April 2022

1 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

2 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

3 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಮಾವಿನ ಮರ ¸ÁªÀiÁ£Àå ºÉ¸ÀgÀÄ: Mango tree ªÉÊಜ್ಞಾ¤PÀ ºÉ¸ÀgÀÄ: Mangifera indica

© ಮಹದ ೇವ ಕ . ಸಿ.

ಮಾವಿನ ಮರ, ಬನ್ನ ೇರುಘಟ್ಟ ರಾಷ್ಟಟ ರ ೇಯ ಉದ್ಯಾ ನವನ

ಮಾವು ಪ್ರ ಪಂಚದಲ್ಲೆ ಡೆ ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮರ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ ರೀಯ ಹಣ್ಣು . ಅನಕಾರ್ಡಿಯೆಸಿ (Anacardiaceae) ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ

ಸೇರಿರುವ ಈ ಮರದ ವೈಜ್ಞಾ ನಿಕ ಹೆಸರು

ಮಾಯ ುಂಜಿಫೆರಾ ಇುಂರ್ಡಕಾ (Mangifera indica). ಮಾವು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ವಿಧದ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲೆ ಚೆನ್ನಾ ಗಿ ಬೆಳೆಯುತತ ದೆ. ಮರದ ತೊಗಟೆಯು ಬೂದು ಬಣು ದುಂದ ಕೂರ್ಡದು​ು , ಮರದ ಎತತ ರ 15 ರಿುಂದ 30 ಮೀಟರ್ ಇರುತತ ದೆ. ಭಾರತ ದೇಶದಲ್ಲೆ ಸುಮಾರು 500 ಪ್ರ ಭೇದದ ಮಾವನ್ನಾ ಕಾಣಬಹುದು. ಕ್ಕುಂಪು ಮತ್ತತ ಹಳದ ಮಶ್ರರ ತ ಹೂಗಳನ್ನಾ ರ್ಡಸುಂಬರ್ - ಜನವರಿ ತುಂಗಳಲ್ಲೆ ಬಿಡುತತ ದೆ. ಮಾವಿನ ಪ್ರ ಭೇದದಲ್ಲೆ ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡು ಎರಡೂ ಜ್ಞತ ಹೂಗಳನ್ನಾ ಒುಂದೇ ಮರದಲ್ಲೆ ಕಾಣಬಹುದು. ಹಣ್ಣು ಗಳು ಅುಂಡಾಕಾರದಲ್ಲೆ ದು​ು , 8 ರಿುಂದ 12 ಸುಂಟಿ ಮೀಟರ್ ಉದು ವಿರುತತ ವೆ ಹಾಗೂ ಹಸಿರು ಹಳದ ಮಶ್ರರ ತ ಬಣು ವನ್ನಾ ಹುಂದರುತತ ವೆ. ಹಸಿರು ಬಣು ದ ಮಾವಿನ ಕಾಯಿ ಹಣ್ಣು ದ ಬಳಿಕ ಹಳದ ಬಣು ಕ್ಕೆ ತರುಗುತತ ದೆ. ಮರದ ಬಹುತೇಕ ಭಾಗಗಳನ್ನಾ ಆಯುರ್ವಿದದಲ್ಲೆ ಔಷಧಿಯಾಗಿ ಉಪ್ಯೀಗಿಸುತ್ತತ ರೆ.

4 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

© ಅರವಿ​ಿಂದ ರಂಗನಾಥ್

ಬೆಟ್ , ಗುಡ್ಡ , ಘಟ್ ಮತ್ತತ ಪ್ವಿತ ಶ್ರ ೀಣಿಗಳ ಉಗಮವು ಭೂಮಂಡ್ಲದ ಅದು​ು ತ ಸೃಷ್ಟ್ ಗಳಲ್ೆ ುಂದು. ಸಣು ದೈತಯ

ಬೆಟ್ -ಗುಡ್ಡ ಗಳು, ಭೂ-ಸವೆತದ ಫಲವಾಗಿ ರೂಪುಗುಂಡ್ರೆ,

ಘಟ್ -ಪ್ವಿತಗಳು ಭೂ-ಪ್ದರಗಳ ತಕಾೆ ಟದುಂದ (ಉದಾಹರಣೆ ಹಿಮಾಲಯ

ಪ್ವಿತಗಳ ಶ್ರ ೀಣಿ), ಜ್ಞಾ ಲಾಮುಖಿಯ ಸ್ಪ ೀಟದುಂದ (ಉದಾಹರಣೆ ಕಿಲ್ಲಮಂಜ್ಞರೀ ಪ್ವಿತ, ತಂಜೇನಿಯ ದೇಶ) ಮತ್ತತ ಭೂ-ಸಥ ರಗಳ ಜೀಡ್ಣೆಯಿುಂದ (ಉದಾಹರಣೆ ಸೈರ ನೆವಡ್ ಪ್ವಿತ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ ೀಟ್ಸ್ ) ರೂಪುಗುಂರ್ಡವೆ. ಈ ಪ್ವಿತಗಳು ಮಾನವನ ವಿಕಾಸದಲ್ಲೆ ೀ ಅತಯ ುಂತ ಪ್ರ ಮುಖವಾದ ಪಾತರ ವನ್ನಾ ನಿವಿಹಿಸಿವೆ. ಮಾನವ ಪ್ರ ವಾಹಗಳಿುಂದ ರಕಿ​ಿ ಸಿಕೊಳು​ು ವ ಸಲುವಾಗಿ ಬೆಟ್ ಗಳ ಮೇಲ್ಲ ವಾಸಿಸುವುದನ್ನಾ ಸೈನಯ ಗಳಿುಂದ ಪ್ಟ್ ಣಗಳನ್ನಾ

ಅನ್ನದಕಾಲದುಂದಲೂ ರೂಢಿಸಿಕೊುಂಡ್. ಮು​ುಂದುವರೆದಂತೆ ಶತ್ತರ

ರಕಿ​ಿ ಸಿಕೊಳು​ು ವ

ಸಲುವಾಗಿ

ತನಾ

ಆಡ್ಳಿತದ

ಬೆಟ್ -ಗುಡ್ಡ ಗಳ ಮೇಲ್ಲ ನಿಮಿಸುವುದನ್ನಾ

ರೀಮ್ ಸಾಮಾರ ಜಯ

ಕಟಿ್ ದು​ು

ಕುಂದರ ಗಳನ್ನಾ ,

ನಗರ-

ರೂಢಿಸಿಕೊುಂಡ್, ಉದಾ:

ಏಳು ಬೆಟ್ ಗಳ ಮೇಲ್ಲ. ಅಷ್​್ ೀ ಅಲೆ ದಕಿ​ಿ ಣ ಭಾರತದ

ಸಾಕಷ್ಟ್ ರಾಜರು, ಸಾಮಂತರು ಕೊೀಟೆ ಕಟಿ್ ಆಳಿಾ ಕ್ಕ ಮಾಡುತತ ದು ದು​ು ಬೆಟ್ ಗಳ ಮೇಲ್ಲಯೇ.

5 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಬೆಟ್ -ಪ್ವಿತಗಳಿುಂದಾಗುವ ನೇರ ಉಪ್ಯೀಗಗಳು ಸಾಕಷ್ಟ್ ವೆ. ವಿಶಾ ದ ಅಧಿಕೂೆ ಹೆಚ್ಚು ಜನರಿಗೆ ನಿೀರನ್ನಾ ಒದಗಿಸುತತ ರುವುದು ಪ್ವಿತಗಳೇ. ಮೀಡ್ಗಳನ್ನಾ ತಡೆದು ಮಳೆ ತರುವಲ್ಲೆ ಇವುಗಳ ಪಾತರ ಮಹತಾ ದು​ು . ನೂರಾರು ನದಗಳ ಮೂಲ ಸಹ ನಮಮ ಈ ಬೆಟ್ ಪ್ವಿತಗಳೇ. ನ್ನವು ಇುಂದು ಆಹಾರಕಾೆ ಗಿ ಬೆಳೆಯುತತ ರುವ ಜೀಳ, ಮುಸುಕಿನ ಜೀಳ, ಆಲೂಗಡೆಡ , ಬಾಲ್ಲಿ, ಟೊಮಾಯ ಟೊ, ಸೇಬಿನಂತಹ ಬೆಳೆಗಳು, ಕಾಫಿ, ಚಹಾದಂತಹ ವಾಣಿಜಯ ಬೆಳೆಗಳು ಮತ್ತತ ಕುರಿ, ಮೇಕ್ಕ, ಯಾಕ್ ಮು​ುಂತ್ತದ ಸಾಕು ಪಾರ ಣಿಗಳು ವಿಕಾಸಗುಂರ್ಡದು​ು ಪ್ವಿತಗಳ ಮೇಲ್ಲಯೇ. © ಅರವಿ​ಿಂದ ರಂಗನಾಥ್

ಇವೆಲೆ ವೂ ಒುಂದೆಡೆಯಾದರೆ ಜಿೀವಸಂಕುಲದ ವಿಕಾಸದಲ್ಲೆ ಈ ಪ್ವಿತಗಳ ಪಾತರ ಬಹು ಪ್ರ ಮುಖವಾದದು​ು . ಪ್ವಿತಗಳು ಭೂಪ್ರ ದೇಶದ 25% ರಷ್ಟ್

ಭಾಗದಲ್ಲೆ ಮಾತರ

ಹಂಚಿಕೆಯಾಗಿದ್ದ ರೂ ಪ್ರ ಪಂಚದಲ್ಲೆ ನ 85% ಕಿೆ ುಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಉಭಯವಾಸಿ, ಪ್ಕಿ​ಿ ಮತ್ತತ ಸಸತ ನಿಗಳಿಗೆ ಆಶರ ಯವನ್ನಾ

ನಿೀರ್ಡವೆ ಮತ್ತತ ಇವುಗಳಲ್ಲೆ ಹೆಚ್ಚು ನವು ಪ್ವಿತ ಪ್ರ ದೇಶಗಳಿಗೆ

ಮಾತರ ಸಿೀಮತವಾಗಿವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖಯ ಕಾರಣ ಆ ಸಿೀಮತ ಪ್ರ ದೇಶದೊಳಗೆ ನಡೆಯುವ ಪ್ರ ಭೇದೀಕರಣ (In situ-speciation). ಪ್ವಿತದ ಹರ ಮೇಲ್ಲಮ ೈ ಪ್ದರಗಳು ಹವಾಮಾನದ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಸುದೀಘಿ ಕಾಲ್ಲವಧಿಯವರೆಗೆ ಒರ್ಡಡ ದ ಪ್ರಿಣ್ಣಮದುಂದಾಗಿ, ಜಿೀವ ವಿಕಾಸಗಳು ಲು ಸಾಕಷ್ಟ್ ಸಮಯಾವಕಾಶವನ್ನಾ

ಕೊಟಿ್ ರುತತ ದೆ

ಪ್ದಾರ್ಿಗಳ ಕಾರಣದುಂದಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ವಿತವು ಅತ ಹೆಚ್ಚು

ಮತ್ತತ

ಆ

ಪ್ವಿತ

ರೂಪ್ಗುಂಡ್

ಮೂಲ

ಜಿೀವ ವೈವಿಧಯ ತೆ ಸಾಧಯ . ಉದಾಹರಣೆ: ಯಾವ

ಜಿೀವವೈವಿಧಯ ಮಯವಾಗಿರುತತ ದೆಯೀ ಆ ಪ್ವಿತವು ಸಮುದರ ದ

ತಳದುಂದ ಎದು​ು ಬಂದ ಪ್ದರಗಳಿುಂದ ರೂಪ್ಗುಂಡ್ ಪ್ವಿತವಾಗಿರುತತ ದೆ (ಹಿಮಾಲಯ ಪ್ವಿತದ ಭೂಭಾಗಗಳು).

6 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಒುಂದು

ರ್ವಳೆ

ಭೂಮಯು

ಬೆಟ್ -ಗುಡ್ಡ ,

ಪ್ವಿತಗಳಿಲೆ ದೆ

ಸಮತಟ್ಟ್ ದ

ಪ್ರ ದೇಶವಾಗಿದು ರೆ ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚು ನ ಜಿೀವವೈವಿಧಯ ತೆ ಇಲೆ ದೆ ವಿಶಾ ದಾದಯ ುಂತ ಏಕರೂಪ್ ಜಿೀವಿಗಳನ್ನಾ

ನಿರಿೀಕಿ​ಿ ಸಬಹುದತೆತ ೀನೀ? ಸಮತಟ್ಟ್ ದ ಪ್ರ ದೇಶದಲ್ಲೆ

ಒುಂದು ಪ್ವಿತ

ಉದು ವಿಸಿದರೆ ಅದರ ಮೇಲ್ಲಮ ೈ ವಿಸಿತ ೀಣಿ ಹೆಚ್ಚು ಗುತತ ದೆ ಮತ್ತತ ವಾತ್ತವರಣ ಬದಲಾಗುತ್ತತ ಹೀಗುತತ ದೆ. ಬೆಟ್ ದ ಎತತ ರ ಹೆಚ್ಚು ದಂತೆ ಉಷ್ು ುಂಶವು ಪ್ರ ತ ಕಿಲ್ೀಮೀಟರ್ ಗೆ 6.5o C ನಂತೆ

ಕರ್ಡಮೆಯಾಗುತತ ರುತತ ದೆ.

