SLOW by KVS Brussels

NGANJI

KIN VIDEO SLAM

KINSHASA EN VIDEOSLAMS | KINSHASA IN VIDEOSLAMS Ces textes ont été écrits dans le cadre du ‘Laboratoire Dramaturgie Urbaine’, organisé à Kinshasa en août 2017 par le KVS en collaboration avec la Plateforme Contemporaine. Pendant une dizaine de jours, 6 poèt(ess)es slam et 6 artistes vidéastes se sont rencontrés pour échanger sur leur travail artistique et leur relation à la ville de Kinshasa. Des binômes ont été créés pour une collaboration interdisciplinaire entre le slam et la vidéo, menant à des vidéo-poèmes expérimentales. 6 duos d’artistes, autant de regards surprenants sur Kinshasa… FR

 BEKIJK DE VIDEOSLAMS OP YOUTUBE KVS BRUSSELS  PLAYLIST SLOW#03 EEN PROJECT KVS (BRUSSEL) EN PLATEFORME CONTEMPORAINE (KINSHASA) NAAR EEN IDEE VAN KRISTIN ROGGHE, O.L.V. PITCHO WOMBA KONGA (SLAM), ROLAND DUMBI-KABANGU (VIDÉO), KRISTIN ROGGHE (KVS) EN DADA KAHINDO (PC), MET DE STEUN VAN HET BRUSSELS GEWEST EN AFRICALIA. IN HET KADER VAN SLAM OUR WORLD (SLOW) #03: KIN < > BRU

These texts were written during the ‘Laboratory of City Dramaturgy’, EN

organized in Kinshasa in August 2017 by KVS in collaboration with Plateforme Contemporaine. During ten days, six slam poets and six video artists came together for an exchange about their artistic practices and about their relationship to the city of Kinshasa. Two by two, they undertook an interdisciplinary collaboration mixing slam and video, resulting in experimental video poems. 6 artistic duos, each one with their

own unique and surprising perspective on Kinshasa...  WATCH THE VIDEOSLAMS YOUTUBE KVS BRUSSELS  PLAYLIST SLOW#03 A PROJECT BY KVS (BRUSSELS) AND PLATEFORME CONTEMPORAINE (KINSHASA), CONCEIVED BY KRISTIN ROGGHE AND LED BY PITCHO WOMBA KONGA (SLAM), ROLAND DUMBI-KABANGU (VIDEO), KRISTIN ROGGHE (KVS) ET DADA KAHINDO (PC), SUPPORTED BY THE BRUSSELS REGION AND AFRICALIA IN THE FRAMEWORK OF SLAM OUR WORLD (SLOW) #03: KIN < > BRU

 REGARDEZ LES VIDÉOSLAMS SUR YOUTUBE KVS BRUSSELS  PLAYLIST SLOW#03 UN PROJET DU KVS (BRUXELLES) ET DE LA PLATEFORME CONTEMPORAINE (KINSHASA) D’APRÈS UNE IDÉE DE KRISTIN ROGGHE, MENÉ PAR PITCHO WOMBA KONGA (SLAM), ROLAND DUMBI-KABANGU (VIDÉO), KRISTIN ROGGHE (KVS) ET DADA KAHINDO (PC), AVEC LE SOUTIEN DE LA RÉGION BRUXELLOISE ET AFRICALIA. DANS LE CADRE DE SLAM OUR WORLD (SLOW) #03: KIN < > BRU

Deze teksten werden geschreven in het kader van het ‘Laboratorium Stadsdramaturgie’ dat KVS in augustus 2017 organiseerde in Kinshasa, in samenwerking met Plateforme Contemporaine. Gedurende een tiental dagen kwamen 6 slampoëten en 6 filmmakers uit Kinshasa samen voor een uitwisseling rond hun artistieke praktijk en hun relatie tot de stad Kinshasa. In duo’s zochten ze naar een interdisciplinaire kruisbestuiving tussen slam en video, met een reeks experimentele videogedichten als resultaat. 6 artistieke duo’s, evenveel verrassende blikken op Kinshasa… NL

Je Ne Suis Qu’un Homme Do Nsoseme & Fabrice Kalonji

D’ici À La-Bas Do Nsoseme & Fabrice Kalonji

Poulet Mayo Peter Komondua & Anny Tshonga

Future Championne Evy Bandefu & Dekin Nzila Bambi

Au-Déla Negue’fly Nsau & Dolet Malalu

La Rose Des Ondes Micromega Jb Bokoli & Bob Moussa

Fils Boimbo Orakle Yollande Ngoy & Wezam Moimi

D’ICI À LÀ-BAS FR

Des nuits s’achèvent Des jours se lèvent Là-bas, ici, Paradis, enfer Enfer, paradis L’un vit sous le revers de l’autre Et l’autre cherche encore à qui la faute Si l’histoire est ainsi écrite, A qui doit-on le mérite ? La vérité est souvent imparfaite En fait, nos regards sont contraires Mais parfois ils se complètent. Des histoires de deux peuples et parmi elles, des centaines De souffles, d’espoirs, de rêves bâtis sur des châteaux en verres Qui ne tiendront pas si vient la tempête … Si l’un est un enfer maquillé en paradis, L’autre est en fait, un paradis prison, Un paradis prison où se heurtent et se piétinent Des vies, des amours, des non et des oui, qu’on ne veut pas dire, Parce qu’il paraît que les hommes ont des couleurs Mais, est-ce que les sentiments en ont aussi ? Serait-ce une erreur d’aimer son contraire ? Cet autre nous qui comprendrait mieux notre cœur ? D’ici à là-bas se heurtent et se piétinent Des égos, surdimensionnés à trop d’amour-propre à démontrer Ici on carbure à la boule nationale et là-bàs, à la frite Quand on parle ici de la chikwangue, là–bas la raclette fait peau neuve, Ces fromages qui sentent presque les chaussettes s’invitent à toutes les fêtes Comme bon Kinois le Belge respecte sa bière Il lui voue presqu’un culte comme à ses ancêtres Ici on a le choix, entre Skol et Primus Sur l’autre terre, Maes et Jupiler Là-bas on s’entasse dans le métro Comme ici dans un bus Transco, Le Flamand à l’arrogance kinoise se veut bosseur, Le Wallon comme tout Kinois, se plaint au quotidien. Ce n’est qu’un leurre de penser que là-bas c’est le paradis Comme Zando à Kinshasa, les gares du Nord

et du Midi sur Bruxelles Sont des bastions pour sans-abris… Il n’y a pas vraiment d’identité belge Le Belge se contente de vivre. Le Congolais, lui a cessé d’y penser, Il vit au taux du jour sur le rythme de la politique du pays Et si le politicien congolais est une star Celui de Belgique passe partout inaperçu. Malgré leurs différends les belges crient : L’union fait la force ! Quand les Congolais passent de dialogue en dialogue à discuter sur la paix, la justice et le travail. La Belgique se précipite vers le futur Et le Congo se perd dans son passé Mais comme au Congo toutes les langues officielles belges sont étrangères : Le français, le néerlandais et l’allemand. De Kinshasa à Bruxelles De Bruxelles à Kinshasa Il n’y a pas de Lumumba belge Ni de Léopold II congolais Mais les crises politiques sont des rendez-vous communs Il y a deux ou peut être trois Belgique Comme les deux RDC virtuelles lors des élections. Il n’y a pas vraiment d’identité belge Le Belge se contente de vivre. Le Congolais, lui a cessé d’y penser, Il vit au taux du jour sur le rythme de la politique du pays.

