Miskolc info 2009 Polish

Page 1


Sto lat samodzielnego Miszkolca ROZMOWA Z PREZYDENTEM MIASTA SÁNDOREM KÁLI W 2009 roku miasto będzie obchodziło piękną okrągłą rocznicę stulecia prawnej samodzielności. Jakie znaczenie ma ten fakt dla nas żyjących w dzisiejszych czasach? – Zarówno w starym herbie, jak i tym przywróconym w 1991 roku widnieją dwie znamienne dla naszego miasta daty (1907 és 1909). Pierwsza z nich upamiętnia fakt wniesienia do parlamentu projektu ustawy i jej uchwalenia jako ustawy nr. LI „O przekazaniu miastu Miszkolc specjalnych ustawowych uprawnień municypalnych”. Tak więc od grudnia 1907 Miszkolc jest miastem należącym do kategorii miast wyposażonych w specyficzne prawa miejskie. Powyższa ustawa określała okres jednoroczny na uregulowanie wszystkich spornych kwestii prawnych, pozaprocesowych z administracją województwa. Po upływie tego terminu, od pierwszego stycznia 1909 roku Miszkolc staje się praktycznie miastem niezależnym. O tym fakcie przypomina nam druga data wyszczególniona w herbie miasta, jak również o tym, że w tym samym roku wydany zostaje królewski akt darowizny, sporządzony przez osobistego ministra królewskiego hrabiego Aladára Zichy, datowany na 11 dzień miesiąca w którym obchodzono Zielone świątki. Tę właśnie datę wybrano w Miszkolcu za miarodajną i od 1993 roku corocznie 11 maja obchodzony jest dzień miasta. Co w naszych czasach oznacza dla nas mieszkańców setna rocznica samodzielności miasta? Przede wszystkim to, że wyszliśmy z wojewódzkiego kręgu decyzyjnego i samodzielnie możemy stanowić o najważniejszych kwestiach związanych z rozwojem miasta. Na przykład o tym, że po upadku przemysłu ciężkiego w mieście postawiliśmy na nacisk na rozwój kultury i oświaty.

rzyć, że teraz słusznie zresztą nazywają nas miastem kultury i ośrodkiem turystycznym o europejskich standardach.

Są tacy, którzy nie zgadzają się ze sloganem, że „Kultura buduje miasto”. – Źle czynią. Po upadku przemysłu ciężkiego w mieście, musieliśmy znaleźć ten wspólny cel, wokół którego uda się zjednoczyć jak największą liczbę mieszkańców i który pozwoli nam wyjść z dołka. Operafestiwal, Festiwal Zimowy, modernizacja i upiększenie śródmieścia, niespotykane do tąd nak łady na rozwój uniwersy tetu, powiększenie kąpieliska w grotach Barlangfürdő to środki do urzeczywistnienia tego celu. W kolejce czekają Avas, Tapolca i Lillafüred. Oczywiście wspomnieć też należy o modernizacji miejskiej komunikacji tramwajowej. Nawet poza granicami miasta daje się zauważyć rezultaty tych starań. Poprawił się nasz image.

– Tak, na podstawie badań i ocen Observera uzyskaliśmy tytuł miasta o najlepszym image na Węgrzech. Jest to piękny dowód uznania. Ale tak samo mocno cieszy nas, gdy mieszkańcy miasta, goście krajowi i zagraniczni zauważą korzystne zmiany zachodzące w organiźmie miasta i dzielą się z nami swoimi spostr zeżeniami. Nie dawno otrzymałem list od miesz kanki Buda pesztu. Pierwszy raz w życiu spędziła część wakacji w naszym mieście i czuła się tu wspaniale. Teraz namawia swych krewnych i znajomych by poszli w jej ślady i odkryli Miszkolc dla siebie. Do tej pory traktowano Miszkolc, jako turystycznie małoatrakcyjną, nieciekawą miejscowość. Wprawdzie nigdy nie było to prawdą, ale mimo wszystko trudno jest nam uwie-

– W tym momencie zawsze przychodzi człowiekowi do głowy myśl, że pomimo wielkich starań i wyrzeczeń nie udało się uzyskać miana europejskiej stolicy kultury. A przecież ubiegaliśmy się o ten tytuł i przez długi czas wydawało się, że nasza oferta jest nie do pobicia. Dziś nie warto rozdrapywać starych ran i rozpamiętywać jak to się stało, że wyprzedził nas Pécs. życzymy im powodzenia, ale zajmujmy się raczej tym jak tej porażki wyciągnąć jak najwięcej pozytywów. Chociażby z jednego powodu nasza aplikacja przyniosła dużą korzyść – pozwoliła nam uwierzyć w naszą wartość i ze zdziwieniem skonstatować, że nie jesteśmy wcale gorsi od innych dużych miast węgierskich. Dowodem na to może być uzyskany przez nas tytuł „Węgierskiego Miasta Kultury”. Ale nasze walory mogą się stać prawdziwym naszym atutem zarówno wśród mieszkańców miasta jak i przyjezdnych, gdy będziemy umieli wykorzystać należycie nasz potencjał. Gdy z roku na rok odwiedzać nas będzie coraz więcej turystów a wykształcona młodzież z dyplomami i dobrym fachem w ręku z tym miastem będzie wiązała swoją przyszłość. Istnieje taki zwyczaj, że zakochani i nowożeńcy zatrzaskują kłódki na barierce mostu na Szinvie. Jest to gest mówiący jak bardzo przywiązani są do siebie i do tego miejsca i że na zawsze pozostaną wierni sobie i temu miastu.

(Na zdjęciu Sándor Káli wręcza kwiaty rzeźbiarce Ewie Varga, twórczyni pomnika Endre Latabára. Popiersie legendarnego dyrektora i założyciela dynastii znajduje się na placyku przy Teatrze Narodowym.)-

MISKOLC info Wydano na zlecenie Samorządu Miasta Miszkolc. Wydawca odpowiedzialny: zastępca burmistrza Vilmos Fedor Edycja: Dezsõ Bekes. Przygotowanie do druku: Miskolci Kommunikációs Nonprofit Kft. Druk: Szocio Produkt Kft. Autorzy zdjęć: Halmai László, Juhász Ákos, Dobrik Rezsô. Zdjęcia archiwalne: Urząd Burmistrza przy Urzędzie Miejskim, Diósgyõri Ady Endre Kulturális és Szabadidõ Központ, Miskolci Kommunikációs Nonprofit Kft., Ifjúsági és Szabadidõ Központ Informacje: Tourinform Miskolc, Városház tér 13. Telefon: 46/350-425 E-mail: miskolc@tourinform.hu Web: www.miskolctour.hu, www.miskolc.hu


Spacer po śródmieściu o wielu obliczach

W ostatnich paru latach centrum Miszkolca wzbogaciło się o kilka nowych placów, deptaków, pomników i parków. Te urokliwe miejsca zdają się zapraszać zarówno mieszkańców i przyjezdnych do skorzystania z nich. W czasie letniego Festiwalu Operowego i zimowego Festiwalu Galarety ulice wypełniają się gwarnym, różnobarwnym tłumem, zapełniają się straganami handlujących sztuką ludową, lokalnymi przysmakami, wyrobami cukierniczymi i pamiątkami, wszędzie słychać okrzyki sprzedawców zachwalających głośno swoje towary. Parę miejsc o charakterze teagarden miasto posiadało i do tej pory np. przy ulicy Déryné lub przy głównej ulicy. Ale teraz w sezonie wiosenno-letnim, co krok natknąć się możemy na niezliczone nastrojowe ogródki kawiarniane, piwiarnie itp. Wieczorami mimo całej ich masy, trudno jest znaleźć wolne miejsce przy stoliku. Te kawiarenki i piwiarnie stanowią nie tylko doskonałą okazję do wypicia kawy lub posiedzenia przy wieczornym piwie lub drinku – stają się wymarzonym miejscem, w którym goście odwiedzający nasze miasto mogą zaplanować jak ciekawie spędzić u nas następny dzień. Trzeba zauważyć, że coraz więcej osób przyjeżdżających do naszego miasta nie wybiera się tu tylko jedynie w celu pooglądania powiedzmy przedstawienia operowego. Łączą te atrakcje z innymi ofertami, jakie proponuje im miasto. Czeka ich wizyta na zamku z zawsze ciekawym programem rozrywkowym, Lillafüred, Miskolctapolca i chyba najbardziej cenionymi przez wszystkich wycieczkami w Góry Bukowe, znajdującymi się na wyciągnięcie ręki od miasta. Przed realizacją jutrzejszego programu, znajdzie się jeszcze czas na mały spacer, aby odwiedzić nastrojowe piwnice winiarnie lub restauracje na stoku wzgórza Avas. Wśród nich są i takie, w których przy muzyce cygańskiej zakończyć można spacer prowadzący od centrum miasta.

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

3


Kufer Árpáda Latabára TEATRALNE RELIKWIE Przy zespole budynków mieszczących pierwszy w państwie murowany węgierskojęzyczny teatr, od 1996 roku działa Muzeum Historii Teatru i Aktora. W tym miejscu pamięci poświęconym zmarłym aktorom działa stała wystawa pt.: „Hódolván Tháliának” ukazująca historię teatru w Miszkolcu od czasu wędrownych trup teatralnych aż do jubileuszowego roku 2003. Najnowszym eksponatem wystawowym jest kufer podróżny Árpáda Latabára. Ta osobista pamiątka przejechała pół świata i przypomina o wielu innych ciekawych eksponatach tego znakomitego rodu aktorskiego jak, na przykład egzemplarz scenariusza, z którego Rezső i Kálmán Latabárowie uczyli się roli Bóni w Księżniczce Czardasza. Znajdują się tutaj rzeczy związane z najznakomitszymi ludźmi teatru węgierskiego, żeby wymienić nazwiska Rózy Déryné Széppataky, Károlya Megyery czy Kálmána Szerdahelyi. W jednej z sal zobaczyć możemy wierną kopię powozu, którym po

raz pierwszy w 1815 roku z Budapesztu przybyli do Miszkolca węgierscy aktorzy. W pierwszej z sal wystawowych znajdujących się na piętrze oglądamy pamiątki związane z otwarciem w 1857 roku drugiego murowanego teatru: są tu eksponaty związane z okresem świetności György Telepi, Gábora Egressy, Rózy Laborfalvi. Obok portretu Lajosa Palágyi, dyrektora stowarzyszenia teatralnego wiszą podobizny Gézy Sebestyéna i jego brata Mihálya, dyrektora w latach 1921–1939 i

Muzeoteka Na wiosnę 2008 roku w salach Lézerpont Stúdió otwarto wystawę z prywatnymi zbiorami Györgya Barna. Zdjęcie przedstawia część z kolekcji strojów ludowych. Zgromad-zono 173 kompletne stroje oraz 176 bez nakrycia głowy i butów. Na Węgrzech nie ma drugiej takiej kolekcji. A jest to tylko wycinek z bardzo szerokiej pasji kolekcjonerskiej György Barna. Między innymi pooglądać możemy wystawę poświęconą zanikającym zawodom rzemieślniczym, a także zbiór przedmiotów pochodzących z lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku.

4

MISKOLC info

ówczesnych największych gwiazd Márii Mezei, Manyi Kis, Lili Neményi, Márii Sulyok i Tivadara Bilicsi. Historia półwiecza upaństwowionego teatru przedstawiona jest w Sali Wielkiej. Na zwiedzającego czekają między innymi projekty unowocześnienia budki suflera autorstwa Gábora Agárdy lub rysunki aktora teatralnego Alajosa Fekete przedstawiające konkursy teatralne z lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Warto pooglądać stroje lokalnej gwiazdy Évy Máthé, skrzypce Istvána Ábraháma. Osobno, między innymi poprzez projekty przewspaniałych strojów operetkowych, przedstawione zostały muzyczne aspiracje teatru w Miszkolcu: wspaniałości świata operetki, ówczesne primadonny Vera Márffy, Teri Komlóssy, Anna Nádassy. (Na zdjęciach – górne: Kufer podróżny Árpáda Latabára, – dolne: Trzech Latabárów w Księżniczce Czardasza. Pośrodku Árpád Latabár z synami Árpádem i Kálmánem.) M. G.


Rok Szalaya w Galerii Galeria w Miszkolcu jest od przeszło czterdziestu lat najważniejszym w całym regionie punktem wystawowym i muzealnym dla sztuki nowoczesnej. Najważniejsze wydarzenia 2009 roku to po części duże imprezy retrospektywne, na nowo urządzona wystawa artystów z Miszkolca i obchodząca w grudniu tego roku 20 lecie cykliczna „Wystawa Zimowa”. Od marca do początku lata zorganizowana zostanie wystawa zatytułowana „Mój XX wiek” przedstawiająca wybrane najpiękniejsze rysunki z dorobku twórczego Antal–Lusztiga. W tym samym okresie działać będzie ekspozycja dzieł Lajosa Szalaya (1909–1995) i jemu współczesnych artystów.

Powracający do kraju w 1988 roku Lajos Szalay podarował ponad pięćset rysunków różnym węgierskim muzeom. Cała twórczość i dorobek życia artysty porozrzucany jest po wielu miastach, państwach a nawet kontynentach. Po 1946 roku osiedlił się w Paryżu, w latach 50-tych był jednym z wybitniejszych argentyńskich mistrzów rysunku, w latach 60-tych natomiast był głównym artystą i najbardziej zapracowanym twórcą emigracji w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Prekursor węgierskiego rysunku artystycznego, od lat 30-tych twórca szkoły i stylu nieznanego do tej pory, jako samodzielnego nurtu w sztuce, przywódca trzeciego już pokolenia grafików, twórca niepowtarzalnych wizualnych form ilustracji książkowych (od księgi Genesis poprzez Szekspira aż po Kafkę, Villona i Dostojewskiego) i rysunków o niepowtarzalnych klimatach przedstawiających postacie z mitologii greckiej i rzymskiej (Mojżesz, Abraham, Kain, Apollo, Zeus). Dzieła Szalaya odzwierciedlają złożoność życia naszego świata ukazywaną poprzez literaturę, w sposób bardzo ekspresyjny i oryginalny, tak mocno, że liczyć się z nimi muszą krzewiciele tego nurtu artystycznego (na wszystkich szczeblach nauczania).

Z okazji setnej rocznicy urodzin Lajosa Szalaya, organizowane są trzy wystawy upamiętniające postać artysty oraz wiele imprez towarzyszących zorganizowanych wspólnie przez organizacje prywatne i publiczne. W styczni 2009 roku otwarta zostaje wystawa w budapesztańskiej galerii Kogart przybliżająca nam w dużej mierze nieznane dotąd dzieła z okresu pobytu w Stanach Zjednoczonych. W marcu tego roku Muzeum Literatury im. Petőfiego organizuje wystawę pod tytułem: „Ilustracje generacji Szalaya w latach 1930–1956”. W kwietniu 2009 roku Miejska Galeria przy Muzeum Sztuki w Miszkolcu wespół z Węgierską Galerią Narodową otwierają wystawę „Lajos Szalay i rodacy, 1930-1950” Nieprzypadkowo miejscem wybranym na tę wystawę stał się Miszkolc. Wracający z emigracji Szalay osiadł właśnie w Miszkolcu, w tutejszej Galerii Miejskiej miała miejsce stała ekspozycja jego rysunków. Organizatorzy wystaw retrospektywnych poświęconych Lajosowi Szalay wzywają do przyłączenia się do nich innych miejsc wystawo-

wych z całego kraju. A to z okazji roku poświęconego sztuce rysownictwa, a to zajmując się rolą i perspektywą rozwoju grafiki. Do organizowanych wystaw dołączają imprezy, seanse filmowe organizowane przez instytucje naukowe, kulturalne i muzea. W formie książki ukazały się listy pisane ręką Lajosa Szalaya, rzucające

światło na genezę niektórych dzieł, na jego warsztat artystyczny. Latem mieszkańcy będą mogli obejrzeć zorganizowaną przez nas do spółki z Galerią MissionArt wystawę przekrojową pod tytułem „Znakomitości malarstwa węgierskiego ze zbiorów Kogart”. U nas organizowane są również wiosenne i jesienne aukcje. (Na zdjęciach, górne: artysta przy pracy, dolne: autoportret.)

