ΠΡΑΞΗ ΕΚΤΗ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2020
ΜΟΥΣΙΚΗ
Δήμητρα Γαλάνη ΠΡΟΣΩΠΑ Γιάννης Ρήγας, Χρήστος Παπαδημητρίου ΠΟΛΗ Ανασαίνοντας στη Θεσσαλονίκη! Έρευνα για την καθημερινότητα Αστικό καλοκαίρι ΚΘΒΕ Οι θερινές παραγωγές ΕΞΟΔΟΣ Νέες συνήθειες & νέα στέκια!
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2020 ΑΓΑΘΟΝΗΣΙ
ΣΙΚΙΝΟΣ
ΟΙΝΟΥΣΣΕΣ
ΚΟΥΦΟΝΗΣΙΑ
ΓΑΥΔΟΣ ΣΠΕΤΣΕΣ
ΧΑΝΙΑ
ΣΚΟΠΕΛΟΣ
ΡΕΘΥΜΝΟ
Μαζί, με στόχο την υγεία. Η Alpha Bank, σε συνέχεια των πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19, αποφάσισε να προβεί στη δωρεά ιατρικών μηχανημάτων και εξοπλισμού για την ενίσχυση των Μονάδων υγείας σε 8 ελληνικά νησιά, μέσω του Προγράμματος «Μαζί, με στόχο την υγεία». Το Πρόγραμμα πραγματοποιείται, από το 2014, σε συνεργασία με την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία «ΑΓΟΝΗ ΓΡΑΜΜΗ ΓΟΝΙΜΗ». Σκοπός του Προγράμματος είναι να συμβάλει στη βελτίωση των υπηρεσιών υγείας στα ελληνικά νησιά, προσφέροντας ιατρικά μηχανήματα και ιατροφαρμακευτικό υλικό στα τοπικά ιατρεία, ενισχύοντας την ποιότητα ζωής και το αίσθημα ασφαλείας των κατοίκων, όσον αφορά σε θέματα υγείας και ιατρικής περίθαλψης. Το Πρόγραμμα έχει ήδη πραγματοποιηθεί στα ακόλουθα νησιά: 2014: Kάσος, Λειψοί, Νίσυρος, Τήλος. 2015: Αστυπάλαια, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κως, Λέρος, Πάτμος, Σύμη, Χάλκη. 2016: Άνδρος, Θάσος, Ικαρία, Κύθνος, Σάμος, Τήνος, Φολέγανδρος, Φούρνοι. 2017: Αμοργός, Ανάφη, Ίος, Κέα, Λέσβος, Μήλος, Νάξος, Σέριφος, Σίφνος, Σκιάθος, Σύρος, Σχοινούσα. 2018: Αντίπαρος, Δονούσα, Θύμαινα, Καστελλόριζο, Λήμνος, Πάρος, Ρόδος, Σαμοθράκη, Σκύρος, Χίος. 2019: Άγ. Ευστράτιος, Άγ. Νικόλαος Κρήτης, Αλόννησος, Θηρασιά, Κίμωλος, Κύθηρα, Πόρος, Ύδρα, Ψαρά.
EDITORIAL
Αν το οξυγόνο ήταν
«Πάρε ανάσα» μου ψιθυρίζει μια φωνή και ανταποκρίνομαι. Ξεκινώ να ξεφυλλίζω την ΠΡΑΞΗ. Σελίδα – αναπνοή, σελίδα – εκπνοή, τίτλοι, ανάσες, άρθρα, συνεντεύξεις, λέξεις. Το τεύχος αυτό έρχεται μετά από όσα ζήσαμε. Μετά από τα εξωπραγματικά και τα δύσκολα, που άλλαξαν τα πάντα. Εκείνα που λίγο τα πασπαλίσαμε με αλεύρι και άχνη ζάχαρη στις κουζίνες μας μαγειρεύοντας. Άλλοι τα κρύψαμε πίσω από τους υπολογιστές και το φως της οθόνης των κινητών μας. Πίσω από βιντεάκια και μουσικές. Μερικοί τα κοιτάξαμε κατάματα και μας κόψαν την ανάσα. Το τεύχος αυτό έρχεται τώρα. Για να μας δώσει ανάσα. Ξεκίνα λοιπόν να ξεφυλλίζεις. Σελίδα – αναπνοή, σελίδα – εκπνοή, τίτλοι, ανάσες, άρθρα, συνεντεύξεις, λέξεις, απόψεις, εικόνες, πόλη, θέατρο. Κάθε παράγραφος γεμάτη οξυγόνο. Μικρές ανάσες κρυμμένες παντού. Αναζήτησέ τις για πνοή. Βρες τον πνεύμονα σε όσα αλλάζουν και σε εκείνα που δεν θα αλλάξουν ποτέ. Ξεφύλλισε την ΠΡΑΞΗ και πάρε ανάσα μέσα στην αλλιώτικη Θεσσαλονίκη, μέσα από το θέατρο, μέσα στη ζωή. Αν το οξυγόνο ήταν πράξη, σε αυτές τις σελίδες θα φώλιαζε. Πάρε ανάσα!
«ΠΡΆΞΗ»
ΠΡΑΞΗ 03
ΧΑΙ ΡΕΤΙ
ΣΜΟΣ
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉ ΚΘΒΕ
Οι προκλήσεις διδάσκουν. Η αναμφισβήτητη επιρροή τους πάνω στις πράξεις μας μπορεί να είναι τα μέγιστα θετική ή και το αντίστροφο. Το τελικό αποτέλεσμα το καθορίζουν οι άνθρωποι. Για τη θετική έκβαση μιας προοπτικής που περνά μέσα από το μέχρι χθες αδιανόητο, απαιτείται καταρχήν περισυλλογή και μετά η συνεπαγόμενη ευαισθησία, διαδικασίες που οδηγούν στο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Παραμένουμε μάχιμοι υπό όρους, οι οποίοι θεωρούμε ότι μας εμπνέουν προς το καλύτερο. Οι καλλιτεχνικές μας πράξεις μέλλεται να κριθούν από τον βαθμό που η αυτοθυσία και η στοργή για το κοινωνικό σύνολο θα βρουν τελικά τον στόχο τους. Πρέπει να αναστήσουμε την πολιτιστική ζωή με μεγαλύτερο καλλιτεχνικό κεφάλαιο και με περισσότερα όπλα στη φαρέτρα μας. Οι ευχές και οι προσευχές μας ας συνοδεύουν τους συντελεστές που θα αναλάβουν τη μέγιστη αναγέννηση του πολιτιστικού γίγνεσθαι της Θεσσαλονίκης αλλά και της χώρας όλης. Με φιλικούς χαιρετισμούς, Νίκος Κολοβός Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΚΘΒΕ
04
Περιεχόμενα 08Ιστορίες μιας ανάσας
28Οιμε ταινίες που αναμένουμε «κομμένη την ανάσα»!
ΠΡΟΣΩΠΑ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Έξι διαφορετικοί άνθρωποι, έξι διαφορετικές ιστορίες.
48 Επί σκηνής, ανά σκηνή ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
Όλες οι παραστάσεις και οι δράσεις του ΚΘΒΕ
64Χίτσκοκ, Άννα Βίσση και γαρύφαλα στα πόδια. ΠΟΛΗ
14Δήμητρα Γαλάνη ΜΟΥΣΙΚΗ
ΕΡΕΥΝΑ
Με αφορμή τη νέα της συνεργασία με το ΚΘΒΕ η αγαπημένη ερμηνεύτρια μίλησε για τη ζωή της και όσα αγαπάει.
20Ανασαίνοντας στην πόλη.
32Ηστηκαθημερινότητα Θεσσαλονίκη Η έρευνα του ΠΡΑΞΗ για τη σύγχρονη ζωή στην πόλη δίνει ενδιαφέροντα στοιχεία για όσα απασχολούν τους κατοίκους της.
ΠΟΛΗ
Η digital Θεσσαλονίκη και όλα όσα θα αναβαθμίσουν την ποιότητα της αστικής ζωής!
36 Αστικό καλοκαίρι ΠΟΛΗ
Η Εύη Καρκίτη γράφει για το φετινό καλοκαίρι, που ξεκίνησε αλλιώτικο και δεν αποκλείεται ως τέτοιο να εξελιχθεί.
38Χρήστος Παπαδημητρίου ΠΡΟΣΩΠΑ
24 Γιάννης Ρήγας
Ο σκηνοθέτης της «Γκόλφως» μιλά για την καλοκαιρινή παραγωγή του ΚΘΒΕ και το εγχείρημά του να ζωντανέψει επί σκηνής μια βαθιά συγκινητική ιστορία αγάπης.
ΠΡΟΣΩΠΑ
42 Οιφεστιβάλ δράσεις, τα διαδικτυακά και οι διοργανώσεις
Ο σκηνοθέτης της παράστασης «Όρνιθες» εξηγεί γιατί είναι σημαντικό οι άνθρωποι να συναντηθούμε, να συνομιλήσουμε αλλά και να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια του ευ ζην.
ΠΡΑΞΗ - ΕΞΑΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΘΒΕ ΤΕΥΧΟΣ #6 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ - ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2020 ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ Έκδοση - Διεύθυνση: Creative Director: Βαγγέλης Ευαγγελόπουλος Σύμβουλος Έκδοσης: Εύη Καλλίνη Υπεύθυνη Έκδοσης: Ελένη Ομήρου Συντάκτες: Μαρία Ζαμπέτη, Κωστής
Ο Κωστής Ζαφειράκης ανεβαίνει στο ποδήλατο και οργώνει την πόλη. Η μάσκα ανεβοκατεβαίνει, οι εικόνες διαδέχονται η μία την άλλη.
ΠΡΑΞΕΙΣ
που θα απολαύσουμε φέτος... από το σπίτι μας!
Ζαφειράκης, Εύη Καλλίνη, Κωνσταντίνος Καντόγλου, Εύη Καρκίτη, Λία Κατσανά, Μαρία Παντελίδου, Γιώργος Σταυρακίδης. Ύλη ΚΘΒΕ: Τμήμα Εκδόσεων & Δημοσίων Σχέσεων ΚΘΒΕ Φωτογράφος: Κώστας Αμοιρίδης, Κώστας Πούλιος Φωτογραφίες ΚΘΒΕ: Τάσος Θώμογλου, Αρχείο ΚΘΒΕ Ατελιέ: Πασχάλης Κατσές
06
66
ΕΞΟΔΟΣ
Πάμε πλατεία; Νέες συνήθειες και νέα στέκια ή αλλιώς... τελευταία έξοδος Covid-19!
72Οι δικές τους αναπνοές ΠΑΙΔΙ
72 Το παιχνίδι μας φέρνει πάντα πιο κοντά 74 Ας αφήσουμε τους εφήβους να πάρουν ανάσα!
76 Φιλοζωία ή πράξεις φιλοζωίας; PET STORIES
Μια αντίφαση που χαρακτηρίζει πολλούς από εμάς.
Υπεύθυνοι Διαφήμισης: Αλέξης Ξανθόπουλος, Νάντια Κουλούρη, Αλεξάνδρα Κωστάρα Social Media: Δέσποινα Πλωμαρίτου Γραμματεία – Υποδοχή Διαφήμισης: Βασιλική Κουφού Εκτύπωση: ThessPrint S.A. Μια έκδοση της kitchen.was Βηλαρά 7, Θεσσαλονίκη. Τ: 2310 555335, E: info@kitchenwas.gr, www.kitchenwas.gr
Ξεφυλλίστε το περιοδικό: www.ntng.gr | www.praximag.gr Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, μερική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.
ΠΡΟΣΩΠΑ
Ιστορίες
Έξι διαφορετικοί άνθρωποι, έξι διαφορετικές ιστορίες. Τους ενώνει μια ανάσα και τη μοιράζονται μαζί μας.
μιας
Συνεντεύξεις στην Εύη Καλλίνη
ΡΩΤΗ ? ΣΑΜΕ Τι σας έδωσε ανάσα σε κάποια στιγμή της ζωής σας;
Βούλα Πατουλίδου
Είναι αυτό που λένε, πως η ζωή δεν μετριέται με ανάσες αλλά με τις στιγμές που σου κόβουν την ανάσα… Κι εγώ δόξα τω Θεώ έχω πολλές!
Αντιπεριφερειάρχης Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, Πρόεδρος Οργανισμού Τουρισμού Θεσσαλονίκης, Ολυμπιονίκης
Για να ζήσεις στιγμές που σου κόβουν την ανάσα, πρέπει να πιστεύεις στον εαυτό σου. Στον δρόμο για τη Βαρκελώνη, με εξαίρεση δυο-τρεις ανθρώπους, για τους περισσότερους ήμουν… αόρατη. Κρυφή μου δύναμη το «για την Ελλάδα ρε γαμώτο» που κυλούσε στο αίμα μου, πριν το ξεστομίσω. Πριν φύγω μια φίλη μού είπε πως με είδε στον ύπνο της και τα πόδια μου ήταν χρυσά... Το λέω και ανατριχιάζω ακόμη. Τη στιγμή που το μοιράστηκε μαζί μου, μου κόπηκε η ανάσα. Ένιωσα σα να απόκτησε το κορμί μου μία απίστευτη δύναμη και μπορούσα να καταφέρω τα πάντα! Μέσα σε 12’’64 δευτερόλεπτα χώρεσε μία κομμένη ανάσα. Θυμάμαι τον κόσμο να ουρλιάζει στις κερκίδες. Τους δημοσιογράφους να σηκώνονται από τις θέσεις τους και να ποδοπατούν τα γραπτά και τις σημειώσεις τους. Πήγα στη Βαρκελώνη για να φέρω μετάλλιο! Πήγα στη Βαρκελώνη μία άσημη εμποδίστρια και επέστρεψα Χρυσή Ολυμπιονίκης.
08
ΠΡΟΣΩΠΑ
ανάσας
Ελίζ Ζαλαντό
Ταξιάρχης Χάνος
Γενική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Ηθοποιός
Μία υπέροχη ημέρα του Σεπτέμβρη του 2010 έφτασα στην Αθήνα, χωρίς να έχω καμία εμπειρία από την Ελλάδα και χωρίς καμία προδιαμορφωμένη ιδέα για μία χώρα, η οποία στην πορεία θα με καλωσόριζε αυθόρμητα και γενναιόδωρα. Τα προηγούμενα χρόνια παρήγαγα ταινίες σε ολόκληρο τον κόσμο, όμως ο εξωφρενικός υπερπληθωρισμός των ταξιδιών μου και η άφιξη ενός μωρού επηρέασαν τη σωματική, αν όχι και τη νοητική μου υγεία. Ένιωσα ότι πρέπει να δώσω νέο νόημα στη ζωή μου, να κατεβάσω ρυθμούς, να αναπνεύσω. Στην Ελλάδα πολύ απλά επινόησα εκ νέου τον εαυτό μου. Ανέκτησα την αναπνοή και τις δυνάμεις μου, ανακάλυψα γεύσεις, μυρωδιές, αισθήσεις, το φως και εποχές που μου έμαθαν να αναπνέω διαφορετικά. Μέσα σε αυτά τα δέκα χρόνια έμαθα για τη νέα μου χώρα όσα έμαθα για τον ίδιο μου τον εαυτό και έχω τελειοποιήσει την τεχνική της «εναλλακτικής αναπνοής», μεταβαίνοντας με ευχαρίστηση από τις κοφτές ανάσες στον συνωστισμό του παρισινού μετρό, στη βαθιά γεμάτη ιώδιο αναπνοή της Θεσσαλονίκης... και το αντίστροφο.
09
Η δικιά μου ανάσα είναι ο ερχομός της κόρης μου. Μέχρι τότε δε «φοβόμουν» τίποτα αλλά από τη στιγμή που ήρθε, άρχισα να αντιμετωπίζω τη ζωή με έναν φόβο που με έστρεφε σε μια ενδοσκόπιση πραγμάτων, με έβαλε ενώπιος ενωπίω και με ανάγκασε να προχωρήσω τον εαυτό μου. Άρχισε και η σύγκριση μέσα μου σε σχέση με τους γονείς μου και κατάλαβα πως ήμουν πολύ τυχερός ως άνθρωπος που είχα αυτούς τους γονείς, γιατί ο τρόπος που με μεγάλωσαν δεν ήταν ανταγωνιστικός. Με άφησαν να αναλαμβάνω τις ευθύνες μου, να μάθω να πετάω, να κυνηγάω, να ψαρεύω, να ερωτεύομαι, να διαβάζω, να συμπεριφέρομαι ως εμείς και όχι μόνο ως εγώ. Με έβαλε, λοιπόν, ξανά αυτή η «ανάσα» σε μία καινούργια αρχή, αλλά πάντα με μέτρο το παρελθόν μου και τις ρίζες μου.
ΠΡΟΣΩΠΑ
Γιώτα Φέστα Ηθοποιός «Αυτά που συνέβησαν κι αυτά που θα συμβούν στο μέλλον, από την πλευρά της ανθρώπινης φύσης, θα είναι όμοια ή παραπλήσια». Θουκυδίδου Ιστορία Δυο μήνες κρατούσα την ανάσα μου. Ήμουν μετέωρη στο κενό. Ακίνητη. Το τοπίο είναι μεταφυσικό. Σαν σκηνή από ταινία του Ταρκόφσκι. Ο χρόνος παρατείνεται, μεγαλώνει ξαφνικά. Η έννοια της αναμονής. Ένα αίσθημα ανοίκειο με πλημμυρίζει. Μετά ο φόβος... τα γάντια, η μάσκα, η τηλεόραση.
© Photo: Anna Kei
Πώς μπαίνει κανείς στο σπίτι. Πώς βγαίνει. Η φαρμακοποιός είναι στη θέση της.
Στο μονοπάτι του Λυκαβηττού τρέχω στην άκρη, όταν κάποιος έρχεται κατά πάνω μου.
Στο σούπερ μάρκετ οι υπάλληλοι γίνονται ξαφνικά όλοι πολύ όμορφοι.
Μια μέρα μια γνωστή μού φώναξε «Γιώτα μη φεύγεις...». Ντράπηκα.
Κρατάω την ανάσα μου.
Κρατάω την ανάσα μου.
Έξω τα πουλιά κελαηδούν ακατάπαυστα. Είναι άνοιξη.
Το σκυλί μου τρέχει εδώ κι εκεί ανάμεσα στα δέντρα αλαφιασμένο. Και μετά χωρίς λόγο θέλει να φύγει, να γυρίσει σπίτι. Είμαι γεμάτη ερωτηματικά. Δεν έχω καμία βεβαιότητα. Σιωπή. Σα να μην την ακούσαμε τη σιωπή. Σα να μη πρόλαβε να αφήσει ένα ίχνος, ένα αποτύπωμα. Η σιωπή. Και μια μέρα πήρα ανάσα. Αποφάσισα να αρχίσω να δουλεύω. Πήρα ανάσα κι ακούμπησα τα πόδια μου πάλι στη γη.
10
για να την περιγράψεις. Χιλιάδες λόγοι για
να την επισκευτείς.
O rgani s ati o n
The s s aloniki Touri s m
Facebook: @thessalonikitravel | instagram: @thessaloniki.travel | twitter: @mythessaloniki | web: www.thessaloniki.travel
Εκατοντάδες λέξεις
ΠΡΟΣΩΠΑ
Βίκη Παπαδημητρίου Πολιτιστική διαχείριση – Event managment
Θανάσης Τριαρίδης Συγγραφέας ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΦΑΝΤΑΣΤΟΎΜΕ ΚΆΠΟΙΟΝ Ξέρω, θα έρθουν δύσκολοι καιροί, μέρες όπου οι ηθικές αξίες μας θα ξεχαστούν, και τα παιδιά μας —ή κι εμείς οι ίδιοι— θα πατάμε κουμπιά που θα σημαίνουν τον θάνατο των άλλων. Και τα βιβλία μας θα σαρωθούν, και τα ποιήματα και ο πολιτισμός — ποιος πολιτισμός όταν σκοτώνουμε τους πεινασμένους; Ωστόσο η κυρία που μένει μόνη της στον ημιώροφο κάθε βράδυ, γύρω στις 11, βγαίνει και αφήνει φαγητό για τις γάτες της γειτονιάς. Και προχθές, με το πολύ κρύο, γύρισα νύχτα και βρήκα την πόρτα της εισόδου ανοιχτή, στερεωμένη με το πατάκι. Λογικά θα ήταν αυτή — για να μπούνε μέσα τα ζώα που κρυώνουν, ή και κάποιος άνθρωπος. Εφόσον θέλουμε να μιλήσουμε για το μέλλον, πρέπει να σκεφτούμε την κυρία του ημιωρόφου, πρέπει να φανταστούμε κάποιον που θα κρατήσει την πόρτα της εισόδου ανοιχτή.
Ανάσες παίρνει κανείς καθημερινές, σύντομες, ανακουφιστικές· κάποιες σου δίνει η ίδια η πόλη: ιστορίες του χθες και του σήμερα, σημεία που ήταν πάντα εκεί και δεν είχες προσέξει, ιστορίες ανθρώπων· άλλες σου προσφέρουν οι άνθρωποί της: οι δημιουργοί, οι startuppers, οι ιστοριοδίφες, οι οραματιστές. Είναι φορές που οι ανάσες όμως πρέπει να γίνονται πιο βαθιές, σαν μακροβούτια. Τέτοιες υπήρξαν πάντα τα ταξίδια: η ανακάλυψη της ταυτότητας κάθε προορισμού, του παλμού της καθημερινότητάς του· περιηγήσεις σε άγνωστους δρόμους, στάσεις σε γωνιές με όμορφα καφέ, περίπατοι σε πάρκα· μουσικές του δρόμου, performances, εκθέσεις και ένα οδοιπορικό στα μουσεία. Ένας χάρτης, πολλές διαδρομές, και όσο γίνεται περισσότερα μουσεία: θεματικοί μικρόκοσμοι μέσα στον μεγαλόκοσμο του προορισμού· μικρές ανάσες μέσα στη μεγάλη ανάσα του ταξιδιού. Σαν όλα αυτά που βλέπεις στον βυθό της θάλασσας όσο διαρκεί το μακροβούτι· και όταν επιστρέφεις στην επιφάνεια, τα χρώματα γύρω σου πιο λαμπερά. Καλό καλοκαίρι, γεμάτο «ανάσες», ωσότου ξανακάνουμε ταξίδια!
12
ΜΟΥΣΙΚΗ
Η μουσική και η γνώση είναι μεγάλη ανάσα Είναι μία από τις μεγαλύτερες ερμηνεύτριες στην Ελλάδα, με φωνή που μαγεύει, ανήσυχο πνεύμα ανοιχτό σε πειραματισμούς και αστείρευτο πάθος για τη μουσική και τη ζωή. Η Δήμητρα Γαλάνη μιλάει στο ΠΡΑΞΗ με αφορμή τη νέα της συνεργασία με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, για τη ζωή της και όσα αγαπάει.
Συνέντευξη στον Γιώργο Σταυρακίδη Φωτογραφίες: Ανδρέας Σιμόπουλος
Κα Γαλάνη γράφετε μουσική για την παράσταση «Η δολοφονία του Μαρά» που θα ανέβει τον χειμώνα από το ΚΘΒΕ. Πώς νιώθετε γι’ αυτή τη συνεργασία; Αισθάνομαι βαθιά υπεύθυνη και ευγνώμων, πρώτον γιατί βρίσκομαι μπροστά σε ένα συγκλονιστικό κείμενο και δεύτερον για την ευκαιρία που μου έδωσαν ο Κοραής Δαμάτης και η διοίκηση του ΚΘΒΕ που τους ευχαριστώ πολύ. Σε αυτό το έργο, θέλω να προσπαθήσω να φτιάξω μια πιο ενιαία φόρμα μουσικής και τραγουδιών. Αυτό δεν είναι κάτι εύκολο. Ελπίζω να τα καταφέρω. Οι οδηγίες του Κοραή Δαμάτη είναι εξαιρετικά κατατοπιστικές και είμαστε σε απόλυτη συνεργασία. Επίσης, η βοήθεια σε όλο αυτό του συνεργάτη μου και ενορχηστρωτή Γιώργου Μπουσούνη είναι πολύτιμη. Γενικότερα, η άποψή μου είναι πως η μουσική είναι σαν το νερό. Μπορεί να μπει παντού. Αλλά, αν δεν της βάλεις όριο, μπορεί και να πλημμυρίσει τα πάντα. Να γίνει φλύαρη και επικίνδυνη. Οπότε, κάθε φορά που έκανα μουσική για το θέατρο ή για τον κινηματογράφο, πάντα ήταν με τις οδηγίες του σκηνοθέτη. Για μένα το θέατρο και οι άνθρωποί του εκπέμπουν μία βαθύτατη γοητεία και σεβασμό. Είναι μεγάλη πρόκληση για μένα αυτό όλο κι έχω αρκετό τρακ, το σφίξιμο του στομαχιού, όπως όταν δίναμε εξετάσεις. Ξέρετε, υπάρχει ένα πολύ σημαντικό παρελθόν στη χώρα μας σε αυτό που λέγεται μουσική για το θέατρο. Έχουν γραφτεί αριστουργήματα από τους μεγάλους δημιουργούς μας. Και μπροστά σε αυτά, προχωρώ πολύ ταπεινά, όπως όταν έγραψα πρώτη φορά τραγούδι. Ερχόμενη από τη σχέση μου με τον
14
ΜΟΥΣΙΚΗ
ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΑΛΑΝΗ 15
ΜΟΥΣΙΚΗ
Ο τρόπος που μεγάλωσα είχε μια ουσιαστική ελευθερία και ανεξαρτησία. Και αυτό με ακολουθεί σε όλη μου τη ζωή.
