Kasim 2009 by KalDer Türkiye Kalite Derneği

» Y›l: 19 • Say›: 139 • 6.50 Tl • KASIM 09 «

TÜRK‹YE KAL‹TE DERNE⁄‹ KASIM - ARALIK 2009 GENEL KATILIMA AÇIK E⁄‹T‹M PROGRAMI

E⁄‹T‹MLER

"GÜN SAYISI"

KASIM MERKEZ

6S ‹LE KAYIP G‹DERME

EFQM KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK ÇERÇEVE E⁄‹T‹M‹

EFQM MÜKEMMELL‹K MODEL‹

ANKARA fiUBE ‹ZM‹R fiUBE

BURSA fiUBE ESK‹fiEH‹R fiUBE

MERKEZ

ANKARA fiUBE ‹ZM‹R fiUBE

BURSA fiUBE 18

10-11

E⁄‹T‹C‹N‹N E⁄‹T‹M‹

HATA TÜRLER‹ VE ETK‹LER‹ ANAL‹Z‹

KAL‹TE ÇEMBERLER‹

MÜKEMMEL YÖNET‹M: L‹DERL‹K L‹DER N‹TEL‹KLER‹,YETK‹NL‹KLER‹ VE GEL‹fiT‹R‹LMES‹

10-11.

MÜfiTER‹ ‹L‹fiK‹LER‹N‹N ETK‹L‹ YÖNET‹M‹ VE CRM ‹Ç‹N UYGUN ‹fi MODEL‹N‹N OLUfiTURULMASI

13-14

ÖZDE⁄ERLEND‹RME

6-7.

PROJE YÖNET‹M‹

19-20

PROBLEM ÇÖZME TEKN‹KLER‹

SÜREÇ YÖNET‹M‹ ve ‹Y‹LEfiT‹R‹LMES‹

5-6

SOS ( SÜREÇ OLGUNLUK SEV‹YES‹) ARAÇLARI

23-24

STRATEJ‹K YÖNET‹M

TEDAR‹KÇ‹ ‹L‹fiK‹LER‹NDE KAL‹TE

13-14

TOPLAM KAL‹TE YÖNET‹M‹

TOPLAM ÜRETKEN YÖNET‹M

ISO 9001 : 2008 KAL‹TE YÖNET‹M S‹STEM‹

ISO 9001 : 2008 KAL‹TE YÖNET‹M S‹STEM DOKÜMANTASYONU

*ISO 9001 : 2008 KURULUfi ‹Ç‹ KAL‹TE DENETÇ‹S‹

19-20-21

ISO 14001 ÇEVRE YÖNET‹M S‹STEMLER‹

6-7.

*ISO 14001 KURULUfi ‹Ç‹ ÇEVRE DENETÇ‹S‹

YÖNET‹M S‹STEMLER‹N‹N ENTEGRASYONU( ISO 9001,ISO 14001,OHSAS 18001)

"ÜYELER ‹Ç‹N ÜCRET - TL "ÜYE OLMAYANLAR ‹Ç‹N (%18 KDV HAR‹Ç)" ÜCRET - TL(%18 KDV HAR‹Ç)"

ARALIK

6-18-19

2-23-24

11-12

17-18-19

15-16-17

17-18-19

1-2-3.

6-7. 11-12.

2-3.

2-3. 24-25 23-24

17-18

6-7

25-26

5-6.

8-9

10-11-12.

"650 + 200 TL L‹SANSLI DOKUMAN BEDEL‹"

"800 +200 TL L‹SANSLI DOKUMAN BEDEL‹"

490

600

260

320

380

480

380

480

380

480

540

650

380

480

380

480

380

480

540 + 50 TL DOKUMAN BEDEL‹

650 + 50 TL DOKUMAN BEDEL‹

200

250

380

480

150

180

9-10

380

480

10-11.

2-3.

260

320

200

250

490

600

380

480

490

600

380

480

24-25-26 4-5.

12-13. 19-20

17-18-19

250 "650+ 200 TL L‹SANSLI DOKUMAN BEDEL‹"

3-4.

19 3-4-5

200 "540+ 200 TL L‹SANSLI DOKUMAN BEDEL‹"

29-30-31

E⁄‹T‹MLER

"GÜN SAYISI"

KASIM MERKEZ

ANKARA fiUBE ‹ZM‹R fiUBE

"ÜYELER ‹Ç‹N ÜCRET - TL "ÜYE OLMAYANLAR ‹Ç‹N (%18 KDV HAR‹Ç)" ÜCRET - TL(%18 KDV HAR‹Ç)"

ARALIK

BURSA fiUBE ESK‹fiEH‹R fiUBE

MERKEZ

ANKARA fiUBE ‹ZM‹R fiUBE

BURSA fiUBE

CE ‹fiARETLEMES‹ VE AB YÖNERGELER‹ E⁄‹T‹M AKADEM‹S‹ PROGRAMI "LVD/EMC - ALÇAK GERILIM CIHAZLARI VE ELEKTROMANYETIK UYUMLULUK YÖNETMELIKLERI (73/23/EEC; 89/336/EEC; 92/31/EEC; 93/68/EEC)"

380

10-11.

480

ÇALIfiTAYLAR KURUM KÜLTÜRÜ ÇALIfiTAYI

STRATEJ‹K MARKA YÖNET‹M‹ ÇALIfiTAYI

19 9

200

250

200

250

200

250

F‹NANSÇI OLMAYANLAR ‹Ç‹N F‹NANS YÖNET‹M‹ ÇALIfiTAYI

1/2

110

130

YALIN ÜRET‹M S‹MÜLASYONU

200

250

200

250

200

250

KAIZEN S‹MÜLASYONU

VER‹ML‹L‹K ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME ÇALIfiTAYI OTOMOT‹V SEKTÖRÜNDE KANBAN ÇALIfiTAYI

STOK YÖNET‹M‹ ÇALIfiTAYI

1/2

110

130

LOJ‹ST‹K YÖNET‹M‹ ÇALIfiTAYI

1/2

110

130

Stratejik ‹nsan Kaynaklar› Yönetimi

200

250

Ekonomik Kriz Ortam›nda ‹nsan Kaynaklar› Yönetimi: Alternatif Strateji & Uygulamalar›

200

250

‹nteraktif Performans De¤erlendirme Uygulamalar›

200

250

Takdir-Tan›ma Ödüllendirme Sistemleri

200

250

Stratejik E¤itim Yönetimi

1/2

4 Kas›m sabah

110

130

‹nsan Davran›fl› ve Motivasyon Yönetimi

1/2

5 Kas›m sabah

110

130

Duygusal Zekal› Liderlik

1/2

"5 Kas›m ö¤leden sonra"

110

130

Tak›mdafll›k

1/2

110

130

Tak›mda Yarat›c›l›k

1/2

110

130

6 Kas›m sabah "6 Kas›m ö¤leden sonra"

ÖNEML‹ NOTLAR KalDer e¤itim tarihlerini de¤ifltirme hakk›n› sakl› tutar. Güncel tarih bilgisi için lütfen www.kalder.org sitesini takip ediniz. E¤itimlere önkay›t olmak için lütfen http://egitim.kalder.org adresindeki formu doldurunuz. Tüm e¤itim ve doküman ücretlerine %18 KDV eklenecektir. (*) Belirtilen e¤itimler öncesinde mutlaka ilgili standard›n Temel e¤itiminin (ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi veya ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi gibi) al›nm›fl olmas› gereklidir.

‹Ç‹NDEK‹LER

7 8

Editörden Yaflam kalitesi için dünyan›n gelece¤ine yat›r›m

Prof. Dr. Ali R›za Kaylan KalDer Yönetim Kurulu Baflkan›

Görüfl / Ekonomik büyüme için en önemli potansiyelimiz enerji verimlili¤i

Arzuhan Do¤an Yalç›nda¤ TÜS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan›

14 32 38

Dosya / Sürdürülebilir Topluma Dönüflüm - Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Baflar› Öyküsü • Eczac›bafl› Toplulu¤u • Procter & Gamble • Siemens

• Bülent Baflol • Tayfun Bayaz›t • Edward Donelan • Sami Erol • Mehmet Göçmen • Banu Onaral • Björn Paape • Alican Tural› • ‹rfan Onay

Sürdürülebilir Topluma Dönüflüm Yeni ‹fl Yapma Biçimleri

Sf.14

EFQM Mükemmellik Revizyonu

Fahri Özok

Baflar› Öyküsü

Haber

GençKal’›n ilk hedefi ‘sürdürülebilirlik’ konusunda fark›ndal›k yaratmak

E¤itim ‹flbirli¤i

KalDer ‹K e¤itimlerinde teorik bilgiler ve uygulama deneyimlerini birlefltiriyor.

LRQA ile standartlar

G›da güvenli¤i güvence program›n›z nas›l görünüyor? Neli Adoni LRQA Türkiye Operasyon Müdürü

Ulusal Kalite Hareketi

Gebze Organize Sanayi Bölgesi

54 56

Türk Loydu Sanat

Çevreci yap›ya alt›n sertifika

KalDer ‹K e¤itimlerinde teorik bilgiler ve uygulama deneyimlerini birlefltiriyor

“‹çeri¤in en iyi flekilde forma dönüflmesi mükemmelliktir”

Heykelt›rafl Mehmet Aksoy

58 62 64 6

fiube Haberleri Üyeler Abonelik

Sf. 42

Sf. 32

Sf. 56

ED‹TÖRDEN

KalDer Ad›na Sahibi:

Prof. Dr. Ali R›za Kaylan

Genel Yay›n Yönetmeni:

Neslihan Gök neslihan.gok@kalder.org

Yay›n Kurulu:

Prof. Dr. Ali R›za Kaylan Hamdi Do¤an ‹rfan Onay Neslihan Yeflilyurt Vedat Çakmak

Yay›n Yönetmeni:

Serra Sönmez serra.sonmez@konakmedya.com

Grafik Tasar›m:

Emre Alptekin emre.alptekin@konakmedya.com

Foto¤raf: ‹dare Merkezi:

Muhsin Ergün muhsin@muhsinergun.com Türkiye Kalite Derne¤i (KalDer) Centrum ‹fl Merkezi, Ayd›nevler Sanayi Cad. No: 3 Küçükyal› 34854 ‹stanbul Tel: 0 216 518 42 84 Faks: 0 216 518 42 86 www.kalder.org kalder@kalder.org

Yap›m:

Konak Biliflim Teknolojileri ve Kültürel Ürünler Tic. A.fi. Abbasa¤a Mah. Y›ld›z Cd. No: 21 Befliktafl / ‹stanbul Tel: 0212 236 23 10

Bask›:

SCALA, Bas›m, Yay›m, Tan›t›m San. ve Tic. Ltd. fiti. Tel: 0212 281 62 00 Faks: 0212 269 07 34 Yay›mlanan yaz›lar›n sorumlulu¤u yazarlar›na aittir. Yay›nlanan yaz›lardan kaynak gösterilmeden al›nt› yap›lamaz. Önce Kalite Dergisi Türkiye Kalite Derne¤i taraf›ndan ayda bir yay›mlan›r. Ulusal-Türkçe-Ayl›k-‹lmi ISSN: 1301-4978

Sürdürülebilir bir toplum için…

Neslihan Gök

18. Kalite Kongresi, 16-18 Kas›m 2009 tarihlerinde ‹stanbul Lütfi K›rdar Kongre ve Sergi Saray›’nda gerçeklefltiriliyor. “Sürdürülebilir Topluma Dönüflüm - Yeni ‹fl Yapma Biçimleri” ana temas›yla düzenlenen 18. Kalite Kongresi’nde Finlandiya eski Baflbakan› Esko Tapani Aho, yar›iletken üretimi ve günefl enerjisi alan›nda 70’den fazla patent sahibi, günefl pilleri için yüksek verimlilikli ince film teknolojisini gelifltiren ve bu katk›larla NASA’dan yenilikçilik ödülü alan Dr. Bülent Baflol ve video konferans ortam›nda Peter Senge özel konuflmac› olarak yer alacaklar. Türkiye Kalite Derne¤i bünyesinde sürdürülebilir kalk›nma do¤rultusunda gerçeklefltirilen giriflim, proje ve etkinliklere de k›saca bakt›¤›m›zda her fleyden önce sürdürülebilir kalk›nma kavram› KalDer’in misyon, vizyon ve de¤erlerinin özünde vard›r. 2009 y›l›nda bu yap› daha aç›k bir flekilde tan›mlanm›flt›r. KalDer’in referans olarak kulland›¤› EFQM Mükemmellik Modeli, Küresel ‹lkeler Sözleflmesi do¤rultusunda düzenledi¤i etkinlikler, oluflturdu¤u “Yönetimde Kad›n Erkek Eflitli¤i” platformu, EFQM Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) çerçevesiyle ilgili e¤itim ve giriflimler ve 16-18 Kas›m 2009 tarihlerinde düzenlenecek 18. Kalite Kongresinin “Sürdürülebilir Topluma Dönüflüm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri” temas›, sürdürülebilirlik olgusunun KalDer için önemini aç›kca ortaya koymaktad›r. Bu say›da dosya köflemizde keyifle okuyabilece¤iniz ve sizlere katma de¤er sa¤layaca¤›na inand›¤›m›z birçok isim var: “Ekonomik büyüme için en önemli potansiyelimizin enerji verimlili¤ini” oldu¤unu vurgulayan TÜS‹AD Baflkan› Arzuhan Do¤an Yalç›nda¤, “Kurumsal yönetim ilkeleri sayesinde risklerin öngörülebilece¤ini” söyleyen Yap› Kredi Yönetim Kurulu Baflkan› Tayfun Bayaz›t, “Finansal krizin çözümü, yönetim kalitesinin art›r›lmas›nda yat›yor” diyen Ekonomik ‹flbirli¤i ve Kalk›nma Örgütü Yöneticisi Edward Donelan, “Küresel baflar›n›n sürdürülebilir kalk›nma anlay›fl›ndan geçti¤ini” belirten KalDer Yönetim Kurulu Üyesi Sami Erol, “Kültür ve bilinç artt›kça, sürdürülebilir topluma dönüflüm mümkün olacakt›r” diyen ‹fl Dünyas› ve Sürdürülebilir Kalk›nma Derne¤i Baflkan› Mehmet Göçmen, “‹zmir’in ‹NOV‹Z sayesinde uluslararas› Ar-Ge merkezi olaca¤›n›” vurgulayan TASSA Baflkan› Prof.Banu Onaral, “Avrupa’n›n Do¤u Asya’dan ö¤renece¤i çok fley var” diyen Aachen Üniversitesi’den Prof.Dr. Björn Paape ve sürdürülebilirlik konusunda medyay› ele alan Galatasaray Üniversitesi Ö¤retim Üyesi Alican Tural›... Ayr›ca sürdürülebilirlik konusunda baflar› göstermifl de¤erli kurulufllar›m›zdan ald›¤›m›z röportajlar›, KalDer e¤itim iflbirliklerini ve Ulusal Kalite Hareketi köflemizi bu say›m›zda sizlere sunuyoruz. Siz de¤erli okuyucular›m›zla “Sürdürülebilirlik” konusunu tart›flaca¤›m›z 18. Kalite Kongresi’nde görüflmek dile¤i ile… Sevgiler, Neslihan Gök

Kurumsal Sponsorlar

GÖRÜfi

Yaflam kalitesi için dünyan›n gelece¤ine yat›r›m Sürdürülebilir geliflme kavram›, Toplam Kalite Yönetimi (TKY) felsefesinin temel ilkeleriyle de yak›ndan ilgilidir. Her fleyden önce insan odakl› bir olgudur. Sürdürülebilir geliflmenin amac›, herkes için yaflam kalitesinin iyilefltirilmesi ve güvenli bir gelece¤in sa¤lanmas›d›r.

ir an için hayalimizde dünyan›n gelece¤ini resmetmek isteyelim. Geçmifl davran›fl ve al›flkanl›klar aynen devam edecekse, oldukça karamsar bir tablo ortaya ç›kacakt›r. Bir taraftan dünyadaki nüfus patlamas›yla sürekli artan yoksulluk ve uluslararas› eflitsizlik, di¤er taraftan do¤al kaynaklar› dengesizce tüketilen ve giderek kirlenen bir dünya, tüm insanl›¤› ürkütücü bir gelece¤in efli¤ine sürüklemektedir. Ekonomik, sosyal ve çevresel dengelerin bozulmas›yla sergilenen bu korkutucu tablo için önlem al›nmas› yaflamsal bir zorunluluktur. Bu nedenle küresel ›s›nma, ozon tabakas›n›n afl›nmas›, ormans›zlaflma, asit ya¤murlar›, çölleflme gibi çevresel sorunlar, 20. yüzy›l›n son çeyre¤inde tüm dünyada gündemin üst s›ralar›nda yer almaya bafllam›flt›r. Art›k tüm insanl›k için köklü bir rota de¤iflikli¤i kaç›n›lmazd›r. Bu yaz›da öncelikle sürdürülebilir geliflme kavram›yla ilgili dünya genelindeki geliflmeleri k›saca özetleyerek, bu kavram›n toplam kalite yönetimi ve yönetiflim ilkeleriyle yak›n iliflkisi üzerinde duraca¤›m. Daha sonra, Türkiye Kalite Derne¤i olarak konuyla ilgili giriflimleri vurgulamak istiyorum. Son olarak da sürdürülebilir topluma dönüflüm için kurumsal ve bireysel boyutta neler yap›labilir sorular› üzerinde duraca¤›m. Sürdürülebilir geliflme kavram›n›n temelleri, Haziran 1972'de Stockholm'de yap›lan “Birleflmifl Milletler ‹nsan Çevresi

Konferans›” s›ras›nda at›lm›flt›r. Çevreye karfl› sorumlulu¤un tüm dünya ülkelerince paylafl›lmas› gerekti¤inin savunuldu¤u bu konferansa 113 ülke kat›lm›flt›r. Konferansta kabul edilen ve 26 ilkeden oluflan bildirgenin ilk maddesinde “‹nsan, onurlu ve iyi bir yaflam sürmeye olanak veren nitelikli bir çevrede, özgürlük, eflitlik ve yeterli yaflam koflullar› temel hakk›na sahiptir” ilkesi yer alm›flt›r. Toplumsal ç›karlar›n kiflisel ç›karlar›n önüne geçece¤i bir anlay›flla “çevre hakk›” olgusu dile getirilmifltir. Böylece do¤ay› sömürü de¤il, uyum temelinde bugünkü ve gelecek kuflaklar için yaflamaya elveriflli k›lmak ve herkesin ondan eflit yararlanmas›n› sa¤lamak ön plana ç›kar›lm›flt›r. ‹nsan Çevresi Konferans› sonras›nda 1983 y›l›nda, Birleflmifl Milletler genel

Prof. Dr. Ali R›za Kaylan

kurul karar›yla “Dünya Çevre ve Kalk›nma Komisyonu” kuruldu. Dünya kaynaklar›n›n kullan›m›nda kuflaklararas› hakkaniyeti gözeten, ekonomik ve sosyal geliflmenin çevre ile ba¤lant›s›n› kuran ilkeler, 1987 y›l›nda komisyon taraf›ndan yay›nlanan “Ortak Gelece¤imiz” bafll›kl› rapora yans›m›flt›r. Komisyon Baflkan› Norveç Baflbakan› Gro Harlem Brundtland’›n ad›yla an›lan ünlü raporda, giderek a¤›rlaflan çevresel sorunlar karfl›s›nda, kurtulufl yolu olarak, çevresel geliflme ile ekonomik kalk›nma aras›ndaki yaflamsal köprünün kurulmas› ve geliflmenin “sürdürülebilir” olmas› gösterilmektedir. Brundtland raporunda sürdürülebilir kalk›nman›n amac›, “Bugünün gereksinim ve beklentilerini, gelecek kuflaklar›n gereksinim ve beklentilerini karfl›lama olanaklar›ndan ödün vermeksizin karfl›lamakt›r” olarak tan›mland›. Stockholm konferans›ndan 20 y›l sonra, Haziran 1992’de Rio de Janeiro’da yap›lan ve “Yeryüzü Zirvesi” olarak adland›r›lan “Birleflmifl Milletler Çevre ve Kalk›nma Konferans›”, o güne kadar yap›lan toplant›lar aras›nda en fazla devlet baflkan›n› bir araya getiren bir zirve oldu. 179 ülkenin devlet baflkan› ve yetkililerini bir araya getiren konferans›n sonunda, Gündem 21 olarak adland›r›lan eylem plan› ortaya kondu. Bu plan kalk›nma ve çevre aras›nda denge kurulmas›n› hedefleyen “sürdürülebilir gelifl-

me” kavram›n›n yaflama geçirilmesine yönelik, küresel uzlaflman›n ve verilen politik sözlerin en üst düzeydeki ifadesidir. Dört bölümden oluflan Gündem 21, günümüzün a¤›rl›kl› sorunlar› yan› s›ra, 21. yüzy›l›n tehditlerini kapsamaktad›r. Sosyal ve ekonomik boyutlar›n vurguland›¤› birinci bölümde, öncelikle geliflmekte olan ülkelerde sürdürülebilir geliflmenin h›zland›r›lmas› için uluslararas› iflbirli¤i üzerinde durulur. Daha sonra s›ras›yla, yoksullukla mücadele, tüketim al›flkanl›klar›n›n de¤ifltirilmesi, demografik dinamikler, insan sa¤l›¤›n›n korunmas›, sürdürülebilir insan yerleflimleri geliflmesinin desteklenmesi, karar alma sürecinde çevre ve kalk›nman›n bütünlefltirilmesi konular›na dikkat çekilir.

bak›ld›¤›nda, en genifl kat›l›mc›l›k gerektiren alan oldu¤u görüflü giderek daha çok benimsenmektedir. ‹flbirlikleri oluflturma da ise konuya küresel boyutta yaklafl›lmal›d›r. Sürdürülebilir geliflme için küresel uzlaflma ve küresel ortakl›k gibi kavramlardan söz edilmektedir. Özetle, TKY yaklafl›m›nda oldu¤u gibi, insan merkezli bak›fl aç›s›, en genifl düzeyde kat›l›m ve iflbirliklerinin oluflturulmas› sürdürülebilir geliflmenin baflar›s› için temel ilkelerdir. Yönetimin deste¤i de sürdürülebilir geliflme için olmazsa olmaz kurallardand›r. Nitekim sürdürülebilir geliflme olgusu Birleflmifl Milletler taraf›ndan benimsenerek, giderek daha çok hükümet taraf›ndan ve di¤er kurum ve kurulufllarca desteklenmeye devam edilmektedir.

Kalk›nma için kaynaklar›n korunmas› ve yönetimi bölümünde ise atmosferin, toprak, su kaynaklar›n›n, denizlerin, biyolojik çeflitlili¤in korunmas›, ormans›zlaflma, çölleflme ve kurakl›k ile mücadele, sürdürülebilir tar›m›n ve k›rsal kalk›nman›n desteklenmesi, biyoteknolojinin çevresel aç›dan sa¤l›kl› bir flekilde yönetimi, zehirli ve tehlikeli at›klar›n, kat› at›klar›n ve at›ksular›n, radyoaktif at›klar›n çevresel aç›dan sa¤l›kl› bir flekilde yönetimi konular› gündemdedir. Temel gruplar›n rollerinin gelifltirilmesi bölümünde ise, sürdürülebilir geliflmede kad›nlar, çocuklar ve gençlik, yerel yönetimlerin, sivil toplum kurulufllar›n›n, iflçilerin ve iflçi sendikalar›n›n, ifl çevrelerinin ve sanayinin, çiftçilerin rollerinin güçlendirilmesi konular› ifllenmektedir. Uygulama araçlar› bafll›kl› dördüncü k›s›mda ise mali kaynaklar, ulusal mekanizmalar, uluslararas› iflbirlikleri, bilim, e¤itim, ö¤retim hukuksal boyutlar üzerinde durulmaktad›r.

Bu çerçevede kat›l›mc›l›¤a ve ortakl›klara dayal› çok aktörlü yönetim anlay›fl›na da önem verilmelidir. Sürdürülebilir geliflmenin yaflama geçirilmesinin ancak yerinden çözümlerle mümkün olaca¤›, giderek daha iyi anlafl›lmaktad›r. Yerel yönetimler ve sivil toplum kurulufllar› uluslararas› düzeyde etkin ve vazgeçilmez ortaklard›r. Bu çerçevede geleneksel yönetim anlay›fl›ndan ça¤dafl yönetiflim (governance) ilkelerine dayal› yeniden yap›lanma yerel yönetimlerde giderek daha önem kazanm›flt›r. Özerk, kat›l›mc›, saydam, hesap verebilir ve etkin yerel yönetimlere olan gereksinim artmaktad›r. Türkiye dâhil 189 ülkenin devlet ve hükümet baflkanlar›n›n kat›l›m›yla Eylül 2000’de New York’da gerçeklefltirilen BM “Liderler Zirvesi” toplant›s›nda, 2015 y›l›na kadar gerçeklefltirilmek üzere, kalk›nmaya ve yoksullu¤un azalt›lmas›na yönelik “Biny›l Kalk›nma Hedefleri” belirlendi. Konulan sekiz hedef, afl›r› yoksullu¤un ve açl›k s›n›r›n›n alt›nda yaflayan kifli say›s›n›n yar›ya indirilmesi, herkesin ilkö¤renimini tamamlamas›, cinsiyet eflitli¤i, çocuk ölümlerinin üçte iki oran›nda azalt›lmas›, gebelik ve do¤um esnas›ndaki anne ölüm oranlar›n›n dörtte üç oran›nda azalt›lmas›, salg›n hastal›klarla mücadele edilmesi, çevresel sürdürülebilirli¤in sa¤lanmas›, kalk›nma için küresel bir

Sürdürülebilir geliflme kavram›, Toplam Kalite Yönetimi (TKY) felsefesinin temel ilkeleriyle de yak›ndan ilgilidir. Her fleyden önce insan odakl› bir olgudur. Sürdürülebilir geliflmenin amac›, herkes için yaflam kalitesinin iyilefltirilmesi ve güvenli bir gelece¤in sa¤lanmas›d›r. Bu amaç do¤rultusunda, kat›l›m aç›s›ndan

ortakl›k gelifltirilmesi fleklindedir. 2002 y›l›nda Güney Afrika’n›n Johannesburg kentinde düzenlenen “Dünya Sürdürülebilir Kalk›nma Zirvesi” ise son on y›l içinde Gündem 21 çerçevesinde yap›lanlar›n de¤erlendirilmesi niteli¤ini tafl›maktad›r. Sürdürülebilir Kalk›nma için KalDer’in Rolü ve Çal›flmalar› Türkiye Kalite Derne¤i bünyesinde sürdürülebilir kalk›nma do¤rultusunda gerçeklefltirilen giriflim, proje ve etkinliklere de k›saca de¤inelim. Herfleyden önce sürdürülebilir kalk›nma kavram› KalDer’in misyon, vizyon ve de¤erlerinin özünde yatmaktad›r. 2009 y›l›nda bu yap› daha aç›k bir flekilde tan›mlanm›flt›r. KalDer’in referans olarak kulland›¤› EFQM Mükemmellik Modeli, Küresel ‹lkeler Sözleflmesi do¤rultusunda düzenledi¤i etkinlikler, oluflturdu¤u “Yönetimde Kad›n Erkek Eflitli¤i” platformu, EFQM Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) Çerçevesiyle ilgili e¤itim ve giriflimler ve 16-18 Kas›m 2009 tarihlerinde düzenlenen 18. Kalite Kongresinin “Sürdürülebilir Topluma Dönüflüm: Yeni ‹fl Yapma Biçimleri” fleklindeki temas›, sürdürülebilirlik olgusunun KalDer için önemini aç›kca ortaya koymaktad›r. KalDer, 10 Temmuz 2009 tarihinde yapt›¤› stratejik planlama toplant›s›nda misyon, vizyon ve de¤erlerini gözden geçirdi. Daha önce “Toplam kalite yönetiminin ülke baz›nda yayg›n ve etkin kullan›m›n› sa¤layarak dünyada örnek ve önder kurulufl olmak” fleklinde belirtilen vizyon içerisine, bu toplant›da, sürdürülebilir kalk›nma ve mükemmellik kültürü kavramlar›n›n daha aç›k bir flekilde yerlefltirilmesi önerildi. Bu öneri do¤rultusunda, 11 Eylül 2009 tarihinde yap›lan 257. Yönetim Kurulu toplant›s›nda vizyon “Cumhuriyetimizin 100. y›l›nda sürdürülebilir kalk›nma yaklafl›m› çerçevesinde ülkemizi ça¤dafl yaflam düzeyine ulaflt›rmak amac› ile, Türkiye'nin tüm bölgelerinde mükemmellik kültürünü içsellefltirmifl, rekabetçi kurum ve kurulufllar yarat›lmas›na katk›da bulunan bir kurulufl olmak” fleklinde