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

5


Królestwo Macieja – Blaski Północy

W 2009 roku Muzeum im. Otto Hermana oczekuje wszystkich zainteresowanych historią i twórczością artystyczną z bardzo bogatą ofertą. Stała wystawa w galerii muzeum (ulica Görgey nr. 28) przedstawia wszystkie najbardziej liczące się postacie węgierskiego malarstwa XVIII-XX wieku. W budynku przy ulicy Papszer

nr. 1, od 22 stycznia 2009 roku do końca kwietnia działa wystawa o tematyce renesansowej zatytułowana „Królestwo Macieja”. Wystawie tej towarzyszą ekspozycje w kościele na Avas i na zamku w Diósgyőr. Również przy ulicy Papszer nr. 1 otwarta zostanie następna wystawa o archeologicznej i historycznej tematyce pod

tytułem „Najazd Tatarów”. Będzie czynna do 3 sierpnia br. Z innych ekspozycji: od 6 marca do końca grudnia czynna będzie wystawa przedstawiająca najwspanialsze okazy minerałów regionu Karpa tów;·poetycką nazwę „Kolo rowe sny pamięci” otrzymała wystawa traktująca o historii cygańskiej sztuki rękodzielni-

czej – obejrzeć ją można w terminie od 1 marca 2009 przez dwa miesiące; „Blaski Północy” – pod takim tytułem zorganizowana jest wystawa o starorosyjskiej sztuce sakralnej w oparciu o zbiory muzeum vologdańskiego, czynna od 18 maja do 30 listopada. (Na zdjęciu chętnie odwiedzana przez uczniów galeria muzeum.)

Ikonostas POZOSTAŁOŚĆ PO GRECKICH KUPCACH: KOŚCIÓŁ ORTODOKSYJNY Początki grekokatolików w Miszkolcu sięgają końca XVI i początku XVII wieku, wraz z osiedleniem się na tych terenach greckich emigrantów. Kościół powstał nieco później, wybudowali go ortodoksyjni kupcy greccy. Budowę rozpoczęto w 1785 roku i trwała ona do 1801 roku. Granice kościelnego kompleksu budynków wyznaczają od północnej strony zabudowania szpitalne a od południowej była grecka szkoła i budynek parafialny. (W odnowionej szkole mieści się dzisiaj Muzeum Sztuki Węgierskich Ortodoksów – na zdjęciu widoczna wystawa muzealna). Najwspanialszym i najbardziej znanym elementem kościoła jest pięciopoziomowy, piętnastometrowy ikonostas, złożony z osiemdziesięciu trzech obrazów. Na północne ścianie nawy widnieje podarowana kościołowi przez carycę Katarzynę II ikona Matki Boskiej Attyckiej.

6

MISKOLC info


Na frontonie miasta

Oddając należny hołd „ojcu” Kossuthowi, spacerujemy na wzgórze Avas aby pooddychać historyczną atmosferą, posłuchać wesołej muzyki, przy szczęśliwym zbiegu okoliczności także muzyki organowej. Obok schodów prowadzących na wzgórze, znajduje się najbardziej znany zabytek w mieście – kościół reformacki, którego fundamenty pamiętają jeszcze czasy Arpadów. Później dobudowana została dzwonnica. Wzgórze miejskie to nie tylko

miejsce wzniosłej myśli i modlitwy w centrum sakralnym – to też miejsce dobrej rozrywki. W czasie świąt, weekendów niezliczona ilość piwnic winiarni daje schronienie wesołemu towarzystwu. W piwnicy Lajosa Marjalaki Kiss spędzali czas, między innymi, Ferenc Móra i Zsigmond Móricz. Pewnie z wesołością wspominali zamierzchłych mieszkańców wzgórza, którzy przed siedemdziesięcioma tysiącami lat łupali z kamienia siekierki, narzędzia, broń…

Spośród 34 cmentarzy w Miszkolcu ten na Avas jest najstarszy. W zabytkowych grobowcach spoczywa wielu zasłużonych dla miasta obywateli, wiele z tych pięknych grobowców, pomników będących dziełami sztuki zasługuje na ochronę i konserwację. Warto zwrócić uwagę na wydawnictwo zatytułowane Panteon Miszkolca, w którym zebrano wszystkie najcenniejsze zabytki cmentarne z wszystkich miejskich nekropolii – można by powiedzieć drzemiącą przeszłość miasta. Obok wielu innych, na wspomnienie zasługuje nagrobek László Palóczyego (1781–1861) znanego polityka, posła do parlamentu, pomnik nagrobny rodziny Szemere, kryjący obok innych członków ro-

dziny prochy Bertalana Szemere – premiera w czasach walk narodowo-wyzwoleńczych. Oglądamy płytę poświęconą pamięci Samuela Szrogh (1763–1829), sędziego komitatowego, którego wiersz „Miskolcnak a javai” cytowany jest przez wielu do dziś, spoglądamy na grobowiec rodzinny Lajosa Marjalaki Kiss (1887–1972) słynnego miejscowego historyka i w końcu, ale nie jako ostatnią wymienić należy kryptę rodziny Latabárów, miejsce wiecznego spoczynku Endre Latabára – założyciela i dyrektora pierwszego murowanego teatru w Miszkolcu. (Na zdjęciach: od lewej brama cmentarna, z prawej pomnik Rózy Déryné Széppataki niezapomnianej artystki teatru w Miszkolcu.)

W 1963 roku, w czasie przekazania do użytku, sporządzono to czarno-białe zdjęcie wieży widowiskowej na wzgórzu Avas. Mieszkańcom Miszkolca, bardzo trudno było się z początku przyzwyczaić i zaakceptować wieżę, pewnie jednym z powodów był fakt, że tuż obok stały ruiny dawnej wieży, zbudowanej w stylu siedmiogrodzkim, z drewnianym kryciem, spalonej w 1956 roku przez pocisk czołgowy. Dzisiaj i tą najnowszą wieżę pokryła patyna czasu, stała się budowlą, z którą kojarzono Miszkolc, jest jego symbolem i przez wielu uważana za pomnik. Z tarasu wieży rozciąga się wspaniały widok na panoramę miasta. 72 metrowa wieża spełnia też rolę nadajnika. Co wieczór ozdobne oświetlenie odmładza ją niczym podlotka.

Od 1968 roku na Avas organizowane są konkursy organowe. 4 czerwca 2008 roku kościół otrzymał 12 registrowe organy. Z tej okazji z koncertem wystąpił wybitny muzyk organowy Gabor Lehotka.

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

7


Międzynarodowy Festiwal Operowy w Miszkolcu

BARTÓK + WIEDEŃ Jeszcze publiczność z nostalgią wspomina Międzynarodowy Festiwal Operowy w Miszkolcu z 2008 roku poświęcony muzyce słowiańskiej, ale organizatorzy już układają program festiwalowy na następne dwa lata. Jeszcze zanucilibyśmy Jenufę Janácka, Oniegina Czajkowskiego, Rusałkę Dworzaka, Borysa Godunowa Musorgskiego, Sprzedaną Narzeczoną Smetany, jeszcze w pamięci mamy obraz scen festiwalowych – te o wystroju klasycznym, innym znów razem ekstrawagancko urządzone – a już sztab organizatorów układa repertuar mistrzów wiedeńskich do następnej edycji festiwalu. Mało tego, rysuje się coraz wyraźniej kształt programu jubileuszowego, przyszłorocznej dziesiątej już edycji festiwalu. Mimo, że w ogólnych zarysach dużo już wiadomo o projekcie, nie zdecydowano jeszcze czy jubileuszowy festiwal trwać będzie przez dwa tygodnie, czyli dłużej niż dotychczasowe 11-12 dniowe festiwale, czy wystarczy na to środków finansowych. W światku operowym występy gwiazd usta-

8

lane są z wielomiesięcznym wyprzedzeniem, kalendarze występów wypełniają terminy na następne dwa, trzy lata z góry. Dziewiąta edycja festiwalu jest w dziewięćdziesięciu procentach przygotowana, publiczność może zapoznać się z ogólnym planem występów na Bartók + Wiedeń.

Latem 2009 roku oferowana będzie oczywiście muzyka Bartóka a także te znakomite jak i mniej znane kompozycje austriackich i wiedeńskich kompozytorów. Delektować będziemy mogli się muzyką Haydna, Beethovena, Mozarta, Straussa i Schuberta. Utwory Berga, Schönberga,

MISKOLC info

Ullmana – współcześnie żyjących Bartókowi kompozytorów – przedstawione zostaną przez światowej sławy artystów operowych. Zaproszenie organizatorów przyjęło wiele wspaniałych placówek artystycznych z Europy środkowej i Wschodniej – i tak według planów zobaczymy spektakle przygotowane przez Wielki Teatr Baletu Klasycznego z Moskwy, teatry narodowe z Bukaresztu, Pragi, Bratysławy, Gery i Łotwy. Organizatorzy oddają hołd zarówno i tym mało znanym i rzadziej wystawianym spektaklom i artystom jak i – ku radości widzów – bardzo popularnym i często granym kompozytorom. Przykładem niech będzie Mozart i jego muzyka z Wesela Figara, Zaczarowanego Fletu i Don Giovanniego. Oprócz tego wystąpią King’s Singers i obok występów gościnnych różnych orkiestr, również Symfonicy z Miszkolca. (Na zdjęciu: Jewgienij Nesterenko w trakcie koncertu w synagodze.)


Ambasadorzy kultury naszego miasta JUBILEUSZOWI SYMFONICY Półprofesjonalna grupa muzyków działała w mieście już przed 45 laty, ale dopiero od Petera Mura, założyciela i dyrygenta w 1963 roku skrystalizował się ten działający do dziś zespół, jako Symfonicy z Miszkolca. Występy Symfoników cieszą się ogromną popularnością nie tylko wśród miejscowych. Zespół uznawany jest za jeden z najlepszych w kraju, występuje też z powodzeniem na arenie międzynarodowej. Zespół składa się z osiemdziesięciu czterech muzyków, wszyscy członkowie, wysokokwalifikowani muzycy ukończyli bądź wyższą szkołę, bądź akademię muzyczną. Dyrygentem jest László Kovács, utalentowany muzyk, laureat nagrody im. Liszta i Bartók–Pásztory. Za swoją pracę i wysiłek na rzecz Miszkolca uhonorowany nagrodą Pro Urbe. Zespół stanowi jedyną w regionie tak dużą profesjonalną orkiestrę. Daje stałe koncerty, występuje na imprezach prywatnych i letnich koncertach w plenerze. W nowej sali koncertowej miejskiego Domu Sztuki od 2007 roku organizowane są koncerty dla stałej publiczności wykupującej karnety Sezonowe, Popularne i Mistrzowskie. Każdy koncert przyciąga komplet widowni, karnety momentalnie znikają w przedsprzedaży. 35-40 koncertów w Miszkolcu ogląda 25 tysięcy widzów. Symfonicy 3-4 razy do roku występują w stolicy, da-

ją też koncerty zagranicą. Obok klasycznej i współczesnej muzyki poważnej, grają wespół z bandami jazzowymi – np. seria koncertów „Klazz”, propagują muzykę wśród młodzieży. Bardzo popularne stały się wspólne koncerty z najmłodszymi „Grajmy razem z Symfonikami”. Symfonicy są stałymi gośćmi na Międzynarodowym Festiwalu Opery w Miszkolcu. Ich koncerty są transmitowane na żywo za pośrednictwem węgierskiego radia i telewizji, corocznie przygotowują wiele godzin materiałów wideo. Nagrywają płyty dla wytwórni Hungaroton, na jesieni 2008 roku, do kolekcji dodali kolejny album z Seri Weiner. Repertuar, jakim dysponuje orkiestra jest bardzo bogaty: od muzyki baroku do utworów współczesnych autorów, poprzez wszystkie style i gatunki muzyczne (utwory symfoniczne, opera, operetka, musical, muzyka filmowa i symfoniczna muzyka taneczna itp.)

Orkiestra występuje z najsłynniejszymi dyrygentami i solistami, na przykład w roku jubileuszowym jest to Jeno Jandó wirtuoz fortepianu, skrzypek Vilmos Szabadi oraz wieloma gwiazdami z zagranicy między innymi słynnym pianistą Piotrem

Andreszewskim, Szwedem Miką Eichenholzem i włoskim dyrygentem Marco Balderi. Ciąg koncertów na karnety tzw. Popularne jest o tyle specjalny, bowiem wystąpią w nim najwięksi soliści Węgierskiej Opery Narodowej, a wystawiana będzie Tosca Pucciniego w wersji koncertowej. Również w tej samej serii koncertowej gościnnie zagrają Symfonicy Savaria a repertuar wybrano z okazji obchodów 200 rocznicy śmierci J. Haydna. Haydn królować będzie w koncertach na karnety tzw. Mistrzowskie, Grane będą jego znane kompozycje np. symfonia londyńska i c-moll, koncert na róg i orkiestrę oraz monumentalne oratorium Stworzenie świata. Widzowie posiadający karnety tzw. Sezonowe będą mogli wysłuchać dzieł Liadowa i RimskiegoKorsakowa pod batutą László Kovácsa. Bardzo interesująco zapowiada się koncert Filharmonii Narodowej, z repertuarem transkrypcji utworów Liszta dokonanych przez Zoltána Kocsisa. (Na zdjęciach: u góry dyrygent László Kovács, u dołu László Polgár w tle sekcja smyczkowa.)