VAN HIER NAAR GINDER NL

Nachten lopen ten einde Dagen ontwaken Ginder, hier, Paradijs, hel, Hel, paradijs De een leeft door de tegenspoed van de ander En de ander zoekt uit wiens schuld dat is Als de geschiedenis zo wordt geschreven, Wiens verdienste is dat dan? De waarheid is vaak onvolmaakt Onze blikken zijn in strijd met elkaar Maar soms vullen ze elkaar aan.

De verhalen van twee volkeren, en onder hen honderden Zuchten, verwachtingen, dromen gebouwd op kastelen van glas Die niet overeind blijven als de storm komt ... Als de een een hel is vermomd als paradijs Is de ander in feite een paradijselijke gevangenis Een paradijselijke gevangenis waar levens en liefdes, Nee’s en ja’s die men niet wil uitspreken Botsen en elkaar vertrappelen Want blijkbaar hebben mensen kleuren Maar hebben gevoelens er ook? Zou het fout zijn te houden van je tegendeel? Van die andere wij die ons hart beter begrijpt? Hier en ginder botsen al te grote ego’s, ze vertrappelen elkaar Opgeblazen door te groot vertoon van eigendunk Hier leven we op boule nationale, zij ginder op frieten Hier hebben we het over chikwangue, ginder is raclette helemaal hip Die naar zweetvoeten ruikende kazen zijn er op elk feest Net als een goede Kinois waardeert een Belg zijn bier Hij vereert het bijna als zijn voorouders Hier kunnen we kiezen tussen Skol en Primus In die andere wereld tussen Maes en Jupiler Daar proppen ze zich in de metro Zoals wij hier in een Transco-bus, Met de arrogantie van een Kinois noemt de Vlaming zich een harde werker, En net als een Kinois beklaagt de Waal zich dagelijks. Het is een illusie te denken dat het paradijs ginder ligt Zoals Zando in Kinshasa zijn het Noord- en Zuidstation in Brussel Bastions van de daklozen ... Er is niet echt een Belgische identiteit De Belg is tevreden dat hij leeft. De Congolees is gestopt daarover na te denken Hij leeft op de wisselkoers van de dag, op het ritme van de politiek van het land En is in Congo de politicus een ster Dan blijft hij in België onopgemerkt. Ondanks hun verschillen roepen de Belgen: “Eendracht maakt macht!” Terwijl de Congolezen van onderhandeling naar onderhandeling discussiëren over vrede, gerechtigheid en werk. België haast zich naar de toekomst En Congo verliest zich in zijn verleden Maar net als in Congo komen alle landstalen in België uit het buitenland: Het Frans, het Nederlands en het Duits.

Van Kinshasa tot Brussel Van Brussel tot Kinshasa Er is geen Belgische Lumumba En ook geen Congolese Leopold II Maar politieke crisissen zijn een gemeenschappelijk thema Er zijn twee, of misschien drie Belgiës Zoals de twee denkbeeldige RDC’s tijdens de verkiezingen. Er is niet echt een Belgische identiteit De Belg is tevreden dat hij leeft. De Congolees is gestopt daarover na te denken Hij leeft op de wisselkoers van de dag, op het ritme van de politiek van het land.

FROM HERE TO THERE

Nights end Days awaken There, here, Paradise, hell, Hell, paradise, One lives off the back of the other And the other still searches for whose fault it is If history is written this way, Whose merit is that? The truth is often imperfect In fact, our views are opposed But sometimes they complete one another. The histories of two peoples and among them, hundreds Of breaths, hopes, dreams built on castles of glass That will not withstand the storm when it comes… If the one is hell dressed up as paradise, The other is, in reality, a paradise prison, A paradise prison where lives, loves, Yesses and no’s, the things we don’t want to say, Collide and trample one another Because it seems that people have colours But do feelings have them too? Would it be a mistake to love one’s opposite? That other us who might understand our hearts better? Here and there egos, big-headed with too much pride Collide and trample one another Here we subsist on the boule nationale, they on fries, While here we talk of the chikwangue, there

raclette is all the rage, Those cheeses that smell almost of socks are at every feast Like a good Kinois the Belgian respects his beer He is devoted to it like a cult, almost like to his ancestors Here we have the choice, between Skol and Primus In that other land, Maes and Jupiler There they jam themselves in the metro Like we here in the Transco bus, The Fleming, with Kinois arrogance, thinks himself a hard worker, The Walloon, like every Kinois, complains on a daily basis. It’s just a trap to think that it’s paradise over there Just like Zando in Kinshasa, the North and Midi stations of Brussels Are palaces for the homeless… There’s no real Belgian identity The Belgian is content with being alive. The Congolese has stopped thinking about it, He lives by the exchange rate of the day and the beat of the country’s politics. And if politicians in Congo are stars, In Belgium they pass unnoticed. Despite their differences Belgians cry: Unity makes strength! While the Congolese go from dialogue to dialogue, Discussing peace, justice and work. Belgium runs towards the future While Congo loses itself in its past But just like in Congo, all Belgium’s official languages are foreign: French, Dutch and German. From Kinshasa to Brussels From Brussels to Kinshasa There’s no Belgian Lumumba Nor a Congolese Leopold II But the political crises are a common theme There are two or maybe three Belgiums Like the two virtual RDC’s during the elections. There’s no real Belgian identity The Belgian is content with being alive. The Congolese has stopped thinking about it, He lives by the exchange rate of the day and the beat of the country’s politics.

