Nani-Ka by Hotze Zijlstra

na ni 1 ka Nani-ka, magazine voor en door creatieven | www.nani-ka.nl | 7,50 eoro | maart 2009

Menno Bosma, Milo, Sylvia Weve, Bas van der Schot, Aleid Denier van der Gon, Roelof Pot, Hotze Zijlstra, Mark van den Brink, Herman van Lunen, Jeroen Wappenaar, Mieke Vuijk en Jan Bletz

voorwoord Toen we starte met Akimoto was één van onze doelen samenwerken met een grote verscheidenheid aan beeld- en tekstmakers. En in het eerste jaar is dat ook zeker gelukt. Het netwerk groeide met ons als verbindend element. Tijdens een lunch kwam het idee op om creatieven om ons heen te koppelen, om ze een podium te geven, te laten samenwerken en ze te laten publiceren in ons eigen magazine. Zie daar de geboorte van Nani-ka (japans voor iets). Het idee bleef even liggen, maar kwam steeds weer ter spraken, moeten we Nani-ka een thema meegeven, wie zullen we koppelen. We toetste links en rechts bij mensen of ze het leuk zouden vinden om mee te doen. Iedereen deelde ons enthousiasme en vroeg na een tijdje; hoever is het met jullie eigen magazine. Eind december was het zover een twaalftal creatieven kregen een uitnodiging in de bus. Zes teams ging van start en met als opdracht ‘iets’. Doe ‘iets’ samen wat je anders niet doet. We hoorden van duo’s die meteen de kroeg in doken en na een aantal glazen wijn precies wisten wat ze gingen doen, van andere die eerst elkaar een beetje aftaste, aan wie ben ik nou weer gekoppeld... langzaam kwamen de bijdragen binnen. En zie het werkte, men heeft elkaar geïnspireerd, op elkaar gereageerd er zijn samenwerkingen uit voortgekomen. Ons idee van de lunchtafel is werkelijkheid geworden. Bekijk, lees en ervaar zes keer ‘iets’. Gijsbert Raadgever Mara Vissers Mathieu Westerveld

inhoud Menno Bosma (10) Milo (20) Sylvia Weve (10) Bas van der Schot (10) Aleid Denier van der Gon (10) Roelof Pot (10) Hotze Zijlstra (10) Mark van den Brink (10) Herman van Lunen(10) Jeroen Wappenaar (10) Jan Bletz (10) Mieke vuijk (10)

aleid denier van der gon & Mieke Vuijk

huid Zo zou dus zomer moeten zijn Dat de zon niet ondergaat maar zakt Langzaam en loom zijn handdoek Legt op een plek waar tot dan toe Niemand zat en zegt: zijn er nog vragen? Nee? Doe mij dan maar een biertje Verder niets. Alles wordt stil Alleen aan de randen ruist het Een ver geluid dat gerust stelt Dat tegen je fluistert als een geliefde In wie je huiverend kopje onder ging Van wie je nog zilt voelt op lippen Die nagloeit maar onzichtbaar is Ruimte wordt huid en andersom Heel het strand nu slow motion En de remote is zoek. Je hand Grijpt in zand dat warm voelt Zich plagend om je vingers windt Er is een soort van spelen begonnen Zoals je wel doet met een kind: Heel je lichaam en maar half je kracht Intussen slaapt glimmend de zon In een zalig onhoorbaar haast ronken Bijna genant hoe dat gebronsde lijf Alles en iedereen het nakijken geeft En zonder waarschuwing vooraf Opeens jouw hitte in zijn handdoek heeft Je pakt je biezen, rolt het riet op Gaat mee in de colonne van kleuren Die douchen moet en later vermetel Meedruist met het feest van de nacht Jammer, dat je net mist hoe de maan Het strand veegt en baadt in de zee Zich roekeloos op de zon legt en koel Met hem vrijt. Op het scherpst van de snee

aleid denier van der gon & Mieke Vuijk

sluiers Ooit in de oorsprong begint het: Het versluierde, de waaiering van twee matrassen in dat ene bed Het schreeuwen van daken Het vinden van elkaar en daar Ja tegen zeggen uit vrees voor de leegte Dan rukt de tijd op, tornt aan wolken Je dromen stapelen tot flat na flat Waarachter ongeziene levens spelen Het jouwe haalt een fietsje van de galerij Doet eten in kannen en kruiken Verbaast zich over nieuwe gemakken Zet woordeloos de vuilnis buiten Neemt de trein naar iets en terug Verft haren in de kleur die ze waren

aleid denier van der gon & Mieke Vuijk

Sport, eet, vergeet en vergeeft De wind die aan waaien herinnert, Geeft er achteloos kleren aan mee Maar een skyline die je niet kende Staat op zekere dag voor je raam Grijnzend, met onregelmatige tanden Je schrikt, keert op je schreden Naar de kamer met het oude bed Zoekt wanhopig naar iets van verweer En vindt in de ontroostbare zachtheid Waarmee je hand zoekt naar rimpels Een antwoord dat buitelt van spijt Je bent vergroeid met een portret En zonder het te weten Werd je het

