Maar Natuurlijk 54 by Primetime

S 2014 T-MIAA. RAEB. G54 • F

R N

DOSSIER!

CVS-FYBROMYALGIE ZIT NIET TUSSEN DE 2 OREN DIKKEDARMKANKER KAN VOORKOMEN WORDEN INTERVIEW

SABINE HAGEDOREN GEEN WINTER MEER! WEDSTRIJD

WIN EEN FAMILIEWEEKEND AAN ZEE

Laat de natuur je helpen! Verzachtend voor de luchtwegen/ keelkriebels TUSSABELL SIROOP helpt natuurlijk! Kriebels en prikkel in de keel kan je nachtenlang uit de slaap houden en ondermijnt het gestel. Zolang slijmen de luchtwegen blijven irriteren is herstel moeilijk. Tussabell heeft een gunstig effect bij alle soorten van prikkel in de keel en de luchtwegen. De werking is breed door meer dan tien specifieke kruiden waaronder IJslands mos, Echinacea, Drosera, Eucalyptus, Eleutherococcus, Thymus, Plantago, enz... op een basis van zachte acaciahoning. Tussabell brengt rust en comfort in de luchtwegen.

Verkrijgbaar bij uw apotheker in 150ml siroop met cnk-bestelcode 2115-707.

Keelproblemen? SALVIABELL Verzachtend voor de keel Vooral in winterse omstandigheden of bij een fors wisselend klimaat en als besmettingen gemakkelijk overspringen, krijgen de slijmvliezen van de keel het niet gemakkelijk. Als microben de bovenhand kregen, helpt Salviabell ze te elimineren en de toxines gemakkelijker af te voeren. De samenstelling met onder meer Salvia, Echinacea, Juglans en Solidago stimuleren de afvoer van gifstoffen en verzachten de keel, bij prikkels in de keel en een schorre stem.

Verkrijgbaar bij uw apotheker in 100 ml met cnk-bestelcode 1744-382.

Weerstand verhogen? ECHINABELL – De nieuwe versterkte formule helpt natuurlijk! Ondersteunt de weerstand en rekent af met indringers Wisselend klimaat, stress en problemen kunnen de weerstand ondermijnen. Het afweersysteem kan dus best een sterke natuurlijke hulp gebruiken om vijandige microben te overwinnen, of om het lichaam preventief sterker te maken. Keer op keer bewezen onderzoeken aan universiteiten de sterke kracht van Echinacea, het hoofdbestanddeel van Echinabell. Echinacea wordt ondersteund door krachtige planten als Kalmegh, Vlier en Lapacho, die onze immuniteit vanuit verschillende kanten versterken. Ideaal voor als de „r” in de maand verschijnt. Je kan beslist best gebruik maken van de nieuwe versterkte formule van Echinabell waarbij het organisme niet alleen geholpen wordt zich te verdedigen, maar ook bijzonder nuttig is als de microben je al te pakken kregen. 54/14-39258-05

Verkrijgbaar bij uw apotheker in 100 ml met cnk-bestelcode 2898-963. Voedingssupplementen zijn geen vervanging voor gevarieerde voeding.

Online bestellen gaat ook: www.boverte.be 2

www.fytobell.be

Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.

Gezonde kracht uit de natuur !

inhoud

Voorwoord

IN DIT NUMMER N

GR AT I

•

B.-

Beste lezer ,

014

Het klimaat slaat nu echt wel op hol! Natuurlijk is het fijn dat we zo’n zachte winter hebben gehad en de (zeer vroege) voorjaarszon heeft uiteindelijk iedereen deugd gedaan. Maar moeten we echt wel zo gelukkig zijn met deze verandering? Sabine Hagedoren vertelt u er alvast meer over in het coverinterview. DOSSIER!

MYALGIE ZIT CVS-FYBRO DE 2 OREN NIET TUSSEN KANKER DIKKEDARM MEN WORDEN KAN VOORKO INTERVIEW

EDOREN SABINE HAG MEER! GEEN WINTER WEDSTRIJD

ILIEWEEKE

WIN EEN FAM AAN ZEE

17/02/14 18:12

dd 1

mana_cover_sabine.in

Een ziekte waar tot op heden nog steeds geen fundamentele oplossing voor gevonden is …? Het bestaat en er zijn enorm veel mensen die er mee te kampen hebben. CVS en/of fybromialgie zijn 2 aspecten van dezelfde ziekte en worden nog steeds in een verdomhoekje geduwd , dit tot grote ergernis van al de patiënten die hiermee te maken hebben. We proberen in dit nummer alvast een beter beeld te schetsen van deze ziekte en geven enkele nuttige tips. Jaarlijks wordt er bij 5000 Vlamingen de diagnose van dikkedarmkanker gesteld . Meestal wordt deze diagnose te laat gesteld en dat is jammer want dit is nu net een kanker waarvan het voorstadium kan opgespoord worden. In het dossier gaan we hier verder op in. En verder nog veel meer redactie rond de groei van de Vlaamse borsten, Cholesterol, IVF en een aantal heerlijk winterse recepten om thuis zelf uit te proberen!

INTERVIEW Sabine Hagedoorn ....................... 4

Geniet van dit nummer en… leef gezond ! De redactie

DOSSIERS CVS ............................................... 6 Dikkedarmkanker ...................... 14

Vlaamse borsten ........................ 23 Nuvaring..................................... 24 IVF .............................................. 28

RECEPTEN ................................ 36 WEDSTRIJD ............................ 39

Volgende Verschijning vanaf april 2014

Colofon Maar Natuurlijk, Gezond Genieten: 260.000 exemplaren Verantwoordelijke uitgever Themamedia nv, Wouter Van Melkebeek Ambachtenlaan 33, 3001 Leuven Product Management Katrien Houtmeyers Katrien.houtmeyers@primetimegroup.be Informatie & administratie 016 49 82 60

Creative director Kevin Celis Druk & Prepress Grafische Groep Bongaerts Greesstraat 11, 2200 Herentals 014-24 68 78, 014-24 68 77 Redactiemedewerkers W. De Corte, W.J.Duckaert, Eva Cuypers, C. Wattelaine, Vanessa Luyten.

De uitgever wijst elke aansprakelijkheid voor de inhoud van advertenties en de rubrieken rond productinfo af. Thema Media kan niet aansprakelijk gesteld worden voor eventuele onjuiste gegevens. De inhoud van elke advertentie valt onder de verantwoordelijkheid van de adverteerder.

54/14-39266-05

ACTUEEL

interview

Weervrouw Sabine Hagedoren “Kans op echte winter steeds kleiner” Waar blijft de winter? Die vraag krijgt weervrouw Sabine Hagedoren de laatste tijd quasi elke dag meermaals op haar bord geserveerd. Maar Natuurlijk doet uiteraard vrolijk mee met die trend. “De echte winter? De kans op winterse vriestemperaturen wordt met de dag kleiner, maar dat wil niet zeggen dat we per deﬁnitie een vroege lente zullen krijgen. In 2013 was het ook nog relatief koud in maart en april”, laat Sabine Hagedoren optekenen. Interview: Bart Mertens/Foto’s: VRT

SABINE

Onder voorbehoud durf ik stellen dat er voorlopig geen strenge winter meer inzit voor ons

Sabine, spreken van ‘winter’ is wellicht een overdrijving…of vergissen we ons?

Sabine Hagedoren: “Ofﬁcieel is de winter natuurlijk volop bezig maar qua temperaturen zou je een andere indruk kunnen krijgen. December was bijvoorbeeld een zeer zachte maand. Ik ben het even gaan opzoeken en stelde vast dat december 2013 de achtste zachtste maand ooit was in Ukkel. En met ‘ooit’ bedoel ik uiteraard sinds het begin van de waarnemingen in 1833. December 2013 haalt dus de top tien. Dat is een opvallend gegeven maar we hebben dus nog warmere decembermaanden gehad sinds 1833.” 54/14-39271-05

De zon was ook vaak van de partij in december van vorig jaar. Was dat uitzonderlijk? “Dat situeert zich ongeveer in dezelfde

grootorde als de temperaturen. December 2013 was zeker een bijzonder zonnige maand. De vijfde meest zonnige sinds 1887 om precies te zijn. December 2013 was dus niet enkel opvallend warm maar ook zeer zonnig.”

20 januari kregen we eigenlijk normale temperaturen van 5 à 6 graden voorgeschoteld. Ter vergelijking: de eerste tien dagen van januari stegen de temperaturen liefst zeven dagen boven de tien graden.”

Iedereen had vriestemperaturen verwacht in januari. Het is er niet van gekomen…

Waar eindigt januari 2014 in de statistieken?

“Toch wel, maar niet vaak. Slechts twee keer daalde de temperatuur in januari ’s nachts onder het vriespunt. Eén keer op 12 januari -toen werd het min 0,5 graden- en één keer op 24 januari. Toen was er amper sprake van vries want de temperatuur zakte tot min 0,1 graden. ‘Berenkoud’ kan je dat niet noemen. De eerste helft van januari was overigens bijzonder zacht van temperatuur. De tweede helft van de maand werd kouder maar dus niet winters koud. Vanaf

“Alweer geen recordcijfers wat de temperaturen betreft, in tegenstelling tot wat heel wat mensen misschien zouden denken. De gemiddelde maximumtemperatuur bedroeg 8,6 graden, terwijl de gemiddelde minimumtemperatuur 3,6 graad was. Daarmee breek januari 2014 geen records. We hoeven zelfs niet zo ver terug in de tijd om nog zachtere cijfers tegen te komen in de statistieken. Januari 2007 was bijvoorbeeld veel zachter. Toen was de gemiddelde maximumtemperatuur 9,3 graden en de gemiddelde

minimumtemperatuur 4,9 graden. Dat neemt natuurlijk niet weg dat januari 2014 een milde wintermaand is geweest. Wat wel zeer uitzonderlijk was, was de lage luchtdruk. Met een gemiddelde van 1006,3 hPa haalden we een zeer laag cijfer dat gemiddeld 1 keer in de 100 jaar wordt genoteerd. ”

Tijd voor de vraag van 1 miljoen: is de strenge winter alsnog op komst?

“Zoals je al wel kon raden, is dat momenteel de vraag die me het meest wordt gesteld. En eigenlijk kan ik geen sluitend antwoord geven, want het weer kan raar uit de hoek komen. Om een voorbeeld te geven: in december 1984 was er geen vriesweer, maar in januari en februari van 1985 kregen de mensen sneeuw en ijs voorgeschoteld. Anderzijds kunnen we op dit moment wel al zeggen dat de kans op een echte strenge

winter steeds kleiner begint te worden. De kans op felle vriestemperaturen neemt met de dag af. België lijkt tot op heden ontsnapt aan een strenge winter. In Duitsland is dat bijvoorbeeld niet het geval en dat is toch niet ver van bij ons.”

Maar de kans op ijsdagen blijft dus wel bestaan?

“Zeker. Maar zoals gezegd wordt de kans op ijsdagen vanaf februari steeds kleiner en ook de kans op sneeuw wordt kleiner. De zon staat ook stilaan hoger. Onder voorbehoud durf ik stellen dat er voorlopig geen strenge winter meer inzit voor ons, tenzij we natuurlijk een koudegolf cadeau krijgen. Dat kan altijd gebeuren.”

Zie je de voorbije tien of twintig jaar een trend van warmere winters? “Vanaf de 19de eeuw is er een stijging in de jaar- en seizoenstemperaturen.

Dat gebeurde in stapjes. Een eerste opwarming was er in het begin van de 20 st eeuw en dan een tweede tijdens de jaren 1980. 2007 was dan het warmste jaar in Ukkel sinds het begin van de waarnemingen. Het is nog te vroeg om te besluiten dat er een nieuwe zachtere periode is aangebroken. Het is nog af te wachten wat we de volgende jaren gaan krijgen. De ene winter is de andere niet.”

In 2013 liet de lente lang op zich wachten. Zit de kans erin dat het opnieuw prijs is in 2014?

“Vorig jaar bleven de temperaturen inderdaad relatief lang onder het gemiddelde. Het duurde tot april vooraleer de lente tot bloei kwam, om het zo maar te zeggen. In 2013 kregen we dus een lange winter en een relatief koele lente. Dat kan dit jaar ook het geval zijn maar er is geen verband tussen een koude winter en een warme lente, of tussen een zachte winter en een koele lente…er zit simpelweg geen trend in. Afwachten wat de lente ons te bieden heeft…”

Het zachte winterweer heeft veel gevolgen voor de natuur. Hoor je daar als weervrouw veel over?

“Ik ben natuurlijk dagelijks bezig met het weer en ik volg uiteraard één en ander op. Zo vernam ik dat dieren de kluts kwijt zijn door de zachte wintertemperaturen. Er zouden al kleine kuikentjes en konijntjes worden geboren. Dat is natuurlijk veel te vroeg. En dieren die een winterslaap doen, zullen vermoedelijk te vroeg wakker worden. Ik neem ook aan dat de bloemen en de planten een beetje in de war zijn door de zachte winter. De kans bestaat ook dat we meer muggen zullen zien, tenzij een koudegolf daar iets aan kan doen. Dat is minder leuk voor de mensen, maar op die manier hebben de vogels dan weer meer eten. Er is altijd iemand gebaat bij het ene of het andere weer. Dat is toch ook leuk, niet?”

dossier

Chronisch VermoeidheidsSyndroom en Fibromylagie Het zit niet tussen de twee oren Als één van uw nabestaanden, vanwege het Chronisch Vermoeidheidssyndroom, te vermoeid is om zelfs maar de tafel te dekken en tijdens een gesprek in slaap valt. Als zoon of dochter tijdens het examen indut. Als u, lijdend aan fibromyalgie, ’s nachts telkens drie tot viermaal wakker wordt van een zeurende of stekende pijn. Dan zit het tussen de twee oren, en dient u behandeld te worden met gedragstherapie en conditietraining. W.J.Duckaert

54/14-39279-05

Dat is de dwangidee die voorop staat bij de Hoge Raad voor Volksgezondheid, een aantal professoren en doctoren, het ministerie van Volksgezondheid, het RIZIV en de ziekenfondsen. Volgens hen lijden ‘patiënten’ aan LOK, wat staat voor ‘lichamelijk onverklaarbare klachten’. En die kunnen dus niet als symptomen van een echte ziekte beschouwd en erkend worden. Ze zeggen de patiënt net niet dat hij/zij van lotje getikt is, maar het komt er wel op neer. Vóór de diagnose LOK gesteld wordt, is de patiënt via een resem specialisten en andere deskundigen gepasseerd om alle mogelijke ‘echte’ ziekten uit te sluiten, wat onveranderlijk eindigt bij de psychiater. Patiëntenorganisaties vechten om erkenning van de ziekte door de officiële instanties. Enkele maanden geleden werd zelfs betoogd in Brussel, voor de kantoren van het RIZIV, onder het motto ‘CVS is geen psychische ziekte’ en met de eis om tenminste de ‘International Consensus Diagnostic Criteria’ aan te wenden. Internationaal is CVS

als ziekte erkend, ook door de Wereldgezondheidsorganisatie, maar niet bij ons.

