MAGYARORSZÁGI GÖRÖGÖK ORSZÁGOS ÖNKORMÁNYZATA 1054 Budapest, Vécsey u. 5.
Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας • Μάρτιος-Απρίλιος 2021/2
Magas állami kitüntetéssel díjazott honfitársaink
Χαιρετισμός του Προέδρου της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας κ.Κωνσταντίνου Χριστοδούλου με αφορμή την συμπλήρωση 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 Συμπατριώτισσες και Συμπατριώτες, Γιορτάζουμε και τιμούμε φέτος τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Πρόκειται για μια σημαδιακή επέτειο, η οποία αποτελεί μια μοναδική και κορυφαία στιγμή της λαμπρής ελληνικής μας ιστορίας. Τα συνθήματα της Επανάστασης που κυριάρχησαν από τόπο σε τόπο ήταν το «Ελευθερία ή Θάνατος», και το «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια, σκλαβιά και φυλακή», του Ρήγα. Ο θρύλος του 1821 ζει και σήμερα στις ψυχές όλων των Ελλήνων όπου κι’αν αυτοί βρίσκονται. Εμείς οι Απόδημοι Έλληνες, οι Έλληνες του Εξωτερικού δεν ξεχνάμε και ποτέ δεν ξεχάσαμε τους Ήρωες της Επανάστασης και όλους όσους αγωνίσθηκαν, ως απλοί μαχητές για την απελευθέρωση της Πατρίδας μας. Οι μνήμες τους είναι βαθιά χαραγμένες στις καρδιές μας. Η αξία των κατορθωμάτων του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας, του Ρήγα Φεραίου, του Αθανάσιου Διάκου, του Μάρκου Μπότσαρη, του Γεώργιου Καραϊσκάκη και τόσων πολλών άλλων αγωνιστών που πολέμησαν και έχυσαν το αίμα τους για να ζούμε εμείς σήμερα ελεύθεροι, έχουν ριζώσει στο πετσί και στο νου των Ελλήνων. 200 χρόνια πέρασαν από τότε που οι Έλληνες κήρυξαν την Επανάσταση κατά των Οθωμανών. Χάριν της ομόνοιας και
2
γενικά του ενωτικού κλίματος που επικράτησε στις τάξεις των Ελλήνων με απαράμιλλο θάρρος, αυτοθυσία και δίψα για λευτεριά, πιστοί στα ιδανικά της Πατρίδας κατάφεραν να πετύχουν και να αποτινάξουν τον οθωμανικό ζυγό και να ζούμε εμείς σήμερα ελεύθεροι. Εδώ θα πρέπει να σταθώ και στην μεγάλη συμβολή των Ούγγρων, οι οποίοι στάθηκαν στο πλευρό των Ελλήνων, όπως ο καπετάν Mihályi, ή ο λοχαγός Dessewfy. Ο δεύτερος ¨έπεσε¨ στην Μάχη του Πέτα στις 22 Ιουλίου 1822. Επίσης οι Έλληνες της Πέστης και όχι μόνο στήριζαν ηθικά και χρηματοδοτούσαν τον Αγώνα. Συμπατριώτισσες και Συμπατριώτες, Φέτος λόγω των δύσκολων καταστάσεων που περνάει όλη η ανθρωπότητα, δεν είμαστε σε θέση να γιορτάσουμε την μεγάλη αυτή επέτειο των 200 ετών όπως πραγματικά θα θέλαμε. Δικαιούμαστε όμως να είμαστε απόλυτα περήφανοι και ευτυχείς για όσα πέτυχαν οι πρόγονοί μας βαδίζοντας στον δρόμο που χάραξαν. Κωνσταντίνος Χριστοδούλου Πρόεδρος Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Μήνυμα της Προέδρου της Δημοκρατίας κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου προς τον Απόδημο Ελληνισμό για την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 “Αγαπητοί μου συμπατριώτες, Ελληνίδες και Έλληνες του εξωτερικού, Το μήνυμα που σας μεταφέρω αυτή τη χρονιά, με αφορμή την επέτειο της 25ης Μαρτίου, ενέχει ιδιαίτερο συμβολισμό, καθώς εορτάζουμε τα 200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης, που οδήγησε στην αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού, στην απελευθέρωση της πατρίδας και στη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Σε αυτή την ιστορική συγκυρία, ξεχωριστή θέση στη συλλογική μας μνήμη κατέχουν οι Έλληνες της διασποράς, που με αυταπάρνηση και ανιδιοτελή προσφορά συνέβαλαν στην αφύπνιση της ελληνικής εθνικής συνείδησης και στην προετοιμασία του αγώνα, στηρίζοντας με κάθε τρόπο και μέσο τον ιερό αυτό σκοπό. Η εκτέλεση από τους Τούρκους του εθνομάρτυρα και ευρωπαϊστή Ρήγα εντείνει τις προσπάθειες συστηματικότερης οργάνωσης των Ελλήνων του εξωτερικού. Στις ελληνικές παροικίες της Δυτικής Ευρώπης Έλληνες διανοούμενοι, σε επαφή με τα πολιτιστικά ρεύματα της εποχής, διεθνοποιούν το ελληνικό ζήτημα και διαδίδουν την ιδέα του νεοελληνικού έθνους, που έχει δικαίωμα σε χωριστή πολιτική ύπαρξη. Στο Παρίσι ιδρύεται το Ελληνόγλωσσο Ξενοδοχείο και στη Βιέννη η Φιλόμουσος Εταιρεία, δύο από τις προδρομικές οργανώσεις της Φιλικής Εταιρείας. Στη Βιέννη επίσης εκδίδεται η πρώτη ελληνική εφημερίδα “Εφημερίς”, που έχει μεγάλη απήχηση και μεταφέρει τις ιδέες του νεοελληνικού διαφωτισμού, μέσα στον οποίον εκκολάπτεται η ιδεολογική μαγιά της προεπαναστατικής περιόδου. Λόγιοι κληρικοί, όπως ο Άνθιμος Γαζής και ο Νεόφυτος Δούκας, καθιστούν την πόλη αυτή το μεγαλύτερο πνευματικό κέντρο διάδοσης των ευρωπαϊκών ιδεών στην Ελλάδα, ενώ η οικονομική ανάπτυξη ελληνικών εμπορικών εταιρειών ευνοεί τη χρηματοδότηση ελληνόγλωσσων σχολείων. Ανάλογη δραστηριότητα συναντάται και σε άλλα μέρη της κεντρικής Ευρώπης. Έλληνες που καταφέρνουν να διαφύγουν από την Κύπρο, τη Σμύρνη, τη Ρόδο, την Ήπειρο, από τη σφαγή της Χίου και άλλα μέρη της Ελλάδας βρίσκουν καταφύγιο στη Μασσαλία και στην Τεργέστη, ενώ οι ελληνικές κοινότητες στην Ανκόνα και στο Λιβόρνο χρηματοδοτούν αποστολές παρέχοντας στους ήρωες του ’21 όπλα, πολεμοφόδια και τρόφιμα. Και είναι μεγάλος ο αριθμός των Ελλήνων της διασποράς που πολέμησαν και έδωσαν τη ζωή τους για την ανεξαρτησία της χώρας μας, μαχόμενοι, μαζί με τους εξεγερμένους αδελφούς, “υπέρ Πίστεως και Πατρίδος”. Δύο αιώνες μετά την Επανάσταση, o άσβεστος πόθος για ελευθερία που μας εμφύσησαν οι αγωνιστές της, η αγάπη τους για την πατρίδα και η απαράμιλλη αυτοθυσία τους αποτελούν την πυξίδα, με την οποία καλούμαστε να πορευθούμε σε ένα γεωπολιτικό περιβάλλον με διαρκείς εντάσεις. Η Ελλάδα αποτελεί ισχυρό Κράτος Δικαίου, στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και σταθερό παράγοντα ειρήνης στην ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιοχή. Η χώρα μας
ενδυναμώνει τις συμμαχίες της, προφυλάσσει αποτελεσματικά τα σύνορά της και απαντά αποφασιστικά στην τουρκική επιθετικότητα, με γνώμονα την πιστή εφαρμογή των αρχών του διεθνούς δικαίου. Και αν η εθνική μας ανεξαρτησία θεωρείται σήμερα αδιαμφισβήτητη, το ίδιο αδιαμφισβήτητη παραμένει η προσήλωσή μας στην προάσπιση των εθνικών και κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και η θωράκιση της ασφάλειάς μας. Αγαπητοί μου συμπατριώτες, Η κρίση του κορωνοϊού που δοκιμάζει, εδώ και έναν χρόνο, τον πλανήτη ολόκληρο, δεν μας επιτρέπει να προσδώσουμε στους επετειακούς εορτασμούς για την συμπλήρωση δύο αιώνων από την εθνική μας Επανάσταση τη λαμπρότητα που της αρμόζει. Αυτό όμως δεν μας εμποδίζει να νιώθουμε περήφανοι για όλα όσα έχουμε πετύχει μέχρι σήμερα και αισιόδοξοι για όσα πρέπει να δημιουργήσουμε αύριο. Όλοι εσείς, Έλληνες πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς, που ζείτε στο εξωτερικό χωρίς ούτε στιγμή να λησμονείτε την Ελλάδα, που προκόβετε σε τόπους μακρινούς και αντιμετωπίζετε τις σύγχρονες προκλήσεις, είστε άξιοι πρεσβευτές του ελληνισμού σε όλο τον κόσμο. Και το παράδειγμά σας αποτελεί λαμπρή δικαίωση εκείνων που το 1821 αγωνίστηκαν με ηρωισμό, για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι”. H Πρόεδρος της Eλληνικής Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου
3
ΕΠΙΣΗΜΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Εκ μέρους της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας, είμαι στην ευχάριστη θέση με μεγάλη χαρά και υπερηφάνεια να πληροφορήσω τους αγαπητούς Έλληνες και Ούγγρους φίλους μας ότι το 2021 ο Πρόεδρος της Ουγγρικής Δημοκρατίας κ.Γιάνος Αντερ με την υπογραφή του Ούγγρου Πρωθυπουργού Βίκτωρα Ορμπάν προέβη στις ακόλουθες βραβεύσεις : – Για τον ρόλο του στην εμβάθυνση του διαλόγου μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και της Ουγγαρίας, την διατήρηση της ελληνικής εθνικότητας στην Ουγγαρία, την ενδυνάμωση της ελληνικής ορθόδοξης ταυτότητας, και την επέκταση της εκπαιδευτικής δραστηριότητας της εκκλησίας - ως αναγνώριση του ανιδιοτελούς έργου του, απονέμει στον Δρ. Αρσένιο Καρδαμάκη, Μητροπολίτη Αυστρίας και Έξαρχο Ουγγαρίας και Μεσευρώπης, το ουγγρικό παράσημο : τον Σταυρό του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος Αριστείας της Ουγγαρίας με τον Αστέρα (τάξη πολιτών) – Για την υποδειγματική του σταδιοδρομία ως κοινωνιολόγος και παιδαγωγός. Ειδικότερα σε αναγνώριση των ερευνών του : για θέματα που αφορούν στην ελληνική πολιτική μετανάστευση στα τέλη της δεκαετίας του 1940 καθώς και γι’αυτές σχετικά με το Τριανόν. Απονέμει, στον κοινωνιολόγο κ.Σιδηρόπουλο Αρχιμήδη, ιδρυτικό Πρόεδρο του Ινστιτούτου Ερευνών του Τριανόν, ιδρυτή αρχισυντάκτη του Περιοδικού Τριανόν, το ουγγρικό παράσημο : τον Σταυρού του Ιππότου του Τάγματος Αριστείας της Ουγγαρίας (τάξη πολιτών) – Για την αναγνώριση του ρόλου του στην περαιτέρω καλλιέργεια των ουγγρο-ελληνικών πολιτιστικών σχέσεων και για την οικοδόμηση της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Αγίου Δήμητρίου, Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίας Ελένης, στο Χωριό Μπελογιάννης απονέμει, στον κ.Δημητρίου Αχιλλέα Πολιτικό Μηχανικό, πράκτορα Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, Δικαστικό Πραγματογνώμονα, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Achilles ΕΠΕ, το παράσημο: του Χρυσού Σταυρού Αριστείας της Ουγγαρίας (τάξη πολιτών)
4
Από καρδιάς συγχαρητήρια στους βραβευθέντες και στα μέλη των οικογενειών τους. πηγή: (Εφημερίδα της Oυγγρικής Κυβερνήσεως, - 15 Μαρτίου 2021) Χριστοδούλου Κωνσταντίνος Πρόεδρος Αυτοδιοίκησης Ελλήνων της Ουγγαρίας (α.οικ.)