TXT Do Nsoseme Dora VIDEO Fabrice Kalonji Malabar

REGARDEZ LES VIDÉOSLAMS SUR YOUTUBE KVS BRUSSELS  PLAYLIST SLOW#03 | BEKIJK DE VIDEOSLAMS OP YOUTUBE KVS BRUSSELS  PLAYLIST SLOW#03 | WATCH THE VIDEOSLAMS ON YOUTUBE KVS BRUSSELS  PLAYLIST SLOW#03

AU-DELA

Bienvenue sur la chaussée de l’une des avenues les plus connues Que vous soyez d’ici ou inconnu, bienvenue A votre première venue Vous ne serez pas déçu de son menu. Sa continuité trajectoire Vous offre l’opportunité de connaître son histoire L’histoire qui donne de l’espoir L’histoire de la liberté, De l’indépendance Qui jusqu’alors garde encore son ambiance L’histoire d’un homme, d’un peuple et d’une nation Celle qui réanime l’émotion. Sa traversée géographique Vous baigne dans le pèlerinage le plus pathétique D’un arrondissement À un autre on retrouve les mêmes Les mêmes sentiments Les mêmes mouvements Décoré des mêmes monuments. La nuit comme le jour, tu n’auras pas d’ennuis Les bars les plus bavards Pointent le long de ce boulevard Ces boutiques, ces points chics Et boîtes ésotériques Vous plongent dans le romantique Certes ! Son insalubrité vous met aussi au rendez-vous Des manies endémiques. Bienvenue sur la chaussée de l’une des avenues les plus connues Que vous soyez d’ici ou inconnu, bienvenue A votre première venue Vous ne serez pas déçu de son menu. Elle porte le nom d’une référence debout Debout dans nos âmes Debout depuis notre existence Jusqu’au bout de notre être. C’est sur elle, c’est sur elle que notre imagination Vogue au-delà de nos ambitions Elle ! Elle a vu le jour de la libération Le jour des jours Un jour… lourd Bienvenue sur la chaussée de l’une des avenues les plus connues Que vous soyez d’ici ou inconnu, bienvenue

A votre première venue Vous ne serez pas déçu de son menu. Et d’y rencontrer PAPA LUTAMBA Lui qui a vu ce combat Lui qui a entendu ce chant patriotique Lui qui s’est servi de sa guitare Comme témoin oculaire du changement de notre histoire Lui, qui a toujours été ok lorsqu’il faut jouer du karaoké Lui ce grand baobab Qui porte sur sa tête une chevelure blanchi par le soleil Et qui a souvent foulé ses pieds sur elle. Bienvenue, que vous soyez d’ici ou inconnu, Vous ne serez pas déçu de son menu. A sa juste source, Elle se pointe au Boulevard du 30 Juin Passant par la zone de Kinshasa et Lingwala Elle serpente la commune de Kasa-Vubu et Kalamu En traversant Ngiri-Ngiri et Bandalungwa Pour en fin trouver refuge à Kitambo Et c’est de là-haut que je m’adresse à elle : Oh toi vrai serpent de notre terre Toi qui supportes le poids de nos corps Et les épines de nos sabots Toi qui aspires toute salive déversée sur toi Toi qui ne discrimines aucun véhicule C’est sur toi que nous posons nos pas Oh toi vrai serpent de notre terre Toi Avenue Kasa-Vubu conduis-nous …

VERDER

Welkom op een van de bekendste boulevards Of je nu van hier bent of niet, wees welkom Bij je eerste bezoek Zal je niet teleurgesteld zijn door het menu. Haar rechte baan Laat je kennismaken met haar geschiedenis Een geschiedenis die hoop geeft Een geschiedenis van vrijheid, Van onafhankelijkheid Die tot nu toe haar gloed heeft kunnen bewaren De geschiedenis van een man, een volk en een land Die de emotie nieuw leven inblaast. Haar geografisch traject

Dompelt je onder in de meest aandoenlijke pelgrimstocht Van het ene district Naar het andere vinden we hetzelfde Dezelfde sentimenten Dezelfde bewegingen Verfraaid met dezelfde monumenten. Dag of nacht, je zult je niet vervelen De meest luidruchtige cafés Vind je langs deze boulevard Deze boetieks, luxeplekken En esoterische clubs Dompelen je onder in romantiek Jawel! Terwijl haar ongezonde toestand je laat kennismaken Met diepgewortelde problemen. Welkom op een van de bekendste boulevards Of je nu van hier bent of niet, wees welkom Bij je eerste bezoek Zal je niet teleurgesteld zijn door het menu. Ze houdt de naam hoog van een referentie Hoog in onze zielen Hoog sinds ons bestaan Tot aan het einde van ons zijn. Zij is het, zij, die onze verbeelding verder laat drijven dan onze ambities Zij! Ze heeft de dag van de bevrijding meegemaakt De dag der dagen ... Een zware dag Welkom op een van de bekendste boulevards Of je nu van hier bent of niet, wees welkom Bij je eerste bezoek Zal je niet teleurgesteld zijn door het menu. En daar PAPA LUTUMBA ontmoeten Hij die deze strijd gezien heeft Hij die dat patriottische lied gehoord heeft Hij die zijn gitaar in de hand genomen heeft Als ooggetuige van het keerpunt in onze geschiedenis Hij, die altijd klaarstond om karaoké te zingen Hij, de grote baobab Die op zijn hoofd een zongebleekt kapsel draagt En die vaak zijn voeten aan haar geveegd heeft. Welkom, of je nu van hier bent of niet, Je zal niet teleurgesteld zijn door het menu. Bij haar ware bron Duikt ze op in de Boulevard du 30 Juin Doorheen de buurten van Kinshasa en Lingwala Kronkelt ze langs de gemeentes Kasa-Vubu en Kalamu

Ze doorkruist Ngiri-Ngiri en Bandalungwa Om uiteindelijk te kunnen schuilen in Kitambo En van daarboven richt ik me tot haar: Oh jij serpent van onze aarde Jij die het gewicht van onze lichamen verdraagt En de splinters van onze klompen Jij die al het speeksel opzuigt dat ze op je spuwen Jij die geen enkel voertuig uitsluit Het is op jou dat we onze passen zetten Oh jij serpent van onze aarde Jij Avenue Kasa-Vubu, wijs ons de weg …

BEYOND

Welcome to the pavements of one of the most wellknown avenues Whether you’re a local or a stranger, welcome At your first encounter You will not be disappointed with her menu. Her straight trajectory Offers you the chance to know her history Her history that offers hope Her history of liberty, Of independence That still maintains its vibe until today The history of a man, a people and a nation That rekindles emotions. Her geographic trajectory Plunges you into the most pathetic pilgrimage From one borough To the next you find the same The same sentiments The same movements Decorated by the same monuments. Night or day, you won’t be bored The most garrulous bars Border the length of this promenade Her boutiques, chic And esoteric Will make you feel romantic For sure! Her sordid state brings you face to face With endemic obsessions. Welcome to the pavements of one of the most wellknown avenues Whether you’re a local or a stranger, welcome At your first encounter You will not be disappointed with her menu.

