AVRIL 2015
Special ALLES OVER (ZOMER- EN WINTER)BANDEN
9 zomerbanden VERGELIJKENDE TEST
q Markante nieuwigheden EN Rq Michelin CrossClimate: een zomerband voor de winter? E VERD q Allseasonbanden: een volwaardig alternatief? q Sinaasappelolie in banden q Rubber op basis van paardenbloemen APRIL 2015 BS_avril2015_Cover.indd 1
26/03/15 11:55
PUB.indd 4 SP_Edito_Sommaire_Lay - CC-AD.indd 3
30/03/15 15:13 1/04/14 11:39
Vooraf D
e lente is weer in het land. Tijd dus voor een nieuwe rist zomerbanden, die we bespreken in onze eerste bandenspecial voor 2015. Banden zijn van doorslaggevend belang voor de rijkwaliteiten van een auto. Ze verzekeren drie vitale functies: ze dragen de auto, brengen beweging over (acceleraties of remmanoeuvres) en verzorgen het sturende vermogen. Banden hebben een lange geschiedenis en het is dankzij hun ontwikkeling dat onze landgenoot Camille Jenatzy in 1899 een snelheid van 100 km/h kon halen met zijn ‘Jamais Contente’, een auto die trouwens volledig elektrisch werd aangedreven.
Inhoud
10 Interview
Thierry Willer, Michelin
12 Vergelijkende test 4 News
9 zomerbanden
18 Markt Maar goed, we dompelen u dus nogmaals onder in deze wereld van producten die op het eerste gezicht weinig interessant lijken, maar toch boordevol toptechnologie zitten. Sommige rubbermengsels doen een beroep op olie van sinaasappelschillen, andere zijn gemaakt op basis van latex onttrokken aan de wortels van paardenbloemen... En uiteraard begeleiden we u ook nu weer in uw keuze, met name door onze grote vergelijkende test die negen banden tegen elkaar uitspeelt en aantoont dat het Europese bandenlabel niet altijd zo betrouwbaar is als u zou vermoeden. Veel leesplezier!
bandenspecial
Nieuwigheden zomer 2015
Allseasonbanden
6 Feiten
De band in cijfers
8 Techniek
Sinaasappelolie
20 Techniek
Rubber op basis van paardenbloemen
David Leclercq
BS-Edito-CC_AD.indd 3
3
1/04/15 12:03
NEWS NIEUWIGHEDEN ZOMER 2015
Compromissen in opmars
bandenspecial
Firestone Multiseason OOK BRIDGESTONES DOCHTERBEDRIJF Firestone doet zijn intrede in de wereld van de vierseizoenenbanden met de Multiseason. Dit soort banden richt zich tot bestuurders die in gematigde klimaten wonen, maar toch af en toe worden geconfronteerd met onvoorspelbare weersomstandigheden. Het loopvlak van deze Multiseason, die werd ontwikkeld op basis van een winterband, wordt gekenmerkt door kleine profielblokken, terwijl het zogeheten ‘nanoProTech Technology’-rubber volgens Firestone de dichtheid van de siliciummoleculen verhoogt in de samenstelling van de band. De band draagt het bergpiekmet-sneeuwvloklogo en mag dus worden gebruikt in landen die winterbanden verplichten. De Multiseason is beschikbaar in maten van 13 tot 16 duim. Label: niet meegedeeld.
Zoals ieder jaar wordt ook in 2015 de bandenmarkt overspoeld door tal van nieuwigheden, maar dit jaar trekken vooral producten de aandacht die je het hele Tekst David Leclercq jaar door kunt gebruiken.
Semperit Speed-Life 2 DE OOSTENRIJKSE SPECIALIST Semperit (tegenwoordig deel van de Continental-groep) introduceert een nieuwe zomerband, de Speed-Life 2. Die scoorde vrij goed in de studie van de Duitse Automobielclub ADAC en onderscheidt zich door zijn lange levensduur en een directioneel loopvlak dat de waterafvoer optimaliseert. Semperit kondigt bovendien een lagere rolweerstand aan in vergelijking met de Speed-Life van de eerste generatie, onder meer dankzij een mengsel dat meer siliciumdioxide bevat. Origineel en praktisch zijn de goed zichtbare slijtage-indicatoren, niet alleen voor de diepte van het loopvlak, maar ook voor de zijdelingse delen, zodat je kunt zien of de wielen goed zijn uitgelijnd (een onregelmatige slijtage duidt op een slechte geometrie). Europees label: C voor rolweerstand en C voor remmen op nat wegdek.
Kleber Citilander HET TOENEMENDE SUCCES van SUV’s dwingt zelfs de kleine satellietmerken van grote groepen om specifieke banden voor deze modellen uit te brengen. Een van die merken is Kleber, dat deel uitmaakt van de Michelingroep. Kleber lanceert in september de Citilander, een allseasonband die zich specifiek richt tot kleine terreinwagens voor de stad (achttien maten beschikbaar). Kleber kondigt aan dat zijn nieuweling bijzonder robuust zal zijn (om bijvoorbeeld contact met het trottoir te incasseren). Europees label: C tot E voor rolweerstand en C voor remmen op nat wegdek.
Michelin CrossClimate TERWIJL ANDERE MERKEN als Pirelli of Firestone de markt van de allseasonbanden op de traditionele manier benaderen, kiest Michelin een andere invalshoek. De Franse constructeur wilde namelijk geen toegevingen doen op het vlak van de zomerprestaties van de band en al helemaal niet wat de remkwaliteiten op droog wegdek betreft. Daarom profileert de CrossClimate zich als de eerste zomerband die ook in de winter bruikbaar is. Hij kreeg trouwens het winterbandlogo. Deze band combineert verscheidene oplossingen om zijn doelstelling te bereiken, waaronder die van een dubbele rubberlaag: een soepe-
BS-zomerbanden-nieuwigheden-CC.indd 4
le bovenlaag die zich vastbijt in het wegdek en een stijvere onderlaag die de vormvastheid onder zware belasting verzekert (bij remmanoeuvres bijvoorbeeld). Dankzij het directionele loopvlakdesign met overlangse centrale lamel biedt deze band ook het hoofd aan sneeuw om de mobiliteit van zijn gebruikers op elk moment te verzekeren. Op droog wegdek zouden zijn prestaties die van een Energy Saver Plus evenaren. Label: C voor rolweerstand en A voor remmen op nat wegdek.
4
1/04/15 12:02
Toyo R888R
Uniroyal RainExpert 3 SINDS DE RAINSPORT 3 geeft Uniroyal het principe van het V-vormige profiel stilaan op. En ook de nieuwe RainExpert 3 doet een beroep op een asymmetrisch loopvlak dat beter is aangepast aan onze alsmaar krachtigere wagens. Toch vormen zijn prestaties op nat wegdek nog altijd zijn grote troef, met name dankzij de Shark Skin- of haaienhuidtechnologie. De band gebruikt namelijk een lichtjes geschubd oppervlak voor de bodem van de groeven om turbulenties (lees: weerstand tegen de afvoer van water) te vermijden. We merken ook op dat de RainExpert 3 naargelang van de gekozen maat twee types van groeven heeft: tot een breedte van 195 millimeter vind je twee centrale groeven, terwijl er dat vanaf 205 millimeter drie zijn, alweer om een betere waterafvoer te verzekeren. Europees label: C tot E voor rolweerstand en A of B voor remmen op nat wegdek, afhankelijk van de gekozen maat.
BF Goodrich Urban Terrain T/A & All Terrain T/AKO2 MICHELIN-DOCHTER BF Goodrich, slaat in 2015 een dubbelslag door in één klap twee vierseizoenenbanden op de markt te brengen. De Urban Terrain (lancering in september) richt zich tot stadswagens, terwijl de All Terrain T/ AKO2 (lancering in juli) is bestemd voor echte terreinwagens. Die laatste zou 20 procent stijver zijn op de flanken, twee keer zo lang meegaan bij gebruik op grind, 10 procent slijtvaster zijn op asfalt en in de modder en 19 procent meer tractie bieden op sneeuw. Beide banden hebben recht op het 3PMSF-label. EU-label: niet meegedeeld.