Αρσένιος: «Το βραβείο ανήκει σε όλους» ομόνοια και να κάνουμε καλά έργα. Να βρεθούμε όλοι μαζί κάτω από την σκέπη του Θεού για το καλό της Ελλάδας, της Ουγγαρίας για το καλό των ανθρώπων. Το όνειρο μου δεν είναι άλλο από το να είμαστε όλοι ενωμένοι και να βρεθούμε όλοι μαζί στο κτίριο της οδού Μuzeum, το πανέμορφο αυτό κτιριακό συγκρότημα στην καρδιά της ουγγρικής πρωτεύουσας, ευελπιστώντας ο χώρος αυτός να γίνει ένα πραγματικό κέντρο Ορθοδοξίας και Ελληνισμού. Η έδρα αυτή της Εξαρχίας στη Βουδαπέστη αναμένεται και φιλοδοξεί να αποτελέσει χώρο ανάπτυξης του διαλόγου και ενεργό πολιτιστικό κέντρο συνάντησης όλων των ανθρώπων. Πρέπει να συνεχίσουμε να καλλιεργούμε τις πολύ καλές μας σχέσεις με την Ουγγαρία και πρέπει να τιμούμε όλους όσους στηρίζουνε τις προσπάθειες για την περαιτέρω ενδυνάμωση της γέφυρας φιλίας μεταξύ Ελλάδας και Ουγγαρίας. -Σας ευχαριστώ πολύ κ.Μητροπολίτα
Και εγώ σας ευχαριστώ για την αγάπη σας και την συνεργασία μέσα από τις σελίδες του περιοδικού «Ελληνισμός» και θα ήθελα να ευχηθώ σε όλους τους Ελληνες και τους αναγνώστες καλή δύναμη να έχουν υγεία στους δύσκολους καιρούς που ζούμε λόγω της συνεχιζόμενης πανδημίας. Να έχουν την ευλογία του Θεού, να προκόβουν, να βρισκόμαστε σε ευχάριστες και καλές στιγμές, ενωμένοι όλοι μαζί να δημιουργούμε για το μέλλον, για την Ουγγαρία και την Ελλάδα μας. Ανδρέας Οικονόμου
Η Ουγγαρία αναγνωρίζοντας το ανιδιοτελές έργο του, για τον ρόλο του στην εμβάθυνση του διαλόγου μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και της Ουγγαρίας, την διατήρηση της ελληνικής εθνικότητας στην Ουγγαρία, την ενδυνάμωση της ελληνικής ορθόδοξης ταυτότητας, την επέκταση της εκπαιδευτικής δραστηριότητας της εκκλησίας, απένειμε στον Δρ. Αρσένιο Καρδαμάκη, Μητροπολίτη Αυστρίας, Έξαρχο Ουγγαρίας και Μεσευρώπης, το ουγγρικό παράσημο : τον Σταυρό του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος Αριστείας της Ουγγαρίας με τον Αστέρα (τάξη πολιτών) Σε αποκλειστικές του δηλώσεις στο Περιοδικό «Ελληνισμός» αναφορικά με την βράβευσή του ο Μητροπολίτης Αυστρίας, Έξαρχος Ουγγαρίας και Μεσευρώπης κ.Αρσένιος τόνισε τα ακόλουθα: «Δεν είναι κάτι που απευθύνεται προσωπικά σε μένα, το δέχομαι και είμαι ευγνώμων ως μια τιμή προς την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό, τον οποίο βέβαια και εκπροσωπώ, ως Μητροπολίτης του Οικουμενικού Πατριαρχείου για τους ελληνο-ορθόδοξους. Θεωρώ ότι αυτή η τιμή είναι για όλους τους Ορθοδόξους, Έλληνες και Ούγγρους. Είναι το δεύτερο κρατικό βραβείο που μου απονέμεται. Αυτό που εγώ εύχομαι και θέλω είναι να είμαστε όλοι ενωμένοι, να προκόβουμε, να στηρίζουμε ό ένας τον άλλο. Να στηρίξουμε λοιπόν το έργο της Εκκλησίας, να στηρίξουμε το έργο της Ελληνικής Αυτοδιοίκησης διατηρώντας την ταυτότητα μας, τους φορείς και τους συλλόγους μας. Γενικά δηλαδή, να δεθούμε περισσότερο ο ένας με τον άλλο. Και εύχομαι στο μέλλον να έχουμε δημιουργικότητα να έχουμε αγάπη να έχουμε
5
Szidiropulosz Archimédesz: «Νem volt könnyű megtalálnom az „archimédeszi pontot”» – Mit jelent Önnek a Magyar Érdemrend Lovagkeresztje kitüntetés? – Igazolást jelent. Azt jelenti, hogy szerencsés ember vagyok, mert kisgyerekkorom óta nemcsak a görög, hanem a magyar nép kultúrája is segített – segít ma is – az élet dolgaiban való tisztes eligazodásban s helytállásban. Persze, nem volt könnyű megtalálnom az „archimédeszi pontot”, azt a pontot, ahonnan biztos alapról szemlélhetjük és alakíthatjuk a körülöttünk lévő világot. Ez csak nyitott szívvel, kemény munkával, sok-sok tanulással és kellő türelemmel érhető el. Bevallom, ez az utóbbi volt számomra a legnehezebb. Az eddigi elismeréseket, kitüntetéseket is örömmel s büszkeséggel fogadtam, de egy igazi „lovagkereszt” – remélem – még az unokáim szívét is megdobogtatja. Örülök – és most nem csak rólam van szó –, hogy Magyarország nagyra becsüli „a nemzet szolgálatában, az ország fejlődésének elősegítésében, a haza érdekeinek előmozdításában és az egyetemes emberi értékek gyarapításában” kifejtett tevékenységemet. Görög származásom miatt talán még tudatosabban érzem a magyarság hazájáért való kiállás felelősségét. Hivatkozni szeretnék Klebelsberg Kunó egykori kultuszminiszterre, aki kiemelten kezelte a magyar–görög kultúrdiplomáciai kapcsolatokat. Surányi Miklós író a háború előtt, Klebelsberg munkásságát értékelve, azt mondta, hogy „egy idegen hangzású magyar jobban szeresse a hazát”. Büszke vagyok arra, hogy én is – idegen hangzású nevem ellenére – úgy váltam magyarrá, hogy megőriztem eredeti identitásomat is. – A magyarországi görögök büszkék a magyar állam által odaítélt magas kitüntetésére. Milyen üzenetet szeretne küldeni nekik? – Nem tudom, hogy üzenhetek-e bármit is honfitársaimnak. Van, aki várja, van, aki nem. Mindenesetre üzenetem lényege,
ha röviden kellene válaszolnom, hogy kevesen vagyunk mi, magyarországi görögök, ezért ne azt keressük folyton, ami elválaszt egymástól, hanem ami összeköt. Ne az legyen a meghatározó cselekedeteinkben, hogy ki milyen pártállású – egy ember minőségét nem ez dönti el! A legfontosabb mégiscsak az, hogy a magyar állam, a magyar társadalom odafigyel kisebbségeire, és görög polgárainak is nagyvonalúan biztosítja nemzeti kultúrája megőrzésének lehetőségét. Ez biztonságot nyújt mindan�nyiunknak, akik végül Magyarországot választottuk otthonunknak. Itt születtek a gyerekeink, ez a második hazánk. Tekintsük hát ezt az országot sajátunknak, ez vezérelje mindennapi gondolkodásunkat és cselekedeteinket, hiszen semmi nem akadályozza, hogy megéljük görög önazonosságunkat, hogy tanuljuk, őrizzük, műveljük kultúránkat. – Számos kutatást végzett és tanulmányozott a magyarországi görögökről. Melyiket tartja a legfontosabbnak? Ilyenfajta sorrendet nem tudok felállítani. A témák, amikkel eddig foglalkoztam, a második görög diaszpóra (politikai típusú emigráció) kialakulása; a kisebbségi lét szociológiai jellemzői; az 1956-os forradalom és szabadságharc görög vonatkozásai; a törökök által elkövetett népirtás a pontoszi és általában az anatóliai görögség körében – hogy csak az általam leginkább kutatott kérdéseket emeljem ki – külön-külön is nagyon fontos időszeletei a görögség életének. Mégis, ha választani kell, csupán abból a szempontból, hogy a kutatás tárgyát tekintve melyik volt az igazán önálló kutatási területem, egyértelműen a második görög diaszpóra (1940-es évek vége) kérdéskörét választanám.