Χατζιδάκι, τον Γκάτσο, τον Μούτση, τον Τσιτσάνη, φαινόμουνα πολύ «λίγη» στο να γράψω κι αν δε με ενθάρρυναν οι ίδιοι, δεν ξέρω, αν θα το έκανα ποτέ. Νομίζω όμως πως πάντα τρέχατε να ξεφύγετε από τις ταμπέλες. Τσιτσάνης, Beatles, Χατζιδάκις και μετά Κ.Βήτα… Δε μου αρέσει να «εντάσσομαι». Δε μου αρέσει να μπαίνω σε «φυλές». Ούτε και στη ζωή μου δηλαδή μου αρέσει. Ίσα ίσα, όταν ένιωθα να γινόμαστε λίγοπολύ «όμοιοι», έφευγα ενστικτωδώς. Έτσι έμαθα από το σπίτι μου. Ο τρόπος που μεγάλωσα είχε μια ουσιαστική ελευθερία και ανεξαρτησία. Και αυτό με ακολουθεί σε όλη μου τη ζωή. Ήμουν πολύ τυχερή από σπιτικό. Έτυχε να έχω δυο γονείς που από παιδάκια —εμένα και την αδερφή μου— μας είχανε αγκαλιάσει με αγάπη και μια βαθιά αποδοχή και μας έφερναν συνεχώς σε επαφή με την τέχνη. Ξεκινήσατε σε μία εποχή που τον πρώτο λόγο είχαν οι δημιουργοί και όχι οι ερμηνευτές. Τότε η δισκογραφία είχε τους σημαντικούς δημιουργούς που πρωταγωνιστούσαν στη σκηνή κι εμείς ήμασταν στην υπηρεσία του έργου τους. Έτσι εγώ ξεκίνησα στα τέλη της δεκαετίας του ’60. Αλλά αυτό δε σήμαινε πως δεν φτιάχνονταν μεγάλα ονόματα τραγουδιστών. Ας πούμε Μπιθικώτσης, Μοσχολιού και από δίπλα εμείς οι νεότεροι, όλοι δίπλα στους μεγάλους δημιουργούς μάθαμε αλλιώς, πήραμε ένα ήθος διαφορετικό. Τι σημαίνει η μουσική για τη Δήμητρα Γαλάνη; Και τι κρατάει το ενδιαφέρον σας αμείωτο εδώ και τόσα χρόνια; Εγώ ξέρετε, αυτή τη δουλειά την κάνω γιατί δε μπορώ να ζήσω αλλιώς. Πώς
16
ΜΟΥΣΙΚΗ
να σας το πω, είναι η ζωή μου. Η διαρκής μου ανάγκη να προχωρήσω όλο και πιο βαθιά στο αντικείμενό μου, με κάνει «ανήσυχη». Θεωρώ πως ο καλλιτέχνης είναι στην ουσία ένας πολύ ισχυρός δέκτης πληροφορίας. Και όσα μαζεύει, τα ανασυνθέτει και παράγει κάτι καινούριο που εμπεριέχει όμως και όλο το παρελθόν. Μέσα από τη γνώση και τη μελέτη προχωράμε. Στην ενασχόληση με την τέχνη, η γοητεία της είναι πως είσαι αιώνιος μαθητής». Πώς βιώσατε την περίοδο που έπρεπε να μείνετε στο σπίτι; Κοιτάξτε, εμένα η ζωή μου είναι αρκετά μέσα στο σπίτι. Μένω μέσα για να ακούσω μουσική, να διαβάσω, να δω κάποια ταινία. Αυτό λοιπόν που μου έλειψε ήταν να βγω να πάρω αναπνοή έξω στη φύση. Αυτό πραγματικά μου έλειψε. Και οι
Aυτή τη δουλειά την κάνω γιατί δε μπορώ να ζήσω αλλιώς. Πώς να σας το πω,
συναυλίες. Παρόλο που τα τελευταία χρόνια κάνω κάποια πράγματα επιλεκτικά πλέον και όταν έχω να πω κάτι μουσικά, αλλιώς κάθομαι σπίτι μου. Είναι μια επιλογή που μπορώ να την έχω μετά από τόσα χρόνια δουλειάς.
είναι η ζωή μου.
Τι αποτελεί ανάσα για εσάς; Η μουσική και η γνώση είναι η μεγάλη ανάσα μου! Αυτά τα δύο. Βέβαια, δε θα μπορούσε τίποτα να γίνει, αν δεν είχα ζήσει έντονα στη ζωή μου. Πήρα αγάπη και έρωτα και έδωσα πίσω... Υπάρχουν σχέδια για τους επόμενους μήνες, επάνω στα οποία δουλεύετε αυτόν τον καιρό; Θα γίνουν κάποιες συναυλίες. Δισκογραφικά όμως, αρκετή δραστηριότητα, ετοιμάζω συμμετοχές σε τραγούδια νεότερων συναδέλφων και όχι μόνο. Είναι νωρίς για να μιλήσουμε γι’ αυτά. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ετοιμάζουμε καινούριο υλικό μαζί με την μπάντα μου, σε τραγούδια που φτιάχνει ο Σεραφείμ Γιαννακόπουλος, στενός και πολύτιμος συνεργάτης μου τα τελευταία δώδεκα χρόνια.
18
ΠΟΛΗ
Ανασαίνοντας στην πόλη! Όλα όσα θα δίνουν ανάσες στην καθημερινότητα της πόλης και θα αναβαθμίσουν την ποιότητα της αστικής ζωής. Γράφει η Μαρία Παντελίδου
Τον τόπο σου τον αγαπάς. Τον νοιάζεσαι. Θες για αυτόν το καλύτερο. Και συχνά πυκνά χάνεσαι σε ανούσιες υποθέσεις. Αν μόνο ήταν η πόλη πιο φιλική, πιο καθαρή, λιγότερο πνιγμένη στο καυσαέριο και στο τσιμέντο. Γεγονός είναι πως η Θεσσαλονίκη σήμερα, περισσότερο από ποτέ, έχει την ανάγκη να ανασάνει, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Να ρουφήξει αχόρταγα καθαρό αέρα και ξεκάθαρες ιδέες. Να δει την καθημερινότητά της να αναζωογονείται σε όλα τα επίπεδα. Είναι πια καιρός να πατάξουμε τις υποθέσεις και να πάρουμε θέσεις. Κι αυτά τα ηττοπαθή και ονειροπόλα «αν» να γίνουν αποφασιστικά και ενθουσιώδη «να». Να τη η πόλη! Να και οι ευκαιρίες να επινοήσουμε εκ νέου τη ζωή μας σε αυτήν.
ΠΆΝΩ ΑΠ’ ΤΑ ΣΎΝΝΕΦΑ Όποιος ονειρεύεται μια πόλη με απλοποιημένες διαδικασίες διακυβέρνησης και λιγότερη γραφειοκρατία, δε ζει στα σύννεφα, ζει στα Clouds. Και καλά κάνει. Κάθε σύγχρονη πολιτεία οφείλει να αξιοποιεί όλα τα διαθέσιμα τεχνολογικά μέσα για να απαλλάξει τους πολίτες της από περιττά βάρη. Τα δύσκολα που περάσαμε, αν μην τι άλλο, μας έδειξαν τον τρόπο προς έναν αναγκαίο και ζωτικό ψηφιακό μετασχηματισμό. Η digital Θεσσαλονίκη είναι σε καλό δρόμο. Σταθμός για την αστική καθημερινότητα το καθιερωμένο πλέον THESi, το σύστημα ελεγχόμενης στάθμευσης, με την online διασύνδεση λειτουργιών – υπηρεσιών – ελέγχου
20
– πληροφόρησης κοινού, που έχει κάνει την ανεύρεση θέσης πάρκινγκ απλούστερη, συμβάλλοντας στην τόσο αναγκαία αποσυμφόρηση του μόνιμου κυκλοφοριακού προβλήματος. Παράλληλα, μεγάλη διευκόλυνση για τους πολίτες το γεγονός ότι πλέον μπορούν να βγάλουν Κάρτα Μόνιμου Κατοίκου με μερικά κλικ, όπως άλλωστε συμβαίνει και με ένα πλήθος άλλων υπηρεσιών που πλέον λειτουργούν διαδικτυακά από τον Δήμο στο thessaloniki.gr.
όμως, όπως οι ακραίες ξηροθερμικές συνθήκες των τελευταίων καλοκαιριών και η μη συστηματική καλλιέργεια του δάσους υπέβαλλαν τα δέντρα σε έντονη καταπόνηση, με αποτέλεσμα να απωλέσουν τη ζωτικότητά τους και να γίνουν ευάλωτα στο φλοιοφάγο έντομο. Η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού του εντόμου δημιούργησε το σημερινό πρόβλημα.
Ευκολότερες όμως γίνονται και οι αστικές μετακινήσεις, χάρη σε καινοτομίες όπως η πλατφόρμα Mobithes. Με σύνθημα «Είσαι ένα click μακριά», το Ευφυές Σύστημα Διαχείρισης Αστικής Κινητικότητας σου επιτρέπει, ορίζοντας την αφετηρία και τον τελικό προορισμό, να επιλέξεις το μέσο και τον ταχύτερο, οικονομικότερο ή περιβαλλοντικά φιλικότερο τρόπο μετακίνησης, την ίδια στιγμή που έχεις πρόσβαση σε διαρκή και επικαιροποιημένη ενημέρωση για την κατάσταση της κυκλοφορίας στους δρόμους. Παράλληλα, με μια επίσκεψη στο site του Δήμου, στο ειδικό section
«Βελτιώνω την πόλη μου» μπορείς να αναφέρεις κάθε λογής αστικές κακοτοπιές, από ογκώδη αντικείμενα που πρέπει να απομακρυνθούν, μέχρι παράνομες σταθμεύσεις, πτώσεις δέντρων, ζημιές σε παιδικές χαρές, και να συμβάλεις έτσι στην αμεσότερη επίλυση των προβλημάτων.
Σύμφωνα με τον κ. Θεοχάρη Ζάγκα, Καθηγητή, Πρόεδρο Τμήματος Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος Α.Π.Θ. και Διευθυντή Εργαστηρίου Δασοκομίας, η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή επειδή το έντομο επεκτάθηκε και στο πιο νέο τμήμα, εκείνο δηλαδή που προήλθε από την αναγέννηση του δάσους που καταστράφηκε από την πυρκαγιά του 1997. Ο ίδιος αναφέρει ότι ο μόνος τρόπος για την αντιμετώπιση της προσβολής είναι η υλοτομία όχι μόνο των νεκρών δέντρων, αλλά κυρίως των προσβεβλημένων,
ΜΕ ΤΟ ΒΛΈΜΜΑ ΣΤΟ ΔΆ-SOS Τι θα ήταν η Θεσσαλονίκη χωρίς το Σέιχ Σου; Μια θάλασσα… τσιμέντου. Όσο πράσινο λείπει από τις γειτονιές της, το κερδίζει η πόλη σε αυτό το δάσος που τη «στεφανώνει» με τη ζωοδόχο του αύρα. Αυτό το δάσος που σήμερα κινδυνεύει να αφανιστεί, λόγω ενός… εντόμου! Το φλοιοφάγο έντομο Tomicus piniperda υπάρχει στο Δάσος του Κέδρινου Λόφου εδώ και πολλές δεκαετίες, δίχως να αποτελεί απειλή. Μια σειρά από λόγους
21
τα οποία δεν έχουν νεκρωθεί ακόμη. Χρειάζεται διαρκής και συστηματική προσπάθεια έως ότου ανακοπεί η δυναμική του πληθυσμού του εντόμου.
ΠΟΛΗ
Ο κ. Ζάγκας τονίζει την αναγκαιότητα σχεδιασμού του δάσους του μέλλοντος, το οποίο δεν πρέπει να είναι ένα αμιγές πευκοδάσος, αλλά ένα μεικτό δάσος με τη μεγαλύτερη δυνατή αναλογία πλατύφυλλων ειδών. «Με αυτόν τον τρόπο θα αντιμετωπίσουμε έμμεσα και προβλήματα, όπως η σημερινή έξαρση του πληθυσμού του φλοιοφάγου εντόμου, με την προϋπόθεση της συστηματικής καλλιέργειας και φροντίδας του, από την αρμόδια Δασική Υπηρεσία.» ΑΝΑΠΛΆΘΟΝΤΑΣ… ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΌΤΗΤΑ Στο μεταξύ, στις αστικές γειτονιές, οι αναπλάσεις συνεχίζονται, αλλάζοντας την εικόνα τους, αλλά και τα βιώματά μας. Τρία εμβληματικά έργα μονοπωλούν το ενδιαφέρον αυτή τη στιγμή: η ανάπλαση της πλατείας Αριστοτέλους, που θα αναδιαμορφώσει τον μνημειακό άξονα του αρχιτέκτονα Ερνέστ Εμπράρ δίνοντας νέα ταυτότητα στην πόλη, η ανάθεση μελέτης για την ανάπλαση της Λεωφόρου Νίκης με την κατασκευή ξύλινου καταστρώματος στην παλιά Παραλία και η ανάπλαση της Πλατείας Διοικητηρίου. Τα τρία αυτά έργα θα στηρίξει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ ενώ εντάσσονται στην Προγραμματική Περίοδο 2021–2027. Σε αυτά έρχεται να προστεθεί η πολυαναμενόμενη ανάπλαση της ΔΕΘ. Οι διαδικασίες του έργου, που όταν ολοκληρωθεί θα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες αστικές αναπλάσεις στην Ελλάδα και την Ευρώπη, προχωρούν εντός χρονοδιαγραμμάτων κι όπως όλα δείχνουν, το 2026 η Θεσσαλονίκη θα γιορτάσει τα 100 χρόνια της ΔΕΘ στο νέο, εμβληματικό εκθεσιακό κέντρο!
© Photo: Pixart Photography Studio - Κωνσταντίνος Πούλιος
Νέα εποχή όμως έρχεται και για την περιοχή πέριξ του Δικαστικού Μεγάρου, καθώς ανακοινώθηκε και επισήμως η έγκριση του έργου ανάπλασης που προβλέπει τη διαπλάτυνση των πεζοδρομίων επί της οδού 26ης Οκτωβρίου, την αύξηση του πρασίνου, την τοποθέτηση οδικής σήμανσης και φωτιστικών, με απώτερο στόχο να αναδειχθεί και η δυτική είσοδος της Θεσσαλονίκης, όπως της πρέπει.
22
ΠΟΛΗ
© Photo: Makridis Associates
Ταυτόχρονα, γίνονται ενέργειες για ενίσχυση του τόσο ζωτικού πράσινου, που ποτέ δεν είναι αρκετό για αυτή την πόλη, με δρομολογημένες παρεμβάσεις αξιοποίησης του πάρκου της ΧΑΝΘ, αλλά και του άλσους Νέας Ελβετίας και του άλσους Λουτρών Θέρμης. Ένα πολύ σημαντικό έργο που παραδόθηκε πρόσφατα στην πόλη και τους πολίτες είναι η ανάδειξη του μνημειακού άξονα της οδού Δημητρίου Γούναρη, που συνδέει το πολυπολιτισμικό μνημείο της Ροτόντα με τη θάλασσα, και η θεαματική ανάπλαση της Πλατείας Φαναριωτών. Το έργο επιμελήθηκε ο αρχιτέκτονας Πέτρος Μακρίδης και το γραφείο του και αναβάθμισε δραστικά την περιοχή της πλατείας, δημιουργώντας ένα νέο τοπόσημο στη Θεσσαλονίκη, για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της. Μαΐου ο πλήρης φάκελος μελετών στην Περιφέρεια Κεντρικής Στη δυτική μεριά της πόλης, ζωτικής σημασίας είναι το έργο Μακεδονίας, είναι η ενοποίηση και ανάδειξη του παραλιακού ανάπλασης του στρατοπέδου Παύλου Μελά, τον γενικό σχεδιασμό της μετώπου. Η παραθαλάσσια ζώνη που απλώνεται από το του οποίου έχει αναλάβει ο αρχιτέκτονας της ανάπλασης της Καλοχώρι ως το Αγγελοχώρι, σε ένα μήκος 40 χιλιομέτρων, Νέας Παραλίας, Προδρομος Νικηφορίδης. Όπως ο ίδιος εξηγεί, μετά από ένα πλήθος ζωτικών παρεμβάσεων θα είναι πια το μελλοντικό Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά θα είναι σε θέση να υποδεχτεί πολίτες και επισκέπτες, πεζούς και ένας χώρος ανοιχτός, προσβάσιμος και φιλικός σε όλους, ποδηλάτες, όπως ποτέ πριν, σε ένα νέο συναρπαστικό χωρίς αποκλεισμούς. Ένας χώρος παράκτιο τοπίο, γεμάτο κάθε περιπάτου, ανάπαυσης, αθλητισμού, λογής θέλγητρα: από μνημεία και Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά πολιτισμού, κοινωνικοποίησης, κέντρα πολιτισμού μέχρι χώρους δράσεων πολλαπλών μορφών και αθλητισμού και αναψυχής. Σε αυτό πάνω από όλα ένας τόπος απόδρασης το πολλά υποσχόμενο παραλιακό από τη δύσκολη καθημερινότητα της μέτωπο, όπου το στοιχείο-κλειδί πόλης. Ταυτόχρονα θα είναι και ένας θα είναι η ισορροπία ανάμεσα στη χώρος εκπαίδευσης και μάθησης, ένα δυτική και την ανατολική πλευρά μητροπολιτικό εργαστήριο για τη της πόλης, θα δεσπόζουν δύο φύση, τον άνθρωπο, τα ζώα και τη μητροπολιτικά πάρκα, ένα σε κάθε συνύπαρξη. πλευρά, ένας Βοτανικός Κήπος, Τέλος, στο πλαίσιο δημιουργίας εκτεταμένες ζώνες πράσινου και κέντρων ανοικτού εμπορίου, πέρα από την πολυαναμενόμενη ένας ποδηλατόδρομος 30 χιλιομέτρων! και πολυσυζητημένη στοά Μοδιάνο, παρεμβάσεις θα γίνουν Κι αν μέχρι τότε έχει ολοκληρωθεί το μετρό κι έχουν στις αγορές στη Δημητρίου Γούναρη και στο Καπάνι, οργανωθεί σωστά οι αστικές συγκοινωνίες, ποιος μας δίνοντας μια διαφορετική νότα στις ιστορικές αυτές πιάνει… Μα είπαμε, ας μην μας κερδίσει πάλι ο ολισθηρός αστικές γειτονιές και αναδεικνύοντας το πάντα ανήσυχο και δρόμος των υποθέσεων. Η πόλη μας χρειάζεται βεβαιότητες. σαγηνευτικό εμπορικό προφίλ της πόλης. Καθαρό αέρα και ξεκάθαρες θέσεις. Δεσμεύσεις αντί για υποσχέσεις. Πράξεις αντί για λόγια. Και ανθρώπους που να ΠΥΡΕΤΌΣ ΣΤΟ… ΠΑΡΑΛΙΑΚΌ ΜΈΤΩΠΟ πιστεύουν στη δυναμική της. Η Θεσσαλονίκη μάς χρειάζεται Ίσως το πιο φιλόδοξο από όλα τα σχέδια, με τα οποία χρόνια όλους. Και εσένα και εμένα. Να είμαστε εκεί γι’ αυτήν και τώρα φλερτάρει η Θεσσαλονίκη και, όπως φαίνεται, έχει πια όλοι να βάλουμε όλοι ένα χεράκι, να γυρίσουμε τη σελίδα δρομολογηθεί, καθώς παραδόθηκε στα μέσα του περασμένου μαζί για μια καλύτερη αστική ζωή.
23
ΓΙΆΝ ΝΗΣ
συν
ΡΉΓΑΣ Συνέντευξη στην Εύη Καλλίνη Φωτογραφίες: Κώστας Αμοιρίδης 24
ΠΡΟΣΩΠΑ
Οι άνθρωποι πρέπει να διαλλαγούμε Με αφορμή τη νέα καλοκαιρινή παραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος «Όρνιθες», συναντήσαμε τον σκηνοθέτη της, Γιάννη Ρήγα και συζητήσαμε, μεταξύ άλλων, για το πόσο σημαντικό είναι οι άνθρωποι να επαναπροσδιορίσουμε το ευ ζην και να βρούμε χρόνο να συνομιλήσουμε, ώστε να πάμε στην επόμενη μέρα.
Κε Ρήγα γιατί οι «Όρνιθες» είναι ένα διαχρονικό έργο; Ποια είναι τα στοιχεία της υπόθεσης που το φέρνουν στο σήμερα και το καθιστούν επίκαιρο; Καταρχάς να πω ότι το έργο είτε το παίξεις σήμερα, είτε πριν από είκοσι χρόνια, είτε πριν από εκατό ή μετά από εκατό χρόνια, θα είναι σήμερα. Δε νομίζω πως εύκολα μία κοινωνία μπορεί να απεγκλωβιστεί από τις αγκυλώσεις και τις συνήθειές της. Οι άνθρωποι και οι σχέσεις των ανθρώπων δημιουργούν εκ των πραγμάτων μία επιβεβαίωση της ύπαρξης της αρχικής σκέψης, πόσο δύσκολο είναι να ζούνε οι άνθρωποι μέσα σε μία πόλη. Οι δύο πρωταγωνιστές, λοιπόν, ξεκινούν από την Αθήνα για να ψάξουν να βρούνε αλλού την τύχη τους. Ο λόγος που φεύγουν είναι γιατί, πέρα από το ότι χρωστάνε παντού, δεν τα ‘χουν καλά και με όλους και δεν αντέχουν άλλο. Είναι κάπως σαν κι αυτό που συμβαίνει σε εμάς σήμερα. Ζούμε σε μία κοινωνία που αλληλοκατηγορείται, συκοφαντείται, υπάρχει μία τάση αλληλοεξόντωσης, μία μανία να πηγαίνουμε στα δικαστήρια και να κατηγορούμε τους άλλους. Κάνεις θόρυβο το βράδυ και το πρώτο πράγμα που κάνει ο γείτονας είναι να πάρει τηλέφωνο την αστυνομία. Είμαστε πάντα έτοιμοι για καβγά. Μερικές φορές υπάρχουν λόγοι αλλά τις περισσότερες δεν υπάρχουν. Και να το πω κι αλλιώς, ακόμη κι αν υπάρχουν λόγοι ας ηρεμήσουμε λίγο κι ας αντιμετωπίσουμε τους άλλους με επιείκεια. Και δεν εννοώ να τους αφήσουμε να αλωνίζουν. Ξέρετε, προσωπικά έχω τεράστια ανάγκη να μιλήσουμε, να συνεννοηθούμε, να μιλήσει το κράτος με εμάς κι εμείς μεταξύ μας. Πρέπει να συνδιαλλαγούμε. Αυτοί οι δύο άνθρωποι, λοιπόν, που είναι αντιήρωες στην ουσία, επιλέγουν να φύγουν και να δημιουργήσουν μια άλλη πολιτεία. Και η λύση είναι στα σύννεφα, κάτι που αυτόματα το αναγάγει σε μια ουτοπία. Δες το τώρα αυτό και σε μια σημερινή εποχή, με άλλους όρους, με την έννοια ότι περάσαμε μια καραντίνα δύο μηνών που δεν επιτρεπόταν να πας για παράδειγμα στον Πολύγυρο, στη Βέροια. Όταν, λοιπόν, μέσα σε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η συνύπαρξη των ανθρώπων, προσθέσεις τον κορωνοϊό, σου δίνεται η λύση, αντί να πας στον Πολύγυρο, να πας προς τα πάνω και εκεί θα ψάξεις να βρεις ή να δημιουργήσεις μία ιδανική πολιτεία.
25
ΠΡΟΣΩΠΑ
Συμμετείχατε στον χορό των «Ορνίθων» του Θεάτρου Τέχνης το 1975, υπό τη σκηνοθεσία του Καρόλου Κουν. Στη νέα παράσταση του ΚΘΒΕ είστε εσείς ο σκηνοθέτης. Δανειστήκατε στοιχεία από το ιστορικό εκείνο ανέβασμα; Συμμετείχα σε αυτή τη θρυλική παράσταση, στην πρώτη αναβίωσή της το 1975. Ήταν η πρώτη κάθοδος του Θεάτρου Τέχνης στην Επίδαυρο, ακριβώς μετά την επταετία της χούντας. Αυτή η παράσταση εμένα με πότισε, με επηρέασε πολύ βαθιά. Από ‘κει και πέρα, έχω δει πάρα πολλές φορές τους «Όρνιθες» και πάντα βλέπω θέατρο με μια ανοιχτωσιά, να δεχθώ αυτό που μου προτείνει η παράσταση και να συμμετέχω σε αυτό. Παρόλαυτα πάντοτε διακρίνω στις παραστάσεις που βλέπω μία ενοχή ή μια προσπάθεια κατάργησης εκείνης της παράστασης, ένα «έλα να το πούμε αλλιώς». Εγώ δεν είχα αυτή την ανάγκη. Θα κάνω την παράσταση έτσι όπως την ονειρεύτηκα εγώ, απενεχοποιημένα. Ξέρω καλά το έργο γιατί το έχω διαβάσει πολύ και το ‘χω ζήσει πολύ και το ‘χω ζήσει με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Αυτή τη φορά το έργο θα αποδοθεί με τον δικό μου τρόπο. Αν δανείζομαι στοιχεία; Δανείζομαι την εμπειρία που αποκόμισα από εκείνη την παράσταση στο πώς αντιμετωπίζεις τον ανοιχτό χώρο και τα μεγάλα έργα.
