Kujawsko-Pomorskie konstelacje dobrych miejsc

Page 1


„ A CÓŻ PIĘKNIEJSZEGO NAD NIEBO, KTÓRE

PRZECIEŻ OGARNIA WSZYSTKO, CO PIĘKNE?

Ileż jest zachwytu nad wyjątkowością nieboskłonu i urodą otaczającego nas świata zawartego w słowach wypowiedzianych przez Mikołaja Kopernika, jednego z najznakomitszych umysłów swojej epoki, postaci mocno związanej z regionem kujawsko-pomorskim, nie bez przyczyny zwanym Astroregionem.

Album, który Państwu prezentujemy, jest efektem wyrażonej w fotografii fascynacji urokami Kujaw i Pomorza. To propozycja spotkania z dziedzictwem różnorodnego kulturowo regionu, niepowtarzalnym pięknem jego ziemi oraz mieszkańcami – ludźmi z pasją, identyfikującymi się z miejscem, w którym żyją.

Zapraszam Państwa do symbolicznej podróży po Kujawach i Pomorzu. Niech lektura tego albumu będzie zachętą do odwiedzenia i zobaczenia na żywo wyjątkowych zakątków naszego regionu oraz zbadania, dokąd prowadzą i co ciekawego oferują niezwykłe szlaki Kujawsko-Pomorskich Konstelacji dobrych miejsc.

“ FOR WHAT COULD BE MORE BEAUTIFUL THAN THE HEAVENS WHICH CONTAIN ALL BEAUTIFUL THINGS? ”

These words of Nicolaus Copernicus, one of the most brilliant minds of his era, vividly capture the awe-inspiring uniqueness of the sky and the beauty of the world around us. Copernicus was deeply connected with the Kujawsko-Pomorskie Region, a region referred to as “Astroregion” for a reason.

This album shows the enchanting beauty of Kujawy and Pomorze expressed through photographs. It offers an encounter with the culturally diverse heritage of the region, unique beauty of its landscape and its inhabitants – passionate individuals who identify themselves with the place they live in.

Let me invite you on a symbolic journey through Kujawy and Pomorze. May this album serve as an inspiration to you to visit and personally discover the unique corners of our region. Explore the extraordinary routes where the Kujawsko-Pomorskie Constellations of good places lead.

PIOTR CAŁBECKI

Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Marshall of the Kujawsko-Pomorskie Region

BORY TUCHOLSKIE I KRAJNA THE TUCHOLA FOREST AND KRAJNA

DOLINA

DOLNEJ WISŁY I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA

LOWER VISTULA VALLEY AND CHEŁMNO LAND

BYDGOSZCZ

TORUŃ

KUJAWY PAŁUKI

POJEZIERZE

BRODNICKIE I ZIEMIA DOBRZYŃSKA

BRODNICA LAKE DISTRICT AND DOBRZYŃ LAND

ZAPRASZAMY

W KUJAWSKO-POMORSKIE

KONSTELACJE DOBRYCH MIEJSC

Kujawsko-Pomorskie Konstelacje dobrych miejsc to kraina niezależnych miast, zróżnicowanych kulturowo przestrzeni i szanujących swą historyczną tożsamość ludzi. Wymyka się definicjom, zaskakuje i intryguje. Nie pozwala się sobą znudzić, odkrywając wciąż nowe oblicza. Ma w swym krajobrazie meandrujące rzeki, dzikie ostępy, piaszczyste leśne dukty, łagodne doliny, solne bogactwa, prehistoryczne osady, surowe gotyckie mury, strzegące tajemnic baszty. Znajdziesz tu miasta o bogatym kolorycie, z rozmachem kreujące teraźniejszość, świadome swych walorów i odważnie patrzące w przyszłość. Ich mieszkańcy, nauczeni gospodarności, hołdujący technice i rzemiosłu, nie zapominają o swym, zapisanym przed wiekami w gwiazdach, dziedzictwie.

Odkryj zakątki naszego województwa, budując własną konstelację podróży. Może być pełna smaku jak gościnne Kujawy; kusząca tajemniczymi opowieściami jak Pałuki; organicznie związana z naturą jak Bory Tucholskie – Rezerwat Biosfery UNESCO; niespieszna i malownicza jak Dolina Dolnej Wisły; zanurzona w historii jak ziemia chełmińska; dzika i pełna przygód jak Pojezierze Brodnickie; sielska jak Krajna; łagodna jak Kociewie; nieodkryta jak ziemia dobrzyńska; fascynująca jak Bydgoszcz; sięgająca gwiazd jak Toruń.

Mamy nadzieję, że odwiedzając nas, poczujesz dobrą energię, którą czerpiemy z naszej ziemi oraz inspirującej potęgi planet i gwiazd, które wciąż mamy na oku. Połącz wybrane miejsca we własne, niepowtarzalne szlaki, przemierzaj nieodkryte ścieżki i poznawaj Kujawsko-Pomorskie Konstelacje dobrych miejsc.

