Inleiding Voor u ligt het Handboek Bouw Gezondheidscentra. Hét standaardwerk voor de (ver)bouw en inrichting van een gezondheidscentrum. Het bouwen van een gezondheidscentrum is voor u als arts geen dagelijkse kost en bij het ontwerpen, realiseren en het in gebruik nemen komt van alles kijken. Dit handboek helpt u stapsgewijs bij het leggen van een gedegen fundament. Uw gezondheidscentrum moet immers een centrum worden waar het goed en prettig werken is. Waar samenwerking wordt ondersteund. Waar uw patiënten zich prettig en in goede handen voelen én waarvoor u niet teveel betaalt aan huisvestingslasten. Iedere praktijk, ieder gezondheidscentrum heeft een eigen organisatie en manier van werken. Ieder ontwerp is dan ook als een maatpak; goed passend nu en tegelijkertijd voorbereid op de toekomst. Het is belangrijk om al in de ontwerpfase de juiste uitgangspunten te formuleren. Tijdens het hele ontwerp- en bouwproces moet u veel keuzes maken. Keuzes op bouwkundig, financieel, organisatorisch en juridisch vlak. Dit handboek bevat handvatten, tips en checklists, zodat u de keuzes kunt maken die bij uw manier van werken en uw organisatie passen. In dit handboek hebben we ook veel voorbeelden van gezondheidscentra opgenomen zodat u een kijkje in de keuken kunt nemen bij collega’s en niet opnieuw het wiel hoeft uit te vinden. In 2006 bracht de bouwadviesgroep-LHV samen met de LVG het Handboek Bouw Eerste Lijn uit (herdruk in 2008). De tijd heeft ondertussen niet stilgestaan. Decentralisatie, transitie, zelfmanagement; de term eerstelijnscentrum dekt de lading al lang niet meer want ook vanuit de tweede en nulde lijn wordt de patiënt in de buurt van zorg voorzien. In 2012 publiceerde de bouwadviesgroep het Handboek Bouw Praktijkruimte voor de Huisarts. In dat handboek worden solo-, duo- en groepshuisartsenpraktijk belicht, plus de HAP-SEH en de apotheekhoudende huisartsenpraktijk. Dit Handboek Bouw Gezondheidscentra, de geactualiseerde opvolger van het Handboek Bouw Eerste Lijn, sluit hier naadloos op aan en belicht de opzet van en de verschillende disciplines in gezondheidscentra. Het handboek is daarmee niet alleen voor u als huisarts maar ook voor andere disciplines een onmisbaar naslagwerk voor de functionele en technische vereisten van een gezondheidscentrum.
Bouwadviesgroep-LHV © Landelijke Huisartsen Vereniging 2015 Niets uit deze uitgave mag gereproduceerd worden zonder toestemming van de LHV. Redactie Lex van Waarden en Judith van Empel Vormgeving Curve Mags and More Drukwerk Graon ISBN/EAN 978-90-818307-1-3
35 jaar ervaring met Gezondheidscentra en samenwerking In 1979 richt het Nederlands Huisartsen Instituut samen met voorbereiding van de (ver)bouw van hun praktijk en ontwikJoint en de Nationale Kruisvereniging het S1-project op. Doel: kelde modellen voor eerstelijns gezondheidscentra. In 1985 het tot stand brengen van een landelijke ondersteuningssplitst het NHI in Nivel en O&O, vanaf 1995 valt de bouwadviesstructuur voor samenwerkingsverbanden in de eerste lijn. De groep onder de LHV. In de afgelopen 35 jaar heeft de bouwadondersteuning betrof vier invalshoeken: juridische structuur, viesgroep-LHV een schat aan informatie en kennis opgebouwd samenwerking, bouw en financiën. Vanuit het NHO werd de over de functionele indeling, de bouwtechnische vereisten en bouwkundige ondersteuning verzorgd door de bouwadviesde bouwkosten van huisartsprakijken en gezondheidscentra. groep. De bouwadviesgroep ondersteunde huisartsen bij de En deze kennis delen we graag met u.
handboek bouw gezondheidscentra
05
Leeswijzer Het Handboek in 7 delen Dit handboek is verdeeld in zeven delen. In elk deel wordt een aspect van de bouw besproken.