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

9


Nowinki z Tapolcy

Jeden z mieszkańców Miszkolca, widocznie natchniony oglądanym baletem Jezioro Łabędzie Czajkowskiego na festiwalu operowym, kupił dwa czarne łabędzie i wypuścił je do jeziora w Tapolcy. Tak, więc teraz wraz z białymi pływają sobie i czarne ptaki, ku radości spacerowiczów. Tapolca wita swoich gości wieloma nowościami. LEŚNY TOR BOBSLEJOWY Nową atrakcją Miskolctapolcy, ulokowaną ponad jeziorem w sąsiedztwie - kąpieliska w grotach Barlangfürdő, przyciągającą tłumy turystów jest oddany la-

10

tem 2007 roku tor bobslejowy, jako pierwszy tego typu obiekt w Miszkolcu i piąty w całym kraju. Projekt sfinansowano, jako inwestycję prywatną, wartą 200 milionów forintów. Tor czynny jest przez cały rok, ma 800 metrów

długości i 50 metrów różnicy poziomów, maksymalna szybkość bobu wynosi 40 km/godz. Jest w pełni przyjaznym dla środowiska, nie zużywa smarów, napędzany jest energią elektryczną. Budowę powierzono spółce niemieckiej, która wykonała wszystkie cztery tory na Węgrzech. Przed wejściem na tor ustawiono tablicę informacyjną w sześciu językach. Zawarte są w niej informacje odnośnie korzystania z bobu, o bezpiecznej odległości pomiędzy wagonikami. Przed odjazdem wszystkich poucza się jak należy korzystać bezpiecznie z boba, że zbędna brawura może zakończyć się poważnymi następstwami. Bilet za przejazd kosztuje ok. 300 Ft, od chwili otwarcia, trasa cieszy się ogromną popularnością – w sezonie

MISKOLC info

letnim liczba korzystających wynosi do tysiąca osób dziennie. (Na zdjęciu: Bob na trasie.) PARK PRZYGODY W okolicach jeziora, w lesie znajduje się Park Przygody w Miskolctapolca. Park oddany został do użytku 30 lipca 2005 roku. Jest największym tego typu obiektem umiejscowionym w naturalnym środowisku na Węgrzech, jego powierzchnia zajmuje 1000 m2. Na realizację wydano dziesięć milionów forintów. Tor znajduje się na drzewach, na wysokości od 3 do 11 metrów, gdzie umieszczono 25 przeszkód. Park jest przyjazny środowisku, przeszkody zostały umieszczone na drzewostanie w taki sposób by drzewa pozostały nietknięte. W parku zorganizowano trzy trasy odpowiadające umiejętnościom odwiedzających. Trasa niebieska jest najłatwiejsza, trudniejsza jest linia oznaczona kolorem czerwonym. Trasa czarna jest ekstremalnie trudna. Trasy przeprowadzono z użyciem różnych elementów pomostowych, (w stylu wietnamskim, wiszą-


cym, amazońskim) w zależności od stopnia trudności. W celu bezpiecznego użytkowania parku przez gości elementy trasy zbudowano z wykorzystaniem specjalnych siedzeń, pasów, kołowrotków. Nad bezpieczeństwem użytkowników czuwają wyszkoleni alpiniści i grotołazi. Ludzie chcący spróbować swoich sił fizycznych i mentalnych na trasie doświadczają niezapomnianych przeżyć, znanych im dotychczas tylko z ulubionej książki lub filmu podróżniczego. Ale park to nie tylko przygoda, oferuje też inne warianty wypoczynku. Zorganizowano miejsca biwakowe, można rozpalić ognisko i przyrządzić ulubioną potrawę. Niedawno otwarto tzw. Zagrodę Przygody, w której spożyć można wypiekane w specjalnym stożkowym piecu langosze chlebowe i precle.

Park Przygody w Miskolctapolcy przyjmuje też zorganizowane grupy, uczniów, pracowników w ramach uprawiania sportów masowych, wycieczek szkolnych, imprez pracowniczych np. w ramach zajęć z integracji grupowej. Zajęcia odbywają się pod okiem fachowców, akredytowanych specjalnie w tym celu. Tak, więc można powiedzieć, że możemy wziąć pod uwagę również usługę dydaktyczną Parku. Nie wiemy czy po opłaceniu wstępu i przejściu którejś z tras uczestnik stanie się drugim wcieleniem Tarzana, czyli Johnny Weissmüllera. Ale może to i lepiej, ryki goryla tylko odstraszyłyby spragnionych spokoju i wypoczynku gości. (Na zdjęciu: dwoje na koronie drzewa.)

USŁUGI WELLNESS Główną atrakcją Tapolcy było i pozostanie światowej sławy kąpielisko w grotach – Barlangfürdő. Mówimy tu o „światowej sławie”, każdy, kto był tutaj musi

przyznać, że w całej środkowej Europie takie kąpielisko z leczniczą wodą jest zjawiskiem niepowtarzalnym. Nawiasem mówiąc prawie nikt z naszych gości nie wie o tym, że znajduje się na jednym z historycznych miejsc Miszkolca. Tapolca była miejscem pochówku starego rodu Miskoców, który wywodził się z ludu Bors i od którego pochodzi nazwa miasta. Jeden z członków rodu ustanowił na tych terenach zakon benedyktynów. Archeolodzy od dawna badają miejsce, w którym stał klasztor. Budowa zewnętrznego basenu kąpieliska uzależniona była od ich prac wykopaliskowych, bowiem w trakcie robót ziemnych, w 2004 roku natrafiono na pozostałości klasztorne. Oczywiście kąpielisko to nie tylko chlapanie się w wodzie, oferowane są tu gościom wielorakie usługi takie jak: jacuzzi, wodne masaże, solarium i sauna, przychodnia reumatologiczna, kąpiele borowinowe, hydro i elektroterapia. Kąpielisko jest Mekką dla wszystkich cierpiących na różne schorzenia układu kostnego i stawów. Jeszcze przed paru laty, zewnętrzna część kąpieliska ze względu na swój kształt nazwana muszlą, jako jedyna pozostawała do dyspozycji odwiedzających. Dziś natomiast do ich dyspozycji jest cały kompleks odkrytych basenów z letnią i ciepłą wodą. (Na zdjęciu: pomieszczenia sauny.) Spośród gości kąpieliska, największą grupę stanowią rodziny z dziećmi. Na najmłodszych czekają brodzik, zjeżdżalnia i wiele słońca.

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

11


Tak więc klejnot Tapolcy lśni dalej mocnym blaskiem, w sezonie nie brakuje gości, pełne są hotele, pensjonaty i miejsca rozrywkowe. Proszę przyjechać, więc do Tapolcy, czy to latem czy zimą na prawdziwie „domowe” i rodzinne wakacje. I nie zapomnijcie przynieść jakiś dobry kąsek dla może nie tyle tańczących, co pluskających się w jeziorze łabędzi.

Na zdjęciach: W dwójkę w grocie. (po lewej u góry), Mnie jeszcze trzymają… (po prawej), Kąpielisko w nocnym oświetleniu (dolne).

12

MISKOLC info


Hotel, obiekty sportowe na uniwersytecie

Cechą charakterystyczną Uniwersytetu w Miszkolcu jest jego ciągła modernizacja. Wykłada się tu obok przedmiotów technicznych, hutnictwa, ekonomię, nauki społeczne, filozofię, muzykologię i nauki medyczne. Obok stricte dydaktycznych zadań, uniwersytet

jest prężnym ośrodkiem badawczym. Posiada dużą bazę obiektów sportowych, z których korzystać mogą nie tylko studenci: 16 kortów (w zimie pod ogrzewanym namiotem), małe boiska do piłki nożnej oraz pełnowymiarowy stadion atletyczny i piłkarski. Budowany jest kry-

ty basen. Władze uniwersytetu zdecydowały, że uniwersytet stanie się też bazą turystyczną. W tym celu wybudowano UniHotel oddany do użytku w lutym 2006 roku. Zmodernizowano też bazę akademików z 600 miejscami, do pokoi dobudowano pomieszczenie kuchenne,

Nocne życie miasta

wyposażono w dostęp do Internetu i TV. Uni-Hotel działający, jako trzygwiazdkowy obiekt znacznie poprawił stan bazy hotelarskiej w mieście. Staje się popularnym miejscem tak jak stały się organizowane przez uniwersytet koncerty muzyki młodzieżowej.

Kontynuujemy w tym miejscu gdzie parę stron wcześniej przerwaliśmy. Ważnym miejscem rozrywki młodzieży miejskiej jest uniwersytet. W kampusie organizowane są koncerty muzyki młodzieżowej dla dużej liczby osób, jest to najodpowiedniejsze miejsce na przeprowadzanie tego typu imprez. Mniej do tego celu nadają się inne miejsca w mieście, nie mówiąc oczywiście o placach np.: Placu Bohaterów (Hősök tere) i św. Stefana (Szent István tér). Tak jak i w wielu innych punktach miasta, na ulicy Széchenyi, względnie Déryné, otwarto masę nowych nastrojowych kawiarni i piwiarni. W wielu z nich można potańczyć. Oczywiście bardzo niewiele z nich nadaje się do przeprowadzania imprez masowych. Starsi, zwłaszcza ci pragnący rozrywki przy muzyce cygańskiej, dobrze uczynią spacerując na wzgórze Avas, gdzie w nastrojowych piwnicach, restauracjach przyjemnie spędzą czas. W centrum miasta ostatnimi czasy otwarto wiele miejsc rozrywkowych, przeznaczone są one jednak raczej dla młodszej klienteli.

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

13


Festiwal Zamkowy w Diósgyőr 2009

Turysta nie musi daleko podróżować, aby dostać się do zamku w Diósgyőr, wznosi się on w odległości ośmiu kilometrów od centrum miasta. Ten zacny zabytek, szczęśliwym trafem nigdy nie był niszczony przez wroga, to upływający czas odcisnął na nim swoje piętno. W naszej historii zamek w Diósgyőr odgrywał ważną rolę. W 1364 roku król Ludwik Węgierski przyłączył do zamku dużą część majątku i gotycki zamek stał się wspaniałym królewskim kasztelem, obok takich zam-

14

ków jak budański, wyszehradzki i zamek w Zólyom. Zamek stał się siedzibą królewską, jego rola znacznie wzrosła w momencie, gdy Ludwik przyjął koronę króla

Polski. Od tego czasu wraz z całym dworem spędzał tu wiele miesięcy w roku. W murach zamku dokonywały się wielkie wydarzenia historyczne jak na przykład ra-

MISKOLC info

tyfikacja pokoju turyńskiego, kończącego wojnę z Wenecją w roku 1381. Po śmierci Ludwika zamek stał się dobrem królowych. Do roku 1526 posiadało go 6 królowych, między innymi, jako podarunek ślubny otrzymała go żona króla Macieja, Beatrix. Dlatego zwykło się nazywać ten zamek, jako zamek królowych. W dzisiejszych czasach na zamku organizowanych jest wiele imprez kulturalnych. W maju na powitanie wiosny organizowane są dobrze już znane Dni Renesansowe z kawalkadą w kostiumach z epoki, renesansową muzyką kameralną, pochodem królewskim i pokazami rycerskimi. W czerwcu cykl imprez dla dzieci szkół podstawowych pod nazwą Prząśniczki z Borsodu zachęcający do wycieczek krajoznawczych, pokazujących historię zamku w Diósgyőr, przybliżających młodzieży sztukę i muzykę ludową. Po raz trzynasty organizowany jest tutaj Międzynarodowy Festiwal Folklorystyczny Prząśniczki z Borsodu – z najpiękniejszymi tańcami ludowymi i muzyką z wszystkich regionów Niecki Karpackiej.


W czasach panowania króla Ludwika Węgierskiego zamek w Diósgyőr był ulubionym miejscem królewskiego pobytu. Świetność tego okresu XIV wieku ukazuje dzisiaj impreza pt: średniowieczny wir. W fosach zamkowych przeprowadzane są malownicze turnieje rycerskie, biorą w nich udział rycerze zakonu im. św. Jerzego z Wyszehradu, Złotej Ostrogi z Diósgyőr oraz łucznicy z Csallóköz. Nastrój średniowieczny pogłębia muzy-

ka dworska, komedianci, błędni rycerze, sztukmistrzowie i rękodzielnicy. (Na zdjęciach: Turniej rycerski – pochód ciężkozbrojnych rycerzy.) Wspaniały nastrój potęgują popisy mistrzów rękodzielnictwa, muzyka taneczna, koncerty, doskonałe jadło i napoje oraz występy zespołów Ghymes, Kerekes Band i Csik. Lipiec na zamku to konkurs łuczniczy „Złota Strzała” i impreza teatru tanecznego „Klin kli-

nem” organizowana przez Stowarzyszenie ExperiDance. Zamkowe Wieczory Teatralne na Zamku w Diósgyőr to znany cykl spektakli teatralnych, przygotowanych zarówno przez teatry węgierskie i węgierskojęzyczne teatry działające na obszarach starych granic państwowych, bardzo ceniony przez widownię. Cykl trwających od maja do września imprez zamykają „Dni Dziczyzny i Wina Gór Bukowych”, program o charakterze gastrono-

micznym, pomyślany po to, aby przybliżyć zapomniane myśliwskie zwyczaje Gór Bukowych, zapoznać się ze smakiem egerskiego i tokajskiego wina, W ramach programu organizowany jest konkurs gastronomiczny na danie z dziczyzny, oraz wystawa hodowców warzyw.

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

15


Nie tylko przy okazji dużych imprez i festiwali warto odwiedzać zamek w Diósgyőr, w letnim sezonie turystycznym, co niedziela na zamku odbywają się tzw. wyprawy zamkowe. W formie zabawy, z udziałem przebranych w kostiumy animatorów

16

uczestnicy zapoznają się z historią zamku, spotykają się z królem Ludwikiem Węgierskim, jego rycerzami i dworem. (Na zdjęciach górne: koncert pod basztą, lewe dolne: dyby w fosie, prawe: zawody łuczników w strojach i uzbrojeniu z epoki.)

MISKOLC info


Wydarzenia kulturalne 2009 BAL GALARETY 14 lutego Miejsce: Miskolc-Lillafüred, Hunguest Hotel Palota ZIMA W MISZKOLCU – FESTIWAL GALARETY 20-22 luty Pomysł festiwalu wywodzi się ze starego powiedzenia („Mruga jak żaba w galarecie z Miszkolca”). Festiwal stara się wypełnić lukę w „martwym” zimowym sezonie turystycznym. Na uczestników czekają barwne korowody, pokazy gastronomiczne, bogaty program kulturalny, wspaniały klimat tych zimowych dni. Informacje: www.kocsonyafesztival.hu

SŁYNNA MUZYKA FILMOWA 16 maja Koncert Orkiestry Symfoników z Miszkolca Miejsce: Miejska Hala Sportowa DNI MISZKOLCA 11 maja 100 lecie nadania specjalnych praw miejskich Na jubileuszowej świątecznej akademii rozdanie nagród za zasługi dla miasta, program rozrywkowy, koncert, pokaz sztucznych ogni. Miejsce: Teatr Narodowy w Miszkolcu, Taras Szinva. WIOSNA KRÓLOWYCH Renesansowy sen na zamku w Diósgyőr 16 maja Dobrym zwyczajem naszych średniowiecznych władców było darowanie zamku w Diósgyőr swoim nowo poślubionym żonom. Nie inaczej uczynił król Maciej, darując żonie Beatrix Aragońskiej zamek wraz przebudowanym w przepięknie renesansowym stylu dziedziniec zamkowy. Całodzienna impreza, jako otwarcie sezonu i powitanie wiosny na zamku ukazuje okres rozkwitu renesansu na Węgrzech. W czasie jej trwania organizowane są pokazy tańców, i strojów oraz koncerty muzyki tej epoki.