ಉಷ್ು ುಂಶ

ಕರ್ಡಮೆಯಾದಂತೆ

ಇದಕ್ಕೆ

ಪ್ರಸಪ ರ

ಸಂಬಂಧಪ್ಟ್ ಇತರ ಹವಾಮಾನದ ಮಾನದಂಡ್ಗಳು ಅದರುಂದಗೆ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಿ ಹಸ

ಪ್ರ ಭೇದ್ದ್

ಜಿೀವಿ

ವಾಸಿಸಲು

ಹಸ

ಸಥ ಳಾವಕಾಶವನ್ನಾ

ಅನ್ನವರಣಗಳಿಸುತತ ರುತತ ವೆ. ಬಹುಶಃ ಈ ಕಾರಣದುಂದಲೇ ಪ್ವಿತಗಳಲ್ಲೆ

ಹೆಚ್ಚು ನ

ಜಿೀವವೈವಿಧಯ ತೆ ಕಾಣಸಿಗುತತ ರುವುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ "A" ಎುಂಬ ಗಿಡ್ 1000 ಮೀಟರ್ ಎತತ ರದಲ್ಲೆ ಜಿೀವಿಸುತತ ದೆ ಎುಂದು ತಳಿಯೀಣ, ಅದು 23oC ಉಷ್ು ುಂಶದಲ್ಲೆ ಬೆಳೆಯುತತ ರುತತ ದೆ, ಅದರಂತೆ ಮಳೆಯ ಪ್ರ ಮಾಣ, ಆದರ ಿತೆ, ವಾಯುಮಂಡ್ಲದ ಒತತ ಡ್, ಸೌರ ವಿಕಿರಣ ಮತ್ತತ ಗಾಳಿಯ ರ್ವಗ ಎಲೆ ವೂ ಆ "A" ಗಿಡ್ಕ್ಕೆ

ಹುಂದಾಣಿಕ್ಕಯಾಗಿರುತತ ವೆ. ಆ ಗಿಡ್ಕ್ಕೆ

ತಗುಲುವ ರೀಗಾಣ್ಣ, ಸೂಕಾಿ ಮ ಣ್ಣ

ಜಿೀವಿಗಳು, ಗಿಡ್ದಲ್ಲೆ ರುವ ಉಪ್ಯೀಗಕಾರಿ ಸೂಕಾಿ ಮ ಣ್ಣ ಜಿೀವಿಗಳು, ಗಿಡ್ವನ್ನಾ

ತನ್ನಾ ವ

ಕಿೀಟ, ಪಾರ ಣಿ ಭಕ್ಷಕಗಳು, ಪ್ರಾಗಸಪ ಶಿ ಮಾಡುವ ವಾಹಕಗಳು, ಬಿೀಜಗಳನ್ನಾ

ಪ್ರ ಸರಣ

ಮಾಡುವ ಪಾರ ಣಿ-ಪ್ಕಿ​ಿ ಗಳು "A" ಗಿಡ್ದೊುಂದಗೆ ಪ್ರಸಪ ರವಾಗಿ ವಿಕಾಸಗುಂರ್ಡರುತತ ವೆ. ಒುಂದು ರ್ವಳೆ ಅದೇ "A" ಗಿಡ್ವನ್ನಾ ಅಲ್ಲೆ ುಂದ 1000 ಮೀಟರ್ ಎತತ ರಕ್ಕೆ ಕೊುಂಡೊಯು​ು ಬೆಳೆಸಲು ಪಾರ ರಂಭಿಸಿದರೆ, ಅಲ್ಲೆ ನ ಉಷ್ು ುಂಶ 23o C ರಿುಂದ 17.5o C ಗೆ ಇಳಿದರುತತ ದೆ. ಇದರಂತೆ ಇತರ ವಾತ್ತವರಣದ ಮಾನದಂಡ್ಗಳು ವಯ ತ್ತಯ ಸಗುಂರ್ಡರುತತ ವೆ. ಈ ಹಸ ವಾತ್ತವರಣದಲ್ಲೆ

"A" ಗಿಡ್ ರೀಗಕಾರಕ ಸೂಕಾಿ ಮ ಣ್ಣ ಜಿೀವಿಗಳ ದಾಳಿಗೆ ತ್ತತ್ತತ ಗಿ

ಸಾಯಬಹುದು. ಗಿಡ್ಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಉಪ್ಯೀಗಕಾರಿ ಸೂಕಾಿ ಮ ಣ್ಣ ಜಿೀವಿಗಳು ಅಲ್ಲೆ ಸಿಗದೇ ಇರಬಹುದು. ಇದನೆಾ ೀ ಹೆಚ್ಚು ತನ್ನಾ ವ ಗಿಡ್ ಭಕ್ಷಕಗಳು, ಗಿಡ್ವನ್ನಾ ತುಂದು ಮುಗಿಸಬಹುದು, ಪ್ರಾಗಸಪ ಶಿ ಮಾಡುವ ಜಿೀವಿಗಳೇ ಇಲೆ ದರಬಹುದು, ಬಿೀಜ ಪ್ರ ಸರಣ ಮಾಡುವ ಜಿೀವಿಗಳು ಕಾಣೆಯಾಗಿರಬಹುದು. ಇವುಗಳಲ್ಲೆ ಯಾವುದಾದರೂ ಒುಂದು ಅುಂಶ ಗಿಡ್ದ ಮೇಲ್ಲ ಪ್ರ ಭಾವ ಬಿೀರಿದರೂ ಆ ಗಿಡ್ ಬದುಕಿ ತನ್ನ ಮು​ುಂದನ ಸಂತತಯನ್ನಾ ಮು​ುಂದುವರಿಸಲಾಗದು. © ಅರವಿ​ಿಂದ ರಂಗನಾಥ್

7 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಪ್ವಿತದ

ಎತತ ರ

ಹೆಚ್ಚು ದಂತೆ

ಅಲ್ಲಾ ಯ

ಮಣಿು ನ

ಗುಣ-ಲಕ್ಷಣಗಳು,

ಅಲ್ಲೆ ನ

ಸೂಕಾಿ ಮ ಣ್ಣ ಜಿೀವಿಗಳ ಸಮೂಹ, ಅಲ್ಲೆ ನ ಕಿೀಟ ಜಗತ್ತತ , ಇತರ ಗಿಡ್-ಮರ, ಪಾರ ಣಿ-ಪ್ಕಿ​ಿ ಎಲೆ ವೂ

ಬದಲಾಗುತ್ತತ

ಹೀಗುತತ ವೆ.

ಆದು ರಿುಂದಲೇ

ಪ್ವಿತದ

ಎತತ ರಕ್ಕೆ ,

ಅಲ್ಲೆ ನ

ವಾತ್ತವರಣಕ್ಕೆ ಅನ್ನಗುಣವಾಗಿ ಅಲ್ಲೆ ನ ಜಿೀವರಾಶ್ರಗಳು ಪ್ರಸಪ ರ ವಿಕಾಸಗುಂರ್ಡರುತತ ವೆ. ಎತತ ರದ ಪ್ರ ದೇಶಗಳಲ್ಲೆ

ಬದುಕಲು ವಿಕಾಸಗುಂರ್ಡರುವ ಈ ಜಿೀವಿಗಳು, ಸಮತಟ್ಟ್ ದ

ಪ್ರ ದೇಶಗಳಲ್ಲೆ ಬದುಕಲು ಸಾಧಯ ವಿಲೆ . ಹಾಗೆಯೇ ಎಲಾೆ ಜಿೀವಿಗಳಿಗೂ ತನಾ ದೇ ಸೂಕತ ವಾಸಸಾಥ ನವಿರುತತ ದೆ (Niche), ಅದರಿುಂದಾಚೆಗೆ ಅವು ಬದುಕಿ ತನಾ

ಸಂತತಯನ್ನಾ

ಮುಂದುವರಿಸಲ್ಲರವು. ಮಾನವನ್ನ ತನಾ

ಅತಯಾದ ಲ್ೀಭದುಂದ ಸಾಕಷ್ಟ್

ಇುಂದು ವಿನ್ನಶದ ಹಂತಕ್ಕೆ

ತಂದು ನಿಲ್ಲೆ ಸಿದಾು ನೆ.

ಪ್ವಿತ ಪ್ರ ದೇಶಗಳನ್ನಾ

ಗಣಿಗಾರಿಕ್ಕ, ಮಾಲ್ಲನಯ , ಅಕರ ಮ

ಪ್ರ ವಾಸ್ೀದಯ ಮ, ಬೇಟೆ, ಅತಯಾದ ಜ್ಞನ್ನವಾರು ಮೇಯಿಸುವಿಕ್ಕ, ಯಥೇಚು ವಾಗಿ ಅರಣಯ ಉತಪ ನಾ ಗಳ ಹರತೆಗೆಯುವಿಕ್ಕ, ಅರಣಯ ಅತಕರ ಮಣ, ಅರಣಯ ನ್ನಶ, ಅರಣಿಯ ೀಕರಣ ಹೆಸರಲ್ಲೆ ನೆಡುವ ಏಕ ರಿೀತಯ ನೆಡುತೊೀಪುಗಳು, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ, ಬೃಹತ್ ಜಲವಿದುಯ ತ್ ಯೀಜನೆಗಳು ಮತ್ತತ ದೊಡ್ಡ ಅಣೆಕಟ್ ಗಳ ನಿಮಾಿಣದುಂದ ಪ್ವಿತಗಳಿಗೆ ಮತ್ತತ ಅಲ್ಲೆ ನೆಲ್ಲಸಿರುವ ಜಿೀವಿಗಳಿಗೆ ಕಂಟಕವನ್ನಾ ದೂಡುತತ ದಾು ನೆ. © ಅರವಿ​ಿಂದ ರಂಗನಾಥ್

8 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಸೃಷ್ಟ್ ಸುತತ ದಾು ನೆ ಮತ್ತತ ಅವುಗಳನ್ನಾ

ವಿನ್ನಶಕ್ಕೆ

ಎಲಾೆ ನ್ನಗರಿಕತೆಗಳಲೂೆ ನಮಮ ಪೂವಿಜರಿಗೆ ಪ್ವಿತಗಳೆುಂದರೆ ಒುಂದು ದೈವತಾ ದ ಭಾವನೆ ಇತ್ತತ . ಅವು ಆಧಾಯ ತಮ ದ ಪ್ರ ತೀಕಗಳಾಗಿದು ವು. ಬಹುಶಃ, ಆ ನಂಬಿಕ್ಕಯಿುಂದಲೇ ಎಷ್​್ ೀ

ವಷಿಗಳ

ಕಾಲ

ಪ್ವಿತಗಳು

ಮತ್ತತ

ಪ್ರಿಸರವು

ಸುರಕಿ​ಿ ತವಾಗಿತೆತ ುಂದು

ಹೇಳಬಹುದು. ನ್ನವು ಎುಂದು ವಿದಾಯ ವಂತರಾದೆವೀ, ದೇವರ ಅಸಿತ ತಾ ವನೆಾ ೀ ಅಲ್ಲಾ ಗೆಳೆದೆವೋ ಅಲ್ಲೆ ುಂದ ಶುರುವಾಯಿತ್ತ ಮಾನವ-ಪ್ರಿಸರ ನಡುವಿನ ಸಂಘಷಿ. ದೇವರು ಇರುವನೀ ಇಲೆ ವೀ ಗತತ ಲೆ , ಆದರೆ ಇದಾು ನೆ ಎುಂಬ ಭಕಿತ ಯಿುಂದಲ್ೀ ಅರ್ವಾ ಭಯದುಂದಲ್ೀ ಪ್ರಿಸರ

ವಯ ವಸಥ ಯು

ಇತತ ೀಚ್ಚನವರೆಗೂ

ಸಾಕಷ್ಟ್

ಸುರಕಿ​ಿ ತವಾಗಿತ್ತತ

ಎುಂದರೆ

ತಪಾಪ ಗಲಾರದು. © ಅರವಿ​ಿಂದ ರಂಗನಾಥ್

ಲೇಖನ: ಹರೀಶ ಎ. ಎಸ್. ಜಿಕೆವಿಕೆ, ಬಿಂಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆ

9 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

© ವಿಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಡಿ. ಎಸ್.