She upholds the name of a reference Up in our souls Up since our existence Until the very end of our being. She, she is the one who makes our imagination Drift far beyond our ambition She! She has seen the day of liberation The day of days A day… heavy Welcome to the pavements of one of the most wellknown avenues Whether you’re a local or a stranger, welcome At your first encounter You will not be disappointed with her menu. And there, to meet PAPA LUTAMBA He who has seen that fight He who has heard that patriotic cry He who has taken up his guitar To witness the changing of our history He, who has always been up for singing karaoke He the grand baobab Who carries sun-bleached tresses on his head And who has often wiped his feet on her. Welcome, whether you’re a local or a stranger, You will not be disappointed with her menu. At her rightful source She shows up at the Boulevard du 30 Juin Passing through the area of Kinshasa and Lingwala She snakes through the communities of Kasa-Vubu and Kalamu Crossing Ngiri-Ngiri and Bandalungwa To finally find refuge at Kitambo And it’s from up there that I address her: Oh you serpent of our land You who support the weight of our bodies And the splinters from our shoes You who absorb all the spit shed upon you You who do not discriminate any vehicle It’s upon you that we place our steps Oh you serpent of our land You Avenue Kasa-Vubu, show us the way…

TXT Negue’Fly Nsau VIDEO Dolet Malalu

FILS BOIMBO FR

PARTIE 1 (ORAKLE)

Nos parcours sur la terre Quand tout semble se taire Ou dévoyé par les sectaires. Plein de doutes semés par la peur On enterre plusieurs mais d’autres naissent et avancent sans repères. Dans la rue, la vie est trop réelle, frère Personne n’est épargné par l’injustice. C’est peut-être pour cela qu’on fait la gueule ici. Car au quotidien il faut que tu prouves, il faut que tu « moves ». Trop de pagailles, plein de canailles Et dans cette bataille, on nous demande de nous taire et de taire nos rêves. Frère, fils, comme Ambroise Boimbo, arrache l’épée et immortalise ta paix Honneur à ceux qui ont pu, qui ont su et ne se sont jamais tus. Oh terre, puisses-tu bénir nos mères ? On est des fauves, mec, respecte nos terres, Ne serait-ce qu’en honneur aux félins d’hier Respecte les valeurs de ta crinière à tailler N’oublie pas qu’on porte les marques de la grande prêtresse. Entre tes mains nos vies restent des pierres, richesses à bien tailler frère. C’est là qu’on apprend à être fier, fier, fier … fier C’est le psaume que mon cœur génère face à tout ce qu’ont pu subir mes congénères Perdus ou dans la trahison envers le félin - frère de l’autre côté de l’horizon Arrachés à d’autres mères, des frères ne survivent que par des réflexes de toutes nos mères.

Détermination, amour et persévérance A jamais resteront nos richesses quoi que l’on fasse. Et pour tous ceux qui perdent leur mémoire, Que nos vers aient la force d’un miroir pour qu’ils puissent eux-mêmes se voir. PARTIE 2 (WEZAM)

Maintenant je sais que mon pays n’est pas vaste mais qu’il me demande de la grandeur. Maintenant je sais que je suis cette pelle qui va assainir cette poubelle dans laquelle nous vivons. Maintenant je sais que ma vie est une pierre Et qu’il me revient de la garder ordinaire ou de la rendre précieuse. Maintenant je sais que je suis « Fils Boimbo », Fils du Monsieur qui a arraché l’indépendance de la République Démocratique du Congo.

FILS BOIMBO NL

DEEL 1 (ORAKLE)

De weg die we afleggen op aarde Wanneer alles lijkt te zwijgen Of ontspoord is door sektariërs. Vol twijfels gezaaid door angst We begraven er een aantal maar anderen ontstaan en rukken op, dwalend. In de straat is het leven te echt, broeder Niemand blijft van onrecht gespaard. Daarom misschien dat we hier zo kwaad kijken. Want in het dagelijkse leven moet je je bewijzen, moet je ‘moven’.

Te veel rotzooi, te veel tuig En in deze strijd vragen ze ons te zwijgen en te stoppen met dromen. Broeder, zoon, trek het zwaard zoals Ambroise Boimbo en maak je vrede onsterfelijk Hulde aan wie kon, wist en nooit gezwegen heeft. Oh aarde, kun jij onze moeders zegenen? Wij zijn roofdieren, man, respecteer onze aarde, Al is het maar ter ere van de luipaarden van weleer Respecteer de waarden van je manen die je moet trimmen Vergeet niet dat we de tekenen dragen van de hogepriesteres. In jouw handen blijven onze levens stenen, schatten die fijngeslepen moeten worden, broeder. Daar is het dat we leren trots te zijn, trots, trots... trots Het is de psalm die mijn hart zingt bij het aanzien van wat mijn gelijken hebben doorstaan Verloren of in verraad aan het luipaard - broeder aan de andere kant van de horizon Weggerukt bij andere moeders overleven broeders enkel dankzij de reflexen van al onze moeders. Vastberadenheid, liefde en volharding Blijven voor altijd onze rijkdom, wat we ook doen. En aan al diegenen die hun herinneringen verliezen, Mogen onze verzen de kracht van een spiegel hebben opdat ze zichzelf kunnen zien. DEEL 2 (WEZAM)

Nu weet ik dat mijn land niet groot is, maar dat het grootsheid van me verwacht.

Nu weet ik dat ik de schop ben die de vuilbak leegt waarin we wonen. Nu weet ik dat mijn leven een steen is En dat het aan mij is om het een gewone steen te laten zijn, of er een edelsteen van te maken. Nu weet ik dat ik ‘Fils Boimbo’ ben, Zoon van de man die de onafhankelijkheid van de Democratische Republiek Congo afgedwongen heeft.