WELCOME TO THE KUJAWSKO-POMORSKIE CONSTELLATIONS OF GOOD PLACES

The Kujawsko-Pomorskie Constellations of good places form a region of independent cities, culturally diverse spaces, and people respecting their historical identity. This region defies definitions, surprising and intriguing its visitors. It keeps boredom at bay and constantly reveals its new facets. Its landscape features meandering rivers, wild backwoods, sandy forest tracks, mild valleys, salt deposits, prehistoric settlements, austere Gothic walls, and towers that guard secrets. You will discover here towns vibrant with rich colours, vigorously shaping the present while being aware of their qualities and boldly looking into the future. Their inhabitants, guided by thriftiness and commitment to technology and crafts, cherish a heritage that has been written in the stars for centuries.

Explore the corners of our region by creating your own travel constellation. It can be full of flavour like hospitable Kujawy; tempting with mysterious stories like Pałuki; organically connected with nature like the Tuchola Forest – a UNESCO Biosphere Reserve; unhurried and picturesque like the Lower Vistula Valley; steeped in history like Chełmno Land; wild and adventurous like the Brodnica Lake District; idyllic like Krajna; serene like Kociewie; unexplored like Dobrzyń Land; fascinating like Bydgoszcz; and reaching for the stars like Toruń.

We hope that during your visit, you will feel the positive atmosphere emanating from our land and experience the inspiring influence of the planets and stars that we continue to observe. Create your own unique trails by combining selected places, venture onto undiscovered paths, and explore the Kujawsko-Pomorskie Constellations of good places.

BORY I KRAJNA TUCHOLSKIE

THE TUCHOLA FOREST AND KRAJNA

Bory Tucholskie – Rezerwat Biosfery UNESCO to miejsce, w którym człowiek i natura funkcjonują w prawdziwej harmonii. Doświadczysz tu kojącej mocy przyrody wszystkimi zmysłami. Czerp z natury pełnymi garściami. Wsłuchaj się w tajemnicze szepty szuwarów i opowieści szumiącego boru. Pochłoną Cię śródleśne jeziorka i wartki nurt Brdy. Leśny region zaskoczy Cię swoim dziedzictwem – górniczymi tradycjami i ujętym w akwedukt skrzyżowaniem dróg wodnych. Sąsiednia, pełna łagodnych pagórków i jezior Krajna wprowadzi w krajobraz nieco sielskości i przyniesie powiew wiatru znad Doliny Noteci. Odetchnij pełną piersią.

The Tuchola Forest, a UNESCO Biosphere Reserve, is a place of true harmony between humans and nature. Immerse yourself in the soothing power of nature, engaging all your senses. Take a deep breath and savour the richness of the natural environment. Listen to the mysterious whispers of the rushes and tales told by the rustling forest. Lose yourself amidst the forest lakes and the swift current of the Brda River. The forest region surprises with its heritage, including mining traditions and an aqueduct-like network of waterways. Neighbouring Krajna, full of tranquil hills and lakes, introduces a touch of idyll to the landscape, accompanied by a gentle breeze from the Noteć Valley.

Rzeka Stążka wijąca się wśród Borów Tucholskich.
Meandering Stążka River in the Tuchola Forest.

Przystań

w Nakle nad Notecią

Marina in Nakło nad Notecią.

BORY TUCHOLSKIE I KRAJNA / THE TUCHOLA FOREST AND KRAJNA
BORY TUCHOLSKIE I KRAJNA / THE TUCHOLA FOREST AND KRAJNA
Obraz Matki Bożej Królowej Krajny z Byszewa, który, jak głosi legenda, ocalał z toni jeziora.
The image of Our Lady Queen of Krajna from Byszewo – rescued from the lake according to legend.

St Adalbert's Boulder in Leosia, a legendary site of

Głaz św. Wojciecha w Leosi, z którego według legendy wygłosić miał on kazanie.
St. Adalbert’s sermon.

Sat-Okh był pionierem ruchu indiańskiego w Polsce – jego dziedzictwo upamiętnia Muzeum Kultury Indian Ameryki Północnej im. Sat-Okha w Wymysłowie w Borach Tucholskich.

Sat-Okh, a pioneer of the Indian movement in Poland. His legacy lives on at the Sat-Okh Museum of the Culture of North American Indians in Wymysłów, the Tuchola Forest.

„Górnicza Wioska” w Pile-Młyn koło Gostycyna upamiętnia działające tu w latach 1850–1945 kopalnie węgla brunatnego –to centrum edukacji, zabawy i doświadczania historii.

"Mining Village" in Piła-Młyn near Gostycyn, a historical commemoration of lignite mines (1850–1945) and a centre for education, recreation, and historical exploration.

Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego to najstarszy rezerwat przyrody w Polsce.
Leon Wyczółkowski Cisy Staropolskie, the oldest nature reserve in Poland.

Jelenia Wyspa to ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna na terenie rezerwatu Bagna nad Stążką.

Jelenia Wyspa, an educational nature trail in the Bagno nad Stążką Reserve.

