KURIER PLUS 6 SIERPNIA 2022
www.kurierplus.com
9
Pamiêci ¿o³nierzy AK i „Szarych Szeregów”
Sztandar Hufca Harcerek „Podhale” wprowadza delegacjê harcerek i harcerzy z Hufca „Warmia”
Goœcie specjalni - Prezeska KPP, Sybiraczka Helena Knapczyk, i Anita Zadro¿na-Polczyñska, Cz³onkini SWAP, córka powstañca
Harcerki i Weterani – dwa pokolenia oddaj¹ ho³d bohaterom Powstania.
Delegacja harcerska na Mszy wraz z wice konsulem Mateuszem Gmur¹
Weterani, goœcie i grupa m³odzie¿y harcerskiej wraz z instruktorami ZHP po Mszy przed koœcio³em œw. Stanis³awa Biskupa i Mêczennika w Manhattanie
W niedzielê, 31 lipca, Koœció³ Œw. Stanis³awa Biskupa i Mêczennika na Manhattanie zape³niony by³ po brzegi na uroczystej Mszy Œw. ku czci Powstañców Warszawskich Armii Krajowej, a szczególnie „Szarych Szeregów” - harcerek i harcerzy poleg³ych na polu chwa³y powstañczego zrywu 78 lat temu. Powstanie Warszawskie rozpoczê³o siê 1 sierpnia 1944 r. Mia³o na celu wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem do niej Armii Czerwonej. Mia³o trwaæ kilka dni. Upad³o 3 paŸdziernika, po 63 dniach walki. Szacuje siê, ¿e w jego wyniku zginê³o od 16 tys. do 18 tys. ¿o³nierzy Armii Krajowej. Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce i Zwi¹zek Harcerstwa Polskiego obj¹³ patronat nad t¹ uroczystoœci¹, gdy¿ zabrak³o ju¿ uczestników Powstania. Ostatni organizator, powstaniec druh Mieczys³aw „Marek” Madejski, odszed³ na wieczn¹ wartê w zesz³ym roku. W kwietniu, br., zmar³a hm. Jadwiga „Kozaczek” Chruœciel, która tak¿e walczy³a w Powstaniu. Niedawno pochowana zosta³a na cmentarzu Sanktuarium Matki Boskiej Czêstochowskiej w Doylestown, PA. Hufcowa Hufca Harcerek „Podhale” Hm. Jola Nowacka zaznaczy³a w swoim krótkim przemówieniu, ¿e przekazywanie bohaterskich czynów powstañców jest nasz¹ – harcersk¹ spuœcizn¹ i obowi¹zkiem nastêpnych pokoleñ, aby pamiêæ o nich nie zagas³a. Powiedziala: „Bóg, Honor i Ojczyzna to has³o, które nie traci swojej wartoœci. Jest ono ponadczasowe.” Specjalnymi goœæmi tradycyjnej Mszy Œw., odprawionej przez Ojca Paulina Tadeusza Olzackiego, byli wice Konsul Mateusz Gmura z ma³¿onk¹ i synem, Helena dotar³ do S³awska 1 wrzeœnia 1939 r. wraz z wiadomoœci¹ o wybuchu wojny. „Gwiazdê Polski” przetransportowano do Warszawy, któr¹ wkrótce zaczêli oblegaæ Niemcy. Czaszê balonu w wojennym zamieszaniu pociêto na kawa³ki z których w czasie okupacji szyto p³aszcze. Gondola zosta³a zniszczona podczas Powstania Warszawskiego, a wszystkie instrumenty naukowe skradziono. Polacy nie dotarli na wysokoœæ 30 kilometrów. Dokonali tego Amerykanie dopiero w 1966 roku. To pokazuje jak za-
Spotkanie wspomnieniowe o powstañcach
Knapczyk, Prezeska KPP, Sybiraczka oraz Pani Anita Zadro¿na-Po³czyñska, córka powstañca, cz³onkini SWAP’u. Na spotkaniu pod koœcio³em wszyscy zebrani, instruktorzy i m³odzie¿ harcerska, Weterani Okrêgu II wraz z kolegami z Bostonu, oraz parafianie z ciekawoœci¹ wys³uchali krótkich przemówieñ wice Konsula oraz pani Heleny. Pan Konsul podkreœli³ fakt, ¿e Powstanie na pewno nie wybuch³o „na marne, ci¹gle jest lekcj¹ odwagi i patriotyzmu, a Pani Helena ze wzruszeniem wspomina³a ciê¿kie chwile okupacji i niemieckiego okrucieñstwa. Oboje stwierdzili, ¿e dzisiejsza uroczystoœæ jest dowodem, ¿e pamiêæ o boharerach Powstania nie zaginê³a.
Czuwaj! Maria Bielska, hm Referentka Wizerunku Hufca Harcerek „Podhale” ZDJÊCIA Z ARCHIWUM ZHP
awansowane technologie, które œmia³o mo¿na nazwaæ kosmicznymi, tworzono w II Rzeczpospolitej. Dziœ w Warszawie imiê „Gwiazda Polski” nosi skwer, który upamiêtnia to przedsiêwziêcie.
P
rofesor Wolfke to jeden z zapomnianych polskich geniuszy fizyki. W 1918 r., w Zurychu, opracowa³ podstawy teoretyczne holografii, technologii pozwalaj¹cej tworzyæ trójwymiarowe obrazy. Chcia³ przeprowadziæ odpowiednie doœwiadczenia, ale po odzyskaniu przez Pol-
Uczestnicy Mszy Œw. œpiewaj¹ powstañcze ju¿ „nie zakazane” piosenki
skê niepodleg³oœci, rzuci³ wszystko i przeniós³ siê do Warszawy. Jego prace doœwiadczalnie ostatecznie sprawdzi³ brytyjski fizyk Dennis Gabor, który w 1971 r. otrzyma³ za to Nagrodê Nobla. W swoim przemówieniu doceni³ wk³ad Wolfkego. Pracuj¹c w Polsce Wolfke odkry³ dwie odmiany helu i opisa³ metodê jak zestaliæ ten gaz. W 1938 r. opracowa³ projekt rakiety przeciwlotniczej, która sama naprowadza³a siê na cel. Rok póŸniej opisa³ teoretyczne mo¿liwoœci stworzenia bomby atomowej i potwierdzi³o siê to po zrzuceniu amerykañ-
skich bomb na Hiroszimê i Nagasaki. Zmar³ w 1947 r. w Zurychu, w wieku zaledwie 64 lat. Tu¿ po wojnie wœród uczonych dyskutowano mo¿liwoœæ przyznania Mieczys³awowi Wolfke Nagrody Nobla, ale ani jego macierzysta uczelnia ani w³adze pañstwowe nie wyst¹pi³y ze stosownym wnioskiem do Szwedzkiej Akademii Nauk. Dziœ jest on postaci¹ prawie zapomnian¹ mimo, ¿e by³ prekursorem badañ kosmicznych w czasach, gdy przestrzeñ kosmiczna nadal by³a dla ludzkoœci niepokonan¹ barier¹.
Chris Miekina