Witte bloedcellen Die ‘lichamelijk onverklaarbare klachten’ blijken daarenboven heel goed verklaarbaar te zijn. CVS, tot in de jaren tachtig en nu nog wetenschappelijk Myalgische Encefalomyelitis genaamd en Fibromyalgie zijn twee aspecten van éénzelfde probleem, dat berust op een ontsteking in de witte bloedcellen. Dat kan objectief worden aangetoond. Maar nu komt de kat op de koord en de aap uit de mouw. Courante ontstekingen worden afgelezen in de gebruikelijke bloedanalyses met het CRP-gehalte (C-reactief proteine), de bezinkingstijd, het aantal witte bloedcellen, bepaalde enzymen enz...Die testen zijn relevant, maar niet voor CVS en fibromyalige. Hier zit de ontsteking in de witte bloedcellen zelf. En om dat aan te tonen zijn verschillende en gecompliceerde testen in diverse laboratoria nodig. ‘Njet’

zeggen ministerie, RIZIV en ziekenbonden in koor: met de gebruikelijke analyse zijn die klachten onverklaarbaar. En daarmee basta. Hier belanden wij bij dr. Michael Maes, geneesheer, doctor in de geneeskunde, neuropsychiater en van 1998 tot 2005 hoogleraar in Maastricht. Hij is auteur van meer dan vijfhonderd baanbrekende publicaties en is internationaal gezien de meest geciteerde Europese neuropsychiater. Als onafhankelijke wetenschapper is geen huisje hem heilig. En op de koop toe blijkt hij dan nog gelijk te hebben. Kortom: ze lusten hem rauw. Doet ons denken aan de woorden van de Duitse filosoof Schopenhauer (1788-1860) Elke waarheid doorloopt drie stadia: Eerst wordt zij geridiculiseerd Dan volgt een fase van felle tegenkanting Uiteindelijk wordt ze als normaal aanvaard.

dossier CVS & Fibromyalgie

Recent wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat depressie, schizofrenie, het zgn. Post Traumatisch StressSyndroom, autisme, CVS, fibromyalgie en - pas bekend – zelfs Multiple Sclerose ook op ontsteking berusten. Maar dan in de witte bloedcellen. Als reactie van onze natuurlijke afweer op een aantal uitlokkers. Ontsteking is een verdedigingsreactie van ons organisme om – in de courante gevallen – vreemde, schadelijke indringers te bestrijden. In hoger genoemde gevallen gaat het om schade te voorkomen aan levensnoodzakelijke eiwitten en vetten.

hij was, is en blijft ook geneesheer. In 2001 richtte hij Maes Clinics op in ons land om patiënten met depressie, CVS en fibromyalgie te behandelen. Ze hebben hem buitengepest. Hij is nu wetenschappelijk actief in het buitenland. Maar, vroeg of laat ... ‘is de kat weer daar’.

Stress Zijn meest recente studie, in november jl. gepubliceerd in BMC-Medicine, staat al maandenlang aan de top van de

meest gelezen en gedownloade wetenschappelijke artikels. Daarin legt hij, samen met collega Gerwin Morris, de link bloot tussen Myaligische Encefalomyelitis (CVS) en Encefalomyelitis ofte Multiple Sclerose. Beide hebben te maken met – weer eens – een ontsteking in de witte bloedcellen. Psychische stress speelt in beide gevallen een niet te onderschatten rol. Ook is er een tekort aan energie (te weinig zgn. ATP in de mitochondriën, de energiefabriekjes in de cellen). En MS-patiënten neigen tot CVS.

In het baanbrekend wetenschappelijk onderzoek stoten wij steeds weer op Michael Maes. Hij was degene die – tegen de heersende leer in – aantoonde dat depressie een ontstekingsziekte is en niet in eerste instantie het gevolg van stoornissen in de neurotransmitter serotonine, maar van stoornissen in het afweersysteem waardoor de werking van dat serotonine wordt verstoord.

54/14-39279-05

Als onafhankelijke denker en wetenschapper speurt hij al dertig jaar naar de oorzaken van depressie, ME-CVS, fibromyalgie en de gevolgen daarvan. In 1996 wees hij erop dat meer dan de helft van de depressielijders een tekort vertoont aan Omega 3. Logisch, als men weet dat het om ontsteking gaat en welke rol vetzuren daarin spelen. In 2005 kwam daaruit het boek ‘Van Freud tot Omega 3’ voort: schaterlach en misprijzen bij de collega’s in België en Nederland. ‘Gaat dat professorke uit Maastricht nu die ziekte in het kopke met visolie genezen?’ Michael Maes is ook de eerste wetenschapper, die aangetoond heeft dat CVS en Fibromyalgie op ontsteking in de witte bloedcellen berusten. Maar

dossier CVS & Fibromyalgie

Doorheen zijn onderzoek loopt stress als een rode draad. In 1998 toonde hij als eerste ter wereld aan dat psychische stress de lichaamseigen aanmaak van ontsteking bevorderende substanties en boodschappers verhoogt. Eind 2011 pende Michael Maes – in ‘ballingschap’ - zijn tweede boek neer met de – voorlopig te hoog gegrepen – titel ‘Nooit meer moe’ en als ondertitel het zeer reële ‘CVS ontmaskerd’ (ISBN 978 94 6168 0013 – uitgeverij Zorro), momenteel uitgeput. Dit jaar komt er een tweede, uitgebreide en aangevulde druk. In dit boek legt hij uit hoe ME-CVS ontstaat, wat de oorzaken en uitlokkers zijn en hoe de patiënten kunnen worden behandeld. Tussendoor ‘beleeft’ de lezer de pesterij mee, waarmee hij telkens te kampen had en die hem uiteindelijk zijn koffers deed pakken. Verwacht niet van hem, en zeker niet van ons, de raad: doe dit of dat, neem dit of dat bij CVS of Fibromyalgie en u bent er van verlost. Het probleem is te ingewikkeld. Toch gaan we op één en ander wat dieper in. In de hoop dat de ene of de andere daar zijn/haar profijt mee kan doen.

Als een voortdurende griep

54/14-39279-05

In de wetenschappelijke term ‘myalgische encefalomyelitis’ staat myalgisch voor pijnlijke spieren en encefalomyelitis voor een ver gevorderde ontsteking van hersenen en zenuwstelsel. En fibromyalgie voor pijn in de spieren en de pezen. Geen van beide termen geeft een goede beschrijving van het probleem, noch van de symptomen. CVS en Fibromyalgie gaan hand in hand: 70 % van de fibromyalgiepatiënten hebben ook CVS en nagenoeg alle chronisch vermoeide mensen hebben ook pijnklachten. Ze hebben onderliggende ontstekingen en veel problemen gemeen en naar gelang van wat overheerst – vermoeidheid of pijn – wordt dat CVS of Fibromyalgie genoemd.

dossier CVS & Fibromyalgie

Praktisch heeft men in beide gevallen te maken met de meeste van volgende problemen: • constante vermoeidheid, die niet verdwijnt met rusten of slapen; • pijn in spieren, pezen, soms ook gewrichten; • concentratiestoringen, geheugenproblemen, prikkelbaarheid; • stress en lage stress-bestendigheid; • depressiviteit; • slaapstoringen, vaak in de diepe slaapfase: geen verkwikkende slaap, knarsetanden; • hoofdpijn, meestal in vóór- en/of achterhoofd, soms ‘band’ rond de ogen; • soms opgezette klieren in hals en oksels; • stoornissen in het autonoom zenuwstelsel: misselijkheid, bloeddrukschommelingen, verhoogde bloeddruk, libido- en erectieproblemen, nachtelijk zweten; • verzuringspijn, verergert ook bij minimale inspanning;

• verhoogde pijngevoeligheid: Amerikaanse wetenschappers ontdekten recent een verhoogd aantal van bepaalde zenuwcellen in de bloedvaten op bijzonder gevoelige plaatsen. In vele gevallen is het als de ellende van een echte griep, die echter niet overgaat. CVS en Fibromyalgie kunnen plots optreden, maar ontstaan meestal geleidelijk. En er zijn uitlokkers, in regel één of twee. Dat kan bijvoorbeeld een bacteriële keelinfectie zijn of een virale zoals met het Epstein-Barr-virus van de mononucleose. Maar ook langdurig overwerkt zijn, een lange periode van (te) zware lichaamsinspanning bij sporters en ja, die eeuwige stress. Een niet te onderschatten rol speelt het zgn. Prikkeldarm-Syndroom (spastische colon) met aan de basis vaak overgevoeligheid voor gluten (tarwe), lactose (melk) of fructose (vruchten). In Maes Clinics werden patiënten behandeld met immunologische therapieën en medicijnen om de verstoorde

afweer, die de ontsteking teweeg bracht en onderhoudt te normaliseren met bepaalde vitaminen en zowel vet als wateroplosbare antioxidanten: alfaliponzuur, Q10, taurine, glutathion, N-acetylcysteine, selenium, zink ed., teveel om op te noemen en elke patiënt is anders. Die antioxidanten zijn zeer belangrijk omdat de zgn. Vrije Radicalen in het ziekte- en genezingsproces een kapitale rol spelen. Zij kunnen onnoemelijke schade aanrichten, maar zij maken ook deel uit van het afweersysteem. Ook DHEA – dehydro-epiandrosteron kwam tot inzet, een natuurlijke voorloper van geslachtshormonen, waardoor ons organisme het ontbrekende zelf aanmaakt. Daar kan men zelf allemaal niet aan beginnen. Toch enkele tips van ‘ervaringsdeskundigen’, artsen, therapeuten en patiënten.

54/14-39279-05

Tips • Bij CVS: welke supplementen? Zo goed als zeker is dat Magnesium en coenzym Q10 daarbij horen. Magnesium is het stress-mineraal en Q10 is belangrijk voor de energiewinning. Kies een goed opneembaar magnesiumpreparaat, bv. ‘BioActive Magnesium’ van Pharma Nord of ‘Magnesium Phosphoricum’ van Schussler n°7 (7-8 tabletjes in warm water). En gebruik voor Q10 de Ubiquinolvorm (met l). • De gangbare pijnstillers-ontstekingremmers zijn een ramp voor maag, lever en nieren en mogen niet over lange tijd worden gebruikt. Goede natuurlijke alternatieven zijn middelen op basis van curcuma (geelwortel), bv. CurcuFlam (3ddd-farma) of ‘Curcumin’ (Soria Natural) met ook nog gember en ‘Boswelia Forte’ (tel. 051-65 55 36) op basis van boswelia of wierookhars. Beide zijn daarboven gunstig voor de spijsverteringsorganen. • Bij virale uitlokkers, bv. door mononucleose: Primaril (Primrose, apotheek) en probiotia. • Bij Prikkeldarm-syndroom: maagsapresistente pepermuntolie-capsules (Will Pharma, apotheek). • Bij CVS en zeker Fibromyalgie: neuraaltherapie kan steeds nuttig zijn (inlichtingen l.gillis@telenet.be).

Droge, branderige ogen? Nu voordelige Vismed Gel Multi!

Ook vaak last van vermoeide, branderige, soms tranende ogen? Een gevoel dat er zand in zit? Het resultaat is duidelijk merkbaar en minder fraai: rode, jeukende ogen. Precies dat is te wijten aan een storing of het uitdrogen van het traanvocht. Maar, goed nieuws: dat kan snel en goed verholpen worden door de ogen te bevochtigen met natuuridentiek traanvocht uit het Vismed-gamma. W. Decorte

Uitdroging van traanvocht

Er wordt steeds meer van onze ogen geëist, onder alle omstandigheden. Te droge lucht, airco, rook, tv-kijken, uren aandachtig aan computer of laptop werken en straks winderig winters weer. Gevolg: het traanvocht gaat opdrogen. Eigenaardig genoeg zorgt dat niet alleen voor een branderig gevoel, maar ook voor rode, tranende ogen. Hetzelfde ongemak wordt veroorzaakt door een aantal veel gebruikte geneesmiddelen, zoals bètablokkers voor hart- en bloeddruklijders, hormonen (de anticonceptiepil), antidepressiva en chemotherapie. Maar ook bij bepaalde ziekten, zoals diabetes en reuma, kan uitdroging van het traanvocht optreden. Net als tijdens de zwangerschap en gedurende de menopauze.

Natuuridentiek traanvocht

Het traanvocht zorgt ervoor dat het hoorn- en bindvlies vochtig blijft. Het beschermt tegen eventuele besmet-

tingen en zuivert het oog als er een vreemd element in komt. Tegelijk wordt het hoornvlies verzorgd met zuurstof en voeding. Daarom bevat het traanvocht hyaluronzuur, een natuurlijke substantie, die overal in ons lichaam voorkomt waar vocht moet worden vastgehouden. Met andere woorden: in de huid, gewrichten en in hoge mate in het traanvocht en het glaslichaam van het oog. Het fungeert als smeermiddel en transportmiddel voor vocht, dat het ook in grote hoeveelheid opneemt en vasthoudt. Wetenschappers slaagden erin biotechnologisch natuuridentiek hyaluronzuur aan te maken en als basis te gebruiken voor de Vismed-producten.

Drie maanden houdbaar

Naast de bestaande druppels Vismed, Vismed Gel en Vismed Multi, is er nu ook Vismed Gel Multi voor meervoudig gebruik. Multi staat namelijk voor een flacon, waarvan de inhoud tot drie maanden na opening houdbaar blijft. Vismed Gel Multi (CNK-nummer 2978047) is, net als het volledige gamma, uitsluitend te verkrijgen in de apotheek, en kost 15,95 euro.

Meer info:

www.trbchemedica.be

Vrij van allergenen

Vismed-producten bevatten hyaluronzuur, leggen - net als ons traanvocht een soepele film op het oog en houden het oogweefsel urenlang vochtig. Zo verlichten de klachten snel. Vismedproducten zijn steriel, bieden bescherming tegen oxidanten en bevorderen de heling van hoornvliesbeschadiging. De Vismed-producten zijn goed verdraagbaar, waardoor zowel zachte als harde contactlenzen in het oog kunnen blijven bij het indruppelen. En niet te vergeten: Vismed-producten zijn vrij van conserveringsmiddelen en allergenen.

