Jaarverslag LAD 2017

Jaarverslag 2017

Voorwoord

Voorwoord 7 cao-akkoorden, 50 sociaal plannen, 2.500 individuele vragen/dossiers, een oplossing voor de pensioenaftopping en 3.000 nieuwe leden: het zijn een paar resultaten die we in 2017 bereikten en die uitgebreid staan beschreven in dit jaarverslag.

Als ik alle resultaten naast elkaar zet, was 2017 vooral een jaar waarin we met heel uiteen­lopende onderwerpen bezig waren. Zo­ voerden we aan het begin van het jaar, op 17 januari, nog actie in de ggz, om samen met 1.500 psychiaters duidelijk te maken dat er een oplossing moest komen voor de pensioen­ aftopping. Die kwam er, evenals in de zieken­ hu­ize­n, zodat we dit dossier eindelijk konden sluiten.

Een maand later waren we medeorganisator van het Grote Zorgdebat, dat in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen werd georgani­ seerd en waar we een nieuw kabinet opriepen de zorgsector de komende vier jaar vooral rust te gunnen.

Vlak voor de zomer brainstormden we ver­ volgens samen met opleiders, genees­kunde­

studenten en jonge artsen over de vraag wat er moet gebeuren om vraag en aanbod op de opleidingsmarkt beter op elkaar af te stemmen.

Alle suggesties en oplossingsrichtingen bun­ del­­den we in een special van ons maga­zine, die ook tijdens de introductieweken werd ­ver­ spreid.

In de zomer werd het project ‘Medisch specia­list in dienstverband georganiseerd aan zet’ ge­ lanceerd, bedoeld om medisch specia­lis­ten een ste­­vigere positie te geven in zieken­huizen. Verder agen­deerden we in diverse cao-overleggen, met succes, het belang van levens­­­fasebewust personeels­beleid, gaven we work­shops bij diverse congressen en be­zochten onze onder­ handelaars wekelijks tie­ntallen in­stellingen.

Kortom: een bewogen jaar, met veel initiatieven die onze drie speerpunten raken: goede arbeids­voorwaarden, veilige en gezonde arbeids­­ omstandigheden en een arbeidsmarkt met pers­pectief. Ook in 2018 maken we ons daar graag weer hard voor.

Christiaan Keijzer, voorzitter LAD

In dit jaarverslag Verenigingszaken 3 Collectieve belangenbehartiging 6 Individuele belangenbehartiging 17 Pensioen 18 2 | LAD Jaarverslag 2017

1

Verenigings zaken

Ledenraad

Een intensieve samenwerking met onze partners, twee nieuwe bestuursleden en vijf nieuwe leden­raadsleden: op ve­renigings­­ gebied was 2017 weer een dynamisch jaar voor de LAD. We zetten de meest in het oog springende zaken op een rij.

Leden Bestuur Na het vertrek van Hidha Debby van Sleeuwen eind 2016, werd het LADbestuur begin 2017 versterkt met twee nieuwe bestuursleden: klinisch fysicus Donné Pans (portefeuille financiën) en specialist ouderengeneeskunde Janneke de Wal. Samen met anesthesioloog Christiaan Keijzer (voorzitter) en arts Maatschappij en Gezondheid Cisca Koning-van den Berg van Saparoea bestaat het LADbestuur daarmee uit een vier- in plaats van driekoppig bestuur, en daarop zijn de statuten begin 2017 aangepast. In de statuten staat nu dat het LAD-bestuur bestaat uit minimaal drie en maximaal vijf personen. Die uitbreiding was een wens van het bestuur, omdat hiermee een verbreding van nieuwe inzichten vanuit de diversiteit van de achterban kan worden gerealiseerd, zonder dat dit ten koste gaat van de slagkracht van een klein bestuur.

Eind 2017 heeft bestuurslid Cisca Koningvan den Berg van Saparoea haar be­ stuurs­functie helaas om persoonlijke redenen moeten neerleggen. De LAD gaat in 2018 op zoek naar een vervanger voor haar.

3.000

In 2017 verwelkomden we ruim 3.000 nieuwe leden, waardoor ons leden­aantal aan het eind van het jaar ruim 33.000 bedroeg. Door die groei staan we steeds sterker in cao-onderhandelingen.

Nieuwe ledenraadsleden, van boven naar beneden: Dianne Bosch, Edith van Esch, Steffi Rombouts, Jannes Sipkens, Bertil Mommers, Nupur Kohli en Dany Haroun.

De LAD heeft sinds 2015 een leden­ raad,waarin alle ledengroepen zijn ver­ tegen­woordigd in achttien kies­groepen.

De ledenraad komt vier keer per jaar bij el­­kaar en is onder andere verant­ woor­­de­lijk voor het vaststellen van de meer­jaren­beleidsagenda, de begro­ting, het controleren van het be­stuur en de be­ noeming van de nieuwe bestuurs­leden.

In 2017 verliet een aantal leden de leden­­ raad, waardoor er vacatures ont­stonden.

Omdat zich voor sommige kies­groepen meerdere kandidaten meld­den, schreven we een aantal keren verkiezingen uit.

• Op 1 maart verwelkomden we Dianne Bosch in de kiesgroep Coassistenten.

Zij kreeg de meeste stemmen van de vier kandidaten die zich aanmeldden voor deze zetel, en heeft het stokje over­ ge­nomen van haar voorganger Sanne Wubbels.

• In de kiesgriep Aios ontstonden twee vacatures, na het overlijden van Claire Nolte en het vertrek van Fleur van den Heijkant. Deze zijn ingevuld door Steffi Rombouts (aios oogheelkunde) en Edith van Esch (aios ob­ste­trie en gynae­cologie). Rombouts was al een goede bekende voor de LAD, om­dat ze tot de zomer namens de basis­­ artsen in onze ledenraad was vertegen­woordigd.

• Een andere bekende stroomde even-­ eens door naar een andere kies­groep: Bertil Mommers verruilde de kiesgroep Basisartsen voor de kiesgroep Bedrijfsen verzekerings­artsen, waar een vacature was ontstaan na de pensio­ nering van de heer Vogelesang.

Mommers is in ok­tober 2016 gestart met de op­leiding ‘Arts arbeid en gezond­heid - verzekerings­arts’.

• Vanwege de twee vacatures die voor de kiesgroep Basisartsen zijn ont­ staan, verwelkomden we twee nieuw­komers: Dany Haroun (anios cardio­ logie) en Nupur Ruchika Kohli (basis­ arts jeugd­gezondheidszorg).

• Tot slot werd Jannes Sipkens (aios huisartsgeneeskunde) gestationeerd als ledenraadslid voor de kiesgroep Huisartsen in opleiding, na het vertrek van José van der Velden.

LAD LADJaarverslag Jaarverslag2017 2017| 3| 3

Bijeenkomsten en trainingen • Begin januari organiseerden we samen met VvAA de informatiedag ‘Klaar voor de toekomst!’ voor aios huis­arts­ geneeskunde, die door rium 100 aios werd bezocht.

• De LAD was op 20 februari mede-­ organisator van het Grote Zorgdebat, dat in aanloop naar de Tweede Kamer­ verkiezingen werd georganiseerd.

Tien kandidaat-Kamerleden gingen met elkaar in debat over de toekomst van de zorg. Het debat werd door 25 zorgorganisaties georganiseerd, werd door 1.300 mensen bijgewoond en was live te volgen via Skipr.nl. De LAD deed tijdens het debat de oproep om de ‘verplicht in loondienst’-discussie te laten rusten en te focussen op zaken die er echt toe doen in de zorg.

• Op 27 juni organiseerde de LAD samen met De Geneeskundestudent de in­­vi­ta­tio­­nal ‘Onbekend maakt on­ bemind’, vanwege de problemen op de op­­leidings­­­markt. Jaarlijks meld­den zich veel meer basisartsen aan voor zieken­­­huis­specialis­men dan het aantal beschik­bare plaatsen, terwijl ‘onbe­ kende’ en ‘onbeminde’ specialis­men (zoals binnen de sociale genees­kunde) omgekeerd moeite hebben om hun opleidingsplaatsen gevuld te krijgen.