GÖRÜfi güncellenerek onayland›. KalDer’in 2008 y›l›nda kayda geçen de¤erleri: “Güvenilir Olmak, insana sayg›, sürekli iyilefltirme ve gönüllülüktür.” Misyonu ise mükemmellik kültürünü yaflam biçimine dönüfltürerek, ülkemizin rekabet gücünün ve refah düzeyinin yükseltilmesine katk›da bulunmakt›r. KalDer’in referans model olarak kulland›¤› EFQM Mükemmellik Modeli’nin 8 ilkesinden birisi sürdürülebilir gelecek için sorumluluk almakt›r. 2010 Modeli olarak güncellenen yeni flekliyle, daha önce toplumsal sorumluluk olarak adland›r›lan ilke daha belirgin flekle sokulmufl ve yaflamsal bir zorunluluk flekline dönüflmüfltür. Mükemmel kurulufllar, kültürlerinin özünü yerleflmifl etik anlay›fl ve aç›kça tan›mlanm›fl kurumsal de¤erlerle, ekonomik, toplumsal ve çevresel sürdürülebilirli¤i gerçeklefltirirler. K›sa erimli kazançlarla yetinmez, uygun olan her yerde, uzun erimli gereksinimleri karfl›lamak üzere kaynak ay›r›rlar ve rekabet güçlerini sürdürürler. Uygulamada, bütünsel bir bak›flla ürün yaflam çevrimlerinin ve hizmetlerinin kamu sa¤l›¤›na, güvenli¤e ve çevreye etkilerini dikkate ald›klar›n› gösterirler. Mükemmel kurulufllarda çal›flanlar için güvenli ve sa¤l›kl› bir çal›flma ortam› sa¤lanmas› ve çal›flanlar›n dürüstlük ve yüksek etik standartlar çerçevesinde davranmalar› kaç›n›lmazd›r. Çal›flanlar ve di¤er paydafllar toplumsal sorumluluk etkinliklerine kat›lmaya cesaretlendirilir. Birleflmifl Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan’›n Ocak 1999’da Davos’da düzenlenen Dünya Ekonomik Forumunda ifl dünyas›n›n liderleriyle paylaflt›¤› Küresel ‹lkeler Sözleflmesi (K‹S), Türkiye’de ilk olarak 29 May›s 2002’de KalDer taraf›ndan imzalanm›flt›r. Kat›l›mc› say›s› Kas›m 2009’da 130 ülkeden 6700’e ulaflm›flt›r. Türkiye’den ise 160 kat›l›m vard›r. Sözleflmede insan haklar›, çal›flma standartlar›, çevre ve yolsuzlukla mücadele ana bafll›klar› alt›nda toplam 10 ilke yer almaktad›r. Çal›flma standartlar› bafll›¤› alt›nda sendikalaflma ve toplu sözleflme özgürlü¤ü, zorla iflçi çal›flt›rma

uygulamas›na son verilmesi, çocuk iflçilerin çal›flt›r›lmas›na son verilmesi, ifl gücünde ayr›mc›l›k yap›lmamas› fleklinde dört ilke s›ralan›yor. Çevreye iliflkin üç ilke ise, ifl dünyas› çevre sorunlar›na karfl› ihtiyati yaklafl›mlar› desteklemeli, çevresel sorumlulu¤u art›racak her türlü faaliyete ve olufluma destek vermeli, çevre dostu teknolojilerin geliflmesini ve yayg›nlaflmas›n› desteklemeli fleklindedir. KalDer, Kas›m 2007’de düzenlenen 16. Kalite Kongresi’nin Liderler Zirvesi’nde Say›n Kofi Annan’›n da kat›l›m›yla Küresel ‹lkeler Sözleflmesi imza töreni düzenleyerek, KSS ve sürdürülebilir kalk›nman›n bir kurum politikas› olarak benimsenmesi konusunda çabalar›n› sürdürmüfltür. KalDer, K‹S çerçevesinde “Yönetimde Kad›n Erkek Eflitli¤i” konusunda bir dizi çal›fltay düzenlemifl, “Yönetim Kad›n›n Hakk›d›r” temas›yla bir bildirge haz›rlam›fl ve bu alanda kurumsal karnenin belirlenmesi için bir taslak model gelifltirerek anket çal›flmas› gerçeklefltirmifltir. Bu projeyle ilgili çal›flmalar devam etmektedir. Bu y›l gerçeklefltirece¤imiz 18. Kalite Kongresi’nin temas› ‘Sürdürülebilir Topluma Dönüflüm – Yeni ‹fl Yapma Biçimleri’ fleklindedir. Ekonomik durgunluk ve iklim de¤iflikli¤inin toplumun sürdürülebilirli¤ini tarih boyunca olmad›¤› kadar tehdit ediyor. Bu küresel soruna ancak küresel düzlemde, uluslararas› kurulufllar, ulus devletler, sivil toplum örgütleri, sorumlu kurumlar ve bireyler olarak çözümler üretebiliriz. Tüm kurumlar için sistemli ve bütünsel yaklafl›mlarla kal›c› baflar›lar yaratma özgörevi ile KalDer olarak, k›sa ve orta vadede beklenebilecek dönüflümleri tetikleyecek paradigma de¤iflikliklerini, oluflacak kurallar sistemini anlamam›z› ve olas› de¤iflimlerin kurulufllar ve bireyler üzerindeki etkilerini öngörebilmemizi sa¤layacak yaklafl›mlar 18. Kalite Kongresi’nde tart›fl›lacakt›r. Sürdürülebilir Topluma Dönüflmek K‹S ve KSS anlay›fllar›, kurum ve kuru-

lufllar›n “Sürdürülebilirlik Politikas›”n›n ana eksenlerini oluflturmal›d›r. KSS, kurumlar›n hesap verebilirlikleri ve paydafllar›na karfl› görev ve sorumluluklar›n› yerine getirebilmeleri olarak de¤erlendirilmelidir. Sürdürülebilir kurum olabilmenin kriterleri aras›nda K‹S yan› s›ra, Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi ve Uluslararas› Sosyal Hesap Verebilirlik Kurumu taraf›ndan oluflturulan SA8000 standard› say›labilir. Sorunlar› tasar›m aflamas›nda çözmek en ak›lc› yaklafl›m olarak bilinir. Kalite düflünürlerinden Taguchi, kalitesizli¤i topluma verilen zarar olarak tan›mlar. Bu nedenle öncelikle “Zarar vermeme” ilkesi en etkin yaklafl›md›r. Sürdürülebilirlik için tasar›m konusunda bilinçlenme sa¤lanmal›d›r. Geçmiflte ald›klar› yanl›fl kararlar nedeniyle çevreye zarar verenler, verdikleri zarar› tazmin etmelidirler “Kirleten Öder” ilkesi ne kadar çok benimsenirse, enerji tasarrufu, kaynak verimlili¤i de o ölçüde özendirilir. Günümüz teknolojisiyle emisyonlar›n ve kaynak kullan›m düzeylerinin izini çok daha kesin bir biçimde sürmek mümkün. Her fabrika bacas›ndan, hatta her otomobilin egzozundan ç›kan gazlar izlenebilir ve ölçülebilir. Her sürücüye ay sonlar›nda bir otomobil kirlili¤i faturas› gönderildi¤ini düflünelim. Daha az yak›t tüketen ve daha temiz otomobil kullanmam›z› özendirmek için, çevreye verdi¤imiz zarar›n karfl›l›¤›n›n istenmesinden daha iyi bir yol olabilir mi? “‹sraf›n önlenmesi” h›zla tüketilen k›s›tl› kaynaklar›n daha bilinçli kullan›lmas› için son derece önemlidir. Bu konuda bilinçlenme ve e¤itim küçük yafllarda verilmelidir. Bugün dünyan›n gelece¤ine ne yat›r›m yapt›m sorusu hepimiz taraf›ndan sürekli sorulmal›d›r. Suyu daha tasarruflu harcamak, elektri¤i en az düzeyde kullanmak dünyadaki ekolojik ayak izimizi azaltmak için sürekli çaba harcamal›y›z. fiimdi gelece¤imizi güvence alt›na alabilmek amac›yla sürekli iyilefltirme çabalar›n›n ve iyi uygulamalar› paylaflman›n tam zaman›.

TS EN ISO/IEC 17021

AB-0034-YS

GÖRÜfi

Ekonomik büyüme için en önemli potansiyelimiz enerji verimlili¤i “Sürdürülebilir kalk›nma yaklafl›m› ile hem h›zl› büyümenin, hem de çevreyi koruman›n gerekli ve ayn› zamanda mümkün oldu¤unu her f›rsatta vurguluyor, bunun da yolunun, sadece cezai yapt›r›mlarla de¤il, uygun teflvik mekanizmalar›yla desteklenen temiz üretim tekniklerinden geçti¤ini düflünüyoruz.”

K Arzuhan Do¤an Yalç›nda¤ TÜS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan›

üreselleflen dünya piyasalar›nda makroekonomik politikalar›n tek bafl›na rekabet gücünü sa¤lamaya yeterli olamad›¤›, etkisini azaltsa da hala içinde bulundu¤umuz küresel ekonomik kriz ile art›k yads›nmaz bir gerçek haline geldi. Krizin ard›ndan yaflanan h›zl› de¤iflim ve bunun beraberinde gelen belirsizlik içinde kurulufllar›n varl›klar›n› koruyabilmeleri, dünyay› saran bu geliflmelere uyum sa¤layabilmelerine ba¤l›d›r. Art›k dünya piyasalar›nda rekabet etmek isteyen flirketler stratejilerini küresel bir temel üzerinde kurgulamak, kaynak ve üretim sistemlerini uluslararas› düzene adapte etmek zorundad›r. Bu nedenle, flirketlerde h›zla de¤iflen küresel koflullara çözüm üreten, sistemi önceden izleyen köklü de¤ifliklikler gözlemlenirken, uluslararas› iflbirli¤inin ve koordinasyonun, rekabet avantaj›n›n elde edilmesindeki en önemli etken oldu¤u görülüyor. Türkiye de kriz sonras›, önümüzdeki dönemde sürdürülebilir kalk›nma ilkeleri çerçevesinde oluflturulmufl yeni bir ekonomik düzende rekabet etmek durumunda kalacak. Küresel rekabette ayakta kalabilmek ve finansal de¤er yaratma becerisini artt›rmak için ça¤dafl yönetim yaklafl›mlar›n› uygu-

lamam›z; ulaflm›fl oldu¤umuz yaflam kalitesinin sürdürülebilirli¤i için kurumsal ve bireysel sorumluluklar›m›z› tan›mlayarak, çok paydafll› çözüm aray›fllar›na girmemiz gerekiyor. Yönetim anlay›fl›ndaki dönüflüm Ça¤dafl yönetim anlay›fl› ekonomik amaçlar› olan her türlü kurumun yat›r›m, kazanç, f›rsat, rekabet avantaj› ve büyüme kavramlar› aras›nda baflar›l› bir denge oluflturmay› hedefler. Yöneticilerin kurumlar›n keskin de¤iflim rüzgârlar›na karfl› mevcut konumlar›n› sa¤l›kl› bir flekilde korurken, risklerin de makul seviyelerde tutulmas›n› sa¤lamalar› önem tafl›yor. Ekonomide “Risk/Kazanç” dengesinin öneminden hareketle, kurumlara, risklerin bilindi¤i, iyi kurumsal risk yönetimi ile yönetildi¤i ve bu süreçten kurum için bir kazanç yarat›labildi¤i mesaj›n›n tüm kurum ve kurulufllara ulaflt›rmas› gerekir. Bu ba¤lamda bir flirketin vizyonu, k›sa ve uzun vadeli hedefleri ve planlar›n› oluflturmas› sebebiyle en önemli stratejik organ› olarak addedilen yönetim kurullar›n›n fleffafl›k, hesap verebilirlik, adillik ve sorumluluk olarak tan›mlad›¤›m›z kurumsal yönetim ilkeleri etraf›nda yap›lanmalar› ve faaliyet göstermeleri flirketlerde iyi kurumsal yöne-

timin hayata geçirilmesinde büyük önem tafl›yor. ‹yi kurumsal yönetim uygulamalar›n›n temelinde, yönetimde ve karar alma süreçlerinde nitelikli ve yetkin bireylerin görev almas› ve bu bireylerin her türlü ç›kar çat›flmas›ndan uzak ba¤›ms›z bir flekilde karar alabilmelerinin sa¤lanmas› yatar. ‹yi kurumsal yönetim uygulamalar›, siyasetten ticarete, flirket yönetiminden devlet yönetimine kadar ‘vekil-müvekkil’ iliflkisi olan her alanda geçerlidir. Çünkü bu ilkeler her alanda profesyonelli¤i, güçlü sosyal sorumluluk ve adalet duygusunu, dürüstlü¤ü, disiplini, fleffafl›¤›, eflitli¤i, ba¤›ms›zl›¤› ve hesap verebilirli¤i esas al›yor. fiirketlerin misyon ve vizyon bildirilerinde, flirketlerin sosyal paydafllara karfl› sorumluluklar› ve hedefleri ifade edilirken bu sorumluluklar›n ve hedeflerin yerine getirilmesindeki yol haritas›n›n temel prensipleri de belirtiliyor. Bu çerçevede, iyi kurumsal yönetim ilkelerinin hayata geçirilmesi sadece flirketlerin iyi yönetimi ya da finansman kaynaklar›na kolay eriflimlerini sa¤lamak aç›s›ndan de¤il ayr›ca ülkelerin ekonomik büyüme ve uluslararas› piyasalarda rekabet edilebilirliklerine katk›s› aç›s›nda da önem tafl›yor. Yukar›da say›lan tüm bileflenler bir araya getirildi¤inde 21. yüzy›l ekonomisinde iyi iflletmenin, amac› olan, üyeleri belli haklara sahip ve refah yaratan bir toplulu¤a dönüfltü¤üne flahit oluyoruz. Çevre, iklim de¤iflikli¤i ve ifl dünyas› Son dönemde küresel ekonomik krizin yan› s›ra y›llard›r süren plans›z sanayileflme, kentleflme ve h›zl› nüfus art›fl›na ba¤l› nedenlerle ekolojik bir kriz de yafl›yoruz. Bu ortamdan ülkemizin sürdürülebilir ekonomik, sosyal ve endüstriyel kalk›nma ivmesiyle ç›kmas› için çevre dostu üretim tek-

niklerinin ve teknolojilerinin gelifltirilmesi gerekiyor. Önümüzdeki dönemde rekabet gücümüzü art›rman›n en önemli metodu düflük karbonlu ekonomi modelinin benimsenmesidir. Böylece, bir yandan sektörlerin rekabet gücü art›r›larak ekonomik fayda sa¤lanacak öte taraftan da daha temiz bir dünyada yaflam standartlar›m›z yükselecektir. Bu yeni düzende ekonomik büyüme sürecinde, enerjide arz güvenli¤inin sa¤lanmas› ve iklim de¤iflikli¤i ile mücadele özel bir öneme haiz olacakt›r. Ülkelerin yeni yükümlülükler al-

mak durumunda kalaca¤› 2012 sonras› iklim rejiminde çevre dostu teknik ve teknolojilerin gelifltirilmesi ülkemiz sanayisi için bir rekabet avantaj› oluflturacakt›r. Bu çerçevede, gerek arz güvenli¤inin sa¤lanmas›, gerekse ekonomik büyüme için en önemli potansiyelimiz enerji verimlili¤idir. Dünyam›z› tehdit eden iklim de¤iflikli¤i, çevre kirlili¤i ve do¤al kaynaklar›n azalmas›na karfl› al›nmas› gereken önlemler, uluslararas› platformlarda en fazla tart›fl›lan konular›n bafl›nda geliyor. Art›k, her ülkenin baflta gelen sorumluluklar›ndan biri; büyüme ve geliflmeyi “sürdürülebilir” ve ekolojik aç›dan kabul edilebilir bir esasa dayand›rmakt›r. Bu çerçevede de top-

lumu oluflturan herkesin üzerine ciddi sorumluluklar düflüyor. Kalk›nmakta olan ülkelerde iklim de¤iflimi adaptasyon çal›flmalar› için ulusal politika enstrümanlar› yeni kalk›nma f›rsatlar› yaratabilecek, yeni ifl alanlar› ve istihdam imkân› önemli seviyelere ç›kabilecektir. Bu olanaklar›n araflt›r›lmas› ve tehditlerin f›rsatlara çevrilmesi için inovasyon ve temiz teknolojiler önümüzdeki dönemde emisyon azalt›m› için önem tafl›yor. Enerjinin tasarrufu ve verimli kullan›m›yla ilgili etkinlikler ve çal›flmalar, yeni ve yenilenebilir enerji teknoloji-

leriyle birlikte, Türkiye’nin yararlanabilece¤i politika araçlar›n›n ve teknolojik olanaklar›n bafl›nda geliyor. Bu alandaki kapasitemiz araflt›r›lmal› ve Ar-Ge faaliyetleri desteklenmelidir. TÜS‹AD olarak sürdürülebilir kalk›nma çerçevesinde, ifl dünyas›n›n öncelikleri ile çevresel ve sosyal sorumlulu¤un harmanlanmas› gerekti¤ine inan›yoruz. Sürdürülebilir kalk›nma yaklafl›m› ile hem h›zl› büyümenin, hem de çevreyi koruman›n gerekli ve ayn› zamanda mümkün oldu¤unu her f›rsatta vurguluyor, bunun da yolunun, sadece cezai yapt›r›mlarla de¤il, uygun teflvik mekanizmalar›yla desteklenen temiz üretim tekniklerinden geçti¤ini düflünüyoruz.

DOSYA

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

Dünya temiz enerji ile “sürdürülebilir” “Geçmiflte teknolojinin bilgisizce veya fütursuzca kullan›lmas› ekosistemde çok hasara yol açt›. Bugün gelinen noktada, eldeki veriler ve son yüzy›l›n bilgi birikimleri ile insanlar daha do¤ru kararlar alabilecek düzeye geldi. Sürdürülebilir topluma dönüflüm sürecinde ben teknolojiye inan›yorum. Do¤ru yönlendirme ile bilim ve teknoloji insanla tabiat›n dengeli flekilde beraber olabilece¤i ortam› yaratabilecek güçtedir. Ancak büyük sorun fludur: Bunu yapmak için dünyada görüfl birli¤i var m›?”

BD’nin Kaliforniya eyaletinde yaflayan Elektronik Mühendisi Dr. Bülent Baflol, kurucu orta¤› oldu¤u SoloPower flirketinde ince film günefl pilleri gelifltiriyor ve üretiyor. Hedefi ise güneflten elde edilen elektri¤in fosil kaynaklar› kullanarak elde edilen elektrikle ayn› maliyete getirilmesi… Benzer alternatifleri yaratabilecek güce sahip olan insano¤lunun bilgi ve birikimine inanan Baflol sürdürülebilirlik konusunda dünya insanlar›n›n karfl›s›ndaki engelin bu konu hakk›nda bir görüfl birli¤i olmamas›ndan kaynakland›¤›n› düflünüyor. Elektronik Mühendisi Dr. Bülent Baflol

Günefl pillerinin daha ucuza mal edilmesi için çal›flmalar›n› sürdüren Baflol, önümüzdeki befl y›l içinde maliyetlerin azalaca¤›n› söylüyor ve “sürdürülebilirlik” ile günefl pillerinden enerji elde etme yönteminin örtüfltü¤ünü belirtiyor. Bo¤aziçi Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra ABD’ye giden Baflol UCLA üniversitesinde doktora çal›flmalar›na bafll›yor. Bu esnada günefl pilleri ile tesadüfen tan›fl›yor. Baflol 1978-1984 y›llar› aras›nda günefl pillerini ucuza mal etmek için gelifltirmifl oldu¤u “Cadmium Telluride” (CdTe) bazl›

ince film teknolojisinin patentlerini alarak bir ilke imza at›yor. Bir y›l sonra ortaklar›yla beraber International Solar Electric Technology (ISET) flirketini kuruyor. 2004 y›l›nda Nanosolar adl› bir flirkete teknoloji lisans› veriyor ve kendisi de 2005 y›l›nda SoloPower adl› flirketi kurup “Copper Indium Gallium Diselenide” (CIGS) bazl› yeni bir günefl pili teknolojisi gelifltiriyor. SoloPower halen ABD’nin önde gelen “yüksek teknoloji” flirketlerinden biri olarak günefl pilleri gelifltirilmesi ve üretimi faaliyetlerine devam ediyor.

Sanayileflmenin çevreye verdi¤i zararlar›n› engellemek için tüm dünyada gelifltirilen Ar-Ge çal›flmalar›n› yeterli buluyor musunuz? Dünyada bilhassa 2000’li y›llarda bilim ve teknolojinin sürdürülebilir kalk›nman›n gerçeklefltirilmesinde önemli bir rol oynamas› gerekti¤i anlay›fl› yayg›nlaflt›. Hatta ‘Sürdürülebilirlik Bilimi’ ad› alt›nda yeni bir bilim dal› gelifltirildi, epeyce yol al›nd›. Sürdürülebilir topluma dönüflüm sürecinde ben teknolojiye inan›yorum. Do¤ru yönlendirme ile bilim ve teknoloji insanla tabiat›n dengeli flekilde beraber olabilece¤i ortam› yaratabilecek güçtedir. Ancak büyük sorun fludur: “Bunu yapmak için dünyada görüfl birli¤i var m›?” ‹nsanlardaki teknik bilgi ve birikimin sürdürülebilir kalk›nman›n önündeki engelleri kald›rabilecek güçte oldu¤una inan›yorum. Evet, geçmiflte teknolojinin bilgisizce veya fütursuzca kullan›lmas› ekosistemde çok hasara yol açt›. Ancak bugün itibari ile gelinen noktada eldeki veriler ve son yüzy›l›n bilgi birikimleri ile insanlar daha do¤ru kararlar alabilecek düzeye geldi. Ekolojik problemlerin oluflmas›na büyük katk›s› olan bilim ve teknoloji, bu problem-

lerin çözümünde ve ileride oluflabilecek problemlerin önlenmesinde de büyük rol oynayacakt›r. Geliflmifl ülkeleri etkileyen ekonomik kriz dünyada karbon sal›n›m›n› azaltt›. Ekonomik kriz olmadan sal›n›m›n düflürülmesini mümkün görüyor musunuz? Ekonomik kriz yüzünden karbon sal›n›m›n›n azalmas› dünya için bir f›rsat. Ancak ekonomik kriz beraberinde bu konuda birçok problemi de getiriyor. Küresel ›s›nman›n yavafllat›lmas› ve geriye döndürülmesi için dünya politikac›lar› bu negatif ekonomik iklimde üreticilere veya kamuya ilave masraf getirecek bir tak›m yeni kanun ve kurallar› geçirmek durumunda kalacaklar. Kyoto karfl›t› lobilerin bu süreci sessizce seyretmeleri beklenemez. ‹spanya’da günefl enerjisine verilen devlet deste¤i, ekonomik krizin bafl göstermesi ile 2009 y›l› bafl›nda neredeyse s›f›rland›. Karbon sal›n›m›n›n düflürülmesi problemi dünya devletlerinin üzerinde topluca anlaflaca¤› ve her ekonomik dalgalanmada her isteyen ülke taraf›ndan de¤ifltirilmeyecek protokoller yolu ile çözülmelidir.

Günefl pilleri ve ince film paneller hakk›nda “Günefl pilleri” veya “fotovoltaik piller”, yüzeyine gelen fotonlar›n (günefl ›fl›¤›) enerjisini do¤rudan elektri¤e dönüfltüren ve yar› iletken kullanan, yass› tabaka fleklindeki elektronik aletlerdir. ‹flleviyle alakal› olarak fotovoltaik piller, ‘solar panel’ ya da ‘günefl paneli’ olarak da adland›r›l›yor. Günes pilleri güneflten gelen termik enerjiyi toplayarak s›v›ya aktar›p su veya baflka s›v›lar› ›s›tan günefl enerjisi sistemlerinden tamamen farkl›d›r. Is›tmal› günefl enerjisi sistemlerinden farkl› olan günefl pillerinden elde edilen do¤rudan elektrik enerjisidir. Günefl pilleri kristal tabakal› ve ince film olmak üzere ikiye ayr›l›yor. Kristal tabakal› veya kal›n film olarak adland›r›lan pillerin yap›m›nda yar› iletken bir madde olarak bilinen silisyum kullan›l›yor. ‹nce filmlerin özellikleri ise flöyle: • CdTe (Cadmium Telluride), a-Si (amorf silicon) ve CIGS (Copper Indium Gallium Diselenide) olarak bilinen hammaddelerden yap›lan ince film teknolojiler kal›n filmlerden (kristalli filmler) takriben 100 kat daha incedir. • ‹nce filmden yap›lm›fl solar paneller örne¤in havan›n bulutlu oldu¤u zamanlarda gelen zay›f ›fl›¤›, kristalli kal›n panellere göre çok daha verimli biçimde elektri¤e dönüfltürebiliyorlar. • Bol ve sürekli günefl ›fl›¤› alan yerlerde oluflan yüksek s›cakl›kta daha verimli çal›flabiliyorlar. • Film tabakalar› ince oldu¤u için rulo halinde tafl›nabiliyor ve düflük maliyetlerde cam, metal ya da plastik folyo gibi yüzeylere rahatl›kla kaplanabiliyor.

DOSYA

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

Kurumsal yönetim ilkeleri sayesinde riskler öngörülebiliyor “2010’da yasalaflmas›n› bekledi¤imiz yeni Türk Ticaret Kanunu tasla¤› “Risklerin gözetimi ve denetim komitesi” anlay›fl› ile denetim ve risk sistemlerinin rolünü daha kritik hale getirecek. Sa¤l›kl› bir risk denetim sistemine gereksinim duyulmas› ve konuyu bilen insanlar›n komitelerde yer almalar›, do¤abilecek hatalar›n en aza indirilmesine olanak tan›yacakt›r.”

zberin d›fl›na ç›kmak zorunda kald›¤›m›z 2009 y›l›n›n son dönemine giriyoruz. Uluslararas› alanda yaflad›¤›m›z geliflmeler, birçok konuda oldu¤u gibi kurumsal yönetim alan›nda yeni düzenlemeler ile birlikte yeni bir anlay›fl› gündeme getirdi. Art›k risk yönetimi daha genifl bir uygulama alan›nda ele al›n›yor. Denetim ve iç kontrol sistemlerine yeni ifllevler yüklendi. Kurumsal yönetim düzenlemeleri ve uygulamalar› özellikle son y›llardaki geliflmelere bak›ld›¤›nda neredeyse “risk yönetimi” ve “denetim” konular›ndan ba¤›ms›z düflünülemez olmaya bafllad›. Böyle bir ortamda kurumsal yönetimden bahsetmek baz› çevrelerce gündem d›fl› gibi görünse de kriz dönemleri, bu konunun ciddi olarak ele al›nmas› konusunda kurulufllara önemli mesajlar ve f›rsatlar veriyor. Kurumsal yönetim, ifl süreçlerinde ve paydafllarla iliflkilerde; adillik, fleffafl›k, hesap verebilirlik ve sorumluluk yaklafl›m›yla iflletme faaliyetlerinin etkinlik ve verimlili¤ini, raporlama güvenilirli¤ini, düzenlemelere uygunlu¤unu, paydafllar›n hak ve ç›karlar›n›n korunmas›n› hedefler. Kurumsal yönetim ilkeleri; tan›m› ve iliflkileri birlikte de¤erlendirdi¤imizde, tüm paydafllar›n hak ve ç›karlar›n›n korundu¤u bir gü-

vence ortam›n› ülkemiz kurumlar›n›n adil, fleffaf, sorumlu ve hesap verebilir biçimde yönetilmelerini amaçlar. Günümüzde kurumsal yönetim ilkelerinin kapsam› özel sektörün d›fl›na taflarak kamu iktisadi teflebbüsleri, siyasi partiler, sivil toplum kurulufllar› ve spor kulüplerini de içine alan bir bütüne ulafl›yor. Daha yüksek standartlarda yönetim ihtiyac›n›n hayat›n her an›nda hissedildi¤i dünyam›zda kurumsal yönetim ilkeleri anahtar rolünü al›yor. 2010’da yasalaflmas›n› bekledi¤imiz yeni Türk Ticaret Kanunu tasla¤› “Risklerin gözetimi ve denetim komitesi” anlay›fl› ile bu anlamda ilkelere ve standartlara ba¤l› olarak denetim ve

Yap› Kredi Yönetim Kurulu Baflkan› Tayfun Bayaz›t

risk sistemlerinin rolünü daha da kritik hale getirecek. Bu rol, güvence sa¤lamak ve dan›flmanl›k olmak üzere iki ana bafll›k alt›nda incelenebilir. Yönetim kurulu aç›s›ndan de¤erlendirildi¤inde “güvence” bir bak›ma üretilen mali tablolar›n güvenilir olmas›ndan, “dan›flmanl›k görevi” ise iflletmeler için gelece¤e dair stratejik bir ortak olarak davranmas›ndan kaynaklan›yor. Sa¤l›kl› bir risk denetim sistemine gereksinim duyulmas› ve konuyu bilen insanlar›n komitelerde yer almalar›, bu kavram hayata geçirilmeye çal›fl›l›rken do¤abilecek hatalar›n en aza indirilmesine olanak tan›yacakt›r. Yönetim kurullar›na güvence sa¤layan ve ayn› zamanda iflletmeler için stratejik dan›flmanl›k rolü üstlenen risk yönetimi, kurumsal yönetim kalitesini ve süreklili¤ini sa¤lamak için kullan›lan en güçlü araçlardan biri. Buna ba¤l› olarak kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde oluflturulmufl yönetimlere sahip kurulufllar riskleri öngörebiliyor ve çokseslili¤in getirdi¤i avantajlar› kullanabiliyor. Sürdürülebilir kalk›nman›n vazgeçilmez unsurlar›ndan biri olan kurumsal yönetim ilkelerinin ülkemizde tan›nmas›, benimsenmesi ve en iyi uygulamalar› ile hayata geçirilmesi yönündeki çabalar›m›z› kuvvetlendirmeliyiz.