10/13-24413-09

Naast de bestaande druppels in monodosis en de standaard Vismed Multi, is er nu Vismed Gel Multi op de markt, een flacon voor meervoudig gebruik. Een eenvoudige druk op de flacon volstaat om een druppel vrij te geven. Eenmaal geopend is de inhoud drie maanden houdbaar: goed voor het milieu én voor de portemonnee.

reportage

Men raadde hem vitamine D aan: Misschien heb ik helemaal geen nieuwe heupen nodig “Nadat ik ongeveer zes weken een vitamine D-supplement had ingenomen, was de pijn in mijn heupen sterk verminderd. De röntgenfoto’s toonden ook aan dat mijn botten niet brozer werden”, zegt Allan Tennent. TENNENT

C. Wels

“Ik kon me veel beter bewegen en de pijn in mijn heupen was sterk afgenomen”, legt hij uit.

Heupbreuken worden meestal geassocieerd met een hoge leeftijd. Allan Tennent, die pas 54 is, was dus erg verrast met zijn diagnose van twee gebroken heupen. “Uit de onderzoeken bleek dat ik leed aan ernstige osteoporose door een gebrek aan vitamine D. Men adviseerde me een supplement met een hoge dosis vitamine D in olie in te nemen”, vertelt Allan Tennent. En dat werkte. Na enkele weken voelde hij zich beter.

54/14-39386-05

Botontkalking afgeremd Beter nog: toen Allan wat later nieuwe röntgenfoto’s liet maken, kreeg hij ongelooﬂijk nieuws te horen. “Men had mij verteld dat ik heupprotheses nodig had, maar de röntgenfoto’s toonden nu aan dat mijn botten

niet brozer waren geworden. De dokter was aangenaam verrast en denkt dat ik uiteindelijk toch niet geopereerd moet worden”, vertelt Allan.

Een nieuw leven Allan neemt nu al ongeveer zes maanden het supplement in en is niet van plan daarmee te stoppen. “Vroeger moest ik in bed blijven liggen en had ik voortdurend pijn, maar nu stap ik met maar één kruk en ervaar ik maar weinig ongemakken meer. Hoewel ik vóór de diagnose voldoende calciumrijk voedsel at, kreeg ik gewoonweg niet genoeg vitamine D binnen om mijn botten gezond te houden. Voor gezond botweefsel heb je echter zowel calcium als vitamine D nodig”, legt Allan uit. Allan had een kantoorjob en kreeg dui-

delijk onvoldoende zonlicht waardoor zijn lichaam niet genoeg vitamine D aanmaakte.

Veel actiever Allan voelt dat zijn gezondheid er door de inname van de vitamine D sterk op vooruitgegaan is. “Ik stap nu veel meer en ik heb thuis niet langer krukken nodig. Die heb ik alleen nog nodig als ik buiten ga. Regelmatig zwemmen bevordert ook mijn herstel. Vroeger kon ik niet eens de trap op. Ik kom dus echt van ver”, vertelt hij.

Bij voorkeur capsules Het is duidelijk dat Allan het supplement blijft innemen en uiterst tevreden is met zijn merk. “Ik vroeg mijn apotheker het

reportage

Kortjes vitamine D-supplement met de hoogste dosis op de markt en dat heb ik dan gekocht. Mijn reumatoloog vond dat door de hoge dosis ook een uitstekend merk. Ik zie niet in waarom ik nog andere merken zou proberen”, vertelt Allan. Hij wil echt iedereen informeren over de gevaren van een vitamine D-gebrek, vooral mensen die denken dat calcium alleen volstaat voor gezonde botten. “Ik hoop dat ik mensen kan aanzetten niet dezelfde fout te maken als ik. Men had mij verteld dat ik heupprotheses nodig had, maar de röntgenfoto’s toonden nu aan dat mijn botten niet brozer waren geworden. De dokter was aangenaam verrast en denkt dat ik uiteindelijk toch niet geopereerd moet worden”, vertelt Allan Tennent, die geholpen was met een sterk gedoseerd vitamine D-supplement.

Genoeg vitamine D binnenkrijgen Er zijn verschillende manieren om voldoende vitamine D binnen te krijgen. Je vindt het in vette vis, eieren en lever, en de vitamine wordt ook in de huid gesynthetiseerd als reactie op een voldoende hoeveelheid zonlicht. Een aangepaste voeding en zonnebaden volstaan voor de meeste westerlingen echter niet om hun vitamine D-gehalte op peil te houden. Meer en meer experten raden daarom vitamine D-supplementen aan. Vitamine D speelt een belangrijke rol in het opbouwen en behouden van sterke botten, maar is ook belangrijk voor een goede werking van het immuunsysteem. Bij chronische ziektes zoals bij diabetes en multiple sclerose, maar ook bij kanker, worden steeds te lage vitamine D waarden gemeten. Omdat vitamine D een in vetoplosbare vitamine is, neemt het lichaam vitamine D beter op als ze in een plantaardige olie is opgelost, zoals in olijfolie bijvoorbeeld. De Europese Authoriteit in Voedselveiligheid (EFSA – European Food Safety Authority) heeft een wetenschappelijk advies gepubliceerd omtrent vitamine D inname en EFSA besluit dat er geen veiligheids-risico’s zijn bij een inname tot 100 mcg of 4000 i.e. (Internationale Eenheden) vitamine D per dag. In België stelt de Hoge Gezondheidsraad (HGR) dat het regelmatig toedienen van supplementen gewettigd is. Verder meldt de HGR dat de vitamine D serumspiegels boven de 50 nmol/l (of 20 ng/ml) zou moeten liggen. Maar de HGR meldt eveneens dat in ons land slechts één derde van de personen deze aanbevolen drempel behalen. Meer dan 6 personen op 10 hebben dus een tekort. Kies voor natuurlijk Vitamine D3 opgelost in olie. Onderzoek toont aan dat dit zorgt voor een goede biologische beschikbaarheid en een goede opname. 12

Gyproc zuivert binnenlucht Daar waar de vervuiling van de buitenlucht een actueel thema is, wordt er nog onvoldoende aandacht besteed aan de ongezonde binnenlucht, die vaak schade toebrengt aan onze gezondheid. Gyproc -marktleider in gipsplatenontwikkelde hiervoor de innovatieve ACTIV Air technologie in zijn pleister- en gipsplaten, die schadelijke stoffen uit de binnenlucht opneemt én neutraliseert. Testen in een basisschool in Kallo toonden nog maar eens het effect van deze techniek aan, met een reductie van 72 % van de schadelijke stoffen in het klaslokaal tot gevolg. www.gyprocverluchtjewoning.be

Optimale pijnopvolging dankzij Mypainindex.com Mypainindex.com is een software, ontwikkeld door Medispar, in samenwerking met een professionele IT-partner en feedback van patiënten, artsen en pijnklinieken. Dankzij de persoonlijke monitor kan de patiënt zijn eigen gezondheidsstatus op ieder moment zélf controleren: zijn medische geschiedenis, de vooruitgang van het genezingsproces, maar ook de bloeddruk en nog belangrijker: pijn. Dankzij mypainindex.com blijft de patiënt zelf volledig geïnformeerd en kan de arts de behandeling elke keer opnieuw aanpassen. De software wordt als extra service gratis aangeboden aan de klanten van Medispar. www.mypainindex.com en www.medispar.eu

Slaap ‘gerust’ dankzij smartSleeve® Allergen Protected hoezen Geniet van een optimale nachtrust en deel de lakens met smartSleeve® Allergen Protected kussen- en matrashoezen. Door ‘s nachts langdurig in nauwe aanraking te komen met de huisstofmijt kunnen allergische reacties veroorzaakt worden. In de Allergen Protected hoezen zitten actieve probiotica, die als gevolg van wrijving tussen het lichaam en de matras- of kussenbeschermer open barsten om zo de uitwerpselen van de huisstofmijt op te ruimen. Prijs: Van €174 (80Bx200L) tot €264 (200Bx220L) voor de matrasbeschermer. Van €59,95 (40Bx60L) tot €78,50 (80Bx80L) voor de kussenbeschermer. www.smartsleeve.be

Kortjes Alle gekheid op een stokje

Vitamine D :

Hebt U genoeg zon gehad dit jaar ?

Trek je carnavalskostuum aan, zet je masker op en doe hetzelfde met je donut! De mini-donuts van Croustifrance zijn lekkernijen die je op 1, 2, 3 omtovert in leuke mannetjes. Met een hoedje van Cuberdon , een dikke groene M&M-neus, schele ogen of wat extra haar van snoepveters, op een stokje of plat op je bord. De combinaties zijn eindeloos en zullen jong en oud voorzien van uren puzzelplezier! Consumentenprijs mini-donuts: €2,35/blister (blister: 9 mini’s) Meer info: www.croustifrance.com

Vitamine D tekort komt vaker voor dan men denkt ! 8 personen op 10 hebben een tekort ! • Natuurlijk vitamine D3 opgelost in extra vierge olijfolie • Gemakkelijk door te slikken of om op te kauwen

D-Pearls – de nieuwe vitamine D referentie Verkrijgbaar in apotheken. Vraag D-Pearls 200 vanaf 40 parles voor slechts 2,99 EUR of D-Pearls 800 bestaat ook in Family-Economic pack 360 parels voor 29,95 EUR

Innoverend voor de gezondheid

Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60 E-mail: info-be@pharmanord.com

53/13-33025-05

Pur Natur brengt zijn romige yoghurt op smaak met biologisch vruchtensap en bevat geen stukjes. Maak je keuze uit het sap van aardbeien of bosvruchten. Een heerlijke, biologische yoghurtcocktail om van te smullen! Smakelijk als ontbijt, tussendoortje of dessert. www.purnatur.be

BE_D-Pearls_Ad_MaarNatuurlijk_1013_90x220

Pur Natur verwelkomt twee nieuwe leden in de yoghurtfamilie

dossier darmkanker

Dikkedarmkanker voorkomen… maar bevolkingsonderzoek volstaat niet In oktober 2013 ging het ‘Vlaams bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker’ van start. Bedoeling is met een onderzoek van de stoelgang deze kanker in een vroeg stadium op te sporen en zelfs in een voorstadium. Dikkedarmkanker kan inderdaad in een voorstadium ontdekt en behandeld worden zodat er geen kanker ontstaat! Maar daarvoor is een coloscopie, een darmspiegeling, noodzakelijk. W.J.Duckaert

Als het over darmkanker gaat, bedoelt men meestal dikkedarmkanker –coloncarcinoom zegt de dokter- maar soms ook kanker van de endeldarm – rectumcarcinoom – of de eerder zeldzame dunnedarmkanker. Zoveel aandacht als er tot nog toe was voor borsten prostaatkanker zo weinig werd dikkedarmkanker onder de aandacht gebracht. Het is nochtans, na borsten prostaatkanker, de meest voorkomende kwaadaardige gezwelziekte. Jaarlijks wordt de diagnose bij 5.000 Vlamingen gesteld; 1.800 mensen overlijden door de ziekte.

54/14-39277-05

De ziekte wordt meestal vrij laat ontdekt. Er zijn wel symptomen maar die komen doorgaans slechts in een laat stadium als onrustwekkend over. En als bij operatieve verwijdering van het gezwel een vrij groot deel van de darm – met aanpalende lymfenknopen – weggesneden moet worden dan zit de patiënt voor de rest van zijn/haar leven met een anus praeter oftewel een

stoma, een kunstmatige uitgang op de buik.

Voorstadium opsporen Er zijn slechts twee kankers waarvan het voorstadium kan worden opgespoord en die zo daadwerkelijk kunnen worden voorkomen. Dikkedarmkanker is daar één van; de andere is baarmoederhalskanker. In laatstgenoemd geval gebeurt dat met het bekende ‘uitstrijkje’, de zgn. Pap-test, in het geval van dikkedarmkanker met de coloscopie ofte darmspiegeling. Daarbij bekijkt de specialist-internist of gastro-enteroloog – de binnenzijde van de dikkedarm en eventueel het laatste stuk van de dunnedarm met een kleine camera, bevestigd op de top van een soepel slangvormig toestel, de endoscoop, die via de anus wordt ingevoerd. Tijdens dit onderzoek kunnen weefselstaaltjes worden genomen, kunnen bloedingen worden gestelpt en polie-

pen worden verwijderd. Darmpoliepen zijn goedaardige gezwelletjes, die van het darmslijmvlies uitgaan en die mettertijd kunnen uitgroeien tot een boosaardig woekerend gezwel. Terecht worden darmpoliepen als een voorstadium van darmkanker beschouwd. Niet alle poliepen ontaarden in kanker, de meeste darmkankers echter ontstaan uit poliepen.

Bloed Die poliepen kunnen bloeden. Maar als dat met het blote oog in de stoelgang zichtbaar wordt, is het meestal al kwaadaardig en zelfs al in gevorderd stadium. Met de hemoculttest – het Latijnse haemo staat voor bloed – wordt naar (ook voor het blote oog onzichtbaar) bloed in de stoelgang gespeurd. Dat is wat met het bevolkingsonderzoek wordt beoogd. Bloed uit de darm kleurt door oxidatie zwart. Maar er is al een vrij grote hoeveelheid nodig om dat in de stoelgang op te merken.

dossier darmkanker

Opgelet: een streep rood bloed op het toiletpapier is niet verontrustend! Dat kan het gevolg zijn van een kleine aambeienbloeding. En vanzelfsprekend hoeft men zich geen zorgen te maken over een eenmalig zwarte stoelgang na het eten van een bloedworst of spinazie of na het gebruik van medisch actieve kool bij diarree. Voor het bevolkingsonderzoek, op 1,3 miljoen Vlamingen gericht, werden in het laatste kwartaal van het voorbije jaar alle 74-, 72-, 68- en 66-jarige Vlaamse mannen en vrouwen aangeschreven. Het is de bedoeling op termijn alle 56 t/m 74-jarigen om de twee jaar te verzoeken thuis een staal van hun stoelgang te nemen en op te sturen naar een bepaald labo. Daartoe krijgt men een buisje met een borsteltje en de nodige instructies toegestuurd. Wordt er een bepaalde hoeveelheid bloed in het staal ontdekt, dan krijgen de betrokkene en zijn/haar huisarts, na ongeveer twee weken, bericht. En dan is verder endoscopisch onderzoek uiteraard aanwezen.

Vals positief, fout negatief

54/14-39277-05

Huisartsen-vereniging SVH vreest echter dat te weinig Vlamingen aan het testverzoek zullen voldoen. In Wallonië reageerde slechts 7 % positief op dergelijk verzoek. In Antwerpen, waar bij een proefproject ook de huisartsen waren ingeschakeld, voldeed weliswaar 20 % aan het verzoek, maar dat is slechts 1 op 5. Daarbij mag men niet uit het oog verliezen dat het hier hoofdzakelijk om opsporing van reeds bestaande kankers gaat. En zoals met de mammografiescreening mag men zich aan veel valspositieve, en fout-negatieve resultaten verwachten. Bij vals-positief – er kan om diverse redenen wat bloed in het

staal zijn beland – volgt een coloscopie die uitsluitsel geeft. Bij fout-negatieve uitslag - geen bloed in het staal – worden risicopatiënten allicht onterecht gerustgesteld.

