Klim- en bergsportmagazine 2013 1

/KLIM BERGSPORT EN

magazine februari

1

VERSCHIJNT ZES KEER PER JAAR - januari, FEBRUARI, APRIL, juni, SEPTEMBER En NOVEMBER AFGIFTEKANTOOR 3500 HAsselt 1 - AFZenderadres Statiestraat 64 - zwijndrecht - erkenningsnr. P309808

PARTNER

/jaargang 6 nr. 1

februari

/inhoud /5

voorwoord

/7

nieuwe KBF-website

/8

kaderopleidingen

10/

after summer 2012

12/

klimmen in de Cottische Alpen

16/

interview Stijn Vandendriessche

20/

klimmen in Adrspach

25/

hoogteziek in Cosmiques

26/

transscandinavia

30/

interview Jan De Smit

34/

voetafdruk

38/

up2date - nieuws

39/

kbf shop

41/

hutten

/HIGHLIGHTS

12

3

16

foto kaft : Stijn Vanhlulle photography

26

30

PARTNER

/VOORWOORD “Aan iedereen de beste wensen voor het nieuwe jaar...”

Een klassieker om mee te beginnen.

“De donkere dagen worden terug langer, en het verlangen naar een nieuwe lente groeit...”

Nog een dooddoener.

Maar allebei welgemeend.

We beginnen plannen te maken voor onze vakantie, of ze zijn al gemaakt maar worden nu gefinaliseerd.

Allez, nog eentje erboven op.

“Hou het veilig”.

Ik weet het, iedereen doet z’n best, maar het is als vertegenwoordiger van de federatie of van een club altijd prettiger om op een jaar zonder dodelijke ongevallen terug te kijken.

Vorig jaar werden we nochtans te pas en te onpas opgeroepen om uitleg en duiding te geven bij wat zich in de bergen had afgespeeld. Onder ons gezegd, de beste verzekering blijft een lidmaatschap van een bergsportfederatie.

Uit cijfers blijkt dat alhoewel leden van een bergsportfederatie sneller de gebaande wegen durven verlaten hun aandeel in de ongevalsstatistieken beduidend lager is dan van niet leden.

Men zegge het voort.

Zoals vorig jaar hebben we ook dit jaar alle bijscholingen gebundeld in een aparte brochure ‘Bijscholing Sportkaders 2013’.

We zijn fier op dit interessant en gevarieerd aanbod, zowel sportkaders als leden kunnen zich hiervoor inschrijven. Levenslang (bij)leren is binnen de bergsport immers geen luxe, maar eerder een garantie voor een veilige bergsportbeoefening.

De Chaveehut bestaat dit jaar 25 jaar en we gaan dit niet onopgemerkt laten voorbij gaan. We plannen een themanummer over onze hutten en over de Chaveehut in het bijzonder.

Zoek al je informatie, straffe verhalen snel op, en volg ons op facebook en twitter.

Voorzitter Tuur Ceuleers

5

/COLOFON KLIM- EN BERGSPORTMAGAZINE KBF

Uiterste inzenddatum Artikels/teksten 2013

Dit federatietijdschrift verschijnt zes maal per jaar en is een uitgave van de Klim- en Bergsportfederatie

voor voor voor voor voor

VERSCHIJNINGSDATA 2013 Begin januari (Summit 2013), begin februari, begin april, half juni, begin september en begin november.

REDACTIEVERANTWOORDELIJKE Reginald Roels reginald.roels@klimenbergsportfederatie.be

uitgave uitgave uitgave uitgave uitgave

februari 2013: 19/12/2012 april 2013: 15/02/2013 juni 2013: 29/04/2013 september 2013: 18/07/2013 november 2013: 16/09/2013

VORMGEVING, PREPRESS EN DRUK LayOut - opmaak: Reginald Roels Druk: Drukkerij Paesen - Genk PUBLICITEIT

REDACTIEMEDEWERKERS

Secretariaat KBF - tel.03 830 75 06

Herman De Kegel (verbetering teksten) Luc Vandenbosch (ecologie) Louis De Geest (ecologie)

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Tuur Ceuleers p/a Statiestraat 64 - 2070 Zwijndrecht

6

/nieuwe website Na maanden werk en voorbereiding is onze nieuwe website sinds 24 november online… en daar zijn we fier op!

Voor leden die nog geen kennis maakten met de nieuwe website, een korte opsomming van enkele nieuwe functionaliteiten: • de website is eveneens opgemaakt in de nieuwe huisstijl zodat voor onze leden alles herkenbaar is • een navigatie die vertrekt vanuit de discipline’s moet ervoor zorgen dat informatie makkelijker en sneller kan worden teruggevonden

• op de hoofdpagina vind je heel wat nieuws terug (nieuws, twitter, kalender, slides) wat maakt dat de website nog interactiever is • voor KBF leden zijn alle magazines digitaal te raadplegen, niet-leden kunnen het recentste magazine nalezen

• heel wat informatie wordt weergegeven in lijsten met selectiemogelijkheden zodat je je keuze kan verfijnen (vb. binnen het aanbod stages kan je filteren op discipline, type en niveau van de stage en de organisatie). Ook de KBF clubs, rotsmassieven, de agenda, KVB’s en wedstrijden worden weergegeven in een lijst met selectiemogelijkheden

• een interactief navigatiemenu, per discipline krijg je specifieke links, nieuws en artikels voorgeschoteld

• alle activiteiten, stages en wedstrijden zijn gebundeld in één kalender die je kan raadplegen op de hoofdpagina. Op één centrale plaats krijg je een overzicht van alle activiteiten die de clubs en federatie aanbieden

Neem een kijkje op www.klimenbergsportfederatie.be en ontdek alle mogelijkheden. In 2013 wordt de website nog uitgebreid met nieuwe functies.

Veel surfplezier toegewenst!

• leden kunnen zich via ‘Mijn KBF’ inloggen en vb. veranderingen doorgeven (vb. verhuis, e-mail adres,...)

7

/initiator bergwandelen De kaderopleiding bergwandelen herwerkt De kaderopleiding bergwandelen werd in 20112012 geëvalueerd en uitgaande van internationale normen (UIAA, UIMLA) en uit-huis opleidingen (Wall, FR, EN, CH, NL) aangepast en gemoderniseerd.

De opleiding bestaat niet meer uit twee maar voortaan uit drie competentieniveaus bestaan.

Competentieniveau 1 – initiator bergwandelen : Heuvelachtig gebergte – zomerse omstandigheden, Competentieniveau 2 – instructeur B bergwandelen, Alpien gebergte – zomerse omstandigheden, Competentieniveau 3 – benaming nog te bepalen, Alpien gebergte – winterse omstandigheden

8

Initiator bergwandelen Door het volgen van deze opleiding leer je verantwoordelijkheid te dragen bij de begeleiding van meerdaagse bergwandeltochten, op gebaande paden, vanuit een bemande overnachtingsaccommodatie. Binnen het domein dat tot je bevoegdheid behoort, leer je de nodige didactische vaardigheden om onderricht te geven in de bergwandeltechnieken en –tactieken en krijg je ook een basiskennis mee over het bergmilieu.

Wat is je bevoegdheid als initiator bergwandelen?

Door het volgen van deze opleiding leer je verantwoordelijkheid dragen in heuvelachtig gebied (tot +/-1900hm), in zomerse omstandigheden en waar technieken van het klimmen en alpinisme niet van toepassing zijn.

De eerste stap, het sporttechnisch brevet behalen Door het volgen van een theoretisch en praktische opleiding en een sporttechnische eindproef kan je het sporttechnisch brevet behalen. Om te starten aan deze opleiding vragen we de deelnemers een palmares voor te leggen.

Met dit palmares toon je aan dat je al enige ervaring bezit.

Het palmares telt minimaal: - 10 bergwandeltochten in heuvelachtig terrein en gespreid over minstens twee jaar - Waarvan minstens 3 meerdaagse tochten minimum vier overnachtingen type hut, jeugdherberg, enz. bevatten - Eén bergwandeltocht moet minstens een hoogteverschil van méér dan 1000hm bevatten.

Al deze informatie dien je in te vullen in een standaardformulier.

Eens je palmares goedgekeurd, kan je starten aan de theoretische en praktische opleiding. Gedurende die opleiding zie je de nodige theorie en praktijk en moet je aantonen dat je de nodige vaardigheden en kennis beheerst toegepast op bergwandeltochten op gebaande paden in het heuvelachtig gebied (middengebergte): cartografie, oriëntatie en navigatie, weerkunde, tochtplanning, materiaal & uitrusting, veiligheid en vorderen, fysieke voorbereiding en paraatheid en bewegwijzering.

Slaag je hiervoor, dan behaal je het sporttechnisch brevet en kan je starten aan het VTS gedeelte. Heb je interesse in het federatiegedeelte of wens je je hiervoor in te schrijven, neem dan contact op met Alex (alex.liebens@klimenbergsportfederatie.be).

De tweede stap, het VTS gedeelte Het VTS gedeelte bestaat uit vijf modules. In de algemene module (15u) staan algemene vakken zoals didactiek en veilig sporten op het programma. In de specifieke module worden vakken samen gegeven met bergbeklimmen (module 2a – 7u) zoals specifieke EHBO, verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid.

Kennis over het bergmilieu in het middengebergte wordt enkel gegeven voor de opleiding bergwandelen. Dit in de module 2b (14u.). De module 3 is een praktisch-didactische module (62u.) in het buitenland. Daar leer je alle aspecten om groepen op een verantwoorde manier te begeleiden, basistechnieken aan te leren en kennis over het bergmilieu door te geven. De laatste module is een stagemodule (16u). Dit is een doe-stage met echte deelnemers in het middengebergte waarbij je samenwerkt met een ervaren begeleider. In het najaar 2013 staan module 1, 2a en 2b gepland. Het opleidingsstramien kan je bekomen bij de VTS (katleen.de_wilde@bloso.be). Je kan het ook downloaden op onze website: Bergwandelen > begeleider worden > initiator bergwandelen > Downloads Wat na de opleiding Initiator Bergwandelen?

Op het tweede niveau is er de opleiding Instructeur B Bergwandelen. De Instructeur B wordt opgeleid om ook boven het middengebergte te begeleiden. De hoogte is onbeperkt, je kan dan met groepen bivaktochten organiseren, speciale regio’s en gebieden aandoen buiten paden. Je mag niet op gletsjers vorderen.

Eens je die opleiding met succes hebt afgerond kan je nog een derde niveau volgen om ook alpiene tochten in het winters gebergte te begeleiden. Alle informatie kunt u bekomen bij Alex op alex.liebens@klimenbergsportfederatie.be

/initiator bergbeklimmen Wordt Initiator Bergbeklimmen !

Heb je reeds enkele jaren ervaring binnen het alpinisme en wens je je kennis door te geven aan anderen? Dan is de opleiding Initiator Bergbeklimmen misschien wel iets voor jou! Samen met de VTS (Vlaamse Trainerschool) organiseren we jaarlijks deze opleiding die recent werd herwerkt en gemoderniseerd.

Wat is je bevoegdheid als Initiator Bergbeklimmen ?

Door het volgen van deze opleiding leer je de verantwoordelijkheid dragen om bergtochten en Via Ferrata te begeleiden en basis alpiene technieken aan te leren, bij het begeleiden van bergtochten (met maximale moeilijkheid PD+ en beperkt tot de zomermaanden), de keuze en moeilijkheid van de klimroutes in te schatten door het afwegen van eigen vaardigheden, het niveau van de deelnemers en de condities (terrein, meteo,...) en basis alpiene technieken aanleren via scholing op beginnersniveau. Dit alles binnen een leersituatie (dus een stage, ervaringsweek,…) en binnen een club- of federatiewerking.

De eerste stap, het sporttechnisch brevet behalen Door het volgen van een theoretisch en praktische opleiding kan je het sporttechnisch brevet behalen. Om te starten aan deze opleiding vragen we de deelnemers een palmares voor te leggen.

Met dit palmares toon je aan dat je reeds enige ervaring bezit.

Het palmars telt minimum 15 beklimmingen die moeten voldoen aan volgende voorwaarden: - 10 van de 15 beklimmingen dienen recent uitgevoerd te zijn (laatste 5 jaar) - alle beklimmingen moeten minstens gespreid zijn over 2 jaar - alle beklimmingen moeten uitgevoerd zijn in alpiene terrein als voorklimmer of afwisselend en van min. niveau PD. De beklimmingen moeten min. 200 hoogtemeters bedragen, aanloop niet inbegrepen - 3 beklimmingen moeten uitgevoerd zijn in sneeuwterrein waarvan 2 min. van niveau AD+, met een min. lengte van 300meter en uitkomend op een hoogte van min. 3000meter - 3 beklimmingen moeten uitgevoerd zijn in alpiene rotsterrein waarvan 2 min. van niveau D, met een min. lengte van 200meter en uitkomend op een hoogte van min. 2000meter - 3 beklimmingen moeten uitgevoerd zijn in gemengd terrein waarvan 2 min. van niveau AD+, met een min. lengte van 300meter en uitkomend op een hoogte van min. 3000meter

Eens je palmares goedgekeurd, kan je starten aan de theoretische en praktische opleiding. De theorie bestaat uit oriëntatie, weerkunde, voeding en materiaalkunde en vindt plaats op weekavonden. Tijdens de praktische opleiding worden al je technieken (rots, sneeuw en ijs) heropgefrist en moet je aantonen dat je het niveau AD+ beheerst. Deze opleiding wordt georganiseerd van 7 september tot 15 september in de Alpen.

