VOGELKRONIEKEN

Marke, Ca. 1987

Op een bankje zitten vier ouwe mannetjes. Ze oreren in het plaatselijke, godsvruchtige dialect. Ze gesticuleren, discussiëren, bedisselen, wijzen naar deze of gene passant, vertellen een slechte mop en dissen verhalen op, roepen iets onverstaanbaar in de richting van een schim, roken, fluimen op de grond, tekenen bijna altijd present, tenzij het regent of te bar is. Of wanneer ze belangrijker zaken in één van de naburige cafés af te handelen hebben. Maar ze zitten er vaak, bijna altijd eigenlijk en zelden in hun eentje. Vanaf hun bankje analyseren deze oude wijzen de huidige stand van zaken en overschouwen ze de wereld. Die wereld heet Markeplaats, op dat moment nog een oneffen vlakte van versleten stenen waar onder de kerktoren verkeer uit vijf straten samenstroomt. Er is enkel de vege voorrangsregel van rechts om je van de ene naar de andere straat te loodsen. ’s Morgens staat er soms een ‘zwaantje’, een rijkswachter met een glimmende moto, pontificaal in het midden opgesteld die zogezegd het verkeer regelt, hoewel er gek genoeg zelden een zwaar ongeluk voorvalt. De schampere oudjes aanschouwen de gebeurtenissen van de dag, spreken vloekend en zuchtend schande over onorthodoxe rijstijlen, zijn nooit te beroerd om hun mening te geven. Soms gedogen ze het bezoek van een generatiegenoot die een praatje komt slaan. Iedereen kent de selecte club. En ze hebben altijd iedereen gezien. Als je er voorbijkomt zullen ze je zeker iets toewerpen.

Huismussen scharrelen rond het bankje. Ze zijn hier net zoals de oudjes bijna altijd te vinden. Ze zitten in de lage struikjes of hippen rond tussen de benen van de senioren en pikken een kruimel of een vieze pluk tabak weg van het trottoir. Als er toevallig geen bijeenkomst is van de club, dan zitten ze op de reling van het bankje, dan overschouwen zij de wereld die Markeplaats heet.

De mannetjes en de mussen kwebbelen simultaan en unisono. Mochten mus en mens acht slaan op elkaar, dan zouden ze elkaar waarschijnlijk zelfs begrijpen. Maar wie let er nu op mussen in de jaren tachtig? Ze zijn overal en dus merkt niemand ze op. Net na de middag, wanneer het mooi weer is en verkeersluw, bestaat de soundtrack van Markeplaats uit het mompelen en tsjilpen onder het slaan van de klok van de Sint-Brixiuskerk.

Markeplaats werd heraangelegd. Nu is er een plein in het midden van de keurig herschikte vlakte, maar de oudjes uit mijn jeugd, met petten en stompjes zelf gedraaide sigaretten in een mondhoek bestorven, zijn er niet meer. Ook het bankje is tot stof herleid. Van de kant van de mussen blijft het stil. Ze zijn bijna een zeldzaamheid geworden.

MATTHIAS DEPOORTERE

↓ © Emmanuel Desmet en © Katleen Druart