PRAXI_08_JUN21

Page 1

ΠΡΑΞΗ ΟΓΔΟΗ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2021

ΜΟΥΣΙΚΗ

Άλκηστις Πρωτοψάλτη ΠΡΟΣΩΠΑ

Έμιλυ Κολιανδρή Πέρης Μιχαηλίδης ΘΕΜΑ

Πώς η γενιά της πανδημίας θα καθορίσει το μέλλον;

ΕΡΕΥΝΑ

Αισιοδοξία στη Θεσσαλονίκη ΚΘΒΕ

Παραστάσεις Δράσεις 7o Φεστιβάλ Δάσους

ΠΟΛΗ

Ραδιοφωνική Θεσσαλονίκη: μια πόλη με... πειρατικό παρελθόν PSYCHOLOGY – HEALTHY LIVING - TASTE – ΠΑΙΔΊ - PET STORIES - ΤΑΞΙΔΙ



EDITORIAL

Όλοι έχουμε ανάγκη από μια...

καλή ΠΡΑΞΗ!

Μια ΠΡΑΞΗ γεμάτη από όμορφες σκέψεις και θετικά συναισθήματα. Από πολύχρωμες νοερές εικόνες να ξεπροβάλλουν ανάμεσα στις λέξεις. Από χαμογελαστές φατσούλες ζωγραφισμένες με αόρατο μελάνι πίσω από τις παραγράφους. Με πολλά πολλά πολλά θαυμαστικά, να μας ψιθυρίζει λόγια θεατρικά πλάι στο κύμα, να μας καμαρώνει που αντέξαμε και να μας μιλά αισιόδοξα για το μέλλον. Σελίδα σελίδα, να ξεφυλλίζουμε όσα έχουμε ανάγκη για να ξαναχαμογελάσουμε: όμορφα λόγια, αξιοθαύμαστους ανθρώπους, υπέροχες εικόνες και σπουδαίες ιστορίες. Mια αισιόδοξη, comfort έκδοση, που συγκεντρώνει στις σελίδες της όσα μας έλειψαν, όσα καταφέραμε, όσα μας κράτησαν δυνατούς και όσα αξίζουμε! Ένα τεύχος θετικό, γεμάτο έμπνευση. Ένα feel good τεύχος!

«ΠΡΆΞΗ»

03


ΧΑΙΡΕ ΤΙΣΜΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉ ΚΘΒΕ

Κι αν όλα μπήκαν σε καραντίνα, η οικογένεια του ΚΘΒΕ με λογισμό και μ’ όνειρο πετάξαμε ψηλά… Εξάλλου, ΕΜΕΙΣ ΜΑΣΚΕΣ ΦΟΡΟΥΣΑΜΕ ΠΑΝΤΑ…

Ζωή σε «ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ» τούτη η παρατεταμένη μας «ΟΔΥΣΣΕΙΑ» με τη «ΣΟΝΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕΛΗΝΟΦΩΤΟΣ» οδηγό… Ο χρόνος αδηφάγος «ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΟΣ» κι ο άνθρωπος «ΑΓΕΛΑΣΤΟ ΤΕΚΝΟ ΠΟΛΥΤΕΚΝΟΥ ΘΕΑΣ» αναζητούν ένα «ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΖΕΥΓΑΡΙ» χέρια ν’ αγγίξουν το βλέμμα, που φαντάζει «ΤΙΜΙΟΣ ΚΛΕΦΤΗΣ» στιγμών, καθώς διένυσαν «ΜΑΚΡΥ ΤΑΞΙΔΙ της κάθε ΜΕΡΑΣ μας ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΝΥΧΤΑ» που μας βύθισε η πανδημία. «ΠΟΥΠΟΥΛΕΝΙΟΣ» ο φόβος μας κι οι αγωνίες μας πήραν διαστάσεις «ΒΑΒΥΛΩΝΙΑΣ» στη «ΝΥΧΤΑ ΤΗΣ ΙΓΚΟΥΑΝΑ» που μας κράτησε φυλακισμένους πάνω από έτος στο «ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΜΠΕΡΝΑΡΝΤΑ ΑΛΜΠΑ» και στα σπίτια μας, να τηλευπομένουμε κραυγάζοντας αντοχές, να τηλε-νιώθουμε ψευδαισθήσεις δικαιωμάτων σε μια «ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΠΛΗΞΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ», τηλε-ξεσκονίζοντας προθήκες να αναζητούμε τίτλους τιμής και ελευθερίας έκφρασης σε «ΕΝΑ ΑΛΛΙΩΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ», να προσδοκούμε επαναστάσεις επικές, ιστορικές, ίδιες με τη «ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΑ», να τηλε-δημιουργούμε Νεφελοκοκκυγίες παρέα με τους εμβληματικούς «ΟΡΝΙΘΕΣ» για «ένα πουκάμισο αδειανό… για μια ΕΛΕΝΗ».

Θα τις ξαναβάλουμε αυτή τη φορά με κέφι, πανη-γυρίζοντας την Ελλάδα πολιτισμό κι είναι η πρώτη φορά, μετά από πολλές δεκαετίες, που μετέχουμε με τρεις μεγάλες παραγωγές σε τρία Φεστιβάλ.. Με μέτρα, Αριστοφανικά και Ευριπίδεια στις αποδόσεις των αρχαιοελληνικών αριστουργημάτων που χιλιάδες χρόνια τώρα προστατεύουν την αγωγή της ψυχής μας, απ’ το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, των Φιλίππων, του Δίου ίσαμε τα σύγχρονα Φεστιβάλ του καλοκαιριού, που παρέα με τα υγειονομικά μέτρα που τηρήσαμε και θα τηρούμε απαρέγκλιτα για όσο απαιτηθεί, φιλοδοξούμε να ποτίσουμε τα μάρμαρα της βαριάς μας κληρονομιάς με προτάσεις υπεροχής παραστατικών τεχνών (θεατρικές, χοροδραματικές και μουσικές παραγωγές). Με την ευχή, η χειμερινή σεζόν να μας βρει καθολικά εμβολιασμένους Πολιτισμό και Τέχνες, ανοίγουμε διάπλατα τις πόρτες στο ευρύ κοινό γιορτάζοντας τη ζωή... ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΙΝΑΙ Η ΖΩΗ ΜΑΣ. Με φιλικούς χαιρετισμούς, Νίκος Κολοβός Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΚΘΒΕ

04


aegeanair.com


Περιεχόμενα 08Η γνώση και η ελπίδα, έναν χρόνο μετά ΠΡΟΣΩΠΑ

Αγαπημένα και ενδιαφέροντα πρόσωπα, από διαφορετικούς χώρους, μας αποκαλύπτουν τι έμαθαν και τι εύχονται έναν χρόνο μετά την πανδημία.

14 Κάνουν το καλό και το ρίχνουν… στον εθελοντισμό ΠΟΛΗ

της 34Τονέαςαποτύπωμα πραγματικότητας ΕΡΕΥΝΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Pωτήσαμε τους κατοίκους της πόλης πώς νιώθουν μετά από μήνες εγκλεισμού, τι άλλαξε και τι τους έλειψε.

64Ραντεβού στη μεγάλη οθόνη! 68Δεν είναι απλά μια τάση. Είναι ο νέος τρόπος ζωής! ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

ONLINE

Ομάδες και οργανώσεις που «έμειναν σπίτι» αλλά δεν έμειναν άπραγες, μας εμπνέουν περιγράφοντας τις καλύτερες πράξεις τους.

36GENERATION C

πουκαμισάκι στα ίδια μέρη

ΠΡΟΣΩΠΑ

ή αλλιώς, η Θεσσαλονίκη μέσα από τα μάτια (και τις βόλτες) του Κωστή Ζαφειράκη.

Πέρης Μιχαηλίδης

Η αγαπημένη ερμηνεύτρια μετράει τις δυνάμεις της κοιτάζοντας μπροστά, σχολιάζει τι μας αφήνει η πανδημία και εκφράζει την αισιοδοξία της για όσα είναι μπροστά μας.

24Ραδιοφωνική Θεσσαλονίκη: ΠΟΛΗ

30Έμιλυ Κολιανδρή

Η πρωταγωνίστρια της «Ελένης» μάς μιλά για τη φετινή μεγάλη παραγωγή του ΚΘΒΕ, τη ζωή και το αλλιώτικο θεατρικό καλοκαίρι.

Creative Director: Βαγγέλης Ευαγγελόπουλος Υπεύθυνη Έκδοσης: Ελένη Ομήρου Επιμέλεια: Γιώργος Μαντζουρανίδης Συντάκτες: Γιάννης Γκροσδάνης, Κώστας

46Επί σκηνής, ανά σκηνή Όλες οι παραστάσεις και οι δράσεις του ΚΘΒΕ. Το 7ο Φεστιβάλ Δάσους.

ΠΡΟΣΩΠΑ

ΠΡΑΞΗ - ΕΞΑΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΘΒΕ ΤΕΥΧΟΣ #8 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ - ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2021 ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ Έκδοση - Διεύθυνση:

O ηθοποιός, σκηνοθέτης και δάσκαλος υποκριτικής, που πρωταγωνιστεί στο «Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα», σε σκηνοθεσία Θανάση Σαράντου στο ΚΘΒΕ.

ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ

Μια πόλη με...πειρατικό παρελθόν.

ΕΞΟΔΟΣ

Πώς η γενιά της πανδημίας θα καθορίσει το μέλλον;

18Άλκηστις Πρωτοψάλτη 42 ΜΟΥΣΙΚΗ

72 Μ’ ανοιχτό

62 Τα φώτα στον πολιτισμό CULTURE

Καντόγλου, Γιώργος Μαντζουρανίδης, Μαρία Ζαμπέτη, Κωστής Ζαφειράκης, Μαρία Παντελίδου, Χρύσα Σάμου. Ύλη ΚΘΒΕ: Όλγα Χατζηιακώβου (Τμήμα Εκδόσεων & Δημοσίων Σχέσεων ΚΘΒΕ) Φωτογράφοι: Κώστας Αμοιρίδης, Όλγα Δέικου Φωτογραφίες ΚΘΒΕ: Τάσος Θώμογλου, Αρχείο ΚΘΒΕ Ατελιέ: Πασχάλης Κατσές

06

76 Να χαίρεσαι όπως ένας σκύλος! 78 Η χαρά θέλει τρόπο, όχι κόπο. 80Μαθαίνοντας να αγκαλιάζουν το διαφορετικό και να λειτουργούν ως PET STORIES

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

ΠΑΙΔΙ

ομάδα μέσα από το θεατρικό παιχνίδι.

84Άσκηση σημαίνει χαρά! 86Ετοιμάζω βαλίτσα! HEALTHY LIVING ΤΑΞΙΔΙ

Υπεύθυνοι Διαφήμισης: Αλέξης Ξανθόπουλος, Νάντια Κουλούρη, Αλεξάνδρα Κωστάρα Social Media: Δέσποινα Πλωμαρίτου Γραμματεία – Υποδοχή Διαφήμισης: Βασιλική Κουφού Εκτύπωση: ThessPrint S.A. Μια έκδοση της kitchen.was Βηλαρά 7, Θεσσαλονίκη. Τ: 2310 555335, E: info@kitchenwas.gr, www.kitchenwas.gr

Ξεφυλλίστε το περιοδικό: www.ntng.gr | www.praximag.gr Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, μερική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.


Αποκλειστικός Αντιπρόσωπος Απολαύστε Υπεύθυνα για την Ελλάδα Β.Σ. Καρούλιας Τ. +302146876200

kiryianni.gr gdesignstudio.gr


ΠΡΟΣΩΠΑ

Η γνώση και η ελπίδα, έναν χρόνο μετά Καλοκαίρι 2021, μετά από έναν χειμώνα που κράτησε περισσότερο από όσο αντέχαμε. Η συναισθηματική, και όχι μόνο, απόδοση μιας χρονιάς που μας σημάδεψε όλους, αποτυπώνεται σε δύο φράσεις-κλειδιά: (ίσως) κάτι μάθαμε, (σίγουρα) κάτι ευχόμαστε. Ζητήσαμε λοιπόν από αγαπημένα και ενδιαφέροντα πρόσωπα, από διαφορετικούς χώρους, να μας απαντήσουν στην κοινή ερώτηση, συμπληρώνοντας τις φράσεις...

Γιώργος ΜπρατάνηςCayetano Μουσικός

Συνεντεύξεις στην Ελένη Ομήρου

ΠΑΝΔΗΜΊΑ, ΈΝΑΣ ΧΡΌΝΟΣ ? ΜΕΤΆ. ΈΜΑΘΑ........... ΕΎΧΟΜΑΙ............

ΈΜΑΘΑ… ν’ ακούω τη σιωπή, να δίνω σημασία στα περαστικά και εφήμερα, ν’ αγαπώ περισσότερο τον αέρα, τον ήλιο, την βροχή. Έμαθα τις πραγματικές προτεραιότητες και να τις διεκδικώ, να δίνω και να δέχομαι, να δημιουργώ χωρίς στεγανά. ΕΎΧΟΜΑΙ… έναν κόσμο πιο συμπονετικό, αλληλέγγυο και υποψιασμένο σε σχέση με το «αύριο» που αποδεδειγμένα πλέον μπορεί να φέρει τούμπα αυτά που, ως χθες, θεωρούσαμε «κανονικά».

08



ΠΡΟΣΩΠΑ

Δημήτρης Κυρσανίδης Παγκόσμιος πρωταθλητής Parkour

Ήρα Κατσούδα

ΈΜΑΘΑ... πάρα πολύ καλά ένα πράγμα, ένα χρόνο μετά την πανδημία, κι αυτό είναι το να φιλτράρω πάρα πολύ καλά αυτά που ακούω -και εννοείται και αυτά που λέω. Έμαθα σε κάποια πράγματα να μην είμαι απόλυτος. Τέλος, έμαθα ότι ο συνδυασμός κατάθλιψης-πανδημίας είναι το χειρότερο πράγμα. Έτσι, έμαθα να χρησιμοποιώ την τηλεόραση συνετά, συγκεκριμένα και να την αφήνω κλειστή την περισσότερη ώρα. ΕΎΧΟΜΑΙ... περισσότερος κόσμος να σκεφτεί την υγεία του και να στραφεί στον αθλητισμό, όχι να κλειστεί μέσα. Να καταλάβουμε όλοι ότι για να έχουμε υγεία πρέπει να κάνουμε και κάτι που προσφέρει υγεία κι όχι να καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια μόνο.

Stand up comedian ΈΜΑΘΑ... Ότι το 1800 στην Αγγλία, στις παράνομες λέσχες τζόγου, υπήρχε ένας υπάλληλος που η μόνη του δουλειά ήταν να καταπιεί τα ζάρια σε περίπτωση εφόδου της αστυνομίας. Και γιατί το έμαθα αυτό; Γιατί το γκούγκλαρα. Και γιατί το γκούγκλαρα; Γιατί είχα εξαντλήσει οτιδήποτε άλλο και ΒΑΡΙΟΜΟΥΝ.

Ευθύμης Κάλφας Ραδιοφωνικός παραγωγός ΈΜΑΘΑ... ότι οι αγκαλιές δεν είναι δεδομένες και πως τελικά τις εκτιμάς όταν δεν μπορείς να τις κάνεις! Αγκαλιές γεμάτες συναίσθημα που υπερκαλύπτουν λόγια και σιωπές. Αγκαλιές που μοιάζουν με κεφαλοκλείδωμα και που εκφράζουν όλα όσα δεν τολμάμε να πούμε! ΕΎΧΟΜΑΙ... να μην υπάρξει ξανά ημέρα που δεν θα μπορούμε να αγκαλιάσουμε σφιχτά ό,τι μας λείπει, μας ηρεμεί και μας κάνει να νιώθουμε ο εαυτός μας. Δεν έχουμε έρθει σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο για να βρισκόμαστε σε απόσταση με όσους αγαπάμε!

Μαρία Καραμήτρη

Πέρα από αυτή την χρήσιμη γνώση που μου προσέφερε το lockdown, σε σοβαρή βάση έμαθα να κάνω υπομονή, κάτι που πραγματικά δεν είχα καθόλου σαν άνθρωπος.

Ηθοποιός-σκηνοθέτης

Αυτό. Και ότι το άλμα του καγκουρό μπορεί να φθάσει τα 7,6 μέτρα.

(ένα χρόνο μετά την πανδημία) Η ζωή θα τελειώνει, η ζωή θα ξαναρχίζει

ΕΎΧΟΜΑΙ... Δεν θα ευχηθώ να περάσει αυτό που ζούμε γιατί έτσι και αλλιώς, νομοτελειακά, θα περάσει. Εύχομαι όμως πραγματικά να μην μας αφήσει πολλά κουσούρια και κοινωνικές παθογένειες.

(έμαθα) Τίποτα στον κόσμο δεν είναι πιο αμοιβαία κατανοητό από δύο όμοιους πόνους. (εύχομαι) Να ανταμειφθούμε με ευτυχία.

10



ΠΡΟΣΩΠΑ

Βασίλης Γάκης Πρόεδρος Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης ΈΜΑΘΑ... ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο και ότι η ζωή περικλείει το έκτακτο στο πρόγραμμά της. Η πανδημία μού δίδαξε να εκτιμώ περισσότερο τα μικρά πράγματα στη ζωή. Να επικεντρώνομαι στα ουσιώδη, σε εκείνα που πραγματικά έχουν αξία. Επίσης κατανόησα ακόμα περισσότερο πόσο σημαντική είναι η ανθρώπινη επαφή και η κοινωνική αλληλεπίδραση, αλλά και το πόσο προσαρμοστικοί είμαστε οι άνθρωποι στα νέα δεδομένα. ΕΎΧΟΜΑΙ... να έχουμε την υγεία μας και να βγούμε νικητές από τη δοκιμασία που βιώνουμε. Ακόμα, να διδαχθούμε πόσο πολύτιμη είναι η ζωή και να διατηρήσουμε το υψηλό αίσθημα αλληλεγγύης και κοινωνικής ευαισθησίας που επιδεικνύουμε καθημερινά την περίοδο της πανδημίας.

Αθανάσιος Κολαλάς Eικαστικός-σκηνοθέτης, καλλιτεχνικός διευθυντής Φεστιβάλ Επταπυργίου ΈΜΑΘΑ... την αξία του αγγίγματος, της χειραψίας, της αγκαλιάς, της αβίαστης μεσογειακής έκφρασης, της επαφής -μεταφορικά και κυριολεκτικά. ΕΎΧΟΜΑΙ... να μάθαμε τελικά πως τίποτε δεν είναι δεδομένο, πόσο εύκολα ανατρέπονται τα απλά, καθημερινά πράγματα και πως μόνο η συλλογική προσπάθεια οδηγεί σε ουσιαστικές λύσεις.

Χριστίνα Φλαμπούρη Alpinist & Motivational Speaker ΈΜΑΘΑ... ότι κάθε δυσκολία είναι μια ευκαιρία να γνωρίσεις μια νέα εκδοχή του εαυτού σου που ίσως είναι λίγο πιο δυνατή από όσο μπορούσες να φανταστείς. Την περίοδο της καραντίνας την πέρασα δύσκολα -τουλάχιστον στην αρχή της. Ακύρωσα μία ορειβατική αποστολή και δεν μπορούσα να κάνω τίποτα από ό,τι έκανα στην καθημερινότητά μου. Μέχρι τότε έμενα σπίτι μόνο για ύπνο και κάθε Σαββατοκύριακο ήμουν σε ένα διαφορετικό βουνό της Ελλάδας ή της Ευρώπης. Επομένως οι πρώτες εβδομάδες στο σπίτι με δυσκόλεψαν πολύ, έψαχνα πού να διοχετεύσω την ενέργειά μου και την αγάπη μου για τις κορυφές. Τελικά οι επιπλέον ώρες στο σπίτι μού άνοιξαν νέους ορίζοντες. Προσπάθησα να μεταδώσω όλη αυτή την αγάπη για τους υψηλούς στόχους και τα βουνά σε όσα περισσότερα παιδιά γίνεται μέσω πολλών διαδικτυακών παρουσιάσεων σε σχολεία, αλλά κυρίως μέσα από το παραμύθι «Στις 7 Κορυφές» που έγραψα μαζί με τη φίλη μου Μαρία Ρουσάκη και κυκλοφορεί σε περίπου ενάμιση μήνα από τις εκδόσεις Πατάκη. Ένα νέο «ταξίδι» ξεκίνησε για μένα αυτή τη δύσκολη περίοδο, που φαίνεται να είναι συναρπαστικό. ΕΎΧΟΜΑΙ... να τελειώσει σύντομα η πανδημία και να μην μας ξαναστερηθεί ποτέ η ελευθερία μας, το πολυτιμότερο αγαθό που έχουμε!

12



Κάνουν το καλό και το ρίχνουν… στον εθελοντισμό

Γράφει ο Γιώργος Μαντζουρανίδης

Ομάδες και οργανώσεις που «έμειναν σπίτι» αλλά δεν έμειναν άπραγες, μας εμπνέουν περιγράφοντας τις καλύτερες πράξεις τους Μάγειρες έκτακτης ανάγκης, «καθαριστές», κομμωτές του «δρόμου» και πλύντες εν κινήσει, είναι μόνο μερικοί από τους σούπερ ήρωες που είτε «γεννήθηκαν» εν μέσω πανδημίας είτε κλιμάκωσαν τις δράσεις τους προκειμένου να στηρίξουν όσους έχουν ανάγκη. Με τον αόρατο εχθρό να κλείνει τους πάντες στο σπίτι, κάποιες εθελοντικές ομάδες και οργανώσεις αποφάσισαν να φροντίσουν τόσο εκείνους που δεν είχαν σπίτι για να

προστατευτούν, όσο και το περιβάλλον, το σπίτι όλων μας, που περιμένει να το χαρούμε και πάλι «Ελεύθεροι». ΚΑΘ’ ΟΔΌΝ Δεν πάει πολύς καιρός που η φωτογραφία ενός κομμωτή να κουρεύει στο κέντρο της Αθήνας έναν άστεγο έκανε το γύρο του διαδικτύου, καθηλώνοντας τα βλέμματά μας και κερδίζοντας τις καρδιές μας. Ο λόγος για τον Παναγιώτη

14


ΠΟΛΗ

Καραπιπέρη, μέλος της ομάδας «Καθ’ οδόν» η οποία δρα με απόλυτη διακριτικότητα από το 2018.

«Ακόμα και στον παγετό του Φεβρουαρίου βγήκαμε με ισοθερμικά και μοιράσαμε φαγητό, αντισηπτικά και μάσκες, ενώ σε εβδομαδιαία βάση δίνουμε τρόφιμα σε οικογένειες», τονίζει ο Γιάννης. Επιπλέον, η ομάδα συγκέντρωσε σε συνεργασία με τον «Ηρακλή» μπάλες, σεντόνια και μαξιλαροθήκες τα οποία στάλθηκαν στο Eιδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα, ενώ τα Χριστούγεννα δώρισαν πάνω από ενάμιση τόνο τρόφιμα και ένα χρηματικό ποσό για πετρέλαιο θέρμανσης στο ορφανοτροφείο Μέλισσα.

«Μία φορά το μήνα βγαίνουμε και κουρεύουμε άστεγους στο κέντρο της Αθήνας. Είναι κάτι ασυνήθιστο για τους περαστικούς, αλλά οι άνθρωποι το περιμένουν με ανυπομονησία». Ο Χρήστος Κουφός, συντονιστής του προγράμματος, μέσα σε δύο προτάσεις, καταφέρνει και δίνει τον σκοπό αλλά και το πώς επιδρά στον κόσμο που απευθύνεται. Παράλληλα, τα μέλη της ομάδας παρέχουν κάθε Τρίτη και Παρασκευή κοινωνικό πρωινό, εξυπηρετώντας περίπου 50 άτομα, ενώ μία φορά την εβδομάδα εξερευνούν το κέντρο με σκοπό να μοιράσουν το λεγόμενο «πακέτο φροντίδας» το οποίο περιέχει κρουασάν, νερό και χυμό. Τέλος, όπως αναφέρει και ο Χρήστος, η ομάδα βοηθά τους ωφελούμενους και στις διαδικασίες επανέκδοσης της ταυτότητάς τους σε περίπτωση που την έχουν χάσει, πληρώνοντας το παράβολο και τα έξοδα για τις φωτογραφίες. CHEFS FOR ZERO HUNGER Το φαινόμενο της πεταλούδας δεν γνωρίζει σύνορα. Μία έκρηξη στη Βηρυτό τον Αύγουστο του 2020, παρακίνησε εστιάτορες -κυρίως από Θεσσαλονίκη αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδανα οργανωθούν και να συγκεντρώσουν χρήματα για τα παιδιά της πρωτεύουσας του Λιβάνου, κάνοντας αυτό που ξέρουν καλύτερα: να μαγειρεύουν.

ΙTHACA LAUNDRY Πριν από 6 περίπου χρόνια, ένα βανάκι ξεκίνησε να οργώνει το κέντρο της Αθήνας μεταφέροντας πλυντήρια, στεγνωτήρια και κυρίως το όραμα κάποιων νέων για έναν πιο… καθαρό κόσμο. Η οργάνωση με την ονομασία Ithaca ήταν γεγονός. Πρωταρχικό μέλημά της, να παρέχει υπηρεσίες υγιεινής στους άστεγους πλένοντας τα ρούχα τους. Μέχρι σήμερα τα σημεία δράσης της έχουν διευρυνθεί αρκετά, ενώ από το 2017 δίνει ευκαιρία σε ανθρώπους που προέρχονται από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες να εργαστούν.

Έτσι προέκυψαν οι «Chefs for Zero Hunger» οι οποίοι συνέχισαν να μοιράζουν φαγητό ακόμα και μετά την επίτευξη του αρχικού τους στόχου. Σύμφωνα με τον Γιάννη Κατσαντώνη, μέλος της ομάδας, οι 25 «μαχόμενοι σεφ» έχουν δώσει μέχρι τώρα πάνω από 2 χιλιάδες μερίδες φαγητού, πραγματοποιώντας τρεις φορές την εβδομάδα συσσίτιο για άστεγους.

Η Δήμητρα Κουντουριώτη, επιχειρησιακή διευθύντρια της Ιthaca, είναι σαφής: «η πανδημία ανέδειξε το πώς συνδέεται η υγιεινή με την υγεία. Για κάποιους ανθρώπους δεν υπάρχει η επιλογή να προστατευτούν εφαρμόζοντας ακόμα και το πιο απλό, το πλύσιμο των χεριών», συμπληρώνοντας πως στον ένα χρόνο «συμβίωσης» με τον κορονοϊό οι ωφελούμενοι από τις δράσεις τους ανέρχονται σε 1.667.

15


ΠΟΛΗ

ΣΧΕΔΊΑ Η φήμη των πωλητών με τα κόκκινα γιλέκα προηγείται του κορονοϊού. Εδώ και χρόνια η «Σχεδία» φροντίζει τους ανθρώπους της, δίνοντάς τους τα εφόδια να κάνουν το επόμενο βήμα στη ζωή τους. «Οι πωλητές της “Σχεδίας” μπορεί να έχουν ανάγκη τα λεφτά, κυρίως όμως στέκονται στην αίσθηση του ανήκειν. Στη φτώχεια όλοι σε ξεχνάνε. Γίνεσαι αόρατος και η πανδημία τούς στέρησε ακόμα και την καλημέρα του περαστικού», εξηγεί ο Χρήστος Αλεφάντης, υπεύθυνος σύνταξης του περιοδικού. Υπό το σύνθημα «Να αγαπάς και να αγωνίζεσαι», η «Σχεδία» πραγματοποίησε μία σειρά πρωτοβουλιών προκειμένου να εξαλείψει αυτό το αίσθημα της μοναξιάς. «Εκτός από τα κουπόνια τροφίμων που συγκεντρώθηκαν, ανοίξαμε το εστιατόριό μας και μαζί με μάγειρες φτιάχναμε κάθε μέρα ένα γεύμα για τους 40 πιο ευάλωτους ανθρώπους μας. Σε συνεργασία με την Interamerican τα πακέτα έφταναν τελικά στους ωφελούμενους.» Τέλος, η τρίτη δράση της «Σχεδίας» το διάστημα αυτό απέδειξε έμπρακτα πως το μόνο που δεν μπήκε σε αναστολή αυτή τη δύσκολη περίοδο ήταν η αγάπη. «Ζητήσαμε από τις εταιρίες τηλεπικοινωνίας να μας δώσουν μονάδες για τα κινητά των ανθρώπων μας και καλέσαμε τον κόσμο να επικοινωνεί μαζί τους τηλεφωνικά έστω μία φορά ημερησίως για να μην χαθεί η επαφή», καταλήγει ο Χρήστος. THE CLEANINGANS Οι χούλιγκανς της καθαριότητας «χτυπούν» όπου υπάρχουν πεταμένα σκουπίδια. Με ιδρυτή της ομάδας τον 18χρονο Παναγιώτη Μοσχίδη, οι «Cleaningans» πραγματοποίησαν περισσότερες από 16 δράσεις καθαρισμού σε διάφορα σημεία της Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος αφηγείται το πώς ξεκίνησε: «Δεν μου άρεσε να βλέπω σκουπίδια πεταμένα και έτσι αποφάσισα να πάρω σακούλες και γάντια και να πάω στο κοντινότερο πάρκο της γειτονιάς μου. Εκείνη τη μέρα

μάζεψα τέσσερις σακούλες σκουπίδια. Πήρα πολλά θετικά σχόλια από φίλους και γνωστούς όταν το δημοσιοποίησα και έκτοτε σε κάθε δράση είμαστε όλο και περισσότεροι». Με την πλειονότητα των μελών να είναι από 18 χρονών και κάτω, ο Παναγιώτης κάνει λόγο για μία ελπιδοφόρα στροφή των νέων στην προστασία του περιβάλλοντος -και φυσικά, τη διασφάλιση ενός καλύτερου αύριο. ΔΕΝΤΡΊ PROJECT Η καινοτόμα περιβαλλοντική δράση που ακούει στο όνομα «Δεντρί project» δημιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη με σκοπό την ενίσχυση του αστικού πρασίνου με τη συμμετοχή των πολιτών. Η οργάνωση mamagea και η Πράσινη Κοινότητα κάλεσαν τους κατοίκους του δήμου Θεσσαλονίκης να εξερευνήσουν εκ νέου την περιοχή τους καταγράφοντας τις κενές δενδροδόχους της γειτονιάς τους. Ο Περικλής Χατζηνάκος, γενικός διαχειριστής της mamagea, κάνει λόγο για μία COVID-free δραστηριότητα, προσβάσιμη στους περισσότερους πολίτες, καθώς το μόνο που χρειάζεται κάποιος για να συμμετέχει είναι σύνδεση στο ίντερνετ και ένα κινητό: «Καλούμε τους πολίτες να εντοπίσουν τις άδειες δενδροδόχους, να σημειώσουν την τοποθεσία που βρίσκονται και έπειτα να καταχωρήσουν στη διαδικτυακή μας φόρμα κάποιες πληροφορίες για την κατάσταση του σημείου με δύο φωτογραφίες.» Με βάση τα στοιχεία της ομάδας, μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί πάνω από 900 κενές δενδροδόχοι, με τον κόσμο να αναλαμβάνει χρέη «ντετέκτιβ» και την ανταπόκριση να ξεπερνά κάθε προσδοκία.

16


Στάσου… νέες συσκευασίες!

Τα νέα είναι… θαύμα! Το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο ρόφημα αμυγδάλου, σε νέες συσκευασίες και ακόμα πιο γευστικό! Plant based, εμπλουτισμένο με Β12, Β2, D και Aσβέστιο, χωρίς λακτόζη, γλουτένη και συντηρητικά, θα το βρείτε σε κλασική γεύση ή χωρίς ζάχαρη, ιδανικό για vegan, άτομα με δυσανεξίες & νηστεύοντες! Ας πιούμε σ’ αυτό! Για την καλή υγεία συνιστάται μια ποικίλη, ισορροπημένη διατροφή και ένας υγιεινός τρόπος ζωής.