Slaag je in de theorie en praktijk dan behaal je het sporttechnisch brevet en kan je starten aan het VTS gedeelte. Heb je interesse in het federatiegedeelte of wens je je hiervoor in te schrijven, neem dan contact op met Gorik (gorik.dirix@klimenbergsportfederatie.be).

De tweede stap, het VTS gedeelte Het VTS gedeelte bestaat uit vier modules. In de algemene module (15u) staan algemene vakken zoals didactiek en veilig sporten op het programma. In de specifieke module worden vakken samen gegeven met bergwandelen (module 2a – 7u) zoals specifieke EHBO, verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid,…

Enkele vakken worden enkel gegeven voor de opleiding bergbeklimmen, zoals vb. krachtenwerking en veiligheid, dit in de module 2b (9u.).

De laatste module is een praktisch-didactische module (62u.) in het buitenland. Daar leer je alle technieken om groepen op een veilige en didactische manier in het hooggebergte te begeleiden en basistechnieken aan te leren. In 2013 staan module 1, 2a en 2b gepland in het najaar. Meer info kan je bekomen bij de VTS (Katleen De Wilde - katleen.de_wilde@bloso.be).

Wat na de opleiding Initiator Bergbeklimmen?

Op het tweede niveau is er de opleiding Instructeur B Bergbeklimmen. De Instructeur B wordt opgeleid om ook in de winter te begeleiden en op een hoger niveau. Eens je de opleiding met succes hebt afgerond kan je de aanvullende modules ‘ijsklimmen’ en ‘alpinisme (grote koersen)’ volgen om je bevoegdheid uit te breiden. Heb je hiervoor interesse dan kan je informatie opvragen bij Gorik (gorik.dirix@klimenbergsportfederatie.be).

9

/after summer

Anderen ALPY vzw (www.alpyvzw.wordpress.be) BANFF FILMFESTIVAL (www.banff.be) BELCLIMB (www.belclimb.net) BERGEN MAGAZINE (www.bergenmagazine.be) ENTRE PRISES www.entre-prises.nl) TE VOET (www.tevoet.be)

Verdelers ADIDAS EYEWEAR (www.adidas.com/eyewear) BEAL (www.beal-planet.com) HAGLÖFS (www.haglofs.be) PETZL – ALPITEC (www.petzl.com)

Winkels ALTIPLANO BOOKS – Gent (www.altiplanobooks.be) DE BERGHUT – Hamme (www.berghut.be) K2 – Antwerpen (www.kampeerder.be) MOUNTEQSHOP – Desselgem (www.mounteqshop.be)

2012 KBF kan terugblikken op een geslaagd 2012, een jaar waarin verschillende doelstellingen werden bereikt. Een jaar dat werd afgesloten met een geslaagde After Summer beurs.

De beurs heeft haar twee doelstellingen bereikt zijnde geïnteresseerden te laten kennis maken met de sport en (aktieve) leden een leuke namiddag te bezorgen.

Op de Infomarkt kon je onder andere kennis maken met de laatste nieuwe materiaaltrends. Aan de KBF-balie kon je informatie verkrijgen over verzekering, stages, ea…

De Chill-ruimte (met gratis koffie en thee) was de plaats om even bij te praten, kennis met elkaar te maken, ideeën te uiten, plannen te smeden… dit terwijl de kinderen in de Kidscorner hun hartje ophaalden op de boulders, slackline en springkasteel.

In de Blackbox werden doorlopend bergsportfilms vertoond. Op de Stage kwam Vincent De Waele vertellen over het Belgische topalpinisme in de jaren 70, een periode waarin hij deelnam aan de meeste grote beklimmingen in de Alpen (oa eerste Belgische beklimming van de Eiger-noordwand). Siebe VanHee deed het relaas over zijn klimexpeditie naar Venezuela en de internationale topalpiniste Johanna Tiensuu Stalnacke (Zweden) vertelde heel enthousiast over “het klimmen boven de poolcirkel”.

De KBF wil zijn dank uiten aan de standhouders, de sprekers èn de bezoekers voor deze geslaagde 2012-editie!

After Summer 2013 wordt georganiseerd op zat. 23 november.

11

Fotos : Reginald Roels

Het ziet er hoopgevend uit als we op zaterdagavond 11 augustus na een lange rit in de Val Pellice aankomen: mooi weer, zuiderse sfeer met veel bloemen aan de huizen, een uitnodigende bed & breakfast om uitgerust te starten, als bij toeval een fantastisch restaurantje gevonden…

Kortom: we zijn wel slechts met vijf maar de week lacht ons al tegemoet ....

De eerste dag is al meteen een test op de fysieke conditie van de deelnemers. We mogen meteen 1400 m omhoog, dit met een stevige rugzak. Joeri, een goede rotsklimmer, komt de eerste maal naar de ‘echte’ bergen en het is die eerste dag toch wel effe zweten en afzien om in het goede ritme te komen. Hij komt dan ook meer ‘dood dan levend’ aan in het bivaco Nino Soardi : een klein grenshutje dat door vrijwilligers wordt open gehouden (als ze weten dat er volk op komst is).

De bergsfeer komt er meteen in als een klein groepje steenbokken ons komt begroeten. Het is nog vol namiddag wanneer we aankomen, dus hebben we nog tijd zat om van deze prachtige plek te genieten. Joeri zal die nacht beslissen of hij nog verder gaat of niet.

De volgende ochtend is het vroeg opstaan geblazen, want we willen eerst de Bric Bouchet beklimmen alvorens in de namiddag de zeer lange wandeling naar Rifugio Willy Jervis aan te vatten.

De Bric Bouchet is een echte klimberg die 400 m boven de hut uitsteekt . Als avontuurlijke wandelaars verkiezen wij de normaal route. De pittige passages worden iets makkelijker gemaakt doordat er hier en daar een ketting hangt. De klimtouwen blijven in de rugzak en na anderhalf uur klimmen bereiken we met zijn allen de top. Helder uitzicht aan Franse kant en de gekende “nebbia” (een soort zomermist) aan de Italiaanse kant, een fenomeen dat we in de loop van de week nog vaak gaan tegen komen. Luc schrijft in het logboek op de top een citaat van Ghoete (?) : “de mooiste plekken zijn deze die je te voet bereikt”.

12

Na de afdaling beginnen we aan de tocht naar de Willy Jervis hut.

Willy Jervis blijkt een lokale held te zijn uit de 2de wereldoorlog.

Een echte partizaan die aan al zijn heldhaftigheid helaas ten onder is gegaan nog voor de oorlog ten einde was. De tocht naar de hut wordt toch langer dan eerst leek op papier en de vele bosbessen onderweg waar we van kunnen blijven smullen, maken dat we maar rond half zes ons doel bereiken. Joeri heeft de dag overleefd dankzij de gouden raad en de wandelstokken van nonkel Henk en niet te vergeten een beetje pep in zijn drinkbus. Al bij al is dag 2 alweer geslaagd te noemen !

Dag 3 laat Henk opnieuw iedereen op tijd opstaan want we maken in de voormiddag een lange wandeling door het dal met op het einde een steile klim naar de Rifugio Granero. Van uit de hut gaan we de Monte Granero beklimmen.

De aanloop naar de klim verloopt over een idyllisch pad dat al vlug overgaat in platte rotsplaten waar we een weg door trachten te vinden om dan uiteindelijk aan te komen aan een stenenmassa die de echte aanzet tot de klim is We zijn laat op het seizoen en deze winter is er hier weinig sneeuw gevallen zodat we door losse stenen van steenman tot steenman moeten klauteren om aan de solide rots te geraken.

Hoog boven ons torent de Madonna uit… waar we toch even naartoe willen. Het ongezekerd rotsklimmen wordt steeds moeilijker. Henk is hier al eerder is geweest en vermoedt dat de normaalroute meer links ligt. Dit doet zowel Luc als Lut beslissen om hier hun klim te staken. Uiteindelijk klimmen Joeri, Tom en Henk verder en vinden met gele verfstippen aangeduid een andere route die wel luchtig is, maar de solide rots is zo uitnodi-

/cottische alpen italie OP PAD IN

gend dat ze ongezekerd doorklimmen (2de graad) tot op de top, waar een prachtig uitzicht op de Noordwand van de Monte Viso en de daaronder liggende warme Po-vlakte hen wacht. Jammer voor Luc en Lut die wel verder hadden willen klimmen als ze hadden geweten dat de klim niet zo ver meer was. Maar het spreekwoord zegt niet voor niets : “attention, un sommet peut en cacher un autre !” De afdaling verloopt eerst heel voorzichtig, dan erg ontspannen om ten slotte vlak boven de hut de voetjes te laten afkoelen in het Lago Granero. Niemand gaat echter in op de uitdaging om zwemmend om een frisse pint te halen.

Morgen is het 15 augustus, feestdag in Italië, en bijgevolg zit de hut afgeladen vol met het bijhorende Italiaanse lawaai, wat het ons moeilijk maakt tijdig te gaan slapen. Vanuit de filosofie “if you can’t beat them, join them” heffen we samen met Giacomo en de zijnen een glaasje likeur.

henk vandenhoeck

Vandaag 15 augustus hebben we niet echt het plan een top te beklimmen maar als we de meer dan 3000 m hoge Passo Luisas zullen oversteken is een kort klimmetje naar de wandelberg Monte Meidassa een ideale plek om daar de boterhammetjes op te eten. Op de kaart lijkt alles heel eenvoudig maar halverwege de klim eindigt het pad in grote losse rotsblokken waar we nog een 400 hoogtemeters door moeten. We moeten wel op de tanden bijten, rustig klimmen en elkaar aansporen de moed niet te verliezen. Door de losse stenen lijkt het meer op de processie van Echternach.

De afdaling naar onze volgende hut (Rifugio Giacoletti) wordt gelukkig eerst beloond met het prachtige en avontuurlijke pad

Sentiero del Postino om op het einde ons toch nog te verrassen met een soortgelijke steile klim.

13

PARTNER

PARTNER

14

De Rifugio Giacoletti is in de regio het mekka voor het klimmen van lange rotsroutes, al dan niet afgezekerd, in alle moeilijkheidsgraden. Enkele lokale steenkappers werken verwoed aan nieuwe routes en aangetrokken tot al dat moois, trekken Joeri en Henk er al meteen op uit om de rotsroutes van nabij te gaan bewonderen. Plannen voor een volgende uitstap worden meteen gesmeed, je weet wel, het ijzer smeden terwijl...

Vanuit deze hut trekken we de volgende dag eerst in de Couloir del Puerco omhoog : speciaal voor deze klim hebben we de ganse week een ijspikkel meegenomen, maar zoals verwacht is door de weinige sneeuwval ook deze couloir sneeuwvrij .

Onderweg is er een kabel (meestal touw) gespannen langs de zijkant van de couloir zodat we vlot op de Colle Couloir del Puerco geraken. De klim naar de er naast liggende Punta Udine wordt een zondagswandeling. Boven op deze top krijgen we echt zicht hoe steil deze rotswand langs de “moeilijke” kant is: 400 meter loodrecht naar beneden, het begint te duizelen als je in de diepte de hut probeert te zoeken...

De afdaling in de andere richting, op Frans grondgebied, wordt meteen een oefening in veilig afdalen in groep. Elke losse steen kan lager nefaste gevolgen hebben als die iemand zou raken.

Onderweg ontmoeten we de stamvader van alle steenbokken in de regio, een flinke bok van zeker 120 kg komt oog in oog te staan met Henk . Tot groot jolijt van de groep laat Tom zicht ontvallen dat “de ene oude bok de andere oude bok ontmoet”…

Na de Refuge du Mont Viso wordt het een relaxe afdaling naar het gehucht Echalp waar we eindelijk nog eens ervaren hoe deugddoend een douche kan zijn. Tijd ook om wat kleren te wassen, met dank aan de tube wipp-express die al de hele week in Joeri’s rugzak steekt. Plots moet niemand daar nog de draak mee steken…

En zoals dat vaak is, wordt de laatste dag de echte “koninginnerit” gereden, met voor ons de beklimming van de Tête du Pelvas, die zelfs langs zijn gemakkelijkste kant een flinke uitdaging is.

