H ιδέα για αυτό το βιβλίο… …προέκυψε καθώς κοιτούσα τη νεογέννητη ανιψιά μου που ήταν τυλιγμένη σαν μούμια στην κούνια της και ανοιγόκλεινε τα μάτια βλέποντας για πρώτη φορά τον κόσμο. Τι παράξενο ταξίδι σε περιμένει, αναρωτήθηκα. Ένιωθα ζήλια για όλα τα υπέροχα πράγματα που ήταν μπροστά της. Ταυτόχρονα, όμως, στενοχωριόμουν για όλες τις οδυνηρές εμπειρίες που την περίμεναν. Εκείνη τη στιγμή, ένα αυτοκίνητο πέρασε έξω από το σπίτι. Η ανιψιά μου κούνησε το κεφάλι της προσπαθώντας να ακολουθήσει τον ήχο. Δεν καταλάβαινε ακόμα ότι αυτός ο ήχος δεν είχε καμία σχέση με τη δική της ζωή. Όταν την είδα μετά από μερικές εβδομάδες,
τι έχουν μάθει οι ίδιοι για τη ζωή. Μίλησα με δασκάλες δημοτικού και ενενηντάχρονους, άντρες και γυναίκες που χαίρουν μεγάλου σεβασμού και άλλους που έχουν αποτύχει. Συζήτησα με τον πρώην γενικό διεθυντή μιας εταιρείας από την Ανατολική Γερμανία στην αυλή του, σε ένα χωριό κοντά στους ουρανοξύστες του Μάρζαν, μιας γειτονιάς του Βερολίνου. Μίλησα, επίσης, στην Κωνσταντινούπολη με μια οικογένεια προσφύγων από τη Συρία, ενώ καθόμασταν στο τσιμεντένιο
Άνθρωποι
είχαν αντιμετωπίσει
ζωή
για παράδειγμα, που
αυτό τον κόσμο, η ζωή είναι όμορφη και ο καθένας καλείται να είναι ανοιχτός στην ομορφιά. Αυτό που είχε ενδιαφέρον ήταν ότι οι άνθρωποι που είχαν αντιμετωπίσει δυσκολίες στη ζωή τους ικανοποιούνταν πιο εύκολα από εκείνους που είχαν λιγότερο δύσκολους δρόμους να διαβούν. Υπό αυτό το πρίσμα, ίσως η ζωή να είναι δίκαιη τελικά: η ευτυχία είναι σχετική (μια ιδέα που αποτυπώνεται στις σελίδες αυτού του βιβλίου που αναφέρονται στις ηλικίες των 30 και 31). Ίσως για αυτό οι άνθρωποι είναι πιο ευγνώμονες στη μέση ηλικία, ακόμα και για τις πιο απλές απολαύσεις, όπως είναι
δύναμή μα, υπάρχει όμορφη Αυτό τωπίσει εκείνους αυτό σχετική που αναφέρονται στις ηλικίες των 30 και 31). ακόμα καπουτσίνο (στα 49). Στην πραγματικότητα, όλοι όσοι ρώτησα άνω των 40 ετών μού το πηγάζουν άνθρωποι Ανατολικογερμανός γενικός διευθυντής κατέληξε στο ότι θα μπο-
για εκείνη (στα 87 της), αλλά και μια περίοδος στην οποία έμαθε κάτι καινούργιο. Οι φροντιστές του συζύγου της ήταν άνθρωποι που προέρχονταν από την εργατική τάξη και το ζευγάρι δεν είχε καμία τριβή μαζί τους. Αφού πέρασαν χρόνο μαζί, διαπίστωσαν πόσο σοφοί ήταν κάποιοι από αυτούς τους ανθρώπους. Και κατά αυτόν τον τρόπο, σε αυτήν την προχωρημένη ηλικία άλλαξε τελείως το πώς έβλεπε τους ανθρώπους αυτούς. Παρά τις εμπειρίες που αποκομίζει κάποιος στη διάρκεια μιας
«Κάθε Αυτή Υπάρχει
με υπέροχο τρόπο από κάποιον πολύ ηλικιωμένο άνθρωπο που βρισκόταν με τη γυναίκα του όταν τον επισκέφτηκα στον κήπο τους. «Κάθε χρόνο, όταν κατεβάζεις τα άδεια βαζάκια μαρμελάδας στο κελάρι, σκέφτεσαι: Ποιος ξέρει αν θα τα ξαναχρειαστώ ποτέ». Έκανε μια παύση. «Αλλά μετά έρχεται η ώρα που ξαναφτιάχνεις μαρμελάδα βατόμουρο». Αυτή ήταν η ιδέα για τις ηλικίες των 94 και 95 σε αυτό το βιβλίο (και ο λόγος που αναφέρεται γενικά στο βιβλίο η μαρμελάδα). Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα με την «εμπειρία ζωής» άλλων. Μοιάζει ρηχή αν δεν μπορείς να τη γεμίσεις εσύ με τους δικούς σου στοχασμούς. Γι’ αυτό και ίσως έχει νόημα να διαβάσεις αυτό το βιβλίο μαζί με κάποιον άλλο –ίσως έναν γονιό ή έναν παππού– που έχει περισσότερες εμπειρίες, και να συζητήσετε τι μπορεί να σημαίνουν αυτές οι φράσεις για τη δική τους ζωή. Τουλάχιστον, αυτό έλπιζα όταν έγραφα αυτό το βιβλίο.
Heike Faller
ΠΕΣΕΙ.
ΒΑΡΥΤΗΤΑ.
ΠΑΝΤΑ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ. ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ.
3 ...ΑΛΛΑ Ο,ΤΙ ΖΕΙ ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΠΕΘΑΙΝΕΙ.
4 4 1/ ΤΟΣO ΠΟΛΛΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ! ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΓΑΠΗΜΕΝΕΣ ΣΟΥ;
7 Ο ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΓΕΜΑΤΟΣ ΜΥΣΤΗΡΙΑ. ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΤΑ ΔΕΙΣ ΟΛΑ ΑΠΟ ΚΟΝΤΑ.
8 2 1/ ...ΚΑΙ ΠΙΟ ΕΠΙΦΥΛΑΚΤΙΚΟΣ.
ΑΜΕΡΙΚΗ. ΙΤΑΛΙΑ. ΒΕΡΟΛΙΝΟ. ΔΑΣΟΣ ΣΕΡΓΟΥΝΤ. ΚΟΡΝΟΥΑΛΗ. ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ. ΕΒΕΡΕΣΤ. ΡΩΣΙΑ. ΒΟΡΕΙΟΣ ΠΟΛΟΣ. ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΕΡΑΝΤΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟΣ!