BS-zomerbanden-nieuwigheden-CC.indd 5
5
Pirelli Cinturato All Season DE ZOGENOEMDE PREMIUMBANDENCONSTRUCTEURS zijn slechts beperkt vertegenwoordigd in het segment van de vierseizoenenbanden. Na Goodyear en Bridgestone probeert echter ook Pirelli voet aan wal te krijgen in dit groeiende segment. Daartoe lanceert het merk de Cinturato All Season, een veelzijdige band die werd bekroond met het 3PMSFlogo dat aangeeft dat de band voldoet aan de minimumeisen inzake remgedrag en tractie om als winterband te worden erkend. De band heeft uiteraard een directioneel profiel en een doorgedreven lamellisering. En voor een nog beter rijgedrag zijn die lamellen op de zijkanten van het driedimensionale type. Het rubber maakt in ruime mate gebruik van siliciumdioxide en een weekmaker om ook bij temperaturen lager dan 7 graden Celsius uitstekende prestaties te leveren. Als compromisoplossing richt de Cinturato All Season zich voornamelijk tot stadsrijders die weinig kilometers afleggen. Hij is enkel verkrijgbaar in de tussenmaten van 15 tot 17 duim. Tegen meerprijs kun je bovendien opteren voor de Seal Inside-technologie, die de band automatisch afdicht bij een lek. Europees Label: C voor rolweerstand en B voor remmen op nat wegdek.
bandenspecial
DE TOYO R888R heeft niets van een vierseizoenenband, integendeel. Deze band richt zich volledig tot circuitliefhebbers en volgt de R888 op. Deze ultraperformante band heeft voortaan een asymmetrisch profiel dat – volgens Toyo– een overdreven opwarming tegengaat. Dat vertaalt zich in een beter rijgedrag en een snellere respons. Er zouden binnenkort 22 maten beschikbaar moeten worden. En de labels? Geen flauw idee...
Yokohama Geolandar H/T G056 SPECIAAL VOOR TERREINWAGENS EN SUV’S lanceert Yokohama de Geolandar H/T G056. Deze band, die een beroep doet op nieuwe technologieën en rubber dat olie van sinaasappelschillen bevat, zou zich van zijn voorganger onderscheiden door een 3 procent betere grip op nat wegdek, een 4 procent lagere rolweerstand, een 13 procent beter rijgedrag op droog wegdek en een maar liefst 21 procent langere levensduur. Een hele vooruitgang dus, die binnenkort beschikbaar wordt in een uitgebreid gamma van 25 verschillende maten voor velgen van 15 tot 20 duim. Europees label: E voor rolweerstand en C voor remmen op nat wegdek.
1/04/15 12:02
FEITEN
20%
De rolweerstand van de banden is verantwoordelijk voor een vijfde van het totale verbruik van een auto.
1992
bandenspecial
Sinds 1992 wordt silicium gebruikt in de samenstelling van het mengsel. Dat verhoogt de grip op natte wegen en beperkt het verbruik.
De band In cIjfers Bron: Michelin
-50 tot +50째
Het temperatuurbereik (in graden Celsius) dat een band aankan.
7,5%
Het verschil in verbruik tussen een band met A-label en een band met G-label.
200
Het aantal componenten waaruit een band bestaat.
1 hand 50% 4 meter Het totale contactoppervlak van een autoband met de weg is ongeveer een hand groot.
Het aandeel van de banden in het weggedrag. De resterende 50 procent komt op naam van de ophanging.
De diameter van de grootste band ter wereld.
200 miljoen
3
300
1 kredietkaart
46%
Het aantal vervormingen dat een band tijdens zijn levenscyclus ondergaat.
92,6% Bijna de volledige milieu-impact van een band vindt plaats tijdens zijn gebruiksfase.
BS-Quiz-CC_AD.indd 6
Het aantal functies van een band: dragen, overdragen en sturen.
Het totale contactoppervlak van een motorband met de weg is ongeveer een kredietkaart groot.
6
Een band kan 300 keer zijn eigen gewicht dragen.
Tussen 1981 en 2011 verlaagde de rolweerstand van banden met 46 procent.
31/03/15 12:20
PIRELLI.BE
HET ZORGELOZE RIJDEN 1 JAAR GRATIS GARANTIE DANKZIJ PIRELLI
TYRELIFE GARANTIE GARANDEERT GRATIS VERVANGING VAN UW PIRELLI BANDEN IN GEVAL VAN
PERFORATIE
INRIJDING
Vindt uw dichtsbijzijnde dealer en het reglement op www.pirelli.be
PUB.indd 4 GARANTIEKIT ADV -A4.indd 1 10837-NL-PIRELLI
30/03/15 15:2014:38 19-03-15
TECHNIEK SINAASAPPELOLIE
Banden
bandenspecial
met een geurtje
Sinds 2010 zijn aromatische oliën of polycyclische aromatische koolwaterstoffen verboden in de productie van banden. Yokohama heeft ze vervangen door olie op basis van sinaasappelschillen. Tekst David Leclercq
T Deze ‘citrusolie’ behoort tot de meest kleverige substanties op aarde.
BS-Zomerbanden-Yokohama-CC_AD.indd 8
OT VOOR KORT maakte de bandensector maakte in ruime mate gebruik van (soepelmakende) procesolie. Het ging om aromatische olie verkregen door raffinage in de petrochemische industrie. Het doel was uiteraard niet om de band te parfumeren, maar wel om zijn rubberen componenten soepeler te maken. Proces-olie was trouwens een cruciaal element om de prestaties van een band te verzekeren, in het bijzonder voor de grip- en slijtage-eigenschappen. Feit is echter dat dergelijke olie rijk is aan polycyclische aromatische koolwaterstoffen, die in 2010 werden verboden door de Europese overheid. Bepaalde van de meer dan honderd chemische stoffen die ze bevatten, staan namelijk te boek
8
als kankerverwekkend, en niet alleen tijdens het productie- en recyclageproces. Ze zijn ook een van de belangrijkste oorzaken van stadsvervuiling, want naarmate het loopvlak van de band verder afslijt, komen deze schadelijke stoffen vrij in de atmosfeer. Het ligt dan ook voor de hand dat de betreffende stoffen moesten worden vervangen, al was dat niet eenvoudig. Er kwam behoorlijk wat onderzoeks- en ontwikkelingswerk aan te pas om een alternatief te vinden en de verschillende rubbermengsels bijna volledig opnieuw samen te stellen.
SINAASAPPELEN Uiteraard hebben alle fabrikanten hun chemici snel aan het werk gezet. Zo ook Yokohama, de
31/03/15 12:21
Het proces DE SINAASAPPELOLIE waarmee een flexibeler mengsel kan worden verkregen dat beter aan de weg kleeft, wordt dus niet gehaald uit de vrucht zelf, maar wel uit de schil. Na het persen levert dat een behoorlijk zure samenstelling op, die het rubber echter soepeler maakt wanneer het daarmee in contact komt, zelfs bij lage temperaturen. Een knap staaltje recyclage dus.