Op de precaire plaatsen beveiligen we elkaar. Vandaag was de enige dag dat we niet boven de 3000 m zijn geweest, maar het was wel de langste en ook de moeilijkste dag : aangezien Tom de volgende ochtend al om 09.00u in Turijn moet zijn, hadden we besloten de tochten van vrijdag en zaterdag met elkaar te combineren en verder af te zakken tot in de vallei, zodat we vandaag zeker 1600 m geklommen en 2100 m afgedaald hebben. De beslissing voor deze helletocht was democratisch genomen, niemand kon Henk van slavendrijverij beschuldigen...

Terug in Villar Pellice zorgde ons geheime restaurantje voor een vegetarische streling op de tong en het bed in dit gelijknamige bergdorpje voor een zalige nachtrust, zelfs voor Lut. In het dorpje brengen we nog een laatste groet aan het standbeeld van de held Willy Jervis en brengen Tom tijdig naar de luchthaven.

Tijdens de vlotte terugreis tot aan Waver - en dan 2 uur stapvoetsverkeer op de autosnelweg voor een flesje water van het Rode Kruis/Croix Rouge ?! – maken we alweer nieuwe plannen.

We gaan nog eens een keer terug !

Bedankt voor alle medestappers en dito klimmers : Lut, Luc, Joeri, Tom en Henk

15

/vandendriessche de alpen OP PAD IN

KBF: U bent lid van de internationale gidsenvereniging UIAGM. Waar heeft u opleiding gevolgd en waarom die keuze?

Stijn: Ik heb de opleiding in Zwitserland gevolgd. Mijn keuze is in de loop der jaren in Zwitserland vanzelf bepaald. In 2006 ben ik naar Zwitserland getrokken om er één seizoen als skimonitor te werken. Gezien ik toen al langer met klimmen en alpinisme bezig was, besloot ik er de daaropvolgende zomer ook in Zwitserland door te brengen en er nog een winterseizoen aan toe te voegen.

Een samenloop van omstandigheden zorgde ervoor dat ik in een bergsportwinkel in “Sion” terecht kwam als verkoper. Omringd door andere berggidsen en van nabij de opleiding volgende die Helmuth Van Pottelbergh op dat ogenblik deed, motiveerden mij ook aan deze opleiding te beginnen.

Volgens het verdrag van de UIAGM, voldoen alle opleidingen aan deze normen, de accenten kunnen echter verschillen. De accenten die Zwitserse gidsen in hun opleiding benadrukken alsook het in stand houden van hun tradities, waren voor mij een meerwaarde bij mijn keuze de Zwitserse opleiding te volgen.

KBF: Wat zijn de voorwaarden om toegelaten te worden tot de opleiding tot berggids.

Stijn: In Zwitserland vraagt men een lijst met specifieke beklimmingen, zowel zomer- als wintertochten. Het is niet zo dat je de volledige lijst op een drietal jaar bij elkaar kan klimmen.

Ervaring komt nu eenmaal niet op korte termijn maar geleidelijk aan door veel in de bergen te vertoeven en ook met veel verschillende personen. Zowel mensen die meer of minder ervaring hebben.

Als je alle 50 tochten bij elkaar hebt, kan je deelnemen aan de toegangstest. Deze is in Zwitserland niet eliminerend, er wordt enkel aan- of afgeraden aan de opleiding deel te nemen. Iedere module die je daarna volgt is wel eliminerend.

reginald roels stijn vandendriessche

Op 20 september 2012 behaalde Stijn Vandendriessche het diploma van UIAGM berggids. Na de intense opleiding in 2010 tot aspirant berggids en de twee jaren die erop volgden ervaring opgedaan te hebben met andere UIAGM berggidsen, beëindigde Stijn in 2012 zijn opleiding met het wintergedeelte in de maand mei (2012) en tot slot het zomergedeelte in september (2012).

KBF: Kun je iets meer vertellen over de duur en de inhoud van de opleiding?

Stijn: Als alles goed verloopt, kan je de volledige opleiding in drie jaar doorlopen. Wanneer je echter voor een module faalt, kan je die enkel het jaar daarna opnieuw afleggen. Het is dus zo dat de duur afhangt van het aantal modules dat je misloopt.

Na de toegangstest begin je in januari met het off-piste skiën en lawinekunde. In de daarop volgende week komt het ijsklimmen en een kleine medische module aan bod. In het voorjaar wordt gedurende twee weken je toerski-kennis getest en een maand later je rotsklimniveau. De aspirantencursus wordt afgerond in september met een tweeweekse zomermodule. Indien je slaagt ben je aspirant berggids.

Gedurende twee winters en twee zomers is het belangrijk dat je als aspirant gids mee met andere berggidsen en klanten de bergen in gaat. Op die manier krijg je de knepen van het vak mee van je collega’s.

Een lijst van 40 tochten in het bijzijn van andere gidsen en klanten wordt gevraagd alvorens aan de gidsencursus te mogen beginnen. Een cursus botanica, communicatie en bedrijfsmanagement worden ook gedurende diezelfde periode georganiseerd.

Tijdens het winter- en zomergedeelte van de gidsencursus, gids je zoals het daarna ook zal zijn. Alleen voorop, gevolgd door je medecursisten of werkelijke klanten, alles wordt door de “experten” nauwlettend in de gaten gehouden en wordt je op je berggidscapaciteiten beoordeeld. De eindexamens in september ronden het geheel van de gidsenopleiding af.

KBF: Een berggids is meestal actief in de Alpen. Worden jonge, buitenlandse gidsen “met open armen” ontvangen?

Stijn: Gezien mijn Belgische afkomst ben ik hier in Zwitserland buitenlander maar door het feit dat ik hier al bijna zes jaar woon maakt het mij een beetje minder “buitenlandse gids”. Door het contact met andere gidsen, de opleiding in Zwitserland te volgen en er permanent te gaan wonen, maakt dat je hier aanvaard wordt. Gedurende vijf jaar ben ik actief geweest in een bergsportwinkel, wat een goede hulp betekende om de mensen van hier beter te leren kennen.

KBF: Jan en Bart acteren vanuit een eigen gidsenbureau. Is dit in jouw geval ook zo? Werk je vanuit een zelfstandig statuut of ben je lid van een plaatselijke gidsenbureau?

Stijn: Ikzelf heb geen eigen gidsenbureau, ik werk als zelfstandige en ook soms voor andere gidsenbureau’s. In Zwitserland zijn bijna alle gidsen zelfstandig. Eigen klanten regel je zelf, je berekent zelf je prijzen en maakt voorstellen, je trekt zelfstandig met je klanten de bergen in. Soms ben je werkzaam voor klanten van bepaalde gidsenbureau’s. Na een aantal jaren, werk je wellicht minder voor gidsenbureau’s en dus meer met je eigen klanten.

17

PARTNER

18

KBF: We weten dat je een grote periode van het jaar in Zwitserland woont. Is het de bedoeling in de toekomst permanent te verhuizen? Wat zijn jouw professionele toekomstplannen?

Stijn: Sedert 2006 ben ik in Zwitserland gaan wonen. Normaal gezien zal ik in de regio van Wallis blijven wonen. Ik vind het een goede uitvalbasis voor het gidsenberoep. Je bent overal dichtbij, Chamonix, Zermatt of zelfs Berner Oberland zijn niet veraf. In de winter zijn er tal van mogelijkheden om buiten piste te skiën. De volgende professionele stap is mezelf inschrijven bij een plaatselijk gidsenbureau en zo langzaamaan een eigen cliënteel uitbouwen.

KBF: in een interview met onze 4 Vlaamse bergidsen (KBFmagazine – uitgave 2010 / 3) vroegen we Jan, Lars, Helmuth en Bart naar de voor-en nadelen van het werken als gids.

Kun jij er al iets over zeggen?

Stijn: Gezien ik nog maar pas mijn opleiding achter de rug heb, is het wellicht moeilijk op deze vraag te antwoorden.

Een van de voordelen is buiten te werken, de bergen zijn een “schoon bureau”. Je bent ook vaak op stap met mensen die op vakantie zijn en dus is de sfeer vaak aangenaam en ontspannend.

Een nadeel daartegenover is dat je vaak meerdere dagen van huis bent. Een gezinsrelatie vraagt daarom soms wel de nodige aanpassing en organisatie.

En ja , ook van jou wil ik een grappige anekdote vragen…?

Stijn: Altijd gevaarlijk, maar kom.

Tijdens de zomeropleiding van de aspiratenmodule had ik een paar nieuwe stijgijzers. De expert had mij erop gewezen dat de lintjes nogal lang waren. Die namiddag in de hut toegekomen, ging ik aan de slag om die wat in te korten. Waarschijnlijk door stress en andere zaken, ben ik er in geslaagd om twee keer hetzelfde lintje in te korten. Mijn medecursisten wisten niet waar ze het hadden. De volgende dag - gelukkig de laatste dag van de stage - wist enkel de expert van niets, nochtans hadden mijn collega’s regelmatig opmerkingen gemaakt over de knopen die ik in het lintje van mijn stijgijzers had gelegd…Het grapje heeft me enkel een “tournee” en een paar nieuwe linten gekost…

Slotwoord: Van jongs af aan trok ik met mijn ouders de bergen in. Regelmatig ging het in de richting van een aantal gekende berghutten waar ik berggidsen en hun klanten zag terugkeren van hun pas gemaakte top of tocht. De microbe zat er toen al goed in!

Op mijn 18de wou ik eigenlijk al aan een dergelijke opleiding deelnemen. Op de jeugdklimschool vertelden ze mij dat dit een aardige klus zou worden. Maar, 12 jaar later is het dan zover.

Mensen in de bergen mogen meenemen en het ongelooflijk mooie van die bergen met hen delen, is voor mij een kleine droom die werkelijkheid geworden is!

Na Jan Vanhees (Ensa), eerste Vlaamse berggids, en Lars Van Halewijck (Duitsland) hadden ook Bart Overlaet (Duitsland) en Helmuth Van Polletbergh (Zwitserland) in 2009 de zware opleiding met succes doorlopen.

Vlaanderen telt nu 5 gediplomeerde berg-gidsen.

In Wallonië zijn er 5 officiële gidsen: Elie Hanoteau (ENSA), Pascale Poliard (ENSA), Jean De Macar (Italië), Quentin Delavignette (ENSA) en Jody Laorieux (ENSA).

We zullen Stijn zeker en vast nog terugzien op één van de KBFstages… !

19

TRADITIONAL SANDSTONE CLIMBING MEETING ADRSPACH 2012 Tsjechië stond al lang op mijn verlanglijstje... deze eerste meeting georganiseerd door de Ceský Horolezecký Svaz (Czech Mountaineering Federation) was dan ook een uitstekende gelegenheid om naar het gebied te gaan waarover gezegd wordt: ‘there is more climbing than protection’.

/ADRSPACH TSJECHIE OP PAD IN

20

stijn van hulle

Een intro van Adrspach Adrspach is een klimgebied in het oosten van Tsjechië met hoge torens in zandsteen. Het lijkt wel een beetje op een stenen stad in het bos. Bij het binnenkomen van Adrspach is er een opvallende groepering van rotsen met de naam ‘The Kingdom’. Op 20 mei 1923 kwam er een groepje Duitse klimmers van Dresden naar Adrspach om de eerste torens te beklimmen. The King was de eerste toren die beklommen werd.

De jaren nadien kwamen daar ‘The Queen’, ‘The Castle’, ‘The Fool’,…enz. bij. Sinds de jaren 60 kwamen meer klimmers deze gewaagde torens beklimmen en wat jaren onmogelijk leek werd keer op keer overtroffen. Meer en meer torens werden bedwongen en op de top werd dan een boekje in een metalen doos geplaatst waar de routeopeners hun naam in schreven.

Traditie en respect voor de omgeving worden hoog in het vaandel gedragen waadoor je op de toppen nog steeds boekjes vind die verwijzen naar de eerste beklimmingen in 1960.

De torens lijken wel één voor één sculpturen en kregen dan ook elk hun eigen naam. In The Mayor’s house vinden we ‘The Mayor’, ‘The Mayor’s Wife’,‘The Bell Tower’, ‘The Village Magistrate’,… een verzameling van opmerkelijke rotsen, elk met hun eigen verhalen en geschiedenis, die elk weekend door klimmers en wandelaars bezocht worden. De locals weten dan ook van elke toren, door wie en wanneer deze als eerste beklommen werd en zeker hoe ze dat toen deden.

De manier van routes openen heeft een hele geschiedenis.

Omwille van het enorme respect voor deze mooie omgeving worden zo weinig mogelijk sporen nagelaten bij het klimmen.

Dus, veel haken zijn er niet. Er wordt zo ver mogelijk geklommen en dan wordt er met de hand een gat geslagen waar een ijzeren staaf met een ring in komt. De rots is zo zacht dat na een aantal vallen een staaf met kleine diameter zou buigen en loskomen.

Daarom worden staven van 30mm doorsnede gebruikt, 300mm diep. De tweede verankering is dan meestal dubbel zo ver, in geval van een val raak je dan de grond niet of net wel… Het motto bij de Adrspach-klimmers is: “hoe gewaagder hoe meer fun”.