ನನೂಾ ರು ಕಾಫಿ ನ್ನಡು, ಚ್ಚಕೆ ಮಗಳೂರು. ಪ್ರ ಕೃತ ದೇವತೆ ಆಕಾಶದುಂದ ಧೀ… ಎುಂದು ಸುರಿಯುತತ ದು ಮಳೆಗೆ ಮೈಯರ್ಡಡ ಚ್ಚಗುರ-ಹಸಿರ ಹೆಚ್ಚು ಸುತತ ದು ಳು. ಅದು ಜೂನ್ಜುಲೈ ತುಂಗಳು, ಪ್ರ ಕೃತಯ ಹಸಿರ ಹಬಬ ಕ್ಕೆ ಮಣಿು ನರ್ಡಯಿುಂದ, ಮಟೆ್ ಯಳಗಿುಂದ, ಕವಚದೊಳಗಿುಂದ ಅವಿತದು ಅದೆಷ್​್ ೀ ಜಿೀವರಾಶ್ರಗಳು ಹರಬಂದು ಹಸಿರ ಹಬಬ ಕ್ಕೆ ಬಣು ಬಣು ದ ರಂಗು ಮೂರ್ಡಸಲು ಸಜ್ಞಾ ಗಿದು ವು. ಅದೇ ಮಳೆಗಾಲದ ಒುಂದು ದನ ಬಿದರಿನ ಕುಕ್ಕೆ ಯಳಗಿನ ಕಪುಪ ಹೇುಂಟೆ ಮತ್ತತ ಮೂರು ಕೊೀಳಿ ಪಿಕಿೆ ಗಳು ಅದೇನೀ ಅಪಾಯ ಬಂದ ಸೂಚನೆ ಕೊಡುವಂತೆ ಧಾ ನಿ ಹರರ್ಡಸತೊಡ್ಗಿದು ವು. ಅಯಯ ೀ! ಮತೆತ ನ್ನಗರಾಜನ ಆಗಮನ ಈ ಸಲವೂ ಒುಂದು ಕೊೀಳಿ ಮರಿಯನೂಾ ದೊಡ್ಡ ದಾಗಲು ಬಿಡುವುದಲೆ ರ್ವನೀ ಎುಂದು ಬೈದುಕೊಳು​ು ತ್ತತ ಕೊೀಳಿ ಮುಚ್ಚು ದ ಕೊಟಿ್ ಗೆಗೆ ಬಂದು ಸುತತ ಕಣ್ಣು ರ್ಡಸಿದೆ. ನೀರ್ಡದರೆ ಬುಟಿ್ ಯ ಪ್ಕೆ ದಲ್ೆ ುಂದು ತಳಿ ಕಪುಪ ಮಣಿ ಪೀಣಿಸಿದು ಹವಳದ ಸರ ಬಿದು ದೆ. ಇದೆಲ್ಲೆ ುಂದ ಬಂತ್ತ ಎುಂದು ಹತತ ರ ಹೀಗಿ ನೀರ್ಡದರೆ ಒುಂದು ಸಣು ಹಾವು. ಅಬಾಬ ! ಕ್ಕುಂಪು ಹವಳದಂತೆ ಮೈಬಣು ನಡುನಡುವೆ ಕಪುಪ ಪ್ಟಿ್ ಸು​ುಂದರವಾಗಿತ್ತತ . ಆಗ ನೆನಪಾಯಿತ್ತ ಸು​ುಂದರವಾದ ವಿಭಿನಾ ಬಣು ಗಳ ಅಣಬೆಗಳು ವಿಷಕಾರಿಯೇ ಆಗಿರುತತ ವೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಈ ಹಾವೂ ವಿಷಕಾರಿಯಾಗಿರಬಹುದು ಎುಂದು ಭಾವಿಸಿದರೂ ಅದನ್ನಾ ಬಿಟ್ ಓಡ್ಲು ಮನಸಾ್ ಗಲ್ಲಲೆ , ಇನಾ ಷ್ಟ್ ನೀಡ್ಬೇಕ್ಕುಂಬ ಆಸ.

10 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಅಷ್ ರಲ್ಲೆ ಹುಂಟೆಯು ಇನೂಾ ಕೊಕ್...ಕೊಕ್... ಸದು​ು ಮಾಡುತತ ಲೇ ಇದು ದು ರಿುಂದಲ್ೀ ಏನೀ ಆಕ್ಕಯ ಗಂಡ್- ಕ್ಕುಂಪು ಜುಟಿ್ ನ ಹು​ುಂಜ ಕುಕ್ಕೆ ಯ ಬಳಿ ಬಂದೇಬಿಟಿ್ ತ್ತ. ಅಲ್ಲೆ ೀ ಇದು ಹಾವನ್ನಾ ನೀರ್ಡದ ಹು​ುಂಜ ತಡ್ಮಾಡ್ದೇ ತನಾ ಕೊಕಿೆ ನಿುಂದ ಅದನ್ನಾ ಕುಕಿೆ ತನಾ ಲು ಮು​ುಂದಾಗಿತ್ತತ . ತಕ್ಷಣ ನ್ನನ್ನ ಗಾಬರಿಯಿುಂದ ಹು​ುಂಜಣು ನನ್ನಾ ದೂರ ಓರ್ಡಸಿದೆ. ಪಾಪ್! ಇಷ್ಟ್ ಸಣು ಹಾಗೂ ಸು​ುಂದರ ಅಪ್ರೂಪ್ದ ಹಾವು ಹು​ುಂಜದ ಹಟೆ್ ಪಾಲಾಗುವುದು ಬೇಡ್ ಎನಿಸಿತ್ತ. ಕೊೀಲ್ುಂದನ್ನಾ ತೆಗೆದುಕೊುಂಡು ಹಾವನ್ನಾ ದೂರದುಂದಲೇ ತೊೀಟದ ಕಡೆ ಹೀಗಿಸುವ ಪ್ರ ಯತಾ ಮಾರ್ಡದೆ. ಆಗ ಹಾವು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಸರಿದು ಅಲ್ಲೆ ೀ ಇದು ಸೌದೆ ರಾಶ್ರ ಒಳ ಹಕಿೆ ತ್ತ. ಇನ್ನಾ ಅದಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವಿಲೆ ಎುಂದು ಸುಮಮ ನೆ ಒಳನಡೆದೆ. ಆದರೆ ಆ ನಡುವೆಯೇ, ಹು​ುಂಜಣು ಬರುವ ಗಾಯ ಪ್ ನಲ್ಲೆ , ಒುಂದೆರಡು ಫೀಟೊೀಗಳನ್ನಾ ಕಿೆ ಕಿೆ ಸಿದೆು ! © ಅಕ್ಷತ ಹೆಚ್. ಕೆ.

ಈ ಅಪ್ರೂಪ್ದ ಹಾವು ಯಾವುದು? ಇದು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ವಿಷಕಾರಿಯೇ? ಅಲೆ ರ್ವ? ಎುಂಬೆಲಾೆ ಪ್ರ ಶ್ಾ ಗಳು ಕಾರ್ಡದು ವು. ಸಂಜೆ ಅಪ್ಪ ಮನೆಗೆ ಬಂದಾಗ ತಡ್ಮಾಡ್ದೆ ಆ ಹಾವಿನ ಚ್ಚತರ ತೊೀರಿಸಿ ಇದು ಯಾವ ಹಾವು ಎುಂದು ಕಳಿದೆ. ಅಪ್ಪ ಇದು ಒುಂದು ವಿಷಕಾರಿ ಹಾವು ಎುಂದು ತಳಿದದೆಯಾದರೂ ಅದರ ಹೆಸರು ಗತತ ಲೆ ವೆುಂದು ಹೇಳಿದರು. ನನೂಾ ರಿನ ಮಬೈಲ್ ನೆಟಾ ಕ್ಿ ಹೆಚ್ಚು ನ ಸಮಯದಲ್ಲೆ ಕ್ಕಲಸ ಮಾಡ್ದೇ ಇರುವ ಕಾರಣ, ಕಾಲೇಜು ಆರಂಭವಾದ ನಂತರ ಹಾಸ್ ಲ್ಲೆ ಗೆ ಬಂದಾಗ ನೆನಪಿನಲ್ಲೆ ಮದಲು ಈ ಹಾವಿನ ಹೆಸರು ತಳಿಯಬೇಕ್ಕುಂದು ಪ್ಕಿ​ಿ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಜಿೀವಿಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಹೆಚ್ಚು ನ ಅರಿವಿರುವ ಸಮಾನ ಮನಸೆ ರ ವಾಟ್ ಪ್ ತಂಡ್ವುಂದರಲ್ಲೆ ಹಾವಿನ ಫೀಟೊೀವನ್ನಾ ಕಳುಹಿಸಿ ಅದನ್ನಾ ಗುರುತಸಿ ಹೇಳಲು ಕಳಿಕೊುಂಡೆ. ತಕ್ಷಣ ಉತತ ರ ಬಂದದು​ು , ಹಾವು ಹಾಗೂ ಪ್ಕಿ​ಿ ಗಳ ಬಗೆ​ೆ ಹೆಚ್ಚು ನ ಮಾಹಿತ ಹಾಗೂ ಜ್ಞಾ ನವನ್ನಾ ಹುಂದರುವ ಮಾಯ ಗಿ್ ಮ್ ರವರಿುಂದ, ಇದು "ಬಿಬ್ರ ೀನ್ ಹವಳದ ಹಾವು" (Bibron's coral snake) ಎುಂದು, ಅದನ್ನಾ ತಂಡ್ದ ಅನೇಕರು ಒಪಿಪ ದರು. ನಂತರ ಹೆಚ್ಚು ನ ಮಾಹಿತಗಾಗಿ ಗೂಗಲನ್ನಾ ಹುಡುಕಾರ್ಡದೆ. ಹೌದು! ನ್ನನ್ನ ಕಂಡ್ ಚ್ಚಕೆ ಕಣ್ಣು , ಕಪುಪ ಮೂತ © ಅಕ್ಷತ ಹೆಚ್. ಕೆ. ಹಾಗೂ ಕಡು ಕ್ಕುಂಪು ಹವಳದ ಮೈ ಬಣು , ಮತತ ದರ ಅುಂದವನ್ನಾ ಹೆಚ್ಚು ಸಿರುವ ತಲ್ಲಯಿುಂದ ಬಾಲದವರೆಗೂ ಇರುವ ಕಪುಪ ಪ್ಟಿ್ ಗಳನ್ನಾ ಹುಂದರುವ ಹಾವು ಬೇರಾವುದೂ ಅಲೆ , ಒುಂದು ಪ್ರ ಭೇದ್ದ್ ಹವಳದ ಹಾವು. ಅದೇ ಬಿಬ್ರ ೀನ್ ಹವಳದ ಹಾವು (Calliophis bibroni). ಇದು ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ 30 ರಿುಂದ 88 ಸುಂ. ಮೀ. ವರೆಗೆ ಬೆಳೆಯುತತ ದೆ. ಅಷ್ ಕ್ಕೆ ೀ ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿಲೆ , ಬದಲ್ಲಗೆ ಇರ್ಡೀ ಜಗತತ ನಲ್ಲೆ ಯೇ ಎಲೂೆ ಕಾಣಸಿಗದ, ಕವಲ ಪ್ಶ್ರು ಮ ಘಟ್ ದಲ್ಲೆ ಮಾತರ ಕಂಡುಬರುವ ಸಥ ಳಿೀಯ ಹಾಗೂ ಒುಂದು ಅಪ್ರೂಪ್ದ ವಿಷಕಾರಿ ಹಾವು ಇದಾಗಿದೆ. ಕನ್ನಿಟಕ ಹಾಗೂ ಕರಳ ರಾಜಯ ದ ದಕಿ​ಿ ಣ ಭಾಗ ಮತ್ತತ ತಮಳುನ್ನರ್ಡನ ವಾಯುವಯ ಭಾಗದ ಆದರ ಿ ಅರಣಯ 11 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಪ್ರ ದೇಶಗಳಲ್ಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಈ ವಿಧದ ಹಾವುಗಳು ವಿಷಕಾರಿಯಾದರೂ ಮನ್ನಷಯ ನಿಗೆ ಕಚ್ಚು ದ ವರದ ಅತಯ ುಂತ ಕರ್ಡಮೆ ಅಥವಾ ಇಲೆ . ಇತರೆ ಸಣು ಹಾವುಗಳನ್ನಾ ತುಂದು ಬದುಕುವ ಈ ಬಿಬ್ರ ೀನ್ ಹವಳದ ಹಾವುಗಳು ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲೆ ಕಾಣಲು ಸಿಗುತತ ವೆ ಮತ್ತತ ರಾತರ ಯಲ್ಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಚಟವಟಿಕ್ಕಯನ್ನಾ ಹುಂದದು​ು , ಹಗಲ್ಲನ ರ್ವಳೆಯಲ್ಲೆ ಕಂಡುಬರುವುದು ಬಹು ವಿರಳ. ಅದಲೆ ದೆ