BS-Zomerbanden-Yokohama-CC_AD.indd 9
DE PRAKTIJK Yokohama gebruikte de sinaasappelschiltechnologie initieel enkel voor zijn competitiebanden, maar daarin is intussen al verandering gekomen. Zo heeft de plantaardige olie al zijn weg gevonden naar het ‘groene’ gamma van de fabrikant, dat naar de naam BluEarth luistert, maar ook naar de gloednieuwe Geolandar H/T G056 (voor SUV’s) en de allernieuwste Advan Sport V105. Die laatste werd vorig jaar gelanceerd en bevat ook silicium in combinatie met een dispersiemiddel om tot een homogenere verspreiding van de moleculen te komen. Dat sinaasappelolie de grip op een nat wegdek verbetert, blijkt geen loze belofte, zoals we aan den lijve konden ondervinden: in vergelijking met banden van dezelfde afmetingen en uit vergelijkbare gamma’s van de andere grote merken (Bridgestone, Continental, Goodyear, Michelin en Pirelli) kwam de Yokohama Advan Sport V105 bijzonder overtuigend voor de dag en leverde hij zowel op droog als op nat wegdek evenwaardige prestaties. Het bewijs dat olie op basis van sinaasappelschillen wel degelijk werkt. ●
9
Dat sinaasappelolie de grip op een nat wegdek verbetert, blijkt geen loze belofte.
bandenspecial
op zeven na grootste bandenleverancier ter wereld, die in 2010 de polycyclische aromatische koolwaterstoffen in zijn banden wist te vervangen door een 100 procent natuurlijke olie op basis van... sinaasappelschillen. Het concrete proces is veel te complex om hier uit de doeken te doen, maar we kunnen u wel vertellen dat deze ‘citrusolie’ tot de meest kleverige substanties op aarde behoort. Dat is alvast niet het gevolg van suiker aangezien sinaasappelschillen helemaal geen suikers bevatten. Integendeel zelfs , de olie op basis van deze schillen is eerder zuur van aard, maar wanneer ze in contact komt met rubber, heeft ze net een versoepelend effect. Anders gezegd: de olie maakt het rubbermengsel zachter, waardoor de band beter aan het wegdek kleeft, met name bij natte ondergrond en zelfs wanneer de temperaturen sterk dalen – een situatie die rubber normaal juist harder maakt. Door sinaasappelolie te gebruiken in de band wordt de moleculaire verbinding tussen natuurlijk rubber en synthetisch rubber geoptimaliseerd en krijg je een ‘kleveriger’ rubbermengsel. Sinaasappelolie is echter maar een van de bestanddelen die banden hun kwaliteiten geven, en bovendien doet het dat pas in combinatie met silicium, dat eveneens wordt gebruikt in nanohoeveelheden (een op tien tot de negende macht). Silicium wijzigt de vervormingseigenschappen van de band en helpt de inherente energieafgifte bij vervorming te beperken. Zo kunnen de chemici de drie tegengestelde doelstellingen van een band verzoenen – een lange levensduur, een betere wegligging en een grotere energie-efficiëntie – en wordt het onmogelijke mogelijk.
31/03/15 12:21
INTERVIEW THIERRY WILLER
Zomerband voor de winter Met de CrossClimate lanceert Michelin een zomerband die gecertificeerd is als winterband. “Maar toch is het geen allseasonband”, benadrukt Thierry Willer, Directeur Wetenschappelijke en Technische Communicatie.
bandenspecial
Tekst Julien Matagne U weigert om de nieuwe CrossClimate als allseasonband te bestempelen. Waarom? Thierry Willer: “Om veelzijdig te zijn moet een allseasonband toegevingen doen wat zijn prestaties betreft op droog wegdek enerzijds en in winterse omstandigheden anderzijds. Een zomerband die veilig was in de zomer, was tot nog toe ongeschikt voor occasioneel guur winterweer – omstandigheden waarmee iedereen vroeg of laat wel eens wordt geconfronteerd. Wij hebben voor de CrossClimate alles in het werk gesteld om die ontwerpconflicten op te lossen.” Wat zijn dan de voornaamste technische bijzonderheden van de CrossClimate? T.W.: “In de eerste plaats moet je beseffen dat zijn prestaties niet bepaald worden door alleen het rubbermengsel, of het loopvlakpatroon, of de lamellen. Ze zijn het resultaat van een geheel van factoren. Als je naar de structuur van de CrossClimate kijkt, zie je dat de constructie van het loopvlak in de dikte twee lagen met verschillende rubbermeng-
BS_DQ Thierry Willer - interview-CC_AD.indd 10
sels heeft. Het eerste mengsel is de laag die in contact komt met het wegdek. Daarvoor gebruiken we synthetisch rubber – SBR of styreenbutadieen – dat gefunctionaliseerd is, lange polymeerkettingen bevat, een hoog siliciumgehalte heeft en een weekmaker gebruikt om ook bij lagere temperaturen afdoende prestaties neer te zetten. Deze laag is relatief soepel en kleeft dus goed aan de weg. Het tweede mengsel is een zogeheten sublaag en die heeft een heel andere doelstelling. Ze versterkt de structuur en biedt tegelijk een beperkte hysterese. Dat houdt in dat ze de verspreiding van energie tegengaat en zo bijdraagt tot een lagere rolweerstand en een goede werking om de grotere krachten bij onder meer remmanoeuvres op droog wegdek het hoofd te bieden.”
voor een wijd uitlopende ‘V’ met een hoge dichtheid aan ribben. Dat patroon garandeert een goede grip omdat het zich goed vastbijt in de sneeuw en zowel de overlangse als de dwarse stijfheid ten goede komt. Sommigen zullen vinden dat het directionele profiel op dat van een winterband of allseasonband lijkt, maar het verschil schuilt in
En op het gebied van het loopvlakpatroon, is daar iets specifieks? T.W.: ”Voor het loopvlakpatroon hebben we gekozen
10
het feit dat die een hoog aantal lamellen op het loopvlak hebben. Dat is hier niet het geval: er bevindt zich slechts één lamel in het midden van elk patroonblok. We hebben de CrossClimate dus niet te veel ingesneden, wat de stijfheid ten goede komt. Voor de grip en de tractie op sneeuw maakt namelijk de lengte van de ribben het verschil. De totale lengte is hier weliswaar vergelijkbaar met die van een winter- of allseasonband, maar ze is niet op dezelfde manier gespreid. Zo slaagt de band erin om besneeuwde hellingen op te rijden en tegelijk de zomerprestaties van een Energy Saver Plus te evenaren.” De CrossClimate werd bekroond met het Europese homologatielabel voor een winterband, maar gaat u ook verder dan de minimale toleranties in deze tests, zoals zichzelf respecterende winter- en allseasonbanden dat doen? T.W.: ”Ik wil één ding verduidelijken: het was niet onze bedoeling om winterbanden te evenaren – al is een besneeuwde helling van 9 procent oprijden in dat opzicht al niet niets. Maar de CrossClimate is eerder
31/03/15 12:23
Vrij overtuigend
BS_DQ Thierry Willer - interview-CC_AD.indd 11
Het aantal beschikbare maten zal allicht beperkt zijn? T.W.: “We bieden bij de lancering 21 maten, die vooral gehanteerd worden in – uiteraard – het A- en B-segment en door enkele kleine SUV’s. Hoewel ons gamma gaandeweg zal uitbreiden naar andere voertuigsegmenten, is de Michelin CrossClimate niet geschikt voor sportieve wagens. Klanten in dat segment zijn trouwens ook niet op zoek naar dit soort banden.” ●
overtuigd. De oefening was des te indrukwekkender omdat de auto midden op de helling moest stoppen en probleemloos weer vertrok. Op de weg leek de CrossClimate ons de stijfheid van een zomerband te bieden; in elk geval hebben we hebben nooit het kenmerkende karakter van een winterband ervaren. Alleen blijft de vraag natuurlijk of de CrossClimate in winterse omstandigheden een allseasonband evenaart...
bandenspecial
bedoeld om het hele jaar door veilig te kunnen rijden, en om bestand te zijn tegen uiteenlopende weersomstandigheden. Hij is echter niet in staat om winterbanden te vervangen in ernstige winterse omstandigheden. We richten ons dan ook vooral tot de 65 procent Europese bestuurders die niet elk seizoen van banden veranderen en zichzelf dus regelmatig in gevaar brengen, met name op nat wegdek bij lage temperaturen.”