ΜΟΥΣΙΚΗ

ΑΛΚΗΣΤΙΣ Π Ρ Ω Τ Ο ΨΑ ΛΤ Η Παραμένω πάντα αισιόδοξη Συνέντευξη στον Γιάννη Γκροσδάνη

Με τη φωνή της ήταν πάντα εδώ, στις μικρές και στις μεγάλες στιγμές μας. Αποτελεί μια από τις σπουδαίες φωνές που άφησαν και συνεχίζουν να αφήνουν τη σφραγίδα τους στο ελληνικό τραγούδι. Η Άλκηστις Πρωτόψάλτη μετράει τις δυνάμεις της κοιτάζοντας μπροστά, μετά από μια φάση υποχρεωτικής απόστασης από τα πράγματα λόγω της καραντίνας, σχολιάζει τι μας αφήνει η πανδημία και εκφράζει την αισιοδοξία της για όσα είναι μπροστά μας. Ά. Πρωτοψάλτη και Μ. Χατζηγιάννης: Μια ωραία συνάντηση δύο αγαπημένων καλλιτεχνών από την οποία, μέσα στον χειμώνα που μας πέρασε, γεννήθηκε και ένα υπέροχο τραγούδι. Πώς προέκυψε αυτή η συνάντηση; Τον Μιχάλη τον παρακολουθώ και τον θαυμάζω από την αρχή της καριέρας του. Eίναι ένας πολυτάλαντος καλλιτέχνης με μεγάλη μουσική παιδεία, τραγουδάει υπέροχα, γράφει απίθανα τραγούδια, παίζει καταπληκτική κιθάρα και έχει ανοιχτές τις μουσικές του κεραίες. Αυτό που με συγκίνησε και άνοιξε η πόρτα της καρδιάς μου διάπλατα σ' αυτόν είναι η τεράστια ευαισθησία του, το χιούμορ και η καθαρή ψυχή του. Εν μέσω του lockdown μου έστειλε ένα τραγούδι του που έκανε κατευθείαν ρουά-ματ στη καρδιά μου: «Νικητές-Χαμένοι» σε στίχους Σταύρου Σταύρου. Ήταν μια

πολύ ωραία στιγμή, χαρήκαμε τις ώρες δημιουργίας του τραγουδιού στο studio σαν μικρά παιδιά! Πάνω στη σκηνή συνδυάζετε αρκετές φορές την ερμηνεία ενός τραγουδιού με το ρυθμό προσθέτοντας θεατρικότητα και κίνηση. Είναι κάτι που σας βοηθάει ενεργητικά ή πιστεύετε ότι η σκηνική παρουσία ενός καλλιτέχνη πρέπει να προσφέρει εκτός από το άκουσμα και το θέαμα; Το δικό μου θέλω είναι να ευθυγραμμίζομαι με τον ακροατή - θεατή και να χτυπώ το «συναίσθημα» σαν ωστικό κύμα. Μου αρέσει να ακολουθεί το σώμα τη φωνή. Πιστεύω πως πρέπει να υπάρχει λόγος για ό,τι γίνεται στη σκηνή. Πολλές φορές βέβαια και ακίνητος να είσαι μπορεί να είναι η πιο δυνατή στιγμή της συναυλίας. Είμαι εχθρός του δήθεν. Σε

18


μία συναυλία, μία παράσταση, ένα θέαμα υπάρχει τεράστια προετοιμασία προκειμένου η σκέψη να γίνει πραγματικότητα και να αποδοθεί με τον καλύτερο τρόπο στον θεατή. Περάσαμε (και περνάμε ακόμα) μια εξαιρετικά δύσκολη φάση με συνεχείς περιορισμούς, απαγορεύσεις και αποστάσεις για όλους μας. Τι πιστεύετε ότι κερδίσαμε και τι χάσαμε από αυτή την περίοδο; Και κερδίσαμε και χάσαμε. Ο κάθε άνθρωπος μπήκε σε μια προσωπική διαδικασία ανασύνταξης απέναντι στην πανδημία, που μπήκε ξαφνικά στη ζωή μας και την άλλαξε συθέμελα. Στο δικό μου χώρο, της μουσικής, υπήρξε μεγάλη αναστάτωση. Έζησα την ακύρωση των παραστάσεών μου στα Μέγαρα Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης και ξαφνικά βρέθηκα στην απόλυτη σιωπή η οποία ήταν εκκωφαντική. Μαζί μου και πολλά επαγγέλματα που στηρίζουν τα live. Αυτό που με συγκλόνισε είναι ότι βρέθηκα στην απόλυτη αδράνεια, κάτι που δεν μου ταιριάζει καθόλου. Επανήλθα όμως γρήγορα και ξεκαθάρισα πάρα πολλά μέσα μου, έξω μου και γύρω μου. Ο τρόπος που αντιδρά κάθε άνθρωπος εξαρτάται από την ιδιοσυγκρασία του. Πώς σκέφτεστε το μετά από την καραντίνα και την πανδημία; Σας τρομάζει η πιθανότητα ότι μπορεί να επιβάλει νέους κανόνες στη ζωή μας; Είστε αισιόδοξη ότι μπορούν τα πράγματα να γίνουν καλύτερα; Ήδη τους έχει επιβάλει. Άλλαξε ο τρόπος εργασίας και επικοινωνίας, χάσαμε τα χαμόγελα, τις παρέες, τα ταξίδια, χάσαμε τις αγκαλιές, τα φιλιά και τους ήχους της φωνής. Όλα είναι αλλιώς. Προσωπικά παραμένω όμως,

19


ΜΟΥΣΙΚΗ

όπως πάντα, αισιόδοξη και πιστεύω ότι όταν τελειώσει η περίοδος του πένθους και η δυσφορία απέναντι στη νέα κατάσταση θα μπούμε σε μια ξέφρενη εποχή δημιουργικότητας. Ο χώρος της τέχνης, ένας χώρος όπου οι επαφές και οι αποστάσεις μετράνε, δοκιμάστηκε πολύ σκληρά από αυτή την πανδημία και πολλοί επαγγελματίες έμειναν χωρίς δουλειά. Είστε ικανοποιημένη με τον τρόπο που αντιμετωπίστηκαν σε αυτό το μεσοδιάστημα από την Πολιτεία ή πιστεύετε ότι έπρεπε να γίνουν περισσότερα; Νομίζω πως η αντιμετώπιση της πανδημίας από την πολιτεία ήταν πολύ καλή παρόλο που ήταν παγκοσμίως κάτι εντελώς νέο. Όμως, όσον αφορά την Τέχνη και τον Πολιτισμό δεν έμεινα ικανοποιημένη από τη διαχείριση που έγινε. Θα μπορούσαν να δώσουν κάποιες διεξόδους όλο αυτό το διάστημα. Οι τέχνες και ο πολιτισμός είναι η ψυχή και ο καθρέφτης της χώρας. Έπρεπε σταδιακά να δώσουν λύσεις και όχι να ρίξουν νοκάουτ τόσα επαγγέλματα. Η Τέχνη είναι σαν το κάρβουνο - όταν είναι αναμμένο και το πιάνεις καίγεσαι, κι όταν είναι σβηστό και το πιάνεις μουτζουρώνεσαι, όπως πολύ σωστά είπε ο Σταύρος Ξαρχάκος. Διαλέγεις και παίρνεις. Σε μια τόσο επισφαλή και ρευστή εποχή ο καθένας μάλλον αναμετράται με τις αδυναμίες και τις ανασφάλειές του. Μετά από μια τόσο πλούσια διαδρομή αισθάνεστε ότι έχετε κάποιες ανασφάλειες (καλλιτεχνικές, οικονομικές, προσωπικές) ή είστε πιο σίγουρη για τον εαυτό σας; Το θέσατε καταπληκτικά. Θα προσθέσω μελαγχολική, αβέβαιη, αλλά συγχρόνως μια εποχή που μας δίνει τη δυνατότητα χωρίς ενοχές για μια επανεκκίνηση της

Το δικό μου θέλω είναι να ευθυγραμμίζομαι με τον ακροατή - θεατή και να χτυπώ το «συναίσθημα» σαν ωστικό κύμα.

ζωής μας. Δεν μου αρέσει να μένω στο παρελθόν. Για μένα πιο σημαντικό είναι το τώρα και το μετά. Είμαι ένας άνθρωπος που προσπαθώ ό,τι με προβληματίζει να το λύνω. Δεν μου αρέσουν οι εκκρεμότητες. Είμαι σε μια εποχή ωριμότητας και σιγουριάς με ένα πολύ υγιές περιβάλλον γύρω μου. Το πιο σημαντικό είναι ότι έχω δίπλα μου ανθρώπους που εκτιμώ και αγαπώ πολύ και αυτό με γεμίζει δύναμη και αισιοδοξία. Πάντα θα κάνω όνειρα και πάντα θα βρίσκω νέους συνοδοιπόρους. Κάποιες ανασφάλειες θα υπάρχουν σε όλους τους τομείς της ζωής που όλοι λίγο ή πολύ στη διάρκειά της έχουμε έρθει αντιμέτωποι. Αυτό δεν μπορεί όμως να είναι εμπόδιο στην εξέλιξη.

20



ΜΟΥΣΙΚΗ

πάρα πολλά χρόνια γιατί επιτελεί ένα συγκλονιστικό πολύπλευρο έργο στη Κύπρο και στη Κένυα. Υιοθέτησα τον μικρό Clemens, ένα παιδί που μεγάλωνε στις φυλακές Νακούρου και τώρα είναι στην αγκαλιά του Ορφανοτροφείου Μακάριος, στην Κένυα. Το να γίνεις ανάδοχος ενός παιδιού είναι ευλογία. Το έκανα χωρίς δεύτερη σκέψη. Μου αρέσει να προσφέρω γιατί αυτό γεμίζει την ψυχή μου, γιατί πρέπει να κάνουμε το καλό. Πιστεύω πολύ στον εθελοντισμό που σίγουρα είναι η ύψιστη προσφορά στον άνθρωπο.

Ήσασταν ένα από τα πρώτα δημόσια πρόσωπα που πήρατε θέση δηλώνοντας τη στήριξή σας στα θύματα του #metoo. Με ποιον τρόπο θεωρείτε ότι μπορεί να βοηθήσει αυτό το κίνημα σε μια «κάθαρση» στο χώρο της τέχνης και του αθλητισμού; Καταρχάς να δώσω τα συγχαρητήριά μου στη Σοφία Μπεκατώρου που άνοιξε την καρδιά της και έφερε στο φως όλα αυτά τα φριχτά γεγονότα. Θέλει δύναμη, θάρρος και τεράστιο ψυχικό σθένος για να ξανάρθει αντιμέτωπη με τα γεγονότα και τη δημοσιοποίησή τους. Σίγουρα δεν είχε φανταστεί τι θα επακολουθούσε. Το #metoo με τις κοινωνικές του καμπάνιες και το διαδίκτυο προσφέρει μια νέα διάσταση, έχει βοηθήσει να πέσει φως στην αμφισβήτηση του σεξισμού και στην ανάγκη για πιο ισχυρά μέτρα καταπολέμησής του. Πρέπει να εξυγιανθεί ο οποιοσδήποτε χώρος, να ξεριζωθεί η κάθε μορφή βίας και εκφοβισμού. Χρειάζεται ισχυρή νομοθεσία και να μην παραγράφονται αυτά τα αδικήματα τουλάχιστον για 35 χρόνια.

Μετά τις καλοκαιρινές εμφανίσεις σας με τον Μ. Χατζηγιάννη ποια είναι τα επόμενα βήματά σας; Με τον Μιχάλη μόλις ξεκινήσαμε την συνεργασία μας και ανάλογα με το τι θα συναντήσουμε τον χειμώνα από πλευράς πανδημίας θα συνεχίσουμε μαζί εντός και εκτός Ελλάδας . Έχουμε να γράψουμε και άλλα τραγούδια γιατί είμαστε σε πλήρη αρμονία. Χαίρομαι που είμαι η προέκταση της έμπνευσής του.

I

N

F

O

Η Άλκηστις Πρωτοψάλτη ετοιμάζεται πυρετωδώς αυτή την περίοδο για να μας χαρίσει «μια αγκαλιά τραγούδια» σε μια μοναδική συνεργασία με τον Μ. Χατζηγιάννη που θα τη φέρει στο Θέατρο Γης στις 12 Σεπτεμβρίου και σίγουρα θα συζητηθεί.

Πρόσφατα έγινε γνωστό πως προχωρήσατε στην αναδοχή ενός παιδιού από την Κένυα. Πώς πήρατε αυτή τη συγκινητική απόφαση; Αυτή η αναδοχή του μικρού παιδιού από την Κένυα έχει γίνει εδώ και 5 χρόνια. Στηρίζω το ίδρυμα «Σοφία για τα παιδιά»

22



ΠΟΛΗ

Θ

Ε

Σ

μια πόλη με Γράφει ο Γιώργος Μαντζουρανίδης

Σ

24

Λ

ΠΕΙΡΑ

Στο πατρικό, το πρώτο αρχηγείο!

Αν ένας χαρακτηρισμός μπορεί να σπάσει το στερεοτυπικό δίπολο «χαλαρή» και «ερωτική» για τη Θεσσαλονίκη, αυτός είναι το «ραδιοφωνική». Και ένας από τους ανθρώπους που μπορεί να μιλήσει από τη δική του ματιά για το πειρατικό ερτζιανό παρελθόν της πόλης -για πομπούς, ραδιογωνιόμετρα, αλλά και δίπολα- είναι ένας άνθρωπος που σχεδόν 4 δεκαετίες τώρα, το μέσο που λέγεται ραδιόφωνο -σε κάθε του μορφήείναι η δεύτερή του φύση. Και μιλάω φυσικά για τον Νίκο Κομνηνό...

Α


ΠΟΛΗ

Ο

Ν

Ι

ΑΤΙΚΌ

Κ

παρελθόν

Λυκείου εγώ, 16 ετών «Ήταν 1984. Μαθητής τότε, και ένα μεσημέρι πηγαίνουμε με τον κολλητό μου -και αργότερα και συνεργάτη και συνάδελφο- Αντώνη Κανάκη, στο σπίτι του Παναγιώτη, ενός συμμαθητή του. Με το που μπαίνουμε στο δωμάτιο, τον βλέπουμε να μιλάει χρησιμοποιώντας μια μικρή συσκευή, που ούτε καταλάβαμε τι ήταν. ‘Ένα δύο, ένα δύο, μ’ ακούει κανείς;’. Εμείς δεν είχαμε ακόμα καταλάβει τι ακριβώς έκανε, αλλά μας ενδιέφερε. Αφού λοιπόν μας εξήγησε τα βασικά στα γρήγορα, μας δίνει κάποιες σημειώσεις, τον πομπό και την κεραία του. Όλα φυσικά μέσα σε μαύρες σακούλες γιατί ήταν παράνομη η ραδιοπειρατεία, και εμάς έτρεμε το φυλλοκάρδι μας πώς θα τα μετακινήσουμε. Ο Αντώνης με τον πομπό λοιπόν και εγώ με την κεραία-δίπολο, μπαίνουμε στο σπίτι μου, η μητέρα μου μας βλέπει και τρελαίνεται. Την πείσαμε όμως, τα εγκαταστήσαμε, και ξεκινήσαμε.» μουσική και ενδιάμεσα «Οι εκπομπές ήταν δυο λόγια, ένα γεια και ένα τηλέφωνο που δίναμε στον αέρα για να καλέσει όποιος άκουγε. Ξεκινούσαμε αργά το βράδυ, με το τέλος του προγράμματος της τηλεόρασης, γιατί υπήρχε κίνδυνος παρεμβολών. Τον σταθμό τον ονομάσαμε Record Club, και το πρώτο τραγούδι που έπαιξα ήταν το Back On The Chain Gang των Pretenders, ένα κομμάτι που γούσταρα πολύ τότε.»

«Οι περισσότεροι

πειρατές ήταν ηλεκτρονικοί, σε αντίθεση με μας που δεν είχαμε ιδέα. Μεγάλο εργαλείο τότε όμως ήταν το περιοδικό Ήχος. Το ένα τρίτο της ύλης ήταν μουσική, και το υπόλοιπο σχετικό με μηχανήματα, εξοπλισμό, τεχνικές λεπτομέρειες, κλπ. Έτσι μάθαμε και έτσι καταλάβαμε πως πρέπει να βγαίνουμε με σωστό ήχο. Όσο για τον εξοπλισμό; Ο καθένας έφερνε από ένα μηχάνημα. Εγώ είχα το Crown, ο Αντώνης έναν ενισχυτή JVC και το πικάπ

25

Η

του. Το όνειρο φυσικά ήταν να έχεις Technics, αλλά πού λεφτά τότε.» μουσική που «Όσο για τηπαίζαμε; Όποια δισκοθήκη είχε ο καθένας -δική του ή από τους γονείς του, ξαδέλφια, φίλους, ό,τι βρίσκαμε- και κασέτες που γράφαμε, ακόμα και από σταθμούς στα υπερβραχέα -έτσι π.χ. έγραψα το Wouldn’t Be Nice του Nick Kershaw από την εκπομπή του top 20 του BBC, που μου άρεσε πάρα πολύ αλλά δεν υπήρχε πουθενά αλλού. Και όλα τα λεφτά μας, μουσική. Δεν παίρναμε παντελόνι ή κολατσιό, για να πάρουμε τον δίσκο. Δεν θα ξεχάσω τον Αντώνη να έρχεται ένα πρωί καλοκαιριού στην αυλή κάτω από το πίσω μπαλκόνι του σπιτιού μου, φωνάζοντας «Το βρήκα! Το βρήκα:» . Ποιο; Το Perfect Kiss των New Order, το οποίο maxi single το ψάχναμε σαν τρελοί…» το «Την επαφή μεραδιόφωνο τη χρωστάω στον αδελφό μου. Τον θεωρώ ηθικό αυτουργό της πορείας μου. Άκουγε μουσική γενικά, αλλά είχε και ένα πάθος με το ραδιόφωνο -μιλάμε για τα τέλη της δεκαετίας του ‘70 που ήταν και το δυνατό μπάσιμο των FM, πιο πριν όλοι εξέπεμπαν στα μεσαία. Κάθε βράδυ λοιπόν, αφού έπεφταν οι γονείς μας για ύπνο, έπαιρνε ένα ραδιοκασετόφωνο Crown που είχαμε τότε και έψαχνε


1986, 16 Ώρες Θεσσαλονίκη. Μαλλί Moz, παντελόνι σωλήνα, και πικάπ με αυτοσχέδια start-stop

σταθμούς. Δύο πράγματα θυμάμαι χαρακτηριστικά: την αντανάκλαση του φωτιζόμενου καντράν του Crown στο ταβάνι του δωματίου, και τον ήχο της ροδέλας που γυρνούσε ψάχνοντας σταθμούς. Φυσικά, ούτε καν ως ιδέα τα ψηφιακά ακόμα, όλα τέρμα αναλογικά. Τότε ήμουν δεν ήμουν 10 ετών. Ε, αυτό ήταν. Σύντομα έφτανα να κάνω κοπάνες για να μπορώ ν’ ακούω τους αγαπημένους μου σταθμούς. Περπάτημα στην παραλία, και το φορητό ραδιοφωνάκι στο χέρι.» μέντορας είναι ο Γιώργος Αλεξίου και το Ράδιο «Ραδιοφωνικός μου Ένα, ο δημοφιλέστερος πειρατικός σταθμός στη Θεσσαλονίκη εκείνη την εποχή. Τον άκουγε η μισή πόλη, και όχι μόνο άκουγε, μάθαινε και μουσική. Ήταν ο πρώτος που είχε προσαρμόσει το αγγλικό μουσικό ραδιόφωνο στα ελληνικά δεδομένα. Η ποιότητα εκπομπής του πολλές φορές ήταν πιο καλή και από την ΕΡΤ. Όσο για τα τηλέφωνα; Ήθελες να πιάσεις γραμμή και δεν μπορούσες. Ακόμα και από τον ΟΤΕ τον καλούσαν και του ζητούσαν να κλείσει γιατί προκαλούσε θέμα στο δίκτυο, φτάνοντας στο σημείο να του λένε πως θα στείλουν την αστυνομία.» πυρός του Record Club, σταδιακά «Μετά το βάπτισμα του μαθαίναμε όλο και περισσότερα. Η κεραία π.χ. έπρεπε να μπει στην ταράτσα, όχι στο μπαλκόνι που την είχαμε αρχικά. Σ’ αυτό ήμασταν τυχεροί και άτυχοι παράλληλα. Τυχεροί, γιατί το σπίτι μου ήταν σε πλεονεκτική θέση: μια οκταόροφη πολυκατοικία στην Κασσάνδρου, στην ταράτσα της οποίας υπήρχε μια χαρακτηριστική μεγάλη neon πινακίδα «Πίνετε Σουρωτή» που φαινόταν ακόμα από την παραλία. Το «εκπέμπουμε από το Πίνετε Σουρωτή» είχε γίνει trademark μας. Άτυχοι, γιατί στον 8ο υπήρχε μια κυρία, η οποία με το που μας έβλεπε ν’ ανεβαίνουμε στην ταράτσα, ερχόταν και μας τα διέλυε όλα.» έπαιρνε να συνεχίσουμε σ’ έναν χώρο -είτε γιατί μας «Όταν δεν μας είχαν εντοπίσει, είτε γιατί μας δημιουργούσαν προβλήματαμεταφερόμασταν. Μετά από εμένα πήγαμε στο σπίτι του Αντώνη. Εκεί περάσαμε πολύ

26

περισσότερο χρόνο, είχαμε και καλύτερη υποδομή, εκεί ακουστήκαμε λίγο περισσότερο. Όταν έπρεπε να φύγουμε και από εκεί, μεταφερθήκαμε σ’ ένα μικρό διαμέρισμα κάπου δυτικά -ο ιδιοκτήτης του είχε και αυτός πειρατικό σταθμό και μας το παραχώρησε, αφού λεφτά δεν υπήρχαν. Πρώτη απόπειρα να βάλουμε την κεραία (εννοείται με άκρα μυστικότητα) 1 η ώρα το βράδυ μιας πραγματικά παγωμένης νύχτας. Αφού τα καταφέραμε κακήν κακώς, καθώς κατεβαίναμε με το ασανσέρ, βλέπουμε τον Χρήστο τον Πορτοκάλογλου (που είχε γίνει μέλος της ομάδας) με ένα παγωμένο χαμόγελο. Κυριολεκτικά. Ακόμα και ο ίδιος το κατάλαβε βλέποντας τον εαυτό του στον καθρέφτη του ασανσέρ. Γιατί η αλήθεια είναι πως σε αυτές τις φάσεις τα πράγματα δεν ήταν εύκολα, αλλά περνούσαμε καλά και γελούσαμε πολύ.» και το αγαπήσαμε «Το λατρέψαμε το ραδιόφωνο ακούγοντάς το. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε η περίφημη πειρατική ραδιοφωνική σκηνή της εποχής στην πόλη. Γιατί οι ραδιοφωνικοί σταθμοί της Θεσσαλονίκης ήταν και περισσότεροι από της Αθήνας, και πολύ πιο προχωρημένοι μουσικά. που ήταν και εφαλτήριο και για εμάς που ξεκινούσαμε τότε. Τότε στην Αθήνα τους κυνηγούσαν περισσότερο τους πειρατές, ενώ εδώ οι καταγγελίες ήταν σποραδικές και το ραδιογωνιόμετρο έβγαινε σπάνια.»

«Τι είναι τοθα ραδιογωνιόμετρο, μου πεις. Τότε, ήταν ένα mini van Mitsubishi χωρίς σήμανση, που είχε επάνω κεραίες, και καθώς κινούνταν έπιανε τις συντεταγμένες των πειρατών. Συνήθως ήταν παρκαρισμένο πίσω από το Διοικητήριο. Αν είχες σταθμό, έπρεπε να σταματήσει ακριβώς από κάτω για να σε βρει -ούτε στο προηγούμενο, ούτε στο επόμενο στενό. Με το που έβρισκαν την



ΠΟΛΗ

πολυκατοικία, ανέβαιναν στην ταράτσα, ξήλωναν την κεραία και ακολουθούσαν το καλώδιό της για να δουν σε ποιο διαμέρισμα καταλήγει. Και το ραδιογωνιόμετρο και η αστυνομία ερχόταν μόνο μετά από καταγγελία. Φυσικά, κάθε φορά έπεφτε σύρμα ανάμεσα στους πειρατές, και έκλειναν όλοι. Όποιος τολμούσε και έμενε ανοιχτός, έπαιρνε και όλο το πακέτο της ακρόασης. Αν όμως σε έπιαναν πήγαινες Αυτόφωρο κατευθείαν -δεν ήταν παίξε γέλασε- και σου έπαιρναν όλους τους δίσκους και όλα τα μηχανήματα -ακόμα και συσκευές που ήταν άσχετες με την εκπομπή, όπως π.χ. τηλεοράσεις.»

που ξεκινήσαμε «Το ‘87 ήταν και το 16 Ώρες

την εποχή ήταν σε δισκάδικα. Πάντα. Βγαίναμε όλοι μαζί, μιλούσαμε μόνο για μουσική, και το αιώνιο παράπονο των κοριτσιών που ήταν μαζί μας ήταν αυτό. Επίσης, καθημερινά κάναμε μια γύρα απ’ όλα τα δισκάδικα του κέντρου -από το Rock 100, το Stereodisc, από τον Μιχάλη στο Billboard, το Blow Up, και μετά ανεβαίναμε ψηλότερα, Άλκης, Τζίμης, για να δούμε τι νέο έβγαινε 1988. Στον FM100 με γραβάτα, περιμένοντας τον Δήμαρχο! στις βιτρίνες. Από ένα σημείο και μετά ήμασταν και οι πρώτοι που ανοίγαμε τα πακέτα με τις νέες αφίξεις. Ειδικά στο Billboard, πρώτα μάθαινα εγώ πότε θα έρθει το νέο πακέτο. Έτσι όμως κάναμε και τις ανακαλύψεις μας -όπως το You των Ten Sharp, το Connected των Stereo MCs, ή το A Girl Like You του Edwin Collins, πολλές φορές νωρίτερα και από την Αθήνα…»

Θεσσαλονίκη, στους 97FM. Ιδρυτικά μέλη ο Αντώνης (Κανάκης), ο Χρήστος (Πορτοκάλογλου) και εγώ. Φυσικά, μπήκαν και άλλα παιδιά για να συμπληρωθεί το 16ωρο, μιας και ήταν το πρώτο ραδιόφωνο που εξέπεμπε συνεχόμενο πρόγραμμα για τέτοιο διάστημα. Στη συνέχεια, το Ράδιο

του ‘87, «Μια μέρα μαθαίνουμε πως θα κυκλοφορήσει το ραδιογωνιόμετρο, και καταστρώνουμε σχέδιο: εγώ στημένος στο Διοικητήριο να παρακολουθώ το βανάκι, και μόλις βγει να τρέξω στο σπίτι, να πάρω τηλέφωνο στο στούντιο (που ήταν στη Φιλίππου) και να ειδοποιήσω να κλείσει αυτός που έκανε εκπομπή. Την ώρα που ξεκινάει έκανε εκπομπή ο Χρήστος. «Χρήστο, κλείσ’ τα» . Έλα όμως που δεν τα έκλεισε. Άφησε έναν δίσκο να παίζει και βγήκε στο μπαλκόνι. Κάποια στιγμή, φτάνει ακριβώς από κάτω ένα λευκό βαν Mitsubishi. Από τον πανικό του δεν έκλεισε τίποτα, απλά μας πήρε τηλέφωνο ωρυόμενος πως μας έπιασαν. Φεύγω έντρομος από την Κασσάνδρου -ευτυχώς ήταν κοντά- φτάνω και όντως βλέπω ένα βανάκι από κάτω. Ψυγείο όμως, με τον μηχανισμό στην οροφή. Και ο τρόμος έγινε γέλιο…»

«Τα ραντεβού μας εκείνη

Θεσσαλονίκη, το Πανόραμα 86, ο Μουσικός Δίαυλος, έγιναν 24ωροι. Φυσικά τότε (χωρίς υπολογιστές) για να κάνει ένα σταθμός 24ωρο πρόγραμμα, έπρεπε να κάθεται κάποιος και να βάζει δίσκους -με πιο δύσκολο φυσικά το διάστημα 4 με 7 το πρωί. Λίγο αργότερα ήρθαν οι βιντεοκασέτες (γραμμένες με ήχο αντί για εικόνα) τα multiple CDs και τα Mp3.»

28

Φυσικά, η ιστορία δεν σταματάει εδώ. Για την ακρίβεια, δεν έχει σταματήσει, αφού τα παιδιά που αποτελούσαν το «πειρατικό» δυναμικό της εποχής, συνέχισαν -και κάποιοι συνεχίζουν ακόμα- και στο ραδιόφωνο αλλά και την τηλεόραση. Όσο για τον Νίκο Κομνηνό, μπορεί να έχει αφήσει τα ερτζιανά από το 2008, αλλά συνεχίζει χάρη στη δύναμη του streaming μέσα από το OFF Radio. Που μπορεί ν’ ακούγεται ως την Τασμανία ή τη Γη του Πυρός, αφετηρία του όμως είναι -ποια άλλη;- η ραδιοφωνική συμπρωτεύουσα...



ΠΡΟΣΩΠΑ

Ε Μ Ι ΛΥ Επιστροφή στη σκηνή με το χτυποκάρδι του πρώτου ραντεβού! Λίγο πριν το θέατρο ανοίξει ξανά τις αγκάλες του για να υποδεχτεί το κοινό του, η Έμιλυ Κολιανδρή, έχοντας στις αποσκευές της την αλλόκοτη εμπειρία της παράστασης μέσω live streaming, από την «Κυρία του Μαξίμ», που ανέβηκε τελικά διαδικτυακά τον περασμένο χειμώνα από το Εθνικό, ετοιμάζεται να επιστρέψει στη σκηνή. Και μάλιστα με έναν σπουδαίο ρόλο! Συνέντευξη στη Μαρία Παντελίδου

Φωτογραφίες: Κώστας Αμοιρίδης

Πρωταγωνιστώντας στην «Ελένη» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου, στη φετινή παραγωγή του ΚΘΒΕ για την Επίδαυρο! Πολλά θαυμαστικά μαζί, σε μια μόνο πρόταση. Και ένα μεγάλο καρδιοχτύπι για όλα τα σπουδαία που θα ζήσουμε φέτος το καλοκαίρι, όπου και αν είναι η θέση μας: στη σκηνή ή στις κερκίδες. Για το online θέατρο Το live streaming κάτι εξυπηρετεί, με την έννοια ότι για κάποιους η επαφή με το θέατρο είναι ζωτική, όχι είδος πολυτελείας, οπότε, έστω και με αυτόν τον τρόπο διατηρήθηκε μια επαφή. Η αίσθηση όμως του να κάνεις θέατρο «ενώπιον κενού, αντί για θέατρο ενώπιον κοινού», όπως πολύ σοφά το έθεσε ο Βασίλης Παπαβασιλείου, είναι παράξενη. Όταν αφαιρείς τον τρίτο παράγοντα αυτής της εξίσωσης, το

μισό της ιστορίας χάνεται… Θεωρώ ότι ειδικά φέτος το καλοκαίρι, οι ηθοποιοί που θα συναντηθούν μετά από τόσους μήνες με το κοινό, είναι πολύ τυχεροί. Η συνάντηση αυτή για μένα πρέπει να έχει την αγωνία και το χτυποκάρδι του πρώτου ραντεβού! Μια ευκαιρία να συστηθούμε από την αρχή, ηθοποιοί και θεατές! Πριν προλάβω να ρωτήσω για τη συνεργασία με τον Βασίλη Παπαβασιλείου… Νιώθω πολύ τυχερή για αυτό που συμβαίνει, πρώτα και καλύτερα για τη γνωριμία μου με τον Βασίλη Παπαβασιλείου. Είχα ακούσει μέσα στα χρόνια από φίλους και συγγενείς που είχαν συνεργαστεί μαζί του πολλά. Και είναι ένα δώρο πραγματικό για μένα! Η ενέργεια, το πνεύμα, η ριζοσπαστική

30


ΠΡΟΣΩΠΑ

ΚΟΛ ΙΑ ΝΔΡΗ

του σκέψη· πρόκειται για έναν αληθινό θεατρίνο από αυτούς που εύχεσαι να συναντήσεις! Νιώθω ευγνώμων που τον συνάντησα. «Ελένη» του Ευριπίδη. Μια μάλλον ασυνήθιστη επιλογή έργου; Πρόκειται για ένα έργο πολύ ιδιαίτερο, γιατί ενώ ξεκινάει ως μια καθαρόαιμη τραγωδία, στο πρώτο περίπου 20λεπτο ο Ευριπίδης ξεμπερδεύει με την τραγωδία και γράφει μια φάρσα, ένα μπουλβάρ για την εποχή. Η συνομιλία του με τον Αριστοφάνη είναι πιο εμφανής εδώ, από ό,τι οπουδήποτε αλλού.