Floating islands of the Jeziorka Kozie Reserve in the Tuchola Forest.

Pływające wyspy w Rezerwacie Jeziorka Kozie w Borach Tucholskich.

Zrekonstruowane prehistoryczne grodzisko Raciąż położone jest nad trzema jeziorami.

Reconstructed prehistoric Raciąż settlement nestled amongst three lakes.

Widok na Jezioro Wielkie Cekcyńskie w Cekcynie
View of Lake Wielkie Cekcyńskie in Cekcyn.
Ruiny pałacu w Runowie Krajeńskim. Palace ruins in Runowo Krajeńskie.

Park dendrologiczny

„Nad Stążką” w Gołąbku

“Nad Stążką,” a dendrological park in Gołąbek.

Uroczysko „Piekło” w Świcie niedaleko Tucholi – przełomowy odcinek Brdy o charakterze górskim.

“Piekło,” a nature reserve in Świta near Tuchola – a striking section of the Brda River with mountain-like characteristics.

Akwedukt w Fojutowie jest skrzyżowaniem dwóch cieków wodnych: Czerskiej Strugi i Kanału Brdy.

Aqueduct in Fojutowo, where the Czerska Struga River and the Brda Channel meet.

Więcbork, the only place where the market square meets the lake.

Tylko w Więcborku rynek styka się z jeziorem.

Tleń – miejscowość położona nad jeziorem Mukrza oraz

rzekami Wdą i Prusiną.
Tleń, a village situated by Lake Mukrza and Wda and Prusina Rivers.

Urzekające krajobrazem Jezioro Żurskie to sztuczny zbiornik o powierzchni 440 ha.

Lake Żurskie, an enchantingly scenic 440-hectare artificial reservoir.

Zalew Koronowski i jego majestatyczna uroda. Lake Koronowskie and its majestic beauty.
Zalew Koronowski tętniący życiem.
Lake Koronowskie bustling with life.
Diabelski młyn z połowy XIX w. w Koronowie.
Mid-19th century big wheel in Koronowo.

Wyjątkowe wyposażenie bazyliki

pw. Wniebowzięcia Najświętszej

Maryi Panny w Koronowie

Unique interior of the Basilica of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Koronowo.

Most kolejki wąskotorowej w Koronowie –unikatowy

Narrow-gauge railway bridge in Koronowo, a unique technological monument.

zabytek techniki.
Sielskie Sadki na Krajnie.
Idyllic Sadki in Krajna.

KUJAWY

Kujawy emanują dobrą energią. Z kropelek solanki w tężniach Inowrocławia i Ciechocinka można czerpać zdrowie i witalność. Kujawy to żyzny czarnoziem, łany rzepaku – kujawskiego słońca, stada białych gęsi. Wybierz się na piknik pod kujawskim niebem, złap wiatr w żagle na Zalewie Włocławskim, odkryj regionalne smaki. Odwiedź kujawską wieś w skansenie w Kłóbce, królewski Brześć Kujawski i megalityczne grobowce w Wietrzychowicach.

Poznaj dzieje Piastów, legendy o złym Popielu i o Goplanie, a na pamiątkę zabierz kultowe „Włocławki”. Wszystko przed Tobą!

The Kujawy region radiates positive energy. The brine drops in the graduation towers of Inowrocław and Ciechocinek offer health and vitality. Kujawy is characterized by its fertile black soil, fields of rapeseed – the Kujawy sun, and flocks of white geese. Enjoy a picnic under the Kujawy sky, catch the wind in your sails on the Włocławek Reservoir, and explore regional flavours. Visit the Kujawy countryside in the open-air museum in Kłóbka, the royal town of Brześć Kujawski, and the megalithic long barrows in Wietrzychowice.

Discover the history of the Piasts, and the legends of the evil Popiel and Goplana, and grab some iconic Włocławek faience as a souvenir. The adventure awaits!

Dwelling amidst rapeseed fields

Siedlisko wśród pól rzepaku

Ciechocinek – największe tężnie w Europie.

Ciechocinek, home to Europe’s biggest graduation towers.

Ciechocinek zachwyca, nawet kiedy patrzymy na niego z góry.

Ciechocinek, impressive also when viewed from above.

Zabytkowa zabudowa ciechocińskiego uzdrowiska i... jeden z jego zadowolonych mieszkańców.

Historical architecture of Ciechocinek health resort and… a delighted local.

Park Solankowy w Inowrocławiu.
Brine Park in Inowrocław.
Inowrocławskie tężnie solankowe.
Brine Graduation Towers of Inowrocław.
Park Solankowy w Inowrocławiu.
Brine Park in Inowrocław.
Nieszawa
Wzmożony ruch przy nieszawskim brzegu.
Bustling activity along Nieszawa shore.

Legendarna Kruszwica i jej Mysia Wieża, położna nad jeziorem Gopło.

Legendary Kruszwica and its Mouse Tower on Lake Gopło.