Meer en beter Het is zonder twijfel verstandig de aangeboden hematocriettest aan te nemen. Het kost geen geld en amper moeite. Zeker voor wie de vijftig voorbij is en tot de risicogroep behoort. Dat is beslist het geval als één of meer naaste bloedverwanten slachtoffer van darmkanker was of is of als uw levens- en vooral voedingswijze darmkanker in de hand werken. Hoofdoorzaak van darmkanker is – over lange tijd – een

voeding die arm is aan voedingsvezels, rijk aan ongezonde vetzuren, maar ook overmatig gebruik van suiker en rood vlees. Voedingsvezels, ook ballaststoffen genaamd, brengen weliswaar geen levensnoodzakelijke nutriënten aan, maar zijn noodzakelijk voor een gezonde darmtransit, d.i. de knedend-voortschuivende beweging van de darm. Zij ‘vullen’ de darm, wat zowel diarree als verstopping voorkomt en vergemakkelijken de afvoer van giftige stoffen. Te vinden in volkorenproducten, groenten en in mindere mate in fruit, maar niet in fruitsap. Het is fout om vetarm of bijna vetloos te willen leven. Tenminste 30 % van

dossier darmkanker

rood vlees (rund, varken, schaap) en over langere tijd een geregeld gebruik van zgn. ‘fastfood’, zijn ook reële risicofactoren, vooral bij een tekort aan groenten. Ook zwaar overgewicht, in regel het gevolg van voedingszonden, kan een rol spelen. Chronische diarree of verstopping – en zeker afwisselend beide – wijzen op een verziekte darm. Goed om weten: in darm en bloed zitten ook oestrogeenreceptoren. Borsten prostaatkanker hebben met onvoldoende ontgift oestrogeen te maken. Niet bij alle darmkankers is dat het geval, maar het speelt wel in heel wat gevallen een rol. Wat borstkanker induceert kan ook darmkanker in de hand werken.

Rood licht

54/14-39277-05

onze calorieën moeten uit vet komen. Het probleem is dat de meeste mensen de verkeerde vetten eten. Soms teveel dierlijk vet – niets tegen matig gebruik van boter – en vooral het gebruik van ranzige vetten (charcuterie), van transvetzuren (verharde plantaardige olies met meerv. onverz. vetzuren), van geoxideerde plantaardige olies (door verhitting) en algemeen door het (overmatig) gebruik van margarines en supermarktolies. Goede vetzuren zitten onder meer in ongeraffineerde olijf- en kool(raap-)

zaadolies, ongeraffineerde kokosolie (mag sterk en herhaaldelijk verhit worden) en rode palmolie (witte is geraffineerd). Overmatig gebruik van suiker veroorzaakt darmgisting en ontaarding van de darmflora en heeft verhoging van de insuline- en oestrogeenspiegel tot gevolg. Antibiotica helpen de darmflora eveneens in de vernieling. Dus bij of na een kuur steeds pro- en prebiotica gebruiken. Overmatig gebruik van vlees , vooral

Rood licht bij elk gewijzigd stoelgangpatroon - niet veroorzaakt door ander dieet, vakantievoeding ed. - bij aanhoudende slijm in de stoelgang – en zeker bij merkbaar bloedverlies en bij aanhoudende vermoeidheid of plotse bloedarmoede, al dient men hier eerst andere oorzaken uit te sluiten. In al deze gevallen en als men boven de vijftig is en tot de risicogroep behoort, bij familiale aanleg zelfs vanaf de veertig – is een darmspiegeling aangewezen. Die wordt uitgevoerd door een specialist en vergt geen overnachting in het ziekenhuis. Bij aanhoudend risico: om de twee-drie jaar naar de specialist gaan. Denk erom: darmkanker veroorzaakt in de beginfase geen pijn, hooguit diarree of afwisselend verstopping en diarree, probleem dat vaak een tijd met pillen wordt onderdrukt. Denk eraan: het is mogelijk het voorstadium van darmkanker te ontdekken en te behandelen zodat er geen kanker ontstaat. Meer weten? www.bevolkingsonderzoek.be of gratis telefoonnummer 0800-60 160

De mineralenpreparaten van Mannavital: allerbeste opneembaarheid, uitstekend verdragen, optimale werking Een goed mineraalsupplement moet aan drie vereisten voldoen: het moet gegarandeerd goed worden opgenomen, moet probleemloos verdragen worden door de spijsvertering en mag de opname van andere mineralen niet afremmen. Aan deze drie voorwaarden voldoen de drie nieuwe mineralensupplementen van Mannavital.

IJzer PLATINUM -

60 V-caps €8,95

‘gecheleerd’ ijzer, gebonden aan het aminozuur glycine voor de beste opname ‘zachte’ ijzervorm die niet leidt tot maagdarmbezwaren indien ingenomen op het einde van een maaltijd opneembaarheid, werking en verdraagbaarheid wetenschappelijk bewezen (FERROCHEL® van ALBION®) remt de opname van andere mineralen niet in tegenstelling tot ijzerzouten aangevuld met de passende voedingsstoﬀen voor een optimale werking

• draagt bij tot de normale vorming van rode bloedcellen en tot de vermindering van vermoeidheid en moeheid (door ijzer, foliumzuur, vitamine B6 en vitamine B12) • draagt bij tot een normaal zuurstoftransport in het lichaam (door ijzer) • draagt bij tot een normaal energieleverend metabolisme (door ijzer, koper, vitamine B12 en vitamine C)

Zink PLATINUM - ‘gecheleerde’ zink, gebonden aan het aminozuur glycine voor de beste opname - uitstekende opneembaarheid wetenschappelijk bewezen (ZINC CHELAZOME® van ALBION®) - remt de opname van andere mineralen niet af in tegenstelling tot zouten van zink

60 V-caps €7,45

• • • •

draagt bij tot een normale werking van het immuunsysteem draagt bij tot het behoud van een normaal gezichtsvermogen, normale botten, haren, nagels en huid draagt bij tot normale testosterongehalten en tot een normale vruchtbaarheid en voortplanting draagt bij tot een normaal metabolisme van koolhydraten, vetten en eiwitten

Jodium PLATINUM

120 V-caps €10,45

• draagt bij tot een normale productie van het schildklierhormoon en tot de normale werking van de schildklier • draagt bij tot een normaal energieleverend metabolisme • draagt bij tot een normale geestelijke functie en functie van het zenuwstelsel

Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en bij de apotheek Info Mannavita: 056 43 98 52 - info@mannavita.be - www.mannavita.be 17 nieuwe site: www.mannavital.be

54/14-39251-05

- ‘liposoom’ van jodium, gebonden aan fosfatidylcholine uit lecithine voor de allerbeste opname - uitstekende opneembaarheid wetenschappelijk aangetoond (ULTRAIOD®) - remt de opname van andere mineralen niet af in tegenstelling tot jodiumzouten

bodywear speciaal ontwikkeld om huidziekten te genezen. Bodywear voor baby’s, kinderen en volwassenen met psoriasis, neurodermitis, huidallergieën, huidziektes en -irritaties, acne en een gevoelige huid. • • • • • • • •

NIEUW

vermindert de jeuk bevordert de slaap antibacterieel vochtregulerend huid- en allergievriendelijk beperkt geurtjes ondersteunt de behandeling klinisch getest

voor

De werking van dermaZen wordt aangetoond door de wetenschappelijke studie gerealiseerd aan het ‘Department of Dermatology, University Medical Center Jena in Duitsland. “Wij observeerden een snelle verbetering

www.dermazen-medical.eu

18Meer

info? Bel naar 016 44 01 45

slaapkwaliteit wanneer de AD patiënten de ZnO textielen ’s nachts droegen gedurende drie opeenvolgende dagen.”

54/14-39720-05

Interesse? Bestel nu

van de ernst van atopisch eczeem, jeuk en subjectieve

Cholesterol omlaag, energie omhoog ‘Mijn cardioloog gaf me de tip om uit voorzorg en als aanvulling op mijn voeding een supplement co-enzym Q10 te gaan gebruiken naast mijn cholesterolverlagende medicijnen,’ vertelt mevrouw Plattel lachend. ‘Maar dat hoefde niet meer, want ik gebruikte het al acht jaar en ik heb er heel veel baat bij. Ik voel me veel energieker en ik krijg geen last meer in mijn benen tijdens het lopen.’ PLATTEL

C. Wels

Het ging over de bijwerkingen van statines, en ik herkende mijn situatie precies

Mevrouw Plattel gebruikt al jarenlang geneesmiddelen om het verhoogde cholesterolgehalte in haar bloed onder controle te houden. ‘Die pilletjes werken op zich heel goed, daar niet van, maar ze hebben ook een minder prettige kant,’ vertelt ze. ‘Ik werd er behoorlijk lusteloos van en ik kreeg last in mijn benen als ik te lang liep of bijvoorbeeld boodschappen moest dragen. Het was alsof mijn spieren niet genoeg energie kregen. Heel vervelend, als je niet meer kunt gaan en staan waar je wilt.’

54/14-39287-05

Krantenartikel Gelukkig voor mevrouw Plattel las zij op een dag een artikel in een landelijk dagblad. ‘Het ging over de bijwerkingen van statines, en ik herkende mijn situatie precies. Ook ik voelde me sneller moe en ik had, zoals gezegd, last van mijn spieren. Gelukkig stond er in het artikel ook een tip om van die vervelende bijwerkingen af te komen. Het gebruik van een voedingssupplement

met co-enzym Q10 zou de problemen kunnen tegengaan. Dat heb ik me geen twee keer laten zeggen. Ik heb onmiddellijk een Q10-preparaat aangeschaft.’

Logische verklaring Wetenschappelijk onderzoek heeft inderdaad aangetoond dat een supplement met co-enzym Q10 bijwerkingen van de cholesterolverlagende statines kan tegengaan. De verklaring daarvoor is heel logisch: zowel het LDL-cholesterol als co-enzym Q10 worden in de lever aangemaakt. Voor een deel hebben ze hetzelfde ontstaansproces. Statines belemmeren daarom niet alleen de aanmaak van cholesterol maar ook die van Q10. Die laatste stof is echter van groot belang voor de energievoorziening in elke cel van het lichaam. Als er een gebrek aan Q10 in het lichaam ontstaat, kan dat onder andere leiden tot een gevoel van moeheid en last in de spieren. Aanvulling van Q10 met behulp van een voedingssupplement is

dan een goede oplossing. Het is daarbij wel van belang om een goed preparaat te kiezen, zoals ook mevrouw Plattel ondervond.

Juiste preparaat Het eerste middel dat mevrouw Plattel aanschafte, had niet veel effect. ‘Het was kennelijk te licht of werd niet goed in het lichaam opgenomen, want de bijwerkingen van de cholesterol-medicijnen verdwenen niet. Daarop ben ik naar de apotheek gegaan waar ik wel vaker kom. Ik kocht er een ander Q10preparaat, in capsules. Daaruit zou het middel beter worden opgenomen. Het bleek een uitstekende keuze: sinds ik deze capsules gebruik, ben ik verlost van de last in mijn benen bij het lopen. Bovendien voel ik mij energieker.’

Tip van cardioloog Niet alleen het krantenartikel leerde mevrouw Plattel om Q10 te gaan gebruiken. ‘Ook mijn cardioloog gaf me

die tip, maar toen gebruikte ik het middel al acht jaar,’ lacht ze. ‘Wel heb ik vorig jaar de dosis verhoogd. Tegenwoordig gebruik ik de capsules met 100 milligram Q10 erin, in plaats van de 50 milligram van vroeger. Volgens mijn cardioloog is dat absoluut geen probleem en ik voel me er prima bij.’

Het juiste Q10-preparaat kiezen Er zijn al heel wat verschillende Q10-producten op de markt. Q10 is al tientallen jaren bekend, maar werd vooral gebruikt door personen die hun natuurlijke energie wilden verhogen. De afgelopen jaren is er veel onderzoek gedaan naar de rol van Q10 voor een goede hartwerking, want dit specifieke orgaan is sterk afhankelijk van een optimale energievoorziening dat Q10 in voldoende hoeveelheid nodig heeft voor een goede pomp-werking, 24u op 24. Bij het kiezen van een Q10-product moet u er rekening mee houden dat er enorme verschillen zijn tussen de diverse producten. De belangrijkste factor is de doeltreffendheid waarmee het actieve ingrediënt in het lichaam wordt opgenomen. Vanwege zijn goed gedocumenteerde biologische beschikbaarheid, kwaliteit en veiligheid werd een bepaald co-enzym Q10-preparaat gekozen voor het wetenschappelijk onderzoek door de International Coenzyme Q10 Association (ICQA).

Het beste Q10-product vinden Hieronder vindt u enkele tips voor als u co-enzym Q10 wilt kopen. Er zijn zoveel verschillende producten op de markt. Zorg ervoor dat het product aan de volgende voorwaarden voldoet: • Q10 is in vet oplosbaar. Daarom vermijdt u best Q10 in droge tablet- of poedervorm. Kies voor een formule met Q10 in plantaardige olie zonder kristallen. • Zelfs Q10-producten op basis van olie kunnen van slechte kwaliteit zijn, vooral wat de opname in het spijsverteringsstelsel betreft. Vraag specifiek naar een Q10-product met goed gedocumenteerde biologische beschikbaarheid en kwaliteit. • Kies indien mogelijk voor een product op basis van volledig natuurlijke Q10 (afkomstig van gist-gefermentatie). • Koop alleen zachte donkere gelatine capsules die tegen licht beschermd zijn. • Er bestaan Q10-preparaten die goed gedocumenteerd zijn in gepubliceerde wetenschappelijke onderzoeken. Doe navraag en kies indien mogelijk voor een dergelijk merk.

