Dans Phantasmapolis, Abattoir Fermé revient au texte pour la première fois depuis longtemps. ••• Lernous prend pour point de départ du processus sa fascination pour les marginaux et la quête de l’inconnu. Ses sources d’inspiration sont des figures dissidentes et d’obscurs lieux « interdits ».

desires and oBsessions Five people are bound together by an atrocity. They wander about in their inner darkness. Welcome to Phantasmapolis! With this new creation the Mechelen theatre company Abattoir Fermé present part two of their Index trilogy, the sequel to Snuff. The trilogy brings together elements of the theatre idiom director Stef Lernous has developed with his company over the past ten years: dark and hidden fears, desires and obsessions are revealed in powerfully visual and sensual performances where iconography and symbolism are never far away. In Phantasmapolis, Abattoir Fermé will be using text again after a long time without. ••• The starting point of Lernous’ working process is his fascination for outsiders and the search for the unknown. His sources of inspiration are dissident figures and dark, ‘hidden’ places.

tekst, regie Stef Lernous | met Tine Van den wyngaert, Kirsten Pieters, Ruth Becquart, Steve Geerts en Chiel van Berkel | muziek Kreng | licht- en decorontwerp Sven Van Kuijk, Stef Lernous | productie Abattoir Fermé (Mechelen)

>>> www.abattoirferme.be 58

FEB A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Eleanor Bauer[uS/BE] The neWesT aGe Th 10, FR 11 & SA 12/02/2011 20:30 KAAITheATeR DANCe | PRemIèRe | € 10

l’éleCtroMagnétisMe du CorPs Dans la foulée de sa nouvelle création, la chorégraphe états-unienne installée à Bruxelles, Eleanor Bauer, a écrit une doctrine fictive annexe, The Newest Testament, un texte furieusement lyrique qui déborde d’inspiration. Un extrait : « The Newest Age, c’est de la danse, de la danse et de la danse sur l’air du chœur gospel de vos chakras, l’éruption d’un ancien volcan plein de sagesse, le moonage daydream du monstre nature-culture. The Newest Age, c’est l’électromagnétisme du corps !»

Dans ses œuvres précédentes, Bauer

magnetic!’ In her new production, this

introduisait volontiers d’autres médias et formes théâtrales, mais dans ce spectacle, elle opte pour la simplicité, pour ainsi mettre en valeur la complexité et la richesse de la danse pure. The Newest Age est un choc frontal entre science et art, fiction et fantaisie, religion et réalité, préhistoire et avenir. Tout pour l’amour de la danse. ••• En décembre, nous reprenons le spectacle (BIG GIRLS DO BIG THINGS) d’Eleanor Bauer, un solo exubérant avec lequel elle a clôturé de manière grandiose le festival WoWmen! la saison passée.

American choreographer who lives in Brussels wants to make a space for dance alone: putting aside the other media and theatrical forms predominant in her previous works, she has given herself the challenge of 'keeping it simple,' to allow the absolute complexity and richness of what dance is – on its own terms – to unfold. The Newest Age is a crash-course collision between science and art, fiction and fantasy, religion and reality, prehistory and the future; all for the love of dance. ••• In December we shall be reviving Eleanor Bauer’s (BIG GIRLS DO BIG THINGS), an exuberant solo that brought last season’s WoWmen! Festival to such a superb close.

the Body eleCtroMagnetiC ‘The Newest Age is a dance, dance, dance to the tune of your chakras' gospel choir!’ declares The Newest Testament, a fictive doctrine created for The Newest Age, ‘The volcano of ancient wisdom erupting, the natureculture monster's moon-age daydream! The Newest Age is the body electro-

het eleKtroMagnetisChe liChaaM De Amerikaans-Brusselse choreografe Eleanor Bauer heeft in de aanloop naar haar nieuwe creatie een bijhorende, fictieve doctrine geschreven, The Newest Testament, een wild-lyrische tekst waaruit de inspiratie naar buiten gutst. Een fragment: ‘The Newest Age is dansdans-dans op het deuntje van het gospelkoor van uw chakras, een uitbarsting van de oude wijze vulkaan, de moonage daydream van het monster natuur-cultuur. The Newest Age is the body electromagnetic!’ In haar vorige werk maakte Bauer gretig gebruik van andere media en theatrale vormen, maar in deze voorstelling wil ze het simpel houden, om zo de complexiteit en rijkdom van pure dans tot zijn recht te laten komen. The Newest Age is een stomende botsing tussen wetenschap en kunst, fictie en fantasie, religie en realiteit, prehistorie en toekomst, all for the love of dance. ••• In december hernemen we van Eleanor Bauer (BIG GIRLS DO BIG THINGS), een exuberante solo waarmee zij vorig seizoen het WoWmen!festival op grandioze wijze afsloot.

created and performed by Eleanor Bauer, Cecilia Lisa Eliceche, Dolores Hulan, Thibault Lac, Naiara Mendioroz, Anna whaley | lighting by Bardia Mohammad | produced by Caravan Production for Good Move vzw | co-production Kaaitheater, Vooruit, BUDA Kortrijk, STUK, ImPulsTanz Festival

>>> Eleanor Bauer, (BIG GIRLS DO BIG THINGS), p. 45 | Rosas, The Song, p. 47 | www.goodmove.be 59

FEB Maatschappij discordia[NL] marioneTT & creaTie marioneTT TU 15 & we 16/02/2011 20:30 KAAISTUDIO’S TheATeR | IN NL | € 16/12 creaTie FR 18 & SA 19/02/2011 20:30 KAAISTUDIO’S TheATeR | IN NL | € 16/12 over de kunst © Bert Nienhuis

••• Maatschappij Discordia a vu le jour en 1982, fondée par Jan Joris Lamers et Matthias de Koning, entre autres. Leur œuvre a ouvert la voie à une nouvelle manière autonome de jouer et à une approche libre et dynamique de textes existants. Discordia puise dans le vaste répertoire théâtral : textes de Shakespeare, Tchekhov, Sardou, Scribe, Bernhard, Handke, etc., ainsi que des œuvres contemporaines d’auteurs comme Judith Herzberg et Gerardjan Rijnders.

BesPelen en BesPeeld worden Na enkele jaren van afwezigheid stond het Nederlandse theatercollectief Discordia vorig seizoen opnieuw op onze planken, met een intense voorstelling over kunst en kunstenaarschap. Het was een nieuwe en bijzondere stap in hun oeuvre, waarbij tekst plaatsmaakte voor verstilling en beeldende kracht. Ook dit seizoen is Discordia van de partij, met maar liefst twee producties. In Marionett nemen zij het poppenspel als vertrekpunt voor een reflectie over de vrije wil: in hoeverre bespeel je jezelf en in hoeverre word je bespeeld? Wat de tweede voorstelling wordt, is nog niet bekend, maar laat u vooral verrassen! ••• Maatschappij Discordia werd in 1982 opgericht door onder meer Jan Joris Lamers en Matthias de Koning. Hun werk opende de weg voor een nieuwe, autonome manier van acteren en een vrije, dynamische omgang met bestaande teksten. Discordia citeert uit het brede theaterrepertoire: teksten van Shakespeare, Tsjechov, Sardou, Scribe, Bernhard, Handke,… staan naast heden

daags werk van schrijvers als Judith Herzberg en Gerardjan Rijnders. Hun werkwijze inspireerde tal van toonaangevende gezelschappen in Vlaanderen en Nederland, waaronder tg STAN, Dito’Dito, Dood Paard en ‘t Barre Land. ManiPuler et être ManiPulé Après quelques années d’absence, le collectif néerlandais de théâtre Discordia montait à nouveau sur nos planches la saison passée, avec un spectacle intense sur l’art et la profession d’artiste. Il s’agissait d’une démarche nouvelle et particulière dans leur œuvre : le texte cédait la place à la quiétude et la force visuelle. Cette saison, Discordia nous réserve deux productions. Dans Marionett, ils prennent le théâtre de marionnettes pour point de départ d’une réflexion sur le libre arbitre : dans quelle mesure se manipule-ton soi-même et est-on manipulé ? À ce jour, on ne sait encore rien sur le second spectacle, mais laissez-vous surprendre !

van en met Annette Kouwenhoven, Jan Joris Lamers, Jorn Heijdenrijk, Matthias de Koning, Miranda Prein

>>> www.xs4all.nl/~discordi/ 60

to ManiPulate or to Be ManiPulated Following an absence of several years, last season the Dutch theatre collective Discordia returned to our theatre again with an intense performance on art and artistry. It was a new and unusual step in their oeuvre in which text made way for silence and visual power. This season too, Discordia will present two productions in the Kaaistudios. In Marionett they take puppet theatre as a starting point for a reflection on free will: to what extent does one allow oneself to manipulate or to be manipulated? Nobody knows what the second production will be; we shall simply have to wait for the surprise! ••• Maatschappij Discordia was founded in 1982 by Jan Joris Lamers, Matthias de Koning and others. Their work opened the way for a new, more independent way of acting and a free and dynamic approach to existing plays. Discordia quotes from the full theatre repertoire: works by Shakespeare, Chekhov, Sardou, Scribe, Bernhard, Handke and others stand side by side with contemporary work by writers like Judith Herzberg and Gerardjan Rijnders.

FEB Salva Sanchis[BE] noW h e r e FR 18 & SA 19/02/2011 20:30 KAAITheATeR DANCe | PRemIeRe | € 16/12

le Chat Qui est Mort et vivant Installez-vous confortablement : dans la mécanique quantique, une théorie veut que les particules n’existent pas aussi longtemps qu’elles ne sont pas perçues. Les conséquences philosophiques sont vertigineuses : un électron peut à la fois être quelque part et n’être nulle part, il n’y a plus un seul univers, mais des univers parallèles… Le physicien Erwin Schrödinger a voulu illustrer cette théorie avec son célèbre exemple du chat à la fois mort et vivant par cet effet. Le chat de Schrödinger s’est mis à vivre sa propre vie. Le danseur et

Schrödinger’s cat

de Kat die dood en levend is Gaat u even zitten: in de kwantummechanica is er een theorie die zegt dat deeltjes niet bestaan totdat er een waarneming plaatsvindt. De filosofische consequenties zijn duizelingwekkend: een elektron kan tegelijk ergens en nergens zijn, er is niet één universum maar verschillende parallelle universa etc. De natuurkundige Erwin Schrödinger wou die theorie illustreren met zijn beroemde voorbeeld van de kat die door dit effect tegelijk zowel dood als levend is. Schrödingers kat ging een eigen leven leiden. Danser en choreograaf Salva Sanchis laat zich door deze inzichten inspireren (de titel mixt ‘nowhere’ en ‘now here’) en zal dansmateriaal door een systeem van transformaties vermenigvuldigen. ••• Salva Sanchis laat zich in zijn werk vaker inspireren door ontwikkelingen in de wetenschap. Ging Objects in mirror are closer than they appear over perceptie en hoe die de realiteit vormgeeft, dan gaat Sanchis met now h e r e aan de achterkant van de spiegel kijken hoe de realiteit nog vreemder is dan ze lijkt. Sanchis werkte eerder met Rosas en Marc Vanrunxt. Sedert dit jaar maakt hij deel uit van de dansorganisatie Kunst/ Werk.

chorégraphe Salva Sanchis s’inspire de ces considérations (le titre joue sur les termes nowhere et now here) et multiplie le matériau de danse par un système de transformation. ••• Salva Sanchis s’inspire souvent des évolutions de la science pour ses œuvres. Si dans Objects in mirror are closer than they appear il se penchait sur la perception et la manière dont elle donne corps à la réalité, dans now h e r e, il va voir de l’autre côté du miroir à quel point la réalité est encore plus étrange qu’il n’y paraît. Ces dernières années, Sanchis a travaillé avec Rosas et avec Marc Vanrunxt, dont il a rejoint cette année l’organisation de danse, Kunst/Werk. the Cat whiCh is Both dead and alive Take a seat: in quantum mechanics, there is a theory that states that particles do not exist until they have been observed. The philosophical consequences of this are staggering: an electron can be somewhere or nowhere at the

same time, there is not just one universe but there are various parallel universes, and so on. The physicist Erwin Schrödinger tried to illustrate this theory with his famous example of the cat which, as a result of this effect, is both dead and alive at the same time. Schrödinger’s cat began to lead a life of its own. The dancer and choreographer Salva Sanchis was inspired by these ideas (the title is a mixture of ‘nowhere’ and ‘now here’) and multiplies the dance material by a system of transformations. ••• Salva Sanchis’ work is frequently inspired by scientific developments. Objects in mirror are closer than they appear dealt with perception and how it shapes reality, while in now h e r e Sanchis looks at the back of a mirror and discovers that reality is stranger than it appears. Sanchis has previously worked with Rosas and Marc Vanrunxt. This year he joined the dance organisation, Kunst/Werk.

choreography Salva Sanchis | dance Tarek Halaby, Salva Sanchis, Manon Santkin, Georgia Vardarou, n.n. | sound music Peter Lenaerts | production Kunst/werk (Antwerpen)

>>> www.kunst-werk.be 61

FEB Ivo van Hove/Tg Amsterdam & NTgent[NL/BE] kinderen Van de Zon TU 22 & we 23/02/2011 20:30 KAAITheATeR TheATeR | IN NL | € 20/16 © Jan Versweyveld

de Mens van de toeKoMst De wetenschapper Protassof werkt als een bezetene aan de ontwikkeling van de mens van de toekomst. Deze zal zijn biologische beperkingen overwinnen en een nieuwe maatschappij stichten. Ondertussen heeft Protassof geen oog voor wat rond hem gebeurt. Hij sluit zich af voor de geruchten over opstand en cholera in de stad. Hij verliest zich in experimenten en gesprekken met de kunstenaar Wagin en de veearts Tschepoernoy. Zij praten koortsachtig over grote idealen en de maakbaarheid van de mens maar richten ondertussen heel wat schade aan in hun naaste omgeving. ••• In Kinderen van de Zon portretteert Maksim Gorki (1868–1936) een aantal intellectuelen die zich afgezonderd van de maatschappij wijden aan wetenschap, kunst en liefde maar te laat beseffen dat hun denkbeelden niet stroken met de harde realiteit. Ivo van Hove regisseert het stuk als een reflectie op de positie van de intelligentsia in onze huidige maatschappij. Toneelgroep Amsterdam en NTGent coproduceren en staan samen op de scène.

l’être huMain du futur Le scientifique Protassov travaille comme un forcené au développement de l’être humain du futur. Celui-ci surmontera ses limitations biologiques et fondera une nouvelle société. Entretemps, Protassov ne perçoit rien de ce qui se déroule autour de lui. Replié sur lui-même, il n’entend pas les rumeurs d’émeutes et d’épidémie de choléra en ville. Il se perd dans ses expériences et ses discussions avec l’artiste Vaguine et le vétérinaire Tchépournoï. Ils discutent fiévreusement de grands idéaux et de la faisabilité de l’être humain, mais entretemps, ils causent beaucoup de tort à leur entourage direct. ••• Dans Les Enfants du Soleil, Maxime Gorki (1868–1936) brosse le portrait d’un certain nombre d’intellectuels qui s'isolent de la société pour se consacrer à la science, l’art et l’amour, et ne prennent que tardivement conscience que leurs conceptions ne correspondent pas à la dure réalité. La mise en scène d’Ivo van Hove constitue une réflexion sur la position de l’intelligentsia dans notre société contemporaine.

the huMan of the future Protassof, a scientist, is working like a man possessed on developing the human of the future. He will overcome his biological limitations and found a new society. In the meantime, Protassof is unaware of what is happening around him. He shuts outs rumours of an uprising and cholera in the city. He loses himself in experiments and discussions with the artist Wagin and the vet Tschepoernoy. They talk feverishly about great ideals and the extent to which mankind can be shaped, but in the meantime they cause considerable damage to their immediate environment. ••• In Children of the Sun, Maxim Gorky (1868–1936) portrays several intellectuals who have withdrawn from society and dedicated themselves to science, art and love, but realise too late that their ideas do not square with reality. Ivo van Hove directs the piece as a reflection on the position of the intelligentsia in society today.

van Maksim Gorki | regie Ivo Van Hove | vertaling Tom Kleijn | bewerking en dramaturgie Peter van Kraaij | scenografie Jan Versweyveld | met Jacob Derwig, Halina Reijn, Elsie de Brauw, Gijs Scholten van Aschat, wim opbrouck, Barry Atsma, Frieda Pittoors, Chico Kenzari e.a. | productie Toneelgroep Amsterdam & NTGent

>>> www.toneelgroepamsterdam.nl | www.ntgent.be 62

fesTiVal PERFORMATIK2011 25/02>5/03/2011

A KAAITheATeR FeSTIVAL IN ASSoCIATIoN wITH ARGOS CeNTRe FOR ART & meDIA, BeURSSChOUwBURG BOzAR CC STROmBeeK-BeVeR qO2 wIeLS CONTemPORARy ART CeNTRe A.o.

fesTiVal PERFORMATIK2011 25/02>5/03/2011 BlaCK Box of white CuBe? PERFORMATIK2011 zet negen dagen lang de hedendaagse ‘performance art’, ‘body art’ of ‘live art’ in de kijker. Voor de tweede keer werken we hiervoor samen met heel wat partners in Brussel die elk hun eigen expertise binnenbrengen. Op die manier kijken we niet enkel vanuit de ooghoeken van theater en dans naar deze kunstvorm, maar ook vanuit de beeldende kunst, waar performance art vroeger al floreerde en ook nu weer actueel is. Zo opent het festival in Wiels met de tentoonstelling The Other Tradition. Beeldend kunstenaar Dominique GonzalezFoerster zoekt samen met de Berlijnse muzikant Ari Benjamin Meyers het theater op, terwijl Kaai-artist in residence Kris Verdonck een tentoonstellingsparcours maakt op locatie. Voor beiden is Kafka een inspiratiebron. deepblue ontrafelt na de codes van het theater en van het kantoor die van de hotelkamer. Barbara Matijevic en Giuseppe Chico hernemen hun twee succesvolle lecture-performances uit het voorbije Spoken World-festival en brengen de wereldpremière van het derde deel. En met Ivo Dimchev staat één van de meest intrigerende performers van het moment in het Kaaitheater, mét zijn hond. Black box of white cube? Voorstelling of tentoonstelling? In PERFORMATIK2011 worden grenzen opgezocht en codes ontrafeld. Bindend element is telkens het live gebeuren, de ontmoeting tussen u en de performer, in het hier en nu. >>> het volledige programma wordt eind november bekendgemaakt.

Boîte noire ou CuBe BlanC ? Neuf jours durant, PERFORMATIK2011 met en lumière l’art de la performance ou live art contemporains. Pour la deuxième fois, nous collaborons à cette occasion avec d’autres partenaires bruxellois qui enrichissent le projet de leur propre expertise. Ainsi, nous n’observons pas uniquement ces formes d’art par le prisme du théâtre et de la danse, mais aussi par celui des arts plastiques, où l’art de performance a connu et connaît toujours un formidable essor. Le festival s’ouvre à Wiels avec l’exposition The Other Tradition. La plasticienne Dominique Gonzalez-Foerster et le musicien berlinois Ari Benjamin Meyers visitent le théâtre, tandis que Kris Verdonck, artiste en résidence au Kaai, présente une exposition hors les murs. Tous trois s’inspirent de Kafka. Après avoir disséqué les codes du théâtre et du bureau, deepblue se penche sur ceux de la chambre d’hôtel. Barbara Matijevic et Giuseppe Chico reprennent deux performances-lectures très applaudies lors de la précédente édition du festival Spoken World et vous présentent le troisième volet de leur trilogie en première mondiale. Ivo Dimchev, l’un des performeurs les plus curieux du moment, est à l’affiche du Kaaitheater… avec son chien. Black box ou white cube? Boîte noire ou cube blanc ? Spectacle ou exposition? PERFORMATIK2011 explore les frontières et dissèque les codes. L’élément reliant est la performance en direct, la rencontre entre le spectateur et l’artiste, ici et maintenant. >>> Le programme complet vous sera communiqué à la fin du mois de novembre.