Een toren wordt niet echt ingedeeld in touwlengtes zoals wij dat bij routes van meerdere touwlengtes gewoon zijn, maar er wordt bijna van haak tot haak geklommen. Soms wordt die haak gebruikt als tussenzekering, soms als relais. Het klimmen en afdalen gebeurt nooit in moulinette want dit zou de rots en de haken te veel beschadigen. Je merkt hier dat de rotsen en omgeving door de klimmers met respect behandeld worden.

De meeting Een lange dag met bus, trein en wagen bracht me tot aan het Penzion Adrspach, waar we vriendelijk ontvangen werden door de locals. Na het afwerpen van mijn rugzak in de hut waar ik een week zou verblijven, bezoek ik samen met de Zweden Jonas en Stefan, de plaatselijke bar voor een pintje en een maaltijd.

We ontmoeten de rest van de klimmers: Roemenen, Polen, Nederlanders, Finnen en uiteraard veel Tsjechen.

Na een zalige nacht in de hut met mijn geliefde oordopjes (tegen de nachtelijke snurkterreur), word ik zalig wakker voor ontbijt in het pension. Vandaag ga ik met Zbyšek (CZ), Frank en Michel (NL) naar de Crosshill voor een eerste beklimming.

Zbyšek start de klim in een ‘opwarmer’. Eerste tien meter een barst, dan face-climbing om te eindigen op een stuk dal. Op een achttal meter hoogte haalt hij een stukje kevlartouw boven, legt er een knoopje in, frommelt het in een gaatje, stampt het aan

21

met een stokje, hangt er een carabiner in en klimt verder. Enkele meters hoger knoopt hij nog een touwtje rond een zandloper, en klimt verder naar de eerste ring.

men komt hij aan de tweede en laatste ring… “relais”. Wij klimmen braaf de route na …het blijkt een stevige 6B te zijn.

Straffe klimmers toch die Tsjechen.

“klip”… eerste ring ingepikt, op hoogte van 20meter. Hij klimt rustig en beheerst, er is geen verschil te zien in zijn klimstijl voor of na het inklippen. Niet slecht voor een man die de dag ervoor nog in zijn bed lag met griep. Na een tiental meter hoger klim-

In de namiddag klimmen we op de Maire, een mastodont van een toren. Zbyšek wringt zijn lichaam in een offwidth en 15 meter hoger hijst hij de rest van zijn klimgerief omhoog, aangezien de barst tot daar te smal was. Omdat je in een barst niet kan vallen,

als je er volledig in zit, is er ook geen reden om “protection” te plaatsen, zegt hij. Laat staan dat je iets zou kunnen plaatsen. Hij klimt dan rustig door tot de eerste ring, zoals gewoonlijk op zo’n 20 meter hoogte.

We komen boven op de eerste toren en de route gaat dan verder op de toren ernaast, welke een grote meter verder staat.

Aangezien er veel torens zijn moet je af en toe wel eens van de ene toren naar de andere springen wil je op de gemakkelijkste manier op de hoogste toren geraken. Onze sprong was 1=easy.

Waarschijnlijk easy voor een Tsjech want mij lukte de sprong niet!

22

We komen op de volgende relais aan en zien alleen nog een vlakke loodrechte wand. Vol spanning wachten we nu af hoe onze straffe Zbyšek dit gaat oplossen. Het plan is als volgt: iemand pakt de ring vast, de volgende klimt via de knie en schouder twee meter hoger om dan op een dalplaat voorzichtig verder te klimmen. Dit noemt hier “combined tactic”, en zo hebben ze er hier een hele hoop, meestal zeer creatief.

Na het einde van de derde lengte staan we op de top, midden van alle andere rotsformaties. Van hieruit heb je een fenomenaal uitzicht over de torens van Adrspach, tijd voor een fotomoment en het boekje invullen dat zich op de top van elke toren bevindt.

De volgende dagen komen er nog meer beklimmingen met legendarische klimmers, zanderige rots, verre haken, slackline en tyrolienne…Intense momenten tussen de mooie torens in deze adembenemend mooie stenen stad.

De week eindigt met een bezoek aan het plaatsje Templice, op 15 minuten rijden van Adrspach. Ook hier zijn er momenteel ongeveer 3000 routes. Elk weekend worden er nog nieuwe geopend, zo’n 100-tal per jaar. In deze immense canyon waar de zandstenen zuilen 80 meter uit de grond rijzen, zijn de beklimmingen stuk voor stuk “world-class-climbing”.

We wandelden door het gebied en bij elke stap viel onze mond open. Templice is nog groter en impressionanter dan het familiale en gezellige Adrspach. Locals vormen hier een hechte community en treffen elkaar na het klimmen in Pete’s bar voor een pintje of een Czech Kofola (locale cola).

Tsjechië heeft een enorm aanbod aan klimmassieven en ze hebben hier dan ook hun eigen klimmagazine, websites en een viertal fabrikanten van klimmateriaal zoals de sponsors van deze meeting: Rock Empire en Tendon. Elke avond was er een straffe Tsjech of Slovaak die een diareeks of film vertoonde over hun wereldwijde klimtrips of lokale beklimmingen.

Na vele jaren klimmen in verschillende stijlen was dit voor mij een hele verrassende ontdekking. Hier kom je niet zomaar eventjes klimmen. Dit heeft niets te maken met zaalklimmen, zelf niet echt met sportklimmen. Het is een aparte stijl van ‘trad climmbing’ (zonder nuts of friends). Klimmen is hier pur sang en klimmers zijn hier dan ook stuk voor stuk avonturiers.

STEEKKAART Praktisch Adrspach ligt 180 km ten N-O van Praag.

Wagen: vanuit Brussel, 1050 km 11uren.

Trein: Brussel-Frankfurt-Praag dan lokale bus tot Adrspach, 14uren, richtprijs +-/ 250 EUR. Vliegen: Via Praag, dan wagen huren of lokale bus tot Adrspach (5 uren), vanaf 250 €.

Lokale munt: Tsjechische Kroon Verblijf Wij verbleven in Pension Adrspach: www.penzionadrspach.cz In Adrspach zijn verschillende mogelijkheden om te overnachten, van kamperen tot hotel.

YouTube Klimmen en towerjumping: youtube: “Czech tower jumping NY times” en “the sharp end + Adrspach” (Benjamin Pradel) Algemene info: www.adrspach.com

Adrspach is niet voor niets de plaats waar het echte freeclimbing ontstaan is...

23

.PARTNER

24

/hoogtezuur frankrijk OP PAD IN

bruno morez

Hoogteziek of teveel gegeten? Op het terras van de Refuge des Cosmiques draait een bankvijs zich steeds strakker rond mijn hoofd. Mijn maag maakt vreemde sprongen...

Hoogteziekte of teveel gegeten? Op het terras van de Refuge des Cosmiques draait een bankvijs zich steeds strakker rond mijn hoofd. Mijn maag maakt vreemde sprongen.

In de oostflank van de Mont Tacul zitten klimmers in de problemen. Er komen twee helicopters aan te pas om ze naar beneden te brengen. De strakke noorderwind maakt het de reddingsdienst niet gemakkelijk.

Ik vertel aan onze gids dat ik me niet goed voel. Duizend miligram paracetamol helpt wel tegen de hoofdpijn, maar de misselijkheid blijft hetzelfde.

In de bedompte slaapzaal ligt het omelet als een baksteen op mijn maag. Rug, zij, het maakt niet uit, elke keer ik m’n ogen sluit, voel ik een golf van misselijkheid naar boven komen.

Acht uur platte rust is hetzelfde als zes uur slapen. Kom ik morgen die berg op zonder slaap? Wat als ik een fout maak en zo de rest van de groep in de problemen breng?

Half twaalf. Twee uur later, tien voor twaalf. Een kameraad ligt luidruchtig te snurken. Net als hij begint te stikken, draait hij zich om en is het weer vijf minuten stil.

zag liggen… warmte, veiligheid. Hoelang is hij nu dood? Eén jaar, twee? Hij luisterde naar niemand, ook niet naar z’n dokter.

Welke idioot gaat er eigenlijk in het midden van de nacht zitten slapen op een toilet? Terug naar bed. De steen in mijn maag verandert in een klotsende bal zuur. Ergens tussen drie en vier slaap ik een uur. Om vijf uur gaan de wekkers af.

“Tout va bien?” vraagt onze gids.

“Eh pas vraiment”. Eén uur geslapen. “Hmm, on va voir”.

Tijdens het ontbijt davert het lepeltje tussen mijn vingers. Het ontbijt is voorbij. Ik sta recht en val bijna omver. Ik wacht op de gids om te zeggen dat ik me niet goed voel en niet meega. Maar hij zegt helemaal niks. Z’n blik staat op oneindig.

Iemand heeft z’n bivak opgeslagen in een van de twee toiletten.

File en stress om halfzes ‘s ochtends.

Alle lagen aan, het is koud buiten. Een voor een verdwijnen de cordées in de schemering. Achter de Col du Midi kleurt de lucht oranje, goud en blauw.

Om 01.00u ga ik naar de WC. Misschien lukt een dutje daar wel.

Uit het raam zie ik 2600 meter lager Chamonix flikkeren.

Twee uur later staan we op de top van de Pointes Lachenal.

Schuin boven ons hangen de seracs van de Mont Tacul, aan de andere kant van de gletsjer staat de Aguille du Midi te blinken in het ochtendlicht. De wind blaast de laatste vermoeidheid uit mijn lijf. De twijfel is al lang verdwenen.

Het doet me denken aan een verhaal van Ronald Naar: hoe hij vastzat op de Mont Blanc, half bevroren en tegelijkertijd het dorp

brunomorez.wordpress.com

25

Zoals Roald Dahl ooit schreef, is het leven een lange opeenvolging van ‘alledaagse’ dagen waaraan de herinnering snel vervaagt, doorspekt met enkele episodes die we ons leven lang meedragen. De voorbije zomer was er voor mezelf beslist zo eentje.

/transscandinavia noorwegen OP PAD IN

willem vandoorne

26

Wanneer ik begin juni aan de vuurtoren van Lindesnes, het meest zuidelijke puntje van Noorwegen, de golven van de Noordzee tegen de granietkust zie slaan, overvalt me nog eens de omvang van de tocht waarvan ik aan de start sta. Een afstand van 2700km in vier maand tijd, dwars door zowat alle bekende Scandinavische berggebieden tot aan het noordelijke tipje van Europa.

Meer dan een kwart van die afstand zal ik off-trail wan- delen, en

nog eens 600 km peddelend over meren en rivieren afvarend in packraft. Iets meer dan de helft van de tijd zal ik bovendien solo op pad zijn. De Nordkinn op deze wijze bereiken zou een internationale primeur betekenen. Wat Scandinavië zo interessant maakt voor een lange thru-hike, is dat het perfect mogelijk is een route uit te zetten die in feite een lange aaneenschakeling van spektakelgebieden vormt zonder veel saaie stukken tussenin.

De laatste honderden kilometers moet de uitgestrekte Finnmarksvidda worden doorkruist, maar dat stuk hoop ik snel te overbruggen door middel van m’n packraft, een lichtgewicht opblaasbare raft (2,2kg) die ik tijdens de tweede helft van m’n trip steeds meedraag. Ook in de bergen hoop ik zo regelmatig meren over te steken en rivieren af te varen.

Al na een week ziet het er nochtans niet al te best uit. Een iets te enthousiaste start zorgt ervoor dat ik af te rekenen krijg met een ontsteking aan m’n linkerenkel. Enkele dagen lang ziet het ernaar uit dat ik m’n tocht vroegtijdig moet afbreken, een bijzonder bitter smakende gedachte na de vele maanden voorbereiding en het immense verlangen naar al wat nog komen moet. Veel ijs en ontstekingsremmers doen het mirakel toch voltrekken en na twee dagen platte rust kan ik weer verder. Gelukkig krijg ik later tijdens de tocht niet meer af te rekenen met blessures.

De plateaus van Zuid-Noorwegen zijn de eerste grote test. Het is een sneeuwrijke winter en een koel voorjaar geweest, waardoor er voor de periode van het jaar, half juni, nog erg veel sneeuw ligt. Op sommige plaatsen is het in bijna een halve eeuw niet meer zo erg geweest, en sommige meren kan ik eind juni nog gewoon te voet oversteken! Het wandelseizoen is nog lang niet begonnen en soms kom ik dagenlang geen mens tegen. Behalve de honderden kilometers sneeuwvreten bezorgen vooral de van smeltwater zwangere rivieren, die zich een weg graven door het witte landschap, me kopzorgen. De meeste bruggen worden pas aan het begin van het wandelseizoen in juli gebouwd, waardoor ik regelmatig met stevige doorwadingen geconfronteerd wordt. Maar de intensiteit van het solo doorkruisen van zo’n overweldigend landschap in regen en mist, het knarsende geluid van de door de wind gedreven over elkaar schuivende ijsschotsen op de meren, de overgang van de seizoenen wanneer ik enkele honderden meters het dal in daal, en de adembenemende schoonheid van de zonsondergangen vanop de afgeronde toppen maken van dit gedeelte een van de meest grandioze wandelervaringen in m’n leven.

