7 minute read
Ceramika od wieków obecna jest we wnętrzach domów. Przybierać może najróżniejsze formy, wzory i barwy. Mogą to być kafle na piec, kominek czy kuchnię kaflową, ceramiczna ściana albo kaflowy magazyn energii. Niezależnie od formy i sposobu wykorzystania we wnętrzu, w ceramice zawsze najważniejsze jest to, co nieuchwytne: szlachetność materiału, zabawa światłem i cieniem oraz drzemiące w niej ciepło
Piec – król wykorzystania ciepła z kafli
Mówiąc o ceramice, warto sięgnąć do korzeni. Jaki był powód wykorzystania kafli i dlaczego zaczęto budować z nich piece? Głównym powodem była umiejętność zatrzymywania ciepła na dłużej w ceramice. Walor ten nadal jest jednym z najistotniejszych i szczególnie docenianych, a najlepiej i najpełniej wykorzystuje ten atut piec kaflowy. Zasada działania jest prosta: paląc w piecu, ciepło rozprowadzane jest równomiernie po kanałach i oddawane do masy ceramicznej. W ten sposób zmagazynowane w kaflach i masie ceramicznej pieca przez wiele – kilkanaście, a nawet więcej – godzin ciepło oddawane jest – na zasadzie promieniowania – do wnętrza. Co ciekawe, na podstawie badania wykonanego przez austriackie laboratorium wiemy, że dostarczane na zasadzie promieniowania ciepło jest, najprościej mówiąc, najprzyjemniejsze dla ludzi, a dodatkowo przyjazne dla alergików, ponieważ nie unosi kurzu do góry.
Piec nie musi mieć wcale klasycznej formy. Nowoczesne wzory kafli, intensywne kolory szkliw pozwalają na bardziej odważne piecowe projekty
Kafel – czyli co?
Kafel to specjalny rodzaj ceramicznej okładziny od wieków wykorzystywany do budowy pieców. Wykonuje się go z mieszanki glin, ale do finalnego produktu musi przejść długą drogę. Najpierw jest formowany, potem wypalany na tak zwany biskwit – czyli bez szkliwa –następnie szkliwiony i ponownie wypalany do uzyskania finalnego efektu. Niestety, nie jest to produkt masowy i na każdym etapie mogą zdarzyć się niespodzianki. Wystarczy mała niedokładność przy formowaniu, nieodpowiednie ułożenie w piecu albo mała różnica temperatury przy wypale szkliwa, aby efekt różnił się od zamierzonego. Dlatego tworzący ceramikę wiedzą, że to prawdziwa rzemieślnicza praca, która wymaga cierpliwości, ale odwdzięcza się na koniec pięknym, dojrzałym owocem. Bo kafel, jak owoc, musi dojrzeć. Co więcej, każdy komplet kafli będzie inny, a przecież dochodzi też pełna paleta wzorów proponowanych przez polskie i zagraniczne kaflarnie. Kafle gładkie, z błyskiem lub matowe. Kafle bogato zdobione, a nawet złocone, kafle fakturowane, zwane też reliefowymi, wyciskane, a także kafle obrazy. Wybór jest ogromny i zachęcam, by z niego korzystać, bo to niepowtarzalna okazja, aby zaszaleć i wycisnąć z ceramicznej masy to, co nas urzeknie. A przecież nie tylko w formie i rysunku kafli jest bogactwo, lecz także w kolorze. Obecnie dostępne szkliwa dają nieograniczone możliwości kolorystyczne, niemal jak z palety RAL, spotęgowane jeszcze przez transparentne i półprzezroczyste szkliwa, które dają oryginalne efekty.
Kafle jak tapicerowane krzesło, nowocześnie ryflowane i połączone z modelem klasycznym albo ciekawie barwione i igrające ze światłem – możliwości jest dużo
Bogactwo kafli na piec, kominek, kuchnię
Różnorodność kafli pozwala tworzyć rozmaite formy domowych ognistych przyjaciół. Oczywiście, królem, który maksymalnie wykorzystuje drzemiące w ceramice możliwości, jest kaflowy piec. Może mieć on tradycyjną formę dwuskrzyniowego prostopadłościanu albo cylindryczną. Może to być piec odtworzeniowy albo inspirowany renesansem, barokiem czy innym stylem historycznym. Nic nie stoi też na przeszkodzie, aby piec był nowoczesny, przykładowo ustawiony w poziomie. Jednak piec z kafli to nie koniec możliwości. Może to być nowoczesny albo przypominający w formie tradycyjny piec kominek, a nawet kafle mogą stworzyć klasyczną oprawę portalową dla paleniska kominkowego. Co więcej, kafle od lat wykorzystuje się w budowie kuchni kaflowych czy rozbudowanych pieco-kuchni i to zarówno tych o nowoczesnym, jak i tradycyjnym charakterze.