γίνει θηριώδης μέσα μας η ανάγκη του καταναλωτισμού. Πάψαμε να αρκούμαστε στα λίγα, ζητήσαμε τα περισσότερα, τα περισσότερα δεν αρκούσαν, θέλαμε περισσότερα, περισσότερα, περισσότερα και φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Το ευ ζην όμως δεν σημαίνει η κραιπάλη του καταναλωτισμού, όχι. Μπορούμε να είμαστε καλά και με λιγότερα. Αν καταφέρουμε, λοιπόν, να επαναπροσδιορίσουμε το ευ ζην, ο δρόμος μπροστά μας θα είναι καλύτερος, πιο φωτεινός.
Χρησιμοποιείτε μάσκες στην παράσταση, όπως έκανε ο Κουν; Ναι, σαφέστατα χρησιμοποιούμε μάσκες αλλά τελείως διαφορετικές, με άλλη τεχνοτροπία, προοπτικές κ.λπ. Πιστεύω ακράδαντα ότι το αρχαίο δράμα στον ανοιχτό χώρο χρειάζεται οπωσδήποτε μάσκα. Μόνο με τη μάσκα ο ηθοποιός θα κατανοήσει το μέγεθος και το μεγαλείο του ρόλου. Και ο θεατής θα μπορέσει να έχει καλύτερη πρόσληψη αυτών που συμβαίνουν, όταν υπάρχει η μάσκα μπροστά. Όλα τα πουλιά έχουν μάσκες πουλιών και οι θεοί φοράνε μάσκες, μόνο οι άνθρωποι δεν φοράνε μάσκες, είναι όμως βαμμένοι με έναν εξπρεσιονιστικό τρόπο. Τι έχει αλλάξει στον κόσμο γύρω σας, από τα πρώτα σας βήματα στον χώρο της υποκριτικής έως σήμερα; Μεγάλωσα σε ένα τοπίο εξαιρετικά δύσκολο, εξαιρετικά φτωχό, όπου δουλεύαμε 18 ώρες την ημέρα αλλά είχαμε επιλέξει ότι αυτά που βγάζαμε μας αρκούσαν για να ζήσουμε. Σημερα τα νεότερα παιδιά λένε ότι θα δουλέψω 18 ώρες την ημέρα αν χρειαστεί αλλά δε θα βγάζω αυτά που εσύ έβγαζες, γιατί δεν αναλογούν στην ποιότητα και στην ποσότητα της εργασίας μου. Είναι και αυτό αποδεκτό. Έχουν αλλάξει οι εποχές, έχουν αλλάξει οι απαιτήσεις, έχει
Πιστεύετε ότι μας έδωσε ένα μάθημα η πρωτοφανής περιπέτεια της πανδημίας του κορωνοϊού; Αυτή η πρωτοφανής κρίση μάς έδωσε ένα μάθημα αλλά θα πρέπει να το πάρουμε και να καταλάβουμε ορισμένα πράγματα ο καθένας για τον εαυτό του. Το ‘χουμε ανάγκη και επιτέλους μία κρίση, ας μας κάνει καλό. Περάσαμε μία οικονομική κρίση, δεν χρειάζεται να ονειρεύομαστε παλάτια και λεφτά. Ας είμαστε λίγο περισσότερο εγκρατείς. Ας δώσουμε λίγο χώρο στο πνεύμα, στο μυαλό και στην ψυχή μας. Ας καλλιεργηθούμε λίγο περισσότερο. Ας ξοδέψουμε λίγο από τον χρόνο μας για να μιλήσουμε με εμάς, με τους ανθρώπους που αγαπάμε, να μιλήσουμε με τους ανθρώπους που δεν αγαπάμε, να πάμε στην επόμενη μέρα τέλος πάντων. Προσωπικά είναι μία μεγάλη μου ανάγκη αυτό, δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για μένα και πριν τον κορωνοϊό. Είναι ο καιρός οι άνθρωποι να μπορούμε να
26
Ας είμαστε λίγο περισσότερο εγκρατείς, ας δώσουμε λίγο χώρο στο πνεύμα, στο μυαλό και στην ψυχή μας συνομιλούμε και να βρίσκουμε λύσεις, χωρίς να καρφώνονται τα μυαλά μας στα κάγκελα. Να έχουμε χώρο η έκρηξη να είναι για το σημαίνον, να είναι για εκείνο για το οποίο αξίζει να εκραγούμε. Τι άλλο σας χαρακτηρίζει ως άνθρωπο; Νομίζω ότι κάτι που με χαρακτηρίζει είναι ότι είμαι ένας τυχερός άνθρωπος. Μεγάλωσα μέσα σε μία οικογένεια που μου έδωσε τα πάντα. Μου έδωσε πολύ πλούτο, μου εδωσε και πολύ μεγάλη φτώχεια. Μπήκα στο θέατρο και μεγάλωσα δίπλα σε σπουδαίους ανθρώπους. Σε ανθρώπους που σήμερα θεωρούνται μύθοι, όπως ο Κουν, ο Τσαρούχης, ο Χατζιδάκις, ο Πλωρίτης, ο Κακριδής, ο Μαρωνίτης, μπορώ να σου λέω ονόματα μέχρι αύριο το πρωί. Ήταν τύχη αυτό το πράγμα, ήταν τύχη που απάντησαν στις ερωτήσεις μου, που με δέχτηκαν δίπλα τους κι ας
ΠΡΟΣΩΠΑ
έλεγα ανοησίες. Γιατί στα 18 και 20 μου ήμουν ένα πολύ αψύ και επιθετικό παιδί, μην ξεχνάς ότι βγαίναμε από μία δικτατορία και εκείνοι οι άνθρωποι με αντιμετώπισαν με αγάπη, στοργή και επιείκεια και με βοοήθησαν να καταλάβω τον εαυτό μου και να γίνω καλύτερος. Οι άνθρωποι αυτοί και η πορεία τους ήταν ένα παράδειγμα για μένα. Όλοι τους έζησαν δύσκολα, κοιμόντουσαν σε ένα στρώμα σκληρό ή έτρωγαν ελάχιστα. Φλεγόντουσαν. Αν ήθελες, λοιπόν, να το δεις έβλεπες κάποιους ανθρώπους που φλέγονταν για να σου μεταλαμπαδεύσουν εκείνο που είχαν καταλάβει. Με τον τρόπο τους, άλλοτε επιτυχώς και άλλοτε ανεπιτυχώς, αλλά αν τους παρακολουθούσες, είχες να πάρεις μαθήματα ζωής. Εκτός από σκηνοθέτης και ηθοποιός, είστε και δάσκαλος της υποκριτικής. Συναντάτε αυτό το έντονο ενδιαφέρον στα νέα παιδιά σήμερα; Για να είμαστε ειλικρινείς, το συναντώ. Απλά μου λείπει από τα παιδιά μία καλύτερη γνώση των πραγμάτων της γλώσσας μας, μου λείπει ένας μεγάλος περίπατος που καλό θα ήταν να είχαν κάνει στην παγκόσμια λογοτεχία, στη μουσική, στον κινηματογράφο. Τα παιδιά έρχονται με το βλέμμα τους λιγότερο τροχισμένο. Έχουν βλέμμα αλλά εμείς εδώ προσπαθούμε να τους ποτίσουμε με εκείνα τα πράγματα που θα τους αναλογούσαν στην εφηβεία. Αυτό που αντιμετωπίζουμε στη σχολή είναι παιδιά σφουγγάρια, είναι δοσμένα, θέλουν να πάνε παρακάτω, να κατακτήσουν τον κόσμο, θέλουν να πούνε τη δική τους ιστορία. Εμείς προσπαθούμε να τους μάθουμε τον τρόπο, ώστε να βρουν τον τρόπο τους και να εκφραστούν.
27
Εσάς, τι σας δίνει ανάσα στην καθημερινότητά σας; Είμαι ένας άνθρωπος που από τα 18 του χρόνια ζει 18 ώρες την ημέρα στο θέατρο, είτε κάνοντας παραστάσεις, είτε παίζοντας, είτε κάνοντας μάθημα. Η ζωή μου είναι το θέατρο. Λίγο άγριο είναι αυτό, παρόλαυτα εκείνοι που ανατροφοδοτούν την ψυχή μου, το βλέμμα μου, είναι οι άνθρωποι που αγαπώ και που με αγαπούν, είναι η σκέψη των παιδιών μου και των φίλων μου, είναι το να ζήσω μία ώρα – δύο ώρες κοντά σε αγαπημένους ανθρώπους και να μιλήσουμε, να γελάσουμε, να χαρούμε. Όλα αυτά είναι μεγάλη ανάσα και μπορούν να με τροφοδοτούν πάρα πολύ. Ανάσα είναι όμως και να βγω ένα βράδυ με τα παιδιά της σχολής και να πάμε απέναντι να πιούμε μια μπίρα. Ανάσα είναι να περπατήσω. Κάθε πρωί έρχομαι στο θέατρο με τα πόδια και γυρίζω με τα πόδια. Δεν το κάνω για να γυμνάζομαι, το κάνω γιατί το βλέμμα μου, η ψυχή μου συναντά τους άλλους, τους ανθρώπους που δεν γνωρίζω και μπορούμε να πούμε πέντε κουβέντες. Οι άνθρωποι, όταν τους δώσεις να καταλάβουν ότι είσαι ανοιχτός, γίνονται και εκείνοι ανοιχτοί. Ή αν είναι εκείνοι ανοιχτοί, σου δίνουν να καταλάβεις ότι καιρός είναι να ανοίξεις. Και ότι δεν πρέπει να μεγεθύνεις και πολύ τα προβλήματά σου.
I
N
F
O
Η παράσταση «Όρνιθες» κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο Δάσους, στη Θεσσαλονίκη (22, 23, 24, 29 και 30 Ιουλίου 2020) και στη συνέχεια θα ακολουθήσει περιοδεία ανά την Ελλάδα, με στάση και στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου (7, 8, 9 Αυγούστου 2020).
Κ Ι Ν Η Μ ΑΤΟ Γ ΡΑΦ ΟΣ
Ταινίες που περιμένουμε με «κομμένη την ανάσα»! Γράφει ο Κωνσταντίνος Καντόγλου
Η παγκόσμια κινηματογραφική βιομηχανία βάζει ξανά μπροστά τις μηχανές της παραγωγής ταινιών, καθώς η επιστροφή στη νέα κανονικότητα γίνεται πραγματικότητα και για τον χώρο της 7ης τέχνης. Ιδού οι πιο αναμενόμενες ταινίες της επόμενης σεζόν, που περιμένει το παγκόσμιο κοινό των σινεφίλ με... κομμένη την ανάσα!
THE BATMAN Ο «Σκοτεινός ιππότης» όπως είναι το προσωνύμιο (μεταξύ πολλών άλλων) του Batman στα κόμικ της DC, έχει ταλαιπωρηθεί αρκετά σαν franchise τα τελευταία χρόνια. Μετά την εξαιρετική τριλογία του Cristopher Nolan, που καθιέρωσε ακόμα περισσότερο τον Batman ως ένα από τα σημαντικότερα πολιτισμικά κεφάλαια της pop κουλτούρας των 00s, ο προστάτης της Γκόθαμ δεν έχει τύχει ιδιαίτερα καλής μεταχείρισης. Ο Ben Affleck που ανέλαβε τον ρόλο μετά την μεγάλη επιτυχία του Christian Bale, έκανε το καλύτερο που μπορούσε, αλλά οι ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε, το Batman VS Superman: Dawn of Justice και το Justice League, αποτελούν δύο από τις μεγαλύτερες αποτυχίες στην ιστορία της Warner Brothers όσο και της DC, όχι τόσο στο οικονομικό, αλλά σίγουρα στο δημιουργικό κομμάτι. Τώρα, ο σκηνοθέτης Matt Reeves, που έχει αποδείξει ότι μπορεί να εξισορροπήσει άρτια το εμπορικό σινεμά με μια έξυπνη και ώριμη προσέγγιση μιας ενδιαφέρουσας ιστορίας (χαρακτηριστικό παράδειγμα η νέα τριλογία του «Πλανήτη των πιθήκων») αναλαμβάνει το δύσκολο εγχείρημα να επαναφέρει με επιτυχία τον Batman στη μεγάλη οθόνη. Ο δε Robert Pattinson, που έχει επιλεγεί για τον πρωταγωνιστικό ρόλο, έχει δώσει εξαιρετικά δείγματα γραφής με μεστές και στιβαρές ερμηνείες τα τελευταία χρόνια, μεταξύ άλλων στο Good Times και το αριστουργηματικό Lighthouse.
28
Κ Ι Ν Η Μ ΑΤΟ Γ ΡΑΦ ΟΣ
δημιουργός, μετά το εξαιρετικό Shadow, βάζει την υπογραφή του σε μια ταινία για την οποία μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουμε και πολλά, παρά το γεγονός ότι βρίσκεται σχεδόν στο τελευταίο στάδιο της παραγωγής της. THE MATRIX 4
FANTASTIC BEASTS AND WHERE TO FIND THEM Η spinoff σειρά του πιο επιτυχημένου πολιτισμικού franchise της γενιάς των Millenials, ξεκίνησε με το συμπαθέστατο Fantastic beasts and where to find them που, μπορεί να μην διακρινόταν για την πυκνότητα της ιστορίας του, ωστόσο αποτελούσε ένα μαγευτικό, εμπνευσμένο και ευχάριστο ταξιδιωτικό οδηγό στο σύμπαν του Harry Potter. Το sequel ωστόσο, The Crimes of Grindelwald, στερούνταν φαντασίας μην έχοντας κάτι ενδιαφέρον να προσθέσει στην πλοκή, προχωρώντας ελάχιστα τους χαρακτήρες, ανακυκλώνοντας ιδέες από άλλες ταινίες του franchise, ενώ διαθέτει και μία από τις πλέον αδιάφορες και «άνευρες» κλιμακώσεις που είδαμε τα τελευταία χρόνια σε blockbuster. Το τρίτο μέρος της πενταλογίας (!) ταινιών έχει, λοιπόν, πολλά να αποδείξει.
Το αναπάντεχο sequel της τριλογίας του Matrix, που —με τον έναν η τον άλλο τρόπο— άλλαξε για πάντα το πώς βλέπουμε τις ταινίες δράσης και επιστημονικής φαντασίας, βρισκόταν σε φάση pre-production πριν το lock down. Ο Keanu Reeves πάντως που επιστρέφει στον πρωταγωνιστικό ρόλο, μίλησε με τα καλύτερα λόγια για τη δουλειά της σεναριογράφου της ταινίας, δηλώνοντας ότι «το σενάριο που μου έδωσαν να διαβάσω είναι όμορφο, πραγματικά υπέροχο. Θεωρώ πως η Lana Wachowski έχει πλάσει μια ιστορία με ιδιαίτερο βάθος και καλλιτεχνική ακεραιότητα. Το θεωρώ ένα υπέροχο δώρο».
TENET IMPASSE Στις αρχές Ιουνίου, ένα από τα μεγαλύτερα κινεζικά στούντιο, το Hengdian World Studios, άνοιξε συνολικά πέντε χώρους γυρισμάτων και έδωσε άδεια για επιστροφή στην εργασία σε περίπου είκοσι συνεργεία. Μεταξύ τους συμπεριλαμβάνεται και ο Ζανγκ Γιμού με τους συνεργάτες του που επέστρεψαν στα γυρίσματα της ταινίας Impasse στη βόρεια Κίνα, σχεδόν πενήντα μέρες μετά τη διακοπή των γυρισμάτων λόγω του αιφνίδιου ξεσπάσματος της πανδημίας του κορωνοϊού. Ο σπουδαίος
Φινάλε με μια απο τις πλέον αναμενόμενες ταινίες της φετινής κινηματογραφικής σεζόν. Ο λόγος για το Tenet, τη νέα ταινία του ακριβοθώρητου Christopher Nolan, που επιστρέφει μετά απο μια τριετία και το εξαιρετικό Dunking, με μια απο τις πλέον αξιοπερίεργες και ιντριγκαδόρικες δουλειές του. Μιλάμε φυσικά για τον δημιουργό του Following, του Inception και του Memento. Η ταινία περιστρέφεται με κάποιο τρόπο γύρω από μια τεχνολογία που επιτρέπει στον χρόνο να κυλά αντίστροφα, πράγμα που μας προϊδεάζει για μια σειρά απο ιδιαίτερα εντυπωσιακές σεκάνς. Ένα αφηγηματικό παιχνίδι με τον χρόνο, απο έναν δημιουργό που αρέσκεται στο να ανατρέπει συνεχώς τα κινηματογραφικά δεδομένα, τόσο σε αφηγηματικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο. Πρωταγωνιστούν μεταξύ άλλων οι Robert Pattinson, John David Washington και Kenneth Branagh.
30
Η τέχνη της
φιλοξενίας
Tο Egnatia Palace Hotel & Spa δηµιουργεί τη δική του «σελίδα» στην ξενοδοχειακή ιστορία της Θεσσαλονίκης, ανάγοντας τη φιλοξενία σε τέχνη. Μετά την ανακαίνισή του το 2018, αποτελεί ένα art hotel, κοµψά διακοσµηµένο και προσεγµένο ως την τελευταία του λεπτοµέρεια. Βάζοντας την προστασία των πελατών, του προσωπικού και της τοπικής κοινωνίας πάνω από όλα, το ξενοδοχείο λειτουργεί σύµφωνα µε το υγειονοµικό πρωτόκολλο Health First, προσφέροντας µια αληθινά ασφαλή και αλησµόνητη εµπειρία διαµονής, στην καρδιά της πόλης. EGNATIA PALACE HOTEL & SPA Εγνατία 61, Θεσσαλονίκη T: 2310 222 900 reservation@egnatiapalace.gr www.egnatiapalace.gr
ΕΡΕΥΝΑ
Η καθημερινότητα στη Θεσσαλονίκη Η έρευνα του ΠΡΑΞΗ για τη σύγχρονη ζωή στην πόλη δίνει ενδιαφέροντα στοιχεία για τις συνήθειες, τις απόψεις και την αίσθηση των κατοίκων πάνω σε σημαντικά ζητήματα της καθημερινότητας, ενώ αποκαλύπτει τις αντιδράσεις των Θεσσαλονικέων κατά την περίοδο της καραντίνας.
Απαισιόδοξοι στην πλειοψηφία τους σε ό,τι αφορά καίριους τομείς της καθημερινότητας, εμφανίζονται οι Θεσσαλονικείς, απαντώντας σε έρευνα που διεξήγαγε το περιοδικό ΠΡΑΞΗ στη Θεσσαλονίκη, σε συνεργασία με την εταιρεία IERAX. Η έρευνα του περιοδικού ΠΡΑΞΗ έγινε με στόχο να καλύψει τις βασικές θεματικές που αφορούν τη σύγχρονη ζωή στην πόλη, όπως η οικονομία, οι αστικές συγκοινωνίες, η καθαριότητα, η προσέλκυση τουριστών, οι μετακινήσεις και ο πολιτισμός.
Γράφει η Ελένη Ομήρου
Αισθανόμαστε απαισιόδοξοι κατά:
69% 49% 50% 58%
για τις αστικές συγκοινωνίες για το μέλλον της οικονομίας στην πόλη
Το μέγιστο της απαισιοδοξίας των κατοίκων αφορά τις αστικές συγκοινωνίες, συγκεντρώνοντας το 69%, ενώ ένας στους δύο απάντησε ότι αισθάνεται απαισιοδοξία σχετικά με το μέλλον της οικονομικής ζωής της πόλης. Όσον αφορά στην καθαριότητα, ένα από τα μεγάλα, άλυτα ζητήματα στη
για την καθαριότητα
32
για την εγκληματικότητα
ΕΡΕΥΝΑ
Θεσσαλονίκη, το 50% των ερωτηθέντων είναι απαισιόδοξοι για το μέλλον και μόλις το 22% αισιόδοξοι, με τους υπόλοιπους να δηλώνουν ουδέτεροι. Επιπλέον, το θέμα που προβληματίζει έντονα τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης είναι αυτό της εγκληματικότητας. Το 58% δηλώνει απαισιοδοξία, γεγονός που εμφανίζεται πιο έντονο στις μεγαλύτερες ηλικίες, δηλαδή στους άνω των 50 ετών.
υπάρχει ποικιλομορφία στις απόψεις, ενώ διακρίνεται μια ενιαία επιθυμία για ανανέωση και εξέλιξη. Συγκεκριμένα, το 53% δήλωσε πως χρειάζεται περισσότερες δράσεις με μοντέρνα άποψη, 38% ότι θέλει διαδραστικές παρουσιάσεις, το 37% μια νέα θεματολογία και 28% ψηφιοποίηση των θεαμάτων.
48% είναι αισιόδοξοι ή πολύ αισιόδοξοι σε ό,τι αφορά το μέλλον της πόλης στις πολιτιστικές εκδηλώσεις
53% είναι αισιόδοξοι ή πολύ αισιόδοξοι σε ερωτήσεις που αφορούν τη προσέλκυση τουριστών στη Θεσσαλονίκη ΤΟΥΡΙΣΜΌΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΌΣ ΣΤΑ ΘΕΤΙΚΆ ΤΗΣ ΠΌΛΗΣ Η αισιοδοξία για το μέλλον της πόλης εστιάζεται σε ερωτήσεις που αφορούν την προσέλκυση τουριστών στη Θεσσαλονίκη, με το 53% να απαντά ότι είναι αισιόδοξο ή πολύ αισιόδοξο. Θετική διάθεση επίσης έχουν οι Θεσσαλονικείς σε ό,τι αφορά το μέλλον της πόλης στις πολιτιστικές εκδηλώσεις, με περίπου τους μισούς ερωτηθέντες να απαντούν αισιόδοξοι. Ενδιαφέρον μάλιστα έχει το γεγονός ότι οι γυναίκες εμφανίζονται πιο αισιόδοξες από τους άντρες.
71% είδε σειρές, ταινίες, ντοκιμαντέρ κατά την περίοδο της καραντίνας
ΜΈΣΑ ΣΤΗΝ ΚΑΡΑΝΤΊΝΑ Ενδιαφέρον έχει να δούμε πώς πέρασε ο Θεσσαλονικιός τον χρόνο του στην περίοδο της καραντίνας, και πώς αντιμετώπισε το άγχος του. Κατά την περίοδο της καραντίνας λοιπόν το 71% είδε σειρές, ταινίες, ντοκιμαντέρ, το 44% διάβασε βιβλία, το 33% άκουσε μουσική μέσω live προγραμμάτων, το 13% έκανε
Στο κομμάτι του πολιτισμού και στο σημαντικό ερώτημα του τι χρειάζεται ενδεχομένως ο πολιτισμός στην Ελλάδα για να αναδειχθεί
33
ΕΡΕΥΝΑ
Πού αναζητήσαμε ψυχολογική υποστήριξη:
διαδικτυακή περιήγηση σε μουσεία και το 11% παρακολούθησε διαδικτυακά εκθέσεις καλλιτεχνών.
38% 32% 22% 4% 3%
στην οικογένεια
46%
στους φίλους
στον/ην σύντροφό τους
των ανδρών δήλωσαν πως δε χρειάστηκαν ψυχολογική υποστήριξη
σε κάποιον ειδικό
σε άγνωστους σε forum και μέσα κοινωνικής δικτύωσης
πως δε χρειάστηκαν ψυχολογική υποστήριξη οποιαδήποτε μορφής! Αντίθετα με τις γυναίκες, οι οποίες κατά 69% χρειάστηκαν κάποιου είδους υποστήριξη. ΤΟ ΔΙΑΔΊΚΤΥΟ Η ΒΑΣΙΚΉ ΠΗΓΉ ΕΝΗΜΈΡΩΣΗΣ Σχετικά με την ενημέρωσή τους για θέματα της Θεσσαλονίκης, περίπου τα 2/3 των Θεσσαλονικέων προτιμούν τα τοπικά sites και τα social media. Επίσης, ιδιαίτερα ψηλά είναι τα τοπικά ραδιόφωνα, με το 32% να τα επιλέγουν. Οι ιστοσελίδες των επίσημων φορέων αποτελούν επίσης πηγή πληροφόρησης για το 17%, ενώ χαμηλά στις επιλογές για ενημέρωση είναι οι τοπικές εφημερίδες 11% και τα τοπικά κανάλια 10%.