Tijdens zo’n lange tocht kom je behoorlijk veel straffe mannen tegen, maar een Noor in de onbemande hut van Bjordalsbu in Skarvheimen slaat toch alles. Hij heeft enkele jaren geleden nét niet het Guiness Book of Records gehaald door van elk land in Europa (en dat zijn er blijkbaar een slordige 48) de hoogste top te beklimmen in minder dan 4 maanden tijd. Z’n poging faalde op de allerlaatste berg, de aartsmoeilijke Shkhara in Georgië, toen hij door slecht weer 100m onder de top moest terugdraaien.

Na een weekje warmdraaien in het uiterste zuiden van Noorwegen worden al snel de uitgestrekte hoogplateaus bereikt, waaronder de bekende Hardangervidda. Die hoogplateaus gaan verder naar het noorden geleidelijk over in hoogalpiene massieven als Jotunheimen en Breheimen. Daarna volgt een minder stuk in Centraal-Noorwegen, maar eenmaal rond de poolcircel is het weer een lange aaneenschakeling van hoogtepunten in de meest uitgestrekte wildernisgebieden van Europa, waaronder het Sarek Nationale Park in Noordwest-Zweden.

Na dat eerste lange stuk solo krijg ik eerst voor een week gezelschap van mijn vriend Joris en daarna voor bijna een maand van m’n vriendin Elien wanneer we de bekende berggebieden van Zuid-Noorwegen doortrekken: Jotunheimen, Breheimen en Dovrefjell. Na een vrij mooie junimaand slaat het weer helaas om en juli brengt hoofdzakelijk grijs en regenachtig weer, met slechts enkele zonnige dagen. De sneeuw verdwijnt stilaan en maakt plaats voor de typische Scandinavische toendralandschappen… en voor de muggen! Op windstille avonden is het soms een echte plaag, ‘gelukkig’ zijn die in het noorden eerder zeldzaam.

27

In september vriest het ’s nachts al regelmatig en de eerste uren na zonsopgang is de grootste uitdaging om me warm te houden...

In Dovrefjell krijgen we enkele exemplaren van Europa’s enige wilde muskusossen-populatie te zien, een bijzonder intense ervaring, vooral wanneer een stier van een slordige 400kg ons met een hoofdzwaai duidelijk maakt dat we op zowat 100m de minimaal toegelaten afstand hebben bereikt.

Het lager gelegen Centraal-Noorwegen, dat ik opnieuw solo doorkruis, brengt twee weken lang eindeloze stroken veen en moeras, zowel mentaal als fysiek erg zwaar terrein. Ik ben opgetogen wanneer per post m’n packraft aankomt en ik het water op kan. Het weer is intussen sterk verbeterd en op de meren peddel ik tientallen kilometers in volstrekt windstille omstandigheden, soms tot zonsondergang.

Zo rond half augustus breekt dan de enige week met warm, stabiel weer van de hele zomer aan. Qua timing kon het nauwelijks beter.

Intussen ben ik terug de bergen in en m’n tweede lange solostuk bekroon ik met een bivak op de top van Okskolten (1918m), de hoogste berg van Noord-Noorwegen. De hoogte mag dan niet al te indrukwekkend lijken, op deze breedtegraad spreid ik m’n slaapzak uit hoog boven uitgestrekte gletsjers op een plaats die in de Alpen zou aanvoelen als een 4000’er. De zonsondergang is een fenomenaal schouwspel. ’s Nachts zie ik voor het eerst terug sterren aan het firmament. De zon is terug volop op weg naar het zuiden, en de dagen worden opnieuw gescheiden door méér dan schemerdonkere nachten. De herfst is op komst.

28

En de inval van de herfst is bijzonder brutaal. De laatste week van augustus wordt het warme weer weggeveegd en nog geen drie dagen later wordt ik samen met m’n vriend Fre voor het eerst gegeseld door natte sneeuw, en bij helder weer door vrieskou tot diep in de dalen. We zijn inmiddels via het Sulitjelma-massief en Padjelanta het beroemde en beruchte Sarek ingetrokken, ook wel bekend als “Europees Alaska”, of ook “Europa’s laatste wildernis”. Op sommige plaatsen centraal in het gebied is de dichtstbijzijnde vorm van beschaving meer dan twee zware dagetappes verwijderd, en een hoge mate van zelfredzaamheid is dus vereist (dit geldt trouwens niet alleen voor Sarek, maar voor grote delen van Noord-Scandinavië). We kruisen grote rendierkuddes en vinden berenkak en elandgeweien, maar deze twee reuzen van de taiga krijgen we jammer genoeg niet in levende lijven te zien. Helaas lijkt ook het goeie weer voorlopig opgebruikt en krijgen we van het impressionante decor niet veel te zien. Slechts één mooie ochtend krijgen we in Sarek, een ochtend waarop ik wel enkele kilometers van de Rapahdno-rivier kan afvaren, met z’n turquoise-kleurige water en verwilderde loop midden van met gletsjers gedrapeerde wilde massieven, de natte droom van elke Europese packrafter.

Na een stukje op de bekende Kungsleden bereiken we Abisko.

Het is intussen al begin september en de toendra kleurt roestig, het berkenbos explodeert in z’n intense pallet aan herfstkleuren.

Wanneer de bergen dan ook nog eens bepoederd worden met

een laag verse sneeuw is het plaatje compleet. Dit is echt de mooiste tijd van het jaar om te wandelen in Scandinavië.

Bovendien krijg ik tijdens heldere nachten groene gordijnen noorderlicht te zien.

Vanaf Abisko is het nog 800km tot de Nordkinn en daarvoor heb ik nog minder dan 4 weken over. Nu mag 800km weinig lijken als je er al bijna 2000 hebt opzitten, het is toch nog eens de afstand van Brussel naar Kopenhagen, Praag of Nice en het gemiddelde dat ik moet halen bedraagt ruim 30km/dag. Maar ik heb m’n geheime wapen nog achter de hand. Grote delen van de Finnmarksvidda overbrug ik op rivieren als de Iesjohka, Karasjohka en Tana. Na een laatste serieuze regenepisode half september stijgen de debieten tot drie- a viermaal de normale waarden en gedragen door zoveel water kan ik soms ruim 50km per dag afleggen.

In september vriest het ’s nachts al regelmatig en de eerste uren na zonsopgang is de grootste uitdaging om me warm te houden in m’n packraft en regelmatig het ijs van m’n jas en spraydeck te krabben. Het zet een mens aan denken hoe kort de zomer wel is in Scandinavië. De explosie aan herfstkleuren is krachtig maar kort, en eenmaal half september voorbij vallen de laatste blaadjes reeds van de bomen. De rivieren zijn echter weer één en al pret, en doorheen de versnellingen navigerend vliegen de uren en de kilometers voorbij.

117 dagen na m’n vertrek aan de Noordzeekust bereik ik uiteindelijk de monding van de Tana-rivier in de Barentszee. De rivieren zijn opgebruikt en ik stuur m’n packraft terug naar huis.

Wat rest zijn 6 dagen off-trail over het koude, barre en verlaten Nordkinnhalvoya, de noordelijkste strook land van het Europese continent.

Tijdens die zes dagen praat ik met slechts 1 andere mens, een fietser die ik kruis net op het moment dat ik een stukje over de enige geasfalteerde weg van het gebied loop. Het is een Duitser die al enkele jaren lang de hele wereld rondfietst. We hebben een gesprek van een half uurtje, en terwijl we daar zo staan dringt het surreële van het landschap tot me door; een eindeloze, door de wind gegeselde steenwoestijn waar slechts mos op weet te groeien. Dit is zo ver als een mens kan en mag komen. Terwijl ik de laatste tientallen kilometers blokkenvelden doorspartel komen heel wat momenten van de laatste maanden terug voor m’n ogen voorbij. Niet als een langspeelfilm, maar eerder losse, ongestructureerde flarden die ik nog geen plaats kan geven. Het zal nog maanden, jaren duren om alles te verwerken. En de Nordkinn? Het is de mooiste kaap die ik ooit zag.

Sponsor: Altiplano Books Website: http://transscandinavia.wordpress.com

29

Foto / credit : Hubert Canart - Belclimb

/jan de smit bk boulder gorik dirix hubert canart

In 1998 werd voor de eerste maal in België een officieel Belgisch Kampioenschap Boulderen georganiseerd. De sport is nog jong maar de belangstelling is groot. Tijdens de eerste twee edities, in ’98 en ’99 gaat de titel naar een Vlaming, het is Olivier Coenen die tweemaal op rij de eindoverwinning behaalt. Vanaf dan is het wachten tot 2010 eer een Vlaming opnieuw de titel wegkaapt. Yannick Marchand eindigt op de eerste plaats in klimzaal BLOK. Op 1 december 2012 werd in klimzaal Bleau gestreden om de titel, voor de vierde maal sinds ’98 wint een Vlaming. Het is Jan De Smit die eindigt op de eerste plaats. Tijd voor een kennismaking.

KBF: Allereerst proficiat met je overwinning! Hoe is je wedstrijd verlopen? Had je een eerste plaats verwacht?

30

Jan: Door op de eerste selectiewedstrijd voor het Belgisch kampioenschap goed te presteren had ik een goed gevoel voor de finale. Ik hoopte in de finale binnen de top vijf te eindigen en zelfs liefst nog met een podiumplaats. In de finale van het Belgisch kampioenschap zijn er vier boulders te klimmen à vue.

Het was vroeger niet mijn sterkste kant om à vue te klimmen omdat ik meer ervaring heb met buiten klimmen dan met wedstrijden en liefst ‘werk in projecten’. Dat wil dus zeggen dat ik normaal meer tijd neem dan de vier minuten die je hebt om een boulder te klimmen in de wedstrijd. Het was een enorm spannende wedstrijd met spectaculaire boulders rond de 7b+ 7c. De eerste boulder was een korte traverse met uitklim over een bombée (overhang) in het midden van de zaal. Deze klom ik à vue. De enige andere klimmer die dit ook kon was Olivier Mignon, de winnaar van vorig jaar. Ik stond dus aan de leiding na de eerste boulder en het publiek koos duidelijk mijn kant. Met deze start kon het voor mij niet meer stuk!

De tweede boulder was een zeer harde boulder op modules met harde aflopende grepen op compressie. Deze boulder was fysiek zeer vermoeiend, ik kon deze in de eerste poging klimmen tot de bonusgreep en voelde mij na deze poging zozeer uitgeput dat ik na een 2° poging besloot te rusten en terug ging naar de isolatie

om meer kracht over te hebben voor de laatste twee boulders. Dit was een tactische overweging omdat ik het gevoel had dat deze boulder waarschijnlijk niet zou worden getopt.

En toch werd deze getopt door Nicolas Farcy, na de tweede boulder viel ik dus terug naar een gedeelde tweede plaats. De derde boulder was een dyno (dynamische beweging), een sprong naar links naar twee aflopende grepen. Ik had voor deze wel acht pogingen nodig om hem te toppen maar toen ik hem eindelijk kon toppen raasde de adrenaline door mijn lichaam.

Voor de laatste boulder stond ik op een gedeelde derde plaats door het aantal pogingen bij de dyno die net iets hoger lag dan bij Loic Timmermans en Olivier Mignon. De laatste boulder zou dus beslissend zijn, iedereen in de top vier kon nog winnen! De spanning was werkelijk te snijden.

Bij de vierde en laatste boulder had ik gezien dat deze op twee manieren kon worden geklommen, naar links klimmend (traversé) of iets meer recht omhoog. Bij het lezen van deze boulder had ik even besproken met de anderen over de mogelijkheid om rechtdoor te klimmen en of dit misschien over het hoofd was gezien door de routebouwers. Ik koos voor de optie om rechtdoor te gaan en ik kon met enige moeite de boulder à vue klimmen.

Nu was ik zeker van een podiumplaats. Toen Olivier Mignon en Nicolas Farcy er niet in slaagden de boulder te toppen wist ik met zekerheid dat ik had gewonnen. Een super spannende finale...!

KBF: Wat vond je van de wedstrijd en andere kandidaten?

Jan: Het was een zeer spannende finale, met zeer sterke kandidaten zoals Nicolas Farcy iemand die de laatste jaren kind aan huis is op het podium en ook ervaring heeft op internationale wedstrijden. Olivier Mignon, een jongen met ongelooflijke kracht en reeds boulders klom tot en met het niveau van 8b+.

Loic Timmermans die onlangs Europees kampioen werd bij de jeugd in lead maar nu recentelijk ook goed aan het boulderen is met zijn eerste plaats bij de selecties in Blok. En dan natuurlijk ook de zeer getalenteerde Jonathan Thomas, Jérome De Boeck en Michael Timmermans. En niet te vergeten Jurgen Lis die zowat elke tak van de klimsport van lead, ijsklimmen tot en met boulderen op hoog niveau weet te combineren.

