GRATIS TICKETS VOOR CULTUUR zie p. 5
06.2015
P912013 | JUNI-JULI-AUGUSTUS 2015 | VERSCHIJNT VIER KEER PER JAAR | AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X
www.davidsfonds.be . 3 euro
“Belgisch-Nederlands is gewoon leuk” Ludo Permentier en Rik Schutz over de toekomst van onze taal 24
32
38
MET BILL (4) OP DE MUUR
WATERLOO 1815
KUNST AAN DE KUST
Davidsfonds Zomerzoektocht, ook op kindermaat
Napoleons ondergang, 200 jaar later
Beaufort 2015, veel meer dan beelden
Š Steven Decroos
cursussen
38
TEKST
Lieselotte De Snijder
Kunst aan de kust Davidsfonds zomercursus op Beaufort 2015 Voor de vijfde keer al vindt deze zomer Beaufort plaats, de triënnale voor hedendaagse beeldende kunst aan de Vlaamse kust. Meer dan 35 kunstenaars palmen zowel strand als hinterland in om een frisse bries door de kustgemeenten te laten waaien. Om u erop voor te bereiden, organiseert Davidsfonds Academie op 3 juli een zomercursus op de triënnale.
W
ie zomer aan de Vlaamse kust zegt, denkt spontaan aan dagjestoeristen die volop willen genieten van zon en zee. Maar er is meer te doen dan kuieren, luieren, zwemmen en ijsjes likken. Ook wie zich graag laat verrassen door natuur- en cultuurschoon vindt zijn gading. Daar zorgt sinds enkele jaren Beaufort voor, de triënnale voor hedendaagse beeldende kunst. “Beaufort startte in 2003 met de missie om aan de kust meer kunst te laten zien,” vertelt Els Wuyts, coördinator van het project en docent van de Davidsfonds zomercursus. “Beelden van nationale en inter-
De Davidsfonds zomercursus op Beaufort vindt plaats in Raversyde in Oostende. Daar vindt u de overblijfselen van de Atlantikwall, een meer dan 5.000 kilometer lange verdedigingslinie die nazi-Duitsland aanlegde langs de bezette kusten.
nationale kunstenaars werden langs de hele kustlijn opgesteld en gaven een verblijf aan zee meteen een extra dimensie.” Hét symbool van Beaufort is Searching for Utopia, de gouden schildpad met ruiter van Jan Fabre, die tijdens de eerste editie verscheen en nog altijd te zien is op de zeedijk van Nieuwpoort. Maar ook Caterpillar 5bis, de gotische grijpkraan van Wim Delvoye op de dijk tussen Middelkerke en Westende, of de grote spin van Louise Bourgeois boven het graf van Ensor in Mariakerke maken deel uit van ons collectieve geheugen. Verschillende kunstwerken van de vorige edities werden door een kustgemeente aangekocht en maken zo deel uit van een permanent beeldenpark aan zee. Maar ook elders in het land duiken kunstwerken van Beaufort op: denk maar aan de olifantenfamilie van Andries Botha in Planckendael.
Buiten de grenzen “Dit jaar gooien we het echter over een andere boeg,” verduidelijkt Wuyts meteen. “We kozen voor een inhoudelijke in plaats van een toeristische insteek en de kunstenaars werden geselecteerd door een team van vier curatoren. De rode draad van deze editie is ‘buiten de grenzen’. Dat komt niet alleen terug in de kunstwerken zelf, maar in de hele aanpak. Zo komen twee van de curatoren uit het buitenland. En we zoeken letterlijk de grenzen op door de werken samen te brengen op drie locaties: het Zwin aan de grens met Nederland, de Nachtegaal aan de grens met Frankrijk en Raversyde ertussenin.” De kunstwerken zijn met andere woorden niet meer netjes verdeeld over alle kustgemeenten zoals in eerdere edities, maar vormen drie groepstentoonstellingen. De drie locaties zijn natuur- of erfgoeddomeinen waar 39
cursussen
De architecturale prototypes van het kunstenaarscollectief A Dog Republic zullen langs de hele kust te zien zijn.
Beaufort 2015 Beaufort loopt van 21 juni tot 21 september en een participatiekaart kost 5 euro. Met die kaart krijgt u de hele zomer lang toegang tot het Zwin en De Nachtegaal. In Raversyde geldt de kaart ook als een éénmalig toegangsticket voor de attracties Atlantikwall en ANNO 1465. Davidsfonds Cultuurmagazine mag 5 kaarten voor 2 personen weggeven. Mail vóór maandag 8 juni 2015 naar cultuurmagazine@davidsfonds.be met in de onderwerpregel ‘Beaufort’ en vermeld zeker uw naam, adres, lidnummer en e-mailadres. De winnaars krijgen persoonlijk bericht. INFO www.beaufort2015.be
40
kunstenaars kunnen inspelen op de grenzen tussen zee, strand en hinterland. Ook wie alleen maar beelden verwacht, zal zijn visie moeten bijstellen. “Voortaan gaan we veel breder,” vertelt Wuyts. “We maken ruimte voor tekeningen, video’s, performances en installaties.” De curatoren kozen niet alleen bestaande werken in functie van elke locatie, maar vroegen ook verschillende kunstenaars om iets nieuws te maken voor Beaufort. En daarvoor kregen ze vrij spel. Wuyts: “Het leuke is dat elke groepsexpo zo een eigen subthema heeft gekregen. In het Zwin draait het vooral om beweging, in Raversyde om poëzie en in De Nachtegaal om ecologie. Dat is voor een deel zo gecureerd, voor een deel is het intuïtief gegroeid.”
nut het collectief de volledige kunstlijn om hun expo te realiseren. Dat doen ze in straten, winkels, panden, stranden en havens. Elke dag duiken ze wel ergens op.” Het meest in het oog springen de architecturale prototypes, gebaseerd op Yona Friedmans ideeën over mobiele architectuur. Ze doken al op
Sommige kunstenaars doen een beroep op het publiek om hun werk te creëren. Misschien doet u wel mee?
100 procent exclusief Maar er is meer. Naast de drie groepstentoonstellingen loopt er over de hele kustlijn een solotentoonstelling van A Dog Republic. “Dat is toch wel een heel speciaal project, waar ik tijdens de cursus uitgebreid bij stilsta,” vertelt Wuyts enthousiast. “Het is namelijk 100 procent exclusief voor Beaufort. A Dog Republic is een kunstenaarscollectief met als centrale spil de 91-jarige architect Yona Friedman. Zolang Beaufort duurt, be-
in andere landen, maar niet zo grootschalig als hier in België. Een heuse primeur dus. Ook andere kunstenaars bouwen tijdens Beaufort een vervolg aan projecten die al eerder in het buitenland te zien waren. De Catalaan Marti Anson reist bijvoorbeeld rond met een houten huisje dat op elke nieuwe plek wat meer wordt afgewerkt. In De Panne, waar het dienst zal doen als onthaalpaviljoen, krijgt het ramen en deu-
« Anson bouwde het houten vakantiehuis na dat zijn vader optrok voor zijn gezin. Iedereen mag het huis gebruiken, op voorwaarde dat er iets aan wordt toegevoegd.
« A-Shovelin South is een performance van Pieterjan Ginckels. In 14 dagen tijd trekt hij langs de hele kustlijn en doet hij een beroep op behulpzame voorbijgangers.
De meeste werken van Lily Van der Stokker nemen de vorm aan van uitgebreide decoratieve muurtekeningen. Zo ook op Beaufort met Het Groen Geruite Huis.
ren. De Nederlandse Lily Van der Stokker werkt dan weer aan een groots project dat Het Groen Geruite Huis heet. In Raversyde wordt het gekoppeld aan de restauratie van Villa Bastien. Sommige kunstenaars doen een beroep op het publiek om hun werk te creëren, zoals de Belg Pieterjan Ginckels. Twee weken lang trekt hij langs de kustlijn om elke dag op een andere plek zijn kunstwerk te maken. Met de hulp van amateurs. Toevallige voorbijgangers. Misschien doet u wel mee?
Overal kunst U merkt het: deze zomer is er niet veel verschil tussen de kust en kunst. Toch zult u het iets verder moeten zoeken dan andere jaren, omdat de grote groepstentoonstellingen verder van het strand liggen. “Door de kunstwerken te clusteren, wordt het voor de liefhebbers makkelijker om verschillende kunstwerken in één keer te zien,” nuanceert Wuyts. Als u Beaufort al van vroeger kent, moeten u wel weten dat er voortaan een
toegangsprijs geldt. Met één kaart kunt u niet alleen de natuur- en erfgoeddomeinen bezoeken, maar ook de drie groepsexpo’s. De participatiekaarten en de bezoekersgids zullen trouwens echte kunstwerkjes zijn, gemaakt door een van de deelnemende kunstenaars. Hebbedingen dus. Bovendien vinden er dagelijks extra programma’s plaats, in samenwerking met andere partners zoals Theater aan Zee en Vrijstaat O. Ook de cursus van Davidsfonds Academie is zo’n mooie toegift. Wuyts: “In de voormiddag geef ik uitleg over de filosofie van de triënnale en stel ik alle kunstenaars voor. Na de middag is er een gegidste rondleiding door de groepsexpo in Raversyde.” Hetzelfde principe dus als voor de zomercursus bij Track in Gent in 2012, die ook door Els Wuyts gegeven werd. Uiteraard krijgt u als deelnemer ook toegang tot de twee andere locaties, maar die moet u wel op eigen houtje verkennen. Met de uitleg van Wuyts bent u alleszins gewapend voor een avontuurlijke ontdekkingstocht. ¶
Els Wuyts, projectcoördinator van Beaufort 2015 en docent van de Davidsfonds zomercursus in Raversyde.
De zomercursus De zomercursus van Davidsfonds Academie op Beaufort 2015 vindt plaats op vrijdag 3 juli in Raversyde in Oostende. Met uw Davidsfonds Cultuurkaart krijgt u 6 euro korting op het dagevenement. INFO www.davidsfonds.be/academie
41