Herman van Lunen & Milo

kantine Het meisje van de kantine, haar glimlach om haar mond gebakken. Niets dat haar humeur besmeurd. Zelfs geen: half vergane leverworsten, franse kazen, plakkende plekken op tafels stoelenschuiven krassen vlekken. Op de bodem van de met kruim van brood bezaaide linoleumvloeren. Waar schoenzolen lozen boven pasgeboende vloeren vertrapte zoden gras peuken muggelijken. Straatvuil verborgen tussen diepe rubbergroeven. Huidplooien glooien. Op geel doorrookte bovenlippen, nippen van gebarsten mokken op de randen bloedrood vet van glimmend lipstick op de met zweet en vocht doordrenkte damesblouzen, t-shirts herenbroeken hangen geuren boven lunchtrommels bakken, dozen vol met botte messen, statiegeld op colaflessen. Hortend stotend, koffie zet apparaat, slaat liters kokend water legionella. In lekke thermoskannen. Terwijl de met vers chagrijn doortrokken ambtenarenkoppen. Zuchten steunen klagen over poedersoep en karnemelk hun witte broodjes bruine broodjes roggebroodjes, dik belegd met… Half vergane leverworsten, franse kazen, plakkende plekken op tafels stoelen schuiven krassen vlekken. Op de bodem van de met kruim van brood bezaaide linoleumvloeren. Waar schoenzolen lozen boven pasgeboende vloeren vertrapte zoden gras peuken muggelijken. Straatvuil verborgen tussen diepe rubbergroeven. Huidplooien glooien. Op geel doorrookte bovenlippen nippen van gebarsten mokken op de randen bloedrood vet van glimmend lipstick op de met zweet en vocht doordrenkte damesblouzen, t-shirts herenbroeken hangen geuren boven lunchtrommels, bakken dozen vol met botte messen, statiegeld op colaflessen Hortend stotend, koffie zet apparaat, Slaat liters kokend water legionella, in lekke thermoskannen Terwijl de met vers chagrijn doortrokken ambtenarenkoppen. Zuchten steunen klagen over poedersoep en karnemelk hun witte broodjes bruine broodjes roggebroodjes. Dik belegd met…

Half vergane leverworsten, franse kazen, plakkende plekken op tafels stoelen schuiven krassen vlekken. Op de bodem van de met kruim van brood bezaaide linoleumvloeren. Waar schoenzolen lozen boven pasgeboende vloeren vertrapte zoden gras peuken muggelijken. Straatvuil verborgen tussen diepe rubbergroeven. Huidplooien glooien. Op geel doorrookte bovenlippen nippen van gebarsten mokken op de randen bloedrood vet van glimmend lipstick op de met zweet en vocht doordrenkte damesblouzen, t-shirts herenbroeken hangen geuren boven lunchtrommels, bakken dozen vol met botte messen statiegeld op colaflessen. Hortend stotend koffie zet apparaat, slaat liters kokend water legionella, in lekke thermoskannen. Terwijl de met vers chagrijn doortrokken ambtenarenkoppen. Zuchten steunen klagen over poedersoep en karnemelk hun witte broodjes bruine broodjes roggebroodjes, dik belegd met… Half vergane leverworsten, franse kazen plakkende plekken op tafels stoelen schuiven krassen vlekken. Op de bodem van de met kruim van brood bezaaide linoleumvloeren. Waar schoenzolen lozen boven pasgeboende vloeren vertrapte zoden gras peuken muggelijken. Straatvuil verborgen tussen diepe rubbergroeven. Huidplooien glooien, op geel doorrookte bovenlippen nippen van gebarsten mokken op de randen bloedrood vet van glimmend lipstick op de met zweet en vocht doordrenkte damesblouzen, t-shirts herenbroeken hangen geuren boven lunchtrommels bakken dozen vol met botte messen statiegeld op colaflessen, Hortend stotend koffie zet apparaat, slaat liters kokend water legionella. In lekke thermoskannen. Terwijl de met vers chagrijn doortrokken ambtenarenkoppen. Zuchten steunen klagen over poedersoep en karnemelk hun witte broodjes bruine broodjes roggebroodjes. Dik belegd met… Etc etc.

Herman van Lunen & Milo

call i12185 Het hele weekend had ik me er al op verheugd: ik mocht maandag weer op mijn vertrouwde plekje zitten, bij het raam. De plek waar de ochtendzon gezeefd door de bomen mooie schaduwen over mijn bureaublad strooit. Waar ik naar kantoortorens aan de horizon kan staren om me af te vragen of daar ook mensen zitten zoals ik. Mensen die elke dag om half zeven opstaan om hun trein te kunnen halen. Die iedere dag vanaf perron 6 vertrekt. Waar dezelfde mensen wachten als alle voorgaande dagen. En de dagen erna. Met hun zelfde aktetassen. Die maar niet slijten willen. Hoeveel dagen ze hier ook staan te wachten. Waarschijnlijk zitten ze daar ook. Bureaucraten zitten overal. Vanaf dit plekje zie ik wolken in allerlei vormen verdwijnen achter diezelfde torens. Soms duurt dat lang, soms duurt dat kort. Maar ik heb geduld. Met in de ene hand een kop koffie en in de andere een bescheiden stapel dossiers nam ik plaats achter de PC. De stoel voelde alsof hij voor mij gemaakt was. Warm zodra ik erin ging zitten. Het TFT-scherm stond op mijn ooghoogte. Wat kon er misgaan, vroeg ik mij af. Contact maken met het computernetwerk, dat kon er misgaan. Ik wist zeker dat mijn wachtwoord goed was, want was de naam van de collega waar ik zo graag tegenover wilde zitten. Na vijfentwintig keer de naam van mijn collega te hebben ingetypt hield de computer het voor gezien. Vroeger kon je dan een aardige meneer of mevrouw bellen. Die zagen eruit alsof ze zojuist ontslag hadden genomen als conciërge bij een VMBO school in een probleemwijk. Ze noemden zich systeembeheerder. Tegen al mijn verwachtingen in verhielpen ze al mijn computerproblemen ter plekke. En ze waren nog aardig ook. Dat is echter geen garantie voor een vast contract bij mijn werkgever. Onverwacht kreeg ik een voice-mail aan de telefoon toen ik hun nummer toetste. In de gedachte dat alles efficiënter kan, was het tweetal systeembeheerders vervangen door een service-desk. Nadat ik de voice-mail had getrotseerd kreeg ik een onbekende jongen aan de telefoon. Hij klonk als een scholier die het VWO net niet had gehaald en bij de sercicedesk werkervaring mocht opdoen. De baard had hij nog niet in de keel. Maar puistjes des te meer. Hoogstwaarschijnlijk. Vanwege zijn hoge cijfers voor wiskunde was hij aangenomen. En zijn kennis van computers. Een discotheek had