XXVII MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL MINERAŁÓW W MISZKOLCU 6-9 marca Miejsce: Uniwersytet w Miszkolcu KONCERT KLAZZ 21 marca Połączenie muzyki klasycznej i jazzu, mali i duzi, solo i w zespole, program przygotowany przy współudziale Kwintetu Kornela FeketeKovács i Orkiestry Symfoników z Miszkolca. Miejsce: Dom Sztuki KONCERT WIELKANOCNY 6 kwietnia Koncert Orkiestry Symfoników z Miszkolca w kościele św. Stefana na Selyemrét. WYSTAWA SZALAY 100 – ROK GRAFIKI 2009 18 kwietnia – 13 czerwca

BAJKOWY ZAMEK – ZABAWY NA ZAMKU W DIÓSGYŐR 29-31 maja Festiwal dziecięcy o klimacie pięknej bajki przybliżającej średniowieczny świat. Występy teatrów kukiełkowych, pokazy rycerskie i starych rzemiosł ubarwiają czas trwania imprezy. Zamkowa restauracja i kiermasz rękodzielniczy czekają na zainteresowanych. W organizacji festiwalu pomagają: królowie, królowe, królewicze i księżniczki, możnowładcy, mistrzowie i zamkowa gawiedź, gośćmi specjalnymi są rycerze, skrzaty i smoki. 80 TYDZIEŃ KSIĄŻKI I 7 DNI KSIĄŻKI DLA DZIECI Pierwszy tydzień czerwca Kiermasz współczesnej węgierskiej literatury organizowany przez Miejską Bibliotekę w Miszkolcu, wraz z innymi imprezami towarzyszącymi. Otwarcia Tygodnia Książki dokona pisarz Mihaly Korniss. Miejsce: Plac Elżbiety (Erzsébet tér)i oddziały Miejskiej Biblioteki w Miszkolcu. NOC MUZEÓW 27 czerwca Całonocna impreza w galerii wystawowej Muzeum im Ottó Hermana i w Domu Sztuki, połączona z wystawami, koncertami muzycznymi, koktajlami… Świetności węgierskiego malarstwa ze zborów galerii KogArt Otwarcie wystawy: 27 czerwca, przy okazji imprezy pt: Noc Muzeów Miejsce: Galeria w Miszkolcu

Z okazji setnej rocznicy urodzin Lajosa Szalay organizowane są trzy wystawy retrospektywne i wiele imprez towarzyszących przy współpracy instytucji państwowych i prywatnych Przyłączając się do budapesztańskiej galerii KogArt i Muzeum Literatury im Petofiego, w Galerii w Miszkolcu, przy współpracy Węgierskiej Galerii Narodowej otwarta zostanie wystawa pt: „Lajos Szalay i rodacy 1930–1950”. Wybór miejsca wystawy nie jest przypadkowy – Szalay po powrocie z emigracji osiedlił się w Miszkolcu i właśnie w miejscowej galerii działa stała wystawa jego prac. Jednocześnie, wraz z wyżej wspomnianą wystawą organizowana jest ekspozycja zatytułowana „Węgierska grafika XX wieku w zbiorach Antal-Lusztig”. Tematycznie z wystawą łączy się szereg imprez towarzyszących: naukowych, artystycznych, wychowawczych i pokazów filmowych. Wydano tom listów Lajosa Szalaya, przedstawiający kulisy powstawania jego dzieł.

Informacja: Tourinform Miskolc Telefon (46)350-425 www.miskolc.hu

17


Wydarzenia kulturalne 2009 utwory tych znanych i mniej znanych kompozytorów austriackich a przede wszystkim wiedeńskich. Z okazji dwusetnej rocznicy śmierci Josepha Haydna zabrzmią i jego utwory. Obok klasyków wiedeńskich, Haydna, Beethovena, Mozarta, Straussa i Schuberta zagrane zostaną utwory współczesnych Bartókowi kompozytorów: Berga, Schönberga, Ullmanna, Schmidta. Na scenę w Miszkolcu wyjdą gwiazdy światowych scen muzycznych, niektóre z nich są na festiwalu stałymi gośćmi.

PRZĄŚNICZKI Z BORSODU DLA DZIECI 2-9 czerwca W pięciu tematycznie różnych miejscach grupy dziecięce zapoznają się z historią zamku, z folklorem północno-wschodnich Węgier, muzyką ludową i zwyczajami ludowymi. Gospodarzami imprezy na zamku są Warsztaty Taneczne Doliny Szinvy (Szinvavölgyi Néptáncműhely), Stowarzyszenie Sztuki Ludowej Marty Fügedi (Fügedi Márta Népművészeti Egyesület) i Scena Interaktywna Art. Kommandó. Miejsce: Zamek w Diósgyőr XIII MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL FOLKLORYSTYCZNY PRZĄŚNICZKI Z BORSODU 5-7 czerwca Festiwal folklorystyczny mający za zadanie przybliżyć i ocalić od zapomnienia stare zwyczaje folklorystyczne, gastronomiczne, muzykę ludową i wspaniałe tańce grup etnicznych zamieszkiwanych w Niecce Karpackiej. Przez cały weekend trwa kiermasz i pokazy rękodzielnictwa, oferowane są tradycyjne dania i serwuje się wyborne trunki. Odwiedzający mogą spędzić czas na wysłuchaniu organizowanych koncertów i na potańcówkach. Miejsce: Zamek w Diósgyőr BARTÓK + WIEDEŃ 2009 MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL OPEROWY W MISZKOLCU 10-21 czerwca Po raz dziewiąty w czerwcu organizowany jest „Bartók +” Międzynarodowy Festiwal Operowy w Miszkolcu. Zapraszani są wykonawcy z sąsiednich państw oraz ze środkowej i Wschodniej Europy. Organizatorzy poprzez urozmaicony repertuar starają się, aby rosła ranga festiwalu i jego pozycja wśród innych wielkich festiwali w tej części Europy. Podobnie będzie i w 2009 roku. Oprócz, jak corocznie granych dzieł Bartóka przedstawione zostaną publiczności

OPERAMI! MUZYKA BUDUJE MIASTO! Koncert promenadowy 25 czerwca Koncert Orkiestry Symfoników z Miszkolca na Scenie Letniej Teatru w Miszkolcu. W repertuarze przeboje muzyki poważnej. SPEKTAKLE LETNIEJ SCENY TEATRU 3, 4, 5, 10, 11, 12 lipca Scena Letnia Teatru Narodowego w Miszkolcu proponuje lekkie sztuki muzyczne w czasie letnich wieczorów. XXX MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL FOLKLORYSTYCZNY KALAKA 9–11 lipiec Dla wszystkich zainteresowanych muzyką folkową na festiwalu rozbrzmiewać będzie wiele różnych stylów takich jak: autentyczna muzyka ludowa, folk-jazz, folk-rock, blues i poezja śpiewana, wykonywanych przez krajowych i zagranicznych wykonawców. Miejsce zamek w Diósgyőr KAWALKADA ŚW. BENEDYKTA I BIO-TARG KU CZCI PATRONA EUROPY 11-12 lipiec Miejsce: Miskolctapolca, aleje parkowe ZŁOTA STRZAŁA – KONKURS ŁUCZNICTWA TRADYCYJNEGO 18 lipca Łucznicy w malowniczych epokowych strojach, z tradycyjnymi łukami, zjeżdżają się z całych Węgier, aby zmierzyć się ze sobą, strzelać do różnorakich celów. Strzały lecą do naganianych „dzikich zwierząt”, symulowana jest obrona zamku, wreszcie wieczorne ucztowanie i strzelanie przy świetle pochodni. Miejsce zamek w Diósgyőr XVIII ZAMKOWE WIECZORY TEATRALNE 25 lipca – 13 sierpnia Dla miłośników teatru organizowane są w sierpniu Zamkowe Wieczory Teatralne w Diósgyőr. Publiczność ma okazję zapoznać się z dorobkiem węgierskojęzycznych teatrów z Siedmiogrodu i terenów, państw sąsiednich. Spektakle odbywają się w przepięknej scenerii zamku, potęgują wspaniały nastój letnich wieczorów. Rozrywka gwarantowana. REGIMENTFEST III Międzynarodowy Festiwal Orkiestr Wojskowych 23-26 lipca Festiwal organizowany jest wspólnie przez ministerstwo obrony i władze miasta Miszkolc. Uczestniczący w festiwalu przedstawiają pokazy paradnej zmiany warty i musztry, w takt wygrywany przez orkiestry wojskowe. Z imprez towarzyszących wspomnieć należy o teatralnej adaptacji przygód wojaka Szwejka. Uczestniczące w festiwalu: zespoły reprezentacyjne wojsk z następujących krajów: Czechy, Grecja, Chorwacja, Chiny, Polska, Węgry, Włochy, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Turcja, oraz orkiestry z Węgier, Niemiec, Norwegii, Izraela. Miejsce: centrum miasta, Taras Szinva, Plac Bohaterów, Rynek oraz plac przed Miejskim Ośrodkiem Wypoczynku w Miszkolcu.

18

Informacja: Tourinform Miskolc Telefon (46)350-425 www.miskolc.hu


Wydarzenia kulturalne 2009 IGRASZKI W DIÓSGYŐR 8 sierpnia Cykl imprez zabawowych na zamku w Diósgyőr, zorganizowanych na wzór tych średniowiecznych, dla 4000 gości, z tradycyjną średniowieczną kuchnią i wieloma programami traktującymi o życiu w dawnych czasach. Występują: średniowieczni muzycy, żonglerzy, komedianci, żonglujący flagami, magicy i szczudlarze.

MISTRZOSTWA EUROPY W STANDARDOWYM TAŃCU FORMACYJNYM 27 października

X ŚREDNIOWIECZNY TUMULT NA ZAMKU W DIÓSGYŐR 15-16 sierpnia Festiwal średniowieczny trwający cały weekend, przybliżający nam świetność zamku z XIV wieku. Wiernie odtwarzany jest dzień powszedni handlowców, wędrownych rycerzy, towarzystwa żebraków, pięknych dam z tamtego okresu. Do tego hałaśliwi muzykanci, cyrkowcy, bazarowi komedianci, krzątający się mistrzowie rzemiosła Impreza stanowi wspaniałą rozrywkę dla całej rodziny. W dawnych fosach zamkowych odbywają się turnieje rycerskie. W winiarniach czeka na gości tradycyjna pieczeń, dobre wino i wiele gatunków piwa.

Po raz pierwszy spotykają się na Węgrzech najlepsze europejskie zespoły taneczne, by w widowiskowym konkursie zmierzyć się o palmę pierwszeństwa na Starym Kontynencie W finałach spośród 24 grup wyłoniony zostanie mistrz Europy 2009. Wystąpią: mistrzowie i wicemistrzowie kraju w tańcu formacyjnym a także zaproszone międzynarodowe gwiazdy tańca wśród solistów i zespołów. Miejsce: Miejski Ośrodek Wypoczynku w Miszkolcu 25 MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL DIXILANDU 13-14 listopad Uczta dla miłośników tego gatunku muzycznego, pierwszego dnia obchodzącego ćwierćwiecze festiwalu imprezy retrospektywne w przodujących restauracjach dixie, drugiego dnia program galowy z udziałem tuzów. Współpraca: Miskolc Dixieland Band, Benkó Dixieland Band, inni krajowi i zagraniczni wykonawcy i formacje dixielandowe. Miejsce: Restauracje śródmiejskie, Dom Sztuki

MUZYCZNE LATO MUZYKI KAMERALNEJ W MISZKOLCU 23-29 sierpień Informacje: www.kamarazene.hu DNI DZICZYZNY I WINA GÓR BUKOWYCH 11-12 września Zamek w Diósgyőr położony u podnóża Gór Bukowych był ulubioną bazą myśliwską panujących. Po piątkowym wieczornym koncercie otwierającym imprezę, przez całą sobotę organizowane są programy rozrywkowe związane z zamknięciem sezonu. Splendoru uroczystościom dodają zaproszone znane osobistości i grupy muzyczne. CINEFEST 6 FESTIWAL MŁODYCH FILMOWCÓW, MISZKOLC 11-20 wrzesień Międzynarodowy konkurs filmowy, warsztatowy i twórczy workshop, imprezy towarzyszące. Miejsce: Miszkolc, Dom Sztuki Informacje: www.cinefest.hu

„W OCZEKIWANIU NA ŚWIĘTA” OD ADWENTU DO BOŻEGO NARODZENIA 29 listopad – 24 grudnia Seria imprez trwających od pierwszej niedzieli Adwentu aż do Bożego Narodzenia: wieczory przy świecach, domek z piernika, bożonarodzeniowy skrzat z bajkami, zimowe zabawy, świąteczne cuda. Miejsce: Rynek, place i ulice w centrum miasta XX ZIMOWY SALON ARTYSTYCZNY W MISZKOLCU 5 grudnia – 9 stycznia Salon jest spadkobiercą tzw. Krajowych Wystaw Sztuki, które w 1970 roku zmieniły swoją nazwę na Zimowy Salon Artystyczny, zgodnie z tradycją stwarza możliwość pokazania swoich prac, poddania ich profesjonalnej ocenie, do spotkania się z szeroką widownią i do zaistnienia w salonach sztuki żyjącym i tworzącym artystom z Miszkolca i z regionu Węgier Północno-Wschodnich obejmującego województwa Borsod-Abaúj-Zemplén, Heves i Nógrád. Swoje prace może zgłosić każdy, profesjonalne jury wybiera te najlepsze do przybicia na ścianę, na wniosek organizacji artystycznych i instytucji publicznych kompetentne gremium przyznaje też nagrody laureatom. Miejsce: Galeria w Miszkolcu DO SIEGO ROKU MISZKOLC 2009! 31 grudnia Impreza sylwestrowa na Rynku

Informacja: Tourinform Miskolc Telefon (46)350-425 www.miskolc.hu

19


Wydarzenia kulturalne 2009 IMPREZY SERYJNE MUZYCZNE WIECZORY W ŚRÓDMIEŚCIU 22 stycznia - 12 maja, co trzeci wtorek miesiąca Darmowe koncerty, w których biorą udział zwycięzcy krajowych i zagranicznych konkursów muzycznych, soliści Orkiestry Symfonicznej z Miszkolca i nauczyciele muzyki. Miejsce: sala Kondora w Galerii w Miszkolcu COLLEGIUM MUSICUM 22 czerwca – 3 sierpnia, wieczorem, w każdy poniedziałek Sześć wieczorów organowych, przy współudziale: Balázsa Szabó, Erika Eperjesi, László Fassang, Gabrielli Mátyus, Grupy wokalnej Hassler, Miklósa Teleki, Ingrid Kertesi, Istvána Ella, Sylvii Sass, Csaby Király, Eszter Horgas Miejsce: Kościół reformacki na Avas

LATO W MISKOLCTAPOLCA 1 lipca- 20 sierpnia Na turystów krajowych i zagranicznych, spragnionych odpoczynku miejscowych czekają programy rozrywkowe, organizowane w różnych punktach kurortu: spektakle teatralne – w amfiteatrze Akropolis w czwartkowe wieczory, spektakle teatralne dla dzieci – w amfiteatrze Akropolis w niedzielne przedpołudnia, koncerty muzyczne i występy taneczne na scenie ustawionej przy wejściu do Kąpieliska w grotach w piątki i soboty, wieczory komediowe w Barlangfürdő, programy dla rodzin i dzieci w weekendy na placu zabaw, w lipcu, pokazy modeli pływających i własnoręcznie wykonanych pojazdów wodnych na jeziorze, wodna kawalkada z muzyką i lampionami puszczanymi na wodę.