Opgelet:

Ook hier geldt: “Goedkoop” is niet steeds een “goede koop”

D-Pearls - vitamine D voor iedereen, het hele jaar door Wist je dat bijna 80% van de mensen een vitamine D tekort heeft ? En dat 90% van die Vitamine D door de zon wordt aangebracht. De overige 10 % zouden dan weer aangebracht moeten worden door onze voeding (vette vissoorten en volle melkproducten). Hier slagen we uiteraard niet dagelijks in en daarom is het noodzakelijk om dagelijks het tekort verder aan te vullen. Dit kan je beste met een natuurlijke vitamine D3 , opgelost in olie. Pharma Nord beschikt nu over 2 zulke oplossingen . Voor de goede Vitamine D-waarden te behouden is er D –Pearls 800 Voor de goede Vitamine D-waarden te bereiken is er dan weer DPearls 1520 (Enkel in de apotheek te verkrijgen CNK 3070-331 ; 80 pareltjes aan 12.95 euro)

Selenium kan LDL- cholesterol verlagen en HDL-cholesterol verhogen Een Britse studie onder 501 vrijwilligers van 60-74 jaar toonde een mogelijk hartbeschermend effect van seleniumsupplementen aan. De deelnemers aan de studie werden willekeurig in groepen verdeeld en kregen gedurende zes maanden hetzij selenium (100, 200 of 300 microgram/dag) toegediend in de vorm van gist met een hoge concentratie aan selenium, hetzij een placebo op basis van gist. In de groepen van 100 en 200 microgram werd een beduidende verlaging van de totale en niet-HDL-cholesterol waargenomen, terwijl de dosis van 300 microgram een kleinere, niet-significante invloed had op de totale en niet-HDL-cholesterol. Aan de andere kant was de seleniumdosis van 300 microgram/dag de enige die HDL-cholesterol significant verhoogde. Bron: Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2010 Dec;20(10):754-60

Stijlvolle warmte met Dovre Sense-kachels Het is, behalve de elegantie en de vloeiende lijnen, ook vooral het lage vermogen dat van de Sensehoutkachels van Dovre een uitzonderlijke serie maakt, ideaal voor lage energiewoningen. De Sensekachels hebben allemaal een externe luchtaanvoer, waardoor zuurstof van buiten de ruimte kan opgenomen worden en de luchtbalans steeds in evenwicht blijft. Prijs: vanaf Ð 1.566,95 www.dovre.be Batibouw: Hal 6, Stand 6229

Pharma Nord QH Active Q10 – Patented Formula

VERMOEID ?

Heerlijk geﬁlterd water, rechtstreeks uit de kraan Brita lanceert met de 3-Way Waterfilterkraan een oplossing om te kunnen genieten van heerlijk gefilterd water, rechtstreeks uit de kraan. Je kan kiezen tussen warm en koud ongefilterd water óf koud gefilterd water. Dorstlessend en ideaal voor aromatische koffie en thee zonder kalklaagje. www.brita.be Batibouw: PALEIS 9, STAND 319

Enkel actieve coënzym Q10* biedt je de oplossing Zonder stimulerende middelen !

Voor het behoud van een goede energieproductie om vermoeidheid te verminderen. vanaf

14,95 EUR

Ecologisch verwarmen De nieuwe RAIS Pilar is een prachtige design houtkachel die door zijn minimalistische vormgeving een elegante meerwaarde voor uw interieur betekent. Het vernieuwde ontwerp van de deurframe maakt dat je een nog beter zicht krijgt op het schitterende vlammenspel. De nieuwe RAIS Pilar is beschikbaar in zes verschillende kleuren. Prijs: er is al een RAIS Pilar vanaf Ð 5.370, incl. 21% BTW.

Verkrijgbaar bij uw apotheker. Gaan naar www.pharmanord.be en bekijk een video over Q10 en kwaliteit.

Innoverend voor de gezondheid

Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60 E-mail: info-be@pharmanord.com

54/14-39287-05

Meer info: www.kachelexpert.be

*Gecombineerd met vitamine C dat bijdraagt tot een normaal energieleverend metabolisme. BE_Q10_Ad_MaarNatuurlijk_0114_90x220

Kom Pilar Rais en het hele gamma van Kachelexpert ontdekken op Batibouw paleis 6, stand 6-114.

Officieel referentieproduct voor wetenschappelijk onderzoek

Maca of Peruviaanse ginseng is een bijzonder voedingsrijk knolgewas dat op meer 4000 m hoogte in een totaal pollutievrije omgeving op de zeer mineralenrijke bodem van de Andes wordt gekweekt. Eeuwen geleden gebruikten Inca’s deze maca al om het energiepeil te verbeteren en vooral om het vrouwelijke en mannelijke systeem maximaal te ondersteunen. Tegenwoordig is de gunstige werking van maca op de levenslust en op de prestaties van zowel man als vrouw wetenschappelijk aangetoond.

Meer man, meer vrouw, meer energie…. dankzij

Maca PLATINUM

MACA PLATINUM van Mannavital is een kwaliteitsextract van maca, dat een gegarandeerde hoeveelheid van de meest werkzame componenten, de glucosinolaten, bevat. MACA PLATINUM is geen macapoeder: door de sterke concentratie komen 2 capsules MACA PLATINUM overeen met 25 g verse wortel.

60 V-caps. €15,95

De regelmatige inname van MACA PLATINUM: maakt de vrouw meer vrouw en de man meer man verhoogt de levenslust en vitaliteit bij man en vrouw ondersteunt tijdens de overgang geeft meer lichamelijke en geestelijke energie

Mannavital, voedingssupplementen van absolute topkwaliteit voor een doelgerichte aanpak

Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en bij de apotheek (CNK 2896-876) Info Mannavita: 056 43 98 52 - info@mannavita.be - www.mannavita.be nieuwe site: www.mannavital.be

54/14-39253-05

• • • •

actueel

Waarom groeien Vlaamse borsten zo snel? Zowel het instituut dat de gemiddelde borstomvang van de dames in elk land in kaart brengt als het beursgenoteerde erotiekbedrijf Beate Uhse kwamen recent tot de volgende vaststelling: Belgische boezems worden steeds voller. En de borsten van de Vlaamse vrouwen nemen nog sneller in omvang toe dan die van hun Waalse zusters. Clem Wattelaine

Beate Uhse heeft het over een explosie van Cup F in ons land. En amper twee jaar na de lancering van de I-Cup komt Vlaams lingerieproducent Van de Velde met de J-Cup.

vetweefsel kan zich omzetten in oestrogeen dat de borsten doet groeien. Helaas leidt dat ook tot meer hormoongerelateerde kanker.” (Gynaecoloog Corman).

In twintig jaar tijd zijn de Vlaamse borsten gemiddeld met twee cupmaten gegroeid: van 75B begin van de jaren zestig naar 85D. Meer dan één derde van de Vlaamse vrouwen heeft nu Cup D. Duidelijk een stijgende tendens.

Hormonen

54/14-39281-05

De groei van de borsten is een algemene tendens in de welvaartstaten en heeft vooral met levens- en voedingsgewoonten te maken. Wat doet die borsten nu zo groeien?

Overgewicht

“Borsten bestaan vooral uit vet. En

“Niet alleen gaan meisjes vroeger aan de pil maar vrouwen slikken de pil ook langer. Die hormonen komen uiteindelijk in de natuur terecht. Hierdoor bevat zelfs kraantjeswater hormonen.” (seksuologe Kaat Bollen)

Pesticiden

Voeg daarbij nog de xenohormonen, oestrogeenachtige chemicaliën in insecticiden, pesticiden, poetsmiddelen enz… Het begint al in de baarmoeder: “Hoe zwaarder de vrouw hoe meer insu-

line de alvleesklier produceert. En die wordt in de baarmoeder aan de foetus doorgegeven waardoor later meer borstweefsel wordt gevormd.” (prof. Rudy Van de Broecke van de Borstkliniek in het UZ-Gent)

Voeding

Ook de voeding beïnvloedt de hormoonhuishouding die dan weer een invloed heeft op de borstvorming. “De grote schuldige is het overmatig gebruik van suiker. Daardoor wordt teveel insuline in het bloed gebracht met een verhoogde oestrogeenproductie tot gevolg. Dat leidt tot zwaardere borsten en meer borstkanker. Bovendien is kanker in een grote hoeveelheid vetweefsel moeilijker op te sporen, met meer uitzaaiïngen tot gevolg.” (prof. Van de Broecke)

actueel

Hoe gevaarlijk is de NuvaRing? Na de commotie over de Diane-35-pil, die door Bayer uit de handel werd genomen, is nu heisa ontstaan over de vaginale anticonceptiering die in ons land door 56.500 -vooral jonge- vrouwen wordt gebruikt. Een greep uit de krantenkoppen: ‘Het bloedstollend verhaal van de NuvaRing’ – ‘Pil is niet veiliger dan Ring’ – ‘Stop niet met Pil of Ring’ – ‘Wat is nu wèl nog veilig?’ W.J. Duckaert Tweeduizend vrouwen in de V.S. hebben een klacht met eis tot schadevergoeding ingediend tegen fabrikant MSD. Er werden 5 overlijdens gemeld. Uit een langlopende Deense studie blijkt dat 6,5 op 10.000 gebruikers van de vaginaring een trombose krijgen. De NuvaRing, die in de vagina wordt ingebracht en daar drie weken moet blijven zitten, bevat vrij laag gedoseerd oestrogeen en etonogestrel en synthetisch progesteron. Het voordeel? Je hoeft niet dagelijks een pil te slikken. Wel opletten dat de Ring niet voortijdig losgeraakt. Risico nul bestaat niet bij hormonale anticonceptie. En zonder pil loopt 1 vrouw op 10.000 het risico op trombose. Met een pil van de tweede generatie is dat 2 tot 3 op 10.000. Met eentje van de derde generatie 2 en met de Diane35-Pil 6 op 10.000. Voorstaanders van de Ring laten optekenen dat ‘slechts’ 6 (of 6,5) op 10.000 vrouwen een trombose krijgen na het gebruik ervan. En alleen in het eerste jaar is er volgens voorstanders risico op bloedklontering bij pil of ring, iets dat wordt tegengesproken door de Deense studie.

Russische roulette 54/14-39283-05

Feit is in ieder geval dat alle hormoonhoudende anticonceptiva rovers zijn van B-vitaminen, die belangrijk zijn voor het gezondhouden van de slagaders. En ... dat roken het risico ver-

menigvuldigt . Wie neigt tot trombose, reeds door trombose of embolie werd getroffen, of familiale aanleg heeft, kan hormonale anticonceptie dus maar beter mijden. En ... sigaret + pil = Russische roulette.

Wat doen ?

Op herhaalde vraag ‘of er niets is dat die nadelige invloed kan tegengaan’ hebben wij steeds geantwoord: ‘Stop alvast met roken’. Bij aandringen hebben wij dan toch maar gewezen op enerzijds Kyolic EPA-plus (Mannavita, natuurzaak of op bestelling in apotheek) met gefermenteerde knoflook en visolie die het bloed mooi vloeibaar houden en aaneenklitten van de bloedplaatjes tegengaan, met vitamine B6B9/11 (foliumzuur) en B12, die de slagaderverkalking uitlokkende verhoogde homocysteïnespiegel tegengaan, met vitamine K2, dat kalk uit de slagaderwanden haalt en in het bot vastzet. Anderzijds is er ook Bio-Marine Plus (Pharma Nord), geconcentreerde visolie in goed opneembare vrije vetzuurvorm, in combinatie met weerom B9 en B12 afwisselend te nemen met BioPyconogenol of Bio-Biloba (beide eveneens van Pharma Nord), te verkrijgen inde apotheek. Maar laat dat vooral geen excuus zijn voor roken en ongezond eten.

Al eens goed gekeken voor echt slaapcomfort?

Uw architect in slaapcomfort

www.thenightstore.b e Paal • Hasselt • Sint-Truiden • Bree • Leuven

02/14-34440-02

Een goed bed is zoals een gerecht in een sterrenrestaurant: enkel de beste ingrediënten en gemaakt met liefde én vakkennis. Dat is ook het geheime recept van The Night-Store. In tegenstelling tot heel wat andere slaapspeciaalzaken besteden wij wel veel aandacht aan de materialen voor onze unieke slaapsystemen. Wij verkopen geen merken, maar maken bedden. Duur? Onze eerlijke prijzen zullen u verbazen. Mede dankzij de medische achtergrond is The Night-Store al meer dan 10 jaar dé architect voor uw slaapcomfort. Want slaapcomfort is kunst en die komt enkel tot uiting met een zorgvuldig samengestelde mix van materialen. Uw dromen zijn onze drang naar perfectie.

actueel

Nergens zoveel borstkanker als in België Voor wie het nog niet zou weten… België is wereldkampioen in borstkanker. Dat werd nog eens bevestigd door de Wereldgezondheidsorganisatie. Preventie is dan ook meer dan ooit noodzakelik. ‘Echte’ preventie wordt echter officieel nog altijd niet gepromoot. W.J. Duckaert

Vorig jaar werden in ons land 10.337 gevallen van borstkanker vastgesteld. 2.525 vrouwen stierven aan de ziekte. Nergens ter wereld komt borstkanker zo vaak voor. Eén op negen vrouwen krijgt vroeg of laat te maken met de ziekte. Hoe komt dat en wat kunnen we er aan doen? Professoren geven daarover in de media hun wijsheid ten beste en vermijden om de farma-, de voedingsen de medische apparatenindustrie ‘tegen de borst’ te stoten. “In 15 tot 25 % van de gevallen gaat het om erfelijke borstkanker. Van de rest kennen wij de oorzaak niet”, aldus één van de specialisten.

Erfelijke borstkanker?

De ‘schattingen’ variëren van 5 tot 25 %. De gerenomeerde Amerikaanse specialist prof. H.Gilbert Welch heeft het grondig onderzocht en kwam tot de vaststelling dat er in slechts 2 % (!) van de gediagnosticeerde borstkankers een defect gen wordt aangetroffen.

BRCA1 en 2 54/14-39280-05

BRCA staat voor BReastCAncer en is een onwetenschappelijke, commerciële benaming die suggereert dat het om een kankerverwekkend gen gaat – wat fout is – en die de wereld werd inge26

zonden door de firma die beide genen gepatenteerd heeft. Het gaat in werkelijkheid om twee genen die geprogrammeerd zijn om eventuele genetische schade te herstellen. Bij bepaalde mutaties vervullen die hun beschermende rol niet en loopt de vrouw daardoor 4565 % verhoogd risico op borstkanker. Ter vergelijking: het ‘normale’ risico is 12 %, in ons land blijkbaar meer. In het ontstaan van kanker spelen echter nog andere factoren een rol. Bovendien kan zo’n ‘defect’ gen ‘gerepareerd’ worden.

“Wij kennen de oorzaken niet.”

Dat kan men met evenveel recht van longkanker zeggen. Geen enkele ‘carcinogene’ substantie is in staat bij de mens rechtstreeks kanker te veroorzaken. Zoniet zouden alle sigarettenrokers longkanker krijgen. Radioactiviteit en cytostatica zijn de uitzonderingen. Sigaretten roken is echter wel de grootste risicofactor voor longkanker. De grote risicofactoren voor borstkanker zijn gekend, maar worden niet onder de aandacht van de bevolking gebracht. Daartoe behoort ook roken, naast hormonen, RX, overmatig gebruik van suiker, foute vetten en alcohol. Met nog allerlei omstandigheden zoals een vroege menstruatie, nachtwerk, langdurig gebruik van choleste-

rolremmers en pijnstillers. Het overgrote deel van deze risicofactoren kan men vermijden of neutraliseren.