hij nog nooit van binnen gezien, maar een computer des te vaker. Contact met vrouwen wilde maar niet vlotten. Het leek net of meisjes niet zaten te wachten op bebrilde jongens met neushaar en corduroy broeken. En dat terwijl hij vol passie urenlang kon verhalen over ICT-systemen, servers en hardware. Warhammer is zijn favoriete spel, Windows zijn besturingssysteem. Ik vertelde hem van mijn computerprobleem. Hij ging er melding van maken en dan hoorde ik er meer van. Via de mail. Na vier koppen koffie verkeerd heb ik voorzichtig bij mijn collega ingelogd en vond ik zijn mail. Hij noemde mij beste collega. Ik wist niet dat ik zijn collega was want ik sleutel niet graag aan computers. Liever aan mensen.Zo ken ik al de namen van mijn klanten maar niet hun registratienummers. Hij gaf me een nummer wat ik goed moest bewaren: ‘call i 12185. Als ik dat aan een ICT medewerker zou doorgeven zou het allemaal goed komen. Mij zegt zo’n term net zo veel als de Russische handleiding van een Lada uit 1952. Mijn zieke computer stelde ik geheel belangeloos ter beschikking aan zijn servicedesk. Ik had haar al verlaten voor een ander vanaf het begin van de uitvalsverschijnselen. Aan haar eenzame lot had ik haar overgelaten. Trouw aan computers is mij vreemd. Ik vroeg hem hoe veel koppen koffie ik nog verwijderd was van hulp. Minstens twee weken moest ik op rekenen want het was een hardware probleem. Waarschijnlijk een losse netwerkkabel. Misschien wel een kapotte. Ik stelde me voor dat deze computerjongen omringt zou zijn door ontmantelde computers, dozen vol computeronderdelen en bakken vol kabels in vele kleuren. Dat was een verkeerde voorstelling. Service, dat was wat ze verleenden. Daarvoor hadden ze de beschikking over zeven telefoonlijnen en een vrouwenstem op een bandje. Voor de hardware lieten ze een bedrijf komen die zo eens in de twee weken alle ‘call i nummers’ ging afwerken. Geelblauwe wolken kruipen langs de zon. Voorlangs, altijd voorlangs. Ik tel ze 1 voor 1. De collega van mijn wachtwoord haalt nogmaals koffie. Ik heb haar beloofd daarna op zoek te gaan naar een leeg bureau. Gelukkig is de zon al bijna bij de kantoortorens.

Roelof Pot & hotze zijlstra Nani-Ka #1 Roelof

Zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen*

Roelof Pot & hotze zijlstra

Weinig is wat het lijkt. Wat schijnt moet veelal nog blijken. En dan is het nog maar de vraag of het blijft. Ik weet het allemaal heus wel. Toch komt me op de een of andere manier vaak voor dat anderen het beter met zichzelf en hun omgeving getroffen hebben dan ik. Maar waarschijnlijk is het net als met het gras en de rest van mijn voormalige buurman. Zou ik als inwoner van Barcelona gelukkiger zijn? Stomme vraag. Okay, anders: stel dat ik in Barcelona precies had wat me hier na aan het hart ligt, zou ik er dan een gelukkiger mens zijn? Nog steeds een stomme vraag, want misschien zijn de zaken waar ik hier aan hecht als inwoner van Barcelona ineens niet meer zo belangrijk. Maar ik weet het niet. Ik ken Barcelona slechts als toerist, congresbezoeker en als journalist en hoewel het me keer op keer een plezierige stad schijnt, zegt dat natuurlijk niets over mijn geluksbeleving als inwoner. Ik kijk soms met jaloezie naar mensen in zuidelijke steden als Barcelona, Cannes en Rome, al besef ik goed dat deze plaatsen op de langere termijn net zo gewoon worden en evenzeer verborgen gebreken zullen blijken te vertonen als Amsterdam en Krommenie. De geluksbeleving is bovendien relatief: kortstondige pieken en dalen ten opzichte van een variërend nulniveau. Alle verhuizingen die ik intussen achter de rug heb waren in objectieve zin een verbetering, maar het geluk werd er niet

groter op. Sterker, ik verlang soms terug naar de zorgeloosheid van de eerste bovenverdieping. Zijn de mensen op de foto’s gelukkig? Stomme vraag. Waarschijnlijk niet gelukkiger dan u en ik. Kijk naar de nerd-achtige jongeman voor wie, ondanks de aangename winterzon, het leven ondraaglijker schijnt dan de stapel paperassen die hij meetorst. Het lijkt mij dat hij de januarikilte van Amsterdam niet kent, zoals wij op onze beurt die van Helsinki of Moskou mogelijk nooit hebben ervaren. Barcelona is voor hem alledaagse saaiheid. Misschien droomt hij van Sevilla. En de vrouw? Met een ernstige blik in de ogen is ze op weg naar huis, de avonddienst, misschien wel een hulpbehoevend familielid. Geringe kans dat daar in haar hoofd de tevredenheid met zichzelf en haar omgeving de boventoon voert. En zelfs de jongen met een tas vol fastfood is met zijn gedachten schijnbaar heel ergens anders dan bij het verorberen van een junkie-feestmaal in de zon. Is de buurman gelukkig? De relativiteit van geluk is waarschijnlijk te vergelijken met dat gras van de buurman: het hangt af van het perspectief. Tot dat inzicht kwam ik ruim twee jaar geleden, toen we met een glas in de hand samen op zijn perkje stonden. Zijn schijnbaar altijd groenere gazon bleek op dat gedenkwaardige moment toch minstens zoveel bruine en kalende plekken te herbergen als het mijne. Sterker, vanuit