DOSYA

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

Finansal krizin çözümü, yönetim kalitesinin art›r›lmas›nda yat›yor Finansal krizin, son 20 y›ld›r yönetim sürecini iyilefltirmek için gösterilen geliflimi olumsuz etkilememesi gerekiyor. 1990’larda ana fikir, devletin ekonomideki rolünü azaltmakt›. Ancak, sa¤l›k, güvenlik ve çevre koruma standartlar›n›n belirlenmesi için devletin gücünü ortaya koymas› gerekiyordu. Düzenlemelerin say›s› artt›, kald›r›lmalar›, sürecin iyilefltirilmesi veya daha iyi düzenlemeler getirilmesi yönünde bir e¤ilim olufltu. OECD ülkeleri aras›nda son y›llarda, politika gelifltirmeye ve düzenlemeler haz›rlamaya yönelik olarak kurumsal yap›lar›n sürekli gelifltirilmesi fikri yay›ld›.

üresel finansal kriz, ülkeleri pek çok ekonomik, sosyal ve politik zorlukla karfl› karfl›ya b›rakt›. Özellikle finans sektörünün toparlanmas› konusunda sorun yaflan›yor. Ancak afl›lmas› gereken zorluklar yaln›zca finansal piyasalar› ilgilendirmiyor. Çal›flanlar›n sosyal güvenli¤ini azaltmadan iflgücü piyasalar›nda yeni istihdam yaratmak gerekiyor. Çevrenin korunmas›na dönük düzenlemeleri ifl dünyas› ile birlikte hayata geçirme gere¤i bulunuyor. Tüketicileri korumaya dönük standartlar ile piyasalar›n liberallefltirilmesi aras›nda denge kurmaya gerek görülüyor.

Edward Donelan - Ekonomik ‹flbirli¤i ve Kalk›nma Örgütü (OECD) Bafl Yöneticisi

Finans sektöründe yönetim kalitesinin iyilefltirilmesine dönük öncelikler Finans sektörünün son bir y›ldaki en büyük ihtiyac› yönetim kalitesini art›rmaya dönük çal›flmalar konusunda oldu. Sektörde ortaya ç›kan aksakl›klar flunlard›: • Fon ak›fl›nda uluslararas› koordinasyon eksikli¤i, • Bankalar›n ayr›nt›l› ve ileriye dö-

nük denetlenmesinde eksiklik, • Karmafl›k türev ürünlerin geliflimi ve sonuçlar›na iliflkin vizyon eksikli¤i, • Bankalar ile bankalar› denetleyen yetkili kurumlar›n hayati derecede önemli olan risk yönetiminde gösterdikleri basiretsizlik, • ‘Piyasan›n’ kendi dengesizliklerini giderme kapasitesine olan yüksek inanç. Yasa koyucular, halen bu sorunlar›n hepsi ile u¤rafl›yor. Kredilendirme ve sektörün geliflimini olumsuz etkileyecek s›n›rlamalar koymadan, bu eksiklerin tümünü birden giderecek, yeni bir yasal rejim gelifltirmenin yollar›n› ar›yorlar. Bunlarla birlikte, baz› bankalara sermaye aktar›m›, düflük faiz oranlar›n›n sabit tutulmas› ve daha fazla istikrars›zl›k yaflanmamas›n› sa¤lamak gibi görevler de yasa koyucular› bekliyor. Mevcut e¤ilimler Finansal krizin, son 20 y›ld›r yönetim sürecini iyilefltirmek için gösterilen, yavafl ama istikrarl› geliflimi olumsuz

etkilenmemesi gerekiyor. ‹dari reformlar› odak noktas›na yerlefltiren bu e¤ilim 1990’larda bafllad›.” O zamanki ana fikir, devletin ekonomideki rolünü azaltmakt›. Bu yaklafl›ma göre devletin piyasaya müdahalesinin azalt›lmas›yla devlet küçülecek ve böylece devletin vatandafllar›na olan yükü azalt›lacakt›. Ancak, sa¤l›k, güvenlik ve çevre koruma standartlar›n›n belirlenmesi için devletin gücünü ortaya koymas› gerekiyordu. Örne¤in, ‹ngiltere’de finansal hizmet sunan piyasalar daha fazla yönetmeli¤e ihtiyaç duydu. Ayn› gereksinim ABD’deki ‘liberal’ telekomünikasyon sektöründe de ortaya ç›kt›.

Sürekli geliflim Sonuç olarak, düzenlemelerin say›s› artt›. Düzenlemelerin kald›r›lmas› de¤il, sürecin iyilefltirilmesi veya daha iyi düzenlemeler getirilmesi yönünde bir e¤ilim olufltu. OECD ülkeleri aras›nda, son y›llarda, politika gelifltirmeye ve düzenlemeler haz›rlamaya yönelik olarak kurumsal yap›lar›n sürekli gelifltirilmesi fikri yay›ld›. Sürekli iyilefltirme sürecine en iyi örnek olarak Avrupa Birli¤i’nin (AB) hayata geçirdi¤i politikalardaki ilerlemeyi gösterebiliriz. AB’nin ‘Kaliteli Yönetim’ Politikas› AB’nin kaliteli yönetim politikas›, Lizbon Gündemi’nin (Avrupa Birli¤i’ni 2012 y›l› itibariyle dünyan›n en rekabetçi ekonomisi yapma plan›) bir yan ürünüydü. AB, iflçiler ve tüketiciler için standartlar› belirlemek ve serbest piyasan›n iflleyifli aras›nda denge kurmak üzere daha kaliteli bir yönetim politikas› gelifltirdi. AB, yasal düzenlemelerin kalitesini artt›rman›n yolunun, bunlar›n gelifltirilmesinde kullan›lan sürecin kalitesini artt›rmaktan geçti¤ine inan›yordu. Süreçte sa¤lanan geliflim, AB’nin kurumlar› ile AB’ye üye devletlerde aç›kça görülüyor. Yönetim politikas›n›n kalitesini art›rma sürecinde flu yöntemler kullan›l›yor: • Etki de¤erlendirme, • Farkl› görüflleri dikkate alma, dan›flma, • Yönetim süreçlerinin basitlefltirilmesi,

• Yönetim üzerindeki yüklerin ölçülmesi ve bunlar›n azalt›lmas›. Gelece¤in e¤ilimleri OECD ve Avrupa Komisyonu gibi kurumlarca etki de¤erlendirme yönteminin benimsenmesi yeni politika ve düzenlemelerin fayda ve maliyetleri konusuna dikkat çekmifltir. Gelecek 5-10 y›l içinde neler olabilece¤ini flu flekilde tahmin edebiliriz: Yeni politika ve düzenlemelerin getirece¤i fayda ve maliyetler hakk›nda bilinçli, yeni kuflak politikac›lar yetiflecektir. Bununla birlikte, söz konusu fayda ve maliyetler konusu her zaman dikkate al›nacakt›r. Düzenlemeler, her dönemde toplumdaki baz› gruplar›n ç›karlar›n› korumak için getirilmifltir. Ümidim yeni düzenlemelerin geçmiflte yap›lan hatalar›n önüne geçilmesini sa¤lamas›d›r. ‹letiflim teknolojilerindeki h›zl› ilerleme, hükümetler ile vatandafllar aras›nda daha genifl bir diyalog kurulmas›na yard›mc› olacakt›r. Bu diyalog ortam›, yönetmeliklere uyum sa¤lama düzeyini ve yönetim kalitesini artt›racak; bununla birlikte yetersiz planm›fl ve düflük kalitedeki yönetmeliklerin devre d›fl› b›rak›lmas›n› sa¤layacakt›r. ‹sveç, AB Dönem Baflkanl›¤› s›ras›nda ifl dünyas› için daha kaliteli düzenlemeler yapm›flt›r. AB Komisyonu Baflkan› Jose Manuel Barosso, bir sonraki Komisyon’un direktifleri konusunda 2009’un Eylül ay›nda yay›nlad›¤› politik talimatlar›nda, ifl dünyas› üzerindeki idari yüklerin yüzde 25 azalt›lmas› girifliminden daha fazlas›n›n yap›lmas› gerekti¤ini ortaya koymufltur. Komisyon, yasalar›n basitlefltirilmesi yolu ile ifl dünyas› üzerindeki idari yükleri 40 milyar Euro azaltacak süreç için önerilerini sunmufltur.

DOSYA

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

Küresel baflar› sürdürülebilir kalk›nma anlay›fl›ndan geçiyor “Sorunlar› kal›c› çözümleyerek küresel baflar›ya ulaflmak ve daha iyi yaflam kalitesi için çevrenin etkili korunmas›, do¤al kaynaklar›n bilinçli ve verimli kullan›m› bir zorunluluktur. Ülke ekonomilerinin ve bu ekonomileri oluflturan tüm kurulufllar›n, sürdürülebilir küresel baflar› için, sürdürülebilir rekabet gücü yan›nda sürdürülebilir kalk›nma alan›nda da baflar›l› olmalar› gerekiyor.”

üresel rekabet, bilginin yan› s›ra do¤ru tan›mlanm›fl stratejilerle uyumlu olarak eyleme geçmeyi gerektiriyor. Tüm dünya, serbest ticaret bloklar›, internet siteleri, üretim ve hizmet flirketlerinin zincirleri arac›l›¤›yla birlefliyor. Türkiye farkl› niteliklerde, önemli sermaye hareketlerinin görüldü¤ü ülkelerden biri haline geldi. Çokuluslu flirketlerin Türkiye’ye yapm›fl olduklar› yat›r›mlar art›yor. Bu uluslararas› konjonktürde, geliflmekte olan ülkelerin ekonomileri, yaflayabilmek için geliflebilmek zorunda. Sürdürülebilir kalk›nma anlay›fl›n›n temeli “fiimdiki ve gelecek nesillerdeki toplumsal katmanlar›n tümü için daha iyi bir “yaflam kalitesi” idealidir. Bu ideale eriflmek için dört temel amac›n efl zamanl› gerçeklefltirilmesi gereklidir. Bu amaçlar; herkesin ihtiyaçlar›n› karfl›layan sosyal kalk›nma, çevrenin etkili korunmas›, do¤al kaynaklar›n bilinçli ve verimli kullan›m›, yüksek ve istikrarl› ekonomik kalk›nma ve istihdam sa¤lanmas›d›r. Bu amaçlar do¤rultusunda hükümetlerin uymas› gereken ilkelerin bafl›nda insan odakl› olmak, aç›k ve destekleyici bir ekonomik sistem kurmak, yoksulluk ve sosyal d›fllama ile savaflmak, çevresel k›s›tlamalara uymak, önleyici

önlemleri almak, bilimsel bilgiyi kullanmak, fleffafl›k, bilginin paylafl›lmas› ve adalete eriflim, kirletenin bedel ödemesi olmak üzere farkl› bafll›klar alt›nda toplan›yor. Tüm bu bafll›k ve ilkeler eflli¤inde ülke ekonomilerinin ve bu ekonomileri oluflturan tüm kurulufllar›n, sürdürülebilir küresel baflar› için, sürdürülebilir rekabet gücü yan›nda sürdürülebilir kalk›nma alan›nda da baflar›l› olmalar› gerekiyor. Niçin sürdürülebilir kalk›nmaya gerek var? Gelece¤in kalk›nmas›nda geçmiflin modeli uygulanamaz. Dünya nüfusunun 2050’de 10 milyara ulaflmas› bekleniyor. Dünyada enerjinin yüzde

Sami Erol KalDer Yönetim Kurulu Üyesi

90’›n›n fosil yak›tlardan elde edilmesi nedeniyle s›cakl›k art›fl› paralelinde afl›r› iklim de¤ifliklikleri ekonomik, sosyal ve çevre ortamlar›n›n dengelerini bozmakta ve insan sa¤l›¤›n› olumsuz yönde etkilemektedir. Bilimsel hesaplamalar, sera gaz› etkisiyle dünya ortalama s›cakl›¤›n›n dünyan›n oluflumundan bu güne kadar 33 derece artt›¤›n› göstermektedir. Enerji üretim ve tüketim modelleri de¤ifltirilmezse 21. yüzy›lda oluflacak karbondioksit emisyonu, dünya s›cakl›¤›n› son 10 bin senede yaflanan art›fl kadar yükseltecektir. 2020’ye kadar yüzde 65 artacak olan enerji üretimi için çevreci enerji yöntemlerinin ve daha az zararl› enerji kaynaklar›n›n gelifltirilmesinden baflka ç›k›fl yolu yoktur. S›cakl›k ve afl›r› hava flartlar› gibi dünya iklimindeki de¤ifliklikler ekonomik, sosyal ve çevre ortamlar›n›n dengelerini bozarak insan sa¤l›¤›n› olumsuz etkiliyor. Küreselleflmenin ekonomik ve sosyal boyutlar›n›n ne kadar önemli etkilere yol açaca¤› ortadad›r. Bütün bu geliflmelere karfl›n, gelecek nesillerin tümü için çevrenin korunmas› sürdürülebilir kalk›nma fikrinin temel amac›d›r. Sorunlar› kal›c› çözümleyerek küresel baflar›ya ulaflmak ve daha iyi yaflam kalitesi için çevrenin etkili korunmas›, do¤al kaynaklar›n bilinçli ve verimli kullan›m› bir zorunluluktur.

DOSYA

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

"Kültür ve bilinç artt›kça, sürdürülebilir topluma dönüflüm mümkün olacakt›r" ‹fl Dünyas› ve Sürdürülebilir Kalk›nma Derne¤i Baflkan› Mehmet Göçmen sürdürülebilir topluma dönüflüm sürecinde “insana” güveniyor. Fark›ndal›k yaratarak oluflacak kültürel de¤iflim sayesinde yol al›naca¤›n› söyleyen Göçmen do¤al kaynaklar›n k›s›tl›l›¤›ndan do¤abilecek sorunlara karfl› önlem al›nmas› gerekti¤ini savunuyor.

ünya üzerinde insan gücü ile do¤al kaynaklar›n önemi ve bunlar›n korunmas› gereklili¤i 20. yüzy›l›n son yar›s›nda kabul görmeye bafllad›. Ekonominin bafllang›ç dönemlerinde bu tarz bir fark›ndal›k ve kriter olmad›¤› için, insan ve çevresel kaynaklar›n her zaman istenilen kalitede bulunaca¤› varsay›l›yordu. H›zla tüketilen bu kaynaklar bugün s›n›r noktas›na ulaflt›.

‹fl Dünyas› ve Sürdürülebilir Kalk›nma Derne¤i Baflkan› Mehmet Göçmen

‹fl Dünyas› ve Sürdürülebilir Kalk›nma Derne¤i Baflkan› ve Sabanc› Holding ‹nsan Kaynaklar› Grubu ve Çimento Grup Baflkan› Mehmet Göçmen dünyada mevcut do¤al kaynaklar›n yeterince korunamad›¤›n› belirtiyor. Yaklafl›k 20 y›ld›r çevre ve insan gücü konusunda ciddi önlemler al›nmaya baflland›¤›n› ifade eden Göçmen, buna ra¤men 2050’de bu kaynaklar›n sa¤l›kl› ve yeterli miktarda olaca¤›n›n güvence alt›na al›namad›¤›n› hat›rlat›yor. ‹nsan›n do¤al kaynaklara muhtaç oldu¤unu ifade eden Göçmen insano¤lunun yaflamas› için bu kaynaklar›n sürdürülebilir olmas› gerekti¤inin alt›n› çiziyor. Sürdürülebilirlik konusunda Türkiye’de yap›lan çal›flmalar yeterli dü-

zeye geldi mi? Yoksa hala örne¤in çevre duyarl›l›¤› yeni bir kavram olarak m› kabul ediliyor? Türkiye’de yap›lan çal›flmalar›n çok yeterli oldu¤unu söyleyebilmek biraz zor. Bu çal›flmalar fark›ndal›k ve kültürel bir geliflim gerektiriyor. Türk insan› olarak alg› ve e¤itimlerimiz biraz da deneyim a¤›rl›kl› oldu¤u için bu çal›flmalar yavafl ilerliyor. Ülke olarak çevresel kaynaklar aç›s›ndan ciddi sorunlar yaflamadan kendimizi bu de¤iflime uydurabilmemiz çok da kolay olamayabiliyor. Konuyu uluslararas› kaynaklardan takip eden yabanc› kurumlar ve kurumsal büyük firmalar mevcut tehdidin fark›nda olduklar› için onlar aç›s›ndan çevreye duyarl›l›k yeni bir kavram de¤ildir. Dünyada “yaflamaya devam edebilmek” için bu duyarl›l›¤a sahip olmak gerekiyor. Sürdürülebilir topluma dönüflüm için öncelikle o toplumda hangi özelliklerin bulunmas› gerekiyor? Bu süreçte “insan gücünün” ve ifl dünyas›n›n yerini nas›l konumland›r›yorsunuz? Bu sorunun cevab› ülkeden ülkeye de¤iflir. Temel al›nan bilgi taban›, mevcut çevresel ve ekonomik flartlar, paydafllar›n konumu ve sinerjisi burada de¤iflimi sunan kriterlerdir. Sür-

dürülebilirlik; toplum, çevre ve ekonomi olmak üzere üç ana temele oturuyor. Bence bu noktada insan›n yaln›zca gücü de¤il, tümden “yeri” vazgeçilmez öncelikte bulunuyor. Zira kiflilerin kültür ve bilinç seviyesi artt›kça, sürdürülebilir bir topluma dönüflmek mümkün olacakt›r. Çünkü yap›lmas› gerekenleri gerçeklefltiren insan›n ta kendisidir. Toplumda bu üç temel ile en çok iç içe olan, ekonomiyi yaratan, yaflatan ve büyüten ise ifl dünyas›d›r. Ancak ifl dünyas› bir o kadar da çevresel ve toplumsal etki yaratabilir. Çünkü bu kaynaklar› tüketmek mecburiyetindeler. Kendi kurumsal sürdürülebilirlikleri de bu kriterlerden geçti¤i için, buradaki dengeyi do¤ru kurmak, ifl modellerini bu temeli destekleyecek flekilde oturtabilmek çok önemlidir. Kamu otoritelerinin de gerekli ortam› destekleyici altyap›y› kurmak ve flirketlere yol açmak gibi bir rolü olmal›. Kaynaklar›n k›s›tl› oldu¤u dünyada bu nedenle ç›kabilecek her türlü anlaflmazl›¤› giderebilmek, ülke haklar›n› savunmak ve önlem almak hükümetlerin görevleri aras›ndad›r. Bu paydafllar› takiben, sivil toplum örgütleri, akademisyenler ve di¤er uluslararas› kurumlar gerçeklefltirilmek istenen çal›flmalar hakk›nda toplumu bilgilendirilmeli ve kat›l›mc›l›¤› desteklemelidir. K›sacas›, herkese bir görev düflüyor. Dünyam›z Do¤u-Bat› ya da KuzeyGüney olmak üzere politik ya da ekonomik aç›lardan kutuplara ayr›labiliyor. Tüm dünya ülkeleri aras›nda, adil ticaret anlay›fl› ya da çevreci duyarl›l›k ad›na yap›lan uluslararas› çal›flmalar›n, her ülke için yeterince adil sonuçlar do¤urdu¤unu düflünüyor musunuz? Geliflmifl ve geliflmekte olan ülkelerle az geliflmifl hatta geri kalm›fl ülkeleri dengeye getirebilmek için zaman ve karfl›l›kl› iflbirli¤i gerekiyor. UNDP taraf›ndan takibi yap›lan 2015 Milenyum Geliflim Hedefleri de asl›nda

bu dengeyi oluflturmaya yard›m etmek içindir. Ama bu hedeflerin baz›lar›n›n 2015 itibari ile istenilen noktaya gelemeyece¤i de kesinleflti. Bu nedenle dengenin oluflturulmas› k›sa vadede çok mümkün gözükmüyor.

¤iflime zorluyor. Süreç yenilikçi yaklafl›mlar› yan›nda sürüklüyor ve teknoloji ön plana ç›k›yor. Kurumlardan bireylere kadar bir tak›m yasal s›n›rland›rmalar› beraberinde getiriyor. Bu de¤iflim alanlar›n› iyi izleyip önceden görebilmek ve önlem alabilmek gerek.

Kyoto Protokolü’nün sona ermesiyle bafllayacak süreçte hangi önlemleri almak ve sonras›nda neler yapmak gerekiyor? 2012 öncesinde bu süreci daha dengeli ve belirli k›lmak için baz› çal›flmalar yap›l›yor. Yani protokolün bitmesi ile yeni bir anlaflma gündemde yer alacak ve muhtemelen benzer veya belki daha iyi yap›land›r›lm›fl

Geliflmifl ülkeleri etkileyen ekonomik kriz dünyada karbon sal›n›m›n› azaltt›. Bu konuda kriz sonras› için öngörüleriniz nelerdir? Küresel finansal krizle tetiklenen yeniden oluflum süreci kaç›n›lmaz olarak bir dizi köklü de¤iflimi getirecektir. Öncelikle, tüketici beklentile-

flartlar içerecek. fiu an tüm dünya ülkeleri bu flartlar› kendi ç›karlar›na göre belirlemek için ev ödevlerini yap›yorlar. Bu beklentiler Aral›k ay›nda Kopenhag’da gerçekleflecek COP15 toplant›s›nda bir yap›ya oturtulacak. Ama beklenti -baz› sektörler ön planda olmak üzere- her alanda emisyon oranlar›n› azaltmak, daha çevreci üretim ve hizmet yap›s›na geçebilmek yönünde. Bu durum özellikle üretim yapan kurumlardan bafllamak üzere tüm ifl yapma flekillerini yak›ndan ilgilendiriyor ve de-

ri ve talep geçmifl dönemdeki gibi olmayacakt›r. Ancak kriz sonras› daha çok regülasyon içermesi beklenen küresel düzende, baz› sektörlerde yaflanan mevcut sorunlar›n afl›lmas› da çevreci yaklafl›mlara ba¤l› olacakt›r. Çünkü varl›¤›m›z› sürdürmek için büyük oranda yine temiz enerjilere ve çevre dostu ürünlere ihtiyaç duyaca¤›z. Çok h›zl› olmasa da bu geçifli sa¤lamak mümkün olacak. fiimdiden haz›r olan kurum ve ülkeler daha avantajl› konumda olacaklar tabii ki…

DOSYA

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

‹zmir ‹NOV‹Z sayesinde uluslararas› Ar-Ge merkezi olacak Bir sivil toplum hareketinin sonucu olarak ‹NOV‹Z (‹novasyon ‹zmir) “Sa¤l›k için ‹zmir” temas›yla bafllat›ld›. Türk Amerikan Bilim ‹nsanlar› ve Akademisyenleri Derne¤i'nin deste¤i ile Ege Üniversitesi'nin önderli¤inde kurulan ‹NOV‹Z platformu sayesinde, ‹zmir uluslararas› Ar-Ge cazibe merkezi olacak.

ürk Amerikan Bilim ‹nsanlar› ve Akademisyenleri Derne¤i (TASSA) ve Ege Üniversitesi'nin önderli¤inde, Dokuz Eylül Üniversitesi, ‹zmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü bir araya geldi ve yeni bir iflbirli¤ine imza atarak ‹NOV‹Z Platformunu oluflturdu.

TASSA Baflkan› Prof. Banu Onaral

Bu iflbirli¤inin temelleri ‹zmir'de bulunan Biyomedikal Teknolojiler Sanayi ve Üretim sektörünü desteklemek amac›yla 9 Eylül 2009’da ortak iflbirli¤i protokolü ile at›ld›. Tüm ortaklar›n katk›lar› ile oluflturulan ve "Sa¤l›k için ‹zmir" temas› ile bafllat›lan bu platform kapsam›nda Ege Serbest Bölgesi (ESBAfi)''ta TASSA üyelerinin de rahatça çal›flma yapabilecekleri bir Ar-Ge Merkezi kurulacak. Bu kapsamda yurt d›fl›nda bulunan bilim insanlar› platform çal›flmalar›na dâhil edilecek, ortak yüksek lisans ve doktora programlar› oluflturulacak. Giriflimin önderlerinden TASSA Baflkan› Prof. Banu Onaral sivil toplum kurulufllar›n›n bu gibi oluflumlarda ön ayak olmas› gerekti¤ini vurguluyor. Görüfl ve güç birli¤i sa¤lanmas›

halinde Türkiye’nin sürdürülebilir bilim alan›nda h›zl› bir büyüme yakalayaca¤›n› ifade eden Onaral, tek gerekenin “art›k eyleme geçmek” oldu¤unu belirtiyor. Bu proje ile hedefleriniz nelerdir? Özellikle yurt d›fl›ndaki Türk bilim insanlar›n› ‹zmir'e getirmeyi amaçl›yoruz. Platform çal›flmalar› kapsam›nda Ege Bölgesi Sanayi Odas›'n›n mekân› ESBAfi'ta TASSA üyelerinin de rahatça çal›flma yapabilecekleri bir Ar-Ge ünitesi kurulacak. ‹NOVERSITE (Ar-Ge ile Bütünleflmifl ‹leri E¤itim A¤›) ‹NOVAKENT (Ar-Ge Bölgesi) ‹NOVATEK (Bilim ve Teknoloji Park›) olmak üzere üç basamaktan oluflan ‹NOV‹Z'i, üniversitelerin bilimsel ve akademik deneyimleri ile birlefltirerek ‹zmir için yeni bir aç›l›m yaratmak amac›yla bafllatt›k. Bu protokol ile sanayicinin beklentisine uygun programlar ve Ar-Ge çal›flmalar›, iflbirli¤i içerisinde hayata geçirilecek. Böyle bir platform Türkiye’de ilk defa oluflturuluyor. Bu sebepten bizim için oldukça büyük anlam ve önem tafl›yor. Bir Sivil Toplum Örgütü olarak TASSA'n›n bu organizasyonu

desteklemesi bilim dünyas› için oldukça büyük bir baflar›d›r. Türkiye’de sürdürülebilir bilim ad›na at›lan bu önemli ad›m daha baflka çal›flmalar için yol gösterici olacakt›r. ‹novasyonun sürdürülebilir topluma dönüflüm sürecindeki rolü nedir? Bugün toplumsal kalk›nman›n bilgiye ve bilime dayal› oldu¤unu, buna ba¤l› olarak geliflmenin ve sürdürülebilir topluma dönüflümün yeni çözümlerle gerçekleflece¤ini kabul ediyoruz. Sürdürülebilir olmak için her kesimin geliflmesi gerekiyor. Yenileflim ve sürdürülebilirlik birbirini tamamlayan konulard›r. Bu sebepten ayr› düflünülemez. Ancak yenileflebildi¤iniz zaman sürdürülebilir topluma dönüflebilirsiniz. Bunu gerçeklefltirebilmek için de bilim ve teknolojiyi çok iyi anlayan giriflimci ruhlu at›lgan kiflilerin artmas› gerekiyor. Bu dönüflümün sürecinde nas›l bir örgütlenme gerekiyor? Bu dönüflüm ve kalk›nma hareketi tabandan gelmeli, toplumun her kesiminin bu süreç içinde olmas› gerekiyor. Sadece Ar-Ge bölümlerinden ya da endüstri sahiplerinden bahsetmiyoruz. Ayn› zamanda toplumsal bir hareketten, ailelerden, ilkokul ö¤retmenleri, bu nesli yetifltirebilecek insanlardan bahsediyoruz. Önce onlar›n bu dönüflümde yerlerini almas› gerekiyor. Öte yandan sektörlerin liderleri bir araya gelerek sorunlar› tart›flmal›d›r. Ayr›ca sivil toplum kurulufllar› ile beraber siyasi iradenin de bu konuyu desteklemesi gerekiyor. STK’lar sizce yeterince çal›fl›yor mu? Sivil toplum kurulufllar›n›n görevi özel sektör ile akademik camian›n boflluklar›n› doldurmakla bafll›yor. Bu do¤rultuda altyap›lar›n› da her geçen gün gelifltiriyorlar. Çal›flkan insanlar›n birbirini buldu¤u bu kurulufllar, yeterince çal›fl›yor ve proje üretiyor.

