De schapenbegrazing in de Koloniën © Kempens Landschap – fotograaf James van Leuven
Het landschap van de Koloniën Na 200 jaar nog altijd even indrukwekkend Op twee plaatsen in Hoogstraten en Merksplas werd in het begin van de negentiende eeuw het landschap ingrijpend veranderd door de mens. Meer dan twee eeuwen later bepaalt de structuur die toen werd aangelegd nog steeds de open ruimte.
De Koloniën van Wortel en Merksplas Toen de wet op de landloperij in 1993 werd afgeschaft, dreigde het ‘open landbouwlandschap’ van de Koloniën met statige dreven en veel doorkijken verloren te gaan. De gebouwen raakten in staat van verval en het hele gebied stond te koop. Het betekende een unieke kans die aangegrepen werd door de Technische Coördinatiecommissie in samenwerking met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM). De aankoop van heel Wortel-Kolonie in 1997 en een aanzienlijk deel van Merksplas-Kolonie in 1998 door de VLM, was de start van een verhaal dat het landschapsbeeld niet alleen beschermde, maar ook ontwikkelde. 34
Onmiddellijk na de aankoop werden door de Technische Coördinatiecommissie voor beide Koloniën inrichtingsplannen opgesteld, die de basis vormden voor doorverkoop van gronden en gebouwen. De gemeenten Hoogstraten en Merksplas, Agentschap Natuur en Bos, Kempens Landschap, Bouwmaatschappij de Noorderkempen, ... kochten eigendommen over vanuit een gemeenschappelijke visie om de Koloniën een nieuwe toekomst te geven. VLM bleef zelf eigenaar van de landbouwgronden. Deze landbouwgronden werden en worden ingezet voor de realisatie van de ambitieuze natuurdoelstellingen in de ruilverkavelingsprojecten van Merksplas en Zondereigen en de ruilverkaveling van RijkevorselWortel. De ruilverkaveling van Merksplas en Zondereigen is ondertussen afgerond. Die van Rijkevorsel-Wortel staat in de startblokken.
