2017 3

KLIM- EN BERGSPORTMAGAZINE juni 2017

/een blik op... Oost-Europa

VERSCHIJNT VIJF KEER PER JAAR - FEBRUARI, APRIL, JUNI, SEPTEMBER, NOVEMBER AFGIFTEKANTOOR 3500 HASSELT 1 - AFZENDERADRES STATIESTRAAT 64 - ZWIJNDRECHT - ERKENNINGSNR. P309808

R UGZAK: E en originele Expe d i t i o n r u g z a k 1 967

In 1967 maakten we een rugzak die in één enkel moment de wereld veranderde. Onze ‘Expedition’ was de eerste rugzak met een inwendig frame en daardoor lichter, sterker en makkelijker te dragen. Dit ontwerp werd de blauwdruk voor elke rugzak die vandaag de dag nog wordt gemaakt. En vijftig jaar later besteden wij nog steeds elk moment aan wat we het liefste doen, want we ontwerpen nog steeds de beste rugzakken ter wereld.

#FORMOMENTSLIKETHIS | LOWEALPINE.CO.UK/50YEARS 2

JAARGANG 10

2017 / 3

Een blik op... Oost-Europa 20

INHOUD ACTUEEL 5 Woord vooraf 7 Up2Date 9 Boekbespreking 10 In memoriam: Royal Robbins en Ueli Steck 16 Verbouwingskoorts: KBF renoveert in Burg-Reuland en Maillen

MATERIAAL EN TECHNIEK 12 Nieuwe materialen 14 De sportbril BERGWANDELEN 18 Wandelen in Oost-Europa 20 Dwars door de Kamnische en Julische Alpen 28 Verrassend Roemenië 36 Slow Travel door de sneeuw: avontuurlijk op sneeuwschoenen door IJsland 61 Opleiding Instructor Mountain Walking & Trekking

BERGBEKLIMMEN 24 Van dakloos naar het dak van Europa: de beklimming van de Elbroes 52 Mount Coach stelt voor: MC7 ROTSKLIMMEN 32 Climbing Paklenica: Waar goed gezelschap, rotsen en vechten tegen de wind de ultieme combo blijkt... 63 Onbekend is onbemind en onbeklommen: Rochers d'Heure

SPORTKLIMMEN 40 Sportklimmen op school: een interview met Joris Dieussaert 42 Klimzaal Alpamayo: klimmen in industriële sfeer 44 Ontmoet het KBF Topsportteam 48 Venga: Op trainingsstage met Belgian Climbing Team CANYONING 56 Canyoning in Alpes Maritimes ECOLOGIE 64 Exploratie van enkele massieven van de KBF

MEDISCH 66 Bergsport in de hitte: voorkom uitdroging en mineralenverlies

Foto kaft © Bart Goris - Het klimgebied Valisoarei - Verrassend Roemenië (pag. 28)

BERGBEKLIMMEN

12 uren van Durnal Na de succesvolle edities van 2015 en 2016 lanceert de Klim- en Bergsportfederatie, samen met de Club Alpin Belge en de Nederlandse Klim- en Bergsportvereniging de derde editie van de klimchallenge: 12 uur van Durnal. De uitdaging? Slaag jij erin om samen met je klimpartner duizend hoogtemeters te klimmen binnen 12 uur tijd? Afgelopen edities slaagde amper de helft van de deelnemers in deze opdracht! Mag het iets meer zijn? Hardcore rotsklimmers gaan voor de ultieme uitdaging: het klimmen van Ă lle 66 routes in het massief (goed voor 1562 meter) binnen 12 uur tijd.

09 sept 2017 Klimchallenge: 12 uur van Durnal De uitdaging? 1000 meter klimmen in 12 uur tijd!

Inschrijven: www.kbfvzw.be vanaf de start van de zomervakantie

Toptijd voor alle 66 routes: iets meer dan 10 uur! Doet jouw touwgroep beter?

WOORD VOORAF Beste KBF-lid, In deze editie buigen we ons over Oost-Europa, een regio die pas eind jaren tachtig het Ijzeren Gordijn opende voor het grote publiek. Correctie: een gróter publiek, want voor veel velen was – en is – het stigma van het norse, stugge Oostenblok moeilijker wit te wassen dan de onfrisse praktijken achter het Gordijn, en populaire wandelgebieden zoals Corsica, Madeira en Mallorca klinken nu eenmaal sexier dan de Kaukasus, Balkan en Karpaten. Het tijdschrift stofferen met boeiend materiaal was dus uitdagend én leerrijk, want ook wij – nochtans ruimdenkende globetrotters – associeerden Albanië, Georgië en Oekraïne meer met foute Songfestivalnummers dan met ruige (hoog)gebergtes en diepe kloven. Het artikel ‘Wandelen in Oost-Europa’ maakt echter brandhout van dit hokjesdenken. Meer zelfs, de in de eindredactie gesneuvelde (te lange) titel ‘Wandelen in de verloren gewaande, tijdloze natuur van Oost-Europa’ dekt feitelijk meer de lading. Voel je de reiskoorts al stijgen? Vertrek dan liever vandaag dan morgen, want sinds kort hebben Unesco, National Geographic en de low-cost vliegmaatschappijen de OostEuropese bergjuweeltjes ontdekt en belanden de nationale parken Durmitor, Pelister en Rodopebergen op vele avontuurlijke bucketlists – het is maar een kwestie van tijd voor je er Tom W. en zijn cameraploeg tegen het lijf loopt.

LIDGELD 2017 (voor leden 2016) Gewoon lid (AU): 77 € Jeugdlid (JU) : 48 € Seniorlid (SU): 66 € Gezin (GU): 199 € Uitbreiding mountainbike: 6 € Uitbreiding ski/snowboard op piste: 12 €

Niet twijfelen is dus de boodschap, maar misschien zit je om wat extra weetjes en tips verlegen? Dan mag je de brochures ‘Veilig de bergen in–10 bergwandeltips‘ en ‘Bergwandelen met kinderen’ gratis in de bus verwachten als je een mailtje stuurt naar bergwandelen@kbfvzw.be. Op de KBF-website kan je bovendien alle tijdschriftartikels vanaf 2012 lezen – surf naar ‘Artikels en folders’. Van Scandinavië over de vulkanische gebieden tot GrootBrittannië: ze zijn allemaal de revue gepasseerd en hebben je hopelijk een inspirerend duwtje in de rug gegeven. Na de traditionele zomerprospectie komen we in ieder geval met fris materiaal op de proppen. Tot in september! Tom De Clerck

Rekeningnummer: BE55 0682 2479 9244 Mededeling: OGM-nr (zie herinneringsbrief) of het lidnummer

REDACTIETEAM

colofon

Versterk jij binnenkort ons team? Ben jij gepassioneerd door de klimen bergsport en vertaal je die passie feilloos naar het papier? Dan ben jij de geknipte aanvulling voor onze redactie!

KLIM- EN BERGSPORTMAGAZINE KBF Dit federatietijdschrift verschijnt vijf maal per jaar en is een uitgave van de Klim- en Bergsportfederatie

Laat het ons weten via redactie@ kbfvzw.be of isabeau.vogeleer@kbfvzw.be.

REDACTIEMEDEWERKERS Tom De Clerck, Reginald Roels, Isabeau Vogeleer, Pleun van Looij, Celien Souvagie, Lisa Viane Mark Sebille, Luc Vandenbosch, Louis De Geest, Arne Monstrey.

Wil je een bijdrage leveren aan het tijdschrift? Heb je een boeiend verhaal over de klimen bergsport dat je wilt delen met meer dan 10 000 KBF-leden? Laat het ons weten via redactie@kbfvzw.be of isabeau.vogeleer@kbfvzw.be.

VERSCHIJNINGSDATA 2017 Begin februari, begin april, half juni, begin september en begin november. Special Edition januari. REDACTIEVERANTWOORDELIJKE Reginald Roels / reginald.roels@kbfvzw.be

VORMGEVING, PREPRESS EN DRUK Beeld en Lay-out - opmaak: Reginald Roels Eindredactie teksten: Isabeau Vogeleer Druk: Drukkerij EVM Print - Brussel Afsluitdatum inzendingen uitgave juni: 19/04/2017 uitgave september: 28/06/2017 uitgave november: 28/08/2017 VERANTWOORDELIJKE UITGEVer Tuur Ceuleers - p/a Statiestraat 64 - Zwijndrecht

10% rechtstreekse korting op vertoon KBF-lidkaart of bij bestellen online

www.berghut.be info@berghut.be

L A PA SS

D ®

AN S L ' ÂME

KBF-leden 10% korting

www.avventura.be 6

Gent • St-Amandstraat 20 • 09 223 37 92

UP2DATE TRAGISCHE OVERLIJDENS

KANDIDATEN voor MAKALU-expeditie GEZOCHT

TRISTAN BARETTE (°31 december 1978 - overleden op 27 april 2017) Op donderdag 27 april 2017 is Tristan Barette, canyongids in Ticino Zwitserland, overleden ten gevolge van een tragisch ongeval na een voorbereidingstocht in de canyon van Gordevio (Valle Magia). Tristan was al vele jaren lid van CTV en was een zéér ervaren canyoneer. Hij laat een vrouw en een kindje van één jaar na.

Het is een levensdroom van de ervaren bergbeklimmer, José Hanssens, om op de top van de Makalu (8463 meter) te staan. Om deze droom in vervulling te laten gaan, is hij op zoek naar een team van gedreven bergbeklimmers.

JESSICA JACOB (°07 maart 1975 - overleden op 14 mei 2017) Op zondag 14 mei is Jessica Jacob, lid van KBF-club BPA, dodelijk ten val gekomen op les rochers du Paradou in Yvoir.

Praktisch: • Een team van vier tot acht klimmers, die niet alleen de top willen bereiken maar dit project volledig willen uitwerken tegen einde 2017 • Voorgestelde periode: april-mei 2019 • Duur van de expeditie: minimum 7 weken • Samenwerking met Nepalese organisatie voor uitrusting basiskamp • Tocht vanuit het basiskamp: zonder gids, dragers, extra zuurstof en satelliettelefoon Vereisten: • Je kunt zelfstandig en verantwoord klimmen • Je hebt ervaring met kamperen op gletsjers • Je hebt ervaring op grote hoogte (+6000 meter) Interesse? Neem dan zeker contact op via jose_hanssens@telenet.be.

Onze gedachten zijn in deze moeilijke periode bij familie en vrienden.

ski mountaineering - maximilien drion De 19-jarige Maximilien Drion blikt tevreden terug op zijn laatste wedstrijdseizoen in de categorie junioren. Zijn ski-mountaineering prestaties overtroffen alle verwachtingen. Een overzicht: • 1 x eerste plaats, 2 x tweede plaats, 1 x derde plaats tijdens een World Cup wedstrijd • 2 bronzen medailles tijdens het wereldkampioenschap (sprint en vertical race) • Goud in de Pierra Menta

“Er zijn verschillende redenen voor dit prachtige seizoen”, legt hij uit. “Momenteel studeer ik in Vercorin (Zwitserland), waardoor ik geregeld kan trainen. Ook de steun van mijn familie, vrienden en supporters is belangrijk, essentieel zelfs!” Maximilien traint met een strikte regelmaat, waardoor hij op z’n sterkst is bij iedere belangrijke wedstrijd. “Na iedere wedstrijd groeit mijn zelfvertrouwen en motivatie.” Daarnaast ontdekte Maximilien dat hij lactose-intolerant is. Dankzij een aangepast dieet recupereert hij nu beter na iedere wedstrijd. Volgend wedstrijdseizoen neemt Maximilien Drion deel bij de beloften (20-23 jaar), een moeilijke opgave want het parcours wordt zwaarder en langer. Maar Maximilien is zelfzeker: “Ik ben er klaar voor! Afgelopen winter was het parcours van de junioren meermaals hetzelfde als het parcours van de volwassenen. Zowel tijdens de sprint als de vertical race eindigde ik steeds in de top 25.” Hij kijkt alvast uit naar het volgende seizoen met wedstrijden in China, Andorra, Zwitserland en Italië. “Het EK vindt zelfs plaats op de Etna in Sicilië!

FENIX 5S 599,99 €

FENIX 5X 749,99 €

FENIX 5 599,99 €

MOUNTEQSHOP.BE/FENIX5

BOEKBESPREKING Deze besproken boeken zijn beschikbaar in KBF-bib

De 10 mooiste driedaagse huttentochten van Zwitserland Tekst: Pleun van Looij

Trekking in Ladakh – Eight adventurous trekking routes Tekst: Pleun van Looij

Deze compacte wandelgids kan gegarandeerd iedere wandelen bergliefhebber bekoren. De auteur, enthousiast bergwandelaar en gastredacteur van Bergen Magazine, bundelt in deze gids tien driedaagse huttentochten in Zwitserland die perfect passen in een lang weekend. Verspreid over verschillende regio’s kunnen de wandeltochten zowel op vlak van landschap als weer erg verschillen, wat het gevarieerd maakt. Iedere wandeling is uitstekend bereikbaar met de trein. Ze lopen van een beginstation via twee hooggelegen hutten (circa 2500 meter) naar een eindstation en zijn goed gemarkeerd. De duur van de wandelingen schommelt tussen 4 uur minimum en 8 uur maximum per dag, zonder dat alpiene uitrusting zoals touw, pikkel of stijgijzers benodigd zijn. De auteur vermeldt bij iedere tocht de hoogteprofielen, lengte, moeilijkheidsgraad en overnachtingsinformatie. Deze gids bevat ook een paklijst. Wanneer je een van de huttentochten aan zou willen vatten, is het aan te raden een goede wandelkaart van het gebied aan te schaffen en even na te gaan of de hutteninformatie, treintijden, enzovoort nog up-to-date zijn.

Namaste! Wie graag een andere cultuur opsnuift en tegelijkertijd wil genieten van adembenemende uitzichten, kan zich in noordelijk India in Ladakh aan een pittige en avontuurlijke trektocht wagen. In cultureel en etnisch opzicht wordt de regio vaak tot Tibet gerekend gezien de fysische en culturele gelijkenissen. Vandaar haar bijnaam ‘Little Tibet’. De geringe hoeveelheid neerslag en grote hoogte zorgen voor een koud woestijnachtig landschap met een beperkte vegetatie.

Gepubliceerd: 2016 Auteur: Rob van Tilburg Pagina’s: 82 ISBN: 9789463183994

Deze uitgebreide gids geeft je naast acht tot in detail beschreven trektochten tevens informatie over het landschap, klimaat, religie, geologie en nog veel meer. Waar de auteur ook verder op ingaat, niet onbelangrijk voor de gemiddelde bergsporter, is hoe je zo’n trekking op grote hoogte het best aanpakt. Voorbereiding en acclimatisatie zijn de toverwoorden. Iedere trektocht is opgedeeld in verschillende fases en Kucharski geeft telkens de moeilijkheidsgraad, afstand, tijd, hoogtemeters, accommodatiemogelijkheden en reisperiode aan. Achteraan vind je ook nog eens compacte tabellen per trektocht waar je snel en makkelijk inzicht krijgt in de tocht. Naast al deze feitelijke informatie wordt de gids vergezeld van foto’s die je alleen maar meer zin doen krijgen om richting dit ‘Land van hoge passen’ (vertaling van Ladakh, n.v.d.r.) te trekken. Gepubliceerd: 2015 Auteur: Radek Kucharski Pagina’s: 384 ISBN: 9781852848309

Multi-pitch Climbing in Europe – Martin Fickweiler Tekst: Pleun van Looij “Multi-pitch climbing in Europe” neemt je mee op reis naar negentien klimbestemmingen verspreid over heel Europa. Een divers spectrum gaande van Bulgarije tot Noorwegen. De focus van dit boek ligt op avontuurlijke routes van 80 tot 750 meter lang. Vergezeld van adembenemende foto’s kan je hier inspiratie opdoen om richting nieuwe klimoorden te trekken, zoals Martin Fickweiler meerdere malen deed met zijn klimvrienden voor het tot stand brengen van dit boek. Na meerdaagse expedities in afgelegen gebieden zoals Baffin Island en Patagonië, besluit Martin op zoek te gaan naar de mooiste klimgebieden dicht bij huis. Hij weet als gepassioneerd fotograaf en doorwinterde klimmer een mooie balans te vinden tussen het tonen van sfeerbeelden en actiebeelden die tevens een mooi zicht geven op het routeverloop. De lezer komt bij iedere klimbestemming meer te weten over het gebied door een aantal historische mijlpalen. Verder wordt iedere foto vergezeld van een bijschrift waarin zowel de route als quotering vermeld wordt.

Vaak is er ook een schets van de route voorzien zodat de lezer kan zien om hoeveel touwlengtes het gaat en waar zich eventuele omkeerpunten bevinden. Een ander groot pluspunt aan dit boek is het toevoegen van een soort reiswijzer bij elke van de negentien klimbestemmingen (ethiek, vervoer, reisperiode, accommodatie, rotskwaliteit, benodigde klimuitrusting en verdere documentatie). Dit werk is dus geen klassieke topo, maar laat je wel toe meer te weten te komen over nieuwe klimgebieden via persoonlijke belevingsverhalen van de auteur en nuttige informatie. Gepubliceerd: 2016 Auteur: Martin Fickweiler Pagina’s: 287 Taal: Engels ISBN: 978 94 6226 184 6

ACTUEEL

/IN MEMORIAM... In anderhalve maand verloor de klimmerswereld twee van haar helden. Grote helden, levende legenden. Twee rotsen die het klimmen ingrijpend hebben veranderd, elk in hun eigen tijd. Royal Robbins groeide op in Californië. Hij werd de pionier van het “bigwallklimmen” en een paus van de clean climbing beweging. Ueli Steck groeide op in de schaduw van de Eigerwand, die hij al op z’n achttiende voor de eerste keer beklom. De Eiger werd zijn speeltuin en laboratorium. Robbins was al vele jaren ziek en stierf op tweeëntachtigjarige leeftijd in zijn woning in Modesta (CA) met zijn vrouw Liz aan zijn zijde. Ueli Steck stierf in zijn meest geliefde arena, op het hoogtepunt van zijn kunnen. Zijn dood kwam als een donderslag bij heldere hemel, terwijl het even onbegrijpelijk is dat iemand een dergelijk parcours überhaupt kon overleven. Maar iedereen sterft uiteindelijk, of het nu in je eigen bed is of tijdens een beklimming. Enkel voor wie achterblijft, kan het mogelijk een verschil maken. We hoeven niet eens te weten wat er door Ueli’s hoofd ging in de laatste seconden van zijn bewustzijn. Zijn vrouw Nicole heeft hem honderden malen zien vertrekken voor een beklimming, met veel vertrouwen, maar altijd met een portie ongerustheid. En Ueli was zich daar terdege van bewust.

Is het eervoller om te sterven in de strijd voor nog meer roem en zelfvoldoening? Als er al een antwoord bestaat, dan is het niet eens relevant. Neen, je beklimt een berg omdat je voelt dat je dat moet doen. En dat verlangen is net iets sterker dan het besef dat het fout kan gaan. Want slagen is het voorrecht van iemand die durfde te dromen en de wilskracht had om die droom te doen uitkomen. De rest is lotsbeschikking en onze vervaldatum kunnen we niet kiezen. Niemand durfde in 1938 aan Anderl Heckmair te vragen of hij die (eerste) Eigerwandbeklimming wel dacht te overleven. En niemand heeft ooit aan Walter Bonatti, toen die al zwaar ziek was, gevraagd of hij niet liever veertig jaar eerder in de bergen als een held was gestorven.

Foto Robbins © Tom Frost

Foto Steck © Ludovic Péron

Tekst Mark Sebille

ROYAL ROBBINS

UELI STECK

hangjongeren van LA

De snelle bengel uit het Emmental

Royal Robbins hoorde tot een generatie jonge rebellen die in de fifties de Amerikaanse steden ontvluchtten. Ze vonden mekaar in de granietrotsen om er hun tijd te verdoen aan nutteloze dingen zoals rotsen beklimmen. Al in 1952 klom Royal Robbins op Tahquitz Rock een nieuwe route die voor opzien zorgde. De “Open Book” werd 5.9 (6a Franse quotatie) gequoteerd en zorgde voor een nieuwe standaard in free climbing. Robbins werd daarmee het boegbeeld van de nieuwe generatie. Groot van gestalte, ietwat slungelachtig, maar hyperbeweeglijk en vol humor. In 1957 klom hij als eerste de Northwestface van de Half Dome en in ’60 de tweede beklimming van The Nose in 7 dagen (Warren Harding deed er twee jaar voordien nog 47 dagen over). In 1961 opende hij de beruchte Salathé Wall op El Capitan, die nog lang als de moeilijkste bigwall-route overeind bleef. Robbins kwam ook meermaals naar de Alpen en opende in ’62 samen met Gary Hemming de American Direct op de Aiguille du Dru.