1
Samen onder 1 dak Als u samen met meerdere disciplines een centrum ontwikkelt dan is het belangrijk om vooraf de manier en mate van samenwerking te definiëren. De omvang en organisatie van uw samenwerkingsverband bepalen namelijk de vorm en functionele indeling van het gebouw.
2
uitgangspunten per discipline
Technische uitgangspunten
Om het gebouw en de samenwerkingsstructuur te realiseren moet u een aantal stappen zorgvuldig doorlopen. Van initiatief tot ontwerp, van realisatie tot gebruik. Wij belichten iedere stap in het bouwproces uitgebreid vanuit vier invalshoeken: samenwerking, juridische structuur, financiën en bouw.
In dit hoofdstuk komen alle uitgangspunten en aandachtspunten voor de praktijken en werkruimtes van de verschillende disciplines in het gezondheidscentrum uitgebreid aan bod in tekst, foto’s en tekeningen.
Bij de uitwerking en de realisatie van een gezondheidscentrum worden de technische uitgangspunten vastgelegd. De LHV adviseert op een aantal onderdelen een hogere kwaliteit dan het wettelijk vereiste minimum niveau.
3
6
7
De uitgangspunten voor het gebouwontwerp legt u samen vast in een Programma van Eisen (PvE). Het gaat dan om de logistieke opzet van het centrum als geheel, de onderlinge relaties van ruimtes en de functionele en technische eisen. We besteden aandacht aan de belangrijkste aspecten van het ontwerp, zoals de 10 gouden regels, de toegankelijkheid, het daglicht, de privacy en duurzaamheid.
bouwadviesgroep lhv
5
Het bouwproces Van initiatief tot opening
Uitgangspunten voor het ontwerp
06
4
Bouwkosten
projecten
Om grip te krijgen op de kosten voor de realisatie van een gezondheidscentrum hebben we de elementenbegroting van een centrum volledig uitgewerkt. Hierbij zijn we uitgegaan van de technische uitgangspunten, materiaalkeuzes, afwerking- en kwaliteitsniveaus zoals vermeld in deel 5. Ook gaan we in op de kosten per discipline en de specifieke kosten die herbestemming met zich meebrengt.
In dit hoofdstuk vindt u ter inspiratie en illustratie acht plattegronden van gezondheidscentra. Variërend van 500m2 tot 6000m2 en van drie tot achttien disciplines onder één dak. Met aandachtspunten én met toelichting van de betrokken zorgverleners, ervaringsdeskundigen bij uitstek.
handboek bouw gezondheidscentra
07
inhoud 12
1 Samen onder 1 dak
12 13 13 13 14
1.1 Samenwerking in de zorg 1.2 Visie van de LHV 1.3 Vormen van samenwerking 1.4 Samenwerking op één locatie 1.5 Voor- en nadelen samenwerking
18
2
Het bouwproces
20 Schema bouwproces, adviesmogelijkheden LHV 22 2.1 Bouwproces 22 2.1.1 Initiatief 22 2.1.2 Haalbaarheid 23 2.1.3 Projectdefinitie 23 2.1.4 Ontwerp en contract 24 2.1.5 Uitvoering 24 2.1.6 Gebruik en exploitatie 25 2.2 Organisatie 25 2.2.1 Organisatieplan 25 2.2.2 Samenwerking en integratie 26 2.2.3 Overlegstructuur 27 2.2.4 Teamvorming 27 2.2.5 Managementstructuur 29 2.3 Juridische vorm 29 2.3.1 Samenwerkingsovereenkomst 29 2.3.2 Maatschap 30 2.3.3 Commanditaire Vennootschap (CV) 30 2.3.4 Vereniging 31 2.3.5 Coöperatieve Vereniging (coöperatie) 31 2.3.6 Stichting 31 2.3.7 Besloten Vennootschap (BV) 32 2.4 Financiën 32 2.4.1 Huren of eigendom 33 2.4.2 Huren 36 2.4.3 Eigendom 39 2.4.4 Verhuur
42
3 Uitgangspunten voor het GEBOUWontwerp