Tijdens de invitational bespraken op­leiders, (aankomend) artsen en beleids­­makers met elkaar hoe vraag en aanbod beter op elkaar kunnen worden afge­stemd. Dat leidde tot twee concrete aanbevelingen waar

4 | LAD Jaarverslag 2017

de LAD en De Geneeskundestudent zich samen voor inzetten: 1. een verlaging van de instroom in de studie genees­kunde van 2.900 naar 2.400 en 2. méér focus op onbekende en onbeminde specialismen tijdens de opleiding.

• Ruim dertig LAD-leden volgden de training Beter in beeld, die met een 8,5 werd gewaardeerd. De LAD heeft deze training vier jaar geleden samen met VvAA opgezet, om artsen te helpen inzicht te krijgen in hun kern­ kwaliteiten, zodat ze hun invloedssfeer kunnen vergroten. Vanwege de be­hoefte onder de deelnemers aan een ver­diepingsslag werd dit jaar ook een vervolgtraining gelanceerd: Beter in onderhandelen. In november werd deze nieuwe training twee keer aangeboden en eveneens met een 8,5 gewaardeerd.

• De LAD was aanwezig op diverse congressen om workshops te ver­ zorgen of informatie te geven. Op de KNMG Carrièrebeurs in maart bemanden we samen met VvAA en het CarrièreCentrum Zorg een stand waar we een cv-check aanboden en deelnemers de kans boden om een ‘netwerkgesprek’ met een arts te winnen. Daarnaast waren we op het Nationaal Coassistenten Congres en verzorgden we workshops op het LUMC-congres, het LMSO-congres en tijdens de AIOS Upgrade.

Tijdens de KNMG Carrièrebeurs konden studenten een cv-check laten doen.

Bureau Bij het bureau van de LAD werkten in 2017 in totaal 30 medewerkers, waaronder 1 directeur, 1 directiesecretaris, 9 mede­ wer­kers bij het Team Onderhandelaars Arbeids­voorwaarden, 8 medewerkers bij het Kennis- en DienstverleningsCentrum (in totaal werken bij het KDC 17 mede­ werkers; de overige 9 medewerkers zijn in dienst van de Federatie Medisch Specialisten), 4 stafmedewerkers (beleid en communicatie) en 7 ondersteunende medewerkers (secre­tariaat, ledenbeheer, financiële admini­stratie).

Communicatie en PR

Samenwerking met partners

• In 2017 verschenen vier LADmagazines en één special, die de LAD samen met De Geneeskundestudent publiceerde naar aanleiding van de invitational ‘Onbekend maakt on­bemind’ (zie ook: Bijeenkomsten en trainingen op pagina 4). Deze special werd tijdens de introductie­ weken verspreid onder genees­kunde­ studenten.

• Leden ontvingen iedere twee weken een digitale nieuwsbrief. Daarnaast werden circa 55 gerichte mailings aan bepaalde ledengroepen verstuurd, zoals over cao-resultaten, de pen­ sioenaftopping en trainingen.

• De LAD-website (www.lad.nl) trok ieder kwartaal zo’n 20.000 bezoekers. Verder was de LAD actief op Twitter en LinkedIn. • De LAD leverde redactionele bij­dragen aan Arts in Spe en Medisch Contact, en initieerde regelmatig artikelen in de media.

• We trokken nauw op met onze samen­werkingspartners (De Genees­kunde­ student, De Jonge Specialist, Federatie Medisch Specialisten, NVKC, NVKF, NVvTG en NVZA), maar ook met KAMG, Verenso, AJN, KNMP en VvAA. • De LAD is een van de acht federatie-­ partners van KNMG. • De LAD is voor een deel van de collec-­ tieve belangenbehartiging op caoniveau aangesloten bij FBZ (de Fede­ ratie van Beroepsorganisaties in de Zorg) en het Ambtenarencentrum.

• De LAD is partner van het Platform Zó Werkt de Zorg, een initiatief van 14 organisaties om het zorgstelsel inzichtelijker te maken. In 2017 werd onder meer een web-app ontwikkeld waar de belangrijkste visuals uit het boek ‘Zó Werkt de Zorg’ zijn opge­no­ men. Daarnaast werd de eerste special gepubliceerd: ‘Zó Werkt de Huis­art­sen­­ zorg’. De LAD verlootte onder huis­ artsen een aantal exem­plaren.

• De LAD zit in de adviesraad van het project van Stichting IZZ om de werk­ druk onder SEH-artsen en -verpleeg­ kundigen te verminderen. In 2017 is een onderzoek gedaan onder 887 SEHverpleegkundigen en SEH-artsen uit

ZO WERKT

De huisarts speelt een onmisbare rol in het Nederlandse zorgstelsel. Vrijwel iedere Nederlander kent de spreekkamer van zijn huisarts. Maar hoe is de huisartsenzorg georganiseerd, buiten die spreekkamer? Met wie werkt de huisarts allemaal samen? Hoe zit de opleiding in elkaar? Met welke wetten moet de huisarts rekening houden? En hoe lopen de geldstromen in de huisartsenzorg?

Zó werkt de huisartsenzorg

Hoe werkt de huisartsenzorg?

Deze uitgave is een initiatief van

ZO WERKT

DE ZORG

Voor dokters, voor doktersassistenten, voor artsen in opleiding, voor praktijkondersteuners, voor patiënten en voor beleidsmakers, kortom voor iedereen die met de huisartsenzorg te maken heeft, geeft dit boek antwoord op alle vragen over de organisatie van de huisartsenzorg.

Kees Wessels en Kees Kraaijeveld

Dit boek laat zien hoe het werk van de ruim elfduizend Nederlandse huisartsen is georganiseerd. In heldere teksten en fraaie visualisaties beschrijft het de complexe omgeving waarin huisartsen en hun patiënten dagelijks hun weg vinden.

15 algemene ziekenhuizen en 4 umc’s.

Daaruit is gebleken dat 40 procent zich emotioneel uitgeput voelt en last heeft van de hoge werkdruk. De SEH’s starten nu individueel en gezamenlijk met het zoeken naar oplossingen binnen hun invloedssfeer.

• De LAD is op internationaal gebied lid van: - de Fédération Européenne des Médecins Salariés (FEMS), de koepel van organisaties die de belangen van artsen in dienstverband ver­ tegenwoordigen in 17 Europese landen.

- de Permanent Working Group van European Junior Doctors (EJD), een organisatie die de belangen behartigt van meer dan 300.000 aios in 21 Europese landen.

- het Comité Permanent des Médecins Européens (CPME), waarin we via de KNMG-delegatie zijn ver­tegen­woor­ digd. Deze organisatie bestaat uit artsenorganisaties uit 28 Europese landen. De CPME heeft daar­naast geassocieerde leden, zoals Turkije en EUMASS (European Union of Medicine in Assurance and Social Security).

DE ZORG

Zó werkt de huisartsenzorg Kees Wessels en Kees Kraaijeveld

www.zowerktdezorg.nl

In het kader van Zó Werkt de Zorg werd een web-app gelanceerd en verscheen een speciale editie over de huisartszorg.

LAD Jaarverslag 2017 | 5

2 Collectieve

belangenbehartiging De LAD behartigt de rechtspositie van haar leden. Dit gebeurt rechtstreeks aan caoonderhandelingstafels, maar ook indirect via FBZ (de Federatie van Beroepsorganisaties in de Zorg) en het Ambtenarencentrum (AC), waarbij de LAD is aangesloten. De LAD is betrokken bij twaalf cao’s en drie arbeidsvoorwaardenregelingen. De 9 onderhandelaars van het Team Onderhandelaars Arbeidsvoorwaarden onderhandelen behalve over cao’s ook over sociaal plannen, bijvoorbeeld bij reorganisaties en fusies. In 2017 werden akkoorden gesloten voor 7 cao’s en kwamen zo’n 50 sociaal plannen tot stand.

Daarnaast werd ondersteuning geboden bij OR-verkiezingen in academische centra.

Speerpunten 2017 Primaire arbeidsvoorwaarden

De LAD zet in op: • een looneis van 2% en een inkomensontwikkeling die past bij de omstandigheden in de sector.

• een vergoeding voor gemaakte beroepskosten.