Είχαν τούτη τη φοβερή ελευθερία οι μεγάλοι αυτοί δημιουργοί, να αρπάζουν την ευκαιρία να συνομιλούν μεταξύ τους, μέσω των έργων τους, να πειράζονται. Ο Αριστοφάνης το έκανε κατά κόρον με τον Ευριπίδη και εδώ εκείνος δεν χάνει την ευκαιρία να … πάρει το αίμα του πίσω. Είναι σπουδαίο αυτό, ένδειξη μεγάλης ελευθερίας! Η Έμιλυ συναντά την Ελένη Το πιο απελευθερωτικό σε αυτήν μου την αναμέτρηση με την Ελένη, το οποίο προκύπτει και από τον τρόπο που καθοδηγεί την παράσταση ο Βασίλης,

31

είναι ότι η Ελένη του Ευριπίδη, δεν είναι ούτε η Ελένη του Ομήρου, ούτε του Ηρόδοτου. Δεν είναι η Ελένη που έχει πάει στην Τροία, ούτε ένοχη για το βάρος που της καταλογίζουν. Είναι η Ελένη που άρπαξε ο Ερμής για να τη διασώσει και όλο αυτό έγινε ερήμην της. Με απελευθερώνει λοιπόν να νιώθω ότι πρόκειται για τη δική μου Ελένη, χωρίς τα βάρη του Σικελιανού, του Σεφέρη… Μια Ελένη που είναι και τραγική και κωμική, απογοητεύεται και ελπίζει και καταστρώνει σχέδια και επιτυγχάνει και αποτυγχάνει. Και είναι μια οντότητα που δεν την πιάνεις από πουθενά.


Δύο ηθοποιοί (σ.σ. η Έμιλυ Κολιανδρή είναι παντρεμένη με τον Χρήστο Λούλη), δύο παιδιά, πολλές προκλήσεις Στη δουλειά μας συνέχεια είμαστε μπροστά σε αποφάσεις, διλήμματα, σχέδια που πρέπει να καταστρωθούν για μια περιοδεία, μια σειρά που πρέπει να γίνει εκτός έδρας, όπως ας πούμε πρόσφατα που χρειάστηκε να βρεθούμε και οι δύο στην Κέρκυρα. Και σε σχέση με την «Ελένη», αρχικά είχα αρνηθεί, παρά την τεράστια τιμή της πρότασης, γιατί δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι θα τους εγκαταλείψω όλους. Παρόλα αυτά κάτι με έτρωγε μέσα μου, έλεγα στον εαυτό μου πως αν δεν το κάνω ίσως έχω μια σοβαρή εκκρεμότητα μέσα μου. Και κάπως, όλο το σύμπαν συνωμότησε, έγινε βέβαια και δουλειά για να οργανωθεί όλο αυτό, και -όπως πάντα, όταν υπάρχει θέληση- βρέθηκε τρόπος. Θέατρο ή τηλεόραση;

Και βέβαια η κουβέντα έκανε στάση στην Επίδαυρο. Το πιο ωραίο θέατρο του κόσμου! Αυτό δημιουργεί ένα σχετικό άγχος, καθώς οι ηθοποιοί στην Ελλάδα του σήμερα, δεν προπονούμαστε για μια τέτοια αρένα, δεν αρκούν δυόμιση μήνες πρόβας για να προετοιμαστείς για τις απαιτήσεις ενός τέτοιου χώρου. Μα θέλω να πιστεύω ότι, ειδικά μετά από όλο αυτό που περάσαμε, θα έχει περισσότερο την αίσθηση μιας μεγάλης γιορτής όλο αυτό… Θα κυριαρχεί η χαρά τη αντάμωσης, μια κοινή μας κατάκτηση και λιγότερο η αίσθηση της προσωπικής φιλοδοξίας, με την έννοια του αν θα τα καταφέρω, μόνο για τον εαυτό μου. Για τη συνεργασία με το ΚΘΒΕ Τα πράγματα λειτουργούν ωραία και ήσυχα, γίνονται χωρίς να καταλαβαίνεις πώς ακριβώς. Είναι μεγάλο δώρο που βρέθηκα στη Θεσσαλονίκη μόνη μου για όσο κρατήσει αυτό, σε συνθήκες που στην Αθήνα λόγω οικογένειας δεν έχω την πολυτέλεια να απολαμβάνω. Οι εντυπώσεις από την πόλη; Υπέροχες! Μένω στο κέντρο, κοντά στην Αγία Σοφία, και έχει πλάκα γιατί όταν πρωτοήρθα εδώ πριν το Πάσχα, όλα ήταν τόσο ήσυχα. Και έπειτα ξαφνικά η πόλη ζωντάνεψε, το σκηνικό μεταμορφώθηκε και ξαφνικά όλοι είναι έξω, η πόλη δονείται! Οι άνθρωποι έχουν βαθιές σχέσεις με τον τόπο τους, το οποίο είναι πολύ συγκινητικό.

Η αλήθεια είναι ότι στο θέατρο νιώθω μεγαλύτερη ασφάλεια λόγω του χρόνου των προβών, στην τηλεόραση τα πράγματα γίνονται πάρα πολύ γρήγορα και δεν προλαβαίνεις να το χαρείς! Στο θέατρο, η επόμενη παράσταση είναι μια υπόσχεση, ό,τι δεν κατάφερες την προηγούμενη μέρα έχεις την ευκαιρία να το πετύχεις όσο διαρκούν οι παραστάσεις, είναι ένας συνεχής αγώνας. Στην τηλεόραση από την άλλη, επειδή όλα γίνονται άπαξ, επιστρατεύεις μια άλλη ετοιμότητα και εγρήγορση, έχει και αυτό τη γοητεία του. Ματιές στη θετική πλευρά της πανδημίας Είμαι φύσει αισιόδοξος άνθρωπος, θέλω να πιστεύω ότι όλο αυτό οδεύει προς το τέλος. Αν ωστόσο στον απόηχό του, δεν έχουμε καταφέρει μετά από το τεράστιο σοκ που ζήσαμε ως ανθρωπότητα, να επαναπροσδιορίσουμε τον εαυτό μας, τη ζωή μας και τις προτεραιότητές μας, τότε είμαστε άξιοι της τύχης μας. Η Έμιλυ νιώθει καλά όταν… Είναι πολύ απλά τα πράγματα που με κάνουν να νιώθω όμορφα: Το να μπορώ να κάνω μια βόλτα στη θάλασσα, να είμαι με τα παιδιά μου καλά χωρίς να φοβάμαι και χωρίς να φοβούνται, να βλέπουμε ανθρώπους που μας έχουν λείψει, να κάνω αυτή τη δουλειά που αγαπώ τόσο πολύ, κυρίως γιατί έχει να κάνει μόνο με άλλους ανθρώπους· ό,τι και να έχεις φτιάξει στο κεφάλι σου, όπως και να το έχεις φανταστεί, η συνύπαρξη με τους άλλους το διαψεύδει. Και αυτό είναι τελικά τόσο ωραίο.

32


TIME TO LIVE AGAIN Το μεγαλύτερο κεφάλαιο της πόλης: Οι άνθρωποί της!

Welcome back! THESSALONIKI TOURISM ORGANISATION @thessaloniki.travel

@thessaloniki.travel

www.thessaloniki.travel


ΕΡΕΥΝΑ

Α Ι Σ Ι Ο Δ Ο Ξ Ί Α στη Θεσσαλονίκη Πώς νιώθουν οι Θεσσαλονικείς μετά από τόσους μήνες εγκλεισμού; Τι άλλαξε γι’ αυτούς; Πώς τους επηρέασε η συνθήκη αυτή και τι τους έλειψε περισσότερο; Η νέα έρευνα του περιοδικού ΠΡΑΞΗ, σε συνεργασία με την Ierax Analytix, δίνει το αποτύπωμα της νέας πραγματικότητας.

65%

Γράφει η Ελένη Ομήρου

Όσο δύσκολοι κι αν ήταν -ακόμη και επώδυνοι για αρκετό κόσμο- οι μήνες που πέρασαν, το καλοκαίρι του 2021 βρίσκει τους Θεσσαλονικείς αισιόδοξους. Άντλησαν δύναμη από τους οικείους τους, ήρθαν πιο κοντά με τις οικογένειές τους, ασχολήθηκαν με τον εθελοντισμό και έκαναν την προσωπική ευθύνη προτεραιότητά τους. Σήμερα, απολαμβάνουν αυτά που τόσο καιρό τους έλειψαν και αντικρίζουν την επόμενη μέρα με θετικό πρόσημο...

δηλώνει ότι τον τελευταίο χρόνο ήρθε πιο κοντά στην οικογένειά του

68%

ΦΊΛΟΙ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΈΝΕΙΑ Αισιοδοξία για το μέλλον αισθάνεται η πλειονότητα των Θεσσαλονικέων - ειδικότερα οι ηλικίες κάτω των 60 - παρόλο που 7 στους 10 επηρεάστηκαν αρνητικά κατά τη διάρκεια του lockdown. Μάλιστα, μεγάλο κομμάτι των ερωτηθέντων δηλώνει ότι τον τελευταίο χρόνο ήρθε πιο κοντά στην οικογένειά του και ότι τα οικεία πρόσωπα ήταν η κινητήριος δύναμη για τους περισσότερους: οικογένεια, φίλοι και σύντροφοι. Σε μικρότερες ηλικίες (17-29 ετών) σημαντικό ρόλο στην ψυχολογία τους έπαιξε και το κατοικίδιο, ενώ κάποιοι άντλησαν δύναμη από το διάβασμα (είτε για σχολή είτε ως χόμπι), αλλά και από τον ίδιο τους τον εαυτό. Σημαντικό είναι ν’ αναφέρουμε ότι οι γυναίκες γενικά φαίνεται να επηρεάστηκαν και να δυσκολεύτηκαν περισσότερο από τους άνδρες κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού.

των Θεσσαλονικέων έκανε δωρεές αγαθών

ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΌΣ ΚΑΙ ΝΈΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΌΤΗΤΕΣ Οι νέες συνθήκες έφεραν μαζί τους νέες συνήθειες, αλλά και την ανάγκη για προσφορά. Το 68% των Θεσσαλονικέων έκανε δωρεές αγαθών (με τις γυναίκες περισσότερο από τους άνδρες), ενώ το 27% συμμετείχε σε αιμοδοσίες και το 24% είχε εθελοντική προσφορά.

34


ΕΡΕΥΝΑ

73%

Οι συνήθειες άλλαξαν προς το καλύτερο, με έμφαση στη διατροφή (κατά 76%), την ενημέρωση (κατά 80%) και την προσωπική υγιεινή (κατά 82%). Ωστόσο, η κοινωνικοποίηση πέρασε σε δεύτερη μοίρα, καθώς μειώθηκε κατά 83%. Το ίδιο και το ιατρικό check-up, το οποίο περισσότεροι από τους μισούς μείωσαν (59%), παρόλο που 4 στους 5 δήλωσαν ότι πρόσεχαν την υγεία τους.

τον τελευταίο χρόνο έκανε βόλτες για σωματική άσκηση

1 στους 2

Από την άλλη πλευρά, το κομμάτι της εργασίας φαίνεται να μην επηρεάστηκε ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο. Πέρα από το διάβασμα, το μαγείρεμα, τα social media και το online streaming, που έτσι κι αλλιώς είναι ψηλά στην ενασχόληση των περισσοτέρων, εντυπωσιακό είναι ότι το 73% των ερωτώμενων τον τελευταίο χρόνο έκανε βόλτες για σωματική άσκηση, με τους περισσότερους από αυτούς να επιλέγουν τη νέα παραλία Θεσσαλονίκης (3 στους 5). Το Σέιχ Σου ήρθε δεύτερο στην επιλογή άσκησης σωματικής, με περισσότερους νέους ηλικίας 17-39 να το επιλέγουν. ΜΑΣ ΈΛΕΙΨΑΝ Θέατρα, συναυλίες, πολιτισμός, ταξίδια, είναι όσα μας έλειψαν περισσότερο. Συγκεκριμένα, 7 στους 10 απάντησαν τα ταξίδια, ενώ ακόμη περισσότεροι (73%) αναφέρουν τις πολιτιστικές εκδηλώσεις ως τη μεγαλύτερη απώλεια. ‘Εχει ενδιαφέρον μάλιστα ότι οι προτιμήσεις διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία: στους νέους 17-29 ετών, έλειψαν περισσότερο τα ταξίδια στο εξωτερικό, ενώ στις ηλικίες 40-59 τα ταξίδια στο εσωτερικό. Ένας στους δύο πάντως δηλώνει ότι τα πρώτα πλάνα μετά την καραντίνα περιλαμβάνουν εξόρμηση!

δηλώνει ότι τα πρώτα πλάνα μετά την καραντίνα περιλαμβάνουν εξόρμηση!

ΤΑ ΘΕΤΙΚΆ Η ψηφιοποίηση των δημόσιων αλλά και των ιδιωτικών υπηρεσιών, είναι το μεγάλο θετικό που προέκυψε, σύμφωνα με την πλειονότητα (85% και 45% αντίστοιχα) ενώ ένας στους τρεις προσμετρά στα συν την πιο στενή επαφή με τους δικούς του ανθρώπους, την τηλεργασία (το 32% των ερωτηθέντων) και το online streaming. Επίσης, είναι σημαντικό, ότι ένας στους τρεις αισθάνεται περήφανος για τον εαυτό του γιατί αφιέρωσε εποικοδομητικό χρόνο στον ίδιο, γιατί ανέδειξε την ατομική του ευθύνη, αλλά και γιατί εμβολιάστηκε. Μάλιστα ο εμβολιασμός ήταν η δημοφιλέστερη απάντηση στους άνω των 50 ετών. Τέλος, το 11% νιώθει υπερηφάνεια γιατί προσέφερε στους γύρω του.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Το ερωτηματολόγιο, τη συλλογή, την ανάλυση και την παρουσίαση δεδομένων ανέλαβε η Ierax Analytix για το περιοδικό ΠΡΑΞΗ του ΚΘΒΕ. Τα 528 ερωτηματολόγια συμπληρώθηκαν διαδικτυακά από τις 27 Μαΐου μέχρι τις 2 Ιουνίου 2021, από κατοίκους Θεσσαλονίκης, άνω των 17 ετών.

35


ΘΕΜΑ

G E N E R AT I O N

C

Πώς η γενιά της πανδημίας θα καθορίσει το μέλλον; Αν η γενιά των Baby Boomers αντιστοιχούσε σε εμβόλιο κατά του COVID-19, θα ήταν Pfizer ή Moderna, η Generation X και οι Millennials θα ήταν AstraZeneca, ενώ οι νεότεροι της Gen Z θα ήταν το μονοδοσικό Johnson & Johnson. Και όπως τα εμβόλια, έτσι και τα βιώματα της κάθε γενιάς, μπορεί να έχουν... παρενέργειες.

Γράφει η Μαρία Ζαμπέτη

Το να οριστεί μία γενιά δεν είναι εύκολο. Μπορεί να ορίζεται από την ημερομηνία γέννησης, αλλά δεν καθορίζεται από αυτήν. Άλλωστε τι είναι μια ιστορική περίοδος εάν όχι τα γεγονότα που τη σημαδεύουν; Από την περίοδο του «baby boom» μέχρι την εποχή του TikTok έχουν περάσει 75 χρόνια οικονομικής, κοινωνικής και τεχνολογικής εξέλιξης σε ρυθμούς «Fast and Furious» που δεν προλαβαίνουν καλάκαλά να εισχωρήσουν στο περιβόητο και πολυσυζητημένο DNA μας. BOOMERS ΚΑΙ GENERATION X: ΟΙ WORKAHOLICS Κάτι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, κάτι οι απαρχές της σεξουαλικής επανάστασης, το διάστημα από το 1946 έως το 1964, ένα πράγμα κατέκλυζε τον κόσμο: τα μωρά. Όσων η ημερομηνία γέννησης είναι εκείνη την περίοδο αποκαλούνται Baby Boomers, καθώς ήρθαν στον κόσμο σε μία εποχή που χαρακτηρίστηκε από τη ραγδαία αύξηση των γεννήσεων στις αγγλοσαξονικές χώρες. Η τύχη τους ήταν ότι έγιναν αυτόπτεις μάρτυρες της δράσης των θρύλων της μουσικής, του ποδοσφαίρου και της επιστήμης. Η... ατυχία τους ήταν ότι ήταν πολλοί, πάρα πολλοί. Ο ανταγωνισμός ανάμεσά τους γιγαντώθηκε, η ανεξαρτησία τους έγινε αυτοσκοπός και η σύγκριση απο πλευράς τους με τις επόμενες γενιές οδήγησε αναπόφευκτα στο «εγώ στην ηλικία σου...» που ακούμε περίπου κάθε δύο ημέρες από τους μπαμπάδες μας. OK boomers, δεν πήρατε ποτέ χαρτζιλίκι από τους γονείς και είδατε τον Πελέ να βάζει 757 γκολ, αλλά δυσκολεύεστε να γυρίσετε το κινητό στην μπροστινή κάμερα. Τα χρόνια μεταξύ του 1966 και του 1980, οι boomers έγιναν γονείς. Τα παιδιά τους είναι η αλήστου μνήμης Generation X, η γενιά που χαρακτηρίστηκε από την απόλυτη πρόκληση: την εύρεση εργασίας. Με την Ευρώπη σε ανασύσταση, η φιλοσοφία ζωής τους συμπυκνώθηκε στην παραγωγικότητα και ο ιδεαλισμός έδωσε τη θέση του στη λογική, τη φιλοδοξία και -δυστυχώς- στον ατομισμό. Με τρεις λέξεις: δουλειά, δουλειά, δουλειά, σαν τη Ριάνα, που λέει και ο ΛΕΞ.

36


MILLENNIALS ΚΑΙ GEN Z: ΟΙ DIGITAL NATIVES Παρά το ότι έχουν «ταμπελιαστεί» ως τεμπέληδες, οι Millennials -ή αλλιώς, Generation Y- είναι στην πραγματικότητα η γενιά που διαμόρφωσε την επανάσταση. Γεννημένοι περίπου από το 1981 έως το 1996 και δραστηριοποιούμενοι στην εποχή της ψηφιακής «έκρηξης», θεωρούνται οι πρώτοι native speakers της ιντερνετικής γλώσσας, καθώς «μετανάστευσαν» στο διαδίκτυο από τον αναλογικό κόσμο. Η ανεξέλεγκτη πρόσβαση στην πληροφορία σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση, δημιούργησε μία γενιά καλύτερα εκπαιδευμένη, αυτάρκη, αλλά και λιγότερο πειθήνια. Οι Millennials ήταν η πρώτη από τις σύγχρονες γενιές που αμφισβήτησε τόσο ξεκάθαρα την εξουσία, απαίτησε ευκαιρίες και έβαλε στο λεξιλόγιό μας τη λέξη «στοχοπροσήλωση». Αυτή η απείθεια «λόκαρε», κυρίως, απέναντι στις προηγούμενες γενιές που δυσκολεύτηκαν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, προκαλώντας ένα από τα δημοφιλέστερα θέματα έκθεσης των Πανελληνίων: το χάσμα γενεών. Από την άλλη, το time slot για τη γενιά της Gen Z εγείρει περισσότερες διαφωνίες και από εκείνες για την πατρίδα του Ομήρου. Κάποιοι την τοποθετούν στις αρχές του ’90 και άλλοι στις αρχές των ‘00s. Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι το 1997 είναι μία καλή χρονιά για να οριοθετήσουμε την έναρξή της, αλλά δυσκολεύονται να καταλήξουν

37

στο τέλος της –επικρατέστερη χρονολογία είναι το 2010. Το σίγουρο είναι ότι δεν έχουν γνωρίσει τη ζωή χωρίς τεχνολογία: είχαν smartphone στο γυμνάσιο και ήταν ήδη influencers στο Λύκειο. Το μπερδεμένο ύφος ενός 20χρονου όταν βλέπει ένα πεντοχίλιαρο ή μίας 18χρονης όταν αντικρίζει μια βιντεοκασέτα είναι αντίστοιχα με το βλέμμα ενός boomer που προσπαθεί να χρησιμοποιήσει application σε ένα κινητό τηλέφωνο χωρίς κουμπιά. Η Gen Z έκλεισε την τηλεόραση και άνοιξε το YouTube, καθώς γνώρισε τα κοινωνικά δίκτυα ως εργαλείο εκπαίδευσης, κοινωνικοποίησης, καταναλωτισμού, αλλά και εργασίας, δημιουργώντας επαγγέλματα που δεν υπήρχαν. Με λίγα


ΘΕΜΑ

λόγια, η Gen Z είναι ο λόγος που ο «content creator» θα είναι ΚΑΔ του -άμεσου- μέλλοντος. GENERATION C: ΟΙ ΠΑΡΆΠΛΕΥΡΕΣ ΑΠΏΛΕΙΕΣ ΤΟΥ 2020 Στα βιβλία ιστορίας των σχολείων στο μέλλον, το 2020 θα είναι ολόκληρο κεφάλαιο και SOS στις εξετάσεις. Θα μιλάει για ποσοστά, εμβόλια, lockdown και μετακίνηση με SMS. Για αντισηπτικά, μάσκες και περιορισμούς κυκλοφορίας. Τι θα λέει, όμως, για τα παιδιά που γεννήθηκαν, έπαιξαν και έκαναν μάθημα μέσα σε συνθήκες καραντίνας; Η Generation C (ναι, C όπως COVID) έχει εξ ορισμού αρνητικό πρόσημο. Πόσο ευοίωνα να είναι τα πράγματα για μια γενιά που «βαφτίστηκε» από μια ασθένεια; Σύμφωνα με τους μελετητές της διεθνούς κοινότητας, κυριότεροι εκπρόσωποι της Gen C είναι τα παιδιά που γεννήθηκαν μετά το 2016, χωρίς να αποκλείονται και εκείνα που βίωσαν την πανδημία ως προ-έφηβοι και έφηβοι. Πρόκειται περισσότερο για μία ομάδα με ψυχογραφικά και όχι κατ’ ανάγκη δημογραφικά χαρακτηριστικά. Μόνιμα online, έχουν στη διάθεσή τους στον ψηφιακό κόσμο ό,τι ακριβώς και στον πραγματικό, ενώ οι μεγαλύτεροι του... γκρουπ δεν παίρνουν καμία απόφαση χωρίς να ρωτήσουν τους followers τους. Οι τελευταίοι, έχοντας πλήρη συναίθηση της επίδρασης που θα έχει στο μέλλον τους η πανδημία, είναι και εκείνοι που έχουν ήδη απορρίψει θεσμούς, πολιτική και εξουσία, αφού απέτυχαν να τους προστατεύσουν σε κατάσταση ανάγκης. Είναι εκείνοι που στερήθηκαν τα sleepover στους φίλους τους, τα πρώτα τους φιλιά και το μπάσκετ στις αυλές των σχολείων. Ταυτόχρονα, τα δημοτικά άδειασαν και τα δίκτυα «έπεσαν», αφού τα παιδιά έμαθαν άθελά τους το Webex, βλέποντας τη δασκάλα τους με παραμορφωμένα pixel. Η ζωή τους μεταφέρθηκε στην οθόνη, είδαν τα πάρτι γενεθλίων τους να ακυρώνονται, το παιχνίδι με τους φίλους απαγορεύτηκε απότομα, ενώ η θέα των ανθρώπων με μάσκα έγινε η κανονικότητά τους. ΟΙ... ΕΝΉΛΙΚΕΣ ΤΗΣ GEN C: ΖΟΦΕΡΌ ΜΈΛΛΟΝ 'Η ΑΛΛΗΛΈΓΓΥΟΣ ΚΌΣΜΟΣ; Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι αν η πανδημία θα χαρακτηρίσει μία ολόκληρη γενιά, αλλά πώς θα την επηρεάσει. Σύμφωνα με μελέτες, ο ψυχολογικός αντίκτυπος μίας τέτοιας θεμελιώδους αλλαγής στην καθημερινότητα των παιδιών, θα είναι σημαντικός. Σημάδια κατάθλιψης, απομόνωση, προβλήματα συμπεριφοράς είναι οι κίνδυνοι που

αντιμετωπίζει η Gen C –μια γενιά που θα ζήσει ολόκληρη τη ζωή της online, τη στιγμή που ο φυσικός κόσμος θα παλεύει με την οικονομική ύφεση και την υγειονομική κρίση. Στον αντίποδα, η εμπειρία ενός ιστορικού ορόσημου σε νεαρή ηλικία, μπορεί να δημιουργήσει μία γενιά ανθεκτικότερη στις αντιξοότητες του σύγχρονου κόσμου, αλλά και μέλη μιας κοινωνίας περισσότερο αλληλέγγυας απέναντι σε παγκόσμιες προκλήσεις. Βάσει της έρευνας που διεξήγαγε σε πανελλήνιο δείγμα τον Απρίλιο του 2020 η κλινική ψυχολόγος του Ινστιτούτου Ψυχολογίας και Υγείας και Αντιπρόεδρος του Παραρτήματος της Διεθνούς Εταιρείας Σχεσιακής

38



ΘΕΜΑ

ήταν ευκαιρία για να περάσουν περισσότερο χρόνο στο σπίτι, να επαναπροσδιορίσουν τις προτεραιότητές τους και έτσι τα μέλη βοηθήθηκαν. Αυτοί είναι που θ’ αναπτύξουν ανθεκτικότητα», επισημαίνει ο κ. Δημάτης. Κοινή διαπίστωση από τις έρευνες και την κλινική παρατήρηση είναι ότι ο τρόπος που μία γενιά θα επηρεαστεί ψυχολογικά από ένα γεγονός όπως η πανδημία ή η οικονομική κρίση, δεν εξαρτάται αποκλειστικά από το γεγονός αυτό καθαυτό, αλλά κυρίως από τους πόρους -είτε ενδοψυχικούς είτε κοινωνικούςκαι από το περιβάλλον μέσα στο οποίο αναπτύσσεται. Μπορεί η Gen C να σημαδευτεί από τις «ουλές» της πανδημίας, αλλά το μέλλον της είναι ακόμη άγνωστο, καθώς εξαρτάται εν πολλοίς από την υποστήριξη των προγενέστερων γενεών. Αν μη τι άλλο, όμως, η Gen C δεν θα μείνει σιωπηλή απέναντι σε οποιονδήποτε boomer τολμήσει να πει «εγώ στην ηλικία σου...».

Ψυχανάλυσης και Ψυχοθεραπείας (IARPP) στη Θεσσαλονίκη, Τάνια Αναγνωστοπούλου, οι πιο ευάλωτοι πληθυσμοί είναι οι νέοι. «Από την έρευνα στο πρώτο κύμα, σε ηλικίες άνω των 18, διαπιστώσαμε ότι τα άτομα που μεγάλωσαν σε ένα περιβάλλον όπου οι πρώιμες εμπειρίες τους ήταν πιο παραμελητικές ή και κακοποιητικές, δηλαδή είτε είχαν υποστεί σωματική βία είτε ήταν παρόντες σε οικογενειακή βία, φοβούνταν περισσότερο κατά τη διάρκεια της πανδημίας», τονίζει η κ. Αναγνωστοπούλου. Όπως εξηγεί, τα άτομα που δείχνουν ανθεκτικότητα απέναντι σε καταστάσεις όπως η πανδημία, είναι εκείνα που έχουν εξωτερικούς πόρους, όπως σταθερή δουλειά, υποστηρικτική οικογένεια, οικονομική ασφάλεια και ανθρώπους που τους στηρίζουν από μικρή ηλικία. «Αν υπάρξει στήριξη στο παιδί, μπορεί να λειτουργήσει θετικά. Στοιχεία από παλαιότερες έρευνες, έδειξαν ότι κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης τα παιδιά επηρεάστηκαν επειδή οι γονείς βίωναν στρες, με διαπροσωπικές συγκρούσεις ή ενδοψυχικά προβλήματα», αναφέρει η κ. Αναγνωστοπούλου.