STK önderli¤inde gerçekleflen baflar›lara bir örnek vermek gerekirse hiç flüphesiz Eskiflehir’den bahsedilebilir. Sanayi Ar-Ge’si ile bütünleflmifl “ileri e¤itim” anlay›fl›n› uzun zaman önce hayata geçiren Eskiflehir’de bugün seramik ve malzeme sektörünün 17 büyük firmas›n›n Ar-Ge bölümleri bulunuyor. Bu örnekteki gibi toplumun örgütlenmesiyle, gerek kamu gerek özel sektör, gerek yerel yönetimler aras›nda çeflitli paydafll›klar kurularak kollar› s›vamak, iflin bafl›na geçmek gerekiyor. STK’lar toplum ç›kar›n› düflünür, tarafs›zd›r. Belli bir kuruluflun sözcüsü de¤ildir. Bu do¤rultuda her aç›dan ayn› misyonlara sahip olan gruplar›n bir arada çal›flmalar› gerekiyor. Konuflmak yerine STK’lara kat›l›p eyleme geçmek gerekiyor. Türkiye’de söylem ve eylemden bahsetmek gerekirse sizi en çok rahats›z eden nedir? Türkiye’de sürekli söylem var, eylem yok. Herkes konufluyor ama herkes riske girip kollar›n› s›vam›yor. Oysa bilim toplumuna dönüflebilmek, sürdürülebilir bilimi oluflturmak, ard›ndan sürdürülebilir topluma dönüflebilmek için beraber ya da bireysel de olsa ifl yapmak gerekiyor. Konuflmak yerine çal›flal›m. STK’lara destek verelim. Ben her zaman arkam›zdaki itici gücü görme taraftar›y›m. Bu sebepten engellerden de¤il kapasitelerden konuflmay› tercih ederim. Türkiye’nin sahip oldu¤u genç nüfus Ar-Ge ve teknolojide ilerleme konusunda itici rol oynuyor. Çeflitli baflar› öykülerinden bahsediyoruz. Bu öykülerden yola ç›karak bir iflin yap›labilir oldu¤unu ispatlayabiliriz. Buna inanan insanlar konuflmak yerine çal›flmay› tercih edecektir. Böylece var olan kapasiteyi harekete geçirebiliriz. Sonras›nda engeller birer birer yol olur. ‹stanbul 2010 Kültür Baflkenti olacak. Bundan faydalanmal›y›z. Türkiye’nin güçlü jeopolitik konumunu de¤erlendirmeliyiz. Art›k eyleme geçmeliyiz.

‹NOV‹Z kapsam›nda neler yap›lacak? • Oluflturulacak Ar-Ge Merkezi'nde üniversiteler taraf›ndan sat›n al›nmas› maddi aç›dan güç olan cihazlar temin edilerek araflt›rmac›lar›n hizmetine sunulacak. • ‹zmir'de uluslararas› bilim insanlar›n›n rahatl›kla çal›flabilecekleri bir Ar-Ge cazibe merkezi yarat›lacak. • ‹zmirli araflt›rmac›lar ve TASSA'dan gelecek Türk veya ABD kökenli bilim adamlar› bölge üniversiteleri ile iflbirli¤i içinde araflt›rmalar›n› sürdürebilecek. Bu do¤rultuda yüksek lisans ve doktora programlar› oluflturulacak. • Alt yap› ve insan kaynaklar› taraf›ndan zenginleflen bölgede biyomedikal sektörünün kümelenmesi sa¤lanacak.

Misyon • Teknoloji ve bilgi transferine ortam sa¤lamak • E¤itim ve ö¤retim f›rsatlar› oluflturmak • Pazara girifl faaliyetlerine destek olmak

Vizyon • ‹lgili alanlarda faaliyet gösteren akademik kurumlar aras›nda iletiflim platformu oluflturmak • Sanayi ile akademi aras›ndaki iflbirli¤ini artt›rmak • Sosyoekonomik aç›dan sektörel kümeleflmeyi tetikleyerek performans› artt›rmak ve sektördeki bilgi, beceri ve yetkinli¤in yo¤unlaflmas›n› sa¤lamak

DOSYA

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

“Avrupa’n›n Do¤u Asya’dan ö¤renece¤i çok fley var” “Yeni Dünya düzeni, çok merkezli bir yap›ya sahip. Amerika ve Asya’da, Avrupa kadar güçlü ve hatta Avrupa’dan daha güçlü güç merkezleri bulunuyor. Avrupa hayat›na nüfuz eden manevi enerjiler, eskiden kendilerini Avrupa’ya göre modelleyen bölgelerinden geliyor. Avrupa’da uygulanan e¤itim sistemlerinin, Do¤u Asya’n›n h›zla geliflen sanayi devletlerinden ö¤renecekleri çok fley var.”

960’larda Avrupa E¤itimi Sistemi’nde okutulan kitaplar yaln›zca Avrupa ile ilgili olup, Avrupa otonom ve kendi kendine yeter bir k›ta olarak gösteriliyordu. Ancak, geçen zaman zarf›nda Avrupa’n›n durumu ve buna ba¤l› olarak Avrupal›lar›n bilinci tamamen de¤iflti. Ekonomik bir alan olarak Avrupa’dan ve Avrupa ile birlikte Kuzey Amerika ve Do¤u Asya’daki endüstriyel ülkelerden do¤an bir küreselleflme süreci ivme kazand›. Medya, komflu devletler ile ilgili nas›l günlük haber yap›yorsa, co¤rafi aç›dan uzak bölgelerle de ilgili ayn› flekilde haber üretmeye bafllad›. Bununla birlikte “ayn› anda her yerde bulunma” durumu da belirdi. Bugün Big Mac ve Hollywood filmleri dünya çap›nda biliniyor. Dünyan›n dört bir yan›ndaki kentliler benzer davran›fllar› ve benzer yaflam stillerini talep ederek bir ‘tek kültürlülük’ oluflturdu. Bu ‘düzey eflitleme hali’ çok say›da ulusal ve bölgesel kültürün kaybolmas›na neden oluyor. Siyasal hayat bile bu süreci takip ediyor. Nas›l Avrupa k›tas›ndaki devletler bir birlik kurmak üzere bir araya geliyorlarsa, Do¤u Asya’daki sanayisi geliflmifl ülkeler ASEAN pakt›n›, Afrikal›lar Afrika Birli¤ini, Latin Amerika devletleri kendi birliklerini kurmak için bir araya geliyorlar.

Bu çabalar›n nedeni, iflbirli¤i yapan devletlerin kendi bafl›na hareket eden devletlere nazaran dünya rekabetine daha haz›rl›kl› olaca¤› gerçe¤idir. Ama dünya; bilgi de¤iflimi, ulafl›m›n h›zl›l›¤› ve büyük mesafeleri aflma yetene¤i sayesinde “Küresel bir Köy” haline geldikçe ülkelerin belirli bir k›taya ait olma durumu mant›kl› olmayacakt›r. Avrupa, dünyan›n di¤er bölgeleri üzerinde, geçmifl dönemde oldu¤u gibi, herhangi bir hegemonya kuramaz ve kendini, dünyan›n merkezi olarak ön plana ç›karamaz. Yeni

Dünya düzeni, çok merkezli bir yap›ya sahip. Amerika ve Asya’da, Avrupa kadar güçlü ve hatta Avrupa’dan daha güçlü güç merkezleri bulunuyor. Ticaret ve sanayinin odak noktas›, h›zl› bir flekilde Atlantik bölgesinden Pasifik bölgesine kay›yor ve bu durum, rakip Avrupa’y› karanl›k bir döneme do¤ru itiyor. Mevcut ekonomik gerileme, bizi bu yeni çok merkezlilik ve küresellik hali ile yüzleflmeye zorlasa da flu ana kadar, e¤itim sistemimizde bu alanlarla ilgili çal›flmalara çok fazla dikkat etmedik. Avrupa’n›n küreselleflmesi: Bir ö¤renme sorunu

RWTH Aachen Üniversitesi Prof. Dr. Björn Paape

Avrupa hayat›na nüfuz eden manevi enerjiler, dünyan›n eskiden kendilerini Avrupa’ya göre modelleyen bölgelerinden geliyor. Örne¤in meditasyon Hindistan’dan, ‘toplulukçuluk’ ve ‘siyasi do¤ruluk’ gibi ak›mlar ABD’den, köktencilik fleklinde güçlü bir dindarl›k anlay›fl› ise Arap-‹slam devletlerinden geliyor. Tüm bunlar, Avrupa’y› kendi kimli¤ini tamamen yeniden tan›mlamaya zorluyor. Sonuç olarak ö¤renmek, hâlihaz›rda bir de¤ifl-tokufl görevi haline geldi. Avrupa’da uygulanan e¤itim sistemlerinin, Do¤u Asya’n›n h›zla geliflen sanayi devletlerinden ö¤renecekleri çok fley var.

DOSYA

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

Söz konusu “sürdürülebilirlik” olunca medya neyi “sürdürmek” ister? “Olup bitenin sürekli tekrar›, aktörleri zaman zaman de¤iflen, ama mekani¤inin hiç de¤iflmedi¤i bir ortam söz konusu oldu¤u için medyan›n sürdürülebilirlik konusuna pek bir katk›s› olabilece¤ini düflünmüyorum.”

irey ve kurumlar›n k›yas›ya rekabet etti¤i, baflar›n›n bu rekabet ölçülerine göre günlük hatta anl›k belirlendi¤i günümüz toplumlar›nda medya elbette bu enerjik ortam›n hep sürmesini ister.

Özellikle insan›m›z›n duygusall›¤›n› sonuna kadar manipüle eden, soruldu¤unda “Biz halk›n duygular›na tercüman oluyoruz” fleklinde cevap veren ve bu ortam›n yeniden üretilmesine büyük katk›s› olan medyan›n gündeminde, günlük olan›n ötesine geçme kayg›s› yok. Varsa bile, genelde az okunan birkaç köfle yazar› ile s›n›rl›. Dolay›s›yla medyan›n “sürdürülebilirlik” konusuna sa¤layaca¤› katk›lar da bu köfle yazarlar›n›n duyurabildikleriyle s›n›rl›… Bir yandan ekonomik krizler, di¤er yandan siyasal iktidarla iliflkiler boyutu, bu organizmalar›n ifl yapma paradigmalar›n› sürekli de¤iflime zorluyor. Tiraj izlenme oran› kayb› - kazanc› ekseninde yap›lan ani hamleler, yaln›zca iflle ilgili ataklarla s›n›rl› de¤il. Manfletler, anonslar, bafll›klar, içerikler, sürekli de¤iflen günlük konjonktürün ›fl›¤›nda oradan oraya savrulup duruyor. Ben bu durumu kas›rgalara benzetiyorum. Gücü, Safir-

Simson skalas›na göre 1’den 5’e kadar de¤iflen bu y›k›c› do¤a olay›n›n, kendi kendini s›cak sulardan besleyen (bir emme-basma tulumba gibi) mükemmel bir mekanizmas› var. Bu nedenle binlerce kilometrelik mesafeyi rahatl›kla afl›p k›y›lara geliyor ve tüm güçlerini boflalt›yorlar. Özellikle televizyon medyas›n›n izlenme/ yüksek izlenme oran›/ reklam geliri/ yeni program/ izlenme döngüsü, daha uzun y›llar bu sektör “baflar›lar›n›n” kilit anahtar› olacak gibi gözüküyor. Daha fazla yay›n, daha fazla pazarlama, daha fazla iletiflim, daha fazla medya tüketimi elbette bireysel ruh hallerini de sakin b›rakamad›. Toplu-

GSÜ Ö¤retim Üyesi Alican Tural›

mun büyük ço¤unlu¤unda tatminsizlikler doru¤a ç›kmaya bafllad›. Elbette bireyselleflme, tüketici haklar› ve hukukunun oluflmas›, sürdürülebilirlik, sosyal devlet giriflimleri, az›nl›k haklar› gibi baz› unsurlar” dönüflüme u¤rayarak toplum ve iktidarlar›n gündeminde ön s›ralara oturdu. Ancak medya için ayn› durum söz konusu de¤ildi. Bireyler yavafl yavafl tek yönlü bilgi ak›fl›ndan s›k›l›p, TV yerine bilgisayar›n›n veya ilgilendi¤i hobi kanal›n›n karfl›s›nda vakit geçirmeyi tercih etmeye bafllad›. Tüm bunlar› göz önünde bulundurarak bafltaki sorumuza geri dönecek olursak, olup bitenin sürekli tekrar›, aktörleri zaman zaman de¤iflen ama mekani¤inin hiç de¤iflmedi¤i bir ortam söz konusu oldu¤u için medyan›n sürdürülebilirlik konusuna pek bir katk›s› olabilece¤ini düflünmüyorum. Bundan befl y›l önce, “reklamda yarat›c›l›k” dersi verdi¤im ö¤rencilerime bu kadar çeflitlenen bir medyan›n içeri¤e ihtiyac› olaca¤›n›, her fleyin salt biçimsel olarak, format de¤ifliklikleriyle geçifltirilemeyece¤ini, iyi yazar ve programc›lar›n aranan ve iyi maafl alan kifliler olabilece¤ini söylemifltim. fiu an için ben yan›lm›fl durumday›m.

45_YAYINKAMPANYASI.qxt

11/10/09

2:23 PM

Page 45

YAYIN KAMPANYASI

KalDer ve EFQM yay›nlar›nda %35’e varan indirimler

KalDer Yay›n Kampanyas› Türkiye’de EFQM yay›nlar›n›n tek adresi olan KalDer, EFQM Mükemmellik Modeli ve araçlar›n›n bilinirli¤inin art›r›lmas› için kalite konusunda baflucu kitaplar› olarak say›labilecek yay›nlarda %35’e varan indirimler yapm›flt›r. Yap›lan indirimle kalite gönüllülerinin ve konuyla ilgilenenlerin kitaplara ulafl›m›n›n kolaylaflt›rmas› amaçlanarak Avrupa ve Ulusal Kalite Ödülü Vakalar›’ndan EFQM Çerçeveleri’ne kadar ‹ngilizce ve Türkçe birçok yay›n okuyucular›n be¤enisine sunulmufltur. EFQM Mükemmellik Modeli’yle paralellikler içeren bu kitaplar, model e¤itimi ve uygulanmas›nda okuyuculara büyük faydalar sa¤layacakt›r. Kampanya ile ilgili detayl› bilgi için lütfen www.kalder.org/yayinkampanyasi adresini ziyaret edebilir yada 0216 518 42 84 no’lu telefon numaras›ndan Burak Olkun’la görüflebelirsiniz.

Kampanya paketinde bulunan baz› yay›nlar: EFQM RADARISE YOUR BUSINESS EFQM ÇERÇEVELER l EFQM FRAMEWORK FOR CORPORATE SOCIAL RESPONSABILITY l EFQM FRAMEWORK FOR RISK MANAGEMENT l EFQM FRAMEWORK FOR INNOVATION l EFQM FRAMEWORK FOR KNOWLEDGE MANAGEMENT 7 SOS ARACI l ÜRET‹M SÜREÇ YÖNET‹M‹ l TEDAR‹K Z‹NC‹R‹ YÖNET‹M‹ l ‹NSAN KAYNAKLARI YÖNET‹M‹ l SATIfi SÜREÇ YÖNET‹M‹ l SATIN ALMA YÖNET‹M‹ l TES‹S YÖNET‹M‹ l F‹NANS YÖNET‹M‹ 1 ADET VAKA (TR YA DA ‹NG)

KAMPANYA DETAYLARI ‹Ç‹N www.kalder.org/yayinkampanyasi ADRES‹N‹ Z‹YARET ED‹N‹Z

DOSYA

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

“Ortak Çözüm Platformlar› ülkenin temel sorunlar›na çözümler arayacak” 18. Kalite Kongresi’nde yer alacak “Ortak Çözüm Platformlar›”, Türkiye’nin gençlik, e¤itim, kad›n haklar›, sa¤l›k ve yerel yönetimler konular›nda olmak üzere dört farkl› alandaki sorunlar›na çözüm arayacak.

alDer 18. Kalite Kongresinde ilk kez kurumlar›n ve bireylerin bilgi ve birikimlerini 16 Kas›m günü düzenleyece¤i Ortak Çözüm Platformlar› arac›l›¤› ile de¤iflik alanlarda anlaml› sorun çözme kapasitesi oluflturmak üzere de¤erlendirmeyi planl›yor. Verilere ve süreçlere dayal› sorunlar› tan›mlamak ve ortak ak›lla çözüm önerileri gelifltirmek kalite disiplininin temel unsurlar›ndan biri olmufltur. Bu yaklafl›mla kongrede Ortak Çözüm Platformlar› sayesinde ülkemizin afla¤›daki dört alandaki temel sorunlar›na çözümler arayaca¤›z.

lanan strateji ve eylem plan›n›n yaflama geçirilmesi tutarl› ve uzun erimli bir çabay› gerektiriyor. Eylem plan›n›n yönetim kalitesinin temel gerekleri çerçevesinde gerçeklefltirilmesi ülkemizin tüm kurum ve bireylerinin, özellikle de STK’lar›n katk›lar›n› gerektiriyor. Bu platformda temel olarak yüksek ö¤renimdeki ulusal yeterlilikler çerçevesi gerekleri temel al›narak anaokullar›ndan yüksek ö¤renime ve informal ö¤renmeye kadar tüm aflamalarda kaliteli ö¤renmenin unsurlar›n›, yönetim yaklafl›mlar›n›n de¤iflik aflamalar için uyumlulu¤unu tart›flma olana¤› yaratmak istiyoruz.

Yönetim kad›n›n hakk›d›r Cinsiyet farkl›l›klar›n›n kad›nlar›n ifl yaflam›nda önemli görevlere gelmesini engellememesi ve kad›n yeteneklerin yitirilmeden kurulufllar›n baflar›lar›na katk›da bulunabilmesi için somut uygulamalar›n gereklili¤i noktas›ndan ç›karak Mart 2009’da “Yönetim Kad›n›n Hakk›d›r” bildirgesini yay›mlam›fl ve 50 kadar kuruluflumuzun imzalamas›n› sa¤lam›flt›k. Daha sonra iyi uygulamalar gözledi¤imiz kurulufllar›m›zla ve uzman akademisyenlerle bu alanda bir “baflar› karnesi” tasarlad›k. E¤itim - Hayat Boyu Ö¤renme (HBÖ) stratejileri Milli E¤itim Bakanl›¤› taraf›ndan haz›r-

KalDer Genel Sekreteri ‹rfan Onay

Sa¤l›k - Hasta güvenli¤i KalDer ve Sa¤l›kta Kalite ‹yilefltirme Derne¤i (SK‹D) 2009 y›l›nda iflbirli¤i yapmaya karar verdiler. Ard›ndan ortak strateji toplant›s› yaparak sa¤l›k sistemimizin üretti¤i hizmetlerin düzeyinin, halk›m›z›n bekledi¤i düzeye yükseltilmesi do¤rultusunda yap›labilecek çal›flmalar› öncelik s›ras›na koydular. Birlikte tasarlanan Ortak Çözüm Platformu’nda, ileri ülkelerde de sa¤l›k sisteminin iyileflmesine çok büyük bir ivme kazand›ran “hasta güvenli¤i “ konusu çerçevesinde, “Toplumda Duyarl›l›k Uyand›rma”, “‹leri Hasta Güvenli¤i Programlar› ‹çin ‹flbirli¤inin Gerekleri” gibi bafll›klarda çözümler ortaya koymaya çal›flaca¤›z. Yerel Yönetimler Sürdürülebilirlik ve yönetiflim Kentlerde yaflayanlar›m›z›n oran› her geçen y›l artarken yerel yönetimlerin ifllevleri önemli biçimde de¤ifliyor. Art›k yerel yönetimler sadece temizlik, su, elektrik, temizlik gibi hizmetleri gerçeklefltiren de¤il ekonomik geliflme, çevre ve do¤an›n korunmas›, kültürel geliflme gibi alanlarda da kentlilerin artan beklentilerini karfl›lamak durumundalar. ‹fllevlerin genifllemesi kullan›lan mali ve insani kaynaklar›n› da ola¤anüstü art›rm›fl durumda. Bu saptamalar sonucunda Marmara ve Bo¤azlar Belediyeler Birli¤i’nin iflbirli¤i ile çal›fltay› planlad›k.

BAfifiA ARI ÖYKÜSÜ

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

“Hedefimiz, dünyay› gelecek nesillere buldu¤umuz gibi b›rakmak” Eczac›bafl› Holding Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›s› Faruk Eczac›bafl›, ‘Sürdürülebilir Kalk›nma Çal›flma Grubu’nun çal›flmalar›ndan örnekler verirken “Kurulufllar toplumsal ve çevresel tehditlere yan›t verebilecek biçimde yönetilebilirse, gelecek nesillere sürdürülebilir bir yaflam sunabiliriz” diyor.

czac›bafl› Toplulu¤u, Dünya Sürdürülebilir Kalk›nma ‹fl Konseyi'nin Türkiye’den ilk olmas›n›n yan› s›ra Türkiye'nin önde gelen üniversiteleriyle, bugüne kadar toplam 28 çevreci proje gerçeklefltirdi. ‘Sürdürülebilir Kalk›nma Çal›flma Grubu’ ad›n› tafl›yan birimle çevreci çal›flmalara h›z veren toplulu¤un amac› ‘dünyay› gelecek nesillere buldu¤u gibi b›rakmak’… Eczac›bafl› Holding Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›s› Faruk Eczac›bafl›, sürdürülebilir kalk›nma kriterlerinin ifl dünyas›nda ve devlet politikalar›nda yer almas›n›n kaç›n›lmaz bir zorunluluk oldu¤unu ifade ediyor.

Eczac›bafl› Toplulu¤u’nun çevreci çabalar›na ve baflar›lar›na örnekler vermek gerekirse neler söylenebilir? VitrA, seramik k›r›klar›, ç›k›fl çamuru, alç› kal›p at›klar›, FFC ürün k›r›klar› gibi at›klar›n› alternatif çimento maddesi veya alternatif vitrifiye hammaddesi olarak yeniden kullan›yor. Artema, ambalaj boyutunu yüzde 50 küçülterek, bir palete konan ürün say›s›n› yüzde 50 art›rd›. Böylece hem malzeme hem de nakliye maliyetinde düflüfl sa¤lad›. Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama’n›n Maratem üretim tesisi, ya¤mur suyu toplama sistemi ile y›l-

da yaklafl›k 5 bin ton kadar su kazan›yor. Bu gibi çal›flmalara Sürdürülebilir Kalk›nma Çal›flma Grubu ön ayak oluyor. Sürdürülebilir Kalk›nma Çal›flma Grubu’nun çal›flmalar›ndan ve amac›ndan bahseder misiniz? Sürdürülebilir Kalk›nma Çal›flma Grubu, sürdürülebilir kalk›nma konusunda öncelikle bir topluluk envanteri oluflturmak, küresel anlamda bir konumland›rma yapabilmek ve bu konudaki çal›flmalar›, faaliyet gösterilen sektörler baz›nda derinlefltirebilmek için oluflturuldu. “Dünyay› gelecek nesillere buldu¤umuz gibi b›rak-

Faruk Eczac›bafl›

mak” hedefini benimseyen çal›flma grubu, Eczac›bafl› Toplulu¤u’nun sürdürülebilir baflar›s› için duyarl›l›k ve bilgi birikimi oluflturma amac›n› da tafl›yor. Kurulufllar seçilen özel raporlama tekni¤ine uygun olarak, ayl›k göstergeler halinde insan kaynaklar› uygulamalar›ndan üretime kadar pek çok alanda pek çok veriyi izleyerek, merkezi raporlama sistemine iletiyor. Bu veriler y›ll›k esasl› incelenerek, gelecek y›llarda hedeflenecek olan iyilefltirme planlar›n› oluflturmak üzere de¤erlendiriliyor. Sürdürülebilirlik alan›ndaki çal›flmalar› nas›l de¤erlendiriyorsunuz? Art›k sürdürülebilir kalk›nma kriterlerinin hem ifl dünyas›nda hem devlet politikalar›nda yer almas› kaç›n›lmaz bir zorunluluk haline geldi. Sürdürülebilir kalk›nman›n de¤erleri pazar mekanizmalar› içine entegre edilebilir, kurulufllar toplumsal ve çevresel tehditlere yan›t verebilecek biçimde yönetilebilirse, gelecek nesillere sürdürülebilir bir yaflam sunabiliriz. Sürdürülebilir kalk›nman›n içerdi¤i ekonomik, toplumsal ve çevresel konular, ancak ilgili tüm taraflar›n; yani hükümetlerin, ifl dünyas›n›n ve sivil toplum örgütlerinin iflbirli¤i ile çözümlenebilir.

BAfifiA ARI ÖYKÜSÜ

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

P&G alternatif ambalaj ve çevreci enerji konusunda öncülük ediyor P&G, Gebze fabrikas›nda fosil yak›tlardan do¤algaza geçerek karbondioksit emisyonunu yaklafl›k yüzde 30 azaltt›. fiirket, paketlemelerinde yaratt›¤› çözümler ve tüketici bilinçlendirme çal›flmalar› ile su, enerji kullan›m› ve sera gaz› emisyonlar›n›n düflürülmesine katk› sa¤l›yor.

ürkiye pazar›na 1987’de giren Procter & Gamble (P&G), amac›n› dünya tüketicilerinin yaflamlar›n› iyilefltirecek üstün kalite ve de¤erde ürünler üretmek olarak belirledi. P&G, 1999’da flirketlerin sosyal yaflam üzerindeki sorumluluklar› ile ilgili Global Sullivan ‹lkeleri’nin ilk destekçileri aras›nda yer ald›. fiirket, üretim sürecini bir zincir olarak de¤erlendirip her ad›mda çevreye olan etkiyi ölçümleyerek hareket ediyor. 1999’dan beri Global Raporlama ‹nisiyatifi (GRI) çerçevesinde her y›l sürdürülebilir kalk›nma ve sosyal katk› çal›flmalar›n› rapor olarak yay›nl›yor. P&G Türkiye, Kafkasya ve Orta Asya Cumhuriyetleri D›fl ‹liflkiler Bölge Direktörü Hayrünnisa Aligil, flirketin Ar-Ge bölümünde formülasyona girecek hammaddelerin insana ve çevreye etkilerini üretim öncesinde incelemekle görevli uzmanlar›n çal›flt›¤›n› belirtiyor.

Hammaddeden ürüne çevreci bir yolculuk... P&G’de sera gaz› emisyonlar›n›n azalt›lmas› ve kaynaklar›n verimli kullan›m› konusunda önemli çal›flmalar yürütülüyor. Aligil, çabalar›-

n›n fabrikalardaki enerji kullan›m oran›n› düflürmek, buna ba¤l› olarak karbon emisyonunda azalma sa¤lamak ve tüketicilerin enerji kullan›m›n› azaltmak do¤rultusunda yo¤unlaflt›¤›n› söylüyor. Bu çerçevede Türkiye’nin Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet göstermekte olan P&G toz deterjan üretim tesislerinde, fosil yak›tlardan do¤algaza geçildi¤ini söyleyen Aligil flöyle devam ediyor: “Bu sayede karbondioksit emisyonu yaklafl›k yüzde 30 azald›. P&G markalar›n›n paketlemelerinde yap›lan çözümler ve ürün kullan›m talimatlar› yoluyla yap›lan tüketici bilinçlendirme çal›flmalar› ile su, enerji kulHayrünnisa Aligil

lan›m› ve sera gaz› emisyonlar›nda azalmalar elde ediliyor.” P&G’de, ayr›ca düflük s›cakl›kta (30 derece) etkin temizlik sa¤layan, daha az enerji harcayan temizlik ürünleri, daha az ambalaj malzemesi kullanan paketleme teknolojileri de gelifltiriliyor. Örnek bir uygulama olarak, P&G Gebze fabrikas›nda yürütülen, çamafl›r deterjanlar›n›n karton d›fl ambalajlar yerine, esnek filmden ikinci ambalaj kullan›larak sevk edilmesi projesiyle, ambalajlama için gerekli olan malzeme miktar› 8,5 kat azalt›lm›fl. Aligil, bu geliflmeye ba¤l› olarak ambalaj hammaddesi sevkiyatlar›nda kat edilen yolun önceki teknolojiye göre 96 kat k›sald›¤›n› vurguluyor. Baflar›l› bir flekilde hayata geçirilen bu proje ile P&G Gebze Fabrikas› 2009 Uluslararas› DuPont Ambalaj Yenilikleri Ödülü’nü almaya hak kazanm›fl. P&G’nin 2012 küresel hedefleri aras›nda çevreye etkisi azalt›lm›fl ürünlerin toplam sat›fl›ndan en az 20 milyar dolar gelir elde edilmesi; karbondioksit sal›n›m›n›, enerji ve su tüketimini ve at›k maddeleri befl y›l öncesine göre yüzde 10 daha azaltarak, son 10 y›lda toplamda yüzde 40 azalma sa¤lanmas› yer al›yor.