(a.oik)
6
Achilleas Dimitriu: „Megtisztelő elismerés” – Dimitriu úr, mit jelent Önnek a Magyar Arany Érdemkereszt kitüntetése? – Megtisztelő elismerést! A II. világháborút követő, görögországi polgárháború miatt el kellett hagynunk hazánkat, kisgyermekként kerültem Magyarországra, honfitársaimmal együtt. Szülőket, családtagokat, testvéreket szakított el egymástól a kényszerű menekülés. Ideiglenes tartózkodásra készültünk, ami rajtunk kívülálló okok miatt hiúsult meg. Beilleszkedésünket nagyban segítette, hogy görög és magyar nyelven is tanulhattunk. Így lehetőséget kaptunk céljaink elérésére, amit az óhazában, az akkori körülmények között, valószínüleg nem kaphattunk volna meg. Sok fiatal kapott lehetőséget tehetsége kibontakoztatására, szolgálva ezzel új hazáját, Magyarországot is. Nagy érték számomra, hogy görög identitásunk feladása nélkül tudtunk magyarrá is válni, amely megalapozta zökkenőmentes, harmonikus társadalmi beilleszkedésünket. – Mit jelent Önnek a Beloiannisz falu görög temploma? – A falunkat a polgárháború során valósággal eltüntették a föld színéről, még a nyomait is eltörölték azáltal, hogy szabályosan felszántották. A történelem ill. a háború furcsa fintora, hogy egyedül a nagyapám és családja által épített templom menekült meg a kíméletlen rombolástól, miközben menekülésre kényszerített honfitársaim pedig – új hazájukban – egyik napról a másikra, templom nélkül maradtak, mivel a görög menekültek számára épített Beloiannisz-falunak – ahol kisiskolás voltam – még nem volt temploma. Ezért a sors egyszeri és megismételhetetlen ajándékának éreztem, amikor mint építőmérnököt felkértek a Beloianniszban felépítendő görög-ortodox templom megvalósításra. S talán az sem véletlen, hogy nagyapám nyomdokain haladva én is bevonhattam e megtisztelő megbízatás teljesítésébe a csalá-
domat, magyar feleségemet, építészmérnök hallgató fiamat és építőmérnök hallgató lányomat is. Az már csak hab a tortán és extra öröm számomra, hogy fiam diplomamunkája képezhette a templom tervezésének alapját. Mindezek által valóságos elégtételt éreztem, hogy amit ott kellett hagynunk a szülőföldünkön és amit 50 évig nélkülözni voltunk kénytelenek itt, Beloiannisban – most újraalkothattuk. – A magyarországi görögök büszkék a magyar állam által odaítélt díjra. Milyen üzenetet szeretne küldeni nekik? – Sajátos életpályámon megtapasztalhattam, hogy még egy olyan, jó szellemű befogadó országban is, mint amilyen Magyarország, a kisebbségben élők – földrajzi helytől és nemzetiségi hovatartozástól függetlenül – szinte folyamatosan úgy érzik, hogy a bennszülött lakossággal azonos társadalmi megbecsülésért az átlagosnál sokkal többet kell produkálniuk. Ezzel azt üzenem minden kedves Magyarországon élő honfitársamnak, hogy az ebből fakadó többlet erőfeszítést soha ne teherként, sokkal inkább teljesítményre sarkalló inspirációként éljék meg. Szeretném hangsúlyozni, hogy a templomépítés minden egyes lépését a magyarországi görög közösség igénye és az én erős, személyes kötődésem vezérelte és határozta meg. Erős volt az igényem arra is, hogy hagyjunk maradandó nyomot az utókor számára: itt valaha, egy görög identitása megőrzésével sikeresen integrálódott, alkotó közösség élt és dolgozott, amely olyan értékeket hozott létre, amelyek egyként képesek szolgálni mind a görög, mind pedig a befogadó magyar közösséget. – Ebben az évben ünnepeljük a templom felszentelésének 25. évfordulóját Beloiannisz faluban. A Dimitriu család magyarországi öröksége tehát történelmi…
(a.oik)
7
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Αγαπητοί συμπατριώτες
Το καλοκαίρι του 2020, το αρμόδιο Υφυπουργείο για την Παροχή Βοήθειας στους Διωκόμενους Χριστιανούς - που ανήκει στο Γραφείο του Ούγγρου Π/Θ - στο πλαίσιο του προγράμματος Hungary Helps, παρείχε το συνολικό ποσό των 10.000.000 ουγγρικών φιορινιών, ως βοήθεια για την αποκατάσταση των ζημιών σε τρία ελληνικά ορθόδοξα παρεκκλήσια στη Νήσο Λέσβο / Μυτιλήνη, του Αγίου Γεωργίου, της Αγίας Αικατερίνης και του Αρχαγγέλλου. Οι βανδαλισμοί επηρέασαν σοβαρά το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, το οποίο έχει σημαντική μνημειακή αξία. Το ανωτέρω ποσό προωθήθηκε από την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας στη Μητρόπολη της Μυτιλήνης, ώστε στη συνέχεια να μπορέσουν να ξεκινήσουν οι εργασίες ανακαίνισης. Κατά τη διάρκεια των εργασιών, η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας ήταν σε συνεχή επαφή με τον εκκλησιαστικό αρχηγό της Λέσβου και τον εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του στη Μόρια. Τα ντοκουμέντα , τα τιμολόγια, οι ειδικές εκθέσεις, που απεστάλησαν από την Εκκλησία, μεταφράσθηκαν
8
στα ουγγρικά και στη συνέχεια απεστάλησαν στα γραφεία της Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Hungary Helps. Ο Γενικός Διευθυντής της Hungary Helps στις 24 Μαρτίου 2021 με επιστολή, που απέστειλε ηλεκτρονικώς, συνημμένα με την ειδική επαγγελματική του έκθεση, μας πληροφόρησε ότι υπέγραψε την βεβαίωση παροχής υπηρεσιών βάσει της οποίας το έργο, το θεωρεί ολοκληρωθέν και επιτυχές. Βουδαπέστη, 30 Μαρτίου 2021 Με εκτίμηση, Χριστοδούλου Κωνσταντίνος Πρόεδρος Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας (α.οικ.)
9
10
Az 1821. évi görög szabadságharc emlékezete Válogatás az Országos Idegennyelvű Könyvtár gyűjteményéből Az 1821. évi görög szabadságharcról számos könyv jelent meg a könyvpiacon, melyek egy része történelmi áttekintést nyújt a korszakról, a hivatalosan 1821. március 25-én kezdődött szabadságharc kibontakozásának körülményeiről, illetve az Oszmán Birodalomtól való elszakadási törekvésekről, másik része a szabadságharc hőseit mutatja be. Az Országos Idegennyelvű Könyvtár régóta gyűjti a témával kapcsolatos műveket, hogy minél teljesebb körű tájékozódást tegyen lehetővé a szabadságharc – idén 200 éves – évfordulója kapcsán. Thomas Gallant: Νεότερη Ελλάδα (Görögország újkori története), 2017-ben megjelent könyve a görög történelem mérföldköveit veszi sorra a török megszállástól kezdve 2015-ig. Az első fejezet az oszmán időszakot tárgyalja, a második fejezet pedig magával a szabadságharccal és az abból következő eseménysorozattal foglalkozik. Άγγελος Χόρτης, Έκτορας Γ. Χόρτης, Γιάννης Γρυντάκης, Γεώργιος Δάλκος: Όσα δεν γνωρίζατε για την Τουρκοκρατία και την Επανάσταση του 1821 (Amit nem tudtatok a török megszállásról és az 1821. évi felkelésről) című könyv az „Amit nem tudtatok…” sorozat részeként kimondottan a szabadságharcról szól, kiemelve a szabadságharc nagy eseményeit, csatáit. Leírja, hogyan éltek, gondolkoztak, hogyan élték meg az eseményeket a hétköznapi emberek akkoriban. Κώστας Κωστής: Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας (A történelem elkényeztetett gyermekei) könyvében bemutatja, hogyan lett az Oszmán Birodalom tartományából modern európai állam. Az 1821. évi forradalmat megelőző évektől egészen 2007-ig követhetjük nyomon az eseményeket. Az Ιστορία της Νεότερης και Σύγχρονης Ελλάδας 18211974 (Az újkori és legújabbkori Görögország története 18211974) című könyv egy 6 kötetes sorozat első darabja, melyben az 1821-es szabadságharc előkészületeiről, részleteiről, az azt követő eseményekről olvashatunk. A könyvet Τάσος Βουρνάς történész írta, akinek egyik fő kutatási területe az 1821. évi szabadságharc időszaka. Az 1821-2003-ig tartó korszakról hasonló címmel – Ιστορία της Νεότερης και Σύγχρονης Ελλάδας 1821-2003 (Az újkori és legújabbkori Görögország története 1821-2003) – egy hang- és képdokumentumokat, filmrészleteket, szövegeket, térképeket egyaránt tartalmazó kiadvány is megjelent, mely a szabadságharc történetét hangsúlyozottan tárgyalja. Αz 1966-ban Λεωνίδας Στρίγκος által írt Η επανάσταση του εικοσιένα (A huszonegyes szabadságharc) című könyv baloldali szemszögből mutatja be az eseményeket. Strigkos maga a
ciprusi kommunista párt vezetője volt, így a nézőpont választása nem volt véletlen. Δημήτης Φωτιάδης a szabadságharc hőseiről szóló Κολοκοτρώνης, Κανάρης, Καραισκάκης című könyvei is megtalálhatók a könyvtár polcain, csakúgy mint meszolongi eseményeiről szóló Μεσολόγγι című könyve. Meszolongiban az események 1821. május 20-án kezdődtek; az oszmán csapatok 1822 októberében és 1823-ban is ostrom alá vették a települést, de nem jártak sikerrel. A hősöket bemutató sorozathoz tartozik Γιάννης Μπενέκος: Δύσεας Αντρούτσος, illetve Τάσος Βουρνάς: Αρματολοί και κλέφτες című műve is. Az 1821. évi szabadságharc témájához szorosan kapcsolódik a Filiki Etaireia létrejötte, illetve annak tevékenysége. Εμμανουήλ Ξάνθος, aki a mű szerzője, Αθανάσιος Τσακάλωφfal és Νικόλαος Σκουφάς-szal együtt alapították a Filiki Etaireiát 1814-ben. Ξάνθος emlékiratai először 1845-ben láttak napvilágot Απομνημονεύματα περί της Φιλικής Εταιρείας (Emlékiratok a Baráti Társaságról) címmel. Jelen kiadás a Viper kiadó gondozásában 1963-ban jelent meg. A Kedros kiadó gondozásában megjelent Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 című tanulmánykötet 21 görög és angol nyelvű tanulmányt tartalmaz a görög felvilágosodás időszaka és a szabadságharc kapcsán. Pár évvel ezelőtt a görög Skai tévécsatorna 1821 címmel egy 8 DVD-ből álló gyűjteményt adott ki, ami igazán részletesen mutatja be a szabadságharc történéseit, a főbb eseményekre koncentrálva mintegy 830 percben - görög nyelven, választható angol felirattal. Magyar nyelven a korszakot Athanasiou Christoforos: Az újkori Görögország története (kiadó: ÚMK) és Balogh Ádám: Fejezetek Görögország újkori történetéből a szabadságharctól napjainkig (kiadó: Csongrád Megyei Görögök Kulturális Egyesülete) című könyvei mutatják be. A közelmúltban megjelent A görög szabadságharc 200. évfordulója című kétnyelvű kiadvány, mely Szidiropulosz Archimédész és Caruha Vangelió tanulmányait tartalmazza a Görög Intézet kiadásában. A könyveken, DVD-ken, CD-ROM-okon kívül a könyvtár nemzetiségi és műfordítás adatbázisaiban is találhatók a téma kapcsán hazai folyóiratokban megjelent cikkekről, művekről bibliográfiai leírások – ahol fellelhető, a teljes szövegű leírással együtt. Az Országos Idegennyelvű Könyvtár nevében jó válogatást, kellemes olvasást kívánok!