FILS BOIMBO EN

PART 1 (ORAKLE)

Our journeys on earth When all seems silent Or misled by sectarians. Full of doubts sowed by fear We bury some, but others appear and advance, adrift. On the streets life is too real, bro No one is spared injustice. Maybe that’s why we sulk so much here. Because every day you have to prove, you have to move. Too much shambles, too many scoundrels And in this battle, they tell us to shut up and silence our dreams. Brother, son, draw your sword like Ambroise Boimbo and immortalise your peace Credit to those who could, who knew, and who never were silent. Oh earth, can you bless our mothers? We are beasts, man, respect our lands, Even if only in honour of the felines of times past Respect the values of your mane,

to be shorn Don’t forget that we bear the marks of the great priestess. In your hands our lives are stones, riches to be cut, bro. It’s there that we learn to be proud, proud, proud … proud It’s the psalm my heart sings in the face of all that my fellows have endured Lost or in betrayal of the feline – brother on the other side of the horizon Snatched from other mothers, brothers survive only by the reflexes of all our mothers. Determination, love and perseverance Forever remain our fortune, whatever we do. And for all those who lose their memories, May our verses be like a mirror, that they may see themselves. PART 2 (WEZAM)

Now I know that my country is not vast, but it demands grandeur. Now I know that I am that shovel that will empty the bin in which we live. Now I know that my life is a stone And that it’s up to me to keep it ordinary or to cut it like a gem. Now I know that I am “Fils Boimbo”, Son of the man who has taken the independence for the Democratic Republic of Congo.

TXT Orakle Yollande Ngoy VIDEO Moimi Wezam

& Moimi Wezam

FUTURE CHAMPIONNE

TOEKOMSTIGE KAMPIOEN

Je sais que j’ai du talent « Patience et détermination » devise que je tiens de mes parents Je mettrai un pas devant l’autre jusqu’au dernier échelon Le chemin est assez long pour que je puisse m’y perdre Mais je suis prête à mettre des talons pour voir le monde d’en haut Auteur j’écris mes récits avec du cœur Je mets de l’ardeur à mon art L’heure tourne mais l’espoir trône Je trime tellement à l’entraînement Que mes rimes coulent comme de la sueur J’ai de l’encre de toutes les couleurs Pour peindre mes douleurs, mes joies, mes peines Mais je dois continuer à apprendre coûte que coûte Ne pas m’arrêter en pleine route J’ai envie de voir la victoire de près et de porter la coupe La vie dure d’une future championne Qui veut que sa plume rayonne sur sa ville Ils me croyaient trop faible Mais ma confiance en moi est mon premier trophée Aucune des choses que j’ai faites Me donnent l’impression d’avoir trop fait Certains me disent que c’est impossible Mais chaque jour je cours, j’attaque, je dribble malgré les chutes Je vais atteindre mon but Le stade se lève, je deviens célèbre Grâce à mes mots sur mes lèvres Féroce comme les léopards, je veux marquer les mémoires Pour que jamais on ne m’oublie Mon nom, c’est Evy.

Ik weet dat ik talent heb “Geduld en volharding”, aan die leus van mijn ouders houd ik me Stap voor stap zal ik zetten tot de laatste trede De weg is lang genoeg om verloren te lopen Maar ik wil wel op hakken lopen om de wereld vanuit de hoogte te zien Ik ben schrijver en mijn verhalen komen uit het hart Ik werk met vuur aan mijn kunst De klok tikt maar de hoop leeft Ik zwoeg zo hard bij het oefenen Dat mijn verzen stromen als zweet Ik heb inkt in alle kleuren Om mijn pijn, mijn vreugde, mijn verdriet te schilderen Maar koste wat het kost moet ik doorgaan met leren Niet halverwege opgeven Ik wil de overwinning van dichtbij zien en de beker dragen Het harde leven van een toekomstige kampioen Die wil dat haar pen uitstraalt over de stad Ze dachten dat ik te zwak was Maar mijn zelfvertrouwen is mijn eerste trofee Niets van wat ik gedaan heb Geeft me de indruk teveel gedaan te hebben Sommigen zeggen me dat het onmogelijk is Maar elke dag loop ik, val ik aan, dribbel ik ondanks de valpartijen Ik zal mijn doel bereiken Het stadion ontploft, ik word beroemd Dankzij de woorden op mijn lippen Meedogenloos als het luipaard wil ik herinneringen bewaren Opdat ze me nooit vergeten Mijn naam is Evy.

I know I am talented “Patience and determination”, advice I heed from my parents I’ll put one foot in front of the other until the last rung The road is long enough to get lost on But I’m willing to wear heels to see the world from a height As an author I write my stories with heart I put ardour into my art The clock is ticking but hope is high I knuckle down so hard at my practice That my rhymes flow like sweat I have ink in every colour To paint my pains, my joys, my troubles But I have to keep learning no matter what I cannot stop halfway I want to see the victory from up close and carry the trophy The hard life of a future champion Who wants her quill to shine across the city They thought me too weak But my self-confidence is my first trophy None of the things I have done Give me the impression I’ve done too much Some tell me it’s impossible But every day I run, attack, dribble despite the falls I’ll reach my goal The stadium rises, I become famous Thanks to the words on my lips Ferocious like a leopard I want to record memories So that I am never forgotten My name is Evy.

FUTURE CHAMPION

TXT

Evy Bandefu

VIDEO

Dekin Nzila Bambi

JE NE SUIS QU’UN HOMME FR

Je ne suis qu’un homme Qui veut marquer son époque A coups de marteau sur la pierre La plus précieuse d’Afrique Pour en révéler un trésor magnifique. Certes, je suis un homme de guerre Mais, je reste votre frère. Je suis un démocrate conscient Je suis de ce pays, le digne enfant. Je ne suis que l’homme A qui est incombé le devoir De porter les espoirs de la patrie à bon port De n’abandonner face à aucune tempête Afin de rendre solides les cordes de l’unité du pays. Je suis plus qu’un homme Je suis votre maître L’incarnation des ancêtres A qui vous devez culte et honneur. Je ne suis pas qu’un homme Je suis l’authentique homme Pas dictateur mais autorité suprême Désormais, vous remarcherez le front courbé. Je ne suis qu’un homme Un homme quelconque Un père de famille qui puisait sa force Dans la puissance de la patrie. Je suis un homme trahi Dont le supplice consent à ravir la vie. De fausse sévérité je me maquille Pour m’octroyer le respect de mes propres filles Qui s’échantillonnent dans la rue comme des marchandises

Pour que sur ma table, il ne manque pas de riz. Je suis cet homme qui autrefois T’acclamais plus fort que tous tes pantins Je suis cet homme qui réclame que demain L’avenir me pardonne d’avoir cru en toi. Je ne suis qu’un homme En vrai, un être humain Entre l’adulte et l’enfant Le présent comme le futur Cette voix qui s’élève dans la foule Fougueuse, forte, intarissable de verve De rêves que même l’impossible rend réels. Je suis cet homme Qu’aucune prison ne peut asservir Qu’aucune chaîne ne peut retenir Je mène le combat Qui aura raison de moi : « Je déracine les vices qui pissent sur mon avenir Pour planter les graines des valeurs qui me sont chères, Car leurs fruits profiteront à la terre entière ».