ಬಿಬ್ರ ೀನ್

ಹವಳದ

ಹಾವುಗಳು

ಪ್ಶ್ರು ಮಘಟ್ ದ

ಸಥ ಳಿೀಯ

ಪ್ರ ಭೇದಗಳಾಗಿರುವುದರಿುಂದ ಇತತ ೀಚ್ಚನ ವಷಿಗಳಲ್ಲೆ ಪ್ಶ್ರು ಮಘಟ್ ದಲಾೆ ಗುತತ ರುವ ಅರಣಯ ನ್ನಶ, ರಸತ ವಿಸತ ರಣೆ, ನದ ತರುವು ಯೀಜನೆಗಳು, ಅಣೆಕಟ್ ಮತ್ತತ ವಿದುಯ ತ್ ಸಾಥ ವರಗಳ ನಿಮಾಿಣ, ಅವೈಜ್ಞಾ ನಿಕ ಕೃಷ್ಟ ಹಾಗೂ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಬಳಕ್ಕ, ಮು​ುಂತ್ತದ ವಯ ತರಿಕತ ಪ್ರಿಣ್ಣಮ ಇವುಗಳ ಆವಾಸಸಾಥ ನದ ನ್ನಶಕ್ಕೆ ದಾರಿಮಾರ್ಡಕೊಡುತತ ದೆ. ಈ ಹವಳದ ಹಾವು ಹಾಗೂ

ಇುಂತಹ

ಅನೇಕಾನೇಕ

ಸಥ ಳಿೀಯ

ಮತ್ತತ

ಅಪ್ರೂಪ್ದ

ಜಿೀವರಾಶ್ರಗಳಿಗೆ

ವಾಸತ್ತಣವಾಗಿರುವ ಪ್ಶ್ರು ಮ ಘಟ್ ಗಳು ಇುಂದು ಮನ್ನಷಯ ನ ಸಾ​ಾ ರ್ಿಕ್ಕೆ ನಲುಗುತತ ರುವುದು

ವಿಷ್ದನಿೀಯ.

ಮಾರ್ಡಕೊುಂಡು ನಮಮ

ಇನ್ನಾ ದರೂ

ಪ್ರ ಕೃತಯ

ಸಂರಕಿ​ಿ ಸುವ

ಮು​ುಂದನ ಜನ್ನುಂಗಕ್ಕೆ ಈ ಕ್ಕುಂಪು ಹವಳದ ಸರವನ್ನಾ

ಬಲ್ಲಯಾಗಿ ಸಂಕಲಪ ಸಂರಕಿ​ಿ ಸಿ

ಕೊಡುವ ಪ್ರ ತಜೆಾ ಮಾಡೊೀಣ. © ವಿಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಡಿ. ಎಸ್.

ಲೇಖನ: ಅಕ್ಷತ ಹೆಚ್. ಕೆ. ಚಿಕ್ಕ ಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆ

12 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

© ಶಶಿಧರಸ್ವಾ ಮಿ ಆರ್. ಹಿರೇಮಠ

ಮಾಗಿಯ ಚಳಿಗೆ ಸುತತ ಮುತತ ಲ್ಲನ ಜಿೀವಸಂಕುಲವೆ ಮಂಕಾಗಿ ವಿಶರ ಮಸುತತ ತ್ತತ . ಭೂತ್ತಯಿಯ

ಒಡ್ಲಾಳದುಂದ

ಮೇಲ್ಲ

ಬಂದ

ರವಿಯು

ಜಿೀವಜಗತತ ನಲ್ಲೆ

ಹಸ

ಸಂಚಲನವನ್ನಾ ಸೃಷ್ಟಿ ಸಿತ್ತತ . ಈ ಕೊರೆವ ಚಳಿಯಲೂೆ ಮಾಯ ಕೊರ ೀ ಪೀಟೊೀಗರ ಫಿ ಮಾಡುವ ಹಂಬಲದುಂದ ನ್ನನ್ನ ಕಾಯ ಮೆರಾ ಹಿರ್ಡದು ಮನೆಯಿುಂದ ಹರ ನಡೆದು, ಮಾಯ ಕೊರ ೀ ಫೀಟೊೀಗರ ಫಿಗೆ

ಬೇಕಿರುವಂತಹ

ದೂರದಲ್ಲೆ ರುವ ಪ್ಕೆ ದ ಹಲಕ್ಕೆ

ಜಿೀವಿಗಳನ್ನಾ

ಅರಸುತ್ತತ

ಕಾಲ್ಲಟೆ್ . ಆ ಹಲದಲ್ಲೆ

ಇುಂಗುಗು​ುಂರ್ಡ ಕಂದಕವಾಗಿ ಮಾಪ್ಿಟಿ್ ತ್ತತ . ಇದರ ಹತತ ರದಲ್ಲೆ ದು

ಮನೆಯಿುಂದ

ಸಾ ಲಪ

ನಿಮಿಸಿದು

ನಿೀರಿನ

ಬೇಲ್ಲಯ ಸಾಲ್ಲನಲ್ಲೆ

ಅರಳಿನಿುಂತ ಮಳಿು ಹೂವು (Ipomoea indica), ಅದರ ಮೇಲ್ಲ ಬಿದು ತ್ತುಂತ್ತರು (ಇಬಬ ನಿ) ಹನಿಗಳು ಆಗ ತ್ತನೇ ಇಳೆಗೆ ಇಳಿದ ಸೂಯಿ ರಶ್ರಮ ಯ ಕೃಪೆಯಿುಂದ, ಪೀಣಿಸಿದ ಮುತತ ನ ಹಾರದಂತೆ ಕಣೆ್ ಳೆದವು. ಅವುಗಳ ಫೀಟೊೀ ಕಿೆ ಕಿೆ ಸುತತ ದೆು . ನನಾ ತರುವಂತೆ ರುಯಯ ನೆ ಸಣು

ಈ ಏಕಾಗರ ತೆಗೆ ಭಂಗ

ಜಿೀವಿಯುಂದು ಕಣಿು ನ ಮು​ುಂದೆಯೇ ಹಾರಿ ಹೀದಂತೆ

ಭಾಸವಾಯಿತ್ತ. ಹೀದದು​ು ಏನಿರಬಹುದು ಎುಂದು ಯೀಚ್ಚಸುತತ ರುವಾಗ ಬೇಲ್ಲ ಸಾಲ್ಲನ ಪ್ಕೆ ದಲ್ಲೆ ರುವ ತ್ತುಂಡಾದ ಗಂಜಿಮುಳಿು ನ (Azima tetracantha) ಟೊುಂಗೆಯಲ್ಲೆ ಏರೀಪೆ​ೆ ೀನ್ ಚ್ಚಟೆ್ ಯುಂದು ಕುಳಿತರುವುದು ಕಂರ್ಡತ್ತ.

13 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಈ

© ಶಶಿಧರಸ್ವಾ ಮಿ ಆರ್. ಹಿರೇಮಠ

ಏರೀಪೆ​ೆ ೀನ್

ಗದು ವನ್ನಾ

ಹಿರ್ಡದು

ಸಾ​ಾ ದಸುತತ ತ್ತತ .

ಕಾಯ ಮೇರಾದ

ಚ್ಚಟೆ್ ಯು,

ತಂದು ಲ್ಲನ್​್

ರೆಕ್ಕೆ

ಚಪ್ಪ ರಿಸಿ ಅದರತತ

ಗುರಿಮಾರ್ಡ ಫೀಟೊೀ ಕಿೆ ಕಿೆ ಸಲು ಮು​ುಂದಾದೆ. ಆದರೆ ನ್ನನ್ನ ಸೂಯಿನಿಗೆ ಅಭಿಮುಖವಾಗಿ ನಿುಂತದು

ಕಾರಣ ಆ ಏರೀಪೆ​ೆ ೀನ್ ಚ್ಚಟೆ್ ಯು

ಸಿಲ್ೆ ೀಟ್ಸ

ಆಗಿ

ಕಂರ್ಡತ್ತ.

ಹಿನೆಾ ಲ್ಲ

(ಬಾಯ ಕ್

ಗ್ರ ುಂಡ್) ಯಲ್ಲೆ ತ್ತುಂಬಾ ಅಡೆ-ತಡೆಗಳೂ ಸಹ ಇದು​ು ದರಿುಂದ ಫೀಟೊೀಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಬರುವುದಲೆ ವೆುಂಬುದು ಅರಿತ್ತ ನ್ನ ನಿುಂತದು ವಿರುದಧ

ದಕಿೆ ಗೆ ಹೀಗಿ ಫೀಟೊೀ ತೆಗೆಯಲು ನಿಧಿರಿಸಿದೆ. ನನಾ

ಚಲನವಲನಗಳು ಆ

ಜಿೀವಿಯ ಔತಣಕೂಟಕ್ಕೆ ತೊುಂದರೆ ನಿೀಡ್ಬಹುದು ಎುಂಬ ಕಳವಳದುಂದ ಹಾಗೇ ಸಾ ಲಪ ಹಿುಂದೆ ಸರಿದು ಬೇಲ್ಲಸಂದಯಲ್ಲೆ ನ್ನಸುಳಿ ನಿಧಾನವಾಗಿ ನಡೆದು ಅದರ ಮು​ುಂದೆ ಬಂದು ನಿುಂತೆ.

ಅಲ್ಲೆ

ಒಳೆು

ಸೇವಿಸುವುದರಲ್ಲೆ

ಹಿನೆಾ ಲ್ಲಯೂ

ಮಗಾ ವಾಗಿದು

(ಬಾಯ ಕ್

ಗ್ರ ುಂಡ್)

ಸಿಕಿೆ ತ್ತ.

ಉಪ್ಹಾರವನ್ನಾ

ಏರೀಪೆ​ೆ ೀನ್ ಚ್ಚಟೆ್ ಯ ಛಾಯಾಚ್ಚತರ ಗಳನ್ನಾ , ನನಾ

ಕಾಯ ಮೇರಾ ಮುಖುಂತರ ಚಟ್ಸರ ... ಚಟ್ಸರ ... ಎುಂದು ಶಬಧ

ಮಾರ್ಡ ದಾಖಲ್ಲಸತೊಡ್ಗಿದೆ. ಈ

ಜಿೀವಿಯ ಹೆಸರು “ಕಂದಕ ರತಾ ಕೊಡ್ತ ನಣ.” ಕಂದಕ್ ರತನ ಕೊಡತಿ ನೊಣದ ವಿವರಣೆ: ಕೊಡ್ತ ನಣಗಳು ಶ್ರರಭಾಗದಲ್ಲೆ ಎರಡು ಸಂಯುಕತ

ಕಣ್ಣು ಗಳನ್ನಾ

(compound

© ಶಶಿಧರಸ್ವಾ ಮಿ ಆರ್. ಹಿರೇಮಠ

eye)

ಹುಂದದು​ು , ಅದರ ಕ್ಕಳಗೆ ಅಗೆಯುವ ಅುಂಗವಾದ ಮಾಯ ಕಿ್ ಲೆ ವನ್ನಾ

(Maxilla)

ಮೂಳೆಯಾದ ಹಸಾ ಸಿಥ

ಮತ್ತತ

ಅುಂದರೆ ಮಾಯ ುಂರ್ಡಬಲ್ ಹುಂದರುತತ ವೆ.

(Mandibles)ಗಳನ್ನಾ ಮೇಲುತ ಟಿಯಾದ ತಲ್ಲಯ

ದವಡೆಯ

ಲೇಬರ ಮ್

ಎರಡೂ

(Labrum)

ಬದಗಳಲ್ಲೆ

ಕ್ಕಳಗೆ

ಸಂಯೀಜಕ

ಸಾ​ಾ ಯುಗಳು

ಜೀರ್ಡಸಲೆ ಟಿ್ ವೆ

ಹಾಗೂ

ಈ

ದವಡೆಗಳು

ತ್ತುಂಬಾ

ಉತತ ಮವಾದ

ಚಲನೆಯನ್ನಾ

ಹುಂದದು​ು , ಕತತ ರಿಸುವ, ಅಗಿಯುವ ಮತ್ತತ ಪುರ್ಡಮಾಡುವ ಶಕಿತ ಯನ್ನಾ

ನಿವಿಹಿಸಿ ಅಪ್ಹರಿಸಿದ ಬೇಟೆಯನ್ನಾ ಭಕಿ​ಿ ಸುತತ ವೆ. ಬೇ6ಟೆಯು ಎಷ್​್ ೀ ಗಟಿ್ ಯಾಗಿದು ರೂ, ಘನ ಆಹಾರವಾದರೂ ಸಹ ದವಡೆಗಳು ಅದನ್ನಾ ನ್ನರಿಸಬಲೆ ವು. ಈ ಏರೀಪೆ​ೆ ೀನ್ ಚ್ಚಟೆ್ ಗಳನ್ನಾ

ನಮೂಮ ರಲ್ಲೆ

ರೈತರು “ಕಲ್ೆ ವಡ್ಡ ” ಗಳೆುಂದು

ಕರೆಯುವರು. ಇವು ಅಧಿಕ ಸಂಖ್ಯಯ ಯಲ್ಲೆ ಹಾರಾಟವನ್ನಾ ನಡೆಸುತ್ತತ ಇದು ರೆ ಆ ದನ ಮಳೆ ಬರುವುದೆುಂಬ ನಂಬಿಕ್ಕ, ಈಗಲೂ ರೈತ್ತಪಿ ಜನರಲ್ಲೆ ದೆ. ಅದು ಸತಯ ವೂ ಆಗಿದೆ. ನ್ನನ್ನ ಕನಾ ಡ್ದಲ್ಲೆ ಈ ಏರೀಪೆ​ೆ ೀನ್ ಚ್ಚಟೆ್ ಗೆ “ಕಂದಕ ರತಾ ಕೊಡ್ತ ನಣ” ಹೆಸರು ತ್ತುಂಬ ಸೂಕತ 14 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಎುಂದು

ಭಾವಿಸುವೆ.