BlaCK Box or white CuBe? During the nine days of PERFORMATIK2011, we shall be spotlighting contemporary performance art, body art and live art. For the second time we shall again be cooperating with numerous partners in Brussels, each of whom will contribute their own expertise. Which means we shall be viewing this art form not only from the theatre and dance angle, but also from that of the visual arts, where performance art is flourishing now as in the past. The festival opens at Wiels with an exhibition entitled The Other Tradition. The artist Dominique Gonzalez-Foerster heads in the direction of theatre together with the Berlin musician Ari Benjamin Meyers, while Kris Verdonck, artist in residence at the Kaaitheater, is creating an exhibition on location. Kafka provides the inspiration for both. Having deciphered the codes of theatre and the office, deepblue is now turning to the hotel room. Barbara Matijevic and Giuseppe Chico revive two of the successful lecture-performances from the last Spoken World Festival and present the world premiere of the third part. And Ivo Dimchev, one of the most intriguing performers around today, will be appearing at the Kaaitheater, with his dog. Black box or white cube? Exhibition or performance? PERFORMATIK2011 is where boundaries are explored and codes deciphered. What holds it all together is the live event, the encounter between you and the performer, in the here and now. >>> The full programme will be announced at the end of November. 64

FEB Cezary Bodzianowski ‘Tao’ – performance video, Milan 2006. Photo © Monika Chojnicka

The oTher TradiTion VeRNISSAGe FR 25/02/2011 wIeLS CONTemPORARy ART CeNTRe eXPO PerforManCe vandaag Deze groepstentoonstelling kijkt naar ‘de performatieve dimensie’ in de kunstpraktijk van vandaag, in de eerste plaats via het werk van een nieuwe generatie kunstenaars die volwassen zijn geworden in de nastroom van de performance art van de jaren 1970. Ze vertrekt van de idee van rebelse kunstvormen die de ‘traditie’ voortzetten (op een of andere manier zijn ze toch deel van een kunsthistorische conventie) en er tegelijk mee breken (ze tonen een andere conventie). De tentoonstelling brengt werk van een twaalftal hedendaagse kunstenaars van wie de praktijk zich afzet tegen de idee dat kunst per definitie een materieel ding moet zijn. Ze is geen verzameling ‘dode’ documentatie van voorbije performances (video’s, foto’s,…) maar wil een plek zijn waar wordt nagedacht over hoe performance vandaag nog kan getoond worden.

la PerforManCe aujourd’hui Cette exposition de groupe se penche sur la « dimension performative » dans la pratique artistique contemporaine, et ce, en observant en premier lieu une nouvelle génération d’artistes, devenue adulte après le courant de l’art de la performance des années 1970. L’exposition prend pour point de départ l’idée d’expressions artistiques rebelles, qui poursuivent une sorte de tradition (d’une façon ou d’une autre, elles s’inscrivent dans une convention de l’histoire de l’art) tout en rompant avec elle (pour adopter une autre convention). L’exposition réunit des œuvres d’une douzaine d’artistes contemporains dont la pratique s’inscrit en faux contre l’idée de l’art en tant qu’objet matériel par définition. Elle ne souhaite pas être une collection de documentation « morte » de performances passées (vidéos, photos, …), mais offrir un espace de réflexion à la manière dont la performance peut être montrée aujourd’hui.

PerforManCe today This group exhibition looks at the performative dimension in art practices today, primarily through the work of a new generation of artists that have come of age in the wake of 1970s performance art. Taking the idea of irreverent art forms that both continue (since they are nevertheless somehow part of an art-historical convention) but also break with (they represent an ‘other’ in contrast to that convention) what one might call a ‘tradition’, this exhibition involves over a dozen contemporary artists whose practice positions itself against the idea that art is a necessarily material thing. Eschewing the form of a show comprising mere dead documentation of previous performances (video, photography…), the exhibition will be a place for rethinking how performance can actually be shown today

exhibition curated by Elena Filipovic | production wiels Contemporary Art Centre

>>> www.wiels.org 65

FEB A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Ivo dimchev[Bg] We.arT.doG.come DATeS & LOCATION TO Be CONFIRmeD PeRFORmANCe © Ivo Dimchev

est un mélange haut en couleur de performance, de danse, de théâtre et de musique. Son solo Lili Handel (2005) a été couronné en 2008 par les critiques français de meilleur performance de l’année.

8 PoPPen en een hond De Bulgaarse choreograaf en performer Ivo Dimchev werkt aan een nieuwe performance voor een koor van 8 poppen en een hond. Het werk van Dimchev is een extreme en kleurrijke mengeling van performance, dans, theater en muziek. Lili Handel (2005) werd in 2008 door de Franse critici bekroond als

beste performance van het jaar. Zijn solo Some Faves werd geselecteerd voor Het Theaterfestival 2010. 8 Marionnettes et un Chien Le chorégraphe et performeur bulgare Ivo Dimchev prépare une nouvelle performance pour un chœur de 8 marionnettes et un chien. L’œuvre de Dimchev

8 PuPPets and a dog The Bulgarian performer and choreographer Ivo Dimchev is working on a new performance for a choir of 8 puppets and a dog. Dimchev’s work is an extreme and colourful mixture of performance art, dance, theatre and music. His solo Lili Handel (2005) was declared the best performance of the year by French critics in 2008.

idea, text, music, choreography Ivo Dimchev | with Ivo Dimchev, Kristian Bakalov, Marian Ivanov and Bali | co-production Vrijstaat o. (ostend), Kaaitheater, Vooruit (Ghent), Buda (Kortrijk), Frascati (Amsterdam), dasarts (Amsterdam)

>>> www.ivodimchev.com

deepblue[BE] field Works – hoTel DATeS & LOCATION TO Be CONFIRmeD PeRFORmANCe © deepblue

het Mysterie van de hotelKaMer Field Works – hotel onderzoekt het mysterie en de poëzie van een gewone hotelkamer. Wat gebeurde hier net voor u binnenkwam? Hoe kan uw aanwezigheid invloed uitoefenen op iets dat al gebeurd is? Een intieme performance voor telkens één toeschouwer. le Mystère de la ChaMBre d’hôtel Field Works – hotel analyse le mystère et la poésie d’une simple chambre d’hôtel. Que s’y est-il déroulé juste avant que vous n’y entriez ? Comment

votre présence peut-elle exercer une influence sur ce qui s’y est passé ? Une performance intime pour un seul spectateur à la fois. the Mystery of the hotel rooM Field Works – hotel examines the mystery and poetry of an ordinary hotel room. What was happening here just before you came in? How can your presence affect something that has already happened? An intimate performance for one spectator at a time.

>>> deepblue, Field Works – office, p. 21 | www.deepblue.be 66

FEB EXTRA mUROS

A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Kris Verdonck/A Two dogs Company[BE] k, a socieTy © A Two Dogs Company – Kris Verdonck

DATeS & LOCATION TO Be CONFIRmeD CIRCUIT PeRFORmANCe KafKa’s wereld Deze nieuwe parcoursvoorstelling van theatermaker en beeldend kunstenaar Kris Verdonck ademt de sfeer van Franz Kafka’s teksten en van de Duitse expressionistische film. We herkennen een aantal van Verdoncks thema’s: de Unheimlichkeit van de wereld, het spanningsveld tussen mens en machine, tussen levend wezen en dode materie. K, a Society brengt een tiental installaties en ‘events’ samen. le Monde de KafKa Le nouveau spectacle-parcours du créateur de théâtre et plasticien Kris Verdonck respire l’atmosphère des

textes de Kafka et du cinéma expressionniste allemand. On retrouve un certain nombre des thèmes favoris de Verdonck : l’inquiétante étrangeté du monde, le champ de tension entre l’être humain et la machine, entre les créatures vivantes et la matière morte. K, a Society réunit une dizaine d’installations et « d’événements ». KafKa’s world This new circuit performance by the theatre-maker and artist Kris Verdonck exudes the atmosphere of Franz Kafka’s writing and of the German expressionist film. We recognise several of his recurring themes: the Unheimlichkeit of the

world, the tension between man and machine, between the living being and dead material. K, a Society brings together dozens of installations and events.

concept & direction Kris Verdonck | dramaturgy Marianne Van Kerkhoven (Kaaitheater) | with actors and employees from Schauspiel Essen, a.o. | production A Two Dogs Company (Brussels) | co-production Theater der welt 2010 (Mülheim), Transdigital (Interreg), Kunstencentrum Vooruit (Ghent), Productiehuis Rotterdam/Rotterdamse Schouwburg, Kaaitheater

>>> Kris Verdonck, (CaO)n & Talk, p. 54 | www.atwodogscompany.org

A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

dominique gonzalez-Foerster & Ari Benjamin Meyers[FR/uS] k.62 – Th 3/03/2011 19:30 KAAITheATeR PeRFORmANCe | 204 mIN. | € 16/12 k.85 – Th 3/03/2011 20:00 LOCATION TO Be CONFIRmeD PeRFORmANCe | DURATION T.B.C. | € 16/12

un Mystère MusiCal The Trial de Orson Welles (1962, inspiré du roman du même nom de Kafka) est à l’origine de K.62, une performance orchestrée, un mystère musical, une comédie noire de l’artiste française Dominique Gonzalez-Foerster et du

een MuziKaal Mysterie Orson Welles’ The Trial (1962, gebaseerd op Kafka’s gelijknamige roman) leverde de inspiratie voor K.62 van de Franse kunstenares Dominique Gonzalez-Foerster en de Berlijnse muzikant Ari Benjamin Meyers. K.62 is een georchestreerde performance, een muzikaal mysterie, een zwarte komedie. Op hetzelfde moment wordt K.85 opgevoerd voor een handvol toeschouwers. U kan helaas niet beide voorstellingen tegelijk zien.

musicien berlinois Ari Benjamin Meyers. Au même moment, K.85 est représenté, pour une poignée de spectateurs. Vous ne pouvez, hélas, pas voir les deux spectacles en même temps. a MusiCal Mystery Orson Welles’ The Trial (1962, based on Kafka’s novel of the same name) inspired K.62, an orchestrated performance, a musical mystery, a black comedy by the French artist Dominique Gonzalez-Foerster and the Berlin musician Ari Benjamin Meyers. K.85 will be performed simultaneously for a handful of spectators. Unfortunately you cannot see both performances at the same time.

“A highlight of New York’s Performa 09, an intricate scenario melting fiction and reality, voyeurism and participation.” – Flash Art

K.62 & K.85 were created for the Performa festival, New York, November 2009. It will be restaged in a new version with the city of Brussels as a backdrop. 67

MAR Barbara Matijević & giuseppe Chico[HR/FR] Theory of a performance To come OR The only Way To aVoid The massacre is To Become iTs auThors? tintelende gesChiedenis Met de trilogie Theory of future performances or The only way to avoid the massacre is to become its authors? brengen Barbara Matijević en Giuseppe Chico hun eigen vorm van ‘geschiedenis’ op de scène. Verwacht geen gortdroge lessen maar tintelende, fantasierijke en entertainende lecture-performances. Gaat I AM 1984 (deel 1) over het verleden en Tracks (deel 2) over het heden, dan focust Forecasting (het slotdeel) op de toekomst. De eerste twee delen presenteerden we vorig jaar in het kader van het Spoken World-festival. Beide kleinoden zetten we met plezier terug op de affiche. Het nagelnieuwe derde deel importeren we uit New York waar het nu gemaakt wordt.

histoire étinCelante Avec la trilogie Histoire de la performance à venir, ou Le seul moyen d’éviter le massacre serait-il d'en devenir les auteurs ?, Barbara Matijević et Giuseppe Chico portent leur propre version de l’Histoire à la scène. Ne vous attendez pas à des leçons fastidieuses, mais à des lectures performances étincelantes, divertissantes et débordantes de fantaisie. Si I AM 1984 (la première partie) parlait du passé et Tracks (la deuxième partie) du présent, Forecasting (la troisième et dernière partie) se concentre sur l’avenir. L’année passée, nous avons présenté les deux premiers volets dans le cadre du festival Spoken World. C’est avec un plaisir non dissimulé que nous portons à nouveau ces deux bijoux à l’affiche. Le tout nouveau dernier volet nous vient tout droit de New York où il est actuellement réalisé.

sParKling history In the trilogy Theory of future performances or The only way to avoid the massacre is to become its authors?, Barbara Matijević and Giuseppe Chico present their own form of ‘history’. However, instead of having to endure tedious lessons, audiences can expect to enjoy sparkling, imaginative and highly entertaining lecture performances. I AM 1984 (part 1) is about the past, Tracks (part 2) is about the present and Forecasting (the final part) focuses on the future. Last season we presented the first two parts in the Spoken World Festival. We are delighted to have these two gems on the bill once more. Part three is brand new and will be imported from New York where it is currently being made.

oMzwervingen Barbara Matijević neemt ons mee op een reis doorheen het jaar 1984. Daarbij benadert ze realiteit en fictie vanuit verschillende hoeken. Stukken wereldgeschiedenis, sciencefiction, film, de virtuele wereld van het internet en videospelletjes passeren de revue. Welke verbanden zijn er tussen de glimlach van Mona Lisa, die van Mickey Mouse, de wrede grijns van Pacman en de aangebeten appel van Macintosh? In dit eerste deel van de trilogie staan tekeningen centraal. Pérégrination Barbara Matijević nous emmène en voyage à travers l’année 1984, en abordant la réalité et la fiction à partir d’angles différents. Elle passe en revue des bribes d’histoire du monde, la science-

with Barbara Matijević | production de facto (Zagreb), 1er stratageme | co-production ZeKaeM (Zagreb) 68

fiction, le cinéma, le monde virtuel de l’Internet et les jeux vidéo. Quels liens existe-t-il entre le sourie de Mona Lisa, de Mickey Mouse, le rictus féroce de Pacman, la pomme entamée de la marque Macintosh? Dans cette première partie de la trilogie, ce sont les dessins qui constituent le noyau. wanderings Barbara Matijević takes us on a journey through the year 1984. In so doing she approaches reality and fiction from different angles. She shows us bits of world history, science fiction, film, the virtual world of internet, and video games. What links the smiles of Mona Lisa and Mickey Mouse, Pacman’s cruel grin, Macintosh’s bitten apple? The central element in this first part of the trilogy is drawing.

MAR parT 2: TRACKS

A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

FR 4/03/2011 20:30 KAAISTUDIO’S LeCTURe-PeRFORmANCe | IN eN | ReRUN | 50 mIN. | € 10

le son de 1989 Matijević et Chico portent un regard associatif et personnel sur leur année 1989. Le matériau se compose de documents audio réels ou fictifs, produits en 1989 ou liés à cette année au niveau du contenu : chansons pop, extraits d’émis-

het geluid van 1989 Matijević en Chico geven een associatieve, persoonlijke kijk op hun 1989. Hun materiaal bestaat uit echte of fictieve audiodocumenten, gemaakt in 1989 of inhoudelijk eraan gerelateerd: popsongs, fragmenten uit radio- en tvshows, privéopnames,… In dit tweede deel staat geluid centraal. Matijević en Chico onderzoeken de dramaturgie van geluid om zo toegang te krijgen tot mentale, imaginaire en historische ruimtes en gebouwen.

sions radiophoniques et télévisées, enregistrements privés… Ce deuxième volet se concentre sur le son. Matijević et Chico analysent la dramaturgie des sons pour ainsi avoir accès à des constructions et des espaces mentaux, imaginaires et historiques. the sound of 1989 Matijević and Chico offer an associative, personal view of their 1989. Their material consists of authentic and fictional audio documents either made in 1989 or related to it by content: pop songs, excerpts from radio and TV shows, private recordings and so on. This second part concentrates on sound. Matijević and Chico study the dramaturgy of sound in order to gain access to mental, imaginary and historical spaces and buildings.

with Barbara Matijević & Giuseppe Chico | sound design Giuseppe Chico & Damir Šimunović | artistic collaboration Saša Božić | production de facto (Zagreb); 1er stratageme | executive production Marie Roche/Grand Ensemble | commission Kaaitheater | co-production Kaaitheater, Eurokaz festival (Zagreb), Museum of Contemporary Art (Zagreb), Art Radionica Lazareti (Dubrovnik) A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

parT 3: FoRECASTINg: A PIRATE’S dILEMMA SA 5/03/2011 20:30 KAAISTUDIO’S PeRFORmANCe | IN eN | € 10 het lijf en de stad Geen stad bracht meer fictie voort dan het 20e-eeuwse New York. Het vormt in zekere zin het onderwerp, de hoofdpersoon en het structurele model van deze voorstelling. De twee performers onderzoeken de complexe informatiestromen van de stad en hoe de wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen van vandaag subtiele veranderingen provoceren in onze gedachten en in ons lichaam. Dit slotdeel focust op beweging, op het sociale aspect van ons gedrag. le CorPs et la ville Aucune ville n’a généré autant de fiction que la New York du XXe siècle. Dans un certain sens, elle constitue le sujet, le

personnage principal et le modèle structurel de ce spectacle. Dans cette mégalopole aux flux d’information complexes, les deux performeurs analysent les changements subtils et souvent invisibles de nos pensées et de nos corps qui y sont provoqués par les évolutions scientifiques et technologiques actuelles. Ce dernier volet se concentre sur le mouvement, sur l’aspect social de notre comportement. the Body and the City No city has ever produced more fiction than twentieth-century New York. In a way the city is the subject, the main character and the structural model for this performance. In this city, with its

complex flows of information, the two performers examine subtle and often invisible changes in our ideas and bodies, inspired here by modern scientific and technological developments. This final part focuses on movement and on the social aspect of our behaviour.

text & performance Barbara Matijević & Giuseppe Chico | executive production Marie Roche/Grand Ensemble | production de facto & 1er stratageme | co-production Kaaitheater | support Croatian Ministry of Culture, City of Zagreb, DRAC Ile de France 69

MAR Jérôme Bel[FR] picheT klunchun and myself Th 10, FR 11 & SA 12/03/2011 20:30 KAAITheATeR DANCe & TALK | ReRUN | 105 mIN. | IN eN | € 16/12 © Association R.B.

aMusing Conversation In Pichet Klunchun and myself, Jérôme Bel simply has a conversation with the Thai dancer Pichet Klunchun, about their work, the world and life. Klunchun occasionally demonstrates a few traditional Thai dances, and Bel shows what he is currently doing. ••• This production is one in a series of solos and duets in which, in a very personal way, Jérôme Bel delves into the repertoire of contemporary dance by way of a dancer’s autobiography. Over the years the whole series has been staged at the Kaaitheater.

aMusante Conversatie In Pichet Klunchun and myself voert de Franse choreograaf Jérôme Bel een gesprek met de Thaise danser Pichet Klunchun, over hun werk, over de wereld, over het leven. Klunchun demonstreert af en toe enkele traditionele Thaise dansen, Bel laat zien waar hij mee bezig is. ‘Een fascinerende voorstelling die u moet zien’, schreef The New York Times. ‘Klunchun en Bel laveren rustig doorheen een reeks culturele botsingen tot een zachte cataclysma de conversatie even plots als amusant beëindigt.’ ••• De voorstelling maakt deel uit van een serie solo’s en duetten waarin Jérôme Bel via de autobiografie van een danser op een zeldzaam persoonlijke manier in het repertoire van de hedendaagse dans graaft. De hele reeks was in de loop van de jaren te zien in het Kaaitheater.

huMour et sensiBilité Dans Pichet Klunchun and myself, le chorégraphe français Jérôme Bel mène un dialogue avec le danseur thaïlandais Pichet Klunchun, à propos du travail, du monde, de la vie… Klunchun montre de temps en temps quelques danses traditionnelles de son pays, Bel montre ce à quoi il se consacre pour le moment. ••• Le spectacle fait partie d’une série de solos et de duos dans lesquels Jérôme Bel explore, de manière hautement personnelle, le répertoire de la danse contemporaine par le biais de l’autobiographie d’un danseur. Au fil des années, le Kaaitheater a présenté toute la série.

‘The fascination of the must-see “Pichet Klunchun and myself” should come as no surprise to anyone familiar with Mr. Bel’s career as brilliant enfant terrible and master of wry, sly minimalism. Mr. Klunchun wanders serenely with Mr. Bel through a series of cultural collisions until the gentle cataclysm that suddenly and amusingly ends the conversation.’ – The New York Times

‘Deux artistes que tout sépare, mais que l'humour, la sensibilité et une grande ouverture d'esprit réunissent dans une performance très originale. […] Un spectacle d'une rare intelligence.’ – Le Figaro

concept Jérôme Bel | by and with Jérôme Bel & Pichet Klunchun | commissioned by Tang Fu Kuen for the Bangkok Fringe Festival | production Bangkok Fringe Festival (Bangkok), SACD Le Vif du Sujet (Paris), Festival Montpellier Danse 2005 (Montpellier), R.B. Jérôme Bel (Paris) | support Cultures France (Paris), French Alliance of Bangkok, Cultural Service of the French Embassy in Bangkok and « The Flying Circus Project » in Singapore In 2008 Jerome Bel and Pichet Klunchun received the Routes Princess Margriet Award for Cultural Diversity (European Cultural Foundation) for Pichet Klunchun and myself.

>>> www.jeromebel.fr 70

MAR Jan Fabre/Troubleyn[BE] promeTheus – landscape ii we 16, FR 18 & SA 19/03 20:30 + Th 17/03/2011 19:00 KAAITheATeR TheATRe | IN eN, BOVeNTITeLD IN NL, SURTITRé eN FR | € 25/20 (CAT. 1), € 20/16 (CAT. 2) eXTRA! POST-PERFORMANCE TALK: 17/03 + FOCUS JAN FABRE: 18/03, 18:00-19:30, SEE P. 104 © P. Verbruggen

waar zijn de vuurtorens? Prometheus als ‘rebel without a cause’ van de Griekse mythologie. Zijn verhaal wordt voor Jan Fabre de leidraad van deze nieuwe creatie. Prometheus stal het vuur uit de hemel om het door te geven aan de stervelingen op aarde. Dat maakt hem voor Fabre tot boegbeeld van trotse autonomie. Maar ook van kwelling en vernedering: hij werd immers door de oppergod Zeus gruwelijk gestraft. Zijn tot extase toe getergde lichaam verbindt Fabre met de verknechte elitesoldaten uit Stanley Kubricks Vietnam-film Full Metal Jacket. Zo houdt de theatermaker ons in Prometheus – Landscape II het slag-veld van onze beschaving voor ogen. Waar zijn de vuurtorens van onze tijd?

où sont les Phares ? Prométhée, vu comme le « rebelle sans cause » de la mythologie grecque. Son histoire est le fil conducteur de la nouvelle création de Jan Fabre. Prométhée a volé le feu du ciel pour le donner aux mortels sur Terre. Pour Fabre, cela fait de lui la figure de proue de la fière autonomie, mais aussi du supplice et de l’humiliation : Zeus, le dieu suprême, l’a en effet atrocement puni. Fabre établit le lien entre ce corps martyrisé jusqu’à l’extase et les troupes d'élite vassalisées du film de Stanley Kubrick sur la guerre du Vietnam, Full Metal Jacket. Ainsi, le créateur de théâtre nous expose dans Prometheus – Landscape II le champ de bataille de notre civilisation. Où sont les phares de notre époque ?

where are the BeaCons? Prometheus is a rebel without a cause in Greek mythology. His story is the thread running through this new creation. Prometheus stole fire from heaven and gave it to the mortals on earth. In Jan Fabre’s view this makes him the figurehead of proud independence. But also of torment and humiliation: indeed his punishment at the hands of Zeus, the father of the gods, was truly terrible. Fabre links his body, which was tortured to the point of ecstasy, to the subjugated elite soldiers in Stanley Kubrick’s Vietnam film Full Metal Jacket. In fact, in Prometheus – Landscape II he confronts us with the battlefield of our civilisation. Where are the beacons of our age?

concept, direction, choreography, scenography Jan Fabre | dramaturgy Miet Martens | text Jeroen olyslaegers, Jan Fabre, based on Aeschylos | performers a.o. Linda Adami, Annabelle Chambon, Cédric Charron, Ivana Jozic, Kasper Vandenberghe, Kurt Vandendriessche | music Dag Taeldeman | lights Jan Dekeyser, Jan Fabre | costumes Andrea Kränzlin | sound technician Tom Buys | technical coordination Kris Van Aert | production & tour manager Tomas wendelen | production Troubleyn/Jan Fabre (Antwerp) | co-production Peak Performances @ Montclair State University, Théâtre de la Ville (Paris) a.o.