IK BEN MAAR EEN MAN NL

Ik ben maar een man Die zijn tijd wil markeren Met hamerslagen op de steen De kostbaarste van Afrika Om een prachtige schat zichtbaar te maken. Zeker, ik ben een krijgsman Maar ik blijf je broer. Ik ben een welbewuste democraat Ik ben het waardige kind van dit land. Ik ben maar de man

Die de taak gekregen heeft om De hoop van het vaderland naar een veilige haven te loodsen Ik mag niet opgeven, bij eender welke storm Om de banden van eenheid van dit land sterk te maken. Ik ben meer dan een man Ik ben je meester De belichaming van de voorouders Die je moet aanbidden en eren. Ik ben niet zomaar een man Ik ben de waarachtige man Geen dictator maar het hoogste gezag Voortaan marcheren jullie met gebogen hoofden. Ik ben maar een man Zomaar een man Een huisvader die kracht put Uit de macht van het vaderland. Ik ben een bedrogen man Wiens beproeving toestaat het leven in verrukking te brengen. Ik smuk me op met valse ernst Om respect te krijgen van mijn eigen dochters Die zich als handelswaar uitstallen op straat Opdat mijn tafel geen rijst ontbreekt. Ik ben deze man die jou ooit Harder bejubelde dan al je poppen Ik ben deze man die beweert dat de toekomst Me morgen zal vergeven in je geloofd te hebben. Ik ben maar een man Of beter, een mens Tussen volwassene en kind Zowel heden als toekomst Die stem die oprijst uit de menigte Vurig, sterk, vol onuitputtelijke geestdrift Voor dromen die zelfs het onmogelijke

echt maken. Ik ben die mens Die geen gevangenis kan tegenhouden Die geen ketens kunnen vastmaken Ik voer de strijd Die de bovenhand van me zal halen: “Ik ontdoe me van de zonden die spuwen op mijn toekomst Om de zaadjes te planten van de waarden die me aan het hart liggen Want hun vruchten komen de hele aarde ten goede”.

I AM BUT A MAN EN

I am but a man Who wants to mark his age With the strike of a hammer on the stone The most precious in Africa To reveal from it a magnificent treasure. Certainly, I’m a man of war But I remain your brother. I’m a conscientious democrat Of this land I am the worthy child. I am but the man Who has been given the task To carry the hopes of the motherland to shore Not to abandon ship when faced by any storm To solidify the ties of unity of this country. I am more than a man I am your master The incarnation of our ancestors To whom you owe worship and honour. I am not just a man I am the true man

No dictator but the supreme authority Henceforth, you shall march with heads bent. I am but a man Just any man A family father who draws his strength From the power of the motherland. I am a betrayed man Whose torment agrees to enrapture life. I mask myself in false severity To vouchsafe the respect of my own daughters Who display themselves on the street like wares So that my table lacks no rice. I am that man who once Applauded you louder than your dummies I am that man who claims that tomorrow The future will forgive me for having believed in you. I am but a man Or rather, a human being Between adult and child Both present and future That voice that rises from the crowd Fiery, strong, unfailing in vivacity In dreams that even make the impossible real. I am that person That no prison can enslave That no chain can hold I lead the fight That will get the better of me: “I root out the vices that piss on my future To plant the seeds of values dear to me. For their fruits shall benefit all the world.”

TXT Do Nsoseme Dora VIDEO Fabrice Kalonji Malabar

LA ROSE DES ONDES FR

J’ai décidé de te déclarer ma flamme à l’heure où le soleil se repose, Quand tu portes ta robe aux rayons roses. À l’heure où le soleil couchant attendrira ton corps je serai sur la verdure Pour te chanter ces vers d’or.

Séduisante jusqu’à charmer la pesanteur, Te contempler me nourrit de paix du cœur ; Je suis en lévitation quand je flotte sur tes sourires liquides. Ma rose des ondes, ma fleur de fluide, Mon fleuve d’amour !

Je te dirai ‘‘Je t’aime’’ pour la paix que tu m’inspires ; Je t’aime pour le meilleur, car avec toi ‘y a pas de pire, Et Zéphyr accordera de l’harmonie À notre cérémonie.

Ebale ya papa Simon Kimbangu (Fleuve de Papa Simon Kimbangu) Ebale ya Patrice Lumumba, (Fleuve de Patrice Lumumba) Ebale ya Kimpa Vita, (Fleuve de Kimpa Vita) Ebale ya Paul Panda, (Fleuve de Paul Panda) Ebale ya Grand Kalle, (Fleuve de Grand Kalle) Ebale ya Papa Wemba (Fleuve de Papa Wemba)

Mes douleurs crèvent Sur tes rives Quand mes rêves Te décrivent Avec des phrases Qui coulent sur des mélodies en extase.

Na ye ko tatola yo bolingo mpe longonia, (Je viens te témoigner de l’amour et du respect) Ozali enzombo ya Congo, (Tu es la fierté du Congo) Nkita na biso, (Notre héritage) Bokasi ya bomoyi, (La force de la vie) Liziba ya kimya ! (La source de la paix)

Certains disent que tu es du Bas-Congo, Pour moi t’es une fille d’ici, une moeuf de Kin. Je me rappelle ce jour au cours de Philo Où mon pote Matondo m’a dit que tes origines sont de la région du Nil. Pour moi, tout ça c’est pas utile : Ce qui m’importe vraiment, C’est te déclarer mes sentiments.

Na ye ko sanjola kitoko na bongengi na yo (Je viens exalter ta beauté et ta splendeur)

Je me souviens de ces moments Où je t’interrogeais sur la vie : Je suis encore frappé par tes réponses, tes effluves, tes murmures et tes silences ! Ta voix est un mélange De mélodies des mésanges et des anges. Tu me rends fou, t’es étrange Comme si tu avais rendez-vous avec l’infini ! Je peux pas dire que ceci est une drague, Mais ce qui est sûr, c’est que ces mots ont pour encre le flot de tes vagues. Tu es belle, de par ton histoire, Belle, car je vois en toi un héritage : t’admirer est un devoir de mémoire ! Quand le soleil se reflète sur ta peau cristalline Tu deviens le miroir De toute la beauté de Kin ! Et quand je me retrouve face à toi j’ai l’impression que tout passe sauf toi. Même les rochers dansent au rythme de ta voix.

Tu fais la fierté de mon pays, majestueux fleuve Congo, La mère de mes pensées, La sœur de mes rêves, La digne fille de mes ancêtres, La femme de mes terres !