KBF. Als we ons niet vergissen is dit je tweede deelname aan het BK Boulder. Vanwaar plots de interesse om dit BK deel te nemen? Wat was je motivatie?

Jan : Dit is inderdaad mijn tweede deelname, vorig jaar had ik niet de juiste voorbereiding en kon ik mij niet kwalificeren voor de finales.

Toen ik 24 jaar geleden begon met klimmen vond ik wedstrijdklimmen niet echt fijn, omdat ik te gespannen aan de wedstrijden begon was ik niet genoeg gefocust om goed te presteren waardoor ik de motivatie kwijt raakte. Ik ben mij toen meer gaan toeleggen op boulderen in Fontainebleau en reizen.

De laatste jaren heb ik minder last van die plankenkoorts dus wou ik het nog eens te proberen.

KBF: Heb je interesse om internationaal aan wedstrijden deel te nemen? Zo ja, wat is je ambitie daar.

Jan: Ik wil graag aan enkele wedstrijden op internationaal niveau deelnemen om ervaring op te doen die ik dan nadien ook wil doorgeven aan de jongere klimmers met training en coaching.

KBF. Kan je ons iets vertellen over je trainingen? Wat zijn volgens jou de succesfactoren? Waar en hoe heb je je kennis en ervaring opgedaan?

Jan: Over training is zoveel geschreven en er zijn een aantal boeken die ik kan aanbevelen zoals: ‘ 9 out of 10 climbers make the same mistakes’ van Dave Mcleod en ‘Conditioning for climbers’ van Eric Horst .

Er bestaan een paar basisregels voor een goede training maar iedereen is anders en het is belangrijk om je training te personaliseren. Een goede trainer is hierbij een essentieel onderdeel.

De basis bij mij is een combinatie van stabilisatie (core) training, vingertraining (hangtraining), 1 campustraining en drie klimsessies per week.

Succes ligt vooral in het maken van tijd en het beleven van plezier in het trainen evenals voldoende afwisseling. Een hechte groep klimmers die elkaar stimuleren en motiveren is ook heel erg van belang.

Toen ik begon was er nog niet veel informatie over algemene training en zeer zeker niet over klimtraining. Wij moesten al doende leren, hierdoor leer je met vallen en opstaan. Door onder andere blessures leer je dan wat goed en niet goed werkt.

KBF: Je bent ook iemand die veel en graag de wereld rond reist.

Kan je dit combineren met een job?

Jan: Veel reizen en een goede job hebben zijn niet gemakkelijk te combineren. Vroeger deed ik seizoensgebonden werk waardoor ik dan een paar maand hard werkte om dan een paar maand te kunnen reizen.

KBF: Afgelopen zaterdag was je de oudste deelnemer. Wat zijn je tips om al zo lang op zo een hoog niveau te klimmen?

Nu combineer ik een deeltijdse job met een vertegenwoordiging voor NIHIL, Mad Rock, Snap, Lapis klimgrepen en Beastmaker hangborden. Ik geef ook training en coaching aan beginners en gevorderden. Hierdoor reis ik nu nog een acht tot tien weken per jaar.

Jan: Niet opgeven, intensief trainen (niet te hard trainen), luisteren naar je lichaam, gezonde voeding en voldoende rust.

KBF: Wat zijn je dromen nog binnen (of buiten) de klimsport?

Heb je in de nabije toekomst nog plannen?

KBF: Dat je interesse niet enkel bij het boulderen ligt hebben we al gemerkt (realisatie Shingen in Freyr recentelijk). Heb je dat nodig om gemotiveerd te blijven binnen het boulderen of gaat je voorkeur uit naar beide disciplines?

Jan: Ik wil graag goed presteren op nationaal en internationaal niveau in 2013.

Ook wil ik graag nog een paar klassiekers afwerken in Fontainebleau en Magic Woods, reizen maken naar Zuid Afrika en Australië.

Jan: Ik geniet zowel van lengtes klimmen als van boulderen, de evolutie naar het boulderen is eigenlijk voor een groot deel beïnvloed doordat de meeste van mijn vrienden liever boulderen.

Afwisseling is zeer belangrijk om je motivatie hoog te houden, het is makkelijk om sterk te worden maar moeilijk om sterk te blijven.

Dus als er geïnteresseerde sponsors zijn die dit soort projecten willen mee helpen realiseren gelieve mij dan te mailen op jan. de.smit@hotmail.com.

KBF: bedankt voor dit interview Jan en veel succes in 2013 Ook dank aan BCN( Hubert Canart) voor de foto’s.

32

33

/voetafdruk De kalkgraslanden op de Waalse rotsmassieven zijn één van de vele natuurgebieden die beschermd worden door het Europese ‘Natura 2000’verdrag. Natagora, de Waalse tegenhanger van Natuurpunt, werkt voor het beheer ervan samen met klimfederaties als het KBF. Als oudklimster en medewerkster van Natagora is Hélène Ghyselinck ideaal geplaatst om de toekomst van de fauna op en rond de rotsmassieven toe te lichten. “We beseffen het nauwelijks, maar het verdwijnen van soorten zou een zeer grote impact hebben op ons bestaan.”

Natuur op de rotsen, nu en in de toekomst: Natagora en KBF slaan de handen in mekaar...

Natagora werkt al jaren aan de uitbreiding en bescherming van de kalkgraslanden, met een huidig beschermd natuurgebied van 150 hectare als voorlopig resultaat. Het is een werk van lange adem, dat niet mogelijk zou zijn zonder de samenwerking met de klimfederaties. “Waar er geklommen wordt, gaat het zeer goed met de biodiversiteit.”

Hélène: Ik zelf ben specifiek verantwoordelijk voor het project ‘Life Hélianthème’. Dat maakt deel uit van het ‘Life’-programma, uitgaande van de Europese Gemeenschap. Met dat programma wil men zeldzame ecosystemen herstellen in de ‘Natura 2000’-gebieden. Het is een netwerk van beschermde natuurgebieden over heel Europa dat twintig jaar geleden is uitgetekend om het verlies van biodiversiteit tegen te gaan. In Wallonië werd op die manier 13% van het grondgebied beschermd. Daarnaast heeft Europa het ‘Life’-programma bedacht om staten fondsen te verstrekken om die gebieden in hun vroegere staat te herstellen, wat vaak nodig is. Je hebt ‘Life’-projecten voor laag- en hoogveen, voor beekvalleien, … en dus ook voor kalkgraslanden.

34

KBF: Wat is de rol van de klimfederaties bij de uitwerking van die projecten?

Hélène: Die rol hangt nauw samen met de milieuvergunningen, die aangevraagd moeten worden om klimroutes te installeren. Die vergunningen houden onder meer in dat klimmers het onderhoud moeten doen van de site in het kader van de biodiversiteit. Dat maakt dat waar men klimt, de biodiversiteit in stand gehouden wordt.

Het mag gezegd zijn dat binnen de wereld van de natuuronderzoekers het KBF (en het CAB, zijn Franstalige tegenvoeter) een zeer goede naam heeft. Ze respecteren het meest de vergunningen en ze zijn ook het actiefst, zowel wat klimmen betreft als qua natuuronderhoud. Ik merk er een oprechte wil op om mee te helpen en

een bijdrage te leveren aan de natuur op de sites. Als de KBF een site heeft, wordt er strikt aan de regels gehouden.”

Heeft dat een grote impact op de biodiversiteit?

Hélène: Absoluut. Als we het voorbeeld nemen van Renissart… daar heb je graslanden bovenop de rotsen, op een plek waar er in feite niet geklommen wordt. Het KBF heeft er dus in feite geen voordeel bij om die graslanden te onderhouden, maar ze doen het toch. Zo krijg je daar een heel grote variatie aan soorten die zichzelf vermenigvuldigen. Als we op zo’n plek geen onderhoud zouden doen, zou het bos het al snel weer overnemen. De diversiteit aan planten, vlinders, reptielen,… is in die zin te danken aan de vrijwilligers van het KBF. Hun beheer heeft een heel grote impact.

Bovendien zijn dat soort plaatsen vaak erg moeilijk bereikbaar voor ons, omdat we onvoldoende klimervaring hebben. Dat maakt dat de samenwerking tussen klimmers en natuuronderzoekers zeer doeltreffend is. Op termijn hopen we dan ook om dit soort samenwerkingen verder uit te breiden. Er zijn andere rotsmassieven die vrij dringend een onderhoud zouden kunnen gebruiken, voor ze volledig worden ingenomen door bossen en de soorten daar verdwijnen. Maar voor natuuronderzoekers, die geen kennis hebben van klimtechniek, is zoiets veel te gevaarlijk om te ondernemen.

Hoe ver gaat de huidige samenwerking tussen het KBF en Natagora? Assisteren jullie klimmers bij het natuurbeheer?

Hélène: Momenteel is er nog geen directe interactie tussen Natagora en de KBF. De KBF doet zo’n onderhoud puur op basis van wat hen opgelegd is in de vergunningen. Alle klimsites hebben zo’n vergunning nodig en ze wordt opgesteld door de DNF (Département de la Nature des Forêts et du Bois) op de advies van de wetenschapNaturel ). Zij krijgen de aanvragen voor de vergunningen binnen, analyseren de sites vanuit een biologisch perspectief en

bepalen welke handelingen er al dan niet mogen gebeuren. In het algemeen bepaalt DEMNA dus de regels van onderhoud en legt ze eventueel beperkingen op aan de klimmers. Dat er slechts 50 in plaats van 95 routes mogen worden gebouwd, bijvoorbeeld, zoals in Renissart bij Hotton het geval was. Er zijn minstens twintig routes verloren gegaan op twee massieven omdat er een corridor moest opengehouden worden waar de vegetatie zich langs kon ontwikkelen. En daarbovenop is er ook opgelegd dat de kalkgraslanden bovenop de massieven ook moeten onderhouden worden.

Af en toe komt er dus wel iemand van ons kijken hoe het onderhoud precies wordt aangepakt, maar er is momenteel nog geen directe interactie. En dat is iets waarvan ik vind dat we het verder moeten ontwikkelen. Het kan heel tof zijn om vrijwilligers van Natagora en vrijwilligers van het KBF of andere klimverenigingen samen te laten werken en van elkaar te laten leren. Zij kunnen ons leren hoe je al klimmend aan onderhoud doet , wij kunnen hen meer leren over de natuur.

KBF: Gaat zo’n samenwerking er ook echt komen?

Hélène: Ik denk het wel, ja. Met betrekking tot het ‘LIFE’-project houden we ons vooral bezig met de kalkgraslanden. Die bevinden zich meestal op de plateaus bovenop de rotsen, maar we werken daarbij ook rond de begroeiing op de rotswand zelf. In dat kader gaan we volgend jaar op 25 mei een bijeenkomst organiseren met lesgevers van klimscholen, natuurgidsen en rotsklimmers om eens onze visie op de rotsmassieven uit te leggen. ‘s Ochtends willen we hen een beeld geven van hoe wij die rotsen zien: niet als een 5A- of een 5B-route, maar als welbepaalde biotopen, als barsten met die of die zeldzame begroeiing,… In de namiddag willen we het echt hebben over de herkenning van planten. Niet te veel in detail, want dan wordt het moeilijk om te onthouden, maar we willen op zijn minst de aanwezige diversiteit tonen en uitleggen wat er kwetsbaar of zeldzaam is. We willen ook benadrukken dat klimmen en natuur

perfect kunnen samengaan, zolang het op een goede manier wordt benaderd.

Samen met die bijeenkomst willen we ook een kleine gids uitbrengen om planten mee te herkennen. Een 40 á 50-tal planten in een brochure op zakformaat die klimmers bij zich kunnen hebben op de rotsen. We willen klimmers zo de kans te geven de natuur te bewonderen en er nog meer van te kunnen genieten. Want ik ben ervan overtuigd dat alleen al het feit dat je een bepaalde plant mooi vindt, er al voor zorgt dat je er meer op let. We willen aantonen dat er het hele jaar door al bewoners zijn op de rotsen, terwijl klimmers er maar een paar keer per jaar aanwezig zijn en dat het dus de moeite loont om te letten op de levensvormen die daar permanent aanwezig zijn.

Momenteel wordt het natuurbeheer, zoals ik al aanhaalde, vooral geregeld door vergunningen en verplichtingen. Wij zouden graag op het punt komen dat er werkelijk een ontmoeting en interactie ontstaat tussen de klimmers en de natuurliefhebbers. Opdat ze elkaar ook beter leren kennen: waarom klimmers liever buiten klimmen dan binnen, wat hun motivatie is en waarom natuurliefhebbers op hun beurt een bepaalde plant absoluut willen behouden.

KBF: Zorgen de klimmers door het plaatsen van routes anderzijds ook niet voor schade aan de natuur?