KONCERTY NA PROMENADZIE 12 czerwca – 7 sierpnia, w każdy piątek po południu Koncerty orkiestr dętych i mniejszych zespołów z Miszkolca Miejsce: Taras Szinva MUZYKUJĄCY DZIEDZINIEC Między 5 czerwca a 4 września, co 2 tygodnie w piątkowe wieczory Koncerty muzyki poważnej, jazzu i muzyki ludowej Miejsce: Dziedziniec Teatru Kukiełkowego Csodamalom MOWA JAZZU W każdą drugą środę miesiąca Muzyczne talkshow Gyuli Csepregi, wirtuoza saksofonu, przybliżenie krajowego życia jazzowego z udziałem najbardziej znanych artystów. Goście w 2009 roku: László Dés, Attila László, Béla Szakcsi Lakatos, Pál Vasvári oraz inne znane postacie jazzu na prośbę publiczności Miejsce: Sala Mała Domu Sztuki Informacje: www.muveszetekhazamiskolc.hu POPOŁUDNIOWA HERBATKA Z ORKIESTRĄ SALONOWĄ WALZERA W każdą pierwszą niedzielę miesiąca Popularne i mniej znane utwory przy filiżance herbaty Miejsce: Dom Sztuki Informacje: www.muveszetekhazamiskolc.hu WIECZORY NA TARASIE SZINVA od 27 czerwca – 15 sierpnia, w soboty wieczór Imprezy letnich wieczorów na ulubionym przez mieszkańców placu. Zapoznanie się z kulturą innych narodów i ludów (muzyka, taniec, gastronomia), spektakle teatrów ulicznych i kukiełkowych, spotkania muzyczne i pantomimy, szczudlarzy, amatorskie i szkolne zespoły muzyczne, orkiestry dęte, programy kulturalne i rozrywkowe.

TARG od kwietnia do listopada, w każdą drugą niedzielę miesiąca Od samego rana na dziedzińcu Domu Rzemiosła w Diósgyőr: pokazy rękodzielników, wyroby sztuki ludowej, targ bioproduktów, tradycyjna rozrywka bazarowa. Pokazy rękodzielnictwa Domów ludowych: – W oczekiwaniu na Wielkanoc (22, 29 marca, 5 kwietnia). – Rodzinne weekendy, letnie radości (14–21–28 czerwiec), – Dni Adwentu (6,13,20 grudnia). EKSKLUZYWNE ZWIEDZANIE ZAMKU W DIÓSGYŐR od 12 kwietnia – do 25 października w każde niedzielne przedpołudnie o godz. 11 i po południu o godz. 3 Program przygotowany przez Zakon rycerski Złotej Ostrogi w Diósgyőr i przebranych w barwne kostiumy aktorów ma na celu przybliżyć zwiedzającym historię zamku i ukazać zorganizowane w nim wystawy. Wędrując po zamku spotykamy się z królem Ludwikiem Węgierskim i jego dworem. Zwiedzamy panopticum ukazujące realistycznie postacie i zwyczaje minionej epoki, w rondelli podziwiamy broń i zbroje rycerskie, w mennicy własnoręcznie wybić możemy denara Ludwika Węgierskiego lub złotego forinta króla Macieja. Po intensywnym zwiedzaniu, czekają na nas inne atrakcje: łowczy króla Ludwika, łucznicy konni Sándor Piros i Szabir w ferworze walki. Ta interaktywna podróż w czasie utkwi na długo w pamięci zwiedzających, tych dużych i tych najmłodszych. JARMARK STAROCI w każdą pierwszą niedzielę miesiąca. Miejsce: Rynek, ul. Széchenyi

20

Informacja: Tourinform Miskolc Telefon (46)350-425 www.miskolc.hu


Festiwal Galarety w Miszkolcu Według starych ksiąg kucharskich, galareta (studzienina) już w XVIII wieku stała się ulubionym daniem węgierskim. Ale musiało upłynąć wiele czasu zanim narodziła się legenda wg. której, pewnego razu jedna żaba w pewnej miszkolckiej restauracji wpadła w pewną przygotowywaną galaretę. Tyle legenda, która została wskrzeszona w 2000 roku. W programie „W Gościnie w Miszkolcu” była mowa o galarecie, jako o specjale i ciekawostce z tego miasta. 24 lutego 2001 roku w hotelu Palota w Lillafüred zorganizowano po raz pierwszy Bal Galarety. W przeciągu pięciu lat stał się znanym w kraju festiwalem, specjalnością Miszkolca. Rok 2009 jest rokiem dialogu kultur. Między innymi dlatego organizatorzy festiwalu, zyskującego coraz większy

rozgłos za granicą, postanowili zaprosić delegację fińskiego miasta bliźniaczego Tampere. Na cześć Finów do programu dodano projekt „światło Północy”, którego założeniem miała być tzw. biała noc w Miszkolcu w dniu 21 lutego, kie-

dy to w świetle kąpało się całe miasto od wieczora do rana. Trzeba nadmienić, że nasz festiwal jest początkiem sezonu na festiwale w całym kraju – stąd „festiwal festiwali”. (Na zdjęciu: u góry żaba i galareta, dolne lewe: sprzedawca żab na Tarasie Szinva, po prawej: Król żaba z pięknościami festiwalu.)

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

21


Pałac oczekujący gości Po wyglądzie zewnętrznym, można by pomyśleć, że pałac w Lillafüred stoi tu setki lat, w rzeczywistości wybudowany został w latach 1926-1931. Jako reprezentatywny hotel oczekuje na gości przybywających do Miszkolca i w Góry Bukowe, w tym miejscu zaczyna się i tutaj kończy większość szlaków turystycznych. Jest doskonałym miejscem do organizacji różnego typu konferencji, pomieścić może 400 osób w komfortowych warunkach. Wszyscy bez wyjątku goście podziwiają przede wszystkim wspaniałe położenie hotelu, na widok

22

jeziora Hámori i lasy Gór Bukowych. Zarówno gość hotelowy jak i wstępujący na obiad lub kolację docenia wysiłki gastronomiczne naszego hotelu. Podziwia stylowe umeblowanie i wspaniałe kolorowe ołowiane witraże Sali Rycerskiej przedstawiające najważniejsze postacie

w historii kraju. Klimat tego hotelu stał się natchnieniem dla dyrekcji, zaproponowano, aby co jakiś czas zapoznawać gości ze wspaniałymi daniami historycznej kuchni węgierskiej. Renesansowe wieczerze cieszą się ogromnym powodzeniem. Kelnerzy ubrani w stylowe stroje na

wzór sług króla Macieja serwują doskonałe pieczenie i wyborne wino. Po dobrej kolacji, oferujemy porządny spacer przed snem. Nazajutrz – kierunek Góry Bukowe przepiękne i latem i w zimie. (Na zdjęciu, lewe dolne: wieża zegarowa hotelu – pałacu)

Narodziny Ody Goście hotelowi i inni przybywający do Lillafüred chętnie spacerują po rozciągających się dookoła hotelu tzw. wiszących ogrodach. Stąd rozciąga się wspaniały widok na okolicę, między innymi na najwyższy w kraju wodospad, którego wody w tym miejscu wpadają w przepaść. Obok stoi pomnik wielkiego węgierskiego poety Attili Józsefa. Okolica i tutejsze doznania natchnęły poetę do napisania wspaniałego wiersza zatytułowanego Oda, według wielu jednego z najlepszych liryków miłosnych świata. „Gdy w blasku siedzę na górskim upłazie…” takimi słowami rozpoczyna się wiersz i wiele osób spacerujących tędy zastanawia się, na której to skale siedział poeta. Z którego miejsca widział wody „potoku Synwa, co hucznie się pieni…”. Z tymi miejscami łączą się i inne wydarzenia kulturalne. W latach 30 XX w. kręcono tu sceny do węgierskiego filmu „Bajkowy samochód”. Wiele dziesiątków lat później Lillafüred znowu stał się miejscem planu filmowego. Tym razem kręcono tutaj sceny do filmu zatytułowanego Sindbad, który uzyskał międzynarodową sławę. Charakterystyczna jest jedna scena z filmu, kiedy to odtwórca głównej roli Zoltan Latinovits jeździ na łyżwach w raz z zakochaną po zamarzniętym jeziorze Hámor.

MISKOLC info


Pstrągi z Garadny W okolicach Lillafüred, ważną turystyczną atrakcją są stawy hodowlane pstrągów. Kto raz przynajmniej skosztował przyprawionego 12 przyprawami, świeżo-smażonego na ruszcie według starego sekretnego przepisu, przyrumienionego na złocisty kolor pstrąga w leśnej smażalni – ten z pewnością powróci tutaj raz jeszcze. Stawy hodowlane założył w 1932 roku pierwszy dyrektor Węgierskich Lasów Królewskich Istvan Vásárhelyi, współpracow-

nik Ottó Hermana. (Ten wielki przyrodnik mieszkał w Lillafüred w domu nazywanym przez siebie Norą Pele). Działalność spółki rozciągała się od hodowli ryb aż po ich zbyt. Na Węgrzech pstrąg potokowy w takiej ilości występuje tylko w tych okolicach, które uważane są za swoisty „bank genów” dla tego gatunku. W czystych wodach jezior hodowane są też pstrągi tęczowe i źródlane. Leśna smażalnia ryb działa od 1 maja do 30 września. (Można tu dotrzeć również jadąc leśną kolejką.)

Coś do pogłaskania Ogród zoologiczny w Miszkolcu otworzył swe podwoje 20 sierpnia 1983 roku w Csanyik. Początkowo nazwa parku brzmiała Park Myśliwski – na tym samym co dzisiaj obszarze ale z o wiele mniejszą liczbą zwierząt. Park w przeciągu 25 lat ulegał ciągłym przeobrażeniom, przybyło zwierząt. Wybudowano wiele nowych klatek i wybiegów co pomaga w lepszej obserwacji zwierząt. Dzieci bardzo sobie cenią specjalnie dla nich wy-

budowany wybieg, który umożliwia głaskanie wybranych zwierząt. W części parkowej ogrodu wystawiono pomnik popiersie znanemu zoologowi i pisarzowi Geraldowi Durrellowi (wiele dzieł tego autora ukazało się w języku węgierskim. Najbardziej znaną książką jest dzieło zatytułowane „Rodzina i inne gatunki zwierząt”.) (Na zdjęciach nasz nowy nabytek: górne – pekari, dolne – lama)

Uniwersalna kolejka leśna Pomiędzy Miszkolcem i Garadną w Górach Bukowych z przystankiem w Lillafüred biegnie linia najpiękniejszej kolejki leśnej na Węgrzech. W lecie, na dwóch liniach, w otwartych wagonach, na trasie liczącej w sumie 34 km. turysta doznaje niezapomnianych wrażeń. Od wiosny do jesieni ułatwia wycieczki turystów wybierających się w Góry Bukowe. Zimą natomiast kolejka

zamienia się w pojazd św. Mikołaja. Od końca listopada kolejkę obsługują pracownicy przebrani w czerwone szaty pomocników św. Mikołaja. Uczą podróżujące dzieci piosenek i wierszy związanych z Mikołajem. Na stacji w Lillafüred, dzecko, które nauczyło się piosenki lub wiersza i nim przywita oczekującego w „Baśniowej Krainie” św. Mikołaja otrzymuje od niego nagrodę.

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

23


Wioski i ludność Gór Bukowych Góry Bukowe są wymarzonym miejscem dla turystów krajowych i zagranicznych. Natomiast zajęciem i pracą pozwalającą na utrzymanie się ludności w miejscowościach położonych w pobliżu Lillafüred w przeważającej większości tak jak przed wiekami jest eksploatacja zasobów naturalnych okolicy. Zajmują się wyrębem drzew, produkcją węgla drzewnego, wapna, zbiórką grzybów i zielarstwem. Na takich ludzi możemy się natknąć wędrując po górach. Mroźną zimą bardzo pogarsza poczty konnej, obsługującej małe, się sytuacja na drogach w Górach skryte w dolinach górskich wioski. Bukowych. Do mniejszych miejsco- W dodatku zielony wóz pocztowy wości trudno się dostać nawet sa- prezentuje się bardzo widowiskomochodami terenowymi. Dobrym wo. Podjęto się również przewopomysłem było więc stworzenie zu osób.

Najwyżej położonym miejscem w Górach Bukowych jest Bánkút. Wszyscy, lubiący sporty zimowe, znajdą tu trasy narciarskie i saneczkowe. Można tu też zjeść pożywny obiad, napić się grzańca. Mieszkańcy Bánkút potrafią zadbać o wszystko aby turysta czuł się u nich znakomicie, jednego tylko nie mogą zapewnić – śniegu. Ale jeśli tylko spadnie go wystarczająca ilość – potrafi utrzymać się do końca marca.

György Szabó ma już 77 lat mimo że na tyle absolutnie nie wygląda. Sam zainteresowany uważa, że w tak dobrej kondycji utrzymują go własnoręcznie przyżądzone posiłki i długie spacery. Jest znanym w Górach Bukowych zielarzem, z zebranych przez siebie ziół sporządza zdrowe herbaty. Do jego domu w Bükkszentkereszt często pukają zwolennicy medycyny naturalnej. Na zboczach górskich ponad Répáshutą przez większą część roku dymią kominy palarni wapna. Twarze i ubrania ludzi tam pracujących – w przeważającej części tubylców – umorusane są białym pyłem. Zawód przechodzi z ojca na syna. W tajemnicy dodajmy – w chwilach wolnych od pracy chętnie przyjmują przybywających tu turystów.

Dzisiejszy przemysł hutniczy w Miszkolcu a dokładniej w dzielnicy Diósgyõr, zawdzięczamy jednemu człowiekowi, pochodzącemu z Egeru Henrykowi Fazola. Fazola był ślusarzem, który w 1770 roku w dolinie przy zbiegu potoków Garadna i Szinva, poniżej dzisiejszej miejscowości Lillafüred stworzył warsztat metalurgiczny, wymagający dużej ilości wody i zbudował piec hutniczy w miejscowości Ómassa. Przy wyborze miejsca kierowano się zaopatrzeniem w zasoby ener-

24

gii potrzebnej do uruchomienia miechów i młotów kowalskich, którą dostarczał wartki nurt obu potoków. Nie bez znaczenia był też łatwy dostęp do materiału opałowego jakim jest węgiel drzewny i złoża wapienne. Rudę żelaza wydobywano w kopalniach, w pobliskich miejscowościach Uppony, Nekézseny i Tapolczány w dolinie Bán. Prawie przez cały wiek trwała praca w hucie w dolinie Garadna. W 1872 roku huta została zamknięta.

Najwyżej położoną wioską Gór Bukowych jest Bükkszentkereszt. Dzięki swojemu położeniu idealnie nadaje się do uprawiania sportów na wolnym powietrzu. Gości przyciąga świeże powietrze, piękno

MISKOLC info

okolicy zarówno w lecie jak i w zimie. Turyści mogą wybrać się w nostalgiczną, pełną przeżyć przejażdżkę wozem lub saniami wypożyczonymi w stadninie koni Halász w Oroszkút.