>>> www.troubleyn.be 71

MAR A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Philipp gehmacher[AT/BE] Walk+Talk

meg stuart, mette ingvartsen, chrysa parkinson, rémy héritier a.o.

TU 15, we 16, Th 17, FR 18 & SA 19/03/2011 20:30 KAAISTUDIO’S DANCe/LeCTURe/PeRFORmANCe | IN eN | eACh NIGhT TwO ARTISTS wILL SPeAK | FULL PROGRAmme AVAILABLe ON jULy 1ST | € 16/12 © Vladimir MIller

hoe sPreKen dansers en Choreografen over hun werK? Dans is doorgaans een stilzwijgend medium: lichaam en beweging creëren een eigen taal, die zich niet makkelijk in woorden laat vangen. Als er een discours over dans wordt ontwikkeld, dan is dat in vaktijdschriften en aan universiteiten: werk voor externe specialisten dus. Maar hoe spreken dansers en choreografen zelf over hun werk? Hoe benoemen zij hun lichaam, hun beweging, hun repertoire? Onder de noemer walk+talk gaat de Oostenrijkse choreograaf Philipp Gehmacher, zelf de auteur van een verstilde bewegingstaal, op zoek naar het interne discours van de dans: hij nodigt dansers en choreografen uit om in bewegingen en in woorden iets te zeggen over hun werk, hun taal, hun (dans)geschiedenis. ••• Philipp Gehmacher organiseerde een eerste walk+talk-reeks in 2008, in het kader van een project dat hij curateerde voor TanzQuartier Wien. Dit seizoen slaan Gehmacher en het Kaaitheater de handen ineen voor een nieuwe reeks van deze ‘dans-lezing-performances’. Oude en nieuwe namen staan samen op de affiche: Philipp Gehmacher, Meg Stuart en Rémy Héritier maakten eerder al deel uit van het project; in Brussel worden ook artiesten als Mette Ingvartsen en Chrysa Parkinson uitgenodigd. Elke avond komen twee artiesten aan het woord. 72

CoMMent Parlent les danseurs et ChorégraPhes de leur disCiPline ? La danse est en général un média silencieux : le corps et les mouvements génèrent leur propre vocabulaire gestuel, qui n’est pas facile à traduire en paroles. Les discours autour de la danse sont plutôt l’apanage des revues spécialisées et autres publications universitaires : le travail d’experts externes donc. Mais comment parlent les danseurs et chorégraphes de leur discipline ? Comment appellent-ils leur corps, leurs mouvements, leur répertoire ? Sous le dénominateur de walk+talk, le chorégraphe autrichien Philipp Gehmacher, lui-même auteur d’un vocabulaire gestuel d’une grande quiétude, part à la recherche du discours intérieur de la danse : il invite danseurs et chorégraphes à s’exprimer – en paroles et en mouvements – sur leur œuvre, leur vocabulaire et leur histoire (de la danse). ••• Cette saison, Gehmacher et le Kaaitheater unissent leurs forces pour une nouvelle série de « performances lectures de danse ». À l’affiche, des noms anciens et nouveaux : Philipp Gehmacher, Meg Stuart et Rémy Héritier ont déjà fait partie du projet ; à Bruxelles, il invite les artistes Mette Ingvartsen et Chrysa Parkinson. Tous les soirs, deux artistes prennent la parole.

how do danCers and ChoreograPhers talK aBout their worK? Dance is largely a silent medium: body and movement create a language of their own that is difficult to capture in words. Any discussion on dance takes place in specialist magazines and at universities and is therefore the work of external specialists. But how do dancers and choreographers themselves talk about their work? Under the heading walk+talk, the Austrian choreographer Philipp Gehmacher, who is himself the author of a still language of movement, sets out to discover the internal discourse in dance: he invites dancers and choreographers to talk about their work, idiom and (dance) history in movements and words. ••• On the bill we find both old and new names: Philipp Gehmacher himself, Meg Stuart and Rémy Héritier have already participated in the project; in Brussels artists like Mette Ingvartsen and Chrysa Parkinson have been invited to do so. Two artists will speak each night.

‘Speaking whilst moving means speaking about your actions, to verbalize what takes place momentarily and what manifests itself physically and mentally. walking sketches the time that passes when movement expands in space. Talking refers to the idea of stating, the announcement, the speaking out as much about the complexity of our own pronounced truths that simultaneously win and lose in the instant of expression. walk+talk is an imperative to find not just visibility but to become audible. The place of declaration is the public stage, not the dance studio, the rehearsal process or the lecture room. walk+talk is the performance of a singular author where the audience witnesses the attempts to speak about individual thoughts and movement language, to maybe even let them become a manifesto.’ – Philipp Gehmacher

‘Met het format walk+talk plaatst Gehmacher het spreken, en in het bijzonder de taal van het maken, tegenover de schone dans, waarin dansers horen te zwijgen en geacht worden de moderne kennishiërarchieën te onderschrijven.’ – Jeroen Peeters in Etcetera

concept Philipp Gehmacher | contributions Philipp Gehmacher, Meg Stuart, Mette Ingvartsen, Chrysa Parkinson, Rémy Héritier a.o. | concept space Alexander Schellow | support cultural department of the City of Vienna | produced and co-commissioned by Kaaitheater

>>> Meg Stuart, Atelier, p. 49 73

ROSAS EARLY WORKS 1982–87

Van de eerste werken van jonge kunstenaars die later tot ‘grote auteurs’ uitgroeien, gaat vaak een fascinatie uit, omdat zij in embryo de leefwereld, de thematiek, de vormentaal bezitten, die in het latere oeuvre wordt opengeplooid en uitgediept. Met het project Early Works brengt choreografe Anne Teresa De Keersmaeker vier choreografieen samen uit de periode 1982–87: Fase, Four Movements to the Music of Steve Reich (1982), Rosas danst Rosas (1983), Elena’s Aria (1984) en Bartók/Mikrokosmos (1987). Elena’s Aria wordt voor het eerst sinds zijn creatie hernomen; de drie andere voorstellingen behoren al langer tot het Rosas-repertoire en kenden diverse edities met een (al dan niet) verjongde cast.

Fase © Herman Sorgeloos

De taal van het eigen lichaam Anne Teresa De Keersmaeker was zeer jong toen zij haar carrière begon: bij de creatie van haar eerste productie Asch in 1980 was ze net twintig. Twee jaar en een verblijf in New York later, zette ze met Fase een baken op de kaart van de Vlaamse dans, een baken dat meteen tot ver over onze grenzen zichtbaar werd. De eerste taak voor een jonge choreograaf die aan een oeuvre werkt, is het ontwikkelen van een eigen taal. Dit geldt in nog hogere mate voor die choreografen die niet vertrekken van een bestaand bewegingssysteem zoals b.v. dat van het klassieke ballet. Het lijkt dan ook evident dat zij die persoonlijke bewegingstaal in de eerste plaats gaan zoeken in het eigen lichaam. Een zeer bepalend kenmerk van de vroege periode (1980–87) in het werk van Anne Teresa De Keersmaeker ligt dan ook in het feit dat zij altijd zelf aanwezig was op de scène, dat de bewegingen aan haar eigen lichaam ontsproten, dat zij via dat ‘eigen lijf’ de vorm, de energie en de overtuigingskracht van haar dansen overdroeg

op de lichamen van ‘de anderen’ die samen met haar op de scène stonden. Personages Eén van de rode draden die deze Early Works met elkaar verbinden is die van een uitgesproken vrouwelijkheid. In die eerste periode zijn de ‘anderen’ op de scène bijna uitsluitend vrouwen. Pas in het duet Mikrokosmos duikt voor het eerst een mannelijke danser op. Het aantal performers is in de Early Works ook beperkt: maximaal staan er vijf danseressen op het podium. Vrouwelijkheid, het vrouwelijke lichaam, de vrouwelijke emoties bepalen mee de kleur van deze voorstellingen zonder dat zij echter expliciet naar het feminisme van dat moment verwijzen. Op een schroomvolle wijze doorstraalt de subtiele metamorfose van meisje naar vrouw de lichamen: van hun emotionele innerlijkheid tot in hun zichtbare lichamelijke expressiviteit. De schemerzone tussen meisje en vrouw maakt onlosmakelijk deel uit van de choreografie. Deze band blijkt zo dwingend dat bij de hernemingen van Fase, Rosas danst Rosas en Bartók/Mikrokosmos meestal gekozen werd voor een jongere cast, maar dat Anne Teresa De Keersmaeker zelf vaak is blijven meedansen: de gedanste woordenschat ervaart zij wellicht als zo eigen dat zij als het ware aanwezig moet blijven in deze werken. In de Early Works duiken beelden op die refereren aan die aarzelende transformatie van meisje tot vrouw, beelden die heen en weer glijden tussen kinderlijkheid, adolescentie en volwassen zijn. De gedisciplineerde abstracte lichamen van de twee vrouwen uit Fase (bij de creatie: Anne Teresa De Keersmaeker en Michèle Anne De Mey) maken in Rosas danst Rosas plaats voor een jeugdige roekeloosheid, voor een ongecontroleerd zich overgeven aan de beat van de muziek, aan de energie

van de dans. De derde beweging van deze choreografie is echter opgebouwd rond een reeks korte solo’s waarin de vier danseressen elk om beurt hun schouders ontbloten. Alsof de tot het spel van de verleiding gedoemde vrouw hier voor het eerst haar rol opneemt. En toch blijft dit nog ‘een oefening in beïnvloeding’. De man is (nog) afwezig. De meisjes staan als het ware voor de spiegel: ze verleiden zichzelf, testen uit hoe het later zal gaan. In het één jaar later gecreeerde Elena’s Aria staan er jonge vrouwen op de scène die hun eerste teleurstellingen in de liefde al achter de rug hebben. Zo lijkt het althans. Ze spelen nog wel kinderspelletjes: ze houden zich in evenwicht lopend op een krijtcirkel, ze jagen elkaar na op een rij stoelen. Maar zij dragen smalle jurken en hoge hakken: de attributen van de vrouw die hen hinderen in het spel. In de algemene sfeer van de voorstelling overheerst het verlangen naar de ander. De pijn om de afwezigheid van de geliefde wordt expliciet uitgesproken in een tekst van Tolstoi die wordt voorgelezen op de scène. Later, in de choreografie op het vierde strijkkwartet van de Hongaarse componist Bela Bartók – oorspronkelijk gecreëerd in 1986 als hoofdbestanddeel van de voorstelling Bartók/Aantekeningen – zijn de baldadige kleine meisjes opnieuw van de partij: zij hebben lak aan verleiding, zij dansen schaamteloos op bottines en tonen brutaal hun witte onderbroekjes. Pas aan het slot van die voorstelling keren zij terug naar de verstilling en tooien zij zich opnieuw met vrouwelijke attributen. In Mikrokosmos verschijnt dan de eerste man. De aantrekkingskracht doet haar werk, maar romantisch of eenduidig teder is zij niet. Er is wat duwen en trekken, er is speelsheid én beklemming. Het weerkerende beeld van de centrale omhelzing is intens en hard tegelijkertijd.

De afgelegde weg – Deel I: ‘Fase’ en ‘Rosas danst Rosas’ De weg die Anne Teresa De Keersmaeker in bewegingstaal aflegt in die eerste periode verloopt stap voor stap en weloverwogen. De eenvoud, de repetitieve strakheid van Fase wordt in Rosas danst Rosas wat losser gelaten. Er is meer diversiteit, maar de economie in de gebruikte middelen blijft nog bestaan. De Keersmaeker definieert helder de parameters waaruit zij een voorstelling wil opbouwen: beweging, muziek, licht, de dramaturgische structuur... worden op intelligente en gecontroleerde wijze met elkaar gecombineerd. Zowel in het passenmateriaal, als in het samenspel van de danseressen en de structurering van de ‘hoofdstukken’ is Rosas danst Rosas avontuurlijker dan Fase: van unisono (of zijn defasering) wordt de stap gezet naar een grotere compositorische complexiteit, het perfecte samen dansen (of zijn defasering) verglijdt naar een duidelijk zichtbare individualisering van de performers. Naast abstracte bewegingen introduceert Rosas danst Rosas ook gestes die als ‘alledaags’, als ‘realistisch’ of beter, als dragers van concrete betekenissen omschreven kunnen worden: een hand die door het haar strijkt, het over mekaar slaan van benen bij het zitten op een stoel, armen die langs het lichaam wegglijden... In het oeuvre van De Keersmaeker heerst een enorm wederzijds respect tussen muziek en dans: alsof deze beide disciplines met veel aandacht naar elkaar luisteren, voortdurend in gesprek zijn en toch af en toe elk hun eigen weg kunnen gaan. In Fase en in Rosas danst Rosas bundelen muziek en beweging hun samenspannende kracht. De repetitiviteit van Fase, de beat en de drive van Rosas danst Rosas, ondersteund door resp. de minimalistische composities van Steve Reich en van Thierry de Mey en Peter 75

Vermeersch, sleepten de toeschouwer mee en (be)vestigden De Keersmaekers reputatie als internationaal erkende choreografische waarde. De afgelegde weg – Deel 2: ‘elena’s Aria’ en Bartók Toch voelde Anne Teresa De Keersmaeker al meteen na Rosas danst Rosas de behoefte tegen haar eigen succes in te gaan en te weerstaan aan de verleiding om de eigen verworvenheden te gaan herhalen. In vele opzichten is Elena’s Aria uit 1984 een cruciale voorstelling in haar parcours en precies daarom is ze zo moeilijk herhaalbaar binnen een repertoire. Deze voorstelling is het product van iemand die zichzelf en haar werk, hoe jong en pril ook, in vraag stelt en weet dat grote kunstenaars dit keer op keer moeten doen, hoe pijnlijk zo’n proces ook is. Elena’s Aria ademt het zoeken van de maker en de twijfel die opduikt als de zelfzekere energie van de eerste projecten even wegebt. In Elena’s Aria brak Anne Teresa De Keersmaeker met de fascinatie voor de repetitiviteit, liet zij de beat en de drive los om te kiezen voor lange momenten van stilte en voor diverse muzikale fragmenten/stemmen die slechts op de achtergrond de bewegingen ondersteunen. Het ‘spectaculaire’ van de unisono verdwijnt, behalve in de coda. Het introverte, het niet direct zichtbare dat toch voelbaar is, vormen het hart van deze productie. Er is zoveel uit te drukken dat eigenlijk niet uit te drukken valt dat er gezocht wordt naar andere middelen naast dans en muziek. In Elena’s Aria introduceert De Keersmaeker voor het eerst tekst en gefilmde beelden. Met woorden – die meteen zovéél willen betekenen – wordt schroomvol omgesprongen. Er is letterlijk een leeshoekje op de scène, compleet met zetel en staande lamp waar zich telkens één van de danseressen terugtrekt om een tekst hardop te lezen. 76

Ruimtelijke gezien heeft Elena’s Aria een grilliger bouw dan de vorige stukken, alhoewel de cirkel (in krijt uitgetekend) en de lijn (de rij stoelen) terugkeren. Fase bestaat uit drie ‘lineaire’ duo’s en één solo waarin lijn, diagonaal en cirkel worden gecombineerd. Deze solo vindt zijn echo én zijn uitputtende doorwerking in het vierde deel van Rosas danst Rosas. In de eerste beweging van deze laatste choreografie werd eens en voor altijd ‘de vloer veroverd’: van dan af worden vallen, rollen, liggen... niet meer weg te denken bewegingen in De Keersmaekers bewegingstaal. In de Bartók-choreografieën – het duet Mikrokosmos en het kwartet op Quatuor N°4 – worden die drie basisvormen (lijn, diagonaal, cirkel) al met veel meer complexiteit en virtuositeit in elkaar verstrengeld. In de basisstructuur van het Quatuor, de indeling in vijf hoofdstukken, blijven ze echter zichtbaar: het eerste en het vijfde hoofdstuk hebben een lineair frontale hoofdrichting, het tweede en het vierde deel zijn geconstrueerd rond een laterale lijn, terwijl de structuur van het derde hoofdstuk cirkelvormig is. Na Elena’s Aria vinden dans en muziek elkaar vreugdevol terug in de Bartók-choreografieën. Het wederzijds gesprek tussen de disciplines wordt hervat. Anne Teresa De Keersmaeker: ‘Ik probeer altijd om via de dans op een heel simplistische manier datgene naar voor te brengen wat mij aanspreekt in de muziek, wat mij aanzet tot dansen. Eigenlijk probeer ik het publiek door de dans de schoonheid, het plezier, het genot van de muziek te laten beleven.’ Structuur en emotie De belangrijkste gemene deler die de Early Works met elkaar verbindt, is de gelijktijdige zoektocht van Anne Teresa De Keersmaeker naar enerzijds de emotionele geladenheid van structuren en anderzijds naar de structuur die in emo-

ties zit. De verschillende producties uit die eerste periode plaatsen zich alle ergens op de as die van de pure abstractie naar de pure gevoelsmatigheid loopt. Ze houden elkaar in wankel evenwicht. De structuur bevat de verrijkende omweg waardoor de emotie zich op niet expliciete wijze kan manifesteren. En omgekeerd tempert de concreetheid van de emotie de abstractie van de structuur. Anne Teresa De Keersmaeker: ‘Structuur en emotie dragen mekaar. Dat lijkt een cliché, maar dat zit echt in mijn vezels. Structuur en emotie verschillen van mekaar maar ik heb ze nooit als alleenstaand kunnen bekijken. Emoties zijn altijd een grote leidraad geweest in wat ik doe, maar aan de andere kant is er steeds een soort verlangen naar abstracte schoonheid, naar een onverbiddelijke, op zichzelf staande orde.’ Voor dit credo heeft zij in de Early Works de eerste uitdrukkingsvormen gevonden: verworvenheden die zij in haar verdere oeuvre ontwikkeld heeft, in vraag gesteld en dan weer uitgediept, en opnieuw in vraag gesteld, enzovoorts, enzovoorts. marianne Van Kerkhoven

Texte français/english text >>> www.kaaitheater.be

Elena’s Aria © Herman Sorgeloos

‘Emoties zijn altijd een grote leidraad geweest in wat ik doe, maar aan de andere kant is er steeds een verlangen naar abstracte schoonheid, naar een onverbiddelijke, op zichzelf staande orde.’ ‘Les émotions ont toujours constitué un fil conducteur de mes productions, mais d’autre part, il y a toujours un désir de beauté abstraite, d’un ordre autonome implacable.’ ‘Emotions have always been a major theme in what I do, but on the other hand there is always a longing for abstract beauty, for an inexorable order that exists in its own right.’ – Anne Teresa De Keersmaeker

MAR © Herman Sorgeloos

ROSAS, De mUNT/LA mONNAIe & KAAITheATeR PRESENT

Rosas[BE] early Works n In Early Works worden in een tijdspanne van drie weken vier choreografieën van Anne Teresa De Keersmaeker getoond die behoren tot haar vroegste werk, nl. uit de periode 1982–87: Fase, Four Movements to the Music of Steve Reich (1982), Rosas danst Rosas (1983), Elena’s Aria (1984) en Bartók/Mikrokosmos (1987). Elena’s Aria wordt voor het eerst sinds zijn creatie hernomen; de drie andere voorstellingen staan al langer op het Rosas-repertoire. Anne Teresa zelf zal meedansen in Fase en Elena’s Aria. f Le projet Early Works, étalé sur trois semaines, présente quatre chorégraphies des débuts d’Anne Teresa De Keersmaeker, à savoir de la période 1982–87 : Fase, Four Movements to the Music of Steve Reich (1982), Rosas danst Rosas (1983), Elena’s Aria (1984) et Bartók/Mikrokosmos (1987). Elena’s Aria est repris pour la première fois depuis sa création ; les trois autres spectacles appartiennent depuis longtemps au répertoire de Rosas. Anne Teresa en personne danse dans Fase et Elena’s Aria. e In Early Works, four choreographic pieces by Anne Teresa de Keersmaeker will be shown in the space of three weeks. They are all among her earliest works, dating from 1982 to 1987: Fase, Four Movements to the Music of Steve Reich (1982), Rosas danst Rosas (1983), Elena’s Aria (1984) and Bartók/Mikrokosmos (1987). Elena’s Aria will be rerun for the first time since its creation, while the three other pieces have been on Rosas’ repertoire for some time. Anne Teresa herself will be one of the dancers in Fase and Elena’s Aria. co-production Rosas & Sadler’s wells (London)

>>> www.rosas.be

fase. four moVemenTs To The music of sTeVe reich TU 22 & we 23/03/2011 20:30 KAAITheATeR DANCe | 70 mIN. | € 25/20 (CAT. 1), € 20/16 (CAT. 2) aBstraCte PerfeCtie Fase bestaat uit drie duetten en één solo, gechoreografeerd op vier repetitieve composities van de Amerikaanse minimalist Steve Reich: Piano Phase, Come Out, Violin Phase en Clapping Music. Reich laat zijn tonen langzaam verschuiven in ritme, in melodie en tussen de instrumenten onderling. De choreografie volgt hetzelfde principe van faseverschuiving. De zuiver abstracte bewegingen zijn zo perfect uitgevoerd dat ze bijna mechanisch gaan lijken en ons desondanks op een vreemde manier raken. Een fascinerende ervaring! Fase is wellicht de meest opgevoerde choreografie van Anne Teresa De Keersmaeker.