Ueli Steck groeide op in het Berner Oberland en begon als twaalfjarige te klimmen. Hij kreeg een opleiding tot dakwerker en bleef dat ook tot hij ver genoeg stond om professioneel klimmer te worden. Ueli vestigde zich met zijn gezin in Ringgenberg, op een half uur van de Eiger. Die noordwand zou de rode draad blijven doorheen zijn hele loopbaan. Ueli voelde zich goed tussen zijn vrienden maar klom dolgraag alleen. In 1999 klom hij de Eiger-Lauperroute solo in vijf uur. In de Heckmairroute verpulverde hij in 2007 het record van Habeler & Messner tot 3u54 om een jaar daarop nog sneller te gaan tot 2u47. Hij stelde dat in 2015 nog scherper tot 2u22 50’. Toen ik hem in november nog ontmoette, stond zijn Eiger-teller al op zesendertig beklimmingen, waarvan meerdere nieuwe routes.

3 FEBRUARI 1935 - 14 MAART 2017

In 1963 trouwde hij met Liz Burkner die hij had leren kennen in het iconische Ahwahnee Hotel in Yosemite Park. De twee werden onafscheidelijk. In ’68 lukte hem de eerste solobeklimming van de Muir Wall, eveneens op El Capitan. Robbins had snel een vaste groep klimmers rond zich die zijn visie deelden, de meest prominente tijdgenoten waren Tom Frost, Yvon Chouinard en Chuck Pratt en werden vaak de Great Four genoemd. Met hun vieren openden ze in ‘65 de North American Wall op El Capitan. Tot 1978 reeg Robbins de premières aan mekaar, zowel in Yosemite Valley als op Devils Tower, Mount Hooker of Castle Rock.

“Een eerste beklimming is een creatie, net als een schilderij of een muziekstuk maken. Een klimlijn vinden vereist vaak uitzonderlijke creativiteit.“ Robbins hanteerde strikte ethische regels in relatie tot de rotsen en zwoer al in de vijftiger jaren de boorhaak af. Verwijderbare zekeringspunten hadden absolute voorrang op slaghaken en samen met Yvon Chouinard ontwikkelde hij nieuwe tools. Zijn visie beschreef hij in twee handboeken: Basic Rockcraft (1971) en Advanced Rockcraft (1973), zeg maar de tweedelige bijbel voor de bigwallklimmer. Voor Robbins was klimmen zoals kunst: “de beslissing waar je een haak slaat is van cruciaal belang en kan de hele verdere compositie veranderen, net zoals een woord in een gedicht of een penseelstreek op een doek.” Vanaf 1978 kreeg Robbins toenemend last van Arthritis Psoriatica, een aandoening met chronische gewrichtsontsteking die klimmen stilaan onmogelijk maakte. Hij begon een tweede loopbaan als extreem kayaker en ook hierin realiseerde hij nog tal van premières, meestal in Californië en Chili. In ’79 begonnen Royal en Liz met een “travel & outdoor outfit” kledinglijn. Hun producten waren toen al “duurzaam” hoewel het begrip pas een halve eeuw later zou worden uitgevonden.

4 october 1976 - 30 april 2017

Ueli Steck liep door een bergwand zoals niemand het ooit voordeed. Zijn techniek was mogelijk gemaakt door de technische ontwikkeling van de klimuitrusting, waaraan Ueli overigens actief heeft bijgedragen. Maar hij was vooral snel. Héél snel. Op de vraag naar de zin van die snelheid antwoordde hij lachend ”dat het toch leuker is om ’s avonds thuis te kunnen eten en slapen dan te moeten bivakkeren in de wand”. En snelheid kan soms ook de veiligheid ten goede komen.

“Ik ben iemand met een tekort aan zelfvertrouwen. Maar in de bergen is dat plots anders, want klimmen, dat kàn ik. En een solo vind ik altijd heerlijk.” Vanaf de eeuwwisseling trok hij steeds vaker buiten Europa, naar Alaska, Peru en Pakistan, maar vooral naar Nepal. Hij hield van Nepal en bouwde er stevige vriendschapsbanden. In 2001 klom hij er een nieuwe route in de Pumori westwand. In 2009 volgden nog solo beklimmingen van de Gasherbrum II en de Makalu, twee jaar daarop de Shishapangma, solo door de zuidwestwand. In oktober 2013 ging hij alweer solo door de Annapurna zuidwand en terug in achtentwintig uur, een nieuwe mijlpaal in het alpinisme. Na die tocht beloofde hij zijn vrouw Nicole in de toekomst geen solobeklimmingen meer te doen met dergelijk groot risico. “Ik ben dit keer te ver gegaan, een bepaald moment had ik aanvaard om te sterven. Dat gevoel is onwezenlijk.” Het palmares van Ueli Steck is te lang om hier op te sommen. Hij was een zeer berekend klimmer, iemand die met de beide voeten stevig op de grond stond. “Je ziet mijn successen wel, maar niet de talloze keren dat ik teruggekeerd ben. Als ik me onzeker voel, keer ik altijd terug. Ik wil niet roekeloos zijn”. De beklimming in 2015 van alle 82 vierduizenders in 61 dagen, zonder zich tussen twee toppen op mechanische wijze te verplaatsen, had een mooi klapstuk kunnen zijn om zijn carrière af te sluiten. Maar Ueli bleef dromen en het verlangen om de grenzen opnieuw te verleggen was groot. En wij dachten dat hij onsterfelijk was. ▲

MATERIAAL EN TECHNIEK BERGBEKLIMMEN EXPED - Cloudburst 25 ‘Laat een fikse regenbui de pret niet vergallen’ Twee waterdichte rugzakken in één rubriek? Jawel, de cloudburst van Exped verdient het. De rugzak bestaat ook in een versie van 15 liter, maar de meeste mensen verkiezen deze van 25 liter, toch net iets groter. Ook deze rugzak is volledig waterdicht. Het verschil met vele andere dagrugzakken (en bijvoorbeeld ook de Scrambler 30) is het feit dat deze rugzak slechts 280 gram weegt en heel compact bijeen te vouwen is. Het grote voordeel hiervan is dat je de rugzak kunt gebruiken als extra, kleine rugzak naast je grote trekkingrugzak. Ideaal als handbagage op het vliegtuig of om een dagtocht te maken terwijl je grote rugzak in de hostel blijft liggen. Bovendien kun je er al je elektronica waterdicht in opbergen. Adviesverkoopprijs: 54,95 € Gewicht: 280 gram

marmot - Trestles Elite 30 ‘De beste prijs-kwaliteit slaapzak van deze zomer’ De slaapzak Trestles Elite 30 maakt deel uit van een gloednieuwe reeks bij het merk Marmot. Er is ook nog de Trestles Elite 20 en 15, die beide nog iets warmer zijn, maar prijs-kwaliteit spant dit model toch wel de kroon. Voor om en bij de 150 euro krijg je een slaapzak van minder dan 1 kilogram die tot rond het vriespunt gaat. De comforttemperatuur bedraagt 3,1 °C en de limiettemperatuur -2,2°C. Je krijgt er nog eens een relatief klein pakvolume bovenop. De slaapzak voelt iets breder aan dan vele andere modellen en de rits schuift heel eenvoudig over en weer. Er bestaan zeker warmere en lichtere slaapzakken, maar de combinatie van gewicht, pakvolume, temperatuurbereik en prijs van dit model is écht sterk. Adviesverkoopprijs: 149,95 € Gewicht: 920 gram (maat Regular)

THERM-A-REST – NeoAir All Seasons SV ‘De snelste slaapmat van het moment’ Voor de zomer van 2017 heeft het Ierse merk Therm-A-Rest enkele vernieuwingen doorgevoerd. Naast nieuwe afmetingen (zoals de regular-wide), is er ook een nieuw opblaassysteem bedacht: de Speed Valve. Het ziet er op het eerste zicht wat ongeloofwaardig uit, maar langs de grote opening aan het hoofdeinde, blaas je simpelweg lucht in je matras. Nadien vouw je de opening toe, rol je hem volledig dicht en heb je nog steeds een kleiner ventiel om de verdere gewenste druk bij te regelen. Uiteraard is het zo nog gemakkelijker om lucht uit je matras te laten lopen. Een simpel, maar ongelooflijk ingenieus systeem dat deze matjes nog interessanter heeft gemaakt. Adviesverkoopprijs: 164,95 € Gewicht: 650 gram (maat Regular)

Tekst Reginald Roels Tekst Arne Monstrey (verkoper K2)

MOUNTAIN HARDWEAR - M’s Scrambler 30 Outdry ‘Go Out and stay Dry’ Hoe vaak krijgen wij in de winkel niet de vraag: ‘Is deze rugzak waterdicht?’ Helaas, het antwoord is in 99% van de gevallen ‘Neen’. De meeste rugzakken zijn niet waterdicht. Dit zou de kostprijs te veel de hoogte in jagen. Maar daar kan met de nieuwe Outdry reeks van Mountain Hardwear verandering in komen. Outdry is de naam van het membraan dat zij hiervoor gebruiken. De Scrambler 30 is een aangename dagrugzak, ruim genoeg voor spulletjes voor twee personen. Maar vooral dus, 100% waterdicht. Je hoeft bij het stappen in de Natuur niet langer ongerust te zijn of je leesboek of fototoestel die onvoorziene aanhoudende regenbui wel zal overleven. Ook een regenhoes wordt overbodig, dus daar hoef je niet meer aan te denken. Adviesverkoopprijs: 109,95 € Gewicht: 770 gram

MARMOT - Hydrogen ‘Licht, warm, compact’ Ook in de wereld van de donzen slaapzakken heeft het Amerikaanse merk Marmot een hit te pakken. De Hydrogen is weliswaar dubbel zo duur als de Trestles Elite 30, maar ook een derde lichter in gewicht én bovendien warmer. Voor nog geen 665 gram krijg je een comforttemperatuur van -1 °C en een limiettemperatuur van -5°C. Daarmee is deze slaapzak aangenaam warm wanneer de nachttemperatuur flirt met het vriespunt. De Hydrogen is zeer compact en zeer licht voor zijn temperatuurbereik. Een topper! Adviesverkoopprijs: 340 € Gewicht: 665 gram (maat Regular)

NOMAD – Kids Travel Bed ‘Waarschijnlijk het meest compacte reisbedje ter wereld’ Dit reisbedje voor kinderen in de vorm van een tent is niet nieuw. Integendeel, het model is al jaren op de markt. Het is pas sinds ik zelf papa ben, dat ik er de genialiteit van heb ontdekt. Want wat als je met je baby of peuter op reis gaat naar een verre bestemming, waar het helemaal niet zeker is of ze er kinderbedjes hebben? De meeste bestaande opties zijn dan wel snel en gemakkelijk op te zetten, maar wegen veel en nemen vooral veel plaats in. Niet ideaal in de auto en al helemaal niet op het vliegtuig. Net daar bewijst dit kindertentje van Nomad zijn kwaliteit. Het duurt misschien iets langer om op te zetten, maar past gewoon in je rugzak of reistas. Eens op je bestemming zet je het gewoon neer in je eigen kamer. Ook overdag kan het gebruikt worden en je kindje heeft bovendien geen last meer van muggen. Het enige nadeel is de mat die Nomad zelf aanbiedt (de Kids 3,8 mat, apart bij te kopen) en helaas qua verpakking redelijk groot is. De combinatie echter is nog steeds licht en vooral compact. Laat dit dus geen reden zijn om niet samen met je kroost de wereld te (blijven) verkennen. Adviesverkoopprijs: 139,95 € (zonder mat), 169,95 € (inclusief mat), 39,99 € (mat apart) Gewicht: 1.000 gram (zonder mat), 1.950 gram (met mat), 950 gram (mat apart) Afmetingen tentje uitgezet: 118 op 68 op 75 cm Afmetingen mat uitgerold: 122 op 60 op 3.8 cm Pakvolume Kids Travel Bed: 55 op 13 cm Pakvolume Kids 3,8 Mat: 60 op 11 cm

MATERIAAL EN TECHNIEK

/DE SPORTBRIL ... een onmisbaar onderdeel in de uitrusting van de bergsporter

Onze ogen spelen een cruciale rol tijdens allerlei outdoor activiteiten. Een slecht of beperkt zicht heeft een negatief effect op onze prestaties in de bergen. Je voelt je onzeker en minder geconcentreerd. Daarom is een sportbril geen overbodige luxe, maar ĂŠĂŠn van de belangrijkste onderdelen van onze uitrusting. Toch wordt het belang van een sportbril te vaak onderschat. Een sportbril beschermt de ogen niet alleen tegen schadelijke uv-straling, maar ook tegen andere factoren zoals sneeuw, vuil en wind. Een functionele sportbril met hooggecurvede glazen optimaliseert het zicht en beschermt je ogen maximaal.

achtig tot negentig procent van alles wat je waarneemt in je omgeving, wordt ontvangen door je ogen. Naast een scherp zicht, zijn het perifere zicht, ruimtelijke waarneming en kleurenfilter van belang. Tijdens klimactiviteiten is het van levensbelang dat we kunnen anticiperen op onze omgeving. Onze ogen dienen hiervoor als radar en geven ons constant feedback over de omgeving, zodat we proactief kunnen reageren op gevaren. Onze ogen, onze radar Onze waarnemingen concentreren zich niet enkel in het centrum van ons gezichtsveld, maar eveneens aan de zijkanten. Dit zicht speelt zich af buiten de focuszone en noemt men het perifere zicht. Dit perifere zicht is zeer belangrijk voor het doorgeven van waarnemingen en informatie. Daarom zijn sportbrillen met een 'wide field of vision' belangrijk tijdens outdoor activiteiten: zij zorgen ervoor dat het hoofd minimaal gedraaid hoeft te worden om alle relevante informatie op te nemen. Bescherm je ogen Veel sporters onderschatten vaak nog de noodzaak van goede sportbrillen en oogbescherming. Sneeuw, zand en water reflecteren 80 tot 90 procent van de uv-straling. Bovendien neemt voor iedere stijging van 1000 meter de intensiteit van de uv-straling met 16 procent toe. Onze ogen zijn gevoelig en straling wordt vaak niet serieus genomen. Schade wordt vaak pas waargenomen wanneer het te laat is. Het blootstellen van het oog aan schadelijke uv-straling kan leiden tot permanente schade aan het oog. Het is dus zaak om goede functionele glazen te dragen die 100 procent uv-bescherming bieden tegen schadelijke UV A, UV B en UV C straling en schadelijk blauwlicht. Dit wordt meestal aangegeven met de vermelding UV 400. Daarnaast moeten de glazen en het montuur groot genoeg zijn om te voorkomen dat uv-licht je ogen bereikt via de boven-, onderof zijkant. Alleen zo voorkom je sneeuwblindheid.

Tekst Marco De Waard / foto’s © Adidas Sport Eyewear

CE-markering

Fotochromatische glazen

De CE-markering op het glas heeft betrekking op de lichtdoorlatendheid van het glas en varieert van 0 tot 4. Dit getal geeft de kleurintensiteit van de glazen weer ofwel de bescherming tegen verblinding. Vaak wordt nog gedacht dat de kleurintensiteit van de glazen invloed heeft op de uv-bescherming. Ten onrechte, de uv-bescherming bedraagt altijd 100 procent. De lichtdoorlatendheid heeft betrekking op het niet-schadelijke, zichtbare licht. Dit is het gedeelte van het elektromagnetische centrum (het gehele kleurenspectrum) dat door het menselijk oog kan worden waargenomen.

Fotochromatische glazen kleuren mee met de lichtintensiteit waardoor het glas lichter of donkerder wordt afhankelijk van de uv-straling. De snelheid van de verandering van donker naar licht is zeer belangrijk omdat de lichtintensiteit voortdurend verandert, zeker tijdens sportbeoefening. Een goed glas heeft 30 seconden nodig om zich van licht naar donker aan te passen en ongeveer 2 minuten voor donker naar licht. Door het gebruik van deze glazen hoeft men ze minder vaak te wisselen aangezien ze een breed weersspectrum afdichten. Dit glas functioneert niet bijvoorbeeld in de auto, aangezien een autoruit alle uv-radiatie filtert.

We onderscheiden vier categorieën: • Categorie 0: 80 - 100% lichtdoorlatendheid, geschikt voor indoor gebruik, nachtelijke activiteiten en algemene bescherming • Categorie 1: 43 - 80%, slecht weer • Categorie 2: 18 - 43%, bewolkte condities • Categorie 3: 8 - 18%, zonnige weerscondities • Categorie 4: 3 - 8%, geschikt voor condities met extreme lichtcondities zoals bijvoorbeeld gletsjers of woestijnen Gepolariseerde glazen Afhankelijk van de condities en de persoonlijke voorkeur kun je nog kiezen voor gepolariseerde en/of fotochromatische glazen. De gepolariseerde glazen filteren de hinderlijke horizontale schitteringen weg. De verticale zonnestralen worden uiteraard wel doorgelaten, want anders zou je niets meer kunnen waarnemen. Het gebruik hiervan is handig op grote sneeuwvlakten, op het water en in de auto en heeft als effect dat de ogen minder snel vermoeid raken. Het nadeel is echter dat sommige producten zoals gps, hoogtemeters, hartslagmeters en apparatuur in automotive en luchtvaartindustrie al uitgerust zijn met een gepolariseerde filter waardoor deze moeilijker afleesbaar zijn bij gebruik van een bril met polarized filter.

Kies voor een aangepaste bril in de sneeuw Bij sneeuw- en ijscondities zijn de zonnestralen erg intensief en is het gebruik van een passende bril essentieel. Traditionele gletsjerbrillen hebben vaak laag gecurved mineraalglas met aan de zijkanten leren zijkapjes om het oog te beschermen. Deze glazen zijn krasvast, maar ze zijn ook breekbaar en kunnen bij breuk een risico vormen voor het oog. Tijdens het gebruik van deze laag gecurvede gletsjerbrillen moet je het hoofd extra draaien om hetzelfde waar te kunnen nemen als zonder bril. Deze extra bewegingen kosten energie en kunnen een negatief effect hebben op je balans. De monturen zijn over het algemeen zwaar en weinig flexibel, waardoor ze niet optimaal scoren op het vlak van draagcomfort. Een nieuwe generatie sportbril is daarom vaak een betere keuze. Deze sportbrillen ‘next generation’ zijn gemaakt uit flexibele kunststof en uitgerust met glazen met een hoge curve van polycarbonaat die erg licht zijn. De brillen zijn instelbaar en uitgerust met antislip op kritische punten zoals de neus en uiteinden van de pootjes, wat het montuur de perfecte fit garandeert onder alle omstandigheden. ▲

De Adidas Tycane Outdoor sportbril De Tycane Outdoor bril van Adidas Eyewear biedt een optimaal gezichtsveld door het gebruik van hoog gecurved glas en biedt hierdoor een lateraal gezichtsveld van 114 graden. Hierdoor wordt je 'blind spot' aanzienlijk verkleind en je zicht in de perifere zone vergroot. Dit betekent voor bergsporters: minder energieverlies omdat het perifere zicht sterk verbeterd is; meer stabiliteit voor het gehele lichaam omdat de bewegingen met het hoofd gereduceerd zijn; meer veiligheid en verbeterde prestaties. Filters van hoge kwaliteit die voldoende bescherming bieden aan de zijkanten, zijn essentieel voor bergsporters. Om de bescherming te optimaliseren is de Tycane Outdoor voorzien van een afneembare foammousse die zorgt voor extra bescherming tegen uv-straling, wind en sneeuw. De elastieken headstrap fixeert de bril op het hoofd. Deze sportbril is bij benadering een skimasker, maar heeft een hoger draagcomfort tijdens lange hikes. De Tycane Outdoor is tevens geschikt voor brildragers doordat er optioneel een adapter op sterkte in de bril geplaatst kan worden. Dit is ook mogelijk met gebruik van de foammousse, waardoor je een skibril op sterkte krijgt. De bril is leverbaar in twee maten en heeft diverse instelmogelijkheden om de pasvorm te optimaliseren. Korting voor KBF-leden en sportkaders Als KBF-lid krijg je 20 procent korting op een selectie Adidas Eyewear sportbrillen, waaronder de Tycane Outdoor bril. Als geregistreerd sportkader krijg je 50 procent korting. Deze brillen zijn verkrijgbaar bij K2 (Antwerpen), de Berghut (Hamme) en Mounteqshop (Beveren-Leie). Bekijk het volledige aanbod op www.kbfvzw.be/voordelen-leden-sportkaders.

ACTUEEL

/VERBOUWINGSKOORTS:

KBF renoveert in Maillen en Het gonst van de bouwplannen bij de Klimen Bergsportfederatie. Dit voorjaar kreeg de getrouwe Chaveehut in Maillen een grondige opknapbeurt. Daarnaast investeert de KBF in een gloednieuw onderkomen in de Belgische Oostkantons. Hoog tijd voor een gesprek met KBF-voorzitter Tuur Ceuleers.