Kruszwicki mural nawiązujący do legendy o Królu Popielu, którego zjadły myszy.

Kruszwica mural, alluding to the legend of King Popiel, eaten by mice.

Dumą Kruszwicy jest naturalny tor wioślarski na jeziorze Gopło
Natural rowing course on Lake Gopło, Kruszwica’s gem.

Kolegiata śś. Piotra i Pawła w Kruszwicy to przykład architektury romańskiej i jednocześnie najstarsza świątynia na Kujawach.

Collegiate Church of St. Peter and St. Paul in Kruszwica, an example of Romanesque architecture and the oldest church in Kujawy.

Kujawsko-Dobrzyński Park Etnograficzny w Kłóbce to okazja do spotkania z bogactwem kultury ludowej.

Kujawsko-Dobrzyński

Enthnographic Park in Kłóbka, a celebration of folk culture.

Chodzenie z kozą, czyli kolędnicy zapustni wędrujący po kujawskich wsiach.
A walk with a goat, Shrovetide carolling across Kujawy villages.

Niebiańskie sklepienie i fragment ołtarza głównego w kościele parafialnym pw. św. Stanisława Biskupa w Brześciu Kujawskim.

Stellar vault and main altar fragment in St. Stanislaus the Bishop’s Church, Brześć Kujawski.

Nazywane „żalkami” lub „grobami olbrzymów” megalityczne grobowce w Wietrzychowicach.

Megalithic long barrows in Wietrzychowice, known as “żalki” or “giants’ tombs”.

Rezerwat Jezioro Rakutowskie. Lake Rakutowskie Reserve.

Strzelno to przystanek obowiązkowy na Szlaku Piastowskim –w tamtejszym kościele pw. św. Trójcy znajdują się romańskie kolumny z personifikacją cnót i przywar ludzkich.

Strzelno, a must-visit on the Piast Trail, home to the Holy Trinity Church with Romanesque columns depicting personifications of human virtues and vices.

Pakoska Calvary, one of Kujawy’s oldest pilgrimage destinations, featuring the statute of Pensive Christ in front of one Calvary chapel.

Kalwaria Pakoska to jedno z najstarszych miejsc pątniczych Kujaw – przed jedną z kapliczek kalwaryjskich stoi figura Chrystusa Frasobliwego.

Kościół pw. św. Małgorzaty w Kościelcu Kujawskim to jedna z najstarszych zachowanych romańskich budowli w Polsce.

St. Margaret’s Church in Kościelec Kujawski, one of Poland’s oldest surviving Romanesque structures.

Jedyna taka zagroda z Kaniczek w Olenderskim Parku Etnograficznym w Wielkiej Nieszawce.

Unique homestead from Kaniczki in the Olender Ethnographic Park, Wielka Nieszawka.

Aktorzy Teatru Amatorskiego „Humoreska” wcielają się w role olendrów – dawnych mieszkańców Wielkiej Nieszawki.

Humoreska Amateur Theatre actors portraying Olenders, the former inhabitants of Wielka Nieszawka.

Kazimierz Wielki dumnie spogląda na Kowal.
Casimir the Great gazing proudly over Kowal.
Wstęga Noteci na Kujawach.
Winding ribbon of the Noteć River in Kujawy.

Rzygacze na katedralnej wieży we Włocławku

Gargoyles on the tower of Włocławek Cathedral.

Kolędnicy z maszkarami na ulicach Włocławka.
Carollers wearing mascarons in the streets of Włocławek.
Zachód słońca nad Włocławkiem.
Suset over Włocławek.
W JuraParku w Solcu Kujawskim natknąć się można na stado dinozaurów.
Encounter with a herd of dinosaurs in JuraPark, Solec Kujawski.

Standing up to fight again when commemorating the Battle of

Kiedy upamiętniając bitwę pod Płowcami, znowu stajemy do walki.
Płowce.
Kolory Kujaw.
Colours of Kujawy.

PA Ł UKI

Pałuki są jak centrum edukacji pod gołym niebem. Co pagórek to inna historia! Przez bramy epok wiedzie trasa kolei wąskotorowej. Wizyta w Biskupinie to prawdziwe spotkanie z  życiem naszych przodków. W muzeum w Wenecji, opodal ruin zamku Diabła Weneckiego, odpoczywają wysłużone parowozy i wagoniki. Gotycka baszta w Żninie strzeże pałuckich tajemnic. Lubostroń zachwyca pałacem niczym Villa Rotonda z Vicenzy, a Gąsawa – barokowymi malowidłami we wnętrzach drewnianego kościoła. Pałuki to także romańskie świątynie i… odrobina Dzikiego Zachodu. Przyjedź – warto!

Pałuki is, in a way, an open-air centre of education where every hill tells a different story! A narrow-gauge railway traverses the gates of epochs. Visiting Biskupin offers a genuine encounter with the lives of our ancestors. The museum in Wenecja, near the Wenecja Devil’s castle, houses long-serving steam locomotives and carriages. The Gothic tower in Żnin guards the secrets of Pałuki. Lubostroń enchants with a palace reminiscent of Villa La Rotonda in Vicenza, and Gąsawa boasts Baroque paintings inside a wooden church. Pałuki also features Romanesque temples... and even a touch of the Wild West. Come and visit – it’s worth it!