• een teruggave van de werkgeversbijdrage in de premieafdracht voor pensioenopbouw boven € 100.000.

• het salaris als uitgangspunt bij aanvulling van de WW-uitkering, en niet het maximum dagloon.

• een vergoeding aan coassistenten voor hun werkzaamheden in alle zorgsectoren.

Arbeidsomstandigheden •

•

•

•

Artsen en zorgprofessionals moeten stevig worden gepositioneerd in de organisatie. Ze moeten worden betrokken bij strategische beslissingen en ook de tijd krijgen om zich hiermee bezig te houden.

Integraal levensfasebewust personeelsbeleid is belangrijk in iedere cao. Aandachtspunten: aandacht voor levenslang leren, het faciliteren van een goede balans tussen werk en privé, zeggenschap over de manier waarop, waar en wanneer gewerkt wordt, een goed in- en doorstroombeleid en het bevorderen van mobiliteit.

Gezond en veilig werken blijft een belangrijk speerpunt voor de LAD. Daarbij gaat het om de bestrijding van psychische en fysieke werkdruk en om het monitoren van de implementatie en naleving van gemaakte afspraken.

De LAD let scherp op een correcte toepassing van het Arbeidstijdenbesluit, zodat artsen werken volgens de in de sector geldende werkweken, volgens een verantwoord rooster en met voldoende hersteltijd na diensten.

Arbeidsmarkt • •

• •

De LAD wil dat de instroom in de studie geneeskunde wordt teruggebracht van 2.900 naar 2.400 studenten.

De LAD wil deelname aan opleidingen voor ‘onbekende’ en ‘onbeminde’ specialismen bevorderen en pleit ervoor dat tijdens de opleiding minder wordt gefocust op ziekenhuisspecialismen.

De LAD zet in op behoud van werkgelegenheid en op werk-naar-werk-trajecten.

Externe flexibele arbeidsrelaties moeten worden beperkt; interne flexibiliteit moet worden bevorderd.

6 | LAD Jaarverslag 2017

Arbeidsvoorwaardenregeling Medisch Specialisten (AMS): eindelijk een akkoord • Eind 2016 kwam het Principeakkoord Pensioenaftopping tot stand, waarin, na een actietraject, eindelijk een op­los­ sing werd gevonden voor de pensioen­aftop­pings­kwestie.

Afgesproken werd dat medisch specialisten in dienst­ver­ band boven het bruto jaarsalaris van 100.000 euro 70% van de werkgeverspensioenpremie terugkrijgen via het Budget Organisatorische Eenheid (BOE). Daarbovenop kun­nen ze met hun raad van bestuur prestatieafspraken maken over bijvoorbeeld zorgvernieuwing of efficiency, om het percentage aan te vullen. Begin 2017 gingen de LAD en de Federatie Medisch Specialisten met de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) in overleg om de praten over de uitwerking van dat akkoord in de AMS. • Die gesprekken verliepen moeizaam, omdat er discussie ontstond over de vraag of het BOE een arbeidsvoorwaarde is (standpunt LAD/Federatie) of een sturingselement voor de raad van bestuur (standpunt NVZ). Ook bleek de constructie van een teruggave via het BOE in de uitvoering complex. In november 2017 werd uiteindelijk een akkoord bereikt voor een nieuwe AMS, waarin werd afgesproken dat werknemers 70% van de vrijgevallen pensioenpremie terugkrijgen via het salaris in plaats van via het BOE. Om dat percentage op te hogen tot 100% of meer, kunnen ze op instellingsniveau met hun raad van bestuur afspraken maken over efficiency, zorgvernieuwing of patiëntgerichtheid. Het geld dat uit die afspraken komt, gaat wel naar het BOE. • Naast de pensioenaftopping werden in het akkoord voor de nieuwe AMS ook afspraken gemaakt over de Variflex (55-plusregeling), die op 1 januari 2018 definitief komt te vervallen. Verder werd afgesproken dat de salarisafspraken in de nieuwe Cao Ziekenhuizen worden doorvertaald in de nieuwe AMS. • In november werd het akkoord voorgelegd aan medisch specialisten in dienstverband in algemene ziekenhuizen/ revalidatie-instellingen. Een ruime meerderheid stemde hiermee in, zodat de nieuwe AMS op 1 januari 2018 officieel in werking kon treden.

Cao Apothekers in dienstverband: werving nieuwe apothekers • Eind 2016 werd een principeakkoord bereikt voor een nieuwe cao, dat aan de leden werd voorgelegd. Begin 2017 stemde een ruime meerderheid hiermee in. De cao loopt van 1 januari tot en met 31 december 2017. Er is een structurele salarisverhoging van 2% van de cao-loonschalen afgesproken. Daarnaast hebben apothekers in januari 2017 een eenmalige uitkering van 1% ontvangen. Ook hebben ze de beschikking over een budget functiegebonden kosten van € 3.255, waarmee ze onkosten kunnen declareren die samenhangen met het werk, zoals nascholing in het kader van herregistratie, en de lidmaatschapskosten van LAD, VJA en KNMP. Verder is een vaste vergoeding van € 1.282 bruto per week afgesproken voor het doen van diensten. En wie in opleiding is tot apotheker specialist, krijgt de opleiding volledig vergoed, zowel in tijd als geld. Tot slot is structurele aandacht voor veilig en gezond werken geborgd, onder andere doordat de Cao Arbeidsomstandigheden en de Arbo­ catalogus van de Cao Apotheken nu ook op deze cao van toe­passing zijn.

• Om te zorgen dat de cao van toepassing wordt op alle apo­­the­kers in dienstverband, willen de LAD en de VZA actief leden werven, zodat de representativiteitstoets kan worden gehaald voor een algemeenverbindendverklaring. De wer­ vings­­activiteiten zijn in 2017 gestart en krijgen in 2018 een vervolg. Er is onder meer door de werkgevers opge­roepen om lid te worden van de LAD. Daarnaast heeft de LAD een flyer ge­maakt waarin kort wordt uitgelegd wat de toe­gevoegde waarde is van de cao en waarin wordt benadrukt dat het LAD-lidmaatschap apothekers nauwelijks iets kost, gezien de ver­goedingsafspraken over contributie.

• De LAD heeft in 2017 een aantal gesprekken gevoerd met BPOA, het pensioenfonds voor openbaar apothekers. BPOA maakte in november bekend dat aanpassing van de pen­ sioen­regeling voor openbaar apothekers per 1 januari 2018 onvermijdelijk is, omdat de pensioenpremie niet meer vol­ doende is voor de huidige pensioenopbouw. Mede dank­zij een interventie van de LAD is gekozen voor een meer even­ wichtige aanpassing van pensioenpremie en -opbouw, en is de vaste verhoging (indexering met 1,5%) van het pensioen behouden. Dit laatste is belangrijk voor de generatie jonge apothekers. De LAD heeft verder aangegeven de achter­ gronden en onderbouwing van de plannen heel con­creet te maken naar de deelnemers.

In juli praatten de Federatie Medisch Specialisten en de LAD medisch specialisten in algemene ziekenhuizen bij over de AMS-ontwikkelingen en ondersteuning die ze kunnen krijgen om in positie te komen bij hun raad van bestuur.

LAD Jaarverslag 2017 | 7

Nieuwe AMS maakt weg vrij voor positionering Na intensieve en moeizame onderhandelingen lukte het in 2017 om de pensioenaftoppingsafspraken uit te werken in de Arbeidsvoorwaardenregeling Medisch Specialisten (AMS). Daarmee is eindelijk de weg vrij om de afspraken over gezond en veilig werken en positionering vorm te gaan geven.

“Medisch specialisten en raden van bestuur moeten zij aan zij komen te staan”, aldus LAD-directeur Caroline van den Brekel.

In 2016 ging de vorige AMS van start, waar­ in het vergroten van de betrokkenheid van medisch specialisten in dienstverband bij de zieken­huisorganisatie een belangrijk uit­gangspunt was. Afgesproken werd des­ tijds dat medisch specialisten zich kunnen organiseren in een Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD), die met de raad van bestuur onder andere af­spraken maakt over gezond en veilig werken en de kwaliteit en kwantiteit van het zorgaanbod.