BAfifiA ARI ÖYKÜSÜ

üm-Yeni ‹fl Yapma Biçimleri Sürdürülebilir Topluma Dönüflflü

Siemens’in yeflil binas›na Türkiye’nin ilk ‘alt›n’ sertifikas›

Siemens, Gebze’de infla edilen çevreci tesisleri ile Türkiye’de bir ilke imza atarak LEED Yeflil Bina Gold sertifikas›n› almaya hak kazand›. LEED Sertifikas›; çevreci yap›lar›n gerçekten çevre dostu olduklar›n› ispatlayabilmeleri için baflta ABD olmak üzere birçok ülkede referans olarak kabul ediliyor. Siemens Gayrimenkul Yönetimi Bölümü K›s›m Müdürü Cemil Yaman, Siemens’in bundan sonraki tüm yap›lar›nda LEED sertifikas›n› hedefleyece¤ini söylüyor.

Cemil Yaman

ünyada çevreci yap›lar konusunda referans olarak kabul edilen LEED Yeflil Bina Sertifikas›n› Türkiye’de Gold düzeyinde almaya hak kazanan ilk firma Siemens oldu. Enerji tüketiminde tasarruf sa¤laman›n yan› s›ra çevreci malzemelerin kullan›m›yla do¤aya verilen zarar› minimize etmeyi hedefleyen yeflil binalar sürdürülebilir topluma dönüflüm için gelece¤in yap›lar› olarak kabul ediliyor. Çevre merkezli bilinç içinde sürdürülebilir yaflam›n önemini vurgulamak ve bu konuya dikkat çekmek için gelifltirilen LEED ve benzeri normlar sayesinde yeflil binalar›n her geçen gün daha da yayg›nlaflmas› hedefleniyor.

Siemens’in Nisan ay›nda yapt›¤› baflvurusuna karfl›l›k Gebze Tesisleri’nin “Yeflil Bina” sertifikas› 28 Eylül 2009’da onayland›. Yaklafl›k 16 ay süren bir çal›flman›n ürünü olan Siemens Gebze Tesisleri Nisan 2009’da faaliyete girmiflti. Proje sorumlusu Siemens Gayrimenkul Yönetimi Bölümü K›s›m Müdürü Cemil Yaman, Siemens’in bundan sonraki tüm yap›lar›nda LEED sertifikas›n› hedefleyece¤ini söylüyor. Yaman, LEED Advanced Professional ve LEED Faculty unvanlar› sayesinde dan›flmanl›k ve e¤itim verme yetkisine sahip. Türkiye’de LEED sertifikas› almak isteyen kurum ve kiflilere da-

Siemens Gebze Tesisleri hakk›nda Siemens Gebze Tesisleri 35 bin metrekare üzerine kurulu ve yap›m› bir y›l sürdü. fiu anda 700 kiflinin çal›flt›¤› tesislerde alçak gerilim, orta gerilim da¤›t›m panolar› ve kesiciler üretiliyor. Tesislerin özellikleri flöyle s›ralan›yor: • ‹nflaat aktivitelerinde çevre kirlili¤i en az seviyede tutuldu. • Uygun saha seçimi gerçeklefltirildi, alternatif ulafl›m imkânlar› gelifltirildi. • Karbondioksit oran›n›n düflürülmesi ve fosil tabanl› yak›t kullan›m›n›n azalt›lmas› sa¤land›. • Yeflil alan kullan›m›n›n art›r›lmas›, ya¤mur suyu yönetimi ile yer alt› su kaynaklar›n›n korunmas› kriterleri yerine getirildi. • Bol a¤açland›rma ile ›s› adas› etkisinin azalt›lmas›, inflaat at›k yönetimi ile at›klar›n de¤erlendirilmesi, yüzde 35 dönüfltürülmüfl malzeme kullan›lmas› ve yüzde 40 yerel malzeme kullan›lmas› ile çevreye sayg›l› bir yap› haline geldi. • Peyzaj alanlar›nda ve bina içlerinde ortalama yüzde 50 su tasarrufu ile yüzde 30 enerji tasarrufu sa¤land›. • ‹ç hava kalitesi, hava kalitesinin izlenmesi, inflaat öncesi ve sonras› iç hava kalitesi yönetimi, ›s›l konfor ve düflük emisyonlu (VOC) malzeme kullan›m› ile sa¤l›kl› bir yerleflke oldu ve böylece LEED Yeflil Bina Gold sertifikas›n› almaya hak kazand›.

recinde yeflil yap›lar›n ço¤almas› gerekti¤inden biz de çevreci duyarl›l›¤›m›z do¤rultusunda bu fikre oldukça s›cak bakt›k. Ancak iflin bafl›nda bu sürecin ne getirip ne götürece¤ini bilmiyorduk. Bu yüzden ilk etapta karfl› ç›km›flt›m. Çünkü bütçe, kalite ve süre çok önemliydi. Sürecin ne getirip ne götürece¤ini de tahmin edemiyorduk. “Maliyet ve zaman bu süreci olumsuz etkiler mi?” diye düflündük. Konu çok yeni oldu¤u için herkesin gösterece¤i direnci ben de gösterdim. En büyük eksikli¤imiz benzer çal›flmalar hakk›nda çok fazla bilgi sahibi olmamakt›. Dolay›s›yla bir tedirginlik durumu söz konusuydu. Daha sonra bir bütçe haz›rlad›k ve LEED sürecini projeye dâhil ettik. n›flmanl›k hizmeti verebilmenin yan› s›ra sertifikasyon öncesi gereken e¤itimi uluslararas› düzeyde verebilecek tek yetkili kifli. Böyle bir binan›n yap›lmas›na nas›l karar verildi? Siemens içinde bina yat›r›mlar›ndan sorumluyum. Küçük bir grubum var ve sadece Siemens’e hizmet veriyoruz. Gebze Tesisleri yap›laca¤› zaman, proje tasar›m aflamas›nda Almanya’dan arkadafllar›m›z bize Siemens’in dünyada yapaca¤› her çal›flmada LEED sertifikas› almay› hedefledi¤ini bildirdi. Dolay›s›yla bizim de yeflil yap›ya yönelmemizi sa¤lad›. Sürdürülebilir topluma dönüflüm sü-

‹nflaat sektöründe LEED sertifikas› alman›n ne gibi getirileri oluyor? “Bir yat›r›mc› neden yeflil bina ister?” diye bakt›¤›m›zda ABD’de bu konuda yap›lan çal›flmalar› inceleyerek bu sorunun cevab›n› bulabiliriz. Örnek vermek gerekirse yeflil binalar, iflletme giderlerini yüzde 8 ila 9 düflürüyor. Bu yat›r›m, binan›n de¤erini yüzde 7,5 doluluk oran›n› yüzde 3,5 ve kiray› da yüzde 3 art›r›yor. Yat›r›mc›lar do¤aya, çevreye ve insan sa¤l›¤›na verdikleri önemi ortaya koymak ve ayr›ca enerji ile su tasarrufu istedikleri için bu sertifikay› almaya çal›fl›yorlar. Bir bak›ma sürdürülebilir topluma dönüflüm yat›r›mc›lar aç›s›ndan oldukça

karl› bir sürece dönüflüyor. Di¤er taraftan yeflil binan›n en önemli özelli¤i de sa¤l›kl› bina olmas›d›r. Kullan›lan boya ve di¤er inflaat malzemelerinin tümü sa¤l›¤a zarars›z maddelerdir. Öte yandan bu gibi projeler çevreci bilincin yayg›nlaflmas›nda da büyük önem ve anlam tafl›yor. Hem çevreye hem de bütçeye dost olan bu yap›lar bu sebepten tercih ediliyor. Yeflil binalar, içinde bulunan insanlara enerji tasarrufu d›fl›nda ne gibi faydalar sa¤l›yor? Bu faydalar› do¤rudan hissetmeniz çok kolay olmaz. Normal bir binada kulland›¤›n›z bir malzeme oda s›cakl›¤›nda gaz haline dönüflen maddeleri üretiyorsa bunu fark edemezsiniz. Önemli olan kullan›lan malzemelerin bu gazlar› kabul edilebilir s›n›r›n alt›nda b›rakarak taze havay› tutmas›d›r. Yeflil binalarda bulunan taze havan›n yüzde 10 ila 30 artt›¤› gözlemleniyor. Karbondioksit gaz›n›n fazlas›yla bulundu¤u ortamlarda bulunan insanlar›n uykusu gelir, enerjisi tükenir. Özellikle toplant› odalar›nda bu durum s›kça yaflan›r. Örnek vermek gerekirse Gebze’de bu durumu ölçümleyebilmek için karbondioksit sensoru kullan›yoruz. Klima santraline bilgi veren bu sensor sayesinde oksijen oran› düfltü¤ünde o odaya daha fazla taze hava bas›l›yor. Böylece yeflil binalar içinde yaflayanlara temiz hava sa¤lanm›fl oluyor.

EFQM REV‹ZYONU

EFQM MÜKEMMELL‹K MODEL‹ 2010

Fahri Özok Ulusal Kalite Ödülü Sekreteri, KalDer Genel Sekreter Yard›mc›s›

May›s 2009 tarihinde bafllanan model revizyon çal›flmalar› EFQM üyelerinden, de¤erlendiricilerden ve ilgili kurulufllardan elde edilen geribildirimlerle ana ekip ve çal›flma gruplar›n›n görüflleri do¤rultusunda oluflturulmufltur. • Bütün kurulufllara uygulanabilir tek bir model olmas›na, yöneticilerin anlayaca¤› dilde ve sade anlat›ma önem verilmifltir. • EFQM Mükemmellik Modeli 2010’un üç ana unsuru Temel Kavramlar, Model Kriterleri ve RADAR’da de¤ifliklikler ele al›nm›flt›r. • Sekiz Temel Kavram tan›mlamalar› yenilenmifl, içerikleri zenginlefltirilmifl ve Model’in dokuz kriteri ile iliflkileri güçlendirilmifltir. Temel kavramlar • Dengeli sonuçlar gerçeklefltirme • Müflteriler için de¤er katma • Vizyoner, ilham veren ve dürüst liderlik • Süreçlerle yönetme • Çal›flanlarla baflarma • Yarat›c›l›¤› ve yenilikçili¤i besleme • ‹flbirlikleri oluflturma • Sürdürülebilir bir gelecek için sorumluluk alma

Model kriterlerindeki ana de¤ifliklikler • Politika ve Strateji kriterinin ismi Strateji olarak de¤iflmifltir. • Süreçler kriterinde 5a ve 5b alt kriterleri birlefltirilmifltir. • Süreçler kriterinin ismi Süreçler, Ürünler ve Hizmetler olarak de¤iflmifltir. • “Ürün ve hizmetler etkin biçimde tan›t›l›r ve pazarlan›r” 5c maddesinde vurgulanm›flt›r. • Girdi kriterlerinin a¤›rl›klar›n›n her biri yüzde 10 olmufltur. • Sonuç kriterinde Müflterilerle ‹lgili Sonuçlar yüzde 15, Temel Sonuçlar yüzde 15 ve Çal›flanlarla ‹lgili Sonuçlar yüzde 10 olmufltur. • Toplumla ‹lgili Sonuçlar›n a¤›rl›¤› yüzde 6’dan yüzde 10’a yükselmifl, alg›lama k›sm› yüzde 50 ve Performans k›sm› yüzde 50 olmufltur. • Ö¤renme ve Yenilikçilik döngüsüne Yarat›c›l›k eklenmifltir. RADAR’daki de¤ifliklikler • Kurulufl vizyon ve stratejiye ulaflmak için gereken temel sonuçlara odaklanmal›d›r. • Kurulufl gelecekte de performans›-

MÜKEMMELL‹⁄‹N TEMEL KAVRAMLARI

n› sürdürebilece¤ini gösterebilmelidir. • Yarat›c›l›¤›n ve yenilikçili¤in önemi artm›flt›r. • Verimlilik ve etkililik vurgulanm›flt›r. • Sonuç kriterlerinde vizyon ve stratejiye ulaflmak için gereken tüm temel sonuçlar için hedef ve karfl›laflt›rma gerekmektedir. SONUÇLAR -RADAR ‹lgili olma ve kullan›labilirlik • Kapsam ve ‹lgili Olma • Bütünsellik • K›r›l›m Performans • E¤ilimler • Hedefler • Karfl›laflt›rmalar • Yaklafl›mdan kaynaklanma G‹RD‹LER- RADAR Yaklafl›m • Sa¤lam temelli • Bütünleflik Yay›l›m • Uygulama • Sistematiklik De¤erlendirme ve iyilefltirme • Ölçme • Ö¤renme ve Yarat›c›l›k • ‹yilefltirme ve Yenilik

RADAR®: Mükemmelli¤e do¤ru gerekli ad›mlar: • Stratejinin bir parças› olarak gerçeklefltirilmesi gereken Sonuçlar› belirlemek • Gerekli sonuçlar› hem mevcut durumda hem de gelecekte gerçeklefltirmek amac›yla bütünleflik ve sa¤lam temelli Yaklafl›mlar planlamak ve oluflturmak • Uygulamay› güvence alt›na almak üzere yaklafl›mlar› sistematik olarak Yaymak • Sonuçlar›n izlenmesini, analizini ve süregelen ö¤renme faaliyetlerini esas alarak, uygulamaya al›nm›fl yaklafl›mlar› De¤erlendirmek ve ‹yilefltirmek

EFQM Mükemmellik Modeli 2010 Avrupa ödül sürecinde 2010 y›l›nda uygulanmaya bafllanacakt›r. KalDer ulusal bazda EFQM 2010 Modelinin tüm kategorilerde 2011 y›l›nda uygulanmas›na karar vermifltir. EFQM Mükemmellik Modeli 2010‘un Türkçeye çevrilmesi, gerekli e¤itimlerin ve örneklerin oluflturulmas› süreci devam etmektedir. Sonuç olarak beklenen güncellemeleri içeren, yeni kavramlar› vurgulayan, ana yap›y› koruyan, Temel Kavramlar, Model Kriterleri ve RADAR aras›nda bütünlü¤ü pekifltiren ve beklentileri karfl›layan bir güncelleme çal›flmas› gerçeklefltirilmifltir.

EFQM MÜKEMMELL‹K MODEL‹ 2010

HABER

Kaliteli yaflam için gençler dizginleri ele ald› Yedi Sosyal Giriflimci gençten oluflan GençKAL Türkiye’de gençlerin gözünden Kalite olgusunu tart›flmak, bu konuda gençlerden bafllayarak bilinç yaratmak ve A’dan Z’ye yaflam›n her alan›nda kaliteyi artt›rmak için kollar› s›vad›. KalDer bünyesinde çal›flmalar›na bafllayan ekibin ilk etkinlikleri kendilerini ve akranlar›n› yak›ndan ilgilendiren “Sürdürülebilirlik” temas› üzerine.

ençKAL, KalDer BünyesinKalDer’in misyon ve vizyonu ile ayde yönetim kurulu üyelerin› do¤rultuda kalite olgusunu gençler nin deste¤i ile sosyal giriaras›nda yayg›nlaflt›r›c›, dinamik proflimci gençler taraf›ndan jeler gerçeklefltirmeyi hedefleyen kurulan Genç Kaliteciler GençKal, etkinliklerinde kaliteli ve Platformu; GençKAL ekibinde müsürdürülebilir yaflam konular›na gehendislik, endüstri, iflletme, pazarlanifl yer vermeyi planl›yor. Kas›m ay› içerisinde gerçekleflecek olan “Sürdüma gibi çeflitli disiplinlerde e¤itim alm›fl farkl› profillerde gençler bulunuyor. Kariyerlerinin bafllang›c›nda olan her bir gencin bir di¤er ortak özelli¤i ise bu gençlerin bir yaflam boyu ö¤renme vizyonu ile hareket ediyor olmas›d›r. Gençlerden kimileri çal›flma hayatlar›n›n yan› s›ra yüksek ö¤renimlerine çeflitli yüksek lisans ve doktora programlar›nda devam ederken, bir k›sm› da sivil toplum örgütleri ve çeflitli sosyal projelerde yer al›yor, sanat ve rülebilir Ekonomik Kalk›nma ve sporla iç içe yafl›yor. Bu çeflitlilik ve Genç ‹stihdam›” konulu Sempozyum farkl›l›klar›n uyumunu ayn› potada ve KalDer’in organize etti¤i Kalite eriten GençKAL ekibinin, ilk etkinSoldan sa¤a: Burcu K›l›ç, Burçak Güçlü, Süleymangerçekleflecek Alt›ntafl, Yaprak Yi¤it Kongresi esnas›nda liklerinin konusu olarak “Sürdürüleolan “Sürdürülebilir Sosyal ve Çevrebilirlik” temas›n› seçmeleri de sürsel Kalk›nma“ konulu çal›fltay ile sürpriz de¤il. Çünkü “Sürdürülebilirlik” dürülebilir kalite, etkili kariyer bafliçin kendi ekipleri içerisinde yakalalang›c›, toplumun çevre kalitesine dud›klar› ahenk gibi hayat›n her alayarl›l›¤›n› artt›rma gibi bafll›klar alt›nn›nda çeflitlili¤in, farkl› türlerin, doda çeflitli konular ele al›nacak. Bu ¤al kaynaklar›n, insanlar›n, kurumlaprojeler kapsam›nda üniversitelerden, r›n bir denge ve uyum içerisinde desivil toplum kurulufllar›ndan, kulüp vaml›l›¤›n›n sa¤lanmas› gerekti¤ine inan›yorlar. ve derneklerden davet edilecek genç-

lerin sempozyum ve çal›fltaya aktif kat›l›mlar›n›n önemine inanan GençKAL ekibi, alanlar›nda uzman Sivil Toplum Kurulufllar› ile de etkinliklerin tasarlanmas› aflamas›nda birlikte çal›fl›yor. GençKAL, uzun vadede kaliteli sosyal hayat ve ifl hayat› konular›nda fark›ndal›k yaratacak faaliyetler organize etmeyi, Anadolu’da kaliteli yaflam ak›m›na katk›da bulunmay› ve bu amaç do¤rultusunda ekibe yeni üyeler katarak çok seslili¤i artt›rmay› ve genifllemeyi planl›yor. Üniversite kulüpleri sayesinde gençlere ve yeni mezunlara, sivil toplum kurulufllar› ile yap›lacak olan iflbirlikleri sayesinde ise di¤er alanlarda çal›flan gençlere ulaflarak ortak bir kalite platformu yaratmaya çal›flan grup ayn› zamanda da internet arac›l›¤›yla ve sosyal a¤larla bu faaliyetlerini tan›tmay› ve duyurmay› planl›yor. KalDer’le EFQM Mükemmellik Modelini sivil toplum kurulufllar›na tan›tmay›, onlar› bu konuda bilinçlendirmeyi ve ulusal kalite ödülü yolculu¤unda yer almalar› için özendirmeyi de planlayan grup, gençlerin Türkiye’deki kalite yolculu¤unda daha etkin rol almas› için çeflitli etkinliklerde yer alacak.

De¤erli Üyemiz, KalDer 2010 Y›l› Stratejik Planlama Çal›fltay› 10-11 Temmuz 2009 tarihlerinde Bo¤aziçi Üniversitesi’nde Yönetim Kurulu Üyeleri, ‹cra Kurulu Üyeleri, KalDer süreç sahipleri ve davet edilen paydafllarla birlikte yap›ld›. Toplant›da paydafl alg›lamalar›, üye beklentileri, PEST analizi, KalDer d›fl de¤erlendirme sonuçlar›, üç y›ll›k performans göstergeleri kat›l›mc›larla paylafl›ld›. ‹lk aflamada kat›l›mc›larla beraber KalDer’in misyon ve vizyonu gözden geçirildi, ard›ndan yeni misyon ve vizyonumuz afla¤›daki flekilde tan›mland›. M‹SYON Misyonumuz; mükemmellik kültürünü yaflam biçimine dönüfltürerek, ülkemizin rekabet gücünün ve refah düzeyinin yükseltilmesine katk›da bulunmakt›r V‹ZYON Vizyonumuz; Cumhuriyetimizin 100. Y›l›nda sürdürülebilir kalk›nma yaklafl›m› çerçevesinde ülkemizi ça¤dafl yaflam düzeyine ulaflt›rmak amac› ile Türkiye’nin tüm bölgelerinde mükemmellik kültürünü içsellefltirmifl, rekabetçi kurum ve kurulufllar yarat›lmas›na katk›da bulunan önder bir kurulufl olmakt›r. KalDer’in bu vizyona ulaflma hedefi ile 2010 y›l› stratejileri, kritik baflar› faktörleri ve performans göstergeleri üç ayr› ekip taraf›ndan çal›fl›ld›, sonuçlar konsolide edildi. Belirlenen ana stratejiler do¤rultusunda 2010-2012 dönemi için eylem planlar› gelifltirecek, 2010 y›l› bütçesi de bu do¤rultuda haz›rlan›p Yürütme ve Yönetim Kurullar›’n›n görüfl ve onay›na sunulacak. KalDer’in misyon, vizyon ve 2010 stratejilerinin güncellenmesindeki katk›lar› için tüm kat›l›mc›lar›m›za teflekkürlerimizi sunuyoruz.

E⁄‹T‹M ‹fifiB B‹RL‹⁄‹

‹flbirli¤i yap›lan e¤itimlerin tan›t›m toplant›lar› gerçekleflti KalDer’in “E¤itim ‹flbirli¤i” çal›flmalar›na ‹nsan Kaynaklar› E¤itimi dahil edildi. KalDer çal›flanlar› tan›t›m toplant›lar›na kat›ld›lar.

alDer’in 2009 Stratejileri do¤rultusunda E¤itim Portföyü EFQM Mükemmellik Modeli kapsam›nda gözden geçirilerek ihtiyaç duyulan konu bafll›klar›nda “E¤itim ‹flbirli¤i” yap›lmas›na karar verilmiflti. Bu do¤rultuda öncelikle ‹nsan Kaynaklar› E¤itimleri KalDer E¤itim Portföyüne dahil edildi. KalDer çal›flanlar› 17 Eylül 2009 ve 30 Eylül 2009’da KalDer e¤itim departman› taraf›ndan organize edilen yeni e¤itimlerle ilgili uygulamal› tan›t›m toplant›lar›na kat›ld›lar. Bu süreçte bizlere destek veren, yan›m›zda olan herkese teflekkürlerimizi iletiyoruz.

E⁄‹T‹M ‹fifiB B‹RL‹⁄‹

KalDer ‹K e¤itimlerinde teorik bilgileri ve uygulama deneyimlerini birlefltiriyor Yeni e¤itimleri ile portföye katk›da bulunan Bo¤aziçi E¤itim ve Dan›flmanl›k e¤itmeni ‹stanbul Üniversitesi ‹ktisat Fakültesi Ö¤retim Üyesi Prof. Dr. Tekin Akgeyik ve KalDer e¤itmenlerinden Serdar Atmaca bu iflbirli¤inin ihtiyaç duyulan alanlarda önemli bir eksikli¤i giderdi¤ini söylüyorlar.

o¤aziçi E¤isadece ka¤›t üstim ve Datünde kalmaya n›flmanl›k mahkum oluyor. e¤itmenlerinSerdar Atmaca: den ‹stanbul E¤itimlerin verimÜniversitesi ‹ktisat Falili¤i için alan›nda kültesi Ö¤retim Üyesi uzman kurumlarla Prof. Dr. Tekin Akgeiflbirli¤i yap›lmas› yik ve KalDer e¤itmenve tecrübe sahibi lerinden Serdar Atmauzman ve yönetica KalDer e¤itim iflbircilerin sürece kali¤i çal›flmalar›n› det›lmas›n› önemli ¤erlendirdiler. Prof. bir farkl›l›k olarak Prof. Dr. Tekin Akgeyik Dr. Akgeyik, e¤itimin görüyorum. önemi konusunda toplumsal fark›ndal›¤›n geliflmekte oldu¤unu, kuBenzer çal›flmalar› ve e¤itimleri rumlar›n e¤itime ifllevsel aç›dan verebilmek için STK’lar›n yebakmas› gerekti¤ini belirtiyor. Atterli olan altyap› ve sisteme samaca ise KalDer’in iflbirli¤i sürecinhip oldu¤unu düflünüyor mude tecrübe sahibi uzman ve yönetisunuz? cilerin görüfllerine baflvurulmas›nT.A.: Asl›nda en tedan memnun olduklar›n› söylüyor. mel sorun kurumsal fark›ndal›¤›n yeteKalDer’in Stratejik E¤itim ‹flrince geliflmemifl olbirli¤i karar›n› nas›l de¤erlendimas›. Toplumsal biriyorsunuz? linç, e¤itimin öneTekin Akgeyik: Bu iflbirli¤inin nimini henüz fark hai hedefi insan kaynaklar›n›n straedemedi. Daha çok tejik önemini ve kalite yönetimindekonuya imaj aç›s›nki anahtar rolünü paydafllar›m›za dan bak›l›yor, dolaaktarmak. Bu do¤rultuda alt› farkl› y›s›yla iflin ifllevsellie¤itim veriyoruz. Her türlü yenilik ¤i arka planda kal›ve sistem de¤iflikli¤i asl›nda insan yor. Bu yap› STK’lakayna¤›n›n etkin yönetimine ba¤l›ra da yans›yor kaç›Serdar Atmaca d›r, aksi halde iyilefltirme çabalar› n›lmaz olarak.

KalDer’in iflbirli¤i sürecini nas›l de¤erlendiriyorsunuz? S.A.: KalDer’in uygulama modelinin, yani ihtiyaca göre teorik ve pratik bilgilerin birlefltirilmesinin, sosyal sorumluluk alan›nda büyük bir eksikli¤i doldurdu¤unu düflünüyorum. ‹flte bu nedenle KalDer’in e¤itim alan›nda yürüttü¤ü çal›flmalar› ve bu e¤itim iflbirli¤i sürecini çok de¤erli buluyorum. Bu çal›flmalar›n sürdürülebilir topluma dönüflümde ne gibi yarar sa¤layaca¤›n› düflünüyorsunuz? T.A.: Ayd›nlanma ve geliflme bitmeyecek bir süreç. Bu sürece katk› yapmaya çal›flan bizler kendi ölçe¤imizde iflbirli¤ine istekli olmal›y›z. E¤itim bilgilenme ve ayd›nlanmay› ifade eder. E¤itimin en önemli ifllevi ise, zihinsel bir dönüflüm yaratmas›d›r. Yap›lmas› gereken, e¤itimi ve bilgiyi tüm toplumsal katmanlara yaymak. Olaylar›n farkl› bir bak›flla alg›lanmas›na zemin haz›rlamak ve geliflme iste¤i yaratmak ancak bu yolla mümkün olabilir.

E⁄‹T‹M ‹fifiB B‹RL‹⁄‹

Kurumsal geliflimde yaflayarak ö¤renme kavram› önem kazan›yor PDRGroup TMI kurumsal geliflimi destekleyen yaflayarak ö¤renme programlar› ile çal›flanlar›n performanslar›n› art›rmay› ve pozitif iletiflim kültürünü gelifltirmeyi hedefliyor.

alDer’in E¤itim ‹flbirli¤i çerçevesinde, çal›fl›lan kurumlardan biri olan PDRGroup TMI “Duygusal Zeka ve Liderlik, ‹nsan Davran›fl› ve Motivasyon Yönetimi, Performans De¤erlendirmede Etkinlik, Stratejik E¤itim Yönetimi, Tak›mda Yarat›c›l›k, Tak›mdafll›k konulu e¤itimleri veriyor. PDRGroup TMI Türkiye Genel Müdür Yard›mc›s› Nurdan Gülay, KalDer ile gerçeklefltirilen e¤itim iflbirlikleri sayesinde daha genifl bir kitleye hitap edebileceklerini dile getiriyor. Yaflam boyu e¤itim ve ö¤renim fikrini benimseyen kurulufl, toplumda yer alan farkl› kültürlerin bir araya gelerek sorunsuz çal›flabilmesine ve ifl yapma biçimlerini gelifltirmelerine katk›da bulunmay› hedefliyor. Küreselleflme sürecinde kültürleraras› iletiflime dikkat çeken Gülay, yap›lan e¤itimler sayesinde toplumun bilgilendirilme ve bilinçlendirilmesine katk›da bulunacaklar›n› dile getiriyor. Ça¤›m›zda hayat›n her alan›nda hangi kavramlar›n daha önemli oldu¤unu düflünüyorsunuz? Bu konuda neler yap›labilir? Giderek daha fazla insan uluslararas› kurulufllar için çal›fl›yor veya yurtd›fl› ile ba¤lant›ya geçiyor. Bu yüzden kültürleraras› iletiflim ve anlay›fl her zamankinden daha fazla önem kazan›yor. Bu süreçte birey ve kurum olarak hem kendimizi daha iyi ifade

edebilmeli hem de baflkalar›n› anlama kapasitemizi art›rmal›y›z. Farkl› kültürlerle çal›flabilmeliyiz. Hem sivil toplum örgütleri hem de e¤itim ve dan›flmanl›k kurulufllar› bu alanda karfl›l›kl› iletiflimi kuvvetlendirmek için çal›flmal›lar. Uyum yetene¤i güçlü Türk insan›n› kültürleraras› iletiflim için daha fazla cesaretlendirmek amac›yla daha fazla bilgi ve proje üretmeliler. Bizim gerçeklefltirdi¤imiz e¤itimler de bu amaçlara hizmet ediyor.