ಕಾರಣ

ಕಂಡುಬರುತತ ವೆ. ಇವನ್ನಾ

ಇವು

ಯಾವಾಗಲೂ

ಕಂದಕದಂತಹ

ಜ್ಞಗದಲ್ಲೆ

ಇುಂಗಿೆ ೀಷ್ಟನಲ್ಲೆ ರ್ಡಚ್ ಜುಯ ವೆಲ್ ಡಾರ ಗನ್ಫೆ​ೆ ೈ (Ditch Jewel

Dragonfly) ಎುಂದು ಕರೆದು ವೈಜ್ಞಾ ನಿಕವಾಗಿ ಬಾರ ಕಿಥೆಮಸ್ ಕಂಟ್ಟಮನಟ್ಟ (Brachythemis contaminata) ಎುಂದು ಹೆಸರಿಸಿದಾು ರೆ. ಸಂದೋಪ್ದಗಳ ಕಿೀಟ ವಗಿದ ಓಡೊೀನ್ನಟ (Odonata) ಗಣದ ಲ್ಲಬೆಲುೆ ಲ್ಲಡೆ (Libellulidae) ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ. ಗಂಡು ಕೊಡ್ತ ನಣವು 18-21 mm ರಷ್ಟ್

© ಶಶಿಧರಸ್ವಾ ಮಿ ಆರ್. ಹಿರೇಮಠ

ಉದು ವಿದು​ು , ಮು​ುಂದನ ಹಾಗೂ ಹಿುಂದನ ರೆಕ್ಕೆ ಗಳು 20-23 mm ನಷ್ಟ್ ಉದು ವಾಗಿವೆ. ಹೆಣ್ಣು ಕೊಡ್ತ ನಣವು

18-20

mm

ರಷ್ಟ್

ಉದು ವಿದು​ು ,

ಮು​ುಂದನ ಹಾಗೂ ಹಿುಂದನ ರೆಕ್ಕೆ ಗಳು 22-25 mm ಉದು ವಾಗಿವೆ. ಹಳದ

ಮಶ್ರರ ತ

ಇವುಗಳಿಗೆ ಹಸಿರು

ಕಂದು-ಟೊೀಪಿಯ ಕಣ್ಣು ಗಳಿವೆ.

ಇದರ

ಎದೆಯು ಆಲ್ಲೀವ್ ಕಂದು ಬಣು ದಾು ಗಿದು​ು , ಉದರ ಬದಯಲ್ಲೆ ಕ್ಕುಂಪು ಮಶ್ರರ ತ ಕಂದು ಬಣು ದ ಪ್ಟೆ್ ಗಳಿುಂದ ಹಾಗೂ ಕ್ಕಳಭಾಗವು ಕಂದು ಪ್ಟೆ್ ಗಳಿುಂದ

ಕೂರ್ಡದೆ.

ನ್ನಲುೆ

ರೆಕ್ಕೆ ಗಳು

ಪಾರದಶಿಕವಾಗಿದೆ.

ವಿಶಾಲವಾದ,

ಪ್ರ ಕಾಶಮಾನವಾದ ಕಿತತ ಳೆ ತಂತ್ತಕೊೀಶವು ತಳದುಂದ 2 ರಿುಂದ 3 ಕ್ಕುಂಪು ಬಣು ದ ಟೆರಸಿ್ ಗಾಮ ಕೊೀಶಗಳವರೆಗೆ ವಿಸತ ರಿಸಿವೆ. ಹಟೆ್ ಯು ಕ್ಕುಂಪು ಬಣು ದಾು ಗಿದೆ. ಗುದದ ಉಪಾುಂಗಗಳು ಕ್ಕುಂಪು ಮಶ್ರರ ತ ಕಂದು ಬಣು ದಲ್ಲೆ ವೆ. ಗಂಡು ಕೊಡ್ತ ನಣಕ್ಕೆ ಹೀಲುತತ ದೆಯಾದರೂ ತಳಿ ಹಳದ ಮಶ್ರರ ತ ಹಸಿರು ಬಣು ದಲ್ಲೆ ದೆ. ರೆಕ್ಕೆ ಗಳು ಪಾರದಶಿಕವಾಗಿ ತಳದಲ್ಲೆ

ಹಳದ ಬಣು ದ

ಛಾಯೆಯನ್ನಾ ಹುಂದರುತತ ವೆ. ಆದರೆ ಗಂರ್ಡನಲ್ಲೆ ಕಂಡುಬರುವ ಪ್ರ ಕಾಶಮಾನವಾದ ಕಿತತ ಳೆ ತಂತ್ತಕೊೀಶವು ಹೆಣ್ಣು ಗಳಲ್ಲೆ ಇರುವುದಲೆ . ಇವು ಕಳೆಯುಕತ ಕೊಳಗಳು, ಸರೀವರಗಳು ಇಲೆ ರ್ವ

ನಿಧಾನಗತಯಲ್ಲೆ

ಹರಿಯುವ

ತೊರೆಗಳಲ್ಲೆ

ಸಂತ್ತನೀತಪ ತತ

ಮಾಡುತತ ವೆ.

ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಿುಂತ ನಿೀರಿನಲ್ಲೆ . ಕೊಳಚೆ ಕಾಲುವೆಗಳು, ತೊಟಿ್ ಗಳು, ಕೊಳಗಳು ಮತ್ತತ ಹಳು ಗಳ ಪ್ರ ದೇಶದ ಉದು ಕೂೆ ಇವು ತ್ತುಂಬ ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ ಕಾಣಸಿಗುತತ ವೆ. ಕೊಡ್ತ ನಣವು ಬೇಟೆಯಾರ್ಡ ತಂದದು ಗದು ದ ತಲ್ಲ, ರೆಕ್ಕೆ , ರು​ುಂಡ್-ಮು​ುಂಡ್ ಮತ್ತತ ಕಾಲುಗಳನ್ನಾ ಒುಂದೊುಂದಾಗಿ ಭಾರಿ ಭೀಜನದಂತೆ ಅಗೆದು ನ್ನುಂಗಿ ಮುಗಿಸಿತ್ತ. ಈಗ ಅದಕ್ಕೆ ನ್ನನ್ನ ಇರುವುದು ಲಕ್ಷಯ ವಾಗಿರಬೇಕು, ತನಾ