Pancsosz Alexandra
11
Τιμώντας και γιορτάζοντας τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 Όπως κάθε χρονιά έτσι και φέτος οι Έλληνες της Ουγγαρίας γιόρτασαν στη Βουδαπέστη την επέτειο της 25ης Μαρτίου της διπλής μας Εθνικής Εορτής, της Επανάστασης του 1821 και του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Φέτος ο εορτασμός είχε ιδιαίτερη βαρύτητα αφού συμπληρώνονται 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Εξαιτίας των ιδιαίτερων συνθηκών που επιβάλλει η πανδημία υπήρξαν περιορισμοί, ωστόσο ο εορτασμός δεν στερήθηκε της λαμπρότητας που απαιτεί η επέτειος για τα 200 χρόνια. Στην καθιερωμένη κατάθεση στεφάνων στο Ελληνο-Κυπριακό Μνημείο στην Πλατεία Πέτοφι, μπροστά από την ιστορική Ελληνική Εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου το παρόν έδωσαν ο εκπρόσωπος της Εκκλησίας μας, Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Απαμείας κ.Παϊσιος, η Πρόξενος της Ελλάδας στην Ουγγαρία κα Χριστίνα Καράγιωργα, ενώ την Κυπριακή Πρεσβεία στη Βουδαπέστη εκπροσώπησε η κα Χριστίνα Τσαρούχα. Εκτός από τον Πρόεδρο της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας κ.Κωνσταντίνο Χριστοδούλου –που απεύθυνε πανηγυρικό χαιρετισμό τονίζοντας την μεγάλη σημασία του εορτασμού των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821- την εκδήλωση τίμησαν επίσης με την παρουσία τους, ο Εκπρόσωπος των Ελλήνων στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο κ.Αθανάσιος Σιανός, η Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Βουδαπέστης κα Ειρήνη Μποζόνα, η Διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου κα Αθηνά Χατζοπούλου, οι Πρόεδροι των Αυτοδιοικήσεων: της Τέρεζβαρος Σπύρος Καπαρέλης, του Μπούνταορς Σπύρος Μπ.Αγκάρντι και της Γιόζεφβαρος Πέτρος Λένκεϊ καθώς και ο Πρόεδρος του Ελληνο-ουγγρικού επιχειρηματικού συμβουλίου κ.Γιώργος Κουκουμτζής, ο δικηγόρος και μέλος του ΔΣ της ΑΕΟΥ κ.Δημήτρης Τοπουζίδης ,η σύμβουλος του Εκπροσώπου κα Μάρθα Πολιτίδου, οι επιχειρηματίες Σπύρος Γκέρτσος (μετά της συζύγου) και Χρήστος Κασνακίδης. Ο εορτασμός για τα 200 χρόνια πλαισιώθηκε επίσης με πολύ σημαντικές διαδικτυακές εκδηλώσεις όπως αυτή που οργανώθηκε (25.3) από την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Βουδαπέστης, επρόκειτο για ένα πλούσιο μνημειώδες καλλιτεχνικό ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε ανήμερα της επετείου, με υπεύθυνη οργανώτρια και σεναριογράφο την κα Ηλέκτρα Αγκάρντι – Ντάτσιου. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Εκπροσώπου των Ελλήνων στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο κ.Αθανάσιου Σιανού και του Έλληνα Πρέσβυ
12
στη Βουδαπέστη κ.Ευθύμιου Παντζόπουλου. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν Έλληνες ηθοποιοί (επαγγελματίες και ερασιτέχνες), τραγουδιστές από την Κοινότητα μας, χορευτικά συγκροτήματα, μαθητές των ελληνικών σχολείων μας κ.α. Η εκδήλωση είχε ως υποστηρικτές – χορηγούς εκτός από την διαχειριστική βάση «Βethlen Gabor», την μεγάλη πλειοψηφία των Ελληνικών Αυτοδιοικήσεων των Διαμερισμάτων της Βουδαπέστης : 2ο ,3ο ,5ο ,7ο .9ο .10ο ,11ο ,13ο ,14ο ,15ο ,18ο ,21ο. Των Ελληνικών Αυτοδιοικήσεων : του Szeged, του Χωριού Μπελογιάννης, της Βουδαπέστης (βασικός οργανωτής) και της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας (Α.Ε.ΟΥ). Επρόκειτο για ένα πλούσιο, ποιοτικό, πρόγραμμα – σύμπραξη δυνάμεων, αποδεικνύοντας έμπρακτα τι μπορεί να πετύχει ο Ελληνισμός της Ουγγαρίας όταν είναι ενωμένος. Το Ελληνικό Ινστιτούτο (24.3) με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 επιμελήθηκε και παρουσίασε στην ιστοσελίδα του, ντοκιμαντέρ διάρκειας σχεδόν μίας ώρας με τίτλο: «Η ελληνική καρδιά της Βουδαπέστης». Το ντοκιμαντέρ αφορά στις οικογένειες της πρώτης Ελληνικής Διασποράς, οι οποίες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην Ουγγαρία της μεταρρυθμιστικής εποχής. Παρουσιάζεται το όλο ιστορικό από τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι «την γέννηση» μιας κοσμοπολίτικης πόλης, στην οποία έπαιξαν εξέχοντα ρόλο Έλληνες έμποροι και τραπεζίτες, με επικεφαλής την οικογένεια Σίνα. Παραγωγός της ταινίας : Αθηνά Χατζοπούλου, σκηνοθέτης :
Βίκτωρας Πατσόρας, οπερατέρ : Péter Vajda, αφηγήτρια : η ηθοποιός Νόρα Τρόκαν. Το βράδυ της επετείου με πρωτοβουλία του Ελληνικού Ινστιτούτου οργανώθηκε και η φωταγώγηση του Εθνικού Μουσείου της Ουγγαρίας, ενώ στην υλοποίηση της δραστηριότητας αυτής συνέβαλε και ο Εκπρόσωπος των Ελλήνων στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο κ.Αθανάσιος Σιανός Και η Ελληνική Πρεσβεία σε συνεργασία με την ελληνική έδρα του Πανεπιστήμιου Eötvös Loránd (ELTE) οργάνωσε και επιμελήθηκε με επιτυχία (23.3) διαδικτυακή εκδήλωση για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, παρουσιάζοντας ομιλία της Καθηγήτριας κας Ντόρα Σόλτι για τον φιλελληνισμό στην Ουγγαρία τον 19ο αιώνα. Tην εισηγητική ομιλία –
χαιρετισμό της εκδήλωσης απηύθυνε ο Έλληνας Πρέσβυς στη Βουδαπέστη κ.Ευθύμιος Παντζόπουλος, Στις 22 Μαρτίου πριν την επίσημη κοινοβουλευτική ομιλία του Εκπροσώπου των Ελλήνων στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο κ. Αθανάσιου Σιανού για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 υπήρξε συνάντηση του ελληνικό – ουγγρικού τμήματος φιλίας της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης (IPU) -του Προέδρου Mesterházy Attila και του μέλους Csenger-Zalán Zsolt με τον Ελληνα Πρέσβυ κ.Ευθύμιο Παντζόπουλο. Στην συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Jókai του Ουγγρικού Κοινοβουλίου συμμετείχαν ο Εκπρόσωπος κ.Σιανός και ο Προέδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας κ. Κωνσταντίνος Χριστοδούλου. Συζητήθηκαν θέματα που αφορούσαν στην πανδημία, στην μετανάστευση και στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις. Στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο (22.3) στην ομιλία του ο Εκπρόσωπος των Ελλήνων κ.Αθανάσιος Σιανός αναφέρθηκε στο ιστορικό της ημέρας και στη σημασία του ελληνικού απελευθερωτικού αγώνα του 1821, ενώ ευχαρίστησε την ουγγρική κυβέρνηση για
την βοήθεια που παρείχε στην αποκατάσταση των ζημιών των ελληνικών ορθόδοξων εκκλησιών στη Νήσο Λέσβο. Ακολούθησε η ομιλία του κ. Soltész Miklós, Υφυπουργού αρμόδιου για θέματα Εκκλησιών και Εθνοτήτων ο οποίος αναφέρθηκε διαχρονικά στην μεγάλη σημασία της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, τονίζοντας ότι : αποτελεί σύμβολο ελευθερίας και ανεξαρτησίας αλλά και εγγύηση της στενής σύνδεσης και της ανιδιοτελούς φιλίας μεταξύ των δύο λαών, του ουγγρικού και του ελληνικού. Εφερε ως παράδειγμα τους ηρωϊκούς αγώνες και την αυτοθυσία του λοχαγού Károly Dessewffy, του Kristóf Lasky, του Járvay György όπως και δεκάδων άλλων Ούγγρων εθελοντών που έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας στο πλευρό των Ελλήνων. Χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Soltész : όπως τότε, έτσι και σήμερα οι Ελληνες μπορούν να βασίζονται στους Ούγγρους και στην ουγγρική κυβέρνηση που συνεργάζεται και στέκεται στο πλευρό της ελληνικής εθνότητας στην Ουγγαρία. «Ο Θεός να ευλογεί την Ελλάδα, ο Θεός να ευλογεί τον ελληνικό λαό» - κατέληξε στην ομιλία του ο Ούγγρος Υφυπουργός. Μετά τις ομιλίες, ο κ. Miklós Soltész, καλωσόρισε προσωπικά τον κ. Ευθύμιο Παντζόπουλο, Πρέσβυ της Ελλάδας στην Ουγγαρία, τον κ.Αθανάσιο Σιανό Εκπρόσωπο των Ελλήνων στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο, τον Πρόεδρο της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας κ.Κωνσταντίνο Χριστοδούλου καθώς και τους συνεργάτες του Εκπροσώπου κα Μάρθα Πολιτίδου και Σπύρο Μπ.Αγκάρντι.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 θα αποτελούσε παράλειψη αν δεν αναφέραμε ότι ανήμερα του εορτασμού υπήρξε κατάθεση στεφάνων και στις τιμητικές πλάκες που βρίσκονται τοποθετημένες στο κτιριακό συγκρότημα που διέμεναν ο επικεφαλής της Ελληνικής Εδρας στο Πανεπιστήμιο ELTE,Καθηγητής Κάλμαν Σάμπο και ο συγγραφέας Δημήτρης Χατζής. Επρόκειτο για μια εκδήλωση που οργανώθηκε με επιτυχία από την Πρόεδρο της Αυτοδιοίκησης του 13ου Διαμερίσματος κα Ελευθερία Θωμαϊδου. Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας κ.Κωνσταντίνος Χριστοδούλου. Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης μοιράσθηκε στους παρευρισκομένους το νέο βιβλίο του ιστορικού ερευνητή Dr. Diószegi György Antal με τίτλο : «Η οικουμενική σημασία της Ελληνικής Επανάστασης του 1821», το οποίο μεταφράσθηκε από τον φιλόλογο Βασίλη Στεφόπουλο. (το βιβλίο διανέμεται δωρεάν - πληροφορίες : 0602elefteria@gmail.com) Ανδρέας Οικονόμου
13
Hrisztosz Papavasziliu szerint az olimpián mindenki nyertes Katonai gumitutajjal Tokajtól Szolnokig eveztünk. Ekkor szeA jeles kosárlabda szakedző, Hrisztosz Papavasziliu hosszú és rettem meg az aktív pihenést. Érdekes módon, meglehetősen eredményes pályája során számos csapatot rakott össze és vitt későn, 18 évesen, édesapám 1969-es halála után ismerkedtem sikerre, s szinte minden olyan sportággal foglalkozott, amelymeg a kosárlabdával. Egy edzőtáborozás során köteleztem el ben labda pattog vagy repül. A labdajátékok mellett a másik magam a sportág mellett. Azért a víztől sem szakadtam el kénagy szerelme az evezés, s már felnőtt edzőként a csapatait sőbb, edzőként a csapataimmal 21 nap alatt több mint 500 kilois többször elvitte nyáron, amolyan edzés gyanánt csónakázni, métert eveztünk. Ez volt a nyaralásunk. olykor több száz kilométeres túrákra. A már nyugdíjas szakem– Mikor kezdett el edzőként dolgozni? ber a sport mellett a görög-magyar kapcsolatok ápolásában is – Az érettségi után főiskolára mentem, s persze a sport részt vett. iránti rajongásom megmaradt. Mivel későn kezdtem el a – Magyarországi görögként mennyire kötődik a gyökereksportot, mindig lemaradtam a játékról, ezért edzősködés felé hez? fordultam. A közgazdaság helyett az OSC-ben kezdtem el – Amennyire csak tudok. Különösen a szívemen viselem a gödolgozni, mint edző, akkor még munka mellett. Aztán 1975rög-magyar kapcsolatok ápolását, részt veszek a görög nemzetől már engedéllyel sportállásba kerültem. Ekkor nyertem tiségi önkormányzat munkájában, amelynek országos elnöke, a meg az első bajnokságot a csapatommal mini kosárlabdászintén sportszeretetéről is ismert Hristodoulou Konstantinos. ban. Majd 1977-től 1980-ig a Vasas Izzó, vagy ismertebb Tehát, nem szakadtam el a nemzetemtől, a nemzetiségemtől. nevén Tungsram Izzó főállású edzője lettem. Hét év tanu– Kicsit tekintsünk vissza a ködös régmúltba, mit lehet tudlással, munka mellett megszereztem a szakedzői diplomát. ni a családjáról, hogyan kerültek Magyarországra? Csapataimmal országos bajnokságot nyertem. A mini kosár– Édesapám Vaszilisz, Makri nevű faluból származott, Miklabdától az NB I-es csapat vezetőedzői posztig jutottam el, rovaszosz álnéven partizánként harcolt, és a háború után került végigjárva a ranglétrát. A Magyar Televízió kosárlabda tehetMagyarországra. Édesanyám, Anasztázia Thiriopetraból származik. Édesanyám a három testvéremmel: Pandelisszel, Vangelisszel és JanisA görög kosárlabda válogatott Budapesten, 1984-ben barátságos mérkőzésen, sal 1948-ban lépte át a jugoszláv határt, Hrisztosz az álló sor jobb szélén és vonattal jutott Magyarországra. Itt ismerkedett meg édesapámmal, s én már Budapesten születtem 1951-ben. Két évvel később, 1953-ban született meg az öcsém, Filippasz. büszkén mondhatom, minden testvérem a maga területén kimagasló eredmény ért el. Négy évig a bentlakásos Manolis Glezos általános iskolába jártam. 1964-ben lakást kaptunk a József Attila lakótelepen, és itt fejeztem be az általános iskolai tanulmányaimat. Aztán 1966-70-ig a Lengyel Gyula Közgazdasági Technikum tanulója lettem. – A sport iránti szeretete honnan ered? – A középiskolában az első év végén a fiatal és lelkes osztályfőnököm, Dr. Paál Tamás elvitt minket a Tiszára vízitúrázni. A Nemzeti Közszolgálati Egyetem címzetes tanára, a Magyar Olimpiai Akadémia Tanácsának tagja, a Zsivótzky Gyula Olimpiai Kör Egyesület elnöke Dr. Printz János Károly a Magyar Olimpiai Akadémia évkönyvében így ír Hrisztoszról: „Kosárlabda edzőként a Vasas Izzó (majd TUNGSRAM) csapatát készítette fel, az „Izzó”-val magyar bajnokságot is nyert. A leány ifiválogatottal második helyet szerzett a soproni IBV (Ifjúsági Barátság Verseny) kosárlabda tornán, amely akkor rangos eseménynek számított.” „Közösségformáló ereje munkájában nap, mint nap megmutatkozik. Hol iskolája remek táncosait ajánlja egy-egy rendezvényre, hol görög ételeket főz a Duna partján vendégeinek, és lehetne folytatni.”