çal›flmalar› son derece yararl› buluyorum. Hayata geçirilen e¤itim iflbirlikleri sayesinde sürdürülebilir topluma dönüflüm sürecinin uzun soluklu olaca¤›n›, bu alandaki çal›flmalara verilen deste¤in artaca¤›n› ve bu sayede bilginin uygulamaya dönüflerek daha verimli sonuçlar do¤uraca¤›n› düflünüyorum. Bu aç›dan bak›ld›¤›nda fark›ndal›k oluflturma, bilgilendirme, beceri gelifltirme ve uygulama yönünden bu e¤itimlerin büyük yarar sa¤layaca¤›n› düflünüyorum.

Bu çal›flmalar›n sürdürülebilir topluma dönüflümde ne gibi yarar sa¤layaca¤›n› düflünüyorsunuz? E¤itimin sadece okul dönemi ile s›n›rl› kalmamas› fikrinden yola ç›karak, yaflam boyu e¤itim ve geliflim için, ayr›ca ö¤renme al›flkanl›klar›n›n tabana yay›lmas› yönünden bu

Yeni e¤itim projelerinizden bahseder misiniz? KalDer’in portföyünde yer alacak e¤itimlerinizi KalDer’le beraber gerçeklefltirmenin sizce kazan›mlar› nelerdir? TMI Türkiye olarak bu sene özellikle yaflayarak ö¤renme alan›nda pek çok geliflim program› ürettik ve yeni oluflumumuz Wintrain ile bu alanda pek çok projeyi hayata geçirdik. Uzaktan e¤itim, simülasyon programlar›, yönetsel becerileri gelifltirme projeleri, hizmet kalitesi geliflimi, performans destek programlar›, kurum kültürü projeleri ile ilgili sürekli yenilikçi tasar›mlar yap›yoruz. Karfl›l›kl› geliflme olanaklar›na çok dikkat ediyoruz. Kendi alan›nda güzel projelere imza atm›fl ifl ortaklar› ile çal›flmaya özen gösteriyoruz. ‹nsan kayna¤›n› gelifltirme misyonumuz gere¤i KalDer ile iflbirli¤imize çok önem veriyoruz.

PDRGroup TMI Türkiye Genel Müdür Yard›mc›s› Nurdan Gülay

E⁄‹T‹M ‹fifiB B‹RL‹⁄‹

Kamu kurumlar› için mükemmellik kültürüne do¤ru Yönelim Bilgi ‹fllem Hizmetleri Dan›flman› ve E¤itimcisi Saadet Süslü KalDer Stratejik E¤itim ‹flbirli¤i çerçevesinde “Kamu Kurumlar› için Mükemmellik Kültüründe Stratejik ‹nsan Kaynaklar› Bilinci Gelifltirme” ve “Kamu Kurumlar› için Mükemmellik Kültüründe ‹letiflim Becerileri” e¤itimlerini veriyor. Bu e¤itimler mükemmellik kültürüne uygun bir ortak “sorumluluk dili” gelifltirerek, kat›l›mc›lar›n çat›flma kültüründen uzaklaflmas› hedefleniyor.

önelim Bilgi ‹fllem Hizmetleri’nin düzenledi¤i “Mükemmellik Kültüründe Stratejik ‹nsan Kaynaklar› Bilinç Gelifltirme” ve “Mükemmellik Kültüründe ‹letiflim Becerileri” e¤itimleri insanlar›n çat›flma kültüründen uzaklaflmalar›n› hedefliyor. Yönelim Bilgi ‹fllem Hizmetleri Dan›flman› ve E¤itimcisi Saadet Süslü, mükemmellik kültürüne uygun flekilde, baflar›l› sonuçlar elde eden kurumlar›n ödüllendirilmesinin gerekli oldu¤unu belirtiyor. KalDer’in Stratejik E¤itim ‹flbirli¤i çal›flmas›n› nas›l de¤erlendiriyorsunuz? KalDer e¤itim sürecini iyi analiz etti, iyilefltirmeye aç›k alanlar› tespit etti ve sürecin iyilefltirilmesi için titiz bir çal›flma sürdürdü. Biz de bu iyilefltirme sürecini KalDer e¤itim bölümünde çal›flan arkadafllarla birlikte ad›m ad›m izleyip üzerimize düflen sorumluluklar› yerine getirmeye çal›flt›k. Öncelikle e¤itim portföyü Mükemmellik Modeli beklentileri kapsam›nda geniflletildi, e¤itim içerikleri yeniden düzenlendi. Haz›rlanan teknik flartname ile KalDer e¤itimleri aras›nda yöntem, sunum ve e¤itmen davran›fllar› aç›s›ndan bir standarda ulafl›lmas› hedeflendi. E¤itimler için haz›rlad›¤›m›z k›sa tan›t›mlar› KalDer flubeleri e¤itim sorumlular›

ve yetkililerine sunularak e¤itim takvimine al›nd›. Verdi¤iniz destek do¤rultusunda kamu sektörüne yönelik gerçeklefltirilecek e¤itimlerde kat›l›mc›lar›n kazan›mlar› sizce neler olacak? ‹letiflim hatalar› halen, ekip çal›flmalar›, de¤iflim yönetimi ve insan kaynaklar› uygulamalar› gibi alanlarda yaflanan sorunlar›n bafl›nda yer al›yor. Kat›l›mc›lar düzeyinde “Mükemmellik Kültüründe ‹letiflim Becerileri E¤itimi” sayesinde bu sorunun çözülece¤ini düflünüyorum. Kat›l›mc›lar›m›za ayr›ca ifl ve özel yaflamlar›nda daha kaliteli iliflkiler kurabilmeleri ve bu iliflkileri sürdürebilmeleri aç›s›ndan faydal› olacakt›r. “Mükemmellik Kültüründe Strate-

Yönelim Bilgi ‹fllem Hizmetleri Dan›flman› ve E¤itimcisi Saadet Süslü

jik ‹nsan Kaynaklar› Bilinç Gelifltirme E¤itimi”nde ise kat›l›mc›lar stratejik bir bak›fl aç›s› kazanacaklar. Kat›l›mc›lar›m›z›n, insan kaynaklar› uygulamalar› ve bu uygulamalar›n kurumsal politika, strateji ve hedeflerle ba¤lant›lar› konusunda bilgi sahibi olmalar›n› amaçl›yoruz. E¤itim iflbirli¤imiz sonucu, daha fazla kamu kurumuna ulaflabilmeyi, mükemmellik kültürüne uygun bir ortak “sorumluluk dili” gelifltirerek, toplumda çat›flma kültüründen uzaklafl›lmas›na katk›m›z›n olaca¤›n› düflünüyorum. Sizce devlet düzeyinde benzer çal›flmalara destek verilmeli mi? Özellikle kamu sektörünün e¤itim tedarik etme konusunda bürokratik s›k›nt›lar› oldu¤unu s›kl›kla duyuyorum. Kamunun e¤itim faaliyetlerinde desteklenmesinin, e¤itim yoluyla etkinlikleri ve verimlilikleri artan kurumlar›n bunu çeflitli platformlarda kamuoyu ile paylaflmas›n›n önemli oldu¤unu düflünüyorum. Kalite standartlar›n› benimseyen ve kendilerini e¤itim yoluyla farkl›laflt›ran kamu kurumlar› tüm yerel ve ulusal yönetimler taraf›ndan desteklenmeli. Ald›¤› e¤itimlerden yararlanarak baflar›l› sonuçlar elde eden kurumlar›n ödüllendirilmesi, böylece benzer çal›flmalar›n desteklenmesi gerekiyor.

E⁄‹T‹M ‹fifiB B‹RL‹⁄‹

Sürdürülebilirlik için paradigma de¤ifltiren e¤itimler Polater Dan›flmanl›k sundu¤u e¤itimlerle sürdürülebilir topluma dönüflüm sürecine destek veriyor. ‹letiflimin önemine de¤inen Polater Dan›flmanl›k Kurucu Orta¤› ve Genel Müdürü Sinan Polater “Sürdürülebilir zemine oturmufl bir topluma ulaflabilmek klasik ve dar çerçeveden bakarak düflünmekten vazgeçmeyi zorunlu k›l›yor” diyor.

olater E¤itim ve Dan›flmanl›k, E¤itim ‹flbirli¤i kapsam›nda, “‹letiflim Becerilerinin Gelifltirilmesi” e¤itimini düzenliyor. Bu e¤itimde; baflar›l› ve etkili olmak için önemli iletiflim becerileri ve incelikleri üzerinde duruluyor. Her seminer, kat›l›mc› kuruluflun yap›s›, sektörü ve temel özelliklerine uygun bir yaklafl›mla ihtiyaçlara uygun ve özgün hale getiriliyor. Özgün vaka ve grup çal›flmalar› sayesinde “yaflayarak ve uygulayarak ö¤renme” sa¤lan›yor. Polater E¤itim ve Dan›flmanl›k Kurucu Orta¤› ve Genel Müdürü Sinan Polater “Kurulan iletiflimin kaliteli, etkili, çok yönlü olmas› baflar›l› olabilmek için gereklidir” diyor.

gerekli yap›lanman›n bütün Türkiye’de yeterli seviyede ve yayg›n olmad›¤›n› görüyoruz.

Bu çal›flmalar›n sürdürülebilir topluma dönüflümde ne gibi yararlar sa¤layaca¤›n› düflünüyorsunuz? Sürdürülebilir toplum ve ayn› çerçevede sürdürülebilir kalk›nma konusu kesinlikle bir zorunluluk olarak gündemimize yerleflmifl durumda. Bu amaçla toplumun her kesiminin, bir bütün olarak katk›da bulunmas› gerekiyor. Kurulufllar›n sadece kendi sektörleri için tek yönlü, k›sa vadeli, birbirinden kopuk ve etkisi zay›f çözümler üretmesi ve ad›mlar atmas›n›n önemsiz sonuçlar yaratt›¤› aç›kça görülüyor. SürdürüleBenzer çal›flmalar ve bilir zemine oturmufl e¤itimlere eriflebilmek Polater E¤itim ve Dan›flmanl›k Kurucu bir topluma ulaflabilOrta¤› ve Genel Müdürü Sinan Polater için tüm Türkiye’de mek klasik ve dar çerçeveden bakarak düflünmekten vazgeçgereken altyap› ve sistem yeterinmeyi zorunlu k›l›yor. ce yayg›n m›? Günlük yaflam›m›zda belki en s›k tekBu dönüflümde verilen e¤itimlerarlanan ve ayn› zamanda da çok do¤rin rolü nedir ve bir sonraki aflaru sloganlardan biri “E¤itim flart” cümlesidir. Hangi konuda olursa olmada ne olmal›d›r? sun, etkili ve katma de¤er sa¤layan E¤itim özünde temel bir insan hakk› e¤itim düzenlemek, birbiriyle etkileolmakla beraber sürdürülebilir kalk›nflimli faaliyetler ve düzenlemeler gerekma için bir ön kofluldur. Kurulufllar tiriyor. Ancak ne yaz›k ki, bu yönde aç›s›ndan bakarsak, bu dönüflümde iyi

yönetim, bilgiye dayal› kararlar alma, bilgi ve becerilerin gelifltirilmesi konular› önem tafl›yor. Bu yönde geliflme sa¤lanmas› da e¤itimler sayesinde tetiklenecek, gerçekleflecek ve yayg›nlaflacakt›r. Toplumsal aç›dan ise yayg›n e¤itimler sayesinde sa¤lanan kurumsal ve bireysel geliflim, sosyal de¤erlerin yayg›nlaflmas›na ve demokrasinin geliflmesine de destek verecektir. Kurulan iletiflimin kaliteli, etkili, nitelikli ve çok yönlü olmas› olaylara farkl› pencerelerden bakabilmemizi sa¤lar. Bu sebepten iyi iletiflim ve çok yönlü bak›fl aç›s›na sahip olmak her konuda baflar›l› olmak için gereklidir. Verdi¤iniz e¤itimleri hangi esaslara göre belirlediniz? Uzun y›llar›n birikimine dayanan altyap›m›z ve deneyimlerimizden yararlanarak bu yöndeki bir projenin etkili olmas› için e¤itimlerimizi Mükemmellik Modeli’nde kriterler aras› iliflkileri göz önüne alarak tasarlad›k. Kuruluflun yap›s›na özgü tasarlanacak vaka ve çözümleme çal›flmalar›yla “aktif kat›l›mla yaflayarak ö¤renme” modelini uyguluyoruz. ‹letiflim becerilerini güçlendirmek için sadece teorik bilgilerle s›n›rl› kalmadan, kuruluflun sektör, yap› ve süreçlerini dikkate al›yoruz. Özgün bir tasar›m yaparak e¤itim içeri¤ine ve verilecek örnekleri gerçek ihtiyaçlara göre yeniden flekillendiriyoruz.

LRQA ‹LE STANDARTLAR

G›da güvenli¤i güvence program›n›z nas›l görünüyor? G›da güvenli¤i güvence program›n›z derinlemesine ve dayan›kl› m›? Riskleri do¤ru bir flekilde de¤erlendirebiliyor mu? Güvenilir ve tarafs›z uzmanlar taraf›ndan ba¤›ms›z olarak do¤rulan›yor mu? Bu sorunlar›n çözümü ISO 22000’i esasl› bir flekilde güçlendirmekte olan PAS 220’de…

›da ürünlerin toplat›lmas›n›n ve güvenlik endiflelerinin her gün gazete bafll›klar›nda yer ald›¤› günümüzde, iflletmeniz bütün bu kritik sorular›, her biri sanki kendi müflterilerinizden kaynaklan›yormuflças›na cevapland›rabilmelidir. Bugün söz konusu olan, sadece g›da güvenli¤i süreçlerinizin mevcut olup olmamas› de¤ildir. Buna ilave olarak dayan›kl›, güvenilir ve tarafs›z, g›da zinciriniz boyunca çal›flarak, yüzleflti¤iniz en kritik riskleri belirleyen ve bu riskleri ortadan kald›rman›z› sa¤lamak ad›na sizinle beraber çal›flan, endüstri uzmanlar› taraf›ndan bu süreçlerinizin do¤rulanabiliyor olmas› önemlidir.

Advertorial

Neli Adoni LRQA Türkiye Operasyon Müdürü

Uygunsuz bir flekilde tasarlanm›fl, uygulamaya konulmufl ve muhafaza edilmifl bir g›da güvenlik sistemi, markan›n zarar görmesi, azalan tüketici güveni, ürünün piyasadan toplat›lmas›, hastal›k, ölüm ve yasal süreçler gibi finansal anlamda felç edici etkilere sahip olabilir. Küreselleflme ve geliflmekte olan ülkelerin tedariklerindeki art›fl nedeniyle bu risklerin büyümesi olas›l›¤› ve bunlar›n etkin bir flekilde yönetilmesi süreci gittikçe karmafl›klaflmaktad›r. Bu mücadeleye ek bir unsur da bel-

gelendirme ve g›da güvenlik standartlar›nda pazardan pazara de¤iflkenlik gösteren kabul görmüfllüktür. ‹deal bir dünyada herkes bir tek g›da güvenlik belgesini kabul etmelidir. Ne yaz›k ki dünya çap›ndaki mevcut yöntemlerin çeflitlili¤i, potansiyel olarak g›da güvenli¤ini gelifltirmeye yönelik olmal›yken, ana hedeften sapmalara neden olabilecek, flafl›rt›c› çoklukta seçenek sunmaktad›r. Sonuç olarak, ba¤›ms›z olarak do¤rulanan, süreç temelli küresel güvenlik yönetim standard›na yönelik ilgi artmaktad›r. Gelifltirilen ilk flablon ve standartlar›n pek ço¤u ya bölgeye özel niteliklerdeydi ya da g›da sektörünün ve tedarik zincirinin belirli k›s›mlar›nda yer alan g›da güvenlik risklerini dikkate almaktayd›. Ancak son geliflme, ISO 22000 ve PAS 220 uyumland›r›lm›fl yaklafl›m›, sadece tüketicilere de¤il ayn› zamanda üreticilere, onlar›n tedarik zincirlerine ve perakendecilerine de önemli faydalar sa¤layacakt›r. ISO hakk›nda ISO, g›da güvenlik risklerini ve bunlar›n bütün tedarik zinciri üzerindeki etkilerini dikkate alacak, küresel

olarak kabul görmüfl, ilk g›da güvenlik yönetim sistemi olan ISO 22000'i 2005 y›l›nda yay›nlad›. Do¤al olarak bu geliflme ileri do¤ru at›lan büyük bir ad›m olarak karfl›land›. Ancak ISO 22000'in yay›nlanmas›n›n ard›ndan, g›da üretim sektöründeki, g›da güvenli¤i uzmanlar›, ISO 22000'in ön koflul programlar›n›n (PRP'ler) yeterince tariflendirilmedi¤ini ve özellikle de g›da üretim paydafllar›n›n beklenti ve gerekliliklerini karfl›lamad›¤›n› gördü. Ön koflul programlar›n› uyumland›rmaya, ISO 22000'in kabul görmesini artt›rmaya ve g›da üreticisi paydafl-

lar›n›n beklenti ve gerekliliklerini karfl›lamaya yönelik çabalar› gerçeklefltirmek ad›na Yiyecek ve ‹çecek Endüstrileri Konfederasyonu PRP'lerin gelifltirilmesinin sponsorlu¤unu üstlendi. Bunun sonucunda PRP'ler, yeni, kamuya aç›k spesifikasyonlar›n (PAS) temelini oluflturdu. PAS 220:2008 Ekim 2008’de yay›nland›. Her ne kadar ISO 22000, interaktif iletiflim, sistem yönetimi, PRP'ler ve HACCP (tehlike analizi ve kritik kontrol noktas›) prensipleri gibi unsurlar› içerse de kuruluflun dikkate almas› gereken spesifik konular› tatminkar bir flekilde detayland›rmamaktad›r. G›da üretim süreçlerinde

PRP'lerin kritik unsurlar›n› güvence alt›na almas› özellikle tan›mlanmal› ve tehlikeleri kontrol etmek konusunda önemli görülen unsurlar üretim süreçlerine dâhil edilmelidir. PRP'lerin taslaklar›n›n oluflturulmas›, dünyan›n en büyük g›da flirketlerinin temsilcileri taraf›ndan üstlenilmifltir ki bu flirketler aras›nda Kraft, Danone, Nestle, Unilever, General Mills ve McDonald’s bulunmaktad›r. Bu flirketler Birleflik Krall›¤›n Yiyecek ve ‹çecek Federasyonu'ndan ve CIAA'dan uzmanlarla beraber çal›flm›fl ve PRP'lerin taslaklar›n›n ç›kar›lmas› konusunda üreticiler, temsilciler, perakendeciler ve Lloyd’s Register Quality Assurance (LRQA) da dâhil olmak üzere belgelendirme kurulufllar› gibi genifl çapl› bir topluluktan geri bildirimler elde etmifltir. ‹flbirli¤i içerisinde gerçeklefltirilen bu çaba, çap› ve karmafl›kl›¤› söz konusu olmaks›z›n tüm üretici ve g›da iflleme kurulufllar›na uygulanabilen bir spesifikasyon olan PAS 220:2008'le sonuçlanm›flt›r. Türünün tek örne¤i bir standart Kraft G›da'n›n dünya çap›ndaki kalite zincir yönetim sistemi program yöneticisi ve Pas 220 yazar› Steve Mould'a göre, PAS 220, ISO 22000 belgeli bir g›da güvenlik yönetimi oluflturmak isteyen herhangi bir g›da üreticisi taraf›ndan uygulanabilecek ortak bir dizi PRP'ler sunmaktad›r. Mould, "Bu standard› di¤erlerinden ay›ran konu, geliflim s›ras›nda gerçeklefltirilen genifl çapl› dan›flmalar ve kamu de¤erlendirmeleridir. Bu endüstri taraf›ndan beraberce çal›flarak yarat›lm›fl bir standartt›r." diyor. PAS 220 yiyecek ve içecek üreticileri taraf›ndan kullan›lan PRP'leri detayland›rmaktad›r ve ISO 22000 ile ba¤lant›l› bir flekilde kullan›lmas› hedeflenmektedir. Odak noktas›, ürün kontaminasyonu, ürün güven-

LRQA ‹LE STANDARTLAR li¤i tehlike düzeyleri ve ürün iflleme ortam› da dâhil olmak üzere, olas› g›da güvenlik tehlikelerini, ürün bunlardan etkilenmeden minimize edecek, etkisini hafifletecek ya de ortadan kald›racak süreçlerin yerli yerinde olmas›d›r. PAS 220, ISO 22000 ile mevcut olan sorunlar› çözümlemeyi hedefler ve ISO 22000 ile Küresel G›da Güvenli¤i Giriflimi (GFSI) aras›nda ba¤lant› kurmak amac›yla tasarlanm›flt›r. GFSI 2000 y›l›nda, takip eden cümle içerisinde belirtilen “Tüketicilere güvenli g›da da¤›t›m›na yönelik güveni temin etmek için g›da güvenlik yönetim sistemlerinde sürekli geliflim” misyonuyla bafllat›lm›flt›r. G›da üretim sektöründe, depo gereklilikleri,

planlar›n› aç›klad›. CIAA bu geliflmeyi destekledi ve düzenlemeler k›yaslanmalar› ve onaylanmalar› için GFSI’ya iletildi. CIAA G›da ve Tüketici ‹lkesi Komitesi Yönetim Kurulu Baflkan› Geoff Thompson: “ISO 22000/PAS 220 düzenlemeleri tüm g›da iflleyicileri için oldukça belirgin bir ad›m› temsil ediyor. Hem büyük hem de küçük üreticiler ve perakendeciler flimdi, ortak olarak üzerinde anlaflmaya var›lm›fl, g›da güvenli¤i tehlikelerinin uluslar aras› kontrolünü amaçlayan, bir dizi ön koflullu program alt›nda birleflme f›rsat›na sahipler.” ifadesine yer veriyor, Standard›n baz› avantajlar› at›klar›n azalt›lmas›ndan kaynaklanan indirgenmifl ücretler, daha az ürün hatas›

“Hem büyük hem de küçük üreticiler ve perakendeciler flimdi, ortak olarak üzerinde anlaflmaya var›lm›fl, g›da güvenli¤i tehlikelerinin uluslararas› kontrolünü amaçlayan, bir dizi ön koflullu program alt›nda birleflme f›rsat›na sahipler.”

yeniden biçimlendirme, g›da savunmas› ve biyoterörizm gibi genellikle gözden kaç›r›lan önemli unsurlar› kapsayan PAS 220, ISO 22000’i esasl› bir flekilde güçlendirmekte ve küresel g›da güvenli¤i standartlar›n› uyumland›rmaya yönelik giriflimleri gelifltirir. PAS 220, ISO 22000’de belirtilen ana gerekliliklerden ve g›da üretim pazar› ile ilgili oldu¤u düflünülen ek gerekliliklerden meydana gelmektedir.

ve tedarik zinciri boyunca daha iyi takip (Codex Alimentarius HACCP’i flekillendirmek ve muhafaza etmek) gibi unsurlar› kapsamaktad›r. Bu avantajlara ayn› zamanda ISO 9001, ISO 14001 ve OHSAS 18001 gibi standartlarla sorunsuz entegrasyon sa¤lamak da dahildir. Buna ek olarak ISO 22000 ile PAS 220, sadece kurulufllar› de¤il, uluslar aras› flirketlerin farkl› tesislerini k›yaslamak ad›na küresel olarak da kullan›labilmektedir.

Faydalar Aral›k 2008 y›l›nda G›da Güvenli¤i Belgelendirmesi Kurumu, g›da üreticilerinin, g›da güvenlik sistemleri için ISO 22000 ve PAS 220 belgelendirme düzenlemelerini gelifltirmekle ilgili

G›da Güvenli¤i Belgelendirmesi Kurumu’na göre amac›, tüm g›da tedarik zinciri içerisinde yüksek kalite düzeyinde g›da güvenli¤i denetimleri temin eden belgelendirme düzenlemesini kolaylaflt›rmak ve g›da gü-

venli¤i standart ve denetimlerinde uyumu sa¤lamak. ISO 22000, PAS 220 kombinasyonunun, Kurum’un GFSI HACCP onayl› standard›na benzer nitelikler tafl›mas› nedeniyle g›da iflleyicileri için uyumlu bir düzenlemeyi kolaylaflt›rmak ad›na mant›kl› bir sonraki ad›m oldu¤una inan›lmaktad›r.

çünkü geçifl mevcut platform üzerine infla edilerek gerçeklefltirilebilmektedir. G›da, tar›m ve risk yönetim ürün ve hizmetleri sa¤layan bir

ISO 22000 ve PAS 220’i kabul etmek Hâlihaz›rda mevcut olan pek çok g›da güvenli¤i düzenlemesinin ›fl›¤›nda, baz› kurulufllar yeni bir standard› kabul etmek konusunda çekimser olabilirler. Bu kurulufllar için iyi haber Codex Alimentarius’un HACCP ilkeleri üzerine kurulu herhangi bir mevcut programa sahip olan kurulufllar büyük olas›l›kla ISO 22000 ve PAS220’in pek çok unsuruna zaten sahip olmufl olacaklard›r. S›f›rdan bafllamaya hiç gerek yoktur,

flirket olan Cargill Inc. taraf›ndan yürütülen bir çal›flma vas›tas›yla, farkl› denetim standartlar›/ programlar›/ düzenlemeleri içerisinde bulunan unsurlar ile Codex Alimentarius içindeki HACCP ve PRP için 37 kriter k›yaslanm›flt›r. Çal›flma pek çok denetim standart/program/düzenle-

menin PRP ve HACCP gerekliliklerinin yüzde 90’›n› karfl›lad›¤›n› ortaya ç›karm›flt›r. ‹tibarl› bir belgelendirme kuruluflu taraf›ndan yürütülen mevcut durum analizleri, g›da güvenlik yönetim sistemi gerekliliklerini karfl›lamak ad›na daha ileri düzeyde dikkat gerektiren alanlar›n belirlenmesi konusunda yard›mc› olacakt›r. 2007 y›l›nda GFSI, GFSI taraf›ndan tan›nan düzenlemeler alt›nda 30,000’den fazla g›da güvenli¤i sertifikas› yay›nlam›flt›r. Bu rakam 2006 seviyesi üzerinden yüzde 50’lik bir art›fl› temsil etmektedir ve ISO 22000’in küresel olarak kabul görmesinin g›da güvenli¤ini daha dramatik bir flekilde artt›rmas› beklenmektedir. Yiyecek ve içecek endüstrisinin, g›da güvenli¤i yönetim sistemlerinin küresel uyumu vas›tas› ile iyi kalitede, güvenli ürün sa¤lamak amac›na yönelik ciddi ilerleme kaydetti¤i aç›kt›r.

PAS 220 plan›, g›da üretim süreci için önemli say›lan ek gereklilikler ve maddeler: 1. Tüm g›da üretici kurulufllara uygulanabilir. 2. Normatif referans, referans materyallerini belirler. 3. ISO 9001’de bulunan 82 ve ISO 22000’de listelenen 17’yi tamamlamak üzere on dokuz terim ve tan›m. 4. Kontaminasyonun kontrol edilmesi ve önlenmesi için binalar›n inflas› ve krokisi. 5. Mülk ve çal›flma alan›n›n krokisi. 6. Su kalitesi, onaylanm›fl kimyasallar ve havaland›rmay› kapsayan (hava, su ve enerji de dâhil olmak üzere) yard›mc› üniteler. 7. At›k ya da tehlikeli madde konteyn›rlar› dâhil olmak üzere at›klar›n ortadan kald›r›lmas›, at›k yönetimi, gider ve drenaj. 8. ‹fllem gören g›daya uyumlu materyalden yap›lma ekipman›n uygunlu¤u, temizlik ve bak›m 9. Tedarikçilerin seçilmesi ve teslim al›nan ürünler de dahil olmak üzere sat›n al›nan materyallerin yönetimi. 10. Çapraz kontaminasyonun engellenmesi ile ilgili önlemleri kapsayan bölümde ele al›nd›¤› üzere fiziksel, mikrobiyolojik ve alerjen kontaminasyon. 11. Temizlik ve dezenfekte etmek. 12. Zararl›lar›n kontrol edilmesi. 13. Kilitli dolap, tuvalet, çal›flan kantinleri, atanm›fl alanlar, ifl k›yafetleri, koruyucu k›yafetler, sa¤l›k durumu, hastal›k ve sakatlanma, çal›flan temizli¤i ve depolama ve iflleme alanlar›ndaki davran›fllar da dahil olmak üzere kiflisel hijyen ve çal›flan tesisleri. 14. Yeniden ambalajlama da dâhil olmak üzere, takip edilebilirli¤e ve alerjen kontrolüne dikkat ederek sürecin bölünmez bir parças› olarak yeniden biçimlendirme. 15. Kritik kontakt listesi ve toplat›lan ürün ile benzer flartlarda üretilen ürünün izlenebilirli¤i de dâhil olmak üzere ürünün piyasadan toplat›lmas› prosedürleri. 16. Temizlik, kuruluk, havaland›rma, toz, derece kontrolü, kimyasallar›n depolanmas› için ayr› alanlar, uygunsuz materyaller için atanm›fl alanlar da dahil olmak üzere depolama. Buna ek olarak, ilk giren ilk ç›kar, son kullanma tarihi önce olan ilk ç›kar ve araç bak›m› gibi depolama uygulamalar›. 17. Bilinçli kararlar› kolaylaflt›rmak ad›na bilginin tüketiciye nas›l sunulaca¤› da dâhil olmak üzere ürün bilgisi/tüketici fark›ndal›¤›. 18. Terör ataklara, kurcalama ve sabotaja karfl› savunma için ek kontrol ve koruyucu önlemler de dahil olmak üzere g›da savunmas›, biovigilance, ve biyoterörizm. Daha ayr›nt›l› bilgiye www.lrqausa.com/food adresinden ulaflabilirsiniz.