Suiker, hormonen, RX en sigaretten

Achter het waanzinnig suikerverbruik – zowat 125 gram geraffineerde suiker per dag en per persoon- staan de suikerlobby en de voedingsindustrie. Door teveel snelle en ‘lege’ koolhydraten wordt teveel insuline in het bloed gebracht. Daardoor wordt suiker als vet naar de vetcellen gestuurd, maar wordt ook teveel oestrogeen aangemaakt. Achter de hormonen staan de farma- en de chemische industrie, achter het misbruik van geneesmiddelen de geneesmiddelenindustrie, achter het overmatig röntgen en scannen de medische apparaatindustrie, achter de foute vetten de margarine- en huishoudolieindustrie. Sigaretten, één van de grote risicofactoren voor borstkanker, daar wordt niet aan gedacht. De van ‘carcinogene’ sigarettenrook zwangere longen ontgiften, via de lymfen, naar de vrouwenborsten. Bovendien bevat sigarettenrook radioactief Polonium 210 dat van de luchtwegen naar de nabijgelegen borsten straalt. Borstkanker treft ook steeds vaker jongere vrouwen. Gynecologisch oncoloog Amin Makar van het Antwerps Middelheim-ziekenhuis in Gazet van Antwerpen: ‘Tegenwoordig is 40% van alle getroffen vrouwen jonger dan 40 jaar. Daarvan is 20 % zelfs jonger dan 30 jaar en 2 % jonger dan 20.” De aanzet voor borstkanker wordt vaak al in de puberteit en als jong volwassene gelegd.

TIPS VOOR UW INTERIEUR

INULAC VERLICHT NATUURLIJK

Prints op lampenkappen

Muur- & canvasprints

Te Te Te Te

Raamfolies Geplotte Stickers

veel vol vlug vet

Bij Stand By kan u bouwen op meer dan 20 jaar ervaring in: • grootformaat digitaal printen • beletteringen van voertuigen, panelen, gevels, ramen, banners, ... • draagbare displays • geprinte en geplotte stickers • binnen- en buitensignalisatie • beprinte lampenkappen • vlaggen en spandoeken • canvasprints (met kader) • interieurtoepassingen • raamdecoraties • en nog veel meer

ONMISBAAR NG! RTERI VOOR JE VE

IN SUPERVORM MET INULAC! ➊ hulp bij oprispingen (zure pH). ➋ een rustige vertering (enzymen). ➌ een optimale darmflora (probiotica). ➍ een regelmatige stoelgang (prebiotica). Inulac is 100% natuurlijk, heeft een lekkere smaak en wordt gebruikt na overmatig eten of snoepen. Bovendien zal je immuniteit er wel bij varen en worden je vetten gemakkelijker geëlimineerd via een regelmatige natuurlijke stoelgang.

Tel: +32 (0)16 400 292 • Fax: +32 (0)16 400 139 stand-by@stand-by.com • www.stand-by.com 52/13-32066-09

54/14-38298-05

Ambachtenlaan 33 • 3001 Heverlee (Leuven) Inulac is te koop in de apotheek onder het CNK-nummer: 1726942 Vraag een staal aan bij uw apotheker. Distr. : Soriabel NV, tel. 051-58 80 30 - info@soriabel.be

actueel

Kosten IVF swingen de pan uit Vaak kan het toch natuurlijk

“Momenteel zijn wij aan het werken aan nummer twee. Maar als het volgende zomer nog niet gelukt is, dan gaan wij terug naar de fertiliteitskliniek”, aldus televisiekok Jeroen Meus, wiens vrouw Stephanie in juni 2012 het leven schonk aan zoontje Georges. Als de ziekteverzekering de terugbetaling weigert, zal Meus daar waarschijnlijk wel niet om balen maar de kosten voor invitro-fertilisatie swingen wel de pan uit. Federaal minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx gaat op de rem staan. W.J. Duckaert In Vlaanderen blijkt 1 op de 6 koppels ongewenst kinderloos te zijn. In Wallonië zal het wellicht niet anders zijn. Hoe dan ook, vierenveertig erkende fertiliteitsklinieken verdienen daar goed geld aan. Eén op twintig kinderen wordt als proefbuisbaby geboren; andere fertiliteitstechnieken meegerekend zelfs 1 op 12.

Te laat

54/14-39282-05

De kosten swingen de pan uit. De prijs per IVF-poging bedraagt zo’n 4.000 euro, met maximum 20% slaagkans. Dat kostte de ziekteverzekering in 2010 voor 32.872 pogingen en 5.199 baby’s ruim 100 miljoen euro. Een stijgende tendens… Minister Onkelinx wil die kosten niet verder zien stijgen. Ze is daarvoor eerst en vooral te biechten gegaan bij de gynaecologen. Hun plan houdt in dat voortaan een vrouwenarts groen licht moet geven voor behandelingen in de fertiliteitskliniek, wat bovendien slechts zou mogen gebeuren als er minder dan 40 % kans is op natuurlijke bevruchting in de loop van een jaar. Verder zou de leeftijdsgrens van 42 op 41 jaar worden gebracht en het zou bij maximum 6 terugbetaalde pogingen blijven. Om kosten te besparen besliste de minister dat voortaan ook ‘professionele begeleiding’ in ‘expertisecentra’ zal worden terugebetaald. “Ook alternatieven zoals adoptie, pleegzorg of kinderloos blijven, moeten worden besproken.” 28

Wat is het probleem?

De meeste vrouwen beginnen er – biologisch gezien – te laat aan. Na ongeveer het zesentwintigste levensjaar wordt de bevruchting voor een eerste kind van jaar tot jaar moeilijker. Echter niet onmogelijk als er geen zwaar fysiek mankement is. De meeste mannen hebben een probleem met te weinig, te traag, te lui zaad of sperma van mindere kwaliteit. Daarbij komt nog de stress. Zo is er de prestatiedrang om te slagen. En bij IVF wordt de stress nog erger. Zo kan het gebeuren dat er toch een spontane bevruchting komt nadat alles, ook IVF, mislukt is en het koppel zich al bij kinderloosheid heeft neergelegd.

Wat te doen?

Neuraaltherapie. De ‘gynecologische ruimte’ – zeg maar baarmoeder en eierstokken – gelden in de Neuraaltherapie, een in ons land niet erkende specialiteit, als ‘stoorveld’. Er zijn maar weinig vrouwen boven de dertig die nooit een probleem met hun baarmoeder of eierstokken hebben gehad. ‘Ontstoring’ gebeurt met ongevaarlijke, pijnloze injecties. Inlichtingen Neuraaltherapie: l.gillis@telenet.be Maca – lepidium peruvianum – Een natuurproduct dat de vrouwelijke maar ook de mannelijke hormoonproducerende klieren reguleert en regenereert, ook en vooral bij een verminderde

vruchtbaarheid. Maca Platinum (Mannavita) is te verkrijgen in natuurzaken en kan besteld worden in de apotheek. B-Daddy Dit is een goed gedocumenteerde voedingsaanvulling met Seleno Precise en Q10, specifiek bedacht voor de man met kinderwens, dat de officiële gezondheidsbewering mag dragen . B-Daddy (Pharma Nord) “draagt bij tot een normale spermagenese en is verkijgbaar in de apotheek.” Vruchtbare periode Maximum kans op slagen is er als men gemeenschap heeft in de maandelijks terugkerende maar beperkte vruchtbaarheidsperiode van de vrouw. Ovulatietesten uit de apotheek geven die bij benadering aan. Met Sensiplan (natuurlijke geboorteregeling) kan men exact de vruchtbare periode bepalen (inlichtingen NPF Vlaanderen – tel. 03 455 16 97 – www.sensiplan.be – info@nfp.be). Door bovenstaande middelen en methoden in te zetten, heeft men alle troeven in de hand en gaat het mogelijk zonder stress. Hou er rekening mee dat er 2 tot 3 maand verloopt tussen de aanmaak van de zaadcellen en hun uitrijping tot actieve cellen. Vermijd als man ook spannende slippen, broeken en cholesterolremmers. Verdere info kan u verkrijgen via expertisecentrum ‘Kinderwens Vlaanderen’ op 013/44.44.18 of via www.kinderwensvlaanderen.be

Als sinds de Oudheid wordt knoflook ingezet om zijn gunstige effecten op de bloedsomloop en de weerstand. Als knoflook evenwel een gecontroleerd en natuurlijk fermentatieproces ondergaat, dan worden de harde, irriterende zwavelverbindingen erin omgezet tot zachte, niet irriterende en geurloze verbindingen die nog een heel stuk dieper inwerken op het organisme. De werking van deze gefermenteerde knoflook op het vlak van bloedcirculatie, immuniteit en leverwerking is inmiddels onderbouwd door meer dan 600 wetenschappelijke studies.

Ondersteun je bloedsomloop en leverfunctie, versterk je weerstand met

60 V-tabl. €19,95

Kyolic PLATINUM

KYOLIC PLATINUM van Mannavital is een vegetarische tablet met liefst 1000 mg fermenteerde knoflook, gemaakt van biologische knoflook volgens een uniek en gepatenteerd fermentatieproces (Aged Garlic Extract®). KYOLIC PLATINUM is een geurvrije, niet irriterende vorm van gerijpte knoflook, waarvan de brede gezondheidsondersteunende werking ruim is gedocumenteerd.

De regelmatige inname van KYOLIC PLATINUM draagt bij tot: de normale werking van het hart een normaal cholesterol-, triglyceriden- en homocysteïnegehalte het behoud van een normale leverfunctie de normale werking van het immuunsysteem de celbescherming tegen vrije radicalen

Mannavital, voedingssupplementen van absolute topkwaliteit voor een doelgerichte aanpak

Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en bij de apotheek (CNK 2982-221) Info Mannavita: 056 43 98 52 - info@mannavita.be - www.mannavita.be 29 nieuwe site: www.mannavital.be

54/14-39252-05

• • • • •

productinfo Geef de ouderdom geen kans!

Pijnlijk stijve gewrichten? Dan de betere aanpak: Dit merkwaardige natuurmiddel werd pas verleden jaar in de Belgische apotheek geïntroduceerd, maar de reacties van enthousiaste gebruikers liegen er niet om: gedaan met dat gekraak in de gewrichten, met de ochtendstijfheid en pijn. Artilane®, de betere aanpak van deze problemen, versterkt niet alleen het afslijtend kraakbeen, dat bufferend tussen de harde gewrichtsdelen zit, het geeft tevens de gewrichtsvloeistof haar smeerfunctie terug, verbetert de beweeglijkheid en bestrijdt de pijn. Het volstaat de proef op de som te nemen. Sleet

33/09-08266-09

Wel mag je er niet te laat bij zijn. Immers, eens het kraakbeen totaal afgesleten is en het gewricht vervormd, kan niets of niemand de normale gewrichtsfunctie herstellen. En het meest hebben die gewrichten te lijden, die het meeste gewicht torsen, zoals de knieën. Sinds verleden jaar is Artilane® beschikbaar, een voedingssupplement dat daadwerkelijk de beweeglijkheid verbetert én de pijn bestrijdt. En dat geen ongewenste nevenwerkingen heeft.

Het wèrkt!

Artilane® bevat collageen, hyaluronzuur en antioxidanten. Collageen is het belangrijkste bestanddeel van het kraakbeen. En het collageen in Artilane® is gehydroliseerd, zodat het in ons organisme snel kan worden omgezet in hoog moleculair, zeg maar kant-en-klaar collageen. Hyaluronzuur is een natuurlijke stof, die in ons organisme overal benodigd is waar water dient te worden vastgehouden in weefsels, die wrijving ondergaan. Het zorgt ervoor dat het kraakbeen daadwerkelijk zijn schokdemperfunctie kan vervullen en dat de gewrichtsvloeistof het gewricht kan ‘smeren’.

Antioxidanten vangen de vrije zuurstofradicalen, die oorzaak zijn van veroudering en aftakeling. Artilane® bevat de antioxidanten quercetine en lycopeen, die de pijnlijke ontsteking afremmen, evenals vitamine C, dat het bot én het collageen beschermt tegen de nefaste invloed van de vrije radicalen.

Eén per dag

Artilane®-drinkampullen hebben een aangename frambozensmaak en zijn vrij verkrijgbaar bij jouw apotheker (CNK-code 2550-739). Drink één flesje Artilane® per dag, gedurende tenminste twee maanden, zo gewenst met water of fruitsap aangelengd. Het is ook geschikt voor diabetici. Een 2 maanden-kuur kost 77,80 euro.

Meer info: www.trbchemedica.be

Mijn snoepdrang is voorbij: Ik kan nu gemakkelijk voorbij een banketbakker wandelen “Vroeger was het zo erg dat ik nauwelijks voorbij een banketbakker wandelen zonder gebakjes te kopen. Maar dat is nu geen probleem meer, en zo ben ik 10 kilo kunnen vermageren”, vertelt Maria Rocha. Zij werd daarbij geholpen door een chroomsupplement. R O C H A

C. Wels

“Nu kan ik zonder probleem voorbij een banketbakker wandelen. De chroomtabletten hebben mijn snoepdrang volledig verholpen en ik ben zelfs 10 kilo afgevallen”

54/14-39288-05

“Ik ben 10 kilo vermagerd en het geeft zo’n goed gevoel langs een banketbakker te kunnen wandelen zonder in de verleiding te komen om gebakjes te kopen”, zegt Maria Rocha. Vroeger voelde ze zich een verslaafde wanneer er gebakjes in de buurt waren. De redding kwam van een chroomsupplement waarover ze had gelezen. “Ik had het zwaar te pakken, geloof me vrij. Wanneer ik voorbij een banketbakker wandelde, kon ik gewoon niet weerstaan aan de zin in zoetigheid. Op het einde woog ik 85 kilo door alle suiker die ik at, en ik wist dat ik iets aan mijn snoepdrang moest doen”, legt Maria uit.

Een artikel gelezen Ten einde raad ging Maria op zoek naar

een manier om haar suikerzucht in te tomen, niet alleen omdat ze zoveel was bijgekomen, maar ook omdat ze aan tromboﬂebitis begon te lijden, een ziekte die voor zwellingen en ontstekingen in haar benen zorgde. Door haar overgewicht ging het met haar benen van kwaad naar erger. “Ik had in een gezondheidsmagazine gelezen over chroom en eetzucht en vond het artikel zo betrouwbaar dat ik het verder wou onderzoeken. Dus kocht ik een doosje chroomtabletten”, zegt ze.

Snoepdrang onder controle na twee doosjes Voor ze ontdekte wat chroom te bieden heeft, worstelde Maria twee jaar lang met haar constante zin in zoetigheid,

vanaf het moment dat ze opstond tot ze weer ging slapen. Na haar tweede doosje chroomtabletten was deze drang onder controleen zo goed als volledig verdwenen. “Wanneer ik nu voorbij een banketbakker loop, komt het zelfs niet bij me op om er binnen te stappen. En er zijn er nochtans verschillende in de buurt waar ik woon”, glundert een slankere en veel gelukkigere Maria.