DE ROOS VAN DE GOLVEN NL

Ik heb besloten je mijn liefde te verklaren wanneer de zon ondergaat, Wanneer jij je jurk van roze stralen draagt. Wanneer de ondergaande zon je lichaam verzacht zit ik in het gras Om deze gouden verzen voor je te zingen. Ik zal je zeggen dat ik van je hou omdat je me tot vrede inspireert; Ik hou van je in goede dagen, want met jou zijn er geen slechte, En Zefier zal onze ceremonie Harmonie schenken. Mijn smart verdwijnt Op jouw oevers

Wanneer mijn dromen Je beschrijven Met zinnen Die vloeien boven extatische melodieën. Sommigen zeggen dat je uit Bas-Congo komt, Voor mij ben je een meisje van hier, een vrouw van Kin. Ik herinner me die dag tijdens de les Filosofie Toen mijn makker Matondo me zei dat jij uit de Nijlstreek komt. Voor mij is dat van geen belang: Wat er echt toe doet, Is dat ik je mijn gevoelens kan tonen. Ik herinner me de momenten Waarop ik je uithoorde over het leven: Ik ben nog steeds onder de indruk van je antwoorden, je uitbarstingen, je gefluister en je stiltes! Je stem is een mengeling Van vogelgefluit en engelengezang. Jij maakt me gek, je bent bijzonder Alsof je een afspraak hebt met het oneindige! Ik weet niet of ik aan het flirten ben, Maar één ding is zeker, de deining van je golven is de inkt van deze woorden. Jij bent mooi door je verleden, Mooi, want in jou zie ik een erfenis: jouw bewonderen is een taak van het geheugen! Wanneer de zon weerspiegelt op je kristalheldere huid Word je de spiegel Van alle schoonheid van Kin! En wanneer ik tegenover je sta, heb ik het gevoel dat alles voorbijgaat behalve jij. Zelfs de rotsen dansen op het ritme van jouw stem. Zo verleidelijk dat je zelfs de zwaartekracht charmeert, Jou aanschouwen vult mijn hart met vreugde; Ik zweef wanneer ik drijf op je vloeibare glimlach. Mijn roos van de golven, mijn vloeiende bloem, Mijn stroom van liefde! Ebale ya papa Simon Kimbangu (Stroom van Papa Simon Kimbangu) Ebale ya Patrice Lumumba, (Stroom van Patrice Lumumba) Ebale ya Kimpa Vita, (Stroom van Kimpa Vita) Ebale ya Paul Panda, (Stroom van Paul Panda) Ebale ya Grand Kalle, (Stroom van Grand Kalle) Ebale ya Papa Wemba (Stroom van Papa Wemba) Na ye ko tatola yo bolingo mpe longonia,

(Ik kom je mijn liefde en respect tonen) Ozali enzombo ya Congo, (Jij bent de trots van Congo) Nkita na biso, (Onze erfenis) Bokasi ya bomoyi, (De kracht van het leven) Liziba ya kimya ! (De bron van vrede) Na ye ko sanjola kitoko na bongengi na yo (Ik ben hier om je schoonheid en pracht te bejubelen) Jij bent de trots van mijn land, prachtige Congostroom, De moeder van mijn gedachten, De zus van mijn dromen, De waardige dochter van mijn voorouders, De vrouw van mijn land!

THE ROSE OF THE WAVES EN

I have decided to declare my love to you when the sun goes down, When you wear your dress of rosy rays. When the setting sun tenderises your body I will be on the grass To recite you these golden verses. I will tell you “I love you” for the peace you inspire in me; I love you for the better, because with you there is no worse, And Zephyr will grant harmony Unto our ceremony. My pains disappear On your shores When my dreams Describe you With phrases That flow over ecstatic melodies. Some say you come from Bas-Congo, For me you are a local lady, a girl from Kin. I remember that day in philosophy class When my buddy Matondo told me your origins are in the Nile region. To me, none of that matters: What is really important, Is telling you how I feel. I remember those moments When I interrogated you about life: I’m still baffled by your answers, your emanations, your murmurs and your silences!

Your voice is a mixture Of the songs of birds and angels. You drive me mad, you’re strange As if you have an appointment with eternity! I can’t tell if I’m trying to hit on you, But what is certain is that these words have the tide of your waves for ink. You are beautiful, by your history, Beautiful, because I see in you a legacy: admiring you is a duty of memory! When the sun reflects on your crystalline skin You become the mirror Of all the beauty of Kin! And when I stand before you I have the impression that everything passes except for you. Even the rocks dance to the rhythm of your voice. You’re seductive to the point of enchanting gravity, Contemplating you fills my heart with peace; I levitate when I float on your liquid smiles. My rose of the waves, my fluid flower, My stream of love! Ebale ya papa Simon Kimbangu (Stream of Papa Simon Kimbangu) Ebale ya Patrice Lumumba, (Stream of Patrice Lumumba) Ebale ya Kimpa Vita, (Stream of Kimpa Vita) Ebale ya Paul Panda, (Stream of Paul Panda) Ebale ya Grand Kalle, (Stream of Grand Kalle) Ebale ya Papa Wemba (Stream of Papa Wemba) Na ye ko tatola yo bolingo mpe longonia, (I come to show you love and respect) Ozali enzombo ya Congo, (You are the pride of Congo) Nkita na biso, (Our heritage) Bokasi ya bomoyi, (The strength of life) Liziba ya kimya ! (The source of peace) Na ye ko sanjola kitoko na bongengi na yo (I come to extoll your beauty and splendour) You are the pride of my country, majestic Congo river, Mother of my thoughts, Sister of my dreams, Worthy daughter of my ancestors, Wife of my land!

TXT MicroMéga JB Bokoli VIDEO Bob Moussa

Le Verbivore

POULET MAYO FR

Je sens la fumée des grillades, j’entends le son des aubades qui s’en vont dévergonder dans les ruelles de Kinshasa Je vois cette flopée des bousculades des klaxons qui envoyent des ondes sonores Copuler les réverbères de Kin shasa Un matin étrange, le soleil des noctambules, des ambianceurs, de grands prêtres, de mukala, de amela milangi, des Chelsea, de vendeuses de plaisir, les enfants aux lendemains occultes. 18h Bandal, ban-dal Mon endroit propice à l’ambiance, les bars y prolifèrent J’en parle puisque c’est un kiff ne croit que je baliverne ... La nuit tout vibre au rythme de la vie est belle La nuit conserve dans ses entrailles l’âme de Kin la belle Après une journée de cop na poche mua shaba Les noko viennent de partout et sur le bois de nganda ntaba Se grillent du poulet mayo... table garnie des Tembo et les reins tournent dans le sens de bayuda du Congo en attendant... Poulet mayo, poulet mayo (Descente) Un poulet nu comme la fille Élisa Edmond de Goncourt, assaisonné et pimenté à la conversion de Baldwin. Bien cuit comme un tram 83. Je t’invite à croquer dans sa chair comme on croque les pages d’alchimie de Coelho, avec une arrière saveur mêlée à la nostalgie de cahier d’un retour au pays de bakoko Croque, croque, croque... Puis laisse la matière grise chaque lundi, chaque mardi... ainsi va la vie (Question) Peut-être que si on aime autant ce poulet c’est parce que nos rêves sont comme des

