het Ideale straatprofiel
een manifest tegen het verstedelijkte en versteende Vlaanderen
L
AMA Landscape Architects en Bieke Van Hees realiseerden tijdens de Dag van de Architectuur in Vlaanderen de installatie, “Het ideale straatprofiel voor één dag” als een manifest tegen het verstedelijkte en verstenigde Vlaanderen. Voor één dag in één van de meest stenige straten van Vlaanderen. Het tijdelijk multifunctioneel straatprofiel werd aangelegd over een lengte van 20m en gaf een doorkijk naar een mooier en duurzamer Vlaanderen. Het project was een eigen initiatief dat door de (materiele) steun van lokale bedrijven gerealiseerd kon worden. Vlaanderen kent een van de dichtste, verharde wegennetwerken ter wereld. Met een totale oppervlakte van 205 vierkante kilometer, beslaat deze verharding een oppervlakte vergelijkbaar met 1,3 keer het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze verharde wegen, vaak omsloten met bebouwingslinten, bepalen voor het grootste deel de identiteit en kwaliteit van het Vlaams verstedelijkt landschap. Niet alleen zijn deze monotone verhardingsoppervlaktes nefast voor de ruimtelijke kwaliteit, ze bouwen niet aan een duurzaam Vlaanderen of aan de urgente opgaven die Vlaanderen kent. Het ideale straatprofiel benadert de infrastructurele ruimte als een metabolisme waarin verschillende opgaven zoals waterberging, energievoorzieningen, hittestress, luchtkwaliteit, biodiversiteit, veiligheid aan elkaar gekoppeld worden. De infrastructurele ruimte kan op deze manier getransformeerd worden van een louter ‘consumerende’ ruimte naar een producerende ruimte die een meerwaarde vormt voor zowel haar directe omgeving als op de regionale en landelijke schaal.
onderzoek de openbare ruimte als metabolisme
Het ideale straatprofiel had als doel een urgente opgave voor Vlaanderen te agenderen door met een tijdelijke installatie mensen te inspireren en een doorkijk naar een toekomstig en duurzaam Vlaanderen te geven. Hieronder zijn twee voorbeelden beschreven van hoe er in het straatprofiel koppelingen tussen de verschillende opgaves zijn gezocht. In de huidige straatprofielen zit veel restruimte en overmaat. Deze onbenutte ruimten kunnen gebruikt worden voor de teelt van energiegewassen zoals Panicum virgatum, een sierlijke grassoort. De energie die uit de planten gewonnen wordt, is altijd gelijk aan de energie die in de plant terecht is gekomen tijdens de groei, CO2 neutraal dus! Naast de energiewinning levert de beplanting een positief aandeel in de hittestress en fijnstof opgaves, kan het oppervlakte water infiltreert en levert het een ruimtelijk aantrekkelijk beeld op. Deze beplanting heeft als voordeel dat ze zeer extensief beheerd kan worden. De bitumen (fossiele brandstof) in het asfalt worden vervangen door plantaardige oliën voortkomend uit de beplanting die geteeld wordt in de restruimten. Zo wordt de CO2 die tijdens de groei van de planten uit de lucht is opgenomen, opgeslagen in het asfalt. Onder het asfalt worden warmtecollectoren geplaatst die verwarmd worden met zonne-energie. Hierdoor wordt het asfalt in de zomer gekoeld waardoor de luchttemperatuur in de straat afneemt (minder hittestress). Hierdoor wordt de levensduur van het asfalt verlengd en hoeft er minder gekoeld te worden in de woningen. In de winter kan de opgeslagen warmte terug gebruikt worden voor vorstbestrijding, waardoor strooizout overbodig wordt.
winnaar prijs beste publieke ruimte 2016 Opgave: Tijdelijke installatie transformatie stedelijke ruimte Opdrachtgever: eigen initiatief Team: Jorryt Braaksma, Claire Laeremans ism Bieke van Hees Mede mogelijk gemaakt door: Stad Genk, VADirk Maris graszodenservice en Drukland Jan Spruyt vaste planten kweker, Grijssen straatmeubilair, StradusInfra, Locatie: Europalaan Genk Status: gerealiseerd
stop motion realisatie
foto realisatie
foto realisatie
foto realisatie
foto realisatie