Burg-Reuland

Chaveehut - Maillen 16

Tekst Reginald Roels Tekst Isabeau Vogeleer / foto’s archief KBF

Burg-Reuland KBF: De Chaveehut is dit voorjaar deels gerenoveerd. Wat is er gebeurd en waarom?

KBF: De KBF investeerde enkele jaren geleden in de aankoop van een nieuwe hut in de Belgische Oostkantons. Waarom?

Tuur Ceuleers: “Er werden in het verleden regelmatig kleine ingrepen gedaan om te hut te verbeteren, maar de verwarming en het sanitair bleven een pijnpunt. Bovendien ontbrak er een masterplan met een visie voor de Chaveehut op de langere termijn. Na 25 jaar trouwe dienst hebben het sanitair en de verwarming een update gekregen. We hebben gekozen voor een energiezuinige verwarming met zonneboiler.”

Tuur: “In 2018 loopt de erfpacht voor de refuge De Roeck in Ovifat af. Ondanks het beperkte comfort in Ovifat, registreerden we toch een groot aantal overnachtingen in deze refuge. De regio ‘Ost-Belgien’ heeft dan ook heel wat te bieden voor fietsers en wandelaars. De hut in Burg-Reuland komt er ter vervanging van de refuge in Ovifat.”

KBF: Wat verandert er voor de gasten? Zijn er meer slaapplaatsen? Tuur: “De mooie en ruime sanitaire voorzieningen bieden duidelijk meer comfort voor onze gasten. We hebben hiervoor wel twee slaapplaatsen moeten inleveren.” KBF: De Chaveehut wordt al jaren gerund door een enthousiaste ploeg vrijwilligers. Voelde dat als een extra verantwoordelijkheid bij het opmaken van de plannen? Tuur: “Onze eerste bekommernis zijn natuurlijk de gasten, maar ik denk dat een enthousiaste wirt (huttenwacht, n.v.d.r.) borg staat voor gelukkige gasten.”

KBF: De hut heeft een grondige opknapbeurt nodig. Welke werken zijn er intussen gebeurd en wat staat er nog op het programma? Tuur: “Het gebouw dateert van voor 1880 en was voordien een café. We hebben de hut gekocht van de Duitstalige scouts. In eerste instantie zag het gebouw er redelijk goed uit. Maar eenmaal de werken van start gingen, bleek het houten vakwerk in slechtere staat dan verwacht.” KBF: Welke faciliteiten zullen er aanwezig zijn? Tuur: “Er zal plaats zijn voor dertig gasten op kamers van maximaal 5 personen. Anders dan in de Chaveehut kun je er geen warme maaltijden krijgen. Maar er is een goed ingerichte keuken en een gezellige bar. Uiteraard is er ook het nodige sanitair. We voorzien voldoende stopcontacten, ook voor elektrische fietsers. De hut ligt dan ook aan lijn 47: een Duitse spoorlijn die Trois-Vierges in Luxemburg met Aken verbindt. In het begin van de jaren 60 is de spoorlijn in onbruik geraakt. Sinds 2015 is de spoorlijn getransformeerd tot een fietspad opgenomen in het Waalse RAVeL netwerk.” KBF: Vanaf wanneer kunnen KBF-leden in de nieuwe hut overnachten? Tuur: “We hopen dat de hut in november klaar zal zijn. De eerste reservatie is intussen binnen voor eind november. Deze groep zal de spits afbijten!” ▲

Oproep vrijwilligers Wil jij jouw steentje bijdragen aan de afwerking van de KBF-hut in Burg-Reuland? De KBF is op zoek naar pleisterwerkers, schrijnwerkers, tegelplaatsers en allround handige harry's en henrietta's. Interesse? Laat het ons weten via info@kbfvzw.be.

BERGWANDELEN

/WANDELEN IN OOST-EUROPA

Wandelaars komen in Oost-Europa zeker aan hun trekken. Denk maar aan de Karpaten, de Kaukasus, de Balkan… Zowel de beginnende als de geoefende bergwandelaar kan er genieten van de ongerepte natuur: van uitzichten over prachtige berglandschappen tot wandelingen in de enorme wouden. Van Albanië, over Oekraïne tot Georgië: Oost-Europa lonkt!

Roels Tekst Lisa Viane / Tekst foto’s Reginald WikiCommons

De Karpaten

De Balkan

Een van de beste wandelnetwerken in de Karpaten is dat van Slowakije. Je vindt er een groot netwerk van gemarkeerde paden en wandelroutes, wat niet overal in Oost-Europa het geval is. Bovendien heeft Slowakije met maar liefst negen nationale parken op natuurgebied heel wat te bieden. De nationale parken de Hoge Tatra, de kleine Tatra en het Slowaaks Paradijs zijn zeker de moeite waard voor liefhebbers van uitzonderlijke flora en fauna. De Hoge Tatra heeft pieken tot ruim 2600 meter, met scherpe en grillige bergkammen en steile hellingen. Op sommige plaatsen kan je daarom stalen kabels terugvinden. De vele watervallen en meren die je in dit gebergte tegen komt, maken van een tocht door dit nationaal park een onvergetelijke herinnering. Het Slowaaks Paradijs is dan weer meer geschikt voor de avontuurlijke wandelaars. Nauwe kloven en indrukwekkende ravijnen zorgen ervoor dat het wandelen hier soms op een andere manier verloopt: over hangbruggen, via ladders of via in de rotsen verankerde roosters. De mooiste vallei van Slowakije, de Vratna Dolina, is dan weer te vinden in de Kleine Tatra, waarvan de hoogste toppen ruim 1700 meter zijn.

Naast de Balkanstreek bestaat er ook een gebergte met deze naam. Het Balkangebergte splitst het land Bulgarije netjes in twee. In de Rodopebergen, het oudste geologische massief van het Balkangebergte, wisselen cultuur en natuur elkaar opnieuw af. Naast prachtige heuveldorpen vind je er ook de spectaculaire Trigrad-kloof en de magische Duivelsgrot.

De Kaukasus De Kaukasus, de natuurlijke grens tussen Europa en Azië, torent hoog boven Georgië uit en daagt bergbeklimmers uit om de 5000 meter hoge toppen te beklimmen. Doordat het massatoerisme er nog niet is doorgedrongen, kan je des te meer genieten van de ongerepte natuur en het authentieke karakter. Het hoger gelegen deel van Svaneti, een natuurgebied van bijna 4500 vierkante kilometer, behoort zelfs tot het Werelderfgoed van Unesco. Het biedt een unieke mix van natuur en cultuur: de ijzige gletsjers en watervallen en de met sneeuw bedekte bergtoppen worden afgewisseld met de typische middeleeuwse uitkijktorens en de eeuwenoude traditionele manier van leven.

Midden in de Balkanstreek ligt Macedonië. Het land wordt volledig omsloten door bergketens en ligt op het punt waar de tektonische platen van drie continenten botsen. Je vindt er dan ook enorme hoogteverschillen, unieke fauna en flora en verschillende microklimaten (zon 99% gegarandeerd). Macedonië telt drie nationale parken: Mavrovo, Galicica en Pelister. Het Meer van Ohrid, gelegen in het park Pelister, is het grootste en een van de oudste meren ter wereld. Dit Unesco Werelderfgoed is zeker een omweg waard! Ook Montenegro heeft heel wat moois te bieden: van wandelingen langs de Adriatische Zee en de baai van Kotor (eveneens Unesco Werelderfgoed) tot trektochten over de Balkan en langs het Loven Nationaal Park. Overige bestemmingen Liefhebbers van watervallen en meren halen dan weer hun hartje op in het Nationaal park Plitvice in Kroatië. Maar dit land heeft veel meer te bieden: in het binnenland kan je verschillende massieven terugvinden. In 1874 werd in Kroatië één van de eerste zeven bergbeklimmersorganisaties ter wereld opgericht. Van het Velebitmassief in het Oosten, over de Cicarija-keten tot het Gorski Kotarmassief in het noorden. De beginnende wandelaars kunnen terecht op de heuvelketens van Samobor en de berg Medvednica. De markeringen van de meeste paden worden goed onderhouden door de plaatselijke bergsportverenigingen. Enkel op de meer geïsoleerde bergtoppen waar er geen berghutten zijn, kunnen markeringen ontbreken. Dé groene long van Europa is terug te vinden in Tsjechië, in het Boheemse Woud. Eindeloze bossen vol kleine riviertjes, bloemenweides en veenmoerassen vormen er het landschap. In dit uitgestrekte woud is ook een grote variatie aan dieren in het wild terug te vinden. Denk maar aan herten, reeën en otters. ▲

Foto’s © WikiCommons Linksboven: Karpaten Linksonder: Kaukasus Rechts onder: Balkan - Pelister National parc

BERGWANDELEN

/DWARS DOOR DE KAMNISCHE EN JULISCHE ALPEN

De Alpen waaieren met een imposante oostelijke tentakel uit naar Slovenië, de poort naar de Balkan. Het wandelpad ‘Slovenska planinska pot’, ook wel de Transverzala genoemd, rijgt alle hoge bergen en kammen in Slovenië aan elkaar en loopt in een maanvorm van Maribor naar Ankaran. Ik kies er de twee meest alpiene stukken uit voor een uitdagende wandelen via ferratavakantie in de Kamnische en Julische Alpen.

D e eerste van onze twee trektochten vindt plaats in de Kamnische Alpen, op een boogscheut van de hoofdstad Ljubljana. De hitte overvalt ons meteen wanneer we de auto uitstappen nabij Robanov Kot, de start van onze vierdaagse tocht. De groene vallei en de steile bergflanken trekken meteen onze aandacht. Op het einde van de vallei zetten we het zeil op en genieten van de avondzon die door de bladeren prikt. Dwars door de Kamnische Alpen Na een eerste eenvoudige via ferrata kronkelt het pad tussen lage sparrenbosjes over een golvend plateau. Aan de berghut Kocbecov Dom tanken we bij. De omgeving wordt steeds rotsachtiger. Slechts een handvol wandelaars kruist onze weg. De Kamnische Alpen blijken nauwelijks bekend bij buitenlandse toeristen, ondanks de nabijheid van de hoofdstad. Een kudde gemzen zoekt verkoeling op een sneeuwveld, terwijl wij in het warme weer verder klimmen naar de Skarje. Op de top kijken we vanop verticale rotsflanken uit over de Logarska Dolina, een indrukwekkende vallei op een boogscheut van de Oostenrijkse grens. De route wordt terug avontuurlijker als we afdalen naar Kamniško Sedlo. Op het bergzadel staat de gelijknamige berghut. Die is vernieuwd en er is zelfs een warme douche, een zeldzaamheid in dit waterarme kalkgebergte. De Sloveense bergkeuken is basic maar lekker: gerstsoep (met of zonder vlees), zuurkoolsoep, soep met ingewanden of goulash (met of zonder zuurkool). Daarbij wordt wat brood geserveerd. Als dessert zijn er pannenkoeken of appeltaart.

TekstDebbie Reginald Roels Tekst en foto’s Sanders

Eerste, échte via ferrata

Op ontdekking in de Julische Alpen

De volgende ochtend halen we de via ferrataset boven. Kabels en pinnen leiden ons langsheen steile rotswanden. Onze rugzak met bivakmateriaal laat zich voelen, maar het loopt vlot. Er zijn genoeg grepen en treden. De opgebouwde bergervaring begint te lonen. Grote ogen trekken we als we de steile bergwand van de Skuta zien. Verfbollen duiden een route aan die loodrecht omhoogklimt. Met de hulp van stalen pinnen trekken en duwen we ons omhoog. Veel beveiliging is er niet. Kabels hangen er vaak niet op de moeilijkste passages. Het komt er vooral op aan om voorzichtig te zijn.Er schuiven steeds meer wolken binnen en eenmaal op de top zitten we in een dichte mist. We schrijven onze namen in het topboek en dalen af door een desolaat landschap van gladgeschuurde rotsen, puinhellingen en sneeuwvelden. De onbemande bivakhut pod Grintovcem is een modern bouwwerkje. Beneden kun je zitten en slapen doe je op één van de ‘etages’. In de namiddag komen we al toe in de berghut Cojzova Koča.

Na onze vierdaagse tocht in de Kamnische Alpen, reizen we door naar de Julische Alpen voor een achtdaagse ontdekkingstocht. Op het menu: heel wat bergtoppen, enkele pittige via ferrata’s, een kudde steenbokken en enkele verdwaalde gemzen. Ook de hoogste bergtop van Slovenië, de Triglav, mag niet ontbreken, al was dat zeker niet het hoogtepunt van de reis. We nemen de bus naar de Vršič-pas. Een stevige en koude noordenwind heerst in de bergen. Ook al gaat het bergop, we trekken onze regenjas aan. Een zwak zonnetje verlicht de kalkstenen bergen en accentueert de groene valleien diep onder ons. De 2864 meter hoge Triglav zit in de wolken. Het pad waaiert uit over een stenige kale bergflank. Er is geen markering en steenmannetjes leiden ons weg van de geplande route. Het besef dat we verkeerd zijn gelopen, komt veel te laat: wanneer we enkele bergtoppen verder op de kam staan. Op de bergtop Mala Mojstrovka is intussen een echte wandelstroom op gang gekomen. Tegen de looprichting in dalen we af langs de via ferrata Hanzova Pot. Onze tegenliggers kijken bedenkelijk. Moeilijk is de klettersteig niet, imponerend wel.

‘Slovenian style’ Mist en wind deze ochtend laten ons twijfelen over onze geplande overschrijding van de Grintovec. De goesting is groot, dus doen we toch een poging. Een duidelijk pad gaat langs de bergrug omhoog. Een Alpenlandsalamander klimt met ons mee. Na een duister begin spelen de wolken en de zon een welles-nietes-spelletje. Op de top blijft het grootse panorama uit, maar we staan nu wel op het hoogste punt van dit massief: 2558 meter boven de zeespiegel. De route daalt westwaarts af maar opeens duikt een hard sneeuwveld op. De minst risicovolle optie is schuifelen achter de smeltende sneeuw tegen de rotswand aan. Opeens gaat het terug bergop. Dat heb je natuurlijk als je op een kaart van 1:50.000 loopt waarop de makers slechts sporadisch een hoogtelijn tekenden… In ‘Slovenian style’ met enkel een helm aan, dalen we een via ferrata af naar de berghut Česka koča. Op de col sneeuwde het nog voorzichtig, nu regent het pijpenstelen. In de rustieke berghut doen we ons te goed aan een ‘barley soup’. De rest van de namiddag en avond passeert het ene na het andere onweer de revue, met soms fikse hagelbuien. Nabij het dorpje Zgornje Jezersko vinden we een plekje om te bivakkeren.

Via een duidelijk pad gaat het naar de Dom v Tamarju. De grote berghut ligt te midden van de bossen in een U-vormig door gletsjers uitgesleten dal. Ondanks het late uur stoten we toch door naar de onbemande bivak na Kotovem Sedlu. We eten en drinken nog een cola, al zullen de volgende twee wandeluren grotendeels op karakter zijn. De benen zijn al wat moe en de rugzakken worden bovendien elk met 4 liter verzwaard, aangezien er geen water is nabij de onbemande bivakhut. De volgende ochtend worden we op de Kotova Sedlo bijna uit onze sokken geblazen. Gelukkig loopt de via ferrata aan de windluwe zijde van de Jalovec naar boven. We hebben al snel door dat deze klettersteig van een ander kaliber is. Bij wijlen is het vrij luchtig. Terwijl we behoedzaam omhoog klimmen, huppelen er plots twee trailrunners met ultralichte bepakking naar beneden. Het is even slikken als we een hard sneeuwveld in een ontzettend steile couloir moeten kruisen. Ivo hakt enkele treden uit en glijdt dan beheerst op de poep een stukje naar beneden om terug op rots te stuiten. Ik raap al mijn moed bijeen om in zijn spoor te volgen. Bergaf is de route eenvoudiger, al hangen er wel kabels. Vanuit de kleine In Zavetišče pod Spičkom-hut stappen we richting de berghut op de Vršič-pas.

Koers richting Triglav

De relativiteit van een rustdag

Het weer blijft stabiel: grijs en winderig… De aanloop naar de top van de Prisank gaat via een rustig zigzag-pad langs de zuidelijke flank omhoog. Na de bergtop worstelen we ons terug in onze zitgordel. Het gaat vlot omlaag tot we opeens boven een loodrechte wand naar beneden zitten te gapen. Eventjes verstand op nul en voorzichtig afdalen. Vlak na de Zaknje okno keert een groep Britten op hun stappen terug. Nadat we de immense spelonk zijn ingedaald en terug uitgeklommen, weten we waarom. We staan boven een loodrechte rotspassage. De stalen voettreden zijn wat kromgebogen, en dat komt het vertrouwen niet ten goede. Wanneer we denken dat het ergste achter de rug is, halen we de lunch boven. Maar het dessertje moet nog komen: een laatste kabelafdaling waar de wind doorheen jaagt. Les nummer één: doe je uitrusting pas uit, wanneer je zeker weet dat je het niet meer nodig hebt. Een steenbok slaat ons bovenop een rots gade en huppelt verder alsof het niets is.

Na drie stevige etappes hebben we geen grootse plannen vandaag. Terwijl andere gasten van de hut een poging wagen, houden wij de hoogste berg van Slovenië, de Triglav, voor morgen. Vanop de Bovški Gamsovec kijken we uit over de kalkstenen mastodont. Een troep mannetjessteenbokken ligt te zonnen in een frisgroene weide. Vanaf de Luknja-pas slingert het pad zich zigzaggend naar beneden om daarna de hoogte in te gaan richting de Koča na Doliču. Op het terras van de berghut is het wennen aan de drukte. In de hut krijgen we droogjes de boodschap dat de slaapruimtes pas vanaf 17 uur opengaan. We vullen de tijd op met een klim naar de Kanjavec. We reduceren de rugzak tot het minimum: een regenjas, EHBO-set, water en wat eten. Terug aan de hut zijn de inschrijvingen begonnen. De sfeer blijft koeltjes, ook bij het opdienen van het avondeten. Wat beteuterd kijken we naar ons bord goulash met twee kleine blokjes vlees in een zee van saus.

De inspanning van vandaag is voelbaar in lijf en hoofd, maar het is nog een eind klimmen naar de Sedlo Planja. De aarde wordt okerkleurig door het ijzergehalte. De berghut Pogačnikov dom ligt beneden te wachten. Na het avondeten genieten we buiten op het terras na. Het uitzicht over de meanderende Soča tussen steile bergflanken is een pareltje.

Op en over de Triglav Ontbijten kan zoals overal in de Sloveense berghutten vanaf 6 uur, ideaal om voor de spits boven op de Triglav te zijn. De aanloop gaat gestaag tot de start van de Zavarovana Plezalna Pot. De klettersteig aan de zuidwestkant van de berg is kort en krachtig. Wolken drijven langs de oostzijde van de Triglav binnen. De top blaakt af ten toe in de zon en verdwijnt daarna in de mist. De Aljazev Stolp staat als symbool te pronken op de top.

“Kabels en pinnen leiden ons langsheen steile rotswanden. De opgebouwde bergervaring begint te lonen...”

Westwaarts dalen we af via de meest populaire klimroute. Het is een ware processie naar boven en de charme is ver te zoeken. Wandelaars van allerlei pluimages wagen zich aan de Triglav. Het is geen makkelijk pad, maar de kabels zijn rijkelijk aanwezig. We lopen de Triglavski dom, de mastodontische berghut aan de voet van de klim, straal voorbij en lopen onderlangs een berg genaamd Rž. Het uitzicht hier is minstens even boeiend als daarboven en de drukte is eensklaps verdwenen. Na een warme lunch in de berghut Dom Valentina Staniča, pakken we een dagrugzak om nog een topje mee te pikken. Talloze edelweiss bloeien langs het pad naar Cmir. Op het eind zijn er nog enkele steile via ferrata-passages.

Eén en al rust Er staat een korte dagetappe op het programma, dus vangen we de dag aan met alweer een beklimming. Ook hier kruisen enkele steenbokken ons pad. Op de top van de Rjavina is het heerlijk vertoeven: zon, een vleugje wind, een fantastisch uitzicht en vooral, één en al rust. We vervolgen onze weg richting de Vodnikov Dom. Na een traversée door een grote puinhelling, vleien we ons op het eerste beste grasplekje neer voor een siësta. Ook dit is bergwandelen. Nabij de Konsjko Sedlo komen we terug op drukkere paden. Op het terras van de Vodnikov Dom eten we ajdovi žganci, een Sloveense specialiteit. Dit is boekweit die eerst geroosterd en daarna gekookt wordt, met daarbovenop kaantjes, gefrituurde stukjes varkensvet. We tanken het nodige water bij en dalen af in de Velska Dolina. We zetten het zeil pas op na het avondeten. Net als we de slaap gaan vatten, raast een everzwijn luid brullend door de vallei omlaag.

