5 minute read
Oproep: enthousiastelingen gezocht voor het BRT-ecoteam
KBF wil het duurzaam beheer van de klimrotsen naar een hoger niveau brengen en om dit te verwezenlijken komt er het BRT- ecoteam.
Laten we snel beginnen met wat algemene vaststellingen:
Rotsklimmen wordt steeds populairder, met meer en meer bezoekers aan de Belgische klimrotsen. De druk op dit ecosysteem neemt daarom toe.
De klimrotsen zijn unieke biotopen, als het ware ecologische oases, voor talrijke soorten specifiek gebonden aan deze rotsen. Er komt dan ook een rijke fauna en flora voor die je op weinig andere plaatsen in ons land vindt!
Deze oases genieten vaak een wettelijke, ecologische bescherming!
Bij een KBF-enquête van enkele jaren geleden kwam naar voren dat 95% (!) van de respondenten duurzaamheid ‘belangrijk’ tot ‘zeer belangrijk’ vindt.
Deze vier stellingen leidden tot het oprichten van een Belgian Rebolting Ecoteam (afgekort BRET, of toch BRT-Ecoteam, we zijn er nog niet uit…). Het opzet is simpel: breng een groep klimmers (KBF, CAB, NKBV…) samen die kennis hebben van natuurbeheer- en beleid om intern KBF en de BRT-groepen te ondersteunen in het maken van logische, ecologisch verantwoorde keuzes.
Waarom kan dit nodig zijn?
Waarom dit een goede zaak is, is een evidentie voor 95% van de hierboven genoemde respondenten. Maar om de argumentatie nog wat kracht bij te zetten:
Natuurbeleving: vanuit een antropocentrisch - maar daarom niet minderwaardig - standpunt bekeken mag het duidelijk zijn dat we de klimsport liefst beleven in een mooie natuuromgeving.
Moreel: als klimmer hebben we een impact op de rotsen, die terzelfdertijd positieve als negatieve invloeden heeft op de fauna en flora. Wanneer wij gebruik maken van de rotsen, is het niet meer dan logisch dat we onze negatieve effecten proberen te remediëren om de natuurkwaliteit op lange termijn te waarborgen.
Natuur creëer je (deels): Dit klinkt misschien raar. Maar in België is een hoge kwaliteit aan natuur niet hetzelfde als ‘de natuur laten doen’.
Een hele resem aan zowel interne als externe verstoringsfactoren maken menselijk ingrijpen of sturen van onze natuur in een bepaalde richting vaak noodzakelijk om geïsoleerde, waardevolle biotopen te behouden. Hoe je dit doet, is complex om uit te leggen in een korte alinea. Maar het vereist wel een doorgedreven ecologische kennis, en een beheer van de rotsen met een plan, een visie.
Politiek/ Wettelijk niveau: de rotsen, of de er voorkomende fauna en flora, zijn vaak beschermd. We hebben daarom niet enkel de morele, maar ook wettelijke verplichting om deze natuur en natuurwaarden te behouden, te herstellen of zelfs te verbeteren.
Wat gebeurt er dan concreet?
In het kort: inventarisaties van de rotsen in beheer door KBF, technische ondersteuning ecologisch rotsbeheer (advies, beheerplan), ondersteuning verwerving nieuwe gebieden (prospectie, bijstand milieuvergunning) en verspreiden kennis naar leden.
In het iets langer: KBF organiseert jaarlijks samen met zijn BRTgroepen meerdere rotsbeheerdagen. Deze hebben als doel het onderhouden van onze klimmassieven en -routes. Zo worden onstabiele rotsblokken verwijderd, de haken gecontroleerd en de toegankelijkheid tot de rotsen vergroot.
Dit beheer van de rotsen moet dan hand in hand gaan met een ecologisch beheer van de rotsen. Want het onderhoud doe je niet zomaar. Het moet in samenwerking met de natuur zijn, en niet tegen de natuur. Met een juiste ecologische inschatting van de situatie kan je bepalen welke natuurwaarden op welke exacte plaats het beste nagestreefd worden. En ‘het beste’ betekent hier een minimum aan inspanning, houdbaar op lange termijn, verzoenlijk met de reeds aanwezige natuurwaarden & activiteiten en een meerwaarde voor de lokale ecologische omstandigheden. Stel, je hebt een kille, noordgerichte oude steengroeve waarin geklommen wordt. Hier streef je naar een groenrijk bos met hier en daar openingen kort bij de rotsen om deze sneller te laten drogen. Gezien het om een oude industriële site gaat, kan het gevoerde klimbeheer net opties creëren voor een rijkere vegetatie die na het achterlaten vaak overwoekerd wordt door bramen en brandnetels. Heb je een zuidgerichte, gesculpteerde natuurlijk dagzomende rots, dan zit je met een hele andere situatie. Hier zijn warmteminnende planten zoals vetplanten echt in hun element. Het vrijzetten van deze rotsen ten voordele van jonge pioniersvegetatie geniet hier de voorkeur.
Je leest hier indirect over de wisselwerking tussen “natuur laten zijn” en “natuurbeheer”: je kiest je beheer a.d.h.v. de aanwezige waarden en potenties, maar stuurt daarna wel in een richting om de kwaliteit te garanderen. Dat beheer wordt dan vastgelegd in een natuurbeheerplan, met duidelijk vastgestelde, objectieve doelen en visies voor een site. In zo’n plan worden de doelen voor de gehele site vastgelegd alsook de doelen en te treffen maatregelen voor specifieke entiteiten. Zo zal het beheer van de Dalle Impérial in Yvoir anders zijn dan
Iedereen die mee wil werken, zowel een kleine als grote
Een bioloog/ecoloog met een technische kennis van soorten,
Een boomverzorger die advies kan geven over bomen en
Klimmende natuurliefhebbers die maar wat graag natuurinventarisaties doen, of het nu planten, korst(mossen), insecten, weekdieren, vogels, vleermuizen of anderen zijn: je
Laat van je weten, bij interesse: mail naar rotsen@kbfvzw.be
Alles gebeurt op vrijwillige basis
Wil je slechts sporadisch je steentje bijdragen of deel van de kern zijn? Alles kan.
Vergeet niet dat als je niet kan of wil meehelpen met het ecologische luik, dat de bestaande BRT-teams steeds op zoek zijn naar nieuwe vrijwilligers om te ondersteunen bij de bestaande rotswerkzaamheden. Daar ben je ook welkom!
Meer info over fauna en flora aan de rots?