*Το Ecosychoanalysis Group αποτελεί μία από τις δραστηριότητες του Παραρτήματος της Θεσσαλονίκης της Διεθνούς Εταιρείας Σχεσιακής Ψυχανάλυσης και Ψυχοθεραπείας (IARPP). Σκοπός του είναι η μελέτη της σχέσης του σημερινού ανθρώπου με την πολυπλοκότητα και αλλαγή του φυσικού του περιβάλλοντος καθώς και του πολιτικού, κοινωνικού και τεχνολογικού του πλαισίου διαμέσου ενός νέου διεπιστημονικού πεδίου από την ψυχανάλυση, τη φιλοσοφία, τις φυσικές και ανθρωπιστικές επιστήμες και την αισθητική. Fb: Thessaloniki IARPP

Σύμφωνα με τον παιδοψυχολόγο Κώστα Δημάτη, μέλος της Ομάδας Μελέτης του Παραρτήματος της IARPP στη Θεσσαλονίκη σχετικά με την Ecopsychoanalysis*, η ανθεκτικότητα είναι ένα σχεσιακό πρότυπο μέσα στην οικογένεια. «Για κάποιες οικογένειες, η πανδημική κρίση

40



ΠΡΟΣΩΠΑ

ΠΈΡΗΣ Kαι μήτρα και προορισμός μου το ΚΘΒΕ «Σκηνές από έναν γάμο», «Σούμαν», «Ο δρόμος περνά από μέσα», «Ανατόλ», «Η πείνα», «Έγκλημα και τιμωρία», «Το τάβλι», «Οι δύο ευγενείς απ’ τη Βερόνα», «Η γέννηση ενός έθνους-κράτους», «Να μ’ αγαπάς», «Τα παιδιά της χελιδόνας» είναι μερικοί μόνο τίτλοι της σκηνοθετικής και ερμηνευτικής διαδρομής του Πέρη Μιχαηλίδη στο σανίδι και τη μεγάλη οθόνη. Συνέντευξη στη Χρύσα Σάμου Με πιο πρόσφατο το «πέρασμα» από τις τηλεοπτικές «Άγριες Μέλισσες» και «Τα καλύτερα μας χρόνια», η θητεία του και στη μικρή οθόνη είναι μακρά: «Αγία τετράδα», «Βαμμένα κόκκινα μαλλιά», «Δούρειος ίππος», «Η αγάπη άργησε μια μέρα», «Η εκτέλεση», «Κι οι παντρεμένοι έχουν ψυχή», «Ποτέ δεν είναι αργά», «Στον αστερισμό της γραβάτας», «Στρίβειν δια του αρραβώνος», «Τμήμα ηθών», «Φρούτα εποχής», «Το σόι μου» κτλ. Αυτός είναι ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και δάσκαλος υποκριτικής Πέρης Μιχαηλίδης που πρωταγωνιστεί στο «Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα» σε σκηνοθεσία Θανάση Σαράντου στο ΚΘΒΕ. Αν και το δικό του ταξίδι είχε επανειλημμένα κελεύσματα φυγής, αντί να μπαρκάρει κάποια στιγμή της ζωής του, προτίμησε να κάνει το όνειρό του πανί για τη δική μας βάρκα, για να μας ταξιδέψει στην απεραντοσύνη της Τέχνης που με συνέπεια υπηρετεί πολύπλευρα και εξωκυκλωματικά χρόνια τώρα. Με την ψυχή γεμάτη από μνήμες Αλεξάνδρειας, τόπο καταγωγής και πυξίδα του, η αναφορά στην επίσης γενέθλια Θεσσαλονίκη,

αξεπέραστη, μιας και υπήρξε η μήτρα που τον γέννησε -αυτή τη φορά θεατρικά και τον άνδρωσε καλλιτεχνικά (σπούδασε στην Δραματική Σχολή του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης). Ακολουθεί η Ακαδημία της Ρώμης και μια σειρά σεμιναρίων με τον Γκροτόφσκι και τους συνεργάτες του. Σκηνοθέτησε και έπαιξε στις κρατικές μας σκηνές (Κρατικό και Εθνικό), το ελεύθερο θέατρο, το σινεμά και την τηλεόραση, δημιούργησε το «Θέατρο Μηχανή», ενώ μέχρι και σήμερα διδάσκει υποκριτική στη Σχολή Θεάτρου «Μοντέρνοι καιροί». Η επιστροφή του στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος είναι η τρίτη κατά σειρά. Τι σας οδήγησε να πείτε το «ναι» στην πρόσκληση του ΚΘΒΕ; Είναι βαθιά συναισθηματικοί οι λόγοι που με οδήγησαν στην αποδοχή της πρότασης-πρόσκλησης-πρόκλησης, να μετάσχω στο «Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα». Το ΚΘΒΕ είναι ένας τόπος αγαπημένος και οικείος. Εδώ γεννήθηκα καλλιτεχνικά και εδώ μεγάλωσα. Επίσης πρόκειται για μια αυτοβιογραφική

42


ΠΡΟΣΩΠΑ

ΜΙΧΑΗΛΊΔΗΣ

© Photo: Τάσος Θώμογλου

αριστουργηματική κατάθεση του κορυφαίου Ο’ Νηλ, κορωνίδα των πονημάτων του, που στις σελίδες του ξεδιπλώνεται με γενναιότητα κάθε πτυχή της προσωπικής του διαδρομής. Ένα έργο μεστό οξύτατης, εκτεταμένης κριτικής, έναντι του αμερικανικού ονείρου, που όπως ο Μίλερ, έτσι και ο Ο’ Νηλ αποδομούν. Ρόλοι σμιλευμένοι εξαιρετικά απ’ την πένα του, εμποτισμένοι με προσωπικά του βιώματα, μεστοί συγκίνησης αλλά και ένα βαθυστόχαστο πικρό χιούμορ να τους διατρέχει. Όσο για τον Τζέιμς Τάιρον που υποδύομαι είναι ένας ρόλος «βουνό» για κάθε ηθοποιό, αφού αυτόματα καλείται στη διαδρομή,

να αναμετρηθεί και με τα δικά του βιώματα, σχεδόν στα όρια της αυτοψυχανάλυσης. Στις μόλις τέσσερις – πέντε πρόβες που έχω κάνει, αντικαθιστώντας έναν σημαντικό ηθοποιό του ελληνικού θεάτρου, τον Τάκη Χρυσικάκο, νιώθω να με διαπερνά το δημιουργικό ρίγος του συγγραφέα, που σε ελάχιστο χρόνο, καλούμαι να μεταφέρω στην σκηνή, συνυπάρχοντας με ικανότατους ηθοποιούς, τη Βέρα Κρούσκα, τον σκηνοθέτη Θανάση Σαράντο, τον Χρήστο Διαμαντούδη και την Σταυριάνα Παπαδάκη. Ποια τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που ενσαρκώνετε επί σκηνής; Όλα όσα σκιαγραφούν έναν κλασικό

43

ηθοποιό θα έλεγα. Με τις εκρήξεις του που ίσως και να μην είναι πραγματικές αλλά δάνεια ερμηνειών του, την αυτοταπείνωση ορισμένες φορές, εξάρσεις μιας υπέρμετρης φιλοδοξίας, ενός ανθρώπου που έχει ζήσει έντονα πράγματα που συχνά τον ξεπερνούν. Είναι ανασφαλής, μια κατάσταση ωστόσο που κρύβει επιμελώς. Έχει μια γενναιότητα να επιτρέπει την συγκίνηση να τον κατακλύζει, που μεταφέρεται και σκηνικά και στο κοινό. Αυτά τα έργα συγκινούν έναν κόσμο που θέλει να βλέπει στη σκηνή ιστορίες με αρχή μέση και τέλος. Πάνω σ’ αυτή την ανάγκη δομήθηκε ολόκληρη η αυτοκρατορία της βιομηχανίας του κινηματογράφου του Χόλιγουντ μιας


ΠΡΟΣΩΠΑ

και τα περισσότερα έργα του Ο’ Νηλ έχουν παιχτεί στη μεγάλη οθόνη και διαχρονικά διατηρούν τη δυναμική να συγκινούν εκατομμύρια θεατές. Όσο για τον ίδιο τον συγγραφέα είναι ένας άνθρωπος που λες και γεννήθηκε μέσα στο θέατρο. «Ανάθεμά με –είπε τελειώνοντας τη ζωή του– γεννήθηκα σ’ ένα δωμάτιο ξενοδοχείου και

πεθαίνω σ’ ένα δωμάτιο ξενοδοχείου». Έτσι ήταν, είδε το φως του κόσμου σε ένα χολιγουντιανό ξενοδοχείο και άφησε την τελευταία του πνοή στη Βοστώνη επίσης σε ξενοδοχείο. Η φράση που αναφέρω κάλλιστα θα μπορούσε να «συναντήσει» τις σελίδες του θεατρικού μονολόγου «H νύχτα μόλις πριν από τα δάση»

του Μπερνάρ-Μαρί Κολτές που ο ήρωάς του ζούσε σε ξενοδοχεία. Θεωρώ ότι το έργο έχει επικαιρότητα μεγάλη, γιατί και σήμερα οικογένειες έρχονται αντιμέτωπες με αντίστοιχα –αν και ίσως όχι στην ίδια έκταση– προβλήματα. Ο κόσμος θα ταυτιστεί μαζί του.

Ένα χρόνο μετά με δεδομένο το σοκ! Κ Ω Σ ΤΑ Σ Χ Α Λ Κ Ι Α Σ ΗΘΟΠΟΙΌΣ-ΣΚΗΝΟΘΈΤΗΣ

Κι ενώ θα περίμενα από τον εαυτό μου να μιλήσει με θεατρικούς όρους, θα μιλήσω με ποδοσφαιρικούς, αντιγράφοντας απόψεις του αθλητικογράφου Νίκου Ασημακόπουλου, που σε τελευταία ανάλυση, αποτελούν ένα υλικό για σκηνική δράση… Ο Ισπανός βιολόγος Χουλιάν Σερόν είναι ο πρώτος που θέλησε να αναλύσει τον κορονοϊό με ποδοσφαιρικούς όρους. Το πρώτο πράγμα με το οποίο σκέφτηκε να συγκρίνει την πανδημία στο τελευταίο του βιβλίο ήταν η πορεία της Εθνικής μας στο Euro του 2004! Τόσο απρόβλεπτη, όσο και τα γκολ του Χαριστέα σε κείνο το αξέχαστο τουρνουά. «Στους 12 μήνες που ζούμε τον κορονοϊό, μπορούμε να πούμε πως μας έχει δώσει πάρα πολλές εκπλήξεις.

Σαν την… Ελλάδα του Άγγελου Χαριστέα στο Euro του 2004». Και το... τερματίζει: «Οι μάσκες είναι σαν τους τερματοφύλακες. Σαν τον Ομπλάκ ή τον Κασίγιας. Έχουμε και τα αυτογκόλ, που έχουν να κάνουν με τις φράσεις «να σώσουμε τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα», καθώς καταλήγουν πάντα σε σκληρότερα μέτρα, επειδή ο κορονοϊός μετά από τέτοιες εορταστικές και πανηγυρικές εκδηλώσεις εξαπλώνεται. Συνεχίζει, λοιπόν, απτόητος: «Έχουμε τα PCR τεστ που είναι σαν τον Ιμπραΐμοβιτς και τα rapid που μοιάζουν με τον Νεϊμάρ και τον Ντεμπελέ. Τώρα φτάσαμε στην παράταση και η ομάδα μας ρίχνει στο γήπεδο κάποιους καλούς ποδοσφαιριστές της: τα εμβόλια. Όμως, ο ιός έχει επίσης μερικούς καλούς παίκτες που ετοιμάζεται να φέρει από

44

τον πάγκο: είναι οι μεταλλάξεις». Στο τέλος, συγκρίνει τον Αλεξάντερ Φλέμινγκ με τον Γιόχαν Κρόιφ!: «Ο Φλέμινγκ ανακάλυψε πώς να πολεμάμε τα βακτήρια με την πενικιλίνη αλλάζοντας την ιατρική. Ο Κρόιφ άλλαξε ολοκληρωτικά το ποδόσφαιρο με το 4-3-3 και το Total Football». Απόψεις που δίνουν μια ευχάριστη νότα στο τρομολαγνικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε για περισσότερο από ένα χρόνο. Με γεύση από Ελλάδα βεβαίως-βεβαίως...» ΥΓ. Και φυσικά πάνω από όλα, ας μας προβληματίσει η κατάρρευση σε παγκόσμιο επίπεδο των συστημάτων υγείας… Είμαστε τόσο ολομόναχοι ακόμη πάνω στη σκηνή… Εμείς οι Θεατρίνοι…



Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ

Επί σκηνής ανά σκηνή. ΚΘΒΕ, Καλοκαίρι 2021. Ό,τι παίζει στις καλοκαιρινές σκηνές είναι εδώ!

«ΕΛΈΝΗ» ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΊΔΗ Θέατρο Δάσους Πρεμιέρα: 7, 8, 9 Ιουλίου Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου 6, 7, 8 Αυγούστου Γραμμένη λίγο μετά τη συντριπτική ήττα των Αθηναίων στη Σικελική Εκστρατεία, η «Ελένη» του Ευριπίδη διακρίνεται τόσο για τον αντιπολεμικό χαρακτήρα της όσο και για την ανάδειξη αρετών όπως η δύναμη του όρκου και η ευφυΐα, που προσωποποιούνται στη μορφή της κεντρικής ηρωίδας. Αντλώντας όχι από την ομηρική εκδοχή του μύθου, αλλά από αυτήν που δημιούργησε ο λυρικός ποιητής Στησίχορος, ο Ευριπίδης παρουσιάζει τον Τρωικό Πόλεμο σαν μια σφαγή χάριν ενός «ειδώλου» και όχι μιας πραγματικής γυναίκας. Το κωμικό στοιχείο είναι έντονο σε αυτή τη σχεδόν καταχρηστικά θεωρούμενη «τραγωδία» που σκηνοθετεί ο Βασίλης Παπαβασιλείου. Η «Ελένη», η φετινή επιδαύρεια παραγωγή του ΚΘΒΕ κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο Δάσους και, στη συνέχεια, παρουσιάζεται σε περιοδεία σε ολόκληρη την Ελλάδα.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Μετάφραση: Παντελής Μπουκάλας, Σκηνοθεσία: Βασίλης Παπαβασιλείου, Συνεργάτης σκηνοθέτης–Δραματουργία: Νικολέτα Φιλόσογλου, Σκηνικά–Κοστούμια: Άγγελος Μέντης, Μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου, Χορογραφία: Δημήτρης Σωτηρίου, Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, Ενορχήστρωση–Μουσική διδασκαλία: Γιώργος Δούσος, Moυσική διδασκαλία: Χρύσα Τουμανίδου, Βοηθός χορογράφου: Σοφία Παπανικάνδρου, Βοηθός σκηνοθέτη: Άννα-Μαρία Ιακώβου, Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Έλλη Ναλμπάντη, Οργάνωση παραγωγής: Αθανασία Ανδρώνη Παίζουν: Έμιλυ Κολιανδρή (Ελένη), Θέμης Πάνου (Μενέλαος), Αγορίτσα Οικονόμου (Θεονόη), Γιώργος Καύκας (Θεοκλύμενος), Έφη Σταμούλη (Γερόντισσα), Δημήτρης Κολοβός (Αγγελιοφόρος Α΄), Άγγελος Μπούρας (Αγγελιοφόρος Β΄), Δημήτρης Μορφακίδης (Τεύκρος), Παναγιώτης Παπαϊωάννου (Θεράπων), Νικόλας Μαραγκόπουλος, Ορέστης Παλιαδέλης (Διόσκουροι) Χορός: Νεφέλη Ανθοπούλου, Σταυρούλα Αραμπατζόγλου, Λουκία Βασιλείου, Μομώ Βλάχου, Ελένη Γιαννούση, Ηλέκτρα Γωνιάδου, Νατάσα Δαλιάκα, Χρύσα Ζαφειριάδου, Σοφία Καλεμκερίδου, Αίγλη Κατσίκη, Άννα Κυριακίδου, Κατερίνα Πλεξίδα, Μαριάννα Πουρέγκα, Φωτεινή Τιμοθέου, Χρύσα Τουμανίδου Μουσικοί επί σκηνής: Γιώργος Δούσος (φλάουτο, κλαρίνο, σαξόφωνο, καβάλ), Δάνης Κουμαρτζής (κοντραμπάσο), Θωμάς Κωστούλας (κρουστά), Παύλος Μέτσιος (τρομπέτα, ηλεκτρική κιθάρα), Χάρης Παπαθανασίου (βιολί), Μανώλης Σταματιάδης (πιάνο, ακορντεόν).

46


Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ

«ΤΑΞΊΔΙ ΜΙΑΣ ΜΕΓΆΛΗΣ ΜΈΡΑΣ ΜΈΣΑ ΣΤΗ ΝΎΧΤΑ» ΤΟΥ ΕΥΓΈΝΙΟΥ Ο’ ΝΗΛ ΜΟΝΉ ΛΑΖΑΡΙΣΤΏΝ – ΑΎΛΕΙΟΣ ΧΏΡΟΣ Πρεμιέρα: 14, 15 Ιουλίου Τον βραβευμένο με Νόμπελ πρωτεργάτη του αμερικανικού θεάτρου, Ευγένιο Ο’ Νηλ και το αριστούργημά του επανασυστήνει στο θεατρόφιλο κοινό το ΚΘΒΕ. Η παράσταση ξεκινά από την Μονή Λαζαριστών και συνεχίζεται σε περιοδεία. Πρόκειται για το πλέον αυτοβιογραφικό έργο του Ο’ Νηλ: έπρεπε πρώτα να γράψει σαράντα εννέα θεατρικά έργα, μέχρι να βρει το σθένος ν’ αντιμετωπίσει τα φαντάσματα του παρελθόντος και να μιλήσει «για την παλιά του θλίψη που γράφτηκε με δάκρυα και αίμα». Με το έργο αυτό, το οποίο ο ίδιος θεωρούσε «ό,τι καλύτερο έχει γράψει ποτέ», κέρδισε το τέταρτο βραβείο Πούλιτζερ της καριέρας του. Ας μεταφερθούμε, λοιπόν, σε ένα πολύ μακρινό καλοκαίρι, σε ένα εξοχικό στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ, μια αυγουστιάτικη ημέρα του 1912, για να παρακολουθήσουμε μια συναρπαστική οικογενειακή ιστορία που εκτυλίσσεται σε διάστημα 16 ωρών μιας μεγάλης –από πολλές απόψεις– μέρας.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Aπόδοση: Νίκος Γκάτσος, Σκηνοθεσία– Δραματουργική επεξεργασία: Θανάσης Σαράντος, Σκηνικά: Άση Δημητρολοπούλου, Κοστούμια: Μπιάνκα Νικολαρεΐζη, Μουσική: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης, Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, Επιμέλεια προβολών βίντεο: Άντα Λιάκου, Βοηθοί σκηνοθέτη: Παναγιώτης Γκιζιώτης, Γιάννης Γκρέζιος Δραματουργική συνεργασία: Μάρκος Τσούμας, Βοηθός σκηνογράφου & ενδυματολόγου: Δανάη Πανά, Οργάνωση παραγωγής: Εύα Κουμανδράκη Παίζουν: Πέρης Μιχαηλίδης / Tάκης Χρυσικάκος (Τζέιμς Τάιρον), Βέρα Κρούσκα (Μαίρη Κάβαν Τάιρον), Θανάσης Σαράντος (Τζέιμς Τάιρον Τζούνιορ), Χρήστος Διαμαντούδης (Έντμοντ Τάιρον), Σταυριάνα Παπαδάκη (Κάθλιν)

47


Π Α ΡΑ Σ ΤΑ Σ Ε Ι Σ

«ΌΡΝΙΘΕΣ» ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΦΆΝΗ Θέατρο Δάσους Πρεμιέρα: 16, 17 Ιουλίου 2ος χρόνος Ο Αριστοφάνης έγραψε τους «Όρνιθες» το 414 π.Χ., στα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου, ασκώντας οξύτατη κριτική στην Αθηναϊκή δημοκρατία και στον τρόπο λειτουργίας των θεσμών της. Αν και η σάτιρα συνδέεται άμεσα με τον τόπο και τον χρόνο γραφής, η ευρηματική μετάφραση του Κ. Χ. Μύρη, κατορθώνει να μεταφέρει το κείμενο στο σήμερα. Ο Πεισθέταιρος και ο Ευελπίδης, απηυδισμένοι από τη διαφθορά που επικρατεί στην πόλη, φεύγουν για να βρουν τον Τηρέα, τώρα πια Έποπα –κάποτε άνθρωπο, τώρα πια τσαλαπετεινό– ώστε να μάθουν από αυτόν και τα άλλα πουλιά, που ίσως γνωρίζουν, μια και πετούν ψηλά, αν υπάρχει κάποιος τόπος ειρηνικός για να πάνε να ζήσουν εκεί. Ο Έποπας δεν γνωρίζει. Έτσι μαζί με τον Πεισθέταιρο αποφασίζουν να ιδρύσουν από κοινού την ειρηνική Πολιτεία, μεταξύ ουρανού και γης, που ονειρεύονται. Η νέα Πολιτεία είναι μια ουτοπία που διέπεται από λογικούς κανόνες και λειτουργεί ως φανταστικό πείραμα. Τι γίνεται όταν η ανθρώπινη λογική δοκιμάζει τα όρια της πιο αδιαμφισβήτητης (;) εξουσίας; Με εργαλεία τη σάτιρα και τη φαντασία, ο Αριστοφάνης καταφέρνει να μετουσιώσει την πίκρα και την αγανάκτηση σε κωμικότητα και να αναδείξει ακόμα μια φορά τη λυτρωτική λειτουργία του γέλιου. Η επιδαύρεια επιτυχία της περασμένης χρονιάς παρουσιάζεται με αφετηρία το Θέατρο Δάσους και σε περιοδεία αμέσως μετά.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Μετάφραση: Κ. Χ. Μύρης, Σκηνοθεσία: Γιάννης Ρήγας, Σκηνικά: Κέννυ ΜακΛέλλαν, Κοστούμια: Δέσποινα Ντάνη, Μουσική: Γιώργος Χριστιανάκης, Χορογραφία: Δημήτρης Σωτηρίου, Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος, Μουσική διδασκαλία: Χρύσα Τουμανίδου, Μάσκες: Μάρθα Φωκά, Κίνηση μάσκας: Σίμος Κακάλας, Βοηθός σκηνοθέτη: Μιχάλης Σιώνας, Βοηθός σκηνοθέτη: Αντρέας Κουτσουρέλης, Β΄ Βοηθός σκηνοθέτη: Χριστόφορος Μαριάδης, Βοηθός ενδυματολόγου: Τατιάνα Νικολαΐδου, Οργάνωση παραγωγής: Μαριλύ Βεντούρη Παίζουν: Ταξιάρχης Χάνος (Πεισθέταιρος), Γιάννης Σαμψαλάκης (Ευελπίδης), Λίλα Βλαχοπούλου (Υπηρέτης του Έποπα), Βασίλης Παπαδόπουλος (Έποπας), Βασίλης Σπυρόπουλος (Ιερέας), Γιάννης Τσεμπερλίδης (Ποιητής), Ιώβη Φραγκάτου (Χρησμολόγος), Βασίλης Παπαδόπουλος, Θανάσης Ραφτόπουλος (Μέτων), Αριστοτέλης Ζαχαράκης (Επιθεωρητής), Στέφανος Πίττας (Συνταγματολόγος), Θανάσης Ρέστας (Α΄ Αγγελιοφόρος), Νίκος Κουσούλης (Β΄ Αγγελιοφόρος), Κλειώ-Δανάη Οθωναίου (Ίρις), Ιωάννα Δεμερτζίδου, Μαριάννα Κιμούλη, Αναστασία-Ραφαέλα Κονίδη, Μάρα Μαλγαρινού, Χρυσή Μπαχτσεβάνη (Κήρυκας), Δημήτρης Διακοσάββας (Κινησίας), Αριστοτέλης Ζαχαράκης, Χριστίνα Ζαχάρωφ, Ήριννα Κεραμίδα, Τατιάνα Μελίδου, Βασίλης Παπαδόπουλος, Θανάσης Ραφτόπουλος (Ψευδομάρτυρας), Γιώργος Κολοβός (Προμηθέας), Θανάσης Ρέστας (Ποσειδών), Γρηγόρης Παπαδόπουλος (Ηρακλής), Ελευθερία Αγγελίτσα (Τριβαλλός), Κατερίνα Σισίννι (Αγγελιοφόρος), Τατιάνα Μελίδου (Βασιλεία), Χριστίνα Ζαχάρωφ, Ήριννα Κεραμίδα (Δούλοι), Μάρα Μαλγαρινού (Πουλί Δερβίσης), Koρίνα Αθανασούλα, Άννα Ευθυμίου, Αλίκη Ζαχαροπούλου (Κοράκια) Χορός: Ελευθερία Αγγελίτσα, Ιωάννα Δεμερτζίδου, Αριστοτέλης Ζαχαράκης, ΑναστασίαΡαφαέλα Κονίδη, Μάρα Μαλγαρινού, Χρυσή Μπαχτσεβάνη, Θανάσης Ραφτόπουλος, Θανάσης Ρέστας, Γιάννης Τσεμπερλίδης (Τα μαύρα πουλιά), Δημήτρης Διακοσάββας, Χριστίνα Ζαχάρωφ, Ήριννα Κεραμίδα, Μαριάννα Κιμούλη, Γιώργος Κολοβός, Νίκος Κουσούλης, Τατιάνα Μελίδου, Κλειώ-Δανάη Οθωναίου, Γρηγόρης Παπαδόπουλος, Στέφανος Πίττας, Κατερίνα Σισίννι, Βασίλης Σπυρόπουλος, Ιώβη Φραγκάτου (Τα πουλιά)

48


7

ο

ΦΕΣΤΙΒΑΛ

Φεστιβάλ ΔΆΣΟΥΣ Θέατρο Δάσους & Θέατρο Γης Διάρκεια: Ιούνιος – Σεπτέμβριος 2021 Για έβδομη συνεχή χρονιά, το Φεστιβάλ Δάσους πραγματοποιείται στα θερινά θέατρα του ΚΘΒΕ. Μετά από μια δύσκολη χρονιά παρατεταμένου εγκλεισμού, ας αναπνεύσουμε μαζί φύση και πολιτισμό σε έναν εξοχικό προορισμό στην καρδιά της πόλης. Ραντεβού και πάλι στη μεγάλη καλοκαιρινή γιορτή της Θεσσαλονίκης!

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΟΥΝΙΟΣ Τρίτη 15, Τετάρτη 16 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Γης, Γιάννης Χαρούλης Παρασκευή 25, Σάββατο 26 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Γης, Σωκράτης Μάλαμας Τετάρτη 30 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Γης, Βασίλης Παπακωνσταντίνου ΙΟΥΛΙΟΣ Πέμπτη 1 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Γης, Κωστής Μαραβέγιας Δευτέρα 5 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Γης, Kωνσταντίνος & Ματθαίος Τσαχουρίδης Τετάρτη 7, Πέμπτη 8, Παρασκευή 9 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Ελένη» του Ευριπίδη / ΚΘΒΕ Τρίτη 13, Τετάρτη 14, Πέμπτη 15 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Γης, «Η παγίδα» του Ρομπέρ Τομά Παρασκευή 16, Σάββατο 17 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Όρνιθες» του Αριστοφάνη / ΚΘΒΕ Δευτέρα 19, Τρίτη 20 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Κάποτε στο Βόσπορο» του Άκη Δήμου Τετάρτη 21, Πέμπτη 22 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Βάκχες» του Ευριπίδη / Εταιρεία Τέχνης Αrs Aeterna – ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων Παρασκευή 23 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Δάσους, Μίλτος Πασχαλίδης

Τρίτη 27, Τετάρτη 28 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Προμηθέας Δεσμώτης» του Αισχύλου Πέμπτη 29 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Lemon» ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Τρίτη 3 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Ιππείς» του Αριστοφάνη / Εθνικό Θέατρο Τετάρτη 25, Πέμπτη 26, Παρασκευή 27 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Ορέστης» του Ευριπίδη / Τεχνηχώρος Σάββατο 28 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Αντιγόνη» του Σοφοκλή / Αrs Aeterna – 5η Εποχή Τέχνης Κυριακή 29, Δευτέρα 30, Τρίτη 31 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Ιφιγένεια η εν Ταύροις» του Ευριπίδη / Το Θέατρο ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ Τετάρτη 1 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Οθέλλος» του Ουίλιαμ Σαίξπηρ / Θέατρο του Νέου Κόσμου Πέμπτη 2 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Γης, Άλκηστις Πρωτοψάλτη – Μιχάλης Χατζηγιάννης Παρασκευή 3 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Φοίνισσες» του Ευριπίδη / Εθνικό Θέατρο

49

Σάββατο 4, Κυριακή 5 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «1821 – η επιθεώρηση» / Δημοτικό Θέατρο Πειραιά Δευτέρα 6, Τρίτη 7 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Μήδεια» του Μποστ Τετάρτη 8 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Γης, Ματούλα Ζαμάνη Κυριακή 12 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Δάσους, Τάνια Τσανακλίδου – Λίνα Νικολακοπούλου Δευτέρα 13 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Γης, Μαρινέλλα – Μάριος Φραγκούλης Τρίτη 14 [ΜΟΥΣΙΚΗ] Θέατρο Γης, Villagers of Ioannina City Πέμπτη 16, Παρασκευή 17, Σάββατο 18 [ΘΕΑΤΡΟ] Θέατρο Δάσους, «Ελένη» του Ευριπίδη / ΚΘΒΕ Σάββατο 25 [ΜΟΥΣΙΚΗ / ΧΟΡΟΣ] Θέατρο Δάσους, Νίκος Σκαλκώτας: «Η θάλασσα» (Λαϊκό μπαλέτο) / ΚΟΘ –Χορευτές του Βορρά

Τα στοιχεία βασίζονται στον τρέχοντα προγραμματισμό του ΚΘΒΕ (Ιούνιος 2021). Αλλαγές είναι πιθανές εξαιτίας της ρευστότητας της κατάστασης λόγω πανδημίας. Για αποφυγή ταλαιπωρίας, συμβουλευτείτε την ιστοσελίδα μας ntng.gr.


3

ο

ΦΕΣΤΙΒΑΛ

Δ Ι Ε Θ Ν Ε Σ Φεστιβάλ Διαδίκτυο & Δημόσιος χώρος Διάρκεια: 10 – 20 Σεπτεμβρίου 2021 Το Διεθνές Φεστιβάλ Δάσους του ΚΘΒΕ αποτελεί πλέον ένα σημαντικό πολιτιστικό γεγονός της Θεσσαλονίκης. Εξαιτίας της πανδημίας, το ΚΘΒΕ προχωρεί στη διαδικτυακή μεταφορά της διοργάνωσης, που απαρτίζεται από διαδικτυακές θεατρικές παραστάσεις, αφιερώματα, συζητήσεις και εργαστήρια, αλλά και μια σημαντική συμμετοχική δράση στον δημόσιο χώρο. Εκτός από το κυρίως πρόγραμμα, φιλοξενείται επίσης το Φεστιβάλ της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης, ενός από τα σημαντικότερα θεατρικά δίκτυα στον ευρωπαϊκό χώρο. Το πρόγραμμα, που διαμορφώθηκε με τη βοήθεια τριμελούς καλλιτεχνικής επιτροπής, αποτελούμενης από τους Σάββα Πατσαλίδη (θεατρικό κριτικό – ακαδημαϊκό), Πρόδρομο Τσινικόρη (ηθοποιό – σκηνοθέτη – δραματουργό) και Νίκο Καπέλιο (ηθοποιό), περιλαμβάνει: ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ Προγραμματίζονται δύο διαδικτυακά αφιερώματα με προβολές εμβληματικών παραστάσεων και συζητήσεις. Θέματά τους: οι σύγχρονες θεατρικές ομάδες που λειτουργούν ως κολλεκτίβες και οι σημαντικές γυναίκες σκηνοθέτιδες της ευρωπαϊκής σκηνής. ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΕ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ Πρόκειται να φιλοξενηθούν διαδικτυακά πάνω από δέκα παραστάσεις που αντικατοπτρίζουν τις σύγχρονες ευρωπαϊκές θεατρικές αναζητήσεις. Οι παραστάσεις θα είναι διαθέσιμες δωρεάν για 48 ώρες στην διαδικτυακή πλατφόρμα του φεστιβάλ οn.ntng.gr.

Επιπλέον, θα προβληθούν επιλεγμένες παραστάσεις των θεάτρων-μελών της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης (UTE), σε σύνδεση με το ετήσιο φεστιβάλ που διοργανώνει η Ένωση. ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Στο διαδικτυακό εργαστήριο «Πρόσωπο-ΠροσωπείοΠροσωπικότητα», ο σκηνοθέτης Σίμος Κακάλας και η δημιουργός μασκών Μάρθα Φωκά, με αφορμή τις συνθήκες που επέβαλε η πανδημία, εμψυχώνουν μια ομάδα ηθοποιών, που μελετά τη λειτουργία της μάσκας ως εργαλείο διαμόρφωσης ενός χαρακτήρα και αφήγησης μιας ιστορίας. SITE-SPECIFIC ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ Κορωνίδα του φεστιβάλ είναι η site-specific παράσταση στον δημόσιο χώρο «Remote Thessaloniki» από τη διεθνώς βραβευμένη ομάδα Rimini Protokoll: μικρές ομάδες θεατών, φορώντας ακουστικά, ακολουθούν μια συγκεκριμένη διαδρομή ακούγοντας ηχογραφημένες οδηγίες, που τους αποκαλύπτουν, μέσω μιας ενδιαφέρουσας δραματουργίας, έναν εναλλακτικό τρόπο πρόσληψης της πόλης.

50


Ψ Η Φ Ι Α Κ Ε Σ Δ ΡΑ Σ Ε Ι Σ

ΚΘΒΕ

Ψηφιακό Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος πραγματοποιεί σειρά διαδικτυακών ψηφιακών δράσεων προσφέροντας πολιτιστικές ανάσες για όλους, τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας. Παραστάσεις που σχεδιάζεται να παρουσιαστούν κανονικά με την έναρξη της ερχόμενης σεζόν στις μικρές αίθουσες του ΚΘΒΕ (στο πλαίσιο του κύκλου «Μεγάλα έργα σε μικρές σκηνές») καθώς και επετειακές δράσεις, βιντεοσκοπήθηκαν ειδικά και έκαναν ήδη διαδικτυακή πρεμιέρα. Οι παραστάσεις προβάλλονται συγκεκριμένες μέρες σύμφωνα με πρόγραμμα που ανακοινώνεται μέσω της ιστοσελίδας του ΚΘΒΕ και των ΜΜΕ. Επιπλέον, δημιουργήθηκαν podcast, δηλαδή ψηφιακά ηχητικά έργα. Τα podcast είναι διαθέσιμα συνέχεια και θα παραμείνουν προσβάσιμα μέχρι το τέλος του έτους. Όλες οι ψηφιακές δράσεις του ΚΘΒΕ προσφέρονται δωρεάν στην επίσημη ιστοσελίδα του οργανισμού ntng.gr μέσω των λογαριασμών του θεάτρου στο SoundCloud και στο Vimeo.