Zeven meren Als de ochtendlijke zonnestralen onze bivakplek bereiken, is alles alweer ingepakt. De eerste tegenliggers duiken op als we stijgen naar de reeds bekende Koča na Doliču. We lopen de hut voorbij om wat lager de via ferrata op te pikken die langs de noordwand van de Kanjavec westwaarts loopt. Een koppel komt ons tegemoet, zij durfden zonder uitrusting niet verder. Een smal spoor loopt schrijlings langs de bergwand met een duizelingwekkende diepte ernaast. De beveiliging is vaak ver te bespeuren maar echt moeilijk is het niet. Het is vooral oppassen waar je je voeten zet in het losse gesteente. Na een uurtje klimt de route steil omhoog om dan terug op een hoogplateau terecht te komen. De eerste van de zeven meren ligt onder ons. Het azuurblauwe Jezero pod Vršacem ligt te midden van een gelaagd rotslandschap. We nestelen ons op het terras van de hut Zasavska Koča terwijl onweerswolken aan de horizon opduiken. De twijfel slaat even toe, maar we doen toch een poging om een laatste top te veroveren: de Veliko špičje. We steken door naar het meer Veliko jezero. Niet zo’n bijster goed idee met de weelderige plantengroei en het karstlandschap. Na het nodige gestuntel duikt eindelijk het meer op. Hier is geen discrete bivakplek te vinden, maar we wagen het erop. Na een onweerachtige nacht vangt alweer een zonnige dag aan. Geen hoge bergen meer op het programma, de uitloopdag gaat over een heuvelachtig bosrijk parcours, met her en der herderhutjes. De temperatuur stijgt voelbaar en schaduw is welkom. Op de rand van het hoogplateau kijken we uit over Bohinsjko Jezero. Aan de oever van het grootste meer zien we ons einddoel liggen: Stara Fužina. Vanaf hier wordt alles betalend, ook de wandeling door de nabijgelegen Mostnica-kloof. Dat terwijl de grandioze natuur de voorbije acht dagen gratis en voor niets was, los van wat zweet en enkele pijnlijke knieën tenminste. ▲

Reiswijzer Reisperiode Begin juli tot eind september. Daarvoor ligt er mogelijk nog te veel sneeuw wat sommige steile passages erg gevaarlijk kan maken. Vervoer We vlogen met Adria Airways van Brussel naar Ljubljana. In Slovenië is er een uitgebreid net van openbaar vervoer beschikbaar. Met de bus geraak je quasi overal. Enkele keren namen we een (betaalbare) taxi via Airtrail Slovenia (systeem vergelijkbaar met Uber). Accommodatie Zowel de Kamnische als Julische Alpen lenen zich perfect voor een huttentocht. Bivakkeren is officieel verboden in Slovenië en in de alpiene gebieden niet zo evident; er zijn weinig geschikte plaatsen door steil en rotsig terrein, en weinig waterbronnen. De hutten vlakbij de Triglav zijn druk en weinig charmant, reserveren is daar absoluut noodzakelijk. Verder weg van de Triglav en in de Kamnische Alpen was het halfweg juli verbazingwekkend rustig. Een email in het Engels volstaat om te reserveren, reactie komt vroeg of laat wel. Een overzicht van alle Sloveense berghutten vind je hier: https:// en.pzs.si/koce.php. Ze staan ook op de wandelkaart aangeduid. Met je lidkaart van de KBF krijg je korting op overnachting. Eten doe je vaak ‘à la carte’. Culinair is het niet, vooral maaltijdsoepen staan op de menu. In sommige berghutten moet je drinkwater aankopen. Benodigd materiaal Voor deze tocht is een volwaardige klettersteiguitrusting onontbeerlijk, laat je hierover informeren in een gespecialiseerde buitensportzaak waar je dit kan kopen of huren. Handschoentjes zonder vingers zijn handig om je handen te beschermen bij ruwere kabels. Let op met het lenen van oud materiaal van andere bergsporters dat misschien niet meer veilig is! Moeilijkheidsgraad De route die we gelopen hebben, is enkel geschikt voor erg ervaren bergwandelaars met weinig of geen hoogtevrees, met gebruik van een via ferrataset. Veel klettersteigs zijn niet zo goed beveiligd, maar vaak is de moeilijkheidsgraad niet hoger dan PD.In de Kamnische Alpen zijn vaak geen alternatieve eenvoudigere routes. In de Julische Alpen kan je wel een tocht uitstippelen die aangepast is aan je ervaring en ambities. De wandelroutes zijn uitstekend aangeduid met wit-rode bollen. Je hebt wel een kaart nodig om de juiste richting aan te houden want er zijn diverse routes. Bij slecht en zeker onweerachtig weer is het aangeraden om via ferrata’s te vermijden. Kaarten & literatuur Er bestaan diverse kaarten maar de meest kwalitatieve hebben een schaal 1:25.000 en de volgende: • Kamnische Alpen: Grintovci (Sloveense bergsportvereniging) • Julische Alpen: Triglav (Sidarta) De ‘Slovenska planinska pot’ is beschreven in de volgende Cicerone-gids ‘Trekking in Slovenia: the Slovene High Level Route’. Tips over via ferrata hikingadvisor.be/2017/03/11/start-to-ferrata/

BERGBEKLIMMEN

/VAN DAKLOOS NAAR HET Hoewel de “seven summits” beklimmen tot de verbeelding spreekt van de meeste bergbeklimmers, moet ik eerlijk toegeven dat het idee me niet onmiddellijk aantrok. Pas jaren na mijn eerste ervaringen in de bergen, kwam het idee in me op. Maar ik wilde niet zómaar de hoogste berg op ieder continent beklimmen… Het project Vayamundo 7 summits werd geboren.

“ “Met een zware fiets, gebruinde huid en verwilderd haar ben je geen toerist meer, maar een bezoeker..."

Reginald TekstTekst en foto’s JelleRoels Veyt

DAK VAN EUROPA:

De beklimming van de Elbroes N a de echtscheiding van mijn ouders belandde ik als 17-jarige op straat. Drie jaar lang leefde ik in kraakpanden, waarna ik werk vond. Enkele jaren later startte ik een universitaire opleiding tot kinesitherapeut. Zoals de meeste studenten had ik wel tijd, maar weinig geld. De zomervakantie bracht ik dan door met werken, om erna met de fiets op vakantie te vertrekken. Tijdens deze reizen groeide mijn fascinatie voor de bergen. Ik begon aan verschillende alpiene cursussen en trok steeds verder de bergen in. Een groter project: Vayamundo 7 summits Enkele jaren later ontmoette ik Willy Troch. Hij had net de 7 summits afgewerkt en vertelde me zijn verhaal. Vanaf dat moment borrelde een groter plan in mijn hoofd… Toen ik afstudeerde met Tenzing David Sherpa (Belgische moeder, Nepalese vader) stelde hij voor om naar Nepal te reizen en er te helpen in zijn kinepraktijk. Natuurlijk wilde ik naar Nepal… maar dan wel met de fiets! Om mijn globale route uit te stippelen, gebruikte ik Google maps. Een noordelijke route zou me langsheen Oost-Europa en Rusland voeren. Ik zag meteen dat een omweg van 800 kilometer het mogelijk zou maken om de hoogste top van Europa, de Elbroes te beklimmen. Deze tocht betekende de start van een groter plan: ik wilde de hoogste berg van ieder continent beklimmen, maar er op eigen kracht naartoe reizen. Hetzij met de fiets, op ski’s, in een roeiboot,… Dit project kreeg recent de titel “Vayamundo 7 summits”. De fysieke prestatie en het avontuur gaan hand in hand met zorg voor milieu en internationale solidariteit. Al vier jaar lang zamel ik namelijk geld in voor de vzw Shangrilahome. Dit project zet zich in voor straatkinderen in Nepal en biedt hen nieuwe kansen – kansen die ik ook heb gekregen. Dit hele project zet zich in voor mens en milieu, over de hele wereld. Alles of niets! De weken nadien zaten vol met voorbereidingen: opzeggen van mijn appartement, verhuizen, trainen en sponsors zoeken. Uiteindelijk vertrok ik op 13 juli 2013 met alles wat ik op dat moment in mijn leven bezat: een fiets en wat klimmateriaal, een totaal van zo’n 100 kilogram. De eerste dagen gingen vlot: doorheen België naar Nederland en Duitsland om exact 1000 kilometer en een week later in Berlijn te staan. Ik kampeerde op campings die ik onderweg tegenkwam. Veel planning was er niet: fietsen tot de avond valt en zoeken naar een camping in de buurt. Ik fietste enkel met kaart en kompas..

Into the wild

Politieke onrust

Eens voorbij Berlijn werd de tocht meer avontuurlijk. In Polen zijn er helemaal geen campings en moet je dus wildkamperen. Die eerste nacht in Polen heb ik niet veel geslapen: wilde everzwijnen in het bos maakten me regelmatig wakker. In het begin is het moeilijk om je aan te passen. Iedere nacht slaap je in een andere omgeving met nieuwe geluiden. Uiteindelijk wen je aan die onzekere situatie, maar echt gerust ben je nooit.

Om de Elbroes te bereiken moest ik een politiek gevoelig gebied door: Rusland, Tsjetsjenië en Georgië zijn niet meteen vrienden met de nodige conflicten en rebellenbewegingen tot gevolg. Iedereen waarschuwde me voor de gevaren en het kostte me veel papierwerk om een visum te krijgen. Toen ik door de regio fietste, werden twee jagers gedood in hun tent. De “locals” vertelden me dat ik er beter niet zou kamperen, maar ik had geen andere keuze. De ene na de andere slapeloze nacht volgde. Aangezien mijn visum slechts een beperkte tijd geldig was, moest ik iedere dag 165 kilometer fietsen om vervolgens de Elbroes in vier dagen te beklimmen… Challenge accepted!

“De fysieke prestatie en het avontuur gaan hand in hand met zorg voor milieu en internationale solidariteit...”

Na een lange klim doorheen een doodlopende vallei kom ik aan in het dorp Terskol op ongeveer 2400 meter hoogte. Daar vond ik een hotel waar ik mijn fiets kon achterlaten tijdens de beklimming. De eerste dag maakte ik een rustige acclimatisatietocht naar ongeveer 3200 meter. Ik verkoos om de berg via de zuidkant te beklimmen. Aangezien mijn tijd beperkt was, was deze eenvoudigere route de beste oplossing. Het grote nadeel aan deze klim, is dat deze route ook het drukst bezocht is. Met scooters en skiliften kunnen ook Russische toeristen eenvoudig tot op 4000 meter geraken, met de nodige vervuiling als gevolg. De tweede dag klom ik in de regen naar mijn kampplaats op 3900 meter via een gemakkelijk, breed pad onder de liften. Na een goede nachtrust zette ik de tocht verder naar een hoogte van ongeveer 4200 meter om snel een platform in de sneeuw te graven en de tent op te zetten.

Hoe verder ik richting het oosten fietste, hoe meer afgelegen en ruiger de wegen werden. Wat zeker niet wegneemt dat de mensen er vriendelijk en behulpzaam zijn. Overal waar ik passeerde werd ik met open armen ontvangen. Met een zware fiets, gebruinde huid en verwilderd haar ben je geen toerist, maar een bezoeker. Dit maakt reizen met de fiets zo uniek.

Emoties tot de top

Reiswijzer

Diezelfde nacht vertrok ik rond drie uur in de ochtend om de lange klim naar de top aan te vatten. Alles verliep vlot. Met kaart, hoogtemeter en kompas is de route redelijk eenvoudig te vinden, waardoor ik bij zonsopgang al goed boven het zadel op 5400 meter was. Daarna rest nog een steiler stuk om naar het einde toe een relatief vlak deel te beklimmen richting de top. De laatste momenten naar de top waren zeer emotioneel… Ik besefte dat ik helemaal vanuit Dendermonde, met alles wat ik had, naar het hoogste punt van Europa was geklommen!

Periode Van mei tot september. Hoe eerder op het seizoen, hoe meer (zachte) sneeuw er zal liggen. Later op het seizoen zal het meer ijzig zijn. Het weer is zeer veranderlijk, plan je trip goed en kijk uit naar de voorspellingen en signalen van het weer tijdens de klim!

Na een korte eet- en drinkpauze vatte ik de afdaling aan. Omdat ik nog voldoende energie had, twijfelde ik om ook de Oostelijke top (5621 meter) te doen, maar er stond plots veel wind en ben meteen richting de tent vertrokken. De afdaling was loodzwaar. Diezelfde dag besloot ik mijn tent in te pakken en mijn fiets op te halen: een dag van 18 uur klimmen en dalen. Op ongeveer een kilometer van het hotel begon het te regenen ook… Een auto stopte om me een lift aan te bieden. Ze zien dat ik van ver kom met mijn zware rugzak. Tot hun grote verbazing bedank ik vriendelijk en stap triomfantelijk door naar het hotel. I made it! In het hotel neem ik nog een stevige maaltijd en een douche. De dag erna moet ik vroeg opstaan: ik heb namelijk nog vijf dagen met 165 kilometer fietsen voor de boeg. Op naar het volgende project! ▲

Vervoer Vlucht naar Moskou. Van daaruit neem je een vlucht naar Nalchik of Mineralnye Vody, daar zijn bussen richting Terskol. In dit dorp zijn er voldoende hotels waar je kan verblijven. Dit is een goede startplaats voor de klim. Er zijn ook enkele klimwinkels aanwezig. Een visum voor Rusland tot twee weken is meestal niet moeilijk (uitnodiging nodig) en langer dan twee weken is niet nodig voor deze klim. Eens je langer wil blijven, moet je elke dag je verblijfplaats kunnen bewijzen. Als je niet zelf op zoek wil gaan naar alle vergunningen, kan je steeds terecht bij de vele operatoren die gegidste beklimmingen aanbieden.

Materiaal De klim is technisch niet moeilijk (wandeling in sneeuw en ijs over gletsjers) waardoor heel specifiek materiaal niet meteen nodig is. Reken op temperaturen van -15°C eens je naar de top gaat. Onderweg zijn er ook enkele hutten waar je kan verblijven (Barrels hut op 3800 meter en Diesel hut op 4157 meter).

Moeilijkheidsgraad F(+), onderschat deze klim zeker niet, jaarlijks sterven 15-30 mensen door de slechte weersomstandigheden! Tips Een goede website met veel informatie: www.summitpost. org/mount-elbrus/150255

BERGWANDELEN

/VERRASSEND ROEMENIË Transsylvanië, Walachije en Moldavië klinken dan wel als de titels van een Suske en Wiske stripboek, het zijn drie prachtige historische regio's in het hart van Roemenië. De Karpaten, een hoefijzervormige bergketen die de helft van het land bestrijkt, is een waar eldorado voor outdoor liefhebbers. Rotsklimmen, beren spotten en alpiene wandeltochten… we doen het allemaal tijdens een verrassende roadtrip in Roemenië!

H et is puffend heet in de auto. Na een rit van bijna twee dagen, schuiven we aan bij de grensovergang. Een douanebeambte in strak uniform controleert nauwlettend onze paspoorten. Zonder oogcontact te maken, gebaart ze ons om door te rijden. Tot onze verbazing verwelkomt een fonkelnieuwe asfaltweg ons in Roemenië. Maar na enkele kilometers maakt de moderne autobaan plaats voor een grindpad en de kilometerteller klimt amper nog boven vijftig kilometer per uur. De rest van deze rondreis gaat het in slakkenpas over onverharde wegen, waar putten zijn aangeduid met een stok.

Turdakloof Enkele dagen later reizen we verder richting Cheile Turzii, een spectaculaire kloof met rotswanden van meer dan 200 meter hoog die de weelderig groene heuvel in twee splijt. De Turdakloof is een geliefkoosde bestemming voor Roemeense toeristen die verkoeling zoeken langs de rivier. Je kunt ook een wandeling maken rondom de kloof met prachtige vergezichten. In een kraampje op de parking proeven we voor het eerst Kürtőskalács: een soort van zoet brood gebakken op een stok.

Apusenigebergte Onze eerste stopplaats is het weelderig groene Apusenigebergte. Wanneer we de steden achter ons laten, zien we boeren met paard en kar, talloze straathonden en kraampjes met allerlei koopwaar zoals honing en paddenstoelen. Je waant je vijftig jaar terug in de tijd. Roemenië maakte meer dan veertig jaar deel uit van de communistische Sovjetunie en dat laat nog steeds haar sporen na. De topo “Rock Climbing in Romania” verdeelt het land in vier regio’s: het Apusenigebergte, de oostelijke Karpaten, de omgeving van Braᶊov en het zuidwesten. In het Apusenigebergte verkennen we drie klimgebieden met tongbrekende namen als Buçes Vulkan, Craciuneᶊti en Valisoarei: drie kalkstenen gebieden met behaakte multi-pitch routes tot 150 meter hoog. Al gauw ondervinden we dat je het woord “geëquipeerd” eerder losjes mag begrijpen: roestige slaghaken en huisgemaakte ankerpunten stellen onze mentale uithouding op de proef.

“We zijn ongeveer halverwege de route wanneer we beseffen dat de klimroute intussen een via ferrata is geworden.”

We kiezen voor twee klassieke multi-pitch routes in de kloof: “turnul ascutit” en “grotta lui hili.” Deze laatste route is niet moeilijk, maar belooft een prachtige klim door een grot met grandioze uitzichten over de kloof. De aanloop naar de route vergt wat klauterwerk langs stalen kabels en steengeulen. Twee nieuwsgierige straathonden volgens ons kwispelend vanop de parking. We zijn ongeveer halverwege de route wanneer we beseffen dat de klimroute intussen een via ferrata is geworden. We besluiten wijselijk om ons op geïmproviseerde wijze vast te maken aan de stalen kabel.

Tekst Isabeau Vogeleer / Foto’s Bart Goris

Bivaktocht in het Făgărașgebergte Na een bezoek aan het Middeleeuwse stadje Sighișoara maken we ons klaar voor een driedaagse bivaktocht in het Făgărașgebergte. Je vindt er de twee hoogste bergen van Roemenië: Moldoveanu (2544 meter) en Negoiu (2535 meter). In ongeveer zeven dagen kun je de volledige bergkam wandelen. Wij kiezen er het meest technische deel uit rondom de Negoiu. Hoewel de toppen misschien niet erg hoog zijn, het Făgărașgebergte is ruig, steil en onherbergzaam. En de dagelijkse portie hoogtemeters liegt er niet om! We laten de auto achter aan het pension ‘poiana neomtului’ in Avrig. Vanuit het dorp gaat het de hele dag bergopwaarts richting de Cabana Bârcucui. Een Roemeense wandelaar raadt ons een heerlijk roosgekleurd drankje aan – eigen makelij van de huttenwacht. Van het idyllische meer Avrig, gaat het de volgende dag verder richting het bergmeertje Caltun. Het is prachtig om te zien hoe de wolken aan de ene zijde van de rotsige bergkam drijven. Het pad voert ons langs de Serbota (2331 meter) en na wat klauterwerk staan we op de top van de Negoiu (2535 meter). De afdaling via de ‘strunga dracului’ of duivelspas is gesloten, dus besluiten we om af te dalen via de ‘strunga doamnei.’

Ook deze rotspassage is gezekerd met enkele kettingen. Op de derde en laatste dag wandelen we verder richting het Bâleameer, een gletsjermeer op 2040 meter hoogte. Het meer is met de auto bereikbaar via de Transfăgărășan (DN7C): een spectaculaire bergrit die de regio’s Transsylvanië en Walachije verbindt. Het contrast met de absolute stilte van de vorige twee bivakplaatsen is groot… maar je vindt er wél eenvoudig een lift terug naar de auto! Draculagekte Na een bezoek aan het kleurrijke stadje Sibiu reizen we verder richting Braᶊov, de best bewaarde middeleeuwse stad van Transsylvanië. Het is de ideale uitvalsbasis voor allerlei tochten in de omgeving. De berg Tampa torent boven de stad uit en is zelfs gedecoreerd met een eigen versie van het ‘Hollywood-sign’. Op wandelafstand van de stad vind je de sportklimgebieden Tampa en Pietrele lui Solomon met ongeveer 120 behaakte routes. Tijdens een rondreis in Transsylvanië ontkom je niet aan de figuur Dracula. Hoewel Dracula weinig met deze streek te maken heeft, laten we ons verleiden tot een bezoek aan hét Draculakasteel in Bran.

“Hoewel de toppen misschien niet erg hoog zijn, het Făgărașgebergte is ruig, steil en onherbergzaam.”