PerfeCtion aBstraite Fase se compose de trois duos et d’un solo, chorégraphiés sur quatre compositions répétitives du musicien minimaliste états-unien Steve Reich : Piano Phase, Come Out, Violin Phase et Clapping Music. Reich y laisse les notes se décaler lentement dans le rythme, la mélodie, et entre les instruments. La chorégraphie suit le même principe de déphasage. Les mouvements purement abstraits sont exécutés avec une telle perfection qu’ils semblent presque mécaniques, mais étrangement, ils parviennent quand même à nous toucher. Une expérience fascinante ! Fase est probablement la chorégraphie la plus souvent reprise d’Anne Teresa De Keersmaeker.

aBstraCt PerfeCtion Fase consists of three duets and one solo dance, choreographed to four repetitive compositions by the American minimalist musician, Steve Reich: Piano Phase, Come Out, Violin Phase and Clapping Music. Reich allows his tones to gradually shift in rhythm and melody and between the instruments. The choreography applies the same phaseshifting principle. The purely abstract movements are executed so perfectly that they seem almost mechanical and yet affect us in a strange way. A fascinating experience! Fase is probably Anne Teresa De Keersmaeker’s most frequently performed work.

choreography Anne Teresa De Keersmaeker | danced by Anne Teresa De Keersmaeker, Tale Dolven | music Steve Reich 78

MAR rosas dansT rosas FR 25 & SA 26/03/2011 20:30 KAAITheATeR DANCe | 110 mIN. | € 25/20 (CAT. 1), € 20/16 (CAT. 2) Kleine vertellingen De repetitiviteit in muziek en beweging, aangezet in Fase, wordt hier verder ontwikkeld. De muziek van Thierry De Mey en Peter Vermeersch ontstond gelijktijdig en in wisselwerking met de choreografie. Rosas danst Rosas is: vier danseressen met een grote onderlinge verstandhouding, vijf hoofdstukken vol intense lichamelijke energie. De drive in deze machine van lichamen wordt getemperd door een reeks herkenbare dagelijkse bewegingen: de abstractie verandert dan in een reeks kleine, concrete en emotionele vertellingen die je als toeschouwer herkent en die je ontroeren.

Petits réCits Dans Rosas danst Rosas, la répétitivité de la musique et du mouvement, amorcé dans Fase, est plus amplement développée. Thierry De Mey et Peter Vermeersch ont composé la musique simultanément et en interaction avec la chorégraphie. Rosas danst Rosas, ce sont quatre danseuses très complices et cinq chapitres débordant d’intense énergie physique. Dans cette machine de corps, l’énergie est tempérée par une série de mouvements quotidiens très reconnaissables : l’abstraction se transforme alors en une gamme de petits récits émotionnels concrets que le spectateur reconnaît et qui le touche.

sMall naratives In Rosas danst Rosas, the repetitiveness of music and movement initiated in Fase is developed even further. The music by Thierry De Mey and Peter Vermeersch was created simultaneously and in interaction with the choreography. Rosas danst Rosas consists of four dancers in rapport with one another and five chapters full of intense physical energy. The drive in this body machine is tempered by a series of ‘very familiar, everyday movements’: the abstraction then changes into a series of small, concrete emotional narratives which the spectator recognises and is moved by.

choreography Anne Teresa De Keersmaeker | danced by Rosas | music Thierry De Mey, Peter Vermeersch 79

MAR/APR © Herman Sorgeloos

elena’s aria Th 31/03 + FR 1 & SA 2/04 20:30 + SU 3/04/2011 15:00 KAAITheATeR DANCe | CA. 110 mIN. | € 25/20 (CAT. 1), € 20/16 (CAT. 2) eXTRA! FOCUS ANNE TERESA DE KEERSMAEKER: 1/04, 18:00-19:30, SEE P. 104 + MATINEE KADEE: 3/04, SEE P. 102 tastBare gevoelens Elena’s Aria was bij zijn ontstaan in hoge mate een bevraging door de choreografe van haar eigen werk, een evalueren van het voorbije, een zoeken naar hoe het verder moest. In deze productie verdwijnt de steun van een repetitieve muziek: er klinken nog enkele aria’s en geluiden op de achtergrond, de bewegingen moeten hun eigen weg zoeken. De tijd en de ruimte worden vooral gevuld met haast tastbare gevoelens. Voor het eerst in het werk van Anne Teresa De Keersmaeker worden er filmbeelden geprojecteerd en krijgen teksten een plek op de scène.

sentiMents tangiBles Au moment de sa création, Elena’s Aria était en grande partie une remise en question par la chorégraphe de son œuvre, une évaluation de ce qui a précédé, une recherche de la voie ultérieure à suivre. Dans cette production, le soutien de la musique répétitive disparaît, on entend encore quelques arias et bruits de fond, mais les mouvements doivent chercher leur propre chemin. Le temps et l’espace sont surtout occupés par des sentiments quasi tangibles. Pour la première fois dans l’œuvre d’Anne Teresa De Keersmaeker, des images filmiques sont projetées et des textes sont portés à la scène.

PalPaBle feelings When it was created, Elena’s Aria consisted largely of the choreographer questioning her own work, evaluating her past work and seeking a way forward. In this production, the foundation of repetitive music has disappeared and we only hear arias and noises in the background; the movements have to find their own way. Time and space are filled with feelings that are almost palpable. For the first time in Anne Teresa De Keersmaeker’s work, film images are projected and the spoken word is given a place on stage.

choreography Anne Teresa De Keersmaeker | danced by Anne Teresa De Keermaeker, Fumiyo Ikeda, Cynthia Loemij, Samantha Van wissen, Tale Dolven/Sue-Yeon Youn | music Rinaldo di Capua, Georges Bizet, Gaetano Donizetti, wolfgang Amadeus Mozart 80

APR BarTók/mikrokosmos we 6 & Th 7/04/2011 20:30 KAAITheATeR DANCe | CA. 80 mIN. | € 25/20 (CAT. 1), € 20/16 (CAT. 2) sPannende MedePliChtigheid Een dansen muziekavond in drie delen: het gedanste duet Mikrokosmos op een compositie van Béla Bartók voor twee piano’s, een muziekstuk van György Ligeti, uitgevoerd door de twee pianisten, en het gedanste vierde strijkkwartet van Béla Bartók. Alle muziek wordt live uitgevoerd. Tussen de muzikanten en de dansers ontwikkelt zich een spannende medeplichtigheid. Bartók/Mikrokosmos is een voorstelling over dans en over muziek en vooral over het plezier van samen dansen en samen spelen waaraan je als toeschouwer deelachtig wordt alleen al door ernaar te kijken.

CoMPliCité CaPtivante Une soirée musicale et dansante composée. La soirée consiste en un duo, Mikrokosmos, dansé sur une composition de Béla Bartók pour deux pianos, une pièce musicale de György Ligeti, interprétée par deux pianistes, et le quatuor dansé sur le Quatrième Quatuor à cordes de Béla Bartók. La musique est jouée en direct. Entre les musiciens et les danseurs s’installe une complicité captivante. Bartók/Mikrokosmos est un spectacle sur la danse et sur la musique, mais plus que tout, sur le plaisir de danser et de jouer ensemble. Un plaisir que partage le spectateur rien qu’en regardant les danseurs et les musiciens.

exCiting CoMPliCity An evening of dance and music in three parts: the dance duet Mikrokosmos, set to a composition by Béla Bartók for two pianos, a musical work by György Ligeti, performed by two pianists, and the dance to the Fourth String Quartet by Bela Bartók. All the music will be performed live. An exciting complicity develops between the musicians and the dancers. Bartók/Mikrokosmos is a performance about dance and music and especially about the pleasure of dancing and playing together, in which the spectator participates simply by watching.

choreography Anne Teresa De Keersmaeker | danced by Rosas | music Béla Bartók, György Ligeti 81

APR BL!NdMAN[BE] maX!mal Bl!ndman FR 8/04/2011 20:30 KAAITheATeR mUSIC | 75 mIN. | € 16/12 © Marie-Francoise Plissart

feestelijK slotaKKoord De drie weken Early Works van Rosas krijgen een feestelijk slotakkoord met een concert dat u voor geen geld mag missen: BL!NDMAN duikt in het repertoire van Maximalist!, het ensemble dat mee aan de wieg stond van Rosas. Maximalist! werd in 1984 opgericht door Thierry De Mey, Peter Vermeersch, Walter Hus en Eric Sleichim. De Mey en Vermeersch hadden het jaar voordien de muziek van Rosas danst Rosas gecomponeerd; zij tekenden ook voor de muziek van What the Body Does Not Remember, de eerste voorstelling van Wim Vandekeybus. Eric Sleichim componeerde voor een aantal tentoonstellingen van Jan Hoet, Walter Hus schreef voor choreografe Roxane Huilmand en Thierry De Mey voor zijn zus Michèle-Anne... De new wave in het (dans)theater kreeg een natuurlijke pendant in de muziek. Maximalist! maakte in zijn vijfjarig bestaan furore op de Europese podia.

aCCord final festif Les trois semaines du projet Early Works de Rosas se clôturent par un accord festif avec un concert que vous ne pouvez rater sous aucun prétexte : BL!NDMAN se plonge dans le répertoire de Maximalist!, l'ensemble né dans la même mouvance que Rosas. En 1984, Thierry De Mey, Peter Vermeersch, Walter Hus et Eric Sleichim fondent Maximalist!. L’année d’avant, De Mey et Vermeersch avaient composé la musique de Rosas danst Rosas ; ils ont aussi signé la bande sonore du premier spectacle de Wim Vandekeybus, What the Body Does Not Remember. Eric Sleichim a composé quelques pièces pour des expositions de Jan Hoet, Walter Hus a écrit pour la chorégraphe Roxane Huilmand et Thierry De Mey pour sa sœur Michèle-Anne… La nouvelle vague du théâtre et de la danse(-théâtre) avait son pendant musical spontané. À l’occasion de son cinquième anniversaire, Maximalist! a fait fureur sur les scènes européennes.

a festive Close Three weeks of Rosas’ Early Works are brought to a festive close with a mustsee concert: BL!NDMAN immerses itself in the repertoire of Maximalist!, the ensemble that was in at the birth of Rosas. Maximalist! was founded in 1984 by Thierry De Mey, Peter Vermeersch, Walter Hus and Eric Sleichim. A year before De Mey and Vermeersch composed the music for Rosas danst Rosas; they also composed music for Wim Vandekeybus’ first performance, What the Body Does Not Remember. Eric Sleichim composed music for several exhibitions by Jan Hoet, Walter Hus composed music for the choreographer Roxane Huilmand, and Thierry De Mey for his sister Michèle-Anne. The new wave in (dance) theatre thereby acquired a natural counterpart in music. During the five years of its existence, Maximalist! became all the rage and performed all over Europe.

‘Twintig jaar later blijft deze muziek een enorme kracht uitstralen.’ — De Standaard

PrograMMe Thierry De Mey & Peter Vermeersch, Contre Six (1984) Walter Hus, Five to Five (1984) Peter Vermeersch, Scrum (1985) Eric Sleichim, Lié/Délié (1987) Thierry De Mey, Musique de Tables (1987) Thierry De Mey & Peter Vermeersch, Habanera (1983) Thierry De Mey, Balatum (1984) Eric Sleichim, Underscore (2003)

Eric Sleichim, artistic direction, concept, transcriptions and arrangements | walter Hus, piano | BL!NDMAN [sax]: Koen Maas, soprano saxophone, Roeland Vanhoorne, clar & alto saxophone, Piet Rebel, tenor saxophone, Raf Minten, tenor & baritone saxophone, Eric Sleichim, alto & baritone saxophone | BL!NDMAN [drums]: Yves Goemare, piano & wood blocks, Hannes Nieuwlaet, pianoframe & wood blocks | production BL!NDMAN (Brussels) | commission Festival of Flanders-Brussels | thanks to the Maximalists and to Thierry De Mey in particular | support Ministry of the Flemish Community, Flemish Community Commission of the Brussels-Capital Region | BL!NDMAN [sax] play Selmer Paris Saxophones

>>> www.blindman.be 82

APR tg STAN & gasten[BE] ooGsT (werktitel) we 6, FR 8 & SA 9/04 20:30 + Th 7/04/2011 19:00 KAAISTUDIO’S TheATeR | IN NL | PRemIèRe | € 16/12 © tg STAN

geCoMBineerde avond Vorig seizoen bestond het theatergezelschap STAN twintig jaar. Dat was goed voor een groot feest: twee keer 24 uur lang deelden de vier acteurs de scène met bevriende spelers, dansers en muzikanten. Die ontmoetingen werkten inspirerend en deden STAN zin krijgen in meer. Met hun nieuwe voorstelling wil het gezelschap de kiemen oogsten die tijdens de marathons werden gezaaid: Oogst (werktitel) wordt een gecombineerde avond met nieuwe en bestaande scènes, korte stukken en eenakters, eventueel afgewisseld met muziek en dans. Elke avond wordt een beetje anders: verschillende spelers, dansers of muzikanten doen mee op verschillende tijdstippen met verschillende stukken. Het programma wordt op voorhand bekend gemaakt, de volgorde niet.

soirée CoMBinée La saison passée, la compagnie tg STAN a fêté ses vingt ans en grande pompe : à deux reprises, les quatre comédiens ont partagé la scène pendant 24 heures avec des comédiens, danseurs et musiciens amis. Ces rencontres inspirantes ont stimulé STAN à poursuivre la formule. Avec leur nouveau spectacle, la compagnie souhaite récolter les fruits des germes semés lors de ces marathons : Oogst (moisson – titre provisoire) est une soirée combinée, composée de scènes existantes et nouvelles, de pièces courtes ou en un seul acte, alternant éventuellement avec de la danse et de la musique. Chaque soirée sera un peu différente : d’autres acteurs, danseurs et musiciens participent à des dates et des pièces diverses. Le programme sera communiqué à l’avance, mais pas l’ordre de succession.

a CoMPosite evening Last season saw the twentieth anniversary of the STAN theatre company. That was a good reason for a major celebration: on two occasions the four actors shared the stage with actor, dancer and musician friends for 24 hours. These encounters were inspiring and gave STAN the appetite for more. In their new production they intend to reap the fruits of these marathons: Harvest (working title) will be a composite evening of new and existing scenes, short pieces and one-act plays, possibly alternated with music and dance. Every evening will be slightly different: different actors, dancers or musicians will take part at different times in a variety of pieces. The content, but not the order, of the programme will be announced in advance.

van en met Jolente De Keersmaeker, Sara De Roo, Damiaan De Schrijver, Frank Vercruyssen en gasten | productie tg STAN

>>> tg STAN, Zomergasten, p. 19 | www.stan.be 83

APR Benoît Lachambre/Par B.L.eux [CA] o oui TU 26 & we 27/04/2011 20:30 KAAITheATeR DANCe | € 16/12 © Rolline Laporte

een alternatieve KijK oP onszelf ‘Ik stel voor dat we verder gaan dan de vertrouwde taal, dat we ons overgeven aan onze zintuigen, dat we een andere manier vinden om “ik hou van jou” te zeggen.’ De Canadese choreograaf Benoît Lachambre probeert ook in dit nieuwe werk een alternatieve kijk op onszelf, ons lichaam en onze taal te geven, natuurlijker, organischer, intuïtiever. Op de scène: video – tussen droom en werkelijkheid –, muziek van de bekende New Yorkse componist Hahn Rowe, een mannelijke solodans, en twee danseressen/actrices in een mogelijke symbiose. ••• Benoît Lachambre werkt aan een dans-praktijk geënt op het herstel van fysieke en psychische verbindingen. In 2006 creëerde hij samen met Meg Stuart FORGERIES, LOVE AND OTHER MATTERS, voor zijn vertolking in deze productie ving hij een Bessie Award. Meg Stuart werkt ook mee aan O Oui. Ook in 2006 stond Lachambre met een eigen productie in het Kaaitheater tijdens het Kunstenfestival: lugares comunes. Een jaar later presenteerden we de prachtige solo die hij voor danseres Louise Lecavalier maakte: ‘I’ Is Memory.

un regard différent sur nous « Je propose que l’on aille au-delà du langage habituel, que nous nous abandonnions à nos sens, que nous trouvions un autre moyen de dire “je t’aime” ». Dans ce nouveau spectacle, le chorégraphe canadien Benoît Lachambre tente de porter un regard différent sur nous, nos corps et nos langages : un point de vue plus organique, plus naturel, plus intuitif. Sur scène : de la vidéo – entre rêve et réalité –, de la musique du célèbre compositeur newyorkais Hahn Rowe, un solo de danse masculin, deux danseuses/comédiennes en possible symbiose. ••• Benoît Lachambre travaille à une pratique de la danse greffée sur la remise en relation du physique et du psychique. En 2006, aux côtés de Meg Stuart, il a créé FORGERIES, LOVE AND OTHER MATTERS. Son interprétation de ce spectacle lui a valu un Bessie Award. Meg Stuart collabore également à O Oui. En 2006, dans le cadre du Kunstenfestivaldesarts, le Kaaitheater a présenté sa production lugares comunes. Un an plus tard, nous avons porté à l’affiche son magnifique solo pour la danseuse Louise Lecavalier, ‘I’ Is Memory.

a different view of ourselves ‘I propose that we take the familiar idiom a step further, give ourselves up to our senses, and find a new way to say ‘I love you’. In this new work, the Canadian choreographer Benoît Lachambre tries to give us a different view of ourselves, our body and our language, one that is more natural, more organic and more intuitive. This is done using video – between dream and reality, music by the well-known New York composer Hahn Rowe, a male solo dance and two female dancers/actresses in a possible symbiosis. ••• Benoît Lachambre is working on a dance practice associated with the recovery of physical and psychological connections. In 2006, together with Meg Stuart, he created FORGERIES, LOVE AND OTHER MATTERS, and received a Bessie Award for his performance in it. Meg Stuart will also be collaborating in Oui. In 2006 Lachambre staged one of his own productions, lugares comunes, in the Kaaitheater for the Kunstenfestivaldesarts. A year later we presented the beautiful solo he created for the dancer Louise Lecavalier, ‘I’ Is Memory.

concept, choreography Benoît Lachambre | with Céline Bonnier, Annik Hamel, Benoît Lachambre | video Jonathan Inksetter | artistic collaboration Meg Stuart | music Hahn Rowe | texts Benoît Lachambre, Céline Bonnier, Annik Hamel | set design Jonathan Inksetter & Benoît Lachambre | light and technical management Philippe Dupeyroux | costumes Angelo Barsetti | production Par B.L.eux (Montréal) | co-production ImPulsTanz (wien), La Bâtie – Festival de Genève, BIT Teatergarasjen (Bergen), L’Usine C (Montréal), Vooruit (Gent) | support Bravofact (Montréal)

>>> www.parbleux.qc.ca 84

MAY KAAITheATeR & KUNSTeNFeSTIVALDeSARTS PRESENT

Jan decorte/B’Rock[BE] The indian queen

A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

henry purcell/Jan decorte/frank agsteribbe

SA 14 & mO 16/05 20:30 + SU 15/05/2011 15:00 KAAITheATeR OPeRA | IN eN | PRemIeRe | € 25/20 | eXTRA! MATINEE KADEE, 15/05, SEE P. 102 © Larry Gerbrandt

oorlog en liefde Henry Purcells The Indian Queen (1695) speelt in Peru en Mexico net voor de Spaanse invasie. Het libretto is een kluwen van hofintriges, oorlogen en rivaliteiten in de liefde waarin de Azteekse held generaal Montezuma een centrale rol vervult. The Indian Queen is een ‘semi-opera’: de muzikale stukken wisselen af met gesproken en gedanste passages. De gesproken passages zijn in de loop van de uitvoeringsgeschiedenis meer en meer verdwenen. Hierdoor wordt de muziek soeverein en valt het libretto uit elkaar in fragmenten zonder een direct verklaarbare samenhang. Dat duwt Jan Decorte als vanzelf naar meer abstractie. ••• In zijn enscenering kiest Jan Decorte voor beelden die de muzikale ervaring versterken. In vergelijking met zijn Dido and Aeneas (2006) wordt het een ‘wildere bewerking’. Zo zal het orkest ook als koor fungeren en dus een instrumentale én vocale ondersteuning aanreiken aan de vier zangers-solisten. Decortes hang naar een bijna primitieve eenvoud, sluit hier wonderwel aan bij het nog prille, onrijpe van die vroege Engelse nog-niet-opera. Zoals in Dido and Aeneas zal Sigrid Vinks opnieuw een rol spelen als ceremoniemeesteres die de taferelen aan elkaar verbindt. En ook deze keer is het barokensemble B’Rock van de partij. Frank Agsteribbe dirigeert.

guerres et rivalités aMoureuses The Indian Queen (1695) de Henry Purcell se déroule au Pérou et au Mexique, juste avant l’invasion espagnole. Le livret est un écheveau d’intrigues courtisanes, de guerres et de rivalités amoureuses dans lesquelles le héros aztèque, le général Montezuma joue un rôle majeur. The Indian Queen est un « semi-opéra » : les passages musicaux alternent avec des passages parlés ou dansés. Au fil du temps et des interprétations, les passages parlés ont eu tendance à disparaître. Ainsi, la musique devient souveraine et le livret se décompose en extraits sans cohésion apparente. Voilà qui incite naturellement Jan Decorte à plus d’abstraction. L’inclination de Decorte à une simplicité quasi primitive, correspond à merveille à l’opéra anglais en devenir, une discipline naissante et inaboutie.