“Die afspraken zijn helaas niet goed van de grond gekomen”, zegt Van den Brekel, “en dat heeft natuurlijk alles te maken met de pensioenaftopping. Medisch specia­lis­ ten en raden van bestuur kwamen daar­ door soms lijnrecht tegenover elkaar te staan, waardoor een constructief overleg niet aan de orde was. Nu het hoofdstuk pensioenaftopping is gesloten, komen we eindelijk toe aan waar het ons om te doen is in de AMS. En dat is een situatie creëren waarin medisch specialisten en de raad van bestuur samen aan het roer staan.”

8 | LAD Jaarverslag 2017

Georganiseerd aan zet

Om medisch specialisten te helpen bij het pakken van hun nieuwe rol, zijn de Fede­ ratie en de LAD in de zomer van 2017 het project ‘Medisch specialist in dienst­ver­ band georganiseerd aan zet’ ge­start. Doel is dat medisch specialisten in overleg gaan met hun raad van bestuur, bijvoorbeeld over de koers van het zieken­huis of onder­ handelingen met de zorg­verzekeraar.

Daarnaast is het van belang dat ze samen afspraken maken over een gezond en veilig werkklimaat.

In juli werd een startbijeenkomst vanuit het project georganiseerd, om bestuurders van VMSD’s en vertegenwoordigers van Organi­satorische Eenheden (OE’s) hand­ vat­ten aan te reiken. De basis hiervoor is een stappenplan, dat begint met het op­ richten van een VMSD en eindigt met het maken van prestatieafspraken.

Van den Brekel: “Het belangrijkste is dat je als VMSD regulier met de raad van bestuur overlegt en als volwaardig gesprekspartner wordt betrokken bij strategische beslis­

singen. Uit een enquête die we onder VMSD’s en OE-vertegenwoordigers hebben gehouden, blijkt echter dat 29 procent van de VMSD’s niet altijd het gevoel heeft als een serieuze gesprekspartner te worden ge­ zien. Daar ligt dus ruimte voor ver­­betering.

Gelukkig zijn er al genoeg goede voor­beel­ den in ziekenhuizen waar be­slis­singen echt in samenspraak worden genomen. We ho­ pen dat die omslag de komende tijd over­al wordt gemaakt.”

Regiobijeenkomsten en trainingen

Om medisch specialisten te ondersteunen, hebben de LAD en Federatie in oktober en november vier regiobijeenkomsten ge­ or­­­ga­niseerd. Daarnaast is samen met de Aca­­demie voor Medisch Specialisten de twee­­­daagse training ‘U én uw VMSD in po­­sitie’ ontwikkeld, die onder meer ingaat op de ziekenhuisfinanciering, besturen op niveau en onderhandelingsvaardigheden.

Deze training wordt in 2018 drie keer aan­ geboden.

Cao Gehandicaptenzorg: mooi resultaat na intensief onder­ handelen • 2017 stond in het teken van onderhandelingen voor een nieuwe cao, die moeizaam verliepen en tussendoor zelfs werden stilgelegd. De LAD/FBZ zag aanvankelijk te weinig van haar inzet terug in het totaalvoorstel van werk­gevers­­ organisatie VGN voor de nieuwe cao. Vervolgens ontstond een verschil van mening binnen de vier werknemers­ organisaties, die tot dan toe samen hadden opgetrokken: het CNV wilde enkel afspraken maken over loon en terug­betaling van de onregelmatigheidstoeslag, terwijl de LAD/FBZ, FNV en NU’91 ook afspraken wilden maken over bijvoorbeeld werktijden en werkdruk. Uiteindelijk gingen de vier werknemersorganisaties weer met z’n vieren om de tafel met VGN, waarna op 9 juni een onder­handelaars­ resultaat werd bereikt, waarmee een meer­derheid van de LAD-leden instemde.

• De cao loopt van 1 januari 2017 tot en met 31 maart 2019.

Afgesproken is onder meer dat de schaalbedragen ge­du­ ren­­­de de looptijd van de cao in totaal met 3,9% worden ver­hoogd en dat werknemers op 1 december 2017 een een­malige uitkering ontvangen van 0,8% van het in 2017 ver­diende salaris. Daarnaast is een ver­goeding afge­sproken voor mogelijk ten onrechte niet-uitge­­­­keerde onregel­matig­ heidstoeslag over verlofuren. Ook kunnen werknemers voor­taan zelf een individueel scholings­­­verzoek indienen, en moeten ze samen met hun werk­­gever jaarlijks afspraken maken over de inzet van PBL-uren in het kader van duur­ zame inzetbaarheid. Het functiewaarderingssysteem FWG wordt vereenvoudigd. Specifiek voor LAD-leden is verder van belang dat de kosten voor (her)registratie als arts voor verstandelijk gehandicapten (AVG) bij de RGS vanaf 2018 door de werk­gever worden vergoed. Tot slot is een regeling overeen­gekomen die ervoor zorgt dat pas afgestudeerde AVG’s die van­uit een dienstverband bij SBOH terugkeren bij hun voor­malige werkgever, aanspraak kunnen maken op be­vorderings­periodieken.

Cao Jeugdzorg: cao-partijen willen oplossing voor knelpunten • Na elf maanden onderhandelen bereikten LAD/FBZ, FNV en CNV op 31 mei met Jeugdzorg Nederland een onderhande­ laarsakkoord voor een nieuwe cao. De cao loopt van 1 januari 2017 tot 1 april 2019.

• In de nieuwe cao is afgesproken dat de salarissen gedurende de looptijd in totaal met 2,65% worden verhoogd. Daarnaast ontvangen werknemers twee keer een eenmalige uitkering en wordt het bodembedrag van de vakantietoeslag per 1 juli 2017 verhoogd met 1,65% en per 1 juli 2018 nog eens met 2%. Verder ontwikkelen de werkgever en de OR/PVT in iedere instelling voor alle organisatieonderdelen en functiegroepen beleid en een set van normen en/of afspraken om de werkdruk aan te pakken en het werkplezier te verhogen. Deze moeten op 1 mei 2018 gereed zijn. Het derde WW-jaar in de jeugdzorg wordt gerepareerd, en de afspraken over de kosten van (her)registratie zijn geactualiseerd. Het opleidingsbudget bedraagt 1,5% van de loonsom van de organisatie. Als blijkt dat er weinig of geen aandacht of ruimte is voor het onder­ steunen van persoonlijke ontwikkeling, dan kijken cao-par­ tijen wat nodig is om een goede balans te bereiken tussen inzet van het opleidingsbudget voor professionele ontwik­ keling, functiescholing en persoonlijke ontwikkeling.

• Cao-partijen trekken gezamenlijk op richting rijk en VNG om de werkdrukproblematiek op landelijk niveau onder de aan dacht te brengen.

• Cao-partijen hebben afgesproken eind 2017 (opnieuw) een monitor uit te voeren naar het aandeel flexibele arbeids­ relaties, vanuit het oogpunt van werkzekerheid, continuïteit en kwaliteit. Ook willen ze zich inzetten voor het boeien en binden van jongeren.

• De cao-partijen hebben samen een brief verstuurd aan de vaste commissie van VWS in de Tweede Kamer, om hun zorgen uit te spreken over structurele knelpunten in de jeugd­ zorg. Ze willen dat er een integrale verbeteragenda komt voor knelpunten, zoals de werkdruk, bekostiging en kwaliteit.

LAD Jaarverslag 2017 | 9

Cao Gezondheidscentra/AHG: huisartsen in positie • De cao-partijen ontdekten begin 2017 dat in de cao 2015-2017 een aantal technische fouten stond, onder andere over de pensioenverdeling voor apothekers en de reiskosten­ver­ goeding voor huisartsen. Ze zijn daarover in gesprek gegaan met elkaar en hebben enkele wijzigingen doorgevoerd. De ingangsdatum van deze wijzigingen is 1 januari 2017.

• De cao en bijbehorende Arbeidsvoorwaardenregeling Huisartsen in Gezondheidscentra (AHG) liepen op 31 decem­ ber 2017 af. Eind 2017 werden daarom de onder­handelingen opgestart voor een nieuwe cao, die in 2018 worden vervolgd.