ΜΕΓΆΛΟ ΠΟΣΟΣΤΌ ΑΝΔΡΏΝ ΔΗΛΏΝΟΥΝ ΌΤΙ ΔΕΝ ΧΡΕΙΆΖΟΝΤΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΉ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗ Σχετικά με το αν και πού αναζήτησαν ψυχολογική υποστήριξη στην καραντίνα, το 38% των ερωτηθέντων βρήκε υποστήριξη στην οικογένεια, το 32% στους φίλους, το 22% στον/η σύντροφό τους, και μόλις το 4% σε κάποιον ειδικό. Μάλιστα το 38% δήλωσε πως δε χρειάστηκε ψυχολογική υποστήριξη, ενώ ενδιαφέρον είναι ότι σχεδόν οι μισοί άνδρες δήλωσαν
2/3 των Θεσσαλονικέων προτιμούν τα τοπικά sites και τα social media για την ενημέρωσή τους
34
ΕΡΕΥΝΑ
ΜΕΤΑΚΙΝΉΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΚΎΚΛΩΣΗ
58%
Μόλις το 9% επιλέγει το ποδήλατο για τις μετακινήσεις του εντός της πόλης, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό αυτήν την χρονική περίοδο επιλέγει να μετακινηθεί με τα πόδια (63%) και με το αυτοκίνητο (39%), που είναι τα βασικά μέσα μετακίνησης εντός πόλης μετά την πανδημία. Εξαιτίας του φόβου του συνωστισμού, μικρό είναι το ποσοστό που επιλέγει τα λεωφορεία (15%). Μάλιστα, στο 8% βρίσκονται τα ταξί και στο 4% η μετακίνηση με μηχανή.
είναι υπέρ της μεγαλύτερης διάθεσης χώρου στην εστίαση (με έμφαση στο νεανικό κοινό)
Τέλος, βασική συνήθεια και ταυτόχρονα σημαντική υποχρεώση των πολιτών στις σύγχρονες μεγαλούπολεις είναι η ανακύκλωση, η οποία από την έρευνα φαίνεται ολοένα να κερδίζει έδαφος στη Θεσσαλονίκη.
ΑΝΟΙΧΤΟΊ ΧΏΡΟΙ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΟΚΑΘΊΣΜΑΤΑ Βασικό κομμάτι που επηρεάζει την καθημερινότητα των κατοίκων στις σύγχρονες και πυκνοκατοικημένες πόλεις είναι οι ελεύθεροι χώροι και ο τρόπος διάθεσής τους. Σε γενικές γραμμές οι Θεσσαλονικείς απάντησαν ότι επιθυμούν περισσότερους ανοιχτούς χώρους, όπως πάρκα, πλατείες, παιδικές χαρές κτλ. Ωστόσο, είναι εντυπωσιακό ότι στην πλειοψηφία τους κατανοούν και προβάλλουν τη σημασία χρήσης και διάθεσης του εξωτερικού χώρου σε καταστήματα εστίασης, την περιόδο αυτή, για λόγους στήριξης του επιχειρηματικού κλάδου, που έχει πληγεί από την πανδημία. Συγκεκριμένα το 58% (με έμφαση στο νεανικό κοινό) είναι υπέρ της μεγαλύτερης διάθεσης χώρου στην εστίαση, ενώ μόλις 35% διαφωνεί. Αν ανατρέξει κανείς σε παλαιότερες έρευνες (προ πανδημίας και καραντίνας) τα ποσοστά στο θέμα αυτό είναι αντίστροφα.
9% 63% 39% 15% 8% 4%
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Τύπος έρευνας: Διαδικτυακή ποσοτική έρευνα Μέθοδος ανάλυσης: Περιγραφική στατιστική, συσχετίσεις και στατιστικά τεστ.
Μέγεθος δείγματος: 1.137 άτομα, άνδρες και γυναίκες, κάτοικοι Θεσσαλονίκης Περιοχή Έρευνας: Θεσσαλονίκη
35
Χρονική διάρκεια δειγματοληψίας: 18 – 22 Ιουνίου 2020
ΠΟΛΗ
Αστικό καλοκαίρι Ίσως και να πιστέψαμε πως δεν θα έφτανε ποτέ αλλά τελικά ήρθε, καθώς κανένα καλοκαίρι τελικά δεν χάνει το ραντεβού του. Το φετινό πάντως ξεκίνησε αλλιώτικο και δεν αποκλείεται ως τέτοιο να εξελιχθεί.
Γράφει η Εύη Καρκίτη
Είναι εξάλλου το καλοκαίρι των αποστάσεων, της χρήσης της μάσκας την ώρα που σε κατακαίει ο ήλιος, του αντισηπτικού, των σύντομων – ασφαλών διακοπών ή και των καθόλου διακοπών, είναι το καλοκαίρι που στο θερινό και στο θέατρο θα καθίσουμε μία παρά μία θέση, είναι το καλοκαίρι που πρέπει να αντέξουμε. Από την άλλη, ίσως αυτό το καλοκαίρι
36
η ομορφιά των απλών πραγμάτων γίνει ο δρόμος που θα μας οδηγήσει και πάλι πίσω στη ζωή, όπως αυτή μας αρέσει. Ανάμεσα σε πολλά που μου αρέσουν, είναι και οι πόλεις το καλοκαίρι. Και ανάμεσα σε αυτές και η δική μας. Το θερινό φως κάνει τις πόλεις αλλιώτικες, σου εξάπτουν την περιέργεια, σε προκαλούν να τις
ΠΟΛΗ
Συνήθως τις ώρες εκείνες έχει ησυχία, ακούς μόνο τα βήματά σου ενώ κατεβαίνεις γλυκά και εύκολα προς τα κάτω, διαπιστώνοντας για μια ακόμη φορά την περίπλοκη σχέση που έχουν σε αυτή την πόλη οι άνθρωποι με τα Τείχη και τη Θάλασσα.
περπατήσεις, κι ας μην ξεχνάμε πως της Θεσσαλονίκης δεν της έλειψαν ποτέ οι φλανέρ και οι περιπατητές που αναζητούσαν μυστικούς τόπους και μυστικούς εαυτούς διαμορφώνοντας παράλληλα μια νέα αντίληψη για το πώς μπορεί να συνδεθεί κανείς με το αστικό τοπίο. Ακόμη και σήμερα ανάμεσα σε παρέες, ζευγάρια, οικογένειες, ποδηλάτες, χειριστές πατινιών και αμέτρητους άλλους, θα συναντήσεις εκείνους τους μόνους που περπατούν το δείλι κατά μήκος της θάλασσας δίνοντας και πάλι πίσω στο δειλινό κάτι από το χαμένο του νόημα. Τα δειλινά της Σαλονίκης εξάλλου είναι συναρπαστικά και όχι τόσο ξακουστά όσο θα τους άξιζε. Από το Λιμάνι και την Παλιά Παραλία και από τη Νέα Παραλία έως τους μυστικούς τόπους στην ακτογραμμή της Καλαμαριάς, η διαδρομή κρύβει συγκινήσεις και είναι διπλής κατεύθυνσης, είναι μια διαδρομή που σε πάει έξω αλλά και προς τα μέσα. Υπάρχουν όμως κι άλλα που αξίζουν στη Θεσσαλονίκη, εκτός από τα ποιητικά της δειλινά. Είναι τα πρωινά της, με το διάφανο φως του Ιουνίου να δίνει τη θέση του σε ένα πιο γαλακτώδες τον Ιούλιο και τον Αύγουστο για να βυθίσει την πόλη τις τελευταίες μέρες του καλοκαιριού σε μια πραγματική αχλή, τόσο ρεμβαστική, που σχεδόν ξεχνάς πως βρίσκεσαι σε τόπο πολύ βαθιά βιωμένο. Αυτά τα καλοκαιρινά πρωινά είναι λίγοι εκείνοι που θα ανεβούν μέχρι την Ακρόπολη και μέσα στο θάμπος θα ακολουθήσουν μια πορεία ανάμεσα σε ξερά χόρτα, σπουδαία μνημεία και ένα ζαλιστικό ζιγκ-ζαγκ στα στενά της Άνω Πόλης.
37
Υπάρχουν βέβαια κι άλλες διαδρομές, μερικές αληθινά δύσκολες, από όπου δεν λείπουν οι δυνατές εικόνες, όπως το να πάει κανείς πλάι στα αυτοκίνητα να ανακαλύψει τη θαμπή ακτή στη λιμνοθάλασσα της Γεωργικής Σχολής, της οποίας τον κρυφό πλούτο κατάφερε να αναδείξει σε ένα ανεπανάληπτο αφήγημά του ο Κάρολος Τσίζεκ. Υπάρχει ακόμη το Ντεπώ και η Επτάλοφος, οι πυκνοκατοικημένες γειτονιές κρεμασμένες πάνω στον άξονα της Δελφών, η Πυλαία και η Σταυρούπολη, η βαθιά Καλαμαριά και το Καλοχώρι με τη δική του λιμνοθάλασσα. Σε όλους αυτούς τους τόπους και σε ακόμη περισσότερους που κάποιος μπορεί να έχει μέσα του, γιατί είναι οι γειτονιές στις οποίες μεγάλωσε ή πέρασε κάποια ευτυχισμένα χρόνια, το φετινό καλοκαίρι προτρέπει ξανά να τους ανακαλύψουμε, παίρνοντας ανάσα από τον ίδιο μας τον εαυτό και από την ίδια μας την πόλη μέχρι να κατανοήσουμε τι μας συνέβη. Και αμέσως μετά να πάμε παρακάτω.
ΠΡΟΣΩΠΑ
Δεν είμαστε θεοί κανενός σύμπαντος
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 38
ΠΡΟΣΩΠΑ
Συνέντευξη στη Λία Κατσανά Φωτογραφίες: Τάσος Θώμογλου
Φέτος το καλοκαίρι, η «Γκόλφω» του Σπυρίδωνος Περεσιάδη έρχεται να υπενθυμίσει στο κοινό πώς είναι να αγαπάς... μέχρι τελικής ανάσας. Την κλασική πλέον βαθιά συγκινητική ιστορία ανέλαβε να ζωντανέψει επί σκηνής ο σκηνοθέτης Χρήστος Παπαδημητρίου, σε μία παράσταση που θα κάνει πρεμιέρα στο Υπαίθριο Θέατρο της Μονής Λαζαριστών.
ένα μέρος του όλου είμαστε Η «Γκόλφω» αποτελεί ένα έργο-σταθμό της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας και έχει παρουσιαστεί, από το 1893 μέχρι σήμερα, σε πληθώρα θεατρικών σκηνών. Κατά τη γνώμη σας πού έγκειται η διαχρονικότητά του; Από τις απαρχές της ιστορίας του θεάτρου, η αγάπη και ο θάνατος αποτελούν σταθερές συνισταμένες στη θεματολογία του. Αν δεχτούμε ως κοινό τόπο τον ορισμό του Ισπανού θεατρικού συγγραφέα Λόπε ντε Βέγα, ότι το θέατρο είναι «τρία σανίδια, δύο άνθρωποι, ένα πάθος», ίσως μπορούμε να εντοπίσουμε τη διαχρονικότητα που εκλύεται από τον μυθικό κόσμο του Σπυρίδωνος Περεσιάδη. Τι πιο ελκυστικό από την αμόλυντη αγάπη που προδίδεται; Τι πιο καθηλωτικό από έναν επί σκηνής θάνατο; Γενικώς, το έργο προσφέρει μία δεξαμενή βαθιάς συγκίνησης και αυτός είναι ένας από τους λόγους που, ακόμα και έναν αιώνα μετά τη δημιουργία του, παραμένει αρυτίδωτο. Οι δύο πρωταγωνιστές δένονται με μία αγνή και ανόθευτη αγάπη, πιστή σε ιδανικά και απρόσβλητη μέχρι το τέλος. Πόσο μπορεί να ταυτιστεί ο σύγχρονος άνθρωπος με αυτή την απεικόνιση του ανιδιοτελούς έρωτα; Παρά τη φρικτή προδοσία, το μεγαλείο της συγχώρεσης, συνυφασμένο με την αμόλυντη αγάπη της Γκόλφως, είναι ένα στοιχείο ηρωικό και ρομαντικό που μάλλον δεν καλλιεργείται στη σύγχρονη αμοράλ εποχή μας. Ωστόσο, νομίζω ότι το βάθος και η σπανιότητα αυτής της αγάπης δεν θα αφήσει ασυγκίνητους όσους παρακολουθήσουν την παράσταση. Επίσης, θεωρώ ότι το έργο αποτελεί ένα είδος επιστροφής στην ξεχασμένη μας αθωότητα, την οποία είμαι πεπεισμένος ότι όλοι διαθέτουμε ακόμη. Καθώς μελετούσατε το κείμενο, επηρεαστήκατε από κάποιο συγκεκριμένο στοιχείο του για τη διαμόρφωση της σκηνοθετικής σας προσέγγισης; Σε έναν βαθμό, η παραστασιακή αποτύπωση του έργου διαμορφώθηκε βάσει της πορείας του μέσα στον χρόνο. Η «Γκόλφω» ανήκε σταθερά στο ρεπερτόριο των θεατρικών μπουλουκιών, ενώ η παρουσία της στον «Θίασο» του Αγγελόπουλου θεωρείται εμβληματική. Όλα αυτά συνέβαλαν
39
ΠΡΟΣΩΠΑ
στο να φανταστώ την παράσταση να ζωντανεύει με ολιγομελή θίασο σε πολλαπλή διανομή. Επιπλέον, επέλεξα να είναι φορητή και αναδιπλούμενη επάνω σε πλωτά πατάρια, τα οποία προσφέρουν ποικιλομορφία στην ανάπτυξη των σκηνών αλλά και μία αίσθηση αυτονομίας σε επίπεδο ήχου και φωτισμού. Έπειτα, ο έμμετρος λόγος του κειμένου άνοιξε έναν δεύτερο κύκλο σκηνικών αναζητήσεων, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται η «εν χορώ» λειτουργία του θιάσου και η οργανωμένη εμπλοκή της μουσικής.
Στη «Γκόλφω» έχετε αναλάβει δύο ξεχωριστούς ρόλους, αφενός αυτόν του σκηνοθέτη και αφετέρου αυτόν του ηθοποιού. Ποια θεωρείτε ότι είναι η διαλεκτική σχέση ανάμεσά τους; Ο θεωρητικός του θεάτρου, Γκόρντον Κρέιγκ, είχε παρομοιάσει την παράσταση με ένα πλοίο, όπου καπετάνιος είναι ο σκηνοθέτης και πλήρωμα οι ηθοποιοί. Αυτοί θα πλοηγήσουν το καράβι στη ρότα που έχει χαράξει ο καπετάνιος. Σε αυτόν τον παραλληλισμό, θέλω να προσθέσω
τις ιδέες της συνδημιουργίας, της ομαδικότητας και της στέρεης πίστης σε έναν κοινό ορίζοντα, στοιχεία που μεταλαμπαδεύονται από τον σκηνοθέτη στο σύνολο του θιάσου. Τι πιο ιδανικό από ένα θεατρικό σχήμα που μοιράζεται από κοινού ανάσα και παλμό! Έχετε επιλέξει να «ντύσετε» την παράσταση με ζωντανή μουσική επί σκηνής από τον Μανόλη Σταματιάδη. Ποια είναι η σημασία του ήχου στην εξέλιξη της παράστασης; Ως άνθρωπος-ορχήστρα, ο Μανόλης Σταματιάδης θα εκτελέσει επί σκηνής τις πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις του Άλκη Κανίδη, χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό τεχνολογίας και φυσικών μουσικών οργάνων. Οι μελωδίες, τα τραγούδια και τα ηχοτοπία που προέκυψαν κατά την προετοιμασία της παράστασης αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της δραματουργίας της. Εξάλλου, από την αρχή της πορείας μας, στόχος ήταν η συνδιαλλαγή μουσικής και κείμενου για τη δημιουργία μία αυθύπαρκτης αρμονίας. Έπειτα από μία πρωτόγνωρη περίοδο κοινωνικής αποστασιοποίησης και περιορισμού, πώς πιστεύετε ότι θα ανταποκριθεί το κοινό στην έναρξη των θεατρικών παραστάσεων; Μόνο ο χρόνος θα δείξει αν το κοινό θα κατέχει την ψυχολογία του συναθροίζεσθαι σε πολιτιστικά
40
θεάματα. Ό,τι και να εικάσει κανείς, η κατάσταση δυστυχώς είναι κορώνα (!) ή γράμματα. Για την ώρα, είναι κάπως ενθαρρυντική η αίσθηση και τα πράγματα δείχνουν ότι αποκτούν μια ομαλότητα. Ωστόσο, αν προκύψει κάποια έξαρση και με ένα υπαρκτό ενδεχόμενο —έστω επιμέρους— καραντίνας, το κοινό ίσως φοβηθεί και λουφάξει. Η σύγχρονη καθημερινότητα είναι συνήθως γεμάτη υποχρεώσεις. Τι είναι αυτό που σας προσφέρει μία ανάσα; Τρέξιμο στην παραλία, ένας καφές με φίλους, γιόγκα, διαλογισμός, καλλισθενική γυμναστική, διάβασμα, σινεμά, τηλεοπτικές σειρές. Με τις ανάσες του ο καθείς. Πραγματοποιήσατε τις θεατρικές σας σπουδές, αλλά και εργάζεστε επί σειρά ετών στη Θεσσαλονίκη. Με το πέρασμα του χρόνου, πώς έχει αλλάξει η πόλη στα μάτια σας; Ενώ πλέον διαθέτει έναν πιο πλουραλιστικό χαρακτήρα στις επιλογές που προσφέρει στο κοινό, δυστυχώς εξακολουθεί να μη λειτουργεί το μοντέλο της αποκέντρωσης σε επίπεδο καλλιτεχνικής παραγωγής. Ωστόσο, έχω την αίσθηση ότι στη Θεσσαλονίκη αιωρείται ακόμα ένας ρομαντισμός στον τρόπο με τον οποίο συμβαίνουν τα πράγματα. Αν είχατε τη δυνατότητα να εξαλείψετε ένα αρνητικό χαρακτηριστικό του ανθρώπινου γένους, ώστε να κάνετε τον κόσμο καλύτερο, ποιο θα ήταν αυτό; Θα ήθελα να εξαλειφθεί η καλλιεργημένη ανικανότητα που μας εμποδίζει να βλέπουμε με τα μάτια του άλλου. Να πάψει η υπέρτατη θεοποίηση του εγώ. Δεν είμαστε θεοί κανενός σύμπαντος, ένα μέρος του όλου είμαστε.
To ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ
έγινε Χρυσό!
Η εμπιστοσύνη είναι μια χρυσή ευλογία! Το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο κέρδισε την εμπιστοσύνη και την αναγνώριση με την κατάκτηση του Χρυσού Βραβείου AUTHENTIC TASTE OF GREECE-GOLD AWARD 2020-2021. Μια χρυσή διάκριση που τιμά την σταθερά εξαιρετική του ποιότητα και γεύση. Το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο είναι ένα μη γαλακτοκομικό προϊόν, που απαντά στις εξειδικευμένες ανάγκες των vegan και όσων έχουν τροφικές δυσανεξίες ή νηστεύουν! Παρασκευάζεται αποκλειστικά από επιλεγμένα φυτικά συστατικά, εμπλουτισμένο με την πολύτιμη βιταμίνη B12 και με το αντιοξειδωτικό φυσικό εκχύλισμα ελιάς αντί για συντηρητικό. Η εξαιρετική και βραβευμένη πλέον γεύση του καθώς και η συμπεριφορά του κατά το μαγείρεμα το καθιστούν αγαπημένο συστατικό σε πολλές νηστίσιμες - vegan συνταγές. ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ! Αγαπημένο, αναγνωρισμένο τώρα και βραβευμένο!
6+1
Π ΡΑ Ξ Ε Ι Σ
εικονικές αποδράσεις
Κάνοντας το μέσα… έξω, την εποχή του Covid-19.
Γράφει η Μαρία Παντελίδου
Υπάρχει πάντα κάτι φωτεινό και ελπιδοφόρο στην αντιμετώπιση μιας δυσκολίας. Οι δοκιμασίες μας προκαλούν να δοκιμάσουμε τρόπους διαφορετικούς. Να βρούμε λύσεις εναλλακτικές, να αναλογιστούμε τον κόσμο σε νέες βάσεις, να βιώσουμε την καθημερινότητά μας αλλιώς. Στους περίεργους καιρούς που ζούμε, οι τέχνες κι ο πολιτισμός βρίσκουν νέους δρόμους. Έρχονται να μας συναντήσουν εκεί που βρισκόμαστε. Στο σπίτι μας. Όσο εμείς μένουμε ασφαλείς, μια σειρά από δράσεις, διαδικτυακά φεστιβάλ και διοργανώσεις, κρατάνε ασφαλές το …πνεύμα μας από την πολιτιστική «ξηρασία».
Οι μαγνητοσκοπήσεις πραγματοποιήθηκαν σε σπουδαία ιστορικά μνημεία του Μπάρι και της Θεσσαλονίκης, ενώ, πέρα από το μουσικό στοιχείο, την εμπειρία εμπλουτίζουν οι βιντεοπροβολές πρωτοποριακών καλλιτεχνών της video art, σε σύμπραξη με το Eye’s Walk Digital Festival. Οι αναμεταδόσεις του καινοτόμου καλλιτεχνικού θεσμού ξεκίνησαν ήδη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής στις 21 Ιουνίου και θα καλύψουν όλο το καλοκαίρι. Πέρα από τις μεταδόσεις μέσα από το κανάλι του Μεγάρου στο YouTube, το πρόγραμμα θα είναι διαθέσιμο και στη σελίδα του Ιταλικού Ινστιτούτου μέχρι τις αρχές του Σεπτέμβρη.
Ανοίξτε την οθόνη κι ανοίξτε πανιά για μέρη μαγικά!
ΜΟΥΣΙΚΆ ΤΑΞΊΔΙΑ ΣΤΗ ΜΕΣΌΓΕΙΟ
LEVANTE JAZZ FESTIVAL ΟΜΜΘ στο youtube: www.youtube.com/user/Tchgreece Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο: www.iicateneonline.gr Έως 10 Σεπτεμβρίου 2020 Πέντε μουσικά σχήματα από την Ελλάδα και πέντε από την Ιταλία παρουσιάζουν τα καλύτερα κομμάτια από το τζαζ ρεπερτόριό τους, σε ένα διαδικτυακό φεστιβάλ που μας ταξιδεύει στα ηχητικά τοπία της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό είναι το Levante Jazz Festival - A music bridge between Italy and Greece, μια πρωτοβουλία του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Ιταλίας και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών.
42
Π ΡΑ Ξ Ε Ι Σ
Art, Animation, VR (360ο videos), Performances, Web Art, Games, Digital Image, Ομιλίες, Εργαστήρια, ADAF Kids για παιδιά & γονείς και Φεστιβάλ του Κόσμου, συνθέτουν το πρόγραμμα του ADAF 2020.
ΩΔΈΣ ΣΤΗΝ ΨΗΦΙΑΚΉ ΚΟΥΛΤΟΎΡΑ ATHENS DIGITAL ARTS FESTIVAL www.2020.adaf.gr έως 10 Σεπτεμβρίου 2020 To Διεθνές Φεστιβάλ Ψηφιακών Τεχνών της Ελλάδας, στη 16η του έκδοση ανταποκρίνεται στις ιδιαιτερότητες της εποχής λανσάροντας και την ψηφιακή του εκδοχή. Μία αμιγώς διαδικτυακή διοργάνωση, με τίτλο ADAF ONLINE | Technotribalism, η οποία έκανε πρεμιέρα στις 10 Ιουλίου και θα είναι προσβάσιμη μέσω διαδικτύου έως τις 10 Σεπτεμβρίου.