14
„Sokszínű szakmai munkájára, széles körű társadalmi szerepvállalására és színes egyéniségére sokan felfigyeltek. Példás pályafutását néhány évvel ezelőtt a díjnyertes, „Hivatásból jeles” című film foglalta össze és mutatta be, amely azóta gyakran visszatér a képernyőre, elsősorban a Duna és a Duna World csatornákon. A film rövid ismertetője (Dokuzóna) kiemeli a következőt: „Az amatőr sport nagyon fontos közösségszervező tényező – vallja Papavasziliu Hrisztosz, középiskolai testnevelő tanár, a Tungsram Izzó korábbi kosárlabdaedzője, aki óriási erőfeszítéseket tett azért, hogy a fiatalokat, köztük a görög közösség ifjú tagjait az amatőr, illetve a tömegsport körébe vonzza.” „Hrisztosz aktív résztvevője, nem egyszer előkészítője és/ vagy szervezője az olimpiai gondolattal foglalkozó rendezvényeknek, fórumoknak. A Zsivótzky Gyula Olimpiai Kör Egyesület III. Olimpiatörténeti Konferenciáján például „Magyar-görög sikersportágak az olimpiákon” címmel tartott előadást.”
A görög zászló mindig jó utitárs a kapitánynak
Országos ifibajnokság győztes csapata 1982… …2019-ben újra együtt
Edmonton, 2004-ben az iskolai válogatottal ségkutató programjából is kivettem a részem. A kiválasztott játékosok 90 százaléka NB I-es játékos lett. A leány és fiú ifjúsági válogatott edzőjeként a nemzetközi porondon is sikereket értem el. A fiúkkal Lyonban, a lányokkal Sopronban. Aztán 1983-ban, életemben először a magyar felnőtt válogatottal eljutottam Görögországba, és kétszer láttam vendégül a görög kosárlabda-válogatottat. – Hosszú évek óta testnevelő tanárként dolgozik. Miért hagyta ott a profikat és hogyan került az oktatásba? – A nők miatt, pontosabban egy nő miatt, 1987-ben megnősültem. Feleségem, Gabriella orosz-magyar-német szakos tanár, aki a megismerkedésünk után a tanári pályára irányította a figyelmemet. Egy gyerekünk született, akire nagyon büszkék vagyunk. Az igazság szerint a házasság csak az egyik oka volt a váltásnak, a rendszerváltás körüli időszakban az edzői munka bizonytalanná vált, sok csapat megszűnt, ezért döntöttem a tanítás mellett. Újabb öt év tanulás következett, míg megszereztem a középiskolai tanári diplomát is. Még 1987ban az Izzó lakótelepen lévő Dallos Ida Általános Iskola testnevelője lettem, egészen 2001-ig. Az iskolát Janis bátyám építette a 80-as évek elején. Nagyon sok sikert értem el ebben az időszakban. Például a Hungaroring avatását 1986-ban egy nagyszabású mini kosárlabdatornával tették emlékezetesé, amin részt vettünk. A győztes csapat nyereménye: egy hét Artyekben, a Krim-félsziget, a baráti Szovjetunióban. Ám nem mi mentünk, csak másodikok lettünk, a Dunaújváros csapata
Nemes Nagy Ágnes Művészeti Szakgimnázium korábbi igazgatója, Keresztúri József így írt Hrisztoszról: Kedves Hrisztosz! Öröm volt olvasni a gondolataidat, a lelki fülemmel hallottam a hangodat is. Hálás vagyok a sorsnak, hogy összehozott Veled, és lehetőséget adott egy évtizedig a közös gondolkodásra, a közös munkára. Nagyon élveztem, sokat kaptam Tőled! Szóval örök hála! Baráti öleléssel: Joe (aki valamelyik előző életében biztosan görög volt:-) jobb volt nálunk. De ez is szép eredmény volt. A „Pályán maradni” vetélkedősorozaton az egész iskolát sikerült megmozdítani. Az első Postabank Országos Vízilabda Tornán Szolnokon másodikok lettünk. A diákokat télen síelni vittük, nyáron meg vízi túrára. A legnagyobb létszám a túrán 17 hajóval 68 fő volt. A IV. kerület Testnevelői Munkaközösség vezetőjeként megszerveztük a diákok sportétletét. 2001-től nyugdíjazásomig a Hetényi Géza Szakközépiskola (most Nemes Nagy Ágnes Művészeti Szakgimnázium) testnevelője lettem. Míg az általános iskolában nagyon könnyű volt a diákokat lelkesíteni a sportra, addig a középiskolában a fiatalok igényeit is figyelembe kellett venni. Kosárlabdacsapatunkkal kétszer voltunk Kanadában.
15
Hrisztosz bal oldalon, mellette testvérei Pandelisz, Filipasz, Vangelisz, 2018-ban
A labdarúgócsapattal a budapesti döntőig jutottunk el. A röplabdaedzésekre sok diákunk visszajárt. A testnevelőknek nagyon sok sportágban kell jártasnak lenniük. A nyári vízitúrára az öreg diákok még most is visszajárnak, hogy hajókapitányok legyenek. De azért nem vonultam vissza teljesen, nyugdíjasként még dolgozom óraadó tanárként. – Olimpiai eszmék, olimpiai játékok, ókori Görögország... Mit jelentenek ezek a kifejezések egy görög testnevelőtanárnak, aki naponta oktatja a magyar fiatalokat? – Kicsit messziről kezdeném a választ. 1986. június elején egy hetet töltöttem el a Nemzetközi Olimpiai Akadémián. Dr. Szymiczek Ottó és Kleanthis Paleologos vendége voltam. Mint ismeretes, ők a hajdani TF hallgatói és diszdoktorai voltak. Ez a két úr hosszú ideig együtt formálta a Nemzetközi Olimpiai Akadémia szellemiségét, az Olümpiában működő bázisának tevékenységét. Életem egyik meghatározó élménye volt az a hét. Olümpia szellemisége magával ragadott. Jó lenne, ha a sport továbbiakban is egyet jelentene a békével, a toleranciával, a közös célért való küzdelemmel. A politikusoknak van mit tanulni ebből! A hosszú karantén ideje alatt a diákoknak azt a feladatot adtam, hogy vegyenek részt egy időutazásban, és szerkesszenek újságot, riportokat, és írjanak leveleket, amelynek témája: az ókori olimpia. Olyan munkákat vártam, amelyekben ők az ókori olimpia résztvevőiként nyilatkoznak meg. Nagyszerű munkák születtek. Okleveleket, érmeket, újságokat, leveleket, értékeléseket készítettek. A feladattal kapcsolatban a következőket írta Zsibók Márk 11. b osztályos tanuló: „Egy olyan dologgal kapcsolatban nyitott meg bennem érdeklődést, amire valószínűleg soha nem lettem volna kíváncsi.” A Magyar Olimpiai Akadémia rendkívüli ülését Beloianniszban tervezik megtartani az új tornacsarnok felavatása tiszteletére. Az a célom volt, hogy minél szélesebb körben terjesszem el az olimpiai eszmét. – Sokakat meglepett azzal a nyilatkozatával még 2008ban, hogy Magyarország számára az igazi eredmény az lenne, ha nulla olimpiai aranyat szerezne Pekingben, mert akkor az illetékesek leülnének elgondolkodni, hogy mi az, amitől például Görögország sportja felemelkedett, és fejlődik, és Magyarországé meg miért nem. Nos, a vágya nem teljesedett be, de a három arany a négy évvel korábbi athéni nyolchoz képest valóban csalódás volt. – Azt vártam, hogy az úszók, a kajakosok és a vízilabdások még hozni fogják az eredményeket, és így is lett, de más sportágban nemigen jeleskedtünk. Szerintem jót tett az a kisebbfajta kudarc a magyar sportnak, mert négy évvel később Londonban már megint nyolc aranyérmünk lett, s az éremtáblázaton az előkelő tizedik helyen végeztünk tizennyolc éremmel. Egyébként abban bíztam, hogyha nem szerzünk egy aranyat sem Pekingben, akkor rá fognak jönni arra a sportvezetők, hogy bizony a fiatalok, a diákok, az iskolák felé kell nyitni, és hogy a sport az nem üzlet,
16
A Papavasziliu család, 1958 Hrisztosz lent, középen
Mikulás ünnepségen Kapareli Phedrával, 2015 hanem hosszú távú befektetése egy országnak az egészséges állampolgárokba. Például Görögországban, ha valamilyen diákoknak szánt verseny van, akkor azt a görög állam finanszírozza. Minél több gyerek menjen el, sportoljon, versenyezzen, és tanulja meg, hogyan kell nyerni és veszíteni is! Nem lesz mindenkiből profi sportoló, pláne nem olimpikon, de aki sportolt, az később, felnőttként a mindennapi életben is kamatoztatni tudja azt a tapasztalatot, sikert és kudarcot, amit fiatalon megszerzett. Szemléletváltás kell, nagyon nagy szemléletváltás a társadalmon belül, és ne felejtsük, az egészséges ember nem ráfizetés az államnak. Nyugat-Európában erre már rég rájöttek. Mert 6-8 óra munka után elmegy az ember aktívan sportolni. Ausztriában mennek az autók, és mindegyiken 2-3 biciklit látunk; viszik magukkal, mert amikor leteszik a gépkocsit, utána bicikliznek, tekernek és mozognak. Szerencsére Magyarországon is kezdik belátni ennek a fontosságát. Régebben elgázolták a kerékpárosokat azzal, hogy mit keres az országúton. Ma már egyre több kerékpárút épül országszerte, és ez jó, nagyon jó. De visszatérve a nyári játékokhoz, nagyon bízom benne, hogy a nyáron Tokióban legalább úgy, vagy még jobban fogunk szerepelni, mint Rio de Janeiróban. – Az olimpiai költségek nagyon elszálltak. Hogyan látja az olimpiai mozgalom további fejlődését? – Csak egy nagyon gazdag ország engedheti meg magának, hogy olimpiát rendezzen. Vagy a reklámozás szabályait kell megváltoztatni, vagy több országnak kellene összefognia a közös rendezés érdekében. Több sportágban már van rá példa ilyenre, elég, ha a labdarúgást vagy a kézilabdát említem. Az viszont biztos, hogy aki kijut az olimpiára, az mindenképpen nyertes lesz.