MICHELIN had voor ons drie workshops georganiseerd om de kwaliteiten van de nieuwe CrossClimate te evalueren: remmen op droog wegdek vanaf 55 km/h, weerstand tegen onderstuur op nat wegdek en een besneeuwde helling oprijden met een hellingsgraad van 9 procent – wat overeenkomt met de grootste snelwegstijgingen of garagehellingen in ons land. Die laatste test heeft ons misschien nog het meest
31/03/15 12:23
VERGELIJKENDE TEST
9 ZOMERBANDEN 225/50 R17 W
Alleskunners bandenspecial
Tekst Thiemo Fleck | Foto’s Dino Eisele
Een optimale grip in de regen en tegelijk de beste prestaties op heet asfalt: dat is wat de ideale zomerband moet bieden. En als het even kan ook een lage rolweerstand en veel comfort.
BS_DQ Bandenspecial test zomerbanden 225-CC_AD.indd 12
12
31/03/15 12:24
WEINIG WEERSTAND Volgens de wettelijke vereisten van de labels zouden de banden qua rolweerstand niet meer dan 15 procent uit elkaar mogen liggen en zouden de remwegen op natte ondergrond niet meer dan 3 meter mogen verschillen. Wij namen de proef op de som. Om de afwijkingen tijdens onze rolweerstandsmetingen tot een minimum te beperken gebruikten we twee verschillende meetinstallaties: eentje in Duitsland en eentje in Frankrijk. Conclusie: de door de constructeurs opgegeven rolweerstandscategorieën worden in de meeste gevallen en binnen de (zeer ruime) tolerantiemarges vlot gehaald. Volgens onze metingen zou de Goodyear zelfs een A verdienen, terwijl de Continental en de Uniroyal van ons een B opgespeld krijgen, terwijl hun bandenlabel een C vermeldt. De Hankook en de Kumho voldoen volgens onze metingen maar net aan hun label, terwijl de Pirelli in onze tests zelfs meer rolweerstand bood dan zijn label claimt. Bij de geluidsmetingen vonden we geen redenen tot klagen: alle constructeurs blijven met minstens twee punten onder de maximumgrens van 72 dB(A). Met 66 en 68 dB(A) rollen de Hankook en de Kumho bijzonder stil voorbij. Dat lijkt een klein verschil, maar door de exponentiële dBschaal betekent dit wel dat de op 70 dB(A) afgemeten Bridgestone, Nokian, Pirelli en Uniroyal als dubbel zo luid worden ervaren.
bandenspecial spécial pneu
“D
AS BESTE ODER NICHTS” (het beste of niets), zo luidt het motto van Mercedes en niet zelden ook van zijn klanten. Wie met die insteek banden zoekt voor de huidige C-Klasse (of een andere gezinswagen), kan in de iets bredere maat 225/50 R17 W bij onlinebandenverkopers kiezen uit zo’n tweehonderd verschillende aanbiedingen. Welke is dan de beste? Het in 2012 ingevoerde Europese bandenlabel zou een hulpmiddel moeten zijn omdat het een aantal basiseigenschappen beoordeelt, zoals grip op nat wegdek, rolweerstand en rolgeluid. Maar kan dat label je ook daadwerkelijk helpen bij je keuze? Om dat uit te zoeken lieten we in deze bandentest enkel die rubbers in de maat 225/50 R17 W toe die de beste EU-labelscores kregen. Aangezien het verschil tussen de premium- en de performancebanden steeds vager wordt, komen beide types in dezelfde mate aan bod. Kunnen de nieuwste banden nu al de topscore AA halen? Meestal wel, maar niet in deze bandenmaat. Van ons deelnemersveld kregen drie banden een BA-score (goede grip op nat wegdek, maar iets minder gunstige rolweerstandeigenschappen): de bijzonder licht lopende Dunlop Sport BluResponse, de Goodyear Efficient Grip Performance en de Pirelli Cinturato P7 Blue. Ze worden op de hielen gezeten door enkele banden met een iets hogere rolweerstand, die een ‘CA’ krijgen opgespeld: de Bridgestone Turanza T001, de Continental SportContact 5, de Hankook Ventus V12 Evo2 en de Kumho Ecsta LE Sport KU 39. Hekkensluiters in deze vergelijkende test zijn de Nokian Z-Line, die een ‘EA’ scoort, en de Uniroyal Rainsport 3, die het met een ‘CB’ moet doen.
ONDERSCHATTE REMWEGEN Als we het EU-label mogen vertrouwen, dan zouden bij het remmen op nat wegdek geen al te grote verschillen mogen opduiken. Maar dat blijkt toch net iets anders in de praktijk: in ver-
RIJTESTS OP DROOG WEGDEK Remmen
Handling
Remweg in meter vanaf 100 km/h tot stilstand
DE DEELNEMERS CONTINENTAL SportContact 5 DUNLOP Sport BluResponse HANKOOK Ventus V12 Evo2 GOODYEAR Efficient Grip Performance UNIROYAL Rainsport 3 NOKIAN Z-Line PIRELLI Cinturato P7 Blue BRIDGESTONE Turanza T001 KUMHO Ecsta LE Sport KU39
Hankook 33,8
Gemiddelde snelheid in km/h (lengte parcours: 2.750 meter)
Bridgestone 36,5
Hankook 128,2
Kumho 126,5
Rolweerstand
Rolgeluid
Rolweerstand in kg/t
Goodyear 6,4
Buitengeluid bij 80 km/h in dB(A)
Hankook 66,0
Kumho 8,6
Uniroyal 70,0
1. Hankook 33,8
1. Hankook 128,2
1. Goodyear 6,4
1. Hankook 66,0
2. Dunlop 34,1
2. Pirelli
2. Dunlop 6,5
2. Kumho
3. Continental 34,5
3. Continental 128,0
3. Uniroyal
7,5
3. Continental 69,0
4. Goodyear 34,5
4. Nokian 127,9
4. Continental
7,9
4. Dunlop 69,0
5. Nokian 35,3
5. Goodyear 127,4
5. Pirelli 8,1
5. Goodyear 69,0
6. Pirelli 35,5
6. Uniroyal 127,0
6. Nokian 8,2
6. Bridgestone 70,0
7. Uniroyal 36,2
7. Bridgestone 126,9
7. Bridgestone 8,4
7. Nokian 70,0
8. Kumho 36,4
8. Dunlop 126,5
8. Hankook 8,6
8. Pirelli 70,0
9. Bridgestone
9. Kumho
9. Kumho 8,6
9. Uniroyal
BS_DQ Bandenspecial test zomerbanden 225-CC_AD.indd 13
36,5
128,1
126,5
13
= Beste van de test
68,0
70,0
= Slechtste van de test
31/03/15 12:24
bandenspecial
VERGELIJKENDE TEST
6,4 kg/t is de rolweerstand waarmee de Goodyear Efficient Grip Performance een nieuwe maatstaf zet bij de sportieve allrounders.