Bucegigebergte Enkele tientallen kilometers ten zuiden van Braᶊov ligt het Bucegi gebergte, een nationaal park met pieken hoger dan 2500 meter en een gedroomde bestemming voor wandelaars en rotsklimmers. Onderweg houden we halt in het Piatra Mare gebergte voor een verfrissende wandeling in Canionul Șapte Scări. Deze eenvoudige tocht voert je door een smalle kloof langs laddertjes en watervallen. Vanuit het dorpje Sinaia aan de voet van het Bucegigebergte kun je je tegoed doen aan meer dan 144 sportklimroutes. Tenminste, als je routes vanaf de zevende graad weet te klimmen. Wij vertrekken richting refuge Coᶊtila, een roestige barak die de ideale uitvalsbasis is voor allerlei multi-pitch routes tot wel 400 meter lang. Het conglomeraatgesteente zorgt opnieuw voor een bijzondere klimervaring. Die nacht besluiten we te kamperen aan de voet van het Bucegigebergte. Het is al donker wanneer we geluiden horen bij de rivier. Waarschijnlijk een straathond, denk ik bij mezelf. Niet veel later loopt er zowaar een bruine beer over het kampeerterrein! Met zijn imposante lijf duwt hij een container omver en doorzoekt het afval. Met een bang hart dubbelchecken we of er geen eten ligt in onze tent. Niet onterecht, zo blijkt de volgende ochtend. Het tentzeil van naburige kampeerders is stukgescheurd door een berenpoot! Ze hebben de nacht doodsbang in de auto doorgebracht.

Moldavië: het noorden van Roemenië Aanvankelijk stonden klimgebieden in het zuidwesten zoals Baile Herculane, bekend van de Petzl Roctrip 2014, ook op ons lijstje. Maar gezien de trage reistijden en de lange terugtocht, besluiten we onze reisplannen om te gooien. Via de Transbucegi (route DJ 713), een prachtige bergweg over het Bucegi plateau, rijden we richting het noorden. Onderweg houden we halt bij Lacu Roşu, een meer met mysterieuze boomstronken in het water, en de Biçazkloof. Een indrukwekkende kloof die op sommige plaatsen amper zeven meter breed is. Ook hier kun je als klimmer je hartje ophalen. Het noorden van Roemenië is wereldwijd bekend voor haar middeleeuwse, kleurrijk beschilderde kloosters. We brengen dan ook een bezoek aan de kloosters in Voroneț, Sucevița en Moldovița. Ten slotte kruisen we twee prachtige nationale parken: Maramureș en het Rodnagebergte. Tijdens onze laatste dag maken we een stevige wandeling in het Rodna nationaal park richting het gletsjermeer Lacul Izer. Met een adembenemend uitzicht over het meer omringd door rotsige pieken nemen we afscheid van dit land. ▲

Reiswijzer Periode We reisden in de periode augustus-september naar Roemenië. Het land heeft een continentaal klimaat met erg hete zomers en strenge winters. Vervoer Wij maakten deze reis met onze eigen auto, in totaal goed voor meer dan 5000 kilometer. In Roemenië moet je een vignet kopen, kostprijs: 8 euro. Het is mogelijk om je te verplaatsen met het openbaar vervoer (trein en bus) tussen de grote steden. Op het platteland ben je vaak aangewezen op je duim. De Roemenen liften overigens zelf voortdurend. Accommodatie Het aantal campings in Roemenië is beperkt. Bovendien gaat het dan vaak om een pension met een grasveld waar je je tent mag zetten. Je mag er wel wildkamperen. Tip: ga op de kaart op zoek naar een ‘poiana’: een open grasveld waar een riviertje doorheen stroomt. Bij uitstek in het weekend zetten de Roemenen er hun tentje recht om de barbecue aan te steken. Literatuur - Trotter Bulgarije Roemenië - Dimension Vertical: climbing guidebook Romania, Gerald Krug, Dan Anghel e.a., Geoquest Verlag. - Rock climbing atlas: South Eastern Europe, Rocks Unlimited Publications. - Rock Climbing in Romania: a climbing guide of Braᶊov crags, Ciprian Drăghici. Tips - Wie Frans, Spaans of Italiaans spreekt, kan het Roemeens redelijk goed begrijpen. Het is dan ook een Romaanse taal. De meeste inwoners in de grote steden spreken een woordje Engels. Op het platteland ben je vaak aangewezen op gebarentaal. - Je betaalt er met de Leu, maar er worden ook euro’s aanvaard.

ROTSKLIMMEN

/CLIMBING PAKLENICA Waar goed gezelschap, rotsen en vechten tegen de wind de ultieme combo blijkt... Woensdag 29 januari 2015: ergens in Gent weerklinkt een gil bij het lezen van de KBF stagebrochure. Bergsport Provincie Antwerpen organiseert een stage Outdoor voorklimmen multipitch! We lezen: “Heb je KVB3 reeds op zak?”... Check! “Wil je tips en tricks bijleren?”... Check! “Een week lang genieten van de mooiste multi-pitch beklimmingen van Kroatië?”... Triple check! Na het plegen van een telefoontje kunnen we nog op de valreep mee.

Tekst Bram Reginald Roels Tekst Karen Soenen / foto’s De Wilde

ijdens een kleine samenkomst in Puurs worden de laatste afspraken gemaakt. Eén zin springt me in het oog: “April = normaal 15-20°C, met koude wind uit zee.” Verdere uitleg luidt: “Soms een klein mistral-achtig windje, maar niet echt iets om je zorgen om te maken.” Dat klinkt niet slecht! Vol enthousiasme worden alle topjes uit de kast opgediept en de zonnecrème aangekocht. Ik ben klaar voor wat een zalige klimreis moet worden.

Dansen, dansen, dansen Alright, vandaag is het de eerste echte klimdag! Vol enthousiasme springen we de auto in en gaan we kennismaken met het klimgebied. Dit valt echter tegen, want de wind giert door de kloof en de rotswand voelt ijskoud aan. Bakken of niet, de kou heeft onze vingers volledig verlamd waardoor we er niets van voelen. Ook de tenen worden niet gespaard met enkele pijnlijke ontdooi-momenten tot gevolg.

Paklenica sweet temptations Na een kleine herschikking van de bagage (wat wil je, al die topjes en voor alle zekerheid toch wat thermisch ondergoed) is iedereen ingecheckt en stappen we gezellig het vliegtuig op. We zijn met een groepje van 8, begeleid door 2 BPA sensei’s: Bram en Kevin. Na een kleine 2 uur vliegen en een korte huurautorit komen we aan op onze uitvalsbasis voor de komende week: Starigrad - Paklenica. De eerste pintjes worden aangekocht en de avond kan beginnen. De eerste beloftes worden gedaan: morgen eten we pannenkoeken als dessert!

Na het bijstellen van de verwachtingen besluiten we te gaan klimmen op een makkelijker stuk, beschut voor de wind. Maar ook daar staan we nog steeds te dansen, te dansen en nog eens te dansen tegen de kou! Tot Lucie haar enkel net niet breekt en de EHBO-kennis van onze chaperonnes wordt getest. Dan maar herhaling van de nodige KVB3-kennis: origami met bandlussen (oftewel paalsteeksels), “how not to drop your partner”-mastworpen en rappellen voor dummies (jep, one of them). Voor we het goed en wel beseffen zit de eerste dag erop, is onze eerste bak pintjes leeg en belooft keukenwonder Bram ons pannenkoeken… morgen dan wel te verstaan.

Approachen for newbies “Vind de route op eigen houtje”, zo klinkt de uitdaging van vandaag. We zoeken twee routes uit op de “Kuk od Skradelin” rots. Volgens de topo: “Very popular among climbers due to its position right above the parking lot”, een approach-eitje dus. Of toch niet...? Na lang zoeken, discussiëren, herkenningspunten vergelijken en routes tellen beginnen we aan onze klim. De 1 minuut approach worden er uiteindelijk 45... We hebben de relatief windstille route Armadillon uitgekozen (4 touwlengtes). Het andere team klimt de Kameni Croissant. We starten vol goeie moed, maar goeie moed alleen is niet genoeg om snel te klimmen: het eerste kak-in-de-broek-moment is een feit en in de mentale waanzin die volgt worden bakken bier uitgedeeld als beloning voor de geleverde prestaties. Gelukkig kunnen de naklimmers hierdoor een uur van het uitzicht genieten en een praatje slaan met een voorbij dartelende Duitse-wand-schone. Ondertussen ontwikkelt team Kameni Croissant de nieuwe, eigentijdse klimstijl “als een walvis het zwembad uitkomen.” Deze valt te omschrijven als technisch, met een snuifje doorzettingsvermogen op een bedje van oerkreet. Na het doorstaan van de messcherpe rotsen en de Dulfer stijl chimneys worden we beloond met een zalig zonnig uitzicht over Paklenica en trakteert het natuurpark ons met een extra stevige wind. Op die manier weten we meteen hoe het voelt om te rappellen langs een horizontaal touw: speciaal. Voldaan beslissen we om morgen pannenkoeken te eten en vandaag eigen chocomousse met choco te maken! Qua teambuilding kan dit wel tellen en voor de fans van luchtig eiwit met een bodempje choco een echte aanrader.

Battle of the sexes

Nooit te oud om te leren

Dinsdag 7 april wordt de dag van de “battle of the sexes”, hell yeah. Kevin en de dames klimmen Watersong op de Veliki Kuk terwijl de boys zich aan de Karamara Sweet Temptations wagen. Wij, de dames, gaan de uitdaging graag aan. Wanneer we uit de auto stappen komt de wind terug stevig opzetten en in de ganse omgeving is geen enkele klimmer te bespeuren. Bij elke stap lijkt de wind ons net iets meer om de oren te blazen. Volledig ingeduffeld vergeten we rond te kijken en lopen we opnieuw verkeerd. Gelukkig grijpt goeroe Kevin op tijd in en gaan we via ferrata stijl Watersong tegemoet.

Een mentor-vrije klimdag, deze woensdag 8 april. We hebben gekozen om samen de Stup op de Anica Kuk te klimmen. De touwgroepen klimmen in elkaars buurt en de routes Domzalski, Karabore, Pero, en Danaje moeten eraan geloven. Eén van de routes wordt omschreven als: “The majority of photographs showing Paklenica were taken on this route. The ultimate experience!” Deze keer heeft de topo niet gelogen, het zijn stuk voor stuk prachtige routes.

En vandaag leren we allemaal iets bij: Bij het zien van de omgewaaide bomen beginnen we toch wat te twijfelen, zeker als er vlakbij rotsen naar beneden vallen. We verstaan elkaar amper en staan verkleumd op een kluitje. Klimmen, verantwoord of niet? De glinsterende plaatjes in de dicht behaakte route overtuigen ons om toch aan de route te beginnen. Dit was zonder twijfel de best behaakte route en waarschijnlijk erg mooi, maar het is ijskoud en de wind maakt het zelfs moeilijk om na te denken. We voelen ons als speelballen van de wind en bibberend op onze kluitjesrelais beslissen we om toch te rappellen. We hebben een ware “route of horror” achtergelaten: overal hangt bloed aan de rots en het achtergelaten materiaal zal zeker (de)motiverend werken voor de volgende cordées. De jongens daarentegen klimmen hun 4 lengtes wel uit, maar ze moeten toch toegeven dat ze een beetje afgezien hebben in deze voor de tijd van het jaar zeldzame windsnelheden. In een uurtje rariteitenkabinet leren we elkaar ‘s avonds weer wat beter kennen: kin-spier-beheersing, lenigheid en yogastanden als “De Pauw” en “De Kraanvogel” komen aan bod. We vergeten zelfs om pannenkoeken te eten!

1. Het begint door te dringen dat de quotering van de routes met een grote korrel zout moeten genomen worden. De roep van de dag was, na een hels chimney moment: “In wat voor wereld leven wij als dit als 4b gequoteerd staat?!!” 2. Bram ondervindt dat omgekeerde psychologie (lees: mensen de grond inboren voor ze een route inkruipen) niet klimmotiverend werkt. 3. Macaroni-touwen ontwarren, haken zoeken en naar de juiste relaistanden klimmen zijn multi-pitch vertragende factoren. 4. Begeleiden betekent o.a. ook een hele dag zitten en kijken. 5. Met z’n allen willie-walker-energiekoekjes bakken en eten is best gezellig. 6. Morgen bakken we pannekoeken!

“In prachtig weer trekken de madammen hun plan op de 350 meter hoge wand. Het klimtempo blijft er goed in en de 10 touwlengtes worden met veel enthousiasme geklommen....”

Chiiiiiiiimney, full throttle The fellowship gaat elk zijn eigen weg. Enkelen trotseren de Slovenski aka Pips op de Debeli Kuk, terwijl een andere groep de befaamde Mosaraski op de Anika Kuk beklimt. Iemand drentelt de zusterkloof “Mala Paklenica” door (voor de niet-klimmer is de MalaPaklenica wandeling zéker een aanrader) en een laatste minion blijft zelfs gezellig thuis. Voor de klimmers is dé uitdaging van de dag de Pips, een route van 6 touwlengtes, met een chimney van, volgens de minimalisten 5 meter, volgens de realistici 15 meter lang, en met slechts 3 haken onderweg. Er moeten een paar zware blokpassen overwonnen worden, waardoor zelfs de met ijswater gevulde aderen er een beetje shocked ‘n shaken uitkomen. Het is extra leuk om allemaal terug samen te komen in de Velika Paklenica klimkloof en samen te genieten van de verkoelende rivier en ijsjes. ‘s Avonds kunnen we eindelijk, bijna wind-vrij, het lokale dorpje verkennen, de bijna niet-bestaande lokale keuken proeven (pannenkoeken zijn géén lokale specialiteit), de lokale rum “Room” ontdekken en leren Kevin en Bram wat stationsromannetjes écht inhouden.

Here comes the sun Op de laatste klimdag is iedereen paraat om er nog eens een goeie lap op te geven. Thema van de dag: Battle of the sexes 2.0. Kevin en de dames gaan richting Mosaraski terwijl de boys zich vandaag bewijzen op de Pips. Dit was zonder meer de zaligste klimdag van de stage. In prachtig weer trekken de madammen hun plan op de 350 meter hoge wand. Het klimtempo blijft er goed in en de 10 touwlengtes worden met veel enthousiasme geklommen. Opmerkelijk waren een richeltjes-traversée (veel minder beangstigend dan de krachtpatsers/niet-evenwichthoudende boys beschreven) en een zalige hoekver-snijdende 6a. Zonder plaspauze is 350 meter toch wel heel erg lang, en zodoende lassen we de nodige pauze in! Op de top krijgen we een prachtig uitzicht voorgeschoteld. Zonder approachschoenen blijkt de afdaling een hachelijke onderneming, maar uiteindelijk zijn we voor de boys beneden: missie geslaagd. Het einde van de vakantie vieren we met enkele pintjes en de fles Room, en komt de 60 gig muziek goed van pas. In een vlaag van haantjesgedrag wordt er nog gearmworsteld tot de spieren verzuren voor de volgende 4 dagen. Uiteindelijk vindt iedereen een slaapplaats (al dan niet in hun bed) en keert de rust terug in het Kroatisch massief.

Reiswijzer Bereikbaarheid Het park strekt zich uit over het Zuid Velebit gebergte achter Starigrad, en is via de Zagreb-Split-snelweg met de auto te bereiken. Het busstation van Zadar is vanuit het hele land met de bus te bereiken. Reken op een busrit van 55 minuten tot Paklenica. Het dichtstbijzijnde vliegveld is het vliegveld van Zadar (vliegveld Zemunik). Vanaf het vliegveld is het een half uur rijden naar Nationaal Park Paklenica. Accommodatie Het park biedt accommodatie in een berghut, ‘shelters’ en een camping. In Starigrad (een plaats en haven aan de kust van het Velebit Kanaal) kun je hotels en privé-accommodatie vinden. Camping National Park ligt naast het administratief gebouw van het park en biedt plaats aan ongeveer 100 gasten. Het is geopend van 15 maart tot 15 november.

Paklenica, du war wunderschön Met spijt in het hart keren we vandaag terug naar huis. De laatste uitdaging wacht ons op de luchthaven waar we net niet de lokale politie moeten omkopen voor zogezegd “verkeerd parkeren.” De douane laat zich ook nog eens gelden en ongeveer 200 euro aan prussiks en bandlussen (emotionele waarde: onbetaalbaar) worden naar de vuilbak verwezen. Met nog veel meer spijt in het hart nemen we afscheid van elkaar en stappen we het grote, zwarte gat tegemoet. Maar één ding is zeker, dit was “wunderschön”!

Tips Het park is het hele jaar door de moeite waard om te bezoeken. Nationaal Park Paklenica is het meest bezochte klimgebied in Kroatië en het park is extra bijzonder omdat het zo dicht bij de zee ligt. Het park is bovendien ook zeer geliefd bij speleologen, alpinisten, wandelaars, hikers en kruidenverzamelaars. In het park vind je een aantal fietspaden die ook worden gebruikt als educatieve routes. Verder telt het park ongeveer 200 km aan wandelpaden. De paden die naar de hoogste pieken van Velebit leiden zijn bestemd voor alpinisten en bergbeklimmers.

Merci Toon, Annemie, Jan, Laure, Eric, Lucie, Jerry, Bram en Kevin. Wanneer gaan we nog eens klimmen? ▲

BERGWANDELEN

/SLOW TRAVEL DOOR

Avontuurlijk

Sneeuwschoenwandelen is misschien wel een van de meest onderschatte manieren om een landschap écht te leren kennen. Het winterlandschap in Landmannalaugar in IJsland is desolaat en bijzonder spectaculair, met actieve vulkanen, ijsvelden en heetwaterbronnen. Volgend jaar in het voorjaar zet reisorganisatie ZuiDERHuiS twee achtdaagse sneeuwschoentochten op poten, waarvan er één begeleid wordt door Heidi Hooghe. We laten je alvast proeven van de sfeer.

e verse sneeuw kraakt ritmisch onder mijn voeten als ik in het spoor van mijn elf metgezellen langzaam en met vaste tred de flanken van een helling opklim. We wanen ons in een andere wereld.

Slash, slash, slash. Slash, slash, slash Twee dagen geleden liepen we nog in de bewoonde wereld rond in de IJslandse hoofdstad Reykjavik, maar dat lijkt intussen al een verre herinnering. De natuur in dit stuk van IJsland is dan ook van een buitenaardse schoonheid. Landmannaugar vormt een van de meest indrukwekkende vulkanische gebieden op het eiland. Het behoort tot het natuurreservaat Fjallabak, een enorm actief geothermisch gebied met een oppervlakte van 47.000 hectare en gelegen op zo’n 500 meter boven zeeniveau. De omgeving is bergachtig, gevormd door vulkanen en geothermale activiteit, en bedekt met lava, rivieren en meren. In de winter kun je deze regio enkel te voet verkennen, en verdwijnen alle tekens van menselijk leven uit dit ruwe oerlandschap.

winterwandelen en een warm rivierbad Gisteren bracht een stel krachtige superjeeps ons van Reykjavik naar het Nationaal Park van Landmannalaugar. De route voerde ons een paar uur door de zwarte aswoestijn die zich uitstrekt aan de voet van de Hekla-vulkaan. Een machtig natuurverschijnsel, want de meest actieve vulkaan van IJsland wordt van oudsher door de IJslanders gevreesd. Achttien keer is hij uitgebarsten sinds de kolonisatie van IJsland in 876, altijd was dat met een verwoestende kracht en veel schade tot gevolg. Veel as is er momenteel niet te zien, want de felle winterstormen hebben een dikke laag sneeuw over dit decor uitgestort. In de late namiddag dropten de jeeps ons aan de berghut in de ‘Vallei van de Warme rivier’. Een vlag die de lading helemaal dekt: de rivier is wel degelijk warm en iets zegt me dat we daar de volgende dagen geweldig ons voordeel mee zullen doen. De verwarmde berghut die ons ‘basiskamp’ is voor onze tochten de volgende dagen, is vrij comfortabel maar heel basic ingericht. Toen vertrokken de jeeps, en bleven we heel alleen achter, ver weg van het normale leven.

Foto’s Sophie Huybrechts en Jan Buysse

DE SNEEUW

op sneeuwschoenen door IJsland

Voor de eerste keer trokken we onze sneeuwschoenen aan voor een avondlijke wandeling door het winterlandschap, begeleid door een magistrale zonsondergang. De beloning was niet min: het dampende warme water in de rivier, gewoonweg heerlijk om te relaxen en te chillen na deze eerste dag in de wildernis. De revelatie die sneeuwschoenwandelen heet Wie zelf al een paar keer met sneeuwschoenen op pad is gegaan, zal het beamen: op schoenen door verse sneeuw lopen en de wereld verkennen is niets minder dan een revelatie. Je op sneeuwschoenen een weg banen door ongerepte landschappen brengt je véél dichter bij de natuur dan op skilatten of zelfs crosscountry ski’s. Je kunt namelijk zonder al te veel moeite overal komen, en beweegt je in een sneeuwlandschap als een vis in de oceaan. Je volgt nooit gebaande routes, kunt heel vinnig manoeuvreren, en komt zo op plekken die weinig mensen krijgen te zien. Zelfs anno 2017 is dat een heel intense, bijzonder authentieke ervaring. Na een tijdje wordt het een ritueel voor elk van ons: vóór de berghut elke ochtend onze schoenen in plastic sneeuwraketten schuiven, onze stokken vastpakken en op de kaart even het traject bekijken. ZuiDERHuiS-gids Heidi is gefascineerd door IJsland in de winter, en komt hier elk jaar naartoe omdat ze mateloos geboeid is door het leren omgaan met verschillende weersomstandigheden en wind, sneeuw en kou. Je kan niet anders dan meegesleept worden in die fascinatie.