het nieuwe perspectief lag mijn stukje gras er verderop eigenlijk schitterend bij! Ik schrok bovendien een beetje van zijn haardos, die me vanaf afstand altijd rijker en voller was voorgekomen dan mijn vroeg grijze, nogal pluizige en enigszins inhammende ex-krullenhoofd. Maar was dat wel zo? En zag ik ook bij hem, een zeven jaar jongere en niettemin aanzienlijk succesvollere jongeheer, de eerste rimpels verschijnen? Was zijn lach wel echt? “Het is allemaal maar schijn”, zo vertrouwde hij me later toe. De vette grijns op zijn gezicht verried evenwel dat hij geenszins gebukt ging onder dat besef. Zijn mooie witte tanden waren overigens helemaal geen schijn, maar één en al stralende werkelijkheid. Met zo’n mond zou ik ook reden tot lachen hebben, dacht ik nog. Maar mijn buurman kon overal om lachen, zonder overigens lichtzinnig te zijn. En dat lachen bleef hij doen tot de ambitie hem weer eens voor langere tijd naar het buitenland lokte. Na landen als Spanje, Venezuela en Curaçao - want waarom zou je met minder genoegen nemen - streken hij en zijn gezin neer in een schitterende, onder architectuur verbouwde villa nabij het Duitse Heidelberg. “Leuk toch? Duitsland is hartstikke hip momenteel, de wijnen idem dito. En voor de ontwikkeling van de kinderen is het eigenlijk ook wel goed.” Mijn buurman is inmiddels driekwart jaar geleden vertrokken en ik mis hem en zijn mooie gezin nog elke dag.

Weinig is wat het lijkt. Ook in Barcelona, Cannes of Rome. Kijk nog maar eens naar de jongeman met zijn documenten, de dame op weg naar haar serieuze bestemming en de jongen met de tas vol snel voedsel. Maar voor mijn buurman zijn de dingen schijnbaar zoals ze lijken. Dat maakt hem tot de ultieme geluksvogel. Dunkt mij. (*) Zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen zijn de Nederlandse koppelwerkwoorden. Een koppelwerkwoord verbindt twee delen van een zin, waarbij het ene deel, het naamwoordelijk deel van het gezegde, een eigenschap van het andere deel, het onderwerp, aangeeft.

Nani-Ka #1 Roelof

Hij is gelukkig Hij wordt gelukkig Hij blijft gelukkig Hij blijkt gelukkig Hij lijkt gelukkig Hij schijnt gelukkig te zijn Hij heet gelukkig te zijn Hij dunkt me gelukkig Hij komt me voor gelukkig te zijn

Menno Bosma & sylvia weve

Boze vrouwen Er is een goed bewaard geheim. Vrouwen zijn niet zwak, ondergeschikt of minderwaardig. Ja, buitenshuis misschien. Daarom nemen ze ook hooguit een parttime baan. Maar thuis, daar floreren ze. Want thuis draait het om Gevoel en Communicatie. Dat hoofdstuk is bij mannen ultrakort. Voorbeeld: man wiens moeder net is overleden ontmoet vriend. “Kut voor je.” “Ja, biertje?” Einde conversatie. Vrouwen kunnen uren over een gebroken nagel praten. Maar het liefst, het allerliefst, brengen ze op hun Thuispodium het hoogtepunt uit hun Gevoelsoeuvre over het voetlicht: Boosheid. Stille boosheid, verbeten boosheid, uitbundige boosheid, hardnekkige boosheid, onmachtige boosheid, knallende boosheid; het scala is oneindig gevarieerd. Dankbaar zijn ze voor elke aanleiding die mannen hen bieden om boos te zijn. Want als ze boos zijn, gloriëren vrouwen. En de man? Die is toeschouwer. Hij staat erbij en kijkt ernaar. Vol onbegrip, een beetje bang soms. Maar uiteindelijk diep onder de indruk.

Menno Bosma (iemand die al bij de geringste stemverheffing zachtjes het huis uit sluipt) Sylvia Weve (iemand die ooit een volle bestekbak van drie hoog op straat gooide en daar nog steeds plezier om heeft)

Menno Bosma & sylvia weve

de zwijgster

de zuurpruim

Soort vrouw: tot inkeer gekomen vuurspuugster Verschijnselen: is stil aanweziger dan de grootste schreeuwlelijk. Kán overigens heel goed praten, haar zwijgen is een (strategische) keuze Wel doen: terugzwijgen Niet doen: haar tegemoetkomen Pro: geen rinkelend glaswerk (rust) Contra: geen rinkelend glaswerk (wat is er in godsnaam aan de hand?) Werk: de top van grote organisaties, vanwege haar sfinx-achtigheid Seks: in bed (oerschreeuwen) komt het eruit Familie/vrienden: zoals het haar uitkomt Eindoordeel: ingewikkeld door de combinatie van rust en onvoorspelbaarheid, maar contact is mogelijk.

Soort vrouw: de gestolde negativiteit Verschijnselen: ontwaart door haar zuurgraad zelfs achter complimenten slechte bedoelingen Wel doen: leuke hobby’s zoeken voor jezelf Niet doen: zuur terug doen Pro: niet zoetsappig Contra: niet zoetsappig Werk: recensies schrijven voor linkse bladen, azijn proeven Seks: kan, maar ze zal je deo/het maanlicht/de bruidssuite afkraken Familie/vrienden: wie zuur doet, zuur ontmoet Eindoordeel: lijkt slechts door chemicaliën te veranderen.

de wraakgodin

de vuurspuugster

Soort vrouw: geen woorden maar daden Verschijnselen: lijkt impulsief, zelfs ontoerekeningsvatbaar, gaat juist koel en methodisch te werk Wel doen: boeten voor je zonden Niet doen: negeren Pro: creatief, (apart) gevoel voor humor Contra: schiet wel eens uit met de schaar Werk: de hele strafrechtketen Seks: een ware godin Familie/vrienden: veel gedonder in de familie, selecteert vriendinnen mede op basis van antigevoelens Eindoordeel: met de wraakgodin omgaan is als in een restaurant dineren: na de (af)rekening is het gedaan.