gelijking met de indrukwekkend korte 29,1 meter van de Continental heeft zijn sterkste rivaal, de Uniroyal, al twee meter extra nodig om tot stilstand te komen. Het gros van het veld – de Dunlop, de Goodyear, de Hankook, de Nokian en de Pirelli – doet daar zelfs nog een metertje bij. De Bridgestone en de Kumho schuiven nog veel verder door: ze hebben respectievelijk 34,1 en 35,3 meter nodig. Bij een identiek Europees label is dus sprake van remwegverschillen van meer dan één wagenlengte, en dat is te veel. Zelfs tussen een A- en een B-band zou het verschil volgens de labels
niet meer dan 3 meter mogen bedragen. Wat is daar de oorzaak van? Wel, de indeling die destijds is gemaakt, kwam van de bandenconstructeurs zelf. Een onafhankelijke bewaking van het systeem door de overheid met meer transparantie zou dus meer dan welkom zijn. En dat is exact wat we met deze test willen bieden: transparantie. Elke band wordt op minstens veertien afzonderlijke criteria getest om eventuele zwakke plekken aan het licht te brengen. Want dat is belangrijk voor u als autobestuurder. Echte minpunten lijkt de Continental SportContact 5 op nat wegdek niet te hebben. Hij over-
RIJTESTS OP NAT WEGDEK Remmen
Handling
Remweg in meter vanaf 80 km/h tot stilstand
Continental 29,1
Gemiddelde snelheid in km/h (lengte parcours: 1.900 meter)
Kumho 35,3
Dunlop 89,8
Kumho 85,2
Zijdelingse stabiliteit Maximale dwarsversnelling in m/s2, cirkel met diameter 80 m
Pirelli 8,10
Kumho 7,26
Aquaplaning rechte lijn Snelheid (in km/h) waarbij totaal gripverlies optreedt. Meting bij slip van 15 procent, waterdiepte 9 millimeter.
Uniroyal 88,3
Goodyear 75,6
Maximale dwarsversnelling (VDA) voor totaal gripverlies optreedt. Cirkel met diameter 200 meter, waterdiepte 6 millimeter.
Bridgestone 3,43
Pirelli 2,48
1. Continental
29,1
1. Dunlop 89,8
1. Pirelli 8,10
1. Uniroyal
2. Uniroyal
31,1
2. Continental
2. Dunlop 7,99
2. Bridgestone 82,5
2. Uniroyal
3. Continental
3. Dunlop 3,21 4. Hankook 3,09
89,7
3. Hankook 31,9
3. Goodyear 89,7
3. Continental
4. Dunlop 32,2
4. Uniroyal
88,4
4. Hankook 7,87
4.
5. Goodyear 32,2
5. Bridgestone 88,1
5. Nokian 7,82
5.
6. Pirelli 32,3
6. Nokian 88,1
6. Goodyear 7,76
6.
7. Nokian 32,4
7. Hankook 88,0
7. Bridgestone 7,71
7.
8. Bridgestone 34,1
8. Pirelli 85,9
8. Uniroyal
7,71
8.
9. Kumho 35,3
9. Kumho 85,2
9. Kumho 7,26
9.
BS_DQ Bandenspecial test zomerbanden 225-CC_AD.indd 14
7,98
14
88,3
Aquaplaning in bocht
80,9 Nokian 79,2 Dunlop 78,6 Hankook 78,6 Pirelli 78,4 Kumho 77,9 Goodyear 75,6 = Beste van de test
1. Bridgestone 3,43 3,22
5. Kumho 3,02 6. Continental
3,00
7. Goodyear 2,91 8. Nokian 2,77 9. Pirelli 2,48 = Slechtste van de test
31/03/15 12:24
zwam: qua rijgedrag op nat wegdek vallen er grote verschillen op te tekenen tussen onze negen banden. Met hun knappe zijdelingse grip en zeer uitgebalanceerde rijgedrag kun je met de Continental en de Dunlop snelle rondetijden op een natte piste neerzetten. Deze banden zijn altijd veilig. De minst goede banden zijn weliswaar slechts 4 km/h langzamer, maar vergen vaak snellere reflexen aan het stuurwiel. Effecten zoals een uitbrekende achterkant bij lastwissels, een auto die plots gaat zweven wanneer je door grote plassen rijdt, of een slechte stabiliteit bij het remmen (zoals bij de Kumho) zijn misschien wel spannend voor de testrijders, maar kosten ook veel punten. Bij de handlingtests op droog asfalt werden vergelijkbare criteria toegepast. Naast de rijgegevens en de rondetijden tellen hier dus eveneens de veiligheid bij snelle lastwissels, de stuurreacties, het remmen en – niet het minst – het rijcomfort.
8,10 m/s² is de dwarsversnelling die de Pirelli P7 haalt zonder zijn stabiliteit te verliezen, wat hem extra veiligheid geeft op iets te snel genomen snelwegafritten.
tuigt qua zijdelingse stabiliteit en handling en laat zich enkel in de aquaplaningtest in bochten door de waterballetdanser van Bridgestone de kaas van het brood eten. De Japanner vertraagt echter slecht, de Pirelli scoort ondermaats bij de dwarsaquaplaning en ook de Kumho kleeft niet zo goed op nat asfalt. Wél goed in het nat zijn alweer de Dunlop, de Uniroyal, de Goodyear, de Hankook en de Nokian.
RONDJES RIJDEN Wat in de tabellen niet meer dan een zoveelste cijfer lijkt, blijkt in de praktijk een echte splijt-
BS_DQ Bandenspecial test zomerbanden 225-CC_AD.indd 15
15
De op nat wegdek al enigszins zwakke Kumho kan ook op een droge piste niet overtuigen. Met zijn beperkte stuurprecisie, matige zijdelingse grip en weinig uitgebalanceerde gedrag krijgt hij in dit deelnemersveld op hoog niveau de rode lantaarn toegewezen. Ook de Bridgestone blijft ondanks een overtuigende voorsprong bij de handlingtests achter op het peloton, als gevolg van zijn magere remscores. Dat regenspecialisten zoals de Uniroyal zich op het droge minder goed in hun vel voelen, is duidelijk. Zijn complexe waterafdrijvende V-profiel verlengt de remweg, maar de Rainsport 3 toont zich verder wel uitgesproken dociel. Hij verdient dus een ‘aanbevelenswaardig’.
bandenspecial spécial pneu
MINDERE GODEN
31/03/15 12:24
SL
B
ST
N
DE TE
CONTINENTAL SportContact 5 289,79
Officiële richtprijs (€, incl. btw en excl. montage)
DUNLOP Sport BluResponse 268,92
HANKOOK Ventus V12 Evo² 225,74
GOODYEAR Efficient Grip Performance 268,92
Europees label rolweerstand/remmen op nat wegdek
C/A
B/A
C/A
B/A
Belastings- en snelheidsindex
98V
98V
98V
98V
Gewicht (kg) Land van herkomst PRESTATIES OP NAT WEGDEK (50 procent)
NAT WEGDEK
DE TE
H EC TS
TE
VA
VA N
E
E S T
ST
VERGELIJKENDE TEST
8,7
8,1
10,0
8,0
Frankrijk
Duitsland
Italië
Duitsland 8
Maximumscore
Remmen (40%)
10
10
8
8
Zijdelingse stabiliteit (15%)
10
10
10
9
8
Handling, objectief (15%)
10
10
10
8
10
Handling, subjectief (15%)
10
9
10
9
9
Aquaplaning rechte lijn (5%)
10
8
7
7
7
Aquaplaning in bocht (10%)
10
8
8
8
7
Gewogen subtotaal
10
9,6
8,9
8,3
8,3
Remmen (40%)
10
9
10
10
9
Stabiliteit bij lastwissels (10%)
10
9
8
9
8
Reactiesnelheid (10%)
10
9
9
9
9
Handling, objectief (15%)
10
10
7
10
8
Handling, subjectief (15%)
10
9
9
8
9
Rijcomfort en rolgeluiden, subjectief (10%)
10
9
8
9
8
Gewogen subtotaal
10
9,2
8,9
9,4
8,7
Rolweerstand (70%)
10
7
10
6
10
Rolgeluiden bij 80 km/h, objectief (30%)
10
8
8
10
8
Gewogen subtotaal
10
7,3
9,4
7,2
9,4
Hoog gripniveau en korte remwegen, dociel rijgedrag op nat wegdek, evenwichtig en stabiel op droog asfalt
Goed controleerbare, ietwat ondersturende band op natte ondergrond, goede balans en zeer korte remweg op droog wegdek, zeer lage rolweerstand
Bovengemiddeld goed op nat wegdek, zeer goed remgedrag op droog wegdek, makkelijk te controleren
9,2
8,9
8,6
8,6
bijzonder aanbevelenswaardig
aanbevelenswaardig
aanbevelenswaardig
aanbevelenswaardig
DROOG WEGDEK
bandenspecial
PRESTATIES OP DROOG WEGDEK (40 procent)
ECOPRESTATIES (10 procent)
Hoge rolweerstand
GEWOGEN TOTAALSCORE ONS VERDICT
10
De Pirelli en de Nokian eindigen schouder aan schouder. Ze vertonen een bijzonder uitgebalanceerd rijgedrag op droog wegdek enerzijds, maar kampen aan de andere kant met kleine gebreken inzake aquaplaning en rolcomfort. Ook de Dunlop en Goodyear voelen zich op het stoffig-droge racecircuit en op de rempiste in hun element. Hun overtuigend veilige rijgedrag verzekert hen ondanks een paar uitschuivers bij de aquaplaningtests daarom toch van de score ‘aanbevelenswaardig’.