ULUSAL KAL‹TE HAREKET‹

GOSB’nin hedefi Ulusal Kalite Ödülü’nü kazanmak Gebze Organize Sanayi Bölgesi, EFQM Mükemmellik Modeli’ni benimseyerek Ulusal Kalite Hareketi’ne kat›ld›. Kaynaklar›n do¤ru ve verimli flekilde kullan›lmas›, kaynak israf›n›n azalt›lmas›, çevresel güvenlik gibi konulara hassasiyetle yaklaflan GOSB’nin bundan sonraki hedefi Ulusal Kalite Ödülü’nü kazanmak.

ebze Organize Sanayi Bölgesi (GOSB) 1986’da, tamamen yat›r›mc›lar›n finansman›yla Kocaeli ve civar›nda çarp›k sanayileflmenin yol açt›¤› çevre kirlili¤ini önlemek ve sanayiyi disipline edebilmek amac›yla kuruldu. Kalifiye personel, ham madde tedariki, pazara yak›nl›¤› ve her noktadan ulafl›m kolayl›¤› sayesinde ‹stanbul ve Kocaeli s›n›r›nda yer alan GOSB k›sa süre sonra cazibe merkezi haline geldi. GOSB kalite yolculu¤una, kat›l›mc›lara verilen yemek üretim hizmetinin kalitesinin belgelenmesi amac›yla 2006’da ISO 22000 belgesi alarak bafllad›. 2009 bafl›nda ISO 9001, ISO 14001 ve OHSAS 18001 belgeleri de alan kuruluflta bugün tam 119 iflletme üretim yap›yor. Faaliyet fleklini daha kaliteli hale getirmek amac›yla Ulusal Kalite Hareketi’ne kat›lan GOSB’nin Ulusal Kalite Ödülü’ne sahip olmak için çal›flmalar› sürüyor. GOSB Bölge Müdürü Güher Türker bu süreçle ilgili görüfllerini anlatt›.

Ulusal Kalite Hareketi’ne kat›lma düflüncesi nas›l do¤du? Her kurulufl faaliyet gösterme fleklini gelifltirmek ister. Bu, pazar pay›n› büyütmek veya maliyetleri azaltmak anlam›na gelebilece¤i gibi riski daha et-

kili bir biçimde yönetmek veya müflteri memnuniyetini art›rmak fleklinde de olabilir. GOSB, geçmiflten beri süre gelen “en iyisini yapma” anlay›fl› ve d›fla dönük bak›fl aç›s›yla, insana ve çevreye olan duyarl›l›¤›n› ortaya koymay› amaçl›yor. Kalite seviyesini ve rekabet gücünü art›rmay› hedefleyen KalDer’in bafllatm›fl oldu¤u Ulusal Kalite Hareketi’nin içinde yer alman›n bizi kalite yolculu¤umuzda çok daha ilerilere götürece¤i düflüncesiyle bu oluflumun bir parças› olmak istedik. UKH’nin ne gibi katk›lar sa¤layaca¤›n› düflünüyorsunuz? Ulusal Kalite Hareketi’nin en önemli katk›s›n›n kurulufllar›n öz de¤erlendirmelerini yaparak mevcut yönetim sistemlerinin EFQM Mükemmellik Modeli esasl› bir yap›yla gelifltirilmeGOSB Bölge Müdürü Güher Türker

sini/etkinlefltirilmesini sa¤lamak ve tan›n›rl›klar›n› artt›rmak oldu¤unu düflünüyorum. Sektörümüzde ise daha iyi uygulamalar›n ortaya ç›kmas›na, OSB’lerin geliflime aç›k alanlar›n›n iyilefltirilmesine ve bu yönde ifl plan› ile stratejiler oluflturmalar›na katk› sa¤layacakt›r. GOSB’de kalitenin art›r›lmas› yap›lan çal›flmalardan bahseder misiniz? Kalite yolculu¤umuz ile birlikte kat›l›mc›lar›m›z›n talep ve beklentilerinin daha iyi tespit edilmesi ve en k›sa sürede karfl›lanabilmesi amac›yla anketler düzenlenmeye baflland›. Kat›l›mc›lar›n ihtiyaçlar›n› en üst düzeyde karfl›lamak stratejisi ve uygulamaya ald›¤›m›z entegre yönetim sistemlerinden kaynaklanan ihtiyaçlar do¤rultusunda organizasyon de¤ifliklikleri gerçeklefltirildi. Kaynaklar›n do¤ru ve verimli flekilde kullan›lmas›, kaynak israf›n›n azalt›lmas› amac›yla çal›flmalar yap›lm›fl, bu kapsamda GOSB’un su ve elektrik kay›plar›n› azaltma, kâ¤›t ve k›rtasiye kullan›m›n› minimumda tutma yönünde iyilefltirmeler gerçeklefltirildi. Çevresel güvenlik, yasal ve politik konularla ilgili verilerin takip edilerek politika ve stratejilerin oluflumunda girdi olarak kullan›lmas› sa¤lan›yor. Ayr›ca personele, mesleki bilgi ve yeteneklerinin gelifltirilmesi için gereken e¤itim deste¤i veriliyor.

TÜRK LOYDU

Sürdürülebilir kalk›nman›n temelinde her alanda “kat›l›mc›l›k” yat›yor “Gençlik, sürdürülebilir toplum yap›lanmas›nda çok önemli bir aktördür. Belediyelerin yaflanabilir kentler kurmak, demokrasiyi gelifltirmek ve bunu hemflerileriyle birlikte kat›l›mc› yöntemlerle kurmak görevleri önceliklidir.”

oplumlar›n karfl› karfl›ya kald›¤› önemli konulardan biri vatandafllar›n yönetimlere karfl› güvenlerinin sa¤lanmas› ve sürdürülmesi ihtiyac›d›r. Bu ba¤lamda kaliteli, etkin ve istikrarl› yerel yönetimler; ulusal politikalarla uyumlu, tutarl› ve etkileflim içerisinde yerel düzeyde sürdürülebilir topluma dönüflümde öncülük edecek, ekonomik geliflme ve sosyal adaletin geliflmesinde önemli rol oynayacakt›r. Yerel yönetimler istikrar›n sa¤lanmas› ve merkezi yönetim uygulamalar›n›n yayg›nlaflt›r›lmas› konular›nda merkezi yönetimlere yard›mc› olur. Güçlü ulusal yönetimler kurmak yerel seviyelerde çal›flmakla gerçekleflir. Performans› yüksek bir belediye yönetimi sa¤lanmas›yla di¤er yönetim kademelerinden gelen kamu politikalar› iyilefltirilerek, gelifltirilerek tüm sistemin daha güçlü olmas› sa¤lan›r. Bu flekilde birbiri ile uyumlu yaklafl›m tarz› yerel ve ulusal düzeyde güvenilir ve istikrarl› yönetimler kurulmas›n› sa¤layacakt›r. Vatandafllar›n ihtiyaçlar› ve beklentileri ülkenin farkl› bölgelerinde, illerinde, hatta ilçelerinde önemli de¤ifliklikler gösterdi¤inden yerel yönetimler demokrasi ve ço¤ulculuk ilkelerini daha etkin ve saydam bir flekilde gelifltirme ihtiyac›ndad›r. Bu ise farkl› kaynak ve süreçlerin bir sistem içinde uyumlu çal›flmas›n› ve vatandafl›n kat›l›mc›l›¤›n› gerektirir. (1)

Yerel yönetimlerde kat›l›mc›l›k 2007-2013 dönemini kapsayan 9. Kalk›nma Plan›’n›n kat›l›ma iliflkin ilke ve politikalar› flöyledir: “Kamusal hizmet sunumunda, fleffafl›k, hesap verebilirlik, kat›l›mc›l›k, verimlilik ve vatandafl memnuniyeti esast›r.” (2) Ayr›ca 9. Kalk›nma Plan›’na koflut olarak orta vadeli programda da yerel yönetimler, bölgesel kalk›nma ve iyi yönetiflimin temel unsurlar› olarak görülmüfl, bu anlamda çeflitli stratejiler gelifltirilmifltir. Sürdürülebilir topluma dönüflümde vatandafl›n kat›l›mc›l›¤› mutlaka sa¤lanmal›d›r. Bu konuda 5393 say›l› Belediye Kanunu da hemfleri odakl› yönetim ilkesini getirerek belediyelere çeflitli görevler yüklemektedir. Belediyelere kararlar›nda mahallelinin/hemflerilerin ortak isteklerini göz önünde

H.U¤ur AYKAÇ Türk Loydu Vakf› ‹ktisadi ‹flletmesi Sistem Belgelendirme Birim Baflkan›

bulundurma ve hizmetlerin mahallenin ihtiyaçlar›na uygun biçimde yürütülmesini sa¤lamaya çal›flma görevi verilmektedir. Belediye, hemfleriler aras›nda sosyal ve kültürel iliflkilerin gelifltirilmesi ve kültürel de¤erlerin korunmas› konusunda gerekli çal›flmalar› yapmakla ve bu çal›flmalarda sivil toplum kurulufllar› ve uzman kiflilerin kat›l›m›n› sa¤layacak önlemler almakla görevlidir. Hemfleri odakl› yönetim Hemfleri odakl› belediye yönetiminin kurumsallaflmas› aç›s›ndan kanunda öne ç›kan düzenleme Kent Konseyi’dir. Kent konseyi kent yaflam›nda, kent vizyonunun ve hemflerilik bilincinin gelifltirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunmas›, sürdürülebilir kalk›nma, çevreye duyarl›l›k, sosyal yard›mlaflma ve dayan›flma, saydaml›k, hesap sorma ve hesap verme, kat›l›m ve yerinden yönetim ilkelerini hayata geçirmeye çal›flmakla görevlendirilmifltir. Belediyeler sivil toplum kurulufllar›n›n ve mahalle muhtarlar›n›n temsilcileri ile di¤er ilgililerin kat›l›m›yla oluflacak olan kent konseyinin faaliyetlerinin etkili ve verimli yürütülmesi konusunda yard›m ve destek sa¤lamakla görevlidir. Hemfleri odakl› yönetimin kurumsallaflmas› amac›yla belediyeler; sa¤l›k, e¤itim, spor, çevre gibi hizmetlerle yafll›lara, kad›n ve çocuklara, özürlülere, yoksul ve düflkünlere yöne-

lik hizmetlerin yap›lmas›nda beldede dayan›flma ve kat›l›m› sa¤lamak, hizmetlerde etkinlik, tasarruf ve verimlili¤i art›rmak amac›yla gönüllü kiflilerin kat›l›m›na yönelik programlar uygulamakla görevlidir. Bunlar›n yan›nda turizm ve tan›t›m, evlendirme hizmetleri, co¤rafî ve kent bilgi sistemleri kurulmas› yukar›da grupland›rd›¤›m›z bu görev ve yetkilerin d›fl›nda Belediye Kanunu’nda belediyelere verilen di¤er görev ve sorumluluklard›r. (3) Sürdürülebilir toplum yap›lanmas›nda gençli¤in kat›l›m› Gençlik, sürdürülebilir toplum yap›lanmas›nda çok önemli bir aktördür. Belediyeler ve toplum iflbirli¤inde; üniversiteler, sivil toplum örgütleri, sendikalar, kamu meslek kurulufllar› gibi bilgi, finans ve entelektüel kapasite desteklerinden, gençli¤in tüm yönlerinin geliflmesi için birlikte ve bütünleflik yararlan›lmas› günümüz devlet/toplum siyasas›nda öne ç›kan konulard›r. Belirtilen bu hususlar›n sekteye u¤ramamas› için gerek katk› verecek kurulufllar›n gerekse yerel yönetimler örgütlenmesinin gözden geçirilmesi öncelikli konulardand›r. Yaflanabilir, sürdürülebilir kentler ve toplum için, gençlik merkezli disiplinler aras› akademik ve sektörel iflbirli¤i önem tafl›maktad›r. (4) Yerel yönetimlerde kalite Belediyelerin yaflanabilir kentler kurmak, demokrasiyi gelifltirmek ve bunu hemflerileriyle birlikte kat›l›mc› yöntemlerle kurmak görevleri önceliklidir. Bunu da toplam kalite yönetimi felsefesi uygulayarak gerçeklefltirebilirler.

Kalite vatandafllar›n da sorumlulu¤udur. Onlar›n, kentlerine ve yaflam kültürlerine sahip ç›kabilmeleri ancak “kat›l›m, dayan›flma ve sorumlu hemflerilik bilinciyle” davranmalar›na ba¤l›d›r. (5) Yerel yönetimler vatandafllar›n bugünkü ve (mümkünse) gelecekteki ihtiyaç ve beklentilerini tespit ederek, bu gereksinimleri mevcut yasal yetki ve kaynaklar›n› kullanarak karfl›lamal›d›r.

IWA-4: 2009 Kalite Yönetim Sistemleri-ISO 9001:2008’in Yerel Yönetimlerde Uygulanmas› için K›lavuz Bilindi¤i gibi ISO 9000 serisi standartlar genel standartlard›r, sektörel farkl›l›k gözetmeksizin tüm sektörlerde uygulanabilir. Uluslararas› Standartlar Örgütü (ISO), yerel yönetimlerin standard› yorumlamas› ve uyumlu hale gelmesi amac›yla “IWA-4: 2009 Kalite Yönetim Sistemleri-ISO 9001:2008’in Yerel Yönetimlerde Uygulanmas› için K›lavuz” yay›nlam›flt›r.

Yerel yönetimler, vatandafllar›n ihtiyaç ve beklentilerini karfl›lamak amac›yla faaliyetleri yönetmesi ve kontrol edebilmesi için bir kalite yönetim sistemine ihtiyaç duyar. Genel anlam›yla kalite yönetim sistemi; kalite hedeflerine ulaflmak ve vatandafla sa¤lanan ürün ve hizmetlerin sürekli iyilefltirilmesi için planlama, süreçler, kaynaklar, dokümantasyon ve organizasyonel yap›dan oluflur. Böylesi bir sistemin geliflimi temelinde “ISO 9001-Kalite Yönetim Sistemleri-fiartlar” standard› genifl kabul görmüfltür.

fiu an için Türkiye’de pek çok yerel yönetim kalite çal›flmas› yürütmektedir. A¤›rl›kl› olarak ISO 9001 sistemi olmak üzere baz› belediyelerde ise Avrupa Kalite Yönetimi Vakf› Kalite ModeliEFQM çal›flmalar› yürütülmektedir. IWA 4: 2009 kalite yönetim sistemi isteklerinin yerel yönetimlere yönelik yorumlanmas› sayesinde kullan›c›larda standarttan yararlanma düzeyini art›racak ve belediyelerin toplam kalite yolculuklar›nda h›z kazand›r›c› bir etki yapacakt›r.

Standard›n en son versiyonu olan ISO 9001:2008 hizmet sektörü için daha uygulanabilir hale gelmifltir. Bilindi¤i gibi ISO 9001 standart ailesi 3 temel dokümandan oluflur: • ISO 9000 Kalite Yönetim Sistemleri Temel Kavramlar ve Sözlük • ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemleri fiartlar • ISO 9004 Kalite Yönetim SistemleriPerformans ‹yilefltirmeleri ‹çin K›lavuz

Türk Loydu Vakf› ‹ktisadi ‹flletmesi’nin ISO 9001 belgesi düzenledi¤i Yerel Yönetimler: • Bursa Nilüfer Belediyesi • ‹stanbul Eminönü Belediyesi (29.03.2009 tarihinde Fatih Belediyesi’ne kat›ld›) • ‹zmit Belediyesi • Ankara Mamak Belediyesi • Ankara Kazan Belediyesi • Adapazar› Belediyesi • Adapazar› Arifiye Belediyesi • Antakya Belediyesi • Bolu Gerede Belediyesi • Tekirda¤ Çorlu Belediyesi

Kaynaklar: 1. ISO/IWA-4:2009 Kalite Yönetim Sistemleri-ISO 9001:2008’in Yerel Yönetimlerde Uygulanmas› için K›lavuz 2. T.C. Bay›nd›rl›k ve ‹skân Bakanl›¤›, Yerel Yönetimler, Kat›l›mc›l›k ve Kentsel Yönetim Komisyonu Raporu Ankara-N‹SAN 2009 3. 9. Kalk›nma Plan› (2007 – 2013) - Resmî Gazete 1 Temmuz 2006 - Mükerrer Say›: 26215 4. Toplum Gönüllüleri Vakf› Bilgi Bankas› www.tog.org.tr 5. TAN Mehmet, www.kalder.org/genel/mehmetan-(sunum).ppt , “Yerel Yönetimlerde Kalite Uygulamalar›”

SANAT

“‹çeri¤in en iyi flekilde forma dönüflmesi mükemmelliktir” Heykelt›rafl Mehmet Aksoy, heykelle yar›m as›rd›r süren maceras›nda insanlara hala önemli fleyler anlatman›n mücadelesini veriyor. ‹nsano¤lunun özüne yani do¤aya dönerse mutlu olaca¤›n› savunan Aksoy eserlerinde “Do¤a bizi sarsarsa her fley mahvolur” mesaj›n› vermeye çal›flt›¤›n› söylüyor. Mükemmelli¤in de tan›m›n› yap›yor Aksoy, “‹çeri¤in en iyi flekilde forma dönüflmesi mükemmelliktir” diyor.

‹ Mehmet Aksoy

karus’un balmumundan yapt›¤› kanatlar› vard›. Günefle inat isyankârca ç›rpmaya bafllad› onlar›. S›cak artt›kça erimeye bafllad› ve o küçümsedi¤i Günefl yok etti ç›rp›nan kanatlar›n›… Kibirli ‹karus düfltü… ‹nsano¤lu do¤a karfl›s›nda kendini çok büyük görmeye bafllad›. Cep telefonlar›, kozmetik ürünleri, teknolojinin h›zla ilerlemesi derken insan›n çevre ve do¤aya verdi¤i zarar art›k ölçülemez bir hal almaya bafllad›. Heykelt›rafl Mehmet Aksoy da bir sanatç› olarak, insanlar›n do¤aya verdi¤i zararla mücadele etmek için yerini ald›. Do¤aya haks›zl›k eden, ona zarar veren insanlar›n art›k özüne dönmesi gerekti¤ine inan›yor. Çünkü insan her ne kadar unutulmufl da olsa, do¤an›n bir parças›… Biraz tevazu biraz da yetinme duygusuyla yola ç›k›l›rsa ne insanlar ne de do¤a zarar görecek.

Sanatç› ve do¤a iliflkisine bak›fl›n›z› heykellerinize nas›l yans›t›yorsunuz? Do¤a ile insan iliflkisinin bozuldu¤unu düflünüyorum. Çünkü do¤aya en çok insan zarar veriyor. Asl›nda do¤ayla uyum içinde yaflamay› hayvanlardan ö¤renebiliriz. Hayvanlar zarar vermiyor. Do¤an›n ritmi bozuldu, günefl fazla yak›yor, küresel ›s›nma, sel, zelzele, kurakl›k ne kadar felaket oluyorsa hepsi ritm bozuklu¤undan olu-

yor. Her gün milyonlarca araba, fabrika hatta savafl mermilerinin ç›kard›¤› gazlar bile çevreye zarar veriyor. Birileri para kazanacak diye sayd›¤›m›z felaketler bafl›m›za gelebiliyor. Sanatç›lar da bu duruma duyars›z kalabiliyor. Bunu kabul edilebilir görmüyorum. Ben sanat›ma ve hayat›ma tepkimi yans›t›yorum. Do¤ayla geçinmeyi ö¤reniyorum. Evimdeki bahçeye bak›yorum, etraf›mdaki kufllarla ve böceklerle a¤açlardaki meyveleri paylafl›yorum. Oysa satacak olsam ac›mas›z flekilde böcekleri öldürece¤im, kufllar, ilaçlar yüzünden gelmeyecek, bahçemdeki do¤an›n dengesi bozulacak. Ben kufllar için ekstra fleyler b›rak›yorum, örne¤in m›s›r ekiyorum onlar için. 20 y›ld›r bu duyarl›l›kla heykeller yap›yorum. Bereket tanr›s›n›n heykellerini yap›yorum. Do¤aya sayg› duyulmas› için baz› figürleri yeniden hat›rlat›yorum. “Do¤a bizi sarsarsa her fley mahvolur”, mesaj›n› vermeye çal›fl›yorum. ‹nsan do¤a karfl›s›nda ufac›k bir canl›. ‹karus’un balmumundan yap›lan kanatlar›n›n günefle yaklaflt›kça erimesi gibi insan da “Cep telefonlar› icat oldu, bilgisayarlar dünyas›nda yafl›yoruz” diye kendini bir fley zannetmeye bafllad›. Geçmiflte birinin karn› a¤r›rsa yan›na flaman gelir ve “Bugün bir a¤aç m› kestin?” diye sorarm›fl… Do¤an›n par-

ças› oldu¤umuzu unuttuk, bunu yeniden hat›rlamal›y›z. Sizce mükemmel nas›l tarif edilir? Mükemmel var m›d›r? Akl›n mükemmeli karedir. Duygunun ve soyutlu¤un mükemmeli ise küre fleklidir. Sanatç› devaml› mükemmelli¤i arar, yapabilece¤inin en iyisini yapmaya çal›fl›r, her seferinde u¤rafl›r. Mükemmel mümkün mü? Evet, mümkün, mükemmel vard›r. Bir formun yüzeyini düflünün ›fl›k k›r›lmalar› var, istiyorsunuz ki tertemiz bir ›fl›k gelsin ve daha sonra geriye dönsün. Orada en ufak bir pürüz bile s›k›nt› yarat›r. Heykelde yapt›¤›n ifle, ortaya ç›kan esere “art›k bir fley yapamama durumu” mükemmellik olarak kabul edilebilir. Ama bir baflka heykel yaparken bu mükemmel aray›fl› yine bafllar. “Bir kere yapt›n, bitti” olmaz. ‹çeri¤in en iyi flekilde forma dönüflmesi mükemmelliktir. Mükemmellik sanatç›dan sanatç›ya seyirciden seyirciye göre de¤iflen bir kavramd›r. Seyirci farkl› bir tat bulabilir. Kimisi ustal›kla alakal›d›r, tafl› nas›l süsledi¤ine bakar, kimisi konuyu iflleme flekliyle ilgilenir. Tüm bu bak›fl aç›lar›n›n kültürle, ekonomik düzeyle alakas› var. Hem hayatta hem de sanatta mükemmeli yakalamak için yaln›zca yetenek yeterli de¤il. Üzerinde

çal›flt›¤›n konuda uzmanlaflman da gerekiyor. Yaklafl›k 45 y›ld›r heykel yap›yorum ve asla “Bitti” diyemem. Her seferinde tafl›n karfl›s›nda heyecanlan›yorum. Hala “Yapabilecek miyim” korkusunu tafl›yorum. Bu sayg›d›r asl›nda. Hem tafla, hem eme¤e, hem sanata, hem de forma… Hemen mükemmel olunmaz. Sanatta kalite deyince akl›n›za hangi kriterler geliyor? Sanatç›lar öncelikle öykünmelerden vazgeçmeli, herkes kendi eseri için u¤raflmal›. Çünkü bir bak›ma kendini tan›ma savafl›d›r sanat… ‹nsan benli¤inin d›fla vurumudur, kendini tan›ma çabas›d›r. Mesaj›n olacak, görüflün olacak, o görüflü formülize edeceksin, kendi co¤rafyana, kendi tepkilerine, kendi ritmine dikkat ederek bu mesaj› vereceksin. ‹nsanlar flunu fark edemiyor; yürüyüflünden kahve içifline kadar hayattaki her fleyin bir ritmi vard›r. Sanatta da alg›lama ritimleri var. Biri on günde biri iki günde alg›l›yor. Bu konuda Mozart ve Beethoven iyi birer örnektir. Sanatç› kiflili¤i bunlar›n tümünden oluflur. Sanata kalite katan kifliliktir. O kifli hakikaten kifli mi? Gerçekten sanatç› kiflili¤i var m›? Bu varsa kiflinin dünyaya bak›fl› bir penceresi de var demektir.

Mehmet Aksoy hakk›nda 1939’da Hatay, Yayla Da¤›’nda do¤du. ‹stanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Heykel bölümünde Prof. fiadi Çal›k atölyesinde ö¤renim gördü, asistanl›k yapt›. Devlet bursuyla yurt d›fl›nda ö¤renim gördü. 1972'ye kadar Londra'da kald›. Berlin Türk Akademiker ve Sanatç›lar Derne¤i'nin kurucu üyeli¤i ve baflkanl›¤›n› yapt›. 1976’da Antalya Film ve Sanat Festivali’ne kat›ld›, 2 ay boyunca Belediye meydan›nda kamuya aç›k heykel çal›flmas›nda bulundu. Berlin Yüksek Sanat Okulu Heykel bölümüne devam etti. Berlin'de serbest sanatç› olarak çal›flt›. 1989’da Türkiye'ye döndü. Kranoldplatz Heykel Sempozyumuna yar›flmayla kat›lma flans›n› kazand› ve "Buluttan Sevgililer" adl› heykeli yapt›. Rüyalar›m›z” adl› projesini Türk-Alman gençleri ile birlikte gerçeklefltirdi. Gençlere rölyef çal›flmalar› yapt›rd›. 1989’da "Meçhul Asker Kaça¤›" heykelini yapt›. Ayn› y›l II. Uluslararas› ‹stanbul Bienaline Aya ‹rini'deki "fiahmeran Öyküleri" adl› proje ile kat›ld›. 1995’te ‹MKB önüne "Ay› ve Bo¤a" heykeli dikildi. 2001’de Datça Can Yücel mezar heykelini yapt›. Ayn› y›l ‹fl Bankas› Kuleleri Kibele Çeflmesi Heykeli’ni gerçeklefltirdi. 2005’ten bu yana, Kars Kalesi karfl›s›ndaki tepeye, 30 m yüksekli¤inde "Analar A¤lamas›n" adl› heykel ve çevre düzenlenmesi çal›flmalar› sürüyor.

fifiU UBE HABERLER‹ - ANKARA

2009 Kalite Çemberleri Ödülleri sahiplerini buldu KalDer Ankara fiubesi taraf›ndan bu y›l ikinci kez verilen Kalite Çemberi Ödülü’nü Schott Orim Cam’dan Detay Kalite Çemberi ve Mavi Beyaz Kalite Çemberi, Mesa ‹malat’tan Nehir Kalite Çemberi, Yünsa’dan Paylafl›m Kalite Çemberi almaya hak kazand›.