Soort vrouw: buitenbrandtype; alle emotionele stadia zijn goed te volgen Verschijnselen: vaak eerst spiertrekkingen, daarna verhoogde motoriek en toenemende verbale activiteit, uiteindelijk uitbarsting Wel doen: klachten beamen, gecontroleerd laten ontploffen Niet doen: eerlijk reageren Pro: lange wilde achten (seks) Contra: lange wilde nachten (gebroken kristal) Werk: oppositionele politica, iets met achtergestelde groepen Seks: stomend of helemaal niks Familie/vrienden: kan partijtjes maken en breken Eindoordeel: interessant voor specifieke groepen (brandweerlieden, antropologen?), voor de meeste mensen te heftig

Jan bletz & bas van der schot

Bas en ik Voor dit eerste nummer van Nani Ka werden Bas van der Schot (tekeningen) en Jan Bletz (tekst) aan elkaar gekoppeld door uitgever Akimoto. Een verslag van deze vruchtbare (non)samenwerking. ‘Filosofie op Havo-VWO’, staat er onderaan een plaatje van schoolbord. Op het bord zelf lezen we: ‘1. Wie ben ik?’ En daarnaast zien we de juf, de armen over elkaar. ‘Niet afkijken, Marjolein!’, zegt ze. Nog een plaatje. ‘Mental coach’ staat eronder. Een op sterven na dode oude man klampt een stoel vast, om niet weggeblzen te woorden door het gebrul van een Anton Geesink/achtige verschijning: ‘EN ALS HET LEVEN GEEN ZIN HEEFT, DAN MAAK JE MAAR ZIN!’

terwijl hij enige moeite heeft om actueel nieuws te verluchtigen. Maar, begrijp me niet verkeerd: ook zijn werk voor NRC Handelsblad is geweldig, zoals al zijn werk. Bas van der Schot is briljant. En met die briljante Bas van der Schot zou ik gaan samenwerken. Ik, Jan - my name is nobody - Bletz. Ik en Bas van der Schot. Pardon, Bas van der Schot en ik. Wat een enorm vriendelijk gebaar van Akimoto om ons te koppelen voor de eerste editie van Nani Ka. Wat was ik dankbaar, toen ik het hoorde. Wat was ik vereerd. Als ik ergens was, en er lag een NRC Handelsblad op tafel, sloeg ik de krant open op de pagina waarop een tekening van Bas van der Schot stond. Met de maker hiervan ga ik samenwerken, zei ik dan.

Flutverhaal Nog eentje dan. Een ‘Derrida/werkgroep’ heeft een bijeenkomst belegd. Over de tafel worden geèrgerde blikken uitgewisseld. Irritatie alom over een van de deelnemers, een man die wij alleen van achteren zien. ‘Verdomme Willem. Denk nou eens deconstructief mee.’ En zo heb ik nog vele tekeningen van Bas van der Schot in huis hangen. Ik ken hem sinds hij voor Filosofie Magazine werkt, een blad met een kleine oplage maar een hoog soortelijk intellectueel gewicht. Een blad waar Bas van der Schot volkomen op z’n plaats is, met z’n bevrijdende, Monty Python-achtige humor: altijd to the point, luchtig, nuchter en ter zake doend. De laatste jaren kom ik hem ook elders tegen, de laatste tijd vooral in NRC Handelsblad. Ik vind zijn werk daarvoor wat minder dan voor Filosofie Magazine ; hij kan m.i. als geen ander een tijdloos verhaal een actuele draai geven,

Tot ik uit de hoogte neerviel. Bas van der Schot en ik? Hoe had ik me dat dan voorgesteld? Wat zou mijn inbreng dan moeten zijn? Bas van der Schot kan met het grootste gemak op bestelling een briljante cartoon afleveren, maar ik? Om samen te werken, moet je elkaar versterken. Iets kunnen wat de ander niet kan. En, zeker zo belangrijk, je moet ook iets niet kunnen, ergens niet in excelleren - terwijl je partner daar juist in uitblinkt. De lamme helpt de blinde, inderdaad. En Bas van der Schot is allerminst lam, en in het geheel niet blind. Bas van der Schot redt zich wel. Hij heeft niemand nodig. Mij al helemaal niet - een soort omgekeerde Bas van der Schot: waar hij de ene na de andere tekening maakt waar de wereld prijs op stelt, maak ik teksten waar werkelijk niemand op zit te wachten. Man, wat had ik me verbeeld? Of kon ik misschien toch wel enige ‘toegevoegde waarde’ toevoegen? Je wist maar nooit. Misschien