BS_DQ Bandenspecial test zomerbanden 225-CC_AD.indd 16
Betrouwbaar en nauwkeurig op nat wegdek, evenwichtig met erg korte remwegen op droog wegdek, zeer Aquaplaning in rechte lage rolweerstand Matige weerstand lijn, minder nauwkeurig op droog wegdek, hoge tegen aquaplaning, vrij Aquaplaning in rechte gevoelig voor lastwissels rolweerstand lijn en remmen op nat op droog wegdek wegdek
Met de beste remscores, een goede trekkracht, veel zijdelingse grip en een voorbeeldig evenwicht dringt ook de Hankook zich op en komt hij op het droge zelfs op kop. Door enkele kleine foutjes op nat wegdek en een hogere rolweerstand strandt hij echter uiteindelijk op de derde plaats. De zilveren medaille gaat naar de uitgebalanceerde en tegelijk uiterst licht lopende Dunlop, die maar net naast de overwinning grijpt. Die gaat naar de SportContact 5, een eerste plaats die de Continental met name dankt aan zijn uitstekende ei-
16
Aanbevelenswaardig
6,2 meter
is het verschil in remweg op een nat wegdek vanaf 80 km/h tussen de Kumho Ecsta LH Sport en de Continental SportContact 5.
31/03/15 12:25
ST
SL
DE TE
KUMHO Ecsta LE Sport KU 39 224,69
C/B
E/A
B/A
C/A
C/A
98V
98V
98V
98V
8,7
9,7
8,8
8,9
9,5
Duitsland
Hongarije
Duitsland
Oekraïne
Polen
8
8
8
7
6
8
9
10
8
7
9
9
7
9
7
10
8
8
7
7
10
7
7
8
7
8
7
5
10
8
8,6
8,2
7,8
7,8
6,7
7
8
7
6
6
7
8
10
9
7
8
8
9
10
6
8
10
10
8
7
8
8
10
10
7
8
6
7
6
6
7,5
8,1
8,4
7,6
6,4
8
7
7
7
6
7
7
7
7
8
7,7
7,0
7,0
7,0
6,6
Uitstekend bestand tegen aquaplaning, veilig, met licht onderstuur en brede veiligheidsmarges
Veilig onderstuur op nat en droog wegdek, dociel en voorspelbaar
8,0
8,0
aanbevelenswaardig
aanbevelenswaardig
Goede tot zeer goede prestaties op droge ondergrond
Goede Goede eigenschappen op het eigenschappen op het vlak van aquaplaning, vlak van aquaplaning veilig rijgedrag op droog Remweg op nat Ontoereikende grip wegdek wegdek, aquaplaning in op nat wegdek, Zwakke bochten, gebrekkige handling, gevoelig voor remprestaties, grip en lastwissels, matige stuurprecisie, handling op nat lastwisselgevoelig prestaties op droog wegdek, hoge wegdek rolweerstand, veel rolgeluiden
8,0
7,6
6,6
aanbevelenswaardig
betrekkelijk aanbevelenswaardig
niet aanbevelenswaardig
genschappen op het nat en uitgewogen kwaliteiten op droge wegen Hoorde Pirelli naast Goodyear en Dunlop ook niet bij de favorieten gezien zijn gunstige Europese label? Jazeker, maar in de praktijk blijven zijn prestaties voelbaar achter op zijn optimistische ‘BA’. Wat meteen een punt duidelijk maakt: als ruwe oriëntering houdt het EU-label bij de aankoop van een band steek, maar wie echt het beste wil, moet verder kijken, en dan vooral op het vlak van de veiligheid. ●
BS_DQ Bandenspecial test zomerbanden 225-CC_AD.indd 17
17
De testprocedure OM ZO NAUWKEURIG mogelijk te kunnen testen werden alle proeven in deze vergelijking – voor zover mogelijk – verschillende keren na elkaar uitgevoerd en vergeleken. De producten worden beoordeeld op alle vooropgestelde criteria volgens een vooraf bepaald schema. De beste band in een bepaalde proef krijgt voor dat resultaat een referentiescore van 10 op 10. De scores van de anderen worden daarop afgestemd, zodat ook producten die elkaar nauwelijks ontlopen, toch kunnen worden gerangschikt. Dat geldt zowel voor de objectieve meetgegevens via meetapparatuur als de subjectieve beoordeling door ervaren testrijders, zoals voor comfort en handling. Wat dat laatste betreft, leidt een veilig en evenwichtig weggedrag (op droog of nat wegdek) tot een maximumscore. Onvoldoende grip of duidelijke lastwisselreacties op de limiet leiden dan weer tot puntenverlies. De aquaplaningtest, die afzonderlijk in rechte lijn en in bochten zijn uitgevoerd, geven een idee van de reacties van de band in diepe sporen. De waarde van het kritische punt waarbij de band begint te ‘drijven’ bij het rechtdoor rijden enerzijds en de maximale dwarsversnelling op water volgens de VDAnorm anderzijds geven de veiligheidsreserves van de band weer. De rolweerstand van de band wordt in principe in twee verschillende testlaboratoria op een rollenbank gemeten. De resultaten worden na aftrek van vooraf vastgelegde toleranties in een score omgezet. Deze score is gebaseerd op de criteria die ook gehanteerd worden voor het Europese bandenlabel.
bandenspecial spécial pneu
BRIDGESTONE Turanza T001 291,0
N
98V
Gebrekkige weerstand tegen Langere remweg op aquaplaning, lager droog wegdek, iets rolcomfort, veel meer rolgeluiden rolgeluiden, hogere rolweerstand
bevelenswaardig
PIRELLI Cinturato P7 Blue 324,88
ST
B
NOKIAN Z-Line 356,34
DE TE
H EC TS
TE
UNIROYAL RainSport 3 244,42
VA
VA N
E
E S T
31/03/15 12:25
MARKT ALLSEASONBANDEN
Manusjevan-alles?
Allseasonbanden winnen jaar na jaar terrein op zomerbanden en blijken vooral populair bij wie niet al te veel kilometers aflegt. Ook Pirelli lanceert nu zo’n vierseizoenenband, de Cinturato All Season. bandenspecial
De Europese verkoop van allseason banden is vorig jaar verdubbeld.