ΜΕ ΤΟ ΒΛΈΜΜΑ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΟΜΑΔΙΚΉ ΈΚΘΕΣΗ «ANTHROPOCENE ON HOLD» PCAI Polyeco στο youtube: www.youtube.com/channel/ UCKThYXergdup6X4g6ndTC2w έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 Ο περιβαλλοντικός όρος Ανθρωπόκαινος (anthropocene) αναφέρεται στη γεωλογική εποχή που συμπίπτει με την έναρξη επιπτώσεων της ανθρώπινης δραστηριότητας στα οικοσυστήματα της Γης, συμπεριλαμβανομένης και της κλιματικής αλλαγής. Η κήρυξη της πανδημίας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τον περασμένο Μάρτιο επηρέασε με πρωτοφανείς τρόπους την παγκόσμια κοινότητα σε όλα τα επίπεδα. Τι σημαίνει για τη Γη και την Ανθρωπόκαινο Εποχή η αναμονή και η στασιμότητα κατά τη διάρκεια της πανδημίας; Ποιες είναι οι προκλήσεις και οι περιβαλλοντικές ανησυχίες που τίθενται για έναν καλλιτέχνη; Πώς μπορούν οι κοινωνικές αποστάσεις και η καραντίνα να αναμορφώσουν τις καλλιτεχνικές πρακτικές και τις περιβαλλοντικές αφηγήσεις;
Η θεματική του Φεστιβάλ “Technotribalism”, φαντάζει πιο επίκαιρη από ποτέ στην περίσταση της πανδημίας, όπου κάθε βιομετρικό δεδομένο έχει ζωτική σημασία και κάθε ψηφιακό αποτύπωμα έρχεται να γεφυρώσει το κενό της κοινωνικής απόστασης. Στόχος του Φεστιβάλ είναι να ανοίξει παράθυρα προς τη γνώση, την τέχνη και την επιστήμη, ως ισχυρά θεμέλια πάνω στα οποία μπορούμε να οικοδομήσουμε τον νέο μας κόσμο. Περισσότερες από 5.500 καλλιτεχνικές προτάσεις προερχόμενες από 100 χώρες του κόσμου, που καλύπτουν όλο το φάσμα των ψηφιακών τεχνών, Video
Το Polyeco Contemporary Art Initiative, στο πλαίσιο της έκθεσης Anthropocene On Hold (Ανθρωπόκαινος Σε Αναμονή),
43
προσκαλεί 20 διεθνείς εικαστικούς και video artists να ανταποκριθούν στα ερωτήματα. Οι καλλιτέχνες συμμετέχουν με νέα έργα σε αυτό το ongoing ψηφιακό project, το οποίο θα φιλοξενείται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 στο κανάλι YouTube του PCAI. ΜΙΚΡΟΊ ΖΩΓΡΆΦΟΙ, ΜΕΓΆΛΕΣ ΕΜΠΝΕΎΣΕΙΣ
EΚΘΕΣΗ ΠΑΙΔΙΚΉΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉΣ «ΕΊΜΑΙ... ΠΏΣ ΒΛΈΠΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΌ ΜΟΥ» www.cycladic.gr/paidikos-diagonismos έως 31 Αυγούστου Η έκθεση του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης για τον παιδικό διαγωνισμό με θέμα «ΕΙΜΑΙ...Πώς βλέπω τον εαυτό μου» μας ταξιδεύει στον μαγικό κόσμο της παιδικής ζωγραφικής μέσα από την οθόνη μας, μέχρι τις 31 Αυγούστου. Με ένα εντυπωσιακό πλήθος συμμετοχών που άγγιξαν τις 26.500, παιδιά ηλικίας από 4 έως 15 ετών από κάθε γωνιά της Ελλάδας και του κόσμου, από την Ηρακλειά και την Κάλυμνο μέχρι την Καλιφόρνια και τη Μελβούρνη, ζωγράφισαν το πορτραίτο τους με έμπνευση έναν χάλκινο καθρέφτη από την Κύπρο, που χρονολογείται από το 1200-1050 π.Χ. και βρίσκεται στη μόνιμη συλλογή του Μουσείου. Ο διαγωνισμός ανέδειξε 36 νικητές και 132 διακριθέντες.
ΚΑΛΛΙΤΈΧΝΕΣ ΕΝΩΜΈΝΟΙ SOCIAL DISTANCING FESTIVAL www.socialdistancingfestival.com 24/7 online Πρόκειται για μια πολυσυλλεκτική ψηφιακή πλατφόρμα που δημιουργήθηκε με αφορμή την παγκόσμια συγκυρία του Covid 19 και στοχεύει στη δημιουργική συσπείρωση καλλιτεχνών και φίλων της τέχνης από όλο τον κόσμο, αναδεικνύοντας και δίνοντας κανάλια έκφρασης στην καλλιτεχνική δυναμική που απελευθερώνεται σε κρίσιμες συγκυρίες. Χορός, μουσική, live streaming, εικαστικά, αποτελούν κάποιες από τις ενότητες του πλούσιου σε περιεχόμενο ιστότοπου, που ανατροφοδοτείται σε σταθερή βάση και δεσμεύεται να ταξιδέψει το μυαλό μας με ένα κλικ. ΑΠΌ ΤΟ ΣΙΚΆΓΟ ΜΕ ΑΓΆΠΗ LOLLAPALOOZA 2020 www.lollapalooza.com/lineup 30 Ιουλίου με 2 Αυγούστου 2020 Αν πάντα ονειρευόσασταν να βρεθείτε στο θρυλικό μουσικό φεστιβάλ του Σικάγο αλλά η απόσταση έμπαινε τελικά ανάμεσά σας, φέτος είναι η ευκαιρία να διακτινιστείτε στο Lollapalooza χωρίς να το κουνήσετε ρούπι. Μιας και λόγω της πανδημίας το φεστιβάλ ακυρώθηκε, στη θέση του θα πραγματοποιηθεί ένα τριήμερο virtual event, που θα περιλαμβάνει μουσικές παραστάσεις, επικά σετ
44
από τα αρχεία του φεστιβάλ και τις 6 διεθνείς του διοργανώσεις, οπτικοακουστικό υλικό από τη δεκαετία του ‘90 σε πρώτη προβολή και πολλά ακόμη συναρπαστικά. Μείνετε συντονισμένοι! ΣΙΝΕΦΊΛ ΣΕ ΔΡΆΣΗ ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΆΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ 5 έως 15 Νοεμβρίου | TBA Εντατικές οι προετοιμασίες για την καθιερωμένη γιορτή της 7ης τέχνης στη Θεσσαλονίκη που δίνει στον αστικό Νοέμβρη νότες κινηματογραφικές. Για την 61η διοργάνωση του σπουδαίου κινηματογραφικού θεσμού, υπάρχει πρόβλεψη για όλα τα ενδεχόμενα σενάρια. Επιθυμία όλων είναι οι συνθήκες να επιτρέψουν το φεστιβάλ να λάβει χώρα στα… οικεία λημέρια του, τις κινηματογραφικές αίθουσες, περίπτωση στην οποία θα παρουσιάσει μικρότερο αριθμό ταινιών με περισσότερες προβολές ανά ταινία. Αν όμως η εξέλιξη της πανδημίας δεν επιτρέψει τη φυσική διεξαγωγή του φεστιβάλ, τότε ο θεσμός θα μεταφερθεί στον ψηφιακό κόσμο. Σε κάθε περίπτωση, η στήριξη του ελληνικού κινηματογράφου μέσα από διάφορες δράσεις αποτελεί μια από τις πρωταρχικές μέριμνες της φετινής διοργάνωσης, ενώ παράλληλα το Φεστιβάλ επεξεργάζεται τον σχεδιασμό μιας πρωτοποριακής, διαδραστικής και δυναμικής πλατφόρμας για την προώθηση, τη διάδοση, τη διάσωση και την αρχειοθέτηση του ελληνικού κινηματογράφου στην Ελλάδα και διεθνώς.
BUSINESS
PUBLI
KLEEMANN: Με όχημα την καινοτομία Με έτος ίδρυσης το 1983 στο Κιλκίς, η KLEEMANN είναι ένας από τους σημαντικότερους κατασκευαστές ανελκυστήρα στην Ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά παρέχοντας κάθε τύπο ανελκυστήρα προσώπων ή φορτίων, για εμπορική ή οικιακή χρήση. Η κα Ελένη Ασβεστά, KLEEMANN GROUP HR Director, μας μιλά για το όραμα και τις αξίες της εταιρίας. KLEEMANN, μια ελληνική, επιχειρηματική ιστορία που κοντεύει τα 40 χρόνια. Μιλήστε μας για τη φιλοσοφία και το όραμα της εταιρίας. Η κουλτούρα της KLEEMANN περικλείεται στη φράση «Αναπτυσσόμαστε Διαρκώς ως εταιρία και ως άνθρωποι». Επενδύουμε αδιάκοπα στην ανάπτυξη των ανθρώπων μας. Χαρακτηριστικά, θα ήθελα να επισημάνω ότι ετησίως το 95% των εργαζομένων μας συμμετέχει σε προγράμματα επαγγελματικής και προσωπικής ανάπτυξης (coaching). Παράλληλα, επενδύουμε στην καινοτομία, στις νέες τεχνολογίες, στον εξοπλισμό και στις παραγωγικές μας μονάδες, με
Ελένη Ασβεστά KLEEMANN GROUP HR Director
στόχο τη δημιουργία υψηλής ποιότητας προϊόντων, σε ένα ασφαλές και σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον. ΕΚΕ. Ποια η θέση και οι δράσεις της KLEEMANN στον σημαντικό αυτό τομέα; Οι έννοιες της κοινωνικής ευθύνης και της προσφοράς αποτέλεσαν βασικά συστατικά της εταιρικής κουλτούρας της KLEEMANN από την έναρξη της λειτουργίας της, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στην ανταπόδοση στην τοπική κοινωνία, στην οποία δραστηριοποιούμαστε. Θα έλεγα ότι η εταιρική υπευθυνότητα, με την ευρύτερη δυνατή έννοια του όρου, αποτελεί αναπόσπαστο κρίκο του DNA της εταιρίας. Αναγνωρίζουμε τη σημαντική σχέση που μας συνδέει με τις κοινωνίες μέσα στις οποίες λειτουργούμε – ιδιαίτερα τις κοινωνίες του Κιλκίς και της Θεσσαλονίκης, από όπου προέρχεται η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων μας, και επενδύουμε συστηματικά στη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης, αλληλεγγύης και αμοιβαίου σεβασμού με τις τοπικές κοινότητες των περιοχών αυτών. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας και με στόχο να συμβάλουμε στην προσπάθεια της πολιτείας για την αντιμετώπιση της πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης του COVID-19, προχωρήσαμε στη δωρεά 21 σύγχρονων ηλεκτρικών κλινών ΜΕΘ προς το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Παράλληλα, στηρίξαμε φορείς και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς συμμετέχοντας σε επιμέρους δράσεις για την υγεία και την παιδεία, ενώ σε συνεργασία με τις διοικήσεις των εταιριών του Ομίλου πραγματοποιήθηκαν ανάλογες δωρεές, στις χώρες που δραστηριοποιούμαστε.
45
Πώς διαχειριστήκατε την κρίση του COVID19 σε σχέση με τους ανθρώπους σας; Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, θέτοντας από την πρώτη στιγμή ως προτεραιότητα την προστασία των ανθρώπων μας, λάβαμε άμεσα μέτρα, που στην πλειοψηφία τους ξεπερνούσαν τα μέτρα ασφαλείας που επέβαλε η Πολιτεία, ώστε να διασφαλίσουμε συγχρόνως την υγεία και την ασφάλειά τους, την απρόσκοπτη λειτουργία των εργοστασίων μας και την εξυπηρέτηση των παραγγελιών χωρίς καθυστερήσεις. Πολλές επιχειρήσεις παγκοσμίως αναγκάστηκαν να εφαρμόσουν την εκτεταμένη εξ αποστάσεως εργασία, ως μέτρο κατά του περιορισμού της εξάπλωσης του COVID-19. Παρά τις όποιες επιφυλάξεις, φάνηκε ότι με τη σωστή στρατηγική και τα κατάλληλα εργαλεία, η εργασία εξ αποστάσεως είναι εφικτή, αποδοτική και απαραίτητη για τη διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας των εταιριών. Στην KLEEMANN περισσότερο από το 80% του διοικητικού προσωπικού εργάστηκε από το σπίτι. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι, η εργασία από το σπίτι αποτελεί το πλέον σύγχρονο εργασιακό μοντέλο. Μπορεί να μην αφορά στο σύνολο των εργαζομένων, είναι όμως σίγουρο ότι σε μια σειρά από κλάδους και ειδικότητες, «η δουλειά από το σπίτι» θα είναι η νέα κανονικότητα για τα επόμενα χρόνια. Ως KLEEMANN, σχεδιάζουμε την επόμενη μέρα και υιοθετούμε την εξ αποστάσεως εργασία για ένα σημαντικό αριθμό του διοικητικού προσωπικού μας.
ΒΙΒΛΙΟ
Σελιδοδ ε
ίκτης
Πιστοί στο ραντεβού μας με τα αναγνωστικά ταξίδια, ετοιμάζουμε τη λίστα με τα βιβλία που πρέπει να βάλεις στα μπαγκάζια σου, όπου κι αν σκοπεύεις να πας, στο νησί, στο βουνό ή απλά… στο μπαλκόνι. Κι αν δεν κινηθεί το σώμα σου, ας βολτάρει το μυαλό σου. Άλλωστε, τι θα ήταν η ζωή χωρίς διάβασμα;
ΤΟ ΔΏΡΟ 2 Στέφανος Ξενάκης Ένα τσικ μπορεί να απέχει η ζωή που ζεις από αυτή που ονειρεύεσαι. Μικροί παίζαμε τραμπάλα. Μια τραμπάλα είναι η ζωή. Ποτέ δεν ισορροπεί. Είτε γέρνει προς τα εδώ είτε προς τα εκεί. Είτε γέρνει εκεί που θες είτε εκεί που δεν θες. Κι όμως ένα τσικ μπορεί να είναι αυτό που θα τη γείρει από την άλλη. Ένα πρωινό περπάτημα, ένα καλό βιβλίο, μια απρόσμενη αγκαλιά, ένα ξαφνικό κοίταγμα, ένα «σ’ αγαπώ» μπορεί να κρίνει την πορεία μιας ολόκληρης ζωής. Όταν είσαι ανάμεσα στο να το κάνεις ή να μην το κάνεις το τσικ, πάντα να το κάνεις. Δεν θα μάθεις ποτέ ποιο τσικ είναι αυτό που θα σου αλλάξει τη ζωή αν δεν το κάνεις.
46
ΘΗΡΙΌΜΟΡΦΟΙ Έλενα Μαρούτσου Σε ένα ξενοδοχείο της Κρακοβίας ένας ώριμος άντρας, συντετριμμένος από τον πρόσφατο χαμό της γυναίκας του, συναντά μια αινιγματική κοπέλα. Παρότι εντελώς άγνωστοι και διαφορετικοί μεταξύ τους, εκείνος Έλληνας κι εκείνη Ιταλίδα, εκείνος καθηγητής λογοτεχνίας κι εκείνη ηθοποιός, αισθάνονται πως τους συνδέει κάτι απροσδιόριστο. Η τυχαία συνάντησή τους προκαλεί το ξετύλιγμα ιστοριών που οδηγούν τον αναγνώστη πίσω στον χρόνο, σε ένα αρχοντικό της Χίου και ακόμα πιο πίσω, σε ένα καθολικό μοναστήρι στη Συρακούσα. Πρόκειται για ιστορίες έρωτα και απώλειας, φιλίας και ενηλικίωσης, ενοχής
ΒΙΒΛΙΟ
και εκδίκησης που, εκκινώντας από τις στάχτες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και φτάνοντας ως το σήμερα, εμπλέκουν τους δύο πρωταγωνιστές με τον πιο αναπάντεχο τρόπο. Ο ΔΉΜΑΡΧΟΣ ΤΟΥ ΚΆΣΤΕΡΜΠΡΙΤΖ Τόμας Χάρντι Ένας νεαρός άνδρας πουλά μεθυσμένος τη γυναίκα του. Την επόμενη μέρα γεμάτος τύψεις αποφασίζει να αλλάξει τη ζωή του και καταφέρνει να γίνει πλούσιος και ισχυρός, εξωτερικά τουλάχιστον, γιατί μέσα του τον βασανίζει το παλιό του αμάρτημα. Πολλά χρόνια αργότερα του δίνεται η ευκαιρία να επανορθώσει το λάθος του. Εγωπαθής, πεισματάρης και ευμετάβλητος συναισθηματικά θα βάλει τον εαυτό του και τους γύρω του σε περιπέτειες. Ο «Δήμαρχος του Κάστερμπριτζ» είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που έχει ανάγκη την επαφή με τους άλλους αλλά παραμένει μόνος, γιατί δεν μπορεί να αντέξει τους περιορισμούς που αυτή επιβάλλει. Χαρακτηρίστηκε το πιο «ελληνικό» έργο του Χάρντι, καθώς θυμίζει αρχαιοελληνική τραγωδία. Η ΘΆΛΑΣΣΑ Μιχάλης Μακρόπουλος Οι πάγοι λιώνουν, ένας αρχαίος μετεωρίτης φανερώνεται και η Γη ερημώνει. Οι μόνοι άνθρωποι που δεν προσβάλλονται από τον ιό που εξαπλώνεται είναι εκείνοι που έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό τη μετάλλαξη μιας σειράς γονιδίων. Οι επιζήσαντες κατοικούν σε υπόγειες πόλεις και το μόνο που τους συνδέει με τη ζωή στη Γη είναι η μνήμη· ωστόσο κάποιοι λίγοι μοιράζονται τον πόθο της επιστροφής. Η Θάλασσα, μια ψηφιδωτή αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο από μια ξεχωριστή κοπέλα, είναι μια λυρική ιστορία επιστημονικής φαντασίας — μικρή και γαλήνια, αν και αφορά κάτι τόσο μεγάλο και ηχηρό όσο το τέλος της ανθρωπότητας. ΤΑΞΊΔΙ ΣΤΟ ΆΓΝΩΣΤΟ Νικόλας Σεβαστάκης Στο καινούριο του δοκίμιο ο Νικόλας Σεβαστάκης επιστρέφει στο θέμα της κριτικής του πολιτισμού και στο πώς αυτή τέμνεται με τις απαιτήσεις της πολιτικής σκέψης. Περνώντας από τους αφορισμούς
του Μισέλ Ουελμπέκ και τις αφηγήσεις για την παρακμή της Δύσης στις ψυχρές διαγνώσεις των πολιτικών αναλυτών, ο συγγραφέας συζητά τις διαφιλονικούμενες ταυτότητες της δημοκρατίας. O ΤΡΌΦΙΜΟΣ Sebastian Fitzek Ο μικρός Μαξ εξαφανίστηκε πριν από έναν χρόνο. Μόνο ο δράστης γνωρίζει τι ακριβώς συνέβη στο αγόρι. Έχει ήδη ομολογήσει δύο αποτρόπαιες δολοφονίες παιδιών, αλλά τώρα είναι φυλακισμένος στην πτέρυγα υψίστης ασφαλείας ενός ψυχιατρείου και αρνείται να μιλήσει. Στον πατέρα του Μαξ απομένει μονάχα ένας τρόπος να μάθει επιτέλους την αλήθεια: Πρέπει να βουτήξει στα έγκατα της Κόλασης, να γίνει ο ίδιος τρόφιμος. Ο ΑΪΝΣΤΑΊΝ ΣΤΉΝ ΠΑΡΑΛΊΑ: Η ΣΧΕΤΙΚΌΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΞΑΠΛΏΣΤΡΑ Μαρκ Λεσέζ-Ρέι Μετάφραση: Δήμητρα-Ευδοξία Μπάτσιου Γιατί και με ποιον τρόπο οι θεωρίες του Αϊνστάιν μας οδήγησαν σε μια επαναστατική θεώρηση του χρόνου, του χώρου και της ύλης… και άλλαξαν δραματικά τον τρόπο σκέψης μας για τον κόσμο; Καθίστε αναπαυτικά σε μια ξαπλώστρα, και αφήστε τον Marc Lachièze-Rey να σας ξεναγήσει στα μονοπάτια που οδηγούν από τη σχετικότητα στη Μεγάλη Έκρηξη και τις μελανές οπές. Ανακαλύψτε τα μυστικά της καμπύλωσης του χωροχρόνου. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, παρακολουθούμε την εντυπωσιακή εξέλιξη της σύγχρονης φυσικής και της σχετικιστικής κοσμολογίας αλλά και τα ανοιχτά ερωτήματα που αφήνουν για τη σύγχρονη έρευνα.
Θέατρο θερινής νυκτός
ΚΘΒΕ, Καλοκαίρι 2020. Ό,τι παίζει στις καλοκαιρινές σκηνές είναι εδώ!
«ΌΡΝΙΘΕΣ» ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΦΆΝΗ Θέατρο Δάσους Μετάφραση: Κ. Χ. Μύρης Σκηνοθεσία: Γιάννης Ρήγας Πρεμιέρα: Τετάρτη 22 Ιουλίου
Οι «Όρνιθες», η διαχρονική κωμωδία του Αριστοφάνη είναι η μεγάλη καλοκαιρινή παραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος με την οποία συμμετέχει στο Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου. Λίγα λόγια για το έργο Ο Πεισθέταιρος και ο Ευελπίδης απηυδισμένοι από τη διαφθορά σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο στην οποία έχει περιέλθει η πόλη, φεύγουν για να βρουν τον Τηρέα, τώρα πια Έποπα, κάποτε άνθρωπο, τώρα πια τσαλαπετεινό, για να μάθουν από αυτόν και τα άλλα πουλιά που
πετούν ψηλά και ίσως γνωρίζουν αν υπάρχει κάποιος τόπος ειρηνικός να πάνε να ζήσουν εκεί. Εκείνος δεν γνωρίζει και τότε ο Πεισθέταιρος του προτείνει να ιδρύσουν από κοινού μια νέα Πολιτεία μεταξύ ουρανού και γης που θα εξουσιάζει ταυτόχρονα θεούς και ανθρώπους και όπου τα πουλιά θα έχουν τη θέση που τους αναλογεί. Πριν ακόμα, καλά-καλά, χτιστεί η νέα Πολιτεία, η φήμη της εξαπλώνεται, γίνεται μόδα ανάμεσα στους ανθρώπους αλλά αυτό αναστατώνει τους θεούς. Επισκέπτες από γη και ουρανό πάνε κι έρχονται και όλοι προσπαθούν να αποκομίσουν οφέλη από την ίδρυσή της. Ο Πεισθέταιρος συνδιαλέγεται με θεούς και ανθρώπους, συνάπτει ή απορρίπτει συμμαχίες, επιβάλλει τους δικούς του κανόνες ακόμα και με τη βία πάντα στο όνομα της Δημοκρατίας, παντρεύεται την κόρη του Δία και
48
Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ
ανακηρύσσεται παντοκράτορας. Η νέα Πολιτεία είναι μια ουτοπία που διέπεται από λογικούς κανόνες και λειτουργεί ως φανταστικό πείραμα. Τι θα γινόταν αν η ανθρώπινη λογική δοκίμαζε τα όρια της πιο αδιαμφισβήτητης(;) εξουσίας; Ο Αριστοφάνης έγραψε τους «Όρνιθες» το 414 π.Χ., στα χρόνια του πελοποννησιακού πολέμου και μέσα από το έργο του ασκεί οξύτατη κριτική στην Αθηναϊκή δημοκρατία και στον τρόπο που λειτουργούν οι θεσμοί της. Με εργαλεία του τη σάτιρα και τη φαντασία, καταφέρνει να μετουσιώσει την πίκρα και την αγανάκτηση σε κωμωδία και να αναδείξει ακόμα μια φορά τη λυτρωτική λειτουργία του γέλιου. Αν και η σάτιρα συνδέεται άμεσα με τον τόπο και τον χρόνο γραφής, η ευρηματική μετάφραση του Κ. Χ. Μύρη, κατορθώνει να μεταφέρει το κείμενο στο σήμερα και να το αποδώσει μέσα από έναν λόγο τολμηρό και επίκαιρο.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ ΙΟΥΛΙΟΣ Τετάρτη 22, Πέμπτη 23, Παρασκευή 24, Τετάρτη 29, Πέμπτη 30 Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Σάββατο 1 Δίον, Αρχαίο Θέατρο Δίου Παρασκευή 7, Σάββατο 8, Κυριακή 9 Επίδαυρος, Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου Τρίτη 25 Κοζάνη, Ανοιχτό Θέατρο Ποντοκώμης «Μίκης Θεοδωράκης» Σάββατο 29 Καβάλα, Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ Παρασκευή 4, Σάββατο 5, Κυριακή 6 Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους Τετάρτη 9 Ελευσίνα, Παλαιό Ελαιουργείο
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Τατιάνα Μελίδου (Ψευδομάρτυρας), Χρυσή Μπαχτσεβάνη (Κήρυκας), Κλειώ Δανάη Οθωναίου (Ίρις), Βασίλης Παπαδόπουλος (Μέτων, Ψευδομάρτυρας), Γρηγόρης Παπαδόπουλος (Ηρακλής), Θανάσης Ραφτόπουλος (Μέτων, Ψευδομάρτυρας), Θανάσης Ρέστας (Α΄ Αγγελιοφόρος, Ποσειδών), Γιάννης Σαμψαλάκης (Ευελπίδης), Περικλής Σιούντας (Συνταγματολόγος, Ψευδομάρτυρας), Κατερίνα Σισίννι, (Αγγελιοφόρος), Βασίλης Σπυρόπουλος (Ιερέας), Χρήστος Στέργιογλου (Έποπας), Γιάννης Τσεμπερλίδης (Ποιητής), Ιώβη Φραγκάτου (Χρησμολόγος), Ταξιάρχης Χάνος (Πεισθέταιρος)
Μετάφραση: Κ. Χ. Μύρης, Σκηνοθεσία: Γιάννης Ρήγας, Σκηνικά: Κέννυ ΜακΛέλλαν, Κοστούμια: Δέσποινα Ντάνη, Μουσική: Γιώργος Χριστιανάκης, Χορογραφία: Δημήτρης Σωτηρίου, Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος, Μουσική διδασκαλία: Χρύσα Τουμανίδου, Μάσκες: Μάρθα Φωκά, Κίνηση μάσκας: Σίμος Κακάλας, Βοηθός σκηνοθέτης: Μιχάλης Σιώνας, Βοηθός σκηνοθέτη: Αντρέας Κουτσουρέλης, Β΄ Βοηθός σκηνοθέτη: Χριστόφορος Μαριάδης, Βοηθοί σκηνογράφουενδυματολόγου: Ελίνα Ευταξία, Κέλλυ Εφραιμίδου, Φωτογράφιση παράστασης: Τάσος Θώμογλου, Οργάνωση παραγωγής: Αθανασία Ανδρώνη, Μαριλύ Βεντούρη
Χορός Πουλιών: Ελευθερία Αγγελίτσα, Λίλα Βλαχοπούλου, Ιωάννα Δεμερτζίδου, Δημήτρης Διακοσάββας, Αριστοτέλης Ζαχαράκης, Χριστίνα Ζαχάρωφ, Στεφανία Ζώρα, Ήριννα Κεραμίδα, Μαριάννα Κιμούλη, Γιώργος Κολοβός, Αναστασία Ραφαέλα Κονίδη, Μάρα Μαλγαρινού, Τατιάνα Μελίδου, Χρυσή Μπαχτσεβάνη, Κλειώ Δανάη Οθωναίου, Βασίλης Παπαδόπουλος, Γρηγόρης Παπαδόπουλος, Θανάσης Ραφτόπουλος, Θανάσης Ρέστας, Περικλής Σιούντας, Κατερίνα Σισίννι, Βασίλης Σπυρόπουλος, Γιάννης Τσεμπερλίδης, Ιώβη Φραγκάτου
Παίζουν: Ελευθερία Αγγελίτσα (Τριβαλλός), Λίλα Βλαχοπούλου (Υπηρέτης του Έποπα), Ιωάννα Δεμερτζίδου (Κήρυκας), Δημήτρης Διακοσάββας (Κινησίας), Αριστοτέλης Ζαχαράκης (Επιθεωρητής, Ψευδομάρτυρας), Χριστίνα Ζαχάρωφ (Ψευδομάρτυρας), Στεφανία Ζώρα (Β΄ Αγγελιοφόρος), Ήριννα Κεραμίδα (Ψευδομάρτυρας), Μαριάννα Κιμούλη (Κήρυκας), Γιώργος Κολοβός (Προμηθέας), Αναστασία Ραφαέλα Κονίδη (Κήρυκας), Μάρα Μαλγαρινού (Κήρυκας),
49
Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ
«ΓΚΌΛΦΩ» ΤΟΥ ΣΠΥΡΊΔΩΝΟΣ ΠΕΡΕΣΙΆΔΗ Μονή Λαζαριστών (Αύλειος χώρος) Σκηνοθεσία: Χρήστος Παπαδημητρίου Πρεμιέρα: Παρασκευή 17 Ιουλίου
θάνατο; Σε ένα ορεινό χωριό της ελληνικής υπαίθρου ξεκινά ένα βουκολικό παραμύθι, ένα «δράμα ειδυλλιακόν», μια ιστορία έρωτα, λαχτάρας για ζωή, για μοιρασιά, για ένωση. Η πλοκή του ξεδιπλώνεται με σύμμαχο τη φύση και ακροβατεί ανάμεσα σε ευχές και σε κατάρες, σε υποσχέσεις και προδοσίες, σε αποφάσεις της καρδιάς και σε άλλες πιο «μυαλωμένες».