ಸಂಯುಕತ ಕಣ್ಣು ಗಳನ್ನಾ

ಹರಳಿಸಿ ನೀರ್ಡ

ಸುಯಯ ನೆ ಹಾರಿ ಹೀಯಿತ್ತ. ಲೇಖನ: ಶಶಿಧರಸ್ವಾ ಮಿ ಆರ್. ಹಿರೇಮಠ ಹಾವೇರ ಜಿಲ್ಲೆ

15 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ವಿವಿ ಅಂಕಣ ಶಾಲ್ಲ ತೆರೆಯುತತ ದು​ು ದು ಸುಮಾರು ಒುಂಬತ್ತತ ಘಂಟೆಯಾದರೂ ನ್ನವು ಮಾತರ ಬೆಳಗಿನ ಏಳು ಘಂಟೆ ಬಸಿ್ ಗೇ ಶಾಲ್ಲಗೆ ಬಂದುಬಿಡುತತ ದೆು ವು. ಏಕ್ಕುಂದರೆ ನಂತರದ 8.30 ಬಸು್ ಸರಿಯಾದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಬರುತತ ದೆ ಎುಂಬ ಎಳು ಷ್ಟ್ ನಂಬಿಕ್ಕಯೂ ನಮಮ ಲ್ಲೆ ಇರಲ್ಲಲೆ . ಶಾಲ್ಲಗೆ ತಡ್ವಾಗಿ ಹೀದರೆ ಮುಗಿಯಿತ್ತ ಕತೆ. ಅುಂದು ಶಾಲ್ಲಗೆ ಸೇರಿಸದೇ ಮನೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿಬಿಡುತತ ದು ರು. ಮಕೆ ಳಿಗೆ ಅದು ಒಳೆು ಯ ವಿಷಯವೆ, ಏಕ್ಕುಂದರೆ ಮನೆಗೆ ನಡೆದು ಹೀಗುವ ಆ ಎರಡು ಕಿಲ್ೀಮೀಟರ್ ದಾರಿಯನ್ನಾ ಅರ್ಡಗರ್ಡಗೂ ಲ್ಲಕೆ ಮಾರ್ಡ ಸುತತ ಮುತತ ಲ ಕುರುಚಲು ಕಾಡುಗಳಿಗೆ ನ್ನಗಿೆ , ಕಾರೆ ಹಣ್ಣು , ತೊೀಪೆರ ಹಣ್ಣು , ಕಾಡು ಕರಿಬೇವು ಹಣ್ಣು ಗಳನ್ನಾ ಹೆಕಿೆ , ಅವಕಾಶ ಸಿಕೆ ರೆ ಕಾ​ಾ ರಿಯ ಬಂಡೆಗಳ ನಡುವೆ ನಿುಂತ ನಿೀರಲ್ಲೆ ಈಜಿ ಮಜ್ಞ ಮಾಡುತ್ತತ ಮನೆಗೆ ಹೀಗಬಹುದತ್ತತ . ಆದರೆ ಹಾಗೆ ಮನೆಗೆ ಹೀದರೆ ಬಿೀಳುವ ಏಟ ನೆನಪಿಗೆ ಬಂದರೆ, ಈ ಸಾಹಸವೆಲಾೆ ಬೇಕ್ಕ ಎನಿಸುತತ ತ್ತತ . ಅದಕ್ಕೆ ೀ ಶಾಲ್ಲ ತೆರೆಯುವ ಒುಂದೆರೆಡು ತ್ತಸು ಬೇಗನೆ ಬಂದರೆ ಗಿಲ್ಲೆ - ದಾುಂಡು, ಲಗೀರಿ, ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚು ಲ್ಲಯಂತಹ ಆಟಗಳಿಗೂ ಅವಕಾಶ ದೊರಕುತತ ತ್ತತ . ಹಿೀಗೆ ಒುಂದು ದನ ಬೆಳಿಗೆ​ೆ ಶಾಲ್ಲಯ ಆವರಣದಲ್ಲೆ ಆಟವಾಡುವಾಗ ಯಾರಿಗೀ ಒುಂದು ಹಾವು ಕಂರ್ಡತ್ತ. ಅದು ಬಹುಶಃ ನ್ನಗರ ಹಾವಿರಬೇಕು ಸರಿಯಾಗಿ ನೆನಪಿಲೆ . ಆದರೆ ಅದು ನ್ನ ಕಂಡ್ ದೊಡ್ಡ ಹಾವಂತ್ತ ಖಂರ್ಡತ. ವಿಚ್ಚತರ ವೆುಂದರೆ ಆ ಹಾವು ಬೇರೆ ಹಾವುಗಳಂತೆ ಮನ್ನಷಯ ರನ್ನಾ ಕಂಡ್ರೆ ಕ್ಷಣ್ಣಧಿದಲ್ಲೆ ಬಿಲ ಸೇರಿ ಕಾಣೆಯಾಗುವ 16 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಹಾವಿನ ಹಾಗೆ ಇರಲ್ಲಲೆ . ನ್ನವು ಸುಮಾರು ಜನ ಸುತತ ನಿುಂತ್ತ ನೀಡುತತ ದು ರೂ ಅದು ಮಾತರ ಮಂದಗತಯಲ್ಲೆ ೀ ತೆವಳುತತ ತ್ತತ . ಅದನ್ನಾ ಕಂಡ್ ನನಗೆ ಏಕ್ಕ ಹಾಗೆ ಎುಂದು ಅರ್ಿವಾಗಲ್ಲಲೆ . ಜತೆಗೆ ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ ಆಗಿನ ಸಾಮಾನಯ ಹುಡುಗನಂತೆ ನ್ನನೂ ತ್ತಳಲಾರದೇ ಒುಂದು ಕಲುೆ ತೆಗೆದು ಅದರತತ ಎಸದೆ. ಅದು ಹಾವಿಗೆ ತ್ತಗಿ ಸಾ ಲಪ ರ್ವಗ ಹೆಚ್ಚು ಸಿತ್ತದರೂ ನಮಮ ುಂದ ತಪಿಪ ಸಿಕೊಳು​ು ವ ಉತ್ತ್ ಹ ಮಾತರ ತೊೀರಲ್ಲಲೆ . ಸಾ ಲಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ಯಾವುದೊೀ ಸಿದುಗಿನಲ್ಲೆ ಸೇರಿ ಕಾಣದಂತ್ತಯಿತ್ತ. ಅಷ್ ರಲ್ಲೆ ಶಾಲ್ಲಯ ಪಾರ ರ್ಿನೆಯ ಗಂಟೆ ಬಾರಿಸಿದ ಕಾರಣ ಪಾರ ರ್ಿನೆಗೆ ಹರಟೆವು. ನ್ನವು ಮಾರ್ಡದು ಈ ಘನ್ನತ್ತೆ ಯಿ ನ್ನವು ಪಾರ ರ್ಿನೆಗೆ ಸೇರುವ ಮು​ುಂಚೆಯೇ ಮುಖ್ಯ ೀಪಾಧಾಯ ಯರ ಕಿವಿಗೆ ಮುಂಚ್ಚನ ರ್ವಗದಲ್ಲೆ ಸೇರಿತ್ತತ . ಪಾರ ರ್ಿನ್ನ ಸಮಯದಲ್ಲೆ ಶಾಲ್ಲಯ ಎಲಾೆ ವಿದಾಯ ರ್ಥಿಗಳ ಸಮುಮ ಖದಲ್ಲೆ ಬಂದದು ಆ ತೆಗಳಿಕ್ಕಯ ನ್ನರ್ಡಗಳು ಈಗಲೂ ಮಾಸದಂತವೆ. ಬಹುಶಃ ಹದನೈದು ವರುಷಗಳ ಹಿುಂದೆ ನಡೆದಂತಹ ಈ ಘಟನೆಗಳ ಕಾರಣದುಂದಲೇ ನ್ನನ್ನ ಇುಂದು ಹಾವಿನ ಬಗೆ​ೆ ಬೇರೆ ವಿದಾಯ ರ್ಥಿಗಳಲ್ಲೆ ಅರಿವು ಮೂರ್ಡಸಲು ಸಾಧಯ ವಾಗುತತ ದೆ ಎನಾ ಬಹುದು. ನಮಮ ಆ ಹಿುಂದನ ಘಟನೆಯಲ್ಲೆ ಇನೂಾ ಒುಂದು ಬಹು ಮುಖಯ ವಾದ ವಿಷಯವಿದೆ ಅದನ್ನಾ ನಿಮಗೆ ಹೇಳದೆ ನನಿಾ ೀ ಅನ್ನಭವ ಪೂಣಿಗಳು​ು ವುದಲೆ . ಅದೇನೆುಂದರೆ ಹಾವಿನ ದೆಾ ೀಷದ ವಿಷಯ. ಹಾವಿಗೆ ಹಡೆದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಶಾಲ್ಲಯ ಎಲೆ ರ ಮು​ುಂದೆಯೂ ಛೀಮಾರಿ ಸಿಕಿೆ ದು​ು ಸಾಲದು ಎುಂಬಂತೆ ನನಾ ಬಬ ಅುಂದನ ಆಪ್ತ ಗೆಳೆಯ ಪಾರ ರ್ಿನೆ ಮುಗಿದ ಬಳಿಕ ಹತತ ರ ಬಂದು, ‘ನ್ನಗಾರ ವು ಸುಮೆಾ ಬಿಡ್ಲೆ , ಹನೆಾ ರಡು ವಷಿ ಆದೂರ ಅದು ಗಾಯ ಪ್ಾ ಇಟೊೆ ುಂರ್ಡತಿದೆ, ನಿುಂಗೈತೆ…!’ ಎುಂದು ಹೇಳಿದ ಮಾತ್ತಗಳು ನನಾ ನ್ನಾ ಸುಮಾರು ದನಗಳ ಕಾಲ ಕಾರ್ಡದು ವು. ಡಾ. ವಿಷ್ಟು ವಧಿನ್ ನಟನೆಯ ನ್ನಗರಹಾವು ಚಲನಚ್ಚತರ ದ ‘ಹಾವಿನ ದೆಾ ೀಷ ಹನೆಾ ರೆಡು ವರುಷ, ನನಾ ರೀಷ ನೂರು ವರುಷ’ ಎುಂಬ ಹಾಡು ನನಾ ಆತಮ ೀಯನ ಮಾತ್ತಗಳಿಗೆ ಪುಷ್ಟಿ ನಿೀರ್ಡದು ವು. ನ್ನನ್ನ ಎಷ್ ರಮಟಿ್ ಗೆ ಹೆದರಿದೆು ನೆುಂದರೆ ನ್ನನ್ನ ಹಾವಿಗೆ ಕಲುೆ ಹಡೆದ ದನದುಂದ ಇನ್ನಾ ಹನೆಾ ರಡು ವರುಷ ಆ ದಕಿೆ ಗೆ ಸಹ ಕಾಲ್ಲಡ್ಬಾರದು ಎುಂದು, ಕಲುೆ ಹಡೆದ ದನ ಯಾವುದು ಇನ್ನಾ ಹನೆಾ ರಡು ವಷಿ ಎುಂದರೆ ಎಷ್ ನೇ ಇಸವಿಯ ತನಕ ನ್ನನ್ನ ಆ ದಕಿೆ ಗೆ ಹೀಗಬಾರದು ಎುಂದು ಕಾಯ ಲ್ಲುಂಡ್ರ್ ನಲ್ಲೆ ಗುರುತಸಿ ಇಟಿ್ ದೆು ! ಈಗ ಆ ಪ್ರ ಸಂಗ ತಮಾಷ್ ಎನಿಸುತ್ತತ ದ್ರೂ ಆಗಿನ ಆ ಭಯಕ್ಕೆ ಕ್ಕಲ ದನಗಳ ವರೆಗೆ ನನಗೆ ಮದೆು ೀ ಸಿಕಿೆ ರಲ್ಲಲೆ ಎುಂಬುದು ವಾಸತ ವ. ಈ ಹಾವಿನ ದಶಕದ ಹಗೆಯು ಕರ ಮೇಣ ಕರ್ಡಮೆಯಾಗುವುದಾದರೂ, ಇದಾಯ ವುದೊೀ ಬಾಯ ಕಿ್ ೀರಿಯಾದ ಹಗೆ ಶತದಶಕಗಳಾದರೂ ಹಾಗೆಯೇ ಇರುವ ಹಾಗಿದೆ. ಕ್ಕಲರ್ವ ದನಗಳ ಹಿುಂದೆ ಕಂಡು ಹಿರ್ಡದ ಹಾಗೂ ಮಕೆ ಳಲ್ಲೆ ಶ್ರೀತಜಾ ರದ (influenza) ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನಾ ಹೀಲುವ ‘ಹಿಬ್ (Hib)’ ಎುಂದು ಕರೆಯಲಪ ಡುವ ರೀಗ ತರುತತ ದು ಬಾಯ ಕಿ್ ೀರಿಯಾ ಒುಂದು 1300 ವಷಿದ ನಂತರ ಬಂದು ಮಕೆ ಳನ್ನಾ ಕಾರ್ಡದೆ ಎುಂದರೆ ನಿೀವು ನಂಬಲೇಬೇಕು. ಹೌದು, ‘ಹಿೀಮೀಫಿಲಸ್ ಇನ್ನಲ ೆ ಎನ್ನ್ ಟೈಪ್ ಬಿ © ALAIN GRILLET_SANOFI PASTEUR_FLICKR

17 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

(Haemophilus influenzae type b’) ಎುಂಬ ಈ ಬಾಯ ಕಿ್ ೀರಿಯಾವನ್ನಾ ಮದಲು ಗುರುತಸಿದು​ು , ಕಿರ . ಶ. 550 ರಲ್ಲೆ . ಈ ಮೇಲ್ಲ ಹೇಳಿದ ಹಾಗೆ ಶ್ರೀತಜಾ ರ ಗುಣಲಕ್ಷಣವನ್ನಾ ಹೀಲುವ, ಆದರೆ ಅದಕಿೆ ುಂತಲೂ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾದ ಶಾ​ಾ ಸಕೊೀಶದ ಉರಿಯೂತ (pneumonia) ಮತ್ತತ ಮದುಳ್ಪಪ ರೆಯುರಿತ (meningitis) ಅನ್ನಾ ಮಕೆ ಳಲ್ಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಿ ತರುತತ ದು ಬಾಯ ಕಿ್ ೀರಿಯಾವಿದು. 1980ರ ನಂತರ ಬಂದ ಲಸಿಕ್ಕಯಿುಂದ ಹಿಬ್ ರೀಗವು ಮೂಲ್ಲ ಸೇರಿತ್ತ. ಇುಂಗೆ​ೆ ುಂರ್ಡನ ಒುಂದು ರುದರ ಭೂಮಯಲ್ಲೆ ದೊರೆತ ಆರು ವಷಿದ ಒುಂದು ಮಗುವಿನ ಶವದ ಹಲ್ಲೆ ನ ರ್ಡ. ಎನ್. ಎ ಯನ್ನಾ ಪ್ರಿೀಕಿ​ಿ ಸಿದಾಗ ಹಿಬ್ ರೀಗವೂ ಅವನಲ್ಲೆ ಇತ್ತತ ಎುಂಬ ವಿಷಯ ತಳಿಯುತತ ದೆ. ಎುಂದರೆ, ಕಿರ . ಶ. 550 ರಲ್ಲೆ ಕಂರ್ಡದು ಅದೇ ಬಾಯ ಕಿ್ ೀರಿಯಾ ನಂತರ 1892ರಲ್ಲೆ ೀ ಮತೆತ ಪ್ತೆತ ಯಾದದು​ು , ಸರಿಸುಮಾರು 1300 ವಷಿಗಳ ಬಳಿಕ. ಇುಂಗೆ​ೆ ುಂರ್ಡಗೆ ಮದಲ ಬಾರಿ ಪೆ​ೆ ೀಗ್ ಬಂದ ಸಮಯದಲ್ಲೆ ೀ ಈ ಹಿಬ್ ರೀಗವೂ ಇತೆತ ುಂದು ತಳಿಯುತತ ದೆ. ಪೆ​ೆ ೀಗ್ ರೀಗ ತರುವ ಬಾಯ ಕಿ್ ೀರಿಯಾ ಯಸಿ​ಿನಿಯಾ ಪೆಸಿ್ ಸ್ (Yersinia pestis) ಹಾಗೂ ಹಿಬ್ ರೀಗ ತರುವ ಹೆಚ್. ಇನ್ನಲ ಎನೆ್ (H. influenzae) ಬಾಯ ಕಿ್ ೀರಿಯಾಗಳಲ್ಲೆ ಹೆಚ್. ಇನ್ನಲ ಎನೆ್ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಯವು ಕವಲ ಮನ್ನಷಯ ರಲ್ಲೆ ಕಾಣಸಿಗುತತ ವೆ ಎನ್ನಾ ತ್ತತ ರೆ ಸಂಶೀಧಕರು. ಆದರೆ ಮಗುವಿನ ದೇಹದಲ್ಲೆ ಇದು ಯಸಿ​ಿನಿಯಾ ಪೆಸಿ್ ಸ್ ಕುರುಹು ಪ್ತೆತ ಹಚ್ಚು ದ ವಿಜ್ಞಾ ನಿಗಳು, ಈ ಮಗುವು ಸಾವನಾ ಪಿಪ ದು​ು ಪೆ​ೆ ೀಗ್ ರೀಗದುಂದಲೇ ಎನ್ನಾ ತ್ತತ ರೆ. ಅದು ಹೇಗೆುಂದರೆ ಹಿಬ್ ರೀಗ ಬಂದು ಬಳಲ್ಲದು ಮಗುವಿನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಪೆ​ೆ ೀಗ್ ಬಂದು ಅವನ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಎುಂದು ಸಂಶೀಧಕರು ಊಹಿಸುತ್ತತ ರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಬಲವಾದ ಕಾರಣವೂ ಇದೆ. ಅದೇನೆುಂದರೆ ಹಿಬ್ ರೀಗವು ಶಾ​ಾ ಸಕೊೀಶ ಸಂಬಂಧಿ ಖಯಿಲ್ಲಯನ್ನಾ ಉುಂಟಮಾಡುತತ ದೆ. ನಂತರ ನಿಧಾನವಾಗಿ ತೆರಳಿ ಕಾಲ್ಲನ ಮಂರ್ಡಗೆ ತಲುಪಿದ ಬಳಿಕ ಮಂರ್ಡಚ್ಚಪುಪ ಮತ್ತತ ತೊಡೆಯ ಮೂಳೆಯನ್ನಾ ಕರಗಿಸಿ ಎರಡ್ನೂಾ ಕೂರ್ಡಸಿ ಒುಂದು ಮಾರ್ಡಬಿಡುತತ ದೆ. ಹಿೀಗೆ ಆಗಲು ಕ್ಕಲವು ವಾರಗಳೇ ಹಿರ್ಡಯುತತ ದೆ. ಅಷ್ ರಲ್ಲೆ ಪೆ​ೆ ೀಗ್ ರೀಗ ಆವರಿಸಿ ಮಗುವಿನ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. © SARAH INSKIP AND SARAH MORRISS_UNIVERSITY OF LEICESTER