Je zin naar zoet “uitschakelen” Hoe kan één enkele voedingsstof zo’n enorme impact hebben? Als je kijkt naar de rol van chroom in de menselijke biochemie, is het meteen al veel makkelijker te begrijpen. Chroom is een sporenelement, en we hebben sporenelementen nodig om verschillende

Ook dat nog... redenen. Een van de redenen is dat ons lichaam chroom gebruikt om onze suikerspiegel op peil te houden. Chroom helpt glucose (suiker) uit de bloedbaan te halen en naar de cellen te voeren, waar glucose wordt omgezet in energie. Bij mensen met een tekort aan chroom werkt dit mechanisme mogelijk niet goed. Het resultaat is dat de glucose zich opstapelt in de bloedbaan en niet benut kan worden als energiebron. Dit kan leiden tot futloosheid, prikkelbaarheid en een vreselijke drang naar zoetigheden, gewoon om wat suiker in je systeem te krijgen.

Lijkenpikkers

Volgens studies kunnen type 2-diabetici hun bloedspiegel verbeteren met chroomgistsupplementen, en in sommige gevallen kunnen ze zelfs hun diabetesmedicatie afbouwen. Dit moet echter altijd begeleid worden door een arts.

Magnesium beschermt tegen insulineresistentie

Chroomgist werkt het best Bij chroomsupplementen is het belangrijk te weten dat de versies met organische chroom ( nodig voor het chromoduline) het beste resultaat hebben. Chromoduline is de biologisch actieve vorm van chroom. Voor een welbepaald type van chroomgist (ChromoPrecise) is aangetoond dat het een uitstekende biologische beschikbaarheid heeft en perfect veilig is voor consumptie op korte en lange termijn.

Wetenschappers van de universiteit Luik willen karpers africhten om onder water lijken op te sporen. Zij ‘trainen’ de vissen door ze voeding te geven met lijkengeur. Bedoeling is de karpers uit te rusten met een zendertje zodat ze vanop de wal kunnen worden gevolgd. ‘Karpers zijn soepel, verdragen lage temperaturen en passen zich snel aan beperkt zicht aan, ideaal voor opsporing in troebel en vervuild water’, zo verklaarde prof. Pascal Poncin in de Sudpress-kranten.

Een studie op mensen met metabool syndroom – een voorloper van diabetes type 2 – heeft aangetoond dat een verhoogde inname van magnesium het risico van insuline-resistentie kan verlagen. In de VS ligt het percentage van de bevolking dat niet de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid magnesium krijgt ergens tussen de 70 en 80%. Magnesium wordt het minst goed opgenomen als magnesium-oxide. Deze biologisch niet actieve vorm komt men vaak tegen in voedingssupplementen die beweren een hoge of de hoogste dosis te hebben en toch bij de minst dure te zijn. U kiest dan ook het beste voor een complex van 3 magnesium-vormen zoals hydroxide of organische vormen zoals magnesiumcarbonaat, magnesiumacetaat. Het is eveneens belangrijk na te gaan of de aangeboden tabletten (of capsules) wel goed desintegreren (oplossen of gemakkelijk uiteenvallen).

Scharen en compressen Biologische opneembaarheid van verschillende % chromium-bronnen in vergelijking met ChromoPrecise

100 90 80

Als de haan kraait...

70 60 50 40 30 20 10 0

Chromium Chelate Chloride

Chromium Picolinate

10%

12%

Chromo Precise 100%

Volgens EFSA (European Food Safety Authority) is chromium uit ChromoPrecise tot 10 maar beter biologisch opneembaar dan uit andere erkende chromiumbronnen.

Vorig jaar zijn in ons land bij 150 operaties scharen, compressen, naalden en soms zelfs sondes in het lichaam van een patiënt ‘vergeten’, zodat de patiënt na een hoop ellende terug onder het mes moest. Nochtans stelde de Wereldgezondheidsorganisatie in 2000 al een ‘checklist’ voor heelkundige ingrepen op. Alleen zijn de ziekenhuizen niet verplicht om die toe te passen.

Hanen kraaien niet omdat de zon opkomt – wat wij al wisten – maar omdat zij weten dat de zon gaat opkomen. Dat staat nu wetenschappelijk vast dank zij prof. Tobasji Yosminan van de universiteit van Nagira (Japan). En dank zij bandopnamen in de hokken van een aantal betrokken dieren. Of de hanen dan een inwendige wekker hebben? Zij kraaien in ieder geval ook als reactie op het licht van koplampen van een auto en als antwoord op het ‘gezang’ van concurrentie in de buurt. De intensiteit daarvan hangt af van het uur van de dag’, aldus de professor. En gekraaid wordt in een voorspelbaar ritme.

Quizvragen

Depressievelingen grijpen vaak naar het verkeerde medicijn: alcohol. En alcohol - dat is bekend – lost het probleem niet op. Maar doet melk dat wel? En krijgt men van te veel melk ook een bierbuik?

Ook dat nog... Frietkotkultuur

Nu de Walen de pandaberen van de Antwerpse Zoo hebben afgesnoept, moest en zou de Vlaamse Gemeenschap terugslaan. Joke Schauvliege, Vlaams minister van Cultuur, heeft het frietkot als Vlaams cultureel erfgoed erkend. Als daar maar geen communautair getouwtrek van komt! Het ontstaan van de friet wordt nl. in de buurt van Namen gesitueerd toen bij gebrek aan visjes uit de Maas reepjes aardappel werden gefrituurd. En weten de frietchinezen wel dat zij met Vlaamse cultuur bezig zijn? Dat frietjes gezond kunnen zijn leest u een volgende keer in mN.

Vieze troep

r a a n g n Dr a Zoet?

Wassen op 30° om energie te sparen doodt niet alle vieze beestjes. Aldus de Britse hygiëne-experte Lisa Ackeley, die het 30 graden zeepsop bestempelt als ‘bacteriënsoep die alle wasgoed besmet’. ‘Bacteriën vermenigvuldigen zich het best tussen 30 en 40 graden’, zo bevestigt prof. Nico Boon, die microbiologie en ecologie doceert in Gent. ‘Als je alles samen in de machine stopt, kunnen de bacteriën van de vuile onderbroek op de keukenhanddoeken terechtkomen en uiteindelijk in je mond.’ En ook de machine zelf wordt een bacteriënhaard als je constant op lage temperatuur wast. Dat wasmiddelen die bacteriën doden is een illusie.

bare weerstaan n o ie d t e Weg m r zoetigheden! drang naa

Iedereen heeft wel eens trek in iets zoets, maar sommige mensen hebben dit gevoel de hele dag door. Die onweerstaanbare drang naar zoet treedt vooral rond de late namiddag op en het lijkt wel alsof enkel snoep of chocolade ons vermoeidheidsgevoel van de baan kan schuiven.

Tomaat voor de prostaat

Lycopeen, de antioxidant die de tomaat haar rode kleur geeft, gaat het onstaan van prostaatkanker tegen en remt de ontwikkeling van reeds bestaande gezwellen. Dat blijkt uit een studie van de universiteit van Illinois in Chicago (VS). Het werkzaamst is dat lycopeen als de tomaat verhit is, zeg maar als tomatensaus. De Italiaanse ‘Mamma’ heeft dus weer eens gelijk. En ketchup? Daar zit suiker bij.

Bio-Chromium bevat nu een bijzonder stabiele bron van chromium, ChromoPrecise, samen met bakkersgist voor de aanbreng van die stoffen die nodig zijn om samen de actieve chromoduline te vormen. Chromium draagt bij tot de instandhouding van normale bloedsuikerwaarden.

Dicht bijeen is warm

13,5 vierkante meter kantoorruimte, i.p.v. de huidige 20m². Daar zullen de Belgische ambtenaren het in de toekomst mee moeten stellen. Als ze allemaal wat dichter bij elkaar gaan zitten, kan de overheid 30% van haar kantoorruimtes afstoten. Wat 100 miljoen Euro zou moeten opbrengen.

Wijn voor de poes

Mega Maggie De Block in Story: “In de tijd van Rubens zou ik bijzonder in de smaak zijn gevallen. Zo’n stel Bourgonische borsten en billen in het Museum voor Schone Kunsten of de Antwerpese kathedraal?”

Verkrijgbaar in verpakkingen van 30 tabeltten (CNK 2549-798) en voordeeldoos van 90 tabletten (CNK 1173-459). Vraag de overeenkomstige CNK-code aan uw apotheker.

reeds vanaf 8,95 eUr !

Innoverend voor de gezondheid Minervastraat 14 - 1930 Zaventem Tel.: 02 /720.51.20 - Fax: 02 /720.51.60 e-mail: info-be@pharmanord.com

54/14-39288-05

Alzo sprak....

BE_Chrom_Ad_MaarNatuurlijk_0114_90x220

Een glaasje rood voor de poes? Het moet kunnen, zo redeneerden een paar snuggere Japanners en brachten wijn op de markt, exclusief voor miauwende minitijgers: 3 euro voor 180 ml. Het drankje bevat druivensap, vitamine C en kattenkruid, geen alcohol. Een kat met een kater? Geen zicht!

Cranberry Gedaan met branderig plassen Natuurlijke middelen zijn vaak betere middelen. Dat is zeker het geval met cranberry of veenbessen. Zelfs specialisten bevelen cranberry aan om problemen met de urinewegen op te lossen: nieren, ureter, blaas, liever dan sterke antibiotica te geven waardoor vaak een nog groter probleem gecreëerd worden. Cranberry haalt niet enkel de bezem door de urinekanalen, het zuivert de nieren en ontsmet de blaas. Willem Van der Eycken

Maar net als alle geneeskrachtige planten heeft ook Cranberry door haar samenstelling van werkzame stoffen meer gunstige effecten op het lichaam. Zo is Cranberry goed tegen tandplaque, verlaagt ze de bloedsuikerspiegel en is ze ideaal bij ouderdomsdiabetes, vermindert ze het aantal darmvirussen, beperkt ze het risico op hart- en vaatziekten, en gaat ze veroudering tegen. Niet te verwonderen dat zelfs wetenschappers spreken over een “wondermiddel”. En als toetje: de kans op MRSA (ziekenhuisbacterie) is er grotendeels door uitgesloten.

54/14-39289-05

Cranberry komt iedereen van pas vanwege de sterke antioxidanten, de grote hoeveelheden vitamine C, de proanthocyaniden en de gecondenseerde tannine, maar vooral vrouwen zullen er gelukkig mee zijn, want zij zijn gemakkelijker het slachtoffer van problemen met de urinewegen. Blaasontstekingen komen bij hen bijna even vaak voor als verkoudheden en dat is niet verwonderlijk, omdat de plasbuis bij hen veel korter is dan bij de man en bacteriën

gemakkelijk en snel hun weg vinden naar de blaas. Zelfs seksueel contact vergemakkelijkt het verschuiven van de bacteriën zodat ook jonge mensen er gemakkelijk het slachtoffer van worden. Blaasontsteking was en is een veel voorkomend verschijnsel op huwelijksreis. Het komt dus dikwijls erg ongelegen.

Ideaal ook als preventie

Cranberry of veenbes kan je eten bij de fruitmaaltijd, in yoghurt, in muesli, als “tussendoorse” knabbel, maar het heeft wel een licht zurig tot ranzig smaakje. Je moet het gewoon worden. Je kan natuurlijk ook gebruik maken van een natuurlijk preparaat dat sterker werkt, comfortabel is in gebruik en waarbij de smaak niet tegenzit. Cranberry werkt bij branderig plassen, pijn in de nierstreek, last aan de maag, bekampt de helicobacter pylori en gaat dus maagzweren tegen, belet dat de E. colibacteriën zich aan de blaaswand hechten, verjaagt bacteriën uit de urinewegen en helpt de darmen gezond te houden. Bij gebruikers van

cranberry konden onderzoekers geen darmvirussen meer detecteren. Deze hoopgevende informatie danken we aan wetenschappers van het St. Francis College in Brooklyn, waarover ze uitgebreid rapporteerden op een congres in Atlanta. En dan nog een niet te onderschatten toemaatje: Onderzoekers van het ‘National Institute on Aging’ in het Amerikaanse Baltimore publiceren een studie in ‘Experimental Gerontology’. De belangrijkste conclusie is dat antioxidanten in cranberry levensverlengend werken: in proefdieropstellingen bleken ze het leven met niet minder dan 25 percent te verlengen. Duits wetenschappelijk onderzoek bevestigde dat. Je kan groot voordeel halen uit een perfect natuurlijk preparaat op basis van deze veenbessen: Cranberry-plus. Daarin wordt veenbes (Vaccinium macrocarpon) gecombineerd met vitamine C en schietwilg, een ideale combinatie waarin de middelen elkaar versterken. Je vindt het in de apotheek.

actueel

Milieu en klimaat Groene Revolutie in Marokko Europa zit in het sukkelstraatje met groene energie. En het Europese megaproject ‘Desertec’ komt ook moeilijk uit de startblokken. Daarmee zou tegen 2050 de woestijnzon heel Noord-Afrika en een stuk van het Midden-Oosten van stroom moeten voorzien en zelfs elektriciteit naar Europa kunnen leveren. Koning Mohammed VI van Marokko blijft niet bij de pakken zitten en realiseert op zijn eentje een groene revolutie. Hij krijgt zelfs navolging. W. Decorté Tegen 2030 wordt in de landen zuidelijk van de Middellandse Zee een verdubbeling van de bevolking en van de energiebehoeften verwacht. En de werkloosheid is er nu al torenhoog. Ook in Marokko, dat in tegenstelling tot de buurlanden Libië en Algerië, niet over fossiele brandstoffen beschikt. 96 % moet worden geïmporteerd.

24/14-39278-05

42 % van de zon afkomstige energie tegen 2020 Wachten op de vóór zes jaar met veel bombast aangekondigde ‘Desertec’ was voor het land dan ook geen optie. Siemens en Bosch trokken zich recentelijk zelfs uit het consortium terug. Met zijn ‘Plan Solaire Marocain’ wil Mohammed VI alvast tegen 2020 minstens 42 % van de Marokkaanse behoefte met zonneenergie gedekt zien. Uiteindelijk moet het land zichzelf kunnen bedruipen en kan er dan gedacht worden aan uitvoer naar Europa via de door de Europeese Commissie geplande elektro-pijplijn door de Middellandse Zee. Dat kost geld: 9 miljard dollar voor de huidige plannen. En tussen plannen en realiseren is er vaak een hemelsbreed verschil. Koning Mohammed is echter geen dromer. En de financiëring vormt

geen probleem. Internationale geldschieters hebben er vertrouwen in. Het is dus niet bij plannen gebleven. Zuidelijk van Oujda, de laatste grenspost in het noordelijk gebied aan de Algerijnse grens, werd twee jaar geleden al begonnen met de bouw van het eerste pilootproject. Daar wordt dankzij 75.000 paraboolspiegels op 80 ha woestijn, via één der modernste turbines ter wereld, nu al dagelijks elektriciteit geproduceerd.