43 3.1 Programma van Eisen (PVE) 43 3.1.1 De inhoud van het Programma van Eisen 44 Voorbeeld oppervlakteschema 46 3.1.2 De totstandkoming van een Programma van Eisen 46 3.2 discussiepunten voor het programma van eisen 46 3.2.1 Organisatie, opzet, functionele indeling 47 3.2.2 Dynamiek 48 3.2.3 Organisatie op centrumniveau 48 3.2.4 S ituering van het gezondheidscentrum 49 3.3 hoofdopzet van het gebouw als geheel 49 3.3.1 Gemeenschappelijk ruimtegebruik 49 3.3.2 (Gemeenschappelijke) entree 50 3.3.3 (Gemeenschappelijke) ontvangst / receptie 50 3.3.4 (Gemeenschappelijke) wachtruimte
08
bouwadviesgroep lhv
50 3.3.5 Situering van de disciplines 50 3.3.6 Hoofdopzet van de discipline-units 51 3.3.7 Begane grond of verdieping 51 3.3.8 Privacy, scheiding rust-onrust, entrees 51 3.3.9 Daglicht en uitzicht naar buiten 51 3.3.10 Toegankelijkheid 52 3.3.11 Vormgeving, kleur en materiaalgebruik, sfeer 52 3.3.12 Bouwfysische aspecten 53 3.4 Duurzaamheid 53 3.4.1 Tien duurzame tips 53 3.4.2 Verbouw 54 3.5 10 GOUDEN REGELS
58
4 uitgangspunten per discipline
59 66 79 84 91 95 98 100 102
4.1 Algemene ruimten 4.2 Huisartsen 4.3 Fysiotherapie 4.4 Apotheek 4.5 Mondzorg (tandarts) 4.6 Consultatiebureau 4.7 Wijkteam, maatschappelijk werk, orthopedagogiek, jeugdzorg, wijkverpleegkundige 4.8 Buitenpoli (2e lijn) 4.9 Paramedici. Verloskunde, podotherapie, audiologie
108
5
technische uitgangspunten
109 5.1 Opleveringsniveau 110 5.2 Technische eisen per discipline 110 5.3 Uitgangspunten begroting 115 5.4 Toelichting installaties 115 5.4.1 Verwarming 115 5.4.2 Koeling / airconditioning 116 5.4.3 Brandinstallatie 116 5.4.4 Liftinstallatie 116 5.4.5 Verlichting 116 5.4.6 Medische aarding 117 5.5 daglicht
120
6 bouwkosten
122 144
6.1 Begroting referentieproject 6.2 Investeringskostenoverzicht
152
7
projecten
154 7.1 Legenda plattegronden 156 Gezondheidsplein Bolle Bieste Zwolle 162 Medisch Centrum Meerkerk 168 Zorgplein Lemmer 174 Medisch Centrum De Coepel Katwijk 182 Gezondheidscentrum Levinas Rotterdam 188 Kulturhus Sonnenburgh IJsselmuiden 196 Gezondheidscentrum De Nije Veste Nijkerk 206 Gezondheidscentrum Krimpen aan den IJssel 216 Colofon
handboek bouw gezondheidscentra
09
2.1 bouwproces 2.2 organisatie 2.3 Juridische vorm 2.4 financiën
In het bouwproces zijn vier invalshoeken van belang: de bouw, de organisatie, de financiën en de juridische structuur. Deze invalshoeken zullen we in dit hoofdstuk uitgebreid behandelen. In het stappenplan benoemen we per invalshoek de aandachtspunten en producten. In de praktijk zal niet altijd alles precies volgens het stappenplan verlopen. Maar naarmate het proces vordert, wordt de planning steeds belangrijker. Dit begint met het tekenen van een intentieverklaring. De deelnemers verplichten zich dan serieus tot het realiseren van het project en terugtreden heeft dan financiële gevolgen. Gaat u huren, dan verzorgt de ontwikkelende partij zaken als vergunningen en de aanbesteding. Maar ook dan is het van essentieel belang dat u de stappen in het bouwproces bewust en weloverwogen doorloopt. Iedere stap heeft een ‘go no-go moment’. Dit is belangrijk voor een weloverwogen besluitvorming en het al dan niet doorgaan naar een volgende stap. Bij het afsluiten van iedere stap moeten u en de andere betrokkenen zich afvragen: Is de kosten-batenbalans nog steeds positief voor alle betrokkenen? Is er nog voldoende vertrouwen in elkaar om door te gaan?
