TAL-PROPRJETÀ

Esperti fis-settur jiċħdu interpretazzjonijiet qarrieqa minn min jimbotta tali narrattiva

L-aġenti tal-proprjetà u l-iżviluppaturi giddbu, b’mod separat, rapporti f’ċerti sezzjonijiet tal-midja daqslikieku beda jberraq fis-suq tal-proprjetà u x-xiri relattiv minħabba differenza fl-istatistika tal-aħħar tal-2022 meta mqabbla max-xhur preċedenti. Huma kienu qed jirreaġixxu wara li fl-aħħar xahar tas-sena l-oħra ma ġiex irreġistrat ukoll bejgħ rekord fiċ-ċifri tal-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika (NSO). Huma qalu, kif kien mistenni, in-numri rritornaw għal-livelli normali wara li ntemmet l-għajnuna tal-Gvern fi frankar tal-boll u t-taxxa. Is-Sezzjoni tal-Aġenti tal-Proprjetà (EAS) u l-Assoċjazzjoni tal-Iżviluppaturi (MDA), li jirrappreżentaw stakeholders ewlenin f’settur ekonomiku b’saħħtu nazzjonali u jimpjegaw eluf ta’ ħaddiema, spjegaw li, wara t-tmiem tal-inċentivi tal-Gvern biex aktar persuni jsiru sidien ta’ djarhom u li wasslu għal rekord fil-bejgħ, in-numri reġgħu lura għal li kienu qabel bdiet tingħata l-għajnuna.

L-inċentivi, li ddaħħlu fost miżuri tal-pandemija, ippermettew lix-xerrejja jħallsu biss 1.5% tal-boll fuq l-ewwel €400,000 mill-prezz tal-proprjetà, waqt li l-bejjiegħ iħallas biss 5% tar-rata tat-taxxa fuq il-prezz tal-proprjetà. Dawn kienu estiżi għallaħħar darba sa Ġunju 2022.

Għaldaqstant, iż-żewġ għaqdiet iddeskrivew bħala qarrieqa l-istejjer minn min għandu l-iskop li jimbotta xi narrattiva li s-settur beda jikkrolla. “Waqt li hemm diskors persistenti ta’ ‘bużżieqa tal-proprjetà’ minn diversi kwartieri li jistgħu jkunu motivati li jimbottaw din in-narrattiva, l-esperjenza tagħna fuq l-art hi li m’hemm l-ebda sinjali kredibbli li dan jista’ jseħħ xi mkien fil-qrib,” qal il-Kap talEAS fi stqarrija nhar it-Tlieta.

Ġurnata qabel, il-ġurnal

The Malta Independent ikkwota lill-President tal-MDA

Michael Stivala jgħid ukoll li n-numru ta’ konvenji li saru fl-aħħar tal-2022 kien wieħed normali u m’hemm l-ebda biża’ li se tinfaqa’ xi “bużżieqa” fis-settur.

Malta u Għawdex, hekk kif saru 40,739 vjaġġ, żieda fuq it-38,453 vjaġġ li saru matul l-2021. L-ammont ta’ vetturi li qasmu l-fliegu kważi laħaq iż-żewġ miljuni. Dan kien ifisser titjib ta’ 10% fuq ir-rekord preċedenti, li kien inkiser fl-2019.

L-ammont ta’ passiġieri li qasmu bejn Malta u Għawdex matul l-2022 kien ta’ kważi 5.7 miljun jew 28% aktar mis-sena ta’ qabel, imma xorta taħt il-livell tal-2019. Dan irriżulta l-iżjed minħabba li fl-ewwel kwart tas-sena l-attività kienet affettwata b’mod negattiv mill-varjant Omicron.

Fir-rigward tas-servizz tal-fast ferry, minkejja li kien hemm tnaqqis ta’ 23% fin-numru ta’ vjaġġi fl-2022, l-ammont ta’ passiġġieri żdied b’31%. Dan hekk kif użaw is-servizz bejn l-Imġarr, Għawdex, u l-Belt Valletta madwar 476,200 persuna. Dan ifisser li wieħed minn kull 12-il persuna li qasmu bejn Malta u Għawdex is-sena li għaddiet għamlu dan permezz tas-servizz tal-fast ferry.

Waqt li fl-2021 il-medja ta’ passiġġieri f’kull vjaġġ tal-fast ferry kienet ta’ 45, is-sena li għaddiet din telgħet għal 77. It-titjib fir-rata ta’ okkupanza tal-fast ferry bdiet tinħass mit-tieni kwart tas-sena u fl-aħħar kwart tas-sena kull vjaġġ tal-fast ferry ġarr medja ta’ 123 passiġġier. Dan meta l-katamarani tal-operaturi privati kapaċi jġorru madwar 300 passiġġier.

B’kuntrast ma’ dan, fl-aħħar kwart tal-2022 kull vjaġġ tal-Gozo Channel ġarr medja ta’ 148 passiġġier, meta l-vapuri tal-kumpanija kapaċi jġorru madwar 900 passiġġier kull vjaġġ.

Waqt li l-gazzetta rreferiet li f’Diċembru tal-2022 saru

Kważi kull proprjetà li qed tinbena, qiegħda tinbiegħ u tinbiegħ minn fuq il-pjanta … l-ebda biża’ li jikkrolla s-settur xi mkien qrib

28.5% inqas kuntratti ta’ xiri ta’ proprjetà mill-istess perjodu sena qabel, Stivala wieġeb li l-iżviluppaturi assolutament ma jaqblux ma’ dan it-tqabbil inġust, ladarba Diċembru 2021 kien l-aħħar xahar li wieħed seta’ jibbenefika mill-inċentivi tal-Gvern. “M’hemm l-ebda skop li ninkwetaw fuq xi ‘bużżieqa’. F’dan l-istadju, il-maġġoranza tal-proprjetajiet li qed jinbnew qed jinbiegħu. Fil-fatt, kważi kollox qed jinbiegħ fuq il-pjanta. Ftit proprjetajiet ma jinbigħux minn fuq il-pjanta,” insista Stivala.

Waqt li faħħar l-inċentivi tal-Istat fil-perjodu diffiċli talpandemija, fejn esperjenzaw attività massiva fis-suq b’rekord ta’ kull żmien irreġistrat f’Diċembru tal-2021, il-Kap tal-Bord tas-Sezzjoni tal-Aġenti tal-Proprjetà wkoll tenna li ħadd minnhom ma kien qed jistenna li ż-żieda eċċezzjonali kienet se tissokta wara li jispiċċaw l-inċentivi.

Bis-saħħa tal-inizjattiva tal-Gvern Laburista, is-settur baqa’ għaddej b’saħħtu. Ġimagħtejn ilu, il-KullĦadd irrapportat kif is-sena l-oħra reġgħet kienet sena rekord fejn jidħol ix-xiri ta’ residenzi mill-familji Maltin u Għawdxin, meta nxtraw proprjetajiet fil-valur ta’ €3.249 biljun, titjib ta’ 3% fuq l-2021.

Meta wieħed jiftakar li, fl-aħħar sena sħiħa qabel il-pandemija, il-valur ta’ proprjetà mixtrija kien laħħaq €2.705 biljun jew 17% inqas mill-attività osservata fl-2022, allura l-inċentivi offruti mill-Istat wasslu għal riżultati sinifikanti saħansitra wara li ntemm il-perjodu tagħhom.