Wat komt hier?

Cultuurcluster Berlijnplein

Wist je dat een groot deel van Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern nog gebouwd moet worden? Niet voor niks wordt er op veel plaatsen nog hard gewerkt. In deze rubriek richten we in elk nummer de schijnwerpers op een bouwplaats. Zo’n plek waarvan je je afvraagt: Wat komt hier? Met dank aan: Donica Buisman, directeur RAUM, en Trudie Timmerman, projectmanager gemeente Utrecht

Bij de ontwikkeling van Leidsche Rijn Centrum was een belangrijke plaats ingeruimd voor culturele voorzieningen. In een stadsdeel met 100.000 mensen hoorde uiteraard ruimte voor vertier. Het Berlijnplein moest het tweede uitgaanscentrum van de stad worden. Hier zou als middelpunt van een cultuuras een ‘culturele trekker van formaat’ komen. Plannen kwamen voorbij in de vorm van een schouwburg XL, een glazen circus en een Rietveldmuseum. Op die cultuuras, die loopt van boerderij de Vrijstaat over het Berlijnplein naar boerderij RoodNoot, zou daarnaast een megabioscoop komen. De bioscoop is er gekomen, de plannen voor ‘de trekker van formaat’ bleken niet levensvatbaar.

De gemeente gooide daarom in 2016 het roer om en besloot om het culturele hart van de wijk stap voor stap vanuit de inhoud te gaan ontwikkelen. Dus eerst het culturele aanbod en dan pas de gebouwen die daarbij passen. En zo kwam stadslab RAUM in beeld. RAUM heeft het plein, met de gemeente, omgetoverd tot een publieke ruimte voor exposities en evenementen met een wijkrestaurant en een werkplek voor makers. DePlaatsmaker is in 2018 ingestapt als verhuurder van ruimtes aan creatieve organisaties als het NUT (Nieuw Utrechts Toneel), Jonge Honden en de Buurtwerkkamer. Hun gebouw is eind 2020 door brand verloren gegaan, maar wordt dit jaar weer opgebouwd. Als overbrugging heeft aannemer BAM een bouwkeet geschonken. Na de zomer betrekken drie dansgezelschappen de nieuwe werfkelders onder het Plantsoen van Boedapest tegenover boerderij de Vrijstaat. In de komende tijd zullen steeds meer culturele clubs zich gaan vestigen op het Berlijnplein, met als gezamenlijk thema ‘Toekomst van de Stad’. Eerst in tijdelijke behuizing, maar vanaf 2025 in 9200 m2 aan circulaire en flexibele expositieruimtes, presentatieruimtes voor dans en theater, oefenruimtes, ateliers en publieke buitenruimten. Volgende stap is dat de gemeente een partij gaat zoeken die al die gebouwen en publieke ruimtes gaat ontwerpen, bouwen en beheren. En zo wordt het Berlijnplein steeds meer de culturele hotspot voor Leidsche Rijn, voor de stad en ver daarbuiten.

Tot eind augustus is op het Berlijnplein de expositie RAUM der Lusten te zien, waarin verschillende kunstenaars experimenteren met de openbare ruimte, aan de hand van nieuw ontworpen landschappen, geïnspireerd op het beroemde 15e-eeuwse werk de ‘Tuin der Lusten’ van Jheronymus Bosch.