Sunumlardan baz›lar› • Boytafl Mobilya çember üyeleri, verimlilik ve ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i için yapt›klar› çal›flmalar sonucunda kifli bafl›na düflen toplam yükü 3684 kg/vardiya de¤erine iyilefltirdi. • ‹stanbul Ecza Kooperatifi kalite çemberi üyeleri, artan müflteri flikâyetleri karfl›s›nda tespit ettikleri yüzde 89 oran›ndaki siparifl haz›rlama ve paketleme gecikmesini çal›flma sonucunda yüzde 9’a düflürdü. • Kordsa Global çal›flanlar›, kalite çember çal›flmas› sonucu sar›c› ar›zalar›nda yüzde 89, malzeme maliyetlerinde ise yüzde 47 iyilefltirme elde etmifllerdir. • Mesa ‹malat çal›flanlar› yapt›klar› çal›flma ile hurdaya at›lan kutu profil malzemelerinin üretimde yeniden kullan›lmas›n› sa¤layarak 80mm üstünde fire malzemelerinin hurdaya at›lmas›n› önledi. • Schott Orim Cam çal›flanlar› yapt›klar› çal›flma ile üretim kapasitesinde yüzde 30 art›fl sa¤lad›, süreçte kullan›lan yar› mamul oran›n› 10.000 adetten 0’a düflürdü. • Yünsa çal›flanlar› maliyetin düflürülmesi amac›yla yapt›klar› çal›flma sonucunda kesik ve y›pranm›fl apron sarfiyat›nda yüzde 45’lik bir iyilefltirme sa¤lad›.

alDer Ankara fiubesince düzenlenen 12. Kalite Çemberleri Paylafl›m Konferans› 22 Ekim 2009’da, ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi’nde gerçekleflti. Konferans’ta; Boytafl Mobilya, BSH Ev Aletleri, Eti Maden ‹flletmeleri, ‹stanbul Ecza Kooperatifi, Kordsa Global, Mesa ‹malat, Schott Orim Cam ve Yünsa Kalite Çemberi çal›flmalar›n› anlatt›. Bu y›l ikinci kez verilen Kalite Çemberi Ödülü için sekiz farkl› kurumdan 15 kalite çemberi baflvurmufltu. Kalite çemberleri aras›ndan Schott Orim Cam’dan Detay Kalite Çemberi ve Mavi Beyaz Kalite Çemberi, Mesa ‹malat’tan Nehir Kalite Çemberi, Yünsa’dan Paylafl›m Kalite Çemberi ödül almaya hak kazand›. Ödül Töreni’nde aç›l›fl konuflmas›n› yapan KalDer Ankara fiubesi Yöne-

tim Kurulu Üyesi Say›n Haluk Gümüflderelio¤lu “Bu ödül ülkemizdeki çember çal›flmalar›n› teflvik etmek ve iyi örnekleri ön plana ç›karmak amac›yla verilmektedir. Bu çal›flmalar›n yayg›nlaflmas› ile kurulufllar daha pozitif ve güvenli çal›flma ortamlar›na kavuflurken elde edecekleri olumlu sonuçlar ile rekabet güçlerini de art›racakt›r. Kalite çemberleri ülkemiz d›fl›nda da ödüllerle tan›n›p takdir edilmektedir.” dedi. Dört kalite çemberi, ödüllerini KalDer Ankara fiubesi taraf›ndan 22 Ekim 2009 tarihlerinde düzenlenen 12. Kalite Çemberleri Paylafl›m Konferans›’nda, KalDer Ankara flubesi Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›s› Say›n Malik Aviral’den ald›lar. 12. Kalite Çemberleri Paylafl›m Konferans›’nda sunum yapan kalite çemberleri, kazan›mlar›n› yapt›klar› sunumlarla paylaflt›.

fifiU UBE HABERLER‹ - BURSA

Bursa’da 8. Kalite ve Baflar› Sempozyumu heyecan› bafllad› KalDer Bursa fiubesi çal›flmalar›n› aral›ks›z sürdürüyor. Dünya G›da Günü etkinlikleri çerçevesinde 15 Ekim’de panel düzenleyen flubenin 8. Kalite ve Baflar› Sempozyumu haz›rl›klar› aral›ks›z sürüyor.

US‹AD ve KalDer Yönetimi 28 Eylül 2009 Pazartesi günü BUS‹AD’ta yapt›klar› toplant›da 8. Kalite ve Baflar› Sempozyumu'nun içeri¤ine iliflkin detaylar› görüfltü. Bursa ve çevresinde Toplam Kalite Yönetimi’nin yaflam›n her alan›nda uygulanmas›na yönelik genifl bir düflünce paylafl›m forumu oluflturmak amac›yla 2003 y›l›ndan bu yana BUS‹AD ve KalDer Bursa fiubesi iflbirli¤inde her y›l de¤iflik bir tema çerçevesinde düzenlenen Kalite ve Baflar› Sempozyumu’nun sekizincisi 16-17 Nisan 2010 tarihlerinde Bursa’da yap›lacak. Bursa Valili¤i, Uluda¤ Üniversitesi ve AIESEC Bursa fiubesi'nin de destekledi¤i, zengin ve sürekli yenilenen organizasyon yap›s›yla her y›l kat›l›mc› say›s› artan sempozyuma son olarak 2009 y›l›nda özel sektör ve kamu sektöründen 3112 kifli kat›ld›. Bursa'da her y›l 40'a yak›n konusunda uzman konuflmac›n›n bilgi ve tecrübesini paylaflmak için bir araya geldi¤i kalite gönüllülerinin özverili çal›flmalar› ve destekleriyle düzenlenen sempozyum bu çabalarla Bursa'da art›k bir marka haline geldi. Sempozyumda kapsam›nda birbirinden farkl› konu ve içeriklerde oturumlar, panel, Bursa Kalite Ödülü Töreni ve 8. Kalite ve Baflar› Fuar› düzenleniyor. Dünya G›da Günü etkinlikleri Birleflmifl Milletler G›da ve Tar›m Örgütü (FAO)’nün kurulufl günü olan 16

Ekim tarihi her y›l belirlenen bir tema ile “Dünya G›da Günü” olarak kutlanmaktad›r. Bu y›l›n temas› ise FAO taraf›ndan, “Kriz Döneminde G›da Güvenli¤ini Baflarmak” olarak aç›kland›. Dünya G›da Günü etkinlikleri kapsam›nda KalDer Bursa fiubesi G›dada Kalite Uzmanl›k Grubu taraf›ndan 15 Ekim 2009’da Bursa Konak Kültür Evi’nde bir panel gerçeklefltirildi. “Kalite Personeli Yetifltirme Program›” üniversite ö¤rencilerine tan›t›ld› “Kalite Personeli Yetifltirme Program›” 8 Ekim 2009’da Uluda¤ Üniversitesi’nde düzenlenen toplant›da ö¤rencilere tan›t›ld›. Toplant›da ÜS‹GEM Müdürü Prof. Dr. Zeyyat Sabuncuo¤lu

program›n ö¤rencilere sa¤layaca¤› katk› ve önemi üzerine; KalDer Yönetim Kurulu Üyesi Sami Erol Toplam Kalite Yönetimi, EFQM Modeli ve KalDer hakk›nda bilgi verirken, E¤itim ve Muhasebe Sorumlusu Güleser Su program›n iflleyiflini aktard›. Toplant›ya ö¤rencilerin yan›nda akademisyenler de kat›ld›. Uluda¤ Üniversitesi ve KalDer Bursa fiubesi iflbirli¤inde 2006, 2007 ve 2008 y›llar›nda düzenlenen Kalite Personeli Yetifltirme Program›’nda 4. dönem mezunlar›n› vermek üzere yeni dönemi bafllad›. Program, kalite anlay›fl›n›n ülke genelindeki özel ve kamu kurulufllar›nda yayg›nlaflt›r›lmas›, ö¤rencilerin Toplam Kalite Yönetimi ile donat›lm›fl olarak ifl yaflam›na bafllamalar›n› sa¤lamay› hedefliyor.

fifiU UBE HABERLER‹ - ‹ZM‹R

KalDer ‹zmir fiubesi Petkim Mükemmellik Saatleri’nin konu¤u oldu Petkim, mükemmellik bilincini daha da artt›rabilmek, mükemmellik kültürünü pekifltirebilmek ad›na daha önce bu yolculu¤a ç›km›fl veya model uygulamalar›nda tecrübeli kifliler ile çal›flanlar›n› buluflturulmaya devam ediyor. Bu amaç do¤rultusunda KalDer ‹zmir fiubesi Petkim Mükemmellik Saatleri’ne konuk oldu.

‹

ki haftada bir düzenlenen Petkim Mükemmellik Saatleri mükemmellik kültürünü gelifltirmek amac›yla bu konuda çal›flan kiflileri bir araya getiriyor. Her buluflmada farkl› tecrübelerden faydalanmak üzere alan›nda uzman kiflileri konuk eden Petkim bu defa KalDer ‹zmir fiubesi Genel Sekreteri Kenan Keskino¤lu’nu konuk etti. 3

Eylül 2009 tarihinde konuk olan Keskino¤lu, EFQM Mükemmellik Modeli’nin flirketlere kazan›mlar› konusunda kat›l›mc›lara bilgi verdi. Petkim, “Mükemmellik Saati” söyleflilerine konuk olan Keskino¤lu EFQM Mükemmellik Modeli’nin flirketlere sa¤lad›¤› kazan›mlar konusunda kat›l›mc›lara bilgi verdi. Keskino¤lu Petkim’in mükemmellik modeline gösterdi¤i ilgiden ve çal›flanlar›n kendilerini bir tak›m oyuncusu olarak hissetmelerinden dolay› duydu¤u memnu-

niyeti dile getirdi. Bir saatlik bilgilendirmenin ard›ndan Keskino¤lu kat›l›mc›lar›n sorular›n› yan›tlad›. 2004 y›l›nda Ulusal Kalite Hareketi’ne kat›lan Petkim, ayda iki kere düzenledi¤i Pektim Mükemmellik Saati söyleflileriyle mükemmellik kültürünün tüm topluma yay›lmas›na öncülük ediyor. 2008 Ulusal Kalite Ödül aday› ve “Mükemmellikte Yetkinlik Belgesi” sahibi Petkim EFQM Mükemmellik Modeli’ni bir yönetim biçimi olarak benimsiyor.

11.09.2009 TAR‹H VE 257 NOLU YÖNET‹M KURULU KARARIYLA KABUL ED‹LEN ÜYELER:

NO TÜZEL ÜYE

TEMS‹LC‹ ADI

KURULUfiUN ÖLÇE⁄‹

GÖREV‹

fiEH‹R

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

D‹LER ASLAN AL‹ KEMAL TUNÇ GÜLSÜM AKDEM‹R BAHAR SUNMAN ZÜVER ÇET‹NKAYA FAHRETT‹N KANDEM‹R ÖZLEM DE⁄‹RMENC‹O⁄LU ZAH‹DE GÜNGÖR ‹SMA‹L SATEK‹N HASAN YOLDAfi MUSTAFA ÖZCAN EL‹F ERKOCA AKKÖSE MEHMET AL‹ KARAKAYA CANAN MADENO⁄LU REF‹ TAV‹LO⁄LU ÖMER DEM‹RC‹ H‹LAL ERD‹NÇ KORAY BODURO⁄LU

BÜYÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU BÜYÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME ORTA ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME BÜYÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU KÜÇÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME / KAMU ORTA ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME KÜÇÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME / KAMU KÜÇÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME ORTA ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU ORTA ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU KÜÇÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU KÜÇÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU KÜÇÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU KÜÇÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU BÜYÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME KÜÇÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU ORTA ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU BÜYÜK ÖLÇEKL‹ ‹fiLETME/KAMU

Ö⁄RET‹M ÜYES‹ GENEL MÜDÜR KAL‹TE MÜDÜRÜ BAfiKAN YARDIMCISI YAZI ‹fiLER‹ MÜDÜRÜ GENEL MÜDÜR GENEL SEKRETER DANIfiMAN OKUL MÜDÜRÜ fiUBE MÜDÜRÜ OKUL MÜDÜRÜ OKUL MÜDÜRÜ OKUL MÜDÜRÜ OKUL MÜDÜRÜ YÖNET‹M KURULU BAfiKANI Ö⁄RETMEN GENEL MÜDÜR ÇOCUK HASTANES‹ BAfiHEK‹M YARDIMCISI

DEN‹ZL‹ ‹STANBUL ‹STANBUL ‹STANBUL ‹STANBUL KOCAEL‹ ‹ZM‹R ‹ZM‹R ESK‹fiEH‹R ESK‹fiEH‹R ESK‹fiEH‹R ESK‹fiEH‹R ESK‹fiEH‹R ESK‹fiEH‹R BURSA BURSA ANKARA ANKARA

PAMUKKALE ÜN‹VERS‹TES‹ REKTÖRLÜ⁄Ü SUBOR BORU SANAY‹ VE T‹CARET A.fi. ELECTRICFIL UNIFIL OTOMOT‹V SANAY‹ VE T‹C. A.fi. BAKIRKÖY BELED‹YES‹ MARMARA BELED‹YELER B‹RL‹⁄‹ ALTINNAL TUR‹ZM ‹fiLETMEC‹L‹K VE YATIRIM A.fi. ‹ZM‹R T‹CARET BORSASI EUROTIME DANIfiMANLIK LTD. fiT‹. YUNUSEMRE TEKN‹K VE ENDÜSTR‹ MESLEK L‹SES‹ ESK‹fiEH‹R ‹L M‹LL‹ E⁄‹T‹M MÜDÜRLÜ⁄Ü ESK‹fiEH‹R ET‹ SOSYAL B‹L‹MLER L‹SES‹ ZEHRA SARAR ANAOKULU MUALLA ZEYREK ‹LKÖ⁄RET‹M OKULU ESK‹fiEH‹R KILIÇO⁄LU ANADOLU L‹SES‹ MARMARAB‹RL‹K BURSA N‹LÜFER ATATÜRK TEK. L‹SE VE END. MESLEK L‹SES‹ GAZ‹ VAKIF OKULLARI HACETTEPE ÜN‹VERS‹TES‹

NO B‹REYSEL AS‹L ÜYE

KURULUfi ADI

GÖREV‹

MESLE⁄‹

fiEH‹R

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

EUREKO S‹GORTA A.fi. SUBOR BORU SANAY‹ VE T‹CARET A.fi. ELECTRICFIL UNIFIL OTOMOT‹V SANAY‹ VE T‹C. A.fi. BAKIRKÖY BELED‹YES‹ BAKIRKÖY BELED‹YES‹ BRITISH AMERICAN TOBACCO MARMARAB‹RL‹K MARMARAB‹RL‹K ALTINNAL TUR‹ZM ‹fiLETMEC‹L‹K VE YATIRIM A.fi. TÜRK TELEKOMÜN‹KASYON A.fi. TÜRK TELEKOMÜN‹KASYON A.fi. TÜRKSAT UYDU HABERLEfiME VE ‹fiLETME A.fi. GAZ‹ VAKIF OKULLARI GAZ‹ VAKIF OKULLARI HACETTEPE ÜN‹VERS‹TES‹ HACETTEPE ÜN‹VERS‹TES‹

SÜREÇ ÖLÇÜMLEME VE GEL‹fiT‹RME YETK‹L‹S‹ ÜRET‹M D‹REKTÖRÜ LOJ‹ST‹K MÜDÜRÜ KAL‹TE YÖNET‹M SORUMLUSU S‹STEM YÖNET‹C‹S‹ KAL‹TE MÜDÜRÜ ‹NSAN KAYNAKLARI MÜDÜRÜ GENEL MÜDÜR KAL‹TE YÖNET‹C‹S‹

ENDÜSTR‹ MÜHEND‹S‹ UÇAK MÜHEND‹S‹ ENDÜSTR‹ MÜHEND‹S‹ JEOF‹Z‹K MÜHEND‹S‹, YÖNET‹M S‹STEM DANIfiMANI S‹STEM YÖNET‹C‹S‹

‹STANBUL ‹STANBUL ‹STANBUL ‹STANBUL ‹STANBUL ‹ZM‹R BURSA BURSA KOCAEL‹ ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA

KURULUfi ADI

GÖREV‹

B‹LGE ÇEV‹K SEYFETT‹N KILINÇ NESR‹N KILINÇ D‹LEK BAK‹ BURAK PEHL‹VAN C.UTKU BERTAN FEYZ‹ KAPLANO⁄LU ‹SMA‹L MUZAFFER EREN ZEYNEP KALYONCU AYNUR ÖZ‹LHAN ERHAN KUMAfi MUSTAFA KAYIRICI SEÇK‹N GÜLTAN ZEYNEP SÜZEN TUNÇALP ÖZGEN U⁄UR ERDENER

NO FAHR‹ ÜYE 1

1 2 3 4

B‹LGE YAKUT YUSUF BAHA TAKMA SEM‹H ÇALIfiKAN ÖZGE B‹ÇER

NO DE⁄‹fiEN ÜYEN‹N ESK‹ ÜYEL‹K T‹P‹ 1

PLANLAMA VE STRATEJ‹ GEL‹fiT‹RME D‹REKTÖRÜ

ÖMER AYDIN

NO Ö⁄RENC‹ ÜYE

NAZAN ERfiAH‹N (TÜZEL ÜYE TEMS‹LC‹S‹)

GIDA MÜHEND‹S‹

MESLE⁄‹

fiEH‹R

TEKN‹K Ö⁄RETMEN

BURSA

OKUL ADI

FAKÜLTE / ENST‹TÜ

BÖLÜM

fiEH‹R

MARMARA ÜN‹VERS‹TES‹ BO⁄AZ‹Ç‹ ÜN‹VERS‹TES‹ SAKARYA ÜN‹VERS‹TES‹ TOBB EKONOM‹ VE TEKNOLOJ‹ ÜN‹VERS‹TES‹

SOSYAL B‹L‹MLER ENST‹TÜSÜ MÜHEND‹SL‹K FAKÜLTES‹ MÜHEND‹SL‹K FAKÜLTES‹ MÜHEND‹SL‹K FAKÜLTES‹

‹fiLETME ANAB‹L‹M DALI ULUSLARARASI KAL‹TE B‹L‹M DALI K‹MYA MÜHEND‹SL‹⁄‹ ENDÜSTR‹ MÜHEND‹SL‹⁄‹ ENDÜSTR‹ MÜHEND‹SL‹⁄‹

‹STANBUL ‹STANBUL ANKARA ANKARA

ESK‹ KURULUfi ADI

ÜYEN‹N YEN‹ ÜYEL‹K T‹P‹

ÜYEN‹N GÖREV‹

TEKN‹KER MAK‹NA MÜHEND‹SL‹⁄‹ VE ‹NfiAAT SAN. T‹C. LTD. fiT‹. NAZAN ERfiAH‹N (B‹REYSEL ASIL ÜYE)

fiEH‹R ESK‹fiEH‹R

NO YEN‹ ÜYE

KURULUfi ADI

FERAGAT EDEN

YEN‹ ÜYEN‹N GÖREV‹

fiEH‹R

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

EL-B‹ ELEKTR‹K ULUSLARARASI T‹C. SAN. A.fi. EUREKO S‹GORTA A.fi. EUREKO S‹GORTA A.fi. HACI ÖMER SABANCI HOLD‹NG A.fi. DO⁄Ufi OTOMOT‹V SERV‹S VE T‹CARET A.fi. DEN‹ZL‹ SERVERGAZ‹ DEVLET HASTANES‹ ‹ZAYDAfi ‹ZAYDAfi BRITISH AMERICAN TOBACCO ASELSAN ELEKTRON‹K SANAY‹ VE T‹CARET A.fi. ASELSAN ELEKTRON‹K SANAY‹ VE T‹CARET A.fi. ASELSAN ELEKTRON‹K SANAY‹ VE T‹CARET A.fi. ASAfi AMBALAJ VE BASKI SANAY‹ A.fi. BURSAGAZ BURSAGAZ M.KEMAL COfiKUNÖZ ANADOLU TEKN‹K L‹SES‹ VE END. MES. L‹SES‹ CANEL OTOMOT‹V TÜRK TELEKOMÜN‹KASYON A.fi. KOSGEB BAfiKANLI⁄I ODTÜ ODTÜ TÜRK HAVA KURUMU TÜRKKUfiU GENEL MÜDÜRLÜ⁄Ü TÜRKSAT UYDU HABERLEfiME VE ‹fiLETME A.fi. PREKONS ‹NfiAAT SANAY‹ A.fi. TÜRK PATENT ENST‹TÜSÜ (TPE) TEPE KNAUF ‹NfiAAT VE YAPI ELEMANLARI TÜRK HAVA KURUMU TÜRKKUfiU GENEL MÜDÜRLÜ⁄Ü TA‹ TUSAfi HAVACILIK A.fi. MAMAK BELED‹YES‹ TÜRKSAT UYDU HABERLEfiME KABLO TV VE ‹fiLETME A.fi MAL‹YE BAKANLI⁄I GEL‹R ‹DARES‹ BAfiKANLI⁄I

HÜSEY‹N CELAL KERP‹fiÇ‹ MEL‹KE TANDO⁄AN TUBA BULDU RIDVAN KAD‹R Y‹RM‹BEfiO⁄LU AYfiE GÜL O⁄UZ OKAN ‹LHAN RECEP B‹LAL fiENGÜN MURAT UZAR CEYDA ERHANO⁄LU NEC‹P KEMAL BERKMAN MERYEM FIKIRKOCA MEHMET TANER ÖKTEM F‹KR‹ TONGAL MURAT SARIÇAM ERTU⁄RUL ALTIN ERHAN YÜCE HÜSEY‹N GÜNDÜZ MEHMET CANDAN TOROS AT‹LLA SÖ⁄ÜT URAL AKBULUT CANAN Ç‹L‹NG‹R YUSUF SOYUPEK OSMAN DUR TOLGA ALTUN YUSUF BALCI SELDA fiAHAN AKTU⁄ ATAY BORA ÖZK‹PER SEYFULLAH EKfi‹ ADNAN ÇEL‹K OSMAN ARIO⁄LU

CEO/‹CRA KURULU BAfiKANI GENEL MÜDÜR YRD./YÖNET‹M‹N KAL‹TE TEMS‹LC‹S‹ SÜREÇ ÖLÇÜMLEME VE GEL‹fiT‹RME YÖNETMEN‹ KURUMSAL YÖNET‹M PLATFORMLARI D‹REKTÖRÜ BAY‹ DENET‹M fiEF‹ KAL‹TE VE PERFORMANS TEMS‹LC‹S‹ GENEL MÜDÜR YÖNET‹M S‹STEMLER‹ fiEF‹ FABR‹KA MÜDÜRÜ KAL‹TE GÜVENCE D‹REKTÖRÜ SST KAL‹TE GÜVENCE MÜDÜRÜ FCT KAL‹TE GÜVENCE MÜDÜRÜ TEKN‹K MÜDÜR KURUMSAL ‹LET‹fi‹M-YÖNET‹M S‹STEMLER‹ GENEL MÜDÜR OKUL MÜDÜRÜ KAL‹TE GÜVENCE MÜDÜRÜ ORGAN‹ZASYON VE SÜREÇ YÖNET‹M‹ D‹REKTÖRÜ KAL‹TE DANIfiMANI REKTÖR DANIfiMANI REKTÖR DANIfiMANI PARAfiÜT Ö⁄RETMEN‹ GENEL MÜDÜR ÜRET‹M MÜDÜRÜ ENST‹TÜ BAfiKAN YARDIMCISI KAL‹TE BÖLÜM YÖNET‹C‹S‹ UÇUfi E⁄‹T‹M D‹REKTÖRÜ YÖNET‹M KURULU ÜYES‹ PLANLAMA VE YATIRIM fiUBE MÜDÜRÜ GENEL MÜDÜR YARDIMCISI GEL‹R ‹DARES‹ BAfiKANI

‹STANBUL ‹STANBUL ‹STANBUL ‹STANBUL KOCAEL‹ DEN‹ZL‹ KOCAEL‹ KOCAEL‹ ‹ZM‹R ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA BURSA BURSA BURSA BURSA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA ANKARA

‹BRAH‹M SERDAR ÇAKIN ÖZLEM ODAR ÖZLEM DEM‹RC‹O⁄LU RIZA MURAT YILMAZ CEM KAYA HAT‹CE ERBEY‹N MUHAMMET SARAÇ ONUR ULUDA⁄ HARUN ARDIÇ ÖMER FARUK ‹LTER HASAN KOBAKÇI ‹BRAH‹M SEYREKBASAN ‹ZZET fiAH‹N TU⁄ÇE BALARISI HASAN ERB‹L DOYURAN ‹BRAH‹M TÜNAYDIN OSMAN YILDIRIM fiENOL ‹Z AYNUR ODAMAN ‹REM D‹KMEN TOKER VOLKAN ATALAY NURAY AVCU ÖZKAN DALBAY ENDER KILIÇ HAB‹P ASAN HANDE ONAY ‹SMA‹L DO⁄AN NAMIK L‹MAN NERG‹Z ÖZER N‹HAT OKTAY MEHMET K‹LC‹

Derne¤imiz 2009 y›l› üyelik aidatlar›: • Büyük Ölçekli Kurulufl Tüzel Üyelik Aidat› (Çal›flan say›s› 251 ve üstünde ise) 1.815 TL • Orta Ölçekli Kurulufl Tüzel Üyelik Aidat› (Çal›flan say›s› 250 ile 50 aras›nda ise) 1.210 TL • Küçük Ölçekli Kurulufl Tüzel Üyelik Aidat› (Çal›flan say›s› 50 ve alt›nda ise) 605 TL • Bireysel Asil Üyelik Aidat›: 200 TL • Fahri Üyelik Aidat›: 100 TL • Ö¤renci Üyelik Aidat›: 20 TL

Not: Kamu kurum ve sivil toplum kurulufllar› y›ll›k aidatlar›n yar›s›n› öderler. Üyelik ile ilgili sorular›n›z ve görüflleriniz için: ‹stanbul (Merkez) Ankara Bursa Eskiflehir ‹zmir

: Hacer Y›ld›r›m - hacer.yildirim@kalder.org : Senem Demirdamar - senemd@kalder.org : Arzu Özel - arzu.ozel@kalder.org : Sibel K›sa - sibel.kisa@kalder.org : Ebru ‹likli - ebru.ilikli@kalder.org

‹stanbul (Merkez) Ankara Bursa Eskiflehir ‹zmir

: Garanti Bankas› Suadiye fib. 6200801 : ‹fl Bankas› Gaziosmanpafla fib. 0223601 : Denizbank Çekirge fib. 1356000-351 : Yap› Kredi Bankas› Porsuk fib. 16269446 : Akbank AOSB fib. 15051

Türkiye Kalite Derne¤i

Ankara

Bursa

Eskiflehir

‹zmir

Centrum ‹fl Merkezi Ayd›nevler Sanayi Cad. No:3 Küçükyal› 34854 ‹STANBUL Tel : 0 216 518 42 84 (Pbx) : 0 216 518 42 86 Fax kalder@kalder.org

Tezel Sok. No: 2/6 Yukar› Ayranc› 06550 ANKARA Tel : 0 312 428 41 11 : 0 312 428 41 13 Fax ankara@kalder.org

Fethiye Mah. Sanayi Cad. No: 317 Kat:2 Nilüfer 16140 BURSA Tel : 0 224 241 60 10 Fax : 0 224 241 58 70 bursa@kalder.org

Hoflnudiye Mah. Nayman Sok. Selka Apt. K.1 D.1 ESK‹fiEH‹R Tel : 0 222 221 65 52 Fax : 0 222 234 34 69 eskisehir@kalder.org

861 Sok. No:72 Jüt Han K.3 D.304 Konak 35250 ‹ZM‹R Tel : 0 232 482 30 70 : 0 232 482 08 40 Fax izmir@kalder.org

Abone Hizmetleri

ÖNCE KAL‹TE Abone Fiyatlar› (Bireysel Abonelik) (Adet-Y›l) Abonelik Fiyat›...............................: 70.- TL

(Adet-Y›l) KalDer Üyeleri...........................: 60.- TL

(Adet-Y›l) Abone Fiyatlar› (Toplu Abonelik) Ayn› iflyerinde 10 kifli......................: 50.- TL

Ayn› iflyerinde 20 kifli.................: 40.- TL

Fiyatlara KDV dahildir. Abonelik Bilgileri Ad› Soyad› Kurulufl Ad› Faaliyet Alan› Dergi Teslim Adresi Telefon (ev) Fatura Adresi Vergi Dairesi

:................................................................................................................................................. :................................................................................................................................................. :................................................................................................................................................. :................................................................................................................................................. :................................................................................................................................................. :...........................................Telefon(ifl) :.........................................Faks:.................................... : :............................................Vergi No:......................................................................................

ÖDEME B‹LG‹LER‹ Havale gönderiyorum. Garanti Bankas› Suadiye fiubesi Hesap Numaras› 1299686 (Garanti Bankas› Suadiye fiubesi 1299686 No’lu hesaba toplam bedeli ödedikten sonra 0 216 518 42 86’ya fakslay›n) Banka, havale ücreti talep edebilir. Toplam bedeli kredi kart›mdan çekin.

r Visa

Kart Sahibinin Ad› Soyad› Kart No Geçerlilik Tarihi

r Mastercard :........................................................................................................................................... :........................................................................................................................................... :...........................................Güvenlik No:............................................. Tarih:......................

‹mza :.................................................................................................................... Abone Bedeli ile ilgili dekont ve formlar›n dernek merkezimize fakslanmas› ya da postalanmas› yeterli olacakt›r. Abonelik sistemi, abone olunan tarihten itibaren 1 y›ld›r. Centrum ‹fl Merkezi Ayd›nevler Sanayi Cad. No:3 Küçükyal› 34854 ‹stanbul Tel. : +90 (216) 518 42 84 PBX Faks: +90 (216) 518 42 86

Reklam Tarifesi: Arka kapak Ön kapak içi Arka kapak içi Tercihli Tercihli çift sayfa (4-5, 6-7, 8-9) 3. Sa¤ sayfa ‹ç sayfalar

Tek Frekans 6.000 TL 5.500 TL 4.000 TL 2.000 TL 3.600 TL 3.000 TL 1.200 TL

3 Frekans 5.500 5.000 3.500 1.800 3.300 2.500 1.050

6 Frekans 4.500 TL 4.000 TL 3.000 TL 1.500 TL 2.800 TL 2.200 TL 900 TL

12 Frekans 3.000 TL 2.500 TL 2.000 TL 1.000 TL 1.800 TL 1.400 TL 600 TL

Tema sponsorlu¤u: 6 say› için(Birim Fiyat)..................................4 sayfa: 2.000 TL.................................8 sayfa: 3.500 TL (Fiyatlara %18 KDV eklenecektir)