Hélène: Op dat vlak is het belangrijk aan te geven dat elk scheurtje in de rotswand waarin zich ook maar een fractie aarde verzameld, voldoende is om vegetatie op te doen ontkiemen. Dat zijn vaak zeer zeldzame en kwetsbare planten die enkel op die plek groeien. Als je dan zo’n plekje hebt in een rots waar op één vierkante centimeter een uiterst zeldzame plant groeit en er wordt vier keer op getrapt, dan is het daarmee gedaan natuurlijk. Er zijn echt planten die enkel kunnen groeien op rotsmassieven en voor die soorten kan dat erg gevaarlijk zijn, het kan het einde van die soort betekenen in heel

PARTNER

NATAGORa: “Waar er geklommen wordt, gaat het zeer goed met de biodiversiteit...”

gevaarlijk zijn, het kan het einde van die soort betekenen in heel Wallonië. Door plaats te laten tussen de verschillende routes kan zoiets wel worden voorkomen. Zo blijven bepaalde zones onbetreden. Sinds het invoeren van de vergunningen gebeurt dat effectief, maar het spijtige is voor mij dat het op die manier van bovenaf opgelegd wordt.

Het is volgens mij eigen aan de menselijke natuur om alles te willen exploiteren, terwijl je ook ruimte zou kunnen laten aan andere levensvormen. Ik vind dat we niet mogen vergeten dat we op deze planeet niet alleen zijn, dat er ook nog andere soorten leven en dat we uit dezelfde evolutie voortkomen als de bomen of kruiden en dat we niet superieur zijn aan één van die soorten.

We zijn één soort tussen vele anderen en een goed functionerend ecologisch systeem is ook in óns voordeel. Neem de bijen, die zeer belangrijke bestuivers zijn. Als de bijen verdwijnen, verdwijnen ook de appels. Als we appels gaan kopen in de supermarkt zijn we er ons niet meer van bewust dat een appel van een boom komt en dat die boom bloemen heeft die eerst bestoven moeten worden. We hebben geen direct contact meer met onze natuurlijke omgeving en ik denk dat dat er toe bijdraagt dat we zo weinig respect en nederigheid meer tonen voor de natuur die ons omringt. Vanuit Natagora proberen we dat denkkader weer te herstellen, op alle domeinen natuurlijk. En bij de klimmers is die verbondenheid met de natuur al sterk aanwezig.

Tekst: Louis De Geest / Luc Vandenbosch Fotos: Hélène Ghyselinck

37

/UP 2 DATE NIEUWS KBF-algemene vergadering 2013 De statutaire Algemene Vergadering van de Klim- en Bergsportfederatie vindt plaats op zaterdag 16 maart 2013 vanaf 10:00 u. (einde voorzien rond 16:00u.) in het Bloso-centrum Julien Saelens Nijverheidsstraat, 112, 8310 Brugge.

Individuele sportbeoefenaars, in regel met het lidmaatschap 2013, hebben het recht aanwezig te zijn op deze bijeenkomst.

Ze hebben bovendien het recht een punt op de agenda te plaatsen indien zij een schriftelijk verzoek daartoe, vergezeld van de handtekeningen van min. 30 andere sportbeoefenaars, richten aan de Raad van Bestuur en dit uiterlijk 15/2/2013. (contact = rvb@klimenbergsportfederatie.be)

Zo Goed als Nieuw (een paar maal gebruikt) BERGHAUS (Element Soft Shell jacket) / XXL / Cobalt Blauw / Zwart / Nieuwprijs : 145 € / Vraagprijs : 50 € BERGHAUS : (Fleece Polartec Thermal Pro 200) - Activity XL / Black / Nieuwprijs : 89,95 € / Vraagprijs : 50 € Therm-A-Rest : (The Original) / Maat : 51x183x3,8 cm / Olijf Groen / reparatie setje / Nieuwprijs : 89,95 € / Vraagprijs : 50 € Contact Roger Volders / 0478 53 67 54

www.hikingadvisor.be KORTINGEN IN BUITENSPORTZAKEN bij onze Kbf PARTNERS Altiplano Books (online-shop): 10 % (KBF registreren met lidnummer) ALPY vzw: € 10 korting op een ALPY-lidmaatschap Bergen Magazine: 40 % korting op jaar-abonnement De Berghut (Hamme): 10 % Kampeerder 2 (Antwerpen): 8 % (d.m.v. tegoedbon) Mounteq: 10% bij anderen AS Adventure (diverse filialen): 5 % Atlas & Zanzibar (Gent): 5 % Avventura (Gent): 10 % Avventura (Brussel): 10 % Avventura (Brugge): 10 % Base Camp (Nijlen): 10 % voor KBF-leden, 5 % (klantenkaart) voor niet-leden Horizon Buitensport (St.Niklaas): 5 % Into The Wild (Nieuwpoort) : 10 % Kariboe (Hasselt - Leuven): 5 % North Face Store (Antwerpen, Leuven, Hasselt): 5 % Trekking (Aalst): 5 %

38

te koop Rugzak Jack Wolfskin - Type Agadir (Inhoud: 60 l - groen kaki) + regenhoes en drinkbus. Prijs af te spreken (nieuwprijs 170 €) Boel René - Sint.Niklaas / 0479 91 73 53 / 03 296 47 26

te koop Nieuw (nooit gedragen of gebruikt) BERGHAUS (Jacket - Gore-Tex XCR 3 lagen ) - PINNACLE III XL / Kleur : Blauw / Nieuwprijs : 449 € / Vraagprijs : 250 € The North Face Vest (Gore Windstopper / Soft Shell) - Pamir WS / Large / Grijs / Zwart / Nieuwprijs : 150 € / Vraagprijs : 70 € ADIDAS : Hoge Sportschoen (1LA Special Shoes) - GSG 9 / Leder / Maat : 8,5 (42 2/3) / Zwart / Nieuwprijs : 140 € / Vraagprijs : 50 €

Het wandel- en trekkingplatform!

Doel van deze site is om praktische info en links bijeen te brengen voor zowel de beginnende als gevorderde hiker. Op het internet is er namelijk heel veel informatie te vinden maar die is erg versnipperd. De nadruk ligt op het meerdaagse aspect maar veel informatie is ook bruikbaar voor dagtrips.

Daarnaast is er een forum waar tips en tricks kunnen worden uitgewisseld en worden er activiteiten georganiseerd zoals workshops en weekends.

Frits Vrijlandt nieuwe UIAA voorzitter De Nederlandse klimmer Frits Vrijlandt is op 19 oktober verkozen tot de nieuwe voorzitter van de UIAA (International Mountaineering and Climbing Federation), en dit voor een termijn van 4 jaar.

Vrijlandt wil zorgen voor een stabiele toekomst en groei van de organisatie, ook voor de kleinere leden van de UIAA. Frits Vrijlandt was van 2006 tot 2012 voorzitter van de NKBV (Nederlandse Klim en Bergsport Vereniging), en was 6 jaar lid van de “UIAA Management Committee”.

Fiets- en wandelbeurs 16-17/02/2013 In februari vindt de tweede editie plaats van de Fiets- en wandelbeurs in Mechelen die georganiseerd wordt door Grote Routepaden en Vakantiefietser. De Klim- en Bergsportfederatie zal een eigen beursstand bemannen waar je meer informatie kan krijgen rond ons opleidings- en stage-aanbod. Daarnaast zullen diverse medewerkers van de cel bergwandelen meewerken aan workshops op de wandelinfomarkt. De volgende thema’s staan geprogrammeerd: GPS, op stap met kinderen, nordic walking, keuze van wandelgebieden, tochtvoorbereiding, voeding en water, kleding en schoenen, keuze van de rugzak, nood en EHBO en kamperen in de bergen. Bovendien zijn er boeiende lezingen over wandelbestemmingen en zitten diverse informanten klaar om op al je vragen te antwoorden. Reden genoeg dus om af te zakken naar Mechelen. Hopelijk tot dan!

/centrale wandelingen Als feitelijke vereniging zijn de CENTRALE WANDELINGEN, actief onder de koepel van de Klim- en bergsportfederatie (KBF). Mede door de groei van de Federatie en de oprichting van overkoepelende organen met aanverwante verenigingen, werd de afstand van de top tot de basis te groot en werd het steeds moeilijker een thuishaven te vinden. Daarom ging het bestuur van de CENTRALE WANDELINGEN begin 20109 in op het voorstel van de vzw Bergsport Vlaams Brabant om de activiteiten en krachten te bundelen.

Al enkele decennia (!) verzorgen de CENTRALE WANDELINGEN elke zondag voettochten langs meestal niet gebaande paden, die landschappelijk aantrekkelijk zijn. Door beroep te doen op vrienden - wandelaars, zijn we zeker het doorgaans verscholen natuurschoon en de eigenheid van het landschap te ontdekken.

Bovendien is ons motto “samen uit - samen thuis” en het woord vriend is bij ons geen leeg begrip. Wandelen wordt hierdoor een groepsgebeuren. Het is dus de bedoeling een nauwe band te scheppen tussen de deelnemers, zodat een toch wel aangenaam gezelschap samen geniet van de wekelijkse in- en ontspanning ver van de vervuilde en te drukke agglomeratie.

Regelmatig worden er geleide bezoeken aan interessante sites en/of stadswandelingen georganiseerd, met de bedoeling de jarenlange vriendschapsbanden met de oudere generatie niet te verliezen, en met als afsluiter meestal een vrijblijvend etentje.

Wij hopen via BVLB een nieuw elan te vinden en vooral een paar enthousiastelingen om de toekomst van het wandelen veilig te stellen binnen de Klim- en Bergsport Federatie.

Het wandelen was en is nog steeds de ideale oefening om, voor de jaarlijkse vakantie in de bergmassieven: • je conditie op peil te brengen • uithoudingsvermogen opbouwen in alle weersomstandigheden • stapvastheid te onderhouden op diverse terreinen

/refuge refuge jef de roeck jef de- hoge roeck ovifat venen Vrienden, Na het wegvallen van onze vaste poetsdame, is het een tijdje stil geweest rond de refuge. Gezien de omstandigheden, konden we enkel groepen toelaten die eveneens voor de opkuis achteraf konden instaan.

Ondertussen hebben we echter niet stil gezeten en meerdere mensen hebben hun netwerk aangesproken om een oplossing te vinden. In eerste instantie werd aan een vervanging van de poetsdame als zodanig gedacht, maar in een dunbevolkte streek met een hoge concentratie aan mensen van hoge leeftijd, bleek dit niet evident. Er werd even gedacht aan een professionele poetsdienst, maar deze oplossing zou ongetwijfeld de prijs voor de overnachting omhoog duwen.

Toch hebben we een enthousiast KBF lid, Stuart De Vlieger bereid gevonden om samen met mij de schouders onder de refuge te zetten. Na een eerste werkweek mag het resultaat gezien zijn.

De refuge kreeg een grondige opknapbeurt en alles wat defect was, werd hersteld. De refuge is helemaal klaar voor de winter.

Dit wil niet zeggen dat we nu een poetsdame hebben, maar als iedereen de refuge steeds netjes achterlaat, dan moeten we maar sporadisch een grondige poetsbeurt geven.

Ondertussen wordt naarstig gewerkt aan de verbetering van de refuge. Bovenaan de lijst staat een degelijke dampkap voor de keuken. Hierbij moet een evenwicht gevonden worden tussen goede zuigkracht en het risico te overdrijven en de CO van de kachel en haard in de refuge te trekken.

We zijn vast van plan de refuge nieuw leven in te blazen en uit te bouwen tot het centrum van de bergwandelliefhebber. Dit kan echter alleen als iedereen eraan meewerkt. Wie eens een handje wil toesteken of een oogje in het zeil houden is meer dan welkom.

En dit alles liefst in goed gezelschap.

Het wandelen is de laatste jaren wat losgeweekt van de bergsportactiviteit. De CENTRALE WANDELINGEN wil dan ook de leden van alle clubs aangesloten bij de KBF attent te maken op de gezonde aspecten (zowel fysisch als mentaal) van het wandelen.

Net zoals voor de Chavée hut en zoals voorheen in de refuge Jef De Roeck, willen we opnieuw een team uitbouwen rond de refuge en hiermee de fakkel overnemen van de generatie die bijna 60 jaar geleden de opening van de refuge meemaakten en zich jaren inzetten, maar nu de refuge wel eens als een gewone bezoeker willen betreden.

Wandelen is een van de goedkoopste sporten en wanneer men er een sociale happening van maakt ontspant het bovendien zowel het lichaam als de geest.

Groetjes en tot binnenkort in de refuge.

Alle info via de website van Bergsport Vlaams Brabant vzw

Paul Verzele.

39

/KBF SHOP BOEKEN 1. BERGBEKLIMMEN - CURSUSBOEK BEGINNERS Hét naslagwerk over technieken voor beginnende alpinisten.

Prijs: € 21,00

TOPO 1. MARCHE LES DAMES (Uitgave 2011) Prijs: € 18,00 2. TOPO fREYR Prijs: € 24,00

2. wALLIS - Alpiene ervaring opdoen Een selectie van 10 prachtige “eenvoudige” beklimmingen in detail beschreven,zodat je met vertrouwen deze tochten zelfstandig tot een goed einde kan brengen!