Tekst David Leclercq
T
ERWIJL ALLSEASONBANDEN in NoordAmerika al jaar en dag in trek zijn, spelen ze op de Europese markt slechts een marginale rol. Dat heeft vooral te maken met de verschillen tussen de Europese en NoordAmerikaanse wegen, waar auto’s door de seizoenen heen vaak in heel uiteenlopende omstandigheden moeten rijden. Bij ons blijven de grote bandenconstructeurs vierseizoenenbanden beschouwen als een compromisoplossing die enerzijds minder goed presteert dan de klassieke zomer- en winterbanden en anderzijds minder geld in het laatje brengt: klanten maken het hele jaar door gebruik van een enkele bandenset. Maar tijden veranderen en mede onder invloed van de crisis beginnen de fabrikanten hun strategie te herzien. Volgens de cijfers gepubliceerd door Research and Markets is de verkoop van allseasonbanden vorig jaar verdubbeld, waardoor ze nu een marktaandeel van 4 procent halen in Europa. Die groei zal zich bovendien voortzetten: experts schatten dat dat aandeel tegen 2018 nog met 16 procent zal toenemen, waardoor het marktaandeel van zomerbanden zou dalen van 70 naar 63 procent.
NIEUWE PERSPECTIEVEN De verklaring voor de toenemende verkoop van allseasonbanden ligt voor de hand: enerzijds zijn de autokosten de voorbije jaren fors gestegen, anderzijds worden we geconfronteerd met alsmaar brutalere weersveranderingen.
BS-Pirelli-CC_AD.indd 18
18
Bovendien zijn heel wat bestuurders het beu om twee keer per jaar naar een werkplaats te moeten gaan om hun zomer- en winterbanden te laten omwisselen. Dat blijkt alvast uit onderzoek: 63 procent van de automobilisten streeft naar meer veiligheid, terwijl 45 procent af wil van het tijdsverlies en de kosten die gepaard gaan met een bandenwissel. 89 procent van de ondervraagden verklaarde zelfs meer te willen betalen om zich van alle rompslomp te ontdoen. De mobiliteit in alle omstandigheden én tijd- en geldbesparing zijn dus de voornaamste aankoopargumenten voor vierseizoenenbanden. En dus besluiten de grote merken stilaan om toch maar de stap te zetten, waarbij ze (uiteraard) de nodige compensatie incalculeren voor de dalende verkoop van zomerbanden. Het Amerikaanse Goodyear-Dunlop en het Japanse Bridgestone waren al vertegenwoordigd op de markt van de allseasonbanden en nu volgt ook Pirelli met de Cinturato All Season, een band die zich vooral richt tot bestuurders die weinig kilometers afleggen en in het bijzonder tot automobilisten die vooral in de stad of in minder extreme omstandigheden rijden. Michelin werkt trouwens ook aan een vierseizoenenband, maar op een andere manier (zie het Interview met Thierry Willer elders in deze Special).
EEN COMPROMIS Maurizio Boiocchi, Chief Technical Officer bij Pirelli, ontkent niet dat de Cinturato All Season
31/03/15 12:26
in extreme temperatuursomstandigheden minder performant is dan een zomer- of winterband. Dat is ook logisch. “We verkopen gemoedsrust en mobiliteit. Het gaat dus om een compromis en daarom bieden we deze banden enkel aan in de middelgrote maten van 15 tot 17 duim.” Het betekent ook dat het prestatieniveau tussen dat van een winterband en dat van een zomerband in zit. Guido Carosio, verantwoordelijke van de afdeling voor objectieve tests, beaamt dat: “Onze Cinturato All Seasons kan overweg met heel wat verschillende omstandigheden, maar is niet ontwikkeld voor extreem lage of extreem hoge temperaturen. Het ideale temperatuurbereik gaat van -2 tot +25 graden Celsius.” En wat met de rolweerstand en dus het verbruik? “Ook op dat vlak is deze band een compromis, want het loopvlak maakt net als dat van een winterband gebruik van lamellen, zij het in mindere mate”, aldus Carosio. In werkelijkheid presteert een vierseizoenenband het best bij temperaturen rond de 7 graden (zie grafiek), op het moment dat je normaal je bandenwissel plant. Maar naarmate je verder van die drempel afwijkt, dalen de prestaties en neemt de slijtage toe. De levensduur is dan ook een van de grootste vraagtekens bij allseasonbanden. En ook daar is nog ruimte voor discussie, want door compromissen te sluiten werken dergelijke banden natuurlijk zelden in ideale temperatuursomstandigheden. Toch herinnert Carosio eraan dat “de levensduur voor een groot
BS-Pirelli-CC_AD.indd 19
deel samenhangt met het rijgedrag van de bestuurder en de naleving van de drukwaarden.” Dat spreekt voor zich. Tijdens een testdag op de hellingen van de Etna hartje winter konden we zelf vaststellen hoe veelzijdig de Cinturato All Season in werkelijkheid is. Deze bijzonder stille band past zich zeer goed aan de verschillende omstandigheden aan, zelfs bij sneeuw, waarop hij voldoende grip biedt om op een serene manier te vertrekken en een traject aan te houden. Als we de ingenieurs mogen geloven, zou deze All Season 80 procent van de prestaties van een winterband moeten bieden. Op een droog wegdek toont hij zich uiteraard minder nauwkeurig dan een zomerband, maar de prestaties kunnen ermee door en bevestigen de veelzijdigheid waar Pirelli prat op gaat. Een degelijk alternatief dus, zeker voor mensen die weinig kilometers afleggen en stadsbewoners die op zoek zijn naar gemoedsrust. ●
WINTERBAND ALLSEASONBAND ZOMERBAND
19
HOEWEL HET grote argument voor allseasonbanden de mobiliteit bij elk weertype is, heeft Pirelli de lat nog een beetje hoger gelegd door zijn All Seasons uit te rusten met Seal Inside, een verbazingwekkende technologie tegen lekke banden (een optie voor een meerprijs van 10 procent). Het principe is even geniaal als eenvoudig. Aan de binnenkant van de band wordt een ‘gordelzak’ met latex aangebracht. Wanneer die gordel wordt doorprikt, vult hij het gat in de band met rubber dat uithardt bij contact met lucht. Resultaat: geen enkel drukverlies, op voorwaarde weliswaar dat het perforerende voorwerp een diameter van maximaal vier millimeter heeft. Op die manier vergroot de gemoedsrust nog wat meer.
bandenspecial
Geen lekke band meer
De allseasonband is een echt compromis. Hij doet het nooit echt slecht, zonder de prestaties van een zomer- of winterband te evenaren.
31/03/15 12:26
TECHNIEK
Weiden vol rubber RUBBER OP BASIS VAN PAARDENBLOEMEN
De productie van banden zou wel eens heel wat minder onderhevig aan grondstofprijsschommelingen kunnen worden: als het van Continental afhangt, rijden we morgen op rubber afkomstig van paardenbloemen.
bandenspecial
Tekst David Leclercq
De voordelen van natuurlijk rubber kunnen nog steeds niet nagebootst worden.
BS-Continental-CC_AD.indd 20
E
EN PERSONENWAGENBAND bestaat voor ongeveer 10 tot 30 procent uit natuurlijk rubber, een verhouding die een stuk hoger ligt in het geval van een vrachtwagenband. “Natuurlijk rubber heeft heel bijzondere eigenschappen die niet helemaal kunnen worden gereproduceerd met synthetisch rubber gemaakt op basis van aardolie�, verduidelijkt Dr. Andreas Topp, directeur proces- en materiaalontwikkeling bij Continental. Tot op vandaag kunnen de technische voordelen en eigenschappen van natuurrubber nog niet nagebootst worden. Zo kan alleen natuur-
20
lijk rubber worden vormgegeven wanneer het verwarmd wordt, en blijft alleen natuurlijk rubber elastisch bij lage temperaturen. Ook is het de enige soort die terugkeert naar zijn oorspronkelijke vorm wanneer het wordt verwrongen, en de enige die energie kan absorberen (al hangt dat sterk af van de samenstelling). Kortom, draai het of keer het zoals je wilt, er is op dit ogenblik geen enkel alternatief voor natuurlijk rubber. Een band vervaardigd van natuurlijk rubber dat is onttrokken aan de wortels van paardenbloemen:
31/03/15 12:27
Het was nog tot 2011 wachten tot de onderzoekers van de universiteit van Münster (in Duitsland) erin slaagden om een ras van paardenbloemen te ontwikkelen dat vier tot vijf keer meer rendement bood en waarbij het enzym werd uitgeschakeld dat aan de basis ligt van de natuurlijke en snelle stolling van latex, wat de oogst bemoeilijkte. Zo kan de latex vrij uit de plant lopen en geoogst worden om vervolgens door industriële stolling, vermaling, verwarming en kalandering te worden omgezet in rubber.