Oerkrachten aan het werk De tocht vandaag gaat richting Hrafntinnusker, bijgenaamd ‘de rotspiek van vulkanisch glas’ en een gebied dat volledig wordt gedomineerd door de kleine Torfajökull-ijskap. Het lavaveld bevat veel van het zeldzame obsidiaan, een zwart glasachtig gesteente dat ook vulkanisch glas wordt genoemd. Nog geen vijftien minuten na ons vertrek zitten we al diep in het sneeuwlandschap en banen we ons een weg over ondergesneeuwde lavavelden. Het tapijt onder onze voeten is oogverblindend wit. Af en toe waait er een wolk stuifsneeuw op. Het landschap is een echt postkaartplaatje van een desolate schoonheid, met af en toe gestolde vlammenlava die grillig contrasteert met de witte vlakte. Later ontdekken we nog borrelende warmwaterbronnen, met wolken stoom die dampend oprijzen uit de sissende ondergrond. Kleurrijke solfataren, openingen in de aardkorst waar zwavelhoudende dampen uit komen, branden gaten in de sneeuw. Wat een oerkracht! Met sneeuwschoenen houdt bijna niets je tegen. Soms moeten we een paar keer op onze passen terugkeren om een iets betere route over een vulkaanhelling te zoeken. Sneeuwschoenwandelen is constant improviseren, maar zo zie je ook het meest. Elke avond heeft gids Heidi contact met het meteostation, waarna we de definitieve route voor onze wandeling de volgende dag uittekenen. Ik begrijp steeds beter waarom Noorse avonturiers als Roald Amundsen of Fridtjof Nansen zo dol waren op deze manier van reizen. Je hebt vaak het gevoel een echte ontdekkingsreiziger te zijn!

Naar de rand van de krater

Het ritme van de aarde

Landmannalaugar mag dan een vulkanisch gebied zijn, de as zelf krijg je in het voorjaar maar mondjesmaat te zien. Terwijl het hier in de zomer een kleurrijk schouwspel is door de verschillende tinten van het rhyolietgebergte bedekt een dikke sneeuwlaag de asachtige ondergrond. Echt koud is het in het voorjaar wel niet meer, zo tussen de 5 graden boven en 5 graden onder nul. Maar af en toe komt de warmte van de aarde aan de oppervlakte, en zijn stukjes van de vulkaanflanken vrij van sneeuw. Tijdens een volgende dagtocht langs de oevers van het Fróstaðavatn-meer richting Ljótipollur zien we een enorme krater met roodgekleurde flanken uittorenen boven het landschap. Langzaam banen we ons door de as een weg naar de rand van de krater. Hijgend, want de asachtige ondergrond doet je wegschuiven telkens je een pas zet. Maar de inspanningen lonen de moeite, want even later staan we op de rand waar we een schitterend 360°-uitzicht hebben op de omgeving. Voor ons liggen talrijke gebergtes scherp afgetekend aan de horizon. De volgende dag zien we in Vondugil alweer een onvergetelijk natuurverschijnsel waarvoor IJsland zo beroemd is. We komen bij een plek waar een kleine, gedeeltelijk met ijs bedekte rivier verdwijnt in een groot warm gat in de aarde. Soms raakt het grondwater aan de kook en plots zien we een geiser opspuiten recht voor onze neus. We kijken verbaasd naar het adembenemende spektakel. Ongelooflijk! De IJslanders bedachten zelfs een woord voor het zeldzame fenomeen: ‘Lækjargosar’ of ‘kleine geisers gevoed door rivierwater’. Het zegt veel over hoe dicht de inwoners hier bij de natuur leven.

Zelfs de naam zou zo uit een boek van Tolkien kunnen komen: Brandsgil. De diep uitgesleten kloof is het einddoel van onze laatste dagtrekking. Je hoeft weinig verbeelding te hebben om te beseffen waarom locatiescouts op dit eiland terecht kwamen voor tv-series zoals ‘Game of Thrones’.

“Het landschap is een echt postkaartplaatje van een desolate schoonheid, met af en toe gestolde vlammenlava die grillig contrasteert met de witte vlakte....”

Zo’n onwerkelijke landschappen heb ik nog nooit gezien. Hoe dieper we doordringen in het gebergte, hoe vreemder de omgeving die op je netvlies verschijnt. Mij doet het steevast denken aan scènes uit Lord of The Rings, een buitenaardse wereld vol door wind en sneeuw geboetseerde mysterieuze forten en burchten. Tegelijk waait stoom de helling af en kringelen uit holen en spleten as- en zwaveldampen de lucht in. Er zijn weinig plekken ter wereld waar je zo goed beseft hoezeer onze planeet écht leeft dan op IJsland. ▲

Reiswijzer Praktisch ZuiDERHuiS IJslandreizen organiseert volgend jaar i.s.m. KBF van 11 tot en met 18 februari en van 1 april tot en met 8 april 2017 deze exclusieve IJslandgroepsreis. Er is plaats voor maximaal 12 deelnemers. De begeleiding van de eerste reis wordt verzorgd door Heidi Hooghe. Het beleven van de fantastische natuur primeert op de prestatie. Een goede conditie is niettemin wenselijk, want elke dag wandel je circa 18 kilometer en zo’n 5 à 7 uur in een bergachtige omgeving. Je draagt sneeuwschoenen tijdens het wandelen, maar je hoeft overdag enkel een dagrugzakje te voorzien. De kans op noorderlicht is reëel. Accommodatie 5 nachten slaapzakaccommodatie in een verwarmde berghut, eigen slaapzak en handdoek voorzien. Bij de hut stroomt een warmwaterrivier die prima is om ’s avonds te baden. In Reykjavik zijn er 2 guesthouse-overnachtingen op basis van tweepersoonskamers met gedeeld sanitair. Maaltijden De maaltijden in de berghut worden bereid door je gids samen met de deelnemers. Tijdens de reis proef je de typisch IJslandse producten waaronder zalm, vis en lamsvlees. Kostprijs Alles inbegrepen behalve twee maaltijden in Reykjavik. Prijs: vanaf 2390 € / persoon www.zuiderhuis.be/ijslandreizen-groepsreizen Het volledige programma vind je op www.zuiderhuis.be. Omwille van het gelimiteerde aantal deelnemers is het aangeraden snel te boeken. Dat kan via het e-mailadres ijslandreizen@zuiderhuis.be (ZuiDERHuiS Gent, Charlotte Dousy).

Wat is Landmannalaugar? Landmannalaugar betekent ‘hete bronnen (‘laugar’) van de mensen uit het gebied Land en is een indrukwekkend wandelgebied in het zuidoosten van IJsland, op 180 kilometer van Reykjavik. Het natuurreservaat is bekend om zijn gesteente uit rhyoliet en dat zorgt in de zomer voor veel gele, rode, bruine en grijsgroene tinten, het resultaat van de vele uitbarstingen met zure lava.

SPORTKLIMMEN

/SPORTKLIMMEN OP SCHOOL Interview met Joris Dieussaert De Topsportschool Hasselt zette een nieuwe stap in de integratie van het sportklimmen in het onderwijs. Sinds 2015 is sportklimmen er een keuzevak in alle graden. Het leerplan is gebaseerd op de doelstellingen zoals die bestaan voor het behalen van een klimvaardigheidsbewijs, en dit kunnen we alleen maar toejuichen. Een reportage.

I nitiatiefnemer en bezieler is Joris Dieussaert, ik ontmoet hem in de Hasseltse klimzaal Olympia waar hij wat later vier studenten verwacht voor een les. Joris heeft een master Lichamelijke Opvoeding en trainer B sportklimmen. Hij diende in 2013 een leerplan in om sportklimmen aan te bieden als keuzevak in de sportopleiding. KBF: Als ik ”Topsportschool” hoor, dan laat de naam mij vermoeden dat het hier om scholieren gaat die door een federatie naar voor geschoven worden als potentiële topsporters. Maar dat blijkt niet helemaal uit de informatie op de website van de school. Joris: “Nee, het ligt anders. Eigenlijk zijn wij een sporthumaniora maar op een gegeven moment hebben ze er als naam Topsportschool Hasselt van gemaakt. Enkele richtingen horen wél bij het echte topsportgedeelte, zoals golf, paardrijden en kunstschaatsen, die mensen zijn geselecteerd door hun federatie. Zij zijn eigenlijk weinig op school, gaan vaak op stage en hebben speciale regelingen voor hun leerprogramma. Maar het merendeel van de leerlingen zitten in een TSO of ASO sport/wetenschappen. Iedere school heeft haar eigen aanpak, wij hier in Hasselt bieden een aantal keuzesporten aan gaande van atletiek tot zwemmen, om het van A tot Z te overlopen. Vier jaar geleden kwam er vanuit de leerlingen de vraag of sportklimmen er ook kon aan toegevoegd worden. Omdat ik het juiste trainersdiploma heb, heb ik het initiatief genomen om dat aan te bieden. Om te starten hadden we minimum acht leerlingen nodig, vorig jaar waren er al wat meer, dit jaar zitten we terug op acht. Vier leerlingen in de tweede graad, en vier in de derde graad. Het blijft nog een kleine wereld en om het te laten groeien moeten we deze sport echt onder de aandacht brengen.” KBF: Nu is de situatie in de voorbije jaren toch behoorlijk aan het evolueren, zeker met de Olympische Spelen in het vooruitzicht. Joris: “Ja, maar ik denk dat we er pas een boost van zullen voelen, wanneer de Spelen er effectief zijn. Intussen werken wij verder aan de bekendmaking van de sport door enthousiaste jongeren te begeleiden.

Joris: “Ik merk bij de jeugd dat boulderen het alternatieve fitness aan het worden is…”

Mijn laatstejaarsstudenten moeten als eindwerk een initiatie klimmen uitwerken voor leerlingen van een eerste en tweede middelbaar. Zo hopen we dat die leerlingen in klimmen geïnteresseerd raken. We moeten een kat een kat noemen hé, voor voetbal moeten we nu eenmaal geen reclame maken, daar komen ze vanzelf op af. Eigenlijk zou de klimsport vaker de media moeten kunnen bereiken, maar tot nu toe interesseert het hen niet.”

Tekst Mark Sebille / foto’s Mark Sebille en Joris Dieussaert

KBF: Daarvoor moet er rond klimmen iets gebeuren dat bij hen de vonk aansteekt. Neem nu golf, gedurende jaren werden er internationaal beklijvende duels uitgevochten zonder dat onze media daar ook maar de geringste aandacht voor hadden. Dan vernemen ze plots dat Nicolas Colsaerts aan de Ryder Cup mag deelnemen en meteen zit het in prime-time. Dat gaf een boost aan ander toptalent zoals Thomas Pieters, en daar profiteert nu de hele sport van. Ook tennis is pas gaan bloeien nadat Sabine Appelmans zich in de negentiger jaren in de kijker speelde. Denk je niet dat het met het sportklimmen dezelfde richting zou kunnen uitgaan? Joris: “Inderdaad, ons land staat internationaal al goed geklasseerd, als er op de OS nu ook enkele van onze klimmers goed in beeld komen, kan dat veel deuren openen. Maar tot nu toe missen we de aandacht van de media nog wel. Neem nu de jongste wereldbeker in Puurs, dat werd wel goed bekeken in livestream, maar dat zijn toch nog niet de grote media hé. Ik merk wel bij de jeugd dat fitness en krachttraining nog steeds ‘in’ zijn, en dat boulderen meer en meer het alternatieve fitness aan het worden is. Let wel, klimmen moet meer zijn dan dat hé, maar het is inderdaad op korte tijd erg ‘hip’ geworden. Bovendien zijn onze leerlingen hiermee ook fysiek voorbereid voor jobs als hoogtewerker of brandweer- of politieman.”

KBF: En misschien zetten er ook enkele de stap van de zaal naar de rotsen of de bergen? Joris: “Voor velen stopt het nu nog bij de deur van de klimzaal, maar als we aan het einde van het schooljaar een buitenlandse stage doen, gaat bij sommigen de ogen open in de zin van ‘ho, dit kunnen we ook op echte rots toepassen!’ Dit jaar zijn we met de leerlingen ook in Durnal en Beez gaan klimmen, eind juni gaat er een groepje op eigen initiatief naar Fontainebleau, zo komen ze in contact met die buitenwereld. Maar nu moeten we ons vooral toespitsen het breed kenbaar maken van het klimmen bij de scholen en dan komen daar vanzelf wel enkele mensen uit bovendrijven.” De leerlingen, in deze groep enkel jongens, zijn inmiddels aangekomen en Joris laat hen meteen opwarmen voordat ze aan hun oefeningen werken. De tweede graad oefent hier vier uur per week, de derde graad zes uur. Vandaag wordt er ook in groep gepraat over de aanpak van hun eindwerk. Belangrijk, want het gaat om het doorgeven van hun eigen enthousiasme aan andere jongeren. En aan dat laatste ontbreekt het deze groep zeker niet. ▲ Meer informatie vind je op www.topsportschoolhasselt.be

Een nieuw pedagogisch concept Joris: “Een belangrijk nieuw gegeven in de sportopleidingen zijn de vernieuwde leerplannen. Om het klimmen als nieuwe sport te introduceren hebben we een bijhorend leerplan moeten voorleggen. Maar gelukkig heeft men in het GO (Gemeenschapsonderwijs) de leerplannen durven opengooien. Men bepaalt nu niet meer dat je, bv bij turnen, die en die sprong moet aankunnen om dit of dat te bereiken. Nu wordt er verwacht dat je bijvoorbeeld rond “evenwicht” werkt, waarbij klimmen net zo goed als turnen geschikt is om het vooropgestelde criterium te halen. Ik heb de doelstellingen moeten opstellen, maar ik heb me ook gebaseerd op wat al voorhanden was: KVB1 en KVB2.”

SPORTKLIMMEN

/KLIMZAAL ALPAMAYO

Klimmen in industriële sfeer Beringen, bij iedereen gekend omwille van zijn mijnsite be-MINE. Deze omvat maar liefst 100 000 m 2 aan gebouwenpatrimonium en is hiermee de grootste industriële erfgoedsite in Vlaanderen en uniek in Europa. Be-MINE is een ware transformatie ondergaan met de aanwezigheid van winkels, een duikcentrum, een avonturenberg én klimcentrum Alpamayo dat op 16 december 2016 zijn deuren opende. Dat de site nog steeds het industriële karakter van de mijn draagt, is ook voelbaar wanneer je klimcentrum Alpamayo binnen stapt. Staal, glas en klimwanden vormen een harmonieus geheel.

Tekst archief Reginald Roels Tekst Pleun van Looij / foto’s Alpamayo

Klimcentrum Alpamayo, door AIB-Vinçotte gekeurd, bestaat uit 18 meter hoge klimwanden die gelegen zijn in een oude elektriciteitscentrale. De oudste delen van het gebouw dateren uit 1910. Het doel van dit unieke kader is, in de woorden van initiatiefnemer Jan Larosse, om sport en beleving te bundelen. Voorlopig kan je in de hal enkel lengteklimmen maar het klimcentrum zit niet stil en zal 1 september 2017 ook een boulderzaal openen. Op de schachtbok zullen outdoor klimactiviteiten geïnstalleerd worden. De 50 meter hoge schachtbok is vlak naast het klimcentrum gelegen en leent zich perfect voor een resem aan trainingsmogelijkheden (via ferrata, abseilen, industriële technieken, enz.). INDUSTRIËLE SFEER Het klimcentrum Alpamayo boeit zowel de geoefende als de onervaren klimmer. Ook voor kinderen zijn er speciale wanden voorzien voor opleidingen en recreatie. In cijfers uitgedrukt bestaat de hal uit 1300 m² klimoppervlakte en aan de constructie kwam zo’n 43 ton staal te pas. De klimzaal wordt in de toekomst nog uitgebreid met een 400 m² ruime boulderzaal. Er vallen in totaal 180 routes te klimmen, verspreid over 60 touwen en 8500 grepen, in uiteenlopende moeilijkheidsgraden. Rekening houdend met de graad van overhang zijn er routes die in klimlengte tot 25 meter kunnen oplopen. In het midden van de zaal bevindt zich een toren van 13 meter hoog. Een mooi staaltje design zijn de twee plexiglazen klimwanden. Deze geven je vanuit de cafetaria de mogelijkheid de hele klimzaal te overschouwen. Hiernaast is het ook een speciale beleving om je eens naar boven te werken op een doorzichtige muur. En voor de smartphone-liefhebbers onder ons, iedere route is voorzien van een QR-code. Bij het scannen van deze code krijg je informatie over de routebouwer en het soort route dat je zal klimmen (technisch, krachtig, enz.). Tot slot biedt de cafetaria je de mogelijkheid om na het klimmen gezellig iets te drinken en na te praten. Deze is ingericht in de voormalig stuurkamer van de elektriciteitscentrale en ligt op 6 meter hoogte waardoor je, zoals reeds vermeld, een indrukwekkend zicht hebt op de hal door de plexiglazen wanden. De wandkasten met schakel- en meetapparatuur en bedieningstafels geven het geheel een industriële sfeer. En voor wie het ultieme berggevoel wil, is er een Oostenrijkse Almdudler te bestellen. Klimcentrum Alpamayo is verbonden met zuster-klimzaal Olympia. Hierdoor worden dezelfde prijzen gehanteerd en zijn gecombineerde abonnementen mogelijk. ▲

ALPAMAYO KLIMCENTRUM be-Mine 21 - 3582 Beringen 011 96 66 66 / info@alpamayo.be www.alpamayo.be 43

SPORTKLIMMEN

/ONTMOET HET KBFNa afloop van het nationale wedstrijdseizoen maakte de KBF bekend welke Vlaamse atleten deel uitmaken van het Belgian Climbing Team 2017. Ontmoet hier de crème de la crème die de Belgische eer verdedigen op het internationale wedstrijdcircuit.

COACHES

liselotte De Bruyn Functie: Topsportcoach

Wannes Jamin

SAM DE SMET

Functie: Topsportbegeleider

Functie: Topsportbegeleider, bestuurslid KBF (Foto: Jean-marc Tambour-Maclot)

SENIOREN

Anak Verhoeven

Lukas Geukens

Discipline: Lead Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant Belgisch kampioen senioren 2017, 2016, 2015, 2014, 2013 / 1ste World Cup Kranj & Arco 2016 / 2de World Cup Chamonix, Villars, Xiamen, Kranj 2016 / 2de WK Parijs 2016 / 1ste WK junioren 2015 / 1ste EK junioren 2014

Discipline: Lead / Boulder Club: Klimclub Hungaria Beste Belg op WK boulder 2016: 56ste / 9de EYC lead Stavanger 2013

Tekst Reginald Roels Tekst Isabeau Vogeleer / foto’s Michaël Timmermans

-TOPSPORTTEAM JUNIOREN

Rob Denayer

Elfe Claes

Discipline: Boulder Club: Blok Climbing Team Belgisch kampioen senior 2016 / 2de EYC boulder Graz 2017

Discipline: Boulder Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 3de BK lead junior 2017 / 1ste BK boulder junior 2016 / 11de EYC boulder Soure 2016 / 47ste WK senior Parijs 2013

Celine Cuypers Discipline: Lead / Boulder Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant Belgisch kampioen lead junior 2017 / 2de BK lead senior 2017 / 40ste WK lead 2016 / 2de EYC lead Edinburgh 2013 / 8ste WK jeugd 2013

arno luypaert Discipline: Lead Club: Team Moondo 5de BK junior 2017 2 x 3de Youth Cup junior 2017

PARAKLIMMERS

Frederik Leys

pavitra Vandenhoven

Discipline: Paraklimmen, categorie AL2 Club: Klimclub Hungaria 3de Paraclimbing Master Imst 2016 / 5de WK Parijs 2016

Discipline: Paraklimmen, categorie RP1 Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 1ste BK paraklimmen 2017

JEUGD A

Aiko Herbos

mats Vancraeynest

lukas Franckaert

Discipline: Boulder Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 11de plaats EYC lead Mitterdorf 2016 / 17de EK boulder Laengenfeld 2016

Discipline: Lead Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 5de BK lead youth 2017 Foto: Vincent Lescaux

Discipline: Lead / Boulder Club: Vlaamse Bergsport Waasland 3de WK boulder youth Arco 2015 / 1ste BK boulder youth 2016 / 3de BK boulder senior 2016

Ine Van Zegbroeck

Laure-Anne Stevens

Discipline: Lead / Boulder Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 3de BK lead youth 2017 / 24ste EYC boulder Graz 2017 / 27ste EK lead Edinburgh 2015

Discipline: Lead Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 3de BK lead senior 2017 / 2de BK lead youth 2017 / 20ste EYC lead Imst 2015

cathinka Tilborghs Discipline: Lead Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 7de BK lead youth 2017 / 24ste EYC lead Imst 2016 / 16de EK lead Edinburgh 2015

Tekst Reginald Roels

JEUGD B

CharlĂ¨ne Tilborghs

Ties Vancraeynest

jasper Van Malderen

Discipline: Lead / Boulder Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 10de EYC lead Imst 2016 / 2de BK lead youth 2017 / 1ste BK boulder youth 2016 / 1ste Belgian lead youth cup 2017, 2016, 2015, 2014 / 9de EK lead Mitterdorf 2016

Discipline: Lead / Boulder Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 2de BK lead 2017 / 2de BK boulder 2016

Discipline: Lead / Boulder Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 1ste BK lead 2017 / 1ste BK boulder 2016 / 1ste Belgian lead youth cup 2017, 2016, 2015, 2014 / 4de YCCF Imst 2016

rafflesia Reyniers

Ferre Beirens

Discipline: Boulder Club: Bergsportvereniging Klein-Brabant 7de plaats BK boulder youth 2016 (Foto: Jean-marc Tambour-Maclot)

Discipline: Boulder Club: Vertical Thinking 4de BK boulder youth 2016 / 38ste EYC boulder Graz 2017

camille De Wit Discipline: Lead / Boulder Club: Klimclub Hungaria 3de plaats BK boulder youth 2016 / 5de plaats BK lead youth 2017

SPORTKLIMMEN

/OP TRAININGSSTAGE MET BELGIAN CLIMBING TEAM Het internationale wedstrijdseizoen is intussen volop aan de gang. De atleten van het Belgian Climbing Team trainen geregeld samen. Tijdens de krokusvakantie reisden ze samen naar het Spaanse Catalonië om er zich voor te bereiden op het nakende lead seizoen. De klimgebieden in Siurana en Margalef waren hun speeltuin. Een fotoverslag.