poulets de toutes ces canailles politiques Qui quand on dit population ils entendent poulailler Machette derrière la tête prêts à tout défourailler ces fous alliés Ils ont emprisonné le savoir derrière les barreaux de l’ignorance, les clés enfoncées sous les paillassons des bibliothèques Et comme un homme qui lit se multiplie Ils ont rendu la lecture chose futile Trop de sokola mata coin la population en a perdu le savoir, son fusil Et ne saitplus se défendre comme un poulet dans les mains du rôtisseur Ça crée une société denoctambules, d’ambianceurs, de grands prêtres, de mukala, de amela milangi, des Chelsea, de vendeuses de plaisir, des enfants au lendemain occulte... Mais tant, tant que mon âme s’abreuvera dans des testaments anciens ma voix continuera à crier sur la sourde oreille des ventres affamés: lève-toi et lis, lève-toi et vis, nourris ton esprit la viande de pensées fraîches Comme la lecture adoucit les moeurs prends ce slam pour un poulet mayonnaise

KIP MET MAYO NL

Ik ruik de rook van braadroosters, ik hoor hoe ochtendlijke liederen hun schaamte gaan wegwassen in de steegjes van Kin shasa Ik voel de herrie van claxons die geluidsgolven uitsturen Paren met de straatlantaarns van Kin shasa Een vreemde ochtend, de zon van nachtbrakers, sfeermakers, hogepriesters, mukala’s, amela milangi’s, Chelseas, meisjes van plezier, kinderen met een duistere toekomst. 18u Bandal, ban-dal

Mijn uitverkoren plek voor ambiance, bars in overvloed Ik spreek erover omdat het cool is, denk niet dat ik onzin verkoop... ’s Nachts vibreert alles op het ritme van het leven is mooi De nacht bewaart in zijn binnenste de ziel van Kin, de schone Na een dag van cop na poche mua shaba Komen de noko’s van overal en boven het brandhout van nganda ntaba Braadt de kip met mayo... de tafel gedekt met Tembo’s en de lenden die tijdens het wachten draaien op het ritme van Bayuda du Congo... Kip met mayo, kip met mayo (Afdaling) Een kip, naakt als La Fille Élisa van Edmond de Goncourt, pittig gekruid à la Baldwin. Goed doorbakken als een tram 83. Hap maar in haar vlees, zoals we ons in De Alchemist van Coelho vastbijten, een lichte smaak met de nostalgie van het dagboek van een terugkeer naar het land van de Bakoko Hap, hap, hap... Laat de grijze cellen dan rusten, elke maandag, elke dinsdag... zo gaat het leven (Vraag) Misschien houden we wel zo veel van deze kip omdat onze dromen als de kippen zijn van al die boeven in de politiek Die kippenhok horen wanneer we bevolking zeggen Met de machete achter het hoofd, klaar om te trekken, deze waanzinnige bondgenoten Ze hebben de kennis opgesloten achter de tralies van de onwetendheid, de sleutels verborgen onder de deurmatten van de bibliotheken En omdat een lezende mens zich vermenigvuldigt Hebben ze het lezen zinloos gemaakt Door teveel sokola mata coin is de bevolking zijn kennis, zijn wapen kwijtgespeeld, En weet ze niet meer hoe zich te verdedigen, zoals een kip in de handen van de kok Zo ontstaat een gemeenschap van

nachtbrakers, sfeermakers, hogepriesters, mukala’s, amela milangi’s, Chelseas, meisjes van plezier, kinderen met een duistere toekomst... Maar zolang, zolang mijn ziel zich kan laven aan de oude testamenten blijft mijn stem roepen in het dove oor van de hongerige magen: sta op en lees, sta op en leef, voed je geest met het vlees van verse gedachten Aangezien lezen de zeden verzacht, houd deze slam voor een kip met mayonnaise

CHICKEN MAYO EN

I smell the smoke from the grills, I hear the sound of the morning songs going to wash off their shame in the alleyways of Kinshasa I see the jumble of helter-skelter horns that send out sonorous waves Copulating the street lamps of Kinshasa A strange morning, the sun of the night owls, the entertainers, the high priests, the mukala, the amela milangi, the Chelseas, the ladies of pleasure, the children with obscure futures. 6pm Bandal, ban-dal My ideal spot for entertainment, the bars proliferate I tell you because it’s a blast, don’t think I’m bullshitting… At night everything vibrates to the rhythm of life is good The night retains in its innards the soul of Kin, the beauty After a day of cop na poche mua shaba The noko come from everywhere and over the firewood of nganda ntaba Chicken mayo is grilled… Tables set with Tembo and the loins turn to the beat of Bayuda du Congo while waiting… Chicken mayo, chicken mayo (Descent)

A chicken, naked like La Fille Elisa by Edmond de Goncourt, seasoned and peppered after Baldwin’s fashion. Welldone like a tram 83. I invite you to munch on her flesh like we get stuck into Coelho’s alchemy pages, a faint flavour mixed with the nostalgia of a diary of the return to the land of the Bakoko Munch, munch, munch… So put to rest the grey matter every Monday, every Tuesday… such is life (Question) Maybe if we love this chicken so much it’s because our dreams are like chickens, of all those bastard politicians Who when we say population hear chicken coop Machete behind the head, ready to draw, these insane allies They have locked away wisdom behind the bars of ignorance, the keys shoved under the doormats of libraries And since a man who reads grows They have rendered reading futile Too much sokala mata coin has lost the people their wisdom, their weapon And they no longer know how to defend themselves like a chicken in the hands of the chef It creates a society of night owls, entertainers, high priests, mukala, amela milangi, Chelseas, ladies of pleasure, children with obscure futures… But so long, so long as my soul can quench itself with the ancient testaments, my voice will continue to cry into the deaf ears of the hungry stomachs: stand up and read, stand up and live, nourish your mind with the flesh of fresh thoughts Since reading soothes the senses, take this slam for a chicken mayonnaise.

TXT Peter Komondua VIDEO Anny Tshonga