Andreas Oikonomou
ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ Τα νέα μας Διαγωνισμός 5ης και 6ης τάξης Ολοκληρώθηκε με επιτυχία διαδικτυακά ο Διαγωνισμός ΕλληνικήςΓλώσσας για τους μαθητές 5ης και 6ης τάξης που διοργάνωσε το σχολείο μας για Τρίτη συνεχόμενη χρονιά φέτοςμετησυμμετοχή 16 μαθητών 5ης τάξης και 11 μαθητών 6ης τάξης. Αναλυτικά τα αποτελέσματα για τις πρώτεςθέσειςέχουνωςεξής: 5η τάξη 1η θέση: Βασίλης Δημητρίου (74/76 πόντους) 2η θέση: Άρης Στεφόπουλος (73/76 πόντους) 3η θέση: Αθανασία Καλαθά, Άννα Πίκουλα, Ανθή Ρουσίνου (72/76 πόντους) 6η τάξη 1η θέση: Φοίβος Ηρακλέους, Γιώργος Καραγκούνης (76/76 πόντους) 2η θέση: Μαρία Αραπατσάκου (75/76 πόντους) 3η θέση: Μάρκος Ντερτσένυι (74/76 πόντους) Συγχαρητήρια σε όλα τα παιδιά!! Ευχόμαστε οι συνθήκες να το επιτρέψουν ώστε να γίνει επίσημα η απονομή των βραβείων τους νικητές στο τέλος της χρονιάς.
Διαγωνισμός Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας για μαθητές 7ης-8ης τάξης- Διαγωνισμός Ελληνικής Λαογνωσίας για μαθητές 7ης-8ης τάξης Τον Φεβρουάριο 2021 διεξάχθηκε το γραπτό μέρος του διαγωνισμού που οργανώνει κάθε χρόνο το εκπαιδευτικό κέντρο των εθνοτήτων για μαθητές 7ης και 8ης τάξης. Στην κατηγορία της Γλώσσας και Λογοτεχνίας συμμετείχαν 10 μαθητές από τα σχολεία Ν.Μπελογιάννης και Μ.Γλέζος και στην κατηγορία της Λαογνωσίας συμμετείχαν 5 μαθητές, όλοι από το σχολείο Μ.Γλέζος. Η διεξαγωγή του προφορικού μέρους του διαγωνισμού θα εξαρτηθεί από την πορεία των μέτρων για την πανδημία. Θεματική Ψηφιακή Εβδομάδα 22-26 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε η Θεματική Ψηφιακή Εβδομάδα στο σχολείο μας που φέτος ήταν αφιερωμένη στα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Όλοι οι εκπαιδευτικοί προετοίμασαν και επεξεργάστηκαν το θέμα με τους μαθητές τους και ετοίμασαν διάφορα ψηφιακά προϊόντα όπως ψηφιακούς χάρτες, ψηφιακά βιβλία, βίντεο, κόμικς, αφίσες κ.α. με τη βοήθεια σύγχρονων διαδικτυακών εφαρμογών και τα οποία μπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα του σχολείου μας. bit.ly/326WXwr Βoύλα Αυγουροπούλου
17
Beloianniszi iskola hírei (2020-2021-es tanév)
Ez a tanév másképp indult mint a többi. Az országos világjárvány nagyban befolyásolta a 2020/2021-es tanév rendjét. A munkatervben megfogalmazott célokat, feladatokat is csak a megfelelő óvintézkedések, szabályok betartásával tudtuk megvalósítani. Az új helyzethez pedagógusaink, a szülők, és a gyerekek is nagyon jól alkalmazkodtak. Sajnos a tanév során többször rendeltek el tanulóink számára digitális oktatást. Ennek ellenére számos, színes programot, tanórán kívüli tevékenységeket valósítottunk meg: – nyáron táborozni voltunk Szilvásváradon, pályázati forrásból – a tanévnyitó ünnepséget szűk keretek között az iskolaudvaron tartottuk meg külön köszöntve a kis elsősöket – tanulóink részt vettek a Pont Velem elemgyűjtő programban – a Beloiannisz Könyvtári, Információs és Közösségi Hely (KSZR) jóvoltából a Pulcinella éneke zenés bábjátékot láthatták tanulóink Nizsai Dániel közreműködésével – havonta kézműves foglalkozásokat tartottunk a Könyvtárban – az állatok világnapját osztályszinten szerveztük meg – az Aradi Vértanúk napjára a 6. osztályosok készültek egy színvonalas megemlékezéssel, melyet a téren mutattak be – a zene világnapja alkalmából az alsós tanulóink dalos totót töltöttek ki – iskolánk idén is csatlakozott az Éghajlatvédelmi Szövetség “Mozdulj a klímáért!” kampányához – az október 28-ai OXI ünnepre az 5.osztályosok készültek egy irodalmi műsorral – hangszerbemutatót rendeztünk a Könyvtárban – az egészséghetet is megtartottuk – Polytechnio megemlékezésére az 5. osztályosok készültek – a magyar nyelv napját online oldottuk meg – a Márton napot osztályszinten kézműveskedéssel,népi hagyományok ismertetésével színesítettük – karácsonyi műsorral készültek a 3. osztályos illetve az 5. osztályos tanulóink, kézműveskedtünk osztályszinten, és megajándékozták a gyerekek egymást – a Magyar Természetvédők Szövetsége „1/7 Húsmentes” címmel 3 fordulós környezeti nevelési vetélkedőt hirdetett a tanév elején, melyet 2020. október – december között rendez-
18
tek meg. Iskolánk 5. osztályából 3 csapat, 12 tanuló jelentkezett a megmérettetésre: Barics Natália, Barics Szonja, Bernáth Melinda, Bodó-Nagy Ferenc Dániel, Bors Szonja, Gakisz Theofanisz, Gyúró Áron, Kolejanisz Fedra, László Erika, Molnár Zoltán Csongor, Vajdics Bendegúz és Zelenka Nikandrosz. A 290 induló csapatból Melinda, Bendegúz és Nika csapata a 9. helyet szerezte meg. Jutalmuk: konyhai kötény, illetve belépőjegy az Ős-Dráva Látogatóközpontba. Büszkék vagyunk rájuk! – január 22-én a MAGYAR KULTÚRA NAPJA alkalmából online szavazóversenyt tartottunk – rejtvényfejtő versenyt, medvenapot majd a görög nyelv napja alkalmából szókincs keresést szerveztünk – a 200 éves görög szabadságharcra tanulóink egy színvonalas színdarabbal készültek melyet a Duna tv-én is láthattak – az idei tanévben egy fő tanulónk sikeres alapfokú görög nyelvvizsgát tett és további két tanulónk októberben megy nyelvvizsgázni 2021. március 8-tól minden általános iskola áttért a digitális oktatásra. A mi iskolánk a Google Meet-en keresztül tanít, minden óra meg van tartva rövidítetten. Szerencsére mind a tanulók, mind a pedagógusok, és a szülők is könnyen vették az átállást. Köszönet jár mindenkinek a gördülékeny munkavégzés miatt.
Pályázati hírek Nagy örömünkre az anyaországtól nyert támogatásból 2021. januárjában elkezdődött az iskolatető- és belső felújítása, melynek vége várhatóan 2021. április 30-a. Emellett az iskolaudvar füvesítése is megtörtént pályázati forrásból. Az idei tanévben is öt pályázati kiíráson vettünk részt, melyből eddig két sikeres eredményről értesültünk. Pályáztunk táboroztatásra, iskolaújságra, új számítógépekre, padokra az iskolaudvarra, illetve padlás hőszigetelésre. Jó hírünk, hogy ha visszaköltözünk a felújított iskolánkba, 18 új asztali számítógép várja tanulóinkat a Manolisz Glezosz 12 évfolyamos Nyelvoktató Intézmény segítségével. Emellett az iskola kerítése is megújul az idei évben. Célunk továbbra is az, hogy a beloianniszi diákok szép, igényes környezetben, színvonalas oktatásban részesüljenek. Jó egészséget kívánok mindenkinek!
Dimanovszka Mahi intézményvezető
Intézmény bemutatása Óvodánk Beloianniszban a falu szívében helyezkedik el. Fenntartónk 2012 óta a Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata. Kétcsoportos óvodaként működünk, 2 óvodapedagógussal, egy pedagógiai asszisztenssel és két dajka nénivel. Megnehezíti a nyelv oktatását, hogy a görög származású dolgozók nyugdíjba vonultak, így a görög nyelv oktatása a Görögországból érkező vendégpedagógusok segítségével valósul meg. Közösségünkre jellemző a tartalmas, minőségi munkavégzés, mindenki szinte az otthonának tekinti az intézményt. Igazi nagycsaládként működünk, együtt 42 gyermekünkkel. Mindenki tiszteli és segíti egymás munkáját. A szomszéd településekről is járnak hozzánk gyermekek, szerénység nélkül mondhatom, hogy jó hírünk miatt, s természetesen a görög nyelv, a görög kultúra is hozzá járul varázsunkhoz. Minden gyermeknek biztosított a hely óvodánkban.Az intézmény nagy udvarral rendelkezik, mely alkalmas mindenféle szabad mozgásra, játékra, közös munkálkodásra. Csoportszobáink tágasak, világosak, felújításra szorulnak, ennek ellenére jól felszereltek, ahol biztosítva van minden, nevelési programunk megvalósításához. Igényesen berendezettek, családias légkört sugároznak, ahol biztosítva van a gyermekeknek a nyugalom, a biztonság a harmónia. Helyi programunkat a gyermekek játéktevékenységére és a helyi értékekre alapozva valósítjuk meg.A játékon, a gyermek legfontosabb tevékenységén keresztül tervezzük céljainkat, feladatainkat, valljuk, hogy ez az egyedüli, fejlődést elősegítő tényező a 3-7 éves korú gyermeknél. Gyermekképünk egy derűs, kiegyensúlyozott, harmonikusan fejlődő gyermek, aki nyitott az őt körülvevő világ ingereinek a befogadására. A nyugodt óvodai légkörben szívesen választ a számára vonzó tevékenységi formák közül, amelyek segítségével alakulnak, erősödnek az iskolai tanuláshoz is szükséges készségei. Nagy hangsúlyt kapnak óvodánkban az ünnepek, az azokra való ráhangolódás. Mivel kis település óvodája vagyunk, különösen fontosnak tartjuk, hogy az ünnepeknek megfelelő díszbe
öltöztessük óvodánkat, a szülők, óvodánkba érkező felnőttek, érezzék az ünnep hangulatát.
Nagy hangsúlyt fektetünk – a településen és az óvodában élő, a gyermekek életkorának megfelelő görög és magyar hagyományok ápolására, lehetőség szerint a szülők bevonásával, (pl: mézeskalács sütése és díszítése, kalanda ünnepe, pita sütése, Luca-búza vetése, Márton-napi lámpások, adventi koszorú, karácsonyi ajándék- és farsangi maszkok, anyák napi és karácsonyi ajándékok, húsvéti tojásfestés, díszek, tojáskoccintás, márciusi martinka készítése, kreatív délutánok szervezése a szülőknek az ünnepre hangolódás, nagycsoportosok hete ) – a környezettudatos magatartás alakítása a helyi adottságok alapján (pl. fák védelme, virágültetés, madárvédelem, hulladék kezelése és felhasználása, egészséges táplálkozás, energiatakarékosság, stb.). Fontosnak tartjuk, hogy az ünnepi készülődésbe bevonjuk a szülőket is. Lehetőséget kínálunk nekik, hogy tevőlegesen, aktívan is részt vegyenek mindennapjainkban. Segítenek a szervezésben, előkészítésben, hogy minél emlékezetesebbé tegyük a közösen eltöltött tevékenységeket a gyermekek számára. A helyi Önkormányzat, Beloiannisz Község Görög Nemzetiségi Önkormányzata, a Szülői Munkaközösség, a Beloiannisz Közoktatásáért Közalapítvány segíti az intézmény munkáját, támogatja a különböző gyermekprogramjainkat, eszközpótlásunkat (játékok, gyermekfektetők, öltözőszekrények). Az utóbbi két tanévben sajnos a szülőkkel tervezett közös programokat nem tudtuk megszervezni a járvány miatt, de bízunk abban, hogy a következő tanévben már meg tudjuk valósítani terveinket.