10.000 ha paraboolspiegels Die 80 ha paraboolspiegels waren de eerste van geplande ... 10.000 (!). In het zuidelijke Ouarzazate, bekend van de filmstudio’s, wordt sinds mei vorig jaar gebouwd aan de grootste zon-elektriciteitscentrale ter wereld. Tegen 2016 moet de eerste sectie van drie voltooid zijn en de nodige energie leveren voor een half miljoen Marokkanen. Als de drie secties in 2019 in gebruik zijn, zullen zij evenveel produceren als een moderne atoomcentrale. In de streek zuidelijk van Oujda, in Ain Beni Mathar, wordt reeds aan een gelijkaardig project gewerkt. Voeg daarbij nog drie andere in de West-Sahara. Alles verloopt volgens businessplan.

Vanaf 2020 moet jaarlijks het equivalent van 1 miljoen ton aardolie aan zonneenergie worden geproduceerd. Dan hebben wij het nog niet over de duizenden uitgespaarde tonnen CO2, waarvan de rechten kunnen worden doorverkocht naar Europa.

Zon -windmolens en navolging Nergens ter wereld is de zon zo geschikt voor energiewinning als in de Sahara. Die ligt weliswaar niet op de evenaar, maar de lucht is er bijzonder ijl en er is geen hinderlijke plantengroei. En het blijft niet bij zonne-energie. Het Marokkaans kustgebied blijkt één van de meest geschikte gebieden ter wereld te zijn voor energiewinning met windmolens. Ook hier wordt binnen afzienbare tijd mee begonnen. Het Marokkaans voorbeeld krijgt navolging in Algerije -dat zelf over aardgas beschikt-, Tunesië, Egypte, Jordanië en zelfs in Saoedi-Arabië. Dat heeft wel veel aardolie, maar ook veel woestijnzon en wil de olie sparen voor de verkoop. Woestijn genoeg immers. En ... in 6 uur tijd stuurt de zon zoveel energie naar de aarde als het totale jaarverbruik van de hele wereldbevolking.

recepten

Konijnstoofpotje Konijn en pruimen, ze zijn een onafscheidelijk duo in de Vlaamse keuken. Het kriekbier zorgt voor een zoete toets, waardoor de pruimen nog beter tot hun recht komen. Benodigdheden - voor 4 personen

1 konijn (in stukken) • 375 ml kriekbier • 400 g gedroogde pruimen • 3 grote uien • 1 el mosterd • 1 takje tijm • enkele blaadjes laurier • peper en zout • 50 g boter

Bereiding: 1 uur 30 minuten

54/14-39276-05

Bak de stukken konijn bruin in wat boter en kruid met peper en zout (je kunt de kop en lever meebakken voor meer smaak). Na ongeveer 5 minuten haal je de stukken vlees uit de pot, het konijn moet goudbruin gekleurd zijn. Snijd de uien in ringen en stoof ze bruin in dezelfde pot. Voeg eventueel wat ex-

tra boter toe. Doe het konijn weer in de pot. Blus met het bier. Voeg de tijm, de laurier en de mosterd toe, daarna ook de gedroogde pruimen. Laat alles op een zacht vuurtje sudderen, een uurtje of tot de stukjes konijn van het bot loskomen. Bind de saus eventueel met mix voor bruine roux.

TIP De verrassing van dit gestoofd konijn is de heerlijk zoete smaak. Ben je niet zo dol op pruimen? Met peperkoek of Luikse stroop krijg je ook die zoete toets

recepten

Waterzooi van Noordzeevis Deze ‘bouillabaisse’ van onze kust smaakt helemaal anders dan die uit Zuid-Frankrijk. Het visvlees is delicaat, net als de smaken. Met een lekkere gekookte aardappel erbij is dit een volwaardige hoofdschotel. Benodigdheden – voor 4 personen

4 kabeljauwmoten • 4 panklare rode poontjes • 4 moten zeepaling • 50 g ongepelde grijze garnalen • 500 g kleine mosselen • 1 ui • 1 prei • 1 stengel groene selder • 2 wortelen • 1 venkel • 1 vleestomaat • 1 l visfumet • 1 el geconcentreerde tomatenpuree • boter • 1 kruidentuiltje (tijm, laurier, peterseliestengels) • peterselie • peper • zout

54/14-39276-05

Bereiding: 40 minuten

Spoel de vissen, dep ze goed droog. pel de garnalen, spoel de mosselen tot het water helder blijft, laat ze op een hevig vuur openkoken, haal ze uit hun schelp, zeef het kooknat van de mosselen. Pel en snipper de ui, snijd de wortelen in staafjes, de prei in ringetjes, de selder in boogjes, de venkel in halve ringen, hak de selderblaadjes en houd

ze apart, pel de tomaat en snijd ze in blokjes. Stoof de ui, de prei, de selder en de venkel kort aan in een flinke noot boter, giet er de vis fumet en het kooknat van de mosselen bij, voeg er de tomatenpuree, de tomatenblokjes en het kruidentuiltje aan toe, verwarm tot tegen het kookpunt aan, leg er de rode poontjes en de zeepaling bij, laat 5 minuten sudderen, voeg er de kabeljauwmoten aan

toe, laat nog 5 minuten sudderen, of tot de vissen gaar zijn zonder uit elkaar te vallen. Verwijder het kruidentuiltje, doe de mosselen, de garnalen en de fijngehakte selderblaadjes bij de soep, kruid flink met peper en zout, laat de soep nog 1 minuut goed doorverwarmen Serveer heet, in diepe borden, met stokbrood en rouille voor de liefhebbers.

recepten

Lamsbout met gratin dauphinois Een schotel voor elk seizoen. De groentjes kun je aanpassen aan het moment. Gestoofd witloof, fijne boontjes of primeurworteltjes: lam past overal bij. Benodigdheden – voor 4 personen

1,3 kg lamsbout, ontbeend • 100 g boter • 3 sjalotten • 4 teentjes knoflook • 1 el sausbinder • 1 borrelglaasje cognac of 1 glas witte wijn • peper en zout • rozemarijntakjes • 1 kg aardappelen • 100 ml room • 250 ml melk • 1 vleestomaat • 1 l visfumet • 1 el geconcentreerde tomatenpuree • boter • 1 kruidentuiltje (tijm, laurier, peterseliestengels) • peterselie • peper • zout

Bereiding: 25 minuten + 45 minuten in de oven

54/14-39276-05

Verwarm de oven voor op 250 °C Halveer 3 teentjes knoflook, maak met een scherp mes een paar insnijdingen in het lamsvlees en duw er een half teentje knoflook en enkele korte takjes rozemarijn in, kruid het vlees met peper en zout. Schil de aardappelen, spoel ze en snijd ze in fijne plakjes Bestrijk de binnenkant van een ovenschotel met het resterende knoflookteentje, leg de aardappelen dakpansgewijs in de ovenschotel Meng de melk met de room, kruid met peper en zout, giet het mengsel over de aardappelen, leg er een takje tijm over. Smelt de helft van de boter in een pan, bak op het vuur de lamsbout rondom

aan, voeg de sjalotten toe en bak ze even mee. Zet de pan en de gratin dauphinois in de oven, voeg de rest van de boter in vlokjes aan het lamsvlees toe en laat in de oven braden gedurende 45 à 50 minuten, lepel er regelmatig het braadvocht over, beide gerechten zijn tegelijk klaar. Haal het vlees uit de oven, laat het rusten onder aluminiumfolie, maak de aanbakresten in de ovenschotel los met het borrelglaasje cognac of de wijn, voeg eventueel enkele eetlepels water en de sausbinder toe en laat tot sausdikte inkoken, breng op smaak met peper en zout, serveer het in plakjes gesneden lamsvlees met de gegratineerde aardappelen, lekker met boontjes.

Meer Vlaamse kookinspiratie vind je in ‘De Complete Vlaamse Keuken, 100 klassiekers en trendy streekgerechten’ Uitgeverij Lannoo

Wil je kans maken op één van deze prijzen? Stuur voor 16/02/2012 een SMS naar 3460 met de keuze van je Wil jeenkans makenSMS: op één van(spatie) deze naam prijzen? geschenk je gegevens. THEMA van het geschenk (spatie) naam + adres naar 3460* Stuur voor 23/11/12 een SMS naar 3460 met de keuze van je geschenk en je De gegevens. * 0,50 euro per verzonden sms. Deelnemen kan zo vaak je wil. Minderjarig? Vraag toestemming aan je ouders. winnaars worden persoonlijk op de hoogtewedstrijd gebracht. SMS: THEMA (spatie) naam van het geschenk (spatie) naam + adres naar 3460*

WIN een set

* 0,50 euro per verzonden sms. Deelnemen kan zo vaak je wil. Minderjarig? Vraag toestemming aan je ouders. De winnaars worden persoonlijk op de hoogte gebracht.

Maak kans op één van onderstaande gezinsWin een Clubs! wijnkoeler Bridgestone arrangementen van de Vayamundo

winterbanden! van iCes!

Super Family Week-end in Vayamundo Ol Fosse d’Outh te Houffalize

De Bridgestone winterbanden zijn ideaal voor autoliefhebIn de meest kindvriendelijkevakantieclub van de Ardennen bers die genieten van het rijden en de beste wegligging met zwembad, binnenspeeltuin, kinderboerderij en optrewensen in alle winterse omstandigheden (snelheidindice dens. T en H, serie 45-65). De winterbanden zijn ontworpen met de laatste simulatietechnologie van Bridgestone om Inbegrepen hoogwaardige, gebalanceerde prestaties te bieden op be• 3 dagen nachten aankomst op vrijdag vroren/ 2oppervlakten, zowel nat als droog, en dit allemaal • 2 x met ontbijt een minimum aantal decibels. • 2 x www.bridgestone.be avondmaal in zelfbedieningsrestaurant • Dranken inbegrepen tijdens de maaltijd SMS: THEMA (spatie) WINTER (spatie) naam + adres • Speciaal kinderbuffet Fossie naar 3460 • Familiaal animatieprogramma • Begeleide natuurwandelingen met verschillende thema’s met of zonder ‘ezels’ Onbeperkte toegang tot het waterparadijs Aqua l’O en het fitnesscenter. Onbeperkte toegang tot het Fossiebos en naar de kinderboerderij.

Win een isoleerkan van Relax aan zee in Vayamundo spirit– Ravelingen of denmark De Kinkhoorn te Oostende

GenietDe vanSpirit een Vacuum appartement de diners in ons panoraFlask,enmet misch een restaurant de 19de verdieping. inhoud op van liter, heeft De meest weather club op de Zeedijk van de een complete druipvrije all uitloop en een ergonomisch handvat, wat het Belgische Kust! makkelijk maakt om de kan te dragen en te dienen. DankInbegrepen kinderen een groot plezier draagbaremet DVD zijjezijn gelakt stalen oppervlak • 3Doe dagen/2 nachten op een studiomet of deze appartement speler van Lenco. Hij heeft twee 7” schermen en wordt zie je geen vingerafdrukken op opgemaakte bedden en badlinnen, aankomst op vrijdag geleverd inclusief bevestigingsriemen. Je luistert zelf liever de kan. Koffie of thee blijft tot • Welkomstapero naar de radio? Geen probleem, je kunt namelijk twee hoofd6 uur warm, maar ook koude • 2 dagen uitgebreid ontbijtbuffet telefoons op de speler aansluiten. Met ingebouwde 1 Watt voor dranken de isoleerkan • 2 dagen 3-gangenis(excl. dranken) luidsprekers in elk scherm, systeem PAL/NTSC, programperfect te gebruiken. • Gratis toegang tot zwembad en fitness www.spirit.dk meerfunctie en kinderslot. • 1 gratis saunabeurt www.lenco.eu • Vrijblijvend animatieprogramma sms: THema (spatie) spiriT SMS: THEMA (spatie) DVDnaar (spatie) naam + adres (spatie) naam en adres Beschikbaar: naar 3460 alle weekends in 2014 3460.

WIN een draagbare DVD

speler MES- 211 van Lenco

In deze wijnkoeler sla je de lekkerste wijnen op. De wijnkoeler met een inhoud van 33 liter is geschikt voor 12 flessen wijn. De flessen kun je netjes ordenen op de 4 flessenplateaus. Tevens is de deur vervaardigd van dubbelglas. De temperatuur kun je instellen van 11 tot en met 18 graden Celsius. www.ices-electronics.com

sms: THema (spatie) Wijn (spatie) naam en adres naar 3460.

13 14 4 96 8 45 7

14 9

8 6 3 37 3 6 2 72 48 1 9 6 2 3 32 45 3 2 3 88 9 5 5 9 9 82 95 6 3 6 5 7 98 3 5

Deze gemaakt door Puzzelaar': TijDeze dschri ftenpuzzel vanwerd 'werd De gemaakt Puzzel aar'door vindt‘De'Deu inPuzzelaar’: de puzzel VlaamsePuzzels! Beterepuzzels puzzelszijn zijnererniet! niet! Vlaamse perswi nkel. Puzzels! Betere © De Puzzelaar © copyright © copyrightDe DePuzzelaar Puzzelaar

01/12-17215 10/12-22019

54/14-39296-05

Wil je kans maken op één van deze prijzen?

Stuur voor 14/03/2014 een SMS naar 3460 met de keuze van je geschenk en je gegevens. SMS: MAAR NATUURLIJK (spatie) naam van het geschenk (spatie) naam + adres naar 3460* * 0,50 euro per verzonden sms. Deelnemen kan zo vaak je wil. Minderjarig? Vraag toestemming aan je ouders. De winnaars worden persoonlijk op de hoogte gebracht.

Verhoog je energie Versterk je weerstand Je goed voelen is belangrijk, het hele jaar door. Het bepaalt je dag, het geeft je energie en het maakt je vrolijk. In het najaar en de wintermaanden krijgt je weerstand het zwaarder te verduren en je voelt je vaak minder fit. Je lichaam kan in deze periode vaak wat extra’s gebruiken. Daarbij kan een aanvulling op je voeding welkom zijn.

Energie

Vitaliteit

Immuniteit

Spirulina is een gezonde aanvulling op je voeding met vele extra’s. Het algje groeit door de kracht van de zon, bevat maar liefst 96 stoffen voor het lichaam en is 100% natuurlijk. Spirulina verhoogt je weerstand en geeft je extra energie. En je voelt je daardoor gewoon goed, elke dag! Marcus Rohrer Spirulina is verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en op bestelling in apotheek (180 tabl : bestelcode CNK 1274299) zie VERKOOPPUNTEN op www.mannavita.be

Voel je goed met Marcus Rohrer Spirulina®, elke dag!

54/14-39566-05

info@mannavita.be - tel 056 439852