18 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಇುಂತಹ ಸಂಶೀಧನೆಗಳಿುಂದ ರೀಗಕಾರಕಗಳು ಹೇಗೆ ಹರಡುತತ ವೆ? ಎಲ್ಲೆ ಯವರೆಗೆ ಬದುಕಿರಬಲೆ ವು? ವರುಷಗಳುರುಳಿದಂತೆ ಕರ ಮೇಣ ಹೇಗೆ ನಶ್ರಸುತತ ವೆ ಎುಂಬ ಪ್ರ ಶ್ಾ ಗಳಿಗೆ ಉತತ ರಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಕಿೀಲ್ಲ ಅುಂಶಗಳನೂಾ ಹಾಗೂ ಪೂರಕ ವಸುತ ವಿಷಯವನೂಾ ಒದಗಿಸುತತ ದೆ. ಪಾರ ಚ್ಚೀನ ರೀಗಗಳು ಮತ್ತತ ಮು​ುಂಬರಬಹುದಾದ ರೀಗಗಳನ್ನಾ ಸಮರ್ಿವಾಗಿ ಅಳೆಯಲು ಮತ್ತತ ಎದುರಿಸಲು ಇದೊುಂದು ಹಿರಿಹೆಜೆಾ ಎುಂದರೆ ತಪಾಪ ಗಲಾರದು ಎುಂದು ಪ್ರ ಪಂಚದ ಹಲವು ರೀಗ ತಜ್ಞರು, ಸಂಶೀಧಕರು ಮತ್ತತ ವಿಜ್ಞಾ ನಿಗಳು ಅಭಿಪಾರ ಯ ಪ್ಡುತ್ತತ ರೆ. ಏನ್ನದರೇನ್ನ ಸಾಮಾನಯ ನ್ನಗಿ ಈ ಸಂಶೀಧನೆಯನ್ನಾ ಅರ್ಿ ಮಾರ್ಡಕೊಳು​ು ವುದಾದರೆ, ಬಹುಶಃ ನ್ನನ್ನ ಚ್ಚಕೆ ುಂದನಲ್ಲೆ ಅುಂದುಕೊುಂಡಂತೆ ಹಾವಿನ ದೆಾ ೀಷ ಹನೆಾ ರೆಡು ವರುಷ ಎುಂಬ ಮೂಢ ಭಾವನೆಯೇ ನಮಮ ಲ್ಲೆ ಸಾವಿರಾರು ವಷಿಗಳು ಉಳಿದು ಬಂದದೆ ಎುಂದರೆ, ಈ ಬಾಯ ಕಿ್ ೀರಿಯಾದ ಶೇಷ ಸಾವಿರಾರು ವರುಷಗಳವರೆಗೂ ಹಬಿಬ ದೆ ಎುಂಬ ಇುಂತಹ ವೈಜ್ಞಾ ನಿಕ ವಾಸತ ವಗಳನ್ನಾ ನಂಬಲು ಇನೆಾ ಷ್ಟ್ ಸಮಯ ಬೇಕೊೀ...!

ಮೂಲ ಲೇಖನ: ScienceNewsforStudents ಲೇಖನ: ಜೈಕುಮಾರ್ ಆರ್. ಡಬ್ಲ್ಯ ಾ . ಸಿ. ಜಿ. ಬೆಂಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲಯ

19 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಭುವಿಯ ಒಡಲ ಬಗೆಯುತ ಜಲಧಾರೆ ಹರಸಿ ನಲಿಯುತ ನೊೀವನುಣಿಸಿ ಇಳೆಯ ಹಾಳುಗೆಡವುತ ಸ್ವಾ ರ್ಥಿಯಾಗಿಹ ಭೂಮಾತೆಯ ನಗನ ವಾಗಿಸುತ|| ತನನ ನಾಶಿ ಯಿಸಿದವರ ಕಾಪಾಡುತ ಸವಿಸಾ ವನೆ ಮುಡಿಪಾಗಿಸುತ ಜಿೀವ ಜಿೀವನ ಕ್ರುಣಿಸುತ ನಿಂತಿಹಳು ಅಿಂತಃಕ್ರಣ ಮೆರೆಯುತ|| ಪರಶುದಧ ಮನಕೆ ಸ್ವಕ್ಷಿ ಯಾಗುತ ಪರರಗಾಗಿ ಬದುಕೊ ಪರೀಪಕಾರ ತಿಳಿಸುತ ಅಿಂತಜಿಲದಿ ನೀರನುಣಿಸಿ ಪೊರೆಯುತ ಅಡಗಿಹುದು ನನೊನ ಳದೆಷ್ಟು ಅದು​ು ತ|| ಬರಳು ಮಾಡಿ ನಲುತ ತನನ ಹುಿಂಬತನವ ತೀರುತ ನೀರ ಪಡೆದು ಕ್ಣಿಣ ೀರು ತರಸುತ ಬದುಕ್ಷಹ ಮಾನವ ಕ್ರನೆರಳಾಗಿ ಕಾಡುತ|| ನೆಲ ಜಲವ ರಕ್ಷಿ ಸುತ ಮೈಮನವ ಶುದಧ ದೊಳಿರಸುತ ಉಪಕಾರಕೆ ಪಿ ತ್ಯು ಪಕಾರ ಮಾಡುತ ಬಾಳುವ ನಿಷ್ಕ ಲಮ ಶ ಅಿಂತಃಕ್ರಣದೊಳಿರುತ|| 20 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

- ಪಿ ತಿಭಾ ಪಿ ಶಿಂತ್ ಉತತ ರ ಕ್ನನ ಡ ಜಿಲ್ಲೆ

ರಾಮದಾಸ ಹದು​ು

© ದಿೀಪಕ್ ಎಲ್. ಎಿಂ.

ರಾಮದಾಸ ಹದು​ು ಎುಂದು ಕರೆಯಲಪ ಡುವ ಈ ಹದು​ು ಗಳು ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ ಆಫಿರ ಕಾ ಹಾಗೂ ಏಷ್ಟಯಾ ಖಂಡ್ದ ಬಯಲು ಪ್ರ ದೇಶ ಹಾಗು ಅರೆ ಮರುಭೂಮ ಪ್ರ ದೇಶಗಳಲ್ಲೆ ಕಂಡುಬರುತತ ವೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹುಲ್ಲಾ ಗಾವಲ್ಲ ಹಾಗೂ ತೆರೆದ್ ಪ್ರ ದೇಶದ್ಲ್ಲಾ ಆಹಾರವನ್ನ ರಸುತ್ತತ ಕೆಳಮಟ್ಿ ದ್ಲ್ಲಾ ಹಾರಾಡುತತ ವೆ. ಕಾಗೆ ಗಾತರ ದ್ ಬೂದು ಪ್ಕ್ಷಿ . ಮಖ, ಕತ್ತತ , ಎದೆ, ಹೊಟೆಿ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಾ ಬಿಳಿ. ಕಣ್ಣು ಗಳು ಕೆುಂಪು ಬಣ್ು ದುಂದ್ ಕೂಡಿದುದ , ಭುಜ ಭಾಗದ್ ರೆಕೆ​ೆ ಮತ್ತತ ರೆಕೆ​ೆ ಯ ತ್ತದ ಕಪು​ು , ಮೊನ್ಚಾದ್ ಕೊಕೆ​ೆ ಯಂತ ಕೊಕ್ಕೆ ಮತ್ತತ ಕಾಲ್ಲಗಳು ಹಳದಯಾಗಿರುತತ ವೆ ಇದರ ಗೂಡುಗಳು ರೆುಂಬೆಗಳಿುಂದ ಕೂರ್ಡದ ಸರ್ಡಲವಾದ ಜಗಲ್ಲಯಂತರುತತ ವೆ. ಹೆಣ್ಣು ಹದು​ು ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ 3-4 ಹಳದ ಮಿಶ್ರರ ತ ಬಿಳಿ ಮಟೆ್ ಗಳನಿಾ ಡುತತ ದೆ. ಈ ಹದು​ು ಗಳು ಮಡ್ತೆ, ಜಿೀರು​ುಂಡೆ ಇತರೆ ಕಿೀಟಗಳನ್ನಾ ಹಾಗೂ ಹಲ್ಲೆ , ಹಕಿೆ , ಸಣು ಹಾವು, ಕಪೆಪ ಮತ್ತತ ಇಲ್ಲ ಜ್ಞತಗೆ ಸೇರಿದ ಪಾರ ಣಿಗಳನ್ನಾ ಬೇಟೆಯಾಡುತತ ದೆ.

21 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

© ದಿೀಪಕ್ ಎಲ್. ಎಿಂ.

ಬಿಳಿ ಗರುಡ

ಬಿಳಿ ಗರುಡ್ ಮಧಯ ಮ ಗಾತರ ದ ಬೇಟೆ ಹಕಿೆ . ಈ ಹಕಿೆ ಯು ಎಸಿಪಿಟಿರ ಡೇ (Accipitridae) ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರುತತ ದೆ. ಬಿಳಿ ಗರುಡ್ಗಳು ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ ಭಾರತ, ಆಗೆಾ ೀಯ ಏಷ್ಯ ಮತ್ತತ ಆಸ್ ರೀಲ್ಲಯಾದಲ್ಲೆ ಕಂಡುಬರುತತ ದೆ. ಇವುಗಳ ದೇಹ ಕ್ಕುಂಪು ಕಂದು ಬಣು ದಾು ಗಿದು​ು , ತಲ್ಲ, ಕತ್ತತ ಮತ್ತತ ಎದೆಯ ಭಾಗದ್ಲ್ಲಾ ಕೊಕೆ ನ್ನನ

ಹೊುಂದದೆ.

ಬಿಳಿ ಬಣ್ು ದುಂದ್ ಕೂಡಿದುದ , ಮೊನ್ಚಾದ್ ಬಲ್ಲಷಠ

ಕಾಲ್ಲಗಳು

ಹಳದ

ಬಣ್ು

ಮತ್ತತ

ಕಂದು

ಬಾಲದ್

ತ್ತದ

ಕವಲ್ಲಗಿರುತತ ದೆ. ಇವು ಕೆರೆ ಮತ್ತತ ಕಡ್ಲ ತೀರಗಳಲ್ಲಾ ಹಾಗು ಜೌಗು ಪ್ರ ದೇಶಗಳಲ್ಲೆ ಸತತ ಮೀನ್ನ, ಏರ್ಡ, ಕಪ್ಪು ಮತ್ತತ ಹಾವುಗಳನ್ನಾ ಸೇವಿಸುತತ ದೆ. ಇವು ಸಣು ಕೊುಂಬೆಗಳನ್ನಾ ಬಳಸಿ ಬಟ್ ಲಾಕಾರದ ಗೂಡುನ್ನಾ ಮರಗಳ ಮೇಲ್ಲ ಕಟ್ ತತ ದೆ ಹಾಗು ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ ಎರಡರಿುಂದ್ ಮೂರು ಬೂದು ಮಿಶ್ರರ ತ ಬಿಳಿಯ ಮೊಟೆಿ ಗಳನ್ನನ ಇಟ್ಟಿ ಸುಮಾರು 26 ದನ್ಗಳವರಿಗೆ ಕಾವು ಕೊಟ್ಟಿ ಮರಿ ಮಾಡುತತ ವೆ. ಹೆಣ್ಣು ಗರುಡ್ ಗಾತರ ದಲ್ಲೆ ಗಂರ್ಡಗಿುಂತ ದೊಡ್ಡ ದಾಗಿರುತತ ದೆ.

22 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

© ದಿೀಪಕ್ ಎಲ್. ಎಿಂ.