dat hij het juist prettig vond om met mij te werken. Hitchcock verfilmde ook liever een flutverhaal van een onbekende schrijver dan een literair hoogstaande roman van een succesauteur, omdat hij dan zelf makkelijker z’n stempel kon drukken op de film. Misschien dat Bas van der Schot mijn Hitchcock kon zijn, en ik zijn flutschrijver? Misschien... Intussen waren al enkele weken verstreken na de uitnodiging van Akimoto. Moest ik afwachten tot Bas met mij contact opnam - playing hard to get? Of zou het beter om hem te benaderen? Me niet te veel blootgeven, natuurlijk, niet alle kaarten op tafel leggen, wel iets van interesse laten doorschemeren, maar hem niet meteen afschrikken met mijn mateloze bewondering. Ik besloot er een mailtje aan te wagen. Dat ik wel wat wilde schrijven. Of misschien dat hij wat wilde tekenen, dan schreef ik er wel een begeleidend verhaal bij - wat hij maar wilde. Afstandelijk en zakelijk. ‘I’m your greatest fan’, dacht ik terwijl ik op ‘send’ drukte. En weg was mijn beleefde bedelbrief, in een flits door cyberspace. En nog voor mijn hart een slag had kunnen overslaan bereikte mijn mailtje met een missie de inbox van Bas van der Schot. Aansprekend Ik wachtte. En wachtte. Weken later kwam het antwoord: Dag Jan Excuus voor late reactie, ik zit nu in Berlijn. Bedankt voor je mail. Het voorstel voor het nieuwe blad klonk heel aansprekend. Alleen heb ik angst dat ik te weinig tijd heb voorafgaand aan de eerste deadline om iets goeds te maken. Ik ga namelijk half januari naar

NY en Washington om getekende reportages te maken (o.a over Obama-inauguratie). Nog veel te doen vooraf. Had jij op zich iets in je hoofd? groet Bas Wat bedoelde hij met dat ‘op zich’?, vroeg ik me af. Ik herinnerde me een cartoon van Bas van der Schot, gemaakt voor het filosofencafé Felix & Sofie. Een paar jongens - naar we mogen aannemen filosofiestudenten - spreken hun bewondering uit voor een vrouw naast hen: “Lekker ding an sich.” ‘Op zich’ had ik niets in mijn hoofd. Maar dat mocht ik hem natuurlijk niet laten weten. Hij moest me zien als een sparring partner, had ik bedacht. Er zijn vele soorten samenwerkingsverbanden, maar twee soorten springen er uit: het type ‘Jagger en Richards’ (Rolling Stones) en het type ‘Lennon en McCartney’ (Beatles). Richards en Jagger werken meestal afzonderlijk van elkaar. De nummers schrijven ze bijvoorbeeld ieder voor zich, Keith Richards de meeste. Voor Richards is Jagger een soort instrument om zijn nummers uit te voeren. Geen wonder dat de soloplaten van Richards klinken als de Stones maar dan met een verkeerde zanger. Lennon en McCartney inspireerden elkaar over en weer, en zelfs als ze niet samen met elkaar schreven, waren hun nummers het resultaat van een al dan niet opzettelijke gezamenlijke inspanning: omdat ze geschreven waren met elkaar in gedachten, bijvoorbeeld, of omdat de nummers waren samengesmeed uit elementen fragmenten van de afzonderlijke componisten (We can work it out, bijvoorbeeld. Hoofdzakelijk een compositie van McCartney, maar de ‘middle eight’ - “Life is very short...” - is

Jan bletz & bas van der schot

van Lennon). Geen wonder dat de soloplaten van Lennon en McCartney zo anders klinken dan de platen van de Beatles. Het geheel was in hun geval meer (of in elk geval anders) dan de samenstellende delen. Zo’n Lennon en McCartney-achtige samenwerking zouden Bas en ik misschien ook kunnen hebben, hoopte ik. Ik begreep best dat hij het druk had, maar wellicht dat we elkaar toch konden inspireren. Elkaar af en toe zien, bellen of mailen - dat moest toch mogelijk zijn? Wie weet welke artistieke hoogten we konden bereiken! En ik mailde hem weer. Dat ik wel een artikel kon schrijven over het (door de kredietcrisis en alle financiële schandalen geschonden) vertrouwen in de samenleving en hoe dat te herstellen.Of over fraude. Mensen met een winnaarsmentaliteit spelen nu eenmaal vals, is mijn theorie. Wil je het valsspelen tegen gaan, dan zul je hiertegen moeten optreden. Maar niet verbaasd zijn dat die winnaars valsspelen. En valsspelen al helemaal niet veroordelen, want dan zou je ook tegen een winnaarsmenatliteit moeten zijn. Of wilde Bas dat ik wat zou schrijven over maatschappelijk verantwoord ondernemen, of dat nu wel of niet goed is voor de winstgevendheid van een onderneming? Een thema waar we de komende jaren nog veel over zullen horen.

Tegenslagen Het antwoord liet deze keer slechts een weekje op zich wachten: Excuus voor late reactie, Jan Mooie onderwerpen. Alleen heb ik momenteel teveel aan mijn hoofd om iets goeds te maken, vrees ik. (ook nog veel zakelijke tegenslagen tegelijk, waar ik achteraan moet) Tegen Gijsbert heb ik ook al gezegd dat ik dit nummer verstek laat gaan. Over de hebzucht heb ik voor NRC iets gemaakt. Veel inspiratie en geluk in 2009 Bas

Bijgesloten was een echte Van der Schot. Obama zweeft als een engel boven een optocht van allerlei figuren die in 2008 het nieuws domineerden. Voorop lopen zo te zien zakenbankiers. Lopen ze nieuwe bonussen achterna? Of stuurt Obama ze het beloofde land uit? Een intrigerende illustratie van een presidentiële tekenaar! De Lennon in mij (of is het de McCartney) roerde zich. Dus ik mailde: ok, jammer. Maarreh: kunnen wij dat plaatje niet gebruiken? Ik schrijf er wel een verhaal omheen. Waarom bonussen niet werken of zo. jan De McCartney (of is het Lennon) in Bas voelde zich echter niet aangesproken: Van mij mag het natuurlijk, maar ik weet niet wat de uitgever ervan vindt. Het is dan niet meer exclusief. Goed uiteinde! B Waarom ondertekent hij nu opeens met het afstandelijke B en niet gewoon met Bas?, vroeg ik me af. Had ik iets verkeerd gezegd, gedaan of juist nagelaten? Ik zette me aan het schrijven, om de broze relatie met Bas te herstellen. Waarom de relatie nu al afkappen, terwijl we nog niet eens echt samen iets hadden? Het verhaal over ‘waarom bonussen niet werken of zo’ is er niet van gekomen. En misschien heb ik ook niet aan het verzoek van Akimoto voldaan. Maar op een bepaalde manier heb ik toch echt met Bas van der Schot samengewerkt. Zonder hem had ik dit artikel in elk geval nooit kunnen schrijven. Jan Bletz Bas van der Schot