Θέατρο στο διαδίκτυο «Ελεύθερο ζευγάρι» των Ντάριο Φο – Φράνκα Ράμε Ένα ειρωνικό και δηκτικό έργο για ένα ζευγάρι που πειραματίζεται με τα όρια της σχέσης του, γραμμένο από ένα άλλο ζευγάρι, τον Ιταλό νομπελίστα συγγραφέα, σκηνοθέτη και ηθοποιό Ντάριο Φο και την ηθοποιό σύζυγό του Φράνκα Ράμε. Το έργο θέτει επιτακτικά ερωτήματα όπως: «Πόσο ανοιχτή μπορεί να είναι μια σχέση;», «Πόσο υποτάσσεται στις νόρμες μιας κοινωνίας συγκεκριμένων δομών και μέσα στα όρια της ταξικής πολιτικής κατάστασης;», «Γιατί ένας άνδρας δεν μπορεί να έχει και γυναίκα και ερωμένη;», «Τι γίνεται όταν τελικά οι όροι αντιστρέφονται;». ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Μετάφραση: Άννα Βαρβαρέσου-Τζόγια, Σκηνοθεσία: Μιχάλης Σιώνας, Σχεδιασμός ήχου: Χρήστος Γούσιος, Μουσική: The Prefabricated Quartet, Στίχοι–Μουσική τραγουδιού: Θοδωρής Παπαδημητρίου, Βοηθός σκηνοθέτη: Στέφανος Πίττας, Β΄ Βοηθός σκηνοθέτη: Μυρσίνη Καρματζόγλου, Οργάνωση παραγωγής: Ειρήνη Χατζηκυριακίδου Παίζουν: Λίλα Βλαχοπούλου (Γυναίκα), Γιάννης Σαμψαλάκης (Άντρας), Στέφανος Πίττας (Καθηγητής), Σέργιος Σωτηρούδης (Φωνή γιου)

«Ο ΠΟΥΠΟΥΛΈΝΙΟΣ» ΤΟΥ MΆΡΤΙΝ ΜΑΚΝΤΌΝΑ Μια καθηλωτική μαύρη κωμωδία γραμμένη από το ατίθασο παιδί του βρετανικού θεάτρου. Σε ένα απροσδιόριστο ολοκληρωτικό κράτος, ένας συγγραφέας κι ο νοητικά στερημένος αδερφός του, ανακρίνονται από δύο αστυνομικούς, καθώς οι σκοτεινές ιστορίες που γράφει ο πρώτος, παρουσιάζουν ομοιότητες με μια σειρά φόνων παιδιών. Ένας λαβύρινθος αφηγήσεων, όπου πραγματικότητα και ψευδαίσθηση, παρόν και παρελθόν συγχέονται σ΄ ένα περίπλοκο, συναρπαστικό και τρομακτικό παραμύθι για τη ζωή, την τέχνη, την πολιτική, την κοινωνία, τη βία και τη δημιουργικότητα. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Μετάφραση: Χριστίνα Μπάμπου-Παγκουρέλη, Σκηνοθεσία–Σκηνικά–Κοστούμια: Μαίρη Ανδρέου, Μουσική: Γιάννης Τσεμπερλίδης, Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος, Βίντεο: Αθηνά Σωτήρογλου, Ευαγγελίνα Καρυοφύλλη, Βοηθός σκηνοθέτη–Επιμέλεια κίνησης: Ευανθία Σωφρονίδου, Β΄ Βοηθός σκηνοθέτη: Νίκος Τσολερίδης, Οργάνωση παραγωγής: Μαριλύ Βεντούρη Παίζουν: Σπύρος Σαραφιανός (Τουπόλσκι), Γιάννης Τσεμπερλίδης (Κατούριαν), Γρηγόρης Παπαδόπουλος (Άριελ), Χρίστος Στυλιανού (Μίσαλ), Ευαγγελίνα Καριοφύλλη (Πράσινο κοριτσάκι)

51


Ψ Η Φ Ι Α Κ Ε Σ Δ ΡΑ Σ Ε Ι Σ

«ΤΟ ΣΠΊΤΙ ΤΗΣ ΜΠΕΡΝΆΡΝΤΑ ΆΛΜΠΑ» ΤΟΥ ΦΕΝΤΕΡΊΚΟ ΓΚΑΡΘΊΑ ΛΌΡΚΑ

«ΑΝΔΡΈΑΣ ΚΆΛΒΟΣ. ΑΓΈΛΑΣΤΟ ΤΈΚΝΟ ΠΟΛΥΤΈΚΝΟΥ ΘΕΆΣ»

Έγκλειστες μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, η Μπερνάρντα και οι πέντε κόρες της πενθούν όχι μόνο τον θάνατο του συζύγου και πατέρα αλλά και την ίδια τη ζωή και τις χαρές της. Όμως ο έρωτας θα καταφέρει να τρυπώσει. Και οι συνέπειες θα είναι μοιραίες.

Ένα επετειακό αφιέρωμα του ΚΘΒΕ για τα 200 χρόνια από το 1821. Με αφετηρία τον «Αγέλαστο», τη μυθιστορηματική βιογραφία του Ανδρέα Κάλβου από τον Κώστα Πορφύρη, η δράση εστιάζει στην τραγικότητα του βίου του Κάλβου και την ιδεολογική αφετηρία του έργου του, τον επαναστατικό απόηχο του ευρωπαϊκού διαφωτισμού, που έχει τις ρίζες του στη διαλεκτική του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.

«ΤΈΤΑΡΤΗ ΔΙΆΣΤΑΣΗ» ΤΟΥ ΓΙΆΝΝΗ ΡΊΤΣΟΥ Αναμετρήσεις, αγκυλώσεις, κοινωνικοί συμβιβασμοί, η μοίρα ως αναπόφευκτο, φθοροποιός χρόνος, αλλοιωμένα «εγώ», επιλογές και ιδεολογίες, νικητές και ηττημένοι ένα κουβάρι. Το φεγγάρι δεσποτικό: φωτίζει και σκοτεινιάζει τα πρόσωπα ανάλογα με τη ψυχολογική φόρτιση των πρωταγωνιστών. Τα αντικείμενα φέρνουν στο σήμερα το μακρινό χθες: είναι η κινητήριος δύναμη της συνειρμικής σκέψης, η άλλη του διάσταση. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σκηνοθεσία–Δραματουργική επεξεργασία– Κίνηση: Πολυξένη Σπυροπούλου, Πρωτότυπη μουσική (Σύνθεση–Ενορχήστρωση–Εκτέλεση): Στέλιος Ντάρας, Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος, Εικαστική επιμέλεια: Μαρία Ξυνοπούλου, Μυθολογική έρευνα: Μάριος Μεβουλιώτης, Βοηθός σκηνοθέτη: Ιορδάνης Αϊβάζογλου, Οργάνωση παραγωγής: Εύα Κουμανδράκη Παίζουν: Στέργιος Τζαφέρης (Αγαμέμνων), Δημήτρης Καρτόκης (Ορέστης), Αίγλη Κατσίκη (Ιφιγένεια), Μάρα Τσικάρα (Χρυσόθεμις), Πολυξένη Σπυροπούλου (Περσεφόνη), Άννα Κυριακίδου (Ισμήνη), Ιορδάνης Αϊβάζογλου (Αίας), Μάριος Μεβουλιώτης (Νεοπτόλεμος), Μελίνα Αποστολίδου (Ελένη), Ρούλα Παντελίδου (Φαίδρα)

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σύνθεση κειμένων: Ακταίων Χαλκιάς, Σκηνοθεσία, Εικαστική & Μουσική επιμέλεια: Κώστας Χαλκιάς, Κινησιολογική επιμέλεια: Εύα Σωφρονίδου, Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος, Μουσική διδασκαλία– Ενορχήστρωση: Παναγιώτης Μπάρλας, Βοηθός σκηνοθέτη: Γιάννης Γκρέζιος, Οργάνωση παραγωγής: Μαρλέν Βερσιούρεν ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Μετάφραση: Νίκος Γκάτσος, Σκηνοθεσία– Προσαρμογή κειμένου–Μουσική επιμέλεια: Εύη Σαρμή, Σκηνικά–Κοστούμια: Αλέξανδρος Πιεχόβιακ, Μουσική: Kωστίκα Τσολάκου (Kostika çollaku), Επιμέλεια κίνησης– Χορογραφία: Ιωάννα Δεμερτζίδου, Φωτισμοί: Άρης Βακός, Μουσική διδασκαλία: Χρύσα Τουμανίδου, Eπιμέλεια σκηνικού & φροντιστηριακού υλικού: Άννα Μαρία Βάσιακ, Βοηθός σκηνοθέτη & κινησιολόγου: Μάρα Μαλγαρινού, Οργάνωση παραγωγής: Αθανασία Ανδρώνη Παίζουν: Μαρία Χατζηιωαννίδου (Μπερνάρντα Άλμπα), Μαρία Χοσέφα (Λίλιαν Παλάντζα), Χρύσα Ζαφειριάδου (Ανγκούστιας), Μομώ Βλάχου (Μαγδαλένα), Ελένη Θυμιοπούλου (Αμέλια), Ιωάννα Δεμερτζίδου (Μαρτίριο), Χρυσή Μπαχτσεβάνη (Αδέλα), Ιωάννα Παγιατάκη (Πόνθια), Ελευθερία Αγγελίτσα (Υπηρέτρια), Μάρα Μαλγαρινού (Κορίτσι)

52

Παίζουν: Νεφέλη Ανθοπούλου, Ελένη Γιαννούση, Ηλέκτρα Γωνιάδου, Νατάσα Δαλιάκα, Χριστίνα Ζαχάρωφ, Γιώργος Κολοβός, Αναστασία-Ραφαέλα Κονίδη, Νίκος Μήλιας, Δημήτρης Μορφακίδης, Μαριάννα Πουρέγκα, Θανάσης Ραφτόπουλος, Κατερίνα Σισίννι, Βασίλης Σπυρόπουλος, Θάνος Φερετζέλης, Κωνσταντίνος Χατζησάββας


Ψ Η Φ Ι Α Κ Ε Σ Δ ΡΑ Σ Ε Ι Σ

Podcast «ΟΔΎΣΣΕΙΑ» ΤΟΥ ΟΜΉΡΟΥ 38 ηθοποιοί του ΚΘΒΕ, εν μέσω καραντίνας, έντυσαν με τις φωνές τους το μνημειώδες έπος της «Οδύσσειας», στην αξεπέραστη απόδοση του διακεκριμένου φιλόλογου και πανεπιστημιακού Δημήτρη Μαρωνίτη. 24 ραψωδίες, 12.110 στίχοι, 10 χρόνια περιπλάνησης, 41 ημέρες γεγονότων παρουσιάζονται σε 23 ώρες ηχογραφημένης αφήγησης.

«ΎΜΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΊΑΝ» ΤΟΥ ΔΙΟΝΎΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΎ

«Ο ΚΡΟΚΌΔΕΙΛΟΣ» ΤΟΥ ΦΙΟΝΤΌΡ ΝΤΟΣΤΟΓΙΈΦΣΚΙ

Συμμετέχοντας στους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από το 1821, το ΚΘΒΕ παρουσιάζει τον εθνικό ύμνο της Ελλάδας, τον μεγαλύτερο εθνικό ύμνο του κόσμου, μια και αποτελείται από 158 στροφές και 632 στίχους. Η απαγγελία επενδύεται μουσικά με ένα απόσπασμα της «Συμφωνίας της λεβεντιάς» του Μανώλη Καλομοίρη.

Κάποτε ένας κροκόδειλος κατάπιε έναν ολόκληρο άνθρωπο, όταν εκείνος, γεμάτος περιέργεια και τόλμη, πλησίασε τα σαγόνια του για να τον παρατηρήσει.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Δημήτρης Μαρωνίτης, Σκηνοθεσία–Συντονισμός: Έφη Δρόσου, Πρωτότυπη μουσική σύνθεση–Ηχογράφηση– Μοντάζ–Μίξη ήχου: Διονύσης Κωνσταντινίδης Ακούγονται: Ι. Αϊβάζογλου, Ν. Ανθοπούλου, Μ. Αποστολίδου, Γ. Γκρέζιος, Ν. Δαλιάκα, Θ. Δισλής, Δ. Διακοσάββας, Έ. Δρόσου, Τ. Ζαχαράκης, Σ. Καλεμκερίδου, Μ. Καραμήτρη, Γ. Καραμφίλης, Ν. Κολοβός, Ν. Κουσούλης, Χ. Μαστρογιαννίδης, Ν. Μήλιας, Δ. Μορφακίδης, Χ. Νταρακτσής, Γ. Παλαμιώτης, Λ. Παλάντζα, Β. Παπαδόπουλος, Π. Παπαϊωάννου, Χ. Παπαδημητρίου, Θ. Πολυζώνης, Μ. Πουρέγκα, Θ. Ραφτόπουλος, Θ. Ρέστας, Β. Σεϊμένης, Β. Σπυρόπουλος, Π. Σπυροπούλου, Γ. Σφυρίδης, Ε. Σωφρονίδου, Σ. Τζαφέρης, Β. Τρυφουλτσάνης, Μ. Τσικάρα, Δ. Τσιλινίκος, Ά. Τσολακίδου, Θ. Φερετζέλης, Κ. Χατζησάββας Μουσικοί: Κ. Κριμιτζά (κλασική κιθάρα), Δ. Κωνσταντινίδης (πλήκτρα, ακουστική κιθάρα, συνθεσάιζερ, programming)

Καλλιτεχνική επιμέλεια: Τάσος Πυργιέρης.

«Η ΣΟΝΆΤΑ ΤΟΥ ΣΕΛΗΝΌΦΩΤΟΣ» ΤΟΥ ΓΙΆΝΝΗ ΡΊΤΣΟΥ Ο ποιητικός μονόλογος του Γιάννη Ρίτσου, εκ βαθέων εξομολόγηση και παρατεταμένη ικεσία για ζωή και ελπίδα. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σκηνοθεσία–Απόδοση–Ερμηνεία: Τάκης Χρυσικάκος, Ηχογράφηση–Μοντάζ–Μίξη ήχου: Διονύσης Κωνσταντινίδης

Ακούγονται: Ι. Φραγκάτου, Τ. Πυργιέρης

ΔΊΠΤΥΧΟ ΝΤΟΣΤΟΓΙΈΦΣΚΙ Δύο δραματοποιημένα ακροάματα βασισμένα σε διηγήματα του ιδιοφυή Ρώσου δημιουργού και εξαίρετου ψυχογράφου.

«Ο ΤΊΜΙΟΣ ΚΛΈΦΤΗΣ» ΤΟΥ ΦΙΟΝΤΌΡ ΝΤΟΣΤΟΓΙΈΦΣΚΙ Ο Αστάφι Ιβάνιτς διηγείται πως κάποτε στη ζωή του είχε γνωρίσει έναν τίμιο κλέφτη, δηλαδή έναν τίμιο άνθρωπο που όμως έκλεψε.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Μετάφραση: Γιώργος Τσακνιάς*, Σκηνοθεσία– Μουσική επιμέλεια: Μαρία Καραμήτρη, Ενορχήστρωση–Ηχοληψία–Μίξη & μοντάζ ήχου: Διονύσης Κωνσταντινίδης Ακούγονται: Ι. Αϊβάζογλου, Ν. Ανθοπούλου, Σ. Αραμπατζόγλου, Γ. Κολοβός, Β. Σεϊμένης, Κ. Χατζησάββας, Θ. Φερετζέλης * Η μετάφραση των δυο διηγημάτων κυκλοφορεί σε ενιαία έκδοση από τον Πατάκη.

«ΈΝΑ ΑΛΛΙΏΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΟ» Μια σειρά 24 διαδικτυακών παιδικών ραδιοφωνικών εκπομπών, μία για κάθε γράμμα του αλφαβήτου. Σε απευθείας αναμετάδοση από ένα παράξενο βιβλιοπωλείο που δεν έχει ένα μόνο όνομα αλλά πολλά, τα οποία διαδέχονται το ένα το άλλο με αλφαβητική σειρά από εκπομπή σε εκπομπή. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Κείμενο–Στίχοι: Μάρα Τσικάρα, Μουσική: Ευγένιος Δερμιτάσογλου, Ηχοληψία: Διονύσης Κωνσταντινίδης, Αργύρης Παπαγεωργίου, Τεχνική επεξεργασία: Διονύσης Κωνσταντινίδης

Μετάφραση: Γιώργος Τσακνιάς*, Σκηνοθεσία –Μουσική επιμέλεια: Μαρία Καραμήτρη, Ηχοληψία: Διονύσης Κωνσταντινίδης

Ακούγονται: Δ. Κολοβός, Ε. Γιαννούση, Ε. Σωφρονίδου, Γ. Τσεμπερλίδης, Φ. Τιμοθέου, Γ. Κολοβός, Μ. Τσικάρα

Ακούγονται: Χ. Διαμαντούδης, Έ. Δρόσου, Γ. Κολοβός, Β. Σπυρόπουλος, Θ. Φερετζέλης

Μουσικοί: Θ. Καρυπίδης, Μ. Τσομπανίδης, Ε. Δερμιτάσογλου

Μουσικοί: Δ. Κωνσταντινίδης (κιθάρα, πιάνο), Κ. Κριμιτζά (κλασική κιθάρα)

53


Το θέατρο σε μαθαίνει να συνεργάζεσαι και να ακούς Οι σκηνοθέτες του κύκλου παραστάσεων «Μεγάλα έργα σε μικρές σκηνές» συνομιλούν με τον σκηνοθέτη των «Ορνίθων»

ΕΎΗ ΣΑΡΜΉ Βρισκόμαστε στο καλοκαίρι του 2001. Έχεις σκηνοθετήσει τον «Κύκλωπα» για το ΚΘΒΕ. Kατεβαίνετε για να παίξετε στην Επίδαυρο. Ποια ήταν η πρώτη σκέψη, το πρώτο συναίσθημα, όταν μπήκες στο Θέατρο; Τι φύλαξες από αυτήν την αναμέτρηση; Τι θα άλλαζες αν μπορούσες; Τι θα συμβούλευες έναν νέο σκηνοθέτη;

ΠΟΛΥΞΈΝΗ ΣΠΥΡΟΠΟΎΛΟΥ Ποια είναι η πρωταρχική πηγή συγκίνησής σου όταν ξεκινάς να σκηνοθετήσεις και ποια είναι η πρώτη ύλη –η μαγιά– που αναζητάς κάθε φορά; ΓΙΆΝΝΗΣ ΡΉΓΑΣ Ποτέ δεν καταπιάνομαι με έργο που δεν κατανοώ. Το πρώτο που με απασχολεί είναι η αντιληπτότητά του. Αν δεν συμβεί, αυτός είναι λόγος ισχυρός να μην προχωρήσω. Βλέποντας παραστάσεις, συχνά αντιλαμβάνομαι πως όταν συμβαίνει οι συντελεστές να μην εννοούν το έργο, ακροβατούν σε άσχετους πειραματισμούς και τρομάζω… Δεν θέλω να το ζήσω. Αν κατανοήσω, θα ταξιδέψω. Αυτό είναι και η πηγή έμπνευσής μου.

Γ. ΡΗΓΑΣ Στην Επίδαυρο μεγάλωσα, ωρίμασα, κέντησα σκέψεις… Κάθε φορά, λοιπόν, γυρίζω σ’ έναν τόπο αγαπημένο. Ευτύχησα να παίξω πολύ στην Επίδαυρο. Ως σκηνοθέτης κατέβηκα έχοντας ήδη στις αποσκευές μου την εμπειρία της. Όταν άνηκα στο δυναμικό του Θεάτρου Τέχνης, δουλεύαμε πολύ σκληρά. Εκεί έμαθα θέατρο. Όταν το 1975 πατάω το χώμα της, αντικρίζω 18.000 θεατές! Ασύλληπτο νούμερο ακόμη και για τις σύγχρονες επιτυχίες. Δεν θα πω πως και σήμερα δεν γίνονται σπουδαίες παραγωγές. Όμως, νιώθω να λείπει ο σαφής διαχωρισμός. Πάμε μεταξύ άλλων και στην Επίδαυρο. Πάντα έμενα στο Λιγουριό, όπου ο περιθρύλητος «Λεωνίδας» ήταν και παραμένει σημείο αναφοράς μας. Έγινα μέλος της οικογένειάς του απ’ αρχής. Όταν δεν είχα πού να κοιμηθώ η οικογένεια με καλοδέχθηκε στο σπίτι της. Το 2001 με μεγάλη χαρά, λοιπόν, και συγκίνηση και σεβασμό, επέστρεφα στο σπίτι μου. Η πρώτη μου επαφή με τη σκηνοθεσία σε μια –πιστεύω–

54


ΠΡΟΣΩΠΑ

καλή παράσταση, τον «Κύκλωπα», ήταν ευκαιρία να μάθω πολλά πράγματα. Τι δεν θα άλλαζα; Τίποτα! Δεν μετανιώνω για τις επιλογές μου. Εάν έκανα κάποια λάθη, ήταν μαθήματα που πάντα φροντίζω να μην επαναληφθούν. Τους νέους σκηνοθέτες θα τους προέτρεπα να σέβονται και να είναι ανοιχτοί. Κατεβαίνουν, φοβάμαι, στην Επίδαυρο ακούγοντας όλο και λιγότερο. Έχουν παγιωμένη άποψη και επιδιώκουν την σκηνική της αποτύπωση απαρέγκλιτα. Ορθότερο βρίσκω να αφουγκράζονται αυτό που θέλει να πει το κείμενο, συντελεστές κι ηθοποιοί. Δεν είναι εκεί για να εκτελούν τις σκέψεις μας μηχανικά. Είναι οι συνεργάτες μας. Τις παραστάσεις δεν τις κάνουμε μόνοι μας. Είναι συλλογική κατάθεση. Ας μην το ξεχνούμε ποτέ αυτό. ΜΑΊΡΗ ΑΝΔΡΈΟΥ Μετά τα τόσα χρόνια πορείας σου στο θέατρο (ηθοποιός, σκηνοθέτης, δάσκαλος) πώς αυτό σ’ έχει αλλάξει ως άνθρωπο και ποιος θα ήταν ο απολογισμός σου; Γ. ΡΗΓΑΣ Κοντά μισό αιώνα, 47 συναπτά έτη από το 1974, κάνω ανελλιπώς θέατρο. Έζησα τη ζωή μου μέσα στο θέατρο. Δεν κατανοώ τη φράση «τι άλλαξε». Ανέβηκα στη σκηνή στα 18 μου και ουδέποτε θέλησα να γίνω κάτι διαφορετικό. Ακόμη κι όταν οι συνεργασίες ή οι συνθήκες δεν ευνοούσαν, επέμενα. Όσο για τη διδασκαλία, ξεκίνησε από το 1977 όταν ο Κουν με έβαλε να διδάξω, τριτοετής εγώ, σε πρωτοετείς και δευτεροετείς φοιτητές. Δεν μπορώ να διανοηθώ τη ζωή μου διαφορετικά. Όλα αυτά τα χρόνια έγνοια μου ήταν να αφουγκραστώ όσα περισσότερα ήταν μπορετό σε σχέση με την τέχνη μου και την συνύπαρξή μου με τους ανθρώπους. Ένα από αυτά

που σε μαθαίνει το θέατρο είναι να συνεργάζεσαι και να ακούς. Να σέβεσαι και να αγαπάς. Να θαυμάζεις και να ρωτάς. Ονειρεύτηκα να είμαι στο θέατρο, πήγα κι έκανα θέατρο. Ονειρεύτηκα την Επίδαυρο, πήγα κι έπαιξα στην Επίδαυρο. Θα μπορούσε κανείς να με αποκαλέσει τυχερό άνθρωπο. Συνεργάστηκα με πλούσιους ανθρώπους μιας ολόκληρης εποχής: Κουν, Τσαρούχης, Χατζηδάκις, Θοδωράκης, Ξαρχάκος, Λεοντής, Φωτόπουλος… ήταν όλοι τους δάσκαλοί μου, με δίδαξαν και με άκουσαν. Αυτό το δεύτερο ήταν μέρος του μεγαλείου τους. Έπαιξα στα μεγαλύτερα θέατρα Ελλάδας κι Ευρώπης, αποθησαυρίζοντας στιγμές μαγικές. Δε θα τις άλλαζα με τίποτε, δεν θα έκανα τίποτε διαφορετικό. Αν έκανα λάθη; Μα φυσικά! Συνέχεια! Αλίμονο αν δεν έκανα! Κι όμως δηλώνω χαρούμενος. Έχω κάνει και μεγάλες επιτυχίες και παταγώδεις αποτυχίες. Ούτε αεροπόρος ούτε γιατρός ούτε δικηγόρος ούτε υπουργός θέλησα να γίνω. Να συνομιλώ με τους άλλους είχα ανάγκη. Με τους συνεργάτες μου, με τους συναδέρφους μου. Και δεν σπατάλησα τον χρόνο μου παρακαλώντας να είμαι καλύτερος από κάποιους. Έκανα παραστάσεις ό,τι καταλάβαινα. Αν ήθελα να κάνω «ταρατατζούμ», θα δούλευα διαφορετικά. ΜΙΧΆΛΗΣ ΣΙΏΝΑΣ Τελικά τι έγινε στον εμφύλιο; Γ. ΡΗΓΑΣ Προτείνω να ρίξεις το βλέμμα με

αποφασιστικότητα και αντοχή ανάγνωσης όλων των παραμέτρων της ιστορίας. Αναφέρεσαι, εικάζω, σε εκείνους τους πολέμους που ταλανίζουν τη δουλειά, την κοινωνική μας συμπεριφορά, την προσπάθεια συνομιλίας με εαυτούς και αλλήλους, που όλοι κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε στην πορεία μας στην τέχνη και όχι αμιγώς σε εκείνους που μας ταλάνισαν ως ελληνική κοινωνία από ιδρύσεώς μας και συνεχίζουν να συντελούνται. Προσωπικά, μεγάλωσα σε ένα φιλελεύθερο σπίτι με γονείς ανοιχτόμυαλους και ανεκτικούς στις επαναστάσεις των παιδιών τους, μπολιάστηκα από μικρός με ιδέες και ιδανικά, πράγμα που με οδήγησε στο να διευρύνω τον οπτικό ορίζοντά μου, χωρώντας εντός του κι εμένα ευκολότερα και τους ανθρώπους που συνομίλησα όλα αυτά τα χρόνια αλλά και τις απορίες της δουλειάς μας. Στον εμφύλιο έχω να πω ότι δεν υπάρχουν νικητές. Όσο δύσκολο ή ακριβό κι αν είναι, η πρόκλησή τους αφορά στη συνομιλία με τους γύρω. Μακάρι να το ενστερνιστούμε εγκαίρως όλοι μας. Όχι πως θα πάψουν να γεννιούνται εντός μας εμφύλιες συρράξεις, όμως μόνον έτσι θα βρούμε τα κουράγια να τις αντιμετωπίσουμε και να προχωρήσουμε. Σχηματικά, εμφύλιος είναι κι όταν έχω ένα ανεπίλυτο ερωτηματικό επί σκηνής. Είναι η αδυναμία μου να κατανοήσω τον άλλο. Κι ας μην έχει δίκιο. Εγώ οφείλω να μπορώ να τον ακούσω.


B AC K STAG E

Ακροβατώντας μεταξύ Θανάση και Τζέιμι Θ Α Ν Ά Σ Η Σ Σ Α ΡΆ Ν Τ Ο Σ ΗΘΟΠΟΙΌΣ-ΣΚΗΝΟΘΈΤΗΣ

Μακρύ ταξίδι… τέσσερις μήνες όνειρα, αχάραγα ξυπνήματα. Ο’ Νηλ και Τάιρον ξανά εμπρός μου στην ομίχλη τους… Το σενάριο προέκτασή μου: στον καφέ, στη μετακίνηση, σε διαβάσεις δρόμων πολύβουης δημιουργίας. Τηλεφωνήματα σωρό για φώτα, ήχο, σκηνικά, κοστούμια. Χρονομεταφέρομαι κάθε λεπτό στο 1912. Ενδελεχής κι η έρευνα για κάθε λεπτομέρεια εποχής: το ξεκούρδιστο απωθημένο πιάνο της Μαίρης, η σκονισμένη φυγές και όνειρα βιβλιοθήκη του Έντμοντ, το γραφείο με τις υποθήκες του πατέρα και κάπου ανάμεσα η διττή μου υπόσταση. Ακροβατώ μεταξύ Θανάση και Τζέιμι… Το «μαύρο πρόβατο» της ιστορίας, ο ειλικρινέστερος κατ’ έναν τρόπο χαρακτήρας, που απ’ τα επτά του νιώθει παρείσακτος, με αποκομμένο τον ομφάλιο λώρο, στη δική του εσωτερική αέναη μάχη: αγάπη κι αυτοκαταστροφή. Του μάθαν να μισεί τον εαυτό του. Κι όσο τον γνωρίζω τόσο τον αγαπώ. Παντού μαζί σε μια συνομιλία συγκρουσιακά ρεαλιστική. Ύστερα, καταπιάνομαι με τους εξαίρετους πρωταγωνιστές μου. Ο Τάκης, ο Πέρης κι η Βέρα, ο Χρήστος κι η Σταυριάνα επί σκηνής… αποκάλυψη! Μακρύ ταξίδι της μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα μας… αλλά και τόσο κορυφαία γοητευτικό.

56


Ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο

Το αγαπημένο μου παιδικό βιβλίο Μ Ά ΡΑ Τ Σ Ι Κ Ά ΡΑ ΗΘΟΠΟΙΌΣ-ΣΚΗΝΟΘΈΤΗΣ

Το δικό μου «ομηρικό» ταξίδι

Δεν θα σας πω για τον μικρό Ζεζέ που γυαλίζει παπούτσια στη λεωφόρο Ρίο του Σάο Πάουλο, που κάνει τη «νυχτερίδα» στην αμαξάρα του Πορτογαλέζου, ακούει το σφύριγμα του τρένου Μανγκαρατίμπα και ακουμπάει στα κλαδιά της «Όμορφης πορτοκαλιάς» χαρές και λύπες. Θα σας πω πως αυτό το βιβλίο βρέθηκε το 1980 στο πατρικό. 20 χρόνια μετά, μετακομίσαμε μαζί και σφηνώθηκε στο ράφι με τα πολύτιμα φυλαχτά. Δίπλα του, το «Δέντρο που έδινε» του Σ. Σιλβερστάιν. Μαζί κρυφοκοιτάζουν το «Υπό την βασιλικήν δρυν» του Α. Παπαδιαμάντη κι ας κατοικεί σε άλλη, πιο ενήλικη γειτονιά. Κι από κει ψηλά, ρίχνει πού και πού καμιά ματιά και ακόμα προστατεύει.

ΈΦ Η Δ Ρ ΌΣ ΟΥ ΗΘΟΠΟΙΌΣ-ΣΚΗΝΟΘΈΤΗΣ

Το ταξίδι άρχισε όταν το βλέμμα μου έπεσε στην «Οδύσσεια». Περιέργεια. Να καταλάβω πόσοι χαρακτήρες εμφανίζονται. Οι μνήμες από την «Νέκυια» που κάναμε παλιότερα με τον Μαρωνίτη στις πρόβες. Ο λόγος του. Ας την ξαναδιαβάσω. Χρόνος πολύς. Καραντίνα. Ω! Είναι υπέροχη. Θέλει δουλειά. Μόνο αν στηριχθεί στους συναδέλφους. Τολμώ. Όλοι μαζί λένε ναι με ενθουσιασμό. Μπήκαμε στη σχεδία την φτιαγμένη από την Καλυψώ και ταξιδέψαμε. Τα καταφέραμε. Έγινε. Ταξιδεύει. Ακούστε τον ωραιότερό μας μύθο, με όλες τις λεπτομέρειες και την συναρπαστική μετάφραση του δικού μας Μαρωνίτη. Ταξιδέψτε μαζί με τους ηθοποιούς του ΚΘΒΕ στις 24 ραψωδίες της «Οδύσσειας».