ಪನನ ಗಾರ

ಪ್ನಾ ಗಾರಿಯು ಮಧಯ ಮ ಗಾತರ ದ ಬೇಟೆ ಹಕಿೆ . ಇವು ಎಸಿಪಿಟಿರ ಡೆ (Accipitridae) ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ

ಸೇರುತತ ವೆ. ಇವು ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ ಭಾರತ, ಏಷ್ಯ , ಯೂರೀಪ್ ಮತ್ತತ

ಆಫಿರ ಕಾದಲ್ಲೆ ಕಂಡುಬರುತತ ವೆ. ಪ್ನ್ನಾ ಗರಿಯು ಸುಮಾರು 60cm - 70cm ಉದು ವಿರುತತ ದೆ. ಹದದ ನ್ ಗಾತರ ದ್ ಕಂದು-ಬಿಳಿ ಪ್ಕ್ಷಿ . ಮೇಲ್ಲಾ ಗ ಕಂದು ಬಣ್ು ದುಂದ್ ಕೂಡಿದುದ , ಕತ್ತತ , ಎದೆ ಮತ್ತತ ತಳಭಾಗದ್ಲ್ಲಾ ಮಾಸಲ್ಲ ಕಂದು-ಬಿಳಿ ಬಣ್ು ದುಂದ್ ಕೂಡಿದೆ. ರೆಕೆ​ೆ ಮತ್ತತ ಬಾಲದ್ ಮೇಲ್ಲ ಕಪು​ು

ಪ್ಟ್ಟಿ ಗಳಿದುದ , ಕೊಕೆ​ೆ ಯಂತಹ ಕೊಕ್ಕೆ

ಮತ್ತತ

ಕಪು​ು

ಹೊುಂದದುದ , ಹಾರುವಾಗ ಬಿಳಿ ತಳಭಾಗ ಹಾಗೂ ರೆಕೆ​ೆ ಯಲ್ಲಾ ಕಪು​ು ಕಾಣ್ಣತತ ವೆ.

ಪ್ನ್ನಾ ಗರಿಯು

ಮುಖಯ ವಾಗಿ

ಇಲ್ಲ,

ಹಾವು

ಕಾಲ್ಲಗಳನ್ನನ

ಪ್ಟ್ಟಿ ಗಳು ಎದುದ

ಮತ್ತತ

ಹಲ್ಲೆ ಗಳನ್ನಾ

ಬೇಟೆಯಾಡುತತ ದೆ. ಇದರ ಸಂತ್ತನೀತಪ ತತ ಯು ರ್ಡಸುಂಬರ್ - ಫೆಬರ ವರಿ ತುಂಗಳುಗಳಲ್ಲೆ ನಡೆಯುತತ ದೆ. ಇವು ಮರಗಳ ಮೇಲ್ಲ ಕಡಿ​ಿ , ಹುಲ್ಲಾ , ನಾರುಗಳಿುಂದ್ ಕೂಡಿದ್ ವೃತ್ತತ ಕಾರದ್ ಗೂಡನ್ನನ ಕಟ್ಟಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಾಗಿ ಒುಂದು ಬಿಳಿ ಬಣ್ು ದ್ ಮೊಟೆಿ ಗೆ 45-47 ದನ್ಗಳವರೆಗೆ ಕಾವು ಕೊಟ್ಟಿ ಮರಿಮಾಡುತತ ವೆ. ಪ್ನ್ನಾ ಗರಿಯ ಕೂಗು ಇುಂಪಾದ ಶ್ರಳೆು ಯಂತರುತತ ದೆ.

23 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಕಂದು ಗಿಡುಗ

© ದಿೀಪಕ್ ಎಲ್. ಎಿಂ.

ಕಂದು ಗಿಡುಗವು, ಮಧ್ಯ ಮ ಗಾತರ ದ್ ದೊಡಿ ಬೇಟೆಯ ಹದುದ . ಇವು ಆಕ್ಷಿ ಪಿಟ್ಟರ ಡೆ (Accipitridae) ಕ್ಕಟ್ಟುಂಬಕೆ​ೆ ಸೇರುತತ ವೆ. ಕಂದು ಬಣು ದ ಮೇಲಾಬ ಗ ಹಾಗು ತಳಿ ಬಣು ದ ಕ್ಕಳಭಾಗವನ್ನಾ ಹುಂದರುತತ ವೆ. ರೆಕ್ಕೆ ಗಳು ಹಾಗು ಬಾಲವು ಕಪಾಪ ಗಿರುತತ ದೆ. ಕಂದು ಗಿಡುಗವು ಸುಮಾರು 65cm - 72cm ನಷ್ಟ್ ಉದು ವಿರುತತ ದೆ. ಇವು ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ ಆಫಿರ ಕಾ ಖಂಡ್ದಲ್ಲೆ ಕಂಡುಬರುತತ ವೆ. ಕಂದು ಗಿಡುಗಗಳ ದೃಷ್ಟ್ ಹಾಗು ಶರ ವಣ ಗರ ಹಿಕ್ಕ ಬಹಳ ತೀಕ್ಷು ವಾಗಿರುತತ ದೆ. ಇವು ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ ತೆರೆದ ಒಣ ಆವಾಸಸಾಥ ನಗಳಲ್ಲೆ ಕಂಡುಬರುತತ ವೆ. ಕೊಳೆತ ಪಾರ ಣಿಗಳ ಮಾುಂಸವು ಇದರ ಆಹಾರವಾಗಿದೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಸಣು -ಪುಟ್ ಹಕಿೆ , ಮಲ, ಹಲ್ಲೆ ಮತ್ತತ ಹಾವುಗಳನೂಾ ಸಹ ಇದು ಬೇಟೆಯಾಡುತತ ದೆ. ಇವು ಕಡಿ​ಿ , ಕೊೋಲ್ಲ ಮತ್ತತ ಕೆಲ ಸಂದ್ರ್ಭಗಳಲ್ಲಾ ಪ್ರರ ಣಿಗಳ ಮೂಳೆಗಳನ್ನನ ಸೇರಿಸಿ ಗೂಡನ್ನನ ಆಕಾಶಕೆ​ೆ ತೆರೆದರುವಂತೆ ಸಮತಟ್ಟಿ ದ್, ತೆರೆದ್ ಅಥವಾ ಗುಡಿ ಗಾಡು ಪ್ರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಾ ಗೂಡು ಕಟ್ಟಿ ತತ ವೆ. ಹೆಣ್ಣು ಕಂದು ಗಿಡುಗವು ಸುಮಾರು ಒುಂದ್ರಿುಂದ್ ಮೂರು ಮಟೆ್ ಗಳನ್ನಾ ಇಟ್ಟಿ 39 ರಿುಂದ್ 44 ದನ್ಗಳವರೆಗೆ ಕಾವುಕೊಟ್ಟಿ ಮರಿ ಮಾಡುತತ ವೆ. ಚಿತ್ರ : ದಿೀಪಕ್ ಎಲ್. ಎಿಂ. ಲೇಖನ: ದಿೀಪ್ರತ ಎನ್.

24 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

¤ÃªÀÇ PÁ£À£ÀPÉÌ §gÉAiÀħºÀÄzÀÄ ಪೆುಂಗಿಾ ನ್ಗಳು ಸಾಮಾನಯ ವಾಗಿ ದಕಿ​ಿ ಣ್ಣಧಿ ಗೀಳದಲ್ಲೆ , ಅದರಲೂೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅುಂಟ್ಟಟಿ​ಿಕಾದಲ್ಲೆ ಕಂಡುಬರುವ ಜಲಜಿೀವಿಗಳು. ಇವು ಹಾರಲಾರದ ಪ್ಕಿ​ಿ ಗಳ ಗು​ುಂಪಿಗೆ ಸೇರುತತ ವೆ. ಪೆುಂಗಿಾ ನ್ಗಳು ಕಪುಪ ಮತ್ತತ ಬಿಳಿ ಪುಕೆ ಗಳನ್ನಾ ಹುಂದರುತತ ವೆ ಮತ್ತತ ಅವುಗಳ ರೆಕ್ಕೆ ಗಳು ಈಜುಗೈಗಳಾಗಿ ಮಾಪ್ಿಟಿ್ ವೆ. ಪೆುಂಗಿಾ ನ್ಗಳು ತಮಮ ಜಿೀವಿತ್ತವಧಿಯ ಸುಮಾರು ಅಧಿಭಾಗವನ್ನಾ ಭೂಮಯ ಮೇಲ್ಲ ಕಳೆದರೆ ಇನ್ನಾ ಳಿದಧಿ ಭಾಗವನ್ನಾ ಮಹಾಸಾಗರಗಳಲ್ಲೆ ಕಳೆಯುತತ ವೆ. ಇವು ಸಣು ಪುಟ್ ಕಡ್ಲ ಜಿೀವಿಗಳನ್ನಾ ತುಂದು ಬದುಕುತತ ವೆ. ದಕಿ​ಿ ಣ ಸಾಗರಗಳಲ್ಲಾ ಮೀನ್ನಗಾರಿಕ್ಕಯಿುಂದ ಪೆುಂಗಿಾ ನೆ ಳು ತಿನ್ನನ ವಂತಹ ಮೀನ್ನಗಳ ಸಂಖ್ಯಯ ಯಲ್ಲಾ ಕರ್ಡಮೆಯಾಗುತತ ದೆ. ಇದರಿುಂದ ಪೆುಂಗಿಾ ನೆ ಳ ಮದಯ ಆಹಾರಕಾೆ ಗಿ ಸಪ ರ್ಧಿ ಉುಂಟ್ಟಗಿದೆ. ಮೀನ್ನಗಾರಿಕ್ಕ ಬಲ್ಲಗಳಲ್ಲೆ ಸಿಲುಕಿ ಎಷ್​್ ೀ ಪೆುಂಗಿಾ ನೆ ಳು ಜಿೀವ ಕಳೆದುಕೊಳು​ು ತತ ವೆ. ಪೆುಂಗಿಾ ನೆ ಳ ಜಿೀವನವು ಹೆಚ್ಚು ಸಮುದರ ದ ಹಿಮದ ಮೇಲ್ಲ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುವುದರಿುಂದ, ಜ್ಞಗತಕ ತ್ತಪ್ಮಾನದ ಏರಿಕ್ಕಯು ಪೆುಂಗಿಾ ನೆ ಳ ಉಳಿವಿನ ಮೇಲ್ಲ ಪ್ರಿಣ್ಣಮ ಬಿೀರಬಹುದು ಎುಂಬ ಆತಂಕವಿದೆ. ವಿಶಾ ಪೆುಂಗಿಾ ನ್ ದನವನ್ನಾ ಏಪಿರ ಲ್ 25 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತತ ದೆ. ಪೆುಂಗಿಾ ನ್ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಜಿೀವಿಗಳ ಬಗೆ​ೆ ನಿೀವು ಕಾನನಕ್ಕೆ ಬರೆಯಬಹುದು. ಈ ರಿೋತಿಯ ಪ್ರಿಸರದ್ ಬಗೆಗಿನ್ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನನ

ಒದ್ಗಿಸಲ್ಲ ಇರುವ ಕಾನ್ನ್ ಇ-ಮಾಸಿಕಕೆ​ೆ

ಮುಂದನ್ ತಿುಂಗಳ ಸಂಚಿಕೆಗೆ ಲೇಖನ್ಗಳನ್ನನ ಆಹಾ​ಾ ನಿಸಲ್ಲಗಿದೆ. ಆಸಕತ ರು ಪ್ರಿಸರಕೆ​ೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ ಕಥೆ, ಕವನ್, ಛಾಯಾಚಿತರ , ಚಿತರ ಕಲ್ಲ, ಪ್ರ ವಾಸ ಕಥನ್ಗಳನ್ನನ ಕಳುಹಿಸಬಹುದು. ಕಾನನ ಪತ್ರರ ಕೆಯ ಇ-ಮೇಲ್ ವಿಳಾಸ: kaanana.mag@gmail.com ಅೆಂಚೆ ವಿಳಾಸ: ವೈಲ್ಡ ಲೈಫ್ ಕನ್ ರ್ವಿಷನ್ ಗೂರ ಪ್, ಅಡ್ವಿ ಫಿೀಲ್ಡ ಸ್ ೀಷನ್, ಒುಂಟೆಮಾರನ ದೊರ್ಡಡ , ರಾಗಿಹಳಿು ಅುಂಚೆ, ಆನೇಕಲ್ ತ್ತಲ್ಲಾ ಕ್ಕ, ಬೆುಂಗಳೂರು ನ್ಗರ ಜಿಲ್ಲಾ ,

ಪಿನ್ ಕೊೋಡ್ : 560083. ಗೆ ಕಳಿಸಿಕೊಡಬಹುದು.

25 ಕಾನನ – ಏಪ್ರಿ ಲ್ 2022

ಕಾನ್ನ್ ಮಾಸಿಕದ್ ಇ-ಮೇಲ್ ವಿಳಾಸಕೆ​ೆ