Narrow-gauge train ride to Wenecja, a highlight of any visit to Pałuki.

Przejazd kolejką wąskotorową do Wenecji to atrakcja każdej wycieczki po Pałukach.

Rezerwat archeologiczny w Biskupinie

Archaeological reserve in Biskupin.

Biskupin to mekka dla miłośników historii.

Biskupin, a Mecca for history enthusiasts.

Silverado City w Bożejewiczkach k. Żnina to miejsce, w którym doświadczyć można niezapomnianych przygód.

Silverado City in Bożejewiczki near Żnin, a destination for unforgettable adventures.

Urokliwy zachód słońca nad Jeziorem Weneckim

Enchanting sunset over Lake Weneckie.

Ruiny zamku w Wenecji –według legendy straszy tam Diabeł Wenecki.

Ruins of Wenecja Castle, haunted by the legendary Wenecja Devil.

W Brzózkach na jednym z murali można zobaczyć „Gwiaździstą noc” Vincenta van Gogha.

Vicent van Gogh’s Starry Night on a mural in Brzózki.

Łabiszyn to miejsce spotkań z historią –tu odbywają się najlepsze rekonstrukcje wydarzeń historycznych.

Łabiszyn, a place for encounters with history, offering the best historical reenactments.

PAŁUKI
Panorama Kcyni.
Panoramic view of Kcynia.
Bez względu na perspektywę pałac w Lubostroniu zachwyca.
Lubostroń Palace, impressive from every angle.
PAŁUKI

Leżący na pograniczu Pałuk i Kujaw Piechcin określany jest mianem „polskiej Chorwacji”.

Piechcin, on the border of Pałuki and Kujawy, often called “Polish Croatia.”

Białego upamiętnia

jego śmierć na polach

wsi Marcinkowo

Górne.

Statue of Leszek the White, commemorating his death in the village of Marcinkowo Górne.

Pomnik Leszka
Zespół pałacowo-dworski w Grocholinie.
Palace complex in Grocholin.

Panorama klasztoru Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów w Mogilnie

Panoramic view of the Monastery of the Order of Friars Minor Capuchin in Mogilno.

mogileńskiego klasztoru.

Dziedziniec
Courtyard of Mogilno Monastery.
Wieża ratuszowa w Żninie.
Town hall tower in Żnin.

Jeziora Żnińskie są miejscem intensywnego uprawiania sportów wodnych.

Lake Żnińskie, a place for intensive water sports.

Zabytkowy XVII-wieczny modrzewiowy kościół pw. św. Mikołaja w Gąsawie to perła budownictwa drewnianego.

Historical 17th-century larch

St. Nicolaus’ Church in Gąsawa, a pearl of wooden architecture.

POJEZIERZE

I ZIEMIA DOBRZYŃSKA BRODNICKIE

BRODNICA LAKE DISTRICT AND DOBRZYŃ LAND

Pojezierze Brodnickie w swym polodowcowym krajobrazie nie pozwala się sobą znudzić. Czyste jeziora, malownicze jary, meandrujące rzeki, przepastne, pełne jagód i dzikich jeżyn lasy. Dziewicza natura ujarzmiona po to, by móc odkrywać jej tajemnice podczas kajakowych spływów i rowerowych eskapad. O każdej porze roku czeka Cię tu wyzwalająca przygoda z nutką adrenaliny.

Na Zamku Golubskim usłyszysz tętent końskich kopyt, szczęk zbroi i waleczne okrzyki, w Brodnicy odkryjesz pozostałości krzyżackiego zamku, a w Szafarni znajdziesz słodkie ukojenie w chopinowskich dźwiękach. Posłuchaj…

With its post-glacial landscape, the Brodnica Lake District ensures that boredom is not an option. The region features clear lakes, picturesque ravines, meandering rivers, and abundant forests of berries and blackberries. The unspoiled nature has been tamed just enough to invite exploration, unveiling its secrets during canoeing and cycling escapades. A liberating adventure with a dose of adrenaline awaits you here at any time of the year. At Golub Castle, you will hear the thud of horses’ hooves, the clack of armour, and battle cries. In Brodnica, you will discover the remnants of the Teutonic Order castle, while in Szafarnia you will find solace in the sounds of Chopin. Listen…

Mistrzowska kompozycja w Ośrodku Chopinowskim w Szafarni

Masterly arrangement at the Chopin Centre in Szafarnia.

Szafarnia kultywuje pamięć o Fryderyku Chopinie.
Szafarnia, preserving the memory of Frédéric Chopin.

.

Pola Negri to najsłynniejsza mieszkanka Lipna
Pola Negri, the most famous resident of Lipno
Ruiny zamku w Bobrownikach na ziemi dobrzyńskiej.
Bobrowniki Castle ruins in Dobrzyń Land.