Ceramikę możemy wykorzystać nie tylko na piec czy kominek. Coraz więcej jest ciekawych propozycji ceramiki ściennej, która może zagościć zarówno w salonie, jak i sypialni
A może ceramiczna ściana?
Manufaktury ceramiczne niustannie poszukują nowych zastosowań dla ceramiki. Czasami będą to bibeloty albo dodające wnętrzom smaczku detale, jak choćby ceramiczne włączniki do światła. Jednak faktem jest, że coraz więcej uwagi przywiązujemy do całościowej aranżacji wnętrz i coraz chętniej sięgamy po różnorodne formy ozdoby tego, co w każdym domu, mieszkaniu czy firmie się znajduje, czyli ścian. Ceramicy poszli tym tropem i zaczęli tworzyć oryginalne i różnorodne formy ceramiki do takich właśnie ściennych zastosowań. To pozwala każdemu wprowadzić odrobinę szlachetnego uroku wypalonej gliny do wnętrza. Może to być cała ściana, a może to być stworzony z kafli obraz, mariaż wzorów, dekor niczym obraz powieszony na ścianie i przykuwający uwagę. Ceramiką obłożona może być wyspa kuchenna albo przestrzeń nad blatami roboczymi w kuchni czy nad umywalką w łazience. Wreszcie można zaszaleć i wyłożyć ceramiką klatkę schodową. Ograniczeniem jest tylko fantazja.
Ceramiczny magazyn energii
Dla znanego od wieków waloru ceramiki, czyli możliwości zmagazynowania dużej ilości ciepła w swojej masie, a potem jej powolnego oddawania, znaleziono ostatnio nowe zastosowanie. Kaflowy piec lub ceramiczna ściana mogą stać się magazynem energii dla paneli fotowoltaicznych. Mówiąc w skrócie, w kaflach prowadzone są przewody elektryczne, które oddają energię do masy ceramicznej, aby ta na dłuższy czas – nawet do 24 godzin – ją zmagazynowała. Co ciekawe, pomysł wcale nie jest nowy, ale kilkanaście lat temu piec kaflowy zasilany prądem nijak nie miał uzasadnienia ekonomicznego. Jednak obecnie, gdy prąd jest ze słońca, wszystko wygląda inaczej. Dlatego zamiast inwestować w chiński, niezbyt piękny, magazyn energii, może warto postawić sobie kaflowy piec lub o innej formie ceramiczny magazyn energii oraz cieszyć się pięknem i kontaktem z tym szlachetnym materiałem.
Kafle sprawdzą się nie tylko na piecu, ale i na nowoczesnym kominku. Minimalistyczną formę możemy uzyskać, wykorzystując wielkoformatową ceramikę
Dlaczego warto?
W ceramice można się zakochać. Zachwycić mogą zdjęcia realizacji. Jednak nic nie zastąpi wrażeń dostarczanych w inny sposób. Jeśli chcecie – Drodzy Czytelnicy – zrozumieć tajemnicę kafli, polecam przytulić się do kaflowego, ciepłego pieca lub rozsiąść się na rozgrzanej kaflowej ławie zapiecka. Tego wrażenia nie da się przedstawić na zdjęciu. Podobnie jak zabawy światłem, w której ceramika jest mistrzem. Z jednej strony – szlachetna i dystyngowana, z drugiej – niczym niesforny maluch bawi się światłem i cieniem, ukazując w pełni swoje piękno, za każdym razem inne w zależności od pory dnia czy oświetlenia. Aby dopełnić listę doznań, ceramikę trzeba dotknąć, poczuć fakturę szkliwa, unikalny charakter każdego kafla, jego rysunek. Ceramika budzi do życia wszystkie nasze zmysły i sprawia, że czujemy się lepiej. Co więcej, wykorzystana na piecu kaflowym, kominku czy kuchni kaflowej potrafi ciepło w swojej masie zatrzymać na dłużej i je powoli, przez długie godziny oddawać. Czy można chcieć więcej, niż się do nagrzanego pieca w zimowy wieczór, niczym rozleniwiony i spragniony przyjemności kot, przytulić?
Zabawa formą wypukłą i wklęsłą przykuwa uwagę. Taka oryginalna ceramika ścienna odnajdzie się nie tylko w domu, ale też w przestrzeni biurowej
Ceramika daje duże możliwości indywidualizacji wnętrza, w dodatku to niezwykle przyjazny materiał, dlatego warto ją wprowadzić do swojego domu
Nie wiem, czy zdołałam Was przekonać do tego, że ceramice – niezależnie w jakiej formie – warto dać szansę. Wnętrzom doda ciepła i unikalnego charakteru. Pobawi się światem, doda uroku i będzie cieszyć nie tylko oko, ale i potrzebującą ciepła i kontaktu z naturą duszę.
Aldona Mazurkiewicz