3. TOPO MOZET (Uitgave 2011) Prijs: € 16,00

Prijs: € 19,00

5. TOPO BEEZ Prijs: € 6,00

3. ALPINE ROTSKLIMMEN - Auteur: Koen Hauchecorne Van klimschool tot hoogalpiene routes.

Prijs: €20,00 4. kennis maken met sportklimmen Klimactiviteiten worden aangeboden die te realiseren zijn met de basisinventaris van een turnlokaal, voor groepen van 25 à 30 kinderen. Stapsgewijs wordt de overgang gemaakt naar klimmen in een echte klimzaal.

Prijs: € 25,00

4. TOPO DURNAL (Uitgave 2011) Prijs: € 7,50

6. TOPO Hotton Prijs: € 9,00 7. TOPO CORPHALIE (HUY) Prijs: € 8,00 8. TOPO YVOIR (Uitgave 2012) Prijs: € 12,00 9. TOPO Pont-a-lesse Prijs: € 12,00 10. TOPO PLAIN DES FOSSES (Uitgave 2011) Prijs: € 8,00 11. Carriere de awirs carriere de l’abbaye de flone Prijs: € 15,00

cursusboekjes MERCHANDISING 1. OPNAAIBADGE Badge die je op je kleren kan naaien (6 cm x 4 cm) Prijs: € 2,50

40

2. T-SHIRTS KBF Kleur man: grijs-blauw met witte bedrukking.

Kleur dames: grijs-groen met witte bedrukking.

Prijs: € 16,00 (verzendingskosten inclusief)

1. KVB-cursusboekjes Deze cursusboekjes zijn bestemd voor de leerlingen, bevatten een handig overzicht van de aangeleerde technieken plus overzichtelijke illustraties.

KVB KVB KVB KVB

1 (indoor Toprope – 36 pag – 12,5 cm x 9 cm) 2 (indoor voorklimmen – 48 pag – 12,5 cm x 9 cm) 3 (outdoor voorklimmen – 56 pag – 12,5 cm x 9 cm) 4 (adventure klimmen - 46 pag - 21 cm x 15 cm)

Prijs leden KBF: € 7,50 / stuk 2. KVB-instructeurshandleidingen Dit is de handleiding voor docenten, inclusief de bijhorende leskaarten.

KVB 1 - Indoor Toprope – 36 pag (24 cm x 17 cm) KVB 2 - Indoor voorklimmen (24 cm x 17 cm) KVB 3 - Outdoor voorklimmen (24 cm x 17 cm) Prijs leden KBF: € 16,00 / stuk

KAARTEN 1. snowcarD Snowcard DAV Prijs: € 2,50

/hutten REFUGE JEF DE ROECK (oVIFAT - hOGE vENEN)

chaveehut (maillen - ardennen)

Rue Abbé Toussaint 19, OVIFAT - 080 44 67 17

Rue de la Chavée 7, 5330 MAILLEN - 083 65 52 39

Voor activiteiten als wandelingen, langlauftochten, mountainbike of een gezellig treffen in een prachtige omgeving.

Voor groepsreservaties en toegangscode: zie onderstaande telefoonnummers. Ieder niet-lid mag op uitnodiging en in het bijzijn van een lid, ten hoogste tweemaal overnachten in de refuge. Bij een eventuele derde overnachting zal het niet-lid lid moeten worden van de KBF. In de tussenseizoenen kan een KBF-lid met een groep verblijven, hij is dan als dusdanig ook verantwoordelijk voor de refuge, dit enkel na overleg met de refugeverantwoordelijke, om de bezetting in de refuge te kennen en verder afspraken te maken. Hij/zij zal er tevens op toezien dat het huisreglement gerespecteerd.

Reservatie via het KBF-secretariaat. De bezetting van de refuge is ook online te raadplegen op www.klimenbergsportfederatie.

Om de bereikbaarheid van de refuge te garanderen, moet het codenummer van de hut aangevraagd worden op het secretariaat: 03 830 75 06 of Paul Verzele 0478 25 67 84 Hutverantwoordelijke Paul Verzele TARIEVEN 2012 Lid: € 5,00 Niet-lid: € 10,00 Lid t.e.m. 12 jaar: € 3,00 Niet-lid t.e.m. 12 jaar: € 5,00 Tot en met 5 jaar: gratis

REFUGE JEAN DUCHESNE (fREYR - ARDENNEN) Chaussée des Alpinistes 1, 5500 ANSEREMME (Dinant) Gelegen op het plateau van Freyr, boven het meest indrukwekkende rotsmassief van België, Freyr ...

Hier heeft de CMBel een hut beschikbaar voor o.a. KBF-leden.

Deze hut biedt slaapgelegenheid aan 32 personen. Indien het te veel regent, is dit de ideale oplossing om droog te blijven tijdens de weekends, na een zware klimdag.

Overnachting is ook mogelijk op de bivakweide en dit in een (kleine) tent of bivakzak. Omdat het hier niet gaat om een officiële camping, maar om een bivakplaats zijn grote tenten – model bungalow – verboden.

TARIEVEN 2012 Refuge: Lid van bergsportfederatie: € 4,00 Niet-leden: € 8,00 Bivakweide: Lid van bergsportfederatie: € 2,00 Niet-leden: € 4,00 e

RESERVATIES Alle reservaties gebeuren via het KBF-secretariaat Tel. 03 830 75 00 Fax 03 830 36 24 info@klimenbergsportfederatie.be OPENINGSTIJDEN Van 1 maart tot 30 juni en van 1 september tot 30 oktober is de hut elk weekend open (tijdens de week vanaf minimum 20 personen).

Van 1 juli tot 31 augustus: alle dagen met enkel trekkerskeuken formule en ontbijt en lunchpakket.

De hut is dagelijks gesloten van 10u tot 17u.

Van 1 november tot 28 (29) februari is de hut zowel tijdens het weekend als de week pas open vanaf min. 20 personen.

De huttenwirten komen aan op vrijdag rond 20u. en vertrekken op zondagochtend rond 11u.

Hutverantwoordelijke Bart en Gonda Vercruyssen-Martens Tel. 09 374 12 50 (na 19.00u) TARIEVEN 2012 waarborgsom € 75 (10-29 pers) / € 125 (vanaf 30 pers) Trekkers keuken € 1,80 Ontbijt € 5 Lunch € 5 Avondmaal € 10

lid van bergsportfederatie niet-lid kind lid <13j kind niet-lid <13j

KAMER € 7,50 € 15,00 € 5,00 € 10,00

LAGER € 6,00 € 12,00 € 3,50 € 7,00

TENT € 4,00 € 8,00 € 1,50 € 3,00

/clubS PRAKTISCH

42

BAC ANTWERPEN www.bacantwerpen.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Henk Vandenhoeck 03 440 44 68 / henk Vandenhoeck@gmail.com SECRETARIS: Nancy Willeme 0495 57 98 32 / nancy.willeme@skynet.be

canyon team vlaanderen www.canyonteamvlaanderen.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Jeroen Schurmans info@canyonteamvlaanderen.be SECRETARIS: Helena Debedts helena.debedts@canyonteamvlaanderen.be

BAC LIMBURG www.bac-limburg.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Luc Vroninks 0475 42 27 04 / luc.vroninks@scarlet.be SECRETARIS: Jan Rubens 0497 87 58 43 / rubensjan@hotmail.com

de bergpallieters www.bergpallieters.be REKENINGNR: BE07 0014 1279 2266 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Koen Van Hemelrijck 0473 66 11 32 / koen.van.hemelrijck@bergpallieters.be SECRETARIS: RenĂŠ Moortgat 0477 67 44 52 / rene.moortgat@bergpallieters.be

BERGSPORTVERENIGING KLEIN BRABANT www.bvkb.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Koen De Laet 0475 26 50 32 / koen.delaet@bvkb.be SECRETARIS: Stef Duymelinck 0494 44 09 61 / Stef.duymelinck@bvkb.be

bergsport oosT VLAANDEREN www.bovl.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Philippe Caboor 09 371 46 72 / philippe@bovl.be SECRETARIS: Anneleen De Maesschalck 0499 40 00 81 / anneleen@bovl.be

bergsportvereniging provincie antwerpen www.bergsport-bpa.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Marc Hermans 0475 56 75 50 / voorzitter@bergsport-bpa.be SECRETARIS: Eva Mondelaers 0497 40 42 78 / secretaris@bergsport-bpa.be

klimclub hungaria www.klimzaalhungaria.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) BESTUURDER: Tijl Smitz 0473 44 94 33 / tijl@climbcoach.be BESTUURDER: Charlotte De Roey 0479 27 78 38 / vzwklimclubhungaria@gmail.com

bergsport vlaams brabant www.bvlb.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Walter De Bruyne 053 80 46 29 / walter.de.bruyne@bvlb.be SECRETARIS: Geza Toth 02 582 55 11 / secretariaat@bvlb.be

limburgse bergsportvereniging www.klimburger.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Lode Draelants 0496 40 03 21 / voorzitter@klimburger.be SECRETARIS: Kees van Looij kees.vanlooij@klimburger.be

bleau climbing team www.bleau.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Bert Geerinckx 0486 62 24 35 / bert@bleau.be SECRETARIS: Renaat Will 0485 58 61 72 / renaat@bleau.be

vlaamse bergsport waasland www.bergsportwaasland.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Robert Verberckmoes 03 770 64 83 / vbwaas@skynet.be SECRETARIS: Mieke De Munck 0473 43 60 11 / mieke.de.munck@telenet.be

blueberry club www.blueberry-hill.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Koen Demuynck 0490 41 00 70 / koen.demuynck1@gmail.com SECRETARIS: Serge Miesse

westVLAAMSE BERGSPORTVERENIGING www.westvlaamsebergsportvereniging.be REKENINGNR: BE55 0682 2479 9244 (enkel lidgelden) VOORZITTER: Bart Vercruyssen 0474 28 69 26 / bart.vercruyssen@belgacom.net SECRETARIS: Els Meyhui 056 60 98 47 / els@westvlaamsebergsportvereniging.be

0475 59 52 28 / serge.miesse@telenet.be

/federatie praktisch FEDERATIE

REKENINGNUMMERS

VOORZITTER: Tuur Ceuleers 0472 69 89 23 / tuur.ceuleers@klimenbergsportfederatie.be

LIDGELDEN CLUBS: (zie clubs p 36) STAGES KBF: BE87 0882 4050 2094

ONDERVOORZITTER: Frank Stevens 0485 18 54 58 / frank.stevens@ klimenbergsportfederatie.be

CHAVEEHUT: BE14 0682 1547 1783

PENNINGMEESTER: Paul Verzele 0478 2567 84 / paul.verzele@ klimenbergsportfederatie.be

REFUGE JEF DE ROECK: BE 02 0688 9347 8040

SECRETARIS: Herman De Kegel 0472 71 50 39 / herman.de.kegel@ klimenbergsportfederatie.be

BIBLIOTHEEK

BESTUURDERS: Lode Beckers / Lode Draelants / Luc Vroninks / Jonas Lohaus

Tijdens kantooruren, en op de laatste woensdag van de maand ook tussen 17.00u en 21.00u.

SECRETARIAAT

HUTTEN

OPENINGSUREN: maandag - vrijdag van 9.00 -17.00u CONTACT: 03 830 75 00 / FAX 03 830 36 24 / info@klimenbergsportfederatie.be

CHAVEEHUT Rue de la Chavee 7, 5330 Maillen 083 65 52 39 Reservaties via secretariaat / website

1. ADMINISTRATIEF TEAM Tom De Clerck tom.de.clerck@klimenbergsportfederatie.be Reginald Roels reginald.roels@klimenbergsportfederatie.be

REFUGE JEF DE ROECK Rue de l’Abbé Toussaint 19, 4950 Ovifat 080 44 67 17 Reservaties via secretariaat

Wendy Saerens wendy.saerens@klimenbergsportfederatie.be

REFUGE DUCHESNE Chaussée des Alpinstes, 5500 Dinant (Freyr) Geen reservaties mogelijk

Gerd Peremans gerd.peremans@klimenbergsportfederatie.be

BEHEER KLIMGEBIEDEN

Syuzanna Mkrtchyan syuzanna@klimenbergsportfederatie.be

BELGIAN REBOLTING TEAM www.rebolting.be info@rebolting.be

2. sporttechnisch team Gorik Dirix gorik.Dirix@klimenbergsportfederatie.be Alex Liebens alex.liebens@klimenbergsportfederatie.be Koen Hauchecorne koen.hauchecorne@klimenbergsportfederatie.be Jan Verhoeven jan.verhoeven@klimenbergsportfederatie.be

CONTACTPERSOON: Kobe Bellinkx - Schrijversweg 4, 3660 Opglabbeek 0486 12 37 86

CENTRALE WANDELINGEN VOORZITTER: Jan Bril 02 523 18 54 SECRETARIS: Julien Baeten 03 455 72 95 COÖRDINATOR: Theo Goovaerts 0486 58 4761 / theo.goovaerts@telenet.be

43

PARTNER