Pałac Narzymskich w Jabłonowie-Zamku zbudowany na nietypowym nieregularnym planie.

Narzymski Palace in Jabłonowo-Zamek, constructed on an unusual, irregular layout.

Zamek w Golubiu-Dobrzyniu.
Castle in Golub-Dobrzyń.
Wielki Turniej Rycerski na Zamku Golubskim jest najstarszą tego rodzaju imprezą w Polsce i Europie.
Great Knight Tournament at Golub Castle, the oldest event of this type in Poland and Europe.

Gród Foluszek – Centrum Edukacji Historycznej.

Foluszek Fortified Settlement, the Centre for History Education.

54-metrowa wieża w Brodnicy to pozostałość krzyżackiego zamku.

54-metre tall tower in Brodnica, a remnant of the Teutonic Order Castle.

W Brodnicy Anna Wazówna dumnie spogląda z muralu.
Anna Vasa, looking proudly from a mural in Brodnica.
Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Oborach
Sanctuary of Our Lady of Sorrows in Obory.

Skępe to najsłynniejsze miejsce pątnicze na ziemi dobrzyńskiej.

Skępe, the most renowned pilgrimage site in Dobrzyń Land.

Monumentalne, największe w Polsce, witraże w kościele pw. Najświętszego Serca Jezusa Chrystusa w Rypinie.

Poland’s largest monumental stained-glass windows in the Sacred Heart of Jesus Church in Rypin.

Rezerwat Jar Brynicy.
Jar Brynicy Reserve.

położony kościół Podwyższenia Krzyża Świętegowśród dolin i wąwozów w okolicach Górzna

Church of the Exaltation of the Holy Cross and its scenic location among valleys and ravines near Górzno.

Malowniczo

I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA DOLNEJ WISŁY DOLINA

LOWER VISTULA VALLEY

AND CHEŁMNO LAND

Dolina Dolnej Wisły to kraina slow & flow. Idealna na niespieszne zwiedzanie miejsc pamiętających zakon krzyżacki, mennonickich osadników i dzielnych flisaków. Zapatrzona w panoramę Królowej Polskich Rzek, hołdująca tradycjom ziemiańskim, zasobna w sady, pola i pastwiska. Czaruje sielskim krajobrazem i otwartymi przestrzeniami, w których zieleń łąk poprzetykana jest błękitną wstęgą Wisły i czerwienią gotyku starych grodów ziemi chełmińskiej – Chełmna i Grudziądza. W gościnnym zakolu Wisły znajdziesz to, co najlepsze – tradycję i smak płynący prosto z natury. Pełne owoców sady, śliwkowe powidła, miody, sery, pełna aromatu nadwiślańskich ziół jagnięcina i gęsina… Skosztuj!

The Lower Vistula Valley is a “slow & flow” region, perfect for unhurried visits to places rich with the memories of the Teutonic Order, Mennonite settlers, and brave rafters. With its panoramic view of the Queen of Polish Rivers, this region features rich orchards, fields, and pastures, steeped in manorial traditions. It enchants with an idyllic landscape and open spaces where green meadows intertwine with the blue ribbon of the Vistula River and the red hues of Gothic architecture in the old Chełmno Land towns of Chełmno and Grudziądz. The hospitable bend of the Vistula River offers the best of traditions and subtlety of taste straight from nature. Orchards full of fruit, plum jam, honey, cheese, lamb, and goose, all infused with the aroma of Vistula herbs… Enjoy!

Krajobraz
Doliny Dolnej Wisły
Landscape of the Lower Vistula Valley.

Menonicki dom podcieniowy w Chrystkowie to charakterystyczny element krajobrazu Doliny Dolnej Wisły.

Mennonite arcade house in Chrystkowo, a characteristic feature of the Lower Vistula Valley landscape.

DOLINA DOLNEJ WISŁY
Sielskie klimaty Doliny Dolnej Wisły.
Idyllic atmosphere of the Lower Vistula River.
DOLINA DOLNEJ WISŁY I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA / LOWER VISTULA VALLEY AND CHEŁMNO LAND
Panorama Chełmna.
Panoramic view of Chełmno.
DOLINA DOLNEJ WISŁY I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA / LOWER VISTULA VALLEY AND CHEŁMNO LAND

Chełmno to miasto, w którym historia i codzienność idealnie ze sobą współgrają, tworząc wyjątkową miejską atmosferę.

Chełmno, a town where history and everyday life harmoniously interact, creating a unique urban atmosphere.

DOLINA DOLNEJ WISŁY I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA
LOWER VISTULA VALLEY

Krzyżacki zamek w Świeciu

Teutonic Order Castle in Świecie.

Kościół pw. św. Barbary w Starogrodzie

St. Barbara's Church in Starogród.

