PEDAGOGIEK EN DIDACTIEK
11
Iedereen
muziek!
Kunst en cultuur worden als onmisbaar gezien voor de vorming van kinderen tot kritische volwassenen. Activiteiten op het gebied van literatuur, theater, media of cultureel erfgoed zijn niet alleen leuk. Ze dragen ook bij aan de brede persoonsvorming van kinderen.
DOOR MICHEL HOGENES
Michel Hogenes is docent op de De Haagse Hogeschool & Codarts, Hogeschool voor de Kunsten in Rotterdam. Daarnaast is hij voorzitter van Gehrels Muziekeducatie
K
inderen ontdekken en ontwikkelen hun talenten en maken kennis met schoonheid. Ze ontwikkelen bovendien historisch besef en worden uitgedaagd om een creatieve, onderzoekende houding te ontwikkelen. In de kerndoelen voor het basisonderwijs vallen de hiervoor genoemde activiteiten onder de noemer kunstzinnige oriëntatie. Binnen kunstzinnige oriëntatie staat het stimuleren van de verbeeldingskracht centraal. Verbeeldingskracht is het menselijk vermogen om dingen voor te stellen die (nog) niet bestaan (10voordeleraar, 2020). Dit wordt gezien als de basis van creativiteit. Bovenstaande ideeën zijn ook te-
rug te vinden in de voorstellen van Curriculum.nu. Voor Curriculum.nu is een samenhangend curriculum geformuleerd dat gebaseerd is op ‘maken en betekenis geven’ en ‘meemaken en betekenis geven’. Bij ‘Maken en betekenis geven’ staat het experimenteren, creëren, vormgeven en (re)produceren centraal. Kinderen leren in een artistieke vorm en op een eigen manier uitdrukking te geven aan ervaringen, gevoelens, gedachten en ideeën. Bij ‘Meemaken en betekenis geven’ leren kinderen uitingen van kunst en cultuur te ervaren, onderzoeken, (filosofisch) bevragen, analyseren en waarderen. Betekenis geven heeft zowel betrekking op de artistieke uitingen die kinde-
ren zelf maken als op de professionele uitingen van kunst en cultuur. Zo ontwikkelen ze hun artistiek-creatief vermogen. De kennis en vaardigheden van de verschillende (kunst)vakken, zoals beeldende vorming, muziek, dans, theater en cultureel erfgoed blijven in Curriculum.nu behouden. Wat betekent bovenstaande voor het vak muziek? Het is onmogelijk deze vraag hier uitputtend te beantwoorden. In dit artikel wil ik er drie aspecten uitlichten die mogelijkheden bieden om alle kinderen met muziek in aanraking te laten komen: inclusief muziekonderwijs; muziek in samenhang; en muziektechnologie.
INCLUSIEF MUZIEKONDERWIJS In lijn met de ambitie van onder meer ‘Méér Muziek in de Klas’ zouden alle 1,6 miljoen kinderen in het basisonderwijs structureel muziekonderwijs moeten krijgen, ongeacht hun fysieke capaciteiten, gender, leeftijd, sociale, culturele of geografische achtergrond. De hier genoemde diversiteit maakt niet alleen dat kinderen wel of niet toegang hebben tot muziekonderwijs. Zij is ook van invloed op de invulling van het muziekonderwijs. EDUCATIEHELD! 2022