De LAD heeft onder andere aangekaart dat het Lokaal Overleg Huisartsen (LOH), een afspraak uit de vorige cao, nog niet optimaal functioneert. In het LOH overlegt een afvaardiging van de huisartsen met de werkgever over onderwerpen als kwaliteit, continuïteit en doelmatigheid van de zorg. Doel is dat huisartsen meer betrokken zijn bij het beleid van ge­zond­ heidscentra. In de cao was afgesproken het LOH na twee jaar te evalueren, maar de LAD wil dat graag eerder, gezien de signalen die ze krijgt vanuit haar achterban. Om huisartsen te ondersteunen bij het opzetten van een LOH, wordt daarnaast ook een training ontwikkeld voor huisartsen in LOH’s, die in 2018 wordt gelanceerd.

• In de cao 2015-2017 en de AHG zijn afspraken gemaakt over medezeggenschap in de gezondheidscentra. Om mede­zeg­ gen­schap te stimuleren en directeuren/bestuurders van gezondheidscentra, leden LOH (het Lokaal Overleg Huis­ artsen) én OR-/PVT-leden handvatten te bieden, organis­eerde de Stichting Sociaal Fonds Gezondheidscentra (SSFG) in september een symposium. In de SSFG zijn de cao-partijen vertegenwoordigd.

Cao Hidha: nieuwe cao op komst • De huidige cao liep op 1 juli 2017 af en dus startte de LAD in de zomer met het opstellen van de inzet voor een nieuwe cao. Leden werden gevraagd om input, zodat een evenwichtig pakket met wensen kon worden vastgesteld. De LAD zet onder andere in op een verbetering van de salarisparagraaf (inclusief eindejaarsuitkering), een verhoging van de vergoeding van diensten en op een verbetering van de afspraken over overwerk.

• In het najaar van 2017 gingen de onderhandelingen van start met de werkgeversvereniging, de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV). Er hebben twee overleggen plaats­ge­von­ den, waarin de partijen vooral hun inzetten hebben toe­ge­ licht. De onderhandelingen worden in 2018 vervolgd.

Cao Arbo Unie: nieuwe cao • Begin 2017 startten de onderhandelingen voor een nieuwe Cao Arbo Unie, waarover in april een principeakkoord werd bereikt met Arbo Unie. De LAD-leden stemden in met deze nieuwe cao, die geldt voor 2017. De cao-partijen hebben besloten de cao niet al te ingrijpend te wijzigen en hebben zich beperkt tot afspraken over de looptijd en onderwerpen met de meeste prioriteit.

• In de nieuwe cao is een loonsverhoging afgesproken van 2,5% per 1 juni 2017. Daarnaast is een eenmalige uitkering in juni 2017 afgesproken ter hoogte van 2,5% over het salaris van januari 2017 tot en met mei 2017. Daarnaast is er een werk­ groep ingesteld die zich mede op basis van het Generatie­pact gaat buigen over de vraag hoe oudere werk­nemers ge­­zond en vitaal kunnen werken tot aan de AOW-gerechtigde leef­tijd, en hoe ze tegelijkertijd ruimte kunnen maken voor de in­stroom van jongere werknemers. Dit draagt bij aan duur­zame inzet­ baarheid en de instroom van jonge (on­er­varen) medewerkers.

Deze werkgroep bestaat uit een ver­­tegen­­woordiging van de werknemersorganisaties en Arbo Unie en gaat een voorstel doen voor de cao voor 2018.

10 | LAD Jaarverslag 2017

Cao Nederlandse Universiteiten: werkdruk krijgt prioriteit in nieuwe cao

Cao SBOH: verdere harmonisering arbeidsvoorwaarden

• Na een moeizaam en langdurig proces bereikten werknemers­organisaties LAD/AC/FBZ, FNV en CNV Overheid in april een onder­handelaarsakkoord met de VSNU (Vereniging Nederlandse Universiteiten) voor een nieuwe cao, waarmee de achterban instemde. De cao loopt van 2 juli 2016 tot en met 30 juni 2017.

• De belangrijkste cao-afspraak is dat de werkdruk per universi­teit wordt aangepakt en dat wordt ingezet op duurzame in­zetbaarheid. Iedere universiteit moet hier uiterlijk eind 2017 een werkplan voor hebben opgesteld. De werk­nemers­ organisaties organiseerden bij de meeste universi­teiten een informatiebijeenkomst om de cao-afspraken toe te lichten.

• In de nieuwe cao is bij de structurele salarisverhogingen rekening gehouden met de loonruimteovereenkomst. Er was al sprake van een salarisverhoging van 0,8% met terug­werkende kracht per 1 januari 2016. Deze verhoging is uitge­voerd vanaf de uitbetaling van de salarissen in de maand september en is definitief omgezet in een structu­ rele verhoging. Per 1 januari 2017 is het salaris verhoogd met 1,4%, zijn de jeugdschalen verhoogd met 5% en is de jeugdsalarisschaal voor 21-jarigen afgeschaft. Verder komt de reparatie van het derde WW-jaar wat betreft op­bouw en duur volledig voor rekening van de werkgever. Daarnaast is afgesproken dat openbare universiteiten de transitie­ vergoeding per 1 januari 2018 bij einde van dienstverband betalen, net zoals de bijzondere universiteiten nu al doen.

Verder wordt, in het kader van duurzame inzetbaarheid, de mogelijkheid voor medewerkers om tijdelijk minder te gaan werken uitgebreid. Het keuzemodel arbeidsvoorwaarden maakt het al mogelijk gedurende 3 tot 5 jaar vakantieuren te sparen en deze te gebruiken voor langdurig verlof.

Afgesproken is dat deze uren ook ingezet kunnen worden voor vermindering van de arbeidsduur per week.

• De looptijd van de nieuwe cao is inmiddels verstreken, maar omdat de cao niet is opgezegd, is deze automatisch met een jaar verlengd. Totdat er weer een nieuwe cao is afgesproken, gelden de huidige cao-afspraken. De onderhandelingen over een nieuwe cao zijn in het najaar van 2017 gestart. Ditmaal verloopt het cao-proces in de vorm van co-creatie.

• Begin 2017 konden aios huisarts- en ouderengeneeskunde hun stem uitbrengen op het onderhandelaarsakkoord voor een nieuwe cao, dat eind 2016 werd bereikt. Een meerderheid stemde in met de cao, die een looptijd had van 1 januari 2016 tot en met 31 december 2017. In de cao werd onder meer een nabetaling over 2016 van 1,17% van het jaarsalaris afge­sproken en een salarisverhoging per 1 januari 2017 van 1,15%. Daarnaast werden de arbeidsvoorwaarden van aios huisarts- en ouderengeneeskunde verder geharmoniseerd.

Zo is de maximaal te bereiken salaristrede voor aios huis­ arts­geneeskunde verhoogd van 4 naar 5 (voor aios ouderen­ geneeskunde was dit al het geval), en krijgen aios ouderen­ geneeskunde de onregelmatigheidstoeslag voor­taan ook doorbetaald tijdens vakantie. Verder zijn de salaris­bedragen voor aioto’s (aios die de opleiding combineren met het ver­ richten van wetenschappelijk onderzoek) vanaf trede 6 extra verhoogd met 150 euro en is de weekenddienst voor aios ouderengeneeskunde vanaf 2017 beperkt tot een maximale duur van 24 uur.

• Omdat de cao eind 2017 afliep, is in het najaar de inzet voor een nieuwe cao bepaald. De LAD zet in op een cao met een looptijd van een jaar, met goede afspraken over onder andere gezond en veilig werken en een verdere harmonisatie van arbeidsvoorwaarden voor aios huisartsen ouderengeneeskunde. De LAD zou in de nieuwe cao ook graag een apart hoofdstuk opnemen over artsen in opleiding tot arts voor verstandelijk gehandicapten (AVGios).

Deze groep is sinds 2016 ook in dienst van SBOH, dus zou uitbreiding van de werkingssfeer van de cao in de ogen van de LAD voor de hand liggen. De onderhandelingen voor een nieuwe cao starten in 2018.