H «Γκόλφω», το γνωστό έργο του Σπυρίδωνος Περεσιάδη, αποτελεί τη δεύτερη μεγάλη καλοκαιρινή παραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Μια παράσταση που αφηγείται την ιστορία της Γκόλφως με σύγχρονο τρόπο, ελπίζοντας ότι ο θεατής θα την κρατήσει για καιρό μέσα του ως αναμνηστικό «εγκόλπιο». Αυτό άλλωστε σημαίνει Γκόλφω, φυλαχτό στο μέρος της καρδιάς!
Ο Σπυρίδων Περεσιάδης έγραψε τη «Γκόλφω» το 1893. Το έργο έκανε μεγάλη επιτυχία και βρισκόταν σταθερά «στις αποσκευές» των θιάσων που περιόδευαν στην ελληνική επαρχία. Το κείμενο αποτελεί σταθμό στη νεοελληνική δραματουργία και «συναντά» τις εποχές μέσα
Λίγα λόγια για το έργο Η αγάπη είναι «δενδρί βαθύρριζο» μέσα στην καρδιά της Γκόλφως, που όρκοι και γλυκόλογα το έτρεφαν για χρόνια. Μα όταν οι άνθρωποι μάθανε το μυστικό της, η ζήλια και η εκδίκηση βάλθηκαν να το πνίξουν. Είναι η «Γκόλφω» μια ακόμη ιστορία έρωτα και προδοσίας ή μια διαχρονική αλήθεια που μαρτυρά ότι το τέλος της αγάπης σημαίνει
50
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ
από τα ανθρώπινα πάθη των ηρώων του. Η ιστορία ενός έρωτα που «τσαλακώνεται» από συμφέροντα και συμβάσεις αλλά που τελικά καταφέρνει να διασώσει το ιδανικό του, μας επιστρέφει σε μια κοινωνία όπου το συναίσθημα μοιάζει τόσο ανόθευτο, αγνό και ακατέργαστο που φαντάζει μακρινό και ταυτόχρονα σαγηνευτικό μέσα στην αποξένωση της σύγχρονης εποχής. Τα στοιχεία της Φύσης που εναρμονίζονται με τα συναισθήματα των ηρώων, τα «κρυσταλλωμένα» δάκρυα της Γκόλφως που γεμίζουν με χαλάζι τη σκηνή, οι μελοδραματικές πινελιές που ερεθίζουν τα πάθη, όλα αυτά μαζί, καταφέρνουν κάθε φορά να παρασύρουν το κοινό σε ένα δυνατό ταξίδι —σε μια διαδρομή από τον έρωτα στον θάνατο και πάλι προς τη ζωή.
ΙΟΥΛΙΟΣ Παρασκευή 17, Σάββατο 18, Κυριακή 19 Θεσσαλονίκη, Μονή Λαζαριστών (Αύλειος χώρος)
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σκηνοθεσία-Δραματουργική επεξεργασία: Χρήστος Παπαδημητρίου, Σκηνικά-Κοστούμια: Μαρία Καβαλιώτη, Μουσική: Άλκης Κανίδης, Στίχοι: Χρήστος Παπαδημητρίου, Κίνηση: Θάνος Φερετζέλης, Φωνητική διδασκαλία: Χρύσα Τουμανίδου, Φωτιστικός σχεδιασμός: Δήμητρα Αλουτζανίδου, Βοηθός σκηνοθέτη και σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Τατιάνα Νικολαΐδου, Φωτογράφιση παράστασης: Τάσος Θώμογλου, Οργάνωση παραγωγής: Μαρλέν Βερσιούρεν
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Τετάρτη 5, Πέμπτη 6, Παρασκευή 7 Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους Τετάρτη 12 Νέα Μουδανιά, Αμφιθέατρο Τετάρτη 19 Γιαννιτσά, Ανοιχτό Θέατρο Πέμπτη 27, Παρασκευή 28 Θεσσαλονίκη, Ανοιχτό Θέατρο Συκεών «Μάνος Κατράκης»
Παίζουν: Δάφνη Λαμπρόγιαννη (Αστέρω, Ζήσης, Σταυρούλα, Άγγλος περιηγητής, Χορός), Δημήτρης Μορφακίδης (Κίτσος, Θανασούλας, Αγωγιάτης, Χορός), Χρήστος Παπαδημητρίου (Τάσος, Χορός), Χρύσα Τουμανίδου (Γκόλφω, Χορός), Θάνος Φερετζέλης (Δήμος, Γιάννος, Άγγλος περιηγητής, Γιαννούλα, Χορός)
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ Πέμπτη 3 Κιλκίς, Θέατρο Λόφου Αγίου Γεωργίου Σάββατο 5 Ιωάννινα, Υπαίθριο Θέατρο «Φρόντζου» - ΕΗΜ Παρασκευή 11, Σάββατο 12, Κυριακή 13 Θεσσαλονίκη, Μονή Λαζαριστών (Αύλειος χώρος)
Μουσικός επί σκηνής: Μανόλης Σταματιάδης
51
Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ
«ΤΡΩΆΔΕΣ» ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΊΔΗ Θέατρο Δάσους Σκηνοθεσία: Γιάννης Παρασκευόπουλος Πρεμιέρα: Πέμπτη 20 Αυγούστου Συμπαραγωγή: ΚΘΒΕ, ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας, Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Λίγα λόγια για το έργο Με φόντο την κατεστραμμένη Τροία, οι γυναίκες της πόλης, αναμένοντας την ανακοίνωση της τύχης τους, θρηνούν για την άλωση του τόπου τους. Ανάμεσά τους, παραδομένη στη μοίρα της, η γριά Εκάβη σέρνει το εξασθενημένο σώμα της, σηκώνοντας στις γέρικες πλάτες τα βάρη μιας ζωής από το ένδοξο παρελθόν στο τραγικό παρόν. Μέχρι το τέλος του έργου η μια συμφορά διαδέχεται την άλλη, με αποκορύφωμα τον θάνατο του εγγονού της, του Αστυάνακτα, της μοναδικής ελπίδας για τη μελλοντική αναβίωση της Τροίας, τον οποίο οι Έλληνες αποφάσισαν να γκρεμίσουν από τα τείχη της πόλης. Οι δυνάμεις της καταστροφής μοιάζουν πλέον ανεξέλεγκτες, σχεδόν θεϊκές. Ακόμα και οι θεοί που έδειξαν εύνοια στους Έλληνες, στη θέα των ανόσιων πράξεων, αλλάζουν τη στάση τους και προοικονομούν την τραγική έκβαση που θα έχει η επιστροφή των πολεμιστών στις πατρίδες τους. Αλλά στο έργο αυτό, η εκδίκηση δεν είναι ικανή να απαλύνει τα δεινά των ηττημένων.
των αφηγήσεων, των περασμένων μεγαλείων και του παροντικού πένθους, ο Ευριπίδης ξεδιπλώνει την πλοκή σε μια σταδιακή πορεία προς την απόλυτη οδύνη. Ταυτόχρονα, ασκεί κριτική στους σύγχρονούς του για την άγρια επίθεση των Αθηναίων στη Μήλο, αναδεικνύει τα επιχειρήματα των «βαρβάρων» αντιστρέφοντας ευρηματικά τον χαρακτηρισμό και επιδιώκει τον αναστοχασμό πάνω στην Αθηναϊκή ασυδοσία. Οι «Τρωάδες», το μόνο διασωθέν έργο της Ευριπίδειας τριλογίας, που παρουσιάστηκε το 415 π.Χ. στα Μεγάλα Διονύσια, αποτελούν έναν θρήνο για όσους βρίσκονται στο έλεος των κατακτητών και μια κραυγή ανθρωπισμού απέναντι στα θύματα του κάθε πολέμου. Στο έργο αυτό ο άνθρωπος, ανάμεσα σε ανθρώπους αλλά και πολύ μακριά από αυτούς, στέκεται ολομόναχος απέναντι στο τραγικό, προσπαθώντας να βρει καινούργιο τρόπο να επιβιώσει μέσα στην αδυσώπητη μοίρα του.
Μέσα από τις έντονες αντιθέσεις
52
Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Μετάφραση: Γιάννης Τσαρούχης, Σκηνοθεσία: Γιάννης Παρασκευόπουλος, Σκηνικά: Θανάσης Κολαλάς, Κοστούμια: Σοφία Παπαδοπούλου, Μουσική: Μάνος Μυλωνάκης, Κινησιολογία: Τάσος Παπαδόπουλος, Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος, Βοηθοί Σκηνοθέτη: Βαγγέλης Σκυλίτσης, Μαρία Νεφέλη Παρασκευοπούλου, Βοηθός σκηνογράφου: Δημήτρης Γεωργόπουλος, Φωτογράφιση παράστασης: Τάσος Θώμογλου, Οργάνωση παραγωγής: Εύα Κουμανδράκη Παίζουν: Χρήστος Διαμαντούδης (Ποσειδών), Ελένη Θυμιοπούλου (Αθηνά), Μαρία Καραμήτρη (Κασσάνδρα), Νικόλας Μαραγκόπουλος (Μενέλαος), Νίκος Μήλιας (Στρατιώτης), Γιολάντα Μπαλαούρα (Ελένη), Ιωάννα Παγιατάκη (Ανδρομάχη), Χρίστος Στυλιανού (Ταλθύβιος), Βασίλης Τρυφουλτσάνης (Στρατιώτης), Γιώτα Φέστα (Εκάβη) Χορός Γυναικών της Τροίας: Μαριάννα Αβραμάκη, Νεφέλη Ανθοπούλου, Σταυρούλα Αραμπατζόγλου, Μομώ Βλάχου, Χρύσα Ζαφειριάδου, Ελένη Θυμιοπούλου, Μαρία Καραμήτρη, Άννα Κυριακίδου, Ιωάννα Παγιατάκη, Εύη Σαρμή, Ελευθερία Τέτουλα
53
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Πέμπτη 20, Παρασκευή 21, Σάββατο 22 Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους Τετάρτη 26 Βέροια, Θέατρο Άλσους «Μελίνα Μερκούρη» Πέμπτη 27 Ημαθία, Αρχαίο Θέατρο Μίεζας ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ Πέμπτη 17, Παρασκευή 18, Σάββατο 19 Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους
Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ
ΌΛ Η Η Ε Λ Λ Ά Δ Α
ένας Πολιτισμός
Το ΚΘΒΕ συμμετέχει στο νέο πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός», που περιλαμβάνει εκδηλώσεις σε αρχαιολογικούς χώρους καθ’ όλη τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού, με πέντε παραγωγές.
«ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΚΑΒΆΦΗΣ – ΌΝΕΙΡΟ» Μουσική παράσταση βασισμένη στην ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη Ο Θοδωρής Οικονόμου, μαζί με μια ομάδα εξαιρετικών συνεργατών, συνθέτει έναν μοναδικό, ονειρικό κόσμο με αφορμή το έργο του αλεξανδρινού ποιητή Κωσταντίνου Καβάφη. Λίγα λόγια για το έργο Σε έναν χώρο ρευστό, όπου η μουσική λειτουργεί σαν μια λίμνη, ταξιδεύει ένας θίασος από γεννήματα της φαντασίας μας, που αναπολούν, οραματίζονται, μας συμβουλεύουν,
© Photo: ndb photo agency, Θωμάς Δασκαλάκης
54
Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ
αποκαλύπτοντάς μας μνήμες που ο ποιητής αντλεί από το παρελθόν και αποθέτει στο παρόν, ενίοτε ως προειδοποίηση για τα μελλούμενα. Η μουσική του Θοδωρή Οικονόμου έρχεται να ακουμπήσει με τρόπο λιτό μα και καίριο στο ποιητικό σύμπαν του Καβάφη, δημιουργώντας ένα ζωντανό παιχνίδι αισθήσεων.
της θρυλικής ιστορίας του βίου, των άθλων και των ταξιδιών του μεγάλου Μακεδόνα που δημιούργησε η λαϊκή φαντασία αιώνες μετά τον θάνατό του, αλλά και στους ντέντεκτιβ ιστορικούς Αρριανό και Πλούταρχο, διοργανώνουμε μια συνάντηση με τον πιο γνωστό άγνωστο Οικουμενικό. Η επίσημη ιστοριογραφία συνομιλεί με μύθους, θρύλους, μοιρολόγια και εμβατήρια σε επιλεγμένους χώρους.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σύλληψη-Σύνθεση: Θοδωρής Οικονόμου Φωτιστικός σχεδιασμός: Νίκος Βλασσόπουλος Ερμηνεύουν οι μουσικοί και οι ηθοποιοί: Στέλλα Αντύπα, Γιώργος Καύκας, Θοδωρής Οικονόμου, Κωνσταντίνος Ράπτης, Πέτρος Σταμέλος, Γεωργία Συλλαίου
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ ΙΟΥΛΙΟΣ Κυριακή 19 Καβάλα, Φρούριο Καβάλας Τρίτη 21 Θεσσαλονίκη, Ρωμαϊκή Αγορά Πέμπτη 23 Πέλλα, Αρχαιολογικός Χώρος Πέλλας
Θοδωρής Γκόνης
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σύνθεση κειμένου: Γλυκερία Μπασδέκη σε συνεργασία με τον Θοδωρή Γκόνη, Μεταγραφή αρχαίων κειμένων: Γλυκερία Μπασδέκη, Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης, Σκηνικά-Κοστούμια: Ματίνα Μέγκλα, Μουσική σύνθεση: Αλέξανδρος Γκόνης, Επιστημονική σύμβουλος: Αγγελική Κοτταρίδη Ηθοποιοί: Δημήτρης Κοντός, Ελένη Μαβίδου, Δημήτρης Μανδρινός, Έλενα Μεγγρέλη, Στεφανία Χονδράκη
«Η ΦΥΛΛΆΔΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΈΞΑΝΔΡΟΥ» Παράσταση με θέμα τη ζωή του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Μουσικοί: Δημήτρης Κυραναστάσης, Στέφανος Παρασκευάς
Συνδιοργάνωση: ΚΘΒΕ, ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ
Λίγα λόγια για το έργο
ΙΟΥΛΙΟΣ Παρασκευή 24 Βεργίνα, Βασιλικοί Τάφοι Αιγών
Ο Αλέξανδρος ο Μέγας και Τρανός, αδελφός της γοργόνας. Ο Αλέξανδρος του Αρριανού και ο Αλέξανδρος του Πλούταρχου. Ο Αλέξανδρος στην κορυφή και ο Αλέξανδρος στα βάραθρα.
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Σάββατο 8 Καβάλα, Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων Δευτέρα 24 Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους
Βασισμένοι στη λαϊκή «παραμυθία» της «Φυλλάδας του Μεγαλέξανδρου»,
55
Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ
«ΣΤΑ ΌΝΕΙΡΑ ΤΩΝ ΠΟΙΗΤΏΝ» Μουσική παράσταση βασισμένη στην ποίηση του Κωστή Παλαμά και άλλων Ελλήνων και ξένων ποιητών Λίγα λόγια για το έργο Η προσωπική διαδρομή της μουσικού Φένιας Χρήστου και η συνάντησή της με την ποίηση καταλήγουν σε αυτή τη μουσικοποιητική παράσταση. Ένας κύκλος μελοποιήσεων και πρωτότυπων συνθέσεων εναλλάσσεται με δραματοποιημένες αναγνώσεις ποιημάτων σε μια παράσταση με χαρακτήρα δροσερό, ερωτικό, νεανικό και στιγμές-στιγμές σατιρικό ως προς τον έρωτα και τα όσα προκαλεί σε εμάς τους ανθρώπους. Τη δραματοποίηση και την επιλογή των συνδετικών κειμένων επιμελείται ο συγγραφέας-μεταφραστής Κώστας Κουτσουρέλης, ενώ το μυσταγωγικό σκηνικό ολοκληρώνουν οι φωτισμοί του Αλέξανδρου Πολιτάκη. Το έργο του μεγάλου μας ποιητή Κωστή Παλαμά αποτελεί τον κύριο ποιητικό κορμό έμπνευσης της μουσικού, που πλαισιώνεται από συμπληρωματικό υλικό Ελλήνων και ξένων ποιητών, νεότερων και σύγχρονων. Ερμηνεύουν δύο ηθοποιοί και τρεις μουσικοί επί σκηνής.
Φένια Χρήστου
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Σάββατο 8 Δίον, Αρχαιολογικός Χώρος Δίου (Ιερό Θεάς Δήμητρας) Τετάρτη 19 Καβάλα, Φρούριο Καβάλας Σάββατο 29 Ροδόπη, Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας
Σύλληψη-Σύνθεση-Μουσική διδασκαλία: Φένια Χρήστου, Δραματοποίηση-Επιλογή συνδετικών κειμένων: Κώστας Κουτσουρέλης, Φωτιστικός σχεδιασμός: Aλέξανδρος Πολιτάκης Ηθοποιοί: Σπυρίδων Ξένος, Χρήστος Τζιώτας Μουσικοί: Φένια Χρήστου (πιάνο, τραγούδι), Στέλλα Τέμπρελη (βιολοντσέλο), Σάκης Λάιος (κρουστά, πνευστά, πλήκτρα)
56
Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ
«ΜΉΔΕΙΑ» ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΊΔΗ Διασκευή της αρχαίας τραγωδίας με τέσσερις ηθοποιούς
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Πέμπτη 13 Σαμοθράκη, Αρχαιολογικός Χώρος Σαμοθράκης Σάββατο 22 Πιερία, Αρχαιολογικός Χώρος Πύδνας
Λίγα λόγια για το έργο Η «Μήδεια», η τραγωδία του πάθους, της σύγκρουσης της λογικής με το παράλογο, είναι από τις πιο σύνθετες τραγωδίες του Ευριπίδη. Τυφλωμένη από τη ζήλια, η Μήδεια τιμωρεί τον άπιστο Ιάσονα σκοτώνοντας τα ίδια τα παιδιά της και ολόκληρη μέσα στον όλεθρο βουλιάζει.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ Σάββατο 12 Θεσσαλονίκη, Αρχαιολογικό Μουσείο (Αίθριο)
Τα ερωτήματα που θέτει το έργο, όπως ποιες ψυχικές διεργασίες οδήγησαν τη Μήδεια σε αυτή την αποτρόπαια πράξη, ώστε να αποτελέσει το δολοφονικό μητρικό αρχέτυπο και πόσο και η ίδια υπήρξε θύμα των άθλιων κοινωνικών συνθηκών που βίωναν οι γυναίκες της εποχής της, παραμένουν διαχρονικά.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σκηνοθεσία: Ελένη Ζιάνα
Ελένη Ζιάνα
57
Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ
© Photo: Christos Kyriazidis
«ΈΡΩΣ-ΉΡΩΣ» ΤΟΥ ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΆΝΤΗ Θεατρική διασκευή διηγήματος
Είχε μάθει προ ημερών ότι η μάννα της την επανδρολογούσε μ’ ένα νοικοκύρην στεργιώτην, από κει πέραν απ’ τα Εικοσιτέσσερα Χωριά. Πού τον ηύρε; Τάχα δεν υπήρχαν γαμβροί εις την πατρίδα, εις το ωραίον χωρίον, το παραθαλάσσιον; Και δεν ήτο αυτός, εις μεταξύ όλων, καλός γαμβρός; Διατί εβιάζετο η μάννα της; Αλλά διατί να υποπτεύση ότι εκείνη ήτο αυτή, η εύμορφη κόρη; Από πού κι ως πού; Τάχα δεν υπήρχον άλλαι νύμφαι; Όχι, δεν ηδύνατο να το πιστεύση ότι ήτον αυτή. Το Αρχοντώ είχε καιρόν.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Παρασκευή 21 Ημαθία, Αρχαίο Θέατρο Μίεζας Σάββατο 29 Πήλιο, Πορταριά
Λίγα λόγια για το έργο
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ Τετάρτη 2 Θεσσαλονίκη, Ι. Ν. Αγίας Σοφίας (Προαύλιο)
Το γνωστό διήγημα «Έρως-ήρως», που έγραψε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης το 1897, μιλά για έναν ανεκπλήρωτο έρωτα με κεντρικό χαρακτήρα τον Γιώργη, έναν νεαρό ναύτη, που αναγκάζεται να μεταφέρει με τη βάρκα του την Αρχοντώ, τον κρυφό έρωτά του, και τον πλούσιο γέρο με τον οποίο μόλις την πάντρεψε με το ζόρι η μάνα της. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σκηνοθεσία: Νίκος Κουσούλης
Οι εκδηλώσεις προσφέρονται δωρεάν από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Το μόνο αντίτιμο είναι το εισιτήριο για την είσοδο σε κάθε χώρο. Είναι υποχρεωτική η προκράτηση θέσης. Προκρατήσεις στο digitalculture.gov.gr
58
6
ο
ΦΕΣΤΙΒΑΛ
Φεστιβάλ Δ ά σ ο υ ς
ΙΟΎΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΈΜΒΡΙΟΣ 2020
Παρά τις δυσκολίες, για έκτη συνεχή χρονιά, το Φεστιβάλ Δάσους θα πραγματοποιηθεί, φιλοξενώντας κορυφαίες παραστάσεις και συναυλίες στα ανοιχτά θέατρα του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Τηρώντας πιστά όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, θα βρεθούμε ξανά όλοι μαζί στον φυσικό μας χώρο, την πλατεία ενός ανοιχτού θεάτρου, για να απολαύσουμε ζωντανά τους αγαπημένους μας καλλιτέχνες. Μένουμε συντονισμένοι και ξανασυναντιώμαστε. Ραντεβού στη μεγάλη καλοκαιρινή γιορτή της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας!
Τα στοιχεία που δίνονται βασίζονται στον τρέχοντα προγραμματισμό του ΚΘΒΕ (Ιούνιος 2020). Για ενδεχόμενες αλλαγές-επικαιροποίηση πληροφοριών, σας παρακαλούμε συμβουλευτείτε την επίσημη ιστοσελίδα του ΚΘΒΕ ntng.gr.
59
ΑΡΧΕΙΟ
Ψηφιακή
ΦΟΥΑΓΙΈ ΒΑΣΙΛΙΚΟΎ ΘΕΆΤΡΟΥ Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή 09:00-15:00 Επικοινωνία: 2315 200 256 Λόγω των μέτρων προστασίας από τον κορωνοϊό, η επίσκεψη είναι δυνατή μόνο με ραντεβού.