D AG 3 rs te ‘ru s Ti jd en s de ee he si te in ar ch eo lo gi sc kl im sp or et hi ek in de m , ge w Gau dí m us eu

a, u ra n n Si a v een tsen aan n e ro e d t or r tle . Vo naa de a 9a+ een n t t ) e e o t t r (foto 7a sta mm ans van ave t tea g d m e n r r a h e e e a sgr bus l ov ging imm heid ! Vo t de e po ïc T k r n j d o ol i e e l e L v i o z s o oe tv en rw rlie cce 1 in m e ve nach e ve enzi n su d t d r e e n i o t D AG n d r e L d j r e i o t na let on arië en k dag e at geen Sim te, v Na e en, e de en d valt r trou z v e c r e e e e d i o j t rh stu ), d pro wan k Ve g be 9a+ ijke Ana nt za bla ( oonl , o s e m r l l a l e o p bru !V La R cces s De ute e ro Loui et su d m n i es een Hay met rg o a M van t. klim

! A G

N E V 48

DAG 2 Het Bel gisc he team zak t tijde ns haa r twe ede dag in Cat bek end voo r haa r rots wan den met klei ne ving erg rep en. N ond er and ere Pho to Sho t (8b ) en Cel ine Cuy per s slaa gt e 7b+ à vue te klim men .

ns e n de Rom ei n be zo ek aa ee am n ov er te t he en de at le te td ag ’ br en gt h di sc us si ër nc lu de n he t s aa en Ti jd ee n be zo ek n Ta rrag on a. g Reu s vo or in ht . ric ct t ite he at al aa ns e ar ch rt . D aa rn a ga k va n de C at er w en n t le ve w ijd aa n he

talo nië af naa r Mar gale f, Nic olas Col lin (fot o) klim t erin een 7c flas h en een

Tekst Reginald Roels Tekst Isabeau Vogeleer / Foto’s Michaël Timmermens

D AG 4 Te ru g k eer na a r S iu ra le g g e n na, ma z ic h o p a r h e la n ie u w a s in k ro u te u to e o p oud en it . L u c a hun pe w in d e ri F e rs o o n li rra ri k li de dag g w e e r. jk p ro je m t z ij n af met D e a tl e ct of k e e te n e e rs n te e rv a ri n p ie re zen ee 8 s a e + n ta ti e g over ro n n ie u u te over C . L o ïc de com w e Tim m e li m b e rs b in a ti e rm a n s A g a in s to p s p o s lu it t Canc rt e n u er en d n iv e rs it e e lt z ij a ir e s tu n d ie s .

D AG 5 H e t B e lg ia n C li m b in g Te a o p n ie u w m p ro fi te e n k e le p e rt v a n h ra c h ti g e e t m o o ie en meer ro u te s : w e e r in dan 40 v a n k o rt S iu ra n a m e te r la e n s te rk – ook a e n v e rk e ng. De c o ls e rv a re v e rh a n g nt o a c h e s b e k le m n to p s p e n d , to t a n d e re o rt e r! – lo o d re c h to n e k li m m e rs n h e e n t t b d e e la v o o rb e e . ng van v ld fu n c ti e il ig h e id e van o n z e a tl e te n v o o r

n t ee heef e t. m n s tsa oeri Mon or T r n o i v d in e st tsen Dien t in m bee ro e e d i s n n n ht va laa en oet me e toc Cata de v ze d t tea . De e s t n l h s a t. a t u a n , st tsa eng ag r zijn ebok n br Mon de d ni et g e j i i e T r d b 6 e a C a tw na lka d AG het B rken… N een rg e n in e zou cht e be voor we m o d f t d a a j e n i e i k d T tij ter nbi ng T ntai loos iene imbi mou en k oorz n Cl e v a i , i e g l d de Be t van d’Escala Het helf a e x d i o dan Cart aan zoek

uwe ni e t e ië or h atalon r vo C a e a m kl n. eris aal ake r To k t e m lem o e o h lij ts, st v oge aar ien em isw eD g d u a , h t rt es es kee ach dez am e co a om e d T an ad ing kt a aur mb dan osta D G 9 ian Cli e A B D . C g oen me Bel s e i z To e r i s Het d j i r st oor wed st v ien D en

D AG 7 H et te am ke er t te ru g na ar M ar ga le S ie rra de M f on ts an t. O nd an ks he t sl ec at le te n er in om en ke le lo od zw ar e H él oï se D ou ro u m on t kl im t er ha ar ee rs te

bege v.l .n .r .: S m it z ,C

Het B e lg

f, prac ht ig ge le ge n in he t na ti on aa ch te w ee r en l pa rk de ve rm oe id he id , sl ag en ut es af te vi de nk en . e 7c ro ut e à vu e.

D AG 8 Re g e n , w in d e n z e lf s le n . N a sneeuw een be kunnen z oek aa p ro je c tr d e la a ts n h e t d o rp o u te . A te k li m je S iu ra d a g in n d e re s lu it h e n a , k e re k C a ta lo ie z en voo t te a m n ië n ie n somm r een n af met t v e rg a ig e a tl e ie u w e e e n le u lte n te ru s e c to r k e q u iz g naar in S iu ra o v e r… hun na. De k li m m e la a ts te n n a tu u rl ij k ! dag

l e i di ng t r ain : C h r is ings tophe stag Henry e C h r is t , Ro b ophe b y Tó D e Po t h , L is t t e r. e lo t t e De Br g ia n C uyn, D li m b in id ie r M g Te a ottart m wo , Tijl rd t o n derste und d o o r Pa tagon ia e n Pe t z l.

BERGBEKLIMMEN

/MOUNT COACH STELT VOOR:

MC7

Het alpiene opleidingsproject Mount Coach Academy is aan haar zevende editie toe. Zes beloftevolle jongeren starten dit voorjaar aan een intense, tweejarige opleiding tot allround alpinist. Met trots stellen we je de nieuwe lichting voor. Maar eerst, wat is Mount Coach ook alweer?

waalf jaar geleden startte de Vlaamse klimen bergsportwereld een ambitieus project met als doel beloftevolle jongeren op te leiden tot topalpinisten. Het project kreeg de naam Mount Coach en bestaat uit de Mount Coach Academy: het opleidingsplatform, en het Mount Coach Team: de verzameling van alle afgestudeerde deelnemers. Mount Coach Academy Sinds het startschot van Mount Coach in 2005, doorliepen al zes verschillende lichtingen met succes de Mount Coach Academy. Het traject bestaat uit een twee jaar durende opleiding waarin alle disciplines van de bergsport aan bod komen: rotsklimmen, equiperen van massieven, zomer- en winteralpinisme, toerskiën, ijsklimmen, enzovoort. Verder gaat er ook de nodige aandacht naar de theoretische kennis van weerkunde, oriëntatie, tochtplanning, lawinekunde en EHBO. Verschillende ervaren gidsen loodsen de Mount Coach jongeren door de opleiding, onder toeziend oog van coach Sanne Bosteels.

Mount Coach 6 in actie

De kers op de taart van deze intensieve opleiding is een zelfstandige, volwaardige expeditie in uitdagend terrein waarin alle vergaarde kennis wordt toegepast. Hieruit volgden dan ook al verschillende tot de verbeelding sprekende verwezenlijkingen. Zo stond de eerste Mount Coach lichting op de top van de Great Trango Tower (6286 meter) in Pakistan. De tweede lichting mikte nog hoger en bedwong met succes de top van de Khen Tengri (7010 meter) in Kyrgyzstan. De derde groep trok naar rotsklimgebieden als Yosemite, Taghia, Squamish, Bugaboos en Patagonia. Verder deed MC4 enkele straffe big-wall beklimmingen in Kyrgyzstan en bedwong Mount Coach 5 “the peaks of good and evil” (6446 meter en 6451 meter) in de Indiase Himalaya. Deze zomer is het de beurt aan MC6. Zij trekken op expeditie naar de Cordillera Blanca in Peru. Benieuwd met welke enthousiaste verhalen zij zullen terugkomen!

Reginald Roels Tekst Yashin Ver Donck / foto’s MC6 Roel GorisTekst - MC7 Philip Mahy

MC6 Een succesverhaal

Het succes van de Mount Coach Academy wordt pas duidelijk wanneer de leden van het Mount Coach Team verder bouwen op hun kennis en ervaring. Met onder meer de beklimming van de noordwanden van Les Droites, de Aiguille Verte, Les Grandes Jorasses, de Matterhorn en de Eiger bewijzen de Mount Coach teamleden dat ze ‘iets’ hebben opgestoken tijdens hun opleiding. Niet alleen in Europa slagen de teamleden in beklimmingen van hoog niveau, ook buiten Europa zet Mount Coach het Belgisch alpinisme op de kaart. Zo stonden Sam Van Brempt en Tim De Dobbeleer als tweede Belgische team op de top van Cerro Torre in Patagonië, amper enkele weken na Sean Villanueva en Nicolas Favresse. Verder zetten verschillende MC-ers hun naam op de Fitzroy in Patagonië en verwezenlijkten ze zware beklimmingen op El Capitan in Yosemite. Het Mount Coach Team organiseerde ook een big-wall expeditie naar Groenland en verscheidene (toer-)ski expedities naar onder andere Japan, Georgië en IJsland.

Om het verhaal compleet te maken, waren Sam Van Brempt en Maxime De Groote de eerste Belgische touwgroep die de route ‘Moonflower buttress’ op Mount Hunter in Alaska succesvol beklommen. Sam en Maxime waren niet alleen de eerste Belgen, ze zijn ook de zesde touwgroep in de geschiedenis van de route! Deze prestatie maakt duidelijk dat het Mount Coach project enkele topatleten heeft voortgebracht. Ervaring delen

Mount Coach is niet alleen een verhaal van spectaculaire beklimmingen. De teamleden willen de opgedane kennis en ervaring delen met toekomstige bergbeklimmers. Momenteel volgen An Laenen, Sam Van Brempt, Denis Hoste en Friedemann Koch de opleiding tot Instructor Alpine Climbing. Wanneer ze dit UIAA-erkende diploma behalen, kunnen deze vier Mount Coach leden stages in het hooggebergte begeleiden.

De nieuwe lichting Met deze indrukwekkende geschiedenis in het achterhoofd, kunnen we dan ook stellen dat Mount Coach een succes is! De motivatie is groot bij de nieuwe lichting om verder te mogen schrijven aan dit verhaal. We stellen voor, Mount Coach 7 : KBF: Wat is jouw motivatie om aan Mount Coach deel te nemen? Maarten: “Ik ben altijd al gepassioneerd geweest door klimmen en de bergen. Als kind speelde dit zich vooral af in de bomen en tot ergernis van mijn ouders op alles waar ik op, af of onder kon kruipen. Later ben ik beginnen klimmen in klimzalen en buiten op de rotsen. Ondertussen heb ik op heel wat prachtige plaatsen kunnen klimmen en nu is het tijd voor de volgende stap.” Robbe: “Ik wil mijn technieken verbeteren en meer ervaring opdoen in alle terrein. Mount Coach biedt je de mogelijkheid om elke schoolvakantie de bergen in te trekken, in goed gezelschap en met fantastische begeleiding.”

Amelie Gistelinck, 24 jaar - Nevele / Robbe Roskams, 24 jaar - Wommelgem / Karel Vermeersch, 25 jaar - Oostende Yashin Ver Donck, 19 jaar - Balen / Maarten Werelds, 25 jaar - Geel / Philip Mahy, 27 jaar - Gent

MC7 Yashin: “Al sinds het begin van mijn klimcarrière had ik enorm veel bewondering voor het Mount Coach project. Maar aangezien ik begon met klimmen op 10-jarige leeftijd, wat net iets te jong is voor een eventuele deelname, bleef Mount Coach voortleven als een droom. Ondertussen klim ik negen jaar, heb ik mij het sportklimmen meester gemaakt en voel ik mij comfortabel in zevendegraads routes. Ik heb vanaf dag één genoten van elke klimmeter. Maar als ik de bergsport zou mogen vergelijken met een boek, een soort levensverhaal, kreeg ik het gevoel dat ik mij bleef concentreren op één hoofdstuk. Een hoofdstuk waar ik dusdanig van onder de indruk was dat ik gepassioneerd dat hoofdstuk vanbuiten leerde. Maar stillaan speelt de honger voor de rest van het verhaal en ben ik klaar om mijn droom werkelijkheid te laten worden. Klaar om de echte bergen in te trekken! En zoals onze coach Sanne zei tijdens onze eerste ontmoeting: “bergsport is geen sport maar een levenswijze.” Ik hoop via Mount Coach een pad in te slaan waarmee ik de rest van mijn leven een levensstijl kan creëren die me op plaatsen brengt en zaken doet meemaken waar ik alleen maar rijker, wijzer en gelukkiger van kan worden.” KBF: Hoe staat je bergkennis en -ervaring ervoor bij het begin van het Mount Coach traject? Amelie: “Onderweg zijn in de bergen, alleen of in gezelschap, is me verre van vreemd. Van kinds af aan wandelde ik door de bergen op familievakanties. Nadien maakte ik jaarlijks trektochten, alleen of met vrienden, om mijn portie ‘gezonde berglucht’ bijeen te scharrelen. Te laat leerde ik de magische wereld van het klimmen kennen. Maar de discipline begeesterde me al snel en ik ben gemotiveerd om hierin te groeien. Wekelijks in de klimzaal, af en toe op Belgische rots en een half jaar Innsbruck bracht me de nodige outdoor klimervaring. Snowboarden deed ik als tiener meermaals, skiën leerde ik pas twee jaar geleden. Op alpien terrein ben ik geen Messner, maar ‘trittsicherheit’ en enkele babystapjes zijn al gezet. Op naar meer!” Karel: “Ik heb al enkele bergen en rotswanden beklommen. Hierdoor heb ik reeds een basiskennis opgedaan.”

Philip: “Sinds mijn tienerjaren ben ik een intensieve sportklimmer en boulderaar. Sinds mijn jeugd sta ik op skilatten en het snowboard met focus op free-ride en ski des bosses. Daardoor heb ik al heel wat ervaring opgedaan in deze meer toegankelijke disciplines. Maar sinds enkele jaren heb ik de nood om de iets minder toegankelijke disciplines te verkennen, zoals bijvoorbeeld traditioneel klimmen, skitoering en telemarkskiën. De nieuwe technische uitdagingen versterken mijn geest en mijn liefde voor de bergen door de pure vorm waarin ik de bergen ervaar en onderga. Mijn gebrek aan alpiene ervaring ben ik van plan om in te vullen met Mount Coach, ik ben er zeker van dat dit mij tot nieuwe hoogtepunten gaat brengen.” KBF: Hoe hoop je dat je leven eruitziet binnen tien jaar?

Amelie: “Het zou mooi zijn als ik ergens in de bergen gesetteld ben (Oostenrijk Heimat!), werkzaam in de alpiene medische wereld. In de overvloedige vrije tijd ga ik avontuurlijk op stap met mijn vriend Alexander. Tegen dan klim ik graag vlot zevendegraads routes en verken ik iedere berg in de omgeving op toerski’s. Kortom, een leven leiden met zoveel mogelijk buitenlucht (liefst met iets minder atmosferische druk dan Gent), waarin de balans tussen werk en ontspanning, tussen adrenaline en verantwoordelijkheid, goed zit.” Yashin: “Ik hoop vooral binnen tien jaar terug te kunnen kijken op een boeiende en leervolle weg. Ik besef dat ik momenteel, op 19-jarige leeftijd, keuzes maak die mijn verdere leven in een bepaalde richting zullen sturen. Waar ik op mijn 29ste zal staan, zal de toekomst uitwijzen. Maar ik heb verschillende dromen en hoop dat ik over tien jaar naar mijn leven zal kunnen kijken met een glimlach en een gelukzalig gevoel. Een leven waarin ik datgene kan doen dat me het allergelukkigste maakt, is mijn hoofddoel. Ik hoop dat Mount Coach een enorme stap is in die richting.”

Robbe: “Ik ben benieuwd hoe de bergsport er over tien jaar zal uitzien. Ik zie de condities in de alpen zeer snel achteruitgaan… Toch ben ik ervan overtuigd dat ik er dan nog steeds zal rondhangen.” KBF: Wat is voor jou de magie van de bergen? Maarten: “Ik hou van wilde plaatsen in het algemeen, plaatsen die de kracht en schoonheid van de natuur in alle facetten laten zien.” Karel: “Dat je op plaatsen komt waar weinig anderen komen en zo de ongerepte natuur te zien krijgt.”

Mount Coach-goeroe Sanne Bosteels

Philip: “Als ik in de bergen ben, komt alles tot rust. In de bergen zijn heeft altijd al gewerkt als een soort van therapie voor mij. Het is een gevoel van verbondenheid dat moeilijk te verklaren is, ik voel me altijd wel een beetje thuis in de bergen. Er is een bepaalde jeugdherinnering die me heel sterk is bijgebleven. Ik was een jaar of 8-9 oud en we hadden met het gezin een prachtige reis in de Zwitserse Alpen gemaakt. We maakten allerlei bergwandelingen rond Evolène en Arolla, we verbleven in berghutten, wandelden op gletsjers en beklommen zelfs een bescheiden top. Tijdens de terugreis huilde mijn moeder. Toen ik vroeg waarom ze huilde, antwoordde ze: “omdat we weggaan uit de bergen…”. Die verbondenheid is iets dat ik van mijn moeder heb geërfd heb. Het is een gevoel dat ik enorm koester. Al zal ik wanneer we terugkeren uit de bergen geen tranen laten, maar met een gelukzalig gevoel uitkijken naar het volgende avontuur.” ▲

CANYONING

/CANYONING IN ALPESVan zaterdag 8 april tot en met vrijdag 14 april ging in Saint-Laurent-du-Var het canyoningtreffen van X-Academy door. Het prachtige decor van de Alpes-Maritimes werd gedurende zes dagen opnieuw onveilig gemaakt door enkele “gekke” Belgen. Want als je bij de toeristische dienst vermeldt dat je van de waterval naar beneden gerappeld hebt en er een ankerpunt ontbreekt, zeggen ze doodleuk “die waterval is niet bereikbaar voor toeristen, je kan ze niet bezoeken.” Die Fransen toch, denken dat wij Belgen geen Frans kennen. Als je dan nog eens duidelijk herhaalt wat je zojuist gedaan hebt, kijken ze je toch wat vreemd aan…

“

“Die vier sterren in “100 beaux canyons méditerranéens” is deze canyon echt wel waard...”