DOLINA DOLNEJ WISŁY I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA
Drewniany kościół św. Maksymiliana Kolbego w Jarantowicach.
Wooden Church of Maximilian Maria Kolbe in Jarantowice.
DOLINA DOLNEJ WISŁY I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA / LOWER VISTULA VALLEY AND CHEŁMNO LAND
Grodzisko Kałdus z górą św. Wawrzyńca.
Kałdus Hillfort and St. Lawrence Hill (Góra Św. Wawrzyńca).

O poranku z mgły wyłania się zamek krzyżacki w Radzyniu Chełmińskim. Wieczorami w jego ruinach odbywają się pokazy kina plenerowego.

Teutonic Order Castle in Radzyń Chełmiński, emerging from morning fog and hosting evening open-air cinema in its ruins.

DOLINA DOLNEJ WISŁY

Kiedyś na ziemi chełmińskiej więcej było takich wiatraków „koźlaków” jak ten w Bierzgłowie.

Post mill in Bierzgłowo, once a common sight in Chełmno Land.

Pokrzyżacki zamek w miejscowości Zamek Bierzgłowski

Post-Teutonic Order Castle in Zamek Bierzgłowski.

DOLINA DOLNEJ WISŁY I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA / LOWER VISTULA VALLEY AND CHEŁMNO LAND
Na malowniczym nadwiślańskim stoku położona jest rodzinna winnica przy Talerzyku w Topolnie.
Family vineyard on a scenic slope by the Vistula River near Talerzyk Hillfort in Topolno.
DOLINA DOLNEJ WISŁY I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA / LOWER VISTULA VALLEY AND CHEŁMNO LAND
Coroczny redyk w Grucznie. Annual sheep trailing event in Gruczno.

Chełmża i jej wyjątkowe żeglowne jezioro.

Chełmża and its unique lake for sailing.

Stare miasto w Grudziądzu ma wyjątkową historię i klimat.

The Old Town in Grudziądz, a blend of unique history and ambience.

DOLINA DOLNEJ WISŁY I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA / LOWER VISTULA VALLEY AND CHEŁMNO LAND

Zatopione w naturze pałace w Ostromecku to miejsce, gdzie życie toczy się w rytmie wydarzeń kulturalnych.

Ostromecko palaces, a place steeped in nature and living the rhythm of cultural events.

DOLINA DOLNEJ WISŁY
Plaża nad Jeziorem Zamkowym w Wąbrzeźnie.
Beach at Lake Zamkowe in Wąbrzeźno.
DOLINA DOLNEJ WISŁY I ZIEMIA CHEŁMIŃSKA / LOWER VISTULA VALLEY AND CHEŁMNO LAND
Majestatyczne rozlewisko Wisły.
Majestic Vistula River backwater.

Obserwatorium Astronomiczne w Piwnicach

Astronomical Observatory in Piwnice.

LOWER VISTULA VALLEY AND CHEŁMNO LAND

„Przechodzący przez rzekę” –rzeźba umieszczona nad Brdą na linie rozpiętej pomiędzy brzegami.

“Man crossing the river”, a sculpture over the Brda River, mounted on a rope between the river banks.

BYDGOSZCZ

Wiele polskich miast eksponuje silny związek z wodą, ale niewiele potrafi wykorzystać swój potencjał tak, jak robi to Bydgoszcz. Miasto czerpie moc z energii rzeki, wsłuchuje się w swą rzemieślniczą historię, przywołuje czasy prosperity i z dumą odsłania to, co w nim niezwykłe oraz pełne naturalnego uroku. Odkryj Szlak TeH₂O, który łączy rzekę, ludzi i rzemiosło w barwną opowieść o przeszłości, udaj się w rejs tramwajem wodnym, by zobaczyć miasto z wodnej perspektywy i odpocznij na urokliwej Wyspie Młyńskiej. Bydgoszcz ma tak wiele do zaoferowania!

Many Polish cities exhibit a strong connection to water, but few can use its potential like Bydgoszcz. Drawing power from the river’s energy, the city embraces its craft history, recalls times of prosperity, and proudly unveils its extraordinary natural charm. Embark on the TeH₂O Route, a colourful narrative that weaves together the river, people, and crafts into a vibrant story of the past. Take a water tram cruise to see the city from the perspective of the water and unwind on the charming Mill Island. Bydgoszcz has so much to offer.

Zabytkowa barka Lemara to muzeum tradycji wodniarskich i szyperskich.

Historic Lemara Barge, a museum of water people and skippers traditions.

Bydgoszcz i Brda – nierozerwalnie ze sobą związane.

Bydgoszcz and the Brda River, inseparably intertwined.

Wielka Wioślarska o Puchar Brdy –coroczne regaty w centrum miasta.
Great Rowing Regatta for the Brda Cup, and annual regatta in the city centre.
Przystań Bydgoszcz na Wyspie Młyńskiej. Bydgoszcz Marina on Mill Island.

Młyny Rothera na Wyspie Młyńskiej są przestrzenią spotkań poświęconych popularyzacji nauki i lokalnego dziedzictwa.

Restored Rother’s Mills on Mill Island, a gathering space for sharing knowledge and local heritage.