Mark van den Brink & jeroen wappenaar

Mooiste muze

Mark van den Brink & jeroen wappenaar

Winterwandeling op Utrechtse Heuvelrug Nooit gedacht dat ik me zo verwant kan voelen met iemand in een zwart verenpak met bijpassende staart en snavel. De mees die ik bewonder is tot nu toe het enige levende wezen dat ik op de Utrechtse Heuvelrug ben tegengekomen. Eenzame zielen, aan het werk op een kille januaridag. Maar vergeleken met de mees heb ik een luizenbaan. Hij zoekt voedsel, ik woorden. Ik hoef alleen maar hem te bekijken, hij voert een uitputtende strijd met de insecten. Een kansloze bovendien. Want de insecten hebben een stevige verdedigingslinie opgeworpen. Een laag sneeuw, met daaronder een bevroren zandgrond. Hoe driftig hij met zijn snavel het fort bestookt, de krijger komt er niet doorheen. Maar de vasthoudendheid van mijn soulmate is inspirerend. Als dank schenk ik hem een boterham. Een winterwandeling trekt alle strakke deadlines uit het hoofd en voedt het met nieuwe ideeën. Nationaal Park De Utrechtse Heuvelrug is het perfecte gebied voor zo’n wandeling. De Utrechtse Heuvelrug is een zandrug, 150.000 jaar geleden geboren. Het totale gebied omvat ongeveer 23.000 hectare. In 2003 kreeg het deel tussen Driebergen en Rhenen, ongeveer zesduizend hectare groot, de status van Nationaal Park. Ik loop in één van de weinige delen van Nederland waar je nog op grote schaal boslucht kunt proeven. Zoals hier in de bossen die de Grebbeberg omarmen. Minstens drie Michelinsterren waard. Voordat een zekere Homo Sapiens de Heuvelrug opstormde met zijn vee en bijlen was de rug bedekt met oerbos. Door het betere snoeiwerk werd het in de late Middeleeuwen een kale bedoening, met alleen de stuifzanden als decoratie. Onze overgrootouders planten honderd jaar geleden weer bomen. Wijze mannen en vrouwen. De eiken, beuken en berken zijn ook in

de winter, zonder hun groene uniformen, imposant. Alleen de Veluwe is rijker bedeeld met bos. In het bos voel ik me altijd weer een klein jochie. Ineens wil ik in elke boom klimmen. En op eikeldopjes blazen. Mijn beste vriendin fluit er zonder moeite liedjes op, ik ben het verleerd. Ook vandaag lukt het niet maar heb ik een excuus: bevroren lippen. Niemand ziet vandaag die volwassen man vrolijk rondhuppelen. De serene sfeer is een verademing. En dat zo vlakbij herrieschopper A12. In het park zijn tientallen wandelingen uitgezet waar je bijna geen last hebt van ronkende motoren en uitlaatgassen. Bijna, want enkele asfaltwegen die het gebied doorsnijden herinneren je aan die andere wereld. De rug heeft behalve bos nog veel meer te bieden. Heidevelden, vennen en zandduinen bijvoorbeeld. Je kunt er daarnaast ruim honderd vogelsoorten spotten. Deze dag brengen ze vast door in hun warme holletjes, op hardwerkende zwarte mezen na. Maar als je geluk hebt ontdek je op de takken ook spechten, boomklevers, glanskoppen en vliegenvangers. Langs de vennen van het Leersumse veld broeden de fuut, geelgors en wintertaling. Bij de Amerongse bovenpolder kun je lepelaars, watersnippen en tureluurs tegenkomen. Ook Bambi en Reintje laten zich soms zien. Vandaag is er zelfs een bosnimf in de Heuvelrug. Irene heet ze. Ze schrijdt naar me alsof ze uit een Griekse sage komt. Goudblonde haren, wangen zo breekbaar als porselein, een lach die voelt als een haardvuur en een stem die de kou op mijn handen wegblaast. Elke stap dichter laat het kwik tien graden stijgen. Maar als we elkaar bijna raken stopt ze, draait zich om. Ik begrijp het. Bosnimfen moeten voor de dieren zorgen. Zoals zij voor Tommy, een golden retriever die luid blaffend richting mijn

medewwerkers

kladblok gaat. Mijn kladblok voor jouw Irene, Tommy? Maar de bosnimf zweeft al weg. De kou keert terug. Ik loop nu richting het dorp Amerongen, dat vooral vanwege het kasteel een aanrader is. Het gebouw in classicistische barokstijl is een lust voor het oog. Binnen vertellen fraaie schilderijen en sierlijke meubelen het levensverhaal van hun onderkomen. Henric en Diederic Borre van Amerongen zijn de grondleggers, zij mochten in 1286 van graaf Floris V een versterkt huis bouwen. 1672 was ook voor het kasteel een rampjaar, de Fransen roofden het leeg en staken het in brand. Het huis werd herbouwd in classicistische barokstijl. Keizer Wilhelm de tweede, de laatste keizer van het Duitse Keizerrijk, overdacht hier de voor hem dramatisch afgelopen Eerste Wereldoorlog. Die Wilhelm was een agressief baasje. Hij schold vrienden en vijanden regelmatig uit en droomde van een almachtig Duitsland, met een vloot minstens zo groot als de Britse. Die oorlogszucht heeft misschien iets te maken met het keiharde regime waaraan zijn moeder hem onderworp, die het minderwaardigheidscomplex van haar zoon wilde uitroeien. Of het nu kwam door hersenletsel of door de elektroshocktherapie van moedertjelief, Wilhelm was een warhoofd. In de Eerste Wereldoorlog maakte hij als