ReginaldLondoz Roels Tekst Lisa Viane / foto’s X-Adventure, Irven AelbrechtTekst en Thomas

-MARITIMES O

fficieel start het treffen ’s avonds pas, maar zoals het echte canyoneers betaamt, vertrokken wij met ons groepje al vrijdagavond zodat we op zaterdag al een canyon konden doen. Het werd een modderbadje in de “Vallon des Hirondelles”. Nu niet meteen een topper te noemen omwille van het modderwater, maar wel een goede canyon om er weer in te komen en verschillende soorten installaties te oefenen. Vier sterren afdaling Op zondag trokken we de hoge bergen in om in het rode gesteente de afdaling te doen van de “Vallon de Challandre”. Een canyon die zeker de moeite waard is, al moet je de koudere temperaturen erbij nemen. Vorig jaar starten we de afdaling bij 5° Celcius, dit jaar was het er gelukkig al 12° C. Hou wel zeker rekening met de weersvoorspellingen. Vanaf 14 uur was er regenweer voorspeld, en hoewel we startten bij een stralend lentezonnetje, doemde er vanaf dit tijdstip een onweer op. Niet bepaald het moment waarop je in een canyon wil zitten… Maandag waren we klaar voor het grotere werk. Ons topoboek sprak lovende woorden over de “Vallon de Carleva”. Deze canyon wordt niet vaak afgedaald omwille van de lange instap. Twee uur naar boven klimmen en de 700 hoogtemeters afleggen in de middagzon is inderdaad niet echt een pretje. Maar de afdaling is het dubbel en dik waard. Glijbaantjes, sprongen en rappels wisselen elkaar af. Op een van de laatste rappels kom je uit op een plateau met stalactieten. Daar zitten, de vogels horen fluiten, het water horen ruisen en weten dat er amper mensen passeren, maakt je toch wat filosofisch. Die vier sterren in “100 beaux canyons méditerranéens” is deze canyon echt wel waard.

â&#x20AC;&#x153;De twee glijbanen van ongeveer 20 meter geven zelfs aan de ervaren canyoneer nog een kick...â&#x20AC;?

Tekst Reginald Roels

Klassiekers

Uitzicht over Monaco

Omdat we ook weleens een écht hoge rappel wilden doen, kozen we op dinsdag voor de “Ravin de Saint-Martin” in de Vallée de la Tinée. Het moet gezegd, de rappels zijn de moeite, met als hoogtepunt een afdaling van 70 meter. Maar het klimmen en wandelen over de vele rotsblokken maakt wel dat ik deze canyon niet meteen opnieuw zou afdalen.

Officieel was vrijdag de laatste dag van het treffen. Maar dankzij het verlengde Paasweekend, besloten we ook op zaterdag nog een canyon te doen. Rekening houdend met het feit dat we ’s avonds de 13-uurdurende terugtocht richting België moesten inzetten, kozen we voor een ‘droge’ canyon, de “Cascades de Lou Gras”. Deze canyon biedt een spectaculair zicht op Monaco en is in feite het hele jaar droog, tenzij de prins zijn zwemvijver leegt… Of het nu aan de prins lag, of aan smeltwater, droog was de canyon niet te noemen. Echt nat gelukkig ook niet, maar we waren toch blij dat we andere kleren voorzien hadden voor in de auto. Eerlijk is eerlijk: mocht deze canyon geen uitzicht bieden op Monaco, zou er niet veel aan zijn… Moe maar voldaan zetten we rond 17 uur de terugrit in. Een deugddoende vakantie, een fijne week met fijne mensen, mooi weer… wat wil je nog meer op een canyontreffen? ▲

Op woensdag werd er voor een klassieker gekozen: de “Vallon de la Maglia”. In deze canyon staat het hele jaar door een stevig debiet, waardoor er veel gegleden en gesprongen kan worden. De passage door de grot maakt van deze afdaling een echte topper. Vooral in het voorjaar, wanneer er nog niet té veel canyoneers op pad zijn. Donderdag stond opnieuw een klassieker op het programma: de “Rioue de la Bollène”. Ook hier moet je rekening houden met de kou, het water is écht opvallend kouder dan in andere canyons. De twee glijbanen van ongeveer 20 meter geven zelfs aan de ervaren canyoneer nog een kick. Door het mos op de stenen, is deze canyon wel zeer glad. Uitkijken waar je je voeten plaatst dus! Na de oefening met de hoge rappel, waren we toe aan een oefening voor rappels in combinatie met een hoog debiet. De “Ruisseau de Bausset” is hier in het voorjaar zeer geschikt voor. De ene rappel volgt de andere op en vaak moet je echt door de waterval heen rappellen. Dat maakt deze afdaling ook echt een fysieke uitdaging. Ik viel als een blok in slaap ’s avonds…

Profshop

Wij zijn verhuisd naar: Cleydaellaan 10, unit 8 - 2630 Aartselaar webshop op www.k2profshop.be tel: +32 (0)3 303 14 53 mail: info@k2profshop.be

BERGWANDELEN

Tekst Wendy Reginald Roels Tekst en foto’s Saerens

/Opleiding Instructor Mountain Walking & Trekking In het afgelopen septembernummer van Klim- en Bergsport Magazine maakten we kennis met negen aspirant begeleiders bergwandelen. Intussen hebben deze deelnemers een hele weg afgelegd. Steven Horemans, één van de cursisten, getuigt.

“Vele theorielessen, drie praktijkweekends en talrijke huiswerkuren later, zijn we trots dat alle negen cursisten nog steeds aan de opleiding deelnemen. De sfeer in de groep is intussen geweldig. We helpen elkaar, respecteren elkaars visie en smeden allerlei plannen om samen activiteiten te organiseren”, vertelt Steven. Het einde van de opleiding is bijna in zicht. “We reizen deze zomer nog naar het hooggebergte voor een stage onder begeleiding van een gediplomeerde berggids. Ten slotte organiseren we ook zelfstandig een stage. Als we hierin slagen, mogen we met trots aan onze grootmoeders vragen om de ‘instructor patch’ op onze softshell te naaien.” Tijdens het weekend van 13 en 14 mei vond een laatste opleidingsweekend plaats in België. Op het programma stond onder meer EHBO in de bergen. Tijdens een wandeltocht gebeurde het ene na het andere - weliswaar geveinsde - ongeval: wandelaars werden op brancards geëvacueerd, snijwonden verzorgd, armen in driehoeksverbanden gelegd, en zelfs een oudere heer met een hartaanval werd gered! Na de EHBO-oefening, verdiepten de deelnemers zich in de digitale wereld van de GPS. Er stond ook nog een laatste examen op het programma. “Zowel fixed rope, short rope, touwsteun en gezekerd afdalen hebben geen geheimen meer voor ons. De deelnemers aan een bergwandelstage hoeven dan wel geen touwmanipulaties te kennen, de begeleiders worden daar niet van gespaard.” Een zucht van opluchting ging door de groep wanneer ze ontdekten dat iedereen slaagde voor dit uitdagende examen. Wordt ongetwijfeld vervolgd! ▲

BERGBEKLIMMEN

Foto: Sara Van Den Steen – Fitz Roy, Argentinië

Alles voor klimmers en trekkers

Oude Gentbaan 255 9300 AALST www.trek-king.be Trekking buitensport

053 705 222 info@trek-king.be

ALPAMAYO KLIMCENTRUM be-Mine 21 - 3582 Beringen 011 96 66 66 info@alpamayo.be www.alpamayo.be

ROTSKLIMMEN

Tekst Reginald Roels Tekst en foto’s Koen Hauchecorne

/ONBEKEND IS ONBEMIND... EN ONBEKLOMMEN: Rochers d‘Heure Specifieke kenmerken Een site in kalksteen die eigenlijk een combinatie is van een rotsplaat van een twintigtal meter hoog, een systeem van grote rotstrappen met interessante passages, en een verticale tot overhangende wand van een vijftiental meter hoog. Dit laatste biedt een tiental (moeilijkere routes), goed behaakt met lijmhaken (KVB 3-conform, dus). De rotsplaat en de rotstrappen zijn veel makkelijker (vaak niet meer dan 2e en 3e graad), en her en der voorzien van lijmhaken (waardoor je eigenlijk zelf een parcours naar boven kan kiezen – en soms meer dan je KVB 3 ervaring nodig hebt om alles correct en veilig te doen). Beslist geen grote site, maar zeker een ommetje waard als je toch onderweg bent naar Hottton, Comblain-la-Tour of een van de andere Ourthe-massieven.

Aanbod Moeilijkheid Aantal routes 2, 3 (misschien enkele passen 4) = Verschillende mogelijkheden 5a, 5b en 5c 1 6a, 6b en 6c 6 7a, 7b en 7c 2 Meer informatie De site is zeker niet geschikt voor groepen. Je vindt de topo online via: http://infosescalade.forumup.be/about569-0.html ▲

Hoe geraak je er? De site ligt op de N929, ongeveer halfweg tussen Nettine en Heure-en-Famenne in een bocht van de weg. Een (onofficele) parkeerplaats (voor slechts enkele auto’s) bevindt zich aan de voet van de rotsplaat, maar let op: deze ligt aan de binnenkant van een bocht in de rijbaan, en het doorgaand verkeer zie je dus maar moeilijk aankomen!. Google Maps 50.289918, 5.278452. De rotsplaat en -trappen kan je niet missen, voor de rotswand moet je links van de plaat een tiental meter omhoog gaan in de helling, en dan traverseren (naar het Zuidwesten) gedurende ongeveer 150 m tot aan een rotsformatie. De rotswand ligt achter de hoek, iets hoger.

ECOLOGIE .

/EXPLORATIE VAN ENKELE MASSIEVEN VAN DE KLIM- EN BERGSPORTFEDERATIE Waar moet ik heen met dit artikel over de Luikse klimmassieven? Breng ik een hommage aan de de lentekleuren? Aan het vrijwilligerswerk? Aan de toekomstvisie voor de exploitatie van klimgebieden? Aan de samenwerking met externe partners? Aan de evenwichtsoefening tussen natuur en recreatie? Ach, ik zie wel waar ik uitkom! Verwacht evenwel geen dun doorslagje van één of andere topo.

D aarna is het de beurt aan de koorzang van de lentevogels: van de olijke tjiftjafs, schaterende pimpelmezen, diepzinnige merels en in herhaling vallende vinken. Allen eensgezind in hun meerstemmigheid (Frans Baert, Van woordenloze vogels en mensen, HBVL, 01.04.17, nr.1387). De toornige Tjiftjaf en Le Tour en bêche in Engis Ik stel de protagonisten even voor: Koen Hauchecorne, smaakmaker bij de KBF en ik zelf, steller dezes, romaticus pur sang uit het groene Limburg. Koen is een man van vele weetjes; het is altijd gezellig in zijn gezelschap te toeven en je nieuwsgierigheid bot te vieren. Als opwarmer gluren we bij de buren. Die behoren tot het sympathieke clubje van Serac (voluit: Seraing Escalade Randonnée Alpinisme Club), aangesloten bij de Club Alpin Belge. De Tour en bêche is het restant van een oude steengroeve. De lichtjes naar achter leunende verticale kalkplaten blikkeren als het blad van een brede spade. Geen spoor van de lianen van de vermaledijde Klimop. “Puik opkuiswerk”, getuigt Koen en hij wijst me richeltjes aan waaruit alle humus weggekrabt werd. “Alweer een puzzelstukje dat netjes ingepast werd in het Natura 2000-netwerk”, vervolgt hij. “Tjiftjaf”, kwinkeleert de Tjiftjaf. Binnen drie weken zal ik dit onopvallende bleekgroene vogeltje voor ‘t eerst waarnemen. In het Heverleebos, vlakbij de kapel van OnzeLieve-Vrouw van Steenbergen. Tienjarige klimmertjes demonstreren het gebruik van broches en relais, terwijl een Grote bonte specht de maand maart uithamert. Gevlekte aronskelken en Stinkende gouwe, door de doorsnee tuinier verketterd als onkruiden, vormen de scheidslijn tussen klimmers en toeschouwers. Over klimmen gesproken, in Koens persoonlijke inventaris van potentiële klimgebieden in het Naamse, blijken steengroeves stilaan de overhand te halen op natuurlijke rotsen. En nu ik toch in de toekomst kijk, de opmars van de Japanse duizendknoop, een exoot die ook in Vlaanderen gaandeweg terrein wint en de lokale flora wegdrukt, dient een halt toegeroepen te worden.

Foto linksboven: knaagsporen van de Bever in Le Renissart (Hotton) Foto linksonder : Stinkend nieskruid in Le Renissart (Hotton)

Roels Tekst Luc Vandenbosch / Foto’sTekst KoenReginald Hauchecorne

Een geur van wierook in de steengroeve van Flône

Stromatoporen in Le Rennisart te Hotton

We verdiepen ons in het verborgen leven van de slanke bomen die de steengroeve van Flône afschermen. De nonnekes van de Abbaye des dames de l’instruction chrétienne bespieden ons vanachter hun gordijnen. Look-zonder-look keert zich preuts naar de gepolijste rotswand. Een Boomklever, ook wel ‘ns kleine spechtje genoemd, rappelt naar beneden langs knoestige vintage Eiken.

De geest van het Département de la Nature et des Forêts, afgekort DNF, waart hier rond. Zijn credo van ‘des sites de grand intérêt biologique’ spoort niet altijd met het klimgebeuren.

In afwachting van een spoedige opening wordt de rotswand klimrijp gemaakt, geëquipeerd om de terminologie van het Belgian Rebolting Team te gebruiken. Stilaan wordt de omvang van het vrijwilligerswerk me duidelijk en denk ik weemoedig terug aan het aloude gezegde dat mijn scoutstijd kleurde, namelijk ‘zich met hart en ziel voor een doel inzetten’. En dus help ik Koen om het zwerfvuil op te ruimen.

Ik voel de energie van de bergen. Lichtvlekjes hinkelen over het water. Vlinders zijn zonnekloppers, althans als ze Dagpauwoog, Koolwitje of Oranjetipje heten. Een Muurhagedis pakt snel zijn biezen. Gelaagde gaten in de rotswand blijken stromatoporen te zijn. Dit is de begroeting met de oeroude natuur waarop ik wachtte. Beleven is ook met mondjesmaat kennis vergaren. En daarom lees ik nog diezelfde avond dat stromatoporen fossielen van sponsdieren zijn en belangrijke rifvormers. De lichtblauwe bloempjes van de Kleine maagdenpalm zijn net scheepsschroefjes. Een kleine grot grijnst naar de honderd meter lager liggende Ourthe. Eén enkel Steenbreekvarentje bewaakt haar ingang. De klokken van het Nieskruid klingelen zachtjes in de wind, een requiem voor de Gewone eikvaren waarvan de bladeren op de graat van een gestrande vis lijken. De Bever daarentegen is springlevend, te oordelen naar zijn iconische knaagsporen. Zonneroosjes, dé paradepaardjes van de kalkgraslanden, zijn het levend bewijs dat waardevolle natuur in België dikwijls het resultaat was en is van menselijk ingrijpen. Wanneer Koen en ik deze vaststelling delen, knikken de diepgele bloempjes van de Gulden sleutelbloem ons veelbetekenend toe. Een mierennest blijkt Zandbijen te herbergen. Verrukt staren we naar het vloeiende patroon van hun aanvliegroutes. Onderweg in een coulissenlandschap Deze streek ademt kalk uit, ook op socio-economisch gebied. We passeren talloze steengroeven en kalkovens. Een bloemencorso van Bosanemonen schrijdt voorbij tussen een erehaag van Fluitekruid en Scherpe boterbloem. Het Speenkruid strooit zijn goudgele sterretjes uit. Buizerds mauwen klaaglijk. Het aanstekelijke wit van de Sleedoornhagen verdeelt het coulissenlandschap in krachtige geometrische figuren. Ik slaag er zelfs in mijn aversie voor autorijden opzij te schuiven. Op een diefje langs Comblain-la-Tour We controleren de nagelnieuwe afsluiting tussen de Rochers de la Vierge en de spoorweg. Onverlaten hebben de draad doorgeknipt. Gelukkig heeft de plaatselijke ‘Inspecteur’ alert gereageerd en het euvel voorlopig verholpen. Tongvarens likken de flanken van het hellingbos. Uit een bronnetje welt gelukzaligheid op. Een totaalervaring

Foto rechtsboven: kalkgrasland in Le Renissart (Hotton) Foto rechtsonder: stromatoporen in Le Renissart (Hotton)

Van exploratie naar appreciatie en pure adoratie is een kleine stap. En dan heb ik nog niet geklommen. Kunnen jullie narekenen! Mijn ontmoeting met Koen startte als een interview, maar werd uiteindelijk een frisse duik in de belevingswereld van een boeiend man, een man met een missie ook... ▲

MEDISCH

Bron: Hoogtelijn - NKBV Tekst Marieke Van Vessem Illustrator Toon Hezemans

/BERGSPORT IN DE HITTE Voorkom uitdroging en mineralenverlies

Bewegen in hitte is voor het lichaam een absolute uitdaging. Waarschijnlijk heb je dat zelf ook wel eens ervaren: een sportklimroute in de brandende zon lijkt onmogelijk en niet alleen vanwege zwetende handen. En zelfs een simpele wandeling is ondraaglijk wanneer het boven de 35°C is. Ook andere sporters, zoals marathonlopers, fietsers en triatleten ervaren prestatieverlies wanneer het klimaat warm en vochtig is.

H et

lichaam zit handig in elkaar, het wil koste wat het kost de kerntemperatuur op 37°C houden. Om dat voor elkaar te krijgen als het heel erg warm is, gaat het lichaam zweten. Hierbij verliest het naast warmte waardevolle voedingsstoffen, zoals zout en vocht. Dit zorgt voor een afname in het bloedvolume, terwijl tijdens het sporten in de hitte zowel je bloedsomloop (om zuurstof te transporteren) als je huid (om af te koelen) juist bloedvolume nodig hebben. Omdat er meer hitte wordt geproduceerd dan er kan worden afgevoerd, neemt je kerntemperatuur toe. Deze kleine toename is voor het lichaam een signaal om het rustiger aan te doen, je raakt dan uitgeput.

Voorkom uitdroging Een van de meest voorkomende gevaren bij sporten als het warm is, is uitdroging. Bij deze onbalans van vochtinname en vochtverlies ontstaat er een dorstprikkel, maar vaak is er dan al sprake van prestatieverlies. Bij het verlies van 2% lichaamsgewicht is er al sprake van uitdroging, bij 5% daalt de prestatie al met 30%. Meer gewichtsverlies (en dus een ernstige uitdroging) kan hoofdpijn en duizeligheid veroorzaken. Als je benieuwd bent of je tijdens het sporten voldoende drinkt, kun je jezelf voor en na het sporten wegen. Iemand van 70 kilo die tijdens het sporten anderhalve kilo vocht heeft verloren, is duidelijk gedehydreerd (2% verlies). Het is belangrijk dat je dit verlies na het sporten weer aanvult door voldoende te drinken. Beter nog is uitdroging voorkomen. Afhankelijk van de temperatuur, inspanning en het lichaamsgewicht is het raadzaam om tijdens het sporten 0,4 tot 0,8 liter vocht per uur in te nemen.

Vul de mineralenvoorraad aan Ook mineralen (ook bekend als elektrolyten) zijn belangrijk om aan te vullen. Anders dan veel sportdrankleveranciers aangeven, is alleen zout (natrium) belangrijk. Door te zweten verlies je zout en een laag natriumgehalte in je bloed kan er onder andere voor zorgen dat je moe wordt en kramp krijgt. Dit wordt ook wel waterintoxicatie genoemd en zorgt er in een vergevorderd stadium voor dat je moet braken en hoofdpijn krijgt. Je kunt waterintoxicatie voorkomen door water te vervangen door een (isotone) sportdrank of naast water voldoende zoute producten (chips, drop, worst) te eten. Hoeveel zout er precies nodig is, is per persoon verschillend. Zogenaamde ‘salty sweaters’ herken je aan de zoutstrepen op hun sportkleding. Deze personen kunnen wel tot 5 gram zout per uur verliezen. Herstel je vochtbalans Voldoende zout en vocht lijken de oplossing om je prestaties bij warmte op peil te houden. Begin goed gehydrateerd aan een inspanning, neem tijdens de inspanning zo veel vocht in als praktisch is en zorg ervoor dat vocht een belangrijk onderdeel is van je herstel. Neem tijdens de inspanning water of bij langere inspanning (meer dan anderhalf uur) isotone sportdrank, kokoswater of water met zoute snacks. Wees na het sporten voorzichtig met alcohol en kies dan voor bijvoorbeeld cola of chocolademelk om je vochtbalans te herstellen.▲

GRIGRI® +

Standard features include assisted braking, anti-panic handle, and gear selector.

With the GRIGRI+, Petzl’s family of assisted-braking belay devices just expanded. Designed for all climbers, this new device can be used with 8.9mm to 10.5mm diameter single ropes. The belay mode selector (for top rope or lead climbing) and the anti-panic handle make this device extremely comfortable to use at both the gym and the crag. www.petzl.com