Odnowione
Młyńska Wyspa to miejsce spędzania wolnego czasu.
Mill Island, a place for leisure.

Bydgoszcz Exploseum, a museum facility on the site of the former DAG armament factory.

Bydgoskie Exploseum to placówka muzealna na obszarze dawnej fabryki zbrojeniowej DAG.

Murale są sposobem na upamiętnianie ważnych dla Bydgoszczy wydarzeń, np. tych z 19 marca 1981 r., znanych pod pojęciem „prowokacji bydgoskiej”.

Murals as a way to commemorate Bydgoszcz’s significant events, including those of 19 March 1981, known as “the Bydgoszcz provocation”.

Oblicza Bydgoszczy: Łuczniczka Nova i Kazimierz Wielki.
Faces of Bydgoszcz: Archer Nova and Casimir the Great.

Toruńskie Stare Miasto.

Toruń’s Old Town.

TORUŃ

Gotyk, piernik, Kopernik, Zespół Staromiejski na liście UNESCO – toruńskie „magnesy” przyciągają turystów z całego świata. Trzeba je poznać, by móc powiedzieć, że się tu było, widziało, smakowało i wciąż chce się powracać. Gotyckie ulice miasta uruchamiają wyobraźnię i przenoszą w czasie. Świadomość, że w Toruniu na świat przyszedł człowiek, który „wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię” budzi respekt i nakłania do tego, by zagłębić się w dzieje hanzeatyckiego grodu. Wyczarowywany tu od wieków korzenny przysmak i legendy z nim związane sprawiają, że chce się tu powracać, poznawać tutejsze zakamarki i odkrywać toruńskie tajemnice. Toruń porusza wszystkie zmysły!

Gothic architecture, gingerbread, Copernicus, and the UNESCO-listed Old Town Complex are the magnets that draw tourists to Toruń from all corners of the world. To truly say that you’ve been here, seen it, tasted it, and long to return, you must experience them yourself. The city’s Gothic streets ignite imagination, transporting you back in time. Knowing that Toruń is the birthplace of the man who “stopped the Sun and moved the Earth” is awe-inspiring, and it invites exploration into the history of this Hanseatic city. The gingerbread delicacy, prepared here for ages and surrounded by legends, creates an irresistible desire to return, wander through the local nooks and crannies, and discover the mysteries of Toruń. Toruń moves all your senses!

Toruńska starówka pełna jest interesujących zabytków.

Toruń’s Old Town, abundant with fascinating monuments.

W sezonie wakacyjnym Toruń nie zasypia.

Toruń, a city that never sleeps during the holiday season.

Ratusz Staromiejski –symbol toruńskiego gotyku.

The Old Town City Hall, a symbol of Toruń's Gothic art.

TORUŃ

Fontanna Cosmopolis jest sposobem na współczesne upamiętnienie w przestrzeni miejskiej dzieła Kopernika.

Cosmopolis Fountain, a contemporary commemoration of Copernicus’s work in urban spaces.

Malownicze ruiny najstarszego na ziemi chełmińskiej zamku krzyżackiego

Scenic ruins of the oldest Teutonic Order Castle in Chełmno Land.

Ethnographic Museum in Toruń, an open-air museum in the city centre.

Skansen w centrum miasta –Muzeum Etnograficzne w Toruniu.

ZDJĘCIA / PHOTOGRAPHS

Pachphoto — Daniel Pach

TEKST I REDAKCJA / WRITTEN AND EDITED BY Justyna Słomska-Nowak

Kujawsko-Pomorska Organizacja Turystyczna

TŁUMACZENIE / ENGLISH TRANSLATION

Agnieszka Szewczuk

ROK WYDANIA / YEAR OF PUBLICATION 2024

NAKŁAD / PRINT RUN

1000 sztuk / copies

ISBN 978-83-970379-1-5

WYDAWCA / PUBLISHED BY

Agencja Reklamowa GALL sc ul. Dworcowa 7/203, 87-100 Toruń gall@gall.torun.pl

NA ZLECENIE / COMMISSIONED BY

Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego

Self-government of the Kujawsko-Pomorskie Region

KONTAKT / CONTACT:

Kontakt:

Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu Office of the Marshal of the Kujawsko-Pomorskie Region in Toruń pl. Teatralny 2, 87-100 Toruń, tel. / phone: 56 62-18-600, 56 62-18-610 e-mail: punkt.informacyjny@kujawsko-pomorskie.pl www.kujawsko-pomorskie.pl

Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu Plac Teatralny 2, 87-100 Toruń, tel. 56 62-18-600, 56 62-18-610 e-mail: punkt.informacyjny@kujawsko-pomorskie.pl www.kujawsko-pomorskie.pl

facebook.com/WojewodztwoKujawskoPomorskie

twitter.com/lubietubyc

instagram.com/kujawskopomorskie

youtube.com/user/umwkp

issuu.com/kujawsko-pomorskie

flickr.com/photos/kujawskopomorskie

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.