Masterplan Wervehoef Slimme verdichting icm gemeenschapslandbouw

winnaar Open Oproep

DE WERVEHOEF WIJNEGEM

een nieuwe woonbuurt op basis van gemeenschapslandbouw

O

p basis van een open oproep van de Vlaamse bouwmeester werd het team rond LAMA landscape architects, het architectenbureau Collectief Noord, Denc!-studio, Common Ground en EVA-international unaniem geselecteerd voor de uitwerking van het masterplan van een nieuwe duurzame wijk die zich situeert tussen de Houtlaan en de Merksemsebaan te Wijnegem een randgemeente van Antwerpen.

Het plan zet in op de koppeling van een woonontwikkeling met een productielandschap, waarbij gemeenschapslandbouw de wederzijdse relatie tussen de plaatselijke landbouw, de buurtbewoners en de omgeving zal gaan versterken.

“We zetten in op gemeenschapslandbouw, omdat op die manier de oude hoevesite in eer en glorie kan hersteld worden. Bovendien versterkt het de landschappelijke omgeving die we willen creëren en vergroot het de sociale cohesie in de wijk.”

Zo zal de historische buurtweg die van oost naar west doorheen de site loopt en aansluiting vindt op de naastgelegen wijk worden de dragende as doorheen de woonwijk worden. De akkers, weilanden en rust-akkers vormen de natuurlijke onderlegger voor de nieuwe wijk.

Een netwerk van paden doopt het gebied om tot een wandelzone en nodigt de ruimere buurt uit om rond te dolen in het gediversifieerde landschap. De modal-shift en het stop-principe zijn de basis voor het doorwerken van het mobiliteitsconcept. Auto’s worden op een slimme manier doorheen de woonwijk geweerd, parkeren aan de randen en zijn enkel te gast. Het aantakken aan de fietssnelweg,

oplaadpunten voor electrische wagens bij de woonclusters en autodelen, het voorzien van ruime fietsenstallingen maken de nieuwe mobiliteit binnen het plan realistisch.

De woongebouwen werden ontworpen als vrijstaande dense ensembles in het landschap, geïnspireerd op de landgoederen en hoeves van weleer. Elk ensemble omvat een mix van verschillende woningtypes, en vormt zo een collectieve, intergenerationele tussenschaal tussen de individuele bewoner en de wijk. De typologie van bebouwing rond een binnenhof is hiernaast ook een slim antwoord op de geluidsoverlast opgave. De hogere bebouwing van de cluster creeert een stilte plek aan het binnenhof.

Vernieuwende woonvormen zoals cohousing, zorgwonen of community land trust behoren hierbij tot de mogelijkheden.

Duurzaamheid wordt niet enkel op niveau van de individuele gebouwen maar ook op niveau van de wijk aangekaart. Zo worden energie-efficiëntie, mobiliteit, waterbeheer, materiaal en afval, groen en natuurontwikkeling, fysisch milieu, welzijn & welvaart, en beheer geöptimaliseerd en getoetst aan de “Duurzaamheidsmeter Wijken” van de Vlaamse overheid Om de wijk te realiseren is er een participatieproces opgezet om alle sociale groepen, het beleid en de omwonenden te betrekken bij de verdere uitwerking. Hiernaast is er samen met de Landgenoten een traject opgezet voor de zoektocht naar de Wervehoefboer. Wannes is hierbij gevonden en start in 2019 met de CSA!

WINNEND ONTWERP OPEN OPROEP Opgave: Masterplan woonuitbreiding Wijnegem Opdrachtgever: De Ideale Woning - Gemeente Wijnegem Team: Jorryt Braaksma, Claire Laeremans Samenwerking: Collectief Noord Architecten, DenC studio, EVA-International, Common-Ground Locatie: Wijnegem, BelgiĂŤ Ontwerp: 2016 - 2018 Status: inrichtingsplan in opmaak

verschillende dorpsranden Wijnegem

aanwezigheid van hoeves en landgoedere

Recreatief fietsnetwerk Functioneel fietsnetwerk

De Werve Hoef binnen het functioneel en recreatief netwerk, inzetten op langszaam verkeer

masterplan

wandelnetwerk hoofd wandelpaden secundaire wandelpaden

wegen netwerk toegankelijk voor gemotoriseerd verkeer

struinpaden

parkeerplaatsen andersvaliden parkeerplaatsen

fietsnetwerk hoofd fietsnetwerk

autodeel plaatsen

secundaire fietsnetwerk

oplaadplaatsen elektrische wagen secundaire fietsnetwerk

fijnmazig netwerk van fiets-wandelpaden - uitgebreide fietsvoorzieningen

voorstel centrale fiets-wandelas als buurtweg

te auto te gast

woning duplex duplex onder hellend dak stookruimte collectieve ruimte dagcentrum kindercrĂŠche

appartement gelijkvloers appartement woning duplex duplex onder hellend dak stookruimte collectieve ruimte dagcentrum kindercrĂŠche

BOER

bewerking vraagt info in werve hoef koopt van boer

heeft aandeel in werve hoef

BEWONERS

moestuin zelfpluk

VELDEN MET GEWASSEN rotatie

5m

10m

15m

20m

5

10

15

20

15m

20m

25m

20

25m

voorbeeldinvulling stempel 4 11

GEWASSEN

samenstelling woonkorrel

principe CSA-boerderij schematische voorstelling werking CSA

el 4 11

rietvelden

grote gewassen

kleine gewassen

boomgaard

STEMPEL

Grijs water verzamelen in septische put

LANDSCHAP

gravitair afvoeren

Grijs water zuiveren in percolatierietveld

het watersysteem (berging en waterzuivering) een koppeling tussen woonstempels, landschap en boer

collage zicht op het productielandschap vanaf de Wervehoef

BOERDERIJ

Gezuiverd water infiltreren/ bufferen in vijver

Hergebruik van grijs water door boer