Taka wielka miłość wości zamkniętych w osobnych cia Ulice podobnie jak dziewczyny i kołach. Były tylko dwie pary oczu, któbiety mają zwyczaj pamiętać – najchętrych spojrzenie się stopiło. I w tym jedniej wspominają mężczyzn. nym spojrzeniu paliły się płomienie miNie inaczej jest z ulicą Széchenyi. łości. Kiedy w ciche, zimowe noce miasto Słynna aktorka pogubiła się w roli. idzie spać, ulica Széchenyi odżywa. Nie mogła kontynuować. Tutaj spacerują, spieszą się, kręcą, rozPoczątkujący aktor pogubił się w romawiają, śmieją wszyscy, którzy przyli. W oczach drugiego widzieli własne najmniej raz przeszli tą drogą. W zimoczy. ne, samotne noce ulica wspomina. Sztuka zakończyła się wielkim sukNajchętniej jednak wspomina jedną cesem, widownia burzą oklasków wyosobę. Osobę, która pomiędzy 1959 nagrodziła czar, którego mogła być a 1961 rokiem chodziła po mieście to świadkiem. Latinovits wcisnął w ręce niepewnie, to niecierpliwie szybkimi kroEwy Ruttkai papierek z następującym kami. Osobę, której droga prowadziła tekstem: „Dziękuję, że mogłem wystątędy codziennie do teatru i z powropić u Pani boku!” Parę minut później tem do domu późną nocą. on też dostał karteczkę: „Nie, Pan żył, Był to najładniejszy mężczyzna, jai to ja jestem z tego faktu bardziej dumkiego ulica kiedykolwiek widziała. Nie na”. tylko ulica Széchenyi była tego zdaPo premierze stowarzyszenie święnia, ale każda kobieta w Miszkolcu. Z towało sukces toastami i tańcem. tego powodu w dwóch sezonach poÉVA RUTTKAI I ZOLTÁN Po tym Ruttkai i Latinovits poszli na między 1959 a 1961 wykupiono więLATINOVITS nocny spacer po Miszkolcu. Uliczne kacej biletów na przedstawienia, w któmienie wygładzały się pod ich stoparych występował Zoltán Latinovits niż mi, niczym czerwony dywan wyłożow innych latach. Od 1959 roku wystawiano z wielkim sukcesem sztukę Pavela ny przed parą królewską. Miasto opustoszało, zamknęły się oczy Kohouta. Kierownictwo zadecydowało, że w jubileuszowym – set- okien. Tylko oni nie spali, i ulica, niemy świadek ich rozmowy. Ulica nym – przedstawieniu główną męską rolę zagra Latinovits. Do za- słyszała jak aksamitny męski głos opowiada o swoim życiu i o tym, grania głównej roli żeńskiej zaproszono Ewę Rutkai, która grała ro- jak dużo razy rozmyślał, iż nigdy nie zostanie prawdziwym aktorem. Ruttkai serdecznie się roześmiała: lę z dużym sukcesem w Teatrze Komediowym. – Bóg Pana stworzył, jako aktora! Słynna aktorka przyjęła zaproszenie, ale tylko na trzy przedstaWtedy już byli przedmieściach Miszkolca. Zaczął padać deszcz, wienia. W pociągu jeszcze przeczytała sztukę, której tytuł brzmiał o przeznaczenie – „Taka wielka miłość”. Ewa Ruttkai miała zagrać którego nawet nie zauważyli. Weszli do restauracji i zamówili grog w sztuce Lidę Petrusovą. Kiedy zapytała dyrektora teatru, swego – pierwszy raz w życiu. Co mogłoby pasować lepiej do rozgrzanych brata Otto Ruttkai, – kto będzie jej partnerem, odpowiedź brzmiała serc, niż płomienny trunek? Świt już podciągnął zasłonę nocy, kiedy się rozeszli – aktor odZoltan Latinovits. Jej brat dodał, mimo iż jego imię jest jeszcze nieprowadził aktorkę do domu, i się pożegnali. znane, jest świetnym aktorem. Nazajutrz rano jechała z powrotem do Pesztu. Brat i szwagierka Imię rzeczywiście brzmiało aktorce nieznanie, jednak przeszedł ją dreszcz, i poczuła dziwny strach. Może to pierwotny instynkt, któ- odprowadziły ją na stację, ale Latinovitsa nie było nigdzie. „Nie! To ry żyje w kobietach do dzisiaj, ale wtedy przeczuła, że usłyszane niemożliwe!” – Biło serce aktorki, i w tym momencie otworzyły się imię jak trzęsienie ziemi zmieni dotychczasowe spokojne ustabilizo- drzwi przedziału, a w nich stał młody nieogolony aktor, z szalikiem wane życie Ewy Ruttkai, w którym było miejsce nie tylko na teatr, wokół szyi. W ręce trzymał białą owieczkę i kwiaty. Nawet nie wrócił do wynajętego mieszkania, spał w teatrze, obudził go recepcjoale i na męża, także aktora Miklósa Gábora i córeczkę. Latinovits również obawiał się spotkania z aktorką. Pomyślał, że nista, od którego dostał 20 forintów na kwiaty i baranka. Kontynuowali nocną rozmowę w wagonie restauracyjnym: Latinovits on jest nikim wobec takiej „gwiazdy”. Położył jej zdjęcie na nakaslik, i starał się z nim przyjaźnić, nie odrywając oczu aż do samego za- płakał i opowiadał, opowiadał i płakał. Ruttkai go prosiła: – Proszę nie płakać, nie wiem, co mam Panu powiedzieć...Jestem śnięcia. Kiedy nadszedł wielki dzień, mógł sobie przypomnieć miłą twarz nawet z zamkniętymi oczyma. Rozpoczęła się próba. Latinovits taka szczęśliwa, że człowiek taki jak Pan ISTNIEJE. Ulice nie plotkują, ani nie piszą pamiętników. Ulica Széchenyi też - w roli Piotra – leżał w łóżku, wpatrując się w ukochaną kobietę – według scenariusza – czeszącą się przed lustrem. Ciepłym, aksa- milczy, chociaż mogłaby napisać opowieść o dotyku tanecznych kroków mężczyzny płonącego miłością, brzmienie aksamitnego, pełnemitnym tonem powiedział: go głosu, kiedy w nocy samotnie zapominając o sobie wybucha ra– Lida! Aktorka zgodnie ze sztuką powinna się obrócić w stronę ukocha- dością w drodze do domu. Ulica Széchenyi dochowuje tajemnicy, nego, ale nawet nie drgnęła. Ten głos ją zaczarował – bała się spoj- których była świadkiem, tak jakby to była jej własna tajemnica. Tylko rzeć w stronę właściciela głosu. Długo próbowała ominąć jego spoj- ona wie, że czasami w zimowe noce słychać cichą piosenkę dobierzenia, ale dłużej nie mogła przeciwstawiać się scenariuszowi. Człowiek gającą od strony teatru, i aksamitny głos męski, od którego drży ser– zwłaszcza aktor – może zmylić kogokolwiek mimiką, gestami, ale ce. Parę wierszy później kontynuuje ciepły alt kobiecy i tak odpospojrzeniem nikt nie potrafi kłamać. W twarzy stworzonej na podo- wiadają sobie nawzajem, w końcu czule przytulając się do siebie bieństwo Boga jest jedna rzecz, która pozwala wejrzeć w głąb du- śpiewają i płyną dalej. „Gdzie jest to lato? Gdzie stara miłość? szy: nasze oczy. Gdzie jest to lato? Przeszło przez moje serce...” – Lida! – Zabrzmiał aksamitny głos. Wołana powoli podniosła wzrok Kiedy ostatni akord milknie, księżyc wyjrzy przez ciemne okno nona Latinovitsa. Czas stanął, i nie chciał ruszyć, pozwolił, aby pojawiła się wieczność. Lida już nie istniała podobnie jak i Piotr, partner cy, i widzi jak mokry asfalt ulicy Széchenyi błyszczy, niczym zapław sztuce. Eva Ruttkai i Zoltan Latinovits też nie istnieli. Nie było ak- kana buźka najpiękniejszej dziewczyny. Piroska Csorba torek i aktorów, kobiet i mężczyzn; nie było dwóch istnień, osobo-

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

25


Kwiz Drogi Czytelniku! Prosimy rozwiązać poniższy kwiz i poprawne rozwiązania przesłać najpóźniej do 15 października 2009 roku, na poniższy adres: Wydział Kultury i Turystyki Urzędu Burmistrza w Miszkolcu, 3525 Miskolc, Batthyány u. 1. (Telefon: 46/503-020.). Warto wziąć udział w naszej zabawie, spośród prawidłowo przesłanych odpowiedzi dokonane zostanie losowanie, na zwycięzców czekają nagrody.

NAGRODĄ GŁÓWNĄ JEST WEEKEND DLA 2 OSÓB W MISZKOLCU I KARNET DWUOSOBOWY NA PRZEDSTAWIENIA MIĘDZYNARODOWEGO FESTIWALU OPEROWEGO W MISZKOLCU BARTÓK+ 2009, ORAZ WOLNY WSTĘP DO MUZEÓW, ZOO, KĄPIELISKA W GROTACH A TAKŻE BEZPŁATNE PRZEJAZDY TRAMWAJEM, AUTOBUSEM I KOLEJKĄ LEŚNĄ. Inne nagrody są równie atrakcyjne: rodzinne zaproszenie na imprezy organizowane na zamku w Diósgyôr, wejściówki do Kąpieliska w grotach, Zoo oraz bilety na przedstawienia Międzynarodowego Festiwalu Operowego w Miszkolcu Bartók+... 2009, a także albumy, DVD i płyty kompaktowe poświęcone Miszkolcowi.

1.

Jak nazywany jest dom Ottó Hermana w Lillafüred?

a) b)

Dziupla wiewiórki Nora pstrąga

c) d)

Nora Pele Ptasia dziupla

4. a) b)

W którym, z niżej wymienionych kościołów znajduje się ikonostas? katolickim c) wschodnio-greckim reformackim d) ewangelickim

5.

Jaki okres czasowy został uwidoczniony w pieczęci 1890–1895 1892–1897 1907–1909 1910–1913

a) b) c) d)

2.

Gdzie znajduje się pierwszy, przedstawiający całą postać pomnik L. Kossutha? a) Przed zamkiem w Diósgyôr b) Na Placu Bohaterów c) Na Placu Elżbiety d) Na Placu Búza

26

3.

a) b) c) d)

Ile metrów wysokości ma wieża widowiskowa na Avas? 37 47 53 72

6. a) b) c) d)

Ile cmentarzy znajduje się w Miszkolcu? 17 20 29 34

MISKOLC info

7. a) b) c) d)

W którym roku wybudowno Hotel-Pałac w Lillafüred? 1880 1900 1930 1948


Aby nie zabłądzić... Oprócz informacji udzielanych przez nasze biura Tourinform, zastosowano inne różne środki techniczne, plany, tablice informacyjne itp. w celu lepszej orientacji turysty w naszym mieście. Adres: Tourinform Miskolc, 3525 Miskolc, Városház tér 13. Tel.: 46/350-425 Tel./Fax: 46/350-439, 46/348-921 E-mail: miskolc@tourinform.hu Web: www.miskolctour.hu Usługi świadczone przez biuro: Informacje turystyki krajowej, głównie te dotyczące Miszkolca i okolicy, województwa Borsod-Abaúj-Zemplén i całego regionu północno-wschodniego Węgier. Sprzedaż przedmiotów pamiątkowych, wydawnictw turystycznych, fotoalbumów a także wydawana jest Węgierska Karta Turystyczna i bilety komunikacji miejskiej. Wypożyczanie urządzeń GPS i rowerów. Organizowanie kwalifikowanych przewodników Godziny otwarcia: W sezonie: od 15 czerwca do 15 września: poniedziałek – piątek: 9.00 – 18.00, sobota: 10.00 – 16.00, niedziela: nieczynne. Poza sezonem: od 15 września do 15 czerwca: od poniedziałku do piątku: od 9.00 – 17.00, soboty: 9.00 – 13.00, niedziela: nieczynne. Dużowymiarowe plany miasta: Centrum: stacja kolejowa Tiszai pętla tramwajowa, w podziemnym przejściu dla pieszych na placu Búza, przy Moście Zakochanych na Tarasie Szinva, parking przy Placu Rynkowym.

Miskolctapolca: przy dużym bezpłatnym parkingu, przy moście Hejõ na deptaku Aradi, na deptaku Barabits prowadzącym do Kąpieliska w grotach. Diósgyõr: przy stacji końcowej kolejki leśnej na ulicy Dorottya, przy skrzyżowaniu ulic Vár i Nagy Lajos király Lillafüred: w wejściu do hotelu Szeleta w Alsó-Hámor, przy stacji końcowej kolejki leśnej w Lillafüred, przy dużym parkingu. WIFI, WEB-kamera: Obecnie działają w mieście dwa punkty z bezpłatnym, bezprzewodowym dostępem do internetu – Plac Bohaterów i Taras Szinva (Hõsök tere, Szinva-terasz). Oprócz tych miejsc, w wielu restauracjach zapewniany jest dostęp do internetu.

Stanowiska Touch-Info Tego typu stanowiska rozmieszczone są w sześciu punktach miasta: Biuro Tourinform-Miskolc (Városház tér 13.) Stacja kolejowa Tiszai – poczekalnia (Kandó Kálmán tér 1.) Lillafüred – Przy wejściu do jaskini naciekowej św. Stefana Przy wejściu do Kąpieliska w grotach Przystanek autobusowy na Tarasie Szinvy W Muzeotece Lézerpont (Gyõri kapu 57.). Oficjalna strona turystyki w Miszkolcu: www.miskolctour.hu

Oficjalny portal turystyki w Miszkolcu dostępny jest w sześciu językach: po węgiersku, angielsku, niemiecku, rosyjsku, polsku i słowacku). Portal przedstawia turystyczne możliwości, historię, ciekawostki i świeże informacje o programach. Wyszukiwarka programu działa w trzech językach. Również istnieje możliwość wyszukiwania online ulic na planie miasta.