LAD Jaarverslag 2017 | 11

“Eindelijk een punt achter de pensioenaftopping” Achter de discussie over de pensioenaftopping kon in 2017 eindelijk een punt worden gezet. Er werd een oplossing gevonden in de AMS, de Cao Ziekenhuizen en de Cao GGZ. “We hebben duidelijk gemaakt dat je niet zomaar aan arbeids­ voorwaarden kunt tornen en dat medisch specia­listen en andere zorgprofessionals serieus ge­nomen willen worden”, aldus onderhandelaar José Klerks.

Het heeft wat voeten in aarde gehad om het hoofdstuk pensioenaftopping te sluiten.

Het dossier begon ruim drie jaar geleden, toen een nieuwe wet werd geïntro­duceerd.

Wie meer dan 100.000 euro bruto per jaar verdiende, kon vanaf 1 januari 2015 boven dat bedrag geen werkgeverspensioen meer opbouwen en werd dus ‘afgetopt’.

Diverse werkgevers, waaronder algemene ziekenhuizen en ggz-instellingen, gaven het werkgeversgedeelte van de pensioen­ premie boven de pensioen­aftop­pingsgrens niet terug aan werknemers, en dat was volgens de LAD en de Federatie Medisch Specia­listen een ‘no go’: werkgevers en werk­nemers dragen immers samen bij aan pensioen, om de simpele reden dat pen­ sioen uitgesteld loon is.

12 | LAD Jaarverslag 2017

Uitwerking akkoord

Na een intensief actietraject in algemene ziekenhuizen en revalidatie-instellingen werd eind 2016 een oplossing bereikt voor medisch specialisten in de AMS; die af­ spraak was de leidraad voor een pas­sende vertaling in de Cao Ziekenhuizen, waarover in mei 2017 een akkoord werd bereikt.

GGZ Nederland, de werkgeversorganisatie van ggz-instellingen, kon daardoor bijna niet achterblijven, maar ging niet zomaar overstag. Na de eerste zondagsdienst op 1 november 2016 volgde op 17 januari 2017 een tweede zondagsdienst. “Terwijl de eer­ ste actiedag nog veel ludieke acti­vi­tei­ten bevatte, wilden we de tweede actie­­dag veel serieuzer insteken, om duide­­lijk te maken dat het ons menens was”, vertelt Klerks.

“De psychiaters uit de 41 ggz-instellingen die aan de actiedag meededen, kregen daarom vooraf allemaal een groot bord, waarmee ze op de actie­dag naar de raad van bestuur gingen. Op het bord stond in grote letters: neem u ons serieus? Bij een ‘ja’ beloofde de raad van bestuur zich bij GGZ Nederland hard te maken voor een oplossing.”

De actie leverde heel wat ‘ja’s’ op die via social media werden gedeeld. De actie bleef daardoor niet onopgemerkt en trok ook landelijke media-aandacht. “Toch kwam er nog geen oplossing, en dus pakten we door en kondigden een derde actie aan.

Dit keer geen 24-uurs, maar een 48-uurs zondagsdienst.”

Cao GGZ: actie zorgt voor reactie

Die druk zorgde er uiteindelijk voor dat er een oplossing werd bereikt tijdens het cao-overleg. Afgesproken werd dat werk­ nemers die door de pen­sioen­aftopping worden geraakt, vanaf 2017 100% van de vrijgevallen werkgeverspremie terug­ krijgen via een toelage. “We hebben dui­de­­­lijk gemaakt dat er met psychiaters niet te sollen valt en dat ze serieus willen worden bet­rokken bij onderwerpen die hen raken.” Klerks benadrukt dat het ook voor medisch specialisten in de ggz dus belang­rijk is zich te verenigen, bijvoor­ beeld via een medische staf. Om hen daar­bij te ondersteunen, hebben de LAD en Federatie Medisch Specialisten in 2017 onder meer de ‘Toolkit oprichten me­dische staf’ gepubliceerd.

• In 2017 werd onderhandeld over een nieuwe cao. Die onder-­ handelingen startten moeizaam, vanwege de druk van de pensioenaftoppingskwestie. GGZ Nederland wilde aan­van­ kelijk geen concessies doen om psychiaters hierin tegemoet te komen. Na de eerste zondagsdienst op 1 november 2016, voerden psychiaters daarom op 17 januari voor de tweede keer actie. Toen ook dit niets opleverde, werd de druk op­ge-­­ voerd met de aankondiging van een derde zondags­dienst van 48 in plaats van 24 uur. Die derde actie is er uit­einde­ lijk niet gekomen; psychiaters hadden duidelijk zicht­baar gemaakt dat ze serieus genomen willen worden. In maart bereikten de cao-partijen een deelakkoord over de pensioen­ aftopping dat in mei, toen ze tot overeenstemming kwamen over de hele cao, integraal in de cao is opgenomen.

• De nieuwe cao loopt van 1 maart 2017 tot 1 juni 2019. Er is een loonsverhoging van in totaal 2,95% afgesproken ge­ durende de looptijd van de cao. Daarnaast zijn eenmalige uitkeringen afgesproken (twee keer 0,25% van het jaar­ salaris) en wordt de eindejaarsuitkering geleidelijk verhoogd naar 8,33%, zodat dit een volwaardige dertiende maand is. Wat de pensioenaftopping betreft, is afgesproken dat werk­nemers met een bruto jaarsalaris boven de af­top­ pings­grens vanaf 2017 100% van het werkgeversdeel van de pensioenpremie ontvangen in de vorm van een bruto toelage. Ook werd een vergoeding afgesproken ter compen­ satie van mogelijk ten onrechte niet-uitgekeerde onregel­ matig­heidstoeslag over verlofuren. Daarnaast kunnen werk­ nemers een zelfstandig scholingsverzoek indienen waar­tegen ze bij afwijzing ook bezwaar kunnen maken. Verder is af­ gesproken dat de cao-partijen zowel werkgevers als onder­ nemings­raden stimuleren om zich actief in te spannen voor een eigen aanpak om de werk- en regeldruk te ver­minderen.

• De LAD/FBZ neemt deel aan het O&O-fonds GGZ, waarbinnen sociale partners werken aan een sterke en evenwichtige arbeidsmarkt voor de ggz. Het O&O Fonds GGZ kondigde in 2017 onder meer aan onderzoek te gaan doen naar gezonde roosters en hoe om te gaan met belastende diensten.

Ook wordt een checklist ontwikkeld, zodat roosteraars en werknemers hun rooster kunnen toetsen op gezondheid en duurzaamheid. Verder werd een vernieuwde app van de cao gelanceerd vanuit het O&O Fonds, waarin alle cao-afspraken zijn terug te vinden. De app bevat bovendien vier handige tools om berekeningen te maken van het aantal te werken uren, het Levensfasebudget, de ORT en de ingangs- en eind­ datum van zwangerschaps- en bevallingsverlof.

LAD Jaarverslag 2017 | 13

Cao Universitair Medische Centra: discussie loonruimte­ overeenkomst gesloten

GGD’en: afspraken in sociaal plannen

• De Cao UMC 2015-2017 liep op 31 december af, en dus werd in de zomer gestart met de voorbereiding van de onder­ hande­lingen voor een nieuwe cao. LAD/AC/FBZ is samen met de andere werknemersorganisaties CMHF, CNV en FNV gekomen tot een gezamenlijke inzet. Hierin wordt gepleit voor een loonsverhoging van 3,5%, een generatieregeling en een stagevergoeding voor coassistenten. Daarnaast is het terugdringen van de werkdruk een belangrijk item. In de inzet zijn verder voorstellen opgenomen over opleiding en ontwikkeling.

• In 2017 is met de NFU nader gesproken over de uitvoering van de loonruimteovereenkomst 2015 voor de umc’s. In juli deed de NFU een eindbod dat met een neutraal stemadvies aan de leden is voorgelegd. Zij stemden ermee in. Dit betekent een einde van de zich al twee jaar voortslepende discussie over dit onderwerp. Afgesproken is dat werknemers een structurele salarisstijging krijgen van 0,55% per 1 augustus 2017. Deze stijging komt bovenop de salarisstijging van 1% per 1 augustus 2017 die eerder al was overeengekomen in de Cao UMC 2015-2017. Bij deze salarisstijging wordt de pensioenaftoppingsgrens niet gehanteerd; dit betekent dat de salarisstijging over het gehele salaris plaatsvindt. Verder wordt in december een eenmalige uitkering van 250 euro (parttimers naar rato) uitgekeerd.