Η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος λειτουργεί καθημερινά με ελεύθερη είσοδο στο φουαγιέ του Βασιλικού Θεάτρου. Οι επισκέπτες έχουν πρόσβαση στο ψηφιακό αρχείο παραστάσεων του ΚΘΒΕ και την πλούσια συλλογή από ντοκουμέντα που περιλαμβάνει. Η πρόσβαση στα ψηφιακά τεκμήρια του θεάτρου γίνεται από τους υπολογιστές που υπάρχουν στον χώρο, μέσα από τη Διαδραστική Εφαρμογή που δημιουργήθηκε με σκοπό να μπορεί να απαντήσει σε κάθε αναζήτηση των επισκεπτών σχετικά με την ιστορία και τη δραστηριότητα του ΚΘΒΕ. Συγκεκριμένα, επιτρέπει την πρόσβαση και την αναζήτηση σε 1.223 θεατρικές παραγωγές και εκδηλώσεις από το 1961 μέχρι σήμερα.
60
ΑΡΧΕΙΟ
Βιβλιοθήκη ΟΙ ΕΠΙΣΚΈΠΤΕΣ ΜΠΟΡΟΎΝ ΝΑ ΠΕΡΙΗΓΗΘΟΎΝ ΣΕ: > 42.090 φωτογραφίες παραστάσεων και εκδηλώσεων > 3.587 αρχεία βίντεο προώθησης και αποσπασμάτων παραστάσεων > 5.482 αρχεία ήχου μουσικής και ηχογραφημένων αποσπασμάτων παραστάσεων > 2.614 κείμενα έργων με σημειώσεις συντελεστών > 244 παρτιτούρες > 3.340 φωτογραφημένες μακέτες σκηνικών και κοστουμιών > 2.335 φωτογραφημένα κοστούμια Αξίζει να τονίσουμε ότι τα ψηφιακά αρχεία της Διαδραστικής Εφαρμογής ανέρχονται, σύμφωνα με την τελευταία καταμέτρηση, σε 121.049, αριθμός που αυξάνεται συνεχώς καθώς όλες οι ψηφιακές συλλογές εμπλουτίζονται καθημερινά. Οι επισκέπτες μπορούν, δηλαδή, να πλοηγηθούν και στα τεκμήρια των παραστάσεων που παρουσιάζονται τώρα στο ΚΘΒΕ ή είναι σε φάση δοκιμών και πρόκειται να παρουσιαστούν σύντομα, δηλαδή έχουν πρόσβαση στη δημιουργική διαδικασία, το παρασκήνιο, το εργαστήρι του θεάτρου.
> 451 φωτογραφημένα φροντιστηριακά αντικείμενα > 1.575 αφίσες > 1.712 προγράμματα > 2.945 δελτία τύπου > 9.646 δημοσιεύματα τύπου > 9.463 πορτρέτα ηθοποιών και συντελεστών > 2.176 βιβλία της Βιβλιοθήκης της Δραματικής Σχολής του ΚΘΒΕ.
Η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του ΚΘΒΕ λειτουργεί παράλληλα με το Αρχείο του ΚΘΒΕ. Έτσι, κάθε επισκέπτης έχει επιπλέον τη δυνατότητα: > να μελετήσει τα φυσικά τεκμήρια > να παρακολουθήσει ολόκληρες βιντεοσκοπήσεις των παραστάσεων > να του παραχωρηθούν αντίγραφα από ψηφιακά αρχεία της επιλογής του για ερευνητικούς, εκπαιδευτικούς ή άλλους μη κερδοσκοπικούς λόγους, κατόπιν σχετικής αίτησης.
Η «Δημιουργία Ψηφιακής Βιβλιοθήκης και Διαδραστικών Εφαρμογών Ανάδειξης και Προβολής του Πολιτιστικού Αποθέματος του ΚΘΒΕ» υλοποιήθηκε στο πλαίσιο Επιχειρησιακού Προγράμματος του Γ΄ Κ.Π.Σ. «Κοινωνία της πληροφορίας. Άξονας: Παιδεία και Πολιτισμός. Μέτρο 1.3. Τεκμηρίωση, Ψηφιοποίηση και Ανάδειξη του Ελληνικού Πολιτισμού» και συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (75%) και από Εθνικούς Πόρους (25%).
61
ΒΕΣΤΙΑΡΙΟ
Ιστορικό
Β ε σ τ ι ά ρ Δείγματα αυτής της σημαντικής συλλογής έχει τη δυνατότητα να θαυμάσει από κοντά το κοινό στη μόνιμη έκθεση κοστουμιών στο Βασιλικό Θέατρο αλλά και στις περιοδικές εκθέσεις που οργανώνει στα φουαγιέ του Θεάτρου της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και της Μονής Λαζαριστών. Επίσης, στο πλαίσιο της ανάδειξης του Ιστορικού Βεστιαρίου κυκλοφορεί το λεύκωμα θεατρικών κοστουμιών «Ίχνη του εφήμερου», που περιλαμβάνει φωτογραφίες κοστουμιών του Τάσου Θώμογλου, ζωγραφικές μακέτες καθώς και κείμενα της σκηνογράφουενδυματολόγου Ιουλίας Σταυρίδου και της θεατρολόγου Δηώς Καγγελάρη. Επίσης, περιέχει βιογραφικά σημειώματα 31 ενδυματολόγων και αναλυτικό κατάλογο όλων των ενδυματολόγων που συνεργάστηκαν με το ΚΘΒΕ. Διαθέτει, ακόμη, αγγλικό επίμετρο.
ΘΕΑΤΡΟ ΓΗΣ Επικοινωνία: 2315 200 036 Από την άνοιξη του 2017 λειτουργεί στον όροφο του Θεάτρου Γης το Ιστορικό Βεστιάριο.
Οι 31 ενδυματολόγοι που παρουσιάζονται στο λεύκωμα είναι οι: Γιώργος Ανεμογιάννης, Γιώργος Ασημακόπουλος, Γιώργος Βακαλό, Βασίλης Βασιλειάδης, Σπύρος Βασιλείου, Ντένη Βαχλιώτη, Απόστολος Βέττας, Ρένα Γεωργιάδου, Νίκος Εγγονόπουλος, Λίζα Ζαΐμη, Δαμιανός Ζαρίφης, Γιώργος Ζιάκας, Λιλή Κεντάκα,
Στον χώρο αυτό φυλάσσονται, σύμφωνα με κατευθύνσεις που έδωσε η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεότερων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, 2.000 κοστούμια που δημιούργησαν σπουδαίοι ενδυματολόγοι για σημαντικές παραστάσεις του Θεάτρου, πολύτιμα απτά τεκμήρια της 60χρονης ιστορίας του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.
62
ι ο Κλεόβουλος Κλώνης, Γιάννης Κύρου, Κέννυ ΜακΛέλλαν, Ιωάννα Μανωλεδάκη, Γιάννης Μετζικώφ, Χρήστος Μπρούφας, Δημήτρης Μυταράς, Νίκος Νικολάου, Αγνή Ντούτση, Ιωάννα Παπαντωνίου, Φαίδων Πατρικαλάκις, Γιώργος Πάτσας, Νίκος Πετρόπουλος, Νίκος Σαριδάκης, Νίκος Σαχίνης, Βασίλης Φωτόπουλος, Διονύσης Φωτόπουλος, Σάββας Χαρατσίδης. Διατίθεται από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη (2315 200 256 & 2315 200 262) αλλά και από τα Βιβλιοπωλεία του ΚΘΒΕ στην προνομιακή τιμή των 10 €.
Η έκθεση κοστουμιών «Ίχνη του εφήμερου» καθώς και η εκτύπωση του αντίστοιχου καταλόγου εντάσσονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κεντρική Μακεδονία 2014-2020» του ΕΣΠΑ 2014-2020 και συγχρηματοδοτούνται από την Ελλάδα (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων) και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης). Στην έκδοση του καταλόγου συνέβαλε, επίσης, με την ευγενική χορηγία του το Mediterranean Cosmos.
63
ΠΟΛΗ
Χίτσκοκ, Άννα Βίσση και γαρίφαλα στα πόδια
Γράφει ο Κωστής Ζαφειράκης
Ο Κωστής Ζαφειράκης ανεβαίνει στο ποδήλατο και οργώνει την πόλη. Η μάσκα ανεβοκατεβαίνει, οι εικόνες διαδέχονται η μία την άλλη. Βόλτα ανάμεσα στις δίμετρες αποστάσεις και τις σφιχτές —δίχως αύριο— αγκαλιές. Η Θεσσαλονίκη σήμερα. Στην Τσιμισκή φιλιούνται αχόρταγα, στην Εγνατία αγκαλιάζονται χωρίς αύριο, Χρήστος Λούλης και Κατερίνα Λέχου πρωταγωνιστούν στο αντάρτικο, ήρωες μιας επανάστασης για την εγγύτητα ξανά, να γίνουμε άνθρωποι ξανά. Οι νέοι αντάρτες των πόλεων περπατάμε τόσο σφιχταγκαλιασμένοι όσο ποτέ, χωμένοι ο ένας κάτω απ’ την μασχάλη του άλλου, να γλείφεις κυριολεκτικά το αποσμητικό της, σώματα μπερδεμένα σαν πίνακας του Πικάσο, τα πόδια στο κεφάλι, τα μάτια στα γεννητικά όργανα, τα χείλη σου στα χείλη του και τ’ άστρο πάνωθέ μου, αχ να μην τέλειωνε ποτέ η νύχτα ετούτη Θέε μου. Η Θεσσαλονίκη από την εποχή του Βενιζέλου (του
αεροδρομίου, όχι του άλλου) είχε να ζήσει τέτοιες δόξες. Ένα ρομαντικό παρακράτος που επιμένει: «Μένουμε ασφαλείς κι αγκαλιασμένοι ως το τέλος, ως την έσχατη μέρα, κι ως την επόμενη ζωή, οι τυχεροί. Οι άτυχοι θα μείνουμε σ’ αυτή τη ζωή δια βίου». Ενθουσιασμένοι οι Θεσσαλονικείς, στην πόλη της υγείας, της τόλμης και της γοητείας, υπακούνε σε μια δύναμη ανώτερη του Χαρδαλιά κι αρχίζουν να πιάνονται παντού, στη μέση, στον αυχένα, στη γάμπα. Ορκίζεται Αντιδήμαρχος Πιασίματος, παρουσία ολόκληρης της εκκλησιαστικής δύναμης και της Μέρεντιθ Γκρέι, από το Γκρέις Ανάτομι, όλος ο κόσμος είναι πια ένα παράρτημα του Γκρέις Ανάτομι.
64
Άνθρωποι φιλιούνται με μάσκες, κάνουν σεξ με μάσκες, κοιμούνται με μάσκες, δεν τις βγάζουν ποτέ, ούτε για το κραγιόν, ούτε και στην καρέκλα του οδοντιάτρου. Για την προστασία του πολίτη, δημιουργούνται ειδικές δυνάμεις περιπολίας, από τη μέση και πάνω γιατροί κι από τη μέση και κάτω αστυνομικοί. Η Έλενα Ράπτη μοιράζει στον δρόμο γάντια και μάσκες Ζορό, Μπάτμαν και Ράπτη. «Μένουμε στυλάτοι στον τόπο, στον τόπο μας, στη Θεσσαλονίκη. Εδώ μπορούμε ακόμα να πετάμε γαρίφαλα στο πρόσωπο της Νατάσας Θεοδωρίδου», η οποία σε καμιά άλλη πόλη δεν επιτρέπει να της φέρονται έτσι —στον Ορχομενό, για παράδειγμα, τα γαρίφαλα, της
ΠΟΛΗ
τα πετάνε στα πόδια, με βάση τις νέες οδηγίες επιβίωσης στη ζωή και στα μπουζούκια. «Μια κυρία στα μπουζούκια» για πάντα. «Έχουν έρθει τα πάνω κάτω» διατείνεται μια γιαγιά, ερωτευμένη με τον Τσιόδρα, ενώ η ουρά έξω από τον Σκλαβενίτη της Αλεξάνδρου Σβώλου φτάνει ως τον Βασιλόπουλο της Αγίας Σοφίας, κι όταν έρχεται η σειρά της, δεν ξέρει σε ποιο σούπερ μάρκετ να μπει. Ένας τύπος φτυστός ο Κάρολος της Αγγλίας, ελέγχει τα προϊόντα με το μικροσκόπιο, φύλαγε τα ρούχα σου να ‘χεις τα μισά, όλοι τον κοιτάζουν με μισό μάτι, αφού ο σωσίας του βρέθηκε θετικός. Η Άση Μπήλιου επιβεβαιώνει ότι οι Σκορπιοί σαν τον Κάρολο, είναι επιρρεπείς στον κορωνοϊό, πολλά νεύρα η Αφροδίτη τους. Αντίθετα, οι Ταύροι, σαν την μαμά του την Ελισάβετ, έχουν γερή κράση, και τους επιτρέπεται να μπαίνουν στα λεωφορεία, χωρίς μάσκα. Στην παραλία ένα πεντάχρονο κοριτσάκι βολτάρει φορώντας μάσκα και γάντια νιτριλίου, τεράστια για
το χεράκι του, και δίπλα ο μπαμπάς του, μια καρικατούρα θλίψης, κακομοιριάς και δυσεντερίας. Για μια πιο ευχάριστη μαζική μετακίνηση, ο ΟΑΣΘ υπογράφει σύμβαση με τον Νίκο Καρβέλα. Η Άννα Βίσση εμψυχώνει και αφυπνίζει, σαν την Σοφία Βέμπο στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στο «6άρι» για την Καλαμαριά, μεγάφωνα κι επιβάτες και ο οδηγός τραγουδάνε και προειδοποιούν, «Σε μια ώρα θα χουν όλα τελειώσει, πόσο γρήγορα κολλάει ο ιός, ας πεθαίναμε αγκαλιά πριν τελειώσει ο τελευταίος ορός». Και το άλλο, «Σ’ έχω επιθυμήσει, η απουσία σου με ‘χει αρρωστήσει. Θέλω να τρέξω να σου πω, πως ακόμα σ’ αγαπώ, μα φοβάμαι τον κορωνοϊό». Στα θερινά σινεμά, μόνο Χίτσκοκ, για να συνηθίζουμε στον τρόμο και την φρενίτιδα, «Φρενίτις» για πάντα. Στην καραντίνα έζησα κατάσαρκα μια σκηνή από τα «Πουλιά», στην έρημη Αριστοτέλους, μόνο τα πεινασμένα περιστέρια κι εγώ, με καλοβλέπανε σαν ξερολούκουμο, αγριεμένα άρχισαν να έρχονται κατά πάνω μου. Το μάτι τους γυάλιζε. Το έβαλα στα πόδια. Εκεί που καταλήγουν πλέον όλα τα γαρίφαλα.
65
Τελευταία έξοδος: COVID-19 Χρειάστηκαν μόλις δυόμιση μήνες καραντίνας για να κυκλοφορούμε ξανά στον δημόσιο χώρο με ύφος like a boss. Απλώς δεν φαίνεται, επειδή φοράμε μάσκα.
66
Γράφει η Μαρία Ζαμπέτη
—«Φιλάς;» —«Εγώ φιλάω, εσύ;». Αυτά είναι συνήθως τα πρώτα λόγια που ανταλλάσσουμε πλέον, όταν συναντάμε στον δρόμο κάποιον φίλο ή γνωστό. Ίσως να μην το είχαμε παρατηρήσει στο παρελθόν, αλλά η «διαδικασία» του χαιρετισμού είναι μία συνθήκη που υπακούει σε κανόνες τόσο βαθιά ριζωμένους στη συνείδησή μας, που το σώμα αυτενεργεί με επική συνέπεια. Το σκηνικό πάει ως εξής: Βλέπεις φίλο — φίλος βλέπει εσένα— πλησιάζεστε — φιλιά σταυρωτά/ high five/χειραψία/αγκαλιά. Στη μετά COVID-19 εποχή, ανάμεσα στις παύλες παρεμβάλλεται ένα συννεφάκι σκέψης, όπως στα κόμικς, που μέσα γράφει με τεράστια γράμματα «ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ» και κάπως έτσι καταλήγεις να δίνεις… αγκωνιές στη νέα συνθήκη χαιρετούρας. Παρόλο, όμως, που σταματήσαμε να ορμάμε σε μάγουλα και αγκαλιές, δεν μπόρεσε τίποτα να μας σταματήσει από το να ορμάμε έξω από το σπίτι. Δεν είναι μυστικό, ότι μόλις «σφύριξε λήξη» η καραντίνα, σηκωθήκαμε από ντιβάνια, καναπέδες, σκαμπό και πουφ, πλύναμε σχολαστικά τα χέρια, βάλαμε αντισηπτικό και υγρά μαντηλάκια στην τσάντα και βγήκαμε στον έξω κόσμο. (Φτου, ξεχάσαμε τη μάσκα, πάμε πάλι πίσω. ΟΚ, συνεχίζουμε). ΠΆΜΕ ΠΛΑΤΕΊΑ; Οι επιστήμονες λένε ότι ο άνθρωπος χρειάζεται τουλάχιστον 21 ημέρες για να προσαρμοστεί σε μία νέα συνήθεια. Εμείς είχαμε περίπου δυόμισι μήνες προσαρμογής στην καραντίνα και την ευκαιρία να επανακατακτήσουμε τον δημόσιο χώρο. Ως νέα hot spots της πόλης αναδείχθηκαν οι πλατείες, τα πάρκα σε κάθε μικρή γειτονιά και, φυσικά, το βαρύ «πυροβολικό», το απόλυτο πολεοδομικό φετίχ της Θεσσαλονίκης: η Νέα Παραλία. Ο παραλιακός πεζόδρομος της Θεσσαλονίκης μάς «στάθηκε» στα δύσκολα, οριοθετώντας ίσως την πιο αγαπημένη urban zone της πόλης. Αλλά και σε κάθε «ευρύχωρο» σημείο της, ανάλογα με το πού μένει ο καθένας μας, τρέξαμε πιο πολύ από τον Φόρεστ Γκαμπ, κάναμε πιο πολύ ποδήλατο από τον Λανς Άρμστρονγκ και πλέον περπατάμε από και προς τη δουλειά, γιατί το περπάτημα είναι καλύτερη επιλογή
EΞΟΔΟΣ
Κουλουράδες
Τα θερινά σινεμά έγιναν η open air απόλαυση της σεζόν, γιατί πού αλλού να δεις την «Μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς» χωρίς θερμομέτρηση και μάσκα; Οι φεστιβαλάκηδες έχουμε εναποθέσει τις ελπίδες μας στο Drive In Festival της Parenthesis, που θα ξεκινήσει από τη Θεσσαλονίκη, για να δούμε live συναυλίες και θεατρικές παραστάσεις μέσα από την ασφάλεια του αυτοκινήτου μας. SAFE FUN από τις αστικές συγκοινωνίες. Η απενοχοποίηση της πλατείας και του «λίγο καλύτερο από πιτζάμα» outfit ήρθε πιο γρήγορα και από τον γάτο μου όταν ακούει το χρατς χρουτς της σακούλας με τις κροκέτες. Μόνο που οι δικές μας «κροκέτες» είναι το γεμιστό κουλούρι σοκολάτα-κάστανο από τους Κουλουράδες, δηλαδή το θεϊκότερο πράγμα που μπορείς να φας, ακόμη και περπατώντας. Η ανάπλαση της πλατείας Φαναριωτών και η αναβάθμιση της οδού Στρατηγού Καλλάρη αντιμετωπίστηκαν σαν το opening του Μετρό Θεσσαλονίκης: όλοι μιλάμε γι’ αυτό και όλοι αράζουμε εκεί. Αλλά όχι μόνο εκεί. Τα γρασίδια της πλατείας στη σκιά του Λευκού Πύργου γεμάτα νεανικά χαμόγελα και οι Θεσσαλονικείς που κάνουν ηλιοθεραπεία (!) στα ξύλινα ανάκλιντρα της πρώτης προβλήτας του Λιμανιού είναι οι αντιπροσωπευτικότερες εικόνες της καλοκαιρινής ραστώνης στην πόλη, καθώς αποτελούν την κοντινότερη «επαφή με τη φύση» στον αστικό ιστό, ενώ τα καλντερίμια που τα βράδια σφύζουν από κόσμο στην πλατεία Εμπορίου και στην πλατεία Μοριχόβου στα Λαδάδικα είναι η «νησιώτικη νότα» της Θεσσαλονίκης.
Η πανδημία λογάριασε χωρίς τους Θεσσαλονικείς, που γεμίζουμε ταράτσες, αυλές και τραπεζάκια στα καφέ-μπαρ της πόλης, ακόμη κι αν πρέπει να βάλουμε αντισηπτικό στα χέρια κάθε φορά που θέλουμε να φάμε ξηρούς καρπούς ή πατατάκια μαζί με το ποτό μας. Η ομάδα του Γορίλα έστησε στο Κόκονατ Bay μια μικρή καλιφορνέζικη Κόκονατ Bay
68
EΞΟΔΟΣ
παραλία, έφερε ξαπλώστρες στα Σφαγεία και ένα vintage food truck που σερβίρει ό,τι πιο νόστιμο υπάρχει σε street food. Μπορεί να υπάρχει μια σχετική αναμονή στην υποδοχή λόγω της τήρησης των μέτρων, αλλά αξίζει κάθε δευτερόλεπτο. Στην ίδια περιοχή μετακομίζει φέτος το καλοκαίρι και το Δεντρόσπιτο που βρίσκει το θερινό του «καταφύγιο» στον κήπο του Μύλου. Το Magnolia Treehouse Project θα γεμίσει —με ασφάλεια— τον αίθριο χώρο με τις γνωστές electro dance μουσικές του, δημιουργώντας στους θαμώνες τις ίδιες έντονες εμπειρίες. Στη Νέα Παραλία, στη συμβολή των οδών «Στρατηλάτη και Σοπράνο» (δηλαδή, Μεγάλου Αλεξάνδρου με Μαρίας Κάλλας), το γυάλινο περίπτερο στεγάζει το Crazy Shaker by Chistopher Group, όπου απολαμβάνουμε ποιοτικό καφέ και μοναδικά κοκτέιλ, με θέα τη θάλασσα και το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Κι αν η θάλασσα μας «ανοίξει» την όρεξη, κρυμμένη στο στενό της Αγαπηνού κάτω από την Εγνατία, η νέα αυλή του Ουζερί Λόλα,
Μπαρ / Μπα / Μπεν
προδιαθέτει για τσιπουράκι και γευστικούς ψαρομεζέδες. Τι κι αν το Μπαρ / Μπα/ Μπεν βρίσκεται στην πολύβουη οδό Κωνσταντίνου Καραμανλή; Η εσωτερική αυλή του διαθέτει μαξιλάρες και αιώρες για το απόλυτο cocktail & chill μέσα στο αστικό τοπίο και είναι σίγουρα μία από τις safe fun επιλογές μας για το φετινό καλοκαίρι. Όμως, όσο safe και καλοκαιρινές είναι οι αυλές, άλλο τόσο είναι και τα open air μπαρ. Στους επάνω δύο ορόφους του επιβλητικού νεοκλασικού της οδού Ερμού 21, το Gatsby καταφέρνει να γίνει σημείο αναφοράς για όλη την ημέρα, καθώς έχει τα πάντα: καφέ, brunch, cocktails, υπέροχο φαγητό, ναργιλέδες και κυρίως... δεν έχει ταβάνι. Στην κυριολεξία, δηλαδή, βλέπεις από πάνω σου τα αστέρια.
