‘t Loopke tussen markt en park
masterplan op lange termijn en herinrichting op korte termijn van een stedelijk binnengebied
D
e heraanleg van het binnengebied Schaliken is een voorbeeldproject op het vlak van verschillende uitdagingen van de 21ste eeuw. Er wordt ingezet op ontharding en strategische verbindingen voor zacht verkeer. Er wordt ruimte gemaakt voor een duurzame waterhuishouding, een kindvriendelijke inrichting en een kwalitatieve invulling van tijdelijke ruimtes. Tegelijkertijd wordt de geschiedenis van de plek op een hedendaagse manier opnieuw op de voorgrond gebracht. Een aantal korte termijn ontwikkelingen staan op til voor dit strategisch gelegen binnengebied. Het historische Stadspark moet worden opgefrist, een nieuw skatepark ingepast, de wandelas van ‘t Loopke verbeterd en een publieke parking tijdelijk heraangelegd. Dit vraagt een geïntegreerd ontwerp waarin korte en lange termijn op elkaar worden afgestemd. De sfeer van het historische Stadspark wordt uitgebreid naar de rest van het bouwblok tot aan de Grote Markt. Het centrale element van het toekomstige binnenbouwblok moet de groene open ruimte worden. Dat is de randvoorwaarde voor alle deelprojecten en -programma’s. We zetten in op het behoud van bestaande groenelementen en ontharding waar mogelijk. ‘t Loopke willen we van een benauwd, kronkelend padje opgesloten tussen achterkanten, laten uitgroeien tot een sterk netwerk van paden voor wandelaars en fietsers, met nadruk op een strategische, snelle en kwalitatieve verbinding tussen de Markt en het station. Deze druk gebruikte verbinding zorgt voor levendigheid en sociale controle in het voormalige geïsoleerde binnengebied. De vele muren die vroeger het onveiligheidsgevoel in de hand werkten, worden onderbroken, verlaagd en geactiveerd. Het zijn getuigen van de geschiedenis die een nieuwe rol in de toekomst krijgen toebedeeld. Waar de muren vroeger als scheidingselement werden ingezet, zorgen ze nu voor verbinding, begeleiding en coherentie. Door er zitelementen aan te koppelen, krijgen ze ook een eigen functie en vermijden we verrommeling. Het stadspark wordt opgefrist en geopend naar de Belgiëlaan, met een nieuwe inkompartij en een skatepark. De vroegere smalle toegang van ’t Loopke wordt verbreed tot een ruime
Vogelvlucht masterplan lange termijn
gecombineerde inkompartij voor het wandelpad en het stadspark. Ook de tweede toegang tot het stadspark wordt verbreed door delen van het historische hekwerk weg te nemen. De rest van het hekwerk wordt opgefrist en blijft bewaard. De betonnen vijver van het stadspark wordt opgebroken en vervangen door een natuurlijkere aanleg met een aantal zittrappen erlangs. Wadi’s worden geïntegreerd in de publieke ruimte, verwijzend naar de oorspronkelijke beek ‘t Loopke die doorheen het binnengebied liep. De waterelementen zorgen ervoor dat zoveel mogelijk van het hemelwater op een natuurlijke wijze en ter plaatse kan verzameld worden en infiltreren. Voor het parkeren in het binnengebied op korte termijn, voorzien we een tijdelijke compacte bovengrondse oplossing, bereikbaar vanaf de Belgiëlaan en niet meer vanaf de Grote Markt, waardoor dit verkeer uit het centrum geweerd wordt. Er komt zo ook plaats vrij voor de inrichting van een tijdelijke groene ontmoetingsruimte. Voor de aanleg van de tijdelijke delen werken we zoveel mogelijk met recuperatiematerialen. In dit tijdelijke gedeelte en in het vernieuwde stadspark voegen we uiteenlopende spelaanleiding toe die kinderen uitnodigen om ten volle van het vernieuwde binnengebied te genieten. Met een masterplan wordt ook een duidelijk kader uitgezet om een samenhangende nieuwe voorkant naar het park te creëren. Op lange termijn verdwijnt de bovengrondse parking in het binnengebied en kunnen de tijdelijke delen vervangen worden door een verdere uitbreiding van het stadspark richting de Grote Markt in een autovrije setting met een compact ondergronds parkeersysteem. Bij dit groene publieke karakter horen ook nieuwe voorkanten. Aan de hand van ontwerpend onderzoek en maatwerk tonen we de potenties van kavels in de randen. De nieuwe ontwikkelingen betreffen vooral woningen, maar op strategische plekken wordt ook ingezet op andere functies op het gelijkvloers. De bestaande functies in het binnengebied, zoals het Cultureel Centrum of een hotel worden in de verf gezet. Diverse woontypologieën, aangepast aan de bestaande context, krijgen een plaats.
Opgave: Masterplan lange termijn en uitvoeringsplan korte termijnvoor het binnengebied Schaliken Herentals Opdrachtgever: Stad Herentals Team: Claire Laeremans, Jorryt Braaksma Samenwerking: Brut, Talboom Locatie: Herentals BelgiĂŤ Ontwerp: 2015 - 2017 Status: uitgevoerd Uitvoeringsbudget: â‚Ź1.060.000
een groen binnengebied
‘t loopke als ruggegraat
doortrekken stedelijkheid
auto slechts tijdelijk
verankering fiets-en wandel netwerk met binnenstad
Loopke als stedelijke water infiltratiezone
Loopke: korte termijn
Loopke: lange termijn
foto na oplevering: het Loopke als wandel- en fietsroute doorheen het centrum met hieraan gekoppeld een systeem van wateropvang ivv wadi’s ingeplant met vaste planten
foto na oplevering: zone achter het cultureel centrum ingericht als groene buitenruimte met herbruikbare objecten en materialen op (mid) lange termijn is dit aangeduid in het masterplan als verdichtingslocatie
foto voor
foto na oplevering: ruime en uitnodigende entree
foto voor
foto na oplevering: het Loopke als wandel- en fietsroute doorheen het centrum met hieraan gekoppeld een systeem van wateropvang ivv wadi’s