• Nadat het dossier loonruimteovereenkomst was gesloten, werd het reguliere Landelijk Overleg Academische Zieken­ huizen (LOAZ; binnen dit overleg stellen werkgevers en werk­nemers de arbeidsvoorwaarden vast) met de NFU hervat.

In december kwam de LOAZ-werkgroep Honoreringsregeling Academisch Medisch Specialisten (HAMS) bijeen, aangezien in de Cao UMC 2015-2017 was afgesproken een gezamenlijke visie te ontwikkelen op de academisch medisch specialist betreffende arbeidsverhoudingen, arbeidsvoorwaarden, positionering en arbeidsomstandigheden. Bij die visie­ont­ wikkeling moeten ook de medisch specialisten zelf worden betrokken. Tijdens het overleg in december zijn procedurele en procesafspraken gemaakt en is vanuit werknemerszijde heel duidelijk aangegeven dat de voorstellen van de NFU over aanpassing arbeidsduur en verhogen leeftijds­ grens bij diensten niet aan de cao-tafel thuis­ horen.

• In januari 2018 komt de LOAZ-werkgroep Gelijkgestelde Beroepsbeoefenaren (GBB) bijeen. De werkgroep is ingesteld om voor gelijk­ gestelde beroepsbeoefenaren (zieken­­­huis­apo­­ thekers, klinisch chemici en klinisch fysici) een aangepaste salaris-struc­tuur te ontwikkelen.

• De arbeidsvoorwaarden bij de GGD’en zijn gebaseerd op de rechtspositieregeling van de gemeenten (CAR, Collectieve arbeidsvoorwaardenRegeling). Daarnaast worden per GGD in het Georganiseerd Overleg (GO) afspraken gemaakt over lokale uitvoeringsregelingen. Bij iedere GGD waarbij de LAD betrokken is, maken LAD-leden deel uit van het GO. Zij wor­ den ondersteund door een adviseur (onderhandelaar) van het LAD-bureau die zo nodig ook de vergadering van het GO bij­woont.

• In 2020 wordt de Wet normalisering rechtspositie ambte-­ naren (Wnra) van kracht. In 2017 is de LAD gestart met het in kaart brengen van de gevolgen van deze wet voor haar leden.

Omdat alle rechtspositieregelingen worden omgezet in cao’s, is de vraag of er voor de GGD’en een eigen cao komt of dat zij blijven vallen onder een cao voor Nederlandse gemeenten.

Daar is nu nog weinig over te zeggen, maar de LAD volgt de ontwikkelingen nauwgezet.

• In het GO worden de afspraken uit een nieuwe cao formeel omgezet naar de eigen rechtspositie van de betreffende gemeente/GGD. Daarnaast wordt er bij verschillende GGD’en regelmatig gesproken over het vernieuwen van een sociaal statuut, het opstellen van een sociaal plan, het aan­passen van afspraken over reis- en verblijfkosten en het belonings­ beleid.

• De Cao Gemeenten, waarbij de LAD geen partij is, geldt voor circa 180.000 ambtenaren. Hieronder vallen ook de medewerkers die een dienstverband hebben bij een GGD. • In 2017 zijn bij een aantal GGD’en afspraken gemaakt en vastgelegd in de sociaal plannen.

14 | LAD Jaarverslag 2017

­ ­­­

Cao VVT: aanloop naar vernieuwing • Naar aanleiding van de cao-afspraak over vernieuwing van de Cao VVT hebben cao-partijen (behalve de FNV) hierover sinds februari frequent en intensief met elkaar gesproken.

Het struikelblok tijdens deze overleggen was verdergaande decentralisering. Dit is een wens van meerdere cao-partijen, maar niet van de LAD/FBZ; wij willen juist op landelijk niveau duidelijke afspraken en ook de achterban geeft dat aan: werknemers in de VVT voelen er niets voor om zelf met hun werkgever te moeten onderhandelen over arbeids­voor­ waardelijke onderwerpen.

• De huidige cao loopt tot en met 31 maart 2018. Eind 2017 zijn de voorbereidingen begonnen voor een nieuwe cao.

Cao-partijen hebben overlegd over de inrichting van een constructief cao-proces. FNV haakt daarbij weer aan.

Afgesproken is de onderhandelingen te beschouwen als samenwerkingstraject. Daarmee wordt geen klassiek onder­ handelingstraject gevolgd dat begint met het uitwis­selen van formele inzetbrieven. Verenigingen en de leden van de klank­ bordgroep zijn gevraagd input te leveren voor de nieuwe cao.

• De LAD/FBZ participeert in de Stichting Arbeidsmarkt- en Opleidingsbeleid VVT (A+O VVT), waarin sociale partners samenwerken aan een betere arbeidsmarkt. Vanuit deze stichting werd in 2017 onder meer een app over de Cao VVT gelanceerd, waarin de cao-afspraken op een eigentijdse en snelle ma­nier kunnen worden geraadpleegd. Verder bevat de app de professionele statuten voor jeugdartsen en specialisten ouderengeneeskunde.

LAD Jaarverslag 2017 | 15

Cao Ziekenhuizen: nieuwe cao voor twee jaar • Eind 2016 gingen de onderhandelingen voor de nieuwe cao van start. De LAD/FBZ koos ervoor te komen met een eigen inzet en niet mee te doen met de gezamenlijke inzet van FNV, CNV en NU’91, omdat we ons daar te weinig in herkenden.

Niettemin waren duurzame inzetbaarheid en een levens­ fasebewust personeelsbeleid belangrijke thema’s voor alle cao-partijen.

• In april legde de werkgeversorganisatie, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), een bod op tafel, dat in de ogen van alle werknemersorganisaties onvoldoende was.

Daarop werd het cao-overleg abrupt afgebroken en leek een nieuwe cao ver weg. FNV, CNV en NU’91 kondigden acties aan en startten een petitie. De LAD/FBZ besloot daar niet aan mee te doen: in onze ogen bood het standpunt van de werk­ geversdelegatie ruimte voor verder overleg en we lieten de andere werknemerspartijen weten dat het zonde zou zijn om die ruimte niet te benutten. Na een korte radiostilte gingen caopartijen weer met elkaar in gesprek. Op 15 mei leidde dat tot een principeakkoord voor een nieuwe cao met een looptijd van 1 januari 2017 tot 1 april 2019.

• In de cao is afgesproken dat de salarissen per 1 juli 2017 met 1,75% worden verhoogd en per 1 juli 2018 nog eens met 2%. Daarnaast ontvangen werknemers gedurende de looptijd drie keer een eenmalige uitkering (2 x 200 euro en 1 keer 125 euro), wordt de vakantiebijslag verhoogd van 8,0 naar 8,33% en is een compensatie afgesproken voor mogelijk ten onrechte niet uitgekeerde onregelmatigheidstoeslag over vakantie-uren.

Daarnaast is generatiebeleid geïntroduceerd, om te zorgen dat oudere werknemers op een gezonde manier de AOWleeftijd kunnen bereiken en de jonge generatie tegelijkertijd kan in- en doorstromen. In enkele tientallen ziekenhuizen zijn intussen al ‘aftrapsessies generatiebeleid’ georganiseerd, in samenwerking met de Stichting Arbeidsmarkt Ziekenhuizen en PFZW.

16 | LAD Jaarverslag 2017

Verder is in de cao een passende vertaling gevonden van de afspraken uit het Principeakkoord Pensioenaftopping, dat in november 2016 werd bereikt in de AMS. Afgesproken is dat werknemers met een bruto jaarsalaris van meer dan 100.000 euro over 2016 alsnog 100% van het werkgeversdeel van de pensioenpremie terugkrijgen; vanaf 2017 ontvangen ze 70%.