Ουζερί Λόλα 70
ΠΑΙΔΙ
Το Κουκούλι Μια πεταλούδα... μου δίνει με τα φτερά της καταλάθος ένα απαλό φιλί στο μάγουλο. Την καμαρώνω όπως χάνεται ψηλά. Τη θαυμάζω, όχι μόνο επειδή πετά, αλλά κυρίως για την υπομονή που έκανε μέχρι να μάθει να πετά. Πέρασε από πολλά στάδια! Ξεκίνησε σαν αυγό, στη συνέχεια έγινε κάμπια, μέχρι που κλείστηκε για μέρες σε ένα μεταξένιο κουκούλι. Εκεί, αυτή η μικρή χρυσαλίδα έκανε υπομονή. Στην πραγματικότητα δεν είχε ιδέα τι της συνέβαινε... Δε φανταζόταν πως ο λόγος που έμενε κλεισμένη ήταν για να πετάξει... 72
Γράφει η Φούλη Σγούρου ΘΕΑΤΡΟΠΑΙΔΑΓΩΓΌΣ
ΠΑΙΔΙ
Το διάστημα που επικοινωνούσα μέσω διαδικτυακών μαθημάτων με τα παιδιά, τα ρωτούσα τι είναι αυτό που τους λείπει περισσότερο αυτόν τον καιρό που ήταν μέσα στο «κουκούλι» τους. Η απάντηση της πλειοψηφίας ήταν: «Να παίζω με τους φίλους μου». Όπως φαίνεται, τίποτα δε μπορεί να αντικαταστήσει το βίωμα, το παιχνίδι, την αλληλεπίδραση. Το παιχνίδι μάς φέρνει πάντα πιο κοντά. Γιατί, όπως έχει πει και ο Πλάτωνας, «μπορείς να ανακαλύψεις περισσότερα για έναν άνθρωπο μέσα σε μια ώρα παιχνιδιού απ’ ό,τι μέσα σε έναν χρόνο συζήτησης». Ελάτε λοιπόν, ας γνωριστούμε καλύτερα, ας παίξουμε... ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΌΣ Αρχικά, ας συστηθούμε. Βάζουμε μουσική, περπατάμε και χορεύουμε στον χώρο και όποιον συναντάμε τον χαιρετάμε με έναν αστείο τρόπο, χωρίς όμως να τον ακουμπήσουμε. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; (τα παιδιά έχουν καταπληκτικές ιδέες). Το ίδιο κάνουμε και με την αγκαλιά, όποιον συναντάμε τον «αγκαλιάζουμε» από μακριά στέλνοντάς του την ενέργειά μας. ΑΝΑΠΝΟΈΣ Αφού γνωριστήκαμε χορεύοντας, ας πάρουμε και μια ανάσα. Μέσα στο άγχος μας πολλές φορές ξεχνάμε το πιο σημαντικό και απλό πράγμα του κόσμου: να αναπνέουμε σωστά, απολαυστικά, βαθιά. Ας γίνουμε για λίγο... φάλαινες! Ξαπλώστε ανάσκελα στο πάτωμα. Κλείστε τα μάτια, βρίσκεστε στον βυθό. Φουσκώστε, λοιπόν, με μία εισπνοή την κοιλιά σας με αέρα και βγάλτε τον εκπνέοντας σαν να είναι νερό που βγαίνει από τον φυσητήρα μιας φάλαινας. ΜΙΚΡΈΣ ΧΑΡΈΣ Τι θα λέγατε για κάμπινγκ στο σπίτι; Σχηματίστε μικρές σκηνές με σεντόνια και υφάσματα και αφήστε τα παιδιά να γίνουν μικροί εξερευνητές του σπιτιού. Μπορείτε, επίσης, για μια μέρα να κάνετε πικ νικ στην αυλή ή στο μπαλκόνι. Απλώστε ένα μεγάλο τραπεζομάντηλο, πάρτε σνακ και φρούτα και γευματίστε σε ένα διαφορετικό μέρος του σπιτιού, βλέποντας τον ουρανό. Ο ΟΥΡΑΝΌΣ Έχουμε συνηθίσει να κοιτάμε ευθεία, δεξιά αριστερά. Πόσοι από εμάς όμως (κυρίως στις πόλεις), κοιτάζουν ψηλά; Mε τον ουρανό μπορούμε να παίξουμε άπειρα παιχνίδια. Να
73
δούμε τα σχήματα που παίρνουν τα σύννεφα! Να σκεφτούμε μια ιστορία για το πού πάει ο ήλιος όταν φεύγει. Έπειτα, ας παρατηρήσουμε το φεγγάρι, ας το ζωγραφίσουμε. Τι λέτε να τραγουδήσουμε στα αστέρια; AΓΑΠΗΜΈΝΑ ΠΑΙΧΝΊΔΙΑ Τα παιχνίδια που λατρεύουν όλα τα παιδιά όπως το κρυφτό, τα αγαλματάκια, οι χώρες, οι μουσικές καρέκλες, η παντομίμα, ο κρυμμένος θησαυρός, δε χρειάζεται να τα στερηθούμε, γιατί μπορούν να παιχτούν με παραλλαγές τις οποίες επίσης θα σκεφτούν τα ίδια τα παιδιά —έχουν τις καλύτερες λύσεις για όλα, πιστέψτε με. Η ΑΠΟΣΤΟΛΉ ΜΑΣ Μπορούμε να έχουμε την αποστολή της ημέρας! Για παράδειγμα, να μεταμφιεστούμε με ό,τι υλικά και ρούχα έχουμε σε ένα έργο τέχνης, να μάθουμε μια πληροφορία από κάποιο βιβλίο και να την μοιραστούμε με τους άλλους, να γράψουμε μια κάρτα με όμορφα λόγια σε κάποιον αγαπημένο μας. Κάθε στιγμή που κάτι αλλάζει στη ζωή μας, που πρέπει να κάνουμε υπομονή, κάθε φορά που περνάμε από στάδιο σε στάδιο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα φτερά μας είναι έτοιμα στο σωστό χρόνο να αναπτυχθούν... Το κουκούλι πάντα μας δίνει ανάσα, δύναμη, γνώση... μας μεταμορφώνει... μέχρι να πετάξουμε ψηλά!
ΠΑΙΔΙ
Αφήστε τους εφήβους να πάρουν μια ανάσα
Γράφει η Άλκηστις Κεπαπτσόγλου ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ
Είναι γνωστό και χιλιοειπωμένο πως οι έφηβοι καταναλώνουν ανησυχητικά πολλές ώρες μπροστά σε μία οθόνη ενώ δεν είναι ιδιαίτερα πρόθυμοι να ανοίξουν την πόρτα του δωματίου τους και να μοιραστούν οικογενειακές στιγμές ή να ακολουθήσουν τους ενήλικες γονείς τους σε διάφορες δραστηριότητες. Οι περισσότεροι γονείς είναι τρομερά ανήσυχοι και αγχωμένοι, γιατί βλέπουν το παιδί τους είτε να «σέρνεται» μέσα στο σπίτι και να αρνείται κατηγορηματικά να «ξεκολλήσει» απ’ όσα οι ίδιοι θεωρούν ανώφελα και ίσως επικίνδυνα γι’ αυτό, είτε να «χάνεται»
74
ΠΑΙΔΙ
Μόνο μέσα από μία σωστή ουσιαστική σχέση μπορεί να υπάρξει εμπιστοσύνη και διάθεση να έρθει το παιδί πιο κοντά μας και να πάρει μια ανάσα… μέσα του. Πρόκειται για ανάσα ανακούφισης. Είναι γνωστό και χιλιοειπωμένο πως τα παιδιά μας χρειάζονται όρια και μερικές φορές λίγο «σκούντηγμα» για να κάνουν κάτι πιο δημιουργικό και ωφέλιμο. Αν δεν υπάρχουν όρια, το παιδί θα το εκλάβει ως αδιαφορία ή ως αδυναμία των γονέων να σταθούν αντάξιοι του ρόλου τους. Όμως τα όρια θέλουν τρόπο και από μόνα τους δε θα λειτουργήσουν, αν δεν υπάρχει η βαθιά ουσιαστική σχέση. ΠΏΣ ΌΜΩΣ ΧΤΊΖΟΥΜΕ ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΆ;
σε σχέση με τις υποχρεώσεις που έχει στην καθημερινότητά του. Τι μπορούμε να κάνουμε; Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι να κατανοήσουμε πως δεν μπορούμε να περπατήσουμε εμείς τον δρόμο του. Ο έφηβος από τη φύση του είναι πιο ανέμελος, πιο ριψοκίνδυνος, πιο κλειστός, πιο αγχωμένος… Τα ζει όλα σε υπερθετικό βαθμό, όλα είναι καινούρια γι’ αυτόν και πρέπει να τα γνωρίσει από πρώτο χέρι. Αν ένας γονιός δεν μπορέσει να κατανοήσει τις προτεραιότητες και τις ανάγκες ενός εφήβου, θα χάσει τη σχέση με το παιδί. Και η σχέση πρέπει να είναι η βασική προτεραιότητα. Όλη η ουσία βρίσκεται στη σχέση.
01. Καταρχάς κάθε γονιός πρέπει να κοιτάξει πολύ προσεκτικά τον εαυτό του στον καθρέφτη. Να δει τα λάθη του και τις αδυναμίες του. Τις καθημερινές του συνήθειες. Αν ο ίδιος ο γονιός περνάει ώρες ατελείωτες μπροστά σε μια οθόνη, αν ο ίδιος δε φροντίζει τον εαυτό του, έχει καταρρακωθεί από τους ρυθμούς της καθημερινότητας και δεν έχει διάθεση ή τρόπο να μιλήσει στα παιδιά του δεν θα μπορέσει να τα προσεγγίσει. Πρώτα αλλάζουμε εμείς και μετά τα παιδιά. Αν εμείς ξυπνάμε με νεύρα το πρωί, γιατί δεν μπορούμε να πάρουμε μια ανάσα, πολύ πιθανό να συμβεί το ίδιο στα παιδιά μας. 02. Το δεύτερο σημαντικό βήμα είναι να ρωτήσουμε τους έφηβους γιους και κόρες μας τι θέλουν και αν θέλουν να κάνουν κάτι μαζί μας, για παράδειγμα: «Θα ήθελες σήμερα να κάνουμε κάτι μαζί;». Είναι οι καλύτεροι οδηγοί σας! Αν σας το επιτρέψουν, μπορείτε να τους προτείνετε πράγματα που να
75
ταιριάζουν στον δικό τους χαρακτήρα. 03. Ενδιαφερθείτε γι’ αυτά που τους ενδιαφέρουν. Πάρτε το κοντρόλ και παίξτε μαζί τους το αγαπημένο τους παιχνίδι, δείτε μαζί ένα βίντεο ή μία σειρά που τους αρέσει, συνοδέψτε τα σε μία συναυλία που δίνει το αγαπημένο τους συγκρότημα. 04. Αν καταφέρετε να τους πείσετε, πάρτε τους μαζί στο γυμναστήριό σας, σε μια εκδρομή, σε έναν περίπατο, αλλά όχι με γκρίνια και απαίτηση. 05. Μαγειρέψτε μαζί τους. Παίξτε επιτραπέζια παιχνίδια σαν οικογένεια, οργανώστε βραδιά ταινίας, ακούστε μουσική, φτιάξτε μαζί κάτι για το σπίτι. Μπορείτε να φυτέψετε κάτι ή να αλλάξετε διακόσμηση στο δωμάτιό τους. Υπάρχουν χιλιάδες πράγματα που δεν χρειάζονται χρήματα και μπορούν να γίνουν μέσα στο σπίτι. 06. Φροντίστε να βρίσκονται με τους φίλους τους. Είναι ίσως το πιο σημαντικό από όλα. Να είστε διακριτικός, όταν οι φίλοι τους είναι μπροστά γιατί οι έφηβοι νιώθουν άβολα, ντρέπονται και παρεξηγούνται εύκολα. 07. Δώστε τους την αίσθηση της ελευθερίας. Δύσκολο πολύ, αλλά απαραίτητο. 08. Τέλος εξασφαλίστε χρόνο για εσάς τους ίδιους. Αν ζείτε και αναπνέετε μόνο για τα παιδιά σας, το νιώθουν και... ασφυκτιούν! Ο καλύτερος οδηγός τον παιδιών είστε εσείς και οι πράξεις σας. Οι δρόμοι είναι άπειροι και έχουν πολλά να μάθουν στη ζωή, όμως δε χρειάζεται να τους υπενθυμίζουμε συνέχεια πόσο μπροστά είμαστε. Θα βρουν τις «ανάσες» τους. Γονείς, μη φοβάστε!
PET STORIES
Φιλοζωία ή Μια καλοντυμένη κυρία περπατάει με το μικρόσωμο σκυλάκι της σε ένα στενό. Το σκυλάκι μαρκάρει κατά βούληση σε διάφορα σημεία. Ξαφνικά πετάγονται δύο γατιά κάτω από ένα αμάξι και ορμάνε προς το μέρος τους...
«Αμάν πια με αυτά τα γατιά! Εγώ είμαι φιλόζωη —να, με βλέπετε— έχω σκύλο και τον λατρεύω. Τα γατιά όμως είναι εστία μόλυνσης. Είναι επικίνδυνα και κάτι πρέπει να γίνει επιτέλους με αυτήν την ιστορία!» Την ίδια στιγμή, μια άλλη κυρία της γειτονιάς τοποθετεί γατοτροφή κάτω από τα αυτοκίνητα, γιατί εάν την αφήσει εκτεθειμένη στο πεζοδρόμιο σίγουρα κάποιος θα την κλοτσήσει, θα την πετάξει, ή ακόμα χειρότερα, θα την δηλητηριάσει. Λίγο παρακάτω, ο κύριος από το ψιλικατζίδικο γίνεται έξαλλος κάθε φορά που μια γάτα ή ένας σκύλος θα τολμήσει να πλησιάσει στο παρτέρι του δήμου, που τυχαίνει να βρίσκεται μπροστά από το κατάστημά του, αλλά, κάθε μέρα, ανελλιπώς, ταΐζει τα περιστέρια της γειτονιάς, όχι έξω αλλά μέσα στο μαγαζί του. Τα παραπάνω περιστατικά καταδεικνύουν μια αντίφαση που χαρακτηρίζει πολλούς απο εμάς. Όταν αγαπάμε ένα είδος ζώου, τον σκύλο μας για παράδειγμα, θεωρούμε αυτόματα τους εαυτούς μας φιλόζωους μιας και η έννοια αυτής της λέξης φανερώνει ευαισθησία, αγάπη και
Γράφει η Λενιώ Πατιερίδη ΚΥΝΑΓΩΓΌΣ, ΟΛΙΣΤΙΚΉ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΣΚΎΛΩΝ ΣΥΝΤΡΟΦΙΆΣ
76
άλλα όμορφα πράγματα για το άτομό μας. Ωστόσο, όταν ευνοούμε ένα είδος ζώου περισσότερο από άλλα, πράγμα που είναι λογικό, μιας και έχει να κάνει με τα βιώματα του καθενός, είναι σημαντικό να λαμβάνουμε υπ’ όψιν την αλληλεπίδραση που έχει αυτό, τόσο σε συνάρτηση με τα άλλα είδη όσο και με τους συνανθρώπους μας. Γιατί και αυτό περιλαμβάνεται στην φιλοζωία.
PET STORIES
πράξεις φιλοζωίας; Η φιλοζωία είναι μια έννοια ολιστική, που περιλαμβάνει πολλά περισσότερα από αυτό που εμείς προσωπικά ορίζουμε σαν «αγάπη». ΦΙΛΟΖΩΊΑ ΕΊΝΑΙ... Η φιλοζωία ισοδυναμεί με την αποδοχή. Αποδοχή για το ότι κάθε πλάσμα έχει έναν λόγο ύπαρξης και δικαίωμα στη ζωή. Η φιλοζωία ισοδυναμεί με την κατανόηση, ότι κάθε πλάσμα συμπεριφέρεται διαφορετικά ανάλογα με τις ανάγκες επιβίωσής του. Η φιλοζωία ισοδυναμεί με την αγάπη για το σπίτι μας, μιας και το σπίτι μας είναι το περιβάλλον και κομμάτι αυτού είναι και τα ζώα. Η φιλοζωία ισοδυναμεί με αγάπη και ενσυναίσθηση, για αυτά τα πλάσματα που θεωρούμε ασθενέστερα και άρα είναι χρέος μας να τα προστατεύουμε.
Η φιλοζωία ισοδυναμεί με τον πολιτισμό, στο πλαίσιο του οποίου υπάρχει σεβασμός και υγιής αλληλεπίδραση με όλα τα είδη που συνυπάρχουνε. Η φιλοζωία ισοδυναμεί με ανιδιοτέλεια και όχι με πράξεις που θρέφουν το εγώ μας. Η φιλοζωία είναι στάση ζωής, γιατί ο σεβασμός προς τα ζώα και τη φύση, αποτελούν σεβασμό προς τον ίδιο μας τον εαυτό. Έτσι, αν για παράδειγμα θέλουμε να ταΐσουμε τα αδέσποτα, είτε αυτά είναι γάτες, σκύλοι ή πουλιά, διαλέγουμε ένα ανοιχτό μέρος, και όχι τα στενά, ώστε να μη δημιουργήσουμε συνωστισμό μεταξύ των ειδών, και να περιορίσουμε τις εστίες μόλυνσης από τα περιττώματα. Εάν θέλουμε να ελευθερώσουμε τον σκύλο μας, διαλέγουμε να το κάνουμε κάπου που δεν θα υπάρχουν παιδιά ή άνθρωποι που φοβούνται κι ας μας φαίνεται άδικο. Εάν είμαστε στο χωριό μας και θέλουμε να έχουμε κότες και πρόβατα, περιφράσσουμε την αυλή μας ώστε να μη χρειαστεί να σηκώσουμε το όπλο στον σκύλο του γείτονα ή τον αδέσποτο που ενστικτωδώς ήρθε για να παίξει ή να φάει κ.ο.κ Είμαστε φιλόζωοι όταν σκεφτόμαστε το σύνολο και αυτό είναι ένα από τα πολλά πράγματα που μας μαθαίνουν τα ζώα.
77
ΚΟΣΜΟΣ
TAKE A BREATH ON THE
Green Side of Life Μια νοερή βόλτα σε καταπράσινους, πανέμορφους κήπους και σε μοναδικά πάρκα ανά τον πλανήτη μάς κάνουν να ονειρευόμαστε το επόμενο ταξίδι μας! Γράφει η Εύη Καλλίνη
Park Güell, Βαρκελώνη Το αριστούργημα του ευφάνταστου, πρωτοπόρου καταλανού αρχιτέκτονα του μοντερνισμού Antoni Gaudi, που αφιέρωσε 14 χρόνια από τη ζωή του για να φτιάξει τα πολύχρωμα, σουρεαλιστικά κτίρια του περίφημου πάρκου Γκουέλ στη Βαρκελώνη. Χτισμένο στον λόφο Valkarka, που τα χρόνια εκείνα βρισκόταν αρκετά μακριά από την πόλη, είναι ένα δημόσιο πάρκο με πλούσια αρχιτεκτονικά στοιχεία. Καμπύλες γραμμές, μπαρόκ στοιχεία και οργανικές φόρμες, δράκοι και τεράστιες σαλαμάνδρες καλυμμένες με πολύχρωμα ψηφιδωτά και φυσικά τα περίφημα σπιτάκια που θυμίζουν σκηνικό από παραμύθι συνθέτουν ένα one-of-a-kind ευφάνταστο κόσμο που
μεταφέρει τους επισκέπτες του έξω από τον χρόνο! Στα must η μοναδική θέα της Βαρκελώνης που μπορεί κανείς να απολαύσει από την κορυφή του πάρκου. Τέλος, να σημειώσουμε ότι το πάρκο έχει κηρυχθεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO το 1984.
78
Jardin du Luxemburg, Παρίσι Ό,τι και να πει κανείς για τον Κήπο του Λουξεμβούργου στο Παρίσι θα είναι λίγο! Μεγαλειώδης και επιβλητικός, αποτελεί το πιο δημοφιλές πάρκο στο Παρίσι —και όχι άδικα. Βρίσκεται στο 6ο διαμέρισμα της γαλλικής πρωτεύουσας και απλώνεται σε έκταση 55 στρεμμάτων γύρω από το περίφημο παλάτι του Λουξεμβούργου. Το πάρκο και ο κήπος σχεδιάστηκαν το 1612 από τη Μαρία των Μεδίκων, σύζυγο του βασιλιά Ερρίκου Δ΄ της Γαλλίας, σε ανάλογο ύφος με το παλάτι, με στολισμούς με γλυπτά και συντριβάνια σε ύφος μπαρόκ και ροκοκό. Αγαπημένα σημεία των καταπράσινων κήπων είναι το συντριβάνι Fontaine de Medicis, καθώς και η οκταγωνική λίμνη Grand Bassin, η οποία βρίσκεται στο κέντρο του πάρκου και προσφέρεται για βαρκάδα.
Central Park, Νέα Υόρκη Το απόλυτο urban park στο Μανχάταν, στην καρδιά της μητρόπολης που δεν κοιμάται ποτέ, καλύπτει έκταση 843 στρεμμάτων και είναι το πάρκο με τις περισσότερες επισκέψεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περίπου 38 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως! Είναι επίσης και μία από τις κορυφαίες τοποθεσίες στον κόσμο για γυρίσματα και σίγουρα θα το έχεις χαζέψει ως φόντο να πρωταγωνιστεί σε κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές κάθε είδους. Στην όαση του Σέντραλ Πάρκ συναντά κανείς τεχνητές λίνες, ένα ζωολογικό κήπο, ένα θερμοκήπιο, ένα καταφύγιο
79
ΚΟΣΜΟΣ
άγριας ζωής, μια μεγάλη έκταση φυσικού δάσους, και ένα υπαίθριο αμφιθέατρο, που ονομάζεται θέατρο Ντελακόρτ (Delacorte theater), το οποίο φιλοξενεί το φεστιβάλ του καλοκαιριού «Shakespeare in the park». Εδώ μπορεί επίσης κάποιος να κάνει τζόκινγκ, σκέιτμπορντ, περπάτημα, ποδήλατο ή άλλα αθλήματα ή απλά να ξαπλώσει στο γρασίδι και να απολαύσει τη φύση και τον νεοϋορκέζικο ουρανό.
τρεις ώρες την ημέρα για τη φροντίδα του. Μάλιστα, το 1842 μάλιστα φύτεψε τις περίφημες Ουασινγκτόνιες που υπάρχουν μέχρι σήμερα στην είσοδο της λεωφόρου Βασιλίσσης Αμαλίας, εντυπωσιάζοντας τους επισκέπτες του κήπου. Το 1927 μετονομάστηκε σε Εθνικό Κήπο και αναδείχθηκε πλέον σε ένα από τα αγαπημένα σημεία για βόλτα από τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Αθήνας. Η μαγεία του δεν άφησε ασυγκίνητο ούτε τον διάσημο συγγραφέα Henry Miller, που το 1939 έγραψε για τον Εθνικό Κήπο ότι «το πάρκο αυτό παραμένει στη μνήμη μου όσο κανένα άλλο που έχω επισκεφτεί στη ζωή μου».
Royal Botanic Gardens, Μελβούρνη
Εθνικός Κήπος, Αθήνα Το υπέροχο πράσινο μυστικό στο κέντρο της πολύβουης ελληνικής πρωτεύουσας βρίσκεται ανάμεσα στο Κολωνάκι και το Παγκράτι και δίπλα στο επιβλητικό Ζάππειο Μέγαρο. Ο Εθνικός Κήπος ιδρύθηκε από τη βασίλισσα Αμαλία ως βοτανικός και επιστημονικός κήπος και ήταν ο ιδιωτικός της κήπος —λέγεται ότι η ίδια αφιέρωνε καθημερινά τουλάχιστον
Οι βασιλικοί βοτανικοί κήποι της Μελβούρνης δημιουργήθηκαν το 1846 και είναι από τους πιο εντυπωσιακούς στον κόσμο, καθώς έχουν περισσότερα από 50.000 διαφορετικά είδη φυτών, κάποια από αυτά εξαιρετικά σπάνια. Βρίσκονται στις νότιες όχθες του ποταμού Yarra και θεωρούνται χαρακτηριστικό παράδειγμα της αρχιτεκτονικής τοπίου της Βικτωριανής εποχής του 19ου αιώνα. Αποτελούν ένα υπαίθριο μωσαϊκό από ενδημικά και εξωτικά
80
είδη, με τις λίμνες και τις εκτάσεις γκαζόν να δημιουργούν το απόλυτο περιβάλλον αναψυχής και χαλάρωσης. Στα highlights της επίσκεψης συγκαταλέγονται το τροπικό θερμοκήπιο και το ηφαίστειο Guilfoyle ενώ υπάρχουν τρεις κήποι ευεξίας και διαλογισμού και ειδικός κήπος για τα παιδιά. Ο παράδεισος επί γης! Aquaventure Waterpark, Ντουμπάι Το νούμερο ένα water park στο Ντουμπάι σύμφωνα με το TripAdvisor προσφέρει μία ανεπανάληπτη εμπειρία σε όλους τους επισκέπτες του! Τριάντα εντυπωσιακές νεροτσουλήθρες περιμένουν τους φανατικούς οπαδούς της αδρεναλίνης, οι οικογένειες μπορούν να δούνε από κοντά σπάνια θαλάσσια είδη, όπως δελφίνια, καρχαρίες και θαλάσσια λιοντάρια, διασκεδάζοντας στο Lost Chambers Aquarium και οι λάτρεις της πολυτέλειας να χαλαρώσουν στην ιδιωτική, αμμώδη παραλία, ενώ υπάρχει η δυνατότητα για καταδύσεις και extreme water sports. Το μόνο σίγουρο είναι ότι εδώ όλοι μπορούν να δροσιστούν και να ζήσουν αξέχαστες εμπειρίες!
www.ierax.gr
Μα, η Γη αναπνέει; Ω, ναι! 6 στιγμές που ο πλανήτης μας πήρε βαθιές ανάσες.
.01
Η Γη πήρε την πρώτη ανάσα οξυγόνου πριν από μόλις... 2,48 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν εμφανίστηκαν οι πρώτοι αερόβιοι οργανισμοί!
.05
.04 .02
Το 1987 ήταν η χρονιά που απαγορεύτηκε η χρήση μιας σειράς επιβλαβών χημικών τα οποία κατέστρεφαν το στρώμα όζοντος, που προστατεύει τη γη από την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία.
Στις 31 Μαρτίου 2007 πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά η Ώρα της Γης, στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας, μια συμβολική κίνηση εξοικονόμησης ενέργειας και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Κατά τη διάρκεια της καραντίνας οι εκπομπές άνθρακα μειώθηκαν κατά 17% παγκοσμίως, ενώ παρατηρήθηκε και μείωση στις ποσότητες αιωρούμενων σωματιδίων κατά 20% με 30%.
.06
.03
Στην Ελλάδα μετά το κλείσιμο των σχολείων λόγω κορωνοϊού, η ρύπανση από τις μεταφορές μειώθηκε κατά 25%, ενώ η συνολική μείωση της ρύπανσης από τις μεταφορές κατά τη διάρκεια του lock down ανήλθε στο 38%.
Τα πλαστικά μίας χρήσης καταργούνται από το καλοκαίρι του 2021, καθώς η Ελλάδα εναρμονίζεται με την ευρωπαϊκή οδηγία.
82