‘Voor haast elke valkuil van dit heikele wars and love rivalries Henry Purcell’s The Indian Queen (1695) is set in Peru and Mexico just before the Spanish invasion. The libretto is a tangle of court intrigues, wars and love rivalries in which the Aztec hero, general Montezuma, plays a central role. The Indian Queen is a semi-opera: the musical sections are alternated with spoken and danced passages. The spoken excerpts have increasingly tended to disappear as the performance has evolved over time. This renders the music sovereign and the libretto disintegrates into fragments that have no easily explicable coherence. This automatically leads Jan Decorte towards greater abstraction. Decorte tends towards an almost primitive simplicity that links up amazingly well with the still budding, immature aspect of early English opera-to-be.

stuk heeft Decorte een oplossing gevonden, die in haar eenvoud de verwachtingen tegenspreekt en overstijgt. […] Decorte heeft van het lamento en de dood van Dido een prachtig bidprentje gemaakt, dat de betekenis in de roos treft.’ — De Morgen over Dido and Aeneas

music Henry Purcell | direction Jan Decorte | musical direction Frank Agsteribbe | music performed by B’Rock | with Hanna Bayodi-Hirt (soprano), Magid el-Bushra (alto), NN (tenor), Havard Stensvold (baritone), Sigrid Vinks | co-production Kaaitheater, Kunstenfestivaldesarts (Brussels), B’Rock (Ghent), deSingel (Antwerp), De Doelen (Rotterdam), Concertgebouw Brugge | co-presentation Kaaitheater & Kunstenfestivaldesarts

>>> Jan Decorte, Tanzung, p. 20 | www.b-rock.org 85

MAY KUNSTeNFeSTIVALDeSARTS & KAAITheATeR PRESENT

A KAAITHEATER CO-PRODUCTION

Zoo/Thomas Hauert & dick van der Harst[BE] you’Ve chanGed Th 26, FR 27, SA 28 & SU 29/05/2011 20:30 KAAITheATeR DANCe | PRemIèRe | € 16/12 © Zoo/Thomas Hauert

‘The company Zoo of Thomas Hauert practices the most intelligent, sensitive, witty, surprising, courageous, virtuosic and political form of dance I have seen in a long time.’ — Ballet-Tanz Jahrbuch 2009

dynaMisChe Constellatie Voor You’ve changed vroeg Thomas Hauert aan Dick Van der Harst – artiest in residentie bij LOD en o.a. bekend van zijn samenwerking met regisseurs Alain Platel en Eric De Volder – om nieuwe muziek te componeren op basis van een geïmproviseerd choreografisch werk dat op video werd vastgelegd. De muziek, geschreven voor een driekoppige rockband en drie zangeressen, biedt een antwoord op de bewegingen op het podium, zowel die van de dansers als van de camera en de belichting. ••• Een complex netwerk van bewegingen met elkaar verbonden in tijd en ruimte: de choreografische taal van Thomas Hauert zou men kunnen zien als een voortzetten van de traditie van de abstracte dans. Toch komt het polyfone karakter van Hauerts schriftuur uitsluitend doorheen improvisatie tot leven.

Constellation dynaMiQue Pour ou’ve changed, Thomas Hauert a demandé à Dick Van der Harst, artiste en résidence chez LOD et célèbre e.a. pour ses collaborations avec Alain Platel et Eric De Volder, de composer une musique originale sur une danse improvisée fixée en vidéo. Ecrite pour un “rock band” et trois chanteuses, la musique entre en dialogue avec le mouvement sur scène: le mouvement des danseurs, de la caméra et de la lumière. ••• Déployant un réseau complexe de mouvements connectés dans le temps et l’espace, le langage de Thomas Hauert pourrait être perçu comme un développement de la tradition de la danse abstraite. Pourtant, son “écriture” polyphonique vient au jour sur scène entièrement par l’improvisation.

dynaMiC Constellation For You’ve changed, Thomas Hauert has asked Dick Van der Harst, artist in residence at LOD and famous a.o. for collaborations with directors Alain Platel and Eric De Volder, to compose an original music on an improvised choreographic piece caught on video. The resulting music, written for a threeheaded rock band and three female singers, answers movement on stage: the movement of the dancers, of the camera and of the lights. ••• A complex network of movements connected to each other in time and space, Thomas Hauert’s choreographic language could be described as pursuing the tradition of abstract dance. Yet, its strongly polyphonic “writing” comes to life on stage entirely through improvisation.

concept, direction Thomas Hauert | dance created and performed by Thomas Hauert, Fabián Barba, Liz Kinoshita, Albert Quesada, Gabriel Schenker, Theodossia Stathi, Gabor Varga, Samantha van wissen (7 on stage, 8 on video) | music Dick van der Harst | musicians Dick van der Harst, Inez Carsauw, Lander Gyselinck, Jouni Isoherranen, Els Van Laethem & Simone Vierlinger | set, lighting design Jan Van Gijsel | sound design Peter Van Hoesen | costumes owN | production Zoo | co-production Festival alkantara (Lisbon), Kunstenfestivaldesarts, La Bâtie – Festival de Genève, Kaaitheater, LoD (Ghent), Théâtre national de Bordeaux en Aquitaine, Centre chorégraphique de Franche-Comté à Belfort, Theaterhaus Gessnerallee (Zürich), Dampfzentrale (Bern); co-produced by NXTSTP, with support of the Culture Programme of the European Union

>>> ZOO/Thomas Hauert, Accords, p. 55 | www.zoo-thomashauert.be 86

JUN ula Sickle[BE] solid Gold + Jolie (working title) Th 9 & FR 10/06/2011 20:30 KAAISTUDIO’S DANCe | € 16/12 © Ula Sickle

de roots van hiPhoP De Canadees-Brusselse choreografe Ula Sickle maakt twee solo’s voor en met jonge dansers uit Kinshasa, Dinozord en Jolie Ngemi. Solid Gold, gedanst door Dinozord, gaat op zoek naar de roots van hiphop: traditionele Afrikaanse dans maar ook Broadwayentertainment en MTV. De solo switcht van de ene dansstijl en periode naar de andere. De tweede solo, Jolie (werktitel), zoekt zijn inspiratie in het heden, met name bij de populaire dans, gesampled uit muziekvideo’s en nachtclubacts. ••• Solid Gold en Jolie refereren ook aan de ontginning van Congo’s natuurlijke rijkdommen en aan zijn wellicht belangrijkste maar vaak genegeerde rijkdom: de energie en de creativiteit van de Congolese jeugd.

les raCines du hiP-hoP La chorégraphe canadienne, installée à Bruxelles, Ula Sickle crée deux solos pour et avec de jeunes danseurs de Kinshasa, Dinozord et Jolie Ngemi. Solid Gold, interprété par Dinozord, part en quête des racines du hip-hop : danse traditionnelle africaine, mais aussi des comédies musicales de Broadway et des clips de MTV. Le solo passe d’une époque et d’un style de danse à l’autre. Le second solo, Jolie (titre provisoire) s’inspire des danses populaires d’aujourd’hui, échantillonnées des vidéos musicales et des numéros de discothèque. ••• Solid Gold et Jolie font aussi référence à l’exploitation des ressources naturelles du Congo et à sa richesse sans doute la plus importante, mais aussi la plus ignorée : l’énergie et la créativité de la jeunesse congolaise.

the roots of hiP hoP The Brussels-Canadian choreographer Ula Sickle has created solos for, and together with, two young dancers from Kinshasa, Dinozord and Jolie Ngemi. Solid Gold, danced by Dinozord, seeks out the roots of hip hop: traditional African dance plus Broadway entertainment and MTV. This solo switches from one dance style and period to another. The second solo, Jolie (working title) looks to the present for its inspiration, in the form of popular dance sampled from music videos and nightclub acts. ••• Solid Gold and Jolie also refer to the exploitation of the Congo’s natural wealth and to what is probably its greatest but often ignored resource: the energy and creativity of young Congolese people.

concept Ula Sickle | created with & performed by Dinozord (Solid Gold) & Jolie Ngemi (Jolie) | sound concept & design Yann Leguay | production Rebecca September | management Caravanproductions for Rebecca September vzw

JUN Lotte van den Berg/Schwalbe[NL] spaar Ze... TU 7 & we 8/06/2011 20:30 KAAITheATeR DANCe/PeRFORmANCe | LANGUAGe NO PROBLem | 60 mIN. | € 10 © Stephan van Hesteren

een BoM van toMeloze energie Negen performers gaan voluit op keiharde technomuziek. Ze dansen, dansen, dansen. Zonder enige terughoudendheid tonen zich in al hun kwetsbaarheid. Een fysieke en psychische uitputtingsslag, een bom van tomeloze energie die je nog lang in je lichaam blijft navoelen. ••• In 2008 viel het afstudeerproject van Schwalbe, negen studenten van de mime-opleiding in Amsterdam, op door zijn radicale en compromisloze karakter. De studenten vroegen theatermaakster Lotte van den Berg, dit seizoen in het Kaaitheater te zien met de voorstelling Cold Turkey, om hun eindproject te begeleiden – niet vanwege de verstilde beelden in haar werk, maar vanwege de onverschrokken keuzes die ze durft te maken. De samenwerking resulteerde in de productie Spaar Ze... die met succes toerde langs verschillende Nederlandse theaters en festivals en die in Vlaanderen reeds te zien was tijdens Bâtard in de Beursschouwburg.

‘Dit heeft niets meer met de afstudeerconventies te maken. Hier wordt radicaal en compromisloos theater gemaakt, en juist hier worden performers gepresenteerd die je niet gauw weer zal vergeten.’ — Het Parool

une BoMBe d’énergie déBridée Neuf performeurs s’abandonnent à la musique techno jouée à plein régime. Ils dansent à l’infini. Ils se montrent dans toute leur fragilité, sans aucune retenue. Une guerre d’usure physique et psychique, une bombe d’énergie débridée que l’on continue à ressentir dans le corps bien après la fin du spectacle. ••• En 2008, les neuf membres de Schwalbe ont présenté comme projet de fin d’études à l’école de mime d’Amsterdam un spectacle très remarqué pour sa nature radicale et intransigeante. Les étudiants ont demandé à la créatrice de théâtre Lotte van den Berg – dont le Kaaitheater présente cette saison Cold Turkey – de les

accompagner dans le processus de création, pas tant pour ses images figées que pour ses choix audacieux. La collaboration a donné le spectacle Spaar Ze... qui a effectué une tournée à succès à travers les Pays-Bas et qui était à l’affiche du programme Bâtard au Beursschouwburg. a BoMB of non-stoP energy Nine performers give it everything they’ve got to the accompaniment of loud techno music. They dance, dance and dance. They reveal all their vulnerability without restraint. A physical and emotional marathon, a bomb of nonstop energy which you still feel in your body long after it has ended. ••• In 2008, the final year project by Schwalbe – nine students studying mime in Amsterdam – was striking for its radical and uncompromising approach. The students asked Lotte van den Berg, whose piece Cold Turkey will appear in Kaaitheater this season, to supervise their final project – not because of the still images in her work, but because of the fearless choices she is willing to make. Their cooperation resulted in Spaar Ze… a successful production that toured various theatres and festivals in the Netherlands and was presented during the Bâtard festival in the Beursschouwburg.

concept en spel Christina Flick, Marie Groothof, Melih Gencboyaci, Hilde Labadie, Floor van Leeuwen, Kimmy Ligtvoet, Bas van Rijnsoever, Ariadna Rubio Lleo, Daan Simons | lichtontwerp en techniek Jeroen de Boer, Jasper Kop en Joost Giesken | eindregie Lotte van den Berg

>>> Schwalbe Speelt Op Eigen Kracht, p. 88 | Lotte van den Berg, Cold Turkey, p. 36 | www.omsk.nl/d_pages/schwalbe 88

JUN Schwalbe[NL] schWalBe speelT op eiGen krachT FR 10 & SA 11/06/2011 20:30 KAAITheATeR PeRFORmANCe | LANGUAGe NO PROBLem | 50 mIN. | € 10

faire du vélo sous la luMière Schwalbe Speelt Op Eigen Kracht est un spectacle sans émission de CO2 : toute l’énergie nécessaire est produite par les performeurs eux-mêmes. Avec pour devise « plutôt faire du vélo sous la lumière qu’errer dans l’obscurité », ils actionnent l’éclairage au moyen de bicyclettes fixes. Avec leur persévérance et leur énergie débordante, Schwalbe brave l’obscurité, le froid et le cynisme. Il faut continuer à pédaler pour être sous les feux de la rampe ! ••• Schwalbe est un collectif de neuf jeunes performeurs. En 2008, ils ont achevé leur formation de mime à Amsterdam et Lotte van den Berg les a accompagnés pour leur projet de fin d’études. Cette collaboration a donné

un spectacle à succès, Spaar Ze... avec lequel le groupe sera à l’affiche du Kaaitheater cette saison. Diplômés, majeurs et vaccinés, les performeurs créent et jouent à présent de manière indépendante, et s’attaquent d’emblée aux problèmes climatiques.

fietsen in het liCht Schwalbe Speelt Op Eigen Kracht is een CO2-neutrale voorstelling. Alle energie die voor de performance nodig is, wordt opgewekt door de performers zelf. Onder het motto 'Liever fietsen in het licht, dan dolen in het donker' drijven zij op hometrainers zelf de verlichting aan. Met doorzettingsvermogen en tomeloze energie, trotseert Schwalbe donkerte, kou en cynisme. En moeten ze blijven fietsen om in de spotlights te kunnen staan. ••• Schwalbe is een groep van negen jonge performers. In 2008 studeerden zij af aan de mime-opleiding in Amsterdam; Lotte van den Berg begeleidde hun afstudeervoorstelling. Deze samenwerking resulteerde in de succesvolle productie Spaar Ze... waarmee de groep dit seizoen ook in het Kaaitheater te zien is. Afgestudeerd en 'volwassen geworden', maken en spelen de performers dit keer op eigen kracht – en pakken daarmee tegelijkertijd het klimaatprobleem aan.

CyCling in the light Schwalbe Speelt Op Eigen Kracht is a CO2-neutral production. All the energy needed for the performance is generated by the performers themselves. Under the motto ‘It’s better to cycle in the light than wander around in the dark’, they generate the lighting by pedalling on home trainers. Schwalbe stands up to darkness, cold and cynicism with perseverance and boundless energy. And they have to cycle to appear in the spotlight. ••• Schwalbe is a group of nine young performers. In 2008 they completed their mime studies in Amsterdam; Lotte van den Berg supervised their graduation performance. This collaboration resulted in the successful production, Spaar Ze..., which the group will also be presenting in the Kaaitheater this season. Now graduated and ‘grown up’, this time the group will create and perform under its own steam – and at the same time deal with the problem of climate change.

spel Christina Flick, Melih Gençboyaci, Marie Groothof, Hilde Labadie, Floor van Leeuwen, Kimmy Ligtvoet, Ariadna Rubio Lleó en Daan Simons | techniek Joost Giesken, Jasper Kop en Dave Staring | Eindregie Lotte van den Berg | co-productie Schwalbe (Amsterdam), oMSK (Dordrecht) en Productiehuis Rotterdam | mede mogelijk gemaakt door Gemeente Dordrecht, Schouwburg Kunstmin, ontwerp van Honing en fotografie Stephan van Hesteren

>>> Schwalbe, Spaar Ze..., p. 87 | Lotte van den Berg, Cold Turkey, p. 36 | www.omsk.nl/d_pages/schwalbe 89

Monument Valley © John Sullivan

ART FOR EARTH’S SAKE

De klimaatverandering confronteert ons met de gevolgen van ons handelen. Het zet ons wereldbeeld van eeuwige groei en vooruitgang op z’n kop. Onze beschaving blijkt te worden geschraagd door verspilling, overdaad en fundamentele ongelijkheid. Onze onverzadigbare mobiliteitsbehoefte is maar moeilijk onder controle te krijgen. Welk mensbeeld nemen we als uitgangspunt om de levensnoodzakelijke gedrags-verandering te sturen? Welke toekomstscenario’s resten ons nog? En welke rol kunnen kunst en kunstenaars in dit alles spelen? Dat was het uitgangspunt van de eerste editie van BURNING ICE in januari 2009. Het was het begin van een meerjarig onderzoek naar de manieren waarop kunstenaars en een kunstinstelling als het Kaaitheater een bijdrage kunnen leveren aan het ontwikkelen van vernieuwende ideeën binnen de sociaal-ecologische problematiek, naar hoe die ideeën langzaam veld kunnen winnen en hoe ze misschien aanleiding zullen geven tot nieuwe praktijken in onderzoek, onderwijs, economie en, wie weet, politieke besluitvorming. We hebben ondertussen een tweede editie van BURNING ICE achter de rug en ook dit seizoen staat de verbinding tussen kunst en ecologie hoog op onze agenda. Een overzicht.

Ice Lens © Heather Ackroyd & Dan Harvey

iMagine 2020 euroPean networK VeRANDeRING BeGINT IN De VeRBeeLDING Het Imagine 2020 netwerk brengt elf Europese podiumkunstenorganisaties samen rond het thema klimaatverandering. Het netwerk gelooft in de kracht van de artistieke verbeelding om tot nieuwe, andere toekomstscenario’s te komen. Imagine 2020 wil kunstenaars ondersteunen die in hun werk een verbinding leggen met de sociaal-ecologische crisis en die mee willen gaan in het discours over de noodzakelijke transitie naar een duurzame samenleving. Imagine 2020 wordt vanaf juli 2010 voor vijf jaar erkend door de Europese Commissie binnen het European Culture Programme en ontving voor zijn activiteiten een subsidie van 2,2 miljoen euro. Partners in het netwerk zijn, behalve het Kaaitheater: Le Domaine D’O (Montpellier, FR); Artsadmin (London, GB); Kampnagel (Hamburg, DE); Bunker (Ljubljana, SI); Transforma (Torres Vedras, PT); London International Festival of Theatre (London, GB); Theatre Le Quai (Angers, FR); Domino (Zagreb, HR); Stichting Rotterdamse Schouwburg (Rotterdam, NL); New Theatre Institute Of Latvia (Riga, LV). support Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EU)

BurningiCe#3 antroPoCeen VAN 12 TOT 16 OKTOBeR 2010 Het is, in evolutionaire tijdseenheden gemeten, nog niet zo lang geleden dat de mens zijn plek opeiste op de planeet aarde. We zouden de mens in Darwinistische termen een succesvolle soort kunnen noemen, zo succesvol dat sommigen ondertussen al over een ‘mensenplaag’ spreken. Officieel leven we nog steeds in het holoceen, maar er gaan steeds meer stemmen op om een nieuw tijdvak te introduceren dat antropoceen zou moeten heten: een tijdvak waarin de impact van het menselijk handelen zo groot is dat al het andere leven op aarde er ondergeschikt aan gemaakt wordt. Het humanisme heeft ons altijd geleerd dat de mens verschilt van de andere dieren omdat hij zijn eigen lot in handen kan nemen. Maar moeten we blijven dromen van de mens als een wijze rentmeester van de planeet? Welk mensbeeld nemen we als uitgangspunt voor de transitie naar een duurzame samenleving? BurningiCe#3 brengt opnieuw kunstenaars, wetenschappers en cultuurtheoretici bij elkaar en wordt gebouwd rond de voorstelling Koyaanisqatsi – the performance van de Braziliaanse theatermaker Ricky Seabra en de Brusselaar Dirk Verstockt.

Jan Ritsema © Talal Al-Muhanna

BurningiCe#4 a new eConoMy for a new soCiety

KAAITheATeR & OIKOS PRESENTEREN

KAAITheATeR, ImAGINe 2020 & VLAAmS TheATeR INSTITUUT/eCO PODIA PRESENTEREN

Moving Minds/ after the Car COLLOQUIUM

slow Boat/finding an environMentally resPonsiBle future for an international arts PraCtiCe CONFERENTIE

VAN 18 TOT 22 jANUARI 2011 Het kapitalistische vooruitgangsdenken gelooft in economische groei als beste maatstaf voor het menselijk welzijn, in een marktprijs waarin àlle kosten vervat zijn en in geld als de perfecte waardemeter. De huidige crisissen kunnen we begrijpen als een onvermijdbaar resultaat van het blinde geloof in deze heilige drievuldigheid: groei, prijs, geld. BurningiCe#4 gaat dieper in op alternatieve economische theorieën en projecten die groei koppelen aan milieuimpact, die het hebben over de illusie van de correcte marktprijs en over een herpositionering van geld: ‘Fair & Green Deal’, ‘Economy of the Commons’, ‘Parallel Currencies’, ‘Prosperity without Growth’,… BurningiCe#4 wordt opgebouwd rond de voorstelling Oidipous, my foot van Jan Ritsema.