De schaalsalarisbedragen zijn hiertoe ultimo 2016 structureel verhoogd. Een ander belangrijk punt in de nieuwe cao is dat aan medisch specialisten gelijkgestelde beroepsbeoefenaren die deel uitmaken van de medische staf onder de werkings­ sfeer van hoofdstuk 8 van de AMS vallen. Hiermee is voor deze beroepsgroepen een belangrijke stap gezet in hun positio­ nering. Dit wordt op instellingsniveau afgesproken. Voor de LAD/FBZ was dit belangrijk, omdat hiermee de positionering van gelijkgestelde beroepsbeoefenaren (zoals klinisch chemici, klinisch fysici en ziekenhuisapothekers) is geregeld. Verder krijgen aios de kosten die zijn verbonden aan de inschrijving bij de Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten (RGS) voortaan vergoed van hun werkgever. Tot slot wordt de wer­ kings­sfeer van de cao zodanig aangepast dat de procedure voor het algemeen verbindend verklaren weer een grote kans van slagen heeft en hiermee de MSB’s onder de werkingssfeer van de Cao Ziekenhuizen kunnen worden gebracht.

• Cao-partijen van de Cao Ziekenhuizen en de Cao ZKN (Zelf­stan­dige Klinieken Nederland) maakten in het najaar heldere af­spraken over de afbakening van de werkingssfeer van beide cao’s. Tegelijkertijd is hiermee ook de verplichtstelling bij pensioen­fonds PFZW geborgd. Dit betekent tevens dat er een belangrijke stap voorwaarts gezet kan worden om de Cao Zieken­huizen algemeen verbindend te laten verklaren. De caopartijen hebben hiervoor een aanvraag ingediend.

3 Individuele

belangenbehartiging Het Kennis- en DienstverleningsCentrum (KDC) van de Federatie Medisch Specialisten en de LAD behandelde in 2017 circa 2.500 individuele vragen en (juridische) dossiers. Ruim 70 procent van alle vragen had betrekking op arbeidsrecht en ging met name over arbeidsovereenkomsten, cao’s, de Arbeidsvoorwaardenregeling Medisch Specialisten en arbeidsconflicten.

KDC in een notendop

De andere zaken die het KDC behandelde, betroffen vragen over ondernemingsrecht (17%) en gezondheidsrecht (8%). Daarnaast bood het KDC ondersteuning aan groepen professionals, bijvoorbeeld bij het oprichten van een Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD), en aan weten­ schappelijke verenigingen die zijn aange­ sloten bij de Federatie.

dan in 2016. Die daling wordt veroorzaakt doordat er steeds minder vragen binnen­ komen over MSB’s. Een logische ont­wik­ keling, meent het KDC, want nu de MSB’s een aantal jaren draaien, zijn de meest vanzelfsprekende vragen beantwoord.

Omdat steeds meer op MSB-niveau wordt geregeld, kwamen er bovendien minder individuele vragen op het gebied van goodwill binnen.

• Voor iedereen die lid is van de LAD, maakt 20 uur (voor coassistenten: 10 uur) juridische dienstverlening deel uit van het lidmaatschap. Als er meer nodig is, wordt een uurtarief van €100,- exclusief btw gehanteerd.

• Het KDC is op werkdagen telefonisch bereikbaar tussen 08.30 en 17.30 uur via 088 13 44 112 of bureau@lad.nl.

• Het KDC onderscheidt zich ten opzichte van andere aanbieders door de wisselwerking met het beleid van onder meer de LAD, Federatie en De Jonge Specialist enerzijds, en de positie en belevingswereld van onze leden/aangeslotenen anderzijds.

Vragen van medisch specialisten

Ruim 60% van de vragen kwam van medisch specialisten. In lijn met de omvang van de beroepsgroep werden de meeste vragen gesteld door psychiaters, kinderartsen en internisten.

Medisch specialisten in dienstverband stelden in 2017 de meeste vragen (37%).

Een kwart is toe te schrijven aan medisch specialisten in vrij beroep; 8% minder

Vragen van overige beroepsgroepen

De overige vragen kwamen van artsen/ zorgprofessionals die alleen lid zijn van de LAD (24%) en van aios (14%). Vooral aios weten het KDC steeds beter te vinden als het gaat om het beoordelen van arbeids­ overeenkomsten, cao- en opleidingsvragen en roostertoetsingen.

LAD Jaarverslag 2017 | 17

4 Ontwikkeling

pensioenen

PFZW Veel LAD-leden hebben hun pensioen ondergebracht bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW). De LAD/ FBZ behartigt de belangen van de leden binnen dit pensioenfonds met een zetel in het bestuur van PFZW.

Geen aanpassing pensioenpremie

PFZW past de pensioenpremie per 2018 jaar niet aan. De premie blijft 23,5% van het deel van het salaris dat meetelt voor de pensioenopbouw. Wel stijgt de premie voor het arbeidsongeschiktheidspensioen van 0,5% naar 0,7%. Dit heeft te maken met de toename van het aantal arbeids­ ongeschikten binnen de sector.

Pensioenraad

De LAD is via FBZ vertegenwoordigd in de Pensioenraad PFZW. Deze bestaat uit deel­nemers, pensioen­ge­rechtig­den en werkgevers. FBZ heeft twee ver­tegen­ woordigers in de werk­nemers­geleding.

18 | LAD Jaarverslag 2017

De Pensioen­raad is met name een ad­vies­­ orgaan voor het bestuur PFZW. De Pen­ sioen­raad moet door het bestuur PFZW om advies worden gevraagd over onder andere wijzigingen van het premiebeleid, wijzigingen van het pensioenreglement en het uitvoeringsreglement en wijzigingen van de hoogte van ingegane pensioenen als de financiële toestand van het fonds daartoe aanleiding geeft. Daarnaast heeft de Pensioenraad goedkeuringsrecht op wijziging van de statuten en vaststelling en wijziging van de reglementen van het fonds, met uitzondering van het pen­sioen­ reglement en het uitvoerings­regle­ment.

ABP Naast PFZW hebben veel LAD-leden hun pensioen ondergebracht bij ABP. De LAD/FBZ is via het Ambtenarencentrum vertegenwoordigd in het verantwoordingsorgaan en het bestuur van het ABP.

Vereenvoudigen pensioenregeling

Het jaar 2017 stond vooral in het teken van vereenvoudigingen in de pensioenregeling.

Allereerst om uitvoeringsproblemen te voorkomen, maar ook om de uitlegbaarheid van de regeling richting deelnemers te verbeteren. Belangrijke mijlpaal was het onder­­handelaars­akkoord tussen sociale partners van begin juli, waarmee op een zevental punten vereenvoudigingen in de middelloonregeling werden afgesproken.

Daarnaast zijn in 2017 verdere stappen ge­zet om duurzaam en verantwoord te beleggen. Vanaf begin 2018 geldt er een n­ieuw uitsluitingsbeleid waarmee beleg­ gingen in tabak en kernwapens worden uitgesloten.

Stijging pensioenpremie

De pensioenpremie stijgt in 2018 van 21,1% naar 22,9%. Die stijging is nodig, om­dat

pen­sioenen duurder zijn geworden door de lage rente en omdat we steeds ouder worden. De wijzigingen in de middel­loon­ regeling als gevolg van de ver­een­voudiging van de regeling, hebben ook een verhogend effect op de premie. De stijging van de pen­sioenrekenleeftijd van 67 naar 68 jaar zorgt omgekeerd weer voor een verlaging van de premie. De premie (0,4%) voor Anwcompensatie vervalt, omdat deze regeling vanaf 1 mei 2018 in z’n geheel ver­valt.

Hierbij geldt een coulanceregeling voor mensen die ongeneeslijk zijn en zich niet voor 1 mei 2018 kunnen verzekeren.

In financiële zin was 2017 een goed jaar.

Er werd een beleggingsrendement behaald van 7,6% en de dekkingsgraad steeg van 96,7% naar 104,4%. Hiermee is het nog niet moge­lijk om te indexeren, maar ligt ABP op schema met het opbouwen van de vereiste buffers.

LAD Jaarverslag 2017 | 19

www.lad.nl

Colofon Dit jaarverslag is uitgegeven door de Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD).

Mercatorlaan 1200 Postbus 20058 3502 LB Utrecht T 088 - 13 44 100 E bureau@lad.nl I www.lad.nl