Dimanovszka Mahi intézményvezető
19
ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΠΟΥ ΕΦΥΓΑΝ ΘΕΟΧΑΡΙΔΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ (1918-2020) Η οικογένεια του κατάγεται από το χωριό Κορνοφωλιά του Νομού Έβρου, αλλά με τον Βαλκανικό Πόλεμο (1913) οι Τούρκοι έκαψαν το χωριό τους κι’ αναγκάσθηκαν να καταφύγουν και να εγκατασταθούν σ’ ένα προάστιο της Θεσσαλονίκης, το Δουδουλάρη. Εκεί έρχεται στη ζωή ο Αντώνης, το 1918, σε μια φτωχή, ταλαίπωρη οικογένεια. Το 1919 επιστρέφουν στο χωριό τους. Ήταν εννέα αδέρφια και μόνο δυό τους – με την αδερφή του Αναστασία – έμειναν εν ζωή. Αυτή η περίπτωση εκφράζει ξεκάθαρα τις συνθήκες ζωής της εποχής εκείνης. Από μικρός μπαίνει στην δουλειά. Αρχικά εργάζεται σε αρτοποιείο και στην συνέχεια στον καφενέ του πατέρα του. Το 1937 χάνει την μητέρα του, η οποία έπασχε από φυματίωση. Το καφενείο τους γίνεται γιάφκα, κέντρο συνάντησης και πολιτικών συζητήσεων, όπου κι’ ο ίδιος ζυμώνεται στο λαϊκό, εργατικό κίνημα. Το 1936 γίνεται ιδρυτής και οργανωτής της Κομμουνιστικής Οργάνωσης ΟΚΝΕ. Μετά την δικτατορία του Μεταξά αναγκαστικώς περνά στην παρανομία. Το 1939 η κλάση του στρατολογείται και υπηρετεί στο 29ο Σύνταγμα Πεζικού Κομοτηνής. Το τμήμα τους παίρνει εντολή να παρουσιαστεί στη Φλώρινα για να συμπράττει με μια ορειβατική μονάδα πυροβολικού και να τραβήξουν προ το Αλβανικό Μέτωπο.
20
Εκεί απάνω στα ¨άγρια¨ κορφοβούνια έχουν τραβήξει τα βάσανα του Γολγοθά. Αρχές Μάρτη του 1941, ο σχηματισμός τους παίρνει διαταγή να τραβήξει προς τον Προμαχώνα-για τα βουλγάρικα σύνορα-όπου θα αντιμετωπίσουν τους Γερμανούς εισβολείς. Έρχονται σε σύγκρουση με τα ναζιστικά στρατεύματα, αλλά εκείνα αποτυχαίνουν να περάσουν τα σύνορα. Τελικά, ενισχυμένοι –με βαριά πυροβολικά και άρματα – οι Γερμανοί ξεσπούν στο μέτωπο και προχωρούν προς την Θεσσαλονίκη. Το ελληνικό σώμα στρατού αναγκαστικώς υποχωρεί κι’ αρχίζει θα λέγαμε η Οδύσσεια με προορισμό το Νομό Έβρου. Ξεκινούν πεζοπορία αποφεύγοντας κρυφά στα ριζά οροσειρών γυρεύοντας κάλυψη κάτω από θαμνώδη χαμόδενδρα. Επρόκειτο για μια περιπετειώδη πορεία - αρχές Μαϊου 1941- φτάνουν στο Νομό Έβρου. ¨Από όπου περνούσε ο κόσμος μας φιλοξενούσε .Το τι πάθαμε, τι τραβήξαμε σ’ αυτό το ανυπόφερτο δρομολόγιο, - ώσπου να φτάσουμε στα σπίτια μας μετά από 400 χιλιόμετρα πεζοπορία - μόνο εμείς ξέρουμε ¨. Στη συνέχεια οργανώνουν το αντιστασιακό κίνημα του ΕΑΜ. Αρχές του 1942 έχουν δυναμώσει πια τα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ.
Έβρου. Το 1946 μέσω Θεσσαλονίκης ,τους μετατοπίζουν στην Αθήνα. Στη συνέχεια λαμβάνει κλήση να παρουσιαστεί στο Στρατοδικείο Καβάλας. Στο πλοίο της γραμμής τον συνοδεύει ένας αστυνομικός. Κατεβαίνοντας από το πλοίο δραπετεύει μέσα στο πλήθος. Στην Καβάλα κρύβεται για πέντε μήνες σε διάφορα σπίτια. Την Άνοιξη του 1947, δέκα νοματαίοι καταδιωκόμενοι, ντυμένοι με στρατιωτική στολή, οπλισμένοι, ξεκινούν με ένα καϊκι και στην συνέχεια παίρνουν τον δρόμο προς το βουνό Παγγαίο. Στην πορεία συναντούν καμιά 25αριά καταδιωκόμενους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, οι οποίοι σκόπευαν να ενταχθούν στα τμήματα του ΔΣΕ. Το καλοκαίρι του 1947 φτάνουν στα ανταρτολημέρια του στρατάρχη / Διοικητή ¨Λάμπρου¨ (Νίκου Κανακαρίδη), επικεφαλής του Αρχηγείου Ανατολικής Μακεδονίας / Θράκης. Εκεί στα βουνά της περιοχής Σέρρες / Δράμας – Μπέλες, Πετρίτσι, Μπόνταχ κι’ αλλού, δρούν, αγωνίζονται, μάχονται μέχρι την οπισθοχώρηση του ΔΣΕ (τέλη Αυγούστου 1949). Στην συνέχεια τραβούν προς τα σύνορα της Γιουγκοσλαβίας , κι’ από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Σκοπίων με αμαξοστοιχία και πολυήμερο ταξίδι φτάνουν στην Πολωνία. Οι περισσότεροι τους υπήρξαν αξιωματούχοι του ΔΣΕ, οι οποίοι έλαβαν μέρος, παρακολούθησαν μαθήματα κομματικής Σχολής των ¨400¨, κι’ άλλοι στρατιωτικής Σχολής των ¨500¨. Το 1951 –μαζί με άλλους συντρόφους τουφτάνουν στη Λ.Δ.Ουγγαρίας και τακτοποιούνται στην πόλη Όζντ.Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην πόλη Μίσκολτς όπου πιάνει δουλειά σε συνεργείο αυτοκινήτων της βιομηχανικής ζώνης DIÓSGYŐR. Συνάμα, σπουδάζει σε προπαρασκευαστική σχολή του κλάδου και αποκτά το πτυχίο τεχνίτη αυτοκινήτων. Μετακομίζει στη Βουδαπέστη και συνεχίζει τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Οικονομικών Κάρλ Μάρξ.
Ως γραμματέας του ΚΚΕ και οργανωτής της ΕΑΜ-ικής αντίστασης διορίζεται υπεύθυνος αποστολής για την κάλυψη οπλισμού που απέμεινε στην περιοχή της Ορεστιάδας από τον πόλεμο ακόμα. ¨Τέλη Αυγούστου 1944, με διαταγή του Στρατηγού ¨Λάμπρου ¨ (Νίκου Κανακαρίδη) - Διοικητή τμημάτων του ΕΛΑΣ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης – κατεβαίνουν σχεδόν σε όλες τις πόλεις του Νομού Έβρου να ξεσηκώσουν τον κόσμο. ¨Οι κάτοικοι βγαίνουν στους δρόμους, όπου με ταμπούρλα, μουσικές και τραγούδια της αντίστασης γιορτάζουν πανηγυρικά τη νίκη της Λευτεριάς¨. Οι Γερμανοί ξαφνιάστηκαν και κατατρομαγμένοι διέφυγαν στην Τουρκία, όπως και τα βουλγαρικά φασιστικά στρατεύματα ξεκουμπίστηκαν και τράβηξαν για τα σπίτια τους¨. Αρχές Σεπτέμβρη 1944 απελευθερώνεται όλη η Θράκη και η Ανατολική Μακεδονία. ¨Ο κόσμος πανηγυρίζει. Τέτοιο παλλαϊκό, λαμπρό πανηγύρι ποτέ δεν θα μπορούσα να φανταστώ¨. Μετά την Συμφωνία της Βάρκιζας και την κατάθεση των όπλων του ΕΛΑΣ ¨θερίζουν¨ τα παρακρατικά όργανα. Αρχίζει ο κατατρεγμός, συλλήψεις, βία και ξυλοδαρμοί. Οι αγωνιστές της Αντίστασης περνούν στην παρανομία. Αρχές Μαϊου 1945, στελέχη της Εθνικής Αντίστασης του Νομού Έβρου οργανώνουν παράνομη σύσκεψη, αλλά πέφτουν σε ενέδρα, όπου τους περικυκλώνουν και τους συλλαμβάνουν. Τον Αντώνη τον μεταφέρουν στο χωριό Κυπρίνο όπου ¨πέντε μέρες με δέρνανε, αλλά τελικά δραπέτευσα Πήγα στο σπίτι μας, όπου και κρύφτηκα¨. Σε λίγο τον ξανά συλλαμβάνουν και τον κουβαλούν - με χειροπέδες - αράδα, στα κρατητήρια Σουφλίου, Διδυμοτείχου, Ορεστιάδας και τελικά καταλήγει σε μια καπναποθήκη Αλεξανδρούπολης. Εκεί κρατούνται περίπου 300 άτομα, όλοι τους στελέχη της Εθνικής Αντίστασης. Αρχές Δεκέμβρη 1945 κατηγορείται –μετά από στημένο κατασκεύασμα – για ανυποταξία, παρουσιάζεται στο Στρατολογικό Γραφείο Δράμας, όπου συλλαμβάνεται, κι’ αμέσως τον μετέφεραν στο Στρατόπεδο Αλεξανδρούπολης. Εκεί έχουν συγκεντρωμένους πρώην αριστερούς ΕΛΑΣ-ίτες του Νομού
Τελειώνοντας τις σπουδές του πιάνει δουλειά στην επιχείρηση MOGÜRT εξαγωγής / εισαγωγής αυτοκινήτων, όπου σ’ ένα μικρό διάστημα αναδεικνύεται σε διευθυντής διαμερίσματος. Το 1974 διορίζεται τμηματάρχης Εμπορικού Γραφείου αυτοκινήτων στη Σόφια Βουλγαρίας όπου εργάζεται μέχρι την συνταξιοδότησή του (1981). Για την υποδειγματική του δουλειά τιμήθηκε επανειλημμένα με διάφορα τιμητικά διπλώματα όπως ¨Άριστος Εργαζόμενος¨, τόσο από την επιχείρηση του, όσο κι’ από το Υπουργείο του κλάδου. Το 1957 παντρεύεται την Τάνια Σουγκάρτση (Σουγκάρτσεβα) από το χωριό Βασιλειάδα Καστοριάς, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά: τον Αλέκο και την Θάλεια. Στις 15 Οκτώβρη 2020 έχασε την σύζυγό του Τάνια και στις 16 Νοέμβρη 2020 έφυγε και ο ίδιος από την ζωή. Ο Αντώνης Θεοχαρίδης είναι ένας από τους δεκάδες χιλιάδες αγωνιστές του λαϊκού κινήματος, οι οποίοι έζησαν στο πετσί τους την άθλια, απάνθρωπη κοινωνικο-πολιτική κατάσταση του μεσοπολέμου, προπάντων τα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά, και όχι μόνο. Βασανίσθηκαν και ατσαλώθηκαν μέσα στη φτώχεια και στην δυστυχία. Πολλοί από αυτούς καταδιώχτηκαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν, στα κάτεργα και τα μπουντρούμια του Μεταξά (1936-1940). Τα χρόνια της τριπλής κατοχής (1941-1944) είναι μπροστάρηδες, πρωτοπόροι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και του ηρωϊκού ΚΚΕ είναι συνεχιστές του δεύτερου ένοπλου αντάρτικου αγώνα 1946-1949. Δεκάδες χιλιάδες θυσίασαν τα νιάτα τους, έχασαν το σπιτικό τους, αδέρφια και γονείς, για μια ανεξάρτητη κι’ ελεύθερη Ελλάδα, κι’ έχυσαν το αίμα τους για την προκοπή της Πατρίδας. Το καντήλι μνήμης των αγωνιστών αυτών θα μείνει άσβηστο για αιώνες, γιατί με τον αφοσιωμένο ατόφιο αγώνα τους κέρδισαν την αγάπη και την εκτίμηση του Λαού μας.ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥΣ Η ΜΝΗΜΗ 25 Μαρτίου 2021 Τάκης Χριστοδουλάκης