Oberster Kriegsherr de ene tactische blunder na de ander. Toen het brood op was dwong het hongerige volk Wilhlem in november 1918 af te treden. Hij vluchtte naar ons land. Twee jaar woonde hij op Kasteel Amerongen, daarna verkaste hij naar Huis Doorn. De nieuwe bewoner verstoorde de rust op de rug danig. Zijn favoriete hobby was namelijk het kappen van bomen. En zo liet hij ook na zijn pensioen slagvelden achter. Amerongen leverde behalve de boslucht honderden jaren ook een ander product tegen stress en writers blocks. Zij het met een paar bijwerkingen. Tabak. De economie dreef tot midden 20e eeuw vooral op de teelt van het verslavende goedje. Er is een museum aan de gloriedagen van tabak gewijd, maar dat gaat pas in juni 2009 weer open. Na vier uur wandelen tel ik veertig volgeschreven vellen. De Utrechtse Heuvelrug is niet alleen een mooie maar ook behulpzame muze. Sommige aantekeningen berg ik thuis in een geheim vakje op. Zoals waar die heuvel zich bevindt, waar ik aan het eind van mijn tocht neerplofte en een voorschot nam op mijn salaris. Een vuurrode zonsondergang. Een mees keek vanuit een boom mee. Spitten is belangrijk, stil genieten belangrijker. Twee zielen, ĂŠĂŠn gedachte.

Naam professie

medewwerkers

Naam professie

medewwerkers

Uitgever

Naam professie

Akimoto uitgeverij

Drukkerij tuijtel

Akimoto uitgeverij neemt initatief, brengt mensen bij elkaar geeft ze een podium. Nani-ka is daar het eerste tastbare resultaat van.

Liquam voloborero consend iamcon velisim zzrit ilisl ut nim zzrit num zzrit, sendit ad digna faciliquat lutat, sum dio consequi tem dipisl doloreet del ulluptat. Num qui blaor in ut ut at. Duiscillaor incilla commy num vel ulla facil ero odolorerosto dignibh et, quatis num ip et, secte erostin enim in euis aliquate commolent vel dipit il dit prat. Ut verciliqui tat. Commy num non heniam do consequi bla alisse del do del dignim ea faccum dunt iure molor ad eril dolore facilit nonum zzrit vent am vel iure do do odolor acipsum iriliquam volore faci et, sequisl iure te conullaore feummy nonullut lutpat dit prat ipit iure min volenisipis num adion hendrem quat at am zzrilla atem quissi. Agna faccum eumsan velenim inisl dolenibh et, quat. Commy num non heniam do consequi bla alisse del do del dignim ea faccum dunt iure molor ad eril dolore facilit nonum zzrit vent am vel iure do do odolor acipsum iriliquam volore faci et, sequisl iure te conullaore feummy nonullut lutpat dit prat ipit iure min volenisipis num adion hendrem quat at am zzrilla atem quissi. Agna faccum eumsan velenim inisl dolenibh et, quat. Commy num non heniam do consequi bla alisse del do del dignim ea faccum dunt iure molor ad eril dolore facilit nonum zzrit vent am vel iure do do odolor acipsum iriliquam volore faci et, sequisl iure te conullaore feummy nonullut lutpat dit prat ipit iure min volenisipis num adion hendrem quat at am zzrilla atem quissi. Agna faccum eumsan velenim inisl dolenibh et, quat.

Akimoto grafisch ontwerpers Akimoto geeft vorm aan een groot aantal magazines, boeken en projecten. We werken voor een groot aantal landelijke uitgevers, bedrijven en culturele instellingen. Dit doen we in samenwerking met ons netwerk van journalisten, schrijvers, illustatoren, fotografen, drukkers en interieurbouwers. tot stand gekomen met steun van

Drukerij Tuijtel, Paperdesk en Veronique van der Waal.

na ni 2 ka Nani-ka 2 staat gepland voor juni 2009 met als thema: Wake-ari. Dat staat voor ‘zoals het is’. We gaan weer zes teams vormen, zes compleet nieuwe uit het netwerk van Akimoto.

Nani-ka verschijnt vier keer per jaar. Het wordt gratis verspreid onder de contacten van de medewerkers en de contacten van Akimoto. Nani-ka is te koop op een aantal geselecteerde verkooppunten in Nederland. Wil je Nani-ka blijven ontvangen stuur een mail aan abo@nani-ka.nl met je gegevens en een omschrijving van je relatie met één van de mederwerkers. Wil je je meewerken aan één van de komende edities van Nani-ka stuur dan een digitale portfolio naar portfolio@nani-ka.nl. Nani-ka, magazine voor en door creatieven Zonnehof 3a, 3811 NC Amersfoort 033 - 461 48 03 info@nani-ka.nl www.nani-ka.nl

Uitgever: Akimoto uitgeverij Redactie: Gijsbert Raadgever, Mara Vissers en Mathieu Westerveld Eindredactie: Veronique van der Waal Ontwerp: Akimoto grafisch ontwerpers Abonnementen: abo@nani-ka.nl Abonnement: 25,- euro per jaar (voor 4 nummers) Losse nummers: 7,50 euro Druk: Drukkerij Tuijtel, Hardinxveld Giessendam Papier: Paperdesk Lettertype: omslag: Akimoto regular, © Ossi Gustafsson, Hiekka Graphics binnenwerk: Baskerville regular, semibold en italic issn: 2009 © Akimoto uitegeverij, Amersfoort