DINSDAG 30 NOVemBeR 2010, VANAF 10:00, KAAITheATeR Recente debatten en projecten rond mobiliteit (Oosterweelverbinding, Schipdonkkanaal, Brusselse Ring, Noord-Zuidverbinding) tonen in de eerste plaats aan dat we nog steeds vastzitten in een traditioneel mobiliteitsdenken waarin de vraag het beleid stuurt en het dus onvermijdelijk over meer infrastructuur gaat. Kwesties als milieuvervuiling, peak oil, gezondheidsproblemen, lawaai, inname openbare ruimte enz. spelen nauwelijks een rol. Heel wat buitenlandse steden tonen ondertussen aan dat een ander denken en handelen op vlak van mobiliteit mogelijk is. MOVING MINDS wil deze goede voorbeelden in beeld brengen en de verbeelding inzetten om over een nieuw mobiliteitsparadigma na te denken.

VRIjDAG 26 NOVemBeR 2010, VANAF 10:00, KAAISTUDIO’S In juni 2009 bracht het Londense productiehuis Artsadmin i.s.m. The British Council een honderdtal vertegenwoordigers uit de podiumkunsten samen om de ecologische impact van de internationale podiumkunstenpraktijk onder de loep te nemen. Artsadmin is, net als het Kaaitheater, lid van het Europese netwerk Imagine 2020. Dat netwerk wil het onderzoek van de eerste Slow Boat voortzetten. Hoe kunnen we internationale culturele uitwisseling koppelen aan duurzaamheid? Is het nomadische bestaan van zoveel kunstenaars nog wenselijk en houdbaar? Hoe ziet het artistieke leven eruit na de ‘cheap flights’?

De-placed © Eva Meyer-Keller & Kate McIntosh

ART FOR EARTH’S SAKE DE L’ART PAR ÉGARD POUR LA TERRE Les changements climatiques nous placent face aux conséquences de nos actes et sapent l’image de croissance et progrès éternel que nous avons du monde. Quelle image de l’humanité prenons-nous comme point de départ pour orienter les changements de comportement essentiels ? Quel scénario d’avenir subsiste encore ? Et quel rôle l’art et les artistes peuvent-ils jouer dans cette évolution ? Ces questions constituaient le ferment de la première édition de BURNING ICE en janvier 2009. C’était l’amorce d'un projet de recherche pluriannuel des manières dont les artistes et les institutions artistiques comme le Kaaitheater peuvent fournir une contribution au développement d’idées innovantes dans le cadre de la problématique socio-écologique. Entre-temps, nous avons présenté une deuxième édition de BURNING ICE et cette saison, le lien entre l’art et l’écologie est plus que jamais à l’ordre du jour de notre programme. En voici un aperçu.

iMagine 2020

BurningiCe#3

KAAITheATeR & OIKOS PRéSENTENT

le réseau euroPéen Le ChANGemeNT COmmeNCe PAR L’ImAGINATION

anthroPoCène

Moving Minds/after the Car

DU 12 AU 16 OCTOBRe 2010

COLLOqUe, mARDI 30 NOVemBRe 2010, à PARTIR De 10:00, KAAITheATeR

Le réseau Imagine 2020 réunit les organisations européennes des arts de la scène autour du thème du changement climatique. Le réseau croit en la force de l’imagination artistique pour arriver à d’autres, à de nouveaux scénarios d’avenir. Dès juillet 2010, la Commission européenne reconnaît Imagine 2020 pour une période de cinq ans et lui octroie une subvention de 2,2 millions d’euros pour ses activités. Parmi les partenaires du réseau on compte, outre le Kaaitheater : Le Domaine D’O (Mont-pellier, FR) ; Artsadmin (London, GB) ; Kampnagel (Hamburg, DE) ; Bunker (Ljubljana, SI) ; Transforma (Torres Vedras, PT) ; London International Festival of Theatre (London, GB) ; Theatre Le Quai (Angers, FR) ; Domino (Zagreb, HR) ; Stichting Rotterdamse Schouwburg (Rotterdam, NL) ; New Theatre Institute Of Latvia (Riga, LV). support Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EU)

Officiellement, nous vivons encore à la période holocène, mais de plus en plus de voix s’élèvent pour introduire une nouvelle époque géologique qui s’appellerait anthropo-cène : une période où l’impact du comportement humain est tellement important qu’il domine toutes les autres vies sur la planète. Quelle image de l’être humain prenons-nous comme point de départ pour la transition vers une société durable ? BurningiCe#3 réunit une fois de plus artistes, scientifiques, et théoriciens de la cultu-re et s’articule autour du spectacle Koyaanisqatsi – the performance du créateur brésilien de théâtre Ricky Seabra et du Bruxellois Dirk Verstockt.

BurningiCe#4 une nouvelle éConoMie Pour une nouvelle soCiété DU 18 AU 22 jANVIeR 2011 BurningiCe#4 se penche sur des théories et projets économiques de substitution, susceptibles de coupler la croissance à l’impact sur l’environnement, et qui abordent aussi l’illusion d’un prix de marché équitable et le repositionnement de l’argent : Fair & Green Deal (commerce équitable et écologique), Economy of the Commons (économie des denrées alimentaires), Parallel Currencies (monnaies parallèles), Prosperity without Growth (prospérité sans croissance)… BurningiCe#4 s’articule autour du spectacle Oidipous, my foot de Jan Ritsema.

Nous demeurons coincés dans une pensée traditionnelle de la mobilité où la demande dirige la gestion et cela signifie immanquablement plus d’infrastructure. Bon nombre de villes européennes prouvent entre-temps qu’il est possible de penser et d’agir différemment sur le plan de la mobilité. MOVING MINDS souhaite mettre en avant ces bons exemples et engager l’imagination pour réfléchir à un nouveau paradigme de mobilité. KAAITheATeR, ImAGINe 2020 & VLAAmS TheATeR INSTITUUT/eCO PODIA PRéSENTENT

slow Boat/trouver un avenir éCologiQueMent resPonsaBle Pour une PratiQue internationale des arts CONFéReNCe, VeNDReDI 26 NOVemBRe 2010, à PARTIR De 10:00, KAAISTUDIO’S En juin 2009, la maison de production londonienne Artsadmin a réuni, en collaboration avec le British Council, une centaine de représentants du monde des arts de la scène pour passer au crible l’impact écologique de la pratique internationale des arts scéniques. À l’instar du Kaaitheater, Artsadmin est membre du réseau européen Imagine 2020. Ce réseau désire poursuivre l’analyse du premier Slow Boat. Comment marier les échanges culturels internationaux et la durabilité ? L’existence nomade de tant d’artistes est-elle encore souhaitable et soutenable ? Qu’est devenue la vie artistique après l’apparition des vols à bon marché ?

ART FOR EARTH’S SAKE

The impending climate change confronts us with the consequences of our own actions. It is turning our world view of perpetual growth and progress on its head. Which view of mankind do we take as the starting point in steering the vitally important behavioural change that is needed? Which future scenarios are we still left with? And what role can art and artists play in all this? This was the point of departure for the first BURNING ICE in January 2009. It was the beginning of a long-term investigation into the ways in which artists and artistic institutions such as the Kaaitheater can contribute to the development of innovative ideas on socio-ecological issues. In the meantime, a second BURNING ICE has already taken place and this season the link between art and ecology will also be high on our agenda. A summary.

iMagine 2020

BurningiCe#3

KAAITheATeR & OIKOS PRESENT

euroPean networK ChANGe BeGINS IN The ImAGINATION

anthroPoCene

Moving Minds/after the Car

FROm 12 TO 16 OCTOBeR 2010

The Imagine 2020 network brings together European performing arts organisations to consider the issue of climate change. The network believes in the power of the artistic imagination to come up with new and different future scenarios. As of July 2010, Imagine 2020 will be recognised by the European Commission for a period of five years in the context of the European Culture Programme and has received a subsidy of €2.2 million for its activities. In addition to the Kaaitheater, the other partners in the network are: Le Domaine D’O (Montpellier, FR); Artsadmin (London, GB); Kampnagel (Hamburg, DE); Bunker (Ljubljana, SI); Transforma (Torres Vedras, PT); London International Festival of Theatre (London, GB); Theatre Le Quai (Angers, FR); Domino (Zagreb, HR); Stichting Rotterdamse Schouwburg (Rotterdam, NL); New Theatre Institute Of Latvia (Riga, LV).

Officially, we still live in the Holocene epoch, but there are increasing numbers of people who say that we should introduce a new era which would be known as the anthropocene: an era in which the impact of human behaviour is so great that it is subordinating all other life on Earth. Which view of mankind are we to take as the point of departure for the transition to a sustainable society? BurningiCe#3 will once again be bringing artists, academics and cultural theorists together and will be built around the production Koyaanisqatsi – the performance by the Brazilian theatre-maker Ricky Seabra and the Brussels-based director Dirk Verstockt.

COLLOqUIUm, TUeSDAy 30 NOVemBeR 2010, FROm 10Am, KAAITheATeR

support Education, Audiovisual and Culture Executive Agency (EU)

BurningiCe#4 a new eConoMy for a new soCiety FROm 18 TO 22 jANUARy 2011 BurningiCe#4 examines in greater depth alternative economic theories and projects which couple growth to environmental impact, which address the illusion of the correct market price and advocate a repositioning of money: ‘Fair & Green Deal’, ‘Economy of the Commons’, ‘Parallel Currencies’, ‘Prosperity without Growth’,… BurningiCe#4 is based around the performance Oidipous, my foot by Jan Ritsema.

We are still stuck in a traditional mindset when it comes to mobility, whereby demand determines policy, which then inevitably leads to more infrastructure. However, many foreign cities have since shown that thinking and acting differently in the area of mobility is possible. MOVING MINDS aims to highlight these good examples and use the imagination to reflect upon a new paradigm of mobility. KAAITheATeR, ImAGINe 2020 & VLAAmS TheATeR INSTITUUT/eCO PODIA PRESENT

slow Boat/finding an environMentally resPonsiBle future for an international arts PraCtiCe CONFeReNCe, FRIDAy 26Th NOVemBeR 2010, FROm 10Am, KAAISTUDIO’S In June 2009, Artsadmin, a London production company, in association with the British Council, brought together around a hundred representatives from the performing arts to examine the ecological impact of international performing arts practices. Just like the Kaaitheater, Artsadmin is also a member of the European Imagine 2020 network, which aims to continue the research of the first Slow Boat. How can we link international cultural exchange to sustainability? Is the nomadic existence of so many artists still desirable and tenable? What does artistic life look like after the era of cheap flights?

KAAITHEATER 2010>11

suBsidies | suBventions

embassy of Portugal

steun | suPPort

Partners

ADVERTENTIE ARTEPRINT

Hogeschool voor Wetenschap & Kunst

sint-lucas architectuur architectuur

stedenbouw

interieurarchitectuur

interieurvormgeving

www.architectuur.sintlucas.wenk.be Campus Brussel Paleizenstraat 65, 1030 Brussel / Tel. 02 242 00 00 / info_brussel@architectuur.sintlucas.wenk.be Campus Gent Hoogstraat 51, 9000 Gent / Tel. 09 225 10 00 / info_gent@architectuur.sintlucas.wenk.be

r a a e v a d g m n a in or r r f e e v n d va veran t. Een Een formaa van

an v g in nde r e d a n r a e r v e v e n v e E n Een t E

FMBRUSSEL.BE

U gaat voor cultuur, wij gaan met u mee. Cultuur is adembenemend. Schreeuwt het uit. Of maakt u stil. Cultuur brengt leven in de maatschappij. En KBC leeft mee. Met culturele initiatieven. En met u. Want als grote bank-verzekeraar van hier geven we graag iets terug. Daarom helpen we culturele projecten vooruit: muziek, theater, dans, tentoonstellingen, kunst, â&#x20AC;Ś Kortom, cultuur waar u voor gaat. En wij gaan graag met u mee. www.kbc.be

KBC, trotse sponsor van het Kaaitheater!

Wij gaan met u mee Een onderneming van de KBC-groep

Klara en Kunst. Maar 4 letters verschil. We krijgen er maar niet genoeg van. Of het nu een fascinatie voor schilderkunst is, liefde voor architectuur, interesse in theater, passie voor muziek of verslaving aan literatuur. Kunst is de bestaansreden van Klara. En dat valt op. Luister maar eens naar Klara of surf naar klara.be. We kunnen het moeilijk verbergen. Het zit zelfs in onze naam. Een beetje toch. Klara. Alles voor de kunst.

OB43947

Alleen als â&#x20AC;&#x2122;t in

staat

INFO 2010>11

5 leuKe KinderworKshoPs & 5 zondagMatinees voor de ouders Terwijl u geniet van de voorstelling, halen de kinderen ( 4 tot 12 jaar) hun hart op in speelse workshops; jongere broertjes of zusjes worden opgevangen in een knusse speelkamer. >>> De workshops zijn gratis; u dient enkel een ticket voor de voorstelling te boeken. >>> het aantal plaatsen voor de workshops is beperkt, op voorhand inschrijven is noodzakelijk.

5 ateliers Créatifs Pour les enfants & 5 Matinées doMiniCales Pour les Parents Pendant que vous assistez au spectacle, les enfants ( 4 à 12 ans) s’en donnent à cœur joie dans des ateliers ludiques; les petits frères et les petites sœurs sont pris en charge dans des espaces douillets pour tout petits. >>> Les ateliers sont gratuits ; il suffit de réserver un billet pour le spectacle. >>> Le nombre de places est limité, il faut impérativement inscrire les enfants bien à l’avance.

5 fun Children’s worKshoPs & 5 sunday Matinees for Parents While you enjoy the performance, the children ( 4 to 12s) let down their hair in workshops that are both challenging and fun; younger brothers or sisters are looked after in a cosy room. >>> The workshops are free; you only have to buy a ticket for the performance. >>> As there is only a limited number of places for the workshops it is necessary to book in advance.

100

agenda • SU 3/10/2010: voorstelling tg stan + workshop film We duiken in de wereld van de film: van flipboekjes tot animatiefilmpjes. We knutselen zelf ook een filmpje in elkaar! • SU 21/11/2010: voorstelling Het Hertenhuis van needcompany (duur: 2 uur) + workshop tekenen We fantaseren erop los en tekenen de gekste dingen: teken je graag bewegende figuren of maak je liever een schilderij van chocolade? • SU 30/01/2011: voorstelling Accords van thomas hauert/zoo (duur 75 min.) + workshop Bal Moderne We leren leuke dansjes om nooit meer te verleren! • SU 3/04/2011: voorstelling Elena’s Aria van rosas (duur: 2 uur) + workshop muziek Met onze zelfgemaakte instrumenten vormen we een heus orkest van vrolijke blazers. Op grote kuipen geven we het ritme aan: heel de buurt zal het gehoord hebben. • SU 15/05/2011: opera The Indian Queen van jan decorte + workshop circus Iedereen circusartiest! We gaan aan de slag met diabolo’s en leren jongleren. En voor de echte durvers is er koorddansen en acrobatie.

f La plupart de nos spectacles commencent à 20h30, mais cela n’arrange pas tout le monde. Voilà pourquoi nous avons introduit pour la première fois la saison passée des spectacles en début de soirée. Cette « diversification » du lever de rideau a connu beaucoup de succès. Cette saison, nous vous en proposons plus. Vous ne souhaitez pas rentrer trop tard ou vous avez encore d’autres plans pour la fin de la soirée ? Venez assister aux spectacles de début de soirée qui commencent à 19h00.

• jan decorte/Campo, Tanzung >>> p. 20 DONDeRDAG/jeUDI/ThURSDAy 7/10/2010 19:00 KAAITheATeR + POST-PeRFORmANCe TALK

• guy Cassiers/toneelhuis, De man zonder eigenschappen I >>> p. 24 DONDeRDAG/jeUDI/ThURSDAy 21, VRIjDAG/VeNDReDI/FRIDAy 22, zATeRDAG/SAmeDI/SATURDAy 23/10/2010 19:00 KAAITheATeR

• tristero, The Search Project >>> p. 30 DONDeRDAG/jeUDI/ThURSDAy 18/11/2010 19:00 KAAISTUDIO’S + POST-PeRFORmANCe TALK

• sPoKen world >>> p. 33–43 24/11>4/12/2010 – SeVeRAL 7Pm PeRFORmANCeS

• rosas, The Song >>> p. 47 DONDeRDAG/jeUDI/ThURSDAy 23/12/2010 19:00 KAAITheATeR + The SONG UNPLUGGeD CONCeRT AFTeR The ShOw • raimund hoghe, Sans-titre – a piece for Faustin Linyekula >>> p. 53 DONDeRDAG/jeUDI/ThURSDAy 27/01/2011 19:00 KAAITheATeR + POST-PeRFORmANCe TALK

• PERFORMATIK2011 >>> p. 63–69 FeB–mAART/FéV–mARS/FeB–mARCh 2011, SeVeRAL 7Pm PeRFORmANCeS TO Be CONFIRmeD

• jan fabre/troubleyn, Prometheus – Landscape II >>> p. 71 DONDeRDAG/jeUDI/ThURSDAy 17/03/2011 19:00 KAAITheATeR + POST-PeRFORmANCe TALK • tg stan & gasten, Oogst (werktitel) >>> p. 83 DONDeRDAG/jeUDI/ThURSDAy 7/04/2011 19:00 KAAISTUDIO’S Raimund Hoghe © rosa-frank.com

e Although most of our performances start at 8.30 pm, this is not always convenient for everyone. So last season we introduced some early-evening shows. This ‘diversification’ proved very popular, so it will continue this season too. If you don’t want to stay out too late or have other plans for later on in the evening, why not try an early-evening show at 7PM?

agenda

n Het gros van onze voorstellingen begint om 20u30, maar dat aanvangsuur is niet voor iedereen even handig. Daarom hebben we vorig seizoen voor het eerst een aantal voorstellingen gepland in de vooravond. Die ‘diversificatie’ van aanvangsuren viel zeer in de smaak. Dit seizoen dus meer van dat. Wil u niet te laat op stap of hebt u nog plannen voor later op de avond? Bezoek onze voorstellingen in de vooravond: aanvang om 19 uur.

101

n U wil verder kijken dan de scène diep is? Het Kaaitheater gidst u in vijf lezingen door het oeuvre van enkele toonaangevende kunstenaars van dit seizoen. Tussen de lezing en de voorstelling kan u aanschuiven voor soep en brood.

• focus raimund hoghe Lezing door Johan Reyniers, hoofdredacteur Etcetera

f Vous souhaitez voir au-delà de ce que la scène vous montre ? En cinq conférences (en néerlandais), le Kaaitheater vous guide à travers l’œuvre de quelques artistes renommés à l’affiche cette année. Entre la conférence et le spectacle, nous vous proposons de la soupe et du pain.

• focus abattoir fermé Lezing door Thomas Crombez (Universiteit Antwerpen)

e Want to see beyond the backdrop? In five talks (in Dutch), the Kaaitheater will guide you through the oeuvres of several leading artists on the programme this season. Between the talk and the show we shall satisfy your other appetites with soup and bread.

• focus superamas Lezing door Pieter T’Jonck, recensent voor o.m. De Morgen, Klara en Etcetera VRIjDAG 10/12/2010, 18:00–19:30, VOORAFGAAND AAN ‘yOUDReAm’ >>> zie p. 44

VRIjDAG 4/02/2011, 18:00–19:30, VOORAFGAAND AAN ‘PhANTASmAPOLIS’ >>> zie p. 58

• focus jan fabre Lezing door Luk Van den Dries (Universiteit Antwerpen) VRIjDAG 18/03/2011, 18:00–19:30, VOORAFGAAND AAN ‘PROmeTheUS’ >>> zie p. 71

• focus anne teresa de Keersmaeker Lezing door Marianne Van Kerkhoven, dramaturge Kaaitheater VRIjDAG 1/04/2011, 18:00–19:30, VOORAFGAAND AAN ‘eLeNA’S ARIA’ >>> zie p. 80 LezING | IN heT NeDeRLANDS | € 5, SOeP & BROOD INBeGRePeN

102

VRIjDAG 15/10/2010, 18:00–19:30, VOORAFGAAND AAN ‘L’APRèS-mIDI’ >>> zie p. 23

CURSUSSEN

KWARTSLAG 10–11 4 VOORSTeLLINGeN, 30 eURO

n De KVS, het Kaaitheater en de cultuurcentra van Dilbeek en Strombeek zetten dit seizoen elk vier voorstellingen in de kijker. Een mooie introductie tot het geweldige theateraanbod in Brussel en de Rand. Met uw Kwartslagpas 10-11 kiest u uit deze selectie vier voorstellingen, één in elk theater. U krijgt ze voor een vriendenprijs: 7,5 euro per voorstelling. Kaaitheater Sainctelettesquare 20, 1000 Brussel Kaaistudio’s Onze-Lieve-Vrouw van Vaakstraat 81, 1000 Brussel T 02 201 59 59 – www.kaaitheater.be • guy Cassiers/toneelhuis, De man zonder eigenschappen I Guy Cassiers bewerkt Robert Musils meesterlijke roman tot een theatertrilogie. Deel 1 is alvast een stevig stuk van 3,5 uur. Aanvang om 19 uur. OP 21, 22, 23/10/2010, 19:00!!, KAAITheATeR

• jan lauwers & needcompany, Het Hertenhuis Slotstuk van de veelbejubelde trilogie Sad Face/Happy Face. In de voorstelling nemen muziek en samenzang van de acteurs een belangrijke plaats in. OP 20/11, 20:30, 21/11/2010, 15:00, KAAITheATeR

• ivo van hove/tg amsterdam & ntgent, Kinderen van de Zon Ivo Van Hove ensceneert een klassieker van Maksim Gorki. TG Amsterdam en NTGent coproduceren en staan samen op de scène. OP 22, 23/02/2011, 20:30, KAAITheATeR

• tg stan, Oogst (werktitel) De vier acteurs van tg STAN nodigen bevriende spelers, dansers en muzikanten uit op de scène. Elke avond is anders maar altijd even divers. OP 6, 8, 9/04/2011, 20:30, 7/04, 19:00, KAAISTUDIO’S

Kvs_Bol Lakensestraat 146, 1000 Brussel Kvs_Box Arduinkaai 9, 1000 Brussel T 02 210 11 12 – www.kvs.be • Kvs & toneelhuis/Bart Meuleman & olympique dramatique, In de straf-kolonie/Het hol Bart Meuleman regisseert Willy

Thomas, David Dermez, Stijn Van Opstal en Geert Van Rampelberg in twee intrigerende Kafka’s. OP 8, 9, 13, 15, 16, 19, 20, 21, 22, 23/10/2010, 20:30, 10/10, 15:00, 14/10, 12:30, KVS_BOX

• de enthousiasten & Kvs, Van Plato tot Nato In zijn tweede boek van ‘De Republiek’ excommuniceert Plato alle artiesten uit zijn ideale staat. De acteurs van Van Plato tot Nato (o.a. Dirk Van Dijck, Willy Thomas, Robbie Cleiren) besluiten zich te wreken...