21
ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΣΕΦΕΡΙΔΗΣ (1925-2021) Επικήδειος Λόγος, για τον αγωνιστή Τσεφερίδη Σταύρο του Θεοδώρου και της Ελένης
Ο Σταύρος Τσεφερίδης γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1925 στην πόλη Κατερίνη του Νομού Πιερίας, κάτω από τους πρόποδες του Ολύμπου, από φτωχούς στην καταγωγή πόντιους γονείς, πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Ήταν επτά αδέλφια, τρία αγόρια και τέσσερα κορίτσια. Τελειώνοντας το δημοτικό σχολείο έπρεπε να καταπιαστούν με τις αγροτικές δουλειές στα χωράφια. Ασχολούνταν με τα καπνά που ήταν μια από τις πιο επίπονες αγροτικές εργασίες. Τον Οκτώβρη του 1940 ο Μουσολίνι κήρυξε πόλεμο έναντι της Ελλάδας. Όλη η Ελλάδα ξεσηκώθηκε, οργανώθηκε και πολέμησε τα ιταλικά στρατεύματα στο Αλβανικό Μέτωπο. Μετά από την ηρωική νίκη των Ελλήνων οι Ιταλοί ξανά έρχονται με την βοήθεια των Γερμανών και Βουλγάρων και φτάνουν μέχρι την Αθήνα. Τα προοδευτικά κόμματα ενώνονται και το Σεπτέμβρη του 1941 ιδρύεται το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, το ΕΑΜ. Το 1943 ιδρύεται η ΕΠΟΝ. Ο Σταύρος οργανώνεται και εντάσσεται στα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ, και γίνεται μέλος της ΕΠΟΝ. Το 1944 η Αθήνα απελευθερώνεται από τους ξένους κατακτητές. Το Φλεβάρη του 1945, μετά από την Συμφωνία της Βάρκιζας βάζει μπρος ο τρομοκρατικός μηχανισμός της εποχής, και αρχίζουν βία, συλλήψεις, ξυλοδαρμοί, φύλακες, εξορίες. „Τότε έπεσε ξύλο μπόλικο” λέει ο ίδιος. Τέλη Μαρτίου του 1946, 33 καταδιωκόμενοι Αγωνιστές χτυπούν το Αστυνομικό Τμήμα Λιτοχωρίου και αρχίζει ο δεύτερος ένοπλος αγώνας. Ιδρύεται ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας και δημιουργούνται τοπικά αρχηγεία σχεδόν σε όλη την Ελλάδα. Ο Σταύρος Τσεφερίδης μαζί με καμιά σαρανταριά, πρώην αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης παίρνουν το δρόμο για το βουνό και ανεβαίνουν στον Όλυμπο. Την ίδια χρονιά λαμβάνει μέρος σε διάφορες μάχες με τα κυβερνητικά στρατεύματα, όπου τραυματίζεται βαριά από οβίδα πυροβολικού. Το καλοκαίρι το 1948 βρίσκεται στο Γράμμο, όπου στο ύψωμα Μάλι-Μάδι ξανατραυματίζεται. Μέρα σημαντική, καθοριστική για τη παραπέρα ζωή του Σταύρου Τσεφερίδη ήταν η 28η Ιουλίου του 1948. Μετά τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του κυβερνητικού στρατού ενισχυμένου με βαρύ πυροβολικό υλικό, αεροπλάνα ενάντια του ΔΣΕ, στο ύψωμα Καγκελιά Γράμμου τραυματίζεται βαριά στο πόδι. Αρχικά τον μεταφέρουν στο νοσοκομείο της Σαμαρίνας για πρώτες βοήθειες, κι από εκεί σε νοσοκομείο της Αλβανίας στη Μοσχόπολη. Εγχειρίζεται δύο φορές. Την Τρίτη φορά – παρ΄όλο που μεσολάβησε φημισμένος και έμπειρος χειρουργός – δυστυχώς δεν μπόρεσαν να του σώσουν το αριστερό του πόδι και του το αφαιρέσανε. Το Μάη του 1949 φτάνει αεροπορικώς στη Λ.Δ. της Ουγγαρίας, για περαιτέρω θεραπεία. Το 1950 τον διορίζουν μάγειρα στο θεραπευτικό ίδρυμα ιαματικών λουτρών στο Hévíz, όπου νοσηλεύονται περίπου 400 άτομα (Ηπειρώτες και Μακεδόνες). „Εκείνη η εποχή για μένα προσωπικά ήταν η ωραιότερη της ως τότε ζωής μου. Ορθοστάθηκα στα πόδια μου. Τα τραύματά μου, οι πληγές μου έκλεισαν πια. Τις πατερίτσες τις άλλα-
O Σταύρος αριστερά, με το ελληνικό συγκρότημα
22
ξα με ορθοπεδικό, που μέχρι σήμερα βολεύει. Ξαναβρήκα τις ικανότητές μου”, ομολογούσε ο ίδιος. Από το Hévíz μαζί με άλλους συντρόφους του τακτοποιείται ως μόνιμος κάτοικος του κολεγίου „Παπαρήγας” στην καρδιά της Βουδαπέστης. Εκείνο τον καιρό τα κολλέγια οργάνωναν διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις αναμεταξύ τους, όπου ο Σταύρος Τσεφερίδης συχνά παίρνει μέρος. Επίσης συμμετάσχει στην ανοικοδόμηση του „Ελληνοχωρίου” του μελλοντικού χωριού Μπελογιάννης. Στη συνέχεια εργάζεται σε εργοστάσια και παράλληλα σπουδάζει σε προκατασκευαστική σχολή, όπου αποκτά το πτυχίο του μηχανοτεχνίτη. Στο μεταξύ γνωρίζεται με την Ελευθερία Βανο-
πούλου από το κολλέγιο „Μίρκα”, με την οποία παντρεύεται το 1961 και αποκτούν δύο παιδιά: τον Βασιλάκη και την Ελένη. Η σύζυγος του κατάγεται από το χωριό Σφήκα Φλωρίνης, η οποία τον Μάρτη του 1948, μαζί με άλλα παιδιά της περιοχής, πέρασαν τα σύνορα της Αλβανίας και το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου έφτασαν στη Λ.Δ. της Ουγγαρίας. Τα παιδιά αυτά τα ξεπροβοδούσε η μητέρα της γιατρού, της Λευκής, η Ελισάβετ. „Σωθήκαμε από το σίγουρο θάνατο” λέει η ίδια. „Ευχαριστώ αυτούς που μας έφεραν εδώ.” Ο γιός τους Βασίλης από μικρός αγάπησε τη μουσική. Με θαυμασμό άκουγε όταν έπαιζε ο πατέρας του με το μαντολίνο που είχε αγοράσει στη Βουδαπέστη. Το 1979 όταν μετά από 30 χρόνια πολιτικός πρόσφυγας επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Ελλάδα, για την οποία θυσίαζε τα νιάτα του, άλλα και το ένα του πόδι, αγόρασε για τον εαυτό του ένα μπουζούκι. Όταν ο Βασίλης μεγάλωσε και απέκτησε κι αυτός μπουζούκι, πλησίασε το συγκρότημα „Συρτός” του Ανδρέα Λεχούδη, και βοηθούσε σαν τεχνικός ακουστικής. Στη συνέχεια ο Βασίλης με άλλους μουσικούς δημιουργήσανε την ορχήστρα „Όλυμπος” και αργότερα το συγκρότημα „Μασκαράδες”(1986). Στις συναυλίες ήταν πάντα δίπλα του, ο πατέρας του. Ο Σταύρος το 1987 έγινε μέλος της Ένωσης Αντιστασιακών και Αντιφασιστών Ουγγαρίας (MEASZ). Επίσης τιμήθηκε και από την Ελληνική Πολιτεία με το Αναμνηστικό Δίπλωμα για την Εθνική Αντίσταση. Ήταν ενεργό μέλος και έπαιρνε συχνά μέρος σε κάθε εκδήλωση του πολιτικού και στη συνέχεια του Πολιτιστικού Συλλόγου Ελλήνων Ουγγαρίας. Ο Σταύρος Τσεφερίδης έφυγε από κοντά μας τις 10 Μαρτίου 2021. Τον αποχαιρετάνε – η σύζυγος Ελευθερία, τα παιδιά του Βασίλης και Ελένη, τα εγγόνια του Laci και Νικολέτα, ο γαμπρός του László, Έλληνες και Ούγγροι φίλοι - στις 25η Μαρτίου, ημέρα της 200ης επετείου της Ελληνικής Επανάστασης. Ένας σύγχρονος ήρωας «τράβηξε τον δρόμο» για να ανταμώσει με τους παλιούς συντρόφους - ήρωες - συναγωνιστές! Καλό ταξίδι Σταύρο. Αιώνια του η μνήμη. 25 Μαρτίου 2021 Τάκης Χριστοδουλάκης
Könyvajánló A görög szabadságharc bicentenáriumára egy újabb könyvet is megjelentetett a Görög Intézet, A görög szabadságharc 200. évfordulójára címmel. A kötet két nagyívű tanulmányt tartalmaz a témáról, melyeknek szerzői: Szidiropulosz Archimédesz és Caruha Vangelió. A könyv különlegessége, hogy válogatást nyújt a kor kiemelkedő görög irodalmából. A prózai és lírai alapművek egy része új fordításban jelenik meg, más részük hos�szú évtizedek óta most jelenik meg újra, és válik elérhetővé az olvasók számára. (érdeklődni: gorogintezet@gorogintezet.hu)
ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Εκδότης: Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας Υπεύθυνος Έκδοσης: Χριστοδούλου Κωνσταντίνος Αρχισυντάκτης: Οικονόμου Ανδρέας Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Πήτερ Ολντερ Συντακτική Επιτροπή : Αυγουροπούλου Βούλα, Πάντσιου Αλεξάνδρα, Τσαρουχά Χριστίνα Ρεπορτάζ νεολαίας: Σπύρος Σ. Κλείτσας Διεύθυνση Σύνταξης: 1054 Budapest, Vécsey u. 5. Τηλέφωνα: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Φαξ: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Τυπογραφείο: Pannonia Nyomda Kft. ISSN: 1786-0989 φωτογραφίες : Μαρία Καραγιώργη
ELLINIZMOSZ Az MGOÖ kiadványa Kiadó: az MGOÖ Testülete Felelős kiadó: Hristodoulou Konstantinos Főszerkesztő: Οikonomou Andreas Grafika: www.kornetas.hu Szerkesztőségi bizottság: Avgouropoulou Voula, Pancsosz Alexandra, Tsaroucha Christina Ifjúsági rovat: ifj. Klicasz Szpirosz 1054 Budapest, Vécsey u. 5. Telefon: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Fax: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Nyomda: Pannónia Nyomda Kft. ISSN: 1786-0989 Fotók: Karajorgis Maria
A lap megjelenését támogatta a:
23
Kék-fehér színekben a Magyar Nemzeti Múzeum
Díszkivilágítás a Magyar Nemzeti Múzeum homlokzatán a görög nemzeti ünnep, a függetlenség napja alkalmából 2021. március 25-én. 1821-ben ezen a napon kezdődött a 400 éves oszmán uralom elleni függetlenségi háború Görögországban. (MTI, Mohai Balázs)