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

27


28

MISKOLC info


SPACERY PO ŚRÓDMIEŚCIU „Wariacje na jeden temat” Spacer krótki: czas 1 godzina Spacer długi: czas 2-2,5 godziny Spacer po Avas: czas 1-1,5 godziny Spacer po kościołach śródmieścia, czas2 godziny SPACER KRÓTKI: 1. Plac św. Stefana (Szent István tér) 2. Plac Elżbiety (Erzsébet tér) 3. Galeria 4. Dom Sztuki (Mûvészetek Háza) 5. Taras Szinva (Szinva terasz) 6. Teatr i ulica Déryné 7. Plac Bohaterów (Hõsök tere)+ kościół minorytów 8. Plac Deák (Deák tér) 9. Ulica Kossutha (Kossuth utca) SPACER DŁUGI: 1. Plac św. Stefana (Szent István tér) 2. Pałac Muzyki 3. Kościół na Avas + punkt widowiskowy + piwnice winne 4. Taras Szinva (Szinva terasz) 5. Teatr i ulica Déryné 6. Synagoga 7. Plac Bohaterów (Hõsök tere)+ kościół minorytów 8. Kościół ortodoksów 9. Plac Deák (Deák tér) 10. Ulica Kossutha (Kossuth utca) + kościół „Kakas” 11. Galeria 12. Plac Elżbiety (Erzsébet tér) 13. Pomnik Széchenyi-ego + przerwa na kawę SPACER PO AVAS: 1. Plac św. Stefana (Szent István tér) 2. Kościół na Avas 3. Punkt widokowy na Avas 4. Piwnice (+ degustacja wina) KOŚCIOŁY W ŚRÓDMIEŚCIU: 1. Kościół na Avas 2. Kościół mindszenti 3. Synagoga 4. Kościół „Kakas” 5. Kościół minorytów 6. Kościół ortodoksów 7. Kościół „Deska”

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

29


Informacje ogólne URZĄD Urząd Burmistrza przy Urzędzie Miejskim w Miszkolcu 3525 Miskolc, Városház tér 8. Telefon: (06-46)512-700, 512-800 E-mail: callcenter@miskolcph.hu Strona internetowa: www.miskolc.hu Wydział Kultury i Turystyki 3525 Miskolc, Batthyány Lajos u. 1. Telefon: (06-46)503-020 Fax: (06-46)344-657 E-mail: kultur@miskolcph.hu MUZEA, WYSTAWY

Godziny otwarcia: od 1 września do 31 maja, codziennie od 9–17, z wyjątkiem niedziel i poniedziałków, od 1 czerwca do 31 sierpnia codziennie od 10–18, z wyjątkiem poniedziałków. E-mail: miskolci.galeria@chello.hu Strona internetowa: www.miskolcigaleria.hu

Muzeum Ottó Hermana Sale wystawowe przy ul. Papszer Adres: 3530 Miskolc, Papszer 1. Telefon: (06-46)346-875 Godziny otwarcia: codziennie 10–16. z wyjątkiem poniedziałków E-mail: latogato@hermuz.hu Strona internetowa: www.hermuz.hu Galeria w Miszkolcu Adres: 3530 Miskolc, Rákóczi Ferenc u. 2. Telefon: (06-46)500-680 Godziny otwarcia: od 1 września do 31 maja codziennie od 9–17, z wyjątkiem niedziel i poniedziałków, od 1 czerwca do 31 sierpnia codziennie od 10–18, z wyjątkiem poniedziałków. E-mail: miskolci.galeria@chello.hu Strona internetowa: www.miskolcigaleria.hu Petró-ház Muzeum Badawcze Sztuki Adres: 3525 Miskolc, Hunyadi János u. 12. Telefon: (06-46)355-004 Godziny otwarcia: w trakcie trwania roku szkolnego od poniedziałku do piątku w godz. 8–16. E-mail: petrohaz.galeria@chello.hu Strona internetowa: www.miskolcigaleria.hu Feledy-ház Adres: 3525 Miskolc, Deák Ferenc tér 3. Telefon: (06-46)355-472 Godziny otwarcia: od 1 września do 31 maja, codziennie od 9–17, z wyjątkiem niedziel i poniedziałków, od 1 czerwca do 31 sierpnia codziennie od 10–18, z wyjątkiem niedziel i poniedziałków. E-mail: miskolci.galeria@chello.hu Strona internetowa: www.miskolcigaleria.hu Muzeum Historii Teatru i Aktora Adres: 3525 Miskolc, Déryné utca 3. Telefon: (06-46)327-900

30

Muzeum Zamkowe w Diósgyőr Adres: 3534 Miskolc, Vár u. 24. Telefon: (06-46)533-355 Godziny otwarcia: od 1 maja do 30 września: 9–18, od 1 października do 30 kwietnia: 9–17. Stałe wystawy: wystawa historii zamku, wystawa zbroi i broni, Największe w Europie Wschodniej Panopticum historyczne. Strona internetowa: www.diosgyorivar.hu Muzeum Papiernictwa i Przemysłu Papierniczego w Diósgyőr Adres: 3535 Miskolc, Hegyalja út 203/1. Telefon: (06-46)530-824 Godziny otwarcia: poniedziałek-piątek: 10–14, E-mail: dipa@dipa.hu Strona internetowa: www.dipa.hu Państwowe Muzeum Techniki Centralne Muzeum Hutnictwa Adres: 3517 Miskolc-Felsőhámor, Palota u. 22. Telefon: (06-46)379-375 Godziny otwarcia: wtorek-niedziela 9–17. E-mail: kohmuz@kohmuz.t-online.hu Strona internetowa: www.kohmuz.t-online.hu Państwowe Muzeum Techniki Muzeum Massa Adres: 3517 Miskolc-Újmassa, Ómassai út Telefon: (06-46)370-864 Godziny otwarcia: od 20 kwietnia do 20 października, wtorek-niedziela: 9–17. E-mail: kohmuz@kohmuz.t-online.hu Strona internetowa: www.kohmuz.t-online.hu Muzeoteka Lézerpont Adres: 3531 Miskolc, Győri kapu 57. Telefon: (06-46)428-112, 428-111 Godziny otwarcia: poniedziałek-piątek 9–18. sobota 9–14 E-mail: lezerpont@lezerpont.hu Strona internetowa: www.nepviseleteink.hu Stałe ekspozycje: Stroje Ludowe Niecki Karpackiej, Historia Optyki, Zaginione rzemiosła, Minerały Siedmiogrodu, Super Ludowa 1945–1968, Historia maszyny do pisania.

dzających w połowie swej długości. Ostatnia grupa odprawiana jest na godzinę przed zamknięciem! Jaskinia Anny w gipsowym tufie Telefon: (06-46)334-130 Godziny otwarcia: od 1 kwietnia do 30 września codziennie od 10–16. Jaskinia Anny w gipsowym tufie – jeden z cudów natury naszego kraju i jeden z trzech w skali światowej znajduje się pod ogrodami hotelu Palota w Lillafüred.

Zbiory Węgierskiego Kościoła Ortodoksów Adres: 3525 Miskolc, Deák Ferenc tér 7. Telefon: (06-46)415-441 Godziny otwarcia: od 1 kwietnia do 30 września: od wtorku do soboty od 10–18, od 1 października do 31 marca od 10–16. W przypadku uprzedniego zgłoszenia grupowego-codziennie. Zbiory historyczne Uniwersytetu i zabytkowa Biblioteka Selmec Adres: 3515 Miskolc, Egyetemváros (Miasteczko uniwersyteckie) Telefon: (06-46)565-324 Godziny otwarcia: Poniedziałek – piątek 10–13. E-mail: muzeum@uni-miskolc.hu Strona internetowa: www.muzeum.unimiskolc.hu

Galeria Muzeum Ottó Hermana Adres: 3529 Miskolc, Görgey Artúr u. 28. Telefon: (06-46)560-170 Godziny otwarcia: codziennie 10–16. z wyjątkiem poniedziałków E-mail: latogato@hermuz.hu Strona internetowa: www.hermuz.hu

PLAŻE KĄPIELISKA

KOLEJKA LEŚNA

Barlangfürdő (Kąpielisko w Grotach)**** Adres: 3519 Miskolctapolca, Pazár István sétány 1. Telefon: (06-46)560-030 Godziny otwarcia: od 1 września do 31 maja: 9–18, od 1 czerwca do 31 sierpnia: 9–19. E-mail: info@barlangfurdo.hu Strona internetowa: www.barlangfurdo.hu

ÉSZAKERDŐ Zrt. Państwowe Koleje Leśne w Lillafüred Adres: Dyrekcja, 3535 Miskolc, Erdész u. 24. Tel.: (06-46)530-593, (06-30)488-7528 Stacja w Diósgyőr: 3534 Miskolc, Dorottya ul. nr. 1. Tel.: (06-30)488-7527 Stacja w Lillafüred: Tel.: (06-30)488-7529

Kąpielisko Selyemréti Adres: 3527 Miskolc, Bajcsy-Zsilinszky Endre u. 58. Telefon: (06-46)411-399 Godziny otwarcia: od 15 czerca do 31 sierpnia: 6–19, (kasa 8–18), od 1 września do 14 czerwca: 6–18, (kasa 8–17). Sauna: 10–21 Kąpielisko Zamkowe w Diósgyőr Adres: 3534 Miskolc, Haller György u. 1. Telefon: (06-46) 530-292, 530-293 Godziny otwarcia: od 1 czerwca do 31 sierpnia: poniedziałek–piątek: 9–18, sobota-niedziela: 9–19. E-mail: adymuvhaz@chello.hu Strona internetowa: www.adymuvhaz.hu Miejski Ośrodek Wypoczynku – Pływalnia Adres: 3534 Miskolc, Andrássy Gyula u. 63. Telefon: (06-46)379-512 Godziny otwarcia: poniedziałek–piątek, niedziela: 6–16.30, (kasa 6–16), sobota: 6–12, (kasa 6–11). Strona internetowa: www.miskolcivsz.hu/uszoda.html JASKINIE

E-mail: miskolc.laev@eszakerdo.hu Strona internetowa: www.eszakerdo.hu, www.laev.hu Linia leśnej kolejki wąskotorowej ma 14 km. długości, stacja początkowa znajduje się w dzielnicy Kilian-Północ, trasa kolejki biegnie przez Lillafüred do miejscowości Garadna. Trasa jest bardzo widowiskowa i urozmaicona: wiedzie m. in. przez największy w kraju wiadukt (64 m długości i 20 m wysokości), dwa tunele, przy brzegu malowniczo położonego jeziora Hámor aż do słynnej z hodowli pstrągów miejscowości Garadna, po drodze podziwiać możemy zabytek przemysłu najstarszej w kraju huty żelaza w Újmassa. Kolejka kursuje przez cały rok, w zimie linia obsługiwana jest przez zamknięte ogrzewane wagony. W sezonie letnim, w weekendy względnie na grupowe zamówienie, trasa może zostać zmieniona do miejscowości Mahóca, bazy turystycznej w Górach Bukowych. ZOO I PARK KULTURY W MISZKOLCU

Jaskinia naciekowa św. Stefana Adres: 3517 Miskolc–Lillafüred, Erzsébet sétány Telefon: (06-46)334-130 Godziny otwarcia: od 1 kwietnia do 30 września: codziennie 9–17, od 1 października do 31 marca: codziennie 9–14. Bogata w formy naciekowe jaskinia o długości 800 m jest dostępna dla zwie-

MISKOLC info

Adres: 3535 Miskolc–Csanyikvölgy Telefon: (06-46)332-121 E-mail: info@miskolczoo.hu Strona internetowa: www.miskolczoo.hu Godziny otwarcia: od 5 października do 14 marca codziennie od 9–16, od 15 marca do 4 października: w ciągu tygodnia 9–18, w weekendy i święta 9–19. Park położony w malowniczej okolicy na pow. 21.2 hektarów, wśród lasów dębowo – grabowych. Graniczy bezpośrednio z Parkiem Narodowym Gór Bukowych, posiada więc tą samą florę. W Zoo oprócz


Telefon: (06-46)530-516 Fax: (06-46)530-463 E-mail: adymuvhaz@chello.hu Strona internetowa: www.adymuvhaz.hu

SQUASH Centrum Rozrywki Fontana Adres: 3534 Miskolc, Andrássy Gyula u. 94. Telefon: (06-46)532-093, 532-094 E-mail: fontanamiskolc@t-online.hu Strona internetowa: www.fontanamiskolc.hu

Zamek w Diósgyőr Adres: 3534 Miskolc, Vár u. 24. Telefon: (06-46)533-355 E-mail: adymuvhaz@chello.hu Strona internetowa: www.diosgyorivar.hu

Pensjonat Hungária Adres: 3519 Miskolctapolca, Csabai u. 7. Telefon: (06-46)432-884 Godziny otwarcia: 9–21 E-mail: hungariapanzio@freemail.hu Strona internetowa: www.hungariapanzio.hu TENIS

domowych i dzikich zwierząt występujących w naszym kraju pooglądać można również wiele zwierząt z odległych egzotycznych krajów. STAWY HODOWLANE PSTRĄGÓW W LILLAFÜRED Adres: 3517 Miskolc–Lillafüred, Garadna-völgy Telefon: (06-46)370-922 Godziny otwarcia, leśna smażalnia ryb: od 1 maja do 30 września środa-niedziela 11–17 (konsumpcja ryb na miejscu). Stawy: od 1 maja do 30 września: środa-niedziela: 8–17, od 1 października do 30 kwietnia: wtorek-piątek 8–15, niedziela, poniedziałek nieczynne (do kupienia świeże i wędzone pstrągi). E-mail: hoitsy@t-online.hu Strona internetowa: www.pisztrangtelep.fw.hu Cechą charakterystyczną tych stawów jest to, że tylko tu hoduje się starą szlachetną odmianę pstrąga w naturalnym środowisku. W sezonie wiosenno-letnim wybraną przez klienta rybę można na miejscu upiec. JAZDA KONNA Klub Jeździecki Balogh-Liget Adres: 3711 Szirmabesenyő, Királyhegy Telefon: (06-46)712-899, (06-30)3036340 E-mail: baloghliget@proxynet.hu Strona internetowa: www.baloghliget.hu Adres do korespondencji: 3529 Miskolc, Görgey u. 12.

Centrum Sportu Uniwersytetu w Miszkolcu Adres: 3515 Miskolc-Egyetemváros Telefon: (06-46)565-248, (06-46) 565111/2292, (06-30)532-7738 Junior Sport Klub Adres: 3731 Miskolc, Aba u. 37. Telefon: (06-30)912-0604, (06-20)9117751 E-mail: juniorteniszclub@eoldal.hu Strona internetowa: www.juniorteniszclub.eoldal.hu Centrum Tenisowe Pünkösdhegyi Adres: 3518 Miskolc, Pünkösdhegy u. Telefon: (06-46)401-324 Klub Tenisowy przy Szpitalu św Franciszka Adres: 3529 Miskolc, Csabai kapu 42. Telefon: (06-46/ 555-878; (06-46) 786715; (06-20) 591-0065 E-mail: szentferenckorhaz.teniszklub@ chello.hu Strona internetowa: www.szentferenctk.extra.hu

KINA Dom Sztuki w Miszkolcu Kino Art (sala Béke, sala Uránia) Adres: 3525 Miskolc, Rákóczi Ferenc u. 5. Kasa: poniedziałek – niedziela 15–20 Telefon: (06-46)507-573 E-mail: info@muveszetekhazamiskolc.hu Strona internetowa: www.muveszetekhazamiskolc.hu

Wojewódzki Aeroklub Borsod (lotnisko) Adres: 3526 Miskolc, Repülőtéri út 7. Telefon: (06-46)509-808 E-mail: titkar@lhmc.hu, elnok@lhmc.hu Strona internetowa: www.lhmc.hu PUNKTY INFORMACYJNE

Miskolc Plaza Adres: 3525 Miskolc, Szentpáli István u. 2–6. Telefon: (06-46)503-000, 504-000 E-mail: miskolcplaza@segece.hu Strona internetowa: www.miskolcplaza.net

Biuro obsługi klientów: Telefon: (06-46)504-810 E-mail: iroda@mvkrt.hu Strona internetowa: www.mvkzrt.hu Borsod Volán Zrt. (Komunikacja autobusowa międzymiastowa) Telefon: (06-46)340-288 (rozkład jazdy-informacja) E-mail: ugyfelszolgalat@borsodvolan.hu Strona internetowa: www.borsodvolan.hu

Centrum Handlowe Szinvapark Adres: 3527 Miskolc, Bajcsy-Zs. út 2-4. Telefon: (06-46) 502-306 E-mail: szinvapark@enternet.hu Strona internetowa: www.szinvapark.hu

MÁV-Start Zrt. (Koleje państwowe) MÁV Direkt: (06-40)494-949 E-mail: informacio@mav-start.hu Strona internetowa: www.mav-start.hu www.elvira.hu TAXI

TEATRY

Teatr Kukiełkowy Csodamalom (Czarodziejski Młyn) Adres: 3525 Miskolc, Kossuth Lajos u. 11. Telefon: (06-46)502-665, (06-46)502-666 E-mail: info@csodamalom.hu, veres.lajos@csodamalom.hu Strona internetowa: www.csodamalom.hu

Zakład Komunikacji Miejskiej S.a. w Miszkolcu Telefon: (06-46)514-900 E-mail: mail@mvkrt.hu

LOTY NAD MIASTEM, MOTOLOTNIE

Centrum Rozrywki Fontana Adres: 3534 Miskolc, Andrássy Gyula u. 94. Telefon: (06-46)532-094. 532-093 E-mail: fontanamiskolc@t-online.hu Strona internetowa: www.fontanamiskolc.hu

Stadnina koni Oroszkúti Adres: 3557 Bükkszentkereszt, Kossuth Lajos u. 43. Telefon: (06-30)309-4503, (06-46)390-191 E-mail: lovasbarsi@freemail.hu Strona internetowa: http://oroszkuti-lovastanya. internettudakozo.hu

KOMUNIKACJA MIEJSKA

Cinema City – Miskolc Plaza Adres: 3525 Miskolc, Szentpáli István u. 2–6. Kasa: poniedziałek – piątek od 12.30 sobota–niedziela od 10.30 Telefon: (06-46)416-661 Strona internetowa: www.cinemacity.hu

BOWLING

Teatr Narodowy w Miszkolcu Adres: 3525 Miskolc, Déryné u. 1. Kasa biletowa: Miskolc, Széchenyi István út 23. Telefon: (06-46)516-735 E-mail: jegyiroda@mnsz.eu, nezoilevelek@mnsz.eu Strona internetowa: www.mnsz.eu

Dom Sztuki w Miszkolcu Adres: 3525 Miskolc, Rákóczi Ferenc u. 5. Telefon: (06-46)507-573 Kasa: Miskolc, Rákóczi Ferenc u. 2. Telefon: (06-46)508-844 Fax: (06-46)508-845 E-mail: info@muveszetekhazamiskolc.hu Strona internetowa: www.muveszetekhazamiskolc.hu

Tourinform Miskolc Adres: 3525 Miskolc, Városház tér 13. Telefon: (06-46)350-425 Fax: (06-46)350-439 E-mail: miskolc@tourinform.hu

City Taxi: (06-46)416-416 Fortuna–DH Taxi: (06-46)323-323, (06-46)322-222 Hello Taxi: (06-46)333-444 Nonstop Taxi: (06-46)355-555 PRZYDATNE INFORMACJE

Dom Młodzieży i Rozrywki Adres: 3531 Miskolc, Győri kapu 27. Telefon: (06-46)411-747, (06-46)412508 Fax: (06-46)320-716 E-mail: ifihaz@upcmail.hu Strona internetowa: www.ifihazmiskolc.hu Centrum Kultury i Wypoczynku im Endre Ady w Diósgyőr Adres: 3534 Miskolc, Árpád u. 4.