2
Naarmate het bouwproces vordert, heeft afwijken van de planning steeds grotere financiële consequenties. Het is dan ook belangrijk dat u de besluitvorming en de planning van het hele project goed bewaakt. Wij raden u aan om u bij iedere fase te verdiepen in de inhoud en de financiële consequenties, voordat u groen licht geeft voor de volgende stap.
het bouwPROCES Het bouwen van een gezondheidscentrum is een ingewikkeld en vaak langdurig project. Het is dan ook belangrijk dat u zich hier goed op voorbereid. De doelen moeten duidelijk zijn en getoetst en gerealiseerd worden binnen het vastgestelde beschikbare budget en de geplande tijd. Om u te helpen grip te krijgen op alle activiteiten die nodig zijn om het gezondheidscentrum te realiseren, heeft de LHV een stappenplan opgesteld (zie schema op pagina’s 20-21). Zo weet u precies wat u op welk moment moet doen. De stappen beginnen met het initiatief en eindigen met het in gebruik nemen van het gebouw. De stappen overlappen elkaar deels in de tijd. Zo kunt u tegelijk bezig zijn met het kiezen van een architect en het programma van eisen, maar ook met financiële zaken en organisatievraagstukken. Elke stap bestaat uit een aantal activiteiten en sluit af met een eindproduct, bijvoorbeeld het koopcontract of het definitieve ontwerp.
Kosten versus tijd
beïnvloedbaarheid resultaat investering
De zes stappen zijn: Initiatief Haalbaarheid Projectdefinitie Ontwerp en contract Uitvoering Gebruik en exploitatie
onderzoek haalbaarheid FASEN
18
bouwadviesgroep lhv
project definitie (PVE)
voorlopig ontwerp
definitief ontwerp
besteksfase
uitvoering
PVE
VO
DO
BV
UV
inrichten en ingebruikname
handboek bouw gezondheidscentra
19
2
VerGaDerruimte
64
bouwadviesgroep lhv
Vergaderruime
toiletten en werkkast
het is verstandig om de pantry niet in de vergaderkamer te plaatsen. zo kan iedereen rustig koffie/thee halen terwijl er wordt vergaderd.
de lhv adviseert in kleine praktijken een bezoekerstoilet en een personeelstoilet. in grotere praktijken twee bezoekerstoiletten en twee personeelstoiletten. in het bouwbesluit is vastgelegd hoe groot het oppervlakte van uw praktijk moet zijn om ook minimaal een toilet voor mindervaliden te realiseren. een toilet is ‘bezoekbaar’ en goed toegankelijk voor patiënten die minder goed ter been zijn als de deur op de lange zijde van de toiletruimte ligt en de deurknop aan de zijde van de toiletpot zit.
handboek bouw gezondheidscentra
65
4
5.1 opleveringsniveau 5.2 technische eisen per discipline 5.3 uitgangspunten begroting 5.4 toelichting installaties 5.5 daglicht
5
technische uitgangspunten
5.1
5
opleveringsniveau Voor de begrotingen in dit handboek zijn we uitgegaan van het sleutelklaar opleveringsniveau van de LHV. Daarin zijn ook de LHV-eisen inbegrepen vanwege hogere kosten voor bijvoorbeeld geluidsisolatie. Wij hanteren dit opleveringsniveau als referentie voor de bouwkosten en als basis voor de bepaling van de huur. In de dagelijkse praktijk wordt vaak gewerkt met andere referenties, voor bijvoorbeeld woningen of kantoren. Terwijl de bouwkosten (en daarmee huurprijzen) voor eerstelijns gebouwen beduidend hoger liggen. Bij het bepalen of toetsen van bouwkosten en huurprijzen is het van groot belang dat ook het opleveringsniveau en de toepasselijke eisen worden getoetst aan het LHV-referentieniveau. Waar dit afwijkt loopt u het risico dat u meer betaalt dan waarvoor u waarde krijgt. Bijvoorbeeld als de geluidsisolatie niet goed is of bepaalde zaken niet in de huur zijn inbegrepen. Maar het kan ook voorkomen dat de kosten lager zijn omdat aan bepaalde eisen niet wordt voldaan of het opleveringsniveau incompleet is. Of dat ze hoger uitvallen omdat bijvoorbeeld duurzame maatregelen zijn doorgevoerd. Daarom is het altijd heel belangrijk goed af te stemmen wat het opleveringsniveau van uw project is. De exacte invulling is projectspecifiek. Als u huurt, kan de bouwadviesgroepLHV voor u een prestatieomschrijving opstellen waarin specifiek voor uw project de eisen en het opleveringsniveau per ruimte zijn vastgelegd. Als u zelf opdrachtgever bent, kunnen we het bestek met tekeningen toetsen. Bij bouwprojecten verstaan we het volgende onder casco, inbouwpakket en inrichting:
Kwaliteit en wetgeving en de LHV-eisen De bouwkundige kwaliteit van een gezondheidscentrum moet in ieder geval voldoen aan de geldende wet- en regelgeving, zoals het Bouwbesluit en de Arbowet. Op een aantal onderdelen verlangt de LHV een hogere kwaliteit dan het wettelijk niveau. Bijvoorbeeld als het gaat om zaken als geluidsisolatie, duurzaamheid en het creëren van een hygiënische omgeving. Concrete voorbeelden hiervan zijn onder meer de kwaliteits- en prestatie-eisen voor binnenwanden, hang- en sluitwerk en sanitair. De LHV stelt deze eisen omdat het Bouwbesluit weinig zegt over geluid/spuiventilatie en over toegankelijkheid. Als de wettelijke eisen worden aangescherpt, moet u steeds de zwaarste eis aanhouden. Daarmee zijn de ‘LHV-eisen’ nog niet tot norm of wet verheven. Ze krijgen pas juridisch status op het moment dat u ze van toepassing verklaart op contracten en in situaties waar het oordeel van de LHV over een praktijk wordt verlangd.
Casco: de constructie bestaande uit vloeren, gevels, daken, kolommen en draagmuren, de meterkast met nutsaansluitingen en de riolering (binnen en buiten) Inbouw: de ruimtescheidende wanden, installaties, wand- en vloerafwerkingen, systeemplafonds, verlichtingsarmaturen, etc. Inrichting: de nagelvaste inrichting bestaande uit (medische) aanrechtblokjes, pantry met apparatuur en balie Inventaris: alle overige, meestal niet gebouwde of gehuurde voorzieningen, zoals tafels, kasten, stoelen, apparatuur, telefoons, computers, jaloezieën, werkbladen en medisch meubilair
Het onderscheid is aangebracht om praktische redenen. Het gebeurt vaak dat zorgverleners een bestaande ruimte kopen of huren, bijvoorbeeld onder een appartementencomplex. Een afbakening tussen ‘casco’ en ‘inbouw’ kan dan een hulpmiddel zijn om de (ver)bouwkosten te kunnen inschatten. Daarnaast is deze afbakening nuttig om, in huursituaties, te onderscheiden wat wel en wat niet gehuurd wordt.
U vindt de minimale technische eisen van de LHV terug in de uitgave ‘Bouwstenen’ van de bouwadviesgroep-LHV. Deze eisen worden regelmatig geüpdatet en zijn daarom niet opgenomen in dit handboek.
108
bouwadviesgroep lhv
handboek bouw gezondheidscentra
109
6.1
6
begroting referentieproject
BEGROTING REFERENTIEPROJECT
prijspeil 2015
PAR
BESTEKSONDERDEEL
omschrijving
eh
aantal
5
BOUWTERREIN
ABK is percentage in staartkosten uitzetten incl. maatvoeren / peil
post
1
hak- en boorwerken t.b.v. installaties
post
1
prijs/eh
mu/eh
onderaannemer
materiaal
34,00 € 650
loon
B1 casco
€ 1.394
€ 1.394
€ 650 € 1.394
GRONDWERK
uitgraven bouwput
m3
760
€3
€ 2.584
€ 2.584
(ALLEEN T.B.V.
aanvullen bouwput
m3
88
€4
€ 317
€ 317
GEBOUW)
aanbrengen zandbed 10cm in kruipruimt
m2
620
€4
€ 2.604
€ 2.604
AP04 rapport van af te voeren grond
st
1
€ 1.975
€ 1.975
€ 1.975
afvoeren overtollig
m3
650
€ 20
€ 13.224
€ 13.224
sleuven machinaal ontgraven
m1
110
€6
€ 671
€ 671
sleuven machinaal aanvullen
m1
110
€6
€ 671
€ 671
subtotaal 14
BUITENRIOLERING
€ 22.045
PVC buitenrioleringsleidingen
m1
48
€ 19
€ 912
€ 912
PVC appendages
st
26
€ 22
€ 572
€ 572
subtotaal 16
BEPLANTINGEN
NIET INBEGREPEN
17
TERREININRICHTING
NIET INBEGREPEN
20
FUNDERING
palen prefab beton 320x320mmx13m
21
BETON
€ 1.484
st
22
€ 498
€ 10.956
funderingsbalken beton 350x500mm + EPS bekisting
m1
198
€ 33
1,06
geïsoleerd kruipluik 600x800mm.
st
6
€ 39
0,40
begane grondvloer geisoleerde kanaalplaat incl. druklaag
m2
601
€ 61
€ 36.631
€ 36.631
verdiepingsvloer kanaalplaatvloer incl. druklaag
m2
436
€ 51
€ 22.211
€ 22.211
dakvloer kanaalplaatvloer
m2
444
€ 47
liftput gestorte betonvloer
m2
8
€ 59
1,04
€ 472
€ 341
€ 813
isolatie liftput
m2
17
€ 22
0,28
€ 374
€ 195
€ 569
vloerventilatiekoker instorten
st
37
€ 13
0,20
€ 468
€ 301
€ 769
€ 10.956 € 6.534
€ 8.605
€ 15.139
€ 234
€ 98
€ 332
€ 20.868
122
bouwadviesgroep lhv
€ 97.331
hoek- en tussenprofielen stellen en rijzen
st
16
neggelatten stellen en rijzen
st
58
€1
0,80 0,10
€0
€0
€0
€0
€0
€0
€0
€0
€0
€ 20.868
subtotaal METSELWERK
€ 650
€ 10.956
subtotaal
22
C inrichting
€ 650
subtotaal 12
B2 inbouw
€ 19
€ 525
€ 543
€ 238
€ 238
handboek bouw gezondheidscentra
123
7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8
gezondheidsplein bolle bieste, zwolle medisch centrum, meerkerk zorgplein, lemmer medisch centrum de coepel, katwijk gezondheidscentrum levinas, rotterdam kulturhus sonnenburgh, ijsselmuiden gezondheidscentrum de nije veste, nijkerk gezondheidscentrum, krimpen aan den ijssel
7
1 156
162
gezondheidsplein bolle bieste zwolle
medisch centrum Meerkerk
de voorbeelden zijn geen kant-en-klare bouwplannen die klakkeloos overgenomen kunnen worden. elk gezondheidscentrum heeft immers een eigen manier van werken en organiseren. bovendien verschilt per discipline de omvang van het verzorgingsgebied. buiten het centrum kunnen immers nog anderen in de wijk actief zijn op hetzelfde vakgebied. de verschillen tussen de modellen worden niet alleen bepaald door hun organisatievorm en teamsamenstelling. ook omgevingsfactoren en lokale omstandigheden, zoals de vorm en contouren van het perceel, de stedenbouwkundige situatie en de bestemmingsplanvoorwaarden zijn zeer richtinggevend. iedere organisatie, elk nieuw gezondheidscentrum verdient zijn eigen passende functionele ruimtelijke indeling. en elk gezondheidscentrum verdient een passend ontworpen gebouw. de getoonde centra zijn dus vooral bedoeld als voorbeelden en discussiemateriaal bij de voorbereiding van de nieuwbouw of verbouw van een bestaand centrum. bij ieder centrum benoemen we ook de aandachtspunten en knelpunten. bij een aantal projecten wijkt de functionele indeling, logistiek of maatvoering af van de uitgangspunten van de bouwadviesgroeplhv. deze punten lichten we toe in tekst en tekening. de getoonde projectplattegrond wijkt dan af van de gerealiseerde situatie. naast de overzichtsplattegronden van de centra wordt per centrum het huisartsendeel uitgelicht. ook komt één van de betrokken huisartsen aan het woord. want juist van elkaar kunnen we leren.
bouwadviesgroep lhv
4
168
174
zorgplein lemmer
medisch centrum de coepel katwijk
om u te inspireren bij uw (ver)bouwplannen heeft de bouwadviesgroep-lhv acht gezondheidscentra voor u geselecteerd, variërend van een centrum voor 5.000 patiënten tot een centrum voor 30.000 patiënten. in elk centrum zijn ten minste drie verschillende disciplines werkzaam. de organisatievorm verschilt van intensieve samenwerking met zoveel mogelijk gemeenschappelijk facetten tot een samenwerking die beperkt is tot het hebben van een gemeenschappelijk dak boven het hoofd.
152
2
3 projecten
7
5
6
182
188
gezondheidscentrum levinas rotterdam
kulturhus sonnenburgh iJsselmuiden
8
7 196
206
gezondheidscentrum de nije veste nijkerk
gezondheidscentrum krimpen aan den iJssel
handboek bouw gezondheidscentra
153
gezondheidsplein Bolle Bieste Zwolle begane grond
158
bouwadviesgroep lhv
7 Aandachtspunten Kenmerkend voor dit centrum is de ronde centrale hal van waaruit alle disciplines bereikbaar zijn. Deze manier van organiseren wordt ook wel het ‘winkeltjesmodel’ genoemd: iedere organisatie heeft zijn eigen afsluitbaar deel van het gebouw Het moet voor een bezoeker direct duidelijk zijn waar de verschillende disciplines zich bevinden. Wanneer dit niet duidelijk is, zal een bezoeker zich richten op het eerst zichtbare ‘informatiepunt’, wat voor de assistente achter de eerste balie erg veel extra aanloop en onrust betekent. Centraal in de hal ligt de gemeenschappelijke wachtkamer. De zorgverleners halen hun patiënten op via de ‘ophaaldeur’. Bij de huisartsenpraktijk komt die deur uit op de personeelsgang zodat er een goede scheiding is tussen het ‘onrust’- en ‘rust’-gebied in de praktijk (zie Gouden Regel 2 in hoofdstuk 3). De huisartsenpraktijk heeft naast twee spreek-onderzoekkamers drie universele behandelkamers. Er is een derde spreekkamer gerealiseerd voor toekomstige groei of verhuur aan derden. Vanuit de medewerkersgang kan een vertrekkende patiënt ook via een deur direct naar de balie om zo nodig een vervolgafspraak te maken. Er is een gemeenschappelijke lunch- en vergaderruimte die ook toegankelijk is wanneer de overige praktijken gesloten zijn. De verhuur van de beschikbare kamers vindt plaats via een digitaal reserveringssysteem.
handboek bouw gezondheidscentra
159