57


ΠΡΟΣΕΧΩΣ

Χειμερινή «ΒΑΒΥΛΩΝΊΑ» ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΊΟΥ ΒΥΖΆΝΤΙΟΥ Μονή Λαζαριστών – Σκηνή Σωκράτης Καραντινός

2021

«Η ΔΕΎΤΕΡΗ ΈΚΠΛΗΞΗ ΤΟΥ ΈΡΩΤΑ» ΤΟΥ MΑΡΙΒΏ Βασιλικό Θέατρο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΠΡΩΤΗ

Η παραγωγή που πραγματοποίησε τέσσερις μόνο παραστάσεις εξαιτίας της αναστολής λόγω πανδημίας παρουσιάζεται ξανά. Η κλασική κωμωδία για το νέο ελληνικό κράτος, ένα κράτος ανομοιογένειας που πασχίζει να συμβιβάσει κατάλοιπα του οθωμανικού ζυγού, αρχαιοελληνικές περγαμηνές, ιταλικές επιδράσεις και τις ιδιαίτερες κουλτούρες των απομονωμένων περιοχών της επικράτειάς του.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Δραματουργική επεξεργασία-Σκηνοθεσία: Τάκης Χρυσικάκος, Σκηνικά–Κοστούμια: Σάββας Πασχαλίδης, Μουσική: Δημήτρης Λάγιος, Χορογραφία: Γιώργος Σοφιανίδης, Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος, Μουσική διδασκαλία: Παναγιώτης Μπάρλας, Βοηθός σκηνοθέτη & σκηνογράφου–ενδυματολόγου: Τατιάνα Νικολαΐδου, Β΄ Βοηθός σκηνογράφου– ενδυματολόγου: Χαρά Αργυρούδη, Βοηθός φωτιστή: Στάθης Φρούσσος, Οργάνωση παραγωγής: Μαριλύ Βεντούρη Παίζουν: Τάκης Χρυσικάκος (Ανατολίτης), Δημήτρης Παλαιοχωρίτης (Λοκαντιέρης), Κώστας Ίτσιος (Πελοποννήσιος), Ηλίας Μπερμπέρης (Χιώτης), Νικόλας Μαραγκόπουλος (Λογιότατος), Αλέξανδρος Μούκανος (Αρβανίτης), Βασίλης Παπαδόπουλος (Κύπριος), Κωνσταντίνος Χατζησάββας (Κρητικός), Κοσμάς Ζαχάρωφ (Αστυνόμος), Θανάσης Ραφτόπουλος (Στρατιώτης), Λευτέρης Λιθαρής (Γραμματέας αστυνόμου)

Συμπαραγωγή με το Θέατρο Τέχνης – Κάρολος Κουν Μια απαρηγόρητη Μαρκησία, που έχασε τον άντρα της έναν μήνα μόλις μετά τον γάμο τους. Η Λιζέτ, η πονηρή της υπηρέτρια. Ο εγκαταλελειμμένος απ’ την ερωμένη του Ιππότης. Ο Λουμπέν, ο αφελής υπηρέτης του. Ένας ερωτευμένος Κόμης που διεκδικεί την Μαρκησία ενόσω ο λογοτεχνικός της σύμβουλος σταχυολογεί ψυχαγωγικά αναγνώσματα για να απαλύνει τη μοναξιά της. Η επιμονή της Λιζέτ να φέρει κοντά την κυρία με τον Ιππότη, προκειμένου να μην χάσει η ίδια τον Λουμπέν που αγαπά, θέτει σε κίνηση έναν ολόκληρο μηχανισμό από δηλώσεις, υπεκφυγές, ανατροπές, παρεξηγήσεις, αποπλανήσεις και τελικά οδηγεί στην έκπληξη του έρωτα. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Μετάφραση–Σκηνοθεσία: Βασίλης Παπαβασιλείου, Σκηνικά–Κοστούμια: Άγγελος Μέντης, Δραματουργία–Μουσική επιμέλεια–Συνεργάτης σκηνοθέτης: Νικολέτα Φιλόσογλου, Επιμέλεια κίνησης: Δημήτρης Σωτηρίου, Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ, Βοηθός σκηνοθέτη: Άννα Μαρία Ιακώβου, Βοηθός σκηνογράφου–ενδυματολόγου: Έλλη Ναλμπάντη, Βοηθός φωτιστή: Αθηνά Μπανάβα, Οργάνωση Παραγωγής: Αθανασία Ανδρώνη, Μαρίνα Χατζηιωάννου Παίζουν: Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου (Μαρκησία), Γιώργος Καύκας (Ιππότης), Θέμης Πάνου (Ορτένσιος), Ταξιάρχης Χάνος (Κόμης), Zωή Μυλωνά (Λιζέτ), Γιώργος Κολοβός (Λουμπέν)

58


2022

ΠΡΟΣΕΧΩΣ

περίοδος «Η ΝΎΧΤΑ ΤΗΣ ΙΓΚΟΥΆΝΑ» ΤΟΥ ΤΕΝΕΣΊ ΟΥΊΛΙΑΜΣ Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Μια απομακρυσμένη ακτή του Μεξικού γύρω στα 1940. Μια αισθησιακή και αχόρταγη σεξουαλικά χήρα, μια συμβιβασμένη και στερημένη ερωτικά γεροντοκόρη και ένας καθηρημένος λόγω σεξουαλικών αμαρτημάτων ιερέας. Ο κόσμος τους που κυριαρχείται από την στέρηση, τη μοναξιά, την ασέλγεια, τον αλκοολισμό, την παράνοια, τον φετιχισμό και τη νυμφομανία. Ένας οδυνηρός αγώνας χωρίς κάθαρση.

«Η ΔΟΛΟΦΟΝΊΑ ΤΟΥ ΜΑΡΆ» ΤΟΥ ΠΈΤΕΡ ΒΆΙΣ Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Αντλώντας υλικό από ιστορικά γεγονότα, ο Πέτερ Βάις δίνει την ευκαιρία σε δύο μεγάλες προσωπικότητες της Γαλλίας του 18ου αιώνα να συναντηθούν επί σκηνής, χάρη σε μια παράδοξη συνθήκη θεάτρου-μέσα-στο-θέατρο: στα λουτρά ενός ψυχιατρείου, ο Μαρκήσιος ντε Σαντ σκηνοθετεί μια παράσταση της δολοφονίας του Μαρά με ερμηνευτές τους τρόφιμους του ιδρύματος. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Μετάφραση: Μάριος Πλωρίτης, Σκηνοθεσία–Κίνηση: Κοραής Δαμάτης, Σκηνικά: Ανδρέας Βαρώτσος, Κοστούμια: Άννα Μαχαιριανάκη, Μουσική: Δήμητρα Γαλάνη, Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος, Μουσική Διδασκαλία: Χρύσα Τουμανίδου, Α' Βοηθός σκηνοθέτη: Αντρέας Κουτσουρέλης, Β΄ Βοηθός σκηνοθέτη: Χριστόφορος Μαριάδης, Βοηθός ενδυματολόγου: Δανάη Πανά, Βοηθός κινησιολόγου: Ευανθία Σωφρονίδου, Υπεύθυνη φροντιστηριακού υλικού: Χαρά Αργυρούδη, Βοηθός φωτιστή: Στάθης Φρούσσος, Οργάνωση παραγωγής: Εύα Κουμανδράκη Παίζουν: Κώστας Σαντάς (Μαρκήσιος Ντε Σαντ), Δημήτρης Σιακάρας (Ζαν Πωλ Μαρά), Άννη Τσολακίδου (Σιμόνη Εβράρ), Μαριάννα Πουρέγκα (Σαρλόττα Κορνταί), Ορέστης Παλιαδέλης (Ντυπερρέ), Δημήτρης Μορφακίδης (Ζακ Ρου), Θάνος Φερετζέλης (Τελάλης), Δημήτρης Τσιλινίκος (Κουλμιέ), Γιολάντα Μπαλαούρα (Κυρία Κουλμιέ), Αριστοτέλης Ζαχαράκης, Σοφία Καλεμκερίδου, Νίκος Καπέλιος, Νίκος Κουσούλης (Τραγουδιστές) Ασθενείς: Λευτέρης Αγγελάκης, Μαίρη Ανδρέου, Λουκία Βασιλείου, Μάνος Γαλανής, Ελένη Γιαννούση, Γιάννης Γκρέζιος, Κωστής Δαμάκης, Λευτέρης Δημηρόπουλος, Στέλιος Καλαϊτζής, Γιάννης Καραμφίλης, Αναστασία Ραφαέλα Κονίδη, Χρήστος Μαστρογιαννίδης, Μαρία Μπενάκη, Χρίστος Νταρακτσής, Σταυριάνα Παπαδάκη, Παναγιώτης Παπαϊωάννου, Κατερίνα Πλεξίδα, Κατερίνα Σισίννι, Ευανθία Σοφρωνίδου, Φωτεινή Τιμοθέου, Νίκος Τσολερίδης Φιγκυράν: Τίμος McCoy-Αρχοντίδης, Ευάγγελος Δρούγκας, Κατερίνα Ζησκάτα, Ευάγγελος Μάγειρος, Απόστολος Μπαχαρίδης, Θεοχάρης Παπαδόπουλος, Ρίτο Σισίννι

59

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης, Σκηνοθεσία: Ελένη Γκασούκα, Οργάνωση παραγωγής: Μαρλέν Βερσιούρεν Παίζουν: Κλειώ Δανάη Οθωναίου (Μαξίν Φωλκ), Γιώργος Κολοβός (Αιδεσιμότατος Σάννον), Γιολάντα Μπαλαούρα (Τζούντηθ Φέλλοους), Άννη Τσολακίδου (Χάννα Τζέκος), Ιώβη Φραγκάτου (Σάρλοτ Γκούντωλλ), Κώστας Σαντάς (Τζόναθαν Κόφφιν), Λευτέρης Δημηρόπουλος, Χρήστος Νταρακτσής, Νίκος Τσολερίδης, Μανώλης Φουντούλης


ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΚΘΒΕ

Genius loci: τα υπαίθρια Το genius loci, το πνεύμα ή η χαρακτηριστική ατμόσφαιρα ενός τόπου, χρησιμοποιείται για να περιγράψει τόπους που εντυπώνονται στη μνήμη μας για τα αρχιτεκτονικά και βιωματικά τους χαρακτηριστικά. Φανερώνεται ως τοποθεσία, χωρική διευθέτηση και χαρακτηρίζουσα άρθρωση, συνιστώσες που πρέπει ως ένα βαθμό να διατηρηθούν, δεδομένου ότι αποτελούν τη βάση του προσανατολισμού και της ταύτισης του ανθρώπου με τον τόπο. Το genius loci και το πνεύμα του θεάτρου συνδυάστηκαν αρμονικά στα δυο υπαίθρια θέατρα του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, στο Θέατρο Δάσους και στο Θέατρο Γης. Σήμερα, οι καλοκαιρινές θεατρικές παραστάσεις φιλοξενούνται τόσο σε αρχαία θέατρα όσο και σε ανοικτά θέατρα σύγχρονης κατασκευής. Τα σύγχρονα υπαίθρια θέατρα που σχεδιάζονται και υλοποιούνται σε διεθνές επίπεδο έχουν απομακρυνθεί από την κλασική εμπειρία ανέγερσης ανοικτών θεάτρων, η οποία έχει τις ρίζες της στην ελληνορωμαϊκή εποχή. Ο αρχιτέκτονας πολεοδόμος Κωνσταντίνος Δοξιάδης πίστευε ότι τα αναστηλωμένα θέατρα-μνημεία δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις λειτουργικές ανάγκες μιας σύγχρονης θεατρικής παράστασης, όπως καλή προσπέλαση, στάθμευση, βοηθητικοί χώροι, άνεση θεατών κ.ά. Το 1939, μετά από ανάθεση του Κωστή Μπαστιά, διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, ο Δοξιάδης σχεδίασε την Υπαίθρια Σκηνή στο τεχνητό κοίλο που είχε δημιουργήσει το λατομείο δυτικά του λόφου του Φιλοπάππου. Η Υπαίθρια Σκηνή αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες απόπειρες αναβίωσης του αρχαίου ανοικτού θεάτρου στην Ελλάδα. Αν και τελικά δεν υλοποιήθηκε, η ιδέα του Δοξιάδη για τη δημιουργία υπαίθριων θεάτρων στα αδρανοποιημένα λατομεία θα καρποφορήσει αρχικά με το θέατρο του Λυκαβηττού (1965), με τα θέατρα στα νταμάρια της Νίκαιας, της Πετρούπολης και του Βύρωνα στην Αθήνα (δεκαετία 1980) και αργότερα με το Θέατρο Γης στη Θεσσαλονίκη (τέλος της δεκαετίας του 1990).

Θέατρο Γης

θέατρα του ΚΘΒΕ

Το Θέατρο Δάσους είναι η πιο εμβληματική ανοικτή σκηνή της Θεσσαλονίκης. Χτισμένο στην πλαγιά του Κέδρινου Λόφου (Σέιχ Σου), με θέα σε ολόκληρη την πόλη και το λιμάνι της, λειτουργεί αδιάλειπτα από τη δεκαετία του 1970. Η ιδέα της ανέγερσης του Θεάτρου Δάσους χρονολογείται από το 1965 όταν ο ΕΟΤ, στο πλαίσιο τεχνικών έργων με σκοπό την τουριστική ανάπτυξη, επιλέγει το δάσος του Σέιχ Σου για τη χωροθέτηση ενός μεγάλου υπαίθριου θεάτρου. Η θέση επιλέγεται λόγω της πλούσιας φύσης, της γειτνίασης με την πόλη, της ύπαρξης της αναγκαίας έκτασης για τη δημιουργία του θεάτρου και τέλος για την υπέροχη θέα προς τη θάλασσα. Ο Πάτροκλος Καραντινός θα σχεδιάσει και θα υλοποιήσει

60


Θέατρο Γης

ένα λυόμενο θέατρο, μια κατασκευή με μεταλλικές στηρίξεις και ξύλινες κερκίδες, το οποίο θα πλησιάζει στην αντίληψη του κλασικού αμφιθεάτρου αλλά εξαιρετικά απλοποιημένου, όπως είχε ήδη εφαρμοστεί από τον αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτο στο υπαίθριο θέατρο του Λυκαβηττού το 1965. Ως μόνιμη κατασκευή, το Θέατρο Δάσους υλοποιείται το 1976 σε σχέδια του καθηγητή του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Νικολάου Μουτσόπουλου. Τη σημερινή του μορφή την παίρνει με την ανακατασκευή που έγινε στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης Θεσσαλονίκη 1997 με μελετητές τους αρχιτέκτονες Σουζάνα και Δημήτρη Αντωνακάκη και Ματίνα Καλογεράκου. Η χωρητικότητά του ανέρχεται σε 3.894 θέσεις. Η διαμόρφωση των ασύμμετρων πτερύγων του άνω διαζώματος είχε ως πρωταρχικό στόχο την προσαρμογή του θεάτρου στο φυσικό τοπίο. Η νέα χάραξη του κοίλου εξασφάλισε την ορατότητα προς τη σκηνή και προς την πόλη και βελτίωσε τις ηχητικές συνθήκες για τους θεατές και τους ηθοποιούς. Ανασχεδιάσθηκαν τα καμαρίνια, σχεδιάσθηκαν δύο αίθουσες δοκιμών καθώς και ένας χώρος για τη στέγαση του Χοροθεάτρου του ΚΘΒΕ. Τόσο οι αίθουσες δοκιμών όσο και ο χώρος που προοριζόταν για το Χοροθέατρο, τελικά, χρησιμοποιούνται ως χώροι Φροντιστηρίου, δηλαδή ως αποθήκες όπου φυλάσσονται όλα τα φορητά αντικείμενα επένδυσης της σκηνής που αποτελούν μέρος της σκηνογραφίας των παραστάσεων. Στην άλλη πλευρά του Σέιχ Σου, σε ένα πρώην λατομείο στην περιοχή της Τριανδρίας, δίπλα σε έναν εντυπωσιακό ψηλό βράχο κτίζεται το 1998 το Θέατρο

Γης, ένα υπαίθριο θέατρο χωρητικότητας 4.332 θέσεων σε σχέδια του αρχιτέκτονα Μάνου Περράκη. Το Θέατρο Γης δεν «βλέπει» προς τη θέα της πόλης. Είναι σχεδιασμένο πάνω στα πρότυπα της κλασικής παράδοσης, με «οπτικές διορθώσεις» μεταξύ των διαζωμάτων. Ο συνδυασμός του ιδιότυπου ελλειπτικού αναπτύγματος με την κατάλληλη διαμόρφωση του τεράστιου κήπου με επιχωματωμένους μικρούς λόφους για να κατευθύνουν τον ήχο, επιτυγχάνει το καλύτερο δυνατό ακουστικό αποτέλεσμα αλλά και την απάλειψη των «νεκρών» από θεατές περιοχών στις πλευρικές ζώνες. Με πρωταρχικό σεβασμό προς το δασικό τοπίο, η τοποθέτηση και ο προσανατολισμός του θεάτρου εναρμονίζει την καμπύλη του κοίλου με το απότομο πρανές του βράχου. Τα υλικά κατασκευής των κτισμάτων υποδοχής και εξυπηρέτησης του κοινού και η φύτευση των δωμάτων συνάδουν στην ένταξη του θεάτρου στο τοπίο. Κάτω από το κοίλο του θεάτρου βρίσκονται τα καμαρίνια, το Χρηστικό και το Ιστορικό Βεστιάριο του ΚΘΒΕ καθώς και συμπληρωματικές αποθήκες του Φροντιστηρίου του. Κάθε καλοκαίρι, από το 2015 μέχρι σήμερα, το Θέατρο Δάσους και το Θέατρο Γης αποτελούν τον τόπο

61

συνάντησης των Θεσσαλονικέων αλλά και των επισκεπτών της πόλης μια και είναι οι χώροι διεξαγωγής του Φεστιβάλ Δάσους, της κορυφαίας τοπικής πολιτιστικής διοργάνωσης κατά τους θερινούς μήνες. Μέσα σε ένα υπέροχο φυσικό περιβάλλον, πλήθος θεατών απολαμβάνουν ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων που περιλαμβάνει θέατρο, μουσική και χορό. Βίκυ Κερτεμελίδου Δρ. Αρχιτέκτων Μουσειολόγος

ΠΗΓΈΣ Γιακουμακάτος, Α. Στοιχεία για τη νεότερη ελληνική αρχιτεκτονική. Πάτροκλος Καραντινός, ΜΙΕΤ, 2003 Norberg-Schulz, Ch. Genius Loci. Το πνεύμα του τόπου για μια φαινομενολογία της αρχιτεκτονικής, μτφρ.: Μίλτος Φραγκόπουλος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Ε.Μ.Π., 2009 Παπαδόπουλος, Λ. (επιμ.) Μετασχηματισμοί του αστικού τοπίου. Αρχιτεκτονικές μελέτες και έργα του Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης Θεσσαλονίκη 1997, Λιβάνης, 2001 Φεσσά - Εμμανουήλ, Ε. Η αρχιτεκτονική του Νεοελληνικού Θεάτρου 1720-1940, Αθήνα, 1994


C U LT U R E

Τα φώτα στον πολιτισμό Μια σειρά από εκδηλώσεις, φεστιβάλ και άλλα εορταστικά δρώμενα μας περιμένουν στα ανοιχτά θέατρα αλλά και σε πρωτότυπες γωνιές της πόλης, για να ξαναζήσουμε από κοντά μοναδικές στιγμές γέλιου αλλά και συγκίνησης, δίνοντας απλόχερα και πάλι το χειροκρότημα στους αγαπημένους μας καλλιτέχνες.

Γράφει ο Γιάννης Γκροσδάνης

ΞΑΝΑ ΕΠΙ ΣΚΗΝΗΣ Με το βλέμμα στα φετινά πολιτιστικά δρώμενα, ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα είναι το Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου, μ’ ένα σύνολο παραστάσεων, συναυλιών αλλά και εικαστικών δρώμενων που σίγουρα θα τραβήξουν την προσοχή των φιλότεχνων από την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν αντίστοιχα οι θεατρικές και μουσικές παραγωγές του Φεστιβάλ Δάσους, ενώ τουρνέ παραστάσεων, που περιλαμβάνουν και τη Θεσσαλονίκη κυρίως στο δεύτερο μισό του καλοκαιριού, ετοιμάζουν και άλλα θεατρικά σχήματα όπως λ.χ. τα επετειακά θεάματα «1821 – Η Επιθεώρηση» των Δημήτρη Καραντζά και Φοίβου Δεληβοριά, αλλά και ο σατιρικός «Καραϊσκάκης» του Λάκη Λαζόπουλου.

13 εντυπωσιακές παραγωγές και θεματικοί κύκλοι, με ξεχωριστές παραστάσεις σε εξωτερικό χώρο. Με το μυαλό στην αξέχαστη Όλγα Ταμπουρή–Μπάμπαλη το Sani Festival ετοιμάζεται επίσης για την επόμενη μέρα προετοιμάζοντας ένα πρόγραμμα συναυλιών με άξονα τη τζαζ, την world music αλλά και αγαπημένους Έλληνες καλλιτέχνες.

Η ΠΥΞΙΔΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΣΤΟΝ ΒΟΡΡΑ

Επιπλέον, να σημειωθεί ότι η Θεσσαλονίκη συμμετέχει στο ειδικό πρόγραμμα της επιτροπής Ελλάδα 2021 για τα 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821, παρουσιάζοντας δύο διήμερα δράσεων μέσα στον Ιούλιο με video mapping που απεικονίζουν την ιστορία της πόλης αλλά και δρώμενα με μουσική και θέατρο στο κέντρο και στις γειτονιές της πόλης. Επίσης, ο Δήμος Θεσσαλονίκης προετοιμάζεται και για το μεγάλο φεστιβάλ της πόλης, τα Δημήτρια που υπόσχονται μια σειρά πλούσιων πολιτιστικών δράσεων για το φθινόπωρο του 2021, ανάμεσα στα οποία και το κινηματογραφικό Thessaloniki International Short Film Festival του Γιάννη Ζαχόπουλου.

Η σεζόν θα έχει και κινηματογραφικό ενδιαφέρον καθώς το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ετοιμάζει τον αγαπημένο κύκλο προβολών του, το «Σινεμά με Θέα», με αγαπημένες κλασικές ταινίες -πρόσφατες αλλά και παλιότερεςστην ταράτσα του κτιρίου Μ2 του Μεγάρου Μουσικής. Παράλληλα, με ενδιαφέρον αναμένεται το φετινό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επταπυργίου, που θα κάνει την έναρξή του με όπερα –την «Τόσκα» του Πουτσίνι– ενώ φιλοδοξεί να υπερκεράσει το εμπόδιο της αυστηρής πληρότητας των ανοιχτών χώρων εκδηλώσεων στήνοντας μηχανήματα και οθόνες προβολής σε έξι ανοιχτά θέατρα σε αντίστοιχους χώρους έξι πόλεων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (Κιλκίς, Κατερίνη, Πέλλα, Σέρρες, Βέροια και Χαλκιδική). Στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης θα φιλοξενηθούν

Αντίστοιχη είναι η προετοιμασία για τον νέο θεσμό του Δήμου Θεσσαλονίκης, το 2ο Φεστιβάλ Καλοκαιριού, όπου προετοιμάζει μια σειρά δράσεων στον παραλιακό άξονα της πόλης –το Λιμάνι, τους Κήπους της Νέας Παραλίας και μέχρι το Μέγαρο Μουσικής– συμπεριλαμβάνοντας φυσικά και το σύνολο των παραστάσεων που ετοιμάζονται να φιλοξενηθούν στο Θέατρο Κήπου.

Τέλος να μην ξεχάσουμε άλλη μια σημαντική θεατρική γιορτή της πόλης, τα Μερκούρεια του Δήμου Νεάπολης – Συκεών, που ξεκινούν στο τέλος του Αυγούστου και θα φιλοξενήσουν ενδιαφέρουσες θεατρικές παραστάσεις από το ΚΘΒΕ και αρκετά από τα ΔΗΠΕΘΕ της ελληνικής επικράτειας.

62


200 Χρόνια Δημοτικό Τραγούδι Με την πρωτοβουλία «200 χρόνια Δημοτικό τραγούδι», ένα πολύπλευρο πρόγραμμα δράσεων που στόχο έχουν την ανάδειξη και προβολή της σημασίας και της διαχρονικότητας της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, η Lidl Ελλάς γιορτάζει τη σημαντική επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Στον πυρήνα του προγράμματος «200 χρόνια Δημοτικό τραγούδι», του οποίου την καλλιτεχνική επιμέλεια και το γενικό συντονισμό έχει αναλάβει ο συνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος σε συνεργασία με τον Λάμπρο Λιάβα, καθηγητή εθνομουσικολογίας του Kαποδιστριακού και Εθνικού Πανεπιστημίου Αθηνών, βρίσκεται η δημιουργία μιας συλλογής από 63 δημοτικά τραγούδια. Μέσα από τρεις κύκλους δράσεων (3 κύκλοι x 21 τραγούδια), θα δοθεί η ιστορία της χώρας αλλά και η εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας από το 1821 έως σήμερα, επιδιώκοντας στην πραγματικότητα την παραγωγή μιας νέας άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω ενός διαχρονικού έργου μεγάλης συναισθηματικής και ιστορικής αξίας. Ο πρώτος κύκλος, που ολοκληρώθηκε πρόσφατα, περιλαμβάνει την ηχογράφηση 21 τραγουδιών τα οποία αποτελούν νέες μελοποιήσεις και ανασκευές δημοτικών κειμένων ή/και τραγουδιών, ήδη υφιστάμενων δημοτικών στίχων. Οι διασκευές και μελοποιήσεις έγιναν από 7 σύγχρονους συνθέτες/στιχουργούς με πηγή έμπνευσης τα δημοτικά κείμενα και τραγούδια. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν σ’ αυτόν τον κύκλο είναι οι: Δήμητρα Γαλάνη και Θωμάς Κωνσταντίνου, Νεοκλής Νεοφυτίδης, Παύλος Παυλίδης, Κατερίνα Πολέμη, Ταφ Λάθος, Palov & Mishkin, New York Gypsy All-Stars. Ο δεύτερος κύκλος περιλαμβάνει συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής στη Θεσσαλονίκη τον Ιούνιο όπου θα εκτελεστούν δημόσια άλλα 21 δημοτικά τραγούδια, σε επιμέλεια του Σταύρου Ξαρχάκου και του Λάμπρου Λιάβα κατά τρόπο ώστε το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα να προσιδιάζει κατά το δυνατόν περισσότερο στις αυθεντικές τους εκτελέσεις. O τρίτος κύκλος περιλαμβάνει μία συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, κατά την οποία ο Σταύρος Ξαρχάκος

θα παρουσιάσει και θα διευθύνει ένα καινούργιο έργο του. Ο Σταύρος Ξαρχάκος θα αναλάβει και τη Διεύθυνση Ορχήστρας υπό την ιδιότητα του Μαέστρου της εν λόγω Συναυλίας με καταξιωμένους μουσικούς απ’ όλο το φάσμα του ρεπερτορίου. Η Lidl Ελλάς προχωρά δυναμικά στον δρόμο που έχει χαράξει, μετατρέποντας τις ρίζες σε νότες και ενώνοντας με μελωδίες τους απανταχού Έλληνες. Γιατί η μουσική διηγείται την ιστορία του τόπου μας. Για αυτό και το ελληνικό δημοτικό τραγούδι αξίζει να ανήκει στο σήμερα και να ακούγεται παντού. Γιατί θέλει Αρετή και Τόλμη το… τραγούδι! Mάθετε περισσότερα στο www.200xroniadimotikotragoudi.gr.


Κ Ι Ν Η Μ ΑΤΟ Γ ΡΑΦ ΟΣ

Ραντεβού στη

μεγάλη οθόνη! Αυτές είναι μερικές από τις πιο αναμενόμενες ταινίες που θα προβληθούν στους κινηματογράφους της πόλης τους επόμενους μήνες.

Γράφει ο Κώστας Καντόγλου

ανεξάρτητο σινεμά. Στη νέα του ταινία, ο Lowery καταπιάνεται με τον μεσαιωνικό μύθο του «Πράσινου Ιππότη» που υπηρέτησε στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου. Τα πρώτα trailer υπόσχονται ένα επικό παραμύθι με μια μετα-μοντέρνα προσέγγιση, σε μια από τις έτσι και αλλιώς πιο αναμενόμενες ταινίες της χρονιάς. THE FRENCH DISPATCH

The Green Knight

Ας απολαύσουμε τα καλοκαιρινά μας βράδια με βόλτες, παρέες, ραντεβού για σινεμά, καλή διάθεση και μπόλικο ποπ κορν! Ας αφεθούμε ξανά και ξανά στον γουργουριστό ήχο της μηχανής προβολής, που προοικονομεί την είσοδό μας σε μια νέα κινηματογραφική περιπέτεια και μας ταξιδεύει. THE GREEN KNIGHT Με το ελεγειακό του αριστούργημα «A Ghost Story» ν’ αποτελεί αναμφίβολα σημείο αναφοράς για τον ανεξάρτητο κινηματογράφο των 00s, κάθε νέα ταινία του Αμερικανού δημιουργού David Lowery δεν μπορεί παρά ν’ αποτελεί μείζον καλλιτεχνικό γεγονός. Πόσο μάλλον όταν η νέα του δημιουργία, φέρει φαρδιά-πλατιά την υπογραφή της Α24, της εταιρείας διανομής που έχει συνδέσει το όνομά της με το καλό

Δεν υπάρχουν πολλά που μπορεί να γράψει κανείς για τον Wes Anderson, που δεν έχουν ήδη γραφτεί ή ειπωθεί. Ο αναμφισβήτητος βασιλιάς του cool, ο δημιουργός με την πιο εξεζητημένη αισθητική σε ολόκληρο το Hollywood, επιστρέφει με ακόμα μια φιλόδοξη δημιουργία, μετά το εξαιρετικό «Isle of Dogs». Η νέα του ταινία αποτελεί φόρο τιμής στη δημοσιογραφία, και αποτυπώνει της ιστορίες των δημοσιογράφων της φανταστικής εφημερίδας «The French Dispatch» στην Γαλλία του 20ού αιώνα. Minimal αισθητική, αριστουργηματική φωτογραφία, και ένα καστ-επιτομή του καλού σύγχρονου αμερικανικού εναλλακτικού κινηματογράφου, είναι τα standard που αναμένουμε και από αυτή την ταινία του πολυαγαπημένου Anderson, που μπορεί λόγω καραντίνας να έχει καθυστερήσει ιδιαίτερα, αλλά όλοι οι φαν του γνωρίζουν ότι η αναμονή δεν μπορεί παρά ν’ αξίζει. DUNE To υπερβατικό λογοτεχνικό αριστούργημα του Frank Herbert, αναμένει εδώ και πολλές δεκαετίες μια κινηματογραφική

64



Κ Ι Ν Η Μ ΑΤΟ Γ ΡΑΦ ΟΣ

Dune

μεταφορά αντάξια του μεγαλείου του. Η ταινία του David Lynch αποτέλεσε μια ενδιαφέρουσα μεταφορά, αλλά και μια αναμφισβήτητη δημιουργική αποτυχία. Φέτος, το νέο «enfant terrible» του σύγχρονου αμερικανικού σινεμά, ο Dennis Villeneuve, επιχειρεί εκ νέου να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το μνημειώδες αυτό έργο της επιστημονικής φαντασίας. Με ένα εκλεκτό καστ, αλλά και τον υποψήφιο για Όσκαρ διευθυντή φωτογραφίας Greig Fraser στο πλευρό του, έχει ισχυρούς συμμάχους σε ένα αναμφίβολα παράτολμο εγχείρημα. Ωστόσο, η κινηματογραφική «φόρμα» στην οποία βρίσκεται με συνέπεια εδώ και πολλά χρόνια ο Villeneuve, μας καθιστά ιδιαίτερα αισιόδοξους, προσδοκώντας στη δημιουργία ενός νέου, σπουδαίου κινηματογραφικού franchise.

επιτυχημένο εμπορικά franchise στην ιστορία του σινεμά, επιχειρεί ένα από τα πιο φιλόδοξα project της. Η ιστορία των Eternals, μια φυλής αθάνατων όντων που βρίσκονται στην γη επί χιλιάδες χρόνια, και αναγκάζονται να επέμβουν για πρώτη φορά στο ρου της ανθρώπινης ιστορίας για ν’ αντιμετωπίσουν την απειλή των Deviants, αναμένεται να αποτελέσει έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της «4ης φάσης» του κινηματογραφικού σύμπαντος της Marvel. Οι πρώτες εικόνες και τα teaser προαναγγέλλουν μια από τις ομορφότερες ταινίες του κινηματογραφικού αυτού σύμπαντος, ενώ στη σκηνοθεσία βρίσκεται η Chloe Zhao, δημιουργός του «Nomadland» -για το οποίο βραβεύτηκε και με το Όσκαρ καλύτερης ταινίας.

Last night in Soho

ETERNALS Θα ήταν τουλάχιστον αξιοπερίεργο να περάσει έστω και μία κινηματογραφική σεζόν, χωρίς μια νέα κυκλοφορία της Marvel. Φέτος, με το Eternals, η εταιρεία πίσω από το πλέον Eternals

LAST NIGHT IN SOHO O Edgar Wright, είναι αναμφισβήτητα ένας από τους καλύτερους σύγχρονους κινηματογραφικούς δημιουργούς της Μεγάλης Βρετανίας. Με το «Cornetto Trilogy» απέδειξε περίτρανα ότι ξέρει να χειρίζεται όσο κανείς άλλος το genre mashup, τη συνένωση δηλαδή πολλών διαφορετικών -και φαινομενικά ασύμβατων μεταξύ τους- κινηματογραφικών ειδών. Φέτος, επιστρέφει με το «One Night In Soho». Λίγο ψυχολογικό θρίλερ, λίγο επιστημονική φαντασία, λίγο ταινία τρόμου και λίγο glam περιήγηση στον περίλαμπρο κόσμο της μόδας στο Λονδίνο της δεκαετίας του ‘60, το νέο κινηματογραφικό εγχείρημα του Wright αποτελεί ενδεχομένως μια από τις πιο «ιντριγκαδόρικες» κυκλοφορίες της κινηματογραφικής σεζόν. Δανειζόμενο εμφανώς στοιχεία από τα ιταλικά giallo, το «One Night In Soho» ενώνει για πρώτη φορά δύο από τους πιο ταλαντούχους ηθοποιούς της γενιάς τους, την Anna Taylor-Joy και τον Matt Smith.

66



Online is the Δεν είναι απλά μια τάση. Είναι ο νέος τρόπος ζωής και σου φωνάζει: DIO or die!

Γράφει η Μαρία Παντελίδου

«Just saying... Και σπάει, λέει, ο διάολος το ποδάρι του, και σκάει, λέει, ταυτόχρονα με τον coronavirus, καταστροφικός ιός από τους άλλους, τους διαδικτυακούς, και καλούμαστε να μείνουμε εντός οικίας μεν, εκτός δικτύου δε. Εκεί να δεις πώς καταρρέει το νευρικό (μεταξύ άλλων) σύστημα και όλοι εμείς οι (με το στανιό) σπιτόγατοι μαζί του.» #stretchingthelimitsofdystopia Μ’ ένα τέτοιο status σχολίαζα πέρσι, λίγο μετά την εμφάνιση του COVID-19 και την επίσημη έναρξη της πρώτης καραντίνας, την εξαρχής προφανή διαπίστωση. Ναι, ήταν ζόρικο αυτό το «μένουμε σπίτι», αλλά ακόμη και έτσι, είχαμε πάντα το ίντερνετ! Και μπορούσαμε αν μη τι άλλο να το κάνουμε hashtag.

Μέσα στους μήνες που ακολούθησαν, αυτό το υπερπολύτιμο αγαθό, η γρήγορη και αξιόπιστη σύνδεση στο διαδίκτυο, αποδείχτηκε τόσο ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή μας, όσο το νερό, ο ύπνος και το φαγητό. Υπερβάλλω; Απλά αναλογίσου τι σήμαινε τους τελευταίους μήνες να έχεις ίντερνετ -ή καλύτερα, σκέψου τι θα σήμαινε να μην το έχεις. Φυσικά, το ίντερνετ ήταν πάντα εκεί. Για να στέλνουμε κανένα επαγγελματικό mail, να επικοινωνούμε με φίλους στο messenger μέχρι να βρεθούμε, άντε να βλέπουμε και καμιά σειρά στο Netflix. Όχι όμως για να κάνουμε γιόγκα. Ούτε για να πίνουμε καφέ και μετά κρασί και μετά να τρώμε αντάμα τα burgers που παραγγείλαμε χώρια. Σίγουρα όχι για να πάμε συναυλία και θέατρο. Και ουδέποτε για να κόψουμε βασιλόπιτα ή να τσουγκρίσουμε αυγά.

68


TREND

new black Κι όμως! Όσο σουρεάλ και αν ακούγονται τα περισσότερα, ζήσαμε για να τα ζήσουμε και αυτά. ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΑ. Σε τούτους τους παράξενους καιρούς, από τη μια στιγμή στην άλλη βρεθήκαμε να τα κάνουμε (σχεδόν) όλα online. Και να λέμε και ευχαριστώ! Γιατί από τη στιγμή που εμφανίστηκε στη ζωή μας ο COVID και μας τα έκοψε όλα -τα φτερά, τη φόρα, τα πέρα-δώθε, τα πάρε-δώσε και εντέλει τη φυσιολογική ζωή- ένα μόνο μάς έμεινε που δεν κατάφερε να κόψει: το wifi! Και με τη βοήθειά του, βρήκαμε τρόπους να επανεφεύρουμε τη ζωή μας.

DO IT ONLINE Ξέχνα το DIY. Το νέο σύνθημα που όλους μας ένωσε ήταν αυτό. DIO, αφού αυτός ήταν ο μόνος τρόπος να μην αναγκαστούμε να πούμε σε όλους και σε όλα αντίο. DIO, αφού αυτός ήταν ο μόνος τρόπος να διατηρήσουμε κάποια ψήγματα κανονικότητας σε μια πλήρως αποδιοργανωμένη καθημερινότητα και να μη χάσουμε μια σειρά από σημαντικά πράγματα: από τη δουλειά μας, τα χόμπι μας και την πιο αναγκαία από ποτέ συνεδρία με τον ψυχολόγο μας, μέχρι τις κοινωνικές μας δεξιότητες, τον καθιερωμένο ελληνικό καφέ με τη μαμά μας, την επαφή μας με σημαντικούς άλλους -και το κυριότερο, την επαφή με την πραγματικότητα. ΤΗΛΕ-ΖΩΉ ΧΑΡΙΣΆΜΕΝΗ Και τι δεν κάναμε από το σπίτι τον τελευταίο ενάμιση χρόνο! Εμείς τηλεεργαστήκαμε, τα παιδιά μας τηλε-εκπαιδεύτηκαν, όλοι παιδευτήκαμε λιγάκι, αλλά με καλή θέληση και καλύτερη σύνδεση, ξεπεράσαμε τα εμπόδια και μπήκαμε παντού:


TREND

και στo Zoom, που εμπεδώσαμε πως έχει όλο το… ζουμί και στο Webex -που μάλλον δεν θα μας λείψει και πολύ, αλλά ας πούμε πως είχε και αυτό τις στιγμές του! Σε πολλά επίπεδα η καθημερινότητα απλοποιήθηκε. Το ελληνικό δημόσιο ας πούμε το πήρε απόφαση να κάνει ένα άλμα προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό, στον οποίο ως τότε όδευε με ρυθμούς χελώνας. Όλοι βρεθήκαμε στην ευχάριστη θέση ν’ ακούσουμε «Δεν χρειάζεται πια να έρθετε γι’ αυτό, μπορείτε να αποστείλετε τα έγγραφα μ’ ένα mail!» Σκουπίσαμε το δάκρυ που αργοκύλησε και σπεύσαμε να παραγγείλουμε τα ψώνια της εβδομάδας online, άλλο ένα βήμα στην καλύτερη διαχείριση χρόνου. ΓΙΌΓΚΑ ΣΤΟ ΣΑΛΌΝΙ, ΠΟΤΌ ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΊΝΑ Να μιλήσουμε για σωματική άσκηση; Το κλασικό «σήκω από τον καναπέ και άσε την οθόνη!», έγινε «σήκω από τον καναπέ και πιάσε την οθόνη!» Στα διαδικτυακά δωμάτια συναντηθήκαμε με τους αγαπημένους μας trainers, κάναμε γιόγκα, pilates, ζούμπα, μοντέρνο χορό, μόνο μπάσκετ δεν παίξαμε ιντερνετικά. Και αν υπήρχε χώρος για μπασκέτα στο σαλόνι πιθανόν να το κάναμε και αυτό. Να μιλήσουμε για πολιτισμό; Πως έγιναν οι οθόνες το παράθυρο στον κόσμο του θεάτρου, της μουσικής, της όπερας, των εικαστικών, των μουσείων, στον κόσμο γενικότερα; Πως φτάσαμε να κλείνουμε θέσεις και ν’ αγοράζουμε εισιτήρια για online event από τον καναπέ μας; Πως μπορούσαμε να δούμε μέχρι και παράσταση όπερας, που όσο να πεις έχει μια κάποια επισημότητα, με το σοσόνι και τη ρόμπα μας; Ω ναι, όλα συνέβησαν και όλα μπορεί να ξανασυμβούν.

Το κεφάλαιο κοινωνική ζωή ήταν εύλογα αυτό που επλήγη περισσότερο. Εκεί και αν δοξάσαμε το ίντερνετ και την παρουσία του στη ζωή μας, αφού ήταν ο μόνος τρόπος να δούμε τους γονείς μας για αρχή, αδιάφορο αν έμεναν ένα τετράγωνο πιο κάτω ή σε άλλη πόλη. Κάναμε ψηφιακά παιδικά party για να μη σβήσει το καμάρι μας μόνο του τα κεράκια στα γενέθλιά του. Κλείσαμε μέχρι και online ανιματέρ! Και έπειτα, βρήκαμε τρόπο να σχετιστούμε με όλα τα υπόλοιπα σημαντικά πρόσωπα της ζωής μας. Και ναι, την πρώτη φορά που ήπιαμε καφέ με την παρέα online ήταν από στενάχωρο μέχρι αλλόκοτο, αλλά μετά έγινε και αυτό μια συνήθεια, σαν τα after work drinks της Παρασκευής. Μέσα από οθόνες φλερτάραμε, συζητήσαμε, ερωτευτήκαμε, μαλώσαμε (με τον τεχνικό τηλεφώνου σίγουρα γιατί «το ίντερνετ πάλι σέρνεται!»), κλάψαμε, τα βρήκαμε, τα χάσαμε, τα ξαναβρήκαμε: τα σημαντικά πράγματα της ζωής, τα κουράγια να συνεχίσουμε, ακόμη και όταν όλα γύρω μας φαίνονταν τόσο εξωφρενικά δύσκολα. Μπορεί ένα τεχνοφοβικό κομμάτι του εαυτού μας ν’ αντιδρά σ’ όλη αυτή τη διαμεσολάβηση, αλλά η αλήθεια είναι ότι αν δεν την είχαμε και αυτήν, τα πράγματα θα ήταν μάλλον δυσκολότερα. Δίχως αυτό να σημαίνει ότι δεν θα νοσταλγούμε τις εποχές που τρέχαμε στις αλάνες και πίναμε νερό από το λάστιχο και ο τρόπος μας να επικοινωνούμε περιοριζόταν σ’ ένα σταθερό τηλέφωνο με καντράν. Που κάθε λίγο έκανε παράσιτα. Τότε που δεν χρειαζόταν καν να ζητήσουμε βοήθεια από τεχνικό. Απλά παίρναμε το μηδέν.

70



© Photo: Όλγα Δέικου

Μ’ ανοιχτό πουκαμισάκι

στα ίδια μέρη

Γράφει ο Κωστής Ζαφειράκης

Ξυπόλητος στο κατάστρωμα της παραλίας, ζαλισμένος μέσα στις φορτωμένες τριανταφυλλιές της Άνω Πόλης και τα κοφτερά συνθήματα στους τοίχους, άγρυπνος στην αερογέφυρα του Κορδελιού ή ιδρωμένος καίγοντας θερμίδες στο Κόδρα και στο Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο της Πολίχνης, το μυστικό είναι να μην αντιστέκεσαι, να παραδίδεσαι στην καλοκαιρινή υπόσχεση, κι ας είναι ο αγώνας μετ’ εμποδίων. Εμείς είμαστε ολυμπιονίκες στο άθλημα, μπαρουτοκαπνισμένοι που λένε.

Το απόλυτο ενεργειακό πεδίο του αστικού καλοκαιριού, αδρεναλίνη και μουσικές -από παραδοσιακά μέχρι χιπ χοπ, γκόθικ έφηβοι στα παγκάκια της Δημητρίου Γούναρη τρώνε φρέσκες σαλάτες, σε σκηνοθεσία Τιμ Μπάρτον, όλες οι φυλές της άγριας νιότης, μετανάστες στις κρεπερί και πιτσιρίκια που

παίζουν ποδόσφαιρο πλάι στο συντριβάνι με τον Νικολάκη, δυο βήματα από την παιδική χαρά, μια ρουτίνα που δεν βαλτώνει ποτέ, σαν το αιώνιο τραγούδι του Δημήτρη Ζερβουδάκη. «Φώτα ψαλμούς, δηλητήρια γι’ αυτούς/ ανισόρροποι άγγελοι κλέβουν/ όνειρα φέγγουν, γιορτές και στολές/ φωσφορίζουν κι ελπίδες

72



ΕΞΟΔΟΣ

μαζεύουν». Μετά τα μεσάνυχτα, αναδύεται αυτή η απόκοσμη νυχτερινή παρακμή φτιαγμένη από ξέμπαρκους κι αδέσποτους. Η Πλατεία Ναυαρίνου, δοξασμένος φοιτητότοπος, μνημείο ιστορικό και κοινωνικό. Στην οδό Μακένζι Κινγκ, μια παρέα σχολιάζει τα αμέτρητα παρκαρισμένα αυτοκίνητα που ρυπαίνουν την αίγλη της γειτονιάς γύρω από τον Ναό της Αγίας Σοφίας, τους χαμογελώ συμφωνώντας πως ναι, η περίφημη πλατεία Αγίας Σοφίας είναι οφθαλμαπάτη, πάλι καλά που πεζοδρομήθηκε η κατεβασιά προς τη θάλασσα και συνηθίσαμε σ’ ένα νέο αισθητικό μέτρο, ημιτελές όμως. Στα ημιτελή και στα απατηλά είμαστε πρωταθλητές. Πρωταθλητές και στην καινοτομία, θέλει κότσια να κάνεις με το ποδήλατο τη διαδρομή κέντρο-Κορδελιό, πάνω στον ανύπαρκτο ποδηλατόδρομο. Επίμονος και σκονισμένος ποδηλάτης ξαποσταίνω στην Πλατεία του Ευόσμου, την πιο νεανική γειτονιά Θεσσαλονίκης και περιχώρων, εδώ οι 35άρηδες είναι η κυρίαρχη τάση και οι μαθητές καμιά 20αριά χιλιάδες. Νέος κόσμος κυριολεκτικά. Ο Εύοσμος είναι η πατρίδα μου και η οδός Μακεδονομάχων γύρω από την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, ο παιδικός μου κήπος. Στην αερογέφυρα του Κορδελιού trainspotting, μια εικονογραφία που θυμίζει τραγούδι του Παύλου Παυλίδη. «Το τρένο στέλνει σήματα, σινιάλα του καπνού/ κι απαντούν οι Ινδιάνοι ότι όπου να 'ναι φτάνει/ στο λιβάδι του Μεγάλου Μανιτού». Διασχίζω το πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά, ένα Μητροπολιτικό πάρκο σε μακέτα για την ώρα, κι ανηφορίζω προς το Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο Πολίχνης, όπου ξαφνικά όλοι μεταμορφώνονται σε ποδοσφαιριστές, τενίστες, μπασκετμπολίστες, σ’ ένα παράλληλο αθλητικό σύμπαν που αξίζει να ανακαλύψετε. Δυο βήματα πιο πάνω, στο όχι και τόσο γνωστό Ανοιχτό Θέατρο Βυζαντινών Νερόμυλων, θέατρο και μουσικές σε φόντο μεσαιωνικό- στο αναψυκτήριο ας δροσιστούμε με κάτι παλιομοδίτικο, μια γκαζόζα. Ίσως κι ένα παγωτό χωνάκι. Θρυλείται ότι το πρώτο παγωτό φτιάχτηκε το 1686, από τα χέρια του Ιταλού Φραντσέσκο Προκόπιο Κούτο, ιδιοκτήτη του θρυλικού «Καφέ Προκόπ» του παλαιότερου παριζιάνικου καφενείου, βρίσκεται στο 13 της Ρυ ντε λ’ Ανσιέν – Κομεντί στο Μονπαρνάς. Λάτρης των παγωμένων γλυκών ήταν και ο Νέρωνας, είχε αδυναμία σ’ έναν πολτό από χιόνι, μέλι και φρούτα. Και ξέρεις ποιος φτιάχνει σήμερα πεντανόστιμο σορμπέ- ταμάμ για μας τους χορτοφάγους- στην Θεσσαλονίκη; Ο Λουίζος, που ’χει πάθος για το παγωτό από πιτσιρίκι και για να μοιραστεί τα

μυστικά του έφτιαξε το «Vanilla Gelateria» στην προέκταση της Μητροπόλεως, μαύρο σκηνικό απ’ έξω, χρωματιστό σαν lego από μέσα, με vintage λεπτομέρειες. Εκεί όμως που η νοσταλγία φρεσκάρεται ως σύγχρονη τάση, είναι στην οδό Βασιλίσσης Όλγας, στο 209, όπου εγκαινιάζεται το 1938 το ιστορικό ζαχαροπλαστείο «Ελληνικόν». Τώρα που είναι ξανά της μόδας οι σεράνο και τα αρμενοβίλ και τα τραπεζάκια έξω στα ζαχαροπλαστεία. Εδώ η μνήμη αναβαπτίζεται, Choureal σαν έγχρωμο σινεμασκόπ της Φίνος Φίλμ. Λες και δίπλα σου κάθονται ο Ντίνος Ηλιόπουλος και η Μάρθα Καραγιάννη. Κάτι να καίει δηλαδή, σε σύγχρονη version. «Για να `σαι τόσο πια γλυκός/ θα `χεις δουλέψει από μικρός/ σε ζαχαροπλαστείο» μου ψιθυρίζει στα ακουστικά η Ελένη Τσαλιγοπούλου, το αφιερώνω στα παιδιά του Choureal, στον Μάιλς Αναστάσιο και στην Αλίκη, που έχουν μετονομάσει την Παλαιών Πατρών Γερμανού, σε οδό του προφιτερόλ, το οποίο δεν είναι πια ένα απλό γλυκό αλλά μια ποιητική σύνθεση, φτιαγμένη με τρυφερά βουτυράτα σου, βελούδινη βανίλια Μαδαγασκάρης ή παγωτό χειροποίητο κι από πάνω σοκολάτα μπίτερ ή λευκή ή τζιαντούγια ή διάλεξε ό,τι τραβάει η ψυχή σου από τον μπουφέ. Έρχονται ώρες που η Θεσσαλονίκη μπορεί να σε τρελάνει αν είσαι καλοφαγάς και μποέμ. Δυο τρία καραφάκια τσίπουρο είναι αρκετά για να αρχίσεις να ανακαλύπτεις το υπόγειο ρεύμα που συνδέει τον Θερμαϊκό με τον Παγασητικό. Από το «Δίχτυ» στην Πλατεία

74


ΕΞΟΔΟΣ

Το αρμενοβίλ στο «Ελληνικόν»

Άθωνος κατευθείαν στον Βόλο, θαλασσινοί μεζέδες και κουβέντες και ρεμπέτικα, μέσα σε μια γαλάζια σκηνογραφία που θυμίζει τραγούδι του Τσιτσάνη. «Στου γιαλού τα βοτσαλάκια/ κάθονται δυο καβουράκια/ έρμα παραπονεμένα/ κι όλο κλαίνε τα καημένα» ερμηνεύει η Σωτηρία Μπέλλου κι αμέσως αλλάζει ο χρόνος και τα μαστόρια πιάνουν δουλειά στο καρνάγιο. Στο δρόμο για το αεροδρόμιο, πλάι στα εμπορικά κέντρα, τα πάρκινγκ, τα παρατημένα οικόπεδα και την ασουλούπωτη αισθητική, βρίσκεις κάτι «εξόδους κινδύνου» αξεπέραστες, τα παραδοσιακά καρνάγια. Με τον Θερμαϊκό να φλέγεται κάτω απ’ το ηλιοβασίλεμα,

κι ας θυμώνουμε που όλη αυτή η απίθανη ακτογραμμή, σαν δαντελωτό ρόδινο ακρογιάλι, παραμένει αναξιοποίητη αιώνες τώρα. Στο Καραμπουρνάκι η κυρία Δήμητρα κάθε πρωί στις 12, καλοκαίρια και χειμώνες, αφήνει τα ρούχα της κάτω από την μισογκρεμισμένη τσιμεντένια σκάλα και βουτάει στο νερό, μια συνήθεια παιδική που δεν την αλλάζει με τίποτα. Και μετά στο Κόδρα, για πικ νικ, αθλοπαιδιές και φιλοσοφικές συζητήσεις ώσπου να πέσει το φως, να ανηφορίσουμε ως τον πεζόδρομο της Κομνηνών, στον «Αχιλλέα» για σούπερ αλατισμένους ηλιόσπορους, προτού βυθιστούμε στο εκράν κάποιου θερινού σινεμά. Θες στο «Ναταλί» ή στον «Άλεξ»;


PET STORIES

Να χαίρεσαι όπως ένας σκύλος! Η χαρά ενός σκύλου δεν μπορεί να κρυφτεί. Συνήθως, εκτός από την ουρά που πάει να σπάσει, μπορεί να τη διακρίνει κανείς σε ολόκληρο το σώμα του ζώου, από την κορυφή μέχρι τα νύχια: κουνιούνται οι γοφοί, κουνιέται όλο το «σασί», το στόμα είναι χαλαρό λες και μας χαμογελά, τ’ αυτιά αλλάζουν κέντρο βάρους, και ενίοτε αυτή η εκδήλωση συνοδεύεται από ανεξέλεγκτα χοροπηδητά και άλλες χορευτικές κινήσεις. Γράφει η Λενιώ Πατιερίδη ΚΥΝΑΓΩΓΌΣ, ΟΛΙΣΤΙΚΉ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΣΚΎΛΩΝ ΣΥΝΤΡΟΦΙΆΣ

Και πότε χαίρεται ένας σκύλος; Ένας ισορροπημένος σκύλος μπορεί να χαίρεται πολλές φορές τη μέρα, για την επιστροφή ή ακόμα και τη διαρκή παρουσία των ανθρώπων του, για έναν ήχο που άκουσε, για ένα παιχνίδι που κατέχει ή θα δημιουργήσει ο ίδιος -π.χ. παιχνίδι με το νερό ή μια κουκουνάρα- για μια όμορφη κουβέντα που θα του πουν ή και για ένα χάδι. Κοινώς, υπάρχουν σκύλοι που μπορεί να χαίρονται όλη μέρα. Ακούγεται εύκολο και υπέροχο, έτσι δεν είναι; Πώς θα μπορούσαμε να χαιρόμαστε κι εμείς με την ίδια συχνότητα; Η πιο εύκολη απάντηση είναι, με το να πάρουμε

συνειδητά έναν σκύλο, ή, αν δεν υπάρχει δυνατότητα, να έχουμε επαφή με σκυλιά, είτε μέσω φίλων, εθελοντισμό ή συναναστροφή με αδέσποτα. Ο προφανής λόγος της χαράς που προκύπτει από τη συναναστροφή μας μ’ έναν σκύλο αφορά τη μεταδοτικότητα της ενέργειας: με τον ίδιο τρόπο που θα μας φτιάξει τη διάθεση ένας φίλος με χιούμορ ή κάποιος που αγαπάμε και νιώθουμε ασφάλεια, αντίστοιχα η χαρά ενός σκύλου θα μας επηρεάσει και θα μας κάνει πιο χαλαρούς και πιο χαρούμενους. Επιπλέον, η συναναστροφή μ’ έναν σκύλο ισοδυναμεί με σωματική άσκηση,

76


Η καλύτερη ποικιλία γεύσεων, η οποία όπως γνωρίζουμε αυξάνει τα επίπεδα σεροτονίνης, μιας εκ των τριών ορμονών που συνδέονται με το αίσθημα της χαράς. Όμως πέραν των παραπάνω, ο βασικότερος λόγος για τον οποίο η συναναστροφή με έναν σκύλο θα μας κάνει πιο χαρούμενους είναι η επιστημονική απόδειξη ότι, κατά τη διάρκεια αυτής της επαφής, και μάλιστα όταν υπάρχει ισχυρός δεσμός μεταξύ ζώου και ανθρώπου, αυξάνονται τα επίπεδα οξυτοκίνης, τόσο στον σκύλο όσο και στον άνθρωπο. Η οξυτοκίνη θεωρείται η ορμόνη της αγάπης, η οποία μαζί με την σεροτονίνη και την ντοπαμίνη αποτελούν τις ορμόνες της χαράς. Όταν τα επίπεδα αυτής της ορμόνης αυξάνονται στο σώμα μας, μειώνεται αυτόματα το στρες και το άγχος, χαλαρώνουμε, αισθανόμαστε εμπιστοσύνη και ψυχική ισορροπία. Παράλληλα μειώνονται στον άνθρωπο τα επίπεδα κορτιζόλης, η οποία θεωρείται η ορμόνη του στρες. Τι καλύτερο θα μπορούσε να ζητήσει κανείς; Για εσάς που έχετε σκύλο ή είστε εξοικειωμένοι με σκυλιά είναι σίγουρα πιο εύκολο να χαρείτε, αλλά και για εσάς που δεν έχετε σκυλιά, η συμβουλή μου είναι μία: παραδειγματιστείτε από τον τρόπο που χαίρονται τα σκυλιά και χαρείτε όπως εκείνα. Να χαίρεστε κάθε φορά που βλέπετε τους αγαπημένους σας, όσο συχνά κι αν είναι αυτό, όπως ένας σκύλος! Να χαίρεστε κάθε φορά που μυρίζετε τη φύση, όπως ένας σκύλος! Να χαίρεστε την κάθε στιγμή που ξαπλώνετε στην άμμο ή στα χόρτα, όπως ένας σκύλος! Να χαίρεστε κάθε φορά που αγγίζεστε με αυτούς που αγαπάτε! Να ζείτε τη ζωή στο τώρα και να χαίρεστε κάθε στιγμή. Να χαίρεστε όπως ένας σκύλος!

στο καλύτερο σημείο της πόλης!

ΑΠΟ ΑΝΟΙΧΤΑ ΜΕΡΙ ΤΟ ΜΕΣΗ

Δραγούμη & Δήμητσα 18, Πλ. Άθωνος Κρατήσεις - Delivery: 2310 267 063

 Το Δίχτυ - Παραδοσιακό Βολιώτικο Τσιπουράδικο •  todixti


PSYCHOLOGY

Η χαρά θέλει τρόπο Όσα ζήσαμε μέσα στην πανδημία ήταν πρωτόγνωρα, δύσκολα και τρομακτικά για τη συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου. Το μεγάλο στοίχημα μέσα από μία τέτοια εμπειρία είναι να λειτουργήσει όσο το δυνατόν περισσότερο προς όφελος και όχι εις βάρος της ψυχικής μας ισορροπίας. Γράφει η Άλκηστις Κεπαπτσόγλου ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ

Ορισμένοι άνθρωποι είναι θαρρείς μαθημένοι στη χαρά. Έχουν βρει τον τρόπο να ξεπερνούν τα δυσάρεστα και να συνεχίζουν με δυναμισμό και ευδιαθεσία. Άλλοι δυσκολεύονται περισσότερο, τόσο λόγω συνθηκών, όσο και διότι δεν έχουν αναπτύξει τα κατάλληλα γνωστικά εργαλεία που θα τους δώσουν μία θετική ώθηση. Στην πραγματικότητα, η χαρά θέλει τρόπο και όχι κόπο. Το πρώτο πράγμα που κάνει συνήθως ένα άτομο που βιώνει δυσάρεστα συναισθήματα είναι να τα αποδιώξει με κάθε τίμημα. Αυτό φαντάζει λογικό, γιατί κανένας άνθρωπος δεν θέλει να πονάει μέσα του, αλλά δεν έχει καθόλου καλά αποτελέσματα. Ο θυμός, η λύπη, η αίσθηση της αδικίας, είναι συναισθήματα τα οποία πρέπει να ζήσουμε, ούτως ώστε

να κατανοήσουμε από πού προέρχονται, τι είναι αυτό που τα προκάλεσε και πώς μπορούμε να το διορθώσουμε. Έτσι βγαίνουμε πιο δυνατοί μέσα από μια δυσάρεστη εμπειρία. Επιτυχώς αντιμετωπίζουν τα δυσάρεστα οι άνθρωποι που αποφασίζουν συνειδητά να ψάξουν τι προκάλεσε την όποια δυστυχία τους. Μπορεί η πηγή του κακού να είναι οι υπερβολικές προσδοκίες κι επομένως να πρέπει να φροντίσουμε τα όνειρα που κάνουμε να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Καμιά φορά υπάρχουν μέσα μας υποσυνείδητες ανάγκες και επιθυμίες που δεν έχουν εκπληρωθεί και ψάχνουν διέξοδο μέσα από το συναίσθημα. Ας τις γνωρίσουμε καλύτερα για να κάνουμε αλλαγές στον εαυτό μας και την καθημερινότητα, που θα λειτουργήσουν ουσιαστικά.

78


επαγγελματικές, οικογενειακές) που μας παρέχουν ασφάλεια και τη δυνατότητα να εξελίξουμε τον εαυτό μας περαιτέρω. 4) Δεν παραδίνουμε ποτέ τα όπλα. Η απογοήτευση αποτελεί πολύ κακό σύμβουλο. Κάνουμε ένα διάλειμμα αν το έχουμε ανάγκη και συνεχίζουμε ακάθεκτοι το κυνήγι της ζωής με νεανικό (προνόμιο κάθε ηλικίας) ενθουσιασμό! Ακόμη και η επιτυχία μπορεί να μας φέρει αντιμέτωπους με δυσάρεστα συναισθήματα, διότι συνειδητοποιούμε ότι ενώ έχουμε πετύχει τους στόχους μας, τελικά αυτά που προσδοκούσαμε να έχουμε για να είμαστε καλά δεν μας γεμίζουν όσο περιμέναμε. Οι άνθρωποι είναι σαν τα βαθιά ανεξερεύνητα νερά και οφείλουν στον εαυτό τους μια κατάδυση για να βιώσουν μεγαλύτερη ικανοποίηση.

και όχι κόπο Πώς μπορούμε ωστόσο να προσεγγίσουμε περισσότερο τις επιθυμίες μας: 1) Αυτοσχεδιάζοντας καθημερινά και χρησιμοποιώντας τη φαντασία μας για να προσδιορίσουμε τα πραγματικά μας «θέλω» και να τα δούμε να παίρνουν σάρκα και οστά. Έτσι φεύγει το «σύννεφο» που δεν μας επιτρέπει να δούμε καθαρά την πορεία ζωής που θέλουμε να χαράξουμε. 2) Ζώντας με τις προσωπικές μας αξίες και αρχές. Ένας άνθρωπος που προχωρά στη ζωή μ’ ένα ξεκάθαρο σύστημα αξιών εκτιμά και σέβεται τον εαυτό του. Αυτό προσθέτει αξία στη ζωή και προσωπική ικανοποίηση. 3) Χτίζοντας σχέσεις (φιλικές,

Εφόσον επιθυμώ να είμαι χαρούμενος άνθρωπος αποδέχομαι το γεγονός ότι δεν είναι φυσιολογικό να νιώθω κάθε μέρα καλά. Εντοπίζω τις μαύρες μέρες και τα δύσκολα συναισθήματα για να τ’ αποδεχτώ σαν κομμάτι μου και να μπορέσω να κοιτάξω μπροστά με αισιοδοξία. Τεράστιο ρόλο στη χαρά που βιώνει ένα άτομο παίζουν οι μαθημένες συμπεριφορές. Ορισμένοι άνθρωποι έχουν πολύ μειωμένες απαιτήσεις ή το ακριβώς αντίθετο, έχουν μεγαλώσει σε ένα τελειομανές περιβάλλον με υπερβολικές προσδοκίες. Το πώς έχουμε μάθει να διαχειριζόμαστε τη χαρά και τη λύπη, τις αναποδιές και την επιτυχία στην οικογένειά μας, είναι τρομερά σημαντικό. Αυτός ο μαθημένος τρόπος συμπεριφοράς και σκέψης αλλάζει. Όλες οι αναποδιές αποτελούν και μία χρυσή ευκαιρία για μάθηση, για εξερεύνηση σε νέα διαπροσωπικά, επαγγελματικά κ.ά. μονοπάτια και ενδοσκόπηση. Δίνουμε έμφαση στην εύρεση λύσεων, την αυτοπραγμάτωση μέσα από νέες οδούς σκέψης και λειτουργικότητας. Συνοψίζοντας, η άρνηση των συναισθημάτων όπως και η απογοήτευση οδηγούν στην απάθεια και την μελαγχολία. Η χαρά θέλει τον τρόπο της. Ευελιξία, αποδοχή, αυτοεξέλιξη!

79


ΠΑΙΔΙ

Παιδιά Η φύση έχει την ιδιότητα να μας δίνει μέσα από τον μαγικό της κόσμο, τις απαντήσεις και τη δύναμη που χρειαζόμαστε. Ανάμεσα σε όλα της τα πλάσματα, το μάτι μου πέφτει στα ηλιοτρόπια. Tα ηλιοτρόπια κοιτάζουν πάντα προς τον ήλιο για ν’ ανθίσουν. Όταν όμως βρεθεί ένα σύννεφο από πάνω τους και τους κρύψει το φως, τότε στρέφονται το ένα στο άλλο και μοιράζονται την ενέργειά τους, μέχρι ο ήλιος να φανεί ξανά.

Γράφει η Φούλη Σγούρου ΘΕΑΤΡΟΠΑΙΔΑΓΩΓΌΣ

Όσο καιρό ήμασταν πίσω από τις οθόνες και στρέφαμε τα πρόσωπά μας ο ένας στον άλλον για να πάρουμε δύναμη, είχαμε ένα σημαντικό εργαλείο που μας κρατούσε ενεργούς, που μας ταξίδευε νοητά, που έφτιαχνε καινούριους κόσμους: την φαντασία. Η φαντασία που δεν μας εγκαταλείπει ποτέ, καταφέρνει και εισχωρεί μέσα σε κάθε οθόνη, σε κάθε σπίτι, σε κάθε σκέψη. Ξυπνάει συναισθήματα, ενεργοποιεί σώματα, δημιουργεί ιδέες, δίνει ελπίδα. Πιστή ακόλουθος των επιθυμιών και των οραματισμών μας, καταφέρνει να φτιάξει ξανά όσα νομίζουμε πως χάσαμε, μα είναι ακόμα εκεί. Σαν ένας πύργος από άμμο, η φαντασία μπορεί να

πάρει όποιο σχήμα θέλει κι αν την ρίξει το κύμα της θάλασσας -ή αλλιώς, της πραγματικότητας- γρήγορα προλαβαίνει να ξαναχτιστεί πριν έρθει το επόμενο. Πάμε να γεμίσουμε και πάλι τη ζωή μας, με διάθεση, παιχνίδι, χρώματα και κάστρα της φαντασίας. Πάμε για θεατρικό παιχνίδι έξω! Το εξωτερικό περιβάλλον το έχουμε ανάγκη τώρα περισσότερο από ποτέ. Ήρθε η ώρα να αφουγκραστούμε το κάθε τοπίο, να ενεργοποιήσουμε όλες τις αδρανοποιημένες μας αισθήσεις: να γεμίσουμε τα μάτια μας με πράσινο της φύσης, με χρώματα του ουρανού, να επιτρέψουμε να ψιθυρίσουν στα αυτιά μας ήχοι ζουζουνιών, ν’ ακούσουμε την ανάσα του ανέμου, να μυρίσουμε τις ευωδιές των

80

φρούτων και των λουλουδιών. Στο φυσικό περιβάλλον το παιδί βιώνει τα πάντα διαφορετικά. Συγκεντρώνεται περισσότερο καθώς εξασκεί την παρατηρητικότητά του, οξυγονώνεται ο εγκέφαλός του και αναπνέει καλύτερα, αναπτύσσει τη φαντασία του καθώς ένας ολόκληρος φυσικός κόσμος ξεδιπλώνεται μπροστά του. Τρέχει, ξεπερνά εμπόδια, ενδυναμώνεται εσωτερικά, χτίζει πύργους, ανακατεύει υλικά, θεραπεύει όσα το απασχολούν και δεν μπορεί να ορίσει ακόμα με λέξεις. Μέσω του θεατρικού παιχνιδιού και της αλληλεπίδρασης, το παιδί έχει την ευκαιρία να στραφεί στον έσω του εαυτό, μέσα από τα μάτια των άλλων.


ΠΑΙΔΙ

Ηλιοτρόπια που νιώθουμε την συγκεκριμένη στιγμή, π.χ. χαρά ή αγωνία. Έπειτα δοκιμάζουμε και άλλα συναισθήματα. Παράλληλα με τη «μάσκα», αλλάζουμε και τη στάση του σώματός μας! Πώς περπατάμε όταν είμαστε χαρούμενοι; Πώς στεκόμαστε όταν είμαστε σκεπτικοί; Πώς επηρεάζεται η αναπνοή μας όταν είμαστε θυμωμένοι; Για να δοκιμάσουμε... Έπειτα βγάζουμε από το μαγικό μας σεντούκι αόρατα χαρακτηριστικά ζώων και τα φοράμε νοητά. Πώς ακούμε λοιπόν αν φορέσουμε αυτιά λιονταριού; Πώς κινούνται τα πόδια μας αν φορέσουμε πέλματα αγριόγατας; Πώς θα λικνιστεί η σπονδυλική μας στήλη αν φορέσουμε ράχη κροκόδειλου; Για δοκιμάστε... Ο Καπετάνιος

Τα παιδιά ενισχύουν την αυτοπεποίθησή τους και τη συναισθηματική τους νοημοσύνη, καθώς ακούν τα βιώματα και τις σκέψεις των άλλων παιδιών, αναπτύσσουν τη δημιουργικότητά τους και μαθαίνουν να επιλύνουν προβλήματα. Όπως έχει πει και ο Fred Rogers: «Το παιχνίδι δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να εξασκήσουν αυτά που μαθαίνουν». Μα πάνω απ’ όλα... διασκεδάζουν! Φύγαμε για παιχνίδι λοιπόν... Το μαγικό σεντούκι Ανοίγουμε το μαγικό μας σεντούκι (ένα άδειο κουτί), βγάζουμε από εκεί μια «μάσκα συναισθήματος» και τη φοράμε. Για αρχή μπορεί να είναι το συναίσθημα

Είμαστε έτοιμοι να γίνουμε το πλήρωμα ενός καραβιού; Ελάτε λοιπόν, όλοι οι ναύτες μαζί, ξεκινάμε το καθημερινό μας πρόγραμμα! Κάποιος από εμάς (κάθε φορά και διαφορετικό παιδί, μέχρι να περάσουν όλα από την θέση) γίνεται ο καπετάνιος. Όταν λέει τη λέξη «κουπί», κάνουμε όλοι με το σώμα μας σαν να κωπηλατούμε. Όταν λέει «πειρατές», βγάζουμε τα κυάλια μας και κοιτάμε μακριά. Όταν λέει «βίρα τις άγκυρες», κάνουμε ότι τραβάμε την άγκυρα. Και όταν λέει «έρχεται ο καπετάνιος», μένουμε όλοι ακίνητοι σαν αγαλματάκια. Όταν δεν μας βλέπει μπορούμε να κινούμαστε και να κάνουμε σκανταλιές! (Επιτρέψτε στον κάθε καπετάνιο να σκεφτεί και δικές του εντολές για το πλήρωμά του! Τα παιδιά θα σας εκπλήξουν με τις ιδέες και την φαντασία τους).

81

Μια φορά κι έναν καιρό Είμαστε σε κύκλο και φτιάχνουμε τη δική μας ιστορία, ξεκινώντας με τη φράση: «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν...». Το κάθε παιδί προσθέτει μια δική του πρόταση και συνεχίζει το επόμενο. Η ιστορία μας θέλουμε να έχει αρχή, μέση και τέλος, με χαρακτήρες και διλήμματα που θα επινοήσουν τα παιδιά. Φυσικά μπορούμε στη συνέχεια, την ιστορία που φτιάξαμε να την αναπαραστήσουμε, να τη ζωγραφίσουμε ή να δημιουργήσουμε «παγωμένες εικόνες» με τα σώματά μας, αποτυπώνοντας έτσι κάποιες στιγμές της. Παιχνίδι στη φύση Φυσικό περιβάλλον και ποιοτικός χρόνος με τα παιδιά είναι ο καλύτερος συνδυασμός. Μπορούμε να συλλέξουμε δώρα από τη φύση (πέτρες, κοχύλια, ξύλα) και να φτιάξουμε χειροποίητα αυτοσχέδια διακοσμητικά, να δημιουργήσουμε μια κινητική διαδρομή με εμπόδια, να κρεμάσουμε την αιώρα μας σ’ ένα δέντρο και ενώ κουνιόμαστε να φανταστούμε ότι είμαστε σε αερόστατο, στη θάλασσα, σε αλεξίπτωτο και ό,τι άλλο επιθυμούμε. Ας παίξουμε λοιπόν! Τόσο που το μικρό παιδί μέσα μας να μας ευχαριστεί! Ας στραφούμε ο ένας στον άλλον με τα μάτια κι ας πάρουμε χαρά, ενέργεια και δύναμη. Ας κατανοήσουμε, ας νοιαστούμε ουσιαστικά, ας γελάσουμε με τα μάτια. Ας αρχίσουμε και πάλι να εκπέμπουμε αγάπη, ζεστασία και φως. Σε έναν κόσμο γεμάτο σύννεφα, ας είμαστε εμείς παιδιά-ηλιοτρόπια.


Μια foodωση, μια φλόγα Το φαγητό που μένει πάντα στην καρδιά μας

Ας αφήσουμε τις σάλτσες και ας περάσουμε απευθείας στο… ψητό. Αν έπρεπε στον απόηχο του πολύμηνου lockdown να πούμε τι αγαπήσαμε περισσότερο, η απάντηση θα ήταν μάλλον ομόφωνη: ΦΑ ΓΗ ΤΟ! Και πράγματι, μπορεί πάντα να ήταν στην κουλτούρα μας η καλή κουζίνα, αφού στην Ελλάδα καλοπερνάω και… καλοτρώω πάνε μαζί, αλλά ειδικά στα δύσκολα που ζήσαμε, η αγάπη μας γι’ αυτό που θα λέγαμε comfort food, ήρθε και… φούντωσε! Και πώς να γίνει διαφορετικά; Όταν η πραγματικότητα μας τάιζε πίκρα με το τσουβάλι, το φαγητό ήταν το μόνο αποκούμπι μας. Η δική μας σανίδα σωτηρίας. Και έτσι απλά, σε μια καθημερινότητα που δεν έλεγε να χορτάσει κακές ειδήσεις, αυτό βρήκε νέους τρόπους να ανοίξει εκ νέου την όρεξή μας για ζωή. Να μας κάνει λαίμαργους, δημιουργικά ανήσυχους, ανοιχτούς σε νέες γεύσεις

82


TA ST E

και πειραματισμούς, υπέροχα παραδομένους σε μια ιεροτελεστία απόλαυσης που δεν τέλειωνε ποτέ. Η καραντίνα μάς δίδαξε ότι η ευτυχία μπορεί να κρύβεται σε ένα πιάτο σπιτικής μπολονέζ με έξτρα κιμά. Ή σε ένα περιποιημένο κομμάτι μουσακά. Ότι ο έρωτας φωλιάζει σε κουβάδες σπιτικού ποπ κορν που μοσχοβολούν βούτυρο και αγάπη, και άλλοτε σιροπιάζει ολόκληρα ταψιά με ρεβανί, καρυδόπιτες και μπακλαβάδες. Βουτάει σε θάλασσες κουβερτούρας και αφράτα παντεσπάνια. Βάζει η αισιοδοξία ένα χεράκι να χτυπήσει τα αυγά, να ανακατευτεί το μίγμα για κέικ βανίλια σοκολάτα! Και ο ενθουσιασμός ξεπροβάλλει πάντα ασυγκράτητος πίσω από την πόρτα όταν ακούμε τον χαρακτηριστικό ήχο του κουδουνιού! Ήρθε η παραγγελία! CHEFΧΆΡΙΣΤΕΣ ΣΤΙΓΜΈΣ! Η σχέση μας με το φαγητό, ανέκαθεν φλογερή, πλέον αγγίζει τα όρια της... παράκρουσης! Δεν είναι μόνο ότι απολαμβάνουμε να τρώμε. Απολαμβάνουμε και να μαγειρεύουμε. Για πρώτη φορά, γυναίκες, άνδρες και παιδιά, επίδοξοι chef κάθε ηλικίας, με ή χωρίς προϋπηρεσία, μπαίνουμε στην κουζίνα τόσο δυναμικά. Σηκώνουμε μανίκια και τον πήχη ψηλά, κατεβάζουμε τα σκεύη από τα ντουλάπια, βγάζουμε τα καλύτερα υλικά από το ψυγείο, βάζουμε τα δυνατά μας. Η γαστρονομική φρενίτιδα πλαισιώνεται από ένα ολόκληρο σύμπαν που κάνει τον κόσμο μας να δονείται στους feel good ρυθμούς του. Τα κανάλια γέμισαν εκπομπές μαγειρικής, τα social media μας ταΐζουν stories… μπουκιά και συχώριο, και οι food bloggers είναι κάτι σαν σύγχρονοι γκουρού που μας ξεναγούν σε ένα πολυσυλλεκτικό,

αλλά πάντα απολαυστικό σύμπαν, που τα έχει όλα: από τραγανές κουρού μέχρι κριθαρότο με γαρίδες και από χουρμαδόπιτα χωρίς γλουτένη μέχρι κάθε είδους γκουρου…νιά! Και κάπως έτσι η vegan σοκολατένια μους με αβοκάντο εναλλάσσεται με το «σπιτικός γύρος challenge» και άλλες (γ)αστρονομικές προκλήσεις, που από κοινού υπόσχονται να φωτίσουν τον δρόμο προς τα δικά μας αστέρια Michelin. Ας μην ξεχνάμε και το stress baking, που ήρθε να μας θυμίσει ότι την ευτυχία όταν δεν την βρίσκεις, τη φτιάχνεις. Για την ακρίβεια, την πλάθεις. Σύννεφα από αλεύρι και παχιά στρώματα άχνης ζάχαρης, δημιουργούν σε κάθε κουζίνα ένα σκηνικό χ---ς (χάους ή χαράς, εσείς αποφασίζετε!), απαραίτητο στάδιο σε κάθε δημιουργική διαδικασία και μας λυτρώνουν από τις έγνοιες μας, κατευνάζοντας το άγχος μας. Όλα λοιπόν δείχνουν ότι τα ζυμώματα θα συνεχίσουν να δίνουν και να παίρνουν, όχι μόνο γιατί η μυρωδιά ενός φρεσκοψημένου κέικ είναι ίσως ό,τι καλύτερο μπορεί να συμβεί στα ρουθούνια μας σε καθημερινή βάση, αλλά και γιατί πολύ απλά μας κάνουν να νιώθουμε καλά! ΤΡΏΓΟΝΤΑΣ ΈΞΩ, ΣΤΟ ΣΑΛΌΝΙ Μια άλλη έκφραση της αγάπης μας για το comfort food είναι και η ομαδική μας εμμονή με το delivery! Ή αλλιώς, τον πιο εύκολο τρόπο να φέρουμε το έξω… μέσα και τις γεύσεις του αγαπημένου μας εστιατορίου στο σαλόνι μας. Η ευκολία τού να παραγγέλνεις φαγητό στο σπίτι, που έγινε πιο δελεαστική από ποτέ τους μήνες του lockdown, συνεχίζει να μας καλομαθαίνει και να καλοπιάνει τον ουρανίσκο μας με χίλιους δυο τρόπους! Και πώς όχι; Αφού μπορούμε έτσι απλά, να δώσουμε στο

83

βραδάκι μας τη γεύση που του ταιριάζει, ανάλογα με τις ορέξεις και τις διαθέσεις. Άλλοτε burger, άλλοτε ιταλικό, ενίοτε κάτι εξωτικό! Φτερουγίζει η καρδιά και πετάει, στη σκέψη εκείνου του υπέροχου thai και ο περιπετειώδης μας εαυτός ενθουσιάζεται στην ιδέα μιας βραδιάς sushi. Γιατί comfort food δεν είναι μόνο το παστίτσιο της μαμάς, αλλά -γιατί όχι- και εκείνο το sashimi βουτηγμένο σε μια λιμνούλα soy sauce με δύο δάχτυλα wasabi, εφόσον κάποιες φορές ακριβώς αυτό τραβάει η όρεξή μας.

Comfort food είναι τελικά εκείνο το είδος φαγητού που τρέφει πρώτα την ψυχή μας. Που μας κάνει να νιώθουμε ζωντανοί και ξυπνά τις αισθήσεις μας με τους πιο νόστιμους τρόπους. Εκείνο που μας φέρνει κοντά με τους αγαπημένους μας, άλλοτε καθώς το μαγειρεύουμε παρέα, άλλοτε καθώς το μοιραζόμαστε από μια βαθιά γαβάθα κουλουριασμένοι ο ένας στην αγκαλιά του άλλου στον καναπέ. Ή γιατί όχι, όταν το απολαμβάνουμε μονάχοι, με αποκλειστική παρέα τον εαυτό μας και όμως νιώθουμε τόσο πλήρεις, τόσο γεμάτοι και ευγνώμονες, που είναι σαν να το μοιραζόμαστε με ολόκληρο τον κόσμο.


H E A LT H Y L I V I N G

χαρά!

Άσκηση σημαίνει Γράφει η Σία Ζουρλαδάνη

«- Θα κάνουμε ένα τεύχος καλής διάθεσης και αισιοδοξίας, καλοκαιρινό» μου είπε η Ελένη, η υπεύθυνη του περιοδικού ΠΡΑΞΗ, στο τηλέφωνο, αφού πρώτα είπαμε τα βασικά: τι κάνουν τα παιδιά, πώς πορευόμαστε στους, οικείους πλέον, δύσκολους καιρούς της πανδημίας!

Χαρά! Αυτή η τελευταία λέξη, έτσι όπως ακούστηκε από το στόμα μου καθώς εξέπνεα, με το Χ βαθύ και αργόσυρτο, κάτι «κούνησε» μέσα μου. Κάτι οικείο και προσφιλές. Κι ένα περίεργο πράγμα! Σα ν’ άρχισα να έχω καλύτερη διάθεση, να ζωηρεύω. «- Τι στο καλό έγινε;» σκέφτηκα. Ήταν μόνο το όνομα της μικρής Χαράς που προκάλεσε αυτή την αλλαγή; Κι από συνήθεια αλλά και περιέργεια άνοιγα ήδη τον κύριο παντογνώστη (Mr Google) για να ξαναθυμηθώ και να βάλω σε πλαίσιο τον ορισμό της χαράς. Μπας κι ερμηνεύσω αυτή την άμεση αλλαγή που έγινε μέσα μου.

«- Και δεν μπορεί να λείπει η άσκηση απ’ αυτό το τεύχος» συνέχισε ακάθεκτη.

Διαβάζοντας, από τις πρώτες κιόλας λέξεις, κατάλαβα τι είχε γίνει.

«- Ναι, ναι, φυσικά, καταλαβαίνω» απάντησα χλιαρά. «- Τι θα έλεγες να γράψεις κάτι για την άσκηση;» Αυτή η γυναίκα, όταν θέλει κάτι… «- Να γράψω κάτι αισιόδοξο όταν ο χώρος της άθλησης και της άσκησης έχει τραυματιστεί τόσο βαθιά -ίσως κι ανεπανόρθωτα- από την πανδημία; Δύσκολο μου είναι. Δεν έχω το μουντ.» της είπα. «- Δεν θέλω να σε πιέσω, αλλά έχεις χρόνο, σκέψου το.»

«- Εντάξει, εντάξει» της απάντησα... «- Μη ξεχάσεις να μου φιλήσεις τη Χαρά!» πρόλαβα να πω, πριν κλείσω το τηλέφωνο.

«Η χαρά είναι ένα δυνατό, ευχάριστο συναίσθημα που το δημιουργεί η ικανοποίηση επιθυμιών, στόχων ή η προσδοκία για την ικανοποίησή τους.» Όταν είμαστε χαρούμενοι πραγματοποιείται ένας καταιγισμός βιοχημικών αλλαγών, καθώς πλήθος νευροδιαβιβαστών απελευθερώνονται στον εγκέφαλο -όπως είναι οι ενδορφίνες, οι εγκεφαλίνες, η σεροτονίνη- που είναι υπεύθυνοι για τη ρύθμιση του θυμού, της επιθετικότητας, της θερμοκρασίας του σώματος, της ψυχικής μας διάθεσης και της όρεξης.

«- Χα!» είπα κι έκλεισα τον υπολογιστή. Δεν χρειαζόμουν να διαβάσω κάτι άλλο. Η Ελένη το κατάφερε. Προσκαλώντας με να μιλήσω για την άσκηση, παρά τις όποιες αρχικές αντιστάσεις, μου προκάλεσε ανείπωτη χαρά που θα ασχολιόμουν και πάλι με αυτό που η λέξη «αγαπώ» είναι λίγη για να το περιγράψει. Διότι στην περίπτωσή μου, αυτό που νιώθω για την άσκηση, είναι ταυτισμένο με όρους δυνατούς κι έννοιες ανυπέρβλητες όπως είναι η χαρά, ο έρωτας, η ίδια η ζωή. Εξάλλου γνωρίζω πολύ καλά πως μόνο η άσκηση -και μάλιστα η έντονη άσκηση- ο έρωτας και το γέλιο μπορούν να προκαλέσουν αυτόν τον καταιγισμό ορμονών της χαράς και της ευτυχίας που ανέφερα παραπάνω. Γι’ αυτό αγαπώ την άσκηση. Αλλά και για καμιά ντουζίνα λόγους επιπλέον. Όπως, γιατί όταν ασκούμαι νιώθω δυνατή. Πως πατάω γερά στα πόδια μου. Μια να κάνω κι έφτασα παντού. Όπου κι αν βάλω πλώρη να πάω. Την αγαπώ γιατί με κάνει να βλέπω τα δύσκολα ως δυνατά και να βιώνω ως εφικτά τ’ ανέφικτα. Την άσκηση την αγαπώ διότι, αποδεδειγμένα παρατείνει το έαρ της ζωής.

84


H E A LT H Y L I V I N G

Όποιος ασκείται μεγαλώνει χωρίς να γερνάει. Καμιά αμφιβολία επ’ αυτού. Την άσκηση την αγαπώ διότι ενισχύει την πιο βασική μου πεποίθηση: ότι είμαι ελεύθερη. Κι αυτό, μέσα στην καραντίνα, λειτούργησε για μένα ως βάλσαμο, καθώς καθημερινά ένιωθα πως έχανα και μια ακόμη ελευθερία, κι ένα ακόμη δικαίωμα. Την αγαπώ γιατί μαζί με τη διατροφή με βοηθάει να έχω το σώμα που επιθυμώ να με φιλοξενεί. Την αγαπώ γιατί θεραπεύει άπειρες ασθένειες σωματικές, ψυχικές ή νοητικές. Την αγαπώ γιατί προλαμβάνει πληθώρα ασθενειών. Την πρόταξα μπροστά στον ιό που μας απείλησε και μέχρι τώρα, αποδείχθηκε ασπίδα από υλικά άφθαρτα. Την αγαπώ γιατί μπορεί να μειώσει την ένταση ή και τον ίδιο τον πόνο σε πολλές και δύσκολες καταστάσεις. Την αγαπώ γιατί έρχομαι σ’ επαφή με τύπους και τύπισσες που αγαπούν να φροντίζουν τους εαυτούς τους, όπως κι εγώ. Την αγαπώ γιατί μου επιτρέπει να γίνομαι παιδί. Να παίζω, να τρέχω, να πηδώ, να ξαπλώνω και να σηκώνω τα πόδια μου στον ουρανό. Την αγαπώ γιατί όταν ο κόσμος γύρω μου γκρεμίζεται και γω κοντεύω να καταρρεύσω, είναι ο από μηχανής θεός που θα με σηκώσει απ’ τα πατώματα, θα με κάνει να δέσω τα κορδόνια μου, να βάλω τ’ ακουστικά στα αυτιά μου, και να κινηθώ. Γιατί αν κινούμαι, όσο πληγωμένη κι αν είμαι, θα θεραπευτώ. Αργά ή γρήγορα. Την άσκηση την αγαπώ γιατί δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Ρέει στις φλέβες μου, μαζί με το καλά οξυγονωμένο αίμα μου! Την αγαπώ γιατί καθώς μίλησα γι’ αυτή ξέχασα ολότελα τους μαύρους μήνες της πανδημίας -και ταυτόχρονα σε κάποια άλλα σημεία του εγκεφάλου μου μπήκε φως κι άρχισε να οργανώνεται η επόμενη μέρα. Η μέρα με τους χώρους άσκησης ανοιχτούς, να μας γεμίζουν με χαμόγελα!

* Η Σία Ζουρλαδάνη ανήκει στο Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό σε θέματα fitness, ΤΕΦΑΑ, ΑΠΘ. Είναι ιδρύτρια και manager του γυμναστηρίου Human intelligent body treatment.

85


ΤΑ Ξ Ι Δ Ι

Ετοιμάζω βαλίτσα! Πολλά μας έλειψαν τους μήνες που πέρασαν. Και ανάμεσά τους, τα ταξίδια. Μα τώρα που βγήκε ξανά ο ήλιος, κυριολεκτικά και μεταφορικά, και η καθημερινότητα βρίσκει εκ νέου τους χαμένους της ρυθμούς, μαζί με τις δειλές πρώτες αγκαλιές, μαζί με τα ψυχωμένα χαμόγελα –ας είναι και κάτω από τη μάσκα- μαζί με τα όνειρα για τη ζωή και το καλοκαίρι που έρχεται, ήρθε η ώρα. Είναι καιρός να ετοιμάσουμε μπαγκάζια. Γράφει η Μαρία Παντελίδου

ΒΟΥΝΌ Ή ΘΆΛΑΣΣΑ; Και βουνό και θάλασσα. Και πεδιάδες και λίμνες και ποτάμια. Και όλα μαζί και πάλι από την αρχή. Για πρώτη φορά το νιώθουμε τόσο έντονα: δεν είναι ο προορισμός που μετράει, είναι ο μη περιορισμός· το ανεμπόδιστο, ανυπότακτο ταξίδι. Θέλουμε απλά να αποδράσουμε με κάθε μέσο, για κάθε τόπο. Να αλλάξουμε παραστάσεις και τοπία. Να χαθούμε σε ένα κατάφυτο δάσος, να μετρήσουμε αστέρια σε μια παραλία

μέχρι το ξημέρωμα, να αναπνεύσουμε αέρα βουνίσιο, να βουτήξουμε σε κρυστάλλινα νερά, να αντικρύσουμε μια συγκλονιστική δύση από έναν νησιωτικό βράχο. Έτσι, τα δαντελένια ακρογιάλια της Χαλκιδικής εναλλάσσονται με εικόνες από τα γραφικά Ζαχοροχώρια, η άγονη γραμμή των Κυκλάδων μάς προσκαλεί σε γόνιμες αναζητήσεις, το υπέροχο Πήλιο ανταγωνίζεται την αρχοντική Καστοριά. Στ’ αλήθεια, δεν μας νοιάζει το πού, δεν μας νοιάζει το πώς. Μόνο να βρεθούμε επιτέλους εκτός: οικίας, καθημερινότητας, μονοτονίας.

86


ΤΑ Ξ Ι Δ Ι

εθνική οδό. Να περάσουμε με τόλμη τα σύνορα από νομό σε νομό. Να πιάσουμε Εύβοια. Ακόμη παραπέρα. Πελοπόννησο. Κρήτη. Ή γιατί όχι, να καβαλήσουμε ένα ferry boat και να αριβάρουμε στην Ιταλία. Ή να γνωρίσουμε καλύτερα τη βαλκανική χερσόνησο. Να εξερευνήσουμε το Ντουμπρόβνικ, τις εξαίσιες Δαλματικές ακτές. Το οδικό ταξίδι είναι μια ωδή στην ελευθερία. Και αυτό το καλοκαίρι το χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ άλλοτε. Γέμισες ρεζερβουάρ; ΤΑΞΙΔΕΎΟΝΤΑΣ… SOLO Η πανδημία λειτούργησε αφυπνιστικά για πολλούς από εμάς. Μας έκανε πιο ανοιχτούς στην αλλαγή, μας οδήγησε σε ζωτικές συνειδητοποιήσεις,

HIT THE ROAD! Όπως ο δρόμος, έτσι και το οδικό ταξίδι πάντα είχε τη δική του… ιστορία. Φέτος, ακόμη περισσότερο, αφού το να βρεθούμε επιτέλους ξανά «στον δρόμο» όλοι εμείς οι με το ζόρι σπιτόγατοι, μέσα στους μήνες του υποχρεωτικού εγκλεισμού, έλαβε διαστάσεις ομαδικής φαντασίωσης. Τώρα είναι η στιγμή. Να μπούμε στο αυτοκίνητο και να αρχίσουμε να κόβουμε αχόρταγα χιλιόμετρα. Απ' το δεξί καθρεφτάκι μας ο κόσμος να μένει πίσω και μαζί του όλα όσα μας βαραίνουν... Να μπούμε στην


μας ανάγκασε να αναθεωρήσουμε τις απόψεις μας για την ίδια τη ζωή. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ένα ταξίδι με μόνη συντροφιά τον εαυτό μας είναι ίσως εκείνο το παλιό χρωστούμενο που πάντα αναβάλλαμε αλλά τώρα είναι μια καλή ευκαιρία να πραγματοποιήσουμε. Πάρε βιβλία, μουσική, κλείσε ένα λιτό δωμάτιο ή στήσε ένα μικρό αντίσκηνο σε μια ήσυχη γωνιά ενός οικογενειακού κάμπινγκ. Ένα ταξίδι ενδοσκόπησης και αυτογνωσίας είναι κάποιες φορές το μόνο που χρειαζόμαστε για να μηδενίσουμε και να ξεκινήσουμε από την αρχή. ΣΑΦΆΡΙ… ΕΜΠΕΙΡΙΏΝ Σημασία δεν έχει πλέον μόνο πού πας, αλλά τι ζεις! Η σύγχρονη ταξιδιωτική κουλτούρα αγαπά τις εμπειρίες περισσότερο από τα πανάκριβα

ξενοδοχεία. Αν για παράδειγμα βρεθείς στην παραλία Κέρος της Λήμνου, βάλε στο πρόγραμμα εκείνη τη δοκιμή wind surfing που πάντα ονειρευόσουν. Ακολούθησε τους Δρόμους του Κρασιού για εμπειρίες γευσιγνωσίας, κάνε ορειβασία στον Όλυμπο ή θαύμασε τα ταξιδιάρικα πουλιά στη λίμνη Κερκίνη. Το ελεύθερο κάμπινγκ έστω για ένα βράδυ είναι must. Όπως και η εμπειρία των διακοπών εν πλω ναυλώνοντας ένα ιστιοπλοϊκό στο Ιόνιο, αλλά και το καγιάκ στις πηγές του Αχέροντα. Η λίστα είναι στα αλήθεια ατέλειωτη. Τη συνέχεια θα τη γράψεις εσύ… DIGITAL DETOX Ας ξεχάσουμε τα email, τα Zoom meeting, το Instagram! Ας ξεχάσουμε γενικά το smartphone, αφήνοντάς το στην άκρη, στη βαθύτερη τσέπη της τσάντας. Γιατί πολύ απλά, κάποιες φορές η ζωή αρχίζει όταν κλείνει το wi-fi. Και σήμερα περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε αυτή την ψηφιακή αποτοξίνωση. Μετά από πολλούς μήνες διαρκούς… σύνδεσης στο διαδίκτυο, το κλείσιμο της οθόνης είναι ίσως το καλύτερο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας: χωρίς τις ψηφιακές μας εμμονές, χωρίς σύνδρομα FOMO (fear of missing out), χωρίς νευρωτικά post, σκρολαρίσματα, like και share. Το μόνο που πραγματικά χρειαζόμαστε στις φετινές μας διακοπές είναι η ολοκληρωτική και άνευ όρων φυσική μας παρουσία. Στο εδώ και το τώρα.

88


www.ierax.gr


Ας ταξιδέψουμε! Το αεροδρόμιο «Μακεδονία» και η αναβάθμισή του είναι αναμφισβήτητα ένα από τα σημαντικότερα έργα των τελευταίων ετών στη Θεσσαλονίκη.

Ο σχεδιασμός του εντυπωσιακού έργου έγινε από το αρχιτεκτονικό γραφείο Bobotis + Bobotis architects. «Η μελέτη του νέου διεθνούς αεροσταθμού Θεσσαλονίκης αποτελεί, λόγω των εξειδικευμένων λειτουργικών του αναγκών, ένα σαφώς σύνθετο έργο, το οποίο ως όφειλε ανταποκρίνεται στις σύγχρονες διεθνείς προδιαγραφές σχεδιασμού αεροδρομίων. Ο λειτουργικός εκσυγχρονισμός και η αισθητική αναβάθμιση του αεροδρομίου αποτέλεσαν τις βασικές παραμέτρους του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, ώστε η διαδρομή από την είσοδο στον αεροσταθμό έως και την έξοδο επιβίβασης να μετατραπεί σε μια ενδιαφέρουσα ταξιδιωτική εμπειρία για τον επιβάτη.» Λουκάς Μπομπότης, αρχιτέκτων.




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.