Pogotowie ratunkowe: 104 Straż pożarna 105 Policja: 107 Telefon Pomocy: 112 Matáv (telekomunikacja) informacja krajowa: 198 Matáv (telekomunikacja) informacja Plus: 197 Matáv (telekomunikacja) informacja międzynarodowa: 199 Telefon Pomocy Autoklubu: 188

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

31


H o t e l P a n n o n i a***

Trzygwiazdkowy Hotel Pannonia znajdujący się w historycznym śródmieściu czeka na swoich gości. Do ich dyspozycji oddajemy odnowioną restaurację, gustownie umeblowane pokoje z klimatyzacją i apartamenty z amerykańską kuchnią. Dwie sale konferencyjne, dostęp do internetu, restauracja Adelino Club, sauna, zamknięty garaż

3525 Miskolc, Kossuth u. 2. Tel.: 46/504-980, 504-982. Fax: 46/504-984 E-mail: hotelpannonia@chello.hu www.hotelpannonia-miskolc.hu

„Drogi kamień w szkatułce” • Kawiarnia i restauracja • Palarnia • Apartamenty (Furmint, Muskotály és Hárslevelű)

• Dwuosobowe pokoje hotelowe w sąsiednim Bártfay Udvarház • 500 letnia piwnica i sala degustacyjna • Programy degustacji wina, rajdy winne, dania winne, kolacje połączone z degustacją wina z własnych piwnic • Wina i przekąski • Filozofia gastronomii • Muzealne okazy win • „Wino Kleru” • Suvenire, Czekolada z Szerencs i Borbon (czekoladki nadziewane winem tokajskim) • Spacer retrospektywny • Winoteka Szirmay Adres: Oroszlános Borvendéglõ, Borház és Vendégfogadó W starej kurii Szirmay Czynne w godzinach: przez cały rok od 10–22 godziny H-3907 Tállya, Rákóczi út 23. Telefon / rezerwacja stołu: 47/598-888 E-mail: info@oroszlanos.hu http://www.oroszlanos.hu

32

MISKOLC info


Weidlich udvar Miskolc, Széchenyi u. 19. Tel.: 46/428-134 Ponad 100 różnych ekskluzywnych gatunków herbaty z wszystkich zakątków świata do spożycia na miejscu i na wynos! Akcesoria herbaciane i herbatniki. poniedziałek – czwartek 10–21 piątek 10–22, sobota 12–22

P e n s j o n a t O gr ó d Z a m k o w y * * * i restauracja w Di ó s g y ő r 3535 Miskolc, Tapolcarét 2/a Tel.: 46/532-247, 46/532-278 Fax: 46/532-278, 46/532-279 E-mail: info@diosgyorivarkert.hu www.diosgyorivarkert.hu

Zapewniamy noclegi dla 26 osób w 11 dwuosobowych pokojach i 1 dwupokojowym apartamencie. Wszystkie pokoje wyposażone są w łazienkę lub natrysk, TV, dostęp do Internetu, sejf. W części działa klimatyzacja. Pod uwagę można wziąć specjalne wyposażenie dla niemowląt. W celu jeszcze większego dogodzenia naszym gościom zorganizowaliśmy oddział wellnessowy. Przy wcześniejszym zgłoszeniu pod uwagę gość może wziąć usługę masażu, organizację programu pobytu, degustację wina, wypożyczalnię rowerów, korzystanie z Sali konferencyjnej z pełnym wyposażeniem. Wszystkie najświeższe informacje o nas i przez nas oferowanych usługach znaleźć można na naszej stronie internetowej, lub telefonicznie. 3907 Tállya, Rákóczi út 25–27. Tel.: 06-47/598-005, 06-20/237-0833 E-mail: info@bartfayudvarhaz.hu Web:www.bartfayudvarhaz.hu

Wysoki poziom cukru we krwi?

Wujek Gyuri proponuje!

Pensjonat w bezpośrednim sąsiedztwie zamku w Diósgyôr, w zielonym pasie miejskim z doskonałą restauracją, z pokojami z łazienką, telefonami i minibarem, kolorową TV oczekuje na gości. Usługi: sauna, parking, osobna sala, połączenie z Internetem.

Mieszanki

PRZYJMUJEMY CZEKI PODRÓŻNE! ORGANIZUJEMY IMPREZY!

Györgytea

H-3400 Mezőkövesd Zsóry-fürdő Fülemüle utca 2.

herbaty Diabess i Testowane przez Akademię Medyczną Semmelweis i wpisane przez Państwowy Instytut Aptekarski na listę produktów o

działaniu leczniczym

PHARMAHERB KFT. (1) 269-3359 (46) 390-278 www.gyorgytea.hu Tel.: +36 49 505 030 Fax: +36 49 505 039 E-mail: info@balneohotel.hu Web: www.balneohotel.hu

Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania, bądź skontaktuj się z lekarzem lub farmaceutą

Bezpłatny egzemplarz magazynu kulturalno-turystycznego Samorządu Miasta Miszkolc

33


Kąpielisko w grotach (Barlangfürdő****)

Położone w malowniczej okolicy, jedyne w swoim rodzaju kąpielisko w Europie oczekuje gości przez cały rok. Oprócz pięciu basenów w grotach o temperaturze 30-33 Co, działają dwa kryte baseny pierwszy o temperaturze 33Co drugi 35 Co – pozwalające na niezapomniany wypoczynek również w sezonie zimowym. W sezonie letnim na powierzchni ok. 2000 m2 działają 3 baseny dla dorosłych i 3 baseny wyłącznie dla dzieci. Na naszym kąpielisku działa: restauracja, przechowalnia rzeczy wartościowych, sklep z pamiątkami, wypożyczalnia strojów kąpielowych, kompleks saun między innymi z saunę fińską, sauną infra, kabiną parową, solarium, basenem chłodzącym. Ku wygodzie gości na terenie kąpieliska działa firma terapeutyczna Aqua Terápia Kft., oferuje usługi w zakresie finansowanych przez NFZ zabiegach fizjoterapeutycznych a oprócz tego szeroką skalę usług wellness (www.aquaterapia.hu). Kąpielisko organizuje imprezy na zamówienia firmowe, przyjmuje czeki podróżne!

Eksploatacja: Miskolci Turisztikai Kft. Adres: 3519 Miskolc, Pazár sétány 1. Adres do korespondencji: 3502 Miskolc 2. Pf. 379 Telefon: +36-46/503-180. Web: www.barlangfurdo.hu, www.hungarycum.hu E-mail: nfo@barlangfurdo.hu

Ogród Zoologiczny i Park Kultury w Miszkolcu Adres: 3535 Miskolc, Csanyik-völgy Adres do korespondencji: 3510 Miskolc, Pf. 583 Tel./fax: (06-46) 332-121 E-mail: info@miskolczoo.hu Strona internetowa: www.miskolczoo.hu Godziny otwarcia: od 5 października do 14 marca: codziennie 9.00–16.00 Od 15 marca – 4 października, w dni powszednie 9.00–18.00, w weekendy i święta od 9.00–19.00.

Archiwalne dokumenty poświadczają fakt, że już w 1355 roku dolina Csanyik traktowana była jako królewski ogród myśliwski. Nasz ogród mógł powstać dzięki solidarności mieszkańców na miejscu tego najstarszego w kraju. Rozciąga się na 21 hektarach bukowo – grabowego lasu, terytorialnie przylega do Parku Narodowego Gór Bukowych. Jest bogaty w roślinność występującą na jego terenie. Obecnie nasze ZOO posiada 170 gatunków zwierząt tj. 700 egzemplarzy, zarówno tych występujących w naszym kraju i tych egzotycznych: rysie, pantery, surykatki, małpy, papugi, zwierzęta domowe, oraz znane już z imienia niedźwiedź Gabi i tygrys Zénó. Na Węgrzech tylko u nas zobaczyć można kułany, rezusy i do rzadkości należącą parę gerez. Do najważniejszych zadań stawianych naszemu ogrodowi zoologicznemu oprócz tych podstawowych (zachowanie gatunku, zebranie informacji naukowych) zaliczyć możemy wychowanie poprzez rozrywkę i rozszerzanie kontaktów między człowiekiem a zwierzęciem. Od lat naszym celem jest motto: „Bliżej zwierząt, bliżej przyrody”, stąd wybiegi bez krat, dostosowane do rozmiarów ciała, pokazowe karmienia zwierząt itp. Leśne otoczenie naszego parku samo w sobie jest dostatecznym bodźcem do zbratania się z przyrodą, ale mamy w tym celu inne programy: zajęcia zoopedagogiczne, fachowe oprowadzanie po parku, przedstawianie zwierząt szerszej widowni, głaskanie zwierząt, pokazowe karmienia, możliwość jatdy konnej, uroczyste obchody rocznicy powstania parku. PROSIMY NAS ODWIEDZIĆ, CODZIENNIE PRZEZ CAŁY ROK JESTEŚMY DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI!

34

MISKOLC info


www.nordtour.hu

Észak-Magyarország turisztikai térképe Tourist Map of North Hungary Tourismus Karte des Nordungarn

Miskolc Megyei Jogú Város Önkormányzatának ingyenes kulturális-turisztikai magazinja

35


AUTOMATA TOURINFORM VONAL (0–24 h): + 36 80/630-800 TOURINFORM TELEFONOS SZOLGÁLAT (0–24 h): + 36 1/438-8080 INFORMATION POINTS: RECORDED TOURINFORM LINE (0–24 h): +36 80/630-800 TOURINFORM TELEPHONE SERVICE (0–24 h): +36 1/438-8080 INFORMATIONS-MÖGLICHKEITEN: AUTOMATISCHE TOURISTEN-INFORMATION (0–24 Uhr): +36 80/630-800 TELEFONISCHE TOURISTEN-INFORMATION (0–24 Uhr): +36 1/438-8080 E-mail: info@itthon.hu

www.itthon.hu

Tourinform irodák/ Tourinform Offices/ Tourinform-Büros

Mezőkövesd, 3400 Szent László tér 23. Tel.: + 36 49/500-285 Fax: + 36 49/500-286 E-mail: mezokovesd@tourinform.hu

Abaújszántó, 3881 Szent István tér 4. Tel./fax: + 36 47/330-053 E-mail: abaujszanto@tourinform.hu

Miskolc. 3525 Mindszent tér 1. (megyei) Tel.: + 36 46/508 772 Tel./ fax: + 36 46/508-773 E-mail: borsod-m@tourinform.hu

Aggtelek, 3759 Baradla oldal 3. Tel./fax: +36 48/503-001 E-mail: aggtelek@tourinform.hu Eger, 3300 Eger, Bajcsy-Zsilinszky u. 9. Pf. 263. Tel.: + 36 36/517-715 Fax: + 36 36/518-815 E-mail: eger@tourinform.hu Encs, 3860 Petőfi u. 20-22. Tel.: + 36 46/587-389 Tel./ fax: + 36 46/587-390 E-mail: encs@tourinform.hu Gyöngyös, 3200 Fő tér 10. Tel./fax: + 36 37/311-155 E-mail: gyongyos@tourinform.hu Hollókő, 3176 Kossuth u. 68. Tel./fax: + 36 32/579-011 Tel.: + 36 32/579-010 E-mail: holloko@tourinform.hu Kazár, 3127 Diófa u. 13. Tel.: + 36 32/341-360 Fax: + 36 32/341 628 E-mail: kazar@tourinform.hu

Miskolc, 3525 Városház tér 13. (városi) Tel.: + 36 46/350-425 Tel./Fax: + 36 46/348-921 E-mail: miskolc@tourinform.hu Salgótarján, 3100 Fő tér 5. Tel.: + 36 32/512-315 Tel./fax: + 36 32/512-316 E-mail: salgotarjan@tourinform.hu Sárospatak, 3950 Szent Erzsébet u 3. Tel.: + 36 47/513-150 fax: + 36 47/513-155 E-mail: sarospatak@tourinform.hu Sátoraljaújhely, 3980 Hősök tere 3. Tel./ fax: + 36 47/321-458 E-mail: satoraljaujhely@tourinform.hu Szécsény, 3170 Ady E. u. 4. Tel./ fax: + 36 32/370-777 E-mail: szecseny@tourinform.hu Tokaj, 3910 Serház u. 1. Tel.: + 36 47/552-070 Tel./ fax: + 36 47/352-259 E-mail: tokaj@tourinform.hu

A „Miskolc info 2009” projekt a Turisztikai Célelőirányzatból került támogatásra. The „Miskolc info 2009” project was supported in an Aim for Tourism. Das „Miskolc info 2009” Projekt wurde durch eine Ausschreibung des Amtes für Tourismus unterstützt.

36

MISKOLC info


TYLE PŁACISZ ILE CZASU PARKUJESZ! Tańsza taryfa za parkowanie na powierzchni!

Bezpieczne, tańsze możliwości parkowania w centrum! Tańsze parkowanie w podziemnym garażu lub w budynku parkingowym w centrum miasta. Zostaw auto w bezpiecznym miejscu w czasie pobytu w naszym mieście.

KWARTAŁ SZÉCHENYI

Parking na 334 miejsca!

GARAŻ PODZIEMNY W CENTRUM MIASTA

167 miejsc na ulicy Uitz Béla obok Domu Sztuki



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.