GESCHIEDENIS
NATUURLIJK PRODUCT
Een kleine revolutie voor de bandenwereld, al is het idee niet helemaal nieuw. Zoals Auguste Chevalier al schreef in zijn boek Revue de Botanique Appliquée et d’Agriculture Coloniale uit 1945, voerden de Sovjets – die geen tropische kolonies hadden – reeds in 1928 onderzoek naar planten die de rubberboom konden vervangen als bron van latex. Zij kwamen uiteindelijk uit bij de Taraxacum Kok-Saghyz, een soort die groeide in de steppe van Turkestan, een regio tussen de Kaspische Zee en China. Toen de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1941 Rusland binnenvielen, namen ze die studies over. Later was het de beurt aan de Fransen, maar zij kwamen tot de conclusie dat er een veel betere plant moest worden gevonden om industrieel gebruik mogelijk te maken. Ter vergelijking: klassieke paardenbloemen leverden slechts 200 gram latex per hectare; terwijl dat bij de rubberboom 1,5 ton per hectare is. Een aanzienlijke kloof…
Om die nieuwe soort paardenbloem te ontwikkelen was een jarenlange, verreikende samenwerking nodig tussen het laboratorium van professor Prüfer van het Fraunhofer Institut en de onderzoeksafdeling van Continental. Want nadat de plant werd gewijzigd, moesten er uiteraard stalen naar de technici van de fabrikant uit Hannover worden gestuurd zodat de eigenschappen konden worden geanalyseerd, om vervolgens de conclusies aan de biologen over te maken zodat zij op hun beurt de teelt konden bijsturen. De Taraxacum Kok-Saghyz werd gewijzigd en verbeterd door middel van opeenvolgende kruisingen en hybridisaties. Het gaat dus niet om genetische manipulatie, waarbij een of meerdere nieuwe genen in het genoom worden geïntroduceerd (transgenese). Net daardoor bestaat er allicht een groter maatschappelijk en politiek draagvlak voor deze nieuwe techniek. Dankzij de herhaaldelijke kruisingen zijn de onderzoekers tot
BS-Continental-CC_AD.indd 21
21
In 2011 slaagden onderzoekers erin een paardenbloemras te ontwikkelen dat vier à vijf keer meer rendement biedt.
De Sovjets voerden reeds in 1928 onderzoek naar planten om de rubberboom te vervangen.
bandenspecial
het klinkt misschien grappig of onwaarschijnlijk, maar het is een onderzoekspiste die wel degelijk ernstig wordt genomen. Sterker nog: Continental past het procedé nu al toe. In november vorig jaar stelde de Duitse bandenreus in Hannover een band voor waarvan het natuurlijke rubber van de rubberboom voor het loopvlak werd vervangen door het een latexsoort die wordt onttrokken aan de wortels van een soort taraxacum – zoals de wetenschappelijke naam voor de paardenbloem luidt.
31/03/15 12:27
TECHNIEK
Rubber 41%
Vullingsproduct 30% Resistente elementen 15% Weekmakers 6%
Andere 1% Chemische antioxidanten 1%
De paardenbloem kan twee keer per jaar worden geoogst, zodat ze bijna het rendement van de rubberboom evenaart.
bandenspecial
Vulkanisatie-ingrediënten 6%
een plant gekomen die een kortere teelt vergt en beter bestand is tegen klimaatschommelingen en het gebruik van chemische producten. Daarmee kan deze nieuwe soort paardenbloem zowat overal ter wereld worden geteeld, ook bij ons in (West-)Europa.
GEOPOLITIEKE DIMENSIE De productie van rubber op basis van paardenbloemen heeft natuurlijk een groot ecologisch voordeel, namelijk dat het ‘ter plaatse’ wordt gewonnen, maar er is ook een geopolitieke dimensie aan verbonden. Het natuurlijke rubber dat op de markt wordt aangeboden, is vandaag voor het grootste deel (drie vierde van de wereldwijde productie) afkomstig van rubberbomen die vooral in Thailand, Indonesië en Maleisië worden geteeld. Het probleem is dat de vraag naar rubber vandaag het aanbod overtreft – iets wat er de komende jaren niet op zal verbeteren. Daardoor moeten de grote verbruikers (met de bandenfabrikanten voorop) het hoofd bieden aan volatiele prijzen en brengt het transport van grote hoeveelheden van deze grondstof grote risico’s en kosten met zich mee. Bovendien moet een rubberboom zeven jaar groeien voor hij ‘produceert’ en wordt hij vandaag bedreigd door bepaalde schimmels die de groei afremmen en dus de toelevering bedreigen. Uiteraard bestaan er al een aantal alternatieven, zoals de guayule, een struik afkomstig uit Mexico. Het oogstprocedé is echter complex en de struik groeit enkel in tropische oorden. En zo zijn we terug bij af. Alle hoop is daarom gevestigd op de paardenbloem, die een extra rubber-
BS-Continental-CC_AD.indd 22
bron zou kunnen vormen en overal ter wereld gedijt. Ze groeit zelfs op erg schrale bodems die normaal ongeschikt worden geacht voor de landbouw en kan twee keer per jaar worden geoogst, zodat ze bijna het rendement van de rubberboom (1 tot 1,5 ton per hectare naargelang van de omstandigheden) evenaart.
TESTFASE De Continental-band die het fameuze paardenbloemrubber mocht inwijden, was de Conti WinterContact TS 850P, de vaandeldrager van het wintergamma – die voor de gelegenheid werd omgedoopt tot ‘Taraxagum’. Let wel, voorlopig gaat het nog maar om prototypes, maar Continental verzekert ons dat de eigenschappen van de band perfect bewaard bleven: de kwaliteit en eigenschappen van latex uit de wortels van paardenbloemen zijn misschien niet identiek, maar wel sterk vergelijkbaar met die van latex van de rubberboom. Toch blijft de Duitse bandenfabrikant nog heel even voorzichtig. Hoewel de resultaten van de eerste testen bemoedigend zijn, pint Continental zich nog niet vast op een datum voor effectieve massaproductie – die zal zeker nog vijf tot tien jaar op zich laten wachten. Maar het belangrijkste is dat de doorbraak er is. Nu nog even laten rijpen en oogsten maar… ●
22
Alle hoop is gevestigd op de paardenbloem, die een extra rubberbron zou kunnen vormen.
31/03/15 12:27
PUB.indd 4
30/03/15 15:30
ULTIMATE HIGH PERFORMANCE
ULTRAC VORTI R. DE NIEUWSTE ULTIMATE HIGH PERFORMANCE-ZOMERBAND. STRAK DESIGN MET CARBON UITSTRALING EN ASYMMETRISCH PROFIEL. ONTWORPEN DOOR GIUGIARO. SNELHEIDSCODERING (Y) BOVEN 300 KM/U, GESCHIKT VOOR DE ECHTE SPORTAUTO. ERVAAR DE SUBLIEME HANDLING, HET COMFORT EN REMGEDRAG OP ZOWEL DROOG ALS NAT WEGDEK.
W W W.V R E D E S T E I N . B E
PUB.indd 4 id7_VSTEIN_2661677_001.indd 1
30/03/15 15:32 24-3-2014 13:40:00