Raven Ruëll en Jos Verbist ensceneren deze rauwe tekst van Brecht over een losbandige jonge dichter, dronken van liefde en vrouwen, samen met een talentvolle cast uit Vlaanderen en Wallonië. OP 6/04/2011, 20:30, CC STROmBeeK

• ntgent, Gif Elsie de Brauw laat alle facetten van onderdrukte wanhoop zien in een regie van Johan Simons. Een somber menuet over hoe verdriet een relatie kan vergiftigen.

OP 13, 17, 18, 19, 20, 24, 25, 26, 27, 30/11 & 1, 2, 3, 4/12/2010, 20:30, KVS_BOX

OP 4/05/2011, 20:30, CC STROmBeeK

• Compagnie Cecilia & Kvs, Vorst-Forest Twee beste vrienden worden voorwaardelijk in vrijheid gesteld, met enkelband én contactverbod. Maar het onvermijdelijke gebeurt... Een pakkend verhaal door het schitterende duo Titus De Voogdt en Johan Heldenbergh.

CultuurCentruM westrand Kamerijklaan z/n, 1700 Dilbeek T 02 466 20 30 – www.westrand.be

OP 30, 31/03 & 1, 2, 6, 8, 9/04/2011, 20:30, 10/04, 15:00, 7/04, 12:30, KVS_BOX

• eric de volder/tg Ceremonia, Het Lichaam Expressief theater over doorsneemensen. Oudejaar in de stad en een knal die alle vuurwerkknallen overstemt. OP 29/9/2010, 20:30, CC weSTRAND

• josse de Pauw, Peter vermeersch & Pierre vervloesem, Weg Josse De Pauw verweeft in het intieme en tegelijk humoristische Weg intieme jeugdherinneringen met kosmische bespiegelingen over leven en afscheid nemen. Met een indrukwekkende live soundtrack.

• sKagen & octopus solisten, Almschi Amoureus muzikaal-filosofisch portret van componiste en muze Alma Mahler. Pakkend verhaal over menselijke hoogmoed en eenzaamheid op tekst van Annelies Verbeke.

OP 7, 8, 9, 10, 11, 14, 15, 16/06/2011, 20:30, KVS_BOX

• de roovers, Onvoltooid Verleden Tijd De Roovers en gasten vertellen wonderlijke verhalen over hilarische blunders, de ironie van het lot, voorgevoelens, verdriet, pijn en dromen,…

CultuurCentruM stroMBeeK Gemeenteplein, B-1853 Grimbergen (Strombeek-Bever) T 02 263 03 43 – www.ccstrombeek.be • de Koe, (De wederopbouw van het Westen) Deel 1 – WIT We beleven het einde van de grote verhalen en dito dromen, maar dankzij deze nieuwe voorstelling van Peter Van den Eede en zijn getrouwen komt alles weer goed!

OP 14/1/2011, 20:30, CC weSTRAND

OP 16/2/2011, 20:30, CC weSTRAND

• Pieter de Buysser/walpurgis, Zilke Ironische mengeling van circus, parabel, musical, farce en variété op prachtige muziek van Peter Vermeersch en FES. OP 27/5/2011, 20:30, CC weSTRAND

OP 8/10/2010, 20:30, CC STROmBeeK

• ‘t arsenaal/theatermakershuis de Queeste, Kinderheil Donna, een jonge moeder, wordt beschuldigd van moord op haar twee kinderen. Straffe confrontatie met de grenzen van moederliefde, sensatiezucht en egoïsme. OP 3/12/2010, 20:30, CC STROmBeeK

• theater antigone, Baal

KwartslagPas 10-11: 30 euro voor 4 voorstellingen • Kies 4 voorstellingen, 1 in elk huis • Bestel uw Kwartslagpas in het theater waar de eerste voorstelling speelt. • Reserveer de voorstellingen van uw keuze in elk theater. 103

INFO & TICKETS 2010>11

BasisPrijs/reduCtiePrijs De prijzen zoals vermeld in dit magazine zijn resp. de basis- en de reductieprijs. De reductieprijs geldt voor -26, 60+, werkzoekenden, personen met een handicap, Knack-Club, Lerarenkaart, oKo, Danspunt en voor sociaal-culturele verenigingen (vanaf 10 personen). Reducties zijn niet cumuleerbaar. Kaai 26: -40% Jonger dan 26? Bestel een Kaai 26kaart (€ 5) en krijg het hele seizoen 40% reductie op de basisprijs. Leden van CJP of een Brussels jeugdhuis krijgen op vertoon van hun lidkaart ook 40% reductie op de basisprijs. Kaai aBo: -50% Hoe meer u ziet, hoe goedkoper het wordt. Boek 8 of meer verschillende voorstellingen en u krijgt -50% op de basisprijs. U stelt uw abonnement geheel naar eigen smaak samen. Boekt u later extra voorstellingen, krijgt u dezelfde reductie. Kwartslag 10>11: 4 voorstellingen, 30 euro De KVS, het Kaaitheater en de cultuurcentra van Dilbeek en Strombeek zetten dit seizoen elk vier voorstellingen in de kijker. Met uw Kwartslagpas kiest u uit deze selectie vier voorstellingen, één in elk theater. CultuurwaardeBon & artiCle 27 Het Kaaitheater aanvaardt de Cultuurwaardebons en Article 27. Kaai 7PM U wilt niet te laat naar huis? U hebt nog plannen na de voorstelling? Ook dit seizoen presenteren we een aantal voorstellingen in de vooravond: aanvang om 19:00. Zie p. 103. Matinee Kadee Leve de zondagmatinees van het Kaaitheater! Mama en papa zitten in de voorstelling, ondertussen nemen de kinderen (4–12 jaar) deel aan gratis workshops. Er is gratis opvang voor de allerkleinsten. Reserveren is de boodschap. Zie p. 102. Kinderen toegelaten? Onze voorstellingen richten zich doorgaans tot een (jong)volwassen publiek. Wilt u met uw kinderen naar de voorstelling, check dan telefonisch de aanbevolen minimumleeftijd. Baby’s en kleuters mag u niet meenemen in de voorstellingen.

104

sCholen Studenten komen liefst uit vrije wil en voorbereid naar de voorstelling. Zo mogelijk bezorgen we informatiemateriaal of organiseren we een inleiding. Studenten en begeleidende leraars (vanaf 10 personen) krijgen de tickets tegen halve prijs. Soms nodigen wij gericht uit voor try-outs, bezorg ons uw e-mailadres. Voor alle info: scholen@kaaitheater.be. rolstoelgeBruiKers Het Kaaitheater en de Kaaistudio’s zijn toegankelijk voor rolstoelgebruikers; meld uw komst vooraf, dan zorgen wij voor een goede plaats en zo gewenst ook voor begeleiding; er is een rolstoel beschikbaar. Bestellen • via internet: www.kaaitheater.be (24/24 u); • via telefoon: 02 201 59 59 (di-vr, 11-18 u); • in de tiCKetshoP van het Kaaitheater (zie hierna); • aan de avondKassa (zie hierna). Betalen • Cash; • Met BanContaCt of visa/ MasterCard (niet in de Kaaistudio’s); • oversChrijving binnen 5 werkdagen na reservering en uiterlijk 3 werkdagen voor de voorstelling; • reKening 432-9192433-80, IBAN: BE47 4329 1924 3380, BIC: KREDBEBB tiCKetshoP Kaaitheater: sainCtelettesQuare 20 • di-vr, 11-18 u; in augustus tot 17 u; • de ticketshop is gesloten van 5 tot 25 juli. avondKassa’s Vanaf 1 uur voor aanvang van de voorstelling, in de zaal waar deze plaatsheeft. Enkel tickets voor de voorstelling van die avond.

adressen & vervoer Kaaitheater • Sainctelettesquare 20, 1000 Brussel • te voet: op 20’ van het Noordstation • per fiets: fietsenstalling voor het theater; Villo-station Saincteletteplein (overkant kanaal) • metro IJzer (lijnen 2 & 6) • MIVB tram 51, bus 47, Noctis N18 (Heizel-De Brouckère) • De Lijn bussen 129, 190, 212, 213, 214, 230, 231, 232, 233, 235, 240, 241, 242, 243, 246, 250, 251, 260 en 355; • auto: Kleine Ring, Leopold II-tunnel tussen Rogier en Basiliek, uitritten Sainctelette & IJzer Kaaistudio’s • Onze-Lieve-Vrouw van Vaakstraat 81, 1000 Brussel • te voet: op 5’ van de Dansaertstraat, 10’ van de Beurs • per fiets: fietsenstalling in het theater; Villo-station Ninoofsepoort • metro: Sint-Katelijne (lijnen 1 & 5) • MIVB tram 51, bus 63 • De Lijn bussen 126, 127, 128 • auto: Kleine Ring, nabij de Ninoofsepoort, aan het kanaal; Parking Dansaert (Nieuwe Graanmarkt 2) en Parking Lepage (Léon Lepagestraat 23–31): voordeeltarief € 5 per avond tiCKetshoP Sainctelettesquare 20, B-1000 Brussel T 02 201 59 59 F 02 201 59 65 tickets@kaaitheater.be vervoer: zie Kaaitheater adMinistratie Kaaitheater vzw Akenkaai 2, B-1000 Brussel T 02 201 58 58 info@kaaitheater.be vervoer: zie Kaaitheater

niet Betaalde reserveringen Niet betaalde reserveringen vervallen een half uur voor aanvang van de voorstelling. annulering Tickets worden alleen terugbetaald wanneer een voorstelling wordt afgelast en enkel per overschrijving.

PrivaCy Uw adresgegevens komen terecht in het bestand van het Kaaitheater. Het Kaaithea-ter kan deze doorgeven aan zijn structurele sponsors. Als u dat niet wenst, laat het ons weten. U hebt inzage- en correctierecht conform de wet op de privacy van 8/12/1992.

INFO & BILLETS 2010>11

Prix de Base/Prix réduits Les prix mentionnés dans le magazine sont respectivement les prix de base et les prix réduits. Les prix réduits s’appliquent aux -26, 60+, demandeurs d’emploi, personnes handicapées, détenteurs de carte Knack-Club, oKo, Danspunt, associations socioculturelles (à partir de 10 personnes). Les réductions ne sont pas cumulables. Kaai 26 : -40 % Vous avez moins de 26 ans ? Commandez une carte Kaai 26 (€ 5) et obtenez durant toute la saison 40 % de réduction sur le prix de base. Les membres de CJP ou d’une maison des jeunes bruxelloise ont également droit à 40 % de réduction, sur présentation de leur carte de membre. Kaai aBo : -50 % Plus vous venez au spectacle, moins c’est cher. En réservant 8 spectacles différents ou plus, vous obtenez une réduction de 50 % sur le prix de base. Vous composez votre abonnement à votre guise. Si vous réservez d’autres spectacles par la suite, vous avez droit à la même réduction. Kwartslag 10>11 : 4 sPeCtaCles, 30 euro Le KVS, le Kaaitheater et les centres culturels de Dilbeek et de Strombeek mettent chacun quatre spectacles en lumière cette saison. Avec un pass Kwartslag, vous choisissez 4 spectacles de la sélection – un spectacle par théâtre. ChèQue Culture & artiCle 27 Le Kaaitheater accepte les chèques culture et l’Article 27. Kaai 7PM Vous ne voulez pas rentrer trop tard ? Vous avez encore des projets pour la fin de la soirée ? Cette saison, nous présentons à nouveau un certain nombre de spectacles en début de soirée : lever de rideau à 19h00. Voir p. 103. Matinee Kadee Vive le dimanche après-midi au Kaaitheater ! Maman et papa sont au spectacle, pendant que les enfants (4–12 ans) participent à des ateliers gratuits. Un accueil gratuit est prévu pour les tout petits. N’oubliez pas de réserver ! Voir p. 102. enfants adMis ? Nos spectacles s’adressent en général à un public de (jeunes) adultes. Vous avez envie d’emmener vos enfants au théâtre ? Contactez-nous pour vérifier

l’âge minimum conseillé. Les spectacles ne sont pas accessibles aux bébés et aux tout petits (élèves de maternelle). éColes Il est préférable que les élèves viennent de leur plein gré et soient bien préparés au spectacle. Si vous le désirez, nous pouvons vous procurer du matériel d’information ou organiser une introduction. Élèves et professeurs (à partir de 10 personnes) reçoivent leur billet à moitié prix. Parfois, nous invitons de manière ciblée à assister à des essais, procureznous votre adresse électronique. Toutes les infos : ecoles@kaaitheater.be. usagers de fauteuils roulants Le Kaaitheater et les Kaaistudio’s sont accessibles aux usagers de fauteuils roulants ; si vous nous annoncez votre venue, nous vous réservons une bonne place et si nécessaire, nous vous procurons un accompagnement. Nous disposons d’un fauteuil roulant. réserver • Par internet : www.kaaitheater.be (24/24h) ; • Par téléPhone : 02 201 59 59 (mar-ven, 11h00–18h00); • à la Billetterie du Kaaitheater (voir ci-après) ; • à la Billetterie du soir (voir ci-après). PayeMents • en esPèCes ; • BanContaCt ou visa/MasterCard (pas aux Kaaistudio’s); • vireMent BanCaire dans les 5 jours ouvrables après la réservation et maximum 3 jours ouvrables avant le spectacle. • CoMPte : 432-9192433-80, IBAN: BE47 4329 1924 3380, BIC: KREDBEBB Billetterie du Kaaitheater : sQuare sainCtelette 20 • mar-ven, 11h00–18h00 ; au mois d’août jusqu’à 17h00 ; • la billetterie est fermée du 5 au 25 juillet. Billetteries du soir Cette billetterie ouvre une heure avant le spectacle, dans la salle où celui-ci a lieu. Uniquement des billets pour la représentation du soir même. réservations non Payées Les réservations impayées sont annulées une demi-heure avant le début du spectacle.

annulation Les billets ne sont remboursés qu’en cas d’annulation d’un spectacle et uniquement par virement bancaire. adresses & transPort Kaaitheater • 20, square Sainctelette, 1000 Bruxelles • à pied : 20’ de la Gare du Nord • en vélo : range-vélos devant le théâtre ; station Villo place Sainctelette (autre côté du canal) • métro Yser (lignes 2 & 6) • STIB tram 51, autobus 47, Noctis N18 (Heysel-De Brouckère) • De Lijn autobus 129, 190, 212, 213, 214, 230, 231, 232, 233, 235, 240, 241, 242, 243, 246, 250, 251, 260 et 355 ; • en voiture : petite ceinture, tunnel Léopold II entre Rogier et Basilique, sorties Sainctelette & Yser. Kaaistudio’s • 81, Notre-Dame du Sommeil, 1000 Bruxelles • à pied : 5’ de la rue Dansaert, 10’ de la Bourse • en vélo : range-vélos à l’intérieur du théâtre ; station Villo Porte de Ninove • métro: Sainte-Catherine (lignes 1 & 5) • STIB tram 51, autobus 63 • De Lijn autobus 126, 127, 128 • en voiture : petite ceinture, à proximité de la Porte de Ninove, à hauteur du canal. Parking Dansaert (Nouveau Marché aux Grains 2) et Parking Lepage (rue Léon Lepage 23-31): tarif avantageux € 5/soir Billetterie 20, square Sainctelette, B-1000 Bruxelles T 02 201 59 59 F 02 201 59 65 tickets@kaaitheater.be transport : voir Kaaitheater adMinistration Kaaitheater vzw 2, quai des Péniches, B-1000 Bruxelles T 02 201 58 58 info@kaaitheater.be transport : voir Kaaitheater

resPeCt de la vie Privée Vos coordonnées sont reprises dans le fichier du Kaaitheater. Ce dernier se réserve le droit de les transmettre à ses sponsors structurels. Si vous vous y opposez, faites-le nous savoir. Vous avez un droit de regard et de correction, conforme à la loi sur la vie privée du 8/12/1992. 105

INFO & TICKETS 2010>11

standard PriCe/reduCed PriCe The prices given in this magazine are the standard and reduced prices respectively. The reduced price applies for under-26s, over-60s, unemployed, people with disabilities, Knack-Club, Teacher’s card, oKo, Danspunt, sociocultural associations (10 people or more). Only one reduction applies at a time. Kaai 26: -40% Are you under 26? If you order a Kaai 26-card (€5) you will get a 40% reduction on the standard price for one season. Holders of a CJP (youth culture pass) or members of a Brussels youth club also get a 40% reduction on the standard price, on presentation of a valid membership card. Kaai aBo: -50% The more you see, the cheaper it gets. Book 8 or more different performances and you get a 50% reduction on the standard price. Compile your own Kaai Abo season ticket. If you book extra performances later you will be entitled to the same discount. Kwartslag 10>11: 4 PerforManCes, 30 euro This season, the KVS, Kaaitheater and Dilbeek and Strombeek cultural centres will each be spotlighting four performances. With your Kwartslag Pass you select four performances from the programme, one in each theatre. Culture vouCher & artiCle 27 The Kaaitheater accepts Culture Vouchers and Article 27. Kaai 7PM For those of you who don’t want to get home too late or have plans for after the show. This season too we shall be presenting several early evening performances: starting time is 7 PM. See p. 103. Matinee Kadee Long live the Kaaitheater Sunday matinees! Mother and father watch the performance while the children (4-12 years old) have fun in a free workshop. Free care facility for tiny tots. Booking is necessary! See p. 102. Children allowed? OOur performances are in the main intended for an audience of (young) adults. If you would like to bring your children, call first to check the recommended minimum age. Babies and toddlers are not admitted to performances.

106

sCholen School students prefer to come to the theatre of their own free will and with some preparation. If possible we provide an information package or organise an introductory talk. Students and the teachers with them get tickets halfprice (10 people or more). Sometimes we invite specific groups for try-outs, so let us have your e-mail address. For information: schools@kaaitheater.be. wheelChair users The Kaaitheater and Kaaistudios are accessible to wheelchair users; if you tell us in advance that you are coming, we shall provide a good place and if desired someone to assist you too; a wheelchair is also available in the theatres. BooKing • internet: www.kaaitheater.be (24/24); • telePhone: 02 201 59 59 (Tue-Fri, 11am–6pm); • in the Kaaitheater tiCKetshoP (see below); • at the Box offiCe in the evenings (see below). PayMent • Cash; • with BanContaCt or visa/ MasterCard (not in the Kaaistudio’s); • BanK transfer within 5 workdays of booking and no later than 3 workdays before the performance; • aCCount no. 432-9192433-80, IBAN: BE47 4329 1924 3380, BIC: KREDBEBB Kaaitheater tiCKetshoP: sainCtelette sQuare 20 • Tue-Fri, 11am–6pm; only until 5pm in August • the ticketshop is closed from 5 to 25 July. evening Box offiCes From 1 hour before curtain-up at the theatre concerned. Only tickets for the performance of that evening.

adresses & transPort Kaaitheater • Sainctelette square 20, 1000 Brussels • walk: 20 minutes from North Station • by bike: cycle racks in front of the theatre; Villo stand on Sainctelette square (other bank of the canal) • metro to IJzer/Yser station (lines 2 & 6) • STIB tram 51, bus 47, Noctis N18 (Heizel-De Brouckère) • De Lijn buses 129, 190, 212, 213, 214, 230, 231, 232, 233, 235, 240, 241, 242, 243, 246, 250, 251, 260 and 355; • car: Inner Ring, Leopold II-tunnel between Rogier and Basilique, exits Sainctelette & Yser Kaaistudio’s • Onze-Lieve-Vrouw van Vaakstraat 81 rue Notre-Dame du Sommeil, 1000 Brussels • walk: 5 min. from rue Dansaert, 10 min. from place de la Bourse (Stock Exchange) • by bike: cycle parking inside theatre; Villo stand at Porte de Ninove • metro to Sint-Katelijne/SaintheCatherine station (lines 1 & 5) • STIB tram 51, bus 63 • De Lijn buses 126, 127, 128 • car: Inner Ring, near Ninoofsepoort, close to the canal; Parking Dansaert (Nouveau Marché aux Grains 2) and Parking Lepage (rue Léon Lepage 2331): reduced fare € 5/night tiCKet shoP Sainctelette square 20, 1000 Brussels T 02 201 59 59 F 02 201 59 65 tickets@kaaitheater.be transport: see Kaaitheater Kaaitheater vzw offiCes Akenkaai 2, B-1000 Brussels T 02 201 58 58 info@kaaitheater.be transport: see Kaaitheater

unPaid BooKings Unpaid bookings expire half an hour before curtain-up. CanCellations Tickets are only refunded when a performance is cancelled, and only by bank transfer.

PrivaCy Your details are entered in the Kaaitheater database. The Kaaitheater may pass them on to its main sponsors. If you do not want this, let us know. You have the right to examine and correct the information in compliance with the law on privacy of 8/12/1992.

AGENDA 2010>11

107

AGENDA 2010>11

seP 2010

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

B’rock & Claire Croizé/action scénique, Vor deinem Thron SA 11 & SU 12/09 20:30 KAAITheATeR | SA 11/09, 22:30: ChAmP D’ACTION, KINDeRTOTeNLIeDeR ReVISITeD

festival Kanal 16>19/09 CANAL AReA

nature theater of oklahoma, Life and Times – Episode 1 (New York Version) Th 23, FR 24 & SA 25/09 20:30 KAAITheATeR

rosas, Creation 2010 SA 25, TU 28, we 29 & Th 30/09 20:00 + SU 26/09 15:00 De mUNT/LA mONNAIe

fabián Barba, A Mary Wigman Dance Evening Th 30/09 20:30 KAAISTUDIO’S

oCt 2010

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

fabián Barba, A Mary Wigman Dance Evening FR 1 & SA 2/09 20:30 KAAISTUDIO’S

tg stan, Zomergasten FR 1 & SA 2/09 20:30 + SU 3/10 15:00 KAAITheATeR | SU 3/10: mATINee KADee

jan decorte/Campo, Tanzung we 6/10 20:30 + Th 7/10 19:00 KAAITheATeR

deepblue, Field Works – office mO 11, TU 12, we 13, Th 14 & FR 15/10 12:00, 12:30, 13:00, 13:30, 14:00, 17:00, 17:30, 18:00, 18:30, 19:00 KBC, ULeNSSTRAAT 32 RUe ULeNS

ricky seabra, Koyaanisqatsi – The Performance Th 14, FR 15 & SA 16/10 20:30 KAAISTUDIO’S

raimund hoghe, L’Après-midi – A solo for Emmanuel Eggermont FR 15 & SA 16/10 20:30 KAAITheATeR + FR 15/10 18:00 FOCUS RAImUND hOGhe

guy Cassiers/toneelhuis, De man zonder eigenschappen I Th 21, FR 22 & SA 23/10 19:00 KAAITheATeR

lod, The Brodsky Concerts TU 26/10 20:30 KAAITheATeR

de Parade, Inferno Th 28, FR 29 & SA 30/10 20:30 KAAISTUDIO’S

Massimo furlan, 1973 FR 29 & SA 30/10 20:30 KAAITheATeR

nov 2010

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

les slovaKs dance Collective, Journey Home FR 12 & SA 13/11 20:30 KAAITheATeR

Marc vanrunxt, Champ d’action & salva sanchis, For Edward Krasinski TU 16 & we 17/11 20:30 KAAITheATeR

tristero, The Search Project we 17, FR 19 & SA 20/11 20:30 + Th 18/11 19:00 KAAISTUDIO’S

jan lauwers & needcompany, The Deer House SA 20/11 20:30 + SU 21/11 15:00 KAAITheATeR | SU 21/11: mATINee KADee

Bl!ndMan [drums] + [strings], Totem TU 23/11 20:30 KAAITheATeR

108

nov 2010

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

sPoKenworld10 globe aroma/irma firma, home & away FILm: we 24/11 20:30 KAAITheATeR

Berlin, Tagfish (all great changes begin at the table) FR 26 & SA 27/11 19:00 + 22:00 KAAITheATeR

Monika gintersdorfer/Knut Klaßen, Othello, c’est qui FR 26 & SA 27/11 20:30 KAAITheATeR

space, The Cloud SA 27/11 15:00 + 19:00 & SU 28/11 17:00 (STARTING POINT T.B.C.) deC 2010

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

sPoKenworld10 ernst Maréchal, Blue Key Identity we 1 & Th 2/12 20:30 KAAISTUDIO’S

Miguel Pereira, DOO Th 2/12 20:30 & FR 3/12 19:00 KAAITheATeR

Patrick Bernier & olive Martin, X et Y c/ France ... Plaidoirie pour une jurisprudence FR 3/12 20:30 KAAITheATeR

joost vandecasteele, Attack of the Killer Z’s FR 3/12 20:30 & SA 4/12 19:00 KAAISTUDIO’S

lotte van den Berg, Cold Turkey SA 4/12 20:30 KAAITheATeR

superamas, Youdream (Action/Cut) FR 10 & SA 11/12 20:30 KAAITheATeR + FR 10/12 18:00: FOCUS SUPeRAmAS

eleanor Bauer, (BIG GIRLS DO BIG THINGS) FR 10 & SA 11/12 20:30 KAAISTUDIO’S

ictus, Drumming mO 20/12 20:00 PALeIS VOOR SChONe KUNSTeN/PALAIS DeS BeAUX ARTS

rosas, The Song TU 21 & we 22/12 20:30 + Th 23/12 19:00 KAAITheATeR + Th 23/12: The SONG UNPLUGGeD + PARTy

needcompany, Needlapb 17 we 22 & Th 23/12 20:30 KAAISTUDIO’S jan 2011

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Meg stuart/damaged goods, Atelier Th 13, FR 14 & SA 15/01 20:30 KAAISTUDIO’S

Mark tompkins/i.d.a., BLACK’N’BLUES – A Minstrel Show FR 14 & SA 15/01 20:30 KAAITheATeR

abke haring/toneelhuis, Hout FR 21 & SA 22/01 20:30 KAAISTUDIO’S

jan ritsema, Oidipous, my foot FR 21 & SA 22/01 20:30 KAAITheATeR

raimund hoghe, Sans-titre – A piece for Faustin Linyekula we 26/01 20:30 + Th 27/01 19:00 KAAITheATeR

Kris verdonck/a two dogs Company, (CaO)n & Talk Th 27, FR 28 & SA 29/01 20:30 KAAISTUDIO’S

thomas hauert/zoo, Accords SA 29/01 20:30 + SU 30/01 15:00 KAAITheATeR | SU 30/01: mATINee KADee 109

feB 2011

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

ictus, Liquid Room #2 we 2/02 20:30 KAAITheATeR

andros zins-Browne, The Host Th 3 & FR 4/02 20:30 KAAISTUDIO’S

abattoir fermé, Phantasmapolis (Index 2) FR 4 & SA 5/02 20:30 KAAITheATeR + FR 4/2 18:00 FOCUS ABATTOIR FeRmé

eleanor Bauer, The Newest Age Th 10, FR 11 & SA 12/02 20:30 KAAITheATeR

Maatschappij discordia, Marionett & Creatie Marionett TU 15 & we 16/02 20:30 KAAISTUDIO’S Creatie FR 18 & SA 19/02 20:30 KAAISTUDIO’S

salva sanchis, now h e r e FR 18 & SA 19/02 20:30 KAAITheATeR

ivo van hove/toneelgroep amsterdam & ntgent, Kinderen van de Zon TU 22 & we 23/02 20:30 KAAITheATeR

PERFORMATIK2011 25/02>5/03 ivo dimchev, We.art.dog.come DATeS & LOCATION T.B.C.

deepblue, Field Works – hotel DATeS & LOCATION T.B.C.

Kris verdonck/a two dogs Company, K, a Society DATeS & LOCATION T.B.C.

Mar 2011

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

PERFORMATIK2011 25/02>5/03 dominique gonzalez-foerster & ari Benjamin Meyers K.62 Th 3/03 19:30 KAAITheATeR K.85 Th 3/03 20:00 LOCATION T.B.C.

Barbara Matijević & giuseppe Chico Part 1: I AM 1984 we 2/03 20:30 KAAISTUDIO’S Part 2: Tracks FR 4/03 20:30 KAAISTUDIO’S Part 3: Forecasting: A pirate’s dilemma SA 5/03 20:30 KAAISTUDIO’S

jérôme Bel, Pichet Klunchun and myself Th 10, FR 11 & SA 12/03 20:30 KAAITheATeR

Philipp gehmacher, walk+talk TU 15, we 16, Th 17, FR 18 & SA 19/03 20:30 KAAISTUDIO’S

troubleyn/jan fabre, Prometheus – Landscape II we 16, FR 18 & SA 19/03 20:30 + Th 17/03 19:00 KAAITheATeR + FR 18/3 18:00 FOCUS jAN FABRe

rosas, Early Works Fase TU 22 & we 23/03 20:30 KAAITheATeR Rosas danst Rosas FR 25 & SA 26/03 20:30 KAAITheATeR Elena’s Aria Th 31/03 20:30 KAAITheATeR

110

aPr 2011

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

rosas, Early Works Elena’s Aria FR 1 & SA 2/04 20:30 + SU 3/04 15:00 KAAITheATeR | SU 3/04: mATINee KADee Bartók/Mikrokosmos we 6 & Th 7/04 20:30 KAAITheATeR

Bl!ndMan, MAX!MAL BL!NDMAN FR 8/4 20:30 KAAITheATeR

tg stan & gasten, Oogst (werktitel) we 6, FR 8 & SA 9/04 20:30 + Th 7/04 19:00 KAAISTUDIO’S

Benoît lachambre/Par B.l.eux, O Oui TU 26 & we 27/04 20:30 KAAITheATeR

May 2011

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

jan decorte/B’rock, The Indian Queen SA 14 & mO 16/05 20:30 + SU 15/05 15:00 KAAITheATeR | SU 15/05: mATINee KADee

zoo/thomas hauert & dick van der harst, You’ve changed Th 26, FR 27, SA 28 & SU 29/05 20:30 KAAITheATeR

jun 2011

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

lotte van den Berg/schwalbe, Spaar Ze... TU 7 & we 8/06 20:30 KAAITheATeR

ula sickle, Solid Gold + Jolie Th 9 & FR 10/06 20:30 KAAISTUDIO’S

schwalbe, Schwalbe Speelt Op Eigen Kracht FR 10 & SA 11/06 20:30 KAAITheATeR

T 02 201 59 59 – www.kaaitheater.be 111

COLOFON | COLOPHON

Kaaitheater vzw raad van Bestuur/Conseil d’adMinistration/Board of Managing direCtors Marc Ooms, voorzitter/président/chairman; Peter De Jonge, voorzitter dagelijks bestuur/ président du comité de direction/chairman of executive committee; Bart Claes, secretaris/ secrétaire/secretary; Eddy Van Gelder, penningmeester/trésorier/treasurer; Sarah Avci, Ton Broeders, Peter De Bie, Guido Fonteyn, Farida Lamkanfi, Olivier Onghena, Chantal Pattyn, Mia Vaerman, Dirk Vanoverbeke, bestuurders/administrateurs/directors; Adinda Van Geystelen, regeringscommissaris/ commissaire d'état/government commissioner; Dirk Broekaert, waarnemer VGC/observateur de la VGC/observer of the VGC. algeMene vergadering/asseMBlée générale/general asseMBly Karel Anthierens, Sigrid Bousset, Herman Croux, Jean De Groef, Bart Decoster, Ivo Goris, Bénédicte Lobelle, Peter Maenhout, Peter Thomas, Piet Van Waeyenberge, leden/membres/members algeMene leiding/direCtion générale/general ManageMent Hugo Vanden Driessche, algemeen directeur/directeur général/general director; Valerie Vernimme, adjunct/adjoint/adjunct; Miriam Rottiers, verantwoordelijke boekhouding/responsable comptabilité/bookkeeper; Tanja Wentzel/ personeelsadministratie/ administration du personnel/personnel administration artistieKe leiding/direCtion artistiQue/artistiC direCtion Guy Gypens, artistiek directeur/directeur artistique/artistic director; Katleen Van Langendonck, programmator/programmatrice/programmer; Elke Decoker, assistentprogrammator/assistante programmatrice/ programming assistant; Marianne Van Kerkhoven, dramaturge; Myriam Drabs, dagelijkse leiding/coordination/co-ordination Coördinatie/Coordination Paul Van Santvoort, preventieadviseur, verantwoordelijke infrastructuur/conseiller de prévention, responsable de l'infrastructure/ safety advisor, building maintenance manager; Jonas Maes, beheer horeca/gestion restauration/catering manager; Ann De Ridder, adjunct coördinatie/assistante à la coordination/coordination assistant; Hilde Fauconnier, coördinatie Kaaistudio’s/coordination Kaaistudio’s/Kaaistudio’s coordination; Esther Michiels, leiding avondstaf/responsable équipe soirée/head of FOH staff;

112

CoMMuniCatie/CoMMuniCation Johan Wambacq, leiding communicatie/ responsable communication/communication manager; Katelijne Meeusen, pers en communicatie/presse et communication/press and communication; Jonas Maes, marketing; Karen De Cooman, publiekswerking & projecten/relations avec le public & projets/public relations & projects; Esther Michiels, archief/ archives/archivist teChnieK/teChniQue/teChniCal staff Mark Bisaerts, technische leiding/directeur technique/technical manager; Inne Box, adjunct/assistante/assistant; Piet De Koster, Peter Fol, Guy Peeters, Luc Schaltin, Chris Segers, Frank Vandezande, Herman Venderickx, podiumtechniek/techniciens de plateau/stage technicians tiCKetshoP/Billetterie/tiCKetshoP Wanda Horemans, Geertje Terlaeken, Wati Koesharto reCePtie/réCePtion/reCePtion Lus Baleci, Safahatou Roufai onderhoud/entretien/MaintenanCe Emeterio Temino, Mohammad Amini, technisch onderhoud/entretien technique/technical maintenance; Erna De Raes, verantwoordelijke onderhoud/responsable entretien/ maintenance manager; Serpil Akgün, Gus De Winter, Fabian Laurier, onderhoud/ entretien/maintenance enseMBles en verenigingen in het KaaitheaterCoMPlex/enseMBles et assoCiations dans le CoMPlexe du Kaaitheater/enseMBles and assoCiations in the KaaitheaterCoMPlex • aKenKaai 2 Quai des PéniChes: A Two Dogs Company/Kris Verdonck performance company Mokum vzw artists management & production office Theaterfestival Vlaanderen • sainCtelettesQuare 19 • sQuare sainCtelette: BKO Brussels Kunstenoverleg BL!NDMAN muziekensemble CJP Cultureel Jongeren Paspoort Dēmos kenniscentrum voor participatie en democratie IETM International network for contempora-ry performing arts Kaaitheater kunstencentrum voor dans, theater en muziek Karuur ondersteunt lokale jeugdparticipatie Kunstenloket aanspreekpunt voor zakelijk advies Lasso Brussels netwerk voor kunsteducatie en publieksbemiddeling oKo Overleg Kunstenorganisaties Pearle Performing Arts Employers

Associations League Europe SFP Sociaal Fonds voor de Podiumkunsten Taaluniecentrum NVT steunpunt voor docenten van Nederlands als Vreemde Taal VTi Steunpunt voor de podiumkunsten enseMBles in het CoMPlex van de Kaaistudio’s/enseMBles dans le CoMPlexe des Kaaistudio’s/enseMBles in the Kaaistudio’s CoMPlex • onze-lieve-vrouw van vaaKstraat 83 rue notre-daMe du soMMeil: Tristero theatergezelschap Meg Stuart/Damaged Goods dansgezelschap ZOO/Thomas Hauert dansgezelschap WorkSpaceBrussels werkplaats Met steun van/aveC le suPPort de/ suPPorted By de Vlaamse overheid, de Vlaamse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Stad Brussel sPonsors hoofdsPonsor/sPonsor PrinCiPal/ Main sPonsor KBC Bank & Verzekeringen MediasPonsors/sPonsors Médias/ Media sPonsors Brussel Deze Week, Klara, Knack, TV-Brussel, FM Brussel

Kaaitheater 2010>11 Magazine REDACTIE/RéDACTION/EDITORS Elke Decoker, Guy Gypens, Katelijne Meeusen, Marianne Van Kerkhoven, Katleen Van Langendonck, Aukje Verhoog (stage), Johan Wambacq FRANSE VERTALING/TRADUCTION FRANçAISE/FRENCH TRANSLATION Isabelle Grynberg ENGELSE VERTALING/TRADUCTION ANGLAISE/ENGLISH TRANSLATION Gregory Ball BEELD COVER/IMAGE COUVERTURE/ COVER IMAGE Jérôme de Perlinghi VORMGEVING/GRAPHISME/DESIGN Paul Boudens DRUK/IMPRESSION/PRINTED BY Arteprint, Brussels GEDRUKT OP/IMPRIMé SUR/PRINTED ON FSC approved paper VERZENDING/ExPéDITION/MAILING Etiket, Brussels, etiket@ateliergrooteiland.be wettelijK dePot/déPôt légal/ legal registration D/2010/2871/5

HET KAAITHEATER IN

LE KAAITHEATER EN

THE KAAITHEATER AT

1 OOGOPSLAG

verschillende adressen: • het Kaaitheater op de Sainctelettesquare • de Kaaistudio’s in de Onze-Lieve-Vrouw van Vaakstraat

mogelijke aanvangsuren:

15:00 19:00 20:30

1 CLIN D’ŒIL

adresses différentes: • le Kaaitheater au square Sainctelette • les Kaaistudio’s dans la rue Notre-Dame du Sommeil

heures de début de spectacle :

15:00 19:00 20:30

1 GLANCE

different addresses: • the Kaaitheater on square Sainctelette • the Kaaistudio’s in rue Notre-Dame du Sommeil

possible performance times:

3PM 7PM 8.30PM

productions vous sont présentées dans ce magazine et au cours de la saison d’autres s’ajouteront encore. Choisissez 8 spectacles, ou plus, et achetez vos billets à moitié prix : une formule, le Kaai Abo !

productions are being presented in this magazine and more are added during the season. Choose 8 or more from this fantastic range and you will get your tickets at half-price: the Kaai Abo season ticket is the best deal!

>>> zie ook p. 101 e.v.

>>> voir aussi p. 101 et suiv.

>>> see also p. 101 et seq

manieren om aan supergoedkope tickets te raken: • U bent jonger dan 26 en koopt een Kaai 26-kaart: -40%! • U wil gewoon veel zien en boekt uw eigen Kaai Abo: -50%!

x Matinee Kadee op zondagmiddag: voorstellingen voor de ouders, gratis workshops voor de kinderen.

producties presenteren we in dit magazine en tijdens het seizoen komen er nog bij. Kies 8 of meer voorstellingen uit dit geweldige aanbod en u krijgt uw tickets aan halve prijs: het Kaai Abo is uw beste deal!

manières d’accéder à des billets très bon marché: • Vous avez moins de 26 ans et vous achetez une carte Kaai 26 : - 40 % ! • Vous voulez voir beaucoup de spectacles et réservez un Kaai Abo : - 50 % !

x Matinee Kadee le dimanche après midi : spectacles pour les parents, ateliers gratuits pour les enfants.

ways to get super cheap tickets: • You are under 26 years old and buy a Kaai 26-ticket: -40%! • You simply want to see a lot and book a Kaai Abo season ticket: -50%!

x Matinee Kadee on Sunday afternoon: performances for the parents and free workshops for the children.

BELGIË – BELGIQUE P.B.–P.P. BRUSSEL X BC 6407

MAGAZINE 6 EDITIES PER JAAR VERSCHIJNT IN FEBRUARI, APRIL, JUNI, AUGUSTUS, OKTOBER, DECEMBER AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P3A9139 | JUNI 2010

KOEKELBERG

A12

E40–E19

NOORDSTATION GARE DU NORD

METRO IJZER/YSER

SAINCTELETTE SQUARE

1 KAAITHEATER SAINCTELETTESQUARE 20 20 SQUARE SAINCTELETTE B-1000 BRUSSELS

INFO & TICKETS 24/24H:

N L AA

DA N

LA AN AX M A.

E40–E19

SA ER O TS N .L. TR .D V. AA .D V T U AN SO V A M A PORTE M K EI DE NINOVE L

SP AC H

NINOOFSEPOORT

E. J ACQ M

AIN

1 TICKETSHOP SAINCTELETTESQUARE 20 20 SQUARE SAINCTELETTE B-1000 BRUSSELS T 02 201 59 59 F 02 201 59 65 tickets@kaaitheater.be

ROGIER

2 KAAISTUDIO’S ONZE-LIEVE-VROUW VAN VAAKSTRAAT 81 81 RUE NOTRE-DAME DU SOMMEIL B-1000 BRUSSELS

GROTE MARKT

CENTRAAL STATION GARE CENTRALE

LOI–

WET

E411

ZUIDSTATION GARE DU MIDI

www.kaaitheater.be

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: BART CLAES, C/O AKENKAAI 2, 1000 BRUSSEL | WETTELIJK DEPOT D/2010/2871/5