Link 13: Waar is dat feestje?

Page 1

november 2011

13

magazine van De Haagse Hogeschool

4

Met uitneembare kunstkaarten Vernieuwde onderwijsregels in de maak Snijden in de Masters


INSPIRATIE NODIG

VOOR JE SCRIPTIE?  Kijk eens rond in de HBO-Kennisbank.nl en laat je op een idee brengen Stel je vragen via de e-helpdesk op de portal van de bibliotheek.

Deze advertentie wordt aangeboden door de Hogeschoolbibliotheek van De Haagse.

bibliotheek

Welcome to O’Casey’s Irish Pub H/Link is het magazine voor medewerkers en studenten van De Haagse Hogeschool. Online heeft Link ook een nieuwsvoorziening. Link is op zoek naar:

O’Casey’s is the biggest international bar of tm The Hague Come in and enjoy a pint of and some of our traditional Irish food. We offer daily entertainment on 2 floors and in Sarah’s Garden wich used to be part of our Queen’s Royal Gardens

Studentredacteuren (oproepbasis)

Wij bieden…

… hebt een passie voor schrijven.

… een kijkje in de keuken van De Haagse Hogeschool.

… bent kritisch met een open houding en kunt goed tegen kritiek.

… goede feedback op je producten.

… beheerst het Nederlands goed.

…een progressieve beloning.

Meer informatie Meer informatie over de vacature bij de redactie (Dieuwke de Boer, 070-445 8851). Past deze functie bij jou en jij bij deze functie? Stuur dan een motivatie, cv en een voorbeeld van je eigen werk naar hlink@hhs.nl.

2

H/LINK • 13

Noordeinde 140 The Haque Holland • www.ocaseys.nl H/Link wordt uitgegeven en geproduceerd door de dienst Communicatie & Marketing van De Haagse Hogeschool. • Redactieadres Locatie: Ovaal 1.06/1.08 • Postadres Postbus 13336, 2501 EH Den Haag  •  e: hlink@hhs.nl  •  f: 070 445 7554  •  i: http://link.hhs.nl • Redactie Dieuwke de Boer (070 445 8851), René Rector (070 445 8813, hoofdredacteur), Martine Seijffert (070 445 8814), Youri van Vliet (070 445 8796), stagiair (vacant) • Studentredacteuren Arthur Admiraal, Ilse van Beest, Sabrina Danker, Jill van Deurzen, Ani Dineva, Patty Elbersen, Enitsa Gabrovska, Joanna Jablonowska , Leena Laitinen, Paul van Leeuwen, Lara Lindeman, Renée Meulman, Agnès Nederhof, Anita Otchere, Riska Veldhoven • Medewerker Dave van Ginhoven • Strips Margreet de Heer • Beeld Raizen Albertsz, Mieke Barendse, Quintin van der Blonk, Kim Eijkelhof, Bas Kijzers, Benjamin Kikkert, Joshua Koppes, Anke Nobel, Loek Weijts • Vormgeving Mustafa Özbek, Josean de Pie • Druk OBT bv, Den Haag • Advertenties Bureau Nassau, Achterom 100c, Hoorn  •  Postbus 4130, 1620 HC Hoorn  •  e: info@bureaunassau.nl  •  t: 020 – 623 0905  •  f: 020 – 639 0846  •  i: www.bureaunassau.nl  ISSN 2210-7983  H/Link is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) • Copyright Het is verboden zonder toestemming van de redactie artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.  Copyright HOP: Hoger Onderwijs Persbureau, Leiden.  H/Link verschijnt maandelijks. Het volgende nummer komt uit op 8 december.

Colofon

Jij…


Persweeën

Inhoud 8 De Haagse Bachelor 2.0 De onderwijsregels van De Haagse worden geüpdatet. ‘We gaan dit kader ook daadwerkelijk implementeren.’ 10 Waar is dat feestje? Hier is dat feestje! Den Haag geen partystad? Insiders geven hun tips. LEZER SACT IE

14 Win kunstboek Point of View point of view art in the hague university of applied sciences

Link geeft vijf exemplaren weg van Point of view, een nieuw koffietafelboek met een overzicht van alle kunst in De Haagse Hogeschool. art in the hague universit y of applied sciences

15 Lector Mantelzorg: ‘De familierelatie zou centraal moeten staan.’ 16 Link scriptieprijs: Afvallen voor de baas? 20 Ineke van Halsema snijdt in verlieslijdende Masters & Professional Courses Rubrieken  4 Je werk-/studeerplek in beeld   5 Even bellen met Oda ‘Climate’ Kok   6 Borrelpraat & Ingezonden brieven   9 Onder de hamer 18 Juweeltjes: van Harry Potter tot dj Shadow 26 Was getekend… Shakiel Roeplal (FM) 27 Spotlight: kitebuggyen 28 Sudoku & strip

Behalve verhalen schrijven en interviews houden komt er nog iets meer kijken bij de geboorte van een magazine. Waar discussieerde de redactie deze keer over?

Zuurgraad Mijn favoriete experiment bij scheikunde op de middelbare school was dit: je neemt een pepermuntje (King werkte altijd goed), plaatst dat in een schaaltje. Brander eronder. Kijken maar. Pepermuntjes zijn namelijk extreem ontvlambaar, ze karamelliseren heel leuk en gaan bubbelen. En bovenal: het mocht natuurlijk niet. Wel zorgen dat je het samen deed met de sukkel van de klas, want dan kon je die de schuld geven van de brandlucht. Ik was niet zo briljant in scheikunde. Vooral geweldig - en vrij gedachteloos - was mijn actie, als vijf-vwo’er, om zowat een flinke teug zoutzuur mijn maag in te pipetteren. Pipetten, daar zaten altijd lekke ballonnetjes aan en het was daarom de gewoonte voorzichtig met je mond aan de pipet te zuigen. Ik heb mijn slokdarm nog en ben journalist geworden. Dat is waarschijnlijk zowel voor mijn gezondheid als die van jou een verstandige keuze geweest. Maar ik moest wel even aan mijn zoutzuurexperiment denken deze maand. Het was tijdens de overlegvergadering tussen het College van Bestuur en de Hogeschoolraad. Zo’n gelegenheid waar je onbezorgd heen gaat, en dan krijg je ineens een golf zuur over je heen. Pijnlijk was het: raadsleden en CvB-leden die hun klachten en grieven, soms ook hun complimenten, in de vergadering inbrengen met de woorden: ‘Ik wil even iets doen aan de zuurgraad.’ En hop, daar komt weer een golf. De HR vond het initiatief van het College van Bestuur om aan de keukentafel te praten met docenten en medewerkers over de toekomst van de hogeschool prachtig. Maar al snel kwam over dit compliment heen een hoop zuur: de introductie van de smartboards, het Kafkaiaanse inkoopnet, het project Roosteren... er deugde volgens de raad allemaal niets van. Om nog maar te zwijgen over de wijzigingen die het College van Bestuur wil aanbrengen aan het medezeggenschapsreglement. De aardigheid is dat veel van dat zuur absoluut onbegrijpelijk is voor de gemiddelde student of medewerker. Het is overwegend geen inhoudelijk zuur – in de zin dat die plannen niet deugen – maar procedureel zuur. De vergadering steggelde bijvoorbeeld een halfuur over de vraag of de hogeschoolraad nu wel of geen recht heeft om advies uit te brengen over de begroting. De begroting zelf staat pas in januari op de agenda. Ik zou er een zuur stukje over kunnen schrijven. Maar ik verliet de vergadering met de gedachte: ‘Pepermuntjes zijn leuker.’

International pages Schoolstraat 21 2511 AW Den Haag 070 - 3 65 73 06

www.stanley-livingstone.nl

22 Summaries Dutch articles 24 Insider party tips 25 Melting Pot: Chinese dumplings

René Rector Hoofdredacteur H/Link beeld Mieke Barendse

13 • H/LINK

3


In beeld Van Bijbels tot kiteboardvinnen Een bureau is lang niet zo schattig als een pluizig huisdier, dus de inbox van de redactie bleef wat leeg. Maar uiteindelijk lieten jullie ons niet in de steek: de foto’s kwamen binnen mét vaak gedetailleerde uitleg. Docent David Harry stuurde deze ‘sfeerimpressie’ van Sl. 2.76. ‘Wij zijn in augustus naar deze kamer gegaan met acht medewerkers, sommigen hebben hun plaats vooral als opslagplek ingericht.’ [2] Een meer smaakvol rommeltje is het bureau van IPO-student Sjors van Os [3]. Het meest opvallende: ‘Kiteboardvinnen.’ Logisch. Halo-student Lise van der Plas studeert op haar bed [4]. Dan het gezegende bureau van student Johan Mathijsse [5]. ‘Ik zeg weleens fulltime student te zijn in Gods Koninkrijk en parttime te studeren aan de opleiding Commercieel Ingenieur.’ Saskia Rademaker stuurde een foto van het bureau van haar collega Janneke Sluijs [6] omdat ze haar volgeplakte verzameling whiteboarden zo mooi vindt. Bij Enter-PriZe in Zoetermeer zijn Frank Walinga en zijn collega’s Wouter en Maikel [7] goed los gegaan met post-its: een android logo, space invader en een pacmanspookje. Van postits naar de boekenplank van student Jeroen Stikkelorum, net na de tentamenweek: ‘Zowel ik als mijn boekenplank hebben er geen zin meer in.’ Docenten Annemarie de Witte en Michiel Krijger [1] van de Academie voor Sportstudies gaan er met de vijftig euro vandoor. Wegens sportieve bezigheden decoreren ze hun werkplek twee keer in de week met… een waslijn.

Ook 50 euro? In december breekt de gezelligste tijd van het jaar weer aan: lichtjes, oliebollen, kerstmannen, al dan niet een kerstboom... Iets met Sinterklaas rekenen we ook goed. De opdracht: stuur ons een foto van jouw gezellige wintermaand. Vertel wat we allemaal op de foto zien en wie je zelf bent. Stuur je foto uiterlijk woensdag 28 november naar hlink@hhs.nl. Je maakt kans op een tegoedbon van vijftig euro.

4

H/LINK • 12

[1]

[3]

[2]

[4]

[5]


Even bellen met

Oda Kok

[6]

Climate & ... gaat toch door Even spande het erom, maar de studie Climate & Management (voorheen Climate & Environment) blijft bestaan. De opleiding slaagde erin om toch genoeg studenten te krijgen. Teamleider Oda Kok speelde een sleutelrol in dit succes. tekst Youri van Vliet

[7]

Wat was er met de opleiding aan de hand? De opleiding (focus: verduurzamen van gebouwen, red.) begon in september 2008, maar de animo bleek minder groot dan ons in eerste instantie door een onderzoeksbureau was voorgespiegeld. We begonnen met twaalf studenten, in het tweede jaar hadden we zestien studenten, en vorig jaar hadden we nog steeds maar achttien aanmeldingen. Dan wordt het toch kritiek.

Hoe verklaar je die beperkte aanmeldingen? Bij het ontwikkelen van de opleiding adviseerde een naamdeskundige de naam Climate & Environment. Maar toen wij met de opleiding naar scholen gingen, bleek dat leerlingen niet begrepen wat nu precies het ‘Environment’-gedeelte inhield.

Jullie zijn toch met de naam doorgegaan?

[8]

Ja, maar toen bleek dat de instroom ver achter bleef, ben ik in november 2010 met een eigen onderzoek begonnen om uit te zoeken waarom onze opleiding niet gevonden werd. Onderzoeksbureau Youngworks heeft dit onderzoek in januari verder opgepakt. Toen bleek onder andere dat onze pr-campagne niet werkte. We deden te veel met tekst en gingen te veel uit van de doemscenario’s, zoals stijgende zeespiegels. We werken nu meer met - futuristische - beelden en er staat een filmpje op onze website dat erg aanspreekt.

En een nieuwe naam dus. Ja. Youngworks heeft ook ontdekt dat waar studenten bij ‘Environment’ afhaken, dit bij ‘Management’ veel minder gebeurt. Het spreekt wel aan. Dus gaan ze verder kijken.

Wat is nu de stand van zaken? Dit collegejaar zijn we gestart met 46 studenten, dus we zijn op de goede weg. We krijgen nu nog twee jaar de tijd om ons te bewijzen. Bij veertig studenten blijven we bestaan, maar ik durf wel te beweren dat we er volgend jaar zestig hebben.

13 • H/LINK

5


Borrelpraat Leuk, al die bijeenkomsten, debatten en lezingen? Maar waar gaat het gesprek over, bij rosé met kaassouflé?

‘Zorg dat je rock & roll twittert’ Het Social Media Event op 2 november is een echt studentenevenement. Dus geen georganiseerde lunch. Bij zelf meegebrachte broodjes uit aluminiumfolie blikken studenten Commerciële Economie en Small Business and Retail Management terug op het ochtendprogramma. tekst en beeld Dieuwke de Boer De tweets die tijdens de lezingen zijn gepost vormen echter de betere en meer to-the-point borrelpraat. Een verslag in tweets, dus.

SBRM-studente drinkt haar zelf meegebrachte Wicky, terwijl ze in de lunchpauze de locaties van de middagworkshops in haar telefoon zet.

Valentijn78 Valentijn van Gils Neergesabeld worden via het medium waar je nou net een spreker over bent...ouch #SME11 kaymanfatih Fatih Kayman De reden dat gastspreker 2 geen aandacht kreeg, waren de kleine bugs die @jimstolze in mn brein had geplaatst over aandachtseconomie #sme11 daansamsom Daan Samsom Gastspreker twee wist niet te boeien. Presentatie drie over 3fm en hun Social Radio wel. Beste van de dag blijft Jim Stolze. #SME11 Valentijn78 Valentijn van Gils Ok...dus Hyves zou een nieuwe doelgroep hebben ipv bezig te zijn aan haar ondergang...zal wel een TMGspreker zijn #lol #sme11 SanneW Sanne Walvisch Social media rules bij 3FM: zorg dat je rock & roll twittert :-) #sme11 kaymanfatih Fatih Kayman Switch van product- naar aandachtseconomie.. Onderwerp die vele wel begrijpen maar niet konden formuleren. Bedankt @jimstolze! #sme11

stefangielliet Stefan Gielliet RT @ludovana Grens tussen zakelijk gebruik en niet zakelijk gebruik van social media is smal. Wat te doen ? #sme11 // vertel het je in pauze ludovana Ludo van Adrichem Chaos in de zaal, persoonlijk denk ik dat studenten linkedin wel snappen maar vaak te lui zijn om het profiel te vullen #nietdom #sme11 ludovana Ludo van Adrichem Volgens jim stolze moet jer verliefd zijn op je product om ergens goed te kunnen werken, ga alvast maar solliciteren bij #heineken #SME11 jim_koeleman Jim Koeleman Social Media Event 2011 met nu spreker Jim Stolze, “social media = niets, het gaat om de aandachtseconomie” #sme11 RickBruijn rick Klaar om heel de dag legaal te twitter tijdens de colleges #SME11 #socialmediaevent

Post Ook iets op het hart? Mail naar link@hhs.nl

Fitpas

Ben docent, wil schrijven!

Zelf ga ik graag zwemmen in de lunchpauze of vrije tijd. In eerste instantie was ik dan ook verheugd over de Fitpas. Maar die is een lachertje als het gaat om zwemmen. Als ik aangeef op de website van De Haagse Vitaal dat ik in Den Haag wil zwemmen, krijg ik zwembaden in het hele land te zien. Geen enkel zwembad in Den Haag of Rijswijk staat vermeld. Is dit niet de Fitpas voor De HHs? Als inwoner van Den Haag ga ik toch niet in Groningen of Nijmegen zwemmen? Nu ik in de regio ga zoeken naar een zwembad waar ik de Fitpas kan gebruiken, raak ik steeds meer gefrustreerd. Het lijkt erop dat alles voor studenten en jonge medewerkers is. En dat terwijl er zoveel 50-plussers en 60-plussers op De HHs werken.

De afgelopen zes weken hebben we moeten wennen aan de laatste grote sprong voorwaarts in het onderwijs van De Haagse: de Smartboards. Na deze gewenning is het voor mij duidelijk; het is een grote stap achterwaarts. Je kunt er bijna niet op schrijven! En ik ben docent en ik wil schrijven. Leesbaar, direct en gewoon naast de openstaande Powerpoint. En dat kan niet. Ben je eenmaal uit je Powerpoint en op een Notebook pagina, dan is het schrijven onnatuurlijk, traag en de lijnen verschijnen een centimeter naast de punt van je pen. Het resultaat is dan ook nog slecht leesbaar voor studenten. Ik ben er klaar mee en heb een mobiel Whiteboard aangeschaft op Marktplaats. Dat gaat voortaan mee naar alle leslokalen. Wie bij het CvB heeft deze beslissing genomen? Blijkbaar was het schrijven van de docent een offer dat gebracht mocht worden, ten behoeve van de vooruitgang.

Alida Sprenger

(61 jaar en wil nog 4 jaar fit blijven werken. Met gebruik van de Fitpas.)

Peter Hanssen

International Communication Management

6

H/LINK • 13


Achter het nieuws ‘Welk kleur brein wil jij?’ Hersenen op pootjes zijn de pionnen van Steen voor steen. Doel van dit bordspel, dat speciaal voor De Haagse Hogeschool is ontwikkeld: medewerkers op een speelse, ‘onorthodoxe’ manier prikkelen om over hun persoonlijke ontwikkeling na te denken. tekst Dieuwke de Boer • beeld Mieke Barendse ‘Het gaat toch om brains,’ vindt Ruud de Roo, adviseur arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden bij De Haagse en initiatiefnemer. ‘De hogeschool is een kennisinstituut en wil dat mensen zich blijven ontwikkelen.’ Maar onderzoek binnen het hoger onderwijs toonde vorig jaar aan dat veertig procent van de docenten niet goed op de hoogte was van de groeimogelijkheden. Dat moet anders, vond De Roo. ‘Omdat traditionele voorlichting weinig effectief is, zochten we een onorthodoxe manier om onze boodschap te brengen.’ Op een beurs stuitte hij op spelletjesmaker Identity games. Zij gingen met een projectgroep HHs-medewerkers aan de slag.

‘Aanvankelijk hadden we een heel informerende insteek. Al snel bleek dat het dan een brij aan informatie zou worden. We besloten toen: we moeten vooral boeien. Het spelelement is groter gemaakt.’

À la pictonary Steen voor steen kun je in circa 45 minuten winnen. Je krijgt een functiekaart, die werkt als de opdrachtkaart bij Risk. Maar in plaats van alle rode legers vernietigen of continenten bezetten, moet je kennis en ervaring verzamelen en daarna jezelf verder ontwikkelen in drie taken of rollen. Dat doe je door het goed beantwoorden van vragen en het doen van opdrachten. Daarvoor is leentjebuur gespeeld bij andere spelletjes. Een tekenop-

dracht à la Pictionary, een begrip omschrijven zonder de verboden woorden te gebruiken en hints. Het spel is zo opgezet dat je het ook met vrienden of je gezin kunt spelen.

80.000 euro Binnenkort krijgen alle medewerkers een exemplaar van

Steen voor steen. ‘ Zo’n project is alleen te realiseren door de macht van het getal,’ vertelt De Roo. ‘We betalen ongeveer 80.000 euro voor 2.000 spellen. Er zal altijd een groep verzuurde collega’s zijn die dit geld vergooien vindt. Als je het echt niet wilt hebben, dan geef je het weg. Of terug.’

Inkoopnet: een zegen, maar voor wie?

Gescheiden klassen?

Sinds een paar maanden is De HHs overgegaan op een rigide wijze van centrale inkoop. Geen medewerker mag nog zomaar in de trein stappen, of een bloemetje ter afscheid kopen op kosten van De HHs. De HHs bleek te veel buitenom het centrale ‘Inkoopnet’ te besteden en werd op haar vingers getikt. De hogeschool moest rigoureus het mes zetten in al die losse inkopen. Het doel van deze zogenaamde ‘compliance’ is een eerlijke gunningsystematiek (o.a. Europese aanbestedingsregels) mogelijk te maken en een betere kostenbeheersing te krijgen. Deze centrale inkoop lijkt haar doel echter voorbij te schieten en van kostenbeheersing lijkt geen sprake. De bureaucratische rompslomp is groot en de inkoopvoordelen gering of zelfs negatief. De problemen zijn erkend door de directeur van het Facilitair Bedrijf. Hij heeft ons beloofd te inventariseren waar de knelpunten het grootst zijn, om deze als eerste te gaan oplossen. Wij raden de medewerkers aan de knelpunten te melden via het facilitaire servicepunt.

Jongens en meisjes verschillen in hun manier van leren. De reden hiervoor is onduidelijk. Er is nog weinig onderzoek naar gedaan. Een reden die genoemd wordt door de één, namelijk het verschil in ontwikkeling tussen het jongens- en meisjesbrein, wordt door de ander afgedaan als ‘modernistische prietpraat’. Gescheiden klassen zouden de uitkomst moeten bieden. Een ‘EHBO-oplossing’, waarbij de symptomen worden bestreden zonder het probleem te snappen? Ik ben als wetenschapper niet tegen experimenten om uit te zoeken wat werkt, voor wie en op wat voor moment. Maar een experiment met een relatief kleine onderzoeksgroep zal niet gauw significante verschillen opleveren en ook de factoren op langere termijn (doorstroming) zijn niet onder controle te houden. Het lijkt een typische onderwijsoplossing om de structuur aan te passen, waarin een variatie wordt toegepast op wat we al deden. Het zou uitdagender zijn om de onderwijscultuur om te turnen naar een leercultuur, met maatwerk voor studenten die op meer punten verschillen dan alleen geslacht.

Frans Joosstens

Marinka Kuijpers

voorzitter commissie P&O van de Hogeschoolraad

Lector Pedagogiek van de beroepsvorming

13 • H/LINK

7


Onderwijsdag

‘De kenniscomponent moet meer aandacht krijgen’

Onderwijsregels gehuld in een nieuw jasje In 2004 werd de Haagse Bachelor geschreven, 27 A4’tjes met daarin de onderwijsregels voor het bacheloronderwijs. Nu, zeven jaar later, blijkt dat de uitvoering hiervan te wensen overlaat. Een nieuw plan is in de maak en tijdens de Onderwijsdag vond hierover de laatste brainstorm plaats. tekst Youri van Vliet • beeld Benjamin Kikkert

‘D

e Haagse Bachelor is toe aan actualisering.’ Dat schrijft collegelid Els Verhoef in het programmaboekje van de Onderwijsdag die op 3 november plaatsvond. Doel van de onderwijsdag was de kwaliteit van het onderwijs ‘in zijn geheel agenderen’. De Haagse Bachelor (HB) uit 2004 zijn de door het College van Bestuur (CvB) vastgestelde richtlijnen waaraan alle bachelors van De HHs moesten voldoen. Zeg maar de onderwijsregels van De Haagse Hogeschool. Hierin komen diverse onderwerpen aan de orde zoals hoe het curriculum gestructureerd wordt in een major- en minordeel, over competentiegerichte toetsing en de invoering van studieloopbaanbegeleiding. Maar anno 2011 zijn de kaders van 2004 toe aan een update. Een van de redenen: de richtlijnen zijn niet door alle opleidingen overgenomen vanwege het ontbreken van een gericht implementatieplan. Een goed moment dus om de balans op te maken, stelt José van den Ende. ‘Er zijn maar weinig mensen die kunnen vertellen wat er nu eigenlijk in de HB

De winst zit er vooral in dat we dit kader daadwerkelijk gaan implementeren.

staat en dat zegt ook iets over de noodzaak om er met z’n allen weer eens fris naar te kijken,’ aldus het hoofd van de unit Onderwijsontwikkeling, -beleid en -advies van de Dienst Onderwijs- en Studentenzaken. Daarom boog een achtkoppige HHs-denktank, onder leiding van Els Verhoef, zich de afgelopen maanden over een nieuw onderwijskader, het H/Onderwijska-

8

H/LINK • 13


Onder de hamer der voor Bachelor Onderwijs. De laatste brainstormsessie vond plaats tijdens de Onderwijsdag. Volgens Van den Ende, die ook lid is van de denktank, zijn veel zaken niet enorm vernieuwend. ‘De winst zit er vooral in dat we nu een stap verder gaan, namelijk dit kader ook daadwerkelijk implementeren.’ Maar er is nog een reden waarom de huidige HB een boost nodig heeft. Zo schrijft Els Verhoef in een brief aan de Hogeschoolraad op 20 september: ‘De recente

I n Onder de hamer komen studenten aan bod die in beroep gaan tegen een beslissing van hun opleiding.

Versnellingstraject is eigen verantwoordelijkheid tekst Riska Veldhoven

De feiten

Niemand moet er vlekken van in zijn nek krijgen als de onderwijsinspectie komt. ontwikkelingen zowel in- als extern en de onrust over de intensiteit en het niveau van de bacheloropleidingen dwingen ons ook een steviger beleid uit te zetten, waardoor de kwaliteit van ons bacheloronderwijs en het niveau van onze bachelors nadrukkelijker geborgd kunnen worden.’ De ontwikkelingen waar Verhoef onder meer op doelt zijn de conclusies van de Commissie Veerman. Die stelde in april 2010 vast dat het Nederlandse hoger onderwijs beter moet. Een andere ontwikkeling is dat het competentiegerichte onderwijs een te negatieve lading heeft gekregen. Deze negatieve beeldvorming betrof vooral het ontbreken van voldoende aandacht voor kennis. Van den Ende: ‘Opleidingen moeten een optimale balans zien te vinden tussen kennis, houding en vaardigheden. De kenniscomponent moet meer aandacht krijgen en de docent moet een meer prominente rol krijgen als leerbegeleider.’ Alle reden dus om met de betrokkenen goed te kijken naar het concept H/Onderwijskader. Van den Ende legt uit: ‘We hebben nu een conceptversie waarin allerlei zaken staan waarover we hogeschoolbrede afspraken willen maken, zoals de slb, de toetsing, het praktijkleren, de contacturen, et cetera. De precieze invulling van de hogeschoolbrede kaders gebeurt door de docententeams van de verschillende opleidingen. Dat proces begint in januari. In 2013 willen we dat iedere opleiding zichtbaar maakt hoe zij de onderwijskaders in het curriculum heeft uitgewerkt. ‘Uiteindelijk,’ zo besluit Van den Ende, ‘gaat het erom dat als aan ons wordt gevraagd: bent u in control als het gaat om het bachelorniveau, dat we daar volmondig ja op kunnen zeggen. Niemand moet er vlekken van in zijn nek krijgen als de onderwijsinspectie komt.’

Student N. van de opleiding MER (Management, Economie en Recht) verzoekt de Examencommissie in maart 2011 in te stemmen met een vervangende opdracht voor de HUBA (Hulp bij belastingaangifte)-campagne, die een jaar later op zijn studieprogramma staat. Dit geeft N. de mogelijkheid om niet in juli, maar al in februari 2012 af te studeren. De Examencommissie besluit dat er onvoldoende redenen zijn om van het onderwijsprogramma af te wijken. Student N. gaat tegen de uitspraak in beroep.

De argumenten N. heeft de interesse in eerder afstuderen aan het begin van zijn opleiding kenbaar gemaakt en heeft het besproken met zijn studieloopbaanbegeleiders. Hij stelt dat hij daarbij onjuist is geïnformeerd over de mogelijkheden van eerder afstuderen, omdat hij nooit is gewezen op de verplichte HUBA-campagne in het derde blok van zijn laatste studiejaar.

De tegenargumenten De Examencommissie geeft als verweer dat student N. eerder had moeten beginnen met het plannen van de versnelling. Hij had hierbij zelf initiatief moeten tonen. Versnellingstrajecten zijn volgens de commissie altijd organisatorisch van aard. Inhoudelijk wordt er niets aangepast. N. had daarom kunnen weten dat er voor de HUBA geen vervangende opdracht gedaan kon worden: het staat in de studiegids als verplicht onderdeel genoemd. Docenten erkennen dat de wens van student N. is besproken in het eerste en tweede studiejaar, maar dat hierbij geen specifieke afspraken zijn gemaakt. Op het moment dat N. hierop terug kwam, was er geen mogelijkheid meer om in het programma te schuiven, omdat het derde blok al van start was gegaan.

De uitspraak Het College van Beroep is van oordeel dat het initiatief en de verantwoordelijkheid bij het plannen van een versneld studietraject bij de student ligt. N. heeft zijn specifieke loopbaanwens niet tijdig genoeg aangegeven. De opleiding had hierdoor onvoldoende mogelijkheid om in zijn studieprogramma te kunnen schuiven. Het College van Beroep verklaart het beroep van student N. ongegrond.

Niet eens met een beslissing van de Examencommissie? Je hoeft je er niet zonder meer bij neer te leggen. Kijk voor regels en procedures op studentennet.hhs.nl/loketrechtsberscherming.

13 • H/LINK

9


Uitgaan

‘Je moet de crowd voelen’ Jonathan Garcia (24) is mede-eigenaar van Papillon Events en organiseert met zijn bedrijf feesten voor internationale studenten. De bekendste avond: de dinsdag in Club Seven. Daarnaast is hij dj en derderjaarsstudent International Business and Management Studies (IBMS). ‘Ik was zestien toen ik voor het eerst de apparaten aanraakte en als dj begon. Ik woonde toen nog op Aruba. Met mijn vrienden draaide ik oude, gouden hiphop met reggaeton, salsa en merengue. Ik ben in Nederland begonnen met draaien in Tabu wat nu Monster Club heet. Daarna mocht ik door mijn contacten op dinsdag in Club Seven de muziek overnemen. Met Papillon Events organiseren we ook feesten in Havana en het Paard, maar onze thuisbasis is Seven. Wij hebben de avond omgetoverd tot een avond voor

10

H/LINK • 13


Het Haagse nachtleven uitgelicht

Den Haag saai? Een deel van de Haagse studenten zal dit volmondig beamen. En laten we eerlijk zijn: echt grote clubs, zoals in Rotterdam of Amsterdam, ontbreken. Maar niet iedereen heeft moeite om wakker te blijven in het Haagse nachtleven. ‘Als mensen zeggen “Den Haag slaapt”, dan weten ze gewoon niet waar ze heen moeten gaan.’

M

et een beetje goede wil zou je Den Haag best een uitgaanswalhalla kunnen noemen. Ga maar na: de uitgaansgelegenheden zijn allemaal goed te belopen, er is voor ieder wat wils en in de zomer heb je de feesten op het strand. ‘De tijd dat je voor een leuke avond naar Rotterdam moest, is wel voorbij,’ meent Valentijn Schulz van cultuurbureau Acku. Het cultuurbureau houdt kantoor in het Atrium van de HHs-hoofdvestiging, maar organiseert culturele evenementen voor alle studenten in Den Haag. ‘Toen wij in 2002 begonnen, was er niets. Het Paard was gesloten in verband met een verbouwing,

internationale studenten. Het is een avond waarop alle genres gedraaid worden: van hiphop tot house. Dat miste ik in Den Haag: een club waar goede dj’s alles draaien.

Plas ophouden Als dj moet je het publiek aftasten. Vorige week draaide ik en er kwam een dame naar me toe die zei: “Ik wil Danza Kuduro.” Ik had dat nummer al klaarliggen: “Kijk”, zei ik tegen haar, “Het staat er al.” Je moet de crowd voelen, daar probeer ik op te letten. Ik doe een hoop op gevoel. Op sommige feesten sta je te draaien van elf tot vier. Zie dan je plas maar eens op te houden. Ik heb het nu twee keer zo weten te regelen dat ik er heel snel even tussenuit kon, maar dat lukt niet altijd.

Magic We richten ons op internationale studenten. Zo

tekst Martine Seijffert • beeld Bas Kijzers

Silly Symphonies – nu de Supermarkt – was er nog niet… Inmiddels is er in Den Haag genoeg te doen.’ Toch zijn Haagse studenten niet snel laaiend enthousiast over hun uitgaansstad. In het onderzoek van NL Magazines van vorig jaar geven de respondenten Den Haag een middelmatige 7. Waar zit ‘m dat nou in? Student Manja Blanken (20) en dit bestuursjaar PR-commissaris van Intac, verklaart het zo: ‘Je mist hier een beetje de grote clubs, zoals Club Air of de Escape in Amsterdam. Mensen van buiten Den Haag vinden de stad vaak klein, maar

hadden we vlak voor de zomer een feestje met de titel ‘Farewell Erasmus’: dat is echt speciaal voor de exchange studenten. Met deze doelgroep weet je zeker dat mensen relaxed zijn en het naar hun zin hebben. Natuurlijk zijn Nederlanders ook welkom, maar je moet wel een open mind hebben. Het gaat ons niet om het geld dat we ermee verdienen. Als we in Havana draaien, hebben we geen inkomsten uit kaartverkoop, want de entree is gratis. Maar wat er gebeurt als wij ons publiek naar Havana brengen… dat is echt magic. Er zijn ontzettend mooie vrouwen en iedereen staat er om fun te hebben. Ik zou graag met Papillon Events naar grotere locaties gaan; een feest organiseren voor minimaal duizend man. Nu hebben we een keer negenhonderd bereikt tijdens ons Halloweenfeest. En waarom niet ook met Nederlandse studenten, allemaal onder één dak? We maken ons eigen one happy island.’

13 • H/LINK

11


‘De Grote Markt is mijn tweede huiskamer’ Yscha Werdmüller von Elgg (23) is vierdejaarsstudent Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV). Ze is zeker vijf keer per week te vinden op de Grote Markt en gaat één a twee avonden in de week stappen. Verder organiseert ze eens in het half jaar ‘Put your 90’s on’, een feest in PIP op de Binckhorst. ‘Ik doe alles op de Grote Markt. Niet alleen uitgaan, maar ik haal er ook een koffie ’s ochtends of ga er lunchen. Ik woon er dan ook om de hoek. Het is een unieke locatie: alle cafés zijn van één eigenaar waardoor je met je biertje zo kan doorlopen naar het volgende café. Ik reis veel, maar wat ik altijd mis is de Grote Markt. Zoiets ben ik nog nooit ergens tegengekomen. Het is zo laagdrempelig en casual. Ik kan er met mijn laptop komen om te stu-

daardoor ligt alles wel relatief dicht bij elkaar en ben je binnen no-time bij de vrienden met wie je hebt afgesproken.’

INSIDERTIPS

Volgens Boudewijn Trompert, oprichter van de website Den Haag Studentenstad, zien mensen Den Haag niet als ‘echte’ studentenstad: ‘Er is hier immers geen universiteit. Dat merk je in het uitgaansleven. Op het hbo heb je aanwezigheidsplicht en werk je veel in groepjes. Je kan meestal niet zeggen op maandag “we gaan stappen en dinsdag zien we wel”.’

12

H/LINK • 13

• Bierkade met café De Paas en sociëteit Pallas Athene en rond stationsweg The Pub van Intac • Hofkwartier met kleine bruine kroegen als Momfer de Mol en Huppel The Pub • Danzig en Haagsche Kluis op het Plein tijdens happy hours (= bier voor 1 euro). • Supermarkt op de Grote Markt • Surfdorp F.A.S.T. aan de boulevard van Scheveningen of Whoosah op het Zwarte Pad • PIP op de Binckhorst • Millers op het Plein • In november opent nachtclub De Haagse Toren op de bovenste etage van het Strijkijzer

deren of om los te gaan. Het liefst ben ik in de Zeta, vanwege het personeel. En het heeft de meest frisse uitstraling.

Vieze beat In Den Haag heb je niet echt een club waar je weet wat je te wachten staat. Ik weet altijd wel één ding zeker: ik ga nooit naar het Plein. Ik ben er één keer geweest, maar er komt nu eenmaal een ander publiek op af (meer Haagse kak, bloesjes, Uggs) en ik ken ook niemand van mijn vrienden die erheen gaat. Als ik echt wil dansen, ga ik naar de Supermarkt In Den Haag heb je niet per locatie een bepaalde muziekstijl. Zelf houd ik van een vieze beat, als je begrijpt wat ik bedoel. Een soort drum & base, zoals in het nummer Krack van Soulwax. En ik ben helemaal gek op muziek uit de 90’s als 2Unlimited, Spice Girls, Nirvana en Moby. Daarom organiseer ik eens in het half jaar ‘Put your 90’s on’ in Pip, de leukste locatie voor een feest in Den Haag. Ik heb

Een veelgehoorde opmerking tijdens de interviews als het gaat over Den Haag is: ‘Alles kan in Den Haag, maar je moet er wel naar op zoek gaan.’ De tips: ga bij een studentenvereniging, bezoek websites als Partymania en kijk op Facebook voor de laatste feestjes. Wil je zelf een feest organiseren? Acku kan je helpen met al je creatieve ideeën. Valentijn: ‘Gekke kostuums tijdens de XXL party, een levend Pacman spel organiseren, voor ons geldt: hoe meer leipen, hoe beter.’

• Het Feest van Sinterklaas achter het Plein • Danzig als het te druk wordt • Club Madness op de Dagelijkse Groenmarkt • Thai Princess Karaoke Bar aan het Achterom • De Pijpela op het Noordeinde


het feest nu drie keer georganiseerd en het is al drie keer gebeurd dat ik dacht “dit gaat helemaal mislukken” omdat er voor één uur nog bijna niemand was. Uiteindelijk werd het steeds zo druk, dat ik zelf niet meer door de menigte heen kwam. Dan is voor mij het feest geslaagd.

Laagdrempelig Wil je naar een dansfeest, dan vallen in Den Haag je opties tegen, maar voor een biertje zijn er veel leuke plekken. Ik ga graag naar live muziek, er is elke avond wel ergens een jamsessie van een bandje. Als mensen zeggen ‘Den Haag slaapt’, dan weten ze gewoon niet waar ze heen moeten gaan. Den Haag is een huiskamer. Als jij op een feest aankomt in je cocktailjurk en op hoge hakken, sta je niet op je gemak. Het is laagdrempelig, Den Haag is een spijkerbroek en T-shirtje. En Hagenezen houden van een feestje met een knipoog. Kijk maar naar de naam van de Supermarkt, dat zegt het eigenlijk al.’

13 • H/LINK

13


Lezersaanbieding

Nieuw kunstboek ziet levenslicht point of view

Lezersaanbieding Link geeft vijf exemplaren weg van Point of View. Wil je er één hebben? Vertel ons dan in vijftig tot honderd woorden welk kunstwerk in De Haagse Hogeschool je favoriet is. En waarom dat zo is. Je verhaal stuur je naar link@hhs.nl. Op maandag 28 november lees je op Link Online of je een exemplaar van Point of View wint. We corresponderen niet over de uitslag.

Point of View vertelt in het Nederlands en in het Engels kort en bondig over de functie van kunst in de hogeschool, over het gedachtegoed achter de collectie en het waarom van de kunstopdrachten die De Haagse regelmatig verleend aan kunstenaars. Maar bovenal toont het koffietafelboek de kunstwerken. De Haagse maakte eerder boeken over zijn kunstcollectie. De laatste, First Focus, verscheen vijf jaar geleden. Sindsdien verwierf de hogeschool een heleboel nieuwe kunstwerken. De serie ‘Garages’ van de Nederlandse fotograaf

art in the hague university of applied sciences

De Haagse Hogeschool verzamelt kunst. Denk aan foto’s, sculpturen en aan wandschilderingen: sommige kunstwerken in de hoofdvestiging zijn speciaal voor de hogeschool gemaakt. De gehele kunstcollectie van De Haagse is gebundeld in het onlangs verschenen boek Point of View. Tekst Maarten Vromans

art in the hague universit y of applied sciences

Jan Adriaans bijvoorbeeld, die sinds september achter de bibiotheek in de hoofdvestiging hangt. Of de reeks van 21 portretten van hogeschoolstudenten, die de Zwitserse fotograaf Beat Strueli in 2006 op De Haagse maakte (te zien in het centrale restaurant). Tijd dus, voor een nieuw kunstboek, dat alle kunstwerken bundelt die de hogeschool op dit moment in zijn bezit heeft.

Point of View verscheen in oktober 2011 en is uitsluitend te koop in De Haagse Winkel (Ovaal 0.82), voor 25 euro.

Kunst en architectuur

zoekt de grenzen…

jij ook?! gratis entree Hogewal 1-9 2514 HA Den Haag 070-3658985 info@stroom.nl www.stroom.nl

14

H/LINK • 13


Zorgdilemma’s

‘Ook familie moet worden meegewogen’ Drie miljoen Nederlanders verzorgen een chronisch ziek familielid. Die familierelatie zou centraal moeten staan in de professionele hulpverlening, maar dat is niet altijd het geval, vindt de nieuwe lector Mantelzorg Deirdre Beneken genaamd Kolmer. tekst René Rector

D

r. Deirdre Beneken genaamd Kolmer is naast haar lectorschap ook werkzaam aan Tilburg University. Ze vindt dat alleen wetenschappelijke kennis over mantelzorg niet voldoende is. Juist het snijvlak van wetenschappelijk onderzoek en de praktijk is voor haar essentieel. Waarom eigenlijk? ‘Ik las laatst een verslag van een verpleegkundige, waarin hij beschreef hoe hij reageerde op een dochter die haar vader verzorgde nadat hij was opgenomen op de afdeling psychiatrie. Die dochter stapte in de ochtend de afdeling binnen en ging geheel naar gewoonte haar vader wassen, aankleden en met hem wandelen. De verpleegkundige was gepikeerd en wilde tegen de dochter zeggen: “Het bezoekuur is pas om 11.00 uur,” maar hij wachtte af. Hij ontdekte dat de vader opknapte. “Het wandelen was ons niet gelukt,” vertelde de verpleger. De zorg van de dochter was vertrouwd.’

De derde speler ‘Zo’n verhaal toont voor mij aan hoe we in de gezondheidszorg gewend zijn te denken: in beroepskrachten en zorgvragers. Maar daarmee vergeten we een derde ‘speler’: de familie. Op de werkvloer worstelen die drie partijen hoe ze met die situatie om kunnen gaan. Symbolisch voor het lectoraat Mantelzorg is het kunstwerk ‘Care Justitia’, dat er speciaal voor gemaakt is. Het is een weegschaal met drie schalen in plaats van twee en met als doel om in balans te raken en niet door te slaan naar één kant. Het lectoraat wil de dilemma’s in kaart brengen en onderzoeken hoe zorgprofessionals met die dilemma’s om kunnen gaan.’

Het kunstwerk ‘Care Justitia’: een weegschaal met drie schalen.

De vraag achter de vraag ‘Families zijn vaak geraakt door ziekte, pijn en verdriet. Dit lectoraat is pas geslaagd wanneer deze families zorgvuldig begeleid worden. Dat kan alleen maar door familieleden serieus als derde partij in de zorg te betrekken. Stel, een man komt bij een hulpverlener en zegt: “Heeft u een stoeltjeslift voor mijn vrouw?” Moet je dan formulieren gaan invullen of doorvragen om misschien te horen: “Ik heb een drukke baan. Mijn vrouw is ernstig ziek. Ik heb twee pubers, de een wil niet meer naar school en de ander gedraagt zich als een moeder. Dat is toch niet normaal voor een kind van veertien? Ik weet niet of ik het zo ga volhouden. Ik meld me steeds vaker ziek. Maar ja, wat moet ik anders?’’ Dat is vraaggericht werken: je verkent de zorgsituatie en de ervaringen van alle betrokkenen. Je stelt de vraag achter de vraag.’

Dr. Deirdre Beneken genaamd Kolmer hield 10 november haar intreerede als lector. De rede kun je aanvragen via lectoraten@hhs.nl.

Samen zorgen ‘De uitdaging van het lectoraat is om te onderzoeken hoe we in dit soort zorgsituaties een goede afstemming kunnen krijgen tussen zorgvragers, mantelzorgers en professionals. Dat is niet zomaar een wens: het gaat in de zorg om waardigheid, om kwaliteit van leven, om menselijke relaties. Dat kan alleen maar als je oog hebt voor meer dan de ziekte die iemand heeft en voor de situatie waarin iemand leeft. Aan die focus is behoefte in de zorgpraktijk. Het lectoraat Mantelzorg is tot stand gekomen op initiatief van de gemeente Den Haag en elf zorgorganisaties die zich hebben verenigd in het Mantelzorgakkoord ‘Samen Zorgen’. We gaan gezamenlijk op zoek naar antwoorden.’

13 • H/LINK

15


Scriptieprijs Wat is de beste afstudeerscriptie? H/Link nomineert iedere maand een afstudeerder die niet alleen uitmuntend presteerde, maar nog relevant is ook. Jaarlijks in april wint de beste 1.500 euro.

Afvallen voor de baas? Ze konden bijvoorbeeld tegen aantrekkelijk tarief bedrijfsfitness door CZ laten regelen, of een antirookcursus van Allen Carr. En ze leefden nog lang en gelukkig? Nee. Want wat de pret goed verpestte, was dat een jaar na de introductie van de Bravo-wijzer maar twee voedingsinterventies waren verkocht.

Dikke mensen zijn twee keer vaker ziek dan dunne. Ze hebben ook een twee keer zo hoog risico om arbeidsongeschikt te worden. Dat kost werkgevers en de maatschappij handenvol geld. Toch willen veel werkgevers er niet echt aan: medewerkers aanspreken op de kilo’s te veel. Waarom eigenlijk niet?

Triest voor CZ. De verzekeringsmaatschappij wil met preventieve interventies zorgen dat ze minder

tekst René Rector • beeld Vicky van Dijk/Anke Nobel

Eerst maar eens een triest sprookje. Er was eens zorgverzekeraar CZ. Die ontwikkelde een paar jaar geleden een interventiepakket voor bedrijven, waarmee ze hun medewerkers konden aanzetten tot een gezonde levensstijl. Voldoende Bewegen, stoppen met Roken, matig Alcoholgebruik, gezonde Voeding en voldoende Ontspanning – dat kon er allemaal mee. Je kreeg er het nogal betuttelende acroniem BRAVO van, maar dat mocht de pret niet drukken. Werkgevers konden via CZ volop aan de slag met het gezonder maken van de levensstijl van hun medewerkers.

hoeft uit te keren en de werkgever een helpende hand bieden. Daar heeft ze baat bij, want met minder kosten kan ook de premie omlaag. Triest ook voor werkgevers. Werknemers met overgewicht kosten hen jaarlijks naar schatting twee miljard euro. Dus na een mislukt eerste jaar puzzelde de zorgverzekeraar op de vraag wat er mis was met Bravo.

‘Hé, jij bent te dik’ Silke van Dijk wilde voor haar afstudeeronderzoek iets doen met preventie. Als diëtist krijgt ze namelijk juist mensen doorverwezen die al te zwaar zijn. ‘Maar eigenlijk vind ik dat je Nederland zo zou moeten inrichten dat het bijna onmogelijk wordt om te zwaar te zijn. In principe kan de Bravo-wijzer een

Hoe werkt gedragsverandering? Gedragsverandering, zoals het aannemen van een gezonde levensstijl, gaat in 5 fases. Wil je mensen helpen, dan moet je eerst weten in welke fase ze zitten.

16

Vooraf

Goede voornemens

Voorbereiding

Actie

Onderhoud

Je bent nog niet van plan je gedrag te veranderen. Bijvoorbeeld omdat je nut en noodzaak niet ziet.

Je wilt wel, maar je weet nog niet precies wát, of hóé je je gedrag kunt aanpassen.

Je gaat er echt voor. Je stelt jezelf doelen en ruimt barrières uit de weg.

Aan de slag! Nu moet er ook echt iets te ondernemen zijn.

Je weet de verandering te behouden. Terugvallen in oud gedrag ligt op de loer. Nu is steun en stimulans belangrijk.

H/LINK • 13


Silke van Dijk Leeftijd: 24 jaar Diëtetiek Studie: Voeding en icht te lijf binnen Scriptie: Overgew het bedrijf Cijfer: 9

stap in de goede richting zijn. Maar als er maar twee bedrijven zijn die uiteindelijk iets met een preventieprogramma gaan doen, dan is dat niet erg effectief.’

Gedragsverandering gaat in fases; van ontkenning, overwegen, voorbereiding en actie naar blijvende verandering waarbij terugval mogelijk is.

Silke ontdekte na literatuuronderzoek en vraaggesprekken met klanten van CZ twee cruciale punten waar het mis ging. Ten eerste: iemand aanspreken op de stand van de weegschaal is not done. Silke vroeg het leidinggevenden. ‘Ze vinden het heel erg moeilijk. Ze willen wel, maar er is niemand die zegt: “Hé, jij bent te dik. Jij moet naar de fitness.” Levensstijl is iets waarvan de meeste mensen vinden dat een ander daar niets mee te maken heeft.’

Drempel nog te hoog

Ten tweede: volgens werkgevers zaten werknemers met overgewicht vaak helemaal niet te wachten op bedrijfsfitness. De meeste mensen weten heus wel dat voldoende bewegen gezond is, maar dat besef wil niet zeggen dat je het ook doet. En misschien vindt iemand zichzelf niet te dik of denkt hij met het ophalen van de krant al voldoende beweging te pakken. ‘Als je succesvol wilt ingrijpen, moet je eerst weten waarom mensen ongezond gedrag vertonen. Het kan liggen aan een verkeerde houding, een sociale omgeving waarin de partner vet en veel kookt, maar ook aan te weinig kennis, een verkeerde inschatting van de risico’s van zwaarlijvigheid of de beschikbaarheid van gezond voedsel,’ zegt Silke. ‘Als je graag wilt afvallen, en de bedrijfskantine verkoopt alleen maar kroketten en patat, dan wordt het erg lastig om het juiste gedrag te vertonen.’

Silke adviseerde CZ om eerst samen met bedrijven uit te zoeken wat medewerkers ervan weerhoudt om gezond gedrag te vertonen. Een preventief medisch onderzoek en een screening naar zowel factoren die het voedings- en beweeggedrag beïnvloeden als de fases van gedragsverandering kunnen daarbij helpen. ‘Zo kom je erachter in welke fase van gedragsverandering medewerkers zich bevinden en op welke factoren een programma zich moet toespitsen. Misschien komt daaruit dat je ze toch moet vertellen dat ze a) te dik zijn en dat dat b) ongezond is, omdat ze het echt niet weten. Maar je kunt ook bewegingsactiviteiten aanbieden omdat dat net dat duwtje in de rug geeft waar ze aan toe zijn.’ Verder zou Silke werkgevers adviseren trainingen aan leidinggevenden aan te bieden H/Link scriptiepr ijs om het taboe rondom overgewicht bespreekBen je (bijna) afges tu de erd en baar te maken. Op dit moment is de drempel wil je ook kans ma ke n op de hiervoor nog te hoog. ho CZ wil naar aanleiding van Silke’s onderzoek kijken hoe ze Bravo tot een succes kan maken. Silke hoopt intussen dat ook andere zorgverzekeraars hun voordeel doen met haar bevindingen. ‘Dit wiel wordt vaak opnieuw uitgevonden. Dat is jammer.’

ofdprijs van € 1.500 ,-? Kijk op www.dehaagseho geschool. nl/linkscriptieprijs hoe je mee kunt doen. Scriptie s zijn terug te vinden in de hbo kennisbank. www.hbo-kennisb ank.nl

13 • H/LINK

17



Recensies Oud genre in een hartverscheurend jasje The Whistleblower van regisseur Larysa Kondracki komt vanaf de eerste seconde bij je binnen. Een Amerikaanse agente wil de politiemacht in Bosnië op orde krijgen, maar raakt verstrikt in de mensenhandel. Het format is niet nieuw, maar toch kijk je tot de laatste seconde met ingehouden adem.

De soberheid in de film onderstreept de tragische boodschap van het verhaal. De donkere beelden en levensechte ademhalingsgeluiden trekken je het beeldscherm in. De beelden zijn niet groter dan medium shots, waarbij je mensen ongeveer tot aan het middel ziet.

Het drama, dat op feiten berust, speelt zich voornamelijk in Sarajevo af, een grauwe stad die de tragiek weerspiegelt. Actrice Rachel Weisz speelt de hoofdrol van Kathryn Bolkovac. Een vertolking die zo oprecht is, dat je werkelijk gelooft dat wat zij meemaakt door merg en been gaat.

De afwisseling tussen close-ups en medium shots is heel geleidelijk, waardoor je het idee krijgt zelf op het plaats delict te zijn. De camerabeweging is meestal zonder verplaatsing van de camera zelf, waardoor ‘Jason – bibberende – Bourne’-achtige bewegingen uitblijven.

Kathryn Bolkovac is een agente die in 1999 als ‘peacekeeper’ naar Bosnië vertrekt om het land weer op de rit te krijgen. Als snel stuit ze op een huis waar jonge meiden worden verborgen die via mensenhandel de prostitutie ingaan. Collega’s van Bolkovac vergrijpen zich aan deze misdaad en een waar kat en muis spel begint. Om de meiden in veiligheid te brengen moet Bolkovav zich afzetten tegen haar superieuren van de Verenigde Naties.

De film is qua thematiek enigszins te vergelijken met Erin Brockovich: een alleenstaande moeder die zich op haar werk stort om anderen te helpen. Toch is deze film spannender. The Whistleblower raakt je, laat je een traantje wegpinken en zorgt ook voor vraagtekens. Hoe heeft dit kunnen gebeuren? En gebeurt het nog? Een mysterieuze film over een beladen onderwerp met acteurs die oprechte emoties overbrengen.

tekst Charlotte Fritschy

The Whistleblower Genre: drama Duur: 112 minuten Premiere: 10 november 2011

 Meer weten?

Hiphop, jazz en soul, met een vleugje metal DJ Shadow is vooral bekend geworden met zijn bewerkingen van samples. Hiermee weet hij vanuit verschillende genres altijd weer een compleet nieuwe mix te maken. Ook dit jaar heeft DJ Shadow zich weer laten inspireren door verschillende stijlen, zo blijkt uit zijn nieuwe album The Less You Know The Better. Ditmaal ondersteunt Shadow een aantal van zijn triphopmixen niet alleen met de gebruikelijke hiphop, jazz en soul, maar ook met een vleugje metal. Hoewel dit vernieuwend is, zorgt het ervoor dat het album al bij het tweede nummer een voortijdige climax bereikt. De nummers die volgen zijn minder overweldigend en vallen hierdoor ietwat uit de toon. Zonde. Het album bevat namelijk wel een aantal hele fijne nummers met verschillende zangers, diverse sferen en ritmes. Maar altijd met de duistere ondertoon die typerend is voor Shadows stijl. Ondanks het toevoegen van harde metal heeft deze producer het principe ‘less is more’ zeker begrepen. In het nummer Sad and Lonely wordt

tekst Ilse van Beest

een blueszangeres puur ondersteund met een melodie van wat simpele pianoakkoorden en een rustige cello. Maar ondanks dit minimalisme weet Shadow er een harmonieus en meeslepend geheel van te maken. DJ Shadow zou DJ Shadow niet zijn zonder zijn karakteristieke drums. Ook deze keer maakt hij daar gebruik van, zowel in rustige als in snelle nummers. Het nummer Run For Your Life zou met de spanningopwekkende beats en snelle baslijnen niet misstaan als achtergrond van een cult misdaadfilm. Ook het nummer Warning Call geeft hetzelfde sfeertje mee, ditmaal door middel van snelle gitaarriffs. Doordat er zoveel verschillende stijlen op het album staan, zal het niet gauw vervelen. Dat maakt het geheel niet onaardig. De enige onhandige keuze die Shadow maakt is de volgorde van de nummers. De nummers die normaal duister over zouden komen vallen in het niet door de uitschieters naar metal. Dit is echter makkelijk te verhelpen: zet je playlist op shuffle en je hebt er geen omkijken meer naar.

The Less You Know The Better Genre: hip hop, jazz, soul, metal

 Meer weten?

13 • H/LINK

19


Masters

‘Ik hou van complexe

opdrachten’

Ineke van Halsema staat sinds maart aan het roer van de Academie voor Masters en Professional Courses. Een academie die een moeizame financiële geschiedenis kent. ‘Ik vind het niet netjes om over mijn voorganger te praten.’ tekst Youri van Vliet • beeld Mieke Barendse

20

H/LINK • 13


D

e Academie M&PC is een ietwat vreemde eend in de bijt binnen De Haagse Hogeschool. Het is de enige academie die geen geld krijgt van de overheid en die zichzelf moet bedruipen. Al gaat dat laatste tot op heden moeilijk. Onder haar voorganger explodeerde het aanbod van opleidingen, maar de vraag bleef uit. Resultaat: verlies. De opdracht die Ineke op 1 maart meekrijgt is helder: zorg voor een rendabele academie.

We zijn acht maanden verder sinds je aanstelling. Is de academie nu rendabel? We zijn er ontzettend hard mee bezig om dat voor elkaar te krijgen.

Dus nu nog niet? Het enige wat ik erover wil zeggen is dat de academie financiële problemen heeft gekend, die problemen zijn we aan het opruimen. Het doel is om rendabel te zijn en dat gaat wat mij betreft ook gebeuren.

Wanneer? Wat mij betreft volgend jaar. Wat trof je aan toen je in maart aantrad? (Na een korte stilte) Een academie die zoekende was naar een nieuwe koers.

dingen teruggebracht naar rond de dertig. Sommige zijn ook niet hbo-waardig. Een cursus ‘effectief schrijven’ is een vaardigheidscursus. Handig, maar geen post hbo-opleiding. We moeten opleidingen hebben die dicht op de beroepen zitten.

Waarom? Daar maken we het verschil mee. Onze masters zijn professionele masters, opleidingen met een beroepsoriëntatie, en geven dus een andere graad dan de academische. Op de universiteit krijg je MA of MSc achter je naam, bij ons krijg je een M met een toevoeging. Bijvoorbeeld: MICM, een Master in International Communication Management.

Jullie masters worden niet bekostigd door de overheid en kosten 17.000 euro. Waarom zou je zo veel geld neerleggen voor een opleiding die minder aanzien heeft dan een academische master? Omdat je in jouw vakgebied laat zien dat je daarin een specialisatie hebt. In de vakgebieden kennen ze onze opleidingen wel en zij vinden het prettig dat de nadruk niet ligt op wetenschap, maar op hun beroepen. Het is dus niet zozeer een niveauverschil, als wel een oriëntatieverschil.

Welke uitdagingen zie je voor de nabije toekomst? Welke koers heb je uitgezet? Omdat we zoveel opleidingen aanboden, was een kritische blik nodig naar wat we wel doen en wat niet. Daar ben ik mee aan slag gegaan. We hebben ruim zeventig oplei-

We zitten in een economische crisis die ook van invloed is op opleidingsbudgetten. Belangrijk is dat we kijken naar waar we goed in zijn. We moeten focussen, zuinig zijn op de centen en garant staan voor ons aanbod. Ons doel is om deze academie te laten bloeien en daarvoor is kwaliteitszorg essentieel.

Hoe wil je die kwaliteit borgen? We zijn net klaar met de Onderwijs- en Examenregeling voor de masteropleidingen en die moet er komend jaar ook komen voor de professional courses. Hiermee laat je zien wat je doet en hoe je het doet. Je maakt het controleerbaar. We hebben grote uitdagingen en dat vereist analytisch denkvermogen. Maar ik hou wel van complexe opdrachten.

Academie voor Masters en Professional Courses De academie voor M&PC heeft drie pijlers: masteropleidingen, professional courses en de HOVO (Hoger Onderwijs Voor Ouderen). Internationale studenten, bedrijven, instellingen, maar ook bachelor studenten kunnen bij M&PC terecht voor een vervolgopleiding. Momenteel heeft de academie zeven masters en zo’n 250 masterstudenten. De grootste business van M&PC zijn de professional courses, de post hbo-opleidingen. Dit zijn beroepsgerichte trainingen die op post-bachelorniveau verzorgd worden. De HOVO biedt cursussen aan 50-plussers. Er schrijven zich jaarlijks zo’n achthonderd deelnemers in.

13 • H/LINK

21


Summaries

Does The Hague rock? Is The Hague a dull city when it gets dark? Some of the students here will fully acknowledge that and let’s be honest: The Hague lacks big dancing clubs like they have in Rotterdam or Amsterdam. But not everyone has trouble staying awake in the nighttime in The Hague. The golden tip seems to be that you just have to know where the party’s at. Students in The Hague rewarded the nightlife of their city with a moderate 7 in a last years’ survey for NL Magazines. Why aren’t students more enthusiastic? Boudewijn Trompert, founder of the website Den Haag Studentenstad (The Hague, Student City), gives this explanation: ‘The Hague is not a real student city, because it does not house a research university.

At universities of applied sciences you have the duty to be present and you have to work in groups a lot. You cannot say on Monday, let’s go out and I don’t care about the day after.’ An often heard comment during the interviews for this article was that: ‘Everything is possible in The Hague, but you have to go find it yourself.’ The tips were to join a student association, visit websites like Partymania (party-mania.nl) or check out Facebook for the latest parties. Would you like to organize a party yourself? Contact Acku, an agency that organizes cultural events all over the city. They are happy to help you out, even with the most crazy ideas. Their office is located in Ov. 0.77.

Ineke van Halsema: ‘I love complex jobs’ Ineke van Halsema has been in charge of the Academy of Masters and Professional Courses since March. The academy has had a difficult financial history. It is the only academy that receives no funding from the government and has to be selfsufficient. Up till now the latter has been difficult to realize. Under her predecessor the amount of courses offered grew, while at the same time there was no demand for them. The result; losses. The task given to Van Halsema in March was clear: create a profitable academy. Van Halsema: ‘Because we offered so many courses, a critical look was needed. That’s what I started with. We brought over seventy courses back to around thirty. Also, some are not hboworthy. A course on effective writing is a skill course. Handy, but no post hboeducation. We must have programs that are close to the professions.’

22

H/LINK • 13


Education rules revisited

‘What colour is your brain?’ Steen voor steen (Brick by Brick) is the name of the game that is developed by the Human Resources Department of The Hague University. This game should encourage employees to think about their personal development. The counters are coloured walking brains. Every employee will receive a copy of this Dutch game.

art in the hague university of applied sciences

point of view

In 2004, the Educational Framework for Bachelor Education (often referred to as the ‘Haagse Bachelor’) was written. It contained 27 A4 pages detailing policies and plans for bachelor education. Now, seven years later, it appears that its implementation is far from satisfactory. A new plan is in preparation and a brainstorming session took place during the H/ Education Day. Els Verhoef, member of the Executive Board, says that, ‘Recent developments, both internally and externally, and concerns about the intensity and level of the Bachelor compel us to put down a firmer policy that can guarantee the quality of our bachelor programs.’

Special offer for Link readers

Lector Volunteer Aid:

‘Family members should be taken seriously’ Dr. Deirdre Beneken genaamd Kolmer performed her inaugural speech this month as Lector for Volunteer Aid. With her research group, Beneken genaamd Kolmer wants to investigate how the health sector can help not only by treating patients and their diseases, but their families as well. She says that, ‘this research group will not be successful until those families are being supported carefully. This is only possible when we involve family members seriously as a third party in healthcare.’ In the health sector, there is the need to focus on both patient and family, but healthcare is now often organized in such a way that only the patient is in focus.

How to encourage workers to get healthier Unhealthy lifestyle habits, like smoking, drinking alcohol and eating fast food, cost money. People who are overweight are more often ill than people who are thin. Therefore, companies benefit from employees with healthy habits. In spite of this, companies have shown almost no interest in a package of measures meant to bring workers to a healthier lifestyle. Health insurance company CZ had this package designed especially for companies. What went wrong? THU-student and dietician Silke van Dijk investigated how companies can contribute to a healthier lifestyle for their employees, and meanwhile discovered what CZ had done wrong.

art in the hague universit y of applied sciences

Link is giving away five copies of the art book Point of View. This book was released last October and highlights the art at The Hague University. All the artworks within and around The Hague University campuses are illustrated in the book, accompanied by a Dutch as well as an English text. Would you like to have a ‘Point of View’? Then tell us in fifty to one hundred words which piece of art at THU is your favourite and why. You can send your story to link@hhs.nl. On Monday 28 November you will read on Link Online if you have won a copy of Point of View. We will not communicate about the outcome.

Point of View is on sale at De Haagse Winkel (Ov. 0.82). The price of the book is 25 euros.

Every month H/Link nominates an outstanding graduate who has not only performed excellently academically, but also has a relevant thesis. Every year in April, the best one wins 1.500 euro.

For all curious international THU students and employees, Link offers a translated summary of the most important, interesting and fun Dutch stories of this issue on these pages. If you want more news and information, visit Link Online in English on the student portal.

13 • H/LINK

23


Interview

‘You have to feel the crowd’

‘I Jonathan Garcia (24) is co-owner of Papillon Events and organises parties for international students. The most well known event he organises through this company is on Tuesday nights in Club Seven. He is also a DJ and third-year student of International Business and Management Studies (IBMS). story Martine Seijffert • photo Raizen Albertsz

was 16 when I first got my hands on some equipment and started out as a DJ. Back then I still lived on Aruba. I played old school hip hop, together with reggaeton, salsa and merengue. When I came to the Netherlands, I started deejaying in Tabu, which is now called Monster club. Later, I was able to use my contacts to take over the music on Tuesday nights in Club Seven. With Papillon Events, we organise events in Havana and the Paard, but Seven is our home base. We have turned Tuesday night into a party for international students where all musical genres are played, from hip hop to house. I thought that was missing in The Hague – a club where good DJs play everything.

Hold it As a DJ, you have to get a sense of what the audience wants. Last week I was on and a girl came up to me and said “I want Danza Kuduro.” I already had the song ready. “Look, I’ve already got it here,” I said. You have to feel the crowd, and that’s what I try to pay attention to. I do a lot on feeling. At some parties you’re at the turntables from 23:00 until 04:00. If you have to go to the bathroom, you’re going

24

H/LINK • 13


Melting pot

INSIDER TIPS

Like every culture, every kitchen has its very own flavors. The Hague University houses more than 135 nationalities, so that must provide enough ingredients to get a taste of great recipes from all over the world.

Place to be

The Bierkade, with café De Paas and the Pallas Athene society and, near the Stationsweg, The Pub van Intac (for international students on Friday night), Club Seven on Tuesday night, The Hofkwartier, with smaller bars like Momfer de Mol and Huppel The Pub, Danzig and the Haagsche Kluis on the Plein during happy hour (beer = 1 euro), SuperMarkt on de Grote Markt, Surfdorp F.A.S.T. on the Boulevard in Scheveningen or Whoosah on the Zwarte Pad, PIP on the Binckhorst, Millers on the Plein, A new nightclub called De Haagse Toren is opening on the top floor of the Strijkijzer in November

Chinese New Year in November As a typical student, Bin Xing from China doesn’t spend much time in the kitchen. However, this 23-year-old International Communication Management (ICM) student gave H/Link a chance to take a peek at traditional Chinese cuisine, the best in The Hague.

Last Resort Het Feest van Sinterklaas behind the Plein, Danzig when its busy, Club Madness on the Dagelijkse Groenmarkt, The Thai Princess Karaoke Bar on the Achterom, De Pijpela on Noordeinde

story Leena Laitinen photo Bas Kijzers

What are you cooking today? I am making dumplings. This is a traditional dish for New Year’s Eve. I will prepare two types – one with pork and Chinese mushrooms, and the other one with shrimps. Basically, this is a wheat wrap but the filling is very different, especially per region. I am from Beijing and our wrap is thinner. In the South, around Hong Kong, the dumplings are bigger. Every family has its own way to seal the wrap. I learned from my mom, who learned from her mom. But it takes so long to prepare that I would rather just buy dumplings from the supermarket.

What are the Chinese culinary traditions like?

to have to hold it. Twice I have managed to take a quick break but that’s not always possible.

Magic We focus on international students. At the beginning of the summer we organised a party called ‘Farewell Erasmus’ that was especially for exchange students. With that target group you know that people are going to be relaxed and have a good time. Of course, Dutch people are also welcome, but you have to have an open mind. For us, it’s not about the money we make. If we’re in the Havana, entry is free so we don’t earn anything off the door, but, when we bring our audience into the Havana, what happens is pure magic. There are beautiful women and everyone is there to have fun. I would like to take Papillon Events to bigger venues and organize parties for over a thousand people. We have already had 900 people, so why not do this with Dutch students too? With everyone under one roof we could make our own one happy island.’

China is huge, so food depends a lot on the region. In the South, people eat soup with everything, which is not so typical for the North. It is normal for Chinese people to eat warm dishes three times a day. If my mom saw me eating a cold lunch, she would say, “Heat it up a bit!” RECIPE ON LINK ONLINE I miss Chinese food but what I Check out the recipe of the am making now is the closest dumplings and a movie on Link to the original I could find Online (http://link-en.hhs.nl) in The Hague, and I’ve tried them all!

How do you experience local food? The choice is really limited here but I know that Chinese food is very popular in Holland. However, Chinese dishes here have a Dutch flavour. I think the restaurants want to meet the demands of the locals. They sometimes make the food taste sweeter or less spicy. Anyway, you should eventually taste real Chinese food in China itself.

Would you like to invite H/Link into your kitchen and give us a taste of your home country? Send an e-mail to hlink@hhs.nl.

13 • H/LINK

25


Was getekend Iedere maand maakt een Academiedocent van het Jaar een portret van zichzelf. Hoe weerspiegelt deze tekening zijn docentschap?

Shakiel Roeplal

Academiedocent van he t jaar bij Facility Management Leeftijd 32 jaar Docent Inkoopmanagem ent en logistiek, servicemanagem ent en experience economy Sinds 2005 Ook Coördinator Associ ate degree en volgt een Master Bus iness Administration In steekwoorden rechtv aardig, creatief, probleemoploss end, helper

‘Ik verwacht dat studenten mijn vakken halen, en niet met een 5,5’ tekst Martine Seijffert • beeld Mieke Barendse/Shakiel Roeplal

Vanwaar deze tekening? In het midden staat de student, die staat centraal. Om als student succesvol te zijn, heb je mensen nodig die je helpen. Het eerste figuur symboliseert de vrienden van de student. Het tweede de ouders of verzorgers en het derde poppetje is de docent. Alle drie zijn even belangrijk en heb je nodig om je studie te laten slagen. Het is fijn als je een leuke docent hebt, maar als je thuis het huishouden moet doen of geen vrienden hebt waar je mee kunt praten, dan ontbreekt er iets. Tijdens een diploma-uitreiking laat ik ook altijd de ouders opstaan en dan zeg ik: ‘Zij hebben het mede mogelijk gemaakt.’ Die knikken dan heel instemmend en zijn blij dat ze die waardering krijgen.

en dat je bij een sollicitatiegesprek moet zeggen “Doe maar 45 procent van mijn salaris af, want ik kan maar 55 procent.”’ Als een student geen goed cijfer heeft, spreek ik hem of haar er op de gang op aan: ‘Wat ging er mis? Wat ga je er aan doen?’

Denk je dat je studenten daarom op je hebben gestemd? Ik vermoed dat het vooral te maken heeft met de snelheid waarmee ik reageer op e-mails. Ook toetsen nakijken doe ik erg snel. Het is voor mij een uitdaging de studenten nog op dezelfde dag hun cijfer te kunnen geven. Ja, ook als het gaat om een toets met open vragen.

En speelt de manier waarop je lesgeeft ook een rol? Voel jij ook die waardering nu je tot Academiedocent van het jaar bent verkozen? Om eerlijk te zijn dacht ik altijd over de docent van het jaar-verkiezing ‘het zal wel’. Ik heb veel goede collega’s die zeer deskundig zijn. Het gaat mij erom dat mijn studenten hun tentamen goed maken. Dat is het meetbare resultaat van de lessen die je geeft. Ik verwacht dat ze mijn vak halen en niet met een 5,5. Dan zeg ik: ‘Dit geeft aan dat je eigenlijk maar 55 procent van het vak beheerst

26

H/LINK • 13

Ik probeer het zo interactief mogelijk te maken. Met voorbeelden en vragen. Maar mijn echte truc is humor. Mijn collega en ik geven bijvoorbeeld in het begin van het jaar een college ‘Hoe moet je níet presenteren?’. Dan kom ik aan in een spijkerbroek en t-shirtje en heb ik een enorme fietsenketting omhangen. Je weet wel, dat yo-yo-gedrag. En soms is een les saai en zeg ik eerlijk: ‘Deze les wordt hartstikke saai, maar daar moet je gewoon even doorheen.’


Spotlight

‘Ik wilde graag iets anders doen dan voetballen’ tekst Jill van Deurzen beeld Joshua Koppes

‘I

k ben altijd bezig met het checken van het weerbericht. Wanneer de wind gunstig is, stap ik in de auto naar het strand.’ Mark van den Berg (19) is derdejaarsstudent Communicatie en Multimedia Design en verslaafd aan kitebuggyen: een strandsport waarbij je je in een stevig frame op drie wielen door een buggyvlieger vooruit laat trekken. ‘Ik wilde graag iets anders doen dan voetballen,’ motiveert Mark zijn sportkeuze. Inmiddels staat hij op de twintigste plek in de ranglijst van Europa. ‘Kitebuggyen betekent voor mij in vier woorden: extreem, snelheid, spanning en plezier. Bijna ieder weekend heb ik een wedstrijd en dan per dag drie races. Mijn ultieme droom is uiteindelijk om wereldkampioen te worden.’ Houdt hij nog tijd over voor zijn studie? ‘School lijdt wel onder mijn hobby, vooral het afgelopen blok, maar verder zijn alle leraren positief en geïnteresseerd.’

13 • H/LINK

27


Het saaie college Sudoku 5

1

3

8

9 7

8

9

2

5

6

4

3

1

5

28

3

4

3

9

7

1

6

H/LINK • 13

2

6

6

8

Het team op de Ieplaan en het Rijswijkseplein bieden tandheelkundige zorg variërend van reguliere tandheelkundige behandelingen tot prothetische behandelingen zoals het plaatsen van gebitsprothesen. Graag verwelkomen wij je op de Ieplaan 2 of het Rijswijkseplein 56 te Den Haag. Loop gerust eens binnen voor informatie of om je in te schrijven als patiënt.

7

4

...hebben ruimte voor nieuwe patiënten bij zowel de tandarts en/of de mondhygiëniste!

7

Voor afspraken kun je contact opnemen met ons centrale afsprakenbureau op